Dönem: 22 Yasama Yılı:
5
TBMM (S.
Sayısı: 1419)
Mersin Milletvekili Ömer
İnan ve Karaman Milletvekili Yüksel Çavuşoğlu’nun; Yükseköğretim Kanununda Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun Teklifi ile Millî
Eğitim, Kültür,
Gençlik ve Spor Komisyonu Raporu (2/1022)
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Yükseköğretim Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifimiz,
gerekçesi ile birlikte ilişikte sunulmuştur.
Gereğini arz ederiz.
Saygılarımızla.
Ömer
İnan Yüksel
Çavuşoğlu
GEREKÇE
Yeni kurulan üniversitelere kurucu rektör atanmasıyla ilgili yapılan kanuni düzenlemeler Anayasa Mahkemesinin iptal kararıyla sonuçlanmıştır. Bu konuda
doğan boşluk uygulamada sorun yaratmakta, tereddütlere yol açmaktadır. Teklifimiz, bu boşluğun giderilmesi
ve yeni kurulacak tüm üniversitelerle ilgili kurucu rektör atanması konusunda kalıcı bir düzenleme
yapılması amacıyla hazırlanmıştır. Yapılan
düzenleme, Yükseköğretim
Genel Kurulunun seçeceği altı profesörü Bakanlar Kuruluna, Bakanlar Kurulunun da bu sayıyı üçe
indirerek Cumhurbaşkanına
sunması ve Cumhurbaşkanınca üç aday arasından rektörün atanması hükmünü içermektedir.
Millî
Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor
Komisyonu Raporu
Türkiye Büyük Millet Meclisi
Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve
Spor
Komisyonu
Esas
No.: 2/1022 15/5/2007
Karar
No.: 9
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Başkanlıkça 10/5/2007 tarihinde esas olarak Millî Eğitim,
Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonuna
havale edilen "Mersin Milletvekili Ömer İnan ve
Karaman Milletvekili Yüksel Çavuşoğlu’nun; Yükseköğretim Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi
(2/1022)" Komisyonumuzun 15/5/2007 tarihli toplantısında görüşülmüştür.
Teklif; yeni kurulan
üniversitelere kurucu
rektör atanmasıyla ilgili
düzenleme içermektedir.
Buna göre yeni kurulan üniversitelere rektör adayı olarak başvuran profesörlerden Yükseköğretim Genel Kurulunun altı kişiyi seçerek Bakanlar Kuruluna sunması;
Bakanlar Kurulunun üçe indirdiği adaylar arasından Cumhurbaşkanınca kurucu rektörün atanması öngörülmektedir.
Toplantımıza Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik, Millî Eğitim Bakanlığı ve Yükseköğretim
Kurulundan temsilciler
katılmışlardır.
Millî Eğitim Bakanı Sayın Hüseyin Çelik, Teklifi sunuş konuşmasında;
yeni kurulan 15 Devlet üniversitesinin rektör atama işlemlerinin askıda olduğunu, yeni kurulması öngörülen 17 Devlet üniversitesiyle ilgili aynı
sorunlarla karşılaşılma durumu
göz önünde bulundurularak kurucu rektör atamasıyla ilgili Yükseköğretim Kanununda değişiklik yapılmasının
amaçlandığını ifade etmiştir.
Bundan önce yapılan düzenlemeler Anayasa Mahkemesince çeşitli sebeplerle iptale uğramıştır.
Bunlar geçici maddelerle yapılan düzenlemelerdir.
Teklif ile Yükseköğretim Kanununun rektör atamasıyla
ilgili maddesinde, yeni kurulan üniversitelere kurucu rektör atamasına yönelik kalıcı
bir düzenleme ilavesi öngörülmektedir.
Teklif üzerinde üyelerimiz
şu görüşleri belirtmişlerdir;
Yeni kurulan 15 yeni Devlet üniversitesiyle
ilgili atama süreci devam etmektedir. Adaylar Cumhurbaşkanının
önündedir. Böyle bir aşamada bu düzenlemede ısrar etmek doğru
olmayacaktır.
Kurucu rektör atamasıyla ilgili düzenlemede süre yoktur. Bu eksiklik vetoya gerekçe olarak kullanılabilecektir.
Sayın Bakan bu eleştiriye
cevaben 2547 sayılı Kanunun
13 üncü maddesinin hiçbir yerinde süre olmadığını, Anayasa Mahkemesinin bir aylık süre ve 3/4 çoğunluğa itiraz ettiğini belirtmiştir.
Anayasa Mahkemesinin gerekçeli kararı doğrultusunda
hazırlanan bir metin sözkonusudur.
Kurucu rektör atanmasıyla ilgili hukuki alt yapı oluşturulmaya çalışılmaktadır.
Teklifin, geneli üzerindeki
görüşmelerden sonra maddelerine
oy çokluğu ile geçilmiştir.
Teklifin 1 inci maddesi
üzerindeki görüşmelerde
bu düzenlemenin Anayasa
Mahkemesinin iptal kararına
uymadığı, siyasi iradenin
kurucu rektör atamasının
hiçbir aşamasında olmaması gerektiği
üyelerimizce ifade edilmiştir.
Teklifle önerilen düzenlemenin
2547 sayılı Kanunun 13 üncü
maddesinin (a) fıkrasının birinci
paragrafına eklendiği çerçeve
1 inci maddede belirtilmiştir.
Teklifin yeni kurulan
üniversitelere kurucu
rektör atanmasını düzenleyen
1 inci, yürürlük ve yürütmeyi düzenleyen 2 ve 3 üncü maddeleri ile tümü oya
sunulmuş ve Komisyonumuzca oy çokluğu ile kabul
edilmiştir.
Raporumuz, Genel Kurulun
onayına sunulmak üzere
Yüksek Başkanlığa saygı ile
arz olunur.
Başkanvekili Kâtip Üye
Hikmet Özdemir Ali
Aydınlıoğlu Reyhan Balandı
Çankırı Balıkesir Afyonkarahisar
Üye Üye Üye
Hüseyin Ekmekçioğlu Faruk
Anbarcıoğlu Mustafa
Özyurt
Antalya Bursa Bursa
(Karşı oy yazım vardır) (Karşı
oy yazım)
Üye Üye Üye
Mustafa
Gazalcı Mehmet Yüksektepe Hasan Aydın
Denizli Denizli Giresun
(Karşı oy saklı)
Üye Üye Üye
Temel Yılmaz Avni Doğan Sami
Güçlü
Gümüşhane Kahramanmaraş Konya
Üye Üye Üye
Mehmet Sarı Öner Ergenç Engin Altay
Osmaniye Siirt Sinop
(Karşı
oy yazım vardır)
Üye Üye
Osman Kılıç Muharrem
İnce
Sivas Yalova
(Karşı
oy saklı)
KARŞI OY YAZISI
Anayasa maddeleri eğitim ve öğretimde
olduğu kadar yükseköğretim kurumlarının
yönetim organlarının belirlenmesinde
de görev ve yetkinin Yükseköğretim Kurulunda olması gerektiğini göstermektedir. Yükseköğretim kurumlarının siyasal
karışma dışında tutulması yönündeki kamu yararı da bunu gerektirmektedir. Nitekim
bu gerekçelerden hareketle
2547 sayılı Yükseköğretim
Yasası'nın 13. maddesinde
kurucu olup olmamasına
göre ayrım yapılmadan rektör
adaylarını belirleyip önerme
yetkisi yalnız Yükseköğretim Kurulu'na verilmiştir.
Özerklik ve dolayısı ile kendi yönetim
organlarını kendilerinin belirlemesi
üniversite için, yerinden yönetim ilkesinin getirdiği bir gerekliliktir. Rektörlerin belirlenmesinde
üniversiteyi dışlayıp siyasi
iktidarın yönetimi şekillendirmesine
imkan tanıyarak yerinden
yönetim ilkesine ve dolayısıyla Anayasanın 123. maddesine aykırı düşmektedir.
Başbakan ve Millî Eğitim Bakanına rektör önermek konusunda yasa teklifi ile Bakanlar
Kuruluna tanınan yetkiyi
Anayasanın 130. maddesinde
belirtilen "devletin
denetimi ve gözetimi" kapsamında kabul
etmek de olanaksızdır. "Anayasanın bağlayıcılığı ve üstünlüğü ilkesine ters düştüğünden
Anayasanın 11. maddesine"
de aykırıdır.
Mustafa Özyurt Muharrem İnce Hüseyin Ekmekçioğlu
Engin Altay Mustafa Gazalcı
Sinop Denizli
MERSİN MİLLETVEKİLİ ÖMER İNAN VE KARAMAN
MİLLETVEKİLİ
YÜKSEL ÇAVUŞOĞLU’NUN TEKLİFİ
YÜKSEKÖĞRETİM
KANUNUNDA
DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR
KANUN
TEKLİFİ
MADDE
1- 4.11.1981 Tarihli ve 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanununun 13 üncü maddesinin (a) fıkrasına aşağıdaki cümleler eklenmiştir.
"Yeni kurulan üniversitelere rektör adayı olarak başvuran profesörler arasından Yükseköğretim Genel Kurulunun seçeceği altı kişi Bakanlar Kuruluna sunulur. Cumhurbaşkanı, bunlar arasından
Bakanlar Kurulunun belirleyeceği üç kişiden birini rektör olarak atar."
MADDE
2- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3- Bu Kanun
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
MİLLÎ EĞİTİM, KÜLTÜR, GENÇLİK VE SPOR KOMİSYONUNUN
KABUL ETTİĞİ METİN
YÜKSEKÖĞRETİM KANUNUNDA
DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR
KANUN TEKLİFİ
MADDE 1- 4.11.1981 Tarihli ve 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanununun 13
üncü maddesinin (a) fıkrasının birinci paragrafına aşağıdaki cümleler eklenmiştir.
"Yeni kurulan
üniversitelere rektör
adayı olarak başvuran profesörler arasından Yükseköğretim Genel Kurulunun seçeceği altı kişi Bakanlar Kuruluna sunulur. Cumhurbaşkanı, bunlar arasından Bakanlar Kurulunun belirleyeceği üç kişiden birini
rektör olarak atar."
MADDE 2- Teklifin
2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 3- Teklifin
3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.