TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ
TUTANAK ÖZETİ
9’uncu Birleşim
18 Ekim 2023 Çarşamba
TBMM Genel Kurulu saat 14.02’de açılarak altı oturum yaptı.
İstanbul Milletvekili Halit Yerebakan, Gazze’ye ve barış arayışına,
Diyarbakır Milletvekili Mustafa Sezgin Tanrıkulu, Diyarbakır’ın sorunlarına,
Isparta Milletvekili Hasan Basri Sönmez, Isparta Eğirdir Gölü’nde su seviyesinin düşmesine ve ilin bazı ihtiyaçlarına,
İlişkin gündem dışı birer konuşma yaptılar.
İstanbul Milletvekili Nurettin Alan, bombalar altında her gün ölen Gazze halkına,
Gaziantep Milletvekili Sevda Karaca Demir, Millî Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’in müsteşarlığı döneminden bu yana eğitimde dinselleştirmenin ve piyasalaştırmanın başını çektiğine,
Adana Milletvekili Orhan Sümer, Adana’da çiftçilerin limon ağaçlarını kökünden söktüklerine,
Uşak Milletvekili Ali Karaoba, Uşak Belediyesinin hurdalarını Makine Kimya Enstitüsü yerine özel bir şirkete satmasına,
Bingöl Milletvekili Ömer Faruk Hülakü, Bingöl’de birçok ağır hasarlı binanın az hasarlıya çevrilmesine,
Diyarbakır Milletvekili Serhat Eren,
Şanlıurfa Milletvekili Dilan Kunt Ayan;
İdare ve gözlem kurullarının keyfî kararlarına,
Adana Milletvekili Müzeyyen Şevkin, AKP Hükûmetinin deprem sonrası barınma sorununu çözmekte sınıfta kaldığına,
Uşak Milletvekili İsmail Güneş, İsrail’in Filistinlilere karşı Gazze’de soykırım ve katliam yapmaya devam ettiğine,
Kırklareli Milletvekili Vecdi Gündoğdu, Gazze’de bir sağlık kuruluşunun bombalanmasına,
Şırnak Milletvekili Mehmet Zeki İrmez, Habur Sınır Kapısı’ndaki sorunlara ve Silopi’de hâlâ araç muayene istasyonunun olmadığına,
Balıkesir Milletvekili Serkan Sarı, Balıkesir ili Sındırgı ilçesindeki domates üreticilerinin sorunlarına,
Kocaeli Milletvekili Sami Çakır, insanlığın sınıfta kaldığına, bugün katillerin ve zalimlerin hâlâ savunulduğuna,
İstanbul Milletvekili Celal Fırat, Millî Eğitim Bakanlığının anaokullarında mescidi zorunlu hâle getirmesine,
Amasya Milletvekili Reşat Karagöz, dün Gazze’de insanlıkla bağdaşmayan bir şekilde hastanenin hedef alınmasına,
İstanbul Milletvekili Çiçek Otlu, Limakın İstanbul’da işçilerin haklarını gasbettiğine,
Yozgat Milletvekili Süleyman Şahan, Batılı ülkelerin İsrail’e gözlerini yummuş durumda olduklarına,
İstanbul Milletvekili İskender Bayhan, Amasra’da 43 madencinin yaşamını yitirdiği davanın 4’üncü duruşmasına,
Zonguldak Milletvekili Eylem Ertuğ Ertuğrul, Zonguldak’ta cuma günü gerçekleşen Türkiye Taşkömürü Kurumu işçi alımı kura sonuçlarına,
Ankara Milletvekili Zeynep Yıldız, Gazze’nin yeni bir Auschwitz, yeni bir Srebrenitsa olmamasını dilediğine,
Mersin Milletvekili Perihan Koca, İsrail’le her türlü ilişkiyi devam ettiren ve bu suçun ortağı olan AKP-MHP iktidarına,
Gaziantep Milletvekili Hasan Öztürkmen, TRT’nin cumhuriyetin 100’üncü yılına özel düzenlenecek etkinlikleri Gazze’yi gerekçe göstererek belirsiz bir tarihe ertelemesine,
Hatay Milletvekili Nermin Yıldırım Kara, emeklilere bir defaya mahsus olmak üzere verilecek 5 bin liralık ikramiyeye ve emekliler arasında ayrıma,
Kilis Milletvekili Mustafa Demir, Prof. Dr. Alaeddin Yavaşca Devlet Hastanesine,
Mersin Milletvekili Gülcan Kış, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğinin “Boşuna mı Okuduk” kampanyasına ve 69’uncu kuruluş yıl dönümüne,
Tekirdağ Milletvekili Nurten Yontar, Trakya’nın afet bölgesi kapsamına alınması için kanun teklifi verdiklerine, Çokal Barajı’na ve Tekirdağ Şarköy güzergâhında meydana gelen kazaya,
İzmir Milletvekili Şebnem Bursalı, İsrail’in hastaneye yönelik saldırısının bir soykırım olduğuna,
Şanlıurfa Milletvekili Cevahir Asuman Yazmacı, yetmiş yıldır süren Filistin sorununun bugün çok daha farklı bir boyuta geldiğine,
Konya Milletvekili Mehmet Baykan, şair Nuri Pakdil ile Özdemir Bayraktar’ın ölüm yıl dönümlerine ve Filistin’le ilgili yapılan yalan haberlere,
İstanbul Milletvekili Derya Ayaydın, İsrail tarafından Gazze’deki hastaneye yapılan saldırıya ülkece duyarsız kalınmasının mümkün olmadığına,
Tekirdağ Milletvekili İlhami Özcan Aygun, Millî Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’in Tekirdağ’da güçlendirmesi yapılan okullara ilişkin verdiği çelişkili yanıtlara,
Konya Milletvekili Ünal Karaman, depremzedelerin sorunlarının ve mağduriyetlerinin devam ettiğine,
Mersin Milletvekili Mehmet Emin Ekmen, İsrail’in saldırılarının katliama, teröre ve savaş suçlarına dönüştüğüne,
İstanbul Milletvekili İsa Mesih Şahin, İsrail’in soykırım işleyerek bir hastaneyi bombaladığına, bu konuda Cumhurbaşkanının Türkiye adına çok büyük çıkışlara imza atması gerektiğine, Gelecek Partisi-Saadet Partisi ortak grubu olarak 12 maddelik bir öneri sunacaklarına ve bu önerilere,
İzmir Milletvekili Dursun Müsavat Dervişoğlu, İsrail’in Gazze’deki bir hastaneye yönelik saldırısına ve Türkiye Büyük Millet Meclisinin tutumuna, 18 Ekim Azerbaycan’ın 32’nci bağımsızlık yıl dönümüne, millî güvenlik sorunu olan sığınmacı ve kaçak krizini dile getiren Türk milliyetçisi gençlerin tutuklanmaya başlandığına, Türkiye Büyük Millet Meclisinin Başkanlığına riyaset eden bir milletvekilinin yurt dışına çıkışına mâni olmanın bütün demokratik geleneklere ve teamüllere aykırı olduğuna ve birleşimi yöneten Başkan Vekili Sırrı Süreyya Önder’in çok sayıda milletvekiline yerinden söz vermesine,
Sakarya Milletvekili Muhammed Levent Bülbül, Hamas tarafından 7 Ekim sabahı İsrail’e “Aksa Tufanı” adıyla başlatılan saldırı neticesinde yaşananlara, İsrail’in hava saldırılarıyla ilgili Birleşmiş Milletler tarafından yapılan açıklamaya, dün akşam İsrail’in bir hastaneyi bombalamasına ve konuyla ilgili ABD Başkanı Biden’ın ifadelerine, İslam Konferansı Örgütünün yapmış olduğu bugünkü toplantının ehemmiyetine ve Azerbaycan’ın 32’nci bağımsızlık gününe,
Erzurum Milletvekili Meral Danış Beştaş, İsrail’in Gazze şeridini bombalamaya devam ettiğine, iktidarın çifte standart politikasına, İsrail’e ihraç edilen çimento ve demir çelik listesinde Türkiye’nin ilk sırada olmasına, 18 Ekim 2015’te katledilen Dilek Doğan’a, bir öğrencinin Anadolu Üniversitesinin yemekhanesinde kendini asarak intihar ettiğine, Erzurum ilinin Horasan Belediyesinin her gün yeni bir yolsuzlukla çalkalandığına ve On İkinci Kalkınma Planı’na,
Afyonkarahisar Milletvekili Burcu Köksal, Azerbaycan’ın 18 Ekim Bağımsızlık Günü’ne, milletvekiline yurt dışı çıkış yasağı konulmasının hukuk garabeti olduğuna, birleşimi yöneten Başkan Vekili Sırrı Süreyya Önder’in İç Tüzük 60’a göre milletvekillerinin söz taleplerini karşılamasına, Gazze’de yaşanan insanlık dramına, AKP iktidarının çiftçiden ÖTV’yi, KDV’yi son kuruşuna kadar aldığına, açıklanan şeker pancarı alım fiyatına, TMO’nun çiftçinin ürününü zamanında almamasına, emeklilerin zor durumda olduğuna ve ülkedeki işsizliğe,
İstanbul Milletvekili Özlem Zengin, 18 Ekim Azerbaycan’ın Bağımsızlık Günü’ne ve Karabağ’a, dün Genel Kurulda bütün siyasi parti gruplarının ve milletvekillerinin ortak kararıyla yapılan çalışmaya, Filistin meselesinin sadece Türkiye’de değil dünyanın pek çok farklı yerinde farklı yansımalara sebebiyet verdiğine, Türkiye’de yapılan protestolarda sınırların belli olduğuna ve tüm bu yaşananlar nedeniyle gün içerisinde Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle üç günlük millî yas ilan edileceğine,
İlişkin birer açıklamada bulundular.
Oturum Başkanı TBMM Başkan Vekili Sırrı Süreyya Önder, İstanbul Milletvekili İsa Mesih Şahin’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine ve Meclis Başkan Vekili olarak kendisinin ve gruplarındaki 15 milletvekilinin yurt dışına çıkış yasağı olduğuna ilişkin bir açıklamada bulundu.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının;
Kosova Parlamentosu Çevre, Gıda, Tarım, Planlama ve Kalkınma Komisyonu tarafından 3-4 Kasım 2023 tarihlerinde Kosova Cumhuriyeti’nin başkenti Priştine’de “Ulaştırmanın Geleceği” konulu parlamentolar arası konferansa katılması Genel Kurulun 10/10/2023 tarihli ve 3’üncü Birleşiminde kabul edilen Türkiye Büyük Millet Meclisinden bir heyeti oluşturmak üzere siyasi parti gruplarının bildirmiş olduğu isimlere,
Avrupa Birliği (AB) İspanya Dönem Başkanlığı tarafından 26-27 Ekim 2023 tarihlerinde İspanya’nın başkenti Madrid’de “Avrupa Birliğinde İstikrar, Ekonomik Koordinasyon ve Yönetişim” konulu parlamentolar arası konferansa katılması Genel Kurulun 12/10/2023 tarihli ve 7’nci Birleşiminde kabul edilen Türkiye Büyük Millet Meclisinden bir heyeti oluşturmak üzere siyasi parti gruplarının bildirmiş olduğu isimlere,
İlişkin tezkereleri Genel Kurulun bilgisine sunuldu.
Balıkçılık ve Su Ürünleri Sektöründe Yaşanan Sorunların Araştırılarak Alınması Gereken Tedbirlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonunun Geçici Başkanlığının, başkan, başkan vekili, sözcü ve kâtip üye seçimini yaptığına ilişkin tezkeresi Genel Kurulun bilgisine sunuldu.
Başkanlıkça;
Adana Milletvekili Tulay Hatımoğulları Oruç’un Plan ve Bütçe Komisyonu ile Dışişleri Komisyonu üyeliklerinden istifasına ilişkin yazısının 18/10/2023 tarihinde,
Bitlis Milletvekili Semra Çağlar Gökalp’in Dışişleri Komisyonu üyeliğinden istifasına ilişkin yazısının 18/10/2023 tarihinde,
Başkanlığa ulaştığına ilişkin birer duyuruda bulunuldu.
Saadet Partisi Grubunun, 18/10/2023 tarihinde Grup Başkan Vekili İstanbul Milletvekili İsa Mesih Şahin tarafından, Filistin’de yaşanan olayların ve iddiaların yerinde tespiti ve bu konuda yapılması gereken çalışmaların belirlenmesi amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına verilmiş olan Meclis araştırması önergesi taleplerinin diğer önergelerin önüne alınarak,
İYİ Parti Grubunun, 4/10/2023 tarihinde İstanbul Milletvekili Ersin Beyaz ve 19 milletvekili tarafından, riskli bölgeler başta olmak üzere yapılmakta olan kentsel dönüşüm çalışmalarının incelenerek depreme dirençli yapı stokunun oluşturulması, kentsel dönüşüm uygulamalarının etkinliğinin artırılması, varsa eksikliklerinin giderilmesi, olası doğal afetler karşısında alınması gereken tedbirlerin belirlenmesi amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına verilmiş olan Meclis araştırması önergesinin diğer önergelerin önüne alınarak,
Yeşil Sol Parti Grubunun, 17/10/2023 tarihinde Grup Başkan Vekili Erzurum Milletvekili Meral Danış Beştaş ve Grup Başkan Vekili Antalya Milletvekili Hakkı Saruhan Oluç tarafından, yargıdaki rüşvet ve yolsuzluk iddialarının araştırılması amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına verilmiş olan Meclis araştırması önergesinin diğer önergelerin önüne alınarak,
CHP Grubunun, 16/10/2023 tarihinde Grup Başkan Vekili Afyonkarahisar Milletvekili Burcu Köksal tarafından, Türk yargısının karşı karşıya kaldığı sorunların ve bu sorunlara çözüm önerilerinin belirlenmesi, yargıya güvenin artırılması ve yargının varlık nedeni olan adaletin tesisini sağlamak amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına verilmiş olan Meclis araştırması önergesinin diğer önergelerin önüne alınarak,
Görüşmelerinin Genel Kurulun 18 Ekim 2023 Çarşamba günkü birleşiminde yapılmasına ilişkin önerisi yapılan görüşmelerden sonra kabul edilmedi.
AK PARTİ Grubunun, 35 sıra sayılı Kanun Teklifi’nin kırk sekiz saat geçmeden gündemin “Kanun Teklifleri ile Komisyonlardan Gelen Diğer İşler” kısmının 1’inci sırasına alınmasına ve diğer işlerin sırasının buna göre teselsül ettirilmesine; Genel Kurulun çalışma gün ve saatlerine, 35 sıra sayılı Kanun Teklifi’nin İç Tüzük’ün 91’inci maddesine göre temel kanun olarak bölümler hâlinde görüşülmesine ilişkin önerisi yapılan görüşmelerden sonra kabul edildi.
İstanbul Milletvekili Özlem Zengin, Saadet Partisi grup önerisine neden “hayır” oyu vereceklerine,
İstanbul Milletvekili İsa Mesih Şahin, Saadet Partisi grup önerisi oylanmadan önce kendisine söz verilmemesine ve İstanbul Milletvekili Özlem Zengin’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,
İstanbul Milletvekili İsa Mesih Şahin, Oturum Başkanı TBMM Başkan Vekili Sırrı Süreyya Önder ile İstanbul Milletvekili Özlem Zengin’in yaptıkları açıklamalarındaki bazı ifadelerine,
Erzurum Milletvekili Meral Danış Beştaş, İstanbul Milletvekili Cüneyt Yüksel’in Yeşil Sol Parti grup önerisi üzerinde yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine,
İstanbul Milletvekili Özlem Zengin, Erzurum Milletvekili Meral Danış Beştaş’ın yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,
Erzurum Milletvekili Meral Danış Beştaş, Afyonkarahisar Milletvekili Ali Özkaya’nın CHP grup önerisi üzerinde yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine,
İzmir Milletvekili Dursun Müsavat Dervişoğlu, yargıdaki adaletsizlikler, usulsüzlükler, yanlışlıklar konuşulurken Türkiye Büyük Millet Meclisinin gündemine köken tartışmasının taşınmasına,
İlişkin birer açıklamada bulundular.
Afyonkarahisar Milletvekili Ali Özkaya, Erzurum Milletvekili Meral Danış Beştaş’ın yaptığı açıklaması sırasında şahsına,
Erzurum Milletvekili Meral Danış Beştaş, Afyonkarahisar Milletvekili Ali Özkaya’nın sataşma nedeniyle yaptığı konuşması sırasında Yeşiller ve Sol Gelecek Partisine,
İstanbul Milletvekili Özlem Zengin, Erzurum Milletvekili Meral Danış Beştaş’ın sataşma nedeniyle yaptığı konuşması sırasında Adalet ve Kalkınma Partisine,
Sataşması nedeniyle birer konuşma yaptılar.
Oturum Başkanı TBMM Başkan Vekili Sırrı Süreyya Önder, Genel Kurulu yönetme usulüne ilişkin bir açıklamada bulundu.
Şanlıurfa Milletvekili Mahmut Tanal, yargıdaki rüşvet ve yolsuzluk iddialarının araştırılması önergesinin AK PARTİ’nin oylarıyla reddedildiğine,
İstanbul Milletvekili Nilhan Ayan, Gazze’de bir hastaneye saldırı düzenlenmesine,
Muş Milletvekili Sümeyye Boz, partilerine ve gençlik meclisi üyelerine yönelik baskı ve kontrol politikalarına,
Konya Milletvekili Meryem Göka, Gazze’de bir hastanenin bombalanmasına ve Avrupa’da Filistin’e destek gösterilerinin yasaklanmasına,
Antalya Milletvekili Aykut Kaya, Antalya-Alanya Otoyolu Projesi’ne,
Diyarbakır Milletvekili Sevilay Çelenk Özen, kültür alanında iktidar zafiyetine,
İstanbul Milletvekili Şengül Karslı, Filistin’in yüzyıllar boyu unutulmayacak bir soykırıma tanık olduğuna,
Aydın Milletvekili Evrim Karakoz, açıklanan pamuk alım fiyatına,
Bursa Milletvekili Emine Yavuz Gözgeç, İsrail’in insanlık suçu, soykırım suçu işlediğine,
Van Milletvekili Mahmut Dindar, savaşın bir insanlık suçu olduğuna,
İlişkin birer açıklamada bulundular.
Gündemin “Kanun Teklifleri ile Komisyonlardan Gelen Diğer İşler” kısmının:
1’inci sırasına alınan ve İç Tüzük’ün 91’inci maddesine göre temel kanun olarak görüşülmesi kabul edilen, Çorum Milletvekili Oğuzhan Kaya ve 104 Milletvekilinin Konutların Turizm Amaçlı Kiralanmasına ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/1669) ile Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu’nun (S. Sayısı: 35) görüşmelerine başlanarak birinci bölüm üzerindeki görüşmeleri tamamlandı, verilen aradan sonra Komisyon yetkilileri Genel Kurulda hazır bulunmadığından ertelendi.
Mersin Milletvekili Mehmet Emin Ekmen,
İzmir Milletvekili Seda Kâya Ösen,
Adana Milletvekili Sadullah Kısacık,
İstanbul Milletvekili Evrim Rızvanoğlu;
35 sıra sayılı Kanun Teklifi’ne,
Adıyaman Milletvekili Abdurrahman Tutdere, yirmi yıldır AK PARTİ’nin yönettiği Türkiye’de yargıdaki bir kısım savcı ve hâkimin çetelere teslim olduğuna,
Gaziantep Milletvekili Hasan Öztürkmen, İslâhiye Devlet Hastanesindeki uzman doktor açığına,
Kayseri Milletvekili Aşkın Genç, Kayseri ili Sarızlı ilçesinin hak ettiği hizmeti almak istediğine,
Gaziantep Milletvekili Ertuğrul Kaya, kur korumalı mevduat uygulamasına,
Samsun Milletvekili Murat Çan, İsrail’in Gazze’deki hastane saldırısına ve İsrail’e askerî yardım sağlamak amacıyla gönderilen uçak gemisinin ziyaret edilmesine,
Hatay Milletvekili Mehmet Güzelmansur, Hatay’daki okul etrafındaki yıkımlara ve enkaz çalışmalarına,
Adana Milletvekili Müzeyyen Şevkin, sendikalı çalışanlara yapılan ayrımcılığa ve zulme,
Mardin Milletvekili Kamuran Tanhan, Kızıltepe kayyumu Hüseyin Çam hakkındaki iddialara,
Çankırı Milletvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu, Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle üç gün millî yas ilan edildiğine,
İlişkin birer açıklamada bulundular.
Alınan karar gereğince, 18 Ekim 2023 Perşembe günü saat 14.00’te toplanmak üzere birleşime 00.04’te son verildi.
Sırrı Süreyya ÖNDER
Başkan Vekili
Rümeysa KADAK Sibel SUİÇMEZ
İstanbul Trabzon
Kâtip Üye Kâtip Üye
1