TÜRKİYE
CUMHURİYETİ İLE SLOVAKYA CUMHURİYETİ ARASINDA HUKUKİ VE TİCARİ KONULARDA ADLİ
İŞBİRLİĞİ ANLAŞMASININ ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN
|
Kanun No. 5693 |
|
Kabul Tarihi: 4/10/2007 |
MADDE
1-
11 Kasım 2004 tarihinde Ankara’da imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti ile Slovakya Cumhuriyeti Arasında Hukuki ve Ticari Konularda
Adli İşbirliği Anlaşması”nın onaylanması uygun bulunmuştur.
MADDE
2-
Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE
3-
Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
(S. Sayısı: 6)
TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE SLOVAKYA
CUMHURİYETİ
ARASINDA HUKUKÎ VE TİCARÎ KONULARDA
ADLÎ İŞBİRLİĞİ ANLAŞMASI
Türkiye
Cumhuriyeti ile Slovakya Cumhuriyeti (bundan böyle
"Âkit Taraflar" olarak anılacaklardır),
Dostluk
bağlarını pekiştirmek ve hukukî ve ticarî konularda karşılıklı yardımlaşmayı
Âkit Tarafların içişlerine karışmama, haklarda eşitlik ve ulusal egemenlik
ilkelerine dayanarak kolaylaştırmak arzusu ile,
Hukukî
ve ticarî konularda bir karşılıklı yardımlaşma anlaşması akdedilmesine karar
vermişler ve aşağıdaki hususlar üzerinde mutabık kalmışlardır:
KISIM BİR
GENEL HÜKÜMLER
Madde 1
(1)
İşbu Anlaşmanın amacı, bir Âkit Tarafın vatandaşlarının, diğer Âkit Tarafın,
adlî makamlarınca yapılan hukukî konulardaki işlemlerinde yasal korunması, her
iki Âkit Tarafın, adlî makamlarınca hukukî konularda karşılıklı adlî yardım
sağlamak üzere işbirliği yapılması ve hukukî konularda mahkeme kararlarının
tanınması ve tenfizi hususlarını düzenlemektir.
(2)
İşbu Anlaşmanın amaçları yönünden, "hukukî konular" ifadesi ayrıca
ticarî konuları da kapsar, ancak iş konularını kapsamaz.
Madde 2
(1)
Bir Âkit Tarafın vatandaşları, diğer Âkit Tarafın adlî makamlarınca yapılan
hukukî konulardaki işlemlerinde, bu Âkit tarafın vatandaşları ile aynı
şartlarla yasal korunma hakkına sahip olacaklardır.
(2)
Bir Âkit Tarafın vatandaşları hukukî konularda hak ve menfaatlerinin korunması
için diğer Âkit Tarafın adlî makamlarına, bu Âkit Tarafın vatandaşlarının tâbi
olduğu aynı şartlarla serbestçe müracaat hakkına sahip olacaklardır.
(3)
Âkit Taraflardan birinin ülkesinde idare merkezî bulunan ve bu Âkit Tarafın
mevzuatına uygun olarak kurulmuş tüzel kişiler, işbu Anlaşmanın hükümlerinden
yararlanma hakkına sahip olacaklardır. İşbu Anlaşmanın amaçlarına yönelik
olarak tüzel kişiler bakımından "ikametgâh" ifadesi idare merkezleri
olarak anlaşılacaktır.
Madde 3
(1)
İşbu Anlaşmada aksi öngörülmediği takdirde, Âkit Tarafların adlî makamların
birbirleriyle Âkit Taraflarca tayin edilen Merkezî Makamlar, aracılığı ile
iletişim kuracaklardır. Türkiye Cumhuriyeti yönünden Merkezî Makam Adalet
Bakanlığıdır. Slovakya Cumhuriyeti yönünden Merkezî
Makam Adalet Bakanlığıdır.
(2)
İşbu Anlaşma hükümleri diplomatik veya konsolosluk kanalı ile iletişim
kurulmasına engel teşkil etmeyecektir.
(3)
İşbu anlaşmanın amaçları yönünden adlî makamlar her bir Âkit Tarafın iç
hukukuna göre belirlenecektir.
Madde 4
(1)
Merkezî Makamlar birbirleriyle talep edilen Âkit Tarafın dilinde veya İngilizce
iletişim kuracaklardır.
(2)
Adlî yardım talepleri ve ekli belgeler talepte bulunan Âkit Tarafın dilinde
düzenlenecek ve bunlara talep edilen Âkit Tarafın dilinde veya İngilizce
düzenlenmiş onaylı tercümeleri eklenecektir.
(3)
Bir adlî yardım talebinin yerine getirilmesinin sonucu olarak elde edilen
belgeler talep edilen Âkit Tarafın dilinde düzenlenecektir.
Madde 5
Âkit
Tarafların Adalet Bakanlıkları, bir talep vukuunda, işbu Anlaşmaya konu teşkil
eden adlî sorunlarla ilgili olarak ülkelerinin mevzuat ve uygulamaları hakkında
birbirlerine bilgi vereceklerdir.
KISIM İKİ
BÖLÜM I
HUKUKÎ KONULARDA ADLÎ YARDIM
Madde 6
Âkit
Tarafların adlî makamları, hukukî konularda, özellikle belgelerin tebliği,
tarafların ve tanıkların dinlenmesi ve bilirkişi incelemesi hususlarında
birbirlerine yardım sağlayacaklardır.
Madde 7
(1)
Bir adlî yardım talebi şu hususları ihtiva edecektir:
a)
Talepte bulunan adlî makam ile eğer bilinmekte ise, talep edilen adlî
makamların adları;
b)
Adlî yardımı gerekli kılan davanın niteliği;
c)
Davayla ilgili tarafların isim ve adresleri tüzel kişilerde isim ve idare
merkezleri ve mevcutsa, temsilcilerinin isim ve adresleri;
d)
Eğer talebin konusu belgelerin tebliğine ilişkin ise, muhatabın tam adresi ve
tebliğ edilecek belgelerin listesi;
e)
İfadelerine başvurulacak kişilerin isim ve adresleri ile eğer mevcutsa doğum
tarihleri, vatandaşlıkları ve meslekleri;
f)
İfadelerine başvurulacak kişilere yöneltilecek soruların listesi;
g)
Sağlanacak delilin niteliği veya yerine getirilecek diğer adlî işlem;
h)
Talebin yerine getirilmesi için gerekli görülen diğer bilgiler.
(2)
Bir Adlî yardım talebi, talepte bulunan makam tarafından imzalanacak ve resmî
mührünü taşıyacaktır. Söz konusu talebe ekli belgeler, talepte bulunan Âkit
Tarafın hukukuna göre onaylanacaktır.
Madde 8
(1)
Talep edilen Adlî makam, talebin yerine getirilmesinde kendi devletinin kanun
hükümlerini uygulayacaktır. Bununla birlikte, söz konusu adlî makam, talepte
bulunan adlî makamın özel bir usul veya yöntem izlenmesini istemesi durumunda,
talep edilen .Âkit Tarafın iç hukukuna aykırı olmamak kaydıyla bu usul veya
yöntemi takip edecektir.
(2)
Talepte bulunan adlî makamın istemesi durumunda, ilgili tarafların ve eğer
mevcutsa temsilcilerinin hazır bulunabilmeleri için, işlemlerin yapılacağı
tarih ve yer hakkında bilgi verilecektir.
(3)
Talep edilen adlî makam, talebin yerine getirildiğini tespit eden belgeleri
talepte bulunan adlî makama gönderecek veya talebin yerine getirilemediği
durumlarda, bunu, sebepleri ile birlikte söz konusu adlî makama bildirecektir,
(4)
Talep edilen Âkit Taraf, kendi ülkesinde adlî yardım taleplerinin yerine
getirilmesi sebebiyle yapılan bütün masrafları üstlenecek ve bu masrafların
ödenmesini talep etmeyecektir.
Madde 9
Eğer
tebliğ talebinde öngörülen adres doğru ve sahih değilse, talep edilen Âkit
Tarafın yetkili makamı adresin tespiti için gerekli tedbirleri alacaktır.
Madde 10
Bir
adlî yardım talebinin yerine getirilmesi, talep edilen Âkit Tarafın
egemenliğine, güvenliğine ve kamu düzenine zarar verebilecek nitelikte
görülmekte ise böyle bir talebin yerine getirilmesini reddedebilir.
Madde 11
(l)
Talepte bulunan Âkit Tarafın bir adlî makamında hazır bulunmak üzere çağrılan
bir tanık veya bilirkişi, hangi uyrukta olursa olsun, söz konusu Âkit Tarafın
ülkesinde, bu Taraf ülkesine girmeden önce işlenen bir suç veya eylemden dolayı
hakkında kavuşturma yapılamaz veya tutuklanamaz veya kişisel özgürlüğü hakkında
diğer herhangi bir kısıtlama getirilemez, bir tanık veya bilirkişi ayrıca,
tanıklık ifadesi ya da bilirkişilik görevinden dolayı
hakkında kovuşturma yapılmayacağı, tutuklanmayacağı gibi bir mahkûmiyet
hükmünün uygulanmasına da tâbi tutulmayacaktır.
(2)
1. fıkradaki dokunulmazlık, tanık veya bilirkişinin, adlî makam tarafından
hazır bulunmasının artık gerekmediği, terketme
olanağının bulunmasına karşın ülkede kaldığı veya terketmesini
takiben isteyerek döndüğü durumlarda bu hususların kendisine bildirildiği
tarihi izleyen 7 günlük sürenin
bitiminde sona erecektir.
(3)
Bir tanık veya bilirkişi için çıkarılan çağrı yazısında, talepte bulunan, Âkit
Tarafın mevzuatında seyahat, ikamet masrafları ve bilirkişilik ücretinin
ödenmesi için öngörülen şartlar belirtilecektir. Böyle bir kişinin talebi
üzerine, yol ve ikamet giderlerinin karşılanması için talepte bulunan adlî
makamca bir avans ödenecektir.
BÖLÜM II
BELGELER
Madde 12
Âkit
Taraflardan birinin adlî makamının talebi üzerine, diğer Âkit Taraf, talepte
bulunan Âkit Tarafın vatandaşlarının ahvali şahsiye, şahsi hal ve menfaatleri
ile ilgili diğer belgelerin suretlerini tercümesiz ve ücretsiz gönderecektir.
Madde 13
(1)
Âkit Taraflardan birinin ülkesinde düzenlenmiş veya onaylanmış ve resmî mühür
taşıyan belgeler diğer Âkit Tarafın bir adlî makamı önündeki işlemlerde tasdikten
muaf tutulacaktır.
(2)
Âkit Taraflardan birinin resmî makamlarınca düzenlenen belgeler, diğer Âkit
Taraf ülkesindeki resmî belgelerle aynı ispat gücüne sahip olacaktır.
BÖLÜM III
YARGILAMA MASRAFLARI VE TEMİNATTAN
MUAFİYET
(JUDICATUM SOLVI)
Madde 14
Bir
Âkit Tarafın vatandaşları, diğer Âkit Tarafın adlî makamları önündeki
işlemlerinden dolayı salt yabancı olmaları veya diğer Âkit Taraf ülkesinde
ikametgâhları bulunmamasından ötürü teminat akçesi (Judicatum
solvi) vermekle yükümlü tutulmayacaklardır.
Madde 15
Âkit
Taraflardan birinin vatandaşları, diğer Âkit Tarafın ülkesinde, adlî harçların
tahsili, bilirkişi ve tanık ücretleri, avukat ücretleri, teminat giderleri,
noterlik ücretleri, belgelerin tebliğ masrafları ve diğer yargılama giderleri
gibi hususlarda, bu Tarafın vatandaşları ile aynı şartlar altında adlî
müzaheretten yararlanmaya hak kazanacaklardır.
Madde 16
İşbu
Anlaşma gereğince adlî müzaheret, başvuruda bulunanın ekonomik, ailevî ve şahsî
durumlarını gösteren belgelere bağlı olarak hak kazanılacaktır. Belgelerin
düzenlenişinde, başvuruda bulunanın ikamet ettiği Âkit Tarafın hukuku veya başvuruda bulunan
her iki Âkit Taraf ülkesinde ikamet
etmemekte ise vatandaşı olduğu Âkit
Tarafın hukuku uygulanacaktır.
Madde 17
Eğer
bir Âkit Tarafın adlî makamı, diğer Âkit Tarafın ülkesinde ikamet etmekte olan
bir kişiye bir işlemi yapması için belli bir süre vermiş ise, bu süre
belgelerin söz konusu kişiye tebliğ tarihinden itibaren işlemeye başlayacaktır.
KISIM ÜÇ
HUKUKÎ VE TİCARÎ KONULARDA KARARLARIN TANINMASI
VE TENFİZİ
Madde 18
(1)
Âkit Taraflar, diğer Âkit Taraf ülkesinde verilmiş aşağıda gösterilen
kararları, işbu Anlaşma hükümlerine uygun olarak kendi ülkelerinde tanıyacak ve
tenfiz edeceklerdir:
a)
Yargılama masraflarına ilişkin kararlar da dahil olmak üzere, hukukî konularda
verilmiş mahkeme kararları;
b)
Hukukî konularda bir mahkemece yapılmış veya onaylanmış sulh anlaşmaları;
c)
Cezaî konularda tazminata ilişkin olarak verilmiş mahkeme kararları.
(2)
Sadece işbu Anlaşmanın yürürlüğe girmesinden sonra verilen kararlar, bu Anlaşma
uyarınca tanıma ve tenfize tâbi olacaktır.
Madde 19
İşbu
Anlaşmanın 18. maddesinde belirtilen kararlar aşağıdaki şartlara bağlı olarak
tanınacak ve tenfiz edilecektir:
a)
Karar, verildiği Âkit Tarafın hukukuna göre kesinleşmiş ve icra edilebilir
olmalıdır;
b)
Davalıya, kararın verildiği Âkit Tarafın hukukuna göre, dava dilekçesi usulüne
uygun bir şekilde tebliğ edilmiş olmalıdır;
c)
Kendisine karşı tanıma ve tenfiz istenen kişinin
usulüne uygun bir şekilde mahkemeye çağrılmış ve iddialarını ileri sürme ve
savunmaya imkânsızlığı halinde temsil edilebilme olanağı tanınmış olmalıdır;
d)
Aynı taraflar arasında, aynı sebep ve konuya dayalı olarak;
i)
Tanıma ve tenfizin talep edildiği bir Âkit Taraf
mahkemesinde daha önce açılmış görülmekte olan bir dava, veya
ii)
Tanıma ve tenfizin talep edildiği Âkit Tarafın bir
mahkemesince nihaî bir kararla sonuçlandırılmış bir dava, mevcut
bulunmamalıdır.
e)
Karar, tanıma ve tenfizin talep edildiği Âkit Tarafın
mahkemelerinin münhasır yetkisine girmeyen bir konuda verilmiş olmalıdır;
f)
Kararın tanınması ve tenfizi, tanıma ve tenfizin talep edildiği Âkit Tarafın kamu düzenine aykırı
olmamalıdır.
Madde 20
(1)
Tanıma ve tenfiz başvurusu, tanıma ve tenfizin talep edildiği Âkit Tarafın yetkili mahkemesine
doğrudan yapılacaktır.
(2)
Başvuruya aşağıdaki belgeler eklenecektir.
a)
Kararın, kesinleşmiş ve icra kuvvetini haiz olduğunu tevsik eden bir belge ile
tam ve aslına uygunluğu onaylanmış bir örneği;
b)
Karar gıyapta verilmiş ise, gıyabında karar verilen tarafın usulüne uygun
olarak çağrıldığını tespit eden gerekli belgelerin asılları veya onaylanmış
örnekleri;
c) Bu
maddenin (a) ve (b) bentlerinde belirtilen başvuru ve belgelerin, kararın
tanınmasının ve tenfizinin talep edildiği Âkit
Tarafın dilinde veya İngilizce onaylanmış tercümesi.
Madde 21
(1)
Kararların tanınması ve tenfizine mütedair usule,
tanıma ve tenfizin talep edildiği Âkit Tarafın hukuku
uygulanacaktır.
(2)
Tanıma ve tenfize karar veren mahkeme, kararın
esasını incelemeyecektir. Mahkeme sadece işbu Anlaşmanın 19. ve 20. maddelerini
gözönünde tutacaktır.
Madde 22
İşbu
Anlaşmanın, tanıma ve tenfize ilişkin hükümleri, Âkit
Tarafların, yabancı bir kararın icrası sonucu elde edilen para ve eşyanın
yurtdışına transferi ile ilgili hükümlerine hâlel getirmeyecektir.
KISIM DÖRT
NİHAÎ
HÜKÜMLER
Madde 23
İşbu
Anlaşma, Âkit Tarafların katılmış olduğu veya katılacağı, bu Anlaşma ile
düzenlenen konulara ilişkin hükümleri içeren uluslararası belgeleri ihlâl
etmeyecektir.
Madde 24
İşbu
Anlaşma, Türkiye Cumhuriyeti ile Çekoslovakya Cumhuriyeti Arasında Hukukî ve
Ticarî Konularda Karşılıklı Adlî Yardıma ilişkin 22 Ağustos 1930 tarihli
Anlaşmanın yerine geçecektir.
Madde 25
İşbu
Anlaşmanın uygulanması ile ilgili olarak ortaya çıkabilecek sorunlar diplomatik
yoldan çözümlenecektir.
Madde 26
(1)
İşbu Anlaşma onaylamaya tâbi olacaktır. Onay belgeleri Ankara ve/veya
Bratislava’da teati edilecektir.
(2)
İşbu Anlaşma onay belgelerinin teati edildiği ayı takip eden ikinci ayın
birinci günü yürürlüğe girecektir.
(3)
İşbu Anlaşma süresiz olarak yürürlükte kalacaktır.
(4)
Her Âkit Taraf, yazılı bildirimde bulunmak suretiyle Anlaşmayı feshedebilir. Bu
halde Anlaşma, diğer Âkit Tarafın yazılı bildirimi aldığı tarihten itibaren oniki aylık süre için yürürlükte kalacaktır.
Bunu teyiden, usulüne uygun şekilde yetkili kılınmış aşağıdaki
imza sahipleri işbu Anlaşmayı imzalamışlardır.
Ankara’da
11 Kasım 2004 günü Türkçe, Slovakça ve İngilizce olarak herbiri
ikişer nüsha halinde düzenlenmiş olup tüm metinler aynı derecede geçerlidir.
Yorumda aykırılık halinde İngilizce metin geçerli olacaktır.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ SLOVAKYA
CUMHURİYETİ
ADINA ADINA
Abdullah GÜL Eduard KUKAN
Dışişleri Bakanı ve Dışişleri
Bakanı
Başbakan Yardımcısı