TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ

TUTANAK ÖZETİ

71’inci Birleşim

16 Nisan 2024 Salı

TBMM Genel Kurulu saat 15.02’de açılarak altı oturum yaptı.

Oturum Başkanı TBMM Başkan Vekili Sırrı Süreyya Önder, geçirilen yerel seçimin bütün ülkeye hayırlı uğurlu olmasını dilediğine ilişkin bir konuşma yaptı.

İstanbul Milletvekili Adem Yıldırım, 2 Nisan 2024 tarihinde İstanbul’un Beşiktaş ilçesi Gayrettepe Mahallesi’ndeki gece kulübünde meydana gelen patlama sonucu 29 kişinin hayatını kaybettiği yangına,

Bursa Milletvekili Yüksel Selçuk Türkoğlu, İsrail’in Gazze’de sürdürdüğü mezalimin soykırıma dönüşmesine,

İstanbul Milletvekili Yücel Arzen Hacıoğulları, Divanü Lûgat-it-Türk’ün 950’nci yılından Türkiye’nin 2’nci yüzyılına tanım yapmanın zorunluluğuyla Türkiye Yüzyılı’na,

İlişkin gündem dışı birer konuşma yaptılar.

Oturum Başkanı TBMM Başkan Vekili Sırrı Süreyya Önder, Milliyetçi Hareket Partisinde Grup Başkan Vekili olarak göreve başlayan Nevşehir Milletvekili Filiz Kılıç’a Başkanlık Divanı olarak hayırlı uğurlu olmasını dilediklerine ilişkin bir açıklamada bulundu.

Mersin Milletvekili Faruk Dinç, siyonist işgal çetesinin Filistin halkına yönelik sürdürdüğü barbarlığın dünyanın gözleri önünde devam ettiğine,

Adana Milletvekili Müzeyyen Şevkin, bu yıl 76’ncısı düzenlenen Jeoloji Kurultayı’na,

Şanlıurfa Milletvekili Mahmut Tanal, Şanlıurfa’nın düşman işgalinden kurtuluşunun 104’üncü yıl dönümüne,

Şırnak Milletvekili Arslan Tatar, Gabar’da keşfedilen petrole,

Kastamonu Milletvekili Fatma Serap Ekmekci, Turizm Haftası’na,

Konya Milletvekili Mehmet Baykan, bazı milletvekillerinin son dönemde yaşanan olumsuzluklarda kendi belediyelerinin sorumluluklarını sorumsuzluk hâline getirip kabahati iktidara, Hükûmete ve devlet kurumlarına yıkmaya çalıştıklarına,

Muş Milletvekili Sümeyye Boz, 31 Mart yerel seçimlerinden sonra halkın iradesini gasbetmeye dönük birtakım çabalar olmasına ve halkın iradesine sahip çıkanlara, 

Adana Milletvekili Ayhan Barut, ülkeyi ekonomik uçuruma sürükleyen tek adam rejiminin yerel seçimde ilk tokadı yediğine ve Merkez Bankasının açıkladığı 2023 yılı zararına,

Şanlıurfa Milletvekili Cevahir Asuman Yazmacı, Şanlıurfa’nın bayramda âdeta ziyaretçi akınına uğradığına,

Uşak Milletvekili Ali Karaoba, 31 Mart yerel seçim sonuçlarına ve kırmızının Uşak’a ve Türkiye’ye çok yakıştığına,

Amasya Milletvekili Reşat Karagöz, halkın 2024 yerel seçimlerinde Amasya başta olmak üzere tüm Türkiye’de Cumhuriyet Halk Partisini yerelde iktidar, AKP’yi ana muhalefet partisi yaptığına,

Diyarbakır Milletvekili Mehmet Sait Yaz, İran’ın İsrail’i füzelerle vurmasına,

Adana Milletvekili Orhan Sümer, halkın yerel seçimlerde başta Adana olmak üzere tüm Türkiye’de sosyal demokrat belediyecilik anlayışını hâkim kılmasına ve ülkede derin bir ekonomik kriz yaşandığına,

Kocaeli Milletvekili Mehmet Aşıla, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının İstanbul özelinde açıkladığı kentsel dönüşüm finansman desteğinin Kocaeli’yi de kapsaması gerektiğine,

Aydın Milletvekili Evrim Karakoz, milletin 31 Mart seçimlerinde verdiği mesaja,

Aydın Milletvekili Süleyman Bülbül, JES’lerin ve maden ocaklarının Aydın’a yapılan en büyük ihanetlerden biri olduğuna,

İstanbul Milletvekili Çiçek Otlu, kendilerinin “Yoksulluğa isyan et, örgütlen.” diyerek işçileri, emekçileri ve kadınları 1 Mayısta Taksim’e çağırdıklarına,

Burdur Milletvekili İzzet Akbulut, çiğ süt fiyatına gelen yüzde 8,5’lik zammın yeterli olmadığına,

Kütahya Milletvekili Ali Fazıl Kasap, yerel seçimlere üç gün kala Kütahya’da açılan şehir hastanesine,

İstanbul Milletvekili Kezban Konukçu, İstanbul Gayrettepe’de ruhsat alınmadan yaptırılan tadilat sırasında çoğu sigortasız 29 emekçinin katledilmesine ve bu katliamın sorumlularına,

Gaziantep Milletvekili Şahzade Demir, geçmiş Ramazan Bayramı’na ve seçim sonuçlarına,

Tekirdağ Milletvekili Nurten Yontar, 31 Mart seçimlerinin kaybedenlerine ve kazananlarına,

İstanbul Milletvekili Mehmet Önder Aksakal, seçimsiz geçirilecek en az dört yıllık süreçte yapılması gerekenlere ve Kültür ve Turizm Bakanına bulunduğu çağrıya,

İstanbul Milletvekili İsa Mesih Şahin, seçim ve bayram sonrası yoğun bir mesaiye başlandığına, geçmiş ramazan ayına ve Ramazan Bayramı’na, seçim sonuçlarının verdiği mesajı her siyasi partinin doğru okuması gerektiğine, emeklilerinin 10 bin lirayla geçinemediklerine, atama bekleyen öğretmenlerin gözünün kulağının bugün toplanan Kabinede olduğuna, mülakata, Beşiktaş’taki yangın faciasına ve Antalya’daki teleferik kazasına, bugünün Türkiye’de hükûmet sisteminin değiştiği gün olduğuna ve bu sistemin bu hâliyle milletin dokusuyla uyuşmadığına, Gazze sorununun tüm acısıyla devam ettiğine, İsrail’le yapılan ticaretle ilgili bir itirazlarının olduğuna, İran-İsrail arasında yaşanan krize ve Türkiye’nin bölgede daha aktif bir tutum ortaya koymak zorunda olduğuna,

Samsun Milletvekili Erhan Usta, bir buçuk ay aradan sonra Genel Kurulun tekrar çalışmaya başladığına, geçen Ramazan Bayramı’na, 31 Mart seçimlerinde seçilen belediye başkanlarına, bu seçimlerde vatandaşın verdiği mesajı her siyasi partinin doğru okuması gerektiğine ve iktidarın yaşadığı hezimete, 14 Mayıstan bugüne ekonominin kötü gidişatının en önemli etkenlerine, 16 Nisanın Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin referandumla kabul edildiği gün olduğuna, Ordu Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve Samsun’un Bafra ilçesi Belediye Başkanlığı seçimlerinde yaşananlara, İran ile İsrail arasındaki gerilime ve Türkiye Cumhuriyeti devletinin bu konuda millî menfaat çerçevesinde bir pozisyon alması gerektiğine,

Manisa Milletvekili Erkan Akçay, bugün itibarıyla Milliyetçi Hareket Partisi Grup Başkan Vekilliği görevine başlayan Nevşehir Milletvekili Filiz Kılıç ile bu görevi beş yıl süreyle yürüttükten sonra yeni görevler üstlenecek olan Sakarya Milletvekili Muhammed Levent Bülbül’e, Ramazan Bayramı’na, Türkiye’nin 31 Mart mahallî idareler seçimlerini demokrasiye yakışır bir olgunlukla tamamlayarak dünyaya örnek olduğuna, milletin sandık vasıtasıyla mesajlarını verdiğine ve Milliyetçi Hareket Partisi olarak bu demokratik mesajı aldıklarına, dört yıl boyunca seçim olmayacağına, milletin kendilerinden hizmet beklediğine ve belediyelerde çalışanların çeşitli gerekçeler gösterilerek ekmekleriyle oynanmaması gerektiğine,

Muş Milletvekili Sezai Temelli, geçmiş Ramazan Bayramı’na, 31 Mart seçim sonuçlarını bu Meclisin çok iyi değerlendirmesi gerektiğine, Türkiye’nin âdeta bir güvencesiz yaşam coğrafyasına dönüştüğüne, hasta tutsak sayısındaki artışa, 75 yaşındaki hasta tutsak Hatice Yıldız ile şartlı salıverilme hakkı engellenen Kadir Karabak’a, Türkiye’de çok ciddi bir ekonomik sorun olduğuna ve Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in belediyelerle ilgili verdiği demece,

İstanbul Milletvekili Gökhan Günaydın, geçmiş Ramazan Bayramı’na, 31 Mart 2024 seçim sonuçlarının Türkiye’nin bugünü ve geleceği açısından çok önemli olduğuna, Cumhuriyet Halk Partisinin 1’inci parti olmasına, AKP’nin bugün bulunduğu noktaya nasıl geldiğine ve Türkiye’yi getirdiği duruma, kendilerinin “Meclisi çatıştıralım.” dediklerine ve Genel Kuruldan bir saate geçebilecek 14 maddelik turizmle ilgili bir kanun teklifinin üç güne bölünmesine, AK PARTİ’nin gündeminin olmadığına ve halkın sorunlarıyla ilgilenmediğine,

İstanbul Milletvekili Özlem Zengin, birleşimi yöneten Başkan Vekili Sırrı Süreyya Önder’e, Milliyetçi Hareket Partisi Grup Başkan Vekili olan Nevşehir Milletvekili Filiz Kılıç’a, verilen arada siyasi partilerin sahada çok çalıştığını düşündüğüne, geçmiş Ramazan Bayramı’na, 31 Mart seçim sonuçlarını tüm siyasi partilerin okuyacağına, seçmenin ezbere oy kullanmadığına, son on ayda Türkiye’nin 3 tane seçim geçirdiğine, İstanbul Milletvekili Gökhan Günaydın’ın yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine ve yirmi iki yıldır Türkiye ve dünya tarihinin en başarılı partisinin AK PARTİ olduğuna,

Erzincan Milletvekili Mustafa Sarıgül, Erzincan İliç’te yaşanan maden faciasıyla ilgili verdikleri Meclis araştırması önergesinin bir an önce hayata geçirilmesi gerektiğine,

İlişkin birer açıklamada bulundular.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının, 31/3/2024 tarihinde yapılan mahallî idareler seçiminde belediye başkanı seçilerek mazbatalarını alan;

Adıyaman Milletvekili Abdurrahman Tutdere’nin,

Afyonkarahisar Milletvekili Burcu Köksal’ın,

Kastamonu Milletvekili Hasan Baltacı’nın,

Kırıkkale Milletvekili Ahmet Önal’ın,

Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun’un 17’nci maddesi uyarınca belediye başkanlığını tercih ettiklerine ilişkin tezkereleri okundu. Başkanlıkça, belediye başkanlığını tercih ederek göreve başladıkları tarihler itibarıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliklerinin kendiliğinden sona ermiş bulunduğu Genel Kurulun bilgisine sunuldu.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının;

Türkiye Büyük Millet Meclisi Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu Başkanı Mahmut Özer ve beraberindeki heyetin Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de “Barış ve Küresel Güvenlik İçin Diyalog: İş Birliği ve Bağlantısallık” konulu 6’ncı Dünya Kültürlerarası Diyalog Forumu’na katılımı hususuna,

Türkiye Büyük Millet Meclisi Millî Savunma Komisyonu Başkanı Hulusi Akar’ın, Bulgaristan Ulusal Meclisi Millî Savunma Komisyonu Başkanı Hristo Gadzhev’in vaki davetine icabetine,

Türkiye Büyük Millet Meclisi Millî Savunma Komisyonu Başkanı Hulusi Akar’ın, Gürcistan Parlamentosu Savunma ve Güvenlik Komisyonu Başkanı Irakli Beraia’nın vaki davetine icabetine,

İlişkin tezkereleri kabul edildi.

Saadet Partisi Grubunun, 16/4/2024 tarihinde Grup Başkan Vekili İstanbul Milletvekili İsa Mesih Şahin tarafından, mevcut hayat pahalılığının sebeplerinin araştırılması ve özellikle emeklilerin ve dar gelirli kesimlerin olumsuz hayat koşullarının sona erdirilmesine dair alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına verilmiş olan Meclis araştırması önergesinin diğer önergelerin önüne alınarak,

İYİ Parti Grubunun, 16/4/2024 tarihinde Grup Başkan Vekili Samsun Milletvekili Erhan Usta tarafından, Ordu ilinde yaşanan seçim şaibesi ve seçmen iradesine gölge düşürülmesinin görüşülmesi amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına verilmiş olan genel görüşme önergesinin diğer önergelerin önüne alınarak,

DEM PARTİ Grubunun, 16/4/2024 tarihinde Grup Başkan Vekili Kars Milletvekili Gülüstan Kılıç Koçyiğit ve Grup Başkan Vekili Muş Milletvekili Sezai Temelli tarafından, 31 Martta yaşanan seçim usulsüzlüklerin araştırılması amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına verilmiş olan Meclis araştırması önergesinin diğer önergelerin önüne alınarak,

CHP Grubunun, 16/4/2024 tarihinde Grup Başkan Vekili İstanbul Milletvekili Gökhan Günaydın tarafından, İsrail’in Gazze’de yaptığı katliamlara rağmen Türkiye’nin İsrail’le ticaretini sürdürmesinin neden ve sonuçlarının araştırılması amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına verilmiş olan Meclis araştırması önergesinin diğer önergelerin önüne alınarak,

Görüşmelerinin Genel Kurulun 16 Nisan 2024 Salı günkü birleşiminde yapılmasına ilişkin önerileri yapılan görüşmelerden sonra kabul edilmedi.

AK PARTİ Grubunun, gündemin “Kanun Teklifleri ile Komisyonlardan Gelen Diğer İşler” kısmında bulunan 108 sıra sayılı Kanun Teklifi’nin bu kısmın 1’inci sırasına alınmasına ve bu kısımda bulunan diğer işlerin sırasının buna göre teselsül ettirilmesine; Genel Kurulun 16, 17, 18, 24, 25 ve 30 Nisan 2024 ile 2, 7, 8, 9, 14, 15, 16, 21, 22, 23, 28, 29 ve 30 Mayıs 2024 Salı, Çarşamba ve Perşembe günkü birleşimlerinde denetim konularının görüşülmeyerek gündemin “Kanun Teklifleri ile Komisyonlardan Gelen Diğer İşler” kısmında yer alan işlerin görüşülmesine, Genel Kurulun çalışma saatlerine, 108 sıra sayılı Kanun Teklifi’nin İç Tüzük’ün 91’inci maddesine göre temel kanun olarak bölümler hâlinde görüşülmesine ve 108 sıra sayılı Kanun Teklifi’nin tümü üzerinde siyasi parti grupları adına yapılacak konuşmaların süresinin en fazla 2 konuşmacı tarafından kullanılabilmesine ilişkin önerisi yapılan görüşmelerden sonra kabul edildi.

Afyonkarahisar Milletvekili Hakan Şeref Olgun, Ordu Milletvekili Mustafa Hamarat’ın İYİ Parti grup önerisi üzerinde yaptığı konuşma sırasında İYİ Partiye,

Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, İstanbul Milletvekili Özlem Zengin’in yaptığı açıklaması sırasında şahsına,

Sataşması nedeniyle birer konuşma yaptılar.

İstanbul Milletvekili Özlem Zengin;

Malatya Milletvekili Veli Ağbaba’nın CHP grup önerisi üzerinde yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine,

“Türkiye Büyük Millet Meclisinde İsrail’in yaptıklarını savunan bir insan var mı?” diye kürsüden sorduğu soruya tek bir gruptan “Evet.” diye bir ses yükselmesine,

Muş Milletvekili Sezai Temelli, İstanbul Milletvekili Özlem Zengin’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,

İstanbul Milletvekili Özlem Zengin, Muş Milletvekili Sezai Temelli’nin yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,

Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, 75 yaşındaki hasta mahpus Hatice Yıldız’a,

Hatay Milletvekili Mehmet Güzelmansur, 31 Mart seçimlerinde Hatay’da asıl kazananın CHP olduğuna,

İlişkin birer açıklamada bulundular.

Oturum Başkanı TBMM Başkan Vekili Sırrı Süreyya Önder;

AK PARTİ Denizli Milletvekili Cahit Özkan’ın annesinin vefatına,

İstanbul Milletvekili Özlem Zengin’in “ekip sizin” ifadesine ve milletvekillerinin söz alıp net bir şekilde konuşmalarının herkes açısından amaca daha matuf bir şey olduğuna,

İlişkin bir açıklamada bulundu.

Danışma Kurulunun, Türkiye Büyük Millet Meclisinin açılışının 104’üncü yıl dönümünün ve Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nın kutlanması, günün anlam ve öneminin belirtilmesi amacıyla Genel Kurulda özel gündemle görüşme yapılması için Türkiye Büyük Millet Meclisinin 23 Nisan 2024 Salı günü saat 14.00’te toplanmasına, bu toplantıda yapılacak görüşmelerde Türkiye Büyük Millet Meclisinde temsil edilen siyasi partilerin Grup Başkanlarına onar dakika, grubu bulunmayan siyasi partilerin Genel Başkanlarına talepleri hâlinde üçer dakika süreyle söz verilmesine ve bu birleşimde başka konuların görüşülmemesine ilişkin önerisi kabul edildi. 

Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer’in, (2/1945) esas numaralı 351 Sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurt Hizmetleri Kanunu ve 5102 Sayılı Yüksek Öğrenim Öğrencilerine Burs Kredi Verilmesine İlişkin Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin doğrudan gündeme alınmasına ilişkin önergesi yapılan görüşmelerden sonra kabul edilmedi.

Gündemin “Kanun Teklifleri ile Komisyonlardan Gelen Diğer İşler” kısmının:

1’inci sırasına alınan ve İç Tüzük’ün 91’inci maddesine göre temel kanun olarak görüşülmesi kabul edilen, Hatay Milletvekili Hüseyin Yayman ile 73 Milletvekilinin Turist Rehberliği Meslek Kanunu ile Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/2002) ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu Raporu’nun (S.Sayısı: 108) görüşmelerine başlanarak tümü üzerindeki görüşmeler tamamlandı.

Trabzon Milletvekili Sibel Suiçmez, Trabzon’da 350 kişinin istihdam edildiği Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Çağrı Merkezinin kapatılacağına dair haberler aldıklarına,

İzmir Milletvekili Burcugül Çubuk, Van’da “gülen çocuk” olarak bilinen Muhammed’in bugün serbest bırakıldığına, aynı gerekçelerle tutsak olan Umut, Sedanur ve Sibel’den de güzel haber beklediklerine ve bugün Lezita grevine bir saldırı olduğuna,

Hatay Milletvekili Mehmet Güzelmansur, Hatay Milletvekili Hüseyin Yayman’ın 108 sıra sayılı Kanun Teklifi’nin tümü üzerinde şahsı adına yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine,

İlişkin birer açıklamada bulundular.

Başkanlıkça, görüşmeleri izlemek üzere Genel Kurulu teşrif etmiş bulunan Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti Dışişleri ve Doğu Afrika İşbirliği Bakanı January Yusuf Makamba’ya “Hoş geldiniz.” denildi.

Alınan karar gereğince, 17 Nisan 2024 Çarşamba günü saat 14.00’te toplanmak üzere 23.09’da birleşime son verildi.

  Sırrı Süreyya ÖNDER

  Başkan Vekili

 Elvan IŞIK GEZMİŞ  Mahmut Atilla KAYA

 Giresun  İzmir 

 Kâtip Üye  Kâtip Üye