TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ
TUTANAK ÖZETİ
2’nci Birleşim
2 Ekim 2024 Çarşamba
TBMM Genel Kurulu saat 14.02’de açılarak üç oturum yaptı.
Oturum Başkanı TBMM Başkan Vekili Bekir Bozdağ, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 28’inci Dönem Üçüncü Yasama Yılının hayırlı ve uğurlu olmasını temenni ettiğine ilişkin bir konuşma yaptı.
Ordu Milletvekili Naci Şanlıtürk, fındık ve kahverengi kokarca istilasına,
Aydın Milletvekili Hüseyin Yıldız, zeytin ve pamuk üreticilerinin sorunlarına,
Sinop Milletvekili Nazım Maviş, İsrail’in Lübnan’a saldırılarına,
İlişkin gündem dışı birer konuşma yaptılar.
İzmir Milletvekili Şebnem Bursalı, yeni yasama yılına,
Şanlıurfa Milletvekili Cevahir Asuman Yazmacı, 28’inci Dönem Üçüncü Yasama Yılına ve Gazi Meclisin tatile girmesiyle Şanlıurfa ve ilçelerinin yanı sıra, Türkiye Buluşmaları kapsamında birçok ilde vatandaşlarla bir araya geldiklerine,
Tekirdağ Milletvekili Mestan Özcan, İsrail’in katliamlarına devam ettiğine,
İstanbul Milletvekili Mehmet Önder Aksakal, 28'inci Dönem Üçüncü Yasama Yılına, Demokratik Sol Partiye ve Türkiye’nin olası bir doğrudan hedef noktasına gelmeden sığınmacı sorunundan ivedilikle kurtulması gerektiğine,
Rize Milletvekili Tahsin Ocaklı, tır şoförlerinin Sarp, Türkgözü ve Çıldır Sınır Kapılarında yaşadığı sorunlara, sürgün edilen Bahar Aslan Hocaya, Ankara girişinde durdurulan maden işçilerine ve Öğretmenlik Mesleği Kanunu’na ilişkin düzenlemelere,
Zonguldak Milletvekili Saffet Bozkurt, 28’inci Dönem Üçüncü Yasama Yılına,
Bursa Milletvekili Ayhan Salman, 28’inci Dönem Üçüncü Yasama Yılına ve İnegöl’deki 51’inci MODEF EXPO Uluslararası Mobilya Fuarı’na,
Diyarbakır Milletvekili Mehmet Sait Yaz, İsrail’in Filistin’i, Lübnan’ı, Yemen’i ve Suriye’yi vurduğuna,
Muş Milletvekili Sümeyye Boz, 3 Ekim 1993’te Vartinis’te yaşananlara,
Balıkesir Milletvekili Serkan Sarı, yüz bir yıllık cumhuriyetin eğitim mirasının yirmi iki yılda yok edildiğine,
Kocaeli Milletvekili Mehmet Aşıla, idam cezasının yeniden getirilmesi gerektiğine,
Aydın Milletvekili Süleyman Bülbül, Aydın’da çevre katliamlarının maden ocağı ve JES’lerle devam ettiğine,
Amasya Milletvekili Reşat Karagöz, artan kredi maliyetlerinin firmaları zor durumda bıraktığına,
Kırşehir Milletvekili Metin İlhan, iktidarın 14 Eylüldeki Cumhurbaşkanlığı kararıyla Seyfe Gölü'nün koruma alanını çeşitli bahanelerle daralttığına,
Adana Milletvekili Ayhan Barut, kalıcı yaz saati uygulamasına,
Uşak Milletvekili Ali Karaoba, yeni yasama yılına ve saatleri yıl içinde değiştirmeden uygulanan yaz saati uygulamasına,
Samsun Milletvekili Murat Çan, fındık üreticilerinin sorunlarına,
Adana Milletvekili Orhan Sümer, Adana’nın Saimbeyli ilçesi Kapaklıkuyu köyünde Orman İşletme Müdürlüğü tarafından orman varlığının bitme seviyesine ulaştırıldığına,
Erzincan Milletvekili Süleyman Karaman, Yaşlılar Günü’ne, 28’inci Dönem Üçüncü Yasama Yılına ve Sivas-Erzincan Hızlı Tren Hattı’nın yapımına,
Kahramanmaraş Milletvekili İrfan Karatutlu, Kahramanmaraş’ta yaşanan sorunlara,
Ankara Milletvekili Murat Emir, yeni yasama dönemine, Manisa Akhisar’da bulunan FERNAS Madencilik işçilerinin 25 Ağustostan beri bir mücadele yürüttüklerine, Cumhurbaşkanının dün Genel Kurulda yaptığı konuşmaya, Türkiye Cumhuriyeti’nin İsrail’e dönük her türlü tedbirin içerisinde olması gerektiğine ve Meclisin bu sorunu burada konuşmak zorunda olduğuna,
İstanbul Milletvekili İsa Mesih Şahin, yeni yasama yılına; işgalci ve soykırımcı İsrail’in Gazze ve Lübnan’a olan saldırılarının bölgeyi istikrarsız hâle getirdiğine ve bölgede büyük bir tehdit oluşturduğuna, bölgesel krizlerde, dış siyasette Türkiye Büyük Millet Meclisinin tek ses olmasının önemli olduğuna ve bu sese destek vermeye çalışacaklarına; işçinin, esnafın, öğrencinin, memurun geçim sıkıntısının devam ettiğine; Türkiye’nin en önemli sorununun adalet sorunu olduğunu buradan güçlü bir şekilde haykırmaya devam edeceklerine, Gazeteci Elif Çakır’ın Bursa’da kaldığı bir otelde yanlışlıkla gözaltına alındığına,
İstanbul Milletvekili Mehmet Satuk Buğra Kavuncu, 28’inci Dönem Üçüncü Yasama Yılına, yeni yasama yılıyla ilgili temennilerine, geçen iki ay boyunca toplumun farklı kesimlerinden birçok insanla bir araya geldiğine, FERNAS Madencilik işçilerinin hak arayışlarıyla ilgili destek verdiklerine, İsrail’in âdeta bir terör devleti hâline geldiğine, dün Genel Başkan Dursun Müsavat Dervişoğlu’yla beraber Danıştaya verdikleri dilekçeye, bu yasama yılında eğitimde eşitliğin sağlanmasını umduklarına, okullardaki hijyen problemine, İstanbul Ticaret Odasının açıkladığı enflasyon rakamına ve ülkedeki kayıt dışı para problemine,
Nevşehir Milletvekili Filiz Kılıç, 28’inci Dönem Üçüncü Yasama Yılına, İsrail ile Filistin arasında kalıcı bir barışın tesis edilmesinin uluslararası alanda da desteklenmesi ve iki devletli bir sistemin hayata geçirilmesi gerektiğine, bu yasama döneminin gündemindeki yasal düzenlemelere ve yeni bir anayasa ihtiyacının geniş bir mutabakat ortamında ele alınması gerekliliğinin ortada olduğuna, Milliyetçi Hareket Partisinin Ankara 32. Ağır Ceza Mahkemesinde devam eden davanın duruşmalarını titizlikle takip ettiğine ve 1 Ekim Dünya Yaşlılar Günü’ne,
Muş Milletvekili Sezai Temelli, yeni yasama yılına; Kobani kumpas davasından dolayı siyasi tutsak olanları, Gezi tutsaklarını ve tüm siyasi mahpusları selamladığına; hasta mahpuslara ve bu sabah vefat eden Abdulkadir Kuday’a, bir Meclisin aynadaki yansımasının o ülkenin cezaevleri olduğuna; Meclisin başarılı olmak istiyorsa kendini topluma, halka açmak zorunda olduğuna; yeni çalışma döneminin her şeyden önce kuvvetler ayrılığını ve denge denetleme mekanizmasının işlerliğini mutlaka sağlaması gerektiğine, İç Tüzük’ün yenilenmesine ihtiyaç olduğuna ve yeni anayasa çalışmalarına, İsrail’in saldırılarına ve barış siyasetine,
Gaziantep Milletvekili Abdulhamit Gül, 28’inci Dönem Üçüncü Yasama Yılına, yeni anayasa çalışmalarına, Meclis İçtüzüğü’nün değiştirilmesinin elzem olduğuna, Ankara Milletvekili Murat Emir’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine, İsrail’in soykırımının devam ettiğine, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın geçen hafta Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda yaptığı konuşmaya ve dünyada bir küresel savaşa, gerilime sebep olmaksızın bölgesel krizin sona ermesini Türkiye olarak dilediklerine, Türkiye ortak paydasında iç cephe ne kadar güçlü tutulursa dış cephede küresel olarak o kadar daha güçlü bir Türkiye olunacağına,
İlişkin birer açıklamada bulundular.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının;
Avrupa Birliği (AB) Konseyi Macaristan Dönem Başkanlığı tarafından 3-4 Ekim 2024 tarihlerinde Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de düzenlenecek “Avrupa Birliğinde İstikrar, Ekonomik Koordinasyon ve Yönetişim” konulu parlamentolar arası konferansa katılım sağlanması hususuna,
Arnavutluk’un başkenti Tiran’da düzenlenecek Dünya Gıda Örgütü (FAO) Avrupa ve Orta Asya (ECA) Bölgesi Ulusal Parlamentoları Gıda ve Tarım Komisyonu Başkanları ve Üyeleri Birinci Bölgesel Toplantısı’na katılım sağlanması hususuna,
İlişkin tezkereleri kabul edildi.
Saadet Partisi Grubunun, 2/10/2024 tarihinde Grup Başkan Vekili İstanbul Milletvekili İsa Mesih Şahin tarafından, Millî Eğitimin genel sorunlarını belirlemek ve gerekli tedbirleri almak amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına verilmiş olan Meclis araştırması önergesinin diğer önergelerin önüne alınarak,
İYİ Parti Grubunun, 2/10/2024 tarihinde Grup Başkan Vekili İstanbul Milletvekili Mehmet Satuk Buğra Kavuncu ve Grup Başkan Vekili Balıkesir Milletvekili Turhan Çömez tarafından, çocuk koruma sistemindeki eksiklikleri ortaya koymak, bu eksikliklerin giderilmesi için öneriler geliştirmek ve çocukların fiziksel ve psikolojik sağlıklarını koruyacak önleyici tedbirlerin hayata geçirilmesini sağlamak amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına verilmiş olan Meclis araştırması önergesinin diğer önergelerin önüne alınarak,
DEM PARTİ Grubunun, 2/10/2024 tarihinde Grup Başkan Vekili Kars Milletvekili Gülüstan Kılıç Koçyiğit ve Grup Başkan Vekili Muş Milletvekili Sezai Temelli tarafından, Narin Güran cinayetinin tüm yönleriyle araştırılması amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına verilmiş olan Meclis araştırması önergesinin diğer önergelerin önüne alınarak,
CHP Grubunun, 2/10/2024 tarihinde Diyarbakır Milletvekili Mustafa Sezgin Tanrıkulu ve arkadaşları tarafından, Narin Güran cinayetinin bütün yönleriyle araştırılması amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına verilmiş olan Meclis araştırması önergesinin diğer önergelerin önüne alınarak,
Görüşmelerinin Genel Kurulun 2 Ekim 2024 Çarşamba günkü birleşiminde yapılmasına ilişkin önerileri yapılan görüşmelerden sonra kabul edilmedi.
AK PARTİ Grubunun, gündemin “Kanun Teklifleri ile Komisyonlardan Gelen Diğer İşler” kısmında bulunan 143 ve 161 sıra sayılı Kanun Tekliflerinin bu kısmın 1’inci ve 2’nci sıralarına alınmasına ve bu kısımda bulunan diğer işlerin sırasının buna göre teselsül ettirilmesine; Genel Kurulun 3, 8, 9, 10, 15, 16, 17, 22, 23, 24, 30 ve 31 Ekim 2024 Salı, Çarşamba ve Perşembe günkü birleşimlerinde denetim konularının görüşülmeyerek gündemin “Kanun Teklifleri ile Komisyonlardan Gelen Diğer İşler” kısmında yer alan işlerin görüşülmesine; 2 Ekim 2024 Çarşamba günkü (bugün) birleşiminde (10/1601), (10/837), (10/1602), (10/235), (10/1801) ve (10/1800) esas numaralı Meclis Araştırması Önergelerinin görüşmelerinin birleştirilerek yapılmasına, bu görüşmede siyasi parti grupları adına yapılacak konuşmaların süresinin en fazla 2 konuşmacı tarafından kullanılmasına ve bu birleşiminde diğer denetim konularının görüşülmemesine; Genel Kurulun çalışma saatlerine ve 161 sıra sayılı Kanun Teklifi’nin İç Tüzük’ün 91’inci maddesine göre temel kanun olarak bölümler hâlinde görüşülmesine ilişkin önerisi yapılan görüşmelerden sonra kabul edildi.
İstanbul Milletvekili Suat Özçağdaş, Konya Milletvekili Orhan Erdem’in Saadet Partisi grup önerisi üzerinde yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine,
Ankara Milletvekili Leyla Şahin Usta, İstanbul Milletvekili Suat Özçağdaş’ın yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,
Erzurum Milletvekili Meral Danış Beştaş, Tekirdağ Milletvekili Çiğdem Koncagül’ün İYİ Parti grup önerisi üzerinde yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine,
Balıkesir Milletvekili Turhan Çömez, DEM PARTİ grup önerisine,
İstanbul Milletvekili İsa Mesih Şahin, Sinan Ateş’in ailesine, kız kardeşine bir saldırı olduğu yönündeki son dakika haberine,
Erzurum Milletvekili Meral Danış Beştaş, İstanbul Milletvekili Cüneyt Yüksel’in DEM PARTİ grup önerisi üzerinde yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine,
Ankara Milletvekili Leyla Şahin Usta, Erzurum Milletvekili Meral Danış Beştaş’ın yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,
Ankara Milletvekili Murat Emir, Eskişehir Milletvekili Ayşen Gürcan’ın CHP grup önerisi üzerinde yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine,
Kars Milletvekili Gülüstan Kılıç Koçyiğit, yeni yasama yılına ve Eskişehir Milletvekili Ayşen Gürcan’ın CHP grup önerisi üzerinde yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine,
Çankırı Milletvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu, yeni yasama yılına ve Ankara Milletvekili Murat Emir ile Kars Milletvekili Gülüstan Kılıç Koçyiğit’in yaptıkları açıklamalarındaki bazı ifadelerine,
İlişkin birer açıklamada bulundular.
İYİ Parti Grubuna ait olup boş bulunan:
Çevre Komisyonu üyeliğine Bursa Milletvekili Yüksel Selçuk Türkoğlu,
Millî Savunma Komisyonu üyeliğine Hatay Milletvekili Adnan Şefik Çirkin,
Avrupa Birliği Uyum Komisyonu üyeliğine Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan,
Plan ve Bütçe Komisyonu üyeliğine Adana Milletvekili Ayyüce Türkeş Taş,
Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu üyeliğine Aksaray Milletvekili Turan Yaldır,
Seçildiler.
Birleştirilerek görüşülmesi kabul edilen, yapay zekânın kazanımlarına yönelik atılacak adımların belirlenmesi, bu alanda hukuki altyapının oluşturulması ve yapay zekâ kullanımının barındırdığı risklerin önlenmesine ilişkin tedbirlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergeler (10/235, 837, 1601, 1602, 1800, 1801) yapılan görüşmelerden sonra kabul edildi.
Kurulacak komisyonun, 22 üyeden teşekkül etmesi, çalışma süresinin başkan, başkan vekili, sözcü ve kâtip üye seçimi tarihinden başlamak üzere üç ay olması, gerektiğinde Ankara dışında da çalışabilmesi kabul edildi.
Kars Milletvekili Gülüstan Kılıç Koçyiğit, Çankırı Milletvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu’nun yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,
Çankırı Milletvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu, Kars Milletvekili Gülüstan Kılıç Koçyiğit’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,
Diyarbakır Milletvekili Osman Cengiz Çandar,
Kars Milletvekili Gülüstan Kılıç Koçyiğit;
Çankırı Milletvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu’nun yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,
Çankırı Milletvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu, Diyarbakır Milletvekili Osman Cengiz Çandar ile Kars Milletvekili Gülüstan Kılıç Koçyiğit’in yaptıkları açıklamalarındaki bazı ifadelerine,
İlişkin birer açıklamada bulundular.
Gündemin “Kanun Teklifleri ile Komisyonlardan Gelen Diğer İşler” kısmının:
1’inci sırasına alınan ve İç Tüzük’ün 91’inci maddesine göre temel kanun olarak görüşülmesi kabul edilen, Sinop Milletvekili Nazım Maviş ve 100 Milletvekilinin Öğretmenlik Mesleği Kanunu Teklifi (2/2239) ve Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu Raporu’nun (S. Sayısı: 143) görüşmeleri Komisyon yetkilileri Genel Kurulda hazır bulunmadığından ertelendi.
Alınan karar gereğince, 3 Ekim 2024 Perşembe günü saat 14.00’te toplanmak üzere birleşime 21.05’te son verildi.
Bekir BOZDAĞ
Başkan Vekili
Havva Sibel SÖYLEMEZ Mustafa BİLİCİ
Mersin İzmir
Kâtip Üye Kâtip Üye
1