TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ
TUTANAK ÖZETİ
8’inci Birleşim
17 Ekim 2023 Salı
TBMM Genel Kurulu saat 15.01’de açılarak dört oturum yaptı.
Oturum Başkanı TBMM Başkan Vekili Sırrı Süreyya Önder, sürekli tekrar eden savaş ve çatışma koşullarının demokratik siyasetin imkânlarını hızla bitirdiğine, barış içinde bir arada yaşamanın zeminini çökerttiğine, genel olarak barış tezkerelerine ihtiyaç olduğuna, parlamentoların asli görevinin söz kurmak, nizam kurmak olduğuna; son zamanlarda sıkça kendi yaşamına son veren gençlere, öğrencilere; kanun hükmünde kararnamelerle işine son verilip görevine iade edilen yurttaşlara; iyi bir yasama dönemi dilediğine ilişkin bir konuşma yaptı.
Konya Milletvekili Latif Selvi, Filistin meselesine,
İzmir Milletvekili Burcugül Çubuk, ÇEDES Projesi’ne,
Antalya Milletvekili Aykut Kaya, İsrail-Filistin meselesine,
İlişkin gündem dışı birer konuşma yaptılar.
İzmir Milletvekili Mehmet Ali Çelebi, CHP’nin 6 kez “evet” dediği tezkereye şimdi “hayır” dediğine,
Şanlıurfa Milletvekili Dilan Kunt Ayan,
Şanlıurfa Milletvekili Ömer Öcalan,
Mardin Milletvekili Beritan Güneş Altın,
Muş Milletvekili Sümeyye Boz,
Mersin Milletvekili Perihan Koca,
Mardin Milletvekili Kamuran Tanhan,
Batman Milletvekili Zeynep Oduncu;
(3/761) esas numaralı Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi’ne “hayır” diyeceklerine,
Adana Milletvekili Ayhan Barut, tek adam rejiminin ülkede adaleti tartışılır hâle getirdiğine,
Kayseri Milletvekili Dursun Ataş, 17 Ekim Dünya Astsubaylar Günü’ne ve Türkiye Emekli Astsubaylar Derneğinin 39’uncu kuruluş yıl dönümüne,
Adana Milletvekili Orhan Sümer, AKP’nin sağlık politikalarının iflas etmek üzere olduğuna,
Ordu Milletvekili Mustafa Adıgüzel, TMO’nun piyasaya fındık satmasına,
Aydın Milletvekili Seda Sarıbaş, Filistin halkının bugün emsali görülmemiş bir kuşatma altında olduğuna,
Bingöl Milletvekili Ömer Faruk Hülakü, başarısız politikalarla sıkışan iktidarın çareyi milliyetçi savaş konseptinde aradığına,
Kırşehir Milletvekili Metin İlhan, açıklanan şeker pancarı alım fiyatına,
Hatay Milletvekili Mehmet Güzelmansur, akaryakıt istasyonlarının sorunlarına,
Samsun Milletvekili Murat Çan, Süper Kupa mücadelesine,
Kırıkkale Milletvekili Ahmet Önal, artan kira fiyatlarına,
İstanbul Milletvekili Yücel Arzen Hacıoğulları, Filistin topraklarını zorla ele geçirmiş olanın işgalci ve terörist olduğunu söylemeye bir dakikanın yeteceğine,
Amasya Milletvekili Reşat Karagöz, 17 Ekim Dünya Astsubaylar Günü’ne ve astsubay emeklilerinin mağduriyetine,
İstanbul Milletvekili İsa Mesih Şahin, gündemin Filistin olduğuna, bu topraklarda daha büyük bir acının yaşanmaması için Türkiye’nin daha fazla inisiyatif alması gerektiğine ve daha fazla “one minute” demek zorunda olduğuna,
Erzurum Milletvekili Meral Danış Beştaş, İstanbul'da Limak Holdinge bağlı Finans Merkezi Merkez Bankası şantiyesinde çalışan işçilerin başlattıkları eyleme, Cumartesi Annelerine ve Cumartesi İnsanlarına, partilerinin sürekli saldırı altında olduğuna ve Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin bugünkü grup toplantısında Ağrı Milletvekili Heval Bozdağ’ı hedef göstermesine ve demokratik siyaset yollarının kapatılamayacağına,
Afyonkarahisar Milletvekili Burcu Köksal, gazeteci Timur Soykan’ın “Anadolu Adliyesindeki çürüme” adlı haberine, Bakan Şimşek’in ekonomi modeline, iktidarın emekliye 5 bin lirayı reva gördüğüne ve emekliler arasında ayrım yaptığına, üniversite öğrencilerinin barınma sorununa ve devlet yurtlarındaki yaşam koşullarına, Millî Eğitim Bakanı Mahmut Özer’in okul öncesindeki bir öğün ücretsiz yemeği kesmesine ve okul öncesi eğitimde getirilen katkı payına,
İstanbul Milletvekili Özlem Zengin, Filistin meselesine ve Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanının sağduyulu bir çağrı içerisinde olduklarına, Genel Kurul gündemindeki (3/761) esas numaralı Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi’yle ilgili birer dakikalık sözler alınarak konuşulmasını verilen bir imkânın anlamından farklı kullanılması olarak gördüğüne,
Erzurum Milletvekili Meral Danış Beştaş, İstanbul Milletvekili Özlem Zengin’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,
İstanbul Milletvekili Özlem Zengin, Erzurum Milletvekili Meral Danış Beştaş’ın yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,
İlişkin birer açıklamada bulundular.
Danışma Kurulunun, (3/761) esas numaralı Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi’nin görüşülmesinde siyasi parti gruplarına ait konuşma süresinin en fazla iki konuşmacı tarafından kullanılabilmesine ilişkin önerisi kabul edildi.
Cumhurbaşkanlığının, Türkiye’nin millî güvenliğine yönelik ayrılıkçı hareketler, terör tehdidi ve her türlü güvenlik riskine karşı uluslararası hukuk çerçevesinde gerekli her türlü tedbiri almak, Irak ve Suriye’deki tüm terör örgütlerinden ülkemize bundan sonra da yönelebilecek saldırıları bertaraf etmek ve kitlesel göç gibi diğer muhtemel risklere karşı millî güvenliğimizin idame ettirilmesini sağlamak, Türkiye’nin güney kara sınırlarına mücavir bölgelerde yaşanan ve hiçbir meşruiyeti olmayan tek taraflı bölücü girişimler ve bunlarla ilgili olabilecek gelişmeler istikametinde Türkiye’nin menfaatlerini etkili bir şekilde korumak ve kollamak, gelişmelerin seyrine göre ileride telafisi güç bir durumla karşılaşmamak için süratli ve dinamik bir politika izlenmesine yardımcı olmak üzere hudut, şümul, miktar ve zamanı Cumhurbaşkanınca takdir ve tayin olunacak şekilde, Türk Silahlı Kuvvetlerinin gerektiği takdirde sınır ötesi harekât ve müdahalede bulunmak üzere yabancı ülkelere gönderilmesi ve aynı amaçlara matuf olmak üzere yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye’de bulunması, bu kuvvetlerin Cumhurbaşkanının belirleyeceği esaslara göre kullanılması ile risk ve tehditlerin giderilebilmesi için her türlü tedbirin alınması ve bunlara imkân sağlayacak düzenlemelerin Cumhurbaşkanı tarafından belirlenecek esaslara göre yapılması için 2/10/2014 tarihli ve 1071 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Kararı ile verilen ve son olarak 26/10/2021 tarihli ve 1310 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Kararı ile 30/10/2023 tarihine kadar uzatılan izin süresinin Anayasa’nın 92’nci maddesi uyarınca 30/10/2023 tarihinden itibaren iki yıl uzatılmasına dair tezkeresi (3/761) görüşmeleri tamamlanarak yapılan açık oylamasından sonra kabul edildi.
Antalya Milletvekili Hakkı Saruhan Oluç, Kayseri Milletvekili Hulusi Akar’ın (3/761) esas numaralı Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi üzerinde AK PARTİ Grubu adına yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine,
Afyonkarahisar Milletvekili Burcu Köksal, İzmir Milletvekili Dursun Müsavat Dervişoğlu’nun (3/761) esas numaralı Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi üzerinde İYİ Parti Grubu adına yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine,
İstanbul Milletvekili Özlem Zengin, İstanbul Milletvekili Namık Tan’ın CHP Grubu adına ve Antalya Milletvekili Hakkı Saruhan Oluç’un Yeşil Sol Parti Grubu adına (3/761) esas numaralı Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi üzerinde yaptıkları konuşmalarındaki bazı ifadelerine,
İzmir Milletvekili Dursun Müsavat Dervişoğlu, Afyonkarahisar Milletvekili Burcu Köksal’ın yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,
Antalya Milletvekili Hakkı Saruhan Oluç, İstanbul Milletvekili Özlem Zengin’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,
Afyonkarahisar Milletvekili Burcu Köksal, İzmir Milletvekili Dursun Müsavat Dervişoğlu’nun yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,
İstanbul Milletvekili Özlem Zengin, Antalya Milletvekili Hakkı Saruhan Oluç’un yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,
İstanbul Milletvekili Mehmet Önder Aksakal, bugün gündeme yeniden gelen tezkerenin terörün tamamen kökü kazınıncaya kadar Meclise gelmeye devam edeceğine,
Tekirdağ Milletvekili Cem Avşar, DEVA Partisi olarak (3/761) esas numaralı Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi’ne olumlu oy vereceklerine ancak iki hususa ilişkin çekince ve eleştirilerinin olduğuna,
İstanbul Milletvekili İskender Bayhan, EMEP olarak (3/761) esas numaralı Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi’ne “hayır” diyeceklerine,
İstanbul Milletvekili Cemal Enginyurt, Demokrat Parti olarak (3/761) esas numaralı Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi’ne olumlu oy kullanacaklarına,
İstanbul Milletvekili Saliha Sera Kadıgil, Türkiye İşçi Partisi olarak ülke topraklarına yabancı asker sokulmasına, başka ülke topraklarında askerî operasyon yürütülmesine ve savaşa “hayır” dediklerine,
İstanbul Milletvekili Suat Pamukçu, toplumsal barışın demokratik siyasetten değil, ancak ve ancak İslam kardeşliğinden geçtiğine,
Batman Milletvekili Keskin Bayındır, Demokratik Bölgeler Partisi olarak (3/761) esas numaralı Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi’ne “hayır” dediklerine,
İstanbul Milletvekili Özlem Zengin, Elâzığ Milletvekili Gürsel Erol’un (3/761) esas numaralı Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi üzerinde şahsı adına yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine,
Afyonkarahisar Milletvekili Burcu Köksal, İstanbul Milletvekili Özlem Zengin’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,
İstanbul Milletvekili İsa Mesih Şahin, İstanbul Milletvekili Özlem Zengin’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine ve (3/761) esas numaralı Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi’ne “evet” oyu vereceklerine,
Kayseri Milletvekili Hulusi Akar, Elâzığ Milletvekili Gürsel Erol’un (3/761) esas numaralı Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi üzerinde şahsı adına yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine,
İlişkin birer açıklamada bulundular.
Oturum Başkanı TBMM Başkan Vekili Sırrı Süreyya Önder, gruplar adına konuşmalar bittikten sonra, Mecliste grubu olmayan siyasi partilerin temsilcilerine, bir emsal teşkil etmemesi kaydıyla yerlerinden birer dakika söz vereceğine ilişkin bir açıklamada bulundu.
Saadet Partisi Grubunun, 17/10/2023 tarihinde Grup Başkan Vekili İstanbul Milletvekili İsa Mesih Şahin tarafından, uyuşturucu dağıtımı, satışı ve kullanılmasının önlenmesi, alınması gereken tedbirlerin ve politikaların geliştirilmesi için çözüm yollarını konuşmak amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına verilmiş olan Meclis araştırması açılmasına ilişkin taleplerinin diğer önergelerin önüne alınarak görüşmelerinin, Genel Kurulun 17 Ekim 2023 Salı günkü birleşiminde yapılmasına ilişkin önerisi yapılan görüşmelerden sonra kabul edilmedi.
Sakarya Milletvekili Muhammed Levent Bülbül, işgalci İsrail ordusunun yapmış olduğu saldırıda Gazze’de bir hastanenin vurulduğu ve şu anki rakamlara göre en az 500 ölünün olduğu haberini aldıklarına,
İstanbul Milletvekili Özlem Zengin, Kars Milletvekili Gülüstan Kılıç Koçyiğit’in yerinden sarf ettiği bazı ifadelerine,
İstanbul Milletvekili İsa Mesih Şahin, İsrail’in Gazze’de bir hastaneyi bombaladığı, 500’ün üzerinde şehidin olduğu bilgisinin kendilerine geldiğine, bunun için Türkiye Büyük Millet Meclisini, bütün partileri, grupları tekrar ortak bir tavır almaya davet ettiklerine,
Erzurum Milletvekili Meral Danış Beştaş, İstanbul Milletvekili Özlem Zengin’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine ve bütün medyanın İsrail’in bu hastaneye yönelik saldırısıyla çalkalandığına, saldırıyı kınadıklarına ve kabul edilemez bulduklarına,
İstanbul Milletvekili Özlem Zengin, AK PARTİ Grubu adına böyle bir saldırıyı şiddetle kınadıklarına ve ortak bir adım için çalışacaklarına,
Diyarbakır Milletvekili Mustafa Sezgin Tanrıkulu, İsrail’in Gazze’deki bir hastaneye yönelik saldırısının insanlığa karşı işlenmiş bir suç olduğuna, Parlamento tarafından en etkin biçimde kınanması ve karşı çıkılması gerektiğine,
İlişkin birer açıklamada bulundular.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı ile Adalet ve Kalkınma Partisi, Cumhuriyet Halk Partisi, Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi, İYİ Parti ve Saadet Partisi gruplarının ortak imzasıyla hazırlanan, Gazze’de Al Ahli ve Al Mamedani Hastanelerini hedef alan saldırıları en şiddetli biçimde kınadıklarına, bu vahşetin durdurulması için dünya parlamentolarını, uluslararası toplum ve kuruluşları tutum ve inisiyatif almaya davet ettiklerine ilişkin bildiri metni Genel Kurulun bilgisine sunuldu.
Danışma Kurulunun, Genel Kurulun 17 Ekim 2023 Salı günkü birleşiminde grup önerilerinin tamamlanmasına kadar çalışmalarına devam etmesine ve bu birleşiminde başkaca bir işin görüşülmemesine ilişkin önerisi kabul edildi.
Oturum Başkanı TBMM Başkan Vekili Sırrı Süreyya Önder, siyasi parti grup önerilerinin geri çekildiğine ilişkin bir açıklamada bulundu.
Alınan karar gereğince, 18 Ekim 2023 Çarşamba günü saat 14.00’te toplanmak üzere birleşime 22.15’te son verildi.
Sırrı Süreyya ÖNDER
Başkan Vekili
Sibel SUİÇMEZ Rümeysa KADAK
Trabzon İstanbul
Kâtip Üye Kâtip Üye
1