DÖNEM : 20 CİLT : 9 YASAMA YILI : 1

T. B. M. M.

TUTANAK DERGİSİ

86 ncı Birleşim

1 . 8 . 1996 Perşembe

İ Ç İ N D E K İ L E R

  I. – GEÇEN TUTANAK ÖZETİ

II. – GELEN KAĞITLAR

III. – YOKLAMALAR

IV. – BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI

A) GÜNDEMDIŞI KONUŞMALAR

1. – Ankara Milletvekili Hikmet Uluğbay’ın, 18 Temmuz 1996 tarihinde yağan dolunun, Ankara’nın Gölbaşı ve Haymana ilçelerindeki hububat tarımına verdiği zarara ilişkin gündemdışı konuşması

2. – Iğdır Milletvekili Adil Aşırım’ın, Iğdır Dilucu Sınır Kapısındakimazot ticaretine ilişkin gündemdışı konuşması

B) TEZKERELER VE ÖNERGELER

1. – (10/67) esas numaralı Meclis Araştırma Komisyonu Başkanlığının; Komisyonun, Meclisin tatilde olduğu dönemde de 9 gün süreyleçalışma yapmasına; bu çalışmanın hitamında, çalışmalara tatilden sonra devam edilmesine ilişkin tezkeresi (3/425)

V. – ÖNERİLER

A)SİYASÎ PARTİ GRUBU ÖNERİSİ

1. – Kamu Personeli ile Emeklilerin Malî, Sosyal ve Diğer Haklarında Düzenlemeler Yapılmasına Dair Yetki Kanunu Tasarısının gündemdeki yeri ile Genel Kurulun çalışma gün ve saatlerinin yeniden düzenlenmesine ve çalışma süresine ilişkin RP Grubu önerisi

VI. – OYLAMASI YAPILACAK İŞLER

1. – Bütçe Kanunlarında Yer Alan Bazı Hükümlerin İlgili Kanunlarında Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı (1/491) (S. Sayısı : 86)

VII. – KANUN TASARI VE TEKLİFLERİYLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER

1. – 926 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununa Bir Geçici Madde Eklenmesine İlişkin 488 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve Millî Savunma Komisyonu Raporu (1/215) (S. Sayısı : 23)

2. – Kamu Personeliile Emeklilerin Malî, Sosyal ve Diğer Haklarında Düzenlemeler Yapılmasına Dair Yetki Kanunu Tasarısı ve Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (1/494) (S. Sayısı : 87)

3. – Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Plan ve Bütçe Komisyonları raporları (1/469) (S. Sayısı : 85)

VIII. – SATAŞMALARA İLİŞKİN KONUŞMALAR

1. – Ulaştırma Bakanı Ömer Barutçu’nun, Sinop Milletvekili Yaşar Topçu’nun şahsına sataşması nedeniyle konuşması

2. – Sinop Milletvekili Yaşar Topçu’nun, Ulaştırma Bakanı Ömer Barutçu’nun şahsına sataşması nedeniyle konuşması

3. – Kastamonu Milletvekili Murat Başesgioğlu’nun, Bayburt Milletvekili Suat Pamukçu’nun Grubuna sataşmasınedeniyle konuşması

IX. – SORULAR VE CEVAPLAR

A) YAZILI SORULAR VE CEVAPLARI

1. – Hatay Milletvekili Fuat Çay’ın, ülkemizdekivakıfların sayısı ve illere göre dağılımına ilişkin sorusu ve Devlet Bakanı Ahmet Cemil Tunç’un yazılı cevabı (7/1023)

I. – GEÇEN TUTANAK ÖZETİ

TBMM Genel Kurulu saat 14.00’te açılarak üç oturum yaptı.

Ankara Milletvekili Ali Dinçer, Amerika Birleşik Devletlerine, Parlamento Grubuyla yaptıkları seyahatte edindiği izlenimlere,

Sakarya Milletvekili Ersin Taranoğlu, Maliye Bakanlığı Fonundan il özel idarelerine verilen ödenekten Sakarya İl Özel İdaresinin yararlandırılmamış olduğu iddiasına,

Zonguldak Milletvekili Hasan Gemici, ORÜS Anonim Şirketi Devrek İşletmesinde geçici işçi olarak çalışırken iş akitleri feshedilen işçilerin ihbar tazminatlarının bugüne kadar ödenmediği iddiasına,

İlişkin gündem dışı birer konuşma yaptılar.

Maliye Bakanlığına bağlı bulunan Millî Piyango İdaresi Genel Müdürlüğünün, Başbakanlığa bağlanmasının,

Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığının ilgili kuruluşu olan Etibank Genel Müdürlüğünün, Başbakanlıkla ilgilendirilmesinin,

Uygun bulunduğuna ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkereleri Genel Kurulun bilgisine sunuldu.

Aydın Milletvekili YükselYalova ve 49 arkadaşının, orman yangınlarının önlenebilmesi için alınması gereken tedbirler ile yangınlardaki ihmal ve kusurların tespit edilmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/103) Genel Kurulun bilgisine sunuldu; önergenin gündemdeki yerini alacağı ve öngörüşmesinin, sırasında yapılacağı açıklandı.

Kamu Personeli ve Emeklilerin Malî, Sosyal ve Diğer Haklarında Düzenlemeler Yapılmasına Dair Yetki Kanunu Tasarısının Başkanlıkça havale edildiği Plan ve Bütçe Komisyonundaki görüşmelerine 48 saat geçmeden başlanmasının İçtüzüğün 36 ncı maddesi gereğince Komisyona tavsiye edilmesi; 31.7.1996 tarihli Gelen Kâğıtlarda yayımlanan; 86 sıra sayılı Bütçe Kanunlarında Yer Alan Bazı Hükümlerin İlgili Kanunlarında Düzenlenmesine Dair Kanun Tasarısının 48 saat geçmeden gündemin 3 üncü sırasına, 85 sıra sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının 4 üncü sırasına, 71 Sıra Sayılı İslam Ülkeleri Arası Yatırım ve İhracat Kredi Sigortası Kurumu Kuruluş Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısının 5 inci sırasına alınması ve 6 ncı sıraya kadar olan tasarıların görüşmelerinin tamamlanmasına kadar çalışma süresinin uzatılması; Genel Kurulun 1.8.1996 Perşembe ve 2.8.1996 Cuma günlerinde de 14.00-21.00 saatleri arasında toplanarak çalışmalarını sürdürmesi ve bu birleşimlerde kanun tasarı ve tekliflerinin görüşülmesine ilişkin DYP Grubu önerisi kabul edildi.

İnsan Hakları Komisyonunda boş bulunan ve bağımsız milletvekillerine düşen bir üyeliğe, Kayseri Milletvekili Recep Kırış seçildi.

926 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununa Bir Geçici Madde Eklenmesine İlişkin 488 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve Millî Savunma Komisyonu Raporunun görüşmeleri (1/215) (S. Sayısı : 23) Komisyon yetkilileri Genel Kurulda hazır bulunmadığından, ertelendi.

Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının (1/490) (S. Sayısı : 69) yapılan görüşmelerden sonra kabul edildiği ve kanunlaştığı açıklandı.

Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının görüşmeleri sırasında;

Ankara Milletvekili İrfan Köksalan, Ankara Milletvekili Hasan Hüseyin Ceylan’ın, konuşmasında, kendisine sataşmada bulunması,

Zonguldak Milletvekili Mümtaz Soysal da, Ankara Milletvekili Hasan Hüseyin Ceylan’ın, ileri sürmüş olduğu görüşlerden farklı görüşleri kendisine atfetmesi,

Nedeniyle birer konuşma yaptılar.

İçtüzüğün 87 nci maddesine göre, verilen değişiklik önergeleriyle ilgili daha evvelce yapılan uygulamalara devam edilip edilmeyeceği hususunda açılan usul tartışmasından sonra, önergelerin, önceki uygulamalar istikametinde işleme konulması kabul edildi.

Bütçe Kanununda Yer Alan Bazı Hükümlerin İlgili Kanunlarında Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı (1/491) (S. Sayısı : 86) üzerindeki görüşmeler tamamlandı; yapılan açık oylama sonucunda Genel Kurulda toplantı yetersayısı bsulunmadığı anlaşıldığından, 1 Ağustos 1996 Perşembe günü saat 14.00’te toplanmak üzere Birleşime 05.06’da son verildi.

Kamer Genç Başkanvekili

Kâzım Üstüner Ünal Yaşar Burdur Gaziantep Kâtip Üye Kâtip Üye

Zeki Ergezen Bitlis Kâtip Üye

II. – GELEN KAĞITLAR

1.8.1996 PERŞEMBE

Teklifler

1. – Erzincan Milletvekili Mustafa Kul’un; 5434 Sayılı Emekli Sandığı Kanununun 32 nci Maddesinin (B)Bendine Bir Fıkra Eklenmesine Dair Kanun Teklifi (2/403) (Plan ve Bütçe Komisyonuna) (Başkanlığa geliş tarihi :30.7.1996)

2. – Antalya Milletvekili Deniz Baykal ve 30 Arkadaşının; Yükseköğretim Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/404) (Anayasa ve Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonlarına) (Başkanlığa geliş tarihi : 30.7.1996)

3. – Antalya Milletvekili Deniz Baykal ve 30 Arkadaşının; Sendikalar Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi (2/405) (Anayasa ve Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonlarına) (Başkanlığa geliş tarihi : 30.7.1996)

4. – Antalya Milletvekili Deniz Baykal ve 30 Arkadaşının; Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşlarının Kuruluş Kanunlarının Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine İlişkin Kanun Teklifi (2/406) (Anayasa ve Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonlarına) (Başkanlığa geliş tarihi : 30.7.1996)

5. – Antalya Milletvekili Deniz Baykal ve 31 Arkadaşının; Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanunun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine Dair Kanun Teklifi (2/407) (Anayasa Komisyonuna) (Başkanlığa geliş tarihi : 30.7.1996)

 6. – Antalya Milletvekili Deniz Baykal ve 29 Arkadaşının; Devlet Memurları Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/408) (Anayasa ve Plan ve Bütçe Komisyonlarına) (Başkanlığa geliş tarihi : 30.7.1996)

 7. – Antalya Milletvekili Deniz Baykal ve 29 Arkadaşının; Mahallî İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanunun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine İlişkin Kanun Teklifi (2/409) (Anayasa ve İçişleri Komisyonlarına) (Başkanlığa geliş tarihi : 30.7.1996)

 8. – Antalya Milletvekili Deniz Baykal ve 29 Arkadaşının; Siyasî Partiler Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi (2/410) (Anayasa Komisyonuna)(Başkanlığa geliş tarihi: 30.7.1996)

 9. – Antalya Milletvekili Deniz Baykal ve 29 Arkadaşının; Dernekler Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine Dair Kanun Teklifi (2/411) (Anayasa ve İçişleri Komisyonlarına) (Başkanlığa geliş tarihi : 30.7.1996)

10. – Antalya Milletvekili Deniz Baykal ve 30 Arkadaşının; Kooperatifler Kanununun Bazı Maddelerinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Kanun Teklifi (2/412) (Anayasa ve Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonlarına) (Başkanlığa geliş tarihi : 30.7.1996)

11. – Antalya Milletvekili Deniz Baykal ve 29 Arkadaşının; Tarım Satış Kooperatifleri ve Birliklerinin Kuruluşu Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi (2/413) (Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonuna) (Başkanlığa geliş tarihi : 30.7.1996)

12. – Sıvas Milletvekili Mahmut Işık’ın, İki İlçe ve Divriği İlinin Kurulması Hakkında Kanun Teklifi (2/414) (İçişleri ve Plan ve Bütçe Komisyonlarına) (Başkanlığa geliş tarihi : 30.7.1996)

13. – Kütahya Milletvekili Mustafa Kalemli ve 183 Arkadaşının; Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 86 ncı Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun Teklifi (2/415) (Anayasa Komisyonuna) (Başkanlığa geliş tarihi : 30.7.1996)

Rapor

 1. – Kamu Personeli ve Emeklilerin Malî, Sosyal ve Diğer Haklarında Düzenlemeler Yapılmasına Dair Yetki Kanunu Tasarısı ve Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (1/494) (S. Sayısı: 87) (Dağıtma Tarihi : 1.8.1996) (GÜNDEME)

Yazılı Soru Önergeleri

 1. – Gaziantep Milletvekili Ünal Yaşar’ın, Devlet televizyonununun Türkçe dışında bir dilden yayın yapıp yapmadığına ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1118) (Başkanlığa geliş tarihi : 26.7.1996)

 2. – Gaziantep Milletvekili Ünal Yaşar’ın, inanç hürriyeti ile ilgili olarak yürürlükteki mevzuatın uygulanmasına ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1119) (Başkanlığa geliş tarihi : 26.7.1996)

 3. – Gaziantep Milletvekili Ünal Yaşar’ın, 22 Mart 1996 tarihli bazı gazetelerde çıkan “Orduda İbadet Talimatı” başlıklı haberde yer alan iddialara ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1120) (Başkanlığa geliş tarihi : 26.7.1996)

 4. – Gaziantep Milletvekili Ünal Yaşar’ın, İsrail’in Türkiye’de nükleer deneme yapmasına izin verildiği iddiasına ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1121) (Başkanlığa geliş tarihi : 26.7.1996)

 5. – Gaziantep Milletvekili Ünal Yaşar’ın, Doğu ve Güneydoğu’dan göç edenlere yapılması düşünülen yardımlara ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1122) (Başkanlığa geliş tarihi : 26.7.1996)

 6. – Gaziantep Milletvekili Ünal Yaşar’ın, kredi kullanımına ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1123) (Başkanlığa geliş tarihi : 26.7.1996)

 7. – Gaziantep Milletvekili Ünal Yaşar’ın, ihracatı artırmak için uygulanacak teşviklere ve döviz deklare belgesi usulüne ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1124) (Başkanlığa geliş tarihi : 26.7.1996)

10. – Gaziantep Milletvekili Ünal Yaşar’ın, Emekli Sandığından emekli olan bazı kamu görevlilerinin mağduriyetinin giderilmesine ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1125) (Başkanlığa geliş tarihi : 26.7.1996)

11. – Gaziantep Milletvekili Ünal Yaşar’ın, doğu ve güneydoğuda eğitime kapalı olan okulların sayısına ve eğitime açılması için alınacak tedbirlere ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1126) (Başkanlığa geliş tarihi : 26.7.1996)

12. – Gaziantep Milletvekili Mustafa R. Taşar’ın, Ayasofya Camiinin ibadete açılmasının düşünülüp düşünülmediğine ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1127) (Başkanlığa geliş tarihi : 26.7.1996)

13. –  Gaziantep Milletvekili Mustafa R. Taşar’ın, İsrail’le yapılan Askerî Eğitim İşbirliği Anlaşmasına ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1128) (Başkanlığa geliş tarihi : 26.7.1996)

14. –  Gaziantep Milletvekili Mustafa R. Taşar’ın, Devlet kurumlarına yeni personel alımının düşünülüp düşünülmediğine ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1129) (Başkanlığa geliş tarihi : 26.7.1996)

15. –  Gaziantep Milletvekili Mustafa R. Taşar’ın, Hac ibadetiyle ilgili kotalara ve karayoluyla hacca gitme yasağına ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1130) (Başkanlığa geliş tarihi : 26.7.1996)

16. –  Gaziantep Milletvekili Mustafa R. Taşar’ın, partizanlık yaptığı gerekçesiyle hakkında soruşturma açılan diyanet görevlilerine ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1131) (Başkanlığa geliş tarihi : 26.7.1996)

17. –  Gaziantep Milletvekili Mustafa R. Taşar’ın, Cemevi yapımı için Devlet bütçesinden kaynak ayrılmasına ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1132) (Başkanlığa geliş tarihi : 26.7.1996)

18. –  Gaziantep Milletvekili Mustafa R. Taşar’ın, Türkiye ile İsrail arasında yapılan Askerî Eğitim İşbirliği Anlaşmasına ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1133) (Başkanlığa geliş tarihi : 26.7.1996)

19. –  Gaziantep Milletvekili Mustafa R. Taşar’ın, Devlet yönetiminde varolduğu iddia edilen israf ve yolsuzluklara ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1134) (Başkanlığa geliş tarihi : 26.7.1996)

20. –  Gaziantep Milletvekili Mustafa R. Taşar’ın, Bursa’da bir vakıf arazisi üzerinde bulunan geneleve ilişkin Devlet Bakanından yazılı soru önergesi (7/1135) (Başkanlığa geliş tarihi : 26.7.1996)

21. – Antalya Milletvekili Yusuf Öztop’un, Antalya-Elmalı-Çayboğazı Baraj projesi ve ihalesine ilişkin Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanından yazılı soru önegresi (7/1136) (Başkanlığa geliş tarihi : 26.7.1996)

22. – İstanbul Milletvekili Ercan Karakaş’ın, Güneydoğu bölgesinde boşaltılan belde, köy ve mezra sayısına ve geriye dönüş projelerine ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1137) (Başkanlığa geliş tarihi : 26.7.1996)

23. –  İstanbul Milletvekili Ercan Karakaş’ın, yurt dışında yaşayan yurttaşlarımızın milletvekili seçimlerinde de oy kullanabilmeleri için yapılan çalışmalara ilişkin Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısından yazılı soru önergesi (7/1138) (Başkanlığa geliş tarihi : 26.7.1996)

24. – Rize Milletvekili Ahmet Kabil’in, Rize Kanalizasyon şebekesi inşaatına ilişkin Bayındırlık ve İskân Bakanından yazılı soru önergesi (7/1139) (Başkanlığa geliş tarihi : 26.7.1996)

25. – Gaziantep Milletvekili Ünal Yaşar’ın, İller Bankası tarafından belediyelere sağlanan kredi şartlarına ilişkin Bayındırlık ve İskân Bakanından yazılı soru önergesi (7/1140) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.7.1996)

26. – Gaziantep Milletvekili Ünal Yaşar’ın, fazla tonajlı kamyonların karayollarına yaptıkları tahribatın önlenmesi için alınacak tedbirlere ilişkin Bayındırlık ve İskân Bakanından yazılı soru önergesi (7/1141) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.7.1996)

27. – Gaziantep Milletvekili Ünal Yaşar’ın, Adıyaman-Diyarbakır karayoluna bir köprü yapılmasına ilişkin Bayındırlık ve İskân Bakanından yazılı soru önergesi (7/1142) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.7.1996)

28. – Gaziantep Milletvekili Ünal Yaşar’ın, GAP bölgesinde İsrail Firmalarına arazi tahsisi yapıldığı iddiasına ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından yazılı soru önergesi (7/1143) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.7.1996)

29. – Gaziantep Milletvekili Ünal Yaşar’ın, 1993-1995 yılları arasında ithal edilen hayvanlara ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından yazılı soru önergesi (7/1144) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.7.1996)

30. – Gaziantep Milletvekili Ünal Yaşar’ın, Bakanlığın 1996 malî yılı Bütçe ödeneğine ve Sıvas İline ayrılan miktarına ilişkin Maliye Bakanından yazılı soru önergesi (7/1145) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.7.1996)

31. – Gaziantep Milletvekili Ünal Yaşar’ın, Bakanlığa bağlı arsa stokuna ilişkin Maliye Bakanından yazılı soru önergesi (7/1146) (Başkanlığa geliş tarihi :29.7.1996)

32. – Gaziantep Milletvekili Ünal Yaşar’ın, TÜPRAŞ’ın batan bankalardaki parasına ilişkin Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanından yazılı soru önergesi (7/1147) (Başbakanlığa geliş tarihi: 29.7.1996)

33. – Gaziantep Milletvekili Ünal Yaşar’ın, elektrik birim fiyatlarının artış nedenine ilişkin Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanından yazılı soru önergesi (7/1148) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.7.1996)

34. – Gaziantep Milletvekili Ünal Yaşar’ın, ilkokullarda okutulan Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Derslerinin ortaöğretimdeki öğretmenlerce verilmesine ilişkin Millî Eğitim Bakanından yazılı soru önergesi (7/1149) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.7.1996)

35. – Gaziantep Milletvekili Ünal Yaşar’ın, tarihî ve kültür varlıklarının korunması için alınacak tedbirlere ilişkin Kültür Bakanından yazılı soru önergesi (7/1150) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.7.1996)

36. – Gaziantep Milletvekili Ünal Yaşar’ın, tamamlama programı mezunlarının atamalarına ilişkin Sağlık Bakanından yazılı soru önergesi (7/1151) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.7.1996)

37. – Gaziantep Milletvekili Mustafa R. Taşar’ın, enflasyonu önlemek için alınacak tedbirlere ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1152) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.7.1996)

38. – Gaziantep Milletvekili Mustafa R. Taşar’ın, yurt dışında çalışan işçilerin birikimlerine ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1153) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.7.1996)

39. – Gaziantep Milletvekili Mustafa R. Taşar’ın, Bölgesel Kalkınma İşbirliği Teşkilatına K.K.T.C.’nin üye olması için bir girişimde bulunulup bulunulmadığına ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1154) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.7.1996)

40. – Gaziantep Milletvekili Mustafa R. Taşar’ın, özelleştirmeden sağlanan kaynakların kullanımına ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1155) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.7.1996)

41. – Gaziantep Milletvekili Mustafa R. Taşar’ın, iç ve dış borçların nasıl ödeneceğine ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1156) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.7.1996)

42. – Gaziantep Milletvekili Mustafa R. Taşar’ın, inanç hürriyetini koruma kanununa ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1157) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.7.1996)

43. – Gaziantep Milletvekili Mustafa R. Taşar’ın, kaynakları üretime kanalizeetmek için kullanılacak ekonomik yöntemlere ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1158) 5Başkanlığa geliş tarihi :29.7.1996)

44. – Gaziantep Milletvekili Mustafa R. Taşar’ın, referandum sistemine ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/1159) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.7.1996)

45. – Manisa Milletvekili Abdullah Akarsu’nun, yasaya aykırı olarak devam eden kızlık soyadı uygulamasına ilişkin Adalet Bakanından yazılı soru önergesi (7/1160) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.7.1996)

46. – Ankara Milletvekili Ersönmez Yarbay’ın, Hâkim ve Savcı tayin ve atamalarına ilişkin Adalet Bakanından yazılı soru önergesi (7/1161) (Başkanlığa geliş tarihi : 30.7.1996)

47. – Ordu Milletvekieli Müjdat Koç’un, SSK’nın tedavi hizmetlerinin iyileştirilmesine ilişkin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanından yazılı soru önergesi (7/1162) (Başkanlığa geliş tarihi : 30.7.1996)

48. – İçel Milletvekili Mustafa İstemihan Talay’ın, kapatılan Anamur Gümrük Baş Memurluğuna ilişkin Devlet Bakanından yazılı soru önergesi (7/1163) (Başkanlığa geliş tarihi : 30.7.1996)

Süresi İçinde Cevaplandırılmayan Yazılı Soru Önergesi

1. – Adana Milletvekili Sıtkı Cengil’in, yerel televizyonların yasal düzenlemelerine ilişkin Devlet Bakanından (Namık Kemal Zeybek) yazılı soru önergesi (7/964)

BİRİNCİ OTURUM

Açılma Saati: 14.00

1 Ağustos 1996 Perşembe

BAŞKAN : Başkanvekili Kamer GENÇ

KÂTİP ÜYELER : Ünal YAŞAR (Gaziantep), Zeki ERGEZEN (Bitlis)

BAŞKAN – Türkiye Büyük Millet Meclisinin 86 ncı Birleşimini açıyorum.

III. – YOKLAMA

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, ad okunmak suretiyle yoklama yapılacaktır; yoklama sırasında Genel Kurul salonunda bulunan sayın milletvekillerinin, salonda olduklarını yüksek sesle belirtmelerini rica ediyorum.

(Yoklama yapıldı)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, toplantı yetersayımız yoktur.

CEMİL ERHAN (Ağrı) – Sayın Başkan, çoğunluğumuz var; arkadaşlarımız yeni geliyorlar.

BAŞKAN – Efendim, daha 20’ye yakın arkadaşımız eksik. Tabiî, sabah 06.00’ya kadar çalıştık; arkadaşlarımız bunu biliyorlar; çalışmalarımıza ara vereli daha aşağı yukarı yedi saat oldu.

Birleşime 10 dakika ara veriyorum.

Kapanma Saati : 14.30

İKİNCİ OTURUM

Açılma Saati: 14.40

BAŞKAN: Başkanvekili Kamer GENÇ

KÂTİP ÜYELER: Ünal YAŞAR (Gaziantep), Zeki ERGEZEN (Bitlis)

BAŞKAN – Türkiye Büyük Millet Meclisinin 86 ncı Birleşiminin İkinci Oturumunu açıyorum.

Sayın milletvekilleri, birinci oturumda yaptığımız yoklamada toplantı yetersayısı bulunamadığından toplantıya 10 dakika ara vermiştik; yeniden yoklama yapacağız.

Yoklamaya Adana İlinden başlıyoruz.

ALİ ŞEVKİ EREK (Tokat) – Mevcutlardan başlamak mümkün mü Sayın Başkan?

BAŞKAN – Bir daha İçtüzük değişikliği yaparsak öyle bir sistem uygularız. Başkan, kürsüden bakacak, hangi milletvekili Genel Kurul salonundaysa onların ismini okuyacak; böylece yoklama daha süratli yapılacak. O, artık İçtüzük değişikliğini gerektiren bir usul.

ALİ ŞEVKİ EREK (Tokat) – Sağ olun Sayın Başkan.

III.– YOKLAMA

BAŞKAN – Yoklamaya Adana İlinden başlıyoruz.

(Yoklama yapıldı)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, toplantı yetersayımız vardır; çalışmalarımıza başlıyoruz. (RP ve DYP sıralarından alkışlar)

Gündeme geçmeden önce, gündemdışı söz istekleri vardır.

Gündemdışı ilk söz, Manisa Milletvekili Dr. Lale Aytaman’a verilecektir. (RP ve DYP sıralarından “Yok” sesleri) Sayın Aytaman, Aile Planlaması Derneğinin davetlisi olarak, Kanada’da katıldığı bir toplantı ile ilgili bilgi vermek istemiştir; kendileri şu anda yok.

IV. – BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI

A) GÜNDEMDIŞI KONUŞMALAR

1. – Ankara Milletvekili Hikmet Uluğbay’ın, 18 Temmuz 1996 tarihinde yağan dolunun, Ankara Gölbaşı ve Haymana ilçelerindeki hububat tarımına verdiği zarara ilişkin gündemdışı konuşması

BAŞKAN – Gündemdışı birinci söz, Ankara Milletvekili Sayın Hikmet Uluğbay’a verilmiştir. Sayın Uluğbay, geçen hafta yağan dolunun, Ankara’nın ilçelerinde hububat tarımına verdiği zarar üzerinde gündemdışı söz istemişlerdir. (RP ve DYP sıralarından “Gündemdışı söz vermeyin Sayın Başkan” sesleri )

Arkadaşlar, sabırlı olun... Yasama döneminin değil de, nasılsa, bu yasama yılının sonuna geldik.

Buyurun Sayın Uluğbay. (DSP sıralarından alkışlar)

Süreniz 5 dakika.

HİKMET ULUĞBAY (Ankara) – Teşekkürler Sayın Başkan.

Sayın Başkan, değerli üyeler; bugün karşınıza çıkmamın nedeni şudur: Ankara’nın Gölbaşı ve Haymana ilçelerinin çeşitli belde ve köylerinde, 18 Temmuz günü yağan şiddetli dolu, hemen hemen bu yerlerin tümünde yüzde 100 ölçüsünde ürün kaybına yol açmıştır. Bu, benim kişisel iddiam değildir. Oyaca, Karagedik, Günalan, İkizce, Dikilitaş, Kırıklı, Tepeyurt, Mahmatlı, Mahmatlıbahçe ve Soğulcak belde ve köylerinde, 20 Temmuz günü yaptığım geçmiş olsun gezisi sırasında, gerek çiftçilerimizden ve gerekse bölgede konuştuğum tarım teknisyenlerinden öğrendiğim bilgilerdir.

Geçen yılki süne ve kımıl felaketinden sonra, bu yıl da, dolunun bu köylerimizi vurması, çiftçiyi perişan duruma düşürmüştür. İki yıl üst üste üründen mahrum kalmak, bu üreticilerimizi, borcunu ödeyemez, evini geçindiremez ve sonbaharda da ürününü ekemez duruma getirmiştir.

İki yıldır felaketle karşılaşmış bu çiftçilerimizin, Hükümetten bekledikleri şunlardır:

1- Kredi borçlarının faizlerinin affı veya faizsiz ertelenmesi

2- Kredilerin gerçek ihtiyaç sahiplerine verilmesi

3- Bu yılki tohumlarının, mümkünse, bedelsiz verilmesi; bu mümkün olmaz ise, tohum bedellerinin ürünün alımından sonra ödenmesi.

Bu köylerimizin tohumluk konusundaki diğer bir şikâyetleri de şudur: Ankara’nın hemen yanı başında olmalarına rağmen, tohumlarının kasım ve aralık ayında dağıtılması nedeniyle, ekim mevsimini geçirmemek için, tefecinin eline düşmektedirler. Çiftçilerimiz, tohumlarının, en geç eylül ayı sonunda kendilerine verilmesini istemektedirler.

Yeni ürün idrak edilene değin yaşamlarını sürdürebilmek için de, iki yıldır, ürününden, mahsulünden yoksun kalan köylünün, kaynağa ihtiyacı vardır; bu nedenle, kendilerine açılmakta olan kredi limitlerinin yükseltilmesinde sayısız faydalar mevcuttur.

Çiftçilerimizin şikâyet ettikleri diğer bir konu da, kendilerine, müteselsil kefaletle kredi verilmesinde çıkarılan güçlüklerdir.

Yine bu gezim sırasında üzülerek öğrendiğim bir gerçeği sizlerle paylaşmak isterim. Dikilitaş Köyü Göleti, 1985 yılında bitirilmiş olmasına rağmen, aradan geçen 11 yıl zarfında, sulama kanalları yapılmamıştır. Gölet, bir ölü yatırım olarak, 11 yıldır orada beklemekte ve Türk tarımına hiçbir katkıda bulunmamaktadır. Bu, bağışlanmayacak ve akıl almaz bir israf ve davranıştır.

Üzerinde durmak istediğim diğer bir konu da, bu yıl, Ankara’nın çeşitli ilçelerinde süne ve kımılın, geçen yılki boyutta olmasa dahi, yine belirli oranlarda hasar yapmasıdır. Bu zararlılarla mücadele edilebilmesi için Ankaralı çiftçilerin Hükümetten istedikleri son derece basittir: Ankara civarındaki ormanlarda kuş avcılığının yasaklanması. Bu kuş avcılığının yasaklanması, süne zararlısının, kışladığı yörelerde kuşlarca yok edilmesini sağlayacaktır. Bu durum, aslında, doğanın, doğal olarak mücadelesini sergiliyordu. Ancak, avcılığa sınırsız izin verilmesi, doğanın bu mücadelesini engellemiştir. İki yıl üst üste bu zararlıların görüldüğü yerlerde mücadeleyi, artık sadece çiftçinin yapması değil, devletin de desteklemesi gerektiği bir noktaya gelinmiştir.

Merkezî hükümetin hemen yanındaki köylere, Hükümetin elinin ve hizmetinin uzanmaması, hepimiz için düşündürücü bir durumdur. Çiftçilerimiz bu isteklerini dile getirirken, yükümlülüklerini de yerine getirdiklerini söyleyerek şunu dile getirmektedirler: “Biz, ürünlerimizi satarken, bu satış bedelinden stopaj olarak vergi ve fonlar kesilmekte. Biz, topluma, vergilerimiz ve diğer ödemelerimizle katkıda bulunuyoruz, kara günümüzde devletten yardım beklemek de hakkımızdır.”

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Sayın Uluğbay, son cümlenizi söyler misiniz; siz de biliyorsunuz, gündemimiz biraz yoğun.

Teşekkür ederim.

HİKMET ULUĞBAY (Devamla) –Teşekkürler.

Çiftçilerimizin bu haklı dileklerine Hükümetimizin yanıt vermesi gerekir.

Hepinizi saygıyla selamlıyorum. (DSP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Uluğbay.

2. – Iğdır Milletvekili Adil Aşırım’ın, Iğdır Dilucu Sınır Kapısındaki mazot ticaretine ilişkin gündemdışı konuşması

BAŞKAN – Gündemdışı ikinci söz “1 Ağustos 1996 Perşembe günkü Birleşimde, Iğdır İli Dilucu Sınır Kapısı-Nahçivan sorunları hakkında” gündemdışı söz isteyen Iğdır Milletvekili Sayın Adil Aşırım’a verilmiştir.

Buyurun efendim. (ANAP sıralarından alkışlar)

Sayın Aşırım, süreniz 5 dakikadır; lütfen süreye riayet edin.

ADİL AŞIRIM (Iğdır) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; sözlerime başlamadan önce, Türkiye’de yeşilimize, ormanımıza uzanan, onları yakan, yanan ormanımızı söndürmeye giden askerimizi de şehit eden lanet elleri kınıyorum; yeşilimizi karartanların, geleceğinin de karanlık olacağını buradan ifade ederek sözlerime başlamak istiyorum.

Değerli milletvekilleri, ülke kaynaklarının arandığı, ülke kaynağımızın tespit edilmeye çalışıldığı bugünlerde, sınır ticaretimizin önemi, sınır ticaretimizden elde edilen gelirin ne kadar önemli olduğu ve o gelirin, bölge halkının yaşam standardının yükseltilmesinde ne derece önemli olduğu hepinizin takdirlerindedir.

Gündemdışı konuşma ihtiyacını hissettiğim konu, bölgemdeki, yani, Iğdır Dilucu sınır kapısındaki mazot ticaretidir. Dönemin Başbakanı, Saygıdeğer Cumhurbaşkanımız Demirel’in, bizi, Kafkasya’ya bağlayacak, Orta Asya’ya bağlayacak “sevgi kapısı” olarak adlandırdığı Dilucu sınır kapısındaki mazot ticareti...

Değerli milletvekilleri, Nahçivan sınır kapısından, yaklaşık üç yıldır, son zamanlarda da büyük bir boyutta, mazot ticareti yapılıyor. Bizim, Türkiye’deki, yarı otobüs tipindeki 400-500 Nahçivan aracının, Iğdır’a, bahsettiğim sınır kapısından soktuğu mazot miktarı günlük, 400-500 milyar lira civarındadır.

Şimdi, günlük 400-500 milyar lira civarındaki bu mazot ticaretinden ne kadarı Iğdır’a, bölgeye ve ülkemize kalıyor; ondan bahsetmek istiyorum. Nahçivanlı bu mazotunu satıyor ve Iğdır’dan günde 200 milyar lira civarında gıda maddesi alıyor; yani, mazotu satıyor, karşılığında, bizim işlenmiş ürünlerimizden –çikletten, çikolatadan tutun da tekstil ürünlerine kadar– alıp ülkesine götürüyor; geri kalan miktarı da, bu ticarî döngünün devam etmesi için kullanıyor.

Böyle büyük bir boyutta ticaretin yapılması yasaklanmıştır; yani, son 10 günde. Yasaklanma nedeni de yasadışı olduğudur; doğrudur, yasadışıdır. Habur’ daki sınır ticareti mevzuatı, Iğdır’a ya da diğer kapılara da uygulansa, bu yasağın dışına çıkıyoruz.

Şimdi, Meclisimizin 76 ncı Birleşiminde 11.07.1996’da, ülke kaynaklarının tespitiyle ilgili yapılan genel görüşmede Sayın Başbakan Erbakan’ın sözlerini buradan size okumak istiyorum: “ Şimdi, Irak’a 2 milyar dolarlık petrol satış imkânı verildi; inşallah, çok yakında petrol boru hattını açacağız. Irak, bu 2 milyar dolarla gıda maddeleri alacak. Bugün bizim kamyonumuz, Irak’a bir tek kapıdan gidiyor ve Habur kapısının önünde kilometrelerce kuyruk bekliyor. Gitikten sonra kamyonu dörtte bir yüklüyor; çünkü, karşılığında oradan petrol alacak. O alacak olduğu petrol için kamyonundaki depo, sadece 250 kiloluk bir depo. Ona yetecek kadar mal götürüyor, dörtte bir yükle onu yükleyip getiriyor.”

Şimdi, burada dikkatinizi çekmek istiyorum: Sayın Başbakan “ biz, bu kamyonlarımızı tam yüklesek, altındaki petrol depolarını büyültsek ve insanlarımız bir gidişte dört misli iş yapsa, bir kapı yerine üç dört kapı açsak, bu, hem halkımıza hem bölgemize hem de devletimize gelir bakımından faydalı olmaz mı?” diyor. Olur Sayın Başbakanım, faydalı olur; işte, Iğdır’da geçen sene 30 milyon dolarlık bir girdiye sebep oluyor, bu sene de hedeflediğimiz 100 milyon dolarlık bir girdiye sebep olacak. İşte, sizin bu sözleriniz, Iğdır halkında, Iğdır esnafında sevinç yaratmıştır. Bunun takip edilmesini istiyoruz; sizin bu sözlerinizin söylendiği zamanda sınır ticaretinin yasaklanmasını kınıyoruz.

Tabiî, ben kimseyi suçlamak istemiyorum, sadece, oradaki ticarî hacme dikkat çekmek istiyorum.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Sayın Aşırım, lütfen, son cümlenizi söylermisiniz.

Buyurun.

ADİL AŞIRIM (Devamla) – İktisatta, bir yerde olup da başka yerde olmayan; yani, üretilmişi sizde, hammaddesi başka yerde olan iki ülke, sınır ticareti yaptığında, o ülkelerin refahı yükselir. Şimdi, bizim Iğdır bölgesi, hatta, sadece Iğdır değil –Ağrı, Van, Kars, Ardahan, oralar da– bu sınır ticaretiyle gelişmiştir; çünkü, ülke ekonomisi daraldığında Iğdır’da bu hissedilmemiştir. Esnaf, daha az maliyetle, tarım işçisi, çiftçisi daha az maliyetle oradan gelen mazotla üretim yapmıştır.

Saygıdeğer milletvekilleri, sözlerime son verirken, sınır ticaretinin sadece Iğdır’a değil, bölgeye ve Türkiye’ye çok lazım olduğunu, Iğdır’daki kaliteli işgücünün de, Nahçivan ile olan sınır kapımızın açık olmasıyla çoğaldığını; yani, bizim bölgemizde, nitelikli, ucuz işgücü yok; fakat, bizim inşaat sektörümüzde, oralardan gelen işçilerimiz, nitelikli işçilerimiz, bizim inşaatımızın maliyetini azaltmıştır; yani, böyle ucuz girdi, maliyeti azaltmıştır. Eğer, biz, bu ticareti engellersek, Nahçivan da tepki olarak, karşıdan kapıyı kapatır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Tamam Sayın Aşırım; teşekkür ederim efendim.

ADİL AŞIRIM (Devamla) – Hepinize teşekkür ediyorum. (ANAP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, gündemdışı konuşmalar bitmiştir.

Gündeme geçiyorum...

DEVLET BAKANI AYFER YILMAZ (İçel) – Sayın Başkan, cevap verecektim.

BAŞKAN – Cevap mı verecektiniz?

DEVLET BAKANI AYFER YILMAZ (İçel) – Evet.

BAŞKAN – Efendim “bitmiştir” dedim; ama, “bitmiştir” dedim artık... Efendim, yani, geri adım attırmayın bize.

DEVLET BAKANI AYFER YILMAZ (İçel) – Peki. (DSP sıralarından “cevap versin” sesleri)

YÜKSEL YALOVA ( Aydın) – Ama olsun, kendisini dinleyelim.

BAŞKAN – Rica ediyorum efendim... Sayın Bakan, daha önce “ben cevap vereceğim” deseydi, neyse...

Şimdi, bir komisyon tezkeresi vardır; okutup, oylarınıza sunacağım:

B) TEZKERELER VE ÖNERGELER

1. – (10/67) esas numaralı Meclis Araştırma Komisyonu Başkanlığının; Komisyonun, Meclisin tatilde olduğu dönemde de 9 gün süreyle çalışma yapmasına; bu çalışmanın hitamında, çalışmalara tatilden sonra devam edilmesine ilişkin tezkeresi (3/425)

31.7.1996

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Komisyonumuz, İstanbul Kadıköy’de 1 Mayıs günü meydana gelen olaylarda gerekli tedbirlerin alınmadığı iddialarını yerinde tespit etmek amacıyla, 5–11 Ağustos 1996 tarihleri arasında İstanbul’da çalışmalarda bulunacaktır.

Komisyonumuzun 9 gün süreyle, tatilde çalışma yapmasını gerektirmektedir.

Bu nedenle, tatilde 9 gün olarak saptanan çalışma süresi hitamında, çalışmaların tatilden sonra devam etmesi konusunda gerekli müsaadenin verilmesini saygılarımla arz ederim.

Ali Oğuz

İstanbul

Komisyon Başkanı

BAŞKAN – Oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Efendim, bir komisyonun tatilde de çalışmasına ilişkin bir tezkere. Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir. (DSP sıralarından “saymadın” sesleri) Efendim, saydık; rica ediyorum, biraz da bize güvenin, hata varsa “sayımda hata var” deyin, 5 kişi ayağa kalksın, ben tekrar sayayım. Ayağa kalkmadınız, “kabul edilmiştir” dedim. (DSP sıralarından bir grup milletvekili ayağa kalktı)

Peki efendim, ayağa kalktınız, bir daha sayalım.

SAFFET ARIKAN BEDÜK (Ankara) – Sayın Başkan, ilan ettiniz.

BAŞKAN – Rica ediyorum... Arkadaşlarımız her şeye itiraz ediyorlar, biraz da bize güvenin. (DSP sıralarından gürültüler) Efendim, sayıyoruz. Sayın arkadaşlarım, rica ediyorum... Şurada, bir komisyonun tatilde çalışma süresini devam ettirmesinin bu kadar önemli bir mesele olduğunu, tarafınızdan önemsendiğini tahmin etmiyorum; yani, komisyon çalışsın ki, Genel Kurul adına görevini yapsın, bir an önce bitirsin. Allah Allah...

V. – ÖNERİLER

A) SİYASÎ PARTİ GRUBU ÖNERİSİ

1. – Kamu Personeli ile Emeklilerin Malî, Sosyal ve Diğer Haklarında Düzenlemeler Yapılmasına Dair Yetki Kanunu Tasarısının gündemdeki yeri ile Genel Kurulun çalışma gün ve saatlerinin yeniden düzenlenmesine ve çalışma süresine ilişkin RP Grubu önerisi

BAŞKAN – Refah Partisi Grubunun, İçtüzüğün 19 uncu maddesine göre verilmiş bir önerisi vardır, okutup, işleme koyup, oylarınıza sunacağım:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Danışma Kurulunun 1.8.1996 Perşembe günü yapılan toplantısında siyasî parti grupları arasında oybirliği sağlanamadığından, Grubumuzun aşağıdaki önerisinin İçtüzüğün 19 uncu maddesi gereğince Genel Kurulun onayına sunulmasını saygılarımla arz ederim.

Salih Kapusuz

RP Grup Başkanvekili

Öneri:

1.8.1996 tarihli “Gelen Kağıtlar” da yayımlanan 87 sıra sayılı Kamu Personeli ile Emeklilerin Malî, Sosyal ve Diğer Haklarında Düzenlemeler Yapılmasına Dair Yetki Kanunu Tasarısının 48 saat geçmeden gündemin “Kanun Tasarı ve Teklifleriyle Komisyonlardan Gelen Diğer İşler” kısmının 2 nci sırasına alınması,

Genel Kurulun, 1.8.1996 Perşembe ve 2.8.1996 Cuma günleri saat 24.00’e kadar çalışması,

5 inci sıraya kadar olan tasarıların görüşmelerinin cuma günü saat 24.00’e kadar tamamlanamaması halinde, 2.8.1996 Cuma günü saat 24.00’ten sonra da çalışmalara devam olunması ve bitimine kadar çalışma süresinin uzatılması önerilmiştir.

MURAT BAŞESGİOĞLU (Kastamonu) –Aleyhte söz istiyorum Sayın Başkan.

NİHAT MATKAP (Hatay) – Sayın Başkan, önerinin aleyhinde söz istiyorum efendim.

BAŞKAN – Öneri üzerinde müzakere açıyorum.

Önerinin aleyhinde, Sayın Başesgioğlu ve Sayın Matkap söz istiyorlar.

Lehte söz isteyen var mı efendim? Yok.

İlk söz, aleyhte Sayın Başesgioğlu’nun; buyurun efendim. (ANAP sıralarından alkışlar)

Sayın Başesgioğlu, konuşma süreniz 10 dakika efendim.

MURAT BAŞESGİOĞLU (Kastamonu) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Refah Partisi Grubunun önerisi üzerinde söz almış bulunuyorum; bu vesileyle Yüce Heyeti saygıyla selamlıyorum.

Bu hafta içerisinde, aşağı yukarı her gün, İktidar Partisi Grupları, Danışma Kurulunu toplantıya çağırarak, Danışma Kurulunun yeni karar ittihazı için, siyasî parti gruplarını davet etmişlerdir.

Aslında, Meclisin çalışma programının hafta başında yapılacağı ve yapılan bu çalışma programına ve Meclis gündemine, siyasî parti gruplarının riayet edeceği yerleşik teamüller arasındadır; ama, ne gariptir ki, İktidar Partisi Grupları, bir gün önce almış oldukları kararlardan ve önerilerden vazgeçerek, her gün yeni bir öneriyle Meclis Genel Kurulunun huzuruna gelmektedirler. Kendilerini bu konuda daha hassas olmaya, bu konuda daha dikkatli olmaya çağırıyoruz.

Şimdi, söz konusu öneride, kamu personelinin özlük haklarıyla ilgili bir yetki devrini Hükümete öngören bir tasarının görüşülmesi öngörülmektedir. Yine, Anayasa Mahkemesince iptal edilen, Telekom’la ilgili bir kanun tasarısının da, Yüce Mecliste, perşembe ve cuma günleri görüşülmesi istenilmektedir.

Şimdi, değerli arkadaşlar, bu, her iki kanun tasarısı da, kapsamı itibariyle çok geniş olan tasarılardır. Dolayısıyla, Yüce Mecliste bunların gerektiği şekilde tartışılması, özellikle, Anayasa Mahkemesinin iptal kararları gerekçesindeki sakıncalarının giderilmesi için gerekli zaman ayrılmamıştır.

Hele, en son, yetki kanun tasarısının, henüz daha 48 saat geçmeden, hemen Yüce Mecliste görüşülmesi istenmektedir. Yine, dünkü grup önerisinde de ifade ettiğim gibi, özellikle kamu personelinin özlük haklarına ilişkin yetki tasarısı, Türkiye Büyük Millet Meclisinin by–pass edilmesi demektir. Anayasal sistemimiz, yasama yetkisini, Türkiye Büyük Millet Meclisine vermiştir. 6 aylık gibi uzun bir süreyle, yasa yapma yetkisinin Bakanlar Kuruluna devredilmesi, siyasî teamüllerimize uygun değildir ve bu iş, anayasal sistemimizi zorlamaktadır.

6 aylık bir süre içerisinde Hükümetin bu konuya ilişkin kaç kararname çıkaracağı belirsizdir, kapsamı belirsizdir. Mecliste temsil edilen bütün partilerimiz, elbette, kamu personelinin ve bunların emeklilerinin özlük haklarının düzeltilmesini canı gönülden istemektedir ve bu konuda, muhalefet partilerimiz -başta Anavatan Partisi olmak üzere- bu konuya ellerinden geldiğince katkı vermeye hazırdırlar; ama, Hükümet, Türkiye Büyük Millet Meclisini devreden çıkararak, yaz aylarında, kapsamı belli olmayan, kaç defa kararname çıkaracağı belli olmayan geniş bir yetkiyi alması, anayasal sistemimize uygun değildir.

Dolayısıyla, eğer, Hükümet, bu konuda muhalefettin katkısını istiyorsa, böyle bir iki gün uzatmalarla değil, zorlamalarla değil, geliniz, Meclisin çalışmasını 15 gün süreyle uzatalım, bu iki büyük kanun tasarısını, bütün siyasî partilerimiz, bütün gruplarımız, burada enine boyuna tartışsınlar ve bir daha da, Anayasa Mahkemesinden döner endişesini hep birlikte taşımayalım.

Şimdi, burada, gümrükten mal kaçırır gibi -tabiri caizse- bu iki büyük tasarıyı, karmaşık tasarıyı, alelacele, gece baskını şeklinde çıkaracaksınız; ama, görülen odur ki, siyasî parti gruplarımız, bu konuda Anayasa Mahkemesine gitme hazırlığı içerisindedir. Yarın, bu iki tasarı yasalaşırsa ve Anayasa Mahkemesinden dönerse, hem sizin amaçladığınız hedefler gerçekleşmeyecek hem de Yüce Meclisin mesaisine yazık olacaktır. Geliniz, bu ısrarlarınızdan vazgeçiniz. Bir iki gün uzatmak yerine, makul görülebilecek belli bir süre içerisinde Meclisin çalışma süresini uzatalım ve bu süre içerisinde de, bu iki kanun tasarısı, Yüce Mecliste enine boyuna görüşülsün; hem kamu personeli konusunda hem de Telekom konusunda, Yüce Meclis, Anayasa Mahkemesinden dönme endişesi taşımayacak iki tasarıyı çıkarmış olsun.

Hükümetimiz, ilk günlerde, işbaşına geldiği zaman diyordu ki “biz, Meclisi, Hükümetin üzerinde görüyoruz.”

ZEKİ ÇAKAN (Bartın) – İşlerine geldiği konularda...

MURAT BAŞESGİOĞLU (Devamla) – Ama, maalesef, anlaşıldı ki, Hükümetin, Meclisi, üzerinde görme iddiası sadece külfete ilişkindir. Zam verir, kaynağını bulmak için Meclise gelir; Çekiç Güç’te, olağanüstü halde çıkmaza girer, bunu kamufle edebilmek için, Meclisi, genel görüşme yoluyla, gizli oturumlar yoluyla kendisine bir kamuflaj maskesi olarak görür. Bu konuda, samimiyetinize inanmıyoruz. Geçirmiş olduğumuz bu emsaller, bu örnekler, sizin, Türkiye Büyük Millet Meclisini, Hükümetin üzerinde, saygın bir yerde görme iddialarınızı, söylemlerinizi çürütmüştür. Siz, Türkiye Büyük Millet Meclisini, sadece işinize geldiği zaman, kendi gruplarınızı ikna etmek için veyahut da kamuoyuna değişik söylemler içerisinde bulunmanıza bir gerekçe olarak görmek istiyorsunuz.

Eğer, gerçekten, Türkiye Büyük Millet Meclisinin katkı vermesini istiyorsanız, siyasî parti gruplarının bu işte ortak sorumluluk taşımasını istiyorsanız, işte, en güzel fırsatı budur. Bu kanunlar, sadece iktidar partilerinin sorumluluğu içerisinde geçirilecek kanunlar değildir; ülkemizin ana konularını ilgilendiren kanunlardır. Dolayısıyla, bu konuda muhalefet partilerinin de katkılarını almak zorundasınız. Daha doğrusu, İktidar, bu konjonktür içerisinde, muhalefet partileriyle bir uzlaşma içerisine girmek zorundadır; ama, bugüne kadar sergilediğiniz tavırla, maalesef, muhalefetle bir uzlaşma arayışından kaçmaktasınız. Dışarıda, bir hoşgörü içerisinde, işte “memleketin meseleleri ortak meselelerdir, iktidar muhalefet ayırımı yapmadan bu işleri yapalım, geçirelim” diyorsunuz; ama, iş ciddiye bindiği zaman, iş sorumluluk paylaşımına geldiği zaman, maalesef, bu konuları muhalefetten kaçırıyorsunuz.

Değerli arkadaşlarım, bu ülke hepimizin. Kamu çalışanlarının sorunlarını hepimiz yakından biliyoruz. Emeklilerin, dul ve yetimlerin sorunlarını, onların feryatlarını yakından duyuyor ve biliyoruz. Bu insanlarımızın derdine çare aramak hepimizin görevidir. O halde, geliniz, bir iki günlük uzatma yerine -kısa sürelerle değil- on gün gibi, onbeş gün gibi makul sürelerle Meclisin çalışma süresini uzatalım.

Sadece bunlar değil, mesela, sosyal güvenlik sistemi, bugün, Türkiye’de çökmek üzeredir. Bu konunun, acilen tedaviye ihtiyacı vardır. Bağ-Kur sorunları büyük boyutlara ulaşmıştır. Toplumumuzun çok büyük sıkıntıları vardır. Bu sıkıntıları giderecek birtakım yasal düzenlemeler Türkiye Büyük Millet Meclisinin gündeminde bulunmaktadır. Geliniz, bunları, elbirliğiyle tespit edelim, hangi yasalara öncelik vereceğimizi kararlaştıralım ve bu süre içerisinde bu yasa tasarılarını kanunlaştırarak, Yüce Meclisimizi o şekilde tatile sokalım ve 20 nci Dönem Parlamentosunun da, bu şekilde, güzel bir çalışma, verimli bir çalışma yaparak tatile girme hakkı olduğunu, bütün kamuoyuna ifade edelim, bütün kamuoyuna gösterelim diyorum.

Bu duygularla, çalışmalarımızın hayırlı olmasını temenni ediyor, Yüce Genel Kurula saygılar sunuyorum. (ANAP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim, Sayın Başesgioğlu.

Sayın Nihat Matkap, aleyhte; buyurun efendim.

TEMEL KARAMOLLAOĞLU (Sıvas) – Ali Oğuz, lehinde konuşacak Sayın Başkan.

BAŞKAN – Efendim, lehte söz isteyen var mı diye sordum ve yok diyerek sözü kestim. İçtüzüğe göre önceden söz istemek gerekiyor efendim.

Buyurun, süreniz 10 dakika efendim.

NİHAT MATKAP (Hatay) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Refah Partisi Grubunun, Meclis İçtüzüğünün 19 uncu maddesi hükümleri gereğince vermiş bulunduğu grup önerisi hakkındaki görüşlerimi arz etmek üzere söz almış bulunmaktayım. Sözlerime başlarken, Sayın Başkanı ve sizleri saygıyla selamlıyorum.

Değerli arkadaşlarım, Meclis Genel Kurulunun dün saat 14.00’te başlayıp bugün sabaha kadar devam eden birleşiminde yaşanan gerginliklerden, Cumhuriyet Halk Partisi Grubu olarak büyük rahatsızlık duyduğumuzu belirtmek isterim. Bu gerginliklerin temelinde iki neden yatmaktadır; nedenin biri, dünkü birleşimde, zaman zaman yaşanan İçtüzük ihlalleri; bir diğer neden ise, Hükümetin, Parlamentoya göstermesi gereken saygıyı esirgemiş olmasıdır.

Değerli arkadaşlarım, dün, bütçe kanunuyla ilgili görüşme yaparken, 1 inci maddeyle ilgili verilmiş bulunan önergelerin en aykırısı olan, 1 inci maddenin Anayasaya aykırı olmasıyla ilgili değişiklik önergesinde, Sayın Başkan, Komisyon Başkanına, bu Anayasaya aykırılık önergesine katılıp katılmadığını sordu, Komisyon Başkanı katıldığını söyledi; yani, Komisyon Başkanı da, 1 inci maddenin Anayasaya aykırı olduğunu kabul etti; ardından, Sayın Başkan “Nasıl olur?.. Nasıl kabul edersin?..” diye görüşmelere müdahale etti.

Şimdi, bakınız, İçtüzüğün 64 üncü maddesinin birinci fıkrasını hatırlatmakta yarar görüyorum: “Genel Kurula başkanlık eden Başkan veya Başkanvekili, asıl konu görüşülürken ve oylanırken hiçbir surette görüşünü açıklayamaz.” Bu konuyu, takdirlerinize sunuyorum. Tabiî ki, bu ihlaller olunca, ister istemez, gergin anlar yaşanmaktadır.

Değerli arkadaşlarım, biraz önce, Hükümetin, Parlamentoya göstermesi gereken saygıyı esirgediğini söyledim; bugün, bir yenisi ekleniyor. Bakınız, dün, Doğru Yol Partisi Grubunca verilmiş bulunan grup önerisinde, 1 Ağustosta bitmesi gereken Meclis Genel Kurulu çalışmalarının 2 gün daha uzatılması benimsendi; ayrıca, çalışma saatleri de belirlendi. Bugün ve yarın, dün alınan karar gereğince, Meclis Genel Kurulu saat 14.00’te toplanıp çalışmalarını 21.00’de bitirecekti. Arkadaşlarımızın çoğu Meclisin 1 Ağustosta çalışmalarına ara vereceğini öngörerek kendi bölgelerinde veyahut da diğer etkinliklerle ilgili programlarını yaptılar, hazırlıklarını yaptılar. Bütün bunlara rağmen, arkadaşlarımızı bu programlarından vazgeçirdik ve bugün, saat 14.00 ile 21.00, yarın da saat 14.00 ile 21.00 arasında çalışmalarını istedik.

Meclis Genel Kurulu çalışmaları, en ciddî olması gereken çalışmalardır. Eğer, biz, bu çalışmaları laçka hale getirirsek, diğer kurullardan nasıl bir çalışma bekleyebiliriz.

Değerli arkadaşlarım, daha dün bu karar alındı -Türkiye’nin en ciddî çalışması gereken bir kurumunda bakın ne laçkalıklar oluyor- bugün, Refah Partisi başka bir öneri sundu. Bugün sunulan öneride, bugünkü çalışmaların saat 24.00’e kadar uzatılması, yarınki çalışmaların ise, kanunlaşması öngörülen tasarıların bitimine kadar devam etmesi öngörülüyor.

Şimdi, değerli arkadaşlarım, gerek Hükümet müzakerelerinde konuşulan, gerekse, zaman zaman, kamuoyuna yapılan açıklamalarda Hükümetin üstüne basa basa belirttiği Parlamentoya saygının ifadesi, bu çalışma yöntemi mi, onu çok merak ediyoruz.

Değerli arkadaşlarım, çok yaşamsal konular olur, Meclis Genel Kurulu olağanüstü de toplantıya çağrılabilir; ama, dikkat edin, Hükümetin Meclis Genel Kurulunu toplantıya çağırma nedenlerine bir bakın, kaynak yaratmak amacıyla, kamuoyunda, sık sık “PTT’nın T’sini satmak” diye takdim edilen Türk Telekom A.Ş. ile ilgili Kanunda bir değişiklik yapılmak isteniyor. Hükümetin bir diğer isteği olan ve bugün öncelikle görüşülmesini istediği kamu personelinin özlük haklarının düzenlenmesiyle ilgili yetki isteği bizde önemli kuşkular yaratmaktadır. Özellikle, kamuya alınacak personelin istihdam şeklini yeniden belirleme amacı var. Acaba, nasıl bir istihdam öngörüyor? Böyle yaşamsal bir konuda, Meclis devre dışı bırakılamaz. Kamu çalışanlarının tayin, terfi ve atamalarına kendi anlayışını yerleştirme telaşında mı?

Bakınız, bu Hükümet, özellikle, yargıyla ilgili, yıllardır süren bunca sorun varken ve geçen dönem, paketler halinde komisyonlarda görüşülüp Meclis Genel Kurulunda da gündemde yerini alan bu kadar önemli faaliyetler varken; yargıyla ilgili sorunların giderilmesi için yola başlamalıyken, ne yazık ki, bir anda 1 300 hâkim ve savcının yerinin değiştirilmesi, atanması ve nakliyle işe başladı...

YÜKSEL YALOVA (Aydın) – 1 600.

NİHAT MATKAP (Devamla) – Bu nedenle değerli arkadaşlarım, biz, bu Hükümete güven duymuyoruz.

Bakınız, bu yetki kanunu tasarısıyla ilgili birtakım sakıncalar var. Meclis Genel Kurulu çalışmalarının son günlerinde, tüm grupların ittifak ettiği yasa teklif ve tasarıları görüşülebilir; ama, tüm muhalefetin kaygı duyduğu, mutabakat vermediği tasarıları son güne getirmek, sanıyorum, çok sakıncalı olur; bu, Meclis Genel Kuruluna da, çalışmalarına da hiçbir katkı getirmez.

Bugün, öncelikle görüşülmesi istenen yetki kanunu tasarısıyla ilgili, bakınız, ne endişeler var. Bakanlar Kuruluna kanun hükmünde kararname çıkarme yetkisi verilmesini öngören bu tasarının Anayasanın 128 inci maddesine aykırı olduğu iddia ediliyor. Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan memurlar ve diğer personelle bunların emeklilerine verilen yüzde 50 civarındaki zammın bir nebze olsa rahatlama getirdiği, ancak, yetersiz olduğu; ama, bu tasarının bu amaca yönelik olmadığı, bu tasarıyla, biraz önce de söylediğim gibi, Türkiye Büyük Millet Meclisi yetkilerinin Hükümete devredildiği... Kaldı ki, bu Hükümetin anlayışıyla hiçbir zaman bağdaşmayan bu talebin, nasıl sindirildiğini de merak ediyoruz.

Tasarı kapsamının çok geniş tutulduğu, yapılması düşünülen iyileştirmelerin kaynağının bulunmadığı, karşılıksız olarak yapılan ödemelerin hiç kimseye yarar getirmediği, ayrıca bundan önce kamu çalışanlarının özlük haklarında, malî ve sosyal haklarıyla ilgili yapılan düzenlemelerde konuyu kanun hükmünde kararnamelerle çözmeye gitmenin, sorunu daha da karmaşık bir hale getirdiği iddiaları varken, Meclisin çalışmasının son günlerinde böyle tasarıları getirmek, gerçekten çok düşündürücü, çok anlamsız.

Değerli arkadaşlarım, grupların zihninde bu kadar sakıncalar uyandıran böyle bir düzenlemenin, Hükümetçe Meclise dayatılması, Hükümetin Parlamentoya ne kadar saygı duyduğunu da çok anlamlı bir şekilde tarif etmektedir. Sanırım, bunu anlatmak için daha da zaman harcamanın herhangi bir gereği yok. Dilerim ve umarım ki, Türkiye, en kısa zamanda bu çelişkiler Hükümetinden kurtulur.

Hepinize saygılar sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Matkap.

Sayın milletvekilleri, aslında dünkü yasa müzakereleri sırasında, bir Anayasaya aykırılık önergesiyle ilgili olarak benim yaptığım müdahalenin aykırı olduğunu Sayın Nihat Matkap belirtti, tekrar dile getirdi. Yanlış anlaşılmasın diye bir açıklama yapmak istiyorum.

İçtüzüğümüzde, Anayasaya aykırılık konusunun komisyonda ele alınış biçimiyle Genel Kurulda ele alınış biçimi için ayrı ayrı iki tane hüküm getirilmiştir. Bakın, 38 inci maddede “komisyonlar, kendilerine havale edilen tasarı ve tekliflerin ilk önce Anayasanın metin ve ruhuna aykırı olup olmadığını tetkik etmekle yükümlüdür” deniliyor; yani, ihtiyarına bırakılmamış. Bir komisyon, bir tasarı veya teklifin Anayasaya aykırı olduğunu gördüğü takdirde, gerekçesini belirterek, maddelerin müzakeresine geçmeden reddeder.

Dünkü meselede, Komisyon, bu tasarıyı Anayasaya aykırı olarak görmemiş...

ESAT BÜTÜN (Kahramanmaraş) – Olur mu?!.. Muhalefet şerhi var...

BAŞKAN – Bir dakika, rica ediyorum... Arkadaşım bir şey söyledi...

Maddelerine geçmiş, raporunu düzenlemiş, Genel Kurula getirmiş.

Bir de, 84 üncü madde var; 84 üncü maddede, gelen tasarı veya teklifin Anayasaya aykırı olup olmadığı konusundaki yetki Genel Kurula verilmiş.

Bence, Genel Kurulda, müzakere sırasında, Başkanın, komisyon başkanına “bu önergeye katılıyor musunuz, katılmıyor musunuz” diye sorması bile hatalı. Ben, ilk uygulamada bunu yaptım; fakat, Başkanlık Divanı toplantısında denildi ki “usul böyledir; bunu soralım.”

Komisyon Başkanı bize raporu getirmiş, Anayasaya aykırı olmadığını görmüş; fakat, sonra, Komisyon Başkanı kendisi de izah etti “yanlış anladım” dedi; yani, Anayasaya aykırılık önergesini yanlış anladığını söyledi.

Yani, burada, Başkanlığın müzakereye katılması söz konusu değil. Elbette ki, Başkan, müzakerelerin, Anayasaya ve İçtüzüğe göre yapılmasını sağlıyor.

Konuyu takdirlerinize arz ediyorum; düşüncelerinize de saygı duyuyorum.

Lehte, Sayın Ali Oğuz; buyurun efendim.

YÜKSEL YALOVA (Aydın) – “Söz kesildi” demiştiniz Sayın Başkan.

BAŞKAN - Sayın Oğuz, süreniz 10 dakika efendim.

ALİ OĞUZ (İstanbul) – Muhterem Başkanım, değerli arkadaşlarım; Grubumuzdan gelen bir öneri üzerinde, Sayın Başkanımız müzakere açtı.

Değerli kardeşim Nihat Bey’i dikkatle dinledim; dünkü müzakerelerden de bilbahis, burada, yeniden, iktidarı ele aldı, tahlil etti, tenkit etti. Haklarıdır, saygı duyuyoruz; bizi övmelerini beklemek aklımızın köşesinden bile geçmez. (RP sıralarından alkışlar) En şiddetli tenkitlerine açığız. Yalnız, dün, gördük ki, hubbu Ali mi, buğzu Yezit mi; onu ayırmak mümkün olmadı.

İSMET ATALAY (Ardahan) – Anlamadık...

ALİ OĞUZ (Devamla) – O kadar şiddetli gelindi ki, mercimekten nohuda kadar, her şey bu kürsüye geldi hiç münasebeti olmadığı halde. Bir taraftan da, Hükümetin mevcut icraatı, kanunla ilgisi olmadığı halde, en acımasız bir şekilde masaya yatırıldı; burnumuzdan, ağzımızdan getirilmeye kadar, silahların konuşmasına kadar -ki, Mümtaz Hocaya hiç yakışmayan bir üslup içerisinde- burada laflar edildi. (RP sıralarından alkışlar)

Değerli arkadaşlarım, bizim, burada kavga edecek halimiz yok; hele hele, böyle bir şeyi hiç göze almayın. Biz, 38 kişiyken de böyle şeyden korkmuyorduk, bugün, 180 kişiyle hiç korkmayız evvel Allah böyle kurusıkılarınızdan. Böyle kurusıkılarınızdan hiç korkmayız evvel Allah. (RP sıralarından alkışlar) Onun için, böyle bir şeyi dile getirmeyin.

BAŞKAN – Sayın Oğuz, konuya gelir misiniz efendim... Konuya gelir misiniz...

ALİ OĞUZ (Devamla) – Şimdi, konuya gelelim: Dün, bir Danışma Kurulu önerisi geldi, burada müzakere ettik. Ne deniliyordu onda; bugün çalışacağız, bu kanun bitinceye kadar çalışacağız. Sonra, perşembe ve cuma günü de çalışacağız. Bugün, yeniden, çalışalım dedik. Dün gece -sağ olun- sabaha kadar çalıştık, çok hayırlı bir netice alındı; çok ağır tenkitlere rağmen bir netice alındı; hayırlı olsun diyeceğiz.

Bugün de diyoruz ki, 2 tane kanun tasarısı görüşelim. Artık, işin sonuna gelinmiş. Anayasa, tadil edilmeden evvel, haziranda bize tatil hakkı veriyordu; haziran, temmuz, ağustos; eylülde, davetsiz toplanıyordu Meclis. Bir tadil gördü Anayasa tadiliyle; şimdi, temmuz, ağustos, eylül; ekimde, davetsiz toplanıyoruz.

Günlerdir söyleniyor tatile gireceğiz diye. İki tane kanun tasarısı görüşülecek; daha önceki Danışma Kurulu önerisinde de var, bugün de var. Bu iki tasarıyı görüşelim diyoruz. Yani, bir bardak suda fırtına koparmanın ne âlemi var; bu kadar lüzumsuz sözün ne âlemi var Nihat Bey kardeşim?!. Burada, geldin, neredeyse, Hükümetin bütün icraatını ortaya çıkardın ve bütün bir korkunuz var, onu söyleyeyim de ferahlayayım: Siz, bizim başarılı olmamızdan korkuyorsunuz, ödünüz patlıyor. (RP sıralarından “Bravo” sesleri, alkışlar) ama, ne yaparsanız yapın, Allah nurunu tamamlayacaktır. İyi niyetli bir Hükümet gelmiştir; çalışıyor ve başarılı olacaktır.

Saygılar sunuyorum. (RP ve DYP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Oğuz.

Sayın milletvekilleri, öneri üzerindeki müzakereler tamamlanmıştır.

Öneriyi yeniden okutup; oylarınıza sunacağım:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Danışma Kurulunun 1.08.1996 Perşembe günü yapılan toplantısında, siyasî parti grupları arasında oybirliği sağlanamadığından, Grubumuzun aşağıdaki önerisinin İçtüzüğün 19 uncu maddesi gereğince, Genel Kurulun onayına sunulmasını saygılarımla arz ederim.

Salih Kapusuz

Refah Partisi Grup Başkanvekili

Öneri:

1.08.1996 tarihli gelen kâğıtlarda yayımlanan, 87 sıra sayılı, Kamu Personeliyle Emeklilerin Malî Sosyal ve Diğer Haklarında Düzenlemeler Yapılmasına Dair Yetki Kanunu Tasarısının 48 saat geçmeden, gündemin “Kanun Tasarı ve Teklifleriyle Komisyonlardan Gelen Diğer İşler” kısmının ikinci sırasına alınması; Genel Kurulun 1.08.1996 Perşembe ve 2.08.1996 Cuma günleri saat 24.00’e kadar çalışması; beşinci sıraya kadar olan tasarıların görüşmelerinin Cuma günü saat 24.00’e kadar tamamlanamaması halinde 2.08.1996 Cuma günü saat 24.00’ten sonra da çalışmalara devam olunması ve bitimine kadar çalışma süresinin uzatılması önerilmiştir.

BAŞKAN – Öneriyi oylarınıza sunuyorumu: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Öneri kabul edimiştir.

Zaten, aslında, önerinin bir fuzuli tarafı da var; yetki kanunları Anayasa ve İçtüzüğe göre, öncelikle ve ivedilikle görüşalme durumuna sahiptirler; sadece, bunun gündeme alınma meselesidir.

YÜKSEL YALOVA (Aydın) – Hep fuzuli işlerle uğraşıyorlar zaten Sayın Başkan.

BAŞKAN – Şimdi, Gündemin “Oylaması Yapılacak İşler” kısmına geçiyoruz.

VI. – OYLAMASI YAPILACAK İŞLER

1. – Bütçe Kanunlarında Yer Alan Bazı Hükümlerin İlgili Kanunlarında Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı (1/491) (S. Sayısı : 86) (1)

BAŞKAN – Bütçe Kanunlarında Yer Alan Bazı Hükümlerin İlgili Kanunlarında Düzenlemesi Hakkındaki Kanun Tasarısının açık oylamasına başlıyoruz.

Sayın milletvekilleri, bu kanun tasarısı biliyorsunuz, bugün sabahleyin saat 5.30 civarında Yüce Genel Kurulda müzakeresi tamamlanmıştı; yapılan açık oylamada yeterli sayı bulunmadığı için, tasarının oylaması bugüne kalmıştı.

Bugün sabah aldığımız karara göre, açık oylama kupalar sıralar arasında dolaştırılmak suretiyle yapılacaktır.

Şimdi, kupaları sıralar arasında dolaştırmak suretiyle açık oylamaya başlıyoruz.

Yanında basılı oy pusulası olmayan sayın milletvekili, adını, soyadını, oyunun rengini beyaz bir kâğıda yazarak, imzalayıp kupaya atabilir efendim.

Kupalar dolaştırılsın.

(Oyların toplanmasına başlandı)

BAŞKAN – Efendim, oylama işlemi devam ederken, gündemin “Kanun Tasarı ve Teklifleriyle Komisyonlardan Gelen Diğer İşler” kısmına geçiyoruz.

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Efendim, oylama bitsin ondan sonra...

BAŞKAN – Peki, efendim.

(Oyların toplanmasına devam edildi)

BAŞKAN – Salonda olup da oyunu kullanmayan sayın üye var mı? Yok.

Oylama işlemi bitmiştir.

Kupalar kaldırılsın.

(Oyların ayırımına başlandı)

VII. – KANUN TASARI VE TEKLİFLERİYLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER

1. – 926 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununa Bir Geçici Madde Eklenmesine İlişkin 488 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve Millî Savunma Komisyonu Raporu (1/215) (S. Sayısı : 23)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, gündemin “Kanun Tasarı ve Teklifleriyle Komisyonlardan Gelen Diğer İşler” kısmının 1 inci sırasında yer alan 926 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununa Bir Geçici Madde Eklenmesine İlişkin 488 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnameyle ilgili tasarının müzakeresine kaldığımız yerden devam edeceğiz.

Komisyon?.. Yok.

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Sayın Başkan, bir dakika... Yasa tartışacağız; bir yasanın tartışılmasına başlayabilmek için, ondan önceki yasanın oylanmasının bitmiş olması gerekir.

BAŞKAN – Efendim, bununla ilgisi yok. Gündemin “Oylaması Yapılacak İşler” kısmı bitti. Gündemin “Kanun Tasarı ve Teklifleriyle Komisyonlardan Gelen Diğer İşler” kısmına geçtik Sayın Soysal.

YÜKSEL YALOVA (Aydın) – İşin hitam bulması lazım...

BAŞKAN – Oylama kısmı, gündemin başka bir maddesi.

VEYSEL ATASOY (Zonguldak) – Karar yetersayısı yoksa?..

BAŞKAN – Efendim, rica ediyorum. Yani, illa itiraz etmek istiyorsanız, ben, tabiî bir şey diyemem; saygı duyuyorum düşüncelerinize; ama, yaptığımda bir hata yok.

Sayın Soysal, kaldı ki, aynı gündem maddeleri için de, geçen sene, Anayasa müzakereleri sırasında, maddenin oylanması devam ederken, müteakip maddeyi de...

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Sayın Başkan...

BAŞKAN – Efendim, bununla ilgisi yok...

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Efendim, var; çünkü, geçen sene Anayasa konusunda yapılan uygulamada madde söz konusuydu...

BAŞKAN – Sayın Hocam, ben düşüncemi söyledim.

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Madde söz konusuydu efendim; burada yasa söz konusu...

BAŞKAN – Efendim, burada madde yok. Gündemin bir bölümünü geçtik; şimdi, ikinci bölümüne geldik. Oylaması yapıldı, sayılacak şimdi ve buradan sonucu anons edeceğiz. Onun başka bir işlemi yok.

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Şimdi, madde söz konusu değil, yasa söz konusu...

BAŞKAN – Bu kanun hükmünde kararnameyle ilgili Komisyon?.. Yok.

Ertelenmiştir.

2. – Kamu Personeli ile Emeklilerin Malî, Sosyal ve Diğer Haklarında Düzenlemeler Yapılmasına Dair Yetki Kanunu Tasarısı ve Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (1/494) (S. Sayısı : 87)

BAŞKAN – Şimdi, alınan karar gereğince, Kamu Personeli ile Emeklilerin Malî, Sosyal ve Diğer Haklarında Düzenlenmeler Yapılmasına Dair Yetki Kanunu Tasarısı ve Plan ve Bütçe Komisyonu raporunun müzakeresine geçeceğiz.

Komisyon?.. Yok.

Ertelenmiştir.

3. – Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Plan ve Bütçe Komisyonları Raporları (1/469) (S. Sayısı : 85) (1)

BAŞKAN – 2 nci sırada yer alan, Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Plan ve Bütçe Komisyonları raporlarının müzakeresine başlıyoruz.

Komisyon?.. (ANAP ve CHP sıralarında “Yok... Yok...” sesleri)

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU BAŞKANVEKİLİ NURHAN TEKİNEL (Kastamonu) – Komisyon burada Sayın Başkan.

ZEKİ ÇAKAN (Bartın) – Aynı Komisyon...

BAŞKAN – Komisyon burada efendim...

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Niye diğer Komisyon yok?..

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU BAŞKANVEKİLİ NURHAN TEKİNEL (Kastamonu) – Var efendim Komisyon...

BAŞKAN – Efendim, arkadaşımız Başkanvekili... Rica ediyorum Sayın Soysal, her şeye itiraz etmeyin canım...

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Uygulamanıza itiraz ediyorum; lütfen, söz verin de konuşayım.

BAŞKAN – Hangisine itiraz ediyorsunuz?

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Yetki Kanunu Tasarısının, Anayasaya göre öncelikle görüşülmesi gerekir.

BAŞKAN – Evet... Öncelikle... İvedilikle... Ama, neyle müzakeresini yapacağız?.. Komisyon olacak...

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Evet... Pekâlâ...

BAŞKAN – Ee, yok Komisyon... Ne yapayım Sayın Hocam?..

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Pekâlâ biliyorsunuz ki, Komisyon burada; çağırmıyorsunuz.

BAŞKAN – Efendim... Sayın milletvekilleri, çağırmadım mı?

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Yarım ağızla çağırdınız.

BAŞKAN – “Komisyon burada mı” dedim, “Yok” dediler.

Sayın Hocam rica ediyorum... Bakın, size büyük saygı duyuyorum; ama, yani, beni de bu kadar zor duruma düşürmeyin.

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Başkanlığa bizim de saygımız var; ama...

BAŞKAN – Evet... Komisyon ve Hükümet yerlerini aldılar.

Raporun okunup okunmaması hususunu oylarınıza sunuyorum..

Raporun okunmasını kabul edenler... Kabul etmeyenler... Raporun okunması kabul edilmemiştir.

Tasarının tümü üzerinde söz isteyen?..

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Efendim, aynı komisyon değil mi bu?..

BAŞKAN – Sayın Hocam,bunu ilk defa uygulamıyoruz ki, rica ediyorum sizden...

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Plan ve Bütçe Komisyonu...

BAŞKAN – Efendim, Komisyon o zaman yoktu, bu tasarıda geldi. Aynı şeyi bundan önceki hükümetler yapmıyor muydu?... (DSP ve CHP sıralarından gürültüler)

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Bu kadar olmaz efendim!..

BAŞKAN – İşte oluyor Sayın Hocam... Oluyor, maalesef oluyor...

Tasarının tümü üzerinde söz isteyen var mı? Yok.

Maddelere geçilmesini oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... (ANAP, DSP ve CHP sıralarından gürültüler)

NİHAT MATKAP (Hatay) – Ne oluyor? Yangından mal mı kaçırıyorsunuz?!.

BAŞKAN – Sayın arkadaşlar, döne döne, “söz isteyen var mı” demedim mi? (CHP ve DSP sıralarından gürültüler)

NİHAT MATKAP (Hatay) – Hayır, demediniz...

BAŞKAN – Efendim, sadece Sayın Halit Dumankaya söz istemiş.

NİHAT MATKAP (Hatay) – Ayıp be!.. Ayıp be!..

BAŞKAN – Arkadaşlar, eğer söz istiyorsanız, grup sözcünüz....(ANAP, DSP ve CHP sıralarından gürültüler)

Allah... Allah.. Yahu! Ben diyorum ki, söz istiyorsanız bildirin sözcülerinizi. (Gürültüler)

NİHAT MATKAP (Hatay) – Hemen oylamaya geçiyorsunuz, olur mu böyle Sayın Başkan?..

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Sayın Başkan, usul hakkında söz istiyorum.

BAŞKAN – Efendim, arkadaşlardan rica ediyorum... “Söz isteyen var mı” diye sormadım mı? (DSP ve CHP sıralarından gürültüler)

Sayın Soysal, grup olarak söz istiyor musunuz?.. Sayın Matkap, söz istiyor musunuz?..

NİHAT MATKAP (Hatay) – Tabiî ki, istiyoruz...

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Usul hakkında söz istiyorum.

BAŞKAN – Buyurun. Grup sözcünüzü bildirin...

SAFFET ARIKAN BEDÜK (Ankara) – Sayın Başkan, oylamaya geçmiştiniz...

BAŞKAN – Sayın Soysal, zatı âliniz, tasarının tümü üzerinde mi konuşacaksınız, yoksa usul hakkında mı?

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Usul hakkında konuşacağım.

BAŞKAN – Ama, ben, usul hakkında söz vermedim efendim.

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – “Buyurun” dediniz de, onun için...

BAŞKAN – Hayır. Ben, tasarının tümü üzerinde konuşacaksınız diye söz verdim. (RP ve DYP sıralarından alkışlar)

Arkadaşlar, lütfen... Rica ediyorum...

Sayın Hocam, bakın, sizden rica ediyorum. Şimdi, komisyonun orada bulunup bulunmaması meselesi benim yetkim dahilinde değil.

Bundan önce de, pekâlâ zatı âliniz de biliyorsunuz, iktidar grupları görüşülmesini istemedikleri kanunlarda komisyonu ve hükümeti bulundurmuyorlardı; görüşülmesini istedikleri kanunlarda komisyon ve hükümeti bulunduruyorlardı. Şimdi bu benim yetkimde değil. Ben, 1 inci sıradaki Yetki Kanun Tasarısı için “Hükümet ve Komisyon var mı” diye sordum, Genel Kuruldan “yok” dediler.

Rica ediyorum... Bana yardımcı olmanızı rica ediyorum...

İkincisi: “Bu kanun tasarısının tümü üzerinde söz isteyen var mı” dedim defalarca, söz istemi gelmedi.

Siz söz istiyorsanız, size tümü üzerinde söz veriyorum.

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Sayın Başkan, ben size yardımcı olmaya çalışıyorum.

BAŞKAN – Hayır, usul meselesinde değil Sayın Hocam; rica ediyorum; tasarının tümü üzerinde size söz veriyorum.

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Tasarının tümü üzerinde benim konuşabilmem için, bu konuda hazırladığım dosyamın yanımda bulunması gerekir; çünkü, gündeme göre şimdi konuşulacak olan, o değildir, şimdi konuşulacak olan Yetki Yasa Tasarısıdır. Komisyon yerinden kalkıp, oraya giderken, siz “Komisyon yok” dediniz, öbür yasa tasarısına geçtiniz; ama, öbür yasa tasarısına nasıl geçtiniz; aynı Komisyon yerine oturdu ondan sonra yasa tasarısının görüşülmesine geçtiniz.

Diyelim ki, bu usulsüzlüğünüze şeklen göz yumduk; ama, ondan sonra öbür yasa tasarısına başlayabilmemiz için, sizin, bize, bir ara vermeniz gerekir; en azından yukarıya çıkayım da, o dosyamı getireyim ben. Bütün milletvekilleri de...

BAŞKAN – Sayın Hocam, bakın, müzakeresine başladığımız Telgraf ve Telefon Kanunu Tasarısı daha önceki gündemde var; Yetki Kanunu Tasarısını bugün aldık gündeme.

Sizden rica ediyorum, beni bu kadar zor duruma düşürürseniz... Gerçekten çok üzülüyorum. Ben size karşı olmak da istemiyorum; ama, zaten bu kanun tasarısı gündemdeydi. Siz buyurun; başka arkadaşlar konuşacaklar, siz de dosyanızı getirin efendim.

Sayın Soysal, sizden rica ediyorum.

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – O zaman, ben, tümü üzerinde söz almış saymıyorum kendimi.

BAŞKAN – Peki efendim, buyurun.

Efendim, tümü üzerinde söz isteyen arkadaşımız var mı?

NİHAT MATKAP (Hatay) – Sayın Hacaloğlu konuşacaklar.

BAŞKAN – Buyurun Sayın Hacaloğlu. (CHP sıraları önünde toplanmalar)

TEMEL KARAMOLLAOĞLU (Sıvas) – Ben sizin gibi terbiyesizlik etmem.

(CHP sıralarından “Terbiyeli konuş... Terbiyeli konuş biraz” sesleri, gürültüler)

BAŞKAN – Arkadaşlar, lütfen, oturur musunuz, rica ediyorum...

Sayın İdare Amirleri, rica ediyorum...

Sayın milletvekilleri...

Sayın Karamollaoğlu, Grup Başkanvekilisiniz, lütfen...

Sayın milletvekilleri, hepinizden rica ediyorum... Burada, şu tasarının müzakeresini kendi usulümüz dahilinde yapalım.

Buyurun Sayın Hacaloğlu, süreniz 20 dakika efendim.

CHP GRUBU ADINA ALGAN HACALOĞLU (İstanbul) – Sayın Başkan, öncelikle sizden bir istirhamım var. Biraz evvel önümden geçerek, yerine oturmak üzere yürüyen Sayın Temel Karamollaoğlu’nun, kullanmış olduğu “terbiyesiz herifler” sözcüğünü kime yönelik kullandığını ve bu sözünü geri almasına aracılık yapmanızı rica ediyorum. (RP sıralarından gürültüler)

BAŞKAN – Bir dakika... Bir dakika efendim, rica ediyorum...

TEMEL KARAMOLLAOĞLU (Sıvas) – Sayın Başkan, izin verir misiniz...

BAŞKAN – Sayın Karamollaoğlu...(RP sıralarından gürültüler)

Arkadaşlar, rica ediyorum...Bir dakika...

TEMEL KARAMOLLAOĞLU (Sıvas) – Sayın Başkan, müsaade eder misiniz.

BAŞKAN – Efendim, siz oturur musunuz...

TEMEL KARAMOLLAOĞLU (Sıvas) – Sayın Hacaloğlu’na ben böyle bir kelime kullanmadım.

BAŞKAN – Peki.

Sayın Hacaloğlu, kullanmamışlar... Rica ediyorum... Siz konuşmanıza devam edin efendim.

ALGAN HACALOĞLU (Devamla) – Efendim, evet, ben, Sayın Karamollaoğlu’nun bu sözünü kabulleniyorum; çünkü, artık, Refah’ın (U) dönüşlerine alıştık. (CHP sıralarından “Bravo” sesleri, alkışlar, RP sıralarından “Biraz edepli konuş” sesleri)

Efendim, gayet edepli konuşuyorum. Ne duyduğumu, ne konuştuğumu gayet iyi biliyorum.

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, lütfen... Bu Meclisi siz çalıştıracaksınız İktidar Partisi sabırlı olur. Rica ediyorum efendim...Rica ediyorum...

ALGAN HACALOĞLU (Devamla) – Sayın Başkan, değerli arkadaşlarım; ülkemizin çok yönlü sıkıntılar yaşamakta olduğu bir dönemde, İktidar olan Refah, DYP Koalisyonunun yönlendirisi altında, Meclisimizin çok keyfli bir çalışma içinde olduğunu söyleyebilmek olası değil. Buna rağmen, muhalefet olarak, Cumhuriyet Halk Partisi olarak, ülkemizin sorunlarının çözümüne yönelik katkılarımızı özenle, kararlılıkla sürdürmeye devam edeceğiz ve umuyoruz ki, bu çalışmaların son gününde, Yüce Meclisimiz, bugüne değin, geçmişte sürdürdüğü anlayış içinde, sorunların üstesinden, uygun üslupla gelmesini başaracaktır. Bu konuda, tüm partilerin, tüm milletvekillerinin gerekli katkı içinde olacağına, ben de yürekten inanıyorum.

Değerli arkadaşlarım, ülkemiz, son onbeş yılın sağ iktisat politikalarıyla, ekonomisini yönlendiren sağ siyasetle gelmiş olduğu tıkanma noktasında, Hükümet, çare arar noktadadır. Çareyi, çözümü, toplumun birikimlerini satarak, konutu, lojmanı, arsayı; yani, toplumun, ülkemiz insanlarının sosyal devlet anlayışının gereği olan birikimlerini satarak; yani, bir anlamda, sağ cebinden sol cebine; toplumun bir elinden diğer eline kaynak aktararak, sözde, ülkenin kaynak sorununu, kaynak arama açmazını çözmeye çalışmaktadır. Ekonomide, böyle bir çözüm, böyle bir yaklaşım -ekonomiye ister sağdan bakın, ister soldan bakın- yoktur. Bu, özünde, temelinde, Refahın öncülük yaptığı bu Koalisyon Hükümetinin, ülkenin yüklü gündemi karşısındaki çözümsüzlüğünün, yılgınlığının ve çaresizliğinin bir görüntüsüdür.

Zannediyorum ki, Meclisimizin özveriyle dün sabah saat 02.00’ye kadar, bu sabah 05.00’e kadar sürdürdüğü çalışmalara -ki, ikisinde de ben buradaydım- milletvekillerinin bu konuda ortaya koyduğu özveriyi, sayın İktidar Partisi mensuplarının, ortaya konulmakta olan bu anlayışı gereğince değerlendiremeyip, konuyu, yangından mal kaçırırcasına, bundan evvel denendiği gibi, bugün de şu anda, Anayasa Mahkemesinin kapısından iki defa dönmüş olan bir yasayı buradan çıkarmak ve düşüncesinde, satmak, rantiye ve faiz olgusu dışında, yapıcı, müspet hiçbir görüşü olmadığı anlaşılan bu Hükümetin, sözde önünü açmak... Bu, çıkış yolu değil... Ne burada sergilediğiniz tavır bir çıkış yoludur ne de ortaya koyduğunuz, sunduğunuz tasarılar...

Değerli arkadaşlarım, Türkiye, bu noktaya; yani, yatırımsızlık, üretimsizlik, verimsizlik ortamına; istikrarsızlık ortamına; işsizlik, eşitsizlik ve gelir dağılımındaki bozukluk ortamına sizlerin sayesinde geldi. (RP sıralarından gürültüler)

HÜSAMETTİN KORKUTATA (Bingöl) – CHP diye bir şey yok!..

ALGAN HACALOĞLU (Devamla) – Türkiye, bu noktaya, onbeş yıldır uygulanmakta olan, IMF’ye endeksli ve biraz evvel belirttiğim gibi, hangi parti iktidarda olursa olsun, sağ ekonomistlerin, siyasetçilerin yönlendirmesi altında sürdürülen politikalarla geldi. Bugüne değin, “faiz haramdır...

MEHMET BEDRİ İNCETAHTACI (Gaziantep) – Yine haram... Yine haram...

ALGAN HACALOĞLU (Devamla) – ...ve rant ekonomisi çıkış yolu değildir” diyen Refah Partisinin de, artık, bu anlayışa geldiği, yıllardır halka sunduğu politikaların bir yutturmaca olduğu; gerçeği yansıtan, gerçek kimliğini yansıtan politikalar olmadığı, şu kısa dönemli, birkaç haftalık Koalisyon Hükümeti ortaklığı döneminde, ekonomide, sosyal politikalarda gerçek kimliğinin, sağ siyasetten, merkez sağdan, radikal sağdan hiç farklı olmadığı ortaya çıkmıştır. (CHP sıralarından alkışlar)

HÜSAMETTİN KORKUTATA (Bingöl) – İki yıl tahammül et, iki yıl...

BAŞKAN – Efendim, müdahale etmeyin, rica ediyorum.

Hayır, tahammül etmiyorsanız, kulislerde oturun; biraz istirahat edin.

HÜSAMETTİN KORKUTATA (Bingöl) – Yardımcı olmaya çalışıyorum...

ALGAN HACALOĞLU (Devamla) – Değerli arkadaşlarım, bugün, Türkiye, her yönüyle sıkıntılar içinde. İç barış kanarken, diğer yandan, Türkiye, birkısım insanlarımız için cennet. Türkiye, bir kent rantları cenneti; Türkiye, kamu kesimi sırtından bir vurgun cenneti; Türkiye, bir karapara aklama cenneti... Sıcak paraya teslim olmuş olan ekonomi, birkaç yıldır, sıcak para süreci içinde, karapara aklamayı bir yöntem haline getiren siyaset uygulamaları, rantiyerlere, mafyaya ve vurgunculara yenik düşen bir Türkiye’yi karşımıza getirmektedir.

HÜSAMETTİN KORKUTATA (Bingöl) – Sayenizde...

ALGAN HACALOĞLU (Devamla) – Refah Partisinin, Doğru Yol Partisiyle beraber kurmuş olduğu Hükümetin, bugün, şu anda önümüze getirmiş olduğu tasarı, biraz evvel belirttiğim gibi, Anayasanın kapısından iki kere dönmüş; buna rağmen, Anayasanın öngördüğü değişiklik gereksinimini, Anayasanın duyarlılık gösterdiği konularda ortaya koyduğu değişiklik gereksinimini yerine getirmeden önümüze sunulan bu tasarı, yürürlükte olan kanunun boşluklarını gidermek amacı ile dahi olsa, bu haliyle -biraz sonra açıklayacağım gibi- Anayasaya aykırıdır ve bu haliyle, toplumun malını satarak -kamu açıklarını- yani vurgunculara, yani mafyaya peşkeş çekilen, sıcak para ile, Türkiye’yi, bir karapara aklama cennetine dönüştüren politikalara geçit veren, kapı açan bir tasarı. Bunun arkasında da Refah Partisi var. Beni buradan izleyen yurttaşlarımız, Refah Partisinin bu anlayışını ibretle izlemekteler.

MEHMET ALİ ŞAHİN (İstanbul) – İnsaf!... Daha yirmi gün oldu...

ALGAN HACALOĞLU (Devamla) – Değerli arkadaşlarım, yirmi yıldır, ülkenin ekonomisinde, toplumsal yaşamımızda istikrarsızlığa ve ülkenin, insanlarımızın, yoksullaşmasına, eşitsizliklerin artmasına temel oluşturan yüksek enflasyonun ardında yatan birçok neden var. Neden olarak, laf arasında, Hükümetimiz ve bundan evvelki hükümetlerin sağ kanadı, sık sık kamu açıklarını gündeme getirdi.

Tabiatıyla, kamu açıkları, ülke ekonomisinde, istikrarsızlığın, enflasyonun temel nedenlerinden biridir; ama, kamu açıkları bir sonuçtur. Bir ülkeyi kamu açıkları noktasına götüren nedenleri iyi açıklamak gerekir. Türkiye’de, yıllardır yürürlükte olan, piyasalardaki oligopol yapı; yani, tekelci pazar yapısı, gelir dağılımındaki eşitsizlik, teknolojik yapıdaki verimsizlik, yetersizlik ve izlenen politikalarla oluşturulan enflasyon lobisi, enflasyonu pompalayan politikaların, bilinçli bir şekilde, bir siyasî tercih olarak, yıllardır uygulamaya konulmasının nedenini oluşturmuştur.

Tabiatıyla, terör sürecinde yaşanmakta olan iç barışımıza yönelik yoğun harcamalar da, enflasyonu, kamu açıklarını kamçılayan, artıran unsurlar; ama, şimdiye değin, bu kürsüden yapılan, özelleştirmeye ilişkin tartışmalarda, KİT’ler, sürekli olarak, enflasyonun temel nedeni olarak gösterilen kamu açıklarının temel unsuru, baş unsuru olarak yargılanmışlar, suçlanmışlar, suçlu mevkiine konulmuşlardır.

Bu, doğru değildir; bu konuda söylenenler bilimsel değildir. KİT’ler, kamu girişimleri, bugün, Türkiye’de, kamu açıklarının temel kaynağı değildir. Bu konuda ortaya konulan argümanlar, ileri sürülen düşünceler, ideolojik düşüncelerdir. Merkez sağ, IMF’ye endeksli tercihleri, politikalarıyla ve şimdi radikal sağ ona katılarak, bu konuyu, ideolojik bir konu haline getirmişlerdir. Kamu girişimciliğini tasfiye etmek amacıyla, yıllardır, KİT’leri, enflasyonun temel müsebbibi olarak sunmuşlardır.

Değerli arkadaşlarım, özelleştirmenin temel çıkış noktası gibi sunulduğu yıllarda, KİT’lerin kamu açıkları içindeki payı, kamu kesimi borçlanma gereğinin gayri safî millî hâsılaya oranı zemininde yapılan değerlendirmede 1987 yılında yüzde 54 idi, 1989 yılnda yüzde 35, 1990 yılında yüzde 50, 1991 yılında yüzde 31; 1992 yılında yüzde 32, 1994 yılında yüzde 17; 1995 yılında, o çok yüksek enflasyon ortamında dahi, rekor düzeyde içborçlanma, dışborçlanma sürecinin yaşandığı ortamda dahi yüzde 12 idi.

Değerli arkadaşlarım, ne konuştuğumuzu bilelim. Eğer, amaç, gerçekten enflasyon yangınını söndürmek ise çareyi doğru yerde arayalım. Eğer, amaç, KİT’leri, kamu girişimlerini tasfiye ederek ekonomik ve sosyal alandan devleti geri çekmek ise bunu açıkça söyleyelim. Refah Partisi de, ayağa kalksın, nereden, kimden yana olduğunu açıkça söylesin.(CHP sıralarından alkışlar)

HÜSAMETTİN KORKUTATA (Bingöl) – Açık, net; milletten yana...

ALGAN HACALOĞLU (Devamla) – Değerli arkadaşlarım, KİT’ler, bugüne değin ülkemizde demokrasinin kökleşmesinin, çalışma yaşamının kurallaşmasının, sanayileşmenin, bölgesel gelişmenin, teknolojik yapılanmanın öncüsü olmuşlar, gelir dağılımına katkıda bulunmuşlardır. Bu yaptıklarının ve katkılarının en önemlilerinden biri, ülkemizde örgütlü toplum yapılanmasına katkılarıdır. Çünkü, emeğin örgütlenmesine alan açmışlardır; ama, bu anlayışı, örgütlü toplumun önemini, kendi siyasî yapılanmalarında örgütlülüğü gözardı eden, gündemden çıkaran ve emeğin örgütlenmesinden çekinen, korkan sağ partilerin anlamasının mümkün olmadığını anlayışla karşılıyorum değerli arkadaşlarım. (CHP sıralarından alkışlar)

Değerli arkadaşlarım, özelleştirme, bir amaç değil, bir araçtır. Özelleştirmeye bir araç olarak baktığınız zaman, belirli alanlarda özelleştirme yapılabileceğini kabul edebilirsiniz; ama, eğer, buna bir ideolojik amaçla, devleti çökertmek amacıyla, devletin ekonomik yapısını, kurumlarını çökertmek amacıyla yaklaşırsanız, işte o zaman geri teper. O zaman, bunu, halkımıza, yurttaşlarımıza izah edemezsiniz.

Özelleştirme ancak, yeniden yapılanma, rekabet ve verimliliği artırma, sınai mülkiyeti tabana yayma ve kamu girişimciliğine çağı paylaşmasının önünü açma amacıyla yapılabilir. Bu alanda ortaya koyacağınız herhangi bir özelleştirme programı, kesinlikle, tekelci yapılanmanın önünü almalı, tekelci yapılanmaya geçit vermemeli, yabancıların payına sınırlar getirmelidir. Bugün Batı Avrupa’nın birçok ülkesinde bu sınırlamalar yapılmıştır, ekonomik bağımsızlığa özen gösterilmiştir. Ancak, bu yasa tasarısıyla, sağın, merkez sağın ve şimdi radikal sağın böyle bir anlayışı olmadığını üzülerek tespit etmekteyiz .

BAŞKAN – Sayın Hacaloğlu, birbuçuk dakikanız var efendim.

ALGAN HACALOĞLU (Devamla)– Değerli arkadaşlarım, bugüne değin, özelleştirme gelirlerinin yüzde 18’i Hazineye aktarılarak kullanılmıştır. Yani, Hazineye bir kaynak oluşturmak amacıyla özelleştirme yapılmıştır. Yüzde 58’i ise, sermaye iştiraki olarak kullanılmıştır. O ne demektir? Demek ki, devlet, bu KİT’lere zamanında kendi sermaye paylarını vermedi; yüzde 2’sini ise danışmanlık ve ihale giderleri için kullanmıştır. Oysa, sosyal yardım zammı ve erken emeklilik primi için kullanılan kaynaklar sadece yüzde 50’dir.

Değerli arkadaşlarım, kısaca, özelleştirmeyi bugüne değin taşeronlaştırma, sendikasızlaştırma, örtüsüzleştirme ve devletin ekonomik birimlerini çökertme anlayışıyla bir ideolojik araç olarak kullanan merkez sağın ve Refahın bu yaklaşımı, bu yasa tasarısında da kendini ortaya koymuştur.

Yasa tasarısının maddelerine ilişkin görüşlerimizi ve Anayasaya aykırılıklarını maddeler görüşülürken dile getireceğiz.

Bu aşamada, ben, günü kurtarmak amacına yönelik bu uygulamanın başarı değil, hüsran getireceğini belirtiyorum ve hepinize saygılarımı sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Hacaloğlu.

VI. – OYLAMASI YAPILACAK İŞLER (Devam)

1. – Bütçe Kanunlarında Yer Alan Bazı Hükümlerin İlgili Kanunlarında Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı (1/491) (S. Sayısı : 86) (Devam)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Bütçe Kanunlarında Yer Alan Bazı Hükümlerin İlgili Kanunlarında Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısının yapılan açık oylamasına 203 sayın milletvekili katılmış, 203 sayın milletvekili de kabul oyu vermiştir. Böylece, yasa tasarısı kanunlaşmış bulunmaktadır; hayırlı ve uğurlu olmasını diliyorum.

VII. – KANUN TASARI VE TEKLİFLERİYLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER (Devam)

3. – Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Plan ve Bütçe Komisyonları Raporları (1/469) (S. Sayısı : 85)

BAŞKAN – DSP Grubu adına, Sayın Mümtaz Soysal; buyurun efendim. (DSP sıralarından alkışlar)

Sayın Soysal, süreniz 20 dakikadır.

DSP GRUBU ADINA MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Başkan, sayın üyeler; biraz önce kürsüye geldiğim zaman “dosyam yanımda değil, onun için tümü üzerindeki konuşma sıramı geçiyorum” dedim. Aslında, ben, bazı konularda ve özellikle de PTT’nin T’si konusunda, yalnız 20 dakika değil, 20 saat dosyasız da konuşabilirim. Niçin konuşabilir olduğumu biliyorsunuz herhalde!..

MUSTAFA KEMAL AYKURT (Denizli) – Ama, dinleyici bulamazsınız.

MÜMTAZ SOYSAL (Devamla) – Bulurum... Ben, burada dinleyici bulamazsam, hukuk dünyasında bulurum; sonuçları da sizi etkiler.

Sayın Başkan, biraz önce, Sayın Ali Oğuz, benim de kendisine yakıştırmakta güçlük çektiğim hafif bir çarpıtma yaptı; ben “silahlar konuşur” demişim!.. Sanki, ben, silahlarımı konuşturacakmışım ya da biz, silahlarımızı konuşturacakmışız gibi bir anlam çıkarmaya çalıştı; oysa, benim hukuktan başka silahım yok. (DSP, CHP sıralarından alkışlar)

ALİ OĞUZ (İstanbul) – Herkesin hukuktan başka yok...

MÜMTAZ SOYSAL (Devamla) – Sayın Oğuz, benim söylemek istediğim şuydu: 27 Mayıs ya da ona benzesin benzemesin, askerî müdahaleler niçin oluyor bu ülkede?.. Çünkü, mekanizmalar iyi işlemiyor. Onun için, bizim çabamız, şu “Parlamento” dediğimiz kurumu, yüce kurumu, kendi kurallarına uygun olarak çalıştırmak ve bu çalışma sırasında da düşüncelerimizi söylemek; ama, bu olmazsa, mekanizma bozulursa, başka şeyler olur demek istedim ve 27 Mayıs; işte, 1960 öncesine benzemeye başlamış olan şu Meclisin yarattığı tablolar dolayısıyla olmuştu. Ben, o tablolar olmasın istiyorum.

Şimdi “ben, bu konuda 20 dakika değil 20 saat konuşabilirim” dedim; ama, bugün, kendim konuşmak istemiyorum; ben, kendi hafızama güvenmek istemiyorum; ben, bu ülkenin hafızasına ve bu ülkenin Parlamentosunun hafızasına güvenmek istiyorum. Onun için “dosya” dediğim zaman, bu dosyam, geçmiş tutanaklara ilişkin dosyadır. Bben, o hafızayı konuşturmak istiyorum; onların hepsini de ezberlemem mümkün değil.

O hafızayı niçin konuşturmak istiyorum; çünkü, Sayın Başkan, zannediyorum, önümüze gelen konu, geçen gün, genel görüşme konusu yaptığınız konudur; yani, bir kaynak arayışı var ve o kaynak arayışı sırasında da, en azından, tahminim, Hükümetin bir kanadı –hangi kanadı olduğunu tahmin etmek de zor değil– “kaynak” deyince, sanki taynakmış gibi, baş harfi T imiş gibi hemen T’yi hatırlıyor ve yine o hatırlanmış galiba! Onun için “kaynak” deyince karşımıza yine T geldi.

Kaynak konusunda... Ki, kaynak, Maliye konusudur... Maliye Bakanı Sayın Abdüllatif Şener burada mı acaba?.. Burada bulunmasını isterdim; çünkü, kendisi, 10 Haziran 1994 tarihli Meclis tutanaklarının bir sayfasında, bu T ile kaynak ilişkisi konusunda ve tamamen bu konu konuşulurken şunları söylemektedir: “Öncelikle kâr eden kamu iktisadî teşebbüslerinin özelleştirilmesi, satışa çıkarılması olayı karşısında, özelleştirmenin amacının ne olduğu konusundaki soruların tekrar sorulması lüzumu ortaya çıkmaktadır. Demek ki, uygulama, kâr eden kuruluşlara yönelik olduğuna göre, asıl maksat, kamu kesimi üzerindeki KİT yükü değildir; aksine, kamu açıklarını kapatma, bütçe açıklarını kapatma, nakit, gelir sıkıntısı çeken iktidarın yeni gelir kaynakları arayışının bir parçasıdır ve amaç dönüşüme uğradıktan sonra, en kârlı satış alanı olarak PTT hizmetleri, haberleşme hizmetleri görülmüştür ve bugün Türkiye’de kârlı bir kuruluş olarak faaliyette bulunan bu kurumun bir bölümünü, bu kanun tasarısıyla ve bu maddeyle anonim şirket şekline dönüştürmek” vesaire diye konu devam ediyor. Sonuçta, o paragraf şöyle bitiyor: “İktidarın nakit sıkıntısını üzerinden atacağını düşünüyorlarsa bunun çok geçici bir tedbir olduğunu, ülke ekonomisinin genel gidişatı içinde, ileride dengelerin daha da bozulduğu bir ortamı yaşayacağımızı bilmeleri gerektiğini ifade etmek isterim.”

Sayın arkadaşlarım, dikkat etmişsinizdir; Çekiç Güç konuşulurken, birçok hatibin yaptığının aksine, ben, eski tutanakları açmak istemedim. O konuda da, birçoğumuz hakkında, geçmişte neler söylemiştir, onları bulmak mümkündür. Bazılarımız hakkında bulmamak durumu vardır; ama, bazılarımız hakkında da vardır! Ben, o yola girmek istemedim; çünkü, kısır bir tartışma olurdu; önümüzde ciddî bir sorun vardı.

Şimdi, kısır bir tartışma olmasın diye, doğru iş yapalım diye, bugün, önümüze yanlış işi getirmiş olanların, geçmişte -onu da söyleyeyim, onlar bir kanatta, biz bir kanatta oturuyorduk; ama, bizim partimizde o konuda bir demir disiplin esmiyordu ve biz, ülkenin kaynakları bu şekilde satılıyorsa, ona karşı hukuk yollarını kullanmak üzere, Refah Partisiyle cephe birliği yapıyorduk ve o zaman, açılmış olan bütün davalarda, Refah Partisinin 38 imzası vardı; 38 kişinin 38 imzası vardı ve bunlar, hem Meclis kayıtlarında hem de Anayasa Mahkemesi kayıtlarında vardır- neler söylediklerini, ben bir hatırlama yapmak için değil, o sırada söylediklerinden, bugün yararlanmak için yapıyorum.

Sayın Ali Oğuz da burada, onun da bazı sözlerini tekrarlayayım: “Değerli arkadaşlarım, mecbur olduğunuz için bunu yaptığınız kanaatindeyim; çünkü, ağır borçların altında, hesabını bilmeyen tüccarın eski defterlerini karıştırıp da bir şeyler bulması, evinde satılacak bir şeyler kalmayınca, artık en değerli şeylerini, hatta ecdat yadigârı hatıralarını dahi satmaya başlaması gibi bir abesle karşı karşıya bulunduğumuzu ifade etmek isterim.” (DSP sıralarından “Bunları kim demiş?” sesleri)

Sayın Ali Oğuz demiş.(DSP sıralarından alkışlar)

ALİ OĞUZ (İstanbul) – Devamı da var orada!

MÜMTAZ SOYSAL (Devamla) – Sayın Hüsamettin Korkutata burada mı bilmiyorum; ama, Sayın Korkutata da bu işin stratejik yönüne dokunmuş –biz de zaten maddeler geldikçe dokunacağız; amaben, şimdi, tümü üzerinde konuşuyorum– ve şöyle demiş: “Bu işin bir de stratejik önemi vardır. Haberleşmenin ne kadar önemli olduğu, Körfez Savaşında açık ve net şekilde belli olmuştur. Stratejik önemi haiz tesisi, gizli kalması gereken tesisi, yarın, bana lazım olduğu zaman, benim bilebileceğim şekilde bunu koruyabilecek miyiz; bilemiyorum.” demiş. “Bu konuda şüphe ediyorum.” demiş, demiş_

Sayın Salih Kapusuz herhalde buradadır; Salih Kapusuz’un sözleri biraz uzun, ondan birkaç seçme yapacağım. Sayın Kapusuz, hem de, bugünkü duruma uygun bir durumla karşı karşıya olduğumuz zaman; yani -geçmişteki davaları bırakıyorum- PTT’nin T’si bir anonim şirkete dönüştürülmüş, yüzde 51’i kamudadır denmiş ve yüzde 49’unun -şimdi olduğu gibi- satışına ilişkin bir düzenleme yapılırken, demiş ki: “Yine burada, yine yüzde 51’i devletimizde kalıyor diye milleti de oyalıyorsunuz, hatta, diğer bir manayla, affınıza sığınarak söylemek mecburiyetindeyim, kandırmak istiyorsunuz.” Ben de affınıza sığınarak aynı şeyleri söylemek isterim. (DSP sıralarından alkışlar)

HACI FİLİZ (Kırıkkale) – Anayasa değişikliğinde imzanız vardı; ama, kandırdınız...

MÜMTAZ SOYSAL (Devamla) – Hayır efendim, ben, Anayasayla kandırmıyorum. Ben, Anayasayla kandıracak olsam, Anayasayla bazı hukukçular kandıracak olsalar, ki, mümkündür kandırabilirler; ama, bu devletin, bu sistemin bir Anayasa Mahkemesi vardır, o kanmıyor.

HACI FİLİZ (Kırıkkale) – Anayasa değişikliğinde diyorum_

BAŞKAN – Sayın Filiz, rica ediyorum, karışmayın siz.

MÜMTAZ SOYSAL (Devamla) – Bunları okumayayım, çok vaktinizi almak istemiyorum. Yalnız, bir tane daha okuyayım Sayın Başkan.

Sayın Zeki Ünal acaba burada mı?.. O da “şimdiye kadar ki özelleştirme programıyla, bütçe açığını kapatmak istemektedir Hükümet; borçlarını ödemek istemektedir ve rehabilite edilmesi gereken bazı KİT’leri rehabilite etmek istemektedir. Ancak, Hükümet, özelleştirme yapacağım derken, maalesef, Türkiye’nin en çok kâr eden, en rasyonel ve rantabl bir şekilde çalışan KİT’lerinin de, hızlı bir şekilde elden çıkarılmasını planlamaktadır” demiş, yine T üzerinde konuşurken.

Sayın Başkan, değerli üyeler; geçen gün, burada, bir kaynak genel görüşmesi yapıldı; hatta, yeni usul genel görüşmelerin ilki, kaynak konusunda yapıldı. Kimimiz iyi niyetle, kimimiz “haydi, İktidar bunu istiyor, yardımcı olalım” diyerek, oyunun ne olduğunu bilerek konuştuk; ama, gerçekten, Sayın Başkan, gerçekten, o oturumun tutanaklarına bakarsanız, muhalefetten ya da iktidardan “ T satılsın” diyen kimse çıktı mı? Yani, kaynak konusunu daha üç dört gün önce konuşurken ya da bir hafta önce konuşurken, bu Mecliste dahi, kaynak için “ T satılsın” diyen çıkmadı. O genel görüşmeyi biz niye yaptık da “bu genel görüşmenin ışığında, bazı şeyler yapacağız” dedik? İlk yaptığımız şey de, yine, T ‘yi, bu Meclisin önüne getirmek oldu.

Tasarının tümü üzerinde konuşurken şimdiden söyleyeyim; maddelerde, açıkça, Anayasaya aykırılıklar var. Onların düzeltilmesine çalışacağız; ama, biliyorum, yine aynı giyotin işleyecek, onlar düzeltilmeden kalacak, Anayasa Mahkemesine gidecek, iptal edilecek, hatta yürürlüğü durdurulacak ve siz, ondan sonra “biz, kaynak bulmaya çalışıyorduk; ama, Mecliste, birtakım münafıklar, bu kaynağı bulmadılar, bulunmasına engel oldular” diyeceksiniz.

Niçin bunu yapıyorsunuz; niçin bu yapılıyor? Sanıyorum, bu, Koalisyonun kendi içerisindeki bir sorun dolayısıyla yapılıyor. Ben, Refah Partili arkadaşlarımızın, daha geçen yıl, geçen aylara kadar karşısına çıktıkları ve hem de çok kuvvetli bir biçimde karşısına çıktıkları bir konuda, buraya, böyle bir yasa tasarısıyla geleceklerini, gelmek istediklerini sanmıyorum. Çünkü, demin yaşadığımız dakikaları yaşamak endişesi, muhtemelen akıllarından geçmiş olacaktır ya da en azından, sorumlu olduğunu söyleyen, adil düzenden yana olduğunu söyleyen, millî görüşten yana olduğunu söyleyen, millî kaynakların çarçur edilmemesini istediğini söyleyen bir parti olarak, buna gönüllerinin razı olmayacağını tahmin ederdim, ama, Koalisyonun bir kanadı da “kaynak” deyince, işte, bu “‘taynak” konusunu anlıyor ve T’ yi getirmek istiyor; ama, bu hafıza -insan hafızası- kendisini aldatabilir, yanıltabilir; ama, şu devletin, bu Parlamentonun hafızası, bakın, gözler önüne ne seriyor:

21.9.1993 tarihli tutanak:

“Başkan – Bir gensoru önergesi vardır.

Önerge bastırılıp sayın üyelere dağıtılmıştır.

Gensoru önergesini okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

İç ve dış güvenliğimizin temel haberleşme kuruluşlarından olan PTT’yi özelleştirerek yabancı şirketlere satışa çıkarmaya hazırlanan Başbakan Tansu Çiller ve Ulaştırma Bakanı Mehmet Köstepen hakkında ekte sunulun gerekçeye istinaden Anayasanın 99 uncu, İçtüzüğün 108 inci maddesi gereğince gensoru görüşmesi açılmasını saygılarımla arz ve talep ederim.

Refah Partisi Grubu Adına

Grup Başkanvekili ve Kocaeli Milletvekili

Şevket Kazan”

(DSP ve CHP sıralarından alkışlar)

Teşekkür ederim Sayın Başkan.

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Soysal.

ANAP Grubu adına, Sayın Yaşar Topçu; buyurun efendim.

Süreniz 20 dakika efendim.

ANAP GRUBU ADINA YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Sayın Başkan, Yüce Meclisin değerli üyeleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

1 Ağustos günü tatile girmesi gereken Parlamentoya, Hükümet,acil saydığı birtakım yasa tasarıları getirdi. Bunların başında, bütçeyle ilgili, yetkiyle ilgili yasa tasarıları var; ama, bu yasa tasarılarının arasına, tıpkı hazırlanışında olduğu gibi, alelacele, T’ nin satışını iptal eden Anayasa Mahkemesi kararına hafifçe temas edilerek, dört beş maddelik bir yasa tasarısı sokuldu.

Tabiî, bunun sokuluşunun izahında, ülkenin kaynak sıkıntısı gösterilmeye çalışılıyor. Ülkenin, kaynak sıkıntısı içerisinde olduğu doğrudur; ülkenin, kaynak aradığı da doğrudur. Ülkenin, kaynak bulabilmek için ve esasen, devleti, vatandaşın sırtında yük olmaktan çıkarmak için, küçültmek ihtiyacıyla birçok KİT’leri satmak istemesi, bunlardan kurtulmak istemesi de doğrudur; ama, bunları yapmak isteyenlerin amacı, devletin ihtiyacı olan şeyler değil; onlar, kendi aile çıkarlarının peşindedir. (ANAP ve DSP sıralarından alkışlar) Şimdi, ben, lafları buraya bırakıyorum. Cevap vermek isteyen gelir, verir.

Bakın, neden öyledir: Şu, herkesin cebinde bulunan cep telefonlarının sözleşmesini, Ulaştırma Bakanıyken ben yaptım. Bu, Türkiye’de imzalanmış, kendi türünde ilk sözleşmedir ve bu sözleşmeyle, hazinenin elde ettiği kaynak, bu telefonları -katma değerli hizmetler derler buna- bu katma değerli hizmetleri, bugüne kadar, dünyada, benim sattığım fiyata satabilen başka bir ülke çıkmamıştır. Bu telefonları, ben, masraflarının tümü talip şirketlere ait olmak ve tekel yaratmamak üzere, en az iki firmaya 150 bin abone karşılığında, iki senede ödenmek üzere, beher hattını 500 milyon dolara sattım. İki hat 1 milyar dolar!.. 1 milyar dolar -herhalde hesabını söylemeye gerek yok- 80 trilyon para!.. Bu para, Sayın Çiller’in Başbakanlığından bu yana tahsil edilmiyor. Neden? Hatlardan bir tanesi, kendilerine destek veren basın organıyla ilişkili, bir tanesi kendilerine karşı bir basın organıyla ilişkili... (ANAP sıralarından “Bravo” sesleri, alkışlar) Kendilerine karşı basın organıyla ilişkili olanı kapattılar, bir tanesi 350 bin aboneye geldi –150 bin aboneliktir, 500 milyon dolar karşılığı– 150 bin aboneden sonrasını tekrar pazarlamak mümkün. Onlar habire gidiyor, ötekini durdurdular, onun da hakkını ona verdiler; birine avanta sağladılar, birinden intikâm aldılar. İşte, bu Kanunu getirenlerin devlet yönetimi anlayışı budur. (ANAP sıralarından alkışlar)

Bir şey daha, şimdi, bakınız, Anayasa Mahkemesi, şubat ayında, bu yasayı iptal ettiğini açıkladı. Zaten, yürürlüğün durdurulmasına da karar vermişti. Mart ayında, Sayın Ulaştırma Bakanı, daha gerekçe yayımlanmadan... Ve o gerekçeye göre düzeltme yapılması kaçınılmaz; çünkü, bu yasa buraya dördüncü defa geliyor. Arkadaşlarımız, Türkiye’de anayasal bir sistem olduğunu bir türlü kabullenemiyorlar. Niye? Canım, bırakın, biz istediğimiz gibi yapalım... Hayır, istediğiniz gibi yapamazsınız, burası Patagonya değil, burada hukuk üstünlüğü geçerli, işte, Anayasa Mahkemesi bozuyor. Size, 4 maddelik kanunla, devletin trilyonlarını başkalarına peşkeş çekme imkânı vermezler. (ANAP sıralarından alkışlar)

Mart ayında getirdiğinde kendisine denildi ki, bekleyin de Anayasa Mahkemesi kararı yayımlansın, ondan sonra, Hükümet, bu tasarıyı sevk etmiş olsun. Peki denildi; o güne kadar beklendi, Hükümet çekildikten sonra Anayasa Mahkemesinin kararına bakılarak sözümona bir iki yakınlaşma sağlanmaya çalışıldı; ihale komisyonu, değerlendirme komisyonu gibi ilaveler yapıldı ve imzalandığı zaman olmayan şeyler buraya ilave edildi. Mart ayında, Bakanlar Kurulunda imzalanmış olan bu kararname, haziran ayında Mesut Yılmaz Hükümetinin kararnamesiymiş gibi sunuldu. Niye? Sayın Erbakan’la birlikte olan Hükümete getirseler, patırtı çıkabilir.

Nitekim, bugün, Anayasanın “yetki yasaları öncelikle görüşülür” şeklindeki hükmüne ve burada, Mecliste oylama yapılarak, ivedilik ve öncelik kararı alınmasına rağmen, aynı komisyon başkanı yetki yasa tasarısı için burada oturmadı “Komisyon yok” denildi de T geldiği zaman niye oturdu? Çünkü, burası diyor ki, bunu öncelikle çıkarmazsanız, öbür yasalara destek vermeyiz!.. Niye, aceleleri var; sebep, sattılar T ‘yi daha kanun çıkmadan! Haber veriyoruz.

MUSTAFA BALCILAR (Eskişehir) – Kime sattılar?..

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – Bakınız, Anayasa Mahkemesinin itirazı var; diyor ki “siz, bunun yüzde 49’unu özelleştirebilirsiniz, bunun da yüzde 35’ini blok olarak yabancıya satabilirsiniz.”

Arkadaşlar, dünyanın her yerinde telefon ve katma değer hizmetleri, birkaç önemli unsuru pazarlık yapılarak satılır. Ben, size, onları arz edeyim. Hükümetin özellikle Refah kanadı dinlesin, belki faydası olur.

Şimdi, burada, deniliyor ki “piyasa değerleri dikkate alınarak, bir değerlendirme komisyonunca fiyatının tespit edilmesi....” Ben, size buradan söylüyorum. Bütün teknik insanlar burada, bilen herkes burada; lafı buraya bırakıyorum, aksini söylesin.

Dünyada, hattı 5 bin dolara telefon satıldı. Hattı 5 bin dolara!.. Hattı 800 dolara telefon satıldı. 800 dolara satılan İngiltere’ninkidir, 500 dolara satılan da geri kalmış bir ülkeninkidir ve hat sayısı da, kapasitesi de son derece düşüktür.

Neden öyle oldu? O ülke, o yabancı firmaya dedi ki “gel, ben sana elimdeki bu kadar hattı veriyorum, üstünü sen tamamla; ihtiyacım olanı tamamla, sana 15 yıl tekel hakkı tanıyorum.” “Tekel hakkı tanıyorum” deyince 5 bin dolar verdi. İngiltere ne dedi? İngiltere dedi ki “sattığımın ertesi günü rekabete açarım.” Öyle deyince, İngiltere, hisselerini 700-800 dolardan sattı.

Ha, şimdi, Türkiye’nin satışına ciddî firmalar talip olmayacaktır. Neden olmayacaktır? Dünyanın hiçbir yerinde, bir yabancı sermaye, yüzde 35’lik milyarlar, trilyonlar ifade eden, milyar dolarlar ifade eden bir yatırımı, bir blok yatırımı, Ulaştırma Bakanının tayin edeceği ücretlerle, Ulaştırma Bakanının tayin edeceği şartlarla almak istemez.

Bakınız, şimdi, burası Parlamento. Tabiî, dünyadaki demokratik ülkelerden birisi biziz. Ben, size Parlamentonun haklarına, yasama haklarına, düzenleme haklarına -ki, Anayasa Mahkemesi de bunu söylüyor zaten, Parlamentonun düzenleme haklarını elinden alıyorsunuz- nasıl sahip çıktığının bir örneğini getirdim. Şu gördüğünüz, karınca harfleriyle, karınca küçüklüğünde yazılmış 80 sayfalık yasa, Amerika Birleşik Devletleri Kongresinin, Amerikan Telekom’unu yabancı sermayeye açma yasasıdır; yani, bu pazara giren herkes, önceden, ne yapacağını, neyle karşılaşacağını, ne satın aldığını biliyor; bu o...

Bu da aynı, bu da 80 sayfalık; onların metoduna göre, yasa değil tüzüktür. Bu da, United Kingdom, İngiliz yasası; 800 dolara sattığı telefon hattıyla ilgili yasa... Bu da, önünüzde, dağıtılmış olan bir sayfalık, 4 maddelik yasa da, Türk yasası... (ANAP sıralarından alkışlar) Niye? Çünkü, burada, ülkenin yararı değil, ailenin tercihi önemli; onlar tercih edecekler. (ANAP ve DSP sıralarından alkışlar) Bunun amacı o; Anayasa Mahkemesinin karşısıda, dördüncü defadır direnilmesinin sebebi bu.

Siz, daha, artı değerli işlerde, cep telefonunda, istediğinizi susturur istediğinize imkân tanırsanız, sizin telefonunuza ciddî olarak kim gelip para verecek? Sizden avanta bekleyen veya sizin çıkar beklediğiniz kişiler verecek. Bu, Türkiye’nin yararı falan değil; bunun adı, özelleştirme falan değil.

Burada, değerli Hocamız, Refah Partili arkadaşlarımızın daha önceki tutumlarından bahsetti; ben, oraya, sadece Hocamızın değinmediği kısmıyla değineceğim ve çok önemli bir bilgi daha vereceğim Meclise.

Değerli arkadaşlar, bu sistemin yüzde 35’ini blok alacak olan firma, sizinle bir sözleşme yapacak -sanmayın ki, yüzde 51’i bizim elimizde, devletin elinde, istediğimiz gibi yönetiriz- o sözleşmeyle, kendi haklarını korumaya çalışacak. Yalnız, bir şey daha olacak: Kullandığınız bu GSM’lerin, Amerika tarafından kullanılan yeni sistemi geliyor; yakın... Uyduyla konuşacaksınız. Bu, kaplama sistemidir. Bundan sonra, cep telefonlarıyla, Amerikan sistemiyle –uydu atacaklar– uydudan konuşulacak. Yalnız, elinizdeki telefon tercih yapacak; istiyorsanız lokal konuşacaksınız kaplamayla, istiyorsanız, şehirlerarası ve uluslararası konuşmak istiyorsanız, uydudan konuşacaksınız.

Çok değil, 2000’li yılların başında yeni bir teknoloji gelecek; bunlara “mikro cep” deniliyor. Bunlar, sesle komut alacak; bugünkü telefonların yarısı kadar, hatta daha küçük olacak; üç sistem seçebilecek ve istediğiniz sistemle konuşacaksınız.

Bunu niye anlattım; size, bendeki bazı bilgileri aktarmış olmak için değil. Bütün bu sistemler, şimdi pazarlayacağınız bu ana şebekeyle bağlantılı çalışacaktır. Çünkü, siz, ister uyduyu kullanın, ister kaplamayı kullanın, benim evimi bulabilmek için T’nin şebekesine girmek durumundasınız. İşte, oraya girdiğiniz zaman, bu pazarladığınız şirket avantajlı durumdadır; ya kendi şirketlerini buraya getirip pazarlayacaktır, sokacaktır ya başkalarını kabul etmeyecektir.

Bunun manası şudur: Telekom sanayii, aynen tekstil sanayii gibi, çok süratli değişen, on yılda bir, âdeta teknoloji devrimi yapan bir sanayidir. Eğer, baştan, şartları, şöyle bir düzenlemeyle, Anayasa Mahkemesinin istediği düzenlemeyle yapmaz, bu tür şirketlerin insafına bırakır ve öyle götürürseniz, korkarım ki, benim, şahsen, 10,5 milyonda teslim aldığım... Ben bakanken 10,5 milyon telefon vardı; ben teslim ettiğim zaman 13,5 milyondu. 8 bin köye varıncaya kadar telefon götürdüm. O, daha önce başlamış olan, Türkiye’deki telefon devrimini, büyük bir iştiyakla sürdürdük. Korkarım ki, bir süre sonra, bu kafayla, bu zihniyetle öldüreceksiniz.

MUSTAFA KEMAL AYKURT (Denizli) – Senin başındaki Hükümet götürdü; sen değil!..

BAŞKAN – Müdahale etmeyelim... Rica ediyorum...

MEMDUH BÜYÜKKILIÇ (Kayseri) – Başbakanınız kimdi o zaman?

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – Başbakanımız Sayın Demirel’di.

MEMDUH BÜYÜKKILIÇ (Kayseri) – Hayır efendim, Mesut Yılmaz... Şu tasarı için...

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – Anlattım... Siz beni dinlemediniz herhalde.

MEMDUH BÜYÜKKILIÇ (Kayseri) – Dinliyoruz... Çok iyi dinliyoruz...

BAŞKAN – Müdahale etmeyin arkadaşlar; rica ederim...

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – Ben, size anlattım. Sayın Bakan burada. Sayın Bakan “bu tasarının sevk tarihi 3.6.1996’ dır; ben, bunu Mart ayında, alelacele, daha Anayasa Mahkemesi kararı yayımlanmadan hazırlayıp getirmedim, önceden imzalanmadı, sonradan değiştirmedim” der; mesele yok; kendisi burada savunur. Ben, size anlattım...

NURHAN TEKİNEL (Kastamonu) – Çok şeyler söyledi Barutçu sana.

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – Şimdi, ben size başka bir şey söyleyeyim; Hoca onları söyledi, ben, bu işi, tek tek de burada ifade etmek istemiyorum; yalnız...

NURHAN TEKİNEL (Kastamonu) – Ayıp!.. Ayıp!.. Yazık!..

BAŞKAN – Rica ediyorum, müdahale etmeyin efendim.

MURAT BAŞESGİOĞLU (Kastamonu) – Laf atmalara müdahale edin; arkadaşımız rahat konuşamıyor... Bakan da çıkıp konuşacak...

BAŞKAN – Efendim, ne yapayım; ben arkadaşlara müdahale ediyorum... Rica ediyorum efendim.

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – Ayıp olan, benim burada savunduğum ülke yararları değil, ayıp olan senin savunduğun aile yararları. (ANAP ve DSP sıralarından alkışlar, DYP sıralarından gürültüler)

BAŞKAN – Arkadaşlar, rica ediyorum; müzakere gayet iyi gidiyor...

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – Beni burada, öyle, susturamazsınız. Ben, burada...

NURHAN TEKİNEL (Kastamonu) – Bu senin mesleğin...

BAŞKAN – Sayın Tekinel, rica ediyorum...

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – Kimin mesleği olduğunu, kimin burada haysiyetiyle politika yaptığını herkes biliyor, kamuoyu da biliyor. Ben, otuzbeş yıllık politika hayatımda, on yılık parlamento hayatımda, söylediğim, yaptığım, ettiğim her şeyin, harcadığım her kuruşun hesabını vermeye, burada cevabını vermeye her zaman amade olmuş bir arkadaşınızım. (ANAP sıralarından alkışlar) Onun için, benimle kimler uğraşmadı... Canı daha isteyen varsa, uğraşır; onları geçin.

Biz konumuza gelelim. Benim söylediklerim sizi rahatsız ettiyse, vicdanınızı rahatsız etsin; yoksa, vicdanınızı rahatsız etmiyorsa, öyle, kişisel rahatsızlıklar bir şey ifade etmez.

MİKAİL KORKMAZ (Kırıkkale) – Özal hakkında söylediklerin ne olacak?!.

BAŞKAN – Arkadaşlar, müdahale etmeyelim...

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – Özal hakkında söylediklerim Meclis zabıtlarında yazılıdır. Buraya getirirsiniz, ben ya da siz, rahmetli Özal’a ne söyledimse, burada, kürsüde, aynı işleri siz yaparsınız, elinize de tutanağı alırsınız, motamo size söylerim.

MUSTAFA KEMAL AYKURT (Denizli) – Resimlerini indirdiniz.

BAŞKAN – Rica ediyorum arkadaşlar...

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – Motamo size söylerim. Onun için, benim, Allah’tan başka kimseden kaygım yok; yalnız, işte, konuşmamın sonunda oraya geleceğim.

BAŞKAN – Sayın Topçu, 2 dakikanız var efendim.

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – Bitiriyorum.

Hoca söyledi, gensoru verdiniz. Gensoru vermekle kalmadınız -zamanınızı harcamak istemiyorum- önerge verdiniz. 17 nci maddenin beşinci fıkrası... T’nin satışının yasadan çıkarılmasını istediniz. Grupta oturan birçok arkadaşımızın bu konuda ettikleri çok büyük laflar var. Sayın Ali Oğuz Hocamız söylemedi, ben söyleyivereyim, “bunu, Thatcher’ın oğluna mı, Amerika’ya mı satacaksınız, ne yapacaksanı, söyleyin de ona göre yapalım” diye burada beyanları var.

AHMET NEİDİM (Sakarya) – Kimin?

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – Arkadaşlarımızın.

Şimdi, bakın, siz, eğer, sözünde durmayı, olduğu gibi görünmeyi, göründüğü gibi olmayı, ahlakı, onuru...

HASAN EKİNCİ (Artvin) – Ahlak timsaline bak!

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – ... düşüncelerinin ve ifadelerinin arkasında durma, ona sahip çıkma gibi fevkalade önemli toplumsal değerleri, eğer “biz iktidar olduk; o değerler artık bize bir şey yapamaz, o değerlerin bize gücü yetmez” diye düşünüyorsanız, ben, size, buradan haber veriyorum ki, o değerler, dünya kurulduğundan beri hükmünü icra etmiştir; sizin için de eder. (ANAP sıralarından alkışlar)

MUSTAFA KEMAL AYKURT (Denizli) – Aynaya bak da kendini gör!

BAŞKAN – Müdahale etmeyin Sayın Aykurt.

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – Size yaptırılmak istenen şey, yağmur suyu içirmektir. Size yağmur suyu içirilmeye çalışılıyor. Yağmur suyunun ne anlama geldiğini, sanıyorum, arkadaşlarımız içerisinde bilenler vardır; bilenler, bilmeyenlere anlatsın. Yağmur suyu içirilmeye çalışılıyor. Ben, sizin yerinizde olsam, o yağmur suyunu içmeye talip olmam.

CAFER GÜNEŞ (Kırşehir) – Şimdiye kadar hep içtiniz.

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – Benim içtiğimi, bizim içtiğimizi kimse gösteremez.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Sayın Topçu, süreniz bitti efendim; süre uzatmıyorum, özür dilerim.

Teşekkür ederim.

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Saygı sunacağım.

BAŞKAN – Hayır efendim, saygı sundunuz.

Sayın Topçu, dünden beri uygulamam böyledir.

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Saygı sunmadım.

BAŞKAN – Saygı sundunuz işte... Efendim, süre vermiyorum. Rica ediyorum... (ANAP sıralarından “Toparlasın” sesleri)

Arkadaşlar, müdahele etmeyin.

Sayın Topçu, dünden beri uygulamam şu: Kanunların müzakeresinde kimseye 1 dakika bile süre vermiyorum.

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – İzin verir misiniz...

BAŞKAN – Vermiyorum!..

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – İzin verir misiniz, sözümü bitireyim...

Ben, buradan baktım -ben hakkımı kimsede bırakmam- ben daha “Sayın Başkan” demeden bu saat çalışmıştı...

BAŞKAN – Ee, tabiî...

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Olmaz öyle şey!

BAŞKAN – Sayın Topçu, rica ediyorum...

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Efendim, saygı sunup...

BAŞKAN – Saygı sunmak için de vermiyorum...

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Sayın Başkan, saygı sunmadan buradan inmem mümkün değil...

BAŞKAN – Hayır efendim, vermiyorum...

Sayın Topçu, rica ediyorum sizden... Bakın, kimseye söz vermedim süresinin dışında.

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Sayın Başkanım, “söz ver” demiyorum.

BAŞKAN – Vermiyorum... Vermiyorum efendim... Süreyi uzatmıyorum.

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Süreyi uzatmak değil efendim...

BAŞKAN – Uzatmıyorum...

Sayın Topçu, rica ediyorum sizden...

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Sayın Başkan, bu böyle olmaz!

BAŞKAN – Yetkimi kullanıyorum; saygı sundunuz diyorum.

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Sayın Başkan, bu, bir İçtüzük emri; “Sayın Başkan, sayın milletvekilleri” demek bir İçtüzük emri. İçtüzük emrini yerine getireceksiniz...

BAŞKAN – Sayın Topçu, rica ediyorum...

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – İçtüzük emrini yerine getirin.

MUSTAFA KEMAL AYKURT (Denizli) - Saygı sunacak; onun için söz verin.

BAŞKAN – Efendim, vermiyorum...

AHMET NEİDİM (Sakarya) – Sayın Topçu, mikrofonsuz konuşun.

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Şimdi, bakınız...

BAŞKAN – Sayın Topçu, rica ediyorum... Kürsüden iner misiniz...

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Bizim, söylediğimiz laflar belgeli.

BAŞKAN – Sayın arkadaşım, rica ediyorum...

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Sizin de bildiğiniz varsa, elinizde belgeniz varsa, buraya gelir söylersiniz. (DYP sıralarından gürültüler)

BAŞKAN – Sayın Topçu, rica ediyorum... Bunlar tutanaklara da geçmiyor.

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Hepinize saygı sunuyorum. (ANAP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Efendim, bakın, kürsüyü işgal etmekle olmaz ki...

Sayın milletvekilleri, bakın, dün de ben kimsenin süresini uzatmadım. Eğer uzatsaydım, en az bir saat bu Meclis fazla çalışırdı.

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Sayın Başkan, sizin lüzümsuz konuşmalarınızdan zaten bir saat geçiyor; biz itiraz ediyor muyuz?!.

BAŞKAN – Olabilir... Rica ediyorum.

YAŞAR TOPÇU (Sinop) –Yaptığınız şeyin nezaketle alakası yok.

BAŞKAN – Sayın Bakan, buyurun.

MURAT BAŞESGİOĞLU (Kastamonu) – Gruplar bitti mi Sayın Başkan?

BAŞKAN – Efendim, gruplardan, başka söz isteyen yok; ayrıca, Hükümetin önceliği var.

İRFAN KÖKSALAN (Ankara) – Sayın Başkan, şahsî söz talebim vardı...

BAŞKAN – Talebinizi kaydettik; ama, Hükümetin önceliği var.

İRFAN KÖKSALAN (Ankara) – Peki, Bakandan sonra mı konuşacağım.

BAŞKAN – Allah, Allah!.. Sayın Köksalan, Bakan, istediği yerde konuşur.

Buyurun Sayın Bakan.

Süreniz 20 dakika.

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Sayın Başkan, Yüce Meclisin değerli üyeleri; sözlerime başlamadan evvel hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Bilindiği üzere, dünyada 1980 yıllarında başlayan özelleştirme uygulamaları, ülkelerin, 1990’lı yıllarda, tekel durumundaki telekomünikasyon sektörlerinin özelleştirilmesiyle sonuçlanmıştır. Bu sırada, Avrupa Birliği Komisyonunca alınan bir karar gereği, Avrupa Birliği üyesi bütün ülkeler için, liberalleşme, zorunlu hale gelmiştir; Komisyon böyle bir karar almıştır. Bu karar alındıktan sonra, uluslararası piyasalarda bir hareketlilik göze çarpmıştır. Bugüne kadar, İngiltere, Yeni Zelanda, Venezuela, Japonya, Arjantin, Meksika, Macaristan, Peru, Danimarka başta olmak üzere, birçok ülke, bu sektörün özelleştirilmesini kısmen veya tamamen gerçekleştirmiştir. Önümüzdeki dönemde, Almanya’dan Fransa’ya, İtalya’dan Senegal’e, Uganda’dan Brezilya’ya kadar birçok ülke, bu sektörde şirketlerini özelleştirmeyi planlamıştır.

Benim işim, Hükümetin bir üyesi olarak, burada, bu tasarının bir an evvel kanunlaşmasına yardımcı olmaktır. O bakımdan, arkadaşlarımın burada ifade ettikleri sözleri aynı üslupla ifade etmek istemiyorum; ama, bazı şeyleri de söylemediğim takdirde, kendi grubuma ve Doğru Yol Partisine gönül veren milyonlara haksızlık etmiş olurum.

ŞÜKRÜ YÜRÜR (Ordu) – Nerede kaldı o milyonlar?..

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Devamla) – Nerede kaldığını siz gayet iyi biliyorsunuz Sayın Yürür.

SAMİ KÜÇÜKBAŞKAN (Antalya) – Nerede olduğunu söyler misin!..

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Devamla) – Şimdi, Yüce Meclisin değerli üyeleri, bütün dünya, bu sektörde özelleştirmeye giderken, burada, bazı arkadaşlarımızın, iktidar oldukları zaman bu özelleştirmenin yanında, iktidardan gittikten hemen sonra bu özelleştirmenin karşısında olmalarını, ben, şahsen, anlayamıyorum. Bir telaş var; telaşın ne olduğunu, bu iki grup çok iyi biliyor, Hükümet iyi biliyor, sizler de iyi biliyorsunuz. Bu telaş şudur: Türkiye’nin ekonomik durumu, elbette ki, belli; buradan gelir kaydedilecektir; yalnız, değerli milletvekilleri, buradan gelecek olan gelir, yine bu sektöre harcanacaktır. Türkiye, bu hizmette, birçok ülkeden çok geridir; hemen komşumuz Yunanistan’dan da geridir.

Şimdi, fazla polemiğe girmek istemiyorum; ama, ifade etmek zorundayım –sosyal demokrat kardeşlerimiz buradan ifade ettiler- sanki, bu, bizim, sadece kendi fikrimiz ve bunu, sadece biz yapmışız.

Değerli milletvekilleri, Türk Telekom Yasası, sosyal demokrat arkadaşlarımızla beraber, Sayın Erdal İnönü’nün Başbakan Yardımcısı olduğu ve burada bulunan birçok arkadaşımızın kabinede bulunduğu bir devrede, kanun hükmünde kararname şeklinde çıkmıştır. Ondan sonra -biraz evvel, Sayın Hocam, Değerli Hocam, fikirlerinden her zaman çok istifade ettiğim değerli hemşerim Sayın Soysal ifade ettiler- Anayasa Mahkemesinde iptal edilen metni Yüce Meclise arz eden de, yine, Cumhuriyet Halk Partisi ve Doğru Yol Partisi ortak Hükümetidir.

Şimdi, bu kadar güzellik yapmışsınız; bu güzeliği gelip burada öveceğinize, ülkeye çok büyük ölçüde katkıda bulunacak, ülke menfaatı olan bu meselede kendi katkınız olduğu için övüneceğinize; bunu, niçin bu şekilde yapmıyorsunuz da, muhalefete düştüğünüz zaman, aslanlar gibi, buradan bağırıyorsunuz; bunu anlamak mümkün değil ve bir haklılık içerisindeymişsiniz gibi, bunu burada ifade ediyorsunuz.

Şimdi, değerli milletvekilleri, Anayasa Mahkemesinden yalnız bu kanun mu dönmüştür?.. Buna, Hükümetimiz çok büyük titizlik göstermiş... Cumhuriyet Halk Partisi ve Doğru Yol Partisi Koalisyonu tarafından Yüce Meclise sevk edilen tasarının kanunlaşması üzerine, bilahara, yine Cumhuriyet Halk Partili arkadaşlarımızca Anayasa Mahkemesine yapılan müracaat sebebiyle, Anayasa Mahkemesinde bu kanunun üç fıkrası iptal edilmiştir. Yalnız, Telekom Yasasının mı iptal edilmiştir?.. Birçok kanun iptal edilmiştir. Anayasa Mahkemesi yüksek mahkeme, Anayasa Mahkemesinin kararlarına hepimiz uymak mecburiyetindeyiz, hepimiz uymak durumundayız. Biz, burada, gayet titizlik içerisinde bu işin üzerinde durduk.

Sayın Yılmaz’ın Başbakanlığı döneminde -Sayın Topçu, iyi anlayamamış galiba işi, zaten zaman zaman anlamakta güçlük çeker bazı şeyleri- bu konu, üç defa Bakanlar Kurulunda görüşülmüş ve birtakım ilgili kuruluşlarla -bizzat bakan olarak ben, o devrede yine özelleştirmeden sorumlu devlet bakanı olarak bir başka arkadaşımız, bürokrat arkadaşlar- birtakım çevrelerle konuşmak suretiyle... Ne zaman konuşuyoruz?.. İptal edilmiş; ama, gerekçesi daha yayımlanmamış. Muhtemel gerekçe üzerine diyoruz ki... Sayın Yılmaz buyuruyorlar...

Sayın Topçu, siz, daha orada yenisiniz, çok zorluk çekersiniz; Sayın Yılmaz kızar size...

SAMİ KÜÇÜKBAŞKAN (Antalya) – Sayın Yılmaz’ı desturla an!..

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Devamla) – Başbakan Sayın Yılmaz, Bakanlar Kurulunda buyuruyorlar ki “Bizim bu konuda geçirecek zamanımız yok.” Sayın Yılmaz gelsin, aksini söylemesi mümkün değil. Sayın Yılmaz, benim Ulaştırma Bakanı olarak izahatımdan sonra, “Biz, bunu Meclise sevk edelim. Anayasa Mahkemesinin iptal kararının, gerekçesi, aşağı yukarı önümüzdeki günlerde belli olacak, vakit geçirmeyelim. Gerekçeli karar çıktıktan sonra, müdahale etmek suretiyle, komisyonda bu işi düzeltiriz” diye talimat veriyorlar Başbakan olarak, bunu Meclise sevk ediyorlar. Sayın Yılmaz, daha sonra Müsteşarına emir buyuruyorlar, benim Müsteşarımı, Genel Müdürümü, arkadaşlarımı çağırıyorlar, Başbakanlıkta toplantı yapıyorlar; iptal kararından sonra yeni düzenlemeyi, Sayın Yılmaz’ın talimatıyla, Sayın Yılmaz’ın Müsteşarının başkanlığında toplantı yapıyorlar ve buraya gelen değişiklik, yani Anayasa Mahkemesi kararının gerekçesiyle ilgili değişiklik tarafımdan hazırlanmış değildir, Başbakanlıkta, Başbakanlık Müsteşarının başkanlığında bir heyet tarafından hazırlanmıştır.

Gerçekten, ben Sayın Topçu’yu anlamakta güçlük çekiyorum; yani, Türk Telekom’un özelleştirilmesi konusunda fevkalade hassastı Sayın Başbakan Sayın Yılmaz.

Bir başka konuya girmek istiyorum. Türk Telekom İdaresi Genel Müdürlüğü kurulduğu zaman, kuruluş kanununda, Türk Telekom’un hisselerinin - kuruluş kanunu buradadır- yüzde 49’unun özel ve tüzelkişilere devredilebilmesine imkân veren bir madde vardır; bu maddenin altında da Cumhuriyet Halk Partili arkadaşlarımın imzası vardır. Yani, o zaman hükümettesiniz, yüzde 49’unu özel ve tüzelkişilere verelim diyorsunuz; bu zorunluluğu görüyorsunuz, burada ülke menfaatı var, bunu görüyorsunuz; ama, şimdi, yeni bir Hükümet gelmiş, bu Hükümet acaba nasıl nefes almasın; herhalde onun peşindesiniz, onun için bunları yapıyorsunuz.

Zamanınızı fazla almak istemiyorum; çünkü, gerçekten, görüşülecek çok önemli tasarılar var. Yalnız, Sayın Topçu -nereden duyduğunu bilmiyorum- rakamları yanlış ifade etti; İngiltere’de hat başına 800 veya 880 dolara dedi. İngiltere, 1984’te, hat başına 3 bin dolara, 1993’te 6 bin dolara satmış. İspanya -siz onu İspanya ile karıştırdınız Sayın Topçu- 888 dolara satmış. Herhalde, gelirken ayakta mı okudunuz; bilemiyorum... Yunanistan da 1 300 dolara satmış.

Şimdi durum nedir, onu arz edeyim.

Yüce Meclisin değerli üyeleri, şimdi durum şudur: Bu hat başına ücretler, piyasalarda bundan iki sene evvel evvela 3 bin dolar civarında seyrediyordu, sonra 2 500 dolar civarına indi, sonra 2 bin dolar civarına indi ve şimdi -aşağı yukarı- 1995 sonlarına doğru -biraz evvel de arz ve ifade ettim- İspanya 888 dolara sattı, Yunanistan 1 300 dolara sattı.

Şunu arz etmek istiyorum: Bu piyasa doyum halindedir, piyasaya büyük ölçüde arz vardır, hemen hemen bütün ülkeler birbirleriyle yarış etmektedirler. Doyum fazla olduğu için, piyasadaki fiyatın düşmesinden daha tabiî bir şey olamaz. Yalnız, ben, şunu arz etmek istiyorum: Türkiye, bu meseleyi iki sene evvel halletmiş olsaydı, çok büyük kazancımız olacaktı; ama, şunu arz ve ifade etmek istiyorum: Bunun önüne set koyanlar, ülkeye, gerçekten çok büyük haksızlık etmişlerdir.

Sözlerimi bitirmeden evvel bir şey arz etmek istiyorum. Sözlerimin başında biraz evvel de ifade ettim; tabiî, polemiğe girmek istemiyorum; ama, temsil ettiğimiz insanlar var, onlara haksızlık edemem; bu kürsüden, kimse ahlak ve fazilet dersi vermesin; hele Sayın Topçu, onu, siz hiç veremezsiniz!

Yüce Heyeti saygıyla selamlarım. (DYP sıralarından “Bravo” sesleri ve alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Bakan.

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Sayın Başkan, müsaade eder misiniz...

BAŞKAN – Buyurun Sayın Topçu.

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – “Zaman zaman bazı şeyleri anlamakta güçlük çeker” buyurdu Sayın Bakan; sataşma sebebiyle söz istiyorum.

BAŞKAN – Efendim, tutanağı getirteyim de Sayın Topçu...

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Hayır efendim, gayet net ve açık; siz de biliyorsunuz

BAŞKAN – Sayın Topçu, tutanağı inceleyeceğim, ondan sonra efendim...

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – “Evet, söyledi” diye siz de söylediniz.

BAŞKAN – Efendim, tutanağın o bölümünü getirteceğim.

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Sayın Başkan, Sayın Topçu’nun da tutanağını getirtin.

DEVLET BAKANI NAFİZ KURT (Samsun) – Bu kadar sabırsız olma Yaşar, bırak getirtsin!

BAŞKAN – Neyse efendim, rica ediyorum...

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Söz istiyorum Sayın Başkan.

BAŞKAN – Efendim, tutanağı getirteyim.

Refah Partisi Grubu adına, Sayın İlhan Sungur, buyurun efendim.(RP sıralarından alkışlar)

Sayın Sungur, süreniz 20 dakika efendim.

RP GRUBU ADINA İSMAİL İLHAN SUNGUR (Trabzon) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının geneli üzerinde Refah Partisi Grubu adına söz almış bulunuyorum. Konuşmama başlarken, Yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum.

Sayın milletvekilleri, önce, görüştüğümüz kanun tasarısına ilişkin olarak, benden önce konuşan muhalefet partilerinden değerli sözcülerin, bazı konuşmalarına, kısa da olsa cevap vermek istiyorum.

Telekom’un özelleştirilmesinde esas olarak, bildiğiniz gibi, hepimiz, bir rekabet ortamı oluşturulmasını ve böylelikle tesis ve kullanım imkânlarının daha ekonomik bir şekilde gerçekleştirilmesini hedeflemekteyiz. Tabiî, bu şekilde buradan elde edilecek kaynakla da, telekomünikasyon yatırımlarının çok hızlı bir şekilde yapılabilmesi hedeflenmektedir.

Hepinizin bildiği gibi, bu kanun, daha önce, 19 uncu Dönemde çıktı. 53 üncü Hükümet döneminde, bu konuda Ulaştırma Bakanlığınca hazırlanan ve Bakanlar Kurulunca Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına gönderilen Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı, Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonunun 27.6.1996 tarihli toplantısına, daha önceki Hükümet Başkanı Başbakan Mesut Yılmaz’ın imzasıyla geldi; ancak, söz konusu tasarıda, benden önce Sayın Ulaştırma Bakanının da ifade ettiği gibi, Anayasa Mahkemesinin, 24.5.1996 tarih ve 22645 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan, 1995/38 esas sayılı ve 1996/7 karar sayılı gerekçeli kararı göz önüne alınmamıştı. Bu nedenle, o zaman komisyonun toplantısında, söz konusu tasarı, gerekçeli karara uygun şekilde değişikliklerin Hükümet tarafından yapıldıktan sonra, tekrar komisyonun gündemine getirilmesi şeklinde bir karar alınmıştı. Yani, getirilen tasarı yeni bir tasarı değildir; bundan iki ay kadar önce, o zamanki Hükümet Başkanı tarafından -Anavatan Partisi Genel Başkanı imzasıyla- komisyona gönderilen, 2 asıl ve 1 de geçici maddeden oluşan tasarıdır. Eğer, o tasarı, biraz önce Ulaştırma Bakanının da ifade ettiği gibi, o şekliyle komisyonlara ve Meclise gelseydi, gerçekten, birçok hükmüyle Anayasa Mahkemesinin iptal edebileceği; yani, Anayasaya aykırı birçok hüküm taşıyan bir tasarı olacaktı.

Bu değişiklik önergeleri -tabiî, bu arada, hükümet değişikliği olduktan sonra- Anayasa Mahkemesinin ilgili gerekçeli kararına uygun olarak hazırlandıktan sonra, Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonunun 29 Temmuz 1996 tarihli 6 ncı Birleşiminde, Ulaştırma Bakanı Ömer Barutçu ile Ulaştırma ve Maliye Bakanlığı temsilcileri, Hazine Müsteşarlığı, Türk Telekom Anonim Şirketi ve Posta İşletmesi Genel Müdürlüğü yetkililerinin de katılımlarıyla incelenip görüşüldü.

Bu tasarıda esas olarak ne getirilmektedir; şimdi, kısaca, biraz da ondan söz etmekte yarar görüyorum.

Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketinin özelleştirilmesi, Hükümet tarafından paralel yürütülecek iki aşamada planlanmıştır. Bunlardan birincisi, katma değerli hizmetlere lisans verilmesidir; cep telefonu, kablolu TV, data şebekeleri, çağrı sistemleri ve benzeri hizmetlere... İkinci olarak da, şirket hisselerinin yüzde 34’ünün, belirlenecek satış stratejisine göre satılması öngörülmektedir.

4107 sayılı ve 3 Mayıs 1995 tarihli Kanun ve yeniden düzenlenen, görüştüğümüz kanun tasarısına göre, hisselerin yüzde 51’inin Hazinede kalması, yüzde 10’unun Posta İşletmesi Genel Müdürlüğünde kalması, yüzde 5’inin kurum çalışanları ve küçük tasarruf sahiplerine satılması ve yüzde 34’ünün de, belirlenecek satış stratejisine göre satılması öngörülmektedir.

Şimdi, bu bilgileri şunun için verdim: Benden önce konuşan muhalefet partileri temsilcileri, maalesef, konuya, ideolojik ve politik açıdan baktılar, teknik açıdan hiç yaklaşmadılar. Halbuki, görüştüğümüz tasarı, daha önce Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen iki maddeyi değiştiren ve Anayasa Mahkemesinin gerekçeli kararlarını -benim görüşüme, Grubumun görüşüne göre de- tamamıyla göz önüne alan, teknik açıdan hazırlanmış bir tasarıdır.

Bu tasarı, biraz önce muhalefet partileri sözcülerinden birinin söylediği gibi, kanunun tümünü kapsamamaktadır. Küçümseyerek “böyle, iki sayfalık, üç sayfalık tasarı getirildi” denildi. O bakımdan Anayasa Mahkemesinin iptal ettiği iki madde ve bir de bir ek madde getirilmektedir.

Bir muhalefet partisi temsilcisi değerli hocamız “siz, daha önce, muhalefetteyken, bu tasarıya, Telekom’un özelleştirilmesine karşı çıkıyordunuz; şimdi, bunu, nasıl savunuyorsunuz” dedi. Bazıları (U) dönüşünden, (O) dönüşünden, çeşitli şeylerden söz ediyorlar.

Biz, o zaman söylediğimiz görüşleri aynen muhafaza ediyoruz ve onlardan da vazgeçmiş değiliz. O zaman, neden karşı çıktık, Anayasa Mahkemesine neden gitti o zamanki arkadaşlar; bunu, o zamanki iptal kararı gerekçesinde ve yine, 1993 yılındaki o gensoru görüşmelerinde gayet açık olarak görmek mümkün. O zaman, Telekom’un hisselerinin kısmen ya da tamamen satılabileceğine dair hükümler vardı ve “şirket, telekomünikasyon hizmetlerini doğrudan doğruya yahut bu amaçla, yurtiçinde veya yurtdışında kuracağı anonim şirketler veya anonim şirketlere iştirak etmek suretiyle yürütmeye yetkilidir” dedikten sonra, “şirket, sahip olduğu telekomünikasyon tesislerine ilişkin işletme hakkını, belli süre ve şartlarla, kısmen veya tamamen, yerli veya yabancı şirketlere verebilir” deniliyordu. Bu, tabiî ki Anayasaya aykırıydı. Tamamen şirketin bütün hisselerinin yabancı şirketlere verilebilmesi, güvenlik açısından da, memleketin bağımsızlığı açısından da sakıncalı hususlar taşıyordu.

Yine, lisans hizmetleri açısından, katma değer hizmetleri açısından da benzer -kısmen veya tamamen- yine, yerli veya yabancı şirketlere lisans vermek suretiyle yürütmek üzere Ulaştırma Bakanlığı yetkili kılınıyordu. Bu iptal önergesine bizim Refah Partisindeki milletvekili arkadaşlarımız da imza koydular; Anayasa Mahkemesine gittiler ve yine, aynı gerekçelerle, o zamanki Başbakan ve Ulaştırma Bakanı hakkında gensoru açılması istendi.

Şimdi, getirilmekte olan tasarıda bu hususların hiçbiri yok. Bir kere, şirketin, Türk Telekom’un yüzde 51’i tamamen hazineye ait, devlete ait; yüzde 10’u, yine PTT’ye, Posta İşletmesine ait. Anayasa Mahkemesinin gerekçeli kararını açıp okursanız, bunu görürsünüz. Değerli arkadaşlarımın birçoğunun, bu, Anayasa Mahkemesinin gerekçeli kararını da okumadıklarını tahmin ediyorum. 24 Mayıs 1996 tarihli Resmî Gazete de yayımlanan gerekçeli kararı, lütfen, başından sonuna kadar okuyun ve ondan sonra, Refah Partisini suçlayın. Deyin ki “bu gerekçeli karara, bu getirdiğiniz tasarı da, bu getirdiğiniz maddeler de uyulmuş mu?” Tamamen uyulmuştur.

Şimdi, bakın, onları kısaca açıklayacağım: Anayasa Mahkemesi gerekçeli kararında ne söylüyordu?

MEMDUH BÜYÜKKILIÇ (Kayseri) – Kendi iktidarları döneminde hazırlandı hocam; sen üzülme!..

İSMAİL İLHAN SUNGUR (Devamla) – İlgili kanunun, Anayasa Mahkemesinin 1994 tarihli kararıyla iptal edilen kanunun ek 17 nci maddesinin 3 üncü fıkrasında ne söyleniyor: “Özelleştirme Yüksek Kurulu... Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketi hisselerinin en çok yüzde 49’unun devir ve satış esaslarını, bunlara ilişkin usul ve esasları tespite, nihaî devir işlemlerini onaylamaya yetkilidir.”

Anayasa Mahkemesi, bu fıkrayı iptal etti. Peki, getirilen maddeye bakın, maddenin birinci fıkrasında “hisselerin satışına ilişkin usulî işlemler Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca yürütülür” deniliyor -sadece usulî işlemler- ve devam ediliyor “hisselerin değeri günün ekonomik koşulları göz önünde bulundurularak uluslararası finans ve sermaye piyasalarında kabul görmüş değerlendirme yöntemleri kullanılmak suretiyle...” Bunlar, hep Anayasa Mahkemesinin görüştüğü hususlardır ve bunlar, tamamen düzeltilerek, gerekçeli karara uygun bir şekilde burada hazırlanmış. “...değerlendirme yöntemleri kullanılmak suretiyle değer tespit komisyonlarınca tespit edilir” deniliyor.

Yine, madde 2, Anayasa Mahkemesinin iptal ettiği 18 inci maddeye karşılık geliyor. Burada, katma değerli hizmetlere ilişkin olarak “işletme lisans ve ruhsatına ilişkin değer tespit ve ihale işlemleri, kanun hükümleri dahilinde, Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca yürütülür ve sonuçlandırılır” deniliyordu. Anayasa Mahkemesi, bunu, haklı olarak iptal etti; çünkü, bu, bütün işlemlerin yürütülmesini ve sonuçlandırılmasını tek bir kurula, Özelleştirme Yüksek Kuruluna bağlıyordu. Halbuki getirilen hüküm, tamamen Anayasa Mahkemesinin gerekçeli kararı doğrultusundadır. Eğer, değerli milletvekili arkadaşlarım 2 nci maddeyi dikkatle okumuşlarsa, görecekler ki, bu kanun tasarısı gereğince, hisse değerini ve lisans ücretlerini tespit etmek üzere ayrı ayrı değerlendirme komisyonları; tespit edilen ve Bakanlar Kurulunca onaylanan hisse değeri üzerinden satış ve ihale işlemlerini yürütmek üzere de, ihale komisyonları kuruluyor.

Komisyonlar, Ulaştırma Bakanlığı, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Sermaye Piyasası Kurulu ve Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketi temsilcilerinden oluşturuluyor. Bu 5 kişilik komisyonlara, Özelleştirme İdaresi temsilcisi başkanlık yapıyor. Burada gördüğünüz gibi, tamamen bir kurula verilmiştir. İhale işleri için ayrı bir kurul kurulmuştur ve yine -söylediğim gibi- 5 kişilik kurul kurulmuştur.

Yine, eğer, bu kanun tasarısında getirilen ek geçici madde dikkatle incelenirse, görülecek ki, komisyonların nasıl toplanacağı -çünkü, bu maddelere de hep itiraz edilmişti Anayasa Mahkemesinde- nasıl karar alacağı, değerlendirme komisyonlarına yardımcı olmak üzere değerlendirme kurullarının kuruluşu; bütün bunlar, açık olarak, Anayasa Mahkemesinin gerekçeli kararına -lütfen, dikkatle okuyunuz- uygun olarak hazırlanmıştır.

Değerli arkadaşlarım, biz, bu tasarıyı, Komisyonda da görüştük; ama, orada da, arkadaşlarımız, sadece, getirilen bu iki yeni maddenin, değişikliğin Anayasaya aykırı olduğunu söylediler. Neden Anayasaya aykırı?.. Hiçbir söz yok... Dediler ki: “Bu, önce, Anayasa Komisyonunca incelensin, orada değerlendirilsin.” Yani, sadece işi yokuşa sürmek, tasarının görüşülmesini engellemek için. Bunu kim söylüyor? Bunu, bir ay önce bu tasarıyı Komisyona getiren Anavatan Partili arkadaşlarımız söylüyor. İktidardayken başka, muhalefete gelince başka. Getirdikleri tasarı, Anayasa Mahkemesinin o kararlarına tamamen aykırı bir tasarıydı. O şekliyle çıksaydı, yine, büyük bir ihtimalle Anayasa Mahkemesince iptal edilecekti. Ben, Refah Partili bir üye olarak inanıyorum ki, bu haliyle getirilen iki fıkra değişikliği -burada tasarının tümü değiştirilmiyor– Anayasa Mahkemesinin belirttiği gerekçeli kararlara uygundur ve dolayısıyla, özelleştirmeyle sağlanacak yararları gerçekleştirecektir. Biz, Refah Partisi Grubu olarak bu tasarının bu şekliyle yasalaşmasında, memleketimizin ve ülkemizin yararına hususlar görüyoruz.

Arkadaşlar diyebilirler ki, eğer, uygulamada hatalı işler yapılırsa, bu yüzde 34’lük blok satışta, ihalelerde usulsüz işlemler yapılırsa... Biz, o zaman, Meclisin çıkardığı kanunlara ve hukukî esaslara göre denetlemek ve suiistimali önlemek için, Refah Partisi olarak, bu özelleştirme uygulamasını, diğer partilerden, muhalefet partilerinden önce takip ederiz.

Arkadaşlarım, devlette devamlılık esas. 53 üncü Hükümet Programının 23 üncü sayfasının ikinci fıkrasında “Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketinin özelleştirilmesine ilişkin Yasa ile 4046 sayılı Yasanın bazı maddelerinde, Anayasa Mahkemesinin iptal kararı doğrultusunda, yapılacak yasal düzenlemeler öncelikle ve ivedilikle Türkiye Büyük Millet Meclisine sevk edilecektir” cümlesi yer alıyor. Biz, onun için, bu konunun, Anayasa Mahkemesinin gerekçeli kararları doğrultusunda ivedilikle ve öncelikle Meclis gündeminde yer almasını ve bu fıkraların değiştirilmesini yararlı gördük. Onun için, Refah Partisi Grubu olarak, bu yapılan değişikliklere olumlu oy vereceğimizi belirtir, Yüce Meclisi saygıyla selamlarım. (RP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın İlhan Sungur.

Şahısları adına Sayın Halit Dumankaya, Sayın Zekeriya Temizel, Sayın İrfan Köksalan söz istemişlerdir.

Buyurun Sayın Dumankaya.

Süreniz 10 dakika.

HALİT DUMANKAYA (İstanbul) – Sayın Başkan, muhterem milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Dün akşam geç saate kadar, saat 05.00’e kadar Meclis çalıştı; ama, bu ulvî çatı dün akşam bir tiyatro salonuna döndürülmüştü.

HÜSAMETTİN KORKUTATA (Bingöl) – Zatı âliniz de baş oyuncuydunuz.

BAŞKAN – Müdahale etmeyin, rica ediyorum efendim.

HALİT DUMANKAYA (Devamla) – Meclisi idare eden Başkan, Sayın Kamer Genç’in -önce CHP’nin, sonra DYP’nin Başkanvekili- her oturumunda münakaşa çıkar; her oturumunu tarafsız idare etme alışkanlığı yoktur. Ama, ben onu yadırgamıyorum. Benim yadırgadığım, Refah Partisi Grubuna mensup arkadaşlarım, burada oturdukları zaman, bu idare tarzına, bu kürsünün önüne gelip karşı çıkarlardı, münakaşa ederlerdi, kavga ederlerdi, protesto ederlerdi. Fakat, Başkanın dün akşamki idareleri onların da hoşuna gitti, onlar da bundan gayet memnun oldu; beni üzen taraf budur. Yani, Refah Partili arkadaşlarım, kiracı oldukları zaman başka, ev sahibi oldukları zaman başka davranıyorlar.

HÜSAMETTİN KORKUTATA (Bingöl) – Mesuliyetler başka başka...

BAŞKAN – Müdahale etmeyin, rica ediyorum.

HALİT DUMANKAYA (Devamla) – Değerli arkadaşlarım, şunu belirtmek istiyorum. Arkadaşlarımın sıkıntısını anlıyorum. Şu yirmi günlük süre içerisinde iki şeyle karşı karşıya kaldılar: Çok şiddetle karşı çıktıkları Çekiç Güç’e “evet” demek zorunda kaldılar. Öyle ki, Çekiç Güç’ü vatanın satıldığı şeklinde yorumluyorlardı...

HÜSAMETTİN KORKUTATA (Bingöl) – Değiştirdik...

HALİT DUMANKAYA (Devamla) – ... ama, buna rağmen, hem de öyle bir Çekiç Güç kararnamesi getirdiler ki, en uzun müddetle, beş aylık bir süreyle bu Çekiç Güç’ün Türkiye’de kalmasını; yani, (U) dönüşünü oylarıyla sağladılar. (ANAP ve DSP sıralarından O “dönüşü” sesleri)

Değerli arkadaşlarım, ikinci konu şudur: Refah Partili arkardaşlarım, PTT’nin T’sine de şiddetle karşı çıkmışlardı.

HÜSAMETTİN KORKUTATA (Bingöl) – Hepsini değiştirdik.

HALİT DUMANKAYA (Devamla) – Öyle ki, Sayın Salih Kapusuz’a dedim ki, eskiden şu tutanaklara konuşan -şimdi biraz sonra açıklayacağım- arkadaşlarım buraya niçin gelip konuşmuyor da, benim, yeni milletvekili olmuş, hiçbir suçu olmayan, hiçbir dahli olmayan arkadaşlarımı konuşturuyorsunuz?!.

Değerli arkadaşlarım, şimdi, şu var: Bu Hükümet, Refah Partisinin tek başına iktidar olduğu hükümettir, doğrudur; çünkü, Sayın Tansu Çiller’i öyle yakalamışsınız ki, bir taraftan Yüce Divana gideceği korkusu... Dediğinizi yapmazsa, sizi Yüce Divana göndeririz...

HÜSAMETTİN KORKUTATA (Bingöl) – Sizi göndereceğiz.

HALİT DUMANKAYA (Devamla) –...orada haklısınız, tek başınıza Türkiye’yi idare ediyorsunuz; ama, gözünüzden kaçan bir şey var; onu size belirtmek istiyorum: Bu kanunun aralarına öyle şeyler sıkıştırırlar ki, sizi de atlatırlar; onun için, size bunu hatırlatmak istiyorum.

ŞEREF MALKOÇ (Trabzon) – Söyle, ne var sıkışmış?..

HALİT DUMANKAYA (Devamla) – Değerli arkadaşlarım, ben şunu belirtmek istiyorum: Sayın Bakan burada konuştu. Anavatan Partisi özelleştirmeye karşı bir parti değildir. Biz, özelleştirmeden yana olan bir partiyiz. Anavatan Partisi, muhalefette ne söylemişse, iktidarda onu yapan bir partidir. Biz, ne demiştik halka? Demiştik ki “ey, halk, eğer, bize oy verirseniz, bu yolsuzlukların hesabını soracağız.” İktidar olduk; aynısını yaptık...

HÜSAMETTİN KORKUTATA (Bingöl) – Hiçbir şey yapmadınız.

HALİT DUMANKAYA (Devamla) – Meclise getirdik yüzde 85’ini. Bakınız, TURBAN’ıydı, Toprak Mahsulleri’ydi, Petrol Ofisi’ydi; bunların hepsi, sizin haberiniz yok, burada kabul edildi; komisyonlar çalışıyor; 8 tane daha önergemiz de gündemde bekliyor; yani, Türkiye’deki yolsuzluk olaylarının yüzde 85’ini biz buraya getirdik. İktidar demedik, muhalef demedik, o dosyaların üzerine oturmadık.

Değerli arkadaşlarım, Refah Partisi sözcüsü arkadaşım, burada, bir sene evvel, yine, PTT’nin T’si görüşülürken, aynen şöyle diyordu: “Allah aşkına, niçin bu yasa için çalışıyorsunuz?.. Yani, satacak hiçbir malınız kalmadı mı? Altın yumurtlayan tavuğu birilerine peşkeş çekmek için, Sayın Başbakanın emriyle burada toplanmak ve gazetelerde de kimlere satılacağı belli olan bu nimetleri, bu şirketlere peşkeş çekmek Meclisin itibarını zedelemez mi?” Refahlı bir başka arkadaşım laf atıyor, diyor ki “sadece Meclisin değil, Türkiye’nin itibarını zedeler.”

O gün, muhalefetteyken, Türkiye’nin itibarını zedeleyecek olduğunu söylediğiniz bu satış, bugün, yirmi günde ne oldu da, Türkiye’ye bir onur getirme durumuna geldi; bunu sormak istiyorum değerli arkadaşlarım.

Değerli arkadaşlarım, Anavatan Partisinin Türkiye’ye verdiklerini, beş senede, birer birer, mirasyedi gibi harcadınız. Şimdi de sıra PTT’nın T’sine geldi, onu da satacaksınız. Biz “niçin satacaksınız, niçin özelleştireceksiniz?” demiyoruz. Biz diyoruz ki “Endişemiz var, telaşımız var.” Maddeler görüşülürken söyleyeceğim, bu satırlar arasında, yine bazı gizli şeyler var. O nedenle, korkumuz şudur: Acaba peşkeş çekilecek midir?

BAŞKAN – Sayın Dumankaya, 2 dakikanız var efendim.

HALİT DUMANKAYA (Devamla) – Değerli arkadaşlarım, şunu hemen belirtmek istiyorum: Sayın Bakan oradan diyor ki: “Bunu geciktirenlerin vebali var” Herhalde, bunu, Anavatan Partisine söylemiyor; bunu geciktiren Refah Partisine sesleniyor. O zaman, burada gecenin geç saatlerine kadar görüşüldüğünde -şu tutanaklarda- Refah Partisinin bunu engellediği görülmektedir. Bizim Sayın Genel Başkanımızın bu yasayı hazırladığını söylüyor. Bu olay, Hükümetten komisyonlara gelir, komisyonlar ihtisas komisyonudur. Öyle, yarım saat önce toplanıp, orada, selin önünden mal kaçırır gibi hemen iki saatte görüşmüş, ondan sonra buraya getirilmiştir.

Buraya geldiğinde, ben Meclis toplanmadan, yoklama yapılmadan yarım saat evvel müracaat ettim; ama, Sayın Başkan “söz alan var mı?.. Yok. 2 nci maddeye geçiyorum” diyor. Halbuki, benim yazılı müracaatım var. Niçin yazılı müracaatım var? Çünkü, sözlü müracaatımın kale alınmayacağını biliyorum, Sayın Başkandan endişem var, onun için yazılı olarak veriyorum.

Maddeler görüşülürken, yine Refah Partili arkadaşlarımın söylediklerini, bizim bunlara vereceğimiz cevapları, altlarında gizli olan şeyleri izah edeceğim. Biz muhalefet olarak uyaracağız, uyarı görevimizi yapacağız.

Bu duygu ve düşüncelerle, ülkemize hayırlı olmasını diliyorum.

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Dumankaya.

Gerçi, Sayın Halit Dumankaya, beni tenkit etti; ama, kendisine teşekkür ederim; her tenkit insanları küçültmez, büyütür.

İBRAHİM YAŞAR DEDELEK (Eskişehir) – Tenkidine bağlı; sen öyle zannet.

BAŞKAN – Şahsı adına, Sayın Zekeriya Temizel; buyurun efendim.

Sayın Temizel, konuşma süreniz 10 dakika efendim. (DSP sıralarından alkışlar)

ZEKERİYA TEMİZEL (İstanbul) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı üzerinde şahsım adına söz almış bulunuyorum. Hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Değerli milletvekilleri, bazı hisselerinin özelleştirilmesine ilişkin yasal düzenleme yaptığınız bu kurum, yani Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketi, bugün, ülke olarak övünmekte haklı olduğumuz kurumlarımızdan birisidir.

Bu kurum, son derece çağdaş bir teknolojiye sahip olup, yatırım darboğazını aşmış, hem finansman hem de teknik açıdan yabancı teknoloji ve kaynağa gereksinim duymayan bir yapıdadır; kârlıdır ve yıllık getirisi de en az 150 trilyon lira dolayındadır.

Bunlardan da önemlisi, ülke telekomünikasyon sisteminin, çağdaş teknolojinin gerisinde kalmaması için, araştırmalarını ve yatırımlarını, sorumluluk anlayışı içerisinde sürdürmek yükümlülüğü vardır.

Niteliklerini, ayrıntılara girmeden, çok özet olarak belirttiğim bu kurumun özelleştirilmesinin nedeni nedir; bu kurum neden özelleştirilmek istenmektedir?

Hiçbir çağdaş ülke, telekomünikasyon gibi bir alanını devrederek, gelecekte gereksinme duyacağı ya da çağın gerisinde kalmamak için gerekli olan yatırımlarını tamamen ticarî güdülerle davranacak bir kuruluştan bekleme beklentisine giremez, girmemelidir. Yani, devlet, kâr amacıyla davranan bir kuruluştan, ülkenin, çağdaş ülkeler düzeyinde ve son tekniklerle telekomünikasyon imkânlarına sahip bir durumda bulundurulmasını bekleyecektir. Değerli arkadaşlar, bu, bir hayaldir.

Bir kurumun özelleştirilmesinin iki tane temel nedeni olabilir. Nedir bu temel nedenler? Bir tanesi, özelleştirilecek kurumun teknolojisi eskidir; yatırım için kaynak bulamayan devlet, özelleştirme suretiyle bu kaynağı harcamaktan kurtulmaktadır. İkinci neden de, kuruluş zarardadır; devlet, bu kuruluşun zararından kurtulmak için özelleştirme yapmaktadır.

Değerli milletvekilleri, Türk Telekomünikasyon A.Ş. için bu nedenlerden hangisi geçerlidir? Hiçbirisi geçerli değildir. Bu durumda, bu kurumun özelleştirilmesinin nedeni nedir? Devlet, gelire ihtiyaç duymaktadır. Kamu harcamaları sağlıklı kaynaklara dayandırılmamaktadır. Kamu, giderlerini karşılayacak sağlıklı kaynaklara sahip olamayınca, bu durumda, elindeki varlıklarını satarak, faaliyetlerini devam ettirmek istemektedir.

Yani, değerli milletvekilleri, özelleştirme, sadece, kamu giderlerini karşılama konusunda gereksinme duyulan geliri karşılamak için yapılmaktadır. Peki, PTT’nin T’si satıldı, ülke sağlıklı gelir kaynaklarına kavuşturulmadığı zaman, önümüzdeki yıllarda da, yeniden, satabilecek bir (T) daha bulunabilecek mi? PTT’nin T’si satıldı; T’nin satışına aracılık edecek firmaların seçiminde de, daha önceden olduğu gibi, uygun usullerde davranıldı ve sonuç olarak, belki de, en büyük kazancı onlar elde etti; sonra ne olacak? Hem de bu satışı, blok satış yöntemiyle yaptınız ve Türkiye’nin en stratejik kurumu, birilerinin eline geçti. Peki, bundan sonra ne olacak? Telekomünikasyon alanında ülkemizi, çağdaş, gelişmiş ülkeler düzeyinde tutacak araştırma ve geliştirme faaliyetlerini kim yapacak? Türkiye, blok satış yöntemiyle yapılan satışlarda, bu tür kuruluşların, ne şekilde ele geçirildiğini; blok satışın, bu tür kuruluşlar açısından neye mal olduğunun örneklerini de, gerçekte gördü. Bu şekilde yapılacak bir blok satışın, aynı sonuçları doğurmayacağı, şu anda ileri sürülebilir mi?

Benden önce konuşan, Refah Partili değerli arkadaşım, daha önce, bazı maddeleri Anayasa Mahkemesince iptal edilen 406 sayılı Yasanın, bu düzenlemeden sonra, artık, herhangi bir mahzur taşımayan, dolayısıyla, gönül rahatlığı içerisinde, satışa olanak tanıyacak bir Yasa olduğunu iddia etti.

Değerli arkadaşlar, hisselerin yüzde 51’inin satışıyla ilgili 17 nci madde hükmü, 406 sayılı Yasada iptal edilmedi; daha önceden karşı çıkılan yasanın içerisinde de o hükümler vardı. Dolayısıyla, burada, sanki 51’i satılmayacak da 49’u satılacak gibi yeni birtakım değişiklikler yapıldığını ileri sürmek -ben, bu kürsülerde polemiğe girmem biliyorsunuz; ama- en azından, gerçeklerin açığa kavuşturulması için, zorunlu bir açıklama şeklindedir. Bu yapılan düzenleme, blok satış olayını ortadan kaldırıyor mu? Yani, Telekomünikasyon Anonim Şirketinin hisselerinin, blok olarak yabancıların eline geçmesini engelliyor musunuz? En fazla karşı çıktığınız konulardan birisi buydu; bu, bunu engellemiyor.

Biraz önce Sayın Topçu, buradan, satış koşullarının, bazı ülkelerdeki yasaların, daha doğrusu bu tür özelleştirmelerle ilgili ayrıntılı yasaların örneklerini gösterdi. Sizin getirdiğiniz yasa tasarısı, bu Mecliste, satış koşullarını, ayrıntısıyla, burada ortaya koyuyor mu? Yasa tasarısının hemen 1 inci maddesinin ikinci fıkrasına baktığınızda “değer tespiti sonuçları ile satışa sunulacak hisselerin ne kadarının ve hangi satış yöntemiyle satılacağına, çalışanlar ve küçük tasarruf sahiplerine ayrılan yüzde 5’lik payın ne oranda satılacağına Özelleştirme İdaresi Başkanlığının görüşü ve Ulaştırma Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca karar verilir” denilmektedir.

Yani, satış koşullarının hepsi, bu yasa çıktıktan sonra, Bakanlar Kurulu tarafından, Bakanlığın tavsiyesi ve Özelleştirme İdaresinin belirlemelerine göre belirlenecektir. Yani, Meclis olarak, Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketinin hisselerinin satışı konusunda, siz, şu anda, koşulları koyup da “ancak, bu koşullarda satılırsa, yararlı olabilir” diyebiliyor musunuz? Diyemiyorsunuz... Diyemiyorsunuz; çünkü, gelecekte, bu koşulları uygulayacak olan hükümetin de kim olacağını bilemezsiniz. Bu durumda, yasa, bu hisselerin satışında objektifliği sağlıyor, dolayısıyla “satış koşullarının hepsi, bu yasanın içerisinde vardır” demek ve daha önce ileri sürülmüş çekincelerden vazgeçmek, pek tutarlı bir davranış olmaz diye düşünüyorum.

Değerli milletvekilleri, ülke için bu kadar stratejik öneme sahip bir kuruluşun satış koşullarının, burada, bütün ayrıntılarıyla belirtilmesi gerekir. Eğer, Türkiye Büyük Millet Meclisi, bu kadar stratejik bir kuruluşun bile satış koşullarını belirleyemiyorsa, Türkiye Büyük Millet Meclisi, yasa yapmayla ilgili görevlerini gereğince yerine getiremiyor demektir. Bu da, zaten, Anayasanın 7 nci maddesine aykırı bir uygulama olur ve sonuçlarını, daha önce görüldüğü gibi, bir defa daha, Türkiye Büyük Millet Meclisi görme durumunda olur.

BAŞKAN – Sayın Temizel, 2 dakikanız var efendim.

ZEKERİYA TEMİZEL (Devamla) – Değerli milletvekilleri, Başbakanlığa tanınan yetkiler konusunda daha önceki uygulamalar, bu yetkilerin ne şekilde kullanıldığına ilişkin örneklerin, iyi örnekler olmadığını ortaya koymaktadır. Bu nedenle, daha önce, Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketinin hisselerinin satışıyla ilgili olarak bu kürsüden dile getirilen tüm sakıncalar, geçerliliğini, maalesef, hâlâ korumaktadır. Türkiye Büyük Millet Meclisinin bu konudaki kararını, tüm bu sakıncaları göz önünde bulundurarak vermesi gerektiğini umuyor ve bu vesileyle, tekrar, sizlere saygılar sunuyorum. (DSP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Temizel.

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Sayın Başkan, tutanaklar geldi efendim.

BAŞKAN – Efendim, gelmedi daha...

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Geldi efendim.

BAŞKAN – Hani, gelmedi... Arkadaşlara sordum, gelmedi.

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Bana geldiği için...

BAŞKAN – Sayın Topçu, yani, benim elimde mi... Ben, arkadaşlara söyledim; gelecek.

Rica ediyorum sayın arkadaşlarım... Yani, ille, beni zor duruma sokacak davranış biçimini tercih etmeyin. Benim yerimde olsanız, siz nasıl hareket edeceksiniz... Söyledim arkadaşa, “tutanağı getirin” dedim; gelmedi.

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Bana getirdiler de, onun için söylüyorum.

BAŞKAN – Bana getirmediler.

Sayın milletvekilleri, tasarının tümü üzerindeki müzakereler bitmiştir.

III. — YOKLAMA

BAŞKAN – Maddelere geçilmesinden önce bir yoklama isteği vardır; yoklama önergesi verenleri arayacağım ve yoklama isteğini yerine getireceğim efendim. (RP sıralarından “çoğunluk var” sesleri)

SALİH KAPUSUZ (Kayseri) – Sayın Başkan, biraz önce yoklama yapıldı.

BAŞKAN – Efendim, lütfen.. Arkadaşlarımız yoklama isteminde bulunmuşlar. Şu anda salonun görüntüsü, yoklamayı zorunlu kılan bir görüntü içinde.

Yoklamaya ilişkin önergeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Genel Kurul salonunda, toplantı yetersayısı için gerekli çoğunluk yoktur. İçtüzüğün 57 nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca yoklama yapılması için gereğini arz ve teklif ederiz.

Saygılarımızla.

BAŞKAN – Yoklama isteminde bulunan arkadaşlarımızın salonda bulunup bulunmadıklarını arayacağım:

İbrahim Yavuz Bildik?.. Burada.

İhsan Çabuk?.. Burada.

A. Turan Bilge?.. Burada.

Ali Günay?.. Burada.

Mustafa İlimen?.. Burada.

Mehmet Yaşar Ünal?.. Burada.

Fikret Uzunhasan?.. Burada.

A. Ziya Aktaş?.. Burada.

Mehmet Büyükyılmaz? Burada.

M. Cihan Yazar?.. Burada.

Abdulbaki Gökçel?.. Burada.

M. İstemihan Talay?.. Burada.

Bülent H. Tanla?.. Burada.

Fikret Ünlü?.. Burada.

Aydın Tümen?.. Burada.

Çetin Bilgir?.. Burada.

Hikmet Uluğbay? Burada.

Metin Şahin?.. Burada.

Bayram Fırat Dayanıklı?.. Burada.

Hayati Korkmaz?.. Yok.

MUSTAFA GÜVEN KARAHAN (Balıkesir) – Tekabbül ediyorum.

BAŞKAN – Efendim, biz, tekabbülü bunda kabul etmiyoruz, bizim uygulamamız öyle değil. (DSP sıralarından “21 kişi var” sesleri)

Tuncay Karaytuğ?.. Burada.

Yoklama yapılacaktır.

(Yoklama yapıldı)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, hiç kâğıtlara bakmadan, fazlasıyla toplantı yetersayımız vardır; çalışmalarımıza başlıyoruz.

VII. – KANUN TASARI VE TEKLİFLERİYLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER (Devam)

3. – Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Plan ve Bütçe Komisyonları Raporları (1/469) (S. Sayısı : 85) (Devam)

BAŞKAN – Maddelere geçilmesini oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Maddelere geçilmesi kabul edilmiştir.

1 inci maddeyi okutuyorum:

Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik

Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

MADDE 1. – 4.2.1924 tarihli ve 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun Ek 17 nci Maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

Hisselerin satışına ilişkin usuli işlemler 24.11.1994 tarih ve 4046 sayılı Kanun hükümlerine göre Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca yürütülür. Hisselerin değeri günün ekonomik koşulları gözönünde bulundurularak uluslararası finans ve sermaye piyasalarında kabul görmüş değerlendirme yöntemleri kullanılmak suretiyle değer tespit komisyonlarınca tespit edilir. Hisse satışı; halka arz, blok satış, yurt içi ve/veya yurt dışı sermaye piyasalarında satış, borsada borsa usul ve esasları çerçevesinde satış, menkul kıymetler yatırım fonları ve/veya menkul kıymetler yatırım ortaklıklarına satış suretiyle yapılır.

Değer tespiti sonuçları ile satışa sunulacak hisselerin ne kadarının ve hangi satış yöntemiyle satılacağına, çalışanlar ve küçük tasarruf sahiplerine ayrılan %5’lik payın ne oranda satılacağına Özelleştirme İdaresi Başkanlığının görüşü ve Ulaştırma Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca karar verilir. Blok satışta ihale şartları ihale tarihinden en az 45 gün önce, kesinleşmiş ihale sonuçları 15 gün içinde Resmî Gazetede ve Türkiye çapında yayınlanan yüksek tirajlı iki gazetede, yurt dışında ise uygun görülecek basın veya yayın organıyla en az bir defa yayınlanır. Hisselerin blok satışı ihalesinde kapalı teklif usulü uygulanır, nihaî devir işlemleri Bakanlar Kurulunca onaylanır.

BAŞKAN – Sayın Topçu, tutanağı getirttim. Bakın, Sayın Bakan sizinle ilgili şöyle diyor: “Sayın Topçu iyi anlayamamış galiba. Zaten, zaman zaman, anlamakta güçlük çeker bazı şeyleri” gibi bir cümle kullanmış. (Gülüşmeler)

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Evet...

BAŞKAN – Efendim, rica ediyorum, bırakın...

Yani, benim bildiğim kadarıyla...

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Ama, en sonda... Ahlakî...

BAŞKAN – Efendim?..

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – En sonunda diyorum... En son satırı okuyun...

BAŞKAN – Peki, oraya da bir bakayım da... Peki efendim...

Madde üzerinde, CHP Grubu adına Sayın...

HALİL İBRAHİM ÖZSOY (Afyon) – Açık olarak hakâret etmiş...

BAŞKAN – Efendim bir dakika... Şimdi, bu arada, tespit edelim...

YUSUF SELAHATTİN BEYRİBEY (Kars) – Neyi tespit edeceksin?..

HALİL İBRAHİM ÖZSOY (Afyon) – Bundan daha açık hakâret olur mu? Neyi tespit edeceksin?

BAŞKAN – Canım... Rica ediyorum arkadaşlar...

Cumhuriyet Halk Paritisi Grubu adına, Sayın Ayhan Fırat; buyurun efendim.

Süreniz 10 dakika

CHP GRUBU ADINA AYHAN FIRAT (Malatya) – Sayın Başkan, Yüce Meclisin değerli üyeleri; bugün, halk arasında ve Mecliste de, PTT’nin T’sinin satılması olarak bilinen yasa değişikliğinin, Anayasa Mahkemesince bozulmasından sonra, yeni durumunu görüşüyoruz. Ancak, gerekçede şöyle bir ifade var: “Değişen telekomünikasyon teknolojisinin olanaklarından yararlanmak, iç ve dış malî kaynak sağlamak, telekomünikasyon yatırımlarını süratle gerçekleştirmek, hizmetleri geliştirmek için...” Şimdi, bu gerekçenin, yalnız bir kısmı doğru, öbür kısmı yanlıştır.

Bugünkü PTT, ayda 20 trilyon, yılda 240 trilyon gelir temin eden bir müessesedir. Bu müessesenin yatırımları için gelirleri kâfidir, olanakları fazlasıyla vardır. Bunun satılışının tek nedeni, iç ve dış finans imkânlarını karşılamaktır; yani, Hükümet, bununla darboğazı aşmaya çalışmaktadır.

Ben inanıyorum ki, 53 üncü Hükümet görevde olsaydı, bugün, bu yasa, buraya aynen gelirdi; bunu açıklıkla söylüyorum; ama, Sayın Şevket Kazan, Sayın Abdullah Gül, aslan gibi yanımızda yer alırlardı ve daha önce dedikleri gibi, “bunu satmak vatana ihanettir” derlerdi. Sayın Şevket Kazan, 1993 yılında “eğer Telekomünikasyon AŞ’nin T’sini satarsanız, biz, Başbakanlık binasını işgal ederiz” demişlerdi; şimdi nerede?.. Bekliyorum!.. Aynı yasa burada!.. Sayın Abdullah Gül şerh koymuştu, neredeler?.. Bu arkadaşlar niye burada değiller?!.

Biraz önce konuşan Sayın Refah Partisi temsilcisi “bu yasa, eski yasadan farklı; eski yasada hepsi satılıyordu, bugün yüzde 49’u satılıyor” dediler. Hayır efendim, yasada bir değişiklik yok; iptal edilen yasa elimde, o zaman da yüzde 49’unun satılması öngörülüyordu. Bunu, şöyle veya böyle inkâr etmeye gerek yoktur, doğrusunu söylemek lazımdır; sizin tutumunuz o gün öyleydi, bugün böyle, buna karşı çıkamıyorsunuz.

Şunu söyleyeyim: Biz talebeyken, İstanbul’dan Malatya’ya gitmeden iki gün önce biletimizi alır, evimize “cumartesi sabahı oradayız” diye telgraf çekerdik. Hakikaten iki gün iki gece trenle giderdik, cumartesi günü öğle saatlerinde veya öğleden sonra kapı çalardı, açardık; postacıdan telgraf; bizim çektiğimiz telgrafı üç gün sonra postacı bize teslim ederdi. Bakın, o günkü PTT’yi -1950 veya 1955’lerden bahsediyorum- 1980’deki PTT’yi düşünün, bir de bugünkünü düşünün. 1982-1983 yılında PTT, Avrupa şartlarına, telekomünikasyonun en ileri mertebesine erişmiştir. Nasıl erişmiştir?.. PTT’de o zaman 90 bin kişi çalışırdı; bunların içinde genç dimağlar, değerli mühendis arkadaşlar, teknisyenler, bilgili uzman arkadaşlar hep birlikte Türkiye’yi karış karış gezdik ve PTT’yi bugünkü durumuna bu insanlar getirdi, bu 90 bin kişi getirdi. Şimdi siz, devletin altın yumurtlayan bu tavuğunu kesmeye çalışıyorsunuz.

Türkiye’de PTT kadar rantabl çalışan hiçbir müessese yoktur, kârlı hiçbir müessese yoktur. Arkadaşlar, bunun bugün yüzde 49’unu satacaksınız, yarın belki zorda kalacaksınız; üç sene veya iki sene bir rahatlık elde edeceksiniz, ondan sonra ne olacak?.. Devletin gelirleri azalınca -bakın, her sattığınız şeyde devletin havuzundan bahsediyorsunuz- havuza giren miktar azalıyor, muslukları kapıyorsunuz. Yarın devlet, bir jandarma devleti olur, bunu iyi düşünün.

Bu PTT, aynı zamanda sosyal amaçlı bir kurumdur. Bakın, İzmir’de ne olanak varsa, İstanbul’da ne olanak varsa, Hakkâri’de de aynı olanak vardır. Şemdinli ile Marmaris’te de aynı olanak vardır; orada da Avrupa ile konuşursunuz, orada da Avrupa ile konuşursunuz; orada da Amerika ile konuşursunuz, orada da konuşursunuz. Çünkü, ben, PTT’de çalışarak 22,5 yılını oraya veren bir arkadaşınızım; dağ, taş, Güneydoğu Anadolu’nun bilmediğim yeri kalmadı, ayrım yapmadan o hizmetleri götürebilmek için. Siz bunu satarsanız, özel sektör, Doğu Anadolu’ya, o köylere, o insanlara bu hizmeti götürür mü, soruyorum size? Nerede kârlıysa oraya gider.

Telefon, sosyal amaçlı bir vasıtadır; devlet elinde olacak ve devlet bunu vatandaşına götürecek. Bugün, en ücra köyümüzde telefon var. Özel sektörün elinde olsa, o köylere telefon gider miydi?

Sonra, bakınız, bir yanlışlık yapıyorsunuz. Bu sistemleri, radyolinkleri, koaksial kabloları, Katanya-Antalya denizaltı kablosunu yapan kurumun başındaki bir idareci olarak size şunu söyleyeyim: PTT’nin elindeki sistemlerin büyük bir kısmı NATO’nun hesaplarından gelmiştir. NATO malıdır; bunun üzerinden, Türkiye’nin en hayati askerî devreleri geçer; gizlilik son derece mühimdir ve ben, kendi insanıma, PTT’liye güveniyorum, ordunun muhaberesini ona emanet ediyorum; Türk Ordusu, muhaberesini, orada çalışan arkadaşlarıma emanet ediyor. Siz, böyle bir müesseseyi, böyle stratejik bir imkânı, bir yabancının eline vermeyi nasıl düşünebilirsiniz?

Bakınız, şimdi bir misal daha vereyim: PTT’ye bağlı bir Teletaş Fabrikası vardı. Bu Teletaş Fabrikasını, 1959 yılında, biz, Ulus’ta kurduk; sonra, bu nüveyi İstanbul’a götürdük ve orada bu nüve genişledi, biz de elimizden geldiği kadar yardım ettik ve bir Teletaş Fabrikası çıktı. Teletaş Fabrikası, Netaş Fabrikasıyla eşdeğerdi; elektroniğin A’sından Z’sine kadar her şey orada vardı; Türkiye’nin santrallarını yapıyordu, muhabere tesislerini yapıyordu. Özelleştirme İdaresi iki sene önce bunu sattı. Kim aldı? Bir ecnebi devlette iş yapan bir şirket aldı, yani, bir Belçika firması aldı. Şimdi, bu koca fabrika ne oldu? Kapandı. Beyin takımını aldı götürdü, bütün her şeyini aldı götürdü, koca fabrika kapandı, Teletaş gibi bir fabrika –damgasını vurmuştur Türkiye’de muhabereye- kapandı; buna hakkınız yok arkadaşlar.

Demin de söylediğim gibi, yılda 240 trilyon lira gelir temin eden bir müesseseyi satıyorsunuz; yılda 3 milyar doların üzerinde gelir temin ediyor. Kaça satacaksınız?..

BAŞKAN – Sayın Fırat, süreniz bitti efendim; süreyi uzatmıyoruz.

AYHAN FIRAT (Devamla) – Peki efendim.

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Fırat.

AYHAN FIRAT (Devamla) – Sayın Başkan, teşekkür etmek istiyorum.

BAŞKAN – Yok... Kusura bakmayın, süreyi hiç uzatmıyoruz; nasıl olsa başka maddelerde konuşursunuz.

AYHAN FIRAT (Devamla) – Peki, şunu da söylemek istiyorum...

BAŞKAN – Efendim, dünden beri süreyi uzatmıyorum.

AYHAN FIRAT (Devamla) – Efendim, bir dakika... Bir şey söyleyip bitireceğim.

BAŞKAN – Sayın Fırat, bakın, süreyi uzatmadım... Rica ediyorum...

AYHAN FIRAT (Devamla) – Peki Sayın Başkan...

BAŞKAN – Ama, mikrofon...

Tamam, yerinize buyurun...

AYHAN FIRAT (Devamla) – Biraz önce, ANAP’ın temsilcisi de burada konuştu; ama, açın bakın, ne Ulaştırma Komisyonunda ne de Plan ve Bütçe Komisyonunda ANAP’lı arkadaşların muhalefeti yok, CHP ve DSP’nin var. (CHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim; sağ olun.

Gruplar adına başka söz talebi?..

MURAT BAŞESGİOĞLU (Kastamonu) – Sayın Başkan, ANAP Grubu adına Sayın Topçu konuşacaklar.

BAŞKAN – ANAP Grubu adına Sayın Yaşar Topçu.

Sayın Topçu, süreniz 10 dakika efendim.

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Sataşmayla ilgili olarak söz istedim.

BAŞKAN – Hayır, siz Grup adına söz istediniz.

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Hayır, sataşmayla ilgili olarak söz istedim. Siz bana “bakıp inceleyeyim” demiştiniz. Şimdi “buyurun” dediniz, ben de onun üzerine çıktım.

BAŞKAN – Ben Grup adına söz vermiştim, eğer Grup adına konuşmayacaksanız...

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Grup adına da konuşurum.

BAŞKAN – Efendim, siz Grup adına konuşun, sataşmayla ilgili gerekirse size ayrıca bir ek süre vereceğim.

Buyurun.

ANAP GRUBU ADINA YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bu Parlamentoya geldiğim günden bu yana, 1987’den bu yana, hep hak bildiğimiz, ülke yararına bildiğimiz, millet için bildiğimiz, halk için bildiğimiz şeyleri savunarak geldik. Bunları savunurken de, polemik veya demagojik işlerden uzak durmaya çalıştık. Daima işin esasını, aslını kolladık. Demin, burada tasarının tümü üzerinde görüşme yapılırken, ben konuştuktan sonra kürsüye gelen Sayın Bakan ve arkasından grup adına söz alan Refah Partili arkadaşımız, bizim savunduğumuz şeyleri çarpıtmak istedi. Sayın Bakan dedi ki: “Canım, siz hükümette iken satmak istiyorsunuz da, muhalefet olunca engelliyorsunuz”

Değerli arkadaşlar, Türkiye’de devlet küçültülmeli, halkın sırtında yük olmaktan çıkarılmalı. Devleti taşımak, halk için çekilmez bir yük olmaktan çıkmalı, bunlar elden çıkarılmalı; bunlar, iktidara yakın olanların kendi siyasî yandaşlarına peşkeş çektikleri kurumlar olmaktan çıkarılmalı. O zaman ne olmalı? Türkiye, hak eşitliği üzerine demokrasisini kurmalı, onun için de, bunlardan kurtulmalı, diyen, hep bunu savunarak gelen biziz. Bizim burada sözlerimiz, Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketinin hisselerinin yüzde 49’unun bir kısmının Posta İdaresine, bir kısmının çalışanlara, yüzde 35’inin de blok olarak satılmasına karşı olduğumuzdan dolayı değil. Biz diyoruz ki, bütün ülkeler bunları satarken yetkileri Ulaştırma Bakanına vermiyor, bir kişinin iki dudağı arasında olmuyor.

İşte, örneği var; bir tanesine 350 bin abone sağladınız, bir tanesini 60 bindeyken tıkadınız cezalandırmak için; sonra ne oldu?.. 1 milyar doları almadınız. “Kaynak arıyoruz, kaynak arıyoruz” diyorsunuz, kaynak orada üç senedir duruyor, 500’er milyondan 1 milyar dolar tahsil edeceksiniz, almıyorsunuz. Sayın Bakan diyor ki: “Efendim, bunu Sayın Yılmaz istedi.” Yılmaz’ın istediği maddeyi oradan çıkarıyorsunuz. Ne o? Şu cep telefonlarının lisanslarının verilip, 500’er milyon doların alınması.

Bir de, demin izah ettim ki, 150 bin aboneye kadar; bugünkü dolar bazıyla 83 trilyon... Ee, siz “olmayacak işlerden 10 milyar dolar çıkardık” diye -at martini de bre Hasan- millete yutturmaya kalkıyorsunuz da... Burada, gerçekten, devletin parası yatıyor. 350 bin abone, bir müşteri daha demek, bir hat daha demek. Kullandırmıyorsunuz... İşte, itirazımız oraya, samimiyetsizliğinize. İtirazımız, keyfî idarenize. Satış şartlarını niye burada konuşmuyorsunuz? Niye buraya getirmiyorsunuz?

Beyler, Sayın Bakanın demin söyledikleri doğru değildir. O, oradan, bürokratlarından aldı; ama, doğru değil; çünkü, bu işleri bilmez.

“İngiltere vatandaşına sattı...” 5 bin dolara satan ülke, tekel hakkı tanıdı. Türkiye’de, 406 sayılı Kanuna göre, komünikasyon hizmetleri tekeldedir. Sizin, yüzde 35’ini blok olarak verdiğiniz firma sizinle pazarlık edecek, diyecek ki: Bu tekeli ne zaman kaldırırsın, ne zaman kaldırmazsın? Tekeli ne kadar tutarsanız, yüzde 35’lik firma, sizin, halkın cebinden, o pahalı hizmetleriniz için aldığınız paraları vergiye dönüştürecektir; itirazımız buraya. Kanunu buraya getirsenize... Bakın, gösterdim burada; Amerikan kongresi 90 sayfalık yasayı oturup yapıyor da, İngiliz Parlamentosu yapıyor da, Türk Parlamentosunun bir noksanı mı var? Niye getirmiyorsunuz?.. Sözüm o; itiramızımız da oraya; meseleleri çarpıtmaya gerek yok. Biz, T’nin falan satışına, başka şeylerin satışına karşı değiliz.

Sayın Başkan diyor ki “ısrar etmeyin...” Ben, sataşma sebebiyle ısrar edince, “söz vereceğim” diyor; ama, ben, onu kurtarayım. Sayın Barutçu’ya ben bunları söyledim. Buradan bir arkadaşımız laf attı; ona da cevap verdim. Ben, Sayın Barutçu’nun ahlakî temayüllerini buraya getirmedim; ama, o, benimkini getirdi; hatta, anlamazlığı falan da getirdi “anlamaz” falan dedi.

İBRAHİM HALİL ÇELİK (Şanlıurfa) – Sayın Bakanla eski dostsunuz...

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – Bu Parlamentoda, Sayın Barutçu’yu da, beni de tanıyan herkes, ikimizin de zekâsını, anlayışını bilir, halk da bilir....

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Bana söz hakkı doğuyor...

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – Bir dakika...

BAŞKAN – Sayın Bakan... Sayın Topçu... Rica ediyorum...

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – Şimdi, İngilizlerin bir sözü var...

BAŞKAN – İkiniz de en yakın arkadaşsınız, rica ediyorum...

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – İngilizlerin bir sözü var...

Bir dakika Sayın Başkanım...

BAŞKAN – Peki...

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – İngilizlerin bir sözü var. İngilizler diyor ki: “Bir söz söylendiği zaman, sözün içeriğinden çok, onu söyleyenin kişiliği önemlidir.”

Şimdi, beni, ahlakî değerlerimin zafiyetiyle kim itham ediyor? Sayın Barutçu. Bu ithamı yaparken, “yıllardır beraber olduğumuz masalar, odalar, kanepeler cansızdır, konuşamaz, nasıl olsa onlar biliyor bunu” diye düşünüyor; ama, bilen başka arkadaşlarımız var. Eğer, beni, ahlakî zaafla... Ki, ben, ahlakî zaafla siyaset yapmam; âdetim değil... Benim siyasetteki en büyük sermayem, onurum ve ahlakım...

MUSTAFA KEMAL AYKURT (Denizli) – Belli... Belli...

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – Bununla, Doğru Yol Partisinden istifa edip Anavatan Partisine geçmemi kastediyorsa, bana, Anavatan Partisine gitmeyi ilk teklif eden, beraber gitmeyi teklif eden Sayın Barutçu’dur. (ANAP sıralarından “Bravo” sesleri, alkışlar)

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Hayır, yalan söylüyor...

BAŞKAN – Tamam, tamam... Peki... Neyse, Sayın Bakan...

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – Kimin yalan söylediğini herkes bilir, masalar bilir....

LEVENT MISTIKOĞLU (Hatay) – Herkes biliyor...

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Hadi bakalım...

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – Aile hakkında söylediklerini cümle âlem biliyor, hakkını savunuyorum dediğim Doğru Yol Partililer biliyor. Onun için, ben sizin yerinizde olsam, bu konuya girmezdim. Burada, benim söylediğim yasayla ilgili şeylere cevap verilmesini isterdim; yanlış yaptınız ve ben de o yanlışa cevap verdim. Yine de, Sayın Başkanın ve arkadaşların ikazıyla, geçmişin hatırıyla, hafif şeyler söyledim, daha başka şeyler de söyleyebilirdim.

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Söyle, söyle...

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – Biz, birbirimizi tanırız. Ben, sizin ahlakınızı bilirim, siz de benimkini; ama, bilip de buraya gelip söylemezseniz, o zaman sizi namert sayarım.

Saygılar. (ANAP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Topçu.

VIII. – SATAŞMALARA İLİŞKİN KONUŞMALAR

1. – Ulaştırma Bakanı Ömer Barutçu’nun, Sinop Milletvekili Yaşar Topçu’nun şahsına sataşması nedeniyle konuşması

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Sayın Başkan, yani, zapta filan hiç lüzum yok, burada belli... Lütfen...

BAŞKAN – Sayın Bakan, bir dakika...

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Hayır, sataşma var, söz istiyorum.

BAŞKAN – Bir dakikanızı rica edeyim efendim... Size söz vereceğim Sayın Bakanım...

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Tabiî... Tabiî..

BAŞKAN – Zaten, nasıl olsa, Bakan olarak konuşma hakkınız var da...

Sayın Bakan, şimdi, ben de...

İBRAHİM YAŞAR DEDELEK (Eskişehir) – Zabıtlardan sonra...

BAŞKAN – Efendim, rica ediyorum... Bakın, sayın arkadaşlarım, gerçekten, bir Meclis Başkanvekili...

HASAN GÜLAY (Manisa) – Tutanağı isteyin...

BAŞKAN – Arkadaşlar, rica ediyorum... (ANAP sıralarından gürültüler) Zor durumumu da izah ediyorum. Burada, hepimiz arkadaşız; hele, Sayın Topçu ile Sayın Bakanımız eski dostlar, arkadaşlar ve aynı partide yıllarca kardeşçe mücadele etmişler, masalarda oturmuşlar, kadeh tokuşturmuşlar... Şimdi, ne olur, ikinizden de rica ediyorum...

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Sataşmaya meydan vermemek kaydıyla bir açıklama yapmak istiyorum.

BAŞKAN – Yani, bu insanlar... Olabilir; işte, siyaset, bazen kendi kulvarı dışına itebiliyor, ben de itildim mesela. Onun için, eğer uygun görürseniz...

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Sataşmaya meydan vermeyeceğim...

BAŞKAN – Peki Sayın Bakanım.

MURAT BAŞESGİOĞLU (Kastamonu) – Bu şekilde karşılıklı sonu gelmez Sayın Başkan.

BAŞKAN – Efendim, size, Hükümet adına söz vereyim.

ASLAN ALİ HATİPOĞLU (Amasya) – Tarafsız olmuyorsunuz Sayın Başkan.

BAŞKAN – Benim yerimde olsanız, siz nasıl tarafsız olursunuz, size sormak istiyorum?

ASLAN ALİ HATİPOĞLU (Amasya) – Hayır; bizim için tutanakları istetiyorsunuz; onlara söz veriyorsunuz.

BAŞKAN – Sayın Bakanım, rica ediyorum, yeni bir sataşmaya meydan vermeyin.

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Sayın Başkan, Yüce Meclisin değerli üyeleri; size, yine pek fazla ifade ettim; ama, ne kadar ıkınabilirim bilmiyorum; ama, biraz evvel söyledim, burada, bize oy veren, bize gönül veren milyonlar var. Ikınırım sıkınırım; ama, bazı şeyleri söylemeye mecburum.

Şimdi, Sayın Topçu ile birbirimizi iyi tanıdığımız doğrudur, çok doğrudur. Ben de hiçbir şeye girmiyorum; müşterek arkadaşlarımız var, müşterek arkadaşlarımıza bırakıyorum değerlendirmeyi; daha fazla söylemiyorum. Yalnız, bir şeyi söylüyorum: Sayın Topçu 5 dakika güzel konuşur, ondan sonra sallar. Çok salladı... Ben daha ileri bir şey söylemek istemiyorum; yalnız, burada yanlış bir şey söylemedi; yanlış demeyeceğim, yalan söyledi! Ben, Doğru Yol Partisinin bugünkü Sayın Genel Başkanıyla ikibuçuk sene mücadele ettim partim içerisinde, ikibuçuk sene...

İBRAHİM YAŞAR DEDELEK (Eskişehir) – Sonra bağlandınız!..

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Devamla) – Hayır... Sayın Dedelek, sen konuşuyorsun değil mi?! Sen bari konuşma canım, sen bari konuşma!.. (DYP ve RP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Efendim, rica ediyorum Sayın Bakan... Rica ediyorum efendim.

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Devamla) – Şimdi, bakınız, bir şey söyleyeyim: Ben, ikibuçuk sene haysiyet ve şerefimle mücadele ettim parti içerisinde; ama, ben, bir gün partiden istifa etmeyi düşünmedim. Sayın Topçu’nun şimdi mensubu bulunduğu partinin Sayın Genel Başkanı alaka gösterdiler -o günkü gazetelerde vardır; o gazeteleri yarın veya biraz sonra buraya getiririm- görüşme talep ettiler; “durup dururken, bir milletvekilinin, herhangi bir sebep yokken, başka bir partinin Genel Başkanıyla görüşmesini, zina, zina, siyasî zina kabul ederim” dedim.

Siz onbeş gün dayanamadınız muhalefete; onbeş gün dayanamadınız ve bir yerlere uçtunuz gittiniz. Bugün, ben, sizin ön sırada oturmanızı da yadırgamıyorum; ön sıraya, arada sırada gelebiliyorsunuz. Eziklik içerisinde bulunduğunuzu biliyorum; büyük eziklik içerisindesiniz.

İRFAN KÖKSALAN (Ankara) – Sana öyle geliyor.

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Devamla) – Cenabı Allah, sizi, kimsenin durumuna düşürmesin.

Yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum. (DYP sıralarından alkışlar)

2. – Sinop Milletvekili Yaşar Topçu’nun, Ulaştırma Bakanı Ömer Barutçu’nun şahsına sataşması nedeniyle konuşması

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Sayın Başkan...

BAŞKAN – Buyurun. Size ne dedi?

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Yalan meselesi üzerine... “Yalan söylüyor” dedi. Ben, şimdi, yerini, zamanı söyleyeceğim; yalan meselesini söyleyeceğim.

BAŞKAN – Efendim...

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Hayır... Söyleyeceğim... Mümkün değil...

BAŞKAN – Şimdi, Sayın Topçu, bakın... (ANAP sıralarından gürültüler)

Bir dakika efendim, daha söz vermedim size. (ANAP sıralarından gürültüler)

Arkadaşlar, bir dakika... Benim, Meclisi yönetmem lazım. Bir dakika efendim...

Şimdi, arkadaşlar, bakın, şurada her çıkan arkadaş öteki arkadaşa sataşırsa, o da ona sataşırsa, sizden rica ediyorum, bu Meclis nasıl yönetilir?..

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Efendim, izin verir misiniz...

“Yalan söyledi” dedi Sayın Barutçu, yalan meselesine cevap vereceğim.

BAŞKAN – Sayın Topçu, bir dakikanızı rica ediyorum. Yerinize bir oturun.

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Hayır efendim.

BAŞKAN – Efendim, beni bu kadar tahakküm etmeyi; rica ediyorum, bir beş dakika oturun yerinize.

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Efendim, yalan meselesi... Hayır... Bitsin, kapansın iş. Ben sataşmadan, hiçbir şey söylemeden...

BAŞKAN – Ama, akadaşımız da “sataşmayacağım” dedi, o da geldi sataştı.

YAŞAR TOPÇU (Sİnop) – Hayır, sataşmayacağım... Hiçbir şey...

BAŞKAN – Peki, sizden rica ediyorum... İki dakika...

MEHMET GÖZLÜKAYA (Denizli) – Sayın Başkan...

BAŞKAN – Efendim, bir dakika... Rica ediyorum, bana biraz yardımcı olun arkadaşlar.

Sayın Topçu, bir dakika efendim...

ERKAN KEMALOĞLU (Muş) – Yaşar Topçu, sen biraz fazla ileriye gidiyorsun!.. Ayıp, ayıp!.. Seni dışarıya çıkarmam!..

BAŞKAN – Efendim, rica ediyorum... Rica ediyorum arkadaşlar... Sayın İdare Amirlerini göreve çağırıyorum.

(DYP ve ANAP sıralarından gürültüler, kürsü önünde toplanmalar)

ERKAN KEMALOĞLU (Muş) – Şimdiye kadar tahammül ettik; ayıp yahu!..Ne dedi adam sana şimdi?!..

NURHAN TEKİNEL (Kastamonu) – Utanmıyor musun?!.. Terbiyesiz adam... Ne hale getirdin...

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, oturur musunuz efendim... Sayın milletvekilleri...Sayın Topçu, sizden rica ediyorum, şimdi buna cevap vermeyin de, sonra ben, oturum içerisinde size söz vereyim efendim.

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Ben cevap vereceğim efendim.

BAŞKAN – Sayın Topçu... Sayın Topçu, sizden rica ediyorum... Sayın Topçu, rica ediyorum... Biraz sonra, ortalık sakinleşsin, size söz veririm efendim. (DYP ve ANAP sıralarından gürültüler)

Arkadaşlar, yerinize oturun... Oturmazsanız, birleşime ara vereceğim.

Sayın arkadaşlar, lütfen yerinize oturun efendim... Sizden rica ediyorum... Rica ediyorum, oturur musunuz efendim.

Sayın milletvekilleri, bakın, televizyondan millet bu yayını seyrediyor; rica ediyorum, Meclisin görüntüsünü bu şekle sokmayalım.

Sayın Topçu, sizden rica ediyorum... Bir arkadaş olarak, bir Başkanvekili olarak sizden rica ediyorum... Buna biraz sonra cevap verirsiniz, ben oturum içerisinde...

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Sadece bir cümle söyleyeceğim, bir olay söyleyeceğim o kadar.

ASLAN ALİ HATİPOĞLU (Amasya) – Sayın Başkan, şimdi söz vermezseniz oturduğunuz makamı zedelersiniz.

BAŞKAN – Bakın, sizden rica ediyorum...

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Bir olay söyleyeceğim, iki dakika sürmeyecek.

BAŞKAN – Bakın, beni de çok zor duruma düşürüyorsunuz. Sizden rica ediyorum...

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – İki dakika sürmeyecek. Söylenenlere cevap vermeyeceğim. Yalnızca bir şey söyleyeceğim.

BAŞKAN – Efendim, yeni bir sataşmaya meydan vermeyin.

NURHAN TEKİNEL (Kastamonu) – Yeter Başkan, yeter!..

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Efendim “yalan” dediği olaya cevap vereceğim.

MEHMET GÖZLÜKAYA (Denizli) – Sayın Başkan, gündeme dönelim. Gündeme dönemezsek, bu devam eder.

BAŞKAN – Tamam efendim. Yeni bir sataşmaya meydan vermemek üzere...

YAŞAR TOPÇU (Sinop) – Sayın Başkan, Yüce Meclisin değerli üyeleri; yalan söylemek gibi bir itiyadım hiçbir zaman olmadı. Hele, böyle, 25-30 sene beraber arkadaşlık ettiğimiz bir arkadaşımız için kötü söz söylemeyi de hiç düşünmedim. Zaten, ilk konuşma metnim incelenirse, kendisine, şahsına müteallik bir şey de söylemedim. Bana, şahsıma müteallik söyleyen -burada şimdi arkadaşlarımız bağırıyor- Sayın Barutçu. Ben, şahsıma sataşmadan dolayı cevap hakkı istedim.

MAHMUT YILBAŞ (Van) – Hiçbir şey söylemediniz yani!

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – Şahsına bir şey söylemedim. Bakanlık icraatını eleştiririm, o benim hakkım. Benim bakanlığımın icraatını da siz eleştirirsiniz, o da sizin hakkınız. Şimdi, burada dedi ki “yalan söyledi” (DYP sıralarından gürültüler)

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Sayın Başkan, partiye hakaret ediyor, genel başkana hakaret ediyor. Böyle şey olur mu?

YAŞAR TOPÇU (Devamla) – “Yalan söyledi” dedi. Ben hayatımda yalan söylemedim. Bana, benim arabamın içerisinde, burada şimdi milletvekili olarak bulunmayan bir arkadaşımızla beraber “Mesut Beyle ben konuştum, oraya gidelim” diyen Sayın Barutçu değil de, inkâr ediyorsa, hiçbir söyleyeceğim yok. (ANAP sıralarından alkışlar) “Hayır, inkâr etmiyorum” diyorsa, sözünü geri alması lazım. (DYP sıralarından gürültüler) İnkâr ediyorsa, o inkârı göze alıyorsa, ben, söylediğini kabul ediyorum.

Saygılar. (ANAP sıralarından alkışlar, DYP sıralarından gürültüler)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Topçu.

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) –Sayın Başkan, söz istiyorum.

BAŞKAN – Tamam arkadaşlar...

Sayın Bakanım, siz Bakan olarak... Efendim, siz biraz bize yardımcı olun. Rica ediyorum...

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Sayın Başkan, yerimden açıklayayım.

BAŞKAN – Hayır efendim, müsaade etmiyorum. Sayın Bakan, müsaade etmiyorum. Yoksa, tatil edeceğim bakın.

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Sayın Mesut Yılmaz, ifadesinde...

BAŞKAN – Efendim, rica ediyorum... Hayır; size konuşma hakkı vermiyorum Sayın Bakan.

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Kendisiyle görüştüğümü Sayın Mesut Yılmaz ifade ederse, ben, mebusluktan ve buradan ayrılmaya söz veriyorum.

BAŞKAN – Sayın Bakan, zatı âliniz bakanlık makamında oturuyorsunuz... Rica ediyorum.

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Yalnız, acaba, Sayın Mesut Yılmaz’ın ifadesinden sonra, müfteri de ayrılır mı?

BAŞKAN – Rica ediyorum.

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Zabıtlara geçmesi bakımından söylüyorum.

VII. – KANUN TASARI VE TEKLİFLERİYLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER (Devam)

3. – Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Plan ve Bütçe Komisyonları Raporları (1/469) (S. Sayısı : 85) (Devam)

BAŞKAN – Gruplar adına başka söz isteyen var mı efendim?

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Evet efendim.

BAŞKAN – Buyurun Sayın Soysal. (DSP sıralarından alkışlar)

Süreniz 10 dakika Sayın Soysal.

DSP GRUBU ADINA MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Ben, önümüzdeki yasa tasarısının 1 inci maddesi üzerinde konuşmak için Grubum adına söz aldım.

Sayın Başkan, gerilimli bir oturumda duygudan söz etmek yanlış olabilir; ama, beni, bu konu, yani PTT’nin T’si konusu duygulandırıyor. İnsanlar iki çeşit duygulanırlar. Diyelim ki, babanız telgrafçıdır, telefoncudur, baba mesleğidir, ona dokunulduğu için duygulanırsınız; bazen Manastırlı Hamdi edebiyatı yapabilirsiniz. Bu, konunun başka bir duygulanma boyutudur. Bir de, duyguyla aklın birbirine karıştığı durumlar vardır. Ben, bu konuda, aklımla duygularımın birbirine karıştığını hissediyorum ve onun için daha çok duygulanıyorum.

Niçin?.. Bakın, bu konu, Türkiye’nin gündemine somut olarak geldiği zaman, yani daha PTT’nin yapısı değiştirilmeye kalkıldığı zaman, Türk gazetelerinden birinde, hem de öyle solcu olmayan bir gazetede başlık şuydu: “Türkiye yıldızını satıyor.” Yani, PTT’nin T’sinin satışı gündeme geldiği zaman, Türkiye’de konuyu biraz bilen insanlarımız “Türkiye’nin yıldızı satılıyor” dediler. Niçin yıldızı idi ve hâlâ niçin yıldızıdır ve yıldızı olduğu için de saklı tutulması gerekir? Bunu, ben, kendi sözlerimle değil, bu konuda gerçekten heyecan duymuş olan ve Türkiye’nin -başka bakımlardan eleştirebilirsiniz- bu alanda uluslararası sıçrama yapmasına imkân vermiş olan Rahmetli Özal’ın başdanışmanı olan ve uzun bir süre Kamu Ortaklığı İdaresinin, yani, bugün Özelleştirme İdaresi Başkanlığı adını taşıyan kuruluşun da başında bulunmuş olan Bülent Gültekin’in sözleriyle anlatmak istiyorum. Bülent Gültekin diyor ki -bu T’den bahsederdi- belki bizim dış dünyayla rekabet edebileceğimiz ender sektörlerden biridir.

Bakın, Türkiye bu konuda kendi genel gelişme düzeyiyle karşılaştırılamayacak ölçüde sıçrama yapmış olan bir ülkedir ya da öyle sayılan, bir zaman için böyle olan; ama, artık, bu yıldızlığı tartışmalı olmaya başlayan bir ülkedir ve şu getirilen yasa tasarısı, o yıldızı parlatmaya değil, elimizden kaçırmaya yöneliktir. Niçin böyle olduğunu maddenin ayrıntılarına girildiği zaman, özellikle Anayasaya aykırılık konusunda verilmiş önergemizi izah ederken açıklayacağım; ama, genel olarak maddenin tümü üzerinde şunu söyleyeyim ki, getirilen bu yöntem, bu kuruluşun da elden kaçmasına gidebilecek olan yöntemdir. Anayasa Mahkemesinin bundan önceki kararlarına tam uygunluk sağlanmış değildir. Anayasa Mahkemesi de bu konuda, hem hukukçuluk bilgisiyle hem de yüreği ulusal duygularla titreyerek karar vermiştir. Çünkü, bu konuda, yani, telekomünikasyon gibi, teknolojik sıçrama yaptığımız ya da yapmak üzere olduğumuz bir alanda gerçekten içimizin titremesi gerekir. Çünkü, önemli bir kaybımız olmuştur. Teletaş denen kuruluş, bu konularda titiz davranılmadığı için elimizden çıkmıştır.

Neydi Teletaş?..Teletaş, elektronik sanayide ve telekomünikasyona yönelik elektronik sanayide, Türkiye’nin sıçrama yapmak üzere olduğu bir kuruluştu. Önce, bir bölümünü özelleştirelim, satışa çıkaralım falan dendi; hatta, bu kadarı yetmez, dışarıdan biraz, teknik terimiyle, bilgi, knowhow alalım; onun için de, falanca büyük şirketi, yabancı şirketi buna ortak edelim diye başlayan bir süreç... Tıpkı, şimdikilere benzeyen yöntemlerle, yavaş yavaş, Teletaş denen kuruluşun; yani, Türkiye’yi gerçekten bu alanda yıldız yapacak olan kuruluşun elimizden uçup gitmesine yol açtı. Yalnız kuruluş muydu?.. Yalnız kuruluş değil; içinizde mühendis olanlarınız var, elektronik mühendisliği yapanlarınız var; bu alanda, Teletaş, bu alandaki araçların Türkiye’de imal edilebileceği bir teknolojinin; ama, yerli teknolojinin yaratılması konusunda bir hayli mesafe almıştı.

Bakın, bizim sanayimizin büyük kısmı, ithal teknolojiye dayanır; ona da, doğru dürüst, tekmil sanayi denmez aslında. Bir ülkenin, gerçekten sanayi ülkesi sayılabilmesi için, yabancı teknolojiyle kendi fabrikalarını kurması yetmez, makine üretmesi falan da yetmez; teknoloji üretmesi gerekir. İşte, Teletaş, telekomünikasyon alanında teknoloji üretebilecek, buna başlamış olan bir kuruluştu. Niye böyle oldu; onun hikâyesi uzundur ve TÜBiTAK’la falan ilgilidir, onun içerisindeki personel tasfiyesiyle ilgilidir; o personel tasfiyesi sırasında, çok değerli elektronik mühendislerinin, Teletaş denen kuruluşa, yerli kuruluşa gidişleriyle ilgilidir; ama, şöyle ya da böyle, Türkiye, o konuda da yıldızlaşmak üzereydi, bir yabancı şirket buna el attı; kuruluş yalnız elimizden kaçmakla kalmadı, bu ülkenin binbir çabayla yetiştirdiği, yabancı ülkelerde milyarlarca lira para harcayarak yetiştirdiği mühendisler de elimizden kaçtı. Hani, elimizden kaçtı, bir başka yerde tatil yapıyor olsa, ona da, insanın gönlü belki müsaade edebilir; ama, elimizden kaçtı, şimdi ALCATEL denen şirketin laboratuvarlarında, Hollanda’da, şurada burada çalışıyorlar.

Hani, ömür boyu çalışıyor olsalar, ona da razı olacağız; çünkü, müthiş teknolojik sıçrama yaparlar ve belki, sonlara doğru ülkelerine yararlı olabilirler dersiniz; ama, o şirketler belirli bir süre çalıştırıyorlar, işlerine yaradıktan sonra, üç dört yıl çalıştırdıktan sonra, haydi geriye... Ve insanlarımız, şimdi, yabancıların teknoloji üretmesine yarayan durumdadırlar.

İşte, onun için yüreğimiz bu konuda titriyor. Türkiye, rasgele bir kuruluşunun bir kısmını yabancı sermayeye açıyor değil...

BAŞKAN – Sayın Hocam, 1 dakikanız var.

MÜMTAZ SOYSAL (Devamla) – Bitiriyorum, 1 dakikada bitireceğim; daha sonra çok konuşacağım zaten.

Kuruluş, kamunun elinde, yüzde 51’i kamu sermayesi, yüzde 49’u, özel dağıtıma tabiî; bunun içerisinde de yüzde 34’ünün blok satışına karar veriliyor diyeceksiniz; ama, öyle bir kuruluş ki -ayrıntılarına girerek anlatacağım- bunun sermaye yapısı, o yasa çıkarılırken yapılan hatalar dolayısıyla sermaye yapısının sonuna kadar ulusal kalmasına, kamunun elinde kalmasına elverişli değil. İşte, o cep telefonları filan var ya, onların imtiyaz hakları dolayısıyla, kuruluş yavaş yavaş elimizden çıkabilir. Kuruluş, yüzde 10 ve yüzde 5 hisselerin yerli gözüken ellerde bulunması sırasında, onların elimizden kaçması dolayısıyla tamamen elden çıkabilir.

O bakımdan, bu madde, bundan önceki çeşitli yasa denemelerinde olduğu gibi, böyle bir olasılığı tamamen ortadan kaldırmayan bir maddedir ve elbette ki, buna oy vermeyeceğiz. Ayrıca, Anayasaya da aykıdır; Anayasaya aykırılığını bile bile bir maddeye oy vermek ise hiçbirimize yakışmaz.

Teşekkür ediyorum. (DSP ve CHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim efendim.

Gruplar adına konuşmalar bitmiştir.

Şahısları adına, Sayın Halit Dumankaya, Sayın Hikmet Sami Türk, Sayın Suat Pamukçu, Sayın Muhammet Polat, Sayın Fikret Karabekmez, Sayın İrfan Köksalan söz istemişlerdir.

Sayın Hikmet Sami Türk, Sayın Zekeriya Temizel ile yer değiştirmişlerdir.

Şimdi, Sayın Halit Dumankaya; buyurun efendim.

HALİT DUMANKAYA (İstanbul) – Sayın Mızrak’a devrediyorum.

BAŞKAN – Sayın Mızrak, buyurun.

Sayın Mızrak, süreniz 5 dakikadır efendim.

RECEP MIZRAK (Kırıkkale) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Değerli arkadaşlarım, bugünkü, Özelleştirme Kanunu ve bu çerçevede, bir noktada, Telekom’la ilgili yapılan müzakereler son derece önemli.

Burada, 1 inci madde görüşülürken, 1 inci maddede –daha önce, Hükümetin bir teklifi ve bir de bugün getirilen 1 inci madde var ki– bir husus, özellikle dikkatimizi çekti ve bununla ilgili bir önerge vermek istedik; ancak, önerge sayısının tamamlanmış olması dolayısıyla, maalesef, buna muvaffak olamadık.

Ancak, bu arada, bir tavsiyemiz olacak ki, o da şu: Daha önce getirilen 1 inci maddeyle ilgili düzenlemede, satılacak olan Telekom’un hisse senetlerinin değerleri tespit edilirken “hisselerin indirgenmiş nakit akımları -yani, net bugünkü değer- temettü verimi, net aktif değeri, amortize edilmiş yenileme değeri, fiyat-kazanç oranı, piyasa kapitalizasyon değeri, ekspertiz değeri ve fiyat-nakit akım oranı değerlendirme metotlarından biri veya birkaçı kullanılarak bulunacak olan değerden aşağı olmamak kaydıyla” diye bir husus bulunmaktadır. Yeni getirilen maddede ise “hisselerin değeri, günün ekonomik koşulları göz önünde bulundurularak, uluslararası finans ve sermaye piyasalarında kabul görmüş değerlendirme yöntemleri” denilmektedir.

Değerli arkadaşlar, burada son derece önemli iki husus var; en önemlisi “günün ekonomik koşulları dikkate alınarak” ifadesidir. Bu zamana kadar gerçekleştirilen özelleştirmelerde, yapılan en önemli tenkitlerden birisi, satış bedellerinin son derece düşük olmasıydı. Nitekim, buna birkaç örnek verecek olursak; bir tanesi, benim daha önce idarecisi bulunduğum Et ve Balık Kurumu ki, ekspertiz değerine göre, satış değerini, satış bedelini oranladığımız zaman, yaklaşık olarak yüzde 9’una tekabül etmektedir. Süt Endüstrisi Kurumunun satış bedeliyle ekspertiz değerini oranladığımız zaman, yaklaşık olarak yüzde 28’ine tekabül etmektedir. Geçen haftalar içerisinde Sümerbankın bazı yerleri özelleştirildi ve Türkiye Ziraî Donatım Kurumu da kendisini özelleştirdi; ikisini mukayese ettiğiniz zaman, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından yapılan özelleştirmenin piyasa değerlerinin, ekspertiz değerlerinin çok altında kaldığı görülmekte ve bunun izahı olarak da “ekonomik koşullar buna müsaade etmekte, ne yapalım, alıcı bunu verebilmekte, en yüksek teklif budur” denilebilmektedir.

Değerli arkadaşlarım, Sümerbankın Adana’da bir fabrikası yaklaşık olarak -yanlış hatırlamıyorsam- 480 milyar liraya satıldı. Sümerbankın bu fabrikasının 260 dönüm arazisi var. 260 dönüm arazinin bitişiğini, aynı Sümerbank, 1993 yılında; yani, iki sene kadar önce, Toplu Konut İdaresine, o zamanın parasıyla metrekaresini 130 bin liradan, bugünün parasıyla 1,5 milyon liradan sattı. 260’ı 1,5 milyon lirayla çarpacak olursanız, Sümerbankın, bugünün parasıyla yaklaşık olarak sadece 390 milyar liralık arsası söz konusu olmaktadır.

Yine, buna benzer başka örnekler var; Et ve Balık Kurumunun birkaç kombinası -geçenlerde gazetelerde de bahsedildiği gibi- 750 dönüm arazisi, 30 tane lojmanıyla beraber, üstelik vadeli olarak, 20 milyar liraya satıldı.

Bu bakımdan, buradaki “ekonomik koşullar gözönünde bulundurulmak suretiyle...” şeklindeki ifade, koskocaman bir tuzak olmakta ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından ya da başkaları tarafından ekspertiz değerinin, rayiç değerinin çok altındaki bir satışın da kılıfını, maalesef teşkil etmektedir.

Bir diğer husus “sermaye piyasalarında kabul görmüş değerlendirme prensipleri veya yöntemleri” deniliyor; ama, bu da son derece yuvarlak bir ifadedir. Bu da gene, ileride, birtakım yerlerde -beni bağışlasınlar, buradaki bazı sayın bakanlar da geçmişteki bu mücadelemize şahit olmuşlardır, hatta kendileri bizimle mücadeleye girmiş, bize destek vermişlerdir- yapılabilecek olan birtakım yolsuzluklara, usulsüzlüklere, ileride yapılacak olan birtakım peşkeşlere gene kılıf olacaktır. Bunu değiştirmemiz lazım...(DYP sıralarından “Ne bağırıyorsun!” sesleri)

Bağırırım...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Mızrak.

RECEP MIZRAK (Devamla) – Bir cümleyle bitiriyorum Sayın Başkan.

BAŞKAN – Sayın Mızrak, rica ediyorum... Bitti...

RECEP MIZRAK (Devamla) – Uzatmayacağım Sayın Başkan, teşekkür edeceğim ve bitireceğim.

BAŞKAN – Uzatmıyorum efendim...

RECEP MIZRAK (Devamla) – Cümlemi tamamlayıp, bitiriyorum efendim.

BAŞKAN – Efendim, rica ediyorum, sabahtan beri hiçbir arkadaşımın konuşma süresini uzatmadım. Şimdi, size, ek konuşma süresi verirsem, öteki arkadaşlar kızar bana efendim.

HALİT DUMANKAYA (İstanbul) – Konuşsun, Sayın Başkan.

BAŞKAN – Olur mu efendim, usul neyse onu uyguluyoruz.

RECEP MIZRAK (Devamla) –Benim bağırmam, ülke meselelerine karşı duyarlılığımdan ileri gelmektedir.

Hepinizi saygıyla selamlarım.(ANAP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Mızrak.

Sayın Hikmet Sami Türk, buyurun efendim.(DSP sıralarından alkışlar)

Sayın Türk, konuşma süreniz 5 dakika efendim.

Buyurun Sayın Hocam.

HİKMET SAMİ TÜRK (Trabzon) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; görüşmekte olduğumuz kanun tasarısı, daha önce, Anayasa Mahkemesince birkaç kez iptal edilmiş kanun hükmünde kararname ve kanunların devamı olarak gelmektedir.

Yeni bir iptale meydan vermemek için, yasama organı olarak, son derece dikkatli olmalıyız. Anayasanın 153 üncü maddesinin son fıkrasına göre, Anayasa Mahkemesi kararları, yasama, yürütme ve yargı organlarını bağlar.

Anayasa Mahkemesi, şimdi görüşülmekte olan maddenin önceki biçimini hangi nedenle iptal etmişti, bunu hatırlamakta yarar var. Anayasa Mahkemesinin, 24 Mayıs 1996 günkü Resmî Gazetede yayımlanan kararında, bir önceki iptal kararına yollama yapılarak “iptal kararında belirtilen ve yasayla saptanması zorunlu olan konuların tamamı, Özelleştirme Yüksek Kurulunun takdirine bırakılmıştır. Oysa, bu konuların, yasama organınca objektif, nesnel kurallara bağlanması, anayasal zorunluluktur. Bakan veya Özelleştirme Yüksek Kurulunun yetkilendirilmesi, yasama yetkisinin devri niteliğini değiştirmez” denilmektedir.

Acaba, bu gerekçe, hazırlanmış olan yasa tasarısında ne ölçüde karşılanmıştır? Benim yaptığım incelemeye göre, gerek Hükümetin hazırladığı gerek şimdi görüşmelere esas olan Plan ve Bütçe Komisyonunun kabul ettiği metin, Anayasa Mahkemesi kararının gereklerini yerine getirmemektedir; çünkü, burada, özelleştirme, yine Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca yürütülecektir.

Kanun tasarısı, birtakım değerlendirme ölçüleri getiriyordu. Plan ve Bütçe Komisyonunda benimsenen metne göre, şimdi bu ölçüler, uluslararası finans ve sermaye piyasalarında kabul görmüş değerlendirme yöntemleri olacaktır ve değerlendirme, tespit komisyonlarınca gerçekleştirilecektir.

Satış yöntemleriyse, bu konuda düşünülebilecek olan bütün satış yöntemlerinin adlarıyla, arka arkaya sayılması suretiyle belirtilmiştir: “Halka arz, blok satış, yurtiçi ve/veya yurtdışı sermaye piyasalarında satış, borsada, borsa usul ve esasları çerçevesinde satış, menkul kıymetler yatırım fonları ve/veya menkul kıymetler yatırım ortaklıklarına satış.” Bunlar, bu konuda zaten düşünülebilecek olan satış yöntemlerinin adlarıdır. Yasa koyucu burada, bir tercih yapmıyor. Tercihi kim yapacak? “Değer tespiti sonuçlarıyla satışa sunulacak hisselerin ne kadarının ve hangi satış yöntemiyle satılacağına, çalışanlar ve küçük tasarruf sahiplerine ayrılan yüzde 5’lik payın ne oranda satılacağına, Özelleştirme İdaresi Başkanlığının görüşü ve Ulaştırma Bakanının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca karar verilir.” Burada, iş, yine, sonunda Bakanlar Kurulunun takdirine bırakılmıştır; yasa koyucu, tercihini yapmamıştır. Yasa koyucu, sadece, birtakım satış yöntemlerini adlarıyla sıralamıştır. Bunlar sayılmasaydı dahi, zaten, düşünülebilecek olan satış yöntemleri bunlardı. Bu bakımdan, Anayasa Mahkemesi kararının gereği yerine gelmemiş bulunmaktadır.

Öte yandan, bu düzenlemede, daha önce başka konuşmacıların da değindikleri gibi, yabancılara satış konusunda herhangi bir sınırlama getirilmemiştir. Böylece, gerçek ve tüzelkişilere satılabilecek olan yüzde 34 oranındaki payların tamamı, blok satış yöntemiyle yabancıların eline gidebilecektir. Böyle stratejik önemi haiz bir kuruluşta, bu ölçüde bir yabancı egemenliğinin, ne ölçüde sakıncalı olacağını takdirlerinize sunarım.

Öte yandan, bu yöntemlerden bir bölümü son derece sakıncalıdır. Blok satış yöntemi, bunların başında gelir. Türkiye’de, öteden beri savunulan ve belki, özelleştirmeye bir anlam katabilecek olan sermayenin tabana yayılması düşüncesi, burada, çok zayıf bir yansıma bulmuştur.

Bütün bu nedenlerle, hazırlanmış olan yasa tasarısının 1 inci maddesi, Anayasa Mahkemesinin, bundan önceki iptal kararında belirttiği gerekçelerin gereğini yerine getirmemiştir ve bu bakımdan, yeni bir iptale meydan verebilir. Yasama Organının bu duruma düşmemesi ve bu konunun, böyle kronik bir sorun haline gelmemesi için, bir kez daha düşünülmesi ve belki, Hükümet tarafından, bu konunun olgunlaştırılması ve Anayasa Mahkemesi kararlarına uygun bir metin hazırlanması için, tasarının geri çekilmesi uygun olur düşüncesindeyim.

Yüce Meclisi saygıyla selamlarım. (DSP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim efendim.

Sayın milletvekilleri, 1 inci madde üzerindeki konuşmalar bitmiştir; ancak, madde üzerinde verilmiş önergeler vardır.

Birleşime saat 20.00’ye kadar ara veriyorum efendim.

Kapanma Saati: 19.20

ÜÇÜNCÜ OTURUM

Açılma Saati: 20.00

1 Ağustos 1996 Perşembe

BAŞKAN : Başkanvekili Kamer GENÇ

KÂTİP ÜYELER: Ünal YAŞAR (Gaziantep), Zeki ERGEZEN (Bitlis)

BAŞKAN – Türkiye Büyük Millet Meclisinin 86 ncı Birleşiminin Üçüncü Oturumunu açıyorum.

Sayın milletvekilleri, çalışmalarımıza kaldığımız yerden devam ediyoruz.

VII. – KANUN TASARI VE TEKLİFLERİYLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER (Devam)

3. – Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Plan ve Bütçe Komisyonları Raporları (1/469) (S. Sayısı : 85) (Devam)

BAŞKAN – Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Plan ve Bütçe Komisyonları raporları üzerindeki müzakelerde, 1 inci madde üzerindeki konuşmalar bitmişti; önergeler vardı.

Sayın Komisyon?.. Burada.

Sayın Hükümet?.. Burada.

Komisyon ve Hükümet yerlerini aldılar.

Maddeyle ilgili olarak verilmiş birçok önerge var; ancak, madde iki fıkradan ibaret olduğu için, İçtüzük gereğince, sekiz önergeyi geliş sırasına göre okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı yasa tasarısının 1 inci maddesinin, aşağıda belirtilen nedenlerle Anayasaya aykırı olduğu için, metinden çıkarılmasını arz ve teklif ederiz.

Yalçın Gürtan Müjdat Koç Mümtaz Soysal

Samsun Ordu Zonguldak

Cafer Tufan Yazıcıoğlu Hilmi Develi Zekeriya Temizel

Bartın Denizli İstanbul

Ali Ilıksoy Ayhan Gürel

Gaziantep Samsun

BAŞKAN – Öteki önergeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Görüşülmekte olan 85 sıra sayılı Yasa Tasarısının 1 inci maddesinin 1 inci fıkrasının, Anayasaya aykırı olduğu için, metinden çıkarılmasını arz ve teklif ederiz.

Ali Ilıksoy Yalçın Gürtan Mümtaz Soysal

Gaziantep Samsun Zonguldak

Hilmi Develi Cafer Tufan Yazıcıoğlu Müjdat Koç

Denizli Bartın Ordu

Ayhan Gürel Ali Günay

Samsun Hatay

BAŞKAN – Öteki önergeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının hisse satışına ve satış yöntemine ilişkin fıkranın değiştirilmesine ilişkin 1 inci maddesinin aşağıdaki şekilde değiştirilmesini saygılarımla arz ve teklif ederim.

A.Turan Bilge M.İstemihan Talay Sema Pişkinsüt

Konya İçel Aydın

M.Cihan Yazar Ali Rahmi Beyreli A.Ziya Aktaş

Manisa Bursa İstanbul

Madde 1.- 4.2.1924 tarihli ve 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun ek 17 nci maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

Hisselerin satışına ilişkin işlemleri Özelleştirme İdaresi hazırlar ve Bakanlar Kurulunca karara bağlanır.

Hisselerin değeri, ekonomik koşullar göz önünde bulundurularak, kabul görmüş ekonomik yöntemler dikkate alınarak, değer tespit komisyonlarınca tespit edilir.

Hisselerin satışında tekelleşmeyi önleyecek şekilde hareket edilir.

Blok satış yöntemi dışında kalan yöntemler uygulanır. Hisse satışı, hisselerin kontrolü sağlanacak biçimde yurtiçi sermaye piyasalarında satış borsada, borsa usul ve esasları çerçevesinde satış suretiyle yapılır.

Çalışanlar ve küçük tasarruf sahiplerine yüzde 5’lik pay ayrılır. Bu payın tamamı, uygun koşullarla, bu tanımlamaya uyan kişilere yukarıdaki satış yöntemlerinin herhangi biriyle yapılır.

BAŞKAN – Öteki önergeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Görüşülmekte olan 85 sıra sayılı yasa tasarısının 1 inci maddesinin birinci fıkrasının aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Yalçın Gürtan Ali Ilıksoy Müjdat Koç

Samsun Gaziantep Ordu

Mümtaz Soysal Hilmi Develi Cafer Tufan Yazıcıoğlu

Zonguldak Denizli Bartın

Ayhan Gürel

Samsun

1 inci maddenin birinci fıkrasının ikinci tümcesindeki “...hisselerin değeri...” ibaresinden sonra gelen “...günün ekonomik koşulları göz önününde bulundurularak...” ibaresi metinden çıkarılmıştır.

BAŞKAN – Öteki önergeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Görüşülmekte olan 85 sıra sayılı yasa tasarısının 1 inci maddesinin birinci fıkrasının aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Yalçın Gürtan Müjdat Koç Mümtaz Soysal

Samsun Ordu Zonguldak

Mustafa Yılmaz Erol Karan Mehmet Aydın

Gaziantep Karabük İstanbul

A.Ziya Aktaş Metin Şahin Mustafa Güven Karahan

İstanbul Antalya Balıkesir

Fevzi Aytekin A.Turan Bilge Ali Ilıksoy

Tekirdağ Konya Gaziantep

Birinci fıkranın başındaki:

“...hisselerin satışına ilişkin usuli işlemler 24.11.1994 tarih ve 4046 Sayılı Kanun hükümlerine göre Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca yürütülür” tümcesi metinden çıkarılmıştır.

BAŞKAN – Öteki önergeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Görüşülmekte olan 85 sıra sayılı yasa tasarısının 1 inci maddesinin ikinci fıkrasının aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Ali Ilıksoy Mümtaz Soysal Müjdat Koç

Gaziantep Zonguldak Ordu

Yalçın Gürtan Cafer Tufan Yazıcıoğlu Hilmi Develi

Samsun Bartın Denizli

Ali Günay Ayhan Gürel

Hatay Samsun

85 sıra sayılı yasa tasarısının 1 inci maddesinin ikinci fıkrasında “...ne oranda satılacağına...” ibaresinden sonra gelen “...Özelleştirme İdaresi Başkanlığının görüşü ve Ulaştırma Bakanlığının teklifi üzerine...” ibaresi metinden çıkarılmıştır.

BAŞKAN – Öteki önergeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı yasa tasarısının 1 inci madde ikinci fıkrasında yer alan “nihaî devir işlemleri Bakanlar Kurulunca onaylanır” ibaresinin “son devir muameleleri Bakanlar Kurulunca tasdik olunur” şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Yaşar Canbay Murtaza Özkanlı Cafer Güneş

Malatya Aksaray Kırşehir

Lütfi Yalman Suat Pamukçu

Konya Bayburt

BAŞKAN – Öteki önergeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı yasa tasarısının 1 inci madde ikinci fıkrasında yer alan “değer tespiti sonuçlarıyla satışa sunulacak hisselerin” ibaresinin “kıymet takdiri neticeleriyle satışa arz edilen hisselerin” şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Lütfi Yalman Cafer Güneş Yaşar Canbay

Konya Kırşehir Malatya

Mehmet Aykaç Zülfikar Gazi

Çorum Çorum

BAŞKAN – Şimdi, önergeleri aykırılık sırasına göre işleme koyacağım. Biliyorsunuz, İçtüzüğe göre, Anayasaya aykırılık önergeleri öncelik alır.

Efendim, Sayın Yalçın Gürtan ve arkadaşlarının verdiği önergede, maddenin tamamının Anayasaya aykırı olduğu öne sürülüyor. Sayın Ali Ilıksoy ve arkadaşlarının verdiği önergede ise, birinci fıkranın Anayasaya aykırı olduğu söyleniyor. Yalnız, İçtüzüğün 84 üncü maddesine göre, kanun tasarı ve tekliflerinin Türkiye Büyük Millet Meclisinde müzakeresi sırasında herhangi bir maddenin Anayasaya aykırı olduğu öne sürülebilir; bir fıkranın Anayasaya aykırı olduğu ileri sürülemez. Bu itibarla, o önergeyi işleme koymuyorum; ama, maddenin Anayasaya aykırı olduğuna ilişkin önergeyi işleme koyuyorum.

Şimdi önergeyi tekrar okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı yasa tasarısının 1 inci maddesinin aşağıda belirtilen nedenlerle Anayasaya aykırı olduğu için metinden çıkarılmasını arz ve teklif ederiz.

Yalçın Gürtan (Samsun) ve arkadaşları

BAŞKAN – Evet, bu, 1 inci maddenin Anayasaya aykırı olduğuna ilişkin önergedir.

Sayın Komisyon?..

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU BAŞKANI İ. ERTAN YÜLEK (Adana) – Katılmıyoruz efendim; çünkü, zaten, bunlar, Komisyonda, Anayasaya aykırı olmadığı gerekçesiyle görüşülerek buraya getiriliyor. Dolayısıyla, buna katılmamız mümkün değil zaten.

BAŞKAN – Katılmıyorsunuz.

Sayın Hükümet?..

SANAYİ VE TİCARET BAKANI E. YALIM EREZ (Muğla) – Katılmıyoruz.

BAŞKAN – Katılmıyorsunuz.

Önerge sahiplerinden herhangi birisi konuşmak istiyor mu; yoksa, gerekçeyi mi okutalım?

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Konuşmak istiyorum Sayın Başkan.

BAŞKAN – Buyurun Sayın Soysal. (DSP sıralarından alkışlar)

Sayın Soysal, süreniz 5 dakikadır.

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Sayın Başkan, değerli üyeler; Anayasaya aykırılık, biliyorsunuz, çeşitli biçimlerde olur.

AHMET UYANIK (Çankırı) – Yoruma bağlıdır.

MÜMTAZ SOYSAL (Devamla) – Evet, yoruma bağlıdır tabiî; ama, yorum yapacak olan asıl korum Anayasa Mahkemesidir.

AHMET UYANIK (Çankırı) – Sizden başka bilen yok!..

MÜMTAZ SOYSAL (Devamla) – Anayasa Mahkemesi de der ki “Biz, bir yasayı Anayasaya aykırı gördüğümüz için iptal etmişsek, sonra, arkasından, aynı konuda bir başka yasa çıkarsanız bile, bizim iptal ettiğimiz hükmü, değişik biçimlerde de olsa -ne bileyim, cümle yapısı, kelimeler vesaire- şekle yönelik değişik tarzda da olsa, tekrarladığınız zaman, o, belki de, Anayasaya aykırılıkların katmerlisidir.” Çünkü, daha önce, Anayasa Mahkemesi, bir düzenleniş tarzını Anayasaya aykırı görmüş; oturmuş, günlerce tartışmış; ondan sonra, günlerce oturup gerekçesini falan yazmış ve Anayasaya aykırı olduğunu Resmî Gazetede yayımlamış. İptal edilmiş olan bir yasayı, değişik biçimlerle, olduğu gibi tekrar getirmeye kalkmak, hem Anayasa Mahkemesine saygısızlıktır hem hukuka saygısızlıktır hem Anayasanın kendisine saygısızlıktır.

Anayasa Mahkemesi daha önce “satış yollarından hangisinin seçildiği ve bunun ne tarzda uygulanacağı yasayla açıkça belirlenmelidir” demiş; ama, önümüze gelen düzenlemede, bütün satış usulleri isim olarak sayılmış -şu usul ihaleydi, şuydu, buydu; önünüzde metin, ben tekrarlamayayım; onlar tekrar sayılmış- ama, Anayasa Mahkemesi bu saymayı yeterli görmemiş ki. Demiş ki “bunlardan hangisiyle satacağınızı, yasama organı olarak saptayın.” Çünkü, söz konusu olan kuruluş, rasgele bir kuruluş değil ki; bugün konuştuğumuz gibi, trilyonlarca lira eden ya da milyarlarca dolar eden bir kuruluş. Bunun nasıl satılacağını yasama organı saptasın. Bunun değeri nasıl saptanacak, onu da saptasın; ama, sadece, burada belirtildiği gibi, bütün bu usullerden herhangi birisiyle olabilir dediniz mi?.. Onu daha önce de demişsiniz, o da iptal etmiş. Şimdi, bu, Anayasa Mahkemesine karşı ve sisteme karşı, bu böyle olmaz diyen sisteme karşı, zannediyorum, en büyük Anayasa ihlalidir.

Onun için, biz, bu yapılan düzenlemenin, bırakın iptali, çok çabuk, yürürlüğü durdurma kararına kurban olacağını bildiğimiz için ve Meclisi de bu akıbetten korumaya çalıştığımız için, buna oy vermeyeceğiz.

Teşekkür ederim. (DSP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Soysal.

Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler...

ALİ ILIKSOY (Gaziantep) – Karar yetersayısının aranmasını istiyoruz.

BAŞKAN – Efendim “kabul edenler” dedikten sonra karar yetersayısını arayamayız; onu da müteakip önergede istersiniz.

Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... Önerge kabul edilmemiştir.

Müteakip önergeyi işleme koyuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının, hisse satışına ve satış yöntemine ilişkin fıkranın değiştirilmesine ilişkin 1 inci maddesinin aşağıdaki şekilde değiştirilmesini saygılarımla arz ve teklif ederim.

A. Turan Bilge Konya ve arkadaşları

Madde 1: 4.02.1924 tarihli ve 406 Sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun ek 17 nci maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir:

Hisselerin satışına ilişkin işlemleri Özelleştirme İdaresi hazırlar ve Bakanlar Kurulunca karara bağlanır.

Hisselerin değeri ekonomik koşullar göz önünde bulundurularak, kabul görmüş ekonomik yöntemler dikkate alınarak, değer tespit komisyonlarınca tespit edilir.

Hisselerin satışında tekelleşmeyi önleyecek şekilde hareket edilir.

Blok satış yöntemi dışında kalan yöntemler uygulanır.

Hisse satışı, hisselerin kontrolü sağlanacak biçimde, yurtiçi sermaye piyasalarında satış, borsada borsa usul ve esasları çerçevesinde satış suretiyle yapılır.

Çalışanlar ve küçük tasarruf sahiplerine yüzde 5’lik pay ayrılır. Bu payın tamamı uygun koşullarla, bu tanımlamaya uyan kişilere, yukarıdaki satış yöntemlerinin herhangi biriyle yapılır.

BAŞKAN – Sayın Komisyon katılıyor mu önergeye?

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU BAŞKANI İ.ERTAN YÜLEK (Adana) – Katılıyoruz.

BAŞKAN – Hükümet?..

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Katılıyoruz Sayın Başkan.

BAŞKAN – Komisyon ve Hükümet önergeye katılıyor.

Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Önerge kabul edilmemiştir.

Diğer önergeyi işleme koyuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Görüşülmekte olan 85 sıra sayılı yasa tasarısının 1 inci maddesinin birinci fıkrasanın aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Ali Ilıksoy Gaziantep ve arkadaşları

1 inci maddenin birinci fıkrasının ikinci tümcesindeki “hisselerin değeri” ibaresinden sonra gelen “günün ekonomik koşulları göz önünde bulundurularak” ibaresi metinden çıkarılmıştır.

BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu efendim ?.

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU BAŞKANI İ ERTAN YÜLEK (Adana) – Katılıyoruz Sayın Başkan.

BAŞKAN – Sayın Bakan?..

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Katılıyoruz Sayın Başkan.

BAŞKAN – Komisyon ve Hükümet önergeye katılıyor.

Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... Önerge reddedilmiştir.

Diğer önergeyi...

BİLTEKİN ÖZDEMİR (Samsun) – Sayın Başkan, Komisyonun katıldığı tüm önergelere Büyük Millet Meclisinin katılmamasını, Komisyonumuzun itibarı açısından dikkatlerinize sunuyorum.

BAŞKAN – Efendim, bunu, yalnız, bugün nazara almıyoruz. İşte, bazen Komisyon... Tabiî, Meclis Komisyona güven... Neyse...

Efendim, burada güvenoylaması yapmıyoruz Sayın Özdemir.

Diğer önergeyi işleme koyuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Görüşülmekte olan 85 sıra sayılı yasa tasarısının 1 inci maddesinin ikinci fıkrasının aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Ali Ilıksoy Gaziantep ve arkadaşları

85 sıra sayılı yasa tasarısının 1 inci maddesinin ikinci fıkrasından “ne oranda satılacağına” ibaresinden sonra gelen “Özelleştirme İdaresi Başkanlığının görüşü ve Ulaştırma Bakanlığının teklifi üzerine” ibaresi metinden çıkarılmıştır.

BAŞKAN – Sayın Komisyon önergeye katılıyor mu efendim?

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU BAŞKANI İ. ERTAN YÜLEK (Adana) – Katılıyoruz.

BAŞKAN – Sayın Hükümet?..

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Katılıyoruz Sayın Başkan.

BAŞKAN – Sayın Hükümet ve Sayın Komisyon önergeye katılıyor.

Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Önerge reddedilmiştir.

METİN ŞAHİN (Antalya) – Komisyon hakkını kötüye kullanıyor.

BAŞKAN – Diğer önergeyi işleme koyuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Görüşülmekte olan 85 sıra sayılı yasa tasarısının 1 inci maddesinin birinci fıkrasının aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Ali Ilıksoy Gaziantep ve arkadaşları

Birinci fıkranın başındaki:

“hisselerin satışına ilişkin usuli işlemler 24.11.1994 tarih ve 1046 sayılı Kanun hükümlerine göre, Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca yürütülür” tümcesi metinden çıkarılmıştır.

BAŞKAN – Sayın Komisyon önergeye katılıyor mu efendim?

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU BAŞKANI İ. ERTAN YÜLEK (Adana) – Katılıyoruz Sayın Başkan.

BAŞKAN – Sayın Hükümet?..

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Katılıyoruz Sayın Başkan.

BAŞKAN – Sayın Komisyon ve Sayın Hükümet önergeye katılıyorlar.

Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Önerge reddedilmiştir.

ALİ ILIKSOY (Gaziantep) – Hükümet ve Komisyon hikâye!.. Onlar dinlemiyorlar.

BAŞKAN – Onlar dinliyorlar; sizin dinlediğiniz gibi arkadaşlar da dinliyorlar; çünkü, Genel Kurulda olan bütün üyeler sessiz oturduğuna göre herşeyi dinliyorlar demektir.

Diğer önergeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı yasa tasarısının 1 inci madde ikinci fıkrasında yer alan “nihaî devir işlemleri Bakanlar Kurulunca onaylanır” ibaresinin “son devir muamaleleri Bakanlar Kurulunca tasdik olunur” şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Yaşar Canbay Malatya ve arkadaşları

SALİH KAPUSUZ (Kayseri) – Önergeyi geri alıyoruz.

BAŞKAN – Önerge geri alınmıştır.

Diğer önergeyi de geri alıyor musunuz?

SALİH KAPUSUZ (Kayseri) – Geri alıyoruz.

BAŞKAN – Diğer önerge de geri alınmıştır.

Maddedeki herhangi bir değişiklik önergesi kabul edilmemiştir; ancak, maddenin açık oya sunulması konusunda bir önerge var; okutup, imza sahiplerini arayacağım:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Görüşülmekte olan maddenin Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün 81 ve 143 üncü maddeleri uyarınca açık olarak oylanmasını arz ve teklif ederiz.

Saygılarımızla.

Yavuz Bildik?.. Burada.

Tuncay Karaytuğ?.. Burada.

Mustafa Güven Karahan?.. Burada.

Fevzi Aytekin?.. Burada.

Mehmet Aydın?.. Burada.

Hasan Gülay?.. Burada.

Hilmi Develi?.. Yok.

Mustafa İlimen?.. Burada.

Fikret Uzunhasan?.. Burada.

Mehmet Yaşar Ünal?.. Burada.

Ziya Aktaş?.. Burada.

Mehmet Büyükyılmaz?.. Burada.

M. Cihan Yazar?.. Burada.

Sema Pişkinsüt?.. Burada.

Mahmut Erdir?.. Burada.

Erol Karan?.. Yok.

BAŞKAN – Açık oylamada imza tekabbül edilebilir.

HASAN HÜSAMETTİN ÖZKAN (İstanbul) – 15 kişi var zaten.

BAŞKAN – Peki.

Devam edelim.

Teoman Akgür?.. Burada.

Necati Albay?.. Burada.

İhsan Çabuk?.. Burada.

Ali Rahmi Beyreli?.. Burada.

HİKMET ULUĞBAY (Ankara) – Tekabbül ediyorum Sayın Başkan.

METİN ŞAHİN (Antalya) – Tekabbül ediyorum.

BAŞKAN – Evet, Sayın Uluğbay ile Sayın Şahin tekabbül ediyorlar.

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – 15 kişi var efendim.

BAŞKAN – Efendim, bu kanun tasarılarının açık oylaması yirmi milletvekilinin istemiyle oluyor. O sizin bahsettiğiniz onbeş oy, genel, başka konulardaki açık oylamadır.

HASAN HÜSAMETTİN ÖZKAN (İstanbul) – Dün 15 kişi yeter demediniz mi?..

BAŞKAN – Hayır, dün 15’i yeterli görmedim.

Siz verdiğiniz önergelerdeki imza sayılarını bir kontrol edin. Tutanaklar burada, getirip kontrol edebiliriz. (DSP sıralarından gürültüler)

Bakın, İçtüzüğün 81 inci maddesinin ikinci fıkrasını okursanız, kanun tasarı ve tekliflerindeki açık oylamanın yirmi milletvekili tarafından isteneceği orada belirtilmiştir.

Şimdi, açık oylamanın şeklini Genel Kurulun oyuyla belirleyeceğim.

Açık oylamanın, kupaların sıralar arasında dolaştırılmak suretiyle yapılmasını oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Açık oylamanın kupaların sıralar arasında dolaştırılmak suretiyle yapılması kabul edilmiştir.

Yalnız, açık oy isteminde bulunan sayın milletvekili arkadaşlarımız oy kullanmazlarsa, o zaman açık oylama istemi kabul edilmemiş olur; onu da hatırlatmak istiyorum.

Kupalar dolaştırılsın.

(Oyların toplanmasına başlandı)

BAŞKAN – Sayın Bakan ve Komisyon yerini alsınlar; çünkü, müzakerelere devam ediyoruz.

Sayın milletvekilleri, oylama işlemi devam ederken 2 nci maddeyi okutuyorum.

METİN ŞAHİN (Antalya) – Oylamanın neticesini alalım önce.

HASAN HÜSAMETTİN ÖZKAN (İstanbul) – Devam edemezsiniz Sayın Başkan.

BAŞKAN – Efendim, her zaman yapıyoruz... Rica ediyorum.

METİN ŞAHİN (Antalya) – Oylamanın sonucunu alalım...

BAŞKAN – Efendim, oylamanın sonucunun alınmasını gerektiren bir durum yok.

2 nci maddeyi okur musunuz efendim.

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Olmaz Sayın Başkan...

ALİ ILIKSOY (Gaziantep) – Yanlış yapıyorsunuz...

HİKMET ULUĞBAY (Ankara) – Sayın Başkanım, olmaz...

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, hani diyoruz ya, insanlar akla, izana, sağduyuya sahip. İşte, bu akıl, izan, sağduyu, zamanı iyi kullanmak için verilmiş insanlara, tamam mı.

ALİ ILIKSOY (Gaziantep) – Usule aykırı işlem yapmayın..

HALİT DUMANKAYA (İstanbul) – Sayın Başkan, hangi maddeyi görüşüyoruz?

BAŞKAN – Şimdi, 2 nci maddenin okunmasına başlayacağız.

HALİT DUMANKAYA (İstanbul) – Peki, oylama sonucu 2 nci madde kabul edilmedi?!.

BAŞKAN – Edilmediyse, 2 nci madde müzakeresi düşer.

HALİT DUMANKAYA (İstanbul) – Ee, o zaman, niye fuzulî...

BAŞKAN – Ama, boş oturacağımıza zamanı değerlendirelim.

Buyurun, 2 nci maddeyi okuyun.

MADDE 2. – 4.2.1924 tarihli ve 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun ek 18 inci maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

Ulaştırma Bakanlığı, Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketinin önerisi üzerine lisans verilecek katma değerli telekomünikasyon hizmetini ve bununla ilgili gerekli görülen nitelik ve şartları Özelleştirme İdaresi Başkanlığına bildirir. Lisans değeri, yurt dışı emsal lisans satışlarında kullanılan yöntemler esas alınarak bu Kanundaki esaslara göre değer tespit komisyonlarınca belirlenir.

Bu değer, Ulaştırma Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunun onayına sunulur. Lisans satışı, onaylanan değer üzerinden Ulaştırma Bakanlığınca 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa göre gerçekleştirilir. Lisans sözleşmesi Danıştayın incelemesinden geçirildikten sonra Ulaştırma Bakanlığınca sonuçlandırılır.”

BAŞKAN – Grupları adına söz isteyenler isimlerini bildirsinler...

Şahısları adına Sayın Halit Dumankaya, Sayın Hikmet Uluğbay, Sayın Suat Pamukçu, Sayın Muhammet Polat ve Sayın Fikret Karabekmez söz istemişlerdir.

Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına Sayın Algan Hacaloğlu; buyurun. (CHP sıralarından alkışlar)

Süreniz 10 dakika Sayın Hacaloğlu.

CHP GRUBU ADINA ALGAN HACALOĞLU (İstanbul) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.

Sayın Başkan, değerli arkadaşlarım; Telgraf ve Telefon Kanununun 2 nci maddesi üzerinde Cumhuriyet Halk Partisinin görüşlerini dile getirmek üzere söz almış bulunuyorum; hepinize saygılarımı sunuyorum.

1991 yılında yapılan seçimlerden sonra kurulan SHP-DYP Koalisyon Hükümetinin, Türkiye’nin önündeki sorunları aşmak, demokratikleşmeyi gerçekleştirmek ve ülkenin o zaman da, günümüzde de ekonomide en önemli sorun alanlarından biri olan KİT’leri; yani, kamu girişimciliğini sağlıklı bir yapıya oturtabilmek için bir ilke kararına varılmıştı; özelleştirme, özerkleştirme, yeniden yapılanma, kamu girişimciliğini, Türkiye’nin ihtiyaçlarına yönelik olarak ayağa kaldırabilmek için, üç ayaklı bir politika olarak Hükümet Protokolünde yer almıştı; bu anlayışla bir kurumun oluşturulması gündeme gelmişti ve böyle bir kararlılıkla Koalisyon Hükümeti, 1991 Kasımında göreve başlamıştı.

KİT’lerin önemine bu kürsüden çok değinildi. Konuyu, ilk konuşmamda da, bir kaç cümleyle, Yüce Meclisin bilgisine sunmuştum. İnanıyorum ki, bu Yüce Meclis çatısı altında herkes, kamu girişimlerinin, Türkiye’nin sanayileşmesi ve ekonomisi içindeki geçmiş ve bugünkü konumunun bilincindedir.

Ne yazık ki, 1991 Kasımından sonraki uygulamalarda, Koalisyon ortağımız DYP’nin, bu reform yaklaşımının özerkleştirme ve KİT’lerin yeniden yapılandırılmasına yönelik ilkeleri gözardı etmesi, o konudaki çalışmalara yanaşmaması, konuyu sadece bir eksende, özelleştirme ekseninde sürdürmeyi hedef alması bir kilitlenme yaratmış ve önemli sayıda KİT’ler, 80’li yılların ortasında, satılmak üzere, özelleştirilmek üzere devredildikleri Özelleştirme İdaresinin, ömründe sanayi tesisi görmemiş gençlerden oluşan o özelleştirme idaresinin bakımına, yetkisine, sorumluluğuna devredilmişti; yani, hem yıllardır o günden günümüze faaliyetlerini sürdüreceklerdi hem de her an satışı bekleyeceklerdi. Bu yanlışlığın, bu çarpıklığın sonucu olarak, KİT’ler büyük yara aldılar; yapılandırılmadılar, rehabilitasyonları yapılmadı, idame yatırımları yerine getirilmedi, yenilenmeleri sağlanmadı, teknolojik açıdan geri kaldılar, ciddî bir sıkıntıya dönüştüler. Açıkça belirtiyorum, KİT’ler bugünkü yapılarıyla da taşınmaları çok güç bir noktaya geldiler. KİT’leri hepimiz, özenle, bir temel sorun, sanayimizin, yapılanmamızın bir temel konusu olarak ele almalıyız.

Şimdi görmekteyim ki, Refah-Doğru Yol Hükümetiyle, Refah Partisi de, muhalefet döneminde dile getirdiği politikaların aksine, bir özelleştirme rüzgârına kapılmış ve o esintiyle, iktidarının daha ilk günlerinde, şu anda görüşmekte olduğumuz yasa tasarısı ile Telgraf ve Telefon Kanununda yapacağı bir değişiklikle, TELEKOM hisselerinin önemli bir bölümünün satışını gündeme getirmektedir.

Değerli arkadaşlarım, ilk önce, burada, özelleştirmeye ilişkin ayrıntıları konuşmadan evvel, zannediyorum ki, ülke ekonomisine yüzde 30’lar, yüzde 40’lar düzeyinde katkıda bulunan, sanayimizin belkemiğini oluşturan KİT’lerin bu işlevlerini sürdürebilmeleri için, ortak bir sorumluluğumuzu, ortak bir kararlılığımızı dile getirmemiz gerekiyor.

Değerli arkadaşlarım, KİT’lerin bir sıkıntısı varsa, onların nedeni bizleriz, biz siyasetçileriz; çünkü, yıllardır, biz, KİT’lerin bir çiftlik anlayışıyla yönetilmelerine alan açtık; çünkü, bizler, yani siyasîler, her parti, KİT’lerin yönetimlerini, siyasetten uzak kalan, milletvekili olamayan, yahut da belirli noktaya gelemeyen arkadaşlarımızı veya emekliye ayrılan arkadaşlarımızı meşgul edebilecek bir iş alanı olarak gördük.

Değerli arkadaşlarım, öncelikle, KİT’leri, özerk, verimli, etkin, katılımcı bir yapıya kavuşturarak, teknolojik yapılanmalarını sağlamamız gerekir. Bu bağlamda, özellikle, stratejik mal ve kamusal yarar amaçlı hizmet üreten sektörler ile, ülkenin kalkınmada öncelikli bölgelerindeki gelişmişlik farklarını gidermeye yönelik sanayi alanlarında ve ileri teknoloji alanlarında KİT’lerin, muhakkak ve muhakkak, bugün de yarın da Türkiye ekonomisi ve sanayiinde temel bir işlevi olacağını hep beraber görmemiz, ona göre özelleştirme ve KİT’lerin rehabilitasyonu konularında politika üretmemiz gerekmektedir.

Şimdi, tartışmakta olduğumuz Telekomünikasyon, teknolojik yapılanma açısından diğerlerinden çok daha şanslı bir kuruluş; çünkü, faaliyet alanı, 1980’li yıllarda gelişen teknolojinin ürünü olarak, sonucu olarak, belirli dış dünyayla rekabet edebilir bir yapıda olan kuruluş.

Ancak, dünya, insan hakları ve bilgi çağına doğru yönelirken, dünya bilgi şebekesiyle bütünleşmeyi sağlayacak ulusal bilgi şebekelerinin geliştirilmesi ve bu alandaki diğer yapılanmaların sağlanması için, telekomünikasyon sektörüne, bu alandaki araştarma ve geliştirme yatırımlarına ve faaliyetlerine ciddî kaynak ayrılması lazım ve ülkemiz koşullarında, görülmektedir ki, özel sektör bu aşamada bu kaynakları ayıramamaktadır, ayırmamaktadır.

Bu nedenle de, telekomünikasyonun özelleştirilmesine bakarken, bu kuruluşun ileriye yönelik olarak, bugünden çok daha ileri bir noktaya taşınabilmesinin koşullarının sağlanması zorunludur.

Değerli arkadaşlarım, Anayasanın 167 nci maddesi, bildiğiniz gibi, piyasalarda fiilî veya anlaşma sonucu doğacak tekelleşme ve kartelleşmenin önlenmesini öngörmektedir. Tasarının bu maddesinin içerisinde de, tekelleşmenin önlenmesini dikkate alacak bir anlayışla özelleştirmenin yapılması konu edilmektedir.

BAŞKAN – Sayın Hacaloğlu, 1 dakikanız var efendim.

ALGAN HACALOĞLU (Devamla) – Tekelleşmenin önlenmesini dikkate alacak anlayış ile tekelleşmenin önlenmesi farklı duyarlılık alanlarıdır. O nedenle, bu madde, Anayasanın 167 nci maddesinde özünü bulan, tekelleşmeye yönelik duyarlılığın gereğini yeterince karşılamamaktadır. Bir noktada, 49 yıla kadar devri deniliyor: Değerli arkadaşlarım, bu sektörde 49 yıla kadar yaşayabilecek bir teknoloji var mı?! Bu, fiilen devir anlamına gelir.

Bu duygularla, bu Mecliste sağduyunun hâkim olacağına ve bu konuda alınacak olan kararlarda ulusal çıkarların gözetileceğine inanıyor, hepinize saygılarımı sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Hacaloğlu.

DSP Grubu adına Sayın Soysal, buyurun efendim. (DSP sıralarından alkışlar)

Sayın milletvekilleri, tabiî, ben, fazla müdahale etmek istemiyorum; ama, söz alan arkadaşlarımız, maalesef, maddeye bağlı olarak konuşmuyorlar; yine takdiri kendilerine bırakıyorum.

Sayın Soysal, süreniz 10 dakika efendim.

DSP GRUBU ADINA MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Sayın Başkan, şu kutunun içindeki sonuç belli olmadan...

BAŞKAN – Sayın Soysal, bir saniyenizi rica ediyorum, sürenizi durduruyorum.

Oyunu kullanmayan sayın üye?.. Yok.

Oylama işlemi bitmiştir, kupalar kaldırılsın.

(Oyların ayırımına başlandı)

MÜMTAZ SOYSAL (Devamla) – Sayın Başkan, uyguladığınız...

BAŞKAN – Sayın Soysal, bu hususu artık tartışmayalım, bunu her zaman yaptık...

MÜMTAZ SOYSAL (Devamla) – Yine yapmamız gerekiyor efendim; bir şey yanlışsa, düzeltilinceye kadar yapmamız gerekiyor.

BAŞKAN – Efendim, benim yanlış yaptığım konusunda hiçbir tereddütüm yok.

MÜMTAZ SOYSAL (Devamla) – Uyguladığınız yöntem yanlıştır efendim; çünkü, bir tasarının bir maddesinin akıbetini bilmeden ikinci maddesi hakkında nasıl konuşacağız...

HİKMET ULUĞBAY (Ankara) – Bir maddenin görüşmesi devam ederken, bir önceki madde için oy kullandırıyorsunuz.

MÜMTAZ SOYSAL (Devamla) – Yasa bir bütündür. Şimdi, bu hisseler satılıyor mu satılmıyor mu, daha bilmiyoruz ki.

AHMET İYİMAYA (Amasya) – Varsayılıyor.

MÜMTAZ SOYSAL (Devamla) – Varsayımla gidemeyiz ki; hukuk, değil mi...1 inci maddenin akıbetini bilmiyoruz ki.

BAŞKAN – Burada varsayım yok Sayın Hocam, burada gerçekler görünüyor zaten, oylamanın gerçek sonucunu biz Başkanlık olarak kürsüden görüyoruz.

MÜMTAZ SOYSAL (Devamla) – Ha, o başka tabiî, zatı âliniz görüyorsunuz. Zaten bütün mesele de orada efendim. Zatı âliniz sonuçları görüyorsunuz da, ben de bir sonucu görüyorum; bu yasa da, yine iptale mahkûm. (DSP sıralarından alkışlar)

Bakın, neden? Meclis, şimdiye kadar -bu kaçıncı gelişi bilmiyorum; ama, ben evveliyatını da bildiğim için bir izlenimimi anlatayım- her defasında, bir noktasını düzeltiyor; ama, Meclis, oturup da bütün noktaları düzeltse daha doğru olmaz mı? Bakın, bundan önceki gelişlerden hangisinde bilmiyorum; ama, bu lisans satışlarının, lisans sözleşmesi dolayısıyla, Danıştayın incelemesinden geçmesi gerektiğini söylemiştik; çünkü, imtiyaz niteliğindedir. Siz, onun imtiyaz olmadığını yasaya yazsanız bile, eğer imtiyaz niteliğindeyse, Anayasa gereği Danıştay incelemesinden geçmesi gerekir demiştik; ama, burada, arkadaşlarınız “hayır, biz böyle diyorsak öyledir” demişlerdi; ama, Anayasa Mahkemesi “hayır, siz öyle deseniz de, öyle değildir” dedi. Şimdi, o nokta düzeltilmiştir. Maddenin sonunda “lisans sözleşmesi Danıştayın incelemesinden geçirildikten sonra Ulaştırma Bakanlığınca sonuçlandırılır” deniliyor. Tamam, iyi; ama, başka noktaları da düzeltsek olmaz mı? Anayasa Mahkemesi, bundan önce “‘Lisans değeri, yurtdışı emsal lisans satışlarında kullanılan yöntemler esas alınarak’ ibaresi, yeterince açık bir yöntem belirleme değildir” demiş. “Yurtdışı emsal lisans satışlarında kullanılan yöntemler esas alınarak” ne demek? Hangi yöntemler ve hangisi? Bunlar belirtilmediği için, Anayasa Mahkemesinin daha önce istediği bir nokta yerine getirilmemiş oluyor. Tabiî, bazı arkadaşlarımız başka türlü düşünüyorlar; özellikle ticaret hayatının içinden gelenler “efendim, bu yöntemler, böyle ayrıntılarıyla belirlenemez. Tüccar adam muhtelif yöntemlere göre bir fiyat belirler ve o fiyat belki onun için en elverişli fiyat olur” diyebilirler; ama, Anayasa Mahkemesi öyle dememiş; çünkü, Anayasa Mahkemesinin gözünde -ve zannediyorum, bizlerin gözünde de olması gereken odur- bu satılan şey rasgele bir şey, tüccar malı değil. Bu, sizin, benim, bütün çocuklarımızın, bizden önceki dedelerimizin, babalarımızın malı; onlar yarattılar, Türk Halkının vergileriyle oluştu; çocuklarımıza da bizim bir ulusal miras olarak devredebilmemiz gerekir.

Onun için, Anayasa Mahkemesi istiyor ki, Yasama Organı; yani, bu milleti temsil eden organ, otursun, uzmanlara vesaireye danışarak bu yöntemlerden birini seçsin; rasgele bir yöntem olmasın. Bakarsınız bir yöntem, ticarî açıdan çok elverişli gözükür; ama, başka açılardan ve özellikle milletin çıkarları açısından elverişli bir yöntem değildir; buna Meclis karar versin demiş Anayasa Mahkemesi. Siz şimdi ne yapıyorsunuz -işte orada yazıyor- Ulaştırma Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunun onayına sunuluyor; o da, bu belirlenen yöntemi kabullenmiş oluyor; ondan sonra da o satış oluyor. Bu, Anayasa Mahkemesinin istediği tarz değil.

Onun için, Sayın Başkan, bundan önceki maddede de olduğu gibi, işin özü bir yana, bu satış yanlıştır bizce. Bazı arkadaşlarımız, kendi ideolojileri gereği “bu olabilir” diyorlar. Bizce bu olmaz; o ayrı; ama, bir de özü bakımından yanlışlığın üzerine, şimdi, siz, yöntemler bakımından da yanlışlar ekliyorsunuz, hukuk bakımından da yanlışlar ekliyorsunuz ve bizden söylemesi, bunlar dönecektir.

Çok teşekkür ederim. (DSP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Soysal.

Gruplar adına başka söz isteyen?.. Yok.

Şahısları adına Sayın Halit Dumankaya...

MURAT BAŞESGİOĞLU (Kastamonu) – Sayın Başkan, grup adına konuşacak.

BAŞKAN – Peki efendim.

ANAP Grubu adına Sayın Dumankaya; buyurun efendim.

Süreniz 10 dakikadır.

ANAP GRUBU ADINA HALİT DUMANKAYA (İstanbul) – Sayın Başkan, muhterem milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Bugün, burada, PTT’nin T’sinin satılışı görüşülüyor. Kadere bakın ki, Refah Partili arkadaşlarım, her zaman için buraya çıkar, bu kürsüden, gecenin geç saatlerine kadar, bir maddenin buradan geçişini engellerlerdi; ama, şimdi görüyorum ki, keser döner, sap döner, bir gün gelir hesap döner; işte, o hesap dönmüştür. Araba aynı, şoförü değişmiştir; ama, motoru değişmemiştir. O bakımdan, onlar da aynı şekilde düzene ayak uydurdular.

Şimdi, ben, buradan kendilerine söymeştim, demiştim ki “burada, çok ince hesap var, sizi ketempereye getirirler; aman, çok dikkat edin. Bu satırların arasına öyle şeyleri gizlerler ki, farkında olamazsınız.”

Sayın Bakan burada konuşurken, hemen odama gittim, bilgisayarın tuşlarına bir bas bakalım, Sayın Bakanın Bakanlığında neler var, neler yok... Bu telekomünikasyonla ilgili bazı şeyleri çıkardım. Tabiî, benim, burada, Sayın Bakanın Bakanlığıyla ilgili, yani, Ulaştırma Bakanlığı ile ilgili olarak, Anavatan Partisindeki arkadaşlarımızla birlikte verdiğim bir araştırma önergesi var. Ben, burada Refah Partili arkadaşlarıma sesleniyorum: Bu araştırma önergesini ilk sıraya alıp görüşelim; çünkü, bu Bakanlıkta çok şeyler var. Mesela ne vardır Türk Telekom A. Ş.’de; bizim şu anda havaya uçurduğumuz...

BAŞKAN – Sayın Dumankaya, bu dedikleriniz maddeyle ilgili değil; yani, maddeyle ilgisi olmadığını siz de kabul edin de...

HALİT DUMANKAYA (Devamla) – Hayır, maddeyle ilgili bu...

BAŞKAN – Nereden ilgili?..

MURAT BAŞESGİOĞLU (Kastamonu) – Maddenin özü bu...

HALİT DUMANKAYA (Devamla) – TÜRKSAT’ı uçurduk ya...

BAŞKAN – Rica ediyorum... Grup adına konuşuyorsunuz...

HALİT DUMANKAYA (Devamla) – Bunun yüzde 51’i bizim, yüzde 49’unu yapımcı firmaya sattılar değerli arkadaşlarım. Öyle bir satış ki... Siz, bunu bir incelemeye alın. Bunu bir incelemeye alalım ve bu önergeyi görüşelim. (RP sıralarından “ANAP zamanında” sesleri)

Hayır, bizim zamanımızda değil, bunlar satmış; bunların Koalisyonu zamanında satılmış. Şimdi ortaksınız. Anavatan Partisinin zamanında değil; yani, üç aylık dönemde değil.

Şimdi, değerli arkadaşlarım, bakınız, bu maddede diyorlar ki: “Bir komisyon kurulacak.” Burada, Refah Partisinin temsilcisi de şunu söyledi: “Bak, işte, biz, burada bir komisyon kuracağız, bu işi, o komisyon kanalıyla yürüteceğiz.” İşte, ne olacaksa o komisyonda olacak; oraya dikkat edin.

Şimdi, burada, komisyonun şekli tarif edilmiş, adamları da tarif edilmiş. Bu adamlar, belki de, şu anda, şu kanun tasarısının görüşülmesi sırasında bizi seyrediyorlar. Komisyon üyesi olacak kişiler bellidir. Ne deniliyor: “Komisyon üyelerinde, işletme, ekonomi, istatistik, mühendislik dallarında lisans düzeyinde yükseköğrenim görmüş olma şartı aranır.”

ALGAN HACALOĞLU (İstanbul) – Yanlış maddeyi konuşuyorsunuz.

BAŞKAN – Efendim, siz, 2 nci madde üzerinde konuşun. Herhalde, başka madde üzerinde konuşuyorsunuz.

HALİT DUMANKAYA (Devamla) – Tabiî, bunun 2 nci maddesi de aynıdır.

BAŞKAN – Hayır, 2 nci madde aynı değil; bir kanunun bütün maddeleri aynı olmaz Sayın Dumankaya.

HALİT DUMANKAYA (Devamla) – O da aynıdır; yani, birbirine bağlıdır bunlar. 2 nci maddeyle 3 üncü madde birbirine bağlıdır; bu maddelerin arasında bir rabıta vardır.

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Tabiî, bağlı...

HALİT DUMANKAYA (Devamla) – Bu rabıta nedir? Bu satışta, bizim telaşımız şudur: Bu satış öyle yapılacak ki, yine, gümrükten mal kaçırır gibi yapılacaktır. Ben, bundan bahsetmek istiyorum.

Değerli arkadaşlarım, yine, bu PTT’nin T’sinin satılışı, burada, iki defa, üç defa görüşülmüştür. Bakın, bu görüşmeler sırasında -zannediyorum, şu anda, tam arkamda, Divanda oturuyor- Zeki Ergezen arkadaşım ne diyor: “Aslında, bu lisans verilme olayı, Çekiç Güç’ten daha tehlikelidir.” (DSP sıralarından “Allah, Allah” sesleri, gülüşmeler) “Bir gücün ülkeye yerleştirilmesini temin etmiş oluyorsunuz. Milliyetçi geçinenlere, vatanperver geçinenlere, milliyetçiliği sömürenlere seslenmek istiyorum: Siz, Çekiç Güç’ten neler çektiğimizi görmüyor musunuz?!. Çekiç Güç, gözüken bir güçtür; ama, bu, gözükmeyen bir çekiç güçtür.”

MEHMET GÖZLÜKAYA (Denizli) – Yine Çekiç Güç’ü mü konuşuyoruz?!..

HALİT DUMANKAYA (Devamla) – Hayır, bu maddeyle ilgili Sayın Ergezen konuşuyordu.

“Bunu takip etmeniz, denetlemeniz mümkün değildir” diyor. “Lafa geldiğinde, televizyon ekranlarından, ölçüleri belli olmayan, ucuz politika, bedava politika yapan, milliyetçiliği tapu gibi, senet gibi ceplerine koyan insanlar... Bu nasıl milliyetçilik? Bizim bildiğimiz milliyetçilik, vatanını sevmek, milletini sevmek, insanına faydalı olmak, milletin çıkarlarına sahip çıkmaktır; milletin çocuklarını götürüp, Batı’ya uşak yapmamaktır. Eğer, milliyetçilikten anlıyorsanız lafla milliyetçilik yapılmayacağını da bilmeniz gerekir.” Evet, Refah Partisi Sözcüsü, bu kanun tasarısı burada görüşülürken bunları söylüyordu.

Şimdi, ben de, sizin kelimelerinizle, Refah Partili arkadaşlarıma, bir ilaveyle seslenmek istiyorum: Ölçüleri belli olmayan politikacılar, bu televizyon ekranlarından halka seslendiler: “Bu nasıl milliyetçilik? Bu nasıl muhafazakârlık?..” Milliyetçiliği, muhafazakârlığı, tapu gibi, senet gibi ceplerine koyan insanlar dün mü doğru söylüyordu; bugün mü yanlış yapıyor?!.. Şimdi, bunu, Sayın Ergezen -arkamda- böyle yapıyordu. Demek ki, muhalefetteyken ayrı konuşuluyor; iktidara gelince, gerçekleri görünce insan değişiyor.

Bizim bildiğimiz milliyetçilik, muhafazakârlık... Sen, git, benim ülkemdeki Çekiç Güç’e evet oyu ver, PTT’nin T’sini sat, ülkemi götür Amerika’ya, Avrupa’ya uşak et; ondan sonra da “milliyetçiyim, muhafazakârım” diye geçin... Artık, bunu, hiç kimseye izah edemezsiniz, seçmeninize de zannediyorum izah etmede çok güçlük çekeceksiniz. Siz, bu kürsüden söylediklerinizi tamamıyla inkâr edecek ve “bütçe açığımız var, iç borcumuz, dış borcumuz var” diyeceksiniz. Bizim imkân hazırladığımız, Anavatan Partisinin meydana getirip ülkeye kazandırdığı bu dev yapıyı, PTT’nin T’sini satarak “dış borç taksitlerini ödeyeceğiz” diyeceksiniz.

BAŞKAN – Sayın Dumankaya, 1 dakikanız var efendim.

HALİT DUMANKAYA (Devamla) – Refah Partisi, şu yirmi günde düzene ayak uydurmasını uydurdu da, bari, bunun peşkeş çekilmesinde, bedavaya satılmasınde, dalavere yapılmasında, hiç olmazsa buna mukayyet olsun.

Bakınız, demin de söyledim, bu konuda, Ulaştırma Bakanlığında millî bir uydumuz olan uydu satılmış. Şöyle satılmış: Birçok yolsuzluklar var da, menfaat mukabilinde yüzde 49’u yapımcı firmaya satılmış. Yani, pazarlamacıya satılmıyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Sayın Dumankaya, tamam, süreniz bitti efendim, teşekkür ederim.

HALİT DUMANKAYA (Devamla) – Sayın Başkan, 5 dakika daha...

BAŞKAN – Hayır efendim, süreyi uzatamıyoruz. Rica ediyorum, süre bitti.

HALİT DUMANKAYA (Devamla) – Şahsım adına 5 dakika konuşmak istiyorum.

BAŞKAN – Peki efendim, buyurun şahsınız adına da konuşun.

HALİT DUMANKAYA (Devamla) – Değerli arkadaşlarım, olay şudur: Biz, Anavatan Partisi ve onun Genel Başkanı olarak, muhalefetteyken ne dediysek iktidarda onu yaptık. Anavatan Partisi olarak, biz, PTT’nin T’sinin satılmasına karşı değiliz. Bizim durumumuza şimdi Refah Partisi gelmiştir, o da karşı değildir, CHP de zaten karşı değildir. Özelleştirme yapılırken, PTT’nin T’si satılırken, bazı gözü açıklar, bazı köşe dönmeciler hareket halindedir. İşte, bunlara burayı peşkeş çekmeyelim. Fakirin hakkı vardır burada, fukaranın hakkı vardır burada, yetimin hakkı vardır burada.

Anavatan Partisi iktidara gelmeden evvel, biliyorsunuz, Türkiye’de 18 sene, telefon almak için bekliyorduk ve iktidara geldiğimizde birbuçuk milyon telefon vardı, hem de manyetolu telefondu. Hiçbir köyde de telefon yoktu. Türkiye, telefon sıralamasında en geri ülkeler arasındaydı; ama, Anavatan Partisinin çalışmasıyla, ülkenin imkânlarını kullanmasıyla, Türkiye’yi ilk 12 devlet arasına sokmuştur. Türkiye’ye gelen turistler, giderler, adalardan ve Yunanistan’dan yurtdışına telefon ederlerdi. Biz, dışborcu 18 milyardan 38 milyara çıkardığımız zaman yer yerinden oynuyordu; ama, bugün, sadece PTT’nin T’sinden 30 milyar dolar bekliyoruz. Bunun iyi şekilde kullanılmasını istiyoruz.

Bu duygularla hepinize saygılar sunuyorum.

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Halit Dumankaya.

ALİ RIZA GÖNÜL (Aydın) – Aynı konuşma!..

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, biz özellikle istiyoruz ki, bu kanun tasarıları üzerindeki müzakerelerde, sayın sözcüler, maddenin iyi anlaşılması, uygulamada kolaylık sağlaması için bir içerik kazandırsınlar, bir katkıda bulunsunlar. Ama, arkadaşlarımız tabiî, tümü üzerinde, 1 inci madde üzerinde, tüm maddeler üzerinde aynı konuşmayı yaparsa, o zaman Başkanlık Divanı olarak bize hiç yardımcı olmuyorsunuz demektir. Ben, bunu bütün gruplar için söylemiyorum. Özellikle, DSP Grubu, gerçekten bu hususta konuya bağlı olarak konuşuyor; kendilerine teşekkür ediyorum. (DSP sıralarından alkışlar)

Sayın milletvekilleri, Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının 1 nci maddesinin yapılan açık oylamasına 244 sayın milletvekili katılmış; 223 kabul, 20 ret ve 1 geçersiz oy kullanılmıştır. Böylece, 1 inci madde kabul edilmiştir.

Dolayısıyla, sayın arkadaşlarımızın, aman 1 inci madde kabul edilmeden öteki madedere geçemeyiz yolundaki tereddütleri de giderilmiştir.

Şahsı adına, Sayın Hikmet Uluğbay; buyurun .(DSP sıralarından alkışlar)

Sayın Uluğbay, süreniz 5 dakikadır.

HİKMET ULUĞBAY (Ankara) – Teşekkürler Sayın Başkan.

Sayın Başkan, değerli arkadaşlar; her bir ülke için dünya çapında geçerli temel prensiplerden bir tanesi stratejik mallar olduğu gibi, stratejik hizmetler de vardır. Stratejik hizmetler ve stratejik mallar, ülkelerin bulunduğu coğrafya, komşularıyla olan ilişkiler ve dünya politikasındaki yerlerine göre değişen ağırlıklar, değişik önem taşırlar. Görüştüğümüz hizmet de bulunduğumuz coğrafya gereği ve Türkiye’nin komşularıyla olan ilişkileri çerçevesinde stratejik bir hizmettir.

Bu bakımdan, telefon haberleşmesine ilişkin olarak çeşitli ülkelerde gözlemlediğimiz özelleştirme yaklaşımlarına baktığımız vakit, bu hizmetin stratejik önemini idrak etmiş birçok ülke vardır; örneğin, Fransa gibi ülkeler ve özelleştiren bazı ülkeler de yabancı sermayeye açmamıştır. Zira, bu hizmeti, yabancı sermayeye veya özel kesime açan ülkelerin yaklaşımlarında temel bir unsur vardır: Bu unsurun da, devletin haberleşmesini, en azından, güvence altına alacak özel mekanizmaları vardır; güvenlikli konuşma sistemleri. Bugün, İngiliz Hükümetinin, Amerikan Hükümetinin, Alman Hükümetinin iç haberleşmesine, güvenceli olarak hiçbir yerden müdahale edemeyeceğiniz haberleşme sistemleri vardır. Bu sisteminiz yoksa, ulusal haberleşme sistemini yabancıya devrettiğiniz vakit, iç haberleşmenizi, devlet sırları olabilecek birtakım şeylerin, onların bilgisi çerçevesine girme olanağını da devrediyorsunuz.

Dolayısıyla, dünyada bunlar uygulanıyor derken, hangi tip ülke, hangi anlayışla uyguluyor? Sömürgecilikten gelmiş ve sömürgeciliğe gitme eğiliminde olan bir ülke özelleştiriyorsa, tabiatıyla onların siyasî tercihidir, bağımsız devlet olabilmenin idrakine tam kavuşamamış olabilirler.

O nedenle, devletin güvenliği bakımından, diğer önlemleri almadan yapılacak bir özelleştirme, beraberinde birçok sakıncayı getirecektir. Amerika’da, evet; telefon özel idarededir; ama, yabancı sermayede değildir, ki, Amerika’nın birçok sektöründe yabancı sermaye olmasına rağmen, belirli sektörlerine yabancı sermayeyi sokmamıştır. İngiltere özelleştirmiştir; ama, yabancılara geçecek boyutu denetlemiştir; hiçbir şekilde, şirketin, ne teknolojisine ne de kararlarına hâkim olacak boyutta tutmamıştır.

Aynı şekilde, haberleşmenin devlet tekelinde olmasının verdiği avantajlar üzerinde durmak istiyorum...

BAŞKAN – Sayın Uluğbay, 2 nci maddeyle ilgili konuşursanız... Geneli üzerinde konuşuyorsunuz galiba.

HİKMET ULUĞBAY (Devamla) – Sayın Başkan, uyarınız için teşekkür ederim; ama, 2 nci madde kanun tasarısının bütünlüğünün bir parçasıdır. O nedenle, madde 2’yi bütünlüğün içinde görmeden karar alırsak, yanlış karar alırız. (DSP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Ama, maddeye bağlı konuşmanız lazım.

HİKMET ULUĞBAY (Devamla) – O sizin yorumunuz Sayın Başkan.

Vaktimi harcatıyorsunuz bana.

Bayan Thatcher, İngiltere’de bir kitabın yayımlanmasını yasaklamıştır; bu kitap Avustralya’da basılmıştır. O kitabın içinde yer alan bir bölüm şudur: İngiltere, Ortak Pazara veya Avrupa Topluluğuna üye olma aşamasındaki müzakerelerini yürütürken, Fransız Büyükelçiliğinin telefonlarını dinletmiştir ve bu, bir sır olarak açıklanmıştır. O nedenle, o kitap İngiltere’de basılmamıştır.

Düşünün ki, İngiltere gibi bir devlet, NATO çerçevesinde müttefiki, Ortak Pazarda ortağı olacak bir ülkenin büyükelçiliğinin haberleşmesini dinletiyor. Devlet olmak budur; istihbarat sahibi olmaktır.

Türkiye Cumhuriyetinin istihbarat güvenliğini bu Meclis güven altına aldı mı ki, elindeki tek aracı, kayıtsız şartsız devretmektedir? Alacağımız kararda bunları göz önünde bulundurmak durumundayız. (DSP sıralarından alkışlar)

Son olarak söylemek istediğim bir husus da...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Süreniz bitti Sayın Uluğbay, kimseye ek süre vermiyoruz, kusura bakmayın; bir başka maddede telafi ederiz efendim.

HİKMET ULUĞBAY (Devamla) – Bu Meclis böyle bir karar almadan önce...

BAŞKAN – Bana özel konuşmayın. Ben, özel odanıza gelirim, konuşuruz orada.

HİKMET ULUĞBAY (Devamla) – Bekleyeceğim.

BAŞKAN – Tamam, teşekkür ederim... Sağ olun...

Sayın milletvekilleri, 2 nci madde üzerindeki konuşmalar bitmiştir.

Maddeyle ilgili olarak verilen önergeler vardır; önce geliş sırasına, sonra aykırılık derecesine göre işleme alacağım.

Önergeler biraz fazla, Divan Üyesi arkadaşımız da sabahtan beri yoruldu. Uygun görürseniz, oturarak okuması hususunu oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Buyurun:

Türkiye Büyük Millet Meclis Başkanlığına

85 sıra sayılı kanun tasarısının 2 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Özelleştirme İdaresi Başkanığına bildirir” ibaresinin “Özelleştirme İdaresi Başkanlığına yazılı olarak bildirir” şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Abdullah Özbey Hasan Dikici Mehmet Altan Karapaşaoğlu

Karaman Kahramanmaraş Bursa

Mustafa Yünlüoğlu Cemal Külahlı

Bolu Bursa

BAŞKAN – Diğer önergeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Gündemde bulunan 85 sıra sayılı kanun tasarısının 2 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketinin önerisi üzerine” ibaresinin “Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketinin teklifi üzerine” şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Abdullah Özbey Ersönmez Yarbay Hasan Dikici

Karaman Ankara Kahramanmaraş

Cemal Külahlı Mehmet Altan Karapaşaoğlu

Bursa Bursa

BAŞKAN – Diğer önergeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı kanun tasarısının 2 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “ yurtdışı emsal lisans satışlarında kullanılan yöntemler esas alınarak” ibaresinin “yurtdışı emsal lisans satışlarında takip edilen yöntemler esas alınarak” şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Abdullah Özbey Ersönmez Yarbay Hasan Dikici

Karaman Ankara Kahramanmaraş

Mehmet Altan Karapaşaoğlu Mustafa Yünlüoğlu

Bursa Bolu

BAŞKAN – Diğer önergeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı kanun tasarısının 2 nci maddesinin birinci fıkrasının içerisinde yer alan “bununla ilgili gerekli görülen” ibaresindeki “ilgili” kelimesinden sonra “olarak” kelimesinin yer almasını arz ve teklif ederiz.

Abdullah Özbey Ersönmez Yarbay Hasan Dikici

Karaman Ankara Kahramanmaraş

Cemal Külahlı Feti Görür

Bursa Bolu

BAŞKAN – Diğer önergeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra Sayılı Kanun Tasarısının 2 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “bu değer, Ulaştırma Bakanlığının teklifi üzerine” ibaresinin “ bu değer, Ulaştırma Bakanlığının teklifiyle” şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Zülfikar Gazi Lütfi Yalman Abdullah Özbey

Çorum Konya Karaman

Hasan Hüseyin Öz Mustafa Köylü

Konya Isparta

BAŞKAN – Diğer önergeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı kanun tasarısının 2 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “2886 sayılı Devlet İhale Kanununa göre gerçekleştirilir” ibaresinin “2886 sayılı Devlet İhale Kanununa uygun olarak gerçekleştirilir” şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Hasan Hüseyin Öz Lütfi Yalman Abdullah Özbey

Konya Konya Karaman

Mustafa Köylü Hüseyin Arı

Isparta Konya

BAŞKAN – Diğer önergeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı kanun tasarısının 2 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “bu değer Ulaştırma Bakanlığının teklifi üzerine” ibaresinin “tespit edilen bu değer Ulaştırma Bakanlığının teklifi üzerine” şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Hasan Hüseyin Öz Lütfi Yalman Abdullah Özbey

Konya Konya Karaman

Mustafa Köylü Hüseyin Arı

Isparta Konya

MEHMET KEÇECİLER (Konya) – Gerekçeleri yok mu?

BAŞKAN – Efendim, gerekçeleri sonradan okutuyoruz.

Sayın Keçeciler, bu konuda bir usul tartışması açtık, Yüce Kurul benim teklifimi kabul etmedi, o uygulamayı devam ettiriyoruz efendim.

MEHMET KEÇECİLER (Konya) – Biliyorum, ben vardım.

BAŞKAN – Diğer önergeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Görüşülmekte olan 85 sıra sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının 2 nci maddesi, Anayasanın 5 nci maddesindeki devletin temel amaç ve görevlerinden olan Türk Milletinin bağımsızlığını koruma görevine, Anayasanın 7 nci maddesine, Anayasanın 153 üncü maddesindeki Anayasa Mahkemesi kararlarının tüm kurum ve kuruluşları, bu arada Yasama Organını da bağlayacağı hükmüne ve bu kararların hiçbirini dikkate almadığı için, Anayasanın 2 nci maddesindeki hukuk devleti ilkesine aykırıdır.

Gerekçeleri ekte sunulan Anayasaya aykırılık konusunun, İçtüzüğün 84 üncü maddesi gereğince oylanmak üzere görüşülmesini dileriz.

Saygılarımızla.

Hilmi Develi Hayati Korkmaz Mustafa İlimen

Denizli Bursa Edirne

Mehmet Yaşar Ünal Fikret Uzunhasan Mümtaz Soysal

Uşak Muğla Zongudak

BAŞKAN – Efendim, en aykırı önerge, bu son okuduğumuz Anayasaya aykırılık önergesidir. Zaten Anayasaya aykırı olunca, hukuk devleti ilkelerine de aykırı olur; ama, herhalde biraz uzatılmış bir ifade.

Sayın Komisyon, bu Anayasaya aykırılık önergesine...

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Açıklamalı.

BAŞKAN – Komisyona soruyorum, size sormuyorum Sayın Soysal.

BEKİR YURDAGÜL (Kocaeli) – Yorum yaparak soruyorsunuz.

BAŞKAN – Sayın Komisyon, Anayasaya aykırılık önergesine katılıyor musunuz?

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU BAŞKANI İ. ERTAN YÜLEK (Adana) - Katılmamız, elbette mümkün değil Sayın Başkan, katılmıyoruz.

BAŞKAN – Peki efendim, sağ olun.

Sayın Hükümet, önergeye katılıyor mu efendim?

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.

Önergeye, Komisyon ve Hükümet katılmamaktadır.

Sayın Soysal, açıklama yapacak mısınız, gerekçeyi mi okuyalım?..

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Gerekçe, çok daha kapsamlı ve açıklayıcı efendim; onun okunmasını rica ediyorum.

BAŞKAN – Siz, irticalen daha güzel açıklıyorsunuz Sayın Hocam; isterseniz, uygun görürseniz kürsüden açıklayın...

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) - Gerekçeyi okuyalım Sayın Başkan.

BAŞKAN – Peki, önergenin gerekçesini okutuyorum:

Gerekçe :

1.- Anayasanın 153 üncü maddesine aykırılık: Anayasanın 153 üncü maddesinin son fıkrasına göre, Anayasa Mahkemesi kararları, yasama organı dahil herkesi bağlar.

Daha önce üç kez iptal edilmiş bir yasanın 2 nci maddesi, daha önceki Anayasa Mahkemesi kararlarını hiçe sayan bir biçimde yine değer tespit komisyonuna, yurtdışı emsal lisans satışlarında kullanılan yöntemlerle değer tespiti yetkisi vermekte ve neredeyse bu tespit, hem Ulaştırma Bakanlığını hem Bakanlar Kurulunu bağlamaktadır.

Ne demektir “bu değer, Ulaştırma Bakanlığının teklifi üzerine, Bakanlar Kurulunun onayına sunulur” Yani Ulaştırma Bakanlığı, sadece aracılık edecek ve bu değeri teklif haline getirecek, Bakanlar Kuruluna sunacaktır. Peki, Bakanlar Kurulu kendisine sunulan teklifi ne yapacaktır?..Bu maddenin her cümlesi tuzaktır ve lisans satışlarını yapmaları, önceden kararlaştırılan bazılarına, Türkiye Büyük Millet Meclisinin yetkilerini devretmektedir.

Anayasa Mahkemesi, 4046 sayılı Yasanın 18 inci maddesinin (b) ve (c) bölümlerinin Anayasaya aykırı olduğunu saptamıştır. Yasa tasarısının 2 nci maddesi, Anayasanın 153 üncü maddesine aykırıdır.

2.- Anayasanın 5 inci maddesine aykırılık: Anayasanın 5 inci maddesi, devletin temel amaç ve görevleri arasında, Türk Milletinin bağımsızlığını korumayı en başta saymıştır. Bağımsızlık, bir devletin varlık nedenidir ve siyasal alanda bağımsızlığını sürdürebilmesi, ekonomik alanda bağımsız olmasıyla mümkündür.

Katma değerli telekomünikasyon hizmetlerinin özelleştirilmesi, doğrudan ekonomik bağımsızlıkla ilgilidir ve daha önce bu Meclisten geçen hisse senedi satışı sınırlamasının, bu alanda sağladığı güvencelerin tümünü bir kalemde yıkmaktadır; çünkü, hisse senetlerinde, kuramsal olarak yüzde 51 devlette göründüğü için bir tehlike olmadığı ileri sürülse bile, lisans hizmetlerinde böyle bir sınırlama yoktur. Bir hizmet verildiği zaman, tekel olmayacak mıdır; Türkiye, daha önce cep telefonlarında bunu yaşamamış mıdır?

Sonuç olarak, telekomünikasyon hizmetlerinin özelleştirilmesi ve bunun,amaçları, devlete ait olan herşeyi yok pahasına özelleştirmek olanlarca çıkarılan 4046 sayılı Yasa kapsamında yapılması, devletin en başta gelen görevi olan bağımsızlığın korunmasına aykırıdır.

3- Anayasanın 7 nci maddesine Aykırılık:

Anayasanın 7 nci maddesine göre yasama yetkisi, millet adına, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kullanılır ve devredilemez. 4107 sayılı T’nin Özelleştirilmesine İlişkin Yasanın, bu yasa tasarısıyla tamamlanmaya çalışılan bölümlerinin iptal gerekçesi de budur.

Anayasa Mahkemesinin son iptal kararında, 4046 sayılı Yasa uyarınca görev yapacak değer tespit komisyonlarının sağlıklı çalışmasının mümkün olmadığı ve bunlara tanınan yetkinin, Anayasaya aykırı olduğu saptanmıştır; ama, madde, yurtdışı emsal lisans satışlarında kullanılan yöntemler gibi, hiçbir sınırı olmayan bir yetki alanı öngörmektedir. Anayasa Mahkemesine göre, özelleştirme, ancak, gerçek karşılığı üzerinden yapılabilir. Yasama organı, beş kişilik bir değer tespit komisyonuna verdiği yetkiyle, kendi yetkisini devretmektedir ve bu, Anayasaya aykırıdır.

4- Anayasanın 2 nci maddesindeki Hukuk Devleti İlkesine Aykırılık:

85 sıra sayılı yasa tasarısının 2 nci maddesi, katma değerli telekomünikasyon hizmetlerinin özelleştirilmesine yöneliktir. Bugün, dördüncü kez, Türkiye Büyük Millet Meclisinde görüşülen telekomünikasyon hizmetlerinin özelleştirilmesi konusu, daha önce üç kez Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilirken; bu yetki, bir düzenlemede Bakana, bir diğerinde Özelleştirme Yüksek Kuruluna verilmiş; ancak, her seferinde, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmişti.

Hukuk devleti ilkesi, en başta, yargı kararlarına saygıyı gerektirir.

BAŞKAN – Bu önergeye Sayın Komisyon ve Sayın Hükümet katılmadı.

Anayasaya aykırılık önergesini oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Önerge kabul edilmemiştir.

Diğer önergeyi işleme koyuyorum efendim.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı kanun tasarısının 2 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Özelleştirme İdaresi Başkanlığına bildirir” ibaresinin “Özelleştirme İdaresi Başkanlığına yazılı olarak bildirir” şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Abdullah Özbey Karaman ve arkadaşları

TEMEL KARAMOLLAOĞLU (Sıvas) – Sayın Başkan, önergelerimizi geri çekiyoruz.

BAŞKAN – Peki efendim. Önergelerini geri çekiyorlar; o yüzden işleme koymuyorum.

Maddenin oylamasının, açık oylama suretiyle yapılması konusunda bir önerge var; okutup, imza sahibi arkadaşlarımızın salonda bulunup bulunmadığını tespit edeceğim.

Bütün maddelere oy veren milletvekillerinin tescilini istiyorsunuz, takdir hakkınız, ne yapalım...

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Görüşülmekte olan maddenin, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün 81 ve 143 üncü maddeleri uyarınca, açık olarak oylanmasını arz ve teklif ederiz.

Saygılarımızla.

İ. Yavuz Bildik?.. Burada.

Tuncay Karaytuğ?.. Burada.

Sema Pişkinsüt?.. Burada.

İhsan Çabuk?.. Burada.

Fikret Uzunhasan?.. Burada.

Hasan Gülay?.. Burada.

Teoman Akgür?.. Burada.

Ali ılıksoy?.. Burada.

Fevzi Aytekin?.. Yok.

VELİ AKSOY (İzmir)– Tekabbül ediyorum Sayın Başkan.

BAŞKAN – Sayın Veli Aksoy tekabbül etmiştir.

Mehmet Yaşar Ünal?.. Burada.

Erol Karan?.. Yok.

METİN ŞAHİN (Antalya) – Tekabbül ediyorum.

BAŞKAN – Sayın Metin Şahin tekabbül etmiştir.

Ali Günay?.. Burada.

Abdulbaki Gökçel?.. Burada.

Ali Rahmi Beyreli?.. Burada.

Çetin Bilgir?.. Yok.

M. İSTEMİHAN TALAY (İçel) – Tekabbül ediyorum.

BAŞKAN – Sayın Talay tekabbül etmiştir.

Necati Albay?.. Yok.

HİKMET ULUĞBAY (Ankara) – Tekabbül ediyorum.

BAŞKAN – Sayın Uluğbay tekabbül etmiştir.

Kâzım Üstüner?.. Burada.

Aydın Tümen?.. Burada.

NİHAT MATKAP (Hatay) – Sayın Başkan, tekabbül, daha evvelki uygulamanızda geçerli değildi; şimdi geçerli mi sayıyorsunuz?

BAŞKAN – Hayır, yoklamada değil.

NİHAT MATKAP (Hatay) – Ha, burada geçerli!..

BAŞKAN – Burada, geçerli; evet.

A. Turan Bilge?.. Burada.

Nami Çağan?.. Burada.

Cihan Yaşar?.. Burada.

Hikmet Aydın?.. Burada.

Cafer Tufan Yazıcıoğlu?..

Tamam efendim, yeterli imza var; maddeyi açık oyunuza sunacağım.

Şimdi, açık oylamanın biçimini belirleyeceğiz.

Açık oylamanın, kupaların sıralar arasında dolaştırılması suretiyle yapılmasını oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Açık oylamanın, kupaların sıralar arasında dolaştırılması suretiyle yapılması kabul edilmiştir.

Kupalar sıralar arasında dolaştırılsın.

Sayın milletvekilleri, Başkanlıkça bastırılan hazır oy pusulaları var; yanında basılı oy pusulası olmayan arkadaşlar, kupaları dolaştıran görevlilerden basılı oy pusulalarını alıp kullanırlarsa, daha pratik olur. Oy verme sırasında yoklama kâğıtlarını kullanan bazı arkadaşlarımız, ya oyunun rengini yazmıyor ya da imza atmıyor; ama, arkadaşlarımızın, imza atması ve oyunun rengini belirtmesi lazım. Bu itibarla, basılı oy pusulalarının kullanılmasını istiyoruz.

Ayrıca, demin de söylediğim gibi, açık oylama talebinde bulunan arkadaşlar, eğer oy kullanmazlarsa, açık oylama, işaretle oylamaya dönüşür.

(Oyların toplanmasına başlandı)

BAŞKAN – 3 üncü maddeyi okutuyorum:

MADDE 3. – 4.2.1924 tarihli ve 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanununa aşağıdaki Ek 21 inci madde eklenmiştir.

EK MADDE 21. – Bu Kanun gereğince hisse değerini ve lisans ücretlerini tespit etmek üzere ayrı ayrı değerlendirme komisyonları; tespit edilen ve Bakanlar Kurulunca onaylanan hisse değeri üzerinden satış ve ihale işlemlerini yürütmek üzere ihale komisyonu kurulur. Komisyonlar, Ulaştırma Bakanlığı, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Sermaye Piyasası Kurulu ve Türk Telekomünikasyon A.Ş. temsilcilerinden oluşturulur. Beş kişilik komisyonlara Özelleştirme İdaresi Başkanlığı temsilcisi başkanlık yapar. Komisyon üyelerinde işletme, ekonomi, istatistik, mühendislik dallarında lisans düzeyinde yüksek öğrenim görmüş olma şartı aranır. Ancak lisans düzeyinde bir öğrenimden sonra sayılan dallarda lisansüstü öğretim yapanlar da komisyonlara üye olabilirler.

Komisyon üyelerinin hizmet süresi bir yıldır. Süresi biten üye yeniden görevlendirilebilir. Hukukî veya fiilî nedenlerle komisyona katılamayan asıl üyenin yerine yedeği çağrılır. Komisyonlar üyelerinin tamamının katılımı ile toplanır ve oy çokluğu ile karar alır. Değerlendirme komisyonlarına yardımcı olmak üzere değerlendirme kararlarına katılmamak şartıyla yerli ve yabancı danışmanlar görevlendirilebilir. Danışman seçimi değer tespit komisyonunun önerisi üzerine Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca yapılır.

Komisyonların sekreterya hizmetleri Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca yerine getirilir. Komisyon üyeleri aylık, ödenek, her türlü zam ve tazminatlar ile diğer malî ve sosyal hak ve yardımları kurumlarınca ödenmek kaydıyla komisyonda görev yaptıkları sürece kurumlarından izinli sayılırlar.

Değerlendirme ve ihale komisyonlarının çalışmalarına ilişkin tüm giderler Özelleştirme İdaresi Başkanlığındaki Özelleştirme Fonundan karşılanır.

BAŞKAN – Madde üzerinde söz isteyen?..

AYHAN FIRAT (Malatya) – CHP Grubu adına söz istiyorum Sayın Başkan.

MURAT BAŞESGİOĞLU (Kastamonu) – Sayın Mızrak Grubumuz adına konuşacaklar.

BAŞKAN – Peki efendim.

Şahıslar adına da, Sayın Halit Dumankaya, Sayın Metin Şahin, Sayın Suat Pamukçu, Sayın Muhammet Polat, Sayın Fikret Karabekmez, Sayın İlyas Yılmazyıldız, Sayın Osman Berberoğlu söz istemişlerdir.

CHP Grubu adına Sayın Ayhan Fırat; buyurun.

Süreniz 10 dakika efendim.

CHP GRUBU ADINA AYHAN FIRAT (Malatya) – Sayın Başkan, Yüce Meclisin sayın üyeleri, ben, önce, bir yanlışlığı düzeltmek için, sözlerime, o konuyla başlamak istiyorum.

Biraz önce, Sayın Dumankaya, ANAP İktidarı zamanında, Türkiye’nin bütün köylerine telefon gittiğini ve telefon atılımının ANAP İktidarı zamanında yapıldığını söyledi...

HALİT DUMANKAYA (İstanbul) – Gerçek o.

AYHAN FIRAT (Devamla) – 17 nci dönemde Sayın Dumankaya yoktu. Bu konu, burada, o zaman da münakaşa edildi. Ben, şimdi, soruyorum: Trabzon’un bağlantısı, Türkiye’nin Almanya’ya, Sofya üzerinden bağlantısı, İzmir’in Atina ve Roma’ya bağlantısı, Antalya’nın Katanya’ya(Catania), İtalya’ya ve oradan Amerika ve Afrika’ya bağlantısı, Ankara’nın İzmir’e, Adana’ya, Samsun’a, İstanbul’a, Kayseri’ye, Malatya’ya, Batman’a, Van’a bağlantıları ne zaman yapıldı? Çok rica ederim arkadaşlar, bilinmeden söylenen şeyler insanları üzüyor. Televizyonlarının başında bizi seyreden, bizi izleyen binlerce PTT’li, Sayın Dumankaya’nın konuşması üzerine, inanıyorum ki “şu yalana bak” dedi. Burada, doğru olan şeyleri söyleyelim.

MUSTAFA BALCILAR (Eskişehir) – Sayın Fırat, kaç saatte konuşuluyor buralardan?..

BAŞKAN – Lütfen müdahale etmeyelim.

AYHAN FIRAT (Devamla) – 1980’e gelindiği zaman, PTT’nin her ilde, her ilçede otomatik telefon konuşması vardı; ama, ondan sonra atılım durmadı, devam etti. Bunu, kalkıp da, bir partinin iktidara gelmesine bağlamak son derece yanlıştır, hatalıdır.

Şimdi, ben, başka bir şeyi söylemek istiyorum: Bu yasa, 29.7.1966 Pazartesi günü kendi komisyonuna; yani, Ulaştırma Komisyonuna gitti. 30.7.1996’da da Plan ve Bütçe Komisyonuna geldi. Çalışmalar gece saat 02.00’de bitti. Şimdi, sormak istiyorum, bu yasayı, Anayasa Mahkemesi bozmamış mıydı; maddelerini iade etmemiş miydi? Peki, Mecliste Anayasa Komisyonu var. Bu yasa tasarısının Anayasa Komisyonuna da gitmesi gerekmez miydi; neden göndermediler?

Bir de şunu söylemek lazım: Devamlı, bu kürsüye çıkan yöneticiler, KİT’leri suçluyorlar. KİT’ler Türkiye’de enflasyonun nedeni... KİT’ler halkın omuzunda bir kambur...

Arkadaşlar, 1983 yılında -bakın, bilerek söylüyorum, Mecliste de koca kitap vardır, açın bakın- 160 KİT’ten zarar edeni, yalnız Ziraî Donatım Kurumu ve TCDD’dir. Ziraî Donatım Kurumununki görev zararıdır; çünkü, gübreyi pahalı alıp köylüye ucuz vermiştir, sübvansiyon vardır; onu da saymamanız lazım. Gelelim Devlet Demiryollarına... Devlet Demiryolları, yıllardır ihmal edilmiştir, bilerek ihmal edilmiştir, bu hale gelsin diye ihmal edilmiştir. O da, askeri araç ve gereçleri son derece düşük fiyatla taşır. Onu da saymadığınız zaman, Türkiye’de zarar eden KİT yoktu; ama, özelleştirmeyle ilgili Kanunun çıktığı 1987’ye gelecek olursak, iki sene içinde, -1989 yılında- kâr eden KİT kalmadı. Neden? Özelleştirme kapsamına alınan bütün KİT’ler, önce zarar ettirildi. Nasıl zarar ettirildi? Sermayesi yeterli düzeye getirilmedi, bankalardan borç aldırıldı, faiz batağında, bütün KİT’ler batış noktasına getirildi. Neden? Satmak için.

Bakın, ben, size, Özelleştirme idaresinin sattığı iki KİT tesisi hakkında bilgi vermek istiyorum...

BAŞKAN – Sayın Fırat, bu maddede, değerlendirme komisyonlarını...

AYHAN FIRAT (Devamla) – Evet... Onu söylüyorum.

BAŞKAN – Rica ediyorum, maddeye bağlı konuşun.

AYHAN FIRAT (Devamla) – Sayın Başkan, benim burada 10 dakika konuşma hakkım vardır; onu hiç kimseye yedirmem, sana da yedirmem.

BAŞKAN – Efendim, var; ama, bunu istediğiniz gibi kullanamazsınız, maddeye bağlı konuşacaksınız.

AYHAN FIRAT (Devamla) – Senin hakkın yok sözümü kesmeye.

Arkadaşlar, bakın, Malatya’da Et ve Balık Kurumu satılıyor. Kurumun 570 dönüm arazi üzerinde 6 bin metrekare kapalı sahası, 24 tane lojmanı var, 32 milyara satılıyor.

Sayın Terzi, KİT Komisyonunda devamlı şikâyet etmiştir. Erzincan’daki Sümerbank Fabrikası 73 milyara satılmıştır. Sayın Terzi’nin KİT Komisyonunda konuşmaları vardır... Günah değil mi bunlara?.. Özelleştirme İdaresi satacak...

Şunu da söyleyeyim; gerek mobil telefon ve gerek çağrı cihazları konusunda eğer PTT’nin Teletaş’ına görev verilseydi, ithal etmeye gerek yoktu. Demin burada münakaşası yapıldı; 1 000 dolar, 1 300 dolar bilmem ne... Bunların hepsi Türkiye’de imal edilebilirdi; ama, o görev verilmedi ve bugün Teletaş da kapatıldı.

Arkadaşlar, şimdi, Sayın Başkanın dediği maddeye geliyorum. Burada, değerlendirme komisyonu kuruluyor. Bu komisyon, Ulaştırma Bakanlığından, Özelleştirme İdaresinden, Hazineden, Serbest Piyasa Kurulundan ve Türk Telekomdan gelen kişilerden oluşuyor, beş kişilik bir heyet.

Bakın, bu madde ne diyor -yani, yasanın ne kadar dikkatsizce hazırlandığını göstermek istiyorum- “komisyon üyelerinde, işletme, ekonomi, istatistik ve mühendislik dallarında lisans düzeyinde yükseköğrenim görmüş olma şartı aranır. Ancak, lisans düzeyinde bir öğrenimden sonra, sayılan dallarda lisansüstü öğrenim yapanlar da komisyona üye olabilirler.” Sanki, daha dununda; yani, bir mühendis komisyona üye olabilir; ama, yüksek mühendis de olabilir. Böyle bir mantık olur mu?!. Şunu bir okusalar... Acaba düzeltmek akıllarına gelmiyor mu? Yani, ekonomist üye olabilir; ama, doktora yapmışsa, o da olabilir!.. Böyle bir mantık...

Yine “komisyon, gerektiği takdirde, yurtdışından, yabancı danışmanlar da getirebilir” deniliyor.

KİT Komisyonunda, bundan bir müddet önce, bir KİT kuruluşumuzun, Özelleştirme İdaresince hazırlattırılan raporu görüşüldü. Bunu, arkadaşlarım hatırlarlar. 5 milyon dolar verilmiş ve bir yabancı kuruluşa bu rapor yazdırılmış. 15 sayfalık bir rapor. Raporda yazılan şu: “Burası çok zarar ediyor, burayı kapatın.” Başka bir şey söylemiyor; yani, zararı azaltmak için, hizmeti eksiltmeyi öngörüyor. Halbuki, bir raporun özü, üretimi artırmak, geliri artırmak olmalıdır. Üretimi artırmadan, hiçbir şeye gitmeniz mümkün değildir. Ben de şunu söyledim: Türkiye’de bu raporu yazacak beyin yok mu ki, yurtdışından getirtilen bu uzmanlara 5 milyon dolar veriliyor da bu raporlar yazdırılıyor?

Arkadaşlar, şunu açıklıkla belirtmek istiyorum: Özelleştirme İdaresinin dışarıdan getirteceği beyinlere, artık, Türkiye’nin ihtiyacı yok. Türkiye, ne bir Afrika ülkesi ne de geri kalmış bir ülkedir. Türkiye, gelişmekte olan bir ülkedir. Türkiye’de beyin vardır ve Türkiye’nin, kendi insanına güvenmedikçe bir yere gitmesi de mümkün değildir.

Hepinize saygılar sunuyorum. (CHP, ANAP ve DSP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Fırat.

ANAP Grubu adına, Sayın Recep Mızrak; buyurun efendim. (ANAP sıralarından alkışlar)

Sayın Mızrak, süreniz 10 dakika efendim.

ANAP GRUBU ADINA RECEP MIZRAK (Kırıkkale) – Sayın Başkan, değerli arkadaşlarım; tasarının, görüşmekte olduğumuz 3 üncü maddesiyle, ek madde 21 düzenlenmektedir.

Burada görüldüğü üzere “Bu Kanun gereğince hisse değerini ve lisans ücretlerini tespit etmek üzere ayrı ayrı değerlendirme komisyonları; tespit edilen ve Bakanlar Kurulunca onaylanan hisse değeri üzerinden satış ve ihale işlemlerini yürütmek üzere ihale komisyonu kurulur” denilmekte; ihale komisyonlarının beş kişiden oluşacağı ve bu beş kişinin, Ulaştırma Bakanlığı, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Sermaye Piyasası Kurulu ve Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketi temsilcilerinden oluşacağı ifade edilmektedir.

Değerli arkadaşlarım, özelleştirmede bu zamana kadar son derece ciddî hatalar yapıldı. Uygulamadaki hataları madde olarak sıralayacak olursak, en önemlisi veya en önemlilerinden biri şudur: 40 civarında ana KİT ve bunların iştiraki ve müessesesi konumunda bulunanlarla beraber, 140 civarında kamu iktisadî teşebbüsü diyebileceğimiz kuruluşumuz var. Bunlardan hangilerinin öncelikle satılacağı konusunda, yani, önceliklerin tespiti hususunda ciddî yanlışlıklar yapıldı.

Bugün, bu arz etmeye çalıştığım sayı içerisinde öyle kamu iktisadî kuruluşları var ki, onların, hakikaten, bir gün bile kalmasına hiç gerek ve ihtiyaç yokken, onların fonksiyonlarını özel sektör kuruluşlarımız çok rahat bir biçimde ve serbest rekabet ortamı içerisinde yürütebilirken, bu KİT’ler muhafaza edilip, öbür taraftan, ekonomimizin bir bütünlük içerisinde, en rasyonel ve verimli biçimde çalışması, halkımızın beslenmesi ve gelecek nesillerin garanti altına alınması konusunda son derece önem arz eden diğer bazı KİT’lerin en öncelikle satışına karar verilmiş ve satılmaya çalışılmıştır ki, bunun arkasında, bana göre, başka faktörler, bizim dışımızda birtakım etkenler de ciddî anlamda rol oynamakta, hatta, kesin olarak bunların etkisi söz konusu olmaktadır.

Yine, özelleştirmede, ülkemizde yapılan diğer bir önemli hata -bunu, sık sık diğer konuşmacı arkadaşlarımızın ve bizim de zaman zaman dile getirmeye çalıştığımız gibi- bu kuruluşların değerinde satılamamasıdır.

Bugün, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından satılan hiçbir KİT’i, değerinin üzerinde satmak şöyle dursun, değerinin neredeyse yüzde 40’lar, 50’ler mertebesinde; yani, yarısına yakın bir civarda satıldığını örnek göstermek mümkün değildir.

Biraz önce, yine, 1 inci madde vesilesiyle arz etmeye çalıştığım gibi, eski bir kamu iktisadi kuruluşumuz olan Sümerbank, şu anda özelleştirme kapsamına alındığı için, 233 sayılı kanun hükmündeki kararname kapsamından çıkarılmıştır. Bu kuruluşun Adana’da, 260 dönüm arazi üzerindeki tesisiyle beraber 480 milyar liraya satılmıştır ki, burada vade de söz konusudur. Halbuki, buraya ait 750 dönüm bir arazisi, 1993 yılında, bundan üç sene kadar önce, orada meskûn alan olmaması, hiçbir konut bulunmamasına rağmen, bugünün parasıyla -enflasyon değeriyle bugüne getirecek olursak- metrekaresi 1,5 milyon liraya -ki, bu, Toplu Konut İdaresi tarafından burada 4 000 civarında konut yapılacak olması münasebetiyle, orasının değerinin daha da arttığını düşünecek olursak, herhalde metrekaresi 2-3 milyon lira civarındadır- arsa değerinin bile çok altında bir değerle satılmıştır.

Buraların, gerek önceliklerin tespitinde gerekse arsa değerlerinin bile altında -ki, 4046 sayılı Kanunun ilgili maddeleri, bunların arsalarını İmar Kanununa tabi olmaksızın imar düzenlemesi yapma yetkisini Özelleştirme İdaresi Başkanlığına, birtakım merasimlerden de yoksun olarak, merasimlere de tabi kılınmadan vermiştir- imar düzenlemesi yapıldıktan sonra satılması halinde veya en azından, tesisin dışındaki arazilerin satılması halinde, bile, bugünün çok fevkinde, birkaç misli bir değerle satma imkânına sahip olunabilecek. Burada, bana göre, gerek önceliklerin tespitinde gerekse değerlerinin çok altında yapılacak olan bir satışta bir husus var ki, bu son derece önem arz etmekte.

Özelleştirme İdaremizdeki personelimizin -tabiî, kesinlikle, oradaki, kamu görevlisi niteliğindeki arkadaşlarımızı suçlamak anlamında bir niyetim olmamakla beraber- buradaki arkadaşlarımızın, gerek bilgi gerek tecrübe gerekse burada olması gereken vasıfları itibariyle, elli altmış yıllık, bu trilyonluk bu kuruluşları satabilecek kapasitede, bu yetenekte, bu bilgide, bu beceride, bu tecrübede olmamalarından ileri gelmektedir diye düşünüyorum.

Bu bakımdan, öteden beri, bu danışmanlık firmalarında -yine, bir değerli konuşmacı arkadaşımızın ifade ettiği gibi ve öteden beri de bizim ifade ettiğimiz gibi- gerek danışmanlık -yani, buraların değerlerinin tespiti ve satıştaki diğer hususların tespiti- gerekse buraların satışında, bu kuruluşların kendilerine mesuliyet vermek ve bu kuruluşların kendileri tarafından satımını sağlamak, bana göre, en isabetli yol olacaktır.

Bu bakımdan, bu geçici maddede, Ulaştırma Bakanlığı, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Sermaye Piyasası Kurulu ve Hazine Müsteşarlığıyla beraber, ilgili kuruluşun kendisinden bir temsilciyle birlikte beş kişiden oluşacak komisyonda, ilgili kuruluşun temsilcisinin ağırlığının beşte bir nispetinde olmaması gerekir kanaatindeyim.

Burada, bu telekomünikasyon kuruluşunun kendisine, sayı olarak beşte bir olsa bile -ki, elbette, değişiklik şu andan itibaren belki mümkün olmayabilir; ancak, Hükümetimize tavsiye niteliğinde ben arz etmek istiyorum- burada, ciddî anlamda önem verilmesi ve kendileri tarafından tasvip görmeyen bir satış biçiminin ve değerinin -buradaki maddeye göre çoğunluk olarak yeterli olsa bile- kabul görmemesi gerekir diye düşünmekteyim.

Değerli arkadaşlarım, bana göre, buradaki bu rahatsızlık, hatta eksiklik, kamunun diğer müesseselerinde de söz konusudur. Ülkemizde, Devlet Planlama Teşkilatı, Hazine Müsteşarlığı gibi kıymetli kuruluşlarımız vardır. Bunlar, hakikaten, ülkemizde makro bazdaki politikaların tayini, tespiti uygulanması ve yönlendirilmesinde ciddî anlamda görev almaktadır. Ancak, oraya da baktığınız zaman, Hazine Müsteşarlığı, Planlama ve buna benzer yerlerdeki sektör uzmanları arkadaşlarımız ve ülkenin bazı sektörlerini bazı konularını makro planda planlayan ve bunların uygulanmasını yönlendiren arkadaşlarımızın, son derece yeni, son derece tecrübesiz arkadaşlar olduğu, çalışanlar olduğu görülmektedir. Buralardan da başlanmak suretiyle, mesela, uzman niteliğini kazanabilecek, uzman olarak istifade edilebilecek, ana politikalarımızı tayin, tespit ve bunların yönlendirilmesinde kendilerinden istifade edilecek olan arkadaşlarımızın, kamunun, bu alanda, bu sektörlerde görev yapan insanları arasında, en azından, bana göre, daire başkanı seviyesine kadar yükselmiş, bu kadar bir tecrübeye sahip olan insanlar olması gerekir diye düşünmekteyim.

BAŞKAN – Sayın Mızrak, 1 dakikanız var efendim.

RECEP MIZRAK (Devamla) – Bu söylediğimle bağlantılı olarak, yine, ikinci bentte, komisyon toplantıları üyelerin tamamının katılımıyla yapılırken -buradaki karar oy çokluğuyla alınır denilmekte -ki, elbette, bu, kendi içerisinde tutarlıdır- ancak, benim arz etmeye çalıştığım hususu dikkate alacak olursak, burada, komisyon kararı alınırken, beş kişilik üyeden o dört kişinin, yani, kuruluşun kendisinin dışındaki üyelerin görüşleri farklı, o bir üyenin, yani, kuruluşun kendisini temsil eden üyenin görüşünden farklıysa, buradaki metne tam sadık kalınarak bir karar alma yoluna gitmek, bana göre, yanlış olur. Burada, mutlaka ve mutlaka, kuruluşun kendi temsilcisinin sözlerine, görüşlerine itibar edilmesi gerekir diye düşünmekteyim.

Aslında ben, gecenin bu saatlerinde, Telekom gibi, ülkemizin son derece güzide bir kuruluşunun, son derece kârlı bir kuruluşunun satışı ile ilgili bir konuda burada kalmayı, arzu etmezdim.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; şu anda, aslında, bir seferberlik hali yok, bir savaş hali yok, olağanüstü bir hal de yok. Burada, şu anda, Güneydoğu’da şehit olan 16 veya 17 kişinin meselelerini de, yani, şehitlerin meselelerini de görüşmüyoruz; ama, Allah aşkına, bu saatte niye çalışıyoruz?.. Yani, satacak hiç mi malımız kalmadı da altın yumurtlayan tavuğu birilerine peşkeş çekmek için buralarda duruyoruz!.. (DSP sıralarından alkışlar)

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Mızrak.

RECEP MIZRAK (Devamla) – 2 Mayıs 1995 tarihinde Refah Partili arkadaşlarımızın sözü olmasına rağmen...

BAŞKAN – Efendim, tutanaklara geçmiyor konuşmalarınız.

RECEP MIZRAK (Devamla) – ... bu ek 21 inci maddeye müspet oy kullanacağımızı ifade ediyor; hepinize yeniden saygılar sunuyorum.

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Mızrak.

Sayın milletvekilleri, salonda olup da 2 nci maddeyle ilgili oyunu kullanmayan sayın üye var mı?.. Yok.

Oy verme işlemi bitmiştir.

Kupalar kaldırılsın.

(Oyların ayırımına başlandı)

BAŞKAN – 3 üncü maddeyle ilgili olarak, DSP Grubu adına, Sayın Mümtaz Soysal; buyurun efendim. (DSP sıralarından alkışlar)

DSP GRUBU ADINA MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Başkan, değerli üyeler; zannediyorum, sürdürülmekte olan bir uygulama yanlışlığı dolayısıyla, yurtdışı emsal lisans satışları konusunda Meclisin karar alıp almadığı belli olmadan, bunların satışına ilişkin komisyonun nasıl kurulacağını tartışmak için biraradayız. Yine, bu usul yanlışlığının düzeltilmesi gereğine işaret ederek konuşmama başlamak istiyorum.

Sayın Başkan, bu konuda, daha önceki maddede olduğu gibi, açıkça, Anayasaya aykırılıklar var. Onları sırası geldiği zaman kapsamlı ve etraflı bir biçimde izah edeceğiz; fakat, bu aşamada, bu maddenin temel niteliğine dokunmak istiyorum.

Sayın Başkan, dikkatinizi çekmiştir, bu madde görünüşü bakımından, fotoğrafik görünüşü bakımından uzun bir madde ve verdiği izlenim, bu yasa yapılmak istenen işlemleri en ince ayrıntılarına kadar düzenliyor ve dolayısıyla, Anayasa Mahkemesinin isteğine uygun bir düzenleme oluyor izlenimi yaratılabilir; ama, baktığınız zaman, bu uzun maddenin birçok hükmü aslında rutin hükümler niteliğindedir ve bir önceki maddelerde çok daha önemli olan konular, örneğin, satış yönteminin hangisi olacağı belirtilmemişken, yasama organından beklenilen bu iken, o maddelerde, o konu, sadece, isimler sıralanmakla, satış yöntemlerinin adları sıralanmakla geçilmiş; ama, burada, komisyonun örgütlenişi, komisyonun üyeliği ayrıntılarıyla belirtilmiştir. Tabiî, bütün bu ayrıntının içinde, temel olan nokta, komisyon üyelerinin kimler olacağıdır.

Buraya baktığımız zaman, Ulaştırma Bakanlığı, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Sermaye Piyasası Kurulu ve Türk Telekomünikasyon AŞ temsilcilerinden söz ediliyor; ama, başka alanlardaki özelleştirme uygulamalarında da dikkati çeken bir hata, burada tekrarlanmış oluyor. Nedir o hata? Bir kuruluşun, ya bütününü ya da bir parçasını özelleştirmeye karar verdiğiniz zaman, orada, değer tespiti açısından -özellikle değer tespiti açısından- zannediyorum, en yetkili ve sözüne en çok güvenilecek olanlar, orada çalışanlardır. Çünkü, oranın kaç para ettiğini, oradaki tesisatın kaça alındığını, ne değer taşıdığını en iyi onlar bilir ve Türkiye’deki çeşitli özelleştirme uygulamaları bakımından, işçilerle, işçi sendikalarıyla bir araya geldiğimiz zaman -ve Sayın Başkan, parantez içinde de işaret edeyim- ki, o dünya, artık, kendi içinde çalıştığı kuruluşlara sahip çıkmaya başlamıştır; işçiler, şimdiye kadarkinden çok çok daha uyanık bir biçimde, kamu malının satışı konusunda duyarlı olmaktadırlar- orada çalışanlar, bu değerlendirme işinde ön planda rol almalıdırlar. Burada ise, Türk Telekomünikasyon AŞ’nin bir temsilcisinden söz ediliyor. Oysa, yasanın ve daha önceki yasaların da hükümlerine baktığınız zaman, yüzde 49’un bir bölümü PTT çalışanlarına, PTT emeklilerine satılmak zorundadır. Bir bölümü de küçük tasarruf sahiplerine satılmak zorundadır ve onlar, bu yüzde 49’un da ve bütününün, Türk Telekomünikasyonun da sahibi durumundadırlar ve bunların içinde -dediğim gibi- doğrudan doğruya, orada çalışanlar vardır. Onlara, burada yeterince, temsil sağlanmamıştır.

Bir önemli nokta da şudur: Bu, daha önceki tartışmalarda söylendi. Bu konu, özellikle ülke savunmasıyla çok yakından ilgilidir. Haberleşme, muhabere ve onun, özellikle, böyle rahat dinlenebilecek, başkaları tarafından elektronik olarak çok rahat dinlenebilecek nitelik taşıyan bu telekomünikasyon biçimindeki örgütlenişi, savunmayla doğrudan doğruya ilgilidir. Onun içindir ki, örneğin, Türkiye’de, TAFİKS denilen bir askerî projenin, yani NATO çerçevesinde yapılması gereken, özellikle kuzeydoğumuzu kapsayan bir projenin, böyle bir şirket tarafından yürütüldüğünü düşünürseniz; burada, özellikle bu satışlar sırasında, hangi sırların kimlerin eline geçebileceği açıkça belli iken, Millî Savunma temsilcisi de yoktur bu heyette; onu da belirtmek istiyorum 3 üncü maddeyle ilgili olarak Sayın Başkan.

Tabiî -daha önce konuşan Ayhan Fırat arkadaşımızın da belirttiği gibi- maddedeki bir mantıksızlığa işaret etmeden de geçemiyorum. Yüksek lisans düzeyinde olanlar da, sanki bir istisnaymış gibi, bir kusur örtermiş gibi “buraya da üye olabilirler” deniliyor. Lisans düzeyinde olacak üyeler; ama, bir doktora ve daha yüksek derece sahibi birisi çıkarsa, onu da müsamahayla karşılayıp bunun içine alabiliyorsunuz!.. Demek ki, bu cümlenin mantığı şu: Bu komisyonda, pek, öyle, yukarı düzeyde takdir hakları falan kullanılmasın isteniyor. Çok yukarı düzeyde olmasın, işte, lisans düzeyinde olsun, öbürleri biraz bunun dışında kalsınlar anlamı da çıkarılabilir. Elbette, yasa koyucunun niyeti bu değildir, uygulayıcıların niyetleri de inşallah bu olmaz; ama, tasarının şu metnini okuyanlar, bu sonuca varmaktan kendilerini alıkoyamazlar.

Bu, maddenin geneli bakımından söyleyeceklerimiz; ama, Anayasaya aykırılıklar konusunda da söyleyeceklerimizi ya da ifade etmek istediklerimizi yazılı olarak daha sonra sunacağız.

Teşekkür ederiz. (DSP ve CHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Soysal.

Sayın milletvekilleri, Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının 2 nci maddesinin yapılan açık oylamasına 262 sayın milletvekili katılmış; 226 kabul, 36 ret oyu verilmiş, böylece 2 nci madde de kabul edilmiştir.

Şahısları adına, Sayın Halit Dumankaya, buyurun efendim.

Süreniz 5 dakikadır Sayın Dumankaya.

HALİT DUMANKAYA (İstanbul) – Sayın Başkan, muhterem milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Sözlerime Sayın Fırat’ın konuşmalarıyla başlamak istiyorum. Sayın Fırat, özet olarak benim “afakî konuştuğumu” söyledi. Eğer, beni Sayın Fırat dinliyorlarsa, istatistikî rakamları söyleyeceğim. Benim, hiçbir dönemde, hiçbir şekilde belgesiz konuştuğum olmamıştır. Eğer, Sayın Fırat dinlerlerse, bana, Anavatan Partisinin hizmetlerini anlatma fırsatını verdiği için kendisine teşekkür ediyorum.

Elimdeki rakamlar, istatistikî rakamlardır, gerçek rakamlardır; kendilerine de sunarım.

MURAT BAŞESGİOĞLU (Kastamonu) – Devletin rakamlarıdır.

HALİT DUMANKAYA (Devamla) – Anavatan Partisi 1983 yılında iktidara geldiğinde, 1 milyon 902 bin santral vardı. 1984, 1985, 1986, 1987, 1988, 1989, 1990 yıllarındaki çalışmalarla, 7 520 647 santral olarak devrettik.

Otomatik telefon olarak devraldığımız sayı 1 572 700’dür. Ben ise 1,5 milyon var dedim.

AYHAN FIRAT (Malatya) –Altyapılar?..

HALİT DUMANKAYA (Devamla) – Devrettiğimiz zaman, Anavatan Partisi iktidarı devrettiği zaman 8 795 377 idi. Ben ne dedim; 9 milyon dedim, küsurları tama iblağ ettim.

Değerli arkadaşlarım, geçiyorum... Kırsal kesimde, 1983’te biz iktidara geldiğimizde 10 270 yerde telefon vardı.

AYHAN FIRAT (Malatya) – “Hiç bir köyde yok” dedin.

HALİT DUMANKAYA (Devamla) – .Biz devrettiğimizde telefonsuz köy kalmamış, yaklaşık olarak telefonsuz köy kalmamış, çok az bir şey kalmış, 41 195 yerde telefon olmuş. Yani, cumhuriyet döneminde yapılan hizmetleri, kırsal kesimde 5 katına, normal yerleşim yerlerinde 6 katına çıkardı.

Değerli arkadaşlarım, bakınız, işyeri açabilmek için biz iktidara geldiğimizde, bu dükkân iş yapar mı yapmaz mı diye bakmıyorduk, hiç kimse bakmıyordu; burada telefon alabilir miyim, alamaz mıyım diye bakıyorduk ve Avrupa’ya gidenler üç günde, beş günde telefon alır dendiği zaman, hayretler içinde kalıyorduk; ama, Anavatan Partisi İktidarı devrettiği zaman, üç günde beş günde, en fazla bir ayda telefon alınır duruma gelinmişti. İstatistikî rakamlar buradadır; ben afakî konuşmam, rakamlar üzerinde konuşurum.

Bunu bu şekilde açıkladıktan sonra PTT’nin T’sinin özelleştirilmesine dair kanun tasarısının 3 üncü maddesi üzerinde konuşmak istiyorum.

Değerli arkadaşlarım, şimdi, ben, burada şunu söylemek istedim: Demin tasarının tümü üzerinde konuşurken bir nebze değindim; dedim ki, bu olaylar hep komisyonlarda döner, komisyonlar bu olayları halleder.

Değerli arkadaşlarım, özelleştirme öyle bir hale gelmiştir ki, özelleştirmeyi özelleştirmemiz gerekir. Ne yapılıyor?.. Bir yeri özelleştirmeye devrettiğimiz zaman, oraya, hemen, bu kurumla hiç alakası olmayan iki genci veriyoruz, ondan sonra kurumla alakayı kesiyoruz; kuruma hiçbir şey sorulmuyor; orada, 20 sene, 30 sene, 40 sene, 50 sene...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Efendim, konuşma süreniz bitti; teşekkür ederim, sağ olun.

HALİT DUMANKAYA (Devamla) – Efendim, sürem bitti; bir dahaki maddede konuşmak üzere teşekkür ederim.

BAŞKAN – Evet, iştahınızı bir sonraki maddeye saklarsınız; teşekkür ederim.

Sayın Metin Şahin, buyurun efendim. (DSP sıralarından alkışlar)

Sayın Şahin, süreniz 5 dakika efendim.

METİN ŞAHİN (Antalya) – Sayın Başkan, değerli milletvekili arkadaşlarım; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Sayın Soysal’ın dediği gibi, bugün yaptığımız görüşmelerde, ülkemizin yıldızı olan bir kuruluşumuzu, milyonlarca insanın emeği ve göznuruyla oluşmuş bir kuruluşumuzu, özellikle, yabancı kuruluşlara satmanın ve bunu yasallaştırmanın hazırlığı içerisindeyiz. Tabiî, böyle bir noktada, gerçekten, şaşırtıcı durumlar da yaşıyoruz; çünkü, bir parti grubumuz, kraldan fazla kralcılığa soyunmuş, daha önceki tutumlarının aksine, bu işi ısrarla sonuçlandırabilmenin çabası içerisinde.

Bakınız, ben, bu partimizin sözcülerinin bir sözünü hatırlatarak, maddenin ilgili kısımlarına değinmeye çalışacağım.

“Refah Partisi olarak, biz, bu kanun tasarısına karşıyız ve bunun yapılmasının da, bizim, millî haberleşme sistemimiz için, güvenliğimiz için, iktisadî ve sosyal yönden gelişme ve kalkınmamız için fevkalade mahzurlar tevlit edeceğini ifade etmek istiyorum. Hepinizi hürmetle selamlıyorum.” Sayın Cevat Ayhan...

Yine, bir arkadaşımız, “Bu hükümet yanlış yolda; bu tasarı da çok yanlış bir tasarıdır. Biz, Refah Partisi olarak, özelleştirmeye, bilhassa, telefonun satılması için getirilen bu tasarıya karşıyız” diyor. Tabiî, bu arkadaşımız, herhalde, şu anda aramızda değil; Hüseyin Erdal, eski Yozgat Milletvekilimiz...

Değerli arkadaşlar, gerçekten, tartışmaların insanları nerelere getirdiğini ibretle görüyoruz. Daha önce bu yaklaşım ve bu tutumu sergileyen bir partimiz, şimdi, bunun kılıfı olarak, yasanın teknik eksikliklerinin giderildiğine, hukuka uygun hale getirildiğine gibi, konuyu indirgemiş bulunuyor. Gerçekten, tebrik etmek, kutlamak lazım; ama, tabiî, bu dönüşler öyle bir noktaya geldi ki, Sayın Başbakanın eski tabiriyle, kadayıf tepsisi, döne döne, Refah Partisi gibi, giderek kızarıyor. (DSP sıralarından alkışlar) Bu, bir gün, daha da açık bir biçimde kızaracak ve kadayıfın altının nasıl kızardığını, halk, size açıkça gösterecek.

CAFER GÜNEŞ (Kırşehir) – Size de... Size de...

MEHMET ALİ ŞAHİN (İstanbul) – Afiyet olsun efendim.

BAŞKAN – Arkadaşlar, kızaran kadayıf iyi... Niye müdahale ediyorsunuz?! (DSP sıralarından alkışlar)

METİN ŞAHİN (Devamla) – Değerli arkadaşlar, yasa tasarısında, komisyonların nasıl oluşacağı ifadesi var; ancak, bence “bu komisyonlara başkanlığın, Özelleştirme İdaresi temsilcisi tarafından yapılacağı” ifadesinin arkasına, sanıyorum, şöyle bir şey daha ilave etmek lazım, o da şu: “Zarflar, komisyon huzurunda açılır.” Neden? Çünkü, geçmişte, bu işin sahiplisi olarak konutunda zarf açma alışkanlığında olan bir Başbakan, şimdi, Başbakan Yardımcısı statüsünde olunca, bu işin tartışması büyüyecek. Bir de Başbakan var, o da konutuna bunu isteyebilir. O bakımdan, bu tartışmayı ortadan kaldırmak için, bu zarfların -gelin, ifademizi koyalım- komisyon huzurunda açılmasına yardımcı olalım ve böylece bu tartışmaları da sona erdirelim.

Değerli arkadaşlar, komisyonun çalışmalarına, bir anlamda, yardımcı olabilmek amacıyla, maddede şöyle bir ifade var: “Değerlendirme komisyonlarına yardımcı olmak üzere, değerlendirme kararlarına katılmamak şartıyla yerli ve yabancı danışmanlar görevlendirilebilir.”

Değerli arkadaşlar, Özelleştirme İdaresi, bugüne kadar, vurgun düzeni içinde satışlar yaptı. Bu vurguna bir ortak da bu danışmanlardır. Ülkenin milyonlarca dolar dövizini “danışmanlık” adı altında alıp götürüyorlar. Hükümet, birçok yerden kaynak arıyor, bulamıyor, çaresiz; gelin, bu israfa son verin, bu yabancı danışmanların ne yapacağı belli değil, belki birtakım yabancı firmaların gizli temsilcisi olarak komisyonu yönlendirme göreviyle karşı karşıya kalacaklar. Onun için, bunlardan vazgeçelim, bunu satabilecek bilgili insanlarımız, çalışacak insanlarımız var; yabancı insanları bu işin içine sokmayın...

MAHMUT NEDİM BİLGİÇ (Adıyaman) – Motellerde mi olacak?

BAŞKAN – Sayın Bilgiç, rica ediyorum, müdahale etmeyin; arkadaşımızın süresi çok az.

Buyurun efendim.

METİN ŞAHİN (Devamla) – Bunların, bugüne kadar hiçbir işe yaramadığı görülmüştür. Dolayısıyla “yabancı danışman” denilen müesseseyi ortadan kaldıralım.

Değerli arkadaşlar, neresinden bakarsanız bakın, hem içerik olarak hem yaklaşım olarak hem de yasalara, Anayasaya uygunluğu olarak...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Sayın Şahin, süreniz bitti, teşekkür ederim.

METİN ŞAHİN (Devamla) – Teşekkür ederim. (DSP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, madde üzerindeki müzakereler sona ermiştir.

Şimdi, maddeyle ilgili verilmiş önergeler vardır; önce geliş sırasına göre okutup, sonra aykırılık derecesine göre işleme koyacağım.

Önergeleri geliş sırasına göre okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı yasanın 3 üncü maddeye ek 21 inci maddede yer alan “temsilcilerinden oluşturulur” ibaresinin “temsilcilerinden teşekkül ettirilir” şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Cafer Güneş Lütfi Yalman Murtaza Özkanlı

Kırşehir Konya Aksaray

Yaşar Canbay Zülfikar Gazi

Malatya Çorum

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı yasa tasarısının 3 üncü maddeye ek 21 inci maddede yer alan “tespit etmek üzere ayrı ayrı” ibaresinin “tespit etmek üzere her biri için” şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Zülfikar Gazi Yaşar Canbay Murtaza Özkanlı

Çorum Malatya Aksaray

Lütfi Yalman Cafer Güneş

Konya Kırşehir

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı yasanın 3 üncü maddeye ek 21 inci maddede yer alan “5 kişilik komisyonlara” ibaresinin “oluşturulan komisyonlara” şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Lütfi Yalman Cafer Güneş Murtaza Özkanlı

Konya Kırşehir Aksaray

Yaşar Canbay Zülfikar Gazi

Malatya Çorum

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı yasa tasarısının 3 üncü maddeye ek 21 inci maddede yer alan “ihale komisyonu kurulur” ibaresinin “ihale komisyonu teşekkül ettirilir” şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Lütfi Yalman Yaşar Canbay Cafer Güneş

Konya Malatya Kırşehir

Zülfikar Gazi

Çorum

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı yasa tasarısına ek 21 inci maddesinin ikinci pragrafının ikinci cümlesinin sonunda yer alan “oy çokluğuyla karar alır” ibaresinin yerine “toplantıya katılan üyelerin yarısından bir fazlasının kabulü ile karar alır” şeklinde değiştirilmesi arz ve teklif ederiz.

Mehmet Emin Aydınbaş Mehmet Bedri İncetahtacı Ersönmez Yarbay

İçel Gaziantep Ankara

Abdullah Özbey Memduh Büyükkılıç

Karaman Kayseri

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı yasa tasarısının 3 üncü maddesindeki ek madde 21’in ikinci paragrafındaki “komisyonlar, üyelerinin tamamının katılımı ile toplanır” ibaresinin “komisyonlar, üyelerinin bir eksiğiyle toplanabilir” şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Mehmet Emin Aydınbaş Mehmet Bedri İncetahtacı Mustafa Kemal Ateş

İçel Gaziantep Kilis

Ersönmez Yarbay Abdullah Örnek

Ankara Yozgat

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı yasa tasarısının 3 üncü maddesindeki ek madde 21’in ikinci paragrafında yer alan “süresi biten üye yeniden görevlendirilebilir” ibaresinin “üyeliği sona eren kişi komisyonda yeniden görevlendirilebilir” şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Mehmet Emin Aydınbaş Mehmet Bedri İncetahtacı Abdullah Örnek

İçel Gaziantep Yozgat

Mustafa Kemal Ateş Sıtkı Cengil

Kilis Adana

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı yasa tasarısının 3 üncü maddesindeki ek madde 21’in ikinci paragrafındaki “hukukî veya fiilî nedenlerle komisyona katılamayan” ibaresinin “hukukî veya fiilî ve sağlık nedenleriyle komisyonlara katılamayan” şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Mehmet Emin Aydınbaş Mehmet Bedri İncetahtacı Memduh Büyükkılıç

İçel Gaziantep Kayseri

Abdullah Özbey Ersönmez Yarbay

Karaman Ankara

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı yasa tasarısının madde 3 ek madde 21’in dördüncü paragrafında yer alan “özelleştirme fonundan karşılanır” ibaresinin yerine “özelleştirme fonu kaynağından ödenir” şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Mehmet Emin Aydınbaş Mehmet Bedri İncetahtacı Lütfi Yalman

İçel Gaziantep Konya

İsmail Yılmaz İsmail Özgün

İzmir Balıkesir

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Görüşülmekte olan 85 sıra sayılı yasa tasarısının 3 üncü madde ek madde 21’in dördüncü paragrafında yer alan “çalışmalarına ilişkin tüm giderler” ibaresinin “çalışmalarına ait bütün giderler” şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Mehmet Emin Aydınbaş Mehmet Bedri İncetahtacı Lütfi Yalman

İçel Gaziantep Konya

İsmail Yılmaz İsmail Özgün

İzmir Balıkesir

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Görüşülmekte olan 85 sıra sayılı yasa tasarısının 3 üncü maddeye ek 21’in dördüncü paragrafında yer alan “Özelleştirme İdaresi Başkanlığındaki” ibaresinin büyük harfle değil; sadece “Özelleştirme” kelimesi hariç, diğerlerinin ilk harflerinin küçük harfle yazılmasını arz ve teklif ederiz.

Mehmet Emin Aydınbaş Mehmet Bedri İncetahtacı Lütfi Yalman

İçel Gaziantep Konya

İsmail Yılmaz İsmail Özgün

İzmir Balıkesir

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı yasa tasarısının madde 3’e ek madde 21 in dördüncü paragrafında yer alan “değerlendirme ve ihale komisyonlarının” ibaresinin “değerlendirme komisyonları ve ihale komisyonları” olarak değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Mehmet Emin Aydınbaş Mehmet Bedri İncetahtacı Lütfi Yalman

İçel Gaziantep Konya

İsmail Yılmaz İsmail Özgün

İzmir Balıkesir

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı yasa tasarısının 3 üncü maddesine ek madde 21’in üçüncü paragrafında yer alan “komisyon üyeleri, aylık, ödenek, her türlü zam ve tazminatlar” ibaresinin yerine “komisyon üyeleri, aylık, ödenek, fazla mesai, her türlü zam ve tazminatlar” şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Mehmet Emin Aydınbaş Abdullah Özbey Ersönmez Yarbay

İçel Karaman Ankara

Hanifi Demirkol Hasan Dikici

Eskişehir Kahramanmaraş Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Görüşülmekte olan 85 sıra sayılı yasa tasarısının 3 üncü maddesine ek madde 21’in üçüncü paragrafında yer alan “diğer malî sosyal hak ve yardımları, kurumlarınca ödenmek kaydıyla” ibaresinin “her türlü malî sosyal hak ve yardımları, kurumlarınca ödenmek kaydıyla” şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Mehmet Emin Aydınbaş Lütfi Yalman Mehmet Bedri İncetahtacı

İçel Konya Gaziantep

Saffet Benli Mustafa Köylü

İçel Isparta

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı yasa tasarısının 3 üncü maddesine ek madde 21’in üçüncü paragrafında yer alan “komisyonda görev yaptıkları sürece kurumlarından izinli sayılırlar” ibaresinin “komisyonda görev yaptıkları sürece kurumlarında geçici görevli sayılırlar” şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Mehmet Emin Aydınbaş Lütfi Yalman Mehmet Bedri İncetahtacı

İçel Konya Gaziantep

Mustafa Köylü Saffet Benli

Isparta İçel

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Görüşülmekte olan 85 sıra sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının 3 üncü maddesi, Anayasanın 2 nci maddesindeki hukuk devleti ilkesine; Anayasanın 5 inci maddesindeki devletin temel amaç ve görevlerinden olan Türk Milletinin bağımsızlığını koruma görevine; Anayasanın 7 nci maddesindeki yasama yetkisinin devredilemeyeceği kuralına; Anayasanın 153 üncü maddesindeki Anayasa Mahkemesi kararlarının tüm kurum ve kuruluşları, bu arada yasama organını da bağlayacağı hükmüne aykırıdır.

Gerekçeleri ekte sunulan Anayasaya aykırılık konusunun, İçtüzüğün 84 üncü maddesi gereğince oylanmak üzere görüşülmesini dileriz.

Saygılarımızla.

İhsan Çabuk Yavuz Bildik Ali Günay

Ordu Adana Hatay

Hasan Gülay Mustafa Güven Karahan Mümtaz Soysal

Manisa Balıkesir Zonguldak

BAŞKAN – Aynı mahiyette ikinci bir önerge var; onu da okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Sayın Başkanlığına

Görüşülmekte olan 85 sıra sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının 3 üncü maddesiyle, 406 sayılı Kanuna eklenen ek 21 inci madde, Anayasanın, cumhuriyetin nitelikleriyle ilgili 2 nci maddesine, devletin temel amaç ve görevleriyle ilgili 5 inci maddesine, yasama yetkisiyle ilgili 7 nci maddesine ve Anayasa Mahkemesinin kararlarıyla ilgili 153 üncü maddesine aykırıdır.

Aykırılık önergemizin, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün 84 üncü maddesine göre işleme tabi tutulmasını saygılarımızla dileriz.

Önder Sav Nihat Matkap Bekir Kumbul

Ankara Hatay Antalya

Ali Şahin Algan Hacaloğlu Ali Haydar Şahin

Kahramanmaraş İstanbul Çorum

Ayhan Fırat Mustafa Yıldız

Malatya Erzincan

BAŞKAN – Şimdi, Anayasaya aykırılık önergeleri öncelik aldığı için, önce onlardan başlayacağız.

Efendim, bu iki önergeye Sayın Komisyon katılıyor mu? İkisi de Anayasaya aykırılık önergesi; ikisini birleştirerek işleme koyuyorum efendim; yani, hem Cumhuriyet Halk Partili hem de Demokratik Sol Partili arkadaşlarımızın verdiği önerge, maddenin Anayasaya aykırı olduğu yolundadır; ikisini birleştirerek işleme koyuyorum.

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Gerekçeleri farklıdır, yalnız...

BAŞKAN – Efendim, yani...

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Yanisi yok bu işin.

BAŞKAN – Efendim, isterseniz bir kişi konuşur. Biz, Divan olarak, ikisini birleştirerek işleme koyuyoruz.

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Biz, ikisinin de gerekçelerinin ayrı ayrı okunmasını istiyoruz.

BAŞKAN – Sayın Soysal, yani, ikisinin de ayrı ayrı okunması diye bir kural yok; birisini işleme koyacağız, ötekisi de onu kapsıyor demektir.

Önergeye Komisyon katılıyor mu efendim?

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU BAŞKANI İ. ERTAN YÜLEK (Adana) – Sayın Başkan, maddenin Anayasaya aykırı olduğunu iddia eden, her iki önergeye de katılmıyoruz.

BAŞKAN – Sayın Hükümet?..

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Sayın Başkan, aynı sebeple katılmıyoruz efendim.

BAŞKAN – Katılmıyorsunuz.

Sayın Soysal, biraz önce, sizin, bir önceki maddedeki anayasaya aykırılık önergenizi işleme koymuştum; şimdi de Sayın Sav’ın önergesini işleme koyalım...

Konuşacak mısınız Sayın Sav; yoksa, gerekçeyi mi okutayım?

ÖNDER SAV (Ankara) – Sayın Başkan, bizim önergemizin gerekçesi ile, Sayın Mümtaz Soysal ve arkadaşlarının önergesinin gerekçesi farklı. Maddeleri aynı olabilir. Dolayısıyla, ayrı ayrı işleme tabi tutulmasını istiyoruz.

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak ) – Aydınlatıcı olur.

ALİ ILIKSOY (Gaziantep) – Tekerrürde fayda var.

BAŞKAN – Peki efendim, okutalım; madem siz bundan memnun olacaksınız, okutalım. Zamanımız bol nasıl olsa; saat 24.00’e kadar zamanımız var.

Gerekçeleri okutuyorum:

Gerekçe:

1.-Anayasanın 2 nci maddesindeki hukuk devleti ilkesine aykırılık:

Anayasanın 2 nci maddesine göre, Türkiye Cumhuriyeti bir hukuk devletidir. Yüce Meclisin çatısı altındaki herkes, Türkiye Büyük Millet Meclisi kürsüsünden, sık sık, Türkiye’nin, bir hukuk devleti olduğunu söyler; ama, hukuk devleti sözle değil uygulamayla gerçekleştirilir.

Bugün, dördüncü kez, Türkiye Büyük Millet Meclisinde görüşülen “telekomünikasyon hizmetlerinin özelleştirilmesi” konusu, daha önce, üç kez, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiş; ancak, her seferinde, Anayasa Mahkemesi kararlarına uymamayı, neredeyse bir gelenek haline getiren tavır yüzünden, yine, Anayasaya aykırı hükümlerle çıkarılmıştır. Bu kez, bu hukuk dışı tavrın 4 üncü örneği sergilenmektedir.

Bu yasa tasarısının 3 üncü maddesi de, daha önceki Anayasa Mahkemesi kararlarını dikkate almadan, bir an önce ve ne pahasına olursa olsun, telekomünikasyon hizmetlerinin özelleştirilmesi amacıyla hazırlanmıştır.

Hukuk devleti ilkesi, en başta, yargı kararlarına saygıyı gerektirir. Anayasanın “Başlangıç” bölümünde belirtildiği gibi, Türkiye’de “güçler ayrılığı” ilkesi geçerlidir ve bu, devlet organları arasında üstünlük sırası anlamına gelmez; ama, yasama organı, hâlâ, kendisini yargı organlarının üstünde görme tavrını sürdürmektedir. Bu anlayış, Anayasanın 2 nci maddesindeki “hukuk devleti” ilkesine aykırıdır.

2.- Anayasanın 5 inci maddesine aykırılık:

Anayasanın 5 inci maddesi, devletin temel amaç ve görevleri arasında, Türk Milletinin bağımsızlığını korumayı en başta saymıştır. Bağımsızlık, bir devletin varlık nedenidir ve siyasal ve ekonomik bağımsızlık olarak birbirinden ayrılmaz iki parçadır. Türkiye Cumhuriyeti, Osmanlının, özellikle son yüzyılından aldığı dersler ve bu mirasın bilinciyle yeni bir devlet kurarken, ekonomik bağımsızlığını her şeyden önde tutmuş ve bunun gerçekleştirilmesinin araçlarından biri olarak, birçok alanda kamusal tekeller kurmuş ve bu işletmeleri yerli ya da yabancı hiçbir özel girişime açmamıştır.

Telekomünikasyon hizmetlerinin özelleştirilmesi, doğrudan ekonomik bağımsızlıkla ilgilidir ve daha önce bu Meclisten geçen hisse senedi satışı sınırlamasının, bu alanda sağladığı hiçbir güvence yoktur. Çünkü, hisse senetlerinin yüzde 49’u satılacaktır; ama, Türk Telekom AŞ’nin ana sözleşmesi öyle bir düzenlenmiştir ki, yüzde 49 hisseyle 7 kişilik yönetim kurulunda 4 üyelik almak, çoğunluğu sağlamak mümkündür.

3.- Anayasanın 7 nci maddesine aykırılık:

Anayasanın 7 nci maddesine göre yasama yetkisi, millet adına Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kullanılır ve devredilemez. Anayasa Mahkemesinin son iptal kararında, hisse satış yöntemlerinin sadece sayılmasının hiçbir anlamı olmadığı, ismen sayılmış olmasa da, uygulanmakta olan yöntemlerin hepisini doğal olarak içereceği belirtilmiş; ama, önemli olanın, bu yöntemlerden hangilerinin, hangi koşullarda, nasıl kullanılacağının yasama organınca düzenlenmesi olduğu vurgulanmıştır.

Ayrıca, Anayasa Mahkemesinin, daha önce, Anayasaya aykırılığını saptadığı yöntemlere gönderme yapılmıştır.

Bu usullerin, hangi koşullarda, nasıl ve ne amaçla kullanılacağı yasama organınca belirlenmediği sürece, bu düzenleme Anayasaya aykırıdır.

4. - Anayasanın 153 üncü maddesine aykırılık:

Anayasanın 153 üncü maddesinin son fıkrasına göre, Anayasa Mahkemesi kararları herkesi bağlar. Daha önce üç kez iptal edilmiş bir yasanın, daha önceki Anayasa Mahkemesi kararlarını hiçe sayan düzenlemeleri içermesi, Anayasaya aykırıdır.

Anayasa Mahkemesi, 4046 sayılı Yasanın 18 inci maddesinin (b) ve (c) bölümlerinin Anayasaya aykırı olduğunu saptamıştır.

Yasa tasarısı, bu yöntemlere gönderme yapmakta ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığını görevlendirmektedir.

Bu nedenlerle, yasa tasarısının 3 üncü maddesi, Anayasanın 153 üncü maddesine aykırıdır.

BAŞKAN – Cumhuriyet Halk Partisili arkadaşlarımızın önergesinin gerekçesini okutuyorum efendim:

Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 1 ve 2 nci maddeleri Anayasanın 2, 5, 7 ve 153 üncü maddelerine aykırıdır.

Anayasa Mahkemesi, 4046 sayılı Yasanın 18 inci maddesinin (b) ve (c) bölümlerini Anayasaya aykırı bulup iptal etmiştir. Bu iptal hükmüne rağmen, aynı nitelik ve içerikte düzenleme yapmak, hukukun üstünlüğü ilkesine, Anayasa Mahkemesi kararlarının, yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzelkişileri bağlaması, kesin kuralına aykırıdır.

Bu nedenlerle, tümü Anayasaya aykırı bir kanunun görüşülmekte olan 3 üncü maddesi, Anayasanın 2, 5, 7 ve 153 üncü maddelerine aykırıdır.

BAŞKAN – Sayın Komisyon ve Sayın Hükümet bu önergelere katılmadılar.

Önergelerin gerekçelerini de okuduk.

Yalnız, bazı arkadaşlarımız, gönderdikleri tezkereyle yoklama isteminde bulunmuşlardır.

Divan Üyesi arkadaşıma rica ettim, dedim ki, “şu anda Genel Kurulda kaç kişi var?” Arkadaşımız saydı, 200’ün üzerinde arkadaşımız var.

Ayrıca, yarım saat önce bir açık oylama yaptık; açık oylamaya 262 sayın milletvekili katıldı.

Değerli arkadaşlarımdan rica ediyorum, burada rahat, rahat çalışıyoruz; salonda kahir bir ekseriyetin olduğu görülüyor. Biz dün de bu yönde bir takdir hakkımızı kullandık. Sayın gruplardan da rica ediyorum...

ÖNDER SAV (Ankara) – Takdir yetkiniz yok.

BAŞKAN – Sayın Sav, düşüncelerinize saygı duyuyorum.

Madde oylamasının da açık oylamayla yapılmasına ilişkin bir önerge var zaten. Açık oylamada çoğunluğun olup olmadığı zaten anlaşılacaktır. Ben, Divan olarak takdir hakkımı kullanıyorum ve bu yoklama isteğini bu aşamada yerine getirmiyorum.

Buyurun Sayın Sav.

ÖNDER SAV (Ankara) – Efendim uygulamanızı tartışmıyorum; ama, takdir yetkisi diye bir olay yoktur; kötü bir gelenek başlatılıyor. Sırf, bunları tutanağa geçirmek için söylüyorum.

BAŞKAN –Sayın Sav, daha önce yoklama istediler; ben salona baktım, hakikaten bir çoğunluk görmedim, yoklamayı yaptım. Onun için, arkadaşlarımdan da özür diliyorum ve açık oylama yapacağımızdan ötürü yoklama yapmıyorum.

Önergelere Komisyon ve Hükümet katılmamıştır.

Anayasaya aykırılıkla ilgili gerekçelerini okuttuğumuz iki önergeyi birleştirerek oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler...Kabul etmeyenler...Önergeler kabul edilmemiştir.

SALİH KAPUSUZ (Kayseri) – Sayın Başkan, madde üzerindeki önergelerimizi geri alıyoruz.

BAŞKAN – Peki.

Diğer önergeleri, imza sahipleri geri çekmişlerdir.

Madde 3’ün oylanmasının açık oylamayla yapılmasına dair bir önerge vardır, okutuyorum :

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Görüşülmekte olan maddenin Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün 81 ve 143 üncü maddeleri uyarınca açık olarak oylanmasını arz ve teklif ederiz.

Saygılarımızla.

BAŞKAN – Şimdi, açık oylama yapılmasına dair önergedeki imza sahiplerini arayacağım:

Sayın Yalçın Gürtan?..Burada.

Müjdat Koç?..Burada.

Ali Ilıksoy?..Burada.

Kâzım Üstüner?.. Burada.

Sema Pişkinsüt?.. Burada.

Teoman Akgür?.. Burada.

Hasan Gülay?.. Burada.

Fevzi Aytekin?.. Burada.

Fikret Uzunhasan?.. Burada.

Şükrü Gürel?.. Burada.

A.Turan Bilge?.. Burada.

Mahmut Erdir?.. Burada.

Hikmet Aydın?..Burada.

Cafer Tufan Yazıcıoğlu?.. Burada.

Hikmet Uluğbay?.. Burada.

Metin Şahin?.. Burada.

Yavuz Bildik?.. Burada.

Tuncay Karaytuğ?.. Burada.

Mehmet Yaşar Ünal?.. Burada.

Mustafa İlimen?.. Burada.

Tamam, 20 kişi yeterli. Böylece, maddenin açık oylaması için verilen imza yeterlidir.

Madde açık oylamaya tabi tutulacaktır.

Şimdi, açık oylamanın şeklini Genel Kurulun oyuyla belirleyeceğim.

Açık oylamanın kupaların sıralar arasında dolaştırılması suretiyle yapılmasını oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Açık oylamanın kupaların sıralar arasında dolaştırılması suretiyle yapılması hususu kabul edilmiştir.

Kupalar dolaştırılsın.

(Oyların toplanmasına başlandı)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, görüşmelerimize devam ediyoruz.

Komisyon ve Hükümetden ayrılmasın.

Verilen bir önergeyle...

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Onu çekiyoruz.

BAŞKAN – Hayır, siz çekemezsiniz, önerge sahipleri çeker.

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Önerge sahipleri geri çekiyor.

BAŞKAN – Yalnız, şöyle bir durum var: Bir önergeyle, ek madde 22’nin eklenmesi istenmiştir. Biliyorsunuz İçtüzüğün 87 nci maddesine göre, görüşülmekte olan bir kanunun herhangi bir maddesine bağlı olarak bir önerge verilirse, komisyonun salt çoğunluğu tarafından kabul görmesi lazım.

Şimdi, Komisyon sırasında salt çoğunluk olmadığı için önergeyi işleme koymuyorum.

SALİH KAPUSUZ (Kayseri) – Sayın Başkan, önerge sahipleri imzalarını geri çekiyorlar.

BAŞKAN – Efendim, çeksinler çekmesinler... Divana geldi, Komisyon sırasında salt çoğunluk olmadığı için işleme koymuyorum efendim.

4 üncü maddeyi okutuyorum:

MADDE 4. – 4.2.1924 tarihli ve 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 6. – 10.6.1994 tarihli ve 4000 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinden önce katma değerli telekomünikasyon hizmetleri kapsamında PTTİşletmesi Genel Müdürlüğü ile imzalanmış ve lisans sözleşmesine dönüştürülmesi öngörülmüş, gelir paylaşımı esasına dayalı sözleşmelerin herbirinin, lisans sözleşmelerine dönüştürülmesine bu sözleşmelerdeki lisans esasına geçişle ilgili hükümler saklı kalmak üzere Bakanlar Kurulunca karar verilebilir. Danıştayın incelemesinden geçirildikten sonra Bakanlık ile firmalar arasında lisans sözleşmesi imzalanır.”

BAŞKAN – Madde üzerinde, şahısları adına, Sayın Suat Pamukçu, Sayın Muhammet Polat, Sayın Fikret Karabekmez, Sayın İlyas Yılmazyıldız, Sayın Osman Berberoğlu söz istemişlerdir.

Şimdi, madde üzerinde, ANAP Grubu adına Sayın Adil Aşırım; buyurun efendim.

Süreniz 10 dakikadır Sayın Aşırım.

ANAP GRUBU ADINA ADİL AŞIRIM (Iğdır) – Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; 4 üncü madde üzerinde Grubum adına söz almış bulunuyorum.

Çerçeve 4 üncü maddeye bağlı geçici 6 ncı maddede “10.6.1994 tarihli ve 4000 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinden önce katma değerli telekomünikasyon hizmetleri kapsamında PTT İşletmesi Genel Müdürlüğü ile imzalanmış ve lisans sözleşmesine dönüştürülmesi öngörülmüş, gelir paylaşımı esasına dayalı sözleşmelerin her birinin, lisans sözleşmelerine dönüştürülmesine bu sözleşmelerdeki lisans esasına geçişle ilgili hükümler saklı kalmak üzere Bakanlar Kurulunca karar verilebilir. Danıştayın incelemesinden geçirildikten sonra Bakanlık ile firmalar arasında lisans sözleşmesi imzalanır” denilmektedir. Türk Telekom’un lisans sözleşmesi demek, Türk Telekom’un katma değerli hizmetlerinin; yani, cep telefonlarının, data şebekelerinin, pager dediğimiz çağrı cihazlarının işletiminin satılmasıdır. Yani, katma değerli hizmetlerini firmalara satacak, bu firma bunun işletimini yapacak. Bu katma değerli hizmetlerle ilgili yatırımı, Ar-Ge çalışmasını, mühendis çalıştırılmasını, onunla ilgili kurum kurma işini bir firmaya veriyor; buna da Bakanlar Kurulu karar veriyor. Danıştayın incelemesinden sonra da ilgili firmayla sözleşme imzalanıyor.

Bu madde, Türk Telekom’un katma değerli hizmetlerinin artırılması için, Türk Telekom’un katma değerli hizmetlerinde Türk mühendisliğinin bilgi derinliğine kavuşturulması için çok iyi bir imkândır. Niye “iyi bir imkândır” diyorum? Ben 1987’de okulu bitirdikten sonra Teletaş’ta beş sene çalışmış bir arkadaşınızım. Teletaş, 1987’de satıldığında ben A-Ge’de mühendistim. Ar-Ge’de 150 mühendis vardı ve gerçekten de Türk Telekom’un, 2000’li yıllarda, telekomünikasyon ihtiyacını karşılamak üzere çok yeni yatırımları, ISDN gibi, Türk Silahlı Kuvvetlerinin kullanımına sunulan Taffix gibi projeleri işte o Ar-Ge yaptı.

Teletaş satıldıktan sonra, Teletaş’ın geliri arttı; Teletaş’ta biz daha fazla maaş aldık, Teletaş büyüdü. Teletaş’ın, 1987 yılında birkaç tane kompütürü vardı; ama, Teletaş 1990’lı yıllara geldiğinde, hepimizin önünde son derece gelişmiş kompütürler vardı ve istediğimiz şekilde yatırım yapabiliyorduk. 1990’lı yıllarda PCM’ler için kendi çipimizi (chip) yani, mevcut çiplerden biraz daha büyük data array’i yapmıştık.

Şimdi, Teletaş, Hocamın dediği duruma nasıl düştü? İşte, Teletaş, bu madde olmadığı için o duruma düştü. O zaman, Teletaş’ın, Özelleştirme İdaresinin elinde bulunan hisselerinin, hatırladığım kadarıyla yüzde 19’luk bir kısmı, blok satışla Belçikalı ortağı Arcatel’in eline geçti. Arcatel ne yaptı? Önce bizim Ar-Ge’yi kapattı; oradaki mühendisleri aldı, Belçika’ya götürdü; bu işi daha stratejik gören, daha iddialı olanlar da TÜBİTAK’a gittiler. Ben ise, siyasete girdiğim için kurtuldum. Özellikle PCM alanındaki, yani PTT’nin hiç vazgeçemeyeceği çok ciddî bir yatırım olan PCM alanındaki değerli arkadaşlarımız da TÜBİTAK’a gitti.

Şimdi, eğer, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı karar vererek -o zamanki adıyla Kamu Ortaklığı İdaresi Başkanlığı- borsaya girip, o yüzde 19’luk blok satışı yapmasaydı, durum farklı olacaktı. Teletaş, o zaman 2 500 kişiydi ve bünyesinden, kompütür alanında, data şebekeleri alanında, 50-100 kişi çalıştıran, gerçekten de çok büyük firmalar ürettik; Teletaş, firma üretti, kendisine hizmet eden firmaları üretti. Tıpkı, PTT’nin, Türk Telekom’un bünyesinden Teletaş’ı, Netaş’ı ürettiği gibi.

Şimdi, Hocam, Netaş niye batmıyor? Netaş’ta yüzde 51 yabancı sermaye var, yüzde 49 yerli sermaye var; Teletaş’ta olduğu gibi yüzde 71 Alcatel sermayesi yok. Teletaş konusunda çok haklısınız. Alcatel, Teletaş’ı Orta Asya’ya yatırım yapmak için, laboratuvar olarak kullanıyor; hiçbir zaman, bizim araştırma yapmamıza karar vermedi.

Satılacağı zaman, dönemin Hükümeti, siyasî otorite karar verince, eğer, bunun bizim stratejik bir yatırımımız olduğu, buralarda Türk mühendisinin bilgi derinliğine kavuşturulduğu anlamında karar verirse doğrudur. Ayrıca, bir Danıştay denetlemesi de yerindedir. (RP sıralarından “madde üzerinde konuş” sesi)

Ben, madde ile ilgili konuşuyorum, maddedeki, sözleşme demek, Türk Telekom’un katma değerli hizmetlerinin satışı demektir. Türk Telekom’un katma değerli hizmetleri de, sizin kullandığınız, bankaların kullandığı hizmetlerdir.

Şimdi, Türk Telekom niye yapmasın onları? Türk Telekom yapmasın; çünkü, Türk Telekom’un bütün her şeyine bakanlık karar veriyor, her şeyine bütçe karar veriyor; yatırımına bütçe karar veriyor, bakanlık karar veriyor; parası yok.

Bizim, 1989’da Teletaş’ta, gerçekten bilgi derinliğine kavuştuğumuz_ Hatta, onun Network Termination’ını yapan ilk mühendisim; 1989’da bitirdik. Belçika geldi “biz zaten bunu yapıyoruz” dedi. 1993’te Almanya’ya gittiğimde, Belçika’dan görüştüğüm arkadaşım “senin NT1’ı, biz daha yeni yapıyoruz” dedi. Yani, yatırım için, ben bunu destekliyorum.

Türk Telekom’un yatırım yapması artık imkânsız. Fransa, Finlandiya_ Özellikle, data şebekesi konusunda, Finlandiya, Japonya’nın bile çok çok önünde; bu kullandığımız Nokıa telefonlarının sahibi. Eğer, bunları ciddî firmalara satarsak, o ciddî firmalar yatırım yapar, yenileme yapar; Türk mühendisi alıp yetiştirirlerse, bu iyi bir girişim.

Türkiye’nin genç nüfusu, mühendis nüfusu çok önemli. Hepiniz de biliyorsunuz, Avrupa’da genç nüfus kalmamış; Avrupa, bu tür özelleştirme hamlelerinde, bizi kandırıp, böyle blok satışlarla falan, Türk Telekom’u ya da Türk Telekom’un bünyesinden çıkan bir firmayı ele geçirirse, o zaman korkun. O zaman, Türk gençliği, Türk mühendis, bilgi derinliğine kavuşamaz; hard ware’de ve soft ware’de -yani yazılımda, donanımda- bilgi derinliği olmaz, araştırması olmaz; bunun önüne geçmek lazım, o zaman, hükümetleri bu konuda uyarmak lazım.

Netaş, proje çeşitliliğinden dolayı, ürün çeşitliliğinden dolayı batmadı. Zaten, Netaş’ta, Teletaş’ta söylenen bir söz var; o zamanki ismiyle, PTT hapşırdığında, Netaş ve Teletaş yorgan döşek yatıyor diye. Çünkü, bunlar, PTT’ye mal satıyorlar; yani, PTT’nin ürün çeşitliliği fazla olursa, bu firmaların da ürün çeşitliliği fazla olur; batmazlar.

Sayın Başkan, vaktim var mı efendim?

BAŞKAN – 1,5 dakikanız var.

ADİL AŞIRIM (Devamla) – Onun için, ben, özellikle, Türk Telekom’un, katma değerli telekom hizmetlerine ilişkin lisans yönetmeliğini görmek isterdim. O lisans yönetmeliğinde, kesinlikle, katma değerli hizmetlerin satışında, yabancı sermayenin yönetimine bu işleri vermemek lazım. Yabancı sermaye gelsin, kablosunu, chip’ini bizim ülkemizden alsın, soft ware’ini benim mühendisime yazdırsın. Burada, asıl tehlike, zamanın hükümetinin, yani bunu satacak, bunun satılmasına karar verecek hükümetin, o zaman, çok stratejik düşünmesi lazım. Yani, bu satış esaslarını çok ciddî koymak lazımdır. Hatta, buradan elde edilen gelire, bütçeyi kapatmak için bakmamak lazım. Türk Telekom’un aylık cirosu 1 trilyon; bu seneki yıllık kârı herhalde 2,5 trilyon olacak. Aylık cirosu 1 trilyon olan bir firmanın, artık, önünü açmak lazım, yatırımını artırmak lazım, katma değerli hizmetlerinin her birinin bir bilgi sanayii olması lazım.

Türk mühendisine yardım etmek için de, özellikle, ODTÜ’de, İTÜ’de, Boğaziçi’nde, TÜBİTAK kanalıyla, yapılan araştırma enstitülerine, buradan sağlanan gelirleri vermek lazım; Türk mühendisinin bilgi derinliğine kavuşması için. Hatta mühendislikte dönüm noktası olan bu satışlarla ilgili, kaderine karar veriyoruz. Hükümet, burada vebal altındadır. Hükümet, bu sorumluluğu taşımak zorundadır.

Hepinize saygılar sunuyorum.

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Aşırım.

DSP Grubu adına, Sayın Soysal; zatı âliniz, buyurun efendim.(DSP sıralarından alkışlar)

Süreniz 10 dakika efendim.

DSP GRUBU ADINA MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Başkan, değerli üyeler; benden önce konuşan arkadaşımın söyledikleri, beni, bu konuda, yalnız daha önce söylediklerimi tekrarlamak biçiminde değil, bazı yeni şeyler de söyleyerek, konunun ne kadar dramatik bir konu olduğunu belirtmeye sevk etti. Ne yaptığımızın tekrar farkına varalım; galiba, varmıyoruz. Rastgele bir yasa gelmiş gibi ve bunu da, biraz partiler arası çekişmenin aracı haline getirerek, gecenin bu saatinde, hem çok değerli bir ulusal varlığı hem de ona ilişkin olarak çok değerli insan varlığımızı, bilgi varlığımızı, galiba, olmaması gereken bir biçimde satışa çıkarıyoruz.

Bakın, şimdiye kadarki çabalar sonucunda, bu özelleştirme kavramı ortaya atılalı ve özellikle bu alanda, telekomünikasyon alanında özelleştirme kavramı ortaya atılalı, bazı mesafeler katedildi. Örneğin, PTT ikiye ayrıldı. Bunun daha dinamik, dünyaya daha çok açık olan ve özellikle rekabetin ve teknolojik ilerlemenin çok keskin olduğu alanda açık olan bölümü, Türk Telekom olarak, bir anonim şirkete dönüştürüldü ve hatta, bu anonim şirketin, yine uzun tartışmalar sonucunda, yüzde 51 hissesinin kamunun elinde tutularak, yüzde 49 hissesinin de satılabileceğini, bu arada, çalışanlara, emeklilere ve küçük tasarruf sahiplerine de pay ayrılabileceğini kabul ettik. Peki, bir anonim şirket oluşturmuşuz; bu anonim şirketin yüzde 30 küsur hissesini, niçin blok satış biçiminde ve niçin yabancıya açık bir biçimde pazara çıkarıyoruz? Bir anonim şirket -adı üstünde-hisseleri olan, hisseleri de sermaye piyasasında satışa çıkarılabilecek olan, tıpkı, Erdemir vesaire gibi kamu iktisadî kuruluşu niteliğinde olan; fakat, anonim şirket biçiminde örgütlenmiş olan kuruluşların hisselerini sermaye piyasasında satışa çıkardığımız gibi, bunu da niçin öyle satışa çıkarmıyoruz da, birbirimizi sıkboğaz edercesine, sanki, birisi de bizim boğazımıza bastırmış da, bize “bunu, böyle blok halinde satın” dermişcesine, bir çaba içerisindeyiz? Acele komisyona getiriliyor, geceyarıları toplantılar yapılıyor... Gören, duyan, zanneder ki, çok önemli bir ulusal varlığı muhafaza etmek için didiniyoruz. Oysa, didinmemiz, çok değerli bir ulusal varlığı elden çıkarmak, bunun yüzde 34’ünü elden çıkarmak ve hem de yabancıya devretmek üzere gösterilen bir çaba. Yani, bu didinişin, şu kavganın anlamını sezmek mümkün değil.

Ben, bunu, bir defa daha vurgulamak istiyorum. Ne yaptığımızı, lütfen, tekrar düşünün. Nedir, niçin uğraşıyoruz? Niçin, bir müddet önce tam aksini söylemiş olan arkadaşlarımız, bunun satışı için, kendilerini inkâr edercesine, burada, bir disiplin altında, gelip beyaz oy kullanıyorlar? O beyaz oyların anlamı üzerinde, onları, tekrar düşünmeye sevk ediyorum; çünkü, yaptığımız feci bir şeydir.

Benden önce konuşan arkadaşım -bir teknisyen olarak- Teletaş’ın macerasını anlattı. Bunun, Teletaş’a dönüşmemesi için bazı şeyler buraya konmuş. Sayın Başkan, üzerinde tartıştığımız maddede, bizim daha önce ısrar ettiğimiz gibi -Danıştay denetimi falan- bazı şeyleri koymaya çalışıyoruz; ama, özde yaptığımız, bütün bu supaplara, bu önlemlere karşın, özde yaptığımız, yine, elimizdeki değerli bir varlığı elden çıkarmaktır. Bu elden çıkarış, Türkiye’nin daha yeni teknolojiler üretebilmesi için, Türkiye’deki bu servetin Türk vatandaşı, Türk çalışanı için daha iyi değerlendirilebilmesi için olsa, o zaman, onu da anlayacağım; ama, hepimiz açıkça biliyoruz ki ve özellikle, bunu buraya sevk eden Hükümet açıkça biliyor ki, onun bir kanadı hepimizden daha açıkça biliyor ki, şu satışın anlamı, para bulmaktan başka bir şey değildir; para bulacaksınız, onunla, cari hizmetleri yerine getirmek için, yani, şuna buna, seyahat, maaş vesaire vermek için, devletin muhtaç olduğu paraları toplamaya çalışacaksınız. Bunu yaparken, başka türlü yapılabilecek olan bir işi yapmaktayız; yani, nedir o başka türlü?.. Doğru dürüst vergi sistemi getirirsiniz, vergilendirilmemiş kazançları vergilendirirsiniz, rant dünyasına el atarsınız; o açıklar, o şekilde karşılanır; ama, siz, o açıkları karşılayabilmek için, hem ülkenin kocaman bir açığını yaratıyorsunuz hem insanlarımızın bu açığın içinde kaybolup gitmelerine yol açabilecek bir durum yaratıyorsunuz. Teletaş örneği açık; yüzde 18’ini satalım falan diye başladık ve tamamı elimizden çıktı. Bu Türk Telekom öyle bir şirket ki -bir arkadaşım ona dokundu- yönetim kurulu, gayet rahatlıkla elden çıkabilir; yüzde 51 kamunun elinde zannediyoruz; ama, hisselerin paylaşımı bakımından, işte, PTT çalışanları vesaire dolayısıyla, onların ellerindeki hisseler başkalarınca satın alınınca, gayet rahatlıkla elden çıkabilir ve Teletaş gibi kaybolup gider. Ha, kaybolup gitmez, burada kalır; ama, kendi insanımızın hizmetini, kendimize kaynak yaratarak kullanmak varken, kendi insanımızın hizmetini, yabancılara gördürüp, onların kazancını sağlamak gibi bir yola gireriz.

Onun için, burada, Sayın Başkan, maddeye ilişkin olarak, evet, Danıştay denetimi buraya girmiştir, yapılan işlemin sağlıklı yapılabilmesi bakımından bu önlem alınmıştır; ama, bazen, ağaçlarla uğraşmaktan ormanı görmeyebiliriz ve orman, elimizden kopmak üzere, gitmek üzere olan bir ormandır. O bakımdan, ben, tekrar; ama, tekrar, bu nokta üzerinde, yaptığımızın anlamı üzerinde düşünmenizi rica ederek huzurunuzdan ayrılıyorum.

Teşekkür ederim. (DSP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Soysal.

3 üncü maddeyle ilgili olarak, salonda bulunup da oyunu kullanmayan sayın üye var mı efendim?..

Oyunu kullanmayan sayın üye varsa, oyunu kullansın, kupaları kaldırtacağım.

Efendim, gruplar adına başka söz isteyen?.. Yok.

Sayın Suat Pamukçu, şahsı adına...

SUAT PAMUKÇU (Bayburt) – Söz hakkımı Sayın Yılmazyıldız’a devrediyorum.

BAŞKAN – Peki efendim. Zaten, kendileri de söz istemişlerdi.

Sayın Yılmazyıldız; buyurun.

Süreniz 5 dakika efendim.

İLYAS YILMAZYILDIZ (Balıkesir) – Sayın Başkan, çok değerli milletvekili arkadaşlarım; öncelikle, bu kanun tasarısı, çoktandır beklediğimiz, oldukça iyi hazırlandığına inandığım bir kanun tasarısı. Gerçi, bu kurulu oluşturacak üyelerin sıfatlarının, meslekî tecrübelerinin tanımlanmasının yararlı olabileceği kanaatindeyim; ama, ben, Hükümetin, bunu kullanırken, mutlaka, bu alanda iyi deneyim kazanmış kişilerden olacağına inanıyorum.

Şimdi, benden önceki konuşmacılar, Sayın Soysal ve Sayın Fırat, işte, bu üyeleri, komisyon üyelerini oluşturacak kişilerin lisans mezunu kişiler olmaları önemli de, bir de, hani, lisansüstü mezunu olmak, sanki, öylesine bir şeymiş gibi bir ifade kullandılar. Eğer cümleyi iyi okurlarsa “Ancak, lisans düzeyinde bir öğrenimden sonra, sayılan dallarda, lisansüstü öğretim yapanlar da komisyonlara üye olabilirler”den kasıt “mühendis tercih edilir; ama, yüksek mühendis de tercih edilir” demek değil “eğer eczacılık eğitimi almışsa, üzerine de istatistik veyahut işletme okumuşsa, onlar da üye olabilir” demek; yoksa, yüksek lisans eğitimi alanları küçümsemek değil burada...

Bir diğer olay, özellikle, örneğin, kablolu televizyon yatırımları uzun süredir yapılamıyor. Eğer, bu özelleştirme lisans devirleri olsa... Yine, dünyada, telekom, çok hızlı gelişen bir sektör; neredeyse her ay, şu ana kadarki teknolojik yenileşmeyi alıp, yenisine geçiyor. Örneğin “personal communication” diye bir olay var; uyduyla, hiçbir yere verici kurmadan, hemen dağ başındaki insanla da konuşabileceğiniz bir sistem. Bunun yatırımını nereden yapacaksınız? İşte, bunu, lisans devriyle yapabilirsiniz. Yani, Türkiye’nin teknolojiyi takip edebilmesi için, küreselleşen bu dünyada, böyle, çok muhafazakâr olmaya gerek yok. Türkiye, bu “sattırmam, ettirmem” devirlerini çoktan kapattı. Gelişmek için, yeni teknolojileri takip etmek için, özelleştirmeyi yapmaya mecburuz.

Ben, firma hakkında konuşmak istemiyorum; ama, eğer, özel bir firma da olsanız, devlet mantığıyla yapılanmışsanız, gerçek istihdamın üç katı eleman çalıştırıyorsanız, batma noktasına gelince birileri sizi alır. Onun için, gerçek rakamda insan istihdam ederseniz, batmazsınız.

Dolayısıyla, buradaki özelleştirmeyi engellemek, Türkiye’nin telekomünikasyon alanında önünü tıkamaktır diye düşünüyorum. Türkiye’nin bu alanda yapacağı yeni atılımlara vesile olacağı için, bu kanun tasarısının çok yararlı olduğuna bütün kalbimle inanıyorum.

Bu düşüncelerle, hepinize saygı ve sevgiler sunuyorum. (DYP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın İlyas Yılmazyıldız.

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Sayın Başkan, sataşma var.

BAŞKAN – Buyurun.

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Biz özelleştirmeyi engelliyoruz değil; şu yapılan, özelleştirme değil, satış.

BAŞKAN – Satış... Peki efendim.

Üçüncü maddeyle ilgili olarak, salonda olup da oyunu kullanmayan sayın üye var mı? Yok.

Oy verme işlemi bitmiştir; kupayı kaldıralım.

(Oyların ayırımına başlandı)

BAŞKAN – Sayın Muhammet Polat, buyurun.

MUHAMMET POLAT (Aydın) – Vazgeçiyorum Sayın Başkan.

BAŞKAN – Peki efendim.

Sayın Fikret Karabekmez, buyurun.

FİKRET KARABEKMEZ (Malatya) – Muhterem Başkan, muhterem milletvekilleri; 85 sıra sayılı yasa tasarısının 4 üncü maddesinde kişisel görüşlerimi açıklamak üzere söz almış bulunuyorum.

Gecenin şu saatinde daha fazla vaktinizi almamak için, teknik ve hukukî yönden yasa tasarısını uygun gördüğümü bildiriyor, Yüce Heyeti saygıyla selamlıyorum. (RP ve DYP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Karabekmez.

Tabiî, gecenin bu saatinde güzel konuşmalar dinlemek de çok güzel oluyor. (Gülüşmeler)

Sayın milletvekilleri, 4 üncü madde üzerindeki konuşmalar tamamlanmıştır.

Maddeyle ilgili olarak verilen önergeler vardır; yalnız, Anayasaya aykırılık önergesiyle beraber 4 önergeyi işleme koyuyorum.

İlk önergeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı yasa tasarısının 4 üncü maddesinin Geçici Madde 6’da yer alan “gelir paylaşım esasına dayalı” ibaresinin “gelir paylaşımı prensibine dayalı” ibaresiyle değiştirilmesini arz ve talep ederim.

MehmetBedri İncetahtacı Mehmet Emin Aydınbaş Saffet Benli

Gaziantep İçel İçel

Lütfi Yalman Hanifi Demirkol Fethullah Erbaş

Konya Eskişehir Van

BAŞKAN – Öteki önergeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı yasa tasarısının 4 üncü maddesinin Geçici Madde 6’da yer alan “lisans sözleşmesine dönüştürülmesi öngörülmüş” ibaresinin “lisans sözleşmesine dönüştürülmesi uygun görülmüş” ibaresiyle değiştirilmesini arz ve teklif ederim.

Mehmet Bedri İncetahtacı Mehmet Emin Aydınbaş Osman Pepe

Gaziantep İçel Kocaeli

Lütfi Yalman Kahraman Emmioğlu Saffet Benli

Konya Gaziantep İçel

BAŞKAN – Öteki önergeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı yasa tasarısının 4 üncü maddesinin Geçici Madde 6’da yer alan “Danıştayın incelemesinden geçirildikten sonra” ibaresinin “Danıştayın tetkik ve kontrolünden geçirildikten sonra” ibaresiyle değiştirilmesini arz ve teklif ederim.

Mehmet Bedri İncetahtacı Mehmet Emin Aydınbaş Osman Pepe

Gaziantep İçel Kocaeli

Kahraman Emmioğlu Saffet Benli

Gaziantep İçel

BAŞKAN – Öteki önergeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Görüşülmekte olan 85 sıra sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının, yasaya geçici bir madde eklenmesine ilişkin 4 üncü maddesi, Anayasanın 2 nci maddesindeki hukuk devleti ilkesine aykırıdır.

Gerekçeleri ekte sunulan Anayasaya aykırılık konusunun, İçtüzüğün 84 üncü maddesi gereğince oylanmak üzere görüşülmesini dileriz.

Saygılarımızla.

Ali Rahmi Beyreli Sema Pişkinsüt Mahmut Erdir

Bursa Aydın Eskişehir

Necati Albay Teoman Akgür Arif Sezer

Eskişehir Sakarya Adana

Mümtaz Soysal

Zonguldak

BAŞKAN – Bir Anayasaya aykırılık önergesi daha var; onu da okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Sayın Başkanlığına

Görüşülmekte olan 85 sıra sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının 4 üncü maddesiyle eklenen Geçici Madde 6, Anayasanın, cumhuriyetin nitelikleriyle ilgili 2 nci maddesine, devletin temel amaç ve görevleriyle ilgili 5 inci maddesine, yasama yetkisiyle ilgili 7 nci maddesine ve Anayasa Mahkemesinin kararlarıyla ilgili 153 üncü maddesine aykırıdır.

Aykırılık önergemizin, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün 84 üncü maddesine göre işleme tabi tutulmasını saygılarımızla arz ederiz.

Önder Sav Nihat Matkap Yahya Şimşek

Ankara Hatay Bursa

Algan Hacaloğlu Fatih Atay Ayhat Fırat

İstanbul Aydın Malatya

Yılmaz Ateş Bekir Kumbul

Ankara Antalya

BAŞKAN – Son okunan iki önerge, Anayasaya aykırılık önergesidir; ikisini birleştirerek işleme koyuyorum.

Sayın Komisyon önergeye katılıyor mu efendim?

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU BAŞKANI İ. ERTAN YÜLEK (Adana) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.

BAŞKAN – Sayın Hükümet?..

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.

BAŞKAN – Sayın Komisyon ve Sayın Hükümet Anayasaya aykırılık önergelerine katılmıyor.

Sayın Soysal, önergenizin gerekçesini okuyalım mı; yoksa, konuşacak mısınız? Birleştirerek işleme koyduk efendim.

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Birleştirerek okunmasını rica ediyorum.

BAŞKAN – Öyle mi efendim?..

Sayın Sav, siz de mi öyle düşünüyorsunuz?

ÖNDER SAV (Ankara) – Evet, öyle düşünüyoruz.

BAŞKAN – Peki, efendim.

Yalnız, bu, emsal olmamak üzere... Gecenin bu saatinde böyle bir uygulama yaptık; ama...

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Sizin her yaptığınız emsal oluyor. Rica ederim... Öyle olsun.

BAŞKAN – Hayır, hayır... Yani, bugünkü bu şey... Çünkü iki tane önergeyi de birleştirdiğimize göre, bir gerekçeyi okumamız lazım; ama, bugün pek ihtilaf yaratmamak için, böyle bir şeye teşebbüs ettim. Emsal teşkil etmez diyorum. Yani, ben...

MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Sayın Başkan, biz, gerekçeleri ayrı ayrı yazıyoruz.

BAŞKAN – Efendim, müzakerelerimiz çok olgun bir havada geçiyor. Bu olgunluğa bir halel gelmemesi için devam ediyoruz.

Gerekçeyi okutuyorum:

Gerekçe:

Anayasanın 2 nci maddesindeki “hukuk devleti” ilkesine aykırılık.

Bu geçici maddeyle, geçmişe yönelik bir hüküm getirilmek istenmektedir ve iki yıl geriye, 10.6.1994 tarihinden daha geriye gidilmeye çalışılmaktadır. Madde, 10.6.1994 tarihli ve 4000 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinden önce, katma değerli telekomünikasyon hizmetleri kapsamında PTT İşletmesi Genel Müdürlüğüyle imzalanmış ve lisans sözleşmesine dönüştürülmesi öngörülmüş, gelir paylaşımı esasına dayalı sözleşmelerin her birinin lisans sözleşmelerine dönüştürülmesine, bu sözleşmelerdeki lisans esasına geçişle ilgili hükümler saklı kalmak üzere, Bakanlar Kurulunca karar verilebileceğini belirtmektedir; ama, bu, aynı zamanda, verilmeyebileceği anlamına da gelmektedir. Bunlar nedir; sadece cep telefonlarıdır. Dönemin Ulaştırma Bakanı Sayın Topçu’nun açıklamalarına göre 1 milyar dolara verilmiştir ve yine Sayın Bakanın açıklamasına göre, Çiller Hükümeti tarafından hâlâ tahsil edilmemiştir. Çünkü, bu hizmetleri satın alan gruplar iki medya kuruluşunundur ve biri Sayın Çiller’i desteklemekte, biri karşı çıkmaktadır.

Maddenin düzenleniş biçimi, bu paraları hâlâ tahsil edemeyen Bakanlar Kuruluna esnek bir yetki vermektedir. Bu yetkiyle Bakanlar Kurulu eski sözleşmeleri lisans sözleşmelerine dönüştürebilecek ya da dönüştürmeyebilecektir. Yani, yakınlık veya uzaklığa göre cezalandırılacak ya da ödüllendirilecektir.

Bakanlar Kuruluna karar verme ya da vermeme yetkisi veren bu hüküm, Anayasaya aykırıdır; çünkü, yasama organı kendisinden daha geniş bir yetkiyi yürütme organına devredemez.

BAŞKAN – Diğer önergenin gerekçesini okutuyorum:

Gerekçe:

Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 1 , 2 ve 3 üncü maddeleri, Anayasanın 2, 5, 7 ve 153 üncü maddelerine aykırıdır. Yasa tasarısının 4 üncü maddesi de Anayasaya aykırıdır. Anayasa Mahkemesi 4046 sayılı yasanın 18 inci maddesinin (b) ve (c) bölümlerini Anayasaya aykırı bulup iptal etmiştir. Anılan iptal hükmüne rağmen, aynı nitelik ve içerikte düzenleme yapmak, hukukun üstünlüğü ilkesine, Anayasa Mahkemesi kararlarının yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzel kişileri bağlaması kesin kuralına aykırıdır.

Bu nedenlerle, tümü Anayasaya aykırı olan bir kanunun görüşülmekte olan 4 üncü maddesi, Geçici Madde 6, Anayasanın 2, 5, 7 ve 153 üncü maddelerine aykırıdır.

BAŞKAN – Bu, iki önergeyi birleştirerek işleme koymuştuk; Komisyon ve Hükümet katılmamıştı.

Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Önerge kabul edilmemiştir.

Sayın milletvekilleri, Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının 3 üncü maddesinin yapılan açık oylamasına 273 sayın üye katılmış; 222 üye kabul, 51 üye ret oyu kullanmıştır. Böylece, 3 üncü madde de kabul edilmiştir.

Önergeleri işleme koymaya devam ediyoruz.

Buyurun.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

85 sıra sayılı yasa tasarısının 4 üncü maddesinin Geçici Madde 6’da yer alan “Danıştay’ın incelemesinden geçirildikten sonra” ibaresinin “Danıştay’ın tetkik ve kontrolünden geçirildikten sonra” ibaresiyle değiştirilmesini arz ve teklif ederim.

Mehmet Bedri İncetahtacı Gaziantep ve arkadaşları

BAŞKAN – Sayın Kapusuz, geri mi alıyorsunuz?..

SALİH KAPUSUZ (Kayseri) – Yürürlük maddesiyle ilgili önergemizi de geri alıyoruz Sayın Başkan.

BAŞKAN – İki tane... Onları da mı geri alıyorsunuz? İmza sahibi arkadaşlarınız geri alıyorsa, onları geri iade ediyoruz. Buradalar mı efendim?

SALİH KAPUSUZ (Kayseri) – Evet, buradalar.

BAŞKAN – Geri alıyorsunuz, tamam.

O zaman, 4 üncü maddenin oylamasının da açık oylama suretiyle yapılmasını talep eden bir önerge var; okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Görüşülmekte olan maddenin, Türkiye Büyük Millet Meclisinin İçtüzüğünün 81 ve 143 üncü maddeleri uyarınca açık olarak oylanmasını arz ve teklif ederiz.

Saygılarımızla.

BAŞKAN – Önergeyi veren arkadaşlarımızın Genel Kurul salonunda olup olmadığını tespit edeceğiz.

Yalçın Gürtan?.. Burada

Sema Pişkinsüt?.. Burada

Müjdat Koç?.. Burada

Mahmut Erdir?.. Burada.

Ali Ilıksoy?.. Burada.

Teoman Akgür?..

BAŞKAN – Teoman Bey yok mu?..

AYHAN FIRAT (Malatya) – Takabbül ediyorum.

BAŞKAN – Sayın Ayhan Fırat takabbül ettiler. Teoman Bey de geldi zaten.

Mehmet Aydın?.. Burada.

Hikmet Uluğbay?.. Burada.

A.Turan Bilge?.. Burada.

Fikret Uzunhasan?.. Burada.

Hikmet Aydın?.. Burada.

A.Rahmi Beyreli?.. Burada.

Hasan Gülay?.. Burada

Fevzi Aytekin?.. Burada.

Yavuz Bildik?.. Burada.

M.Güven Karahan?.. Burada.

C.Tufan Yazıcıoğlu?.. Burada.

Tuncay Karaytuğ?.. Burada.

Mustafa İlimen?.. Burada.

Aydın Tümen?.. Burada.

Mehmet Büyükyılmaz?.. Burada.

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, açık oylamaya ilişkin olarak verilen önerge, İçtüzükte öngörülen yirmi imzayı ihtiva etmektedir. Bu itibarla, tasarının bu maddesi de açık oylama suretiyle oylarınıza sunulacaktır.

Şimdi, açık oylamanın şeklini Genel Kurulun oyuyla belirleyeceğiz.

Açık oylamanın, kupaların sıralar arasında dolaştırılması suretiyle yapılması hususunu oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Açık oylama, kupaların sıralar arasında dolaştırılması suretiyle yapılacaktır.

Kupalar sıralar arasında dolaştırılsın.

(Oyların toplanmasına başlandı)

BAŞKAN – Salonda olup da oyunu kullanmayan sayın üye var mı? Yok.

Oylama işlemi bitmiştir.

Kupalar kaldırılsın.

(Oyların ayırımına başlandı)

BAŞKAN – 5 inci maddeyi okutuyorum:

MADDE 5. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 5. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

BAŞKAN – Sayın Soysal, grup adına söz istiyorsunuz; buyurun efendim. (DSP sıralarından alkışlar)

Süreniz 10 dakikadır.

DSP GRUBU ADINA MÜMTAZ SOYSAL (Zonguldak) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın üyeler, gecenin bu saatinde, birçoğumuz değerli bir ulusal varlığı elden çıkarabilmek için büyük çaba içindeyken, bizim de ters yönde bir çaba içinde olmamızı doğal karşılamanız gerekir diye düşünüyorum.

Onun için, Sayın Başkan, bu yürürlük maddesinin, yani, yasa yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer maddesinin, bazı önlemler henüz alınmadığı için, tehlike yaratacağı düşüncesindeyiz. Nedir önlemler? Hemen yürürlüğe girerse ne olabilir? Onu anlamak için, yakın tarihe bakmak yeter.

Ne diyor şimdi kabul buyuracağınız yasa: Bu blok satış yöntemleri bakımından, ihalelerden söz ediyor. Söz konusu ihalelerin çapını düşünmeniz gerekir. Bu çap, insan muhayyilesini aşan, en azından, bizim gibi yoksul bir ülkenin insanlarının servet düzeyine göre, onların muhayyilesini aşan bir çaptır. Çok büyük bir şeyin, milyarlarca dolar eden, hele, Türk Lirasına dönüştürüldüğü zaman havsalamızın kolay kolay almayacağı rakamlara dönüşen bir satışın ihalesinden söz ediyoruz. Oysa, aynı ülke, yürürlükteki ihale yasaları henüz yeterince güvenli olmadığı için, yeterince güvenilecek önlemleri içermediği için, bir ihale zarfının başbakanın emriyle açılabildiği bir ülkedir. Böyle bir ülkede, bir başbakanın “ihale zarfını getirin bana, ben açayım, içinde ne var” diyebildiği bir ülkede ve bunun sistem tarafından henüz yeterince cezalandırılmamış olduğu ve cezalandırılmasına kalkışıldığı zaman da hükümetlerin bozulup hükümetlerin kurulduğu bir ülkede... TOFAŞ ihalesinden söz ediyorum...

HASAN EKİNCİ (Artvin) – Yeter... Ne ilgisi var?..

MÜMTAZ SOYSAL (Devamla) – Efendim, bunlar doğrudan doğruya maddeyle ilgili.

Böyle bir ülkede, bu önlemler alınmadan, böyle bir yasayı yürürlüğe sokmak, halkın çok büyük bir varlığını yine aynı tehlikelere maruz bırakmaktır. O bakımdan, yürürlük maddesine dahi aleyhte oy vereceğiz.

Teşekkür ederim. (DSP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Soysal.

Başka... Sayın Uluğbay, söz mü istiyorsunuz efendim?

Şahsı adına Sayın Uluğbay; buyurun. (DSP sıralarından alkışlar)

Pardon... Sayın Uluğbay, bir dakika... Bir dakika efendim... Sizden önce söz isteyen arkadaşlar var.

Sayın Suat Pamukçu var mı efendim?

HİKMET ULUĞBAY (Ankara) – Sayın Başkan, söz verdiniz bir kere...

BAŞKAN – Efendim özür dilerim... Liste önümdeydi, görmedim...

ULUÇ GÜRKAN (Ankara) – Başkanın sözü çiğnenmez.

BAŞKAN – Rica ediyorum arkadaşlar...

ÖNDER SAV (Ankara) – Açıklamasını yapsın...

BAŞKAN – Efendim, önce arkadaşlarımız...

Sayın Sav, olabilir yani... Bu kadar ihmalkârlığımız da toleransla karşılanabilir. (DSP sıralarından gürültüler)

ULUÇ GÜRKAN (Ankara) – Söz ağzınızdan çıktı...

SUAT PAMUKÇU (Bayburt) – Sayın Başkan, buradayım.

BAŞKAN – Efendim, Kanunlar Müdürlüğündeki arkadaşlarımıza, daha önce, arkadaşlarımız, yazılı müracaat etmişler, listeyi buraya koydular. Ben arkadaşlara soracağım; eğer, onlar... Sayın arkadaşlarım...

Arkadaşımız geldi efendim; buyurun.

ŞÜKRÜ SİNA GÜREL (İzmir) – Sonradan gelenler konuşabiliyor mu?..

BAŞKAN – Üç kişi şahsı adına söz istemiş...

HİKMET ULUĞBAY (Ankara) – Sayın Başkan, emrivaki yapılmıştır size.

BAŞKAN – Yok efendim, emrivaki yok...

Buyurun Sayın Pamukçu.

SUAT PAMUKÇU (Bayburt) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; görüşmekte olduğumuz kanun tasarısının 5 inci maddesi üzerinde, şahsım adına söz almış bulunuyorum.

Bu tasarı, daha önce, Anayasaya aykırı olarak çıkarılmıştı; yeni Hükümet, Anayasaya uygun hale getirmiştir. Bu yüzden, hem Hükümetimizi hem de katkısını esirgemeyen Komisyonumuzu huzurlarınızda tebrik ediyorum, teşekkürlerimi sunuyorum. Ayrıca, ANAP yerine anamuhalefet görevini üstlenen DSP Grubuna da, katkılarından dolayı teşekkür ediyorum.

Saygılar sunuyorum. (RP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim efendim.

Daha önce şahısları adına söz isteyenler, Sayın Suat Pamukçu, Sayın Muhammet Polat, Sayın Fikret Karabekmez...

VIII. – SATAŞMALARA İLİŞKİN KONUŞMALAR (Devam)

3. – Kastamonu Milletvekili Murat Başesgioğlu’nun, Bayburt Milletvekili Suat Pamukçu’nun Grubuna sataşması nedeniyle konuşması

MURAT BAŞESGİOĞLU (Kastamonu) – Sataşmadan dolayı söz istiyorum Sayın Başkan.

BAŞKAN – Size bir şey dedi mi?..

MURAT BAŞESGİOĞLU (Kastamonu) – Grubumuza söyledi. “Anavatan Partisi, anamuhalefet...”

BAŞKAN – Efendim, teşekkür etti...

MURAT BAŞESGİOĞLU (Kastamonu) – Görüşmeler mutedil şekilde devam ediyor, ses çıkarmıyoruz; ama, bu şekilde bir sataşmadan dolayı da, müsaade ederseniz, söz istiyorum.

BAŞKAN – Yeni bir sataşmaya meydan vermemek üzere, buyurun Sayın Murat Başesgioğlu.

MURAT BAŞESGİOĞLU (Kastamonu) – Hay hay...

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; öncelikle, söz verdiği için Sayın Başkana teşekkür ediyorum.

Telekom’la ilgili kanun tasarısına vermiş olduğumuz oylar ve Grubumuzun görüşlerini Yüce Genel Kurula ifade eden arkadaşlarımızın görüşlerinden de anlaşılacağı üzere, bu tasarıya olumlu bakıyoruz; ki, bu tasarı, 53 üncü Cumhuriyet Hükümetinin Başbakanı Sayın Yılmaz tarafından, o dönemde Parlamentoya sevk edilmiş, yasalaşması halinde de fayda mülahaza ettiğimiz, bir kanun tasarısıdır; ama, endişemizi de belirttik.

Anayasaya aykırılıklar giderilmelidir ve şaibesiz, tertemiz, hiç kimsenin endişe duymayacağı bir satış yapılmalıdır. Anavatan Partisi Grubumuzun endişesi budur. Eğer bu şekilde bir şaibe, bir endişe görürsek, şimdiden çekincelerimizi, itirazlarımızı söylüyoruz -Sayın Mümtaz Hocam “burnundan getiririz” dedi; ama, biz o kadar sert demiyoruz- yetimin hakkını yedirmeyiz.

Hepinize saygılar sunarım.(ANAP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Başesgioğlu.

VII. – KANUN TASARI VE TEKLİFLERİYLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER (Devam)

3. – Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ve Plan ve Bütçe Komisyonları Raporları (1/469) (S. Sayısı : 85) (Devam)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının 4 üncü maddesinin yapılan açık oylamasına 289 sayın milletvekili katılmış; 240 kişi kabul, 49 kişi de ret vermek suretiyle, 4 üncü madde de kabul edilmiştir.

Şimdi, şahısları adına, son konuşmayı yapmak üzere, Sayın Muhammet Polat; buyurun efendim. (RP sıralarından “saygı sun, in” sesleri)

Arkadaşlar müdahale etmeyelim.

Yalnız çok da kısa konuşmayın, hakkınızı biraz kullanın.(Gülüşmeler)

MUHAMMET POLAT (Aydın) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; madde üzerinde görüşlerimi belirtmek üzere şahsım adına söz istemiştim, onun için huzurlarınızdayım; Yüce Heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Bu madde de benim görüşüm doğrultusunda. Hükümetin ve Komisyonun hazırlamış olduğu madde üzerinde olumlu görüşlerimi belirtir, hepinize saygılar sunarım. (RP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim efendim.

Madde üzerindeki müzakereler bitmiştir.

Maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... Madde kabul edilmiştir.

Yürütme maddesini okutuyorum efendim.

MADDE 6.– Bu kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

BAŞKAN – Madde üzerinde söz isteyen?.. Yok. (DSP sıralarından “var” sesleri) Var mı?..

DSP Grubu adına Sayın Uluğbay -Sayın Uluğbay dün de çok güzel konuşmalar yaptılar- buyurun efendim.(DSP sıralarından alkışlar)

Sayın Uluğbay, süreniz 10 dakikadır, maddeye bağlı konuşursanız memnun olurum efendim.

DSP GRUBU ADINA HİKMET ULUĞBAY (Ankara) – Teşekkürler Sayın Başkan.

Sayın Başkan, değerli arkadaşlar; biraz evvel şahsım adına söz istediğim madde için bir miktar açıklama yapmak ihtiyacındayım.

Aslında, bu kürsüden, yürürlük maddesinin “altı ay sonra” olmasını teklif edecektim. Nedenini söyleyeyim: Özelleştirme kararını Meclisin bir bölümü verecekse dahi, bazı şeyleri göz önüne alarak vermek durumundaydı. Bugün, Anayasamıza göre, haberleşme gizlidir; ancak, Anayasanın verdiği bu güvence, bugüne değin, telefon devlet tekelinde olduğu için, ayrıca bir kanunla düzenlenmemiştir. Bugün, Türkiye’de telefon hizmetleri, kısmen, belirli türleri itibariyle özelleştirilmiştir. Bu kanun da çıkıp, uygulamaya girdiği vakit, kısa sürede, muhtemelen, devletin elindeki telefon da yaygın bir şekilde özelleşmiş olacak.

Peki, bu Meclis, bu kararı alırken, vatandaşın haberleşmesinin gizliliğine özen gösteren bir kanun çıkarmadan mı alacak? Ben, biraz evvel “altı ay sonra olsun” teklifimi getirirken, Meclise “altı ay içinde, oturalım, haberleşmenin gizliliğini güvence altına alacak bir kanun çıkaralım” diye teklif edecektim. Ancak, Sayın Başkanlık Divanı bana bu olanağı vermediği için, çok geçmiştir. Siz, madde için tekriri müzakere önergesi vermediğiniz sürece, memleketimize yapabileceğiniz bir hizmeti de yapamaz noktaya geldiniz.

Saygılar sunuyorum hepinize. (DSP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim; ama, siz de zamanında söz isteseydiniz, söz verirdim; sizden önce başka arkadaşlar söz istemiş. Bende günah yok.

Efendim, madde üzerinde başka söz isteyen.

BİLTEKİN ÖZDEMİR (Samsun) – Sayın Başkan, ben son maddede söz isteyeceğim.

BAŞKAN – Sizden önce iki arkadaş söz istemiş.

BİLTEKİN ÖZDEMİR (Samsun) – Efendim, ben son maddede söz isteyeceğim.

BAŞKAN – Son madde bu efendim; ama, sizden önce, Muhammet Polat’la, Sayın Fikret...

BİLTEKİN ÖZDEMİR (Samsun) – O zaman Grup adına söz istiyorum efendim.

BAŞKAN – O zaman buyurun Sayın Özdemir.

İRFETTİN AKAR (Muğla) – Efendim, şahıslara geçtiniz.

BAŞKAN – Efendim, ne yapalım; arkadaşlarımız son anda konuşmak istiyorlar.

NEVFEL ŞAHİN (Çanakkale) – Biltekin Bey konuşamaz; çünkü, Plan ve Bütçe Komisyonu üyesidir.

BAŞKAN – Biltekin Bey Komisyon üyesi aynı zamanda, Komisyon raporunun lehinde konuşacaklar.

Süreniz 10 dakikadır.

Buyurun.

ANAP GRUBU ADINA BİLTEKİN ÖZDEMİR (Samsun) – Sayın Başkan, teşekkür ediyorum söz verdiğiniz için.

Sayın Başkan, şu ana kadarki görüşmelerden de görüyoruz ki, Büyük Millet Meclisi, özellikle son dört beş gündür, Anavatan Partisi tarafından, Anavatan Partisi Genel Başkanının kurmuş olduğu hükümet tarafından hazırlanmış olan tasarılara son şeklini vererek halkımızın hizmetine sunma çabasını gösteriyor. (ANAP sıralarından alkışlar)

SAFFET ARIKAN BEDÜK (Ankara) – Niye karşı çıktınız?

BİLTEKİN ÖZDEMİR (Devamla) – Biz, bu anlayış içerisinde, Anavatan Partisi olarak, gerek Plan ve Bütçe Komisyonunda gerek Genel Kurulda, halkımızın yararına, ülkemizin çıkarına ve Anavatan felsefelerine uygun bulduğumuz yasaları, önce Türk kamuoyuna, onların anlayışına ve konsensüsüne sunduk, kabul ettirdik, halkımızın tasvibini aldık. Bu politikalarımızın başında, kamu iktisadî teşebbüslerinin, halkımız ve bireylerimizin denetimi altında kullanılması gereken faaliyetlerin, onların tasarrufuna sunulması fikrini, Büyük Millet Meclisinin her kanadına kabul ettirdik, bugün de, o kabul ettirdiğimiz felsefenin bir önemli uygulamasını burada tartışıyoruz.

MAHMUT NEDİM BİLGİÇ (Adıyaman) – U dönüşü!..

SAFFET ARIKAN BEDÜK (Ankara) – Madde üzerinde konuş.

BİLTEKİN ÖZDEMİR (Devamla) – Burada, demin, Refah Partisinden bir değerli milletvekili arkadaşım, Anavatan Partisinin niçin muhalefet yapmadığına işaretle, bir cümlecik söyledi, gerisini getirmeyip, kalktı gitti. Değerli arkadaşlarım, biz, muhalefeti, laf olsun diye değil, hizmet olsun diye yapmak durumundayız. Her şeye muhalif kalmak için karşı gelmek, muhafelet yapmak değildir.

Bakınız değerli arkadaşlarım, Refah Partisinden bir başka arkadaşım, bundan bir müddet evvel, yine bu konu üzerinde vaki görüşmeler sırasında ne diyor, hatırlayalım... (RP sıralarından “Maddeyle ilgisi ne?” sesleri) “Ne olmuş da, gecenin bu saatlerinde, gece saat 24.00’e kadar çalışmamızı gerektiren nedir? Benim söylemeye dilim varmıyor; biz, yabancı şirketleri zengin etmek, altın yumurtlayan tavuğu, yani PTT’nin T’sini belirli kişilere peşkeş çekmek için mi burada toplanmış bulunuyoruz?..” Bunu söyleyen arkadaşımız... (ANAP ve DSP sıralarından “Arkada, arkada” sesleri, alkışlar) Bunu söyleyen arkadaşımız, şimdi geliyor, Anavatan Partisine “Niçin muhalefet yaptı?” diye, son, U dönüşü değil, böyle O dönüşü niteliğinde bir beyanda bulunuyor. Bir defa, bunu takdirlerinize sunuyorum...

BAŞKAN – Sayın Özdemir, biraz maddeyle ilgili konuşursanız memnun olurum. Ben, size çok müsamahalı davrandım, rica ediyorum...

BİLTEKİN ÖZDEMİR (Devamla) – Sayın Başkan, görüştüğümüz madde...

BAŞKAN – Şimdiye kadar çok iyi götürdük, bu saatten sonra da katkınızı rica ediyorum.

MURAT BAŞESGİOĞLU (Kastamonu) – Sayın Başkan, sayın hatibin hiç maddenin dışına çıktığı yok ki; siz müdahale etmeyin.

BİLTEKİN ÖZDEMİR (Devamla) – ... bu düzenlemenin Bakanlar Kurulunca uygulanacağına ilişkin bir maddedir. Daha evvelki maddelerde de, hatırlayacağınız gibi, Bakanlar Kuruluna, çok kere, bazı kanunlarda olmadığı ölçüde, özenli, özel görevler, sorumluluklar tevdi edilmiştir. Bu tasarının 1 inci maddesinde de -hepimiz gördük, tartıştık- Bakanlar Kuruluna, çok değişik bir görev verilmiştir. Bakınız, 1 inci maddenin üçüncü fıkrası ne diyor: “Değer tespiti sonuçları ile satışa sunulacak hisselerin ne kadarının ve hangi satış yöntemiyle satılacağına, çalışanlar ve küçük tasarruf sahiplerine ayrılan yüzde 5’lik payın ne oranda satılacağına, Özelleştirme İdaresi Başkanlığının görüşü ve Ulaştırma Bakanlığının teklifi üzerine, Bakanlar Kurulunca karar verilir.” Zaten şu tasarının belkemiği de budur.

Şimdi, ben buradan, 54 üncü Cumhuriyet Hükümetini uyarıyorum: Burada, gerçekten, Demokratik Sol Parti temsilcisi değerli hocam Sayın Soysal’ın belirttiği gibi, devletin cumhuriyet döneminde vaki en değerli birikimlerini, ülkemizin yararına olduğu mülahazasıyla satmaya kısmen de olsa, karar vermiş bulunuyoruz. Buna, Anavatan Partisi olarak biz de içtenlikle katıldık. Yalnız, tekrar ediyorum ve bu kanunu uygulamakla yükümlü olduğu, sorumlu olduğu belirtilen ve kanunun metninde kendisine özenle görev verilmiş olan Türkiye Cumhuriyetinin 54 üncü Hükümetinin, bundan önceki bazı hükümetlerde, o hükümetlerin bazı mensupları hakkında hâlâ vicdanları sızlatan ve şüpheleri bertaraf etmemiş olan tereddütlere bir kere daha fırsat vermeyecek şekilde titiz davranmalarını istirham ediyorum. Bakanlar Kurulunun uygulamalarını harfiyen ve hassasiyetle takip edeceğimizi bilgilerinize sunuyor, hepinize saygılar sunuyorum. (ANAP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Özdemir.

Madde üzerindeki müzakereler bitmiştir.

Maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler.... Etmeyenler... Madde kabul edilmiştir.

Tümünün oylanmasından önce, Sayın Halit Dumankaya lehte söz istemişlerdir; buyurun efendim. (ANAP sıralarından alkışlar)

Sayın Dumankaya, süreniz 5 dakika efendim.

HALİT DUMANKAYA (İstanbul) – Sayın Başkan, muhterem milletvekilleri; bir haber vermek istiyorum ki, bu Hükümet, 54 üncü Hükümet, telefona zam yaptı, gizli bir zam yaptı. Komptörleri düşürterek yaptı milleti kandırmak için; onu haber veriyorum. Bizi dinleyenler, telefonlarını aman dikkatli kullansınlar!

Bunu belirttikten sonra, bu kanun tasarısına, Anavatan Partisi mensupları olarak biz, beyaz oy vereceğiz. Niye beyaz oy vereceğiz? Eğer biz iktidarda olsaydık, buna olumlu oy verecektik. Muhalefette ne dediysek, iktidarda da onu yapan bir partiyiz.

Bakın, değerli bir kardeşim buradan bizi suçladı; o zaman muhalefetteydi. Bu satışla ilgili olarak bakın ne diyor Refah Partili kardeşim: “Bu, âdeta, iflas etmiş bir tüccarın, dükkânındaki malları satmak için, yatak odasının anahtarını yabancılara teslim etmesinin ifadesidir.” Bu ağır kelimeyle, bu satışı onaylamıyor...

ZEKİ ÇAKAN (Bartın) – Hangisi doğru?..

HALİT DUMANKAYA (Devamla) – ...ama, şimdi, iktidara gelince, bu satışı onayladığını söylüyor. (ANAP ve DSP sıralarından alkışlar)

Değerli arkadaşlarım, biz, Anavatan Partisi olarak... Şunu belirtmek istiyorum ki, burada, bu satışın şaibesiz yapılması lazım, Anayasaya uygun yapılması lazım. Sayın Hoca söyledi: “Bu, Türkiye’nin yıldızıdır.” Bu yıldızı parlatan da Anavatan Partisidir.

MAHMUT NEDİM BİLGİÇ (Adıyaman) – Hadi canım sende!..

HALİT DUMANKAYA (Devamla) – Ama, Anavatan Partisi bunu yaparken, elbette ki, babasının parasıyla yapmadı; fakirin, fukaranın, yetimin, köylünün, çiftçinin parasıyla yapmıştır.

Bu satış pazarlıkları yapılırken, sakın ha, bunun pazarlığı yalılarda yapılmasın!

Bu duygularla hepinizi saygıyla selamlıyorum. (ANAP ve DSP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Dumankaya.

Aleyhte, Sayın Zekeriya Temizel; buyurun efendim.

Bir dakikanızı rica ediyorum.

Sayın milletvekilleri, kanun tasarısının tümüyle ilgili açık oylama istemi var ve bir de Sayın Temizel’in konuşması var. Belki, çalışmalarımızın saat 24.00’ü geçme ihtimali var.

Bu kanun tasarısının müzakeresi bitirilip oylama sonucu alınıncaya kadar çalışma süresinin uzatılmasını oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Buyurun Sayın Temizel.

ZEKERİYA TEMİZEL (İstanbul) – Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; Türk Telekom Anonim Şirketinin bir kısım hisselerinin satışına olanak tanımak için gerçekleştirilen yasa tasarısının tümüne ilişkin oyumun rengini belirtmek için söz almış bulunuyorum.

KEMALETTİN GÖKTAŞ (Trabzon) – Oyunun rengi zaten belli...

ZEKERİYA TEMİZEL (Devamla) – Değerli milletvekilleri, öncelikle şunu belirtmek isterim: Demokratik Sol Parti, özelleştirmeye karşı değildir. Demokratik Sol Parti, sadece “özelleştirme” adı altında, kamunun malının, bu devletin malının peşkeş çekilmesine karşıdır. (DSP sıralarından alkışlar)

Türk Telekom Anonim Şirketinin özelleştirilmesi çerçevesinde, zaten anonim şirket haline getirilmiş olan bu kurumun belirli hisselerinin borsalarda kote edilmek suretiyle satılmasının ve bu suretle de kurumun kaynak sağlamasının, özelleştirmenin en iyi örneği olduğunu biliyorsunuz.

Özelleştirme, hiçbir zaman, tek bir yöntemle yapılan bir olay değildir. Bazı yöntemlerde, kamunun, devletin hakkını korursunuz, devletin egemenliğini korursunuz, özellikle stratejik bazı yatırımlarda; ama, bazılarında da elden çıkarırsınız, satarsınız. İşte, Demokratik Sol Parti, bu tür satışlara karşıdır.

Değerli milletvekilleri, müzakere ettiğimiz yasa tasarısıyla yapılan olay, sadece bir özelleştirme olayı değildir. Yapılan düzenleme, satış suretiyle, Türkiye’nin çok stratejik bir kurumunun elden çıkarılmasıdır. İşte, Demokratik Sol Parti, buna karşıdır; Anayasa Mahkemesinin de kararında belirtildiği gibi, Türk Devletinin bağımsızlığını zedeleyecek, çağdaş teknolojiyi izleme ve gelişme konusunda kamunun inisiyatifini engelleyecek boyutlarda olmasına karşıdır. İşte bu nedenle, Demokratik Sol Parti, Türk Telekom Anonim Şirketi hisselerinin borsalarda kote edilmek suretiyle özelleştirilmesi olayının oldukça iyi bir özelleştirme örneği olacağını ve bu şekilde de çok önemli bir kaynak yaratılacağını söylemektedir.

Değerli milletvekilleri, Demokratik Sol Parti, övünmekte olduğumuz, gerçekten gurur duyduğumuz bir kurumun blok olarak satışına karşıdır; çünkü, Türkiye, blok satışın, bu tür kurumlarda nasıl sonuçlar doğurduğunu, yakın geçmişinde gördü; işte bu nedenle, özellikle bu kadar stratejik bir kurumun blok satışına karşıdır.

Demokratik Sol Parti, Türk Telekom hisselerinin blok olarak yabancılara satılmasına karşıdır; çünkü, ülke telekomünikasyon sisteminin çağdaş teknolojinin gerisinde kalmaması için, araştırmalarını ve yatırımlarını sorumluluk anlayışı içerisinde sürdürme yükümlülüğünün devam etmesini istemektedir; işte bu nedenle, blok olarak yabancılara satılmasına karşıdır.

Değerli milletvekilleri, işte bu nedenlerle, bu tasarıyı, bu haliyle, ülke yararına olmayan ve Anayasaya aykırı bir tasarı bulduğumuz için, ret oyu kullanacağız.

Oyumuzun rengini bu şekilde ifade ediyor, hepinize saygılar sunuyorum. (DSP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Temizel.

Sayın milletvekilleri, tasarının tümü üzerindeki müzakereler sona ermiştir.

Tasarının oylama biçimiyle ilgili bir önerge vardır; oylamanın açık oylama biçiminde yapılmasını...

ABDULLAH AKARSU (Manisa) – Sayın Başkan, bir saniye... Bir sorum var: Telefona zam yapıldı mı; onu öğrenmek istiyorum.

BAŞKAN – Efendim, soru zamanı geçti.

ABDULLAH AKARSU (Manisa) – Soru zamanı geçer mi? Bakın, gecenin bu vaktine kadar bekledik. Onu bir öğrenebilir miyiz efendim?

BAŞKAN – Yazılı sorarsınız.

ABDULLAH AKARSU (Manisa) – Efendim, buna hakkımız var. Lütfen Sayın Başkanım... Aydınlanması lazım.

HALİT DUMANKAYA (İstanbul) – Her zaman sorabilir... Ne demek!

BAŞKAN – Efendim, soru zamanı geçti, konuşmalar bitti, oylamaya geçtik.

HALİT DUMANKAYA (İstanbul) – Geçmedik...

MURAT BAŞESGİOĞLU (Kastamonu) – Hayır... Kısa bir soru Sayın Başkan.

ABDULLAH AKARSU (Manisa) – Sayın Başkanım, lütfen...

ZEKİ ÇAKAN (Bartın) – Sayın Bakan cevap vermek istiyor; niye engellemek istiyorsunuz Sayın Başkan?

BAŞKAN – Efendim, bundan önceki usulümüzde, sorular, konuşmalar bittikten sonra, önergeler oylanmadan önce soruluyordu; kanun tasarısının müzakeresi bitti, lehte aleyhte konuşmalar bitti; onun için, siz, yazılı sorarsınız.

Sayın Halit Dumankaya burada dedi ki: “Telefona zam yapıldı.” Eğer zam yapılmamışsa, Hükümet temsilcisi çıkar burada “zam yapılmadı” der.

ABDULLAH AKARSU (Manisa) – Onu, o zaman tavzih etsinler; yapıldı mı yapılmadı mı, onu öğrenmek istiyoruz.

MUSTAFA ÜNALDI (Konya) – Dumankaya biliyor; o söylesin.

YAHYA ŞİMŞEK (Bursa) – Kaşıkla verdiklerini kepçeyle almayacaklardı!..

BAŞKAN – Peki efendim.

Önergeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Görüşülmekte olan tasarının bütünü üzerinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün 81 inci ve 143 üncü maddeleri uyarınca açık olarak oylama yapılmasını arz ve teklif ederiz.

Saygılarımızla.

BAŞKAN – İmza sahiplerinin salonda bulunup bulunmadıklarını arayacağım:

Yalçın Gürtan?.. Burada

Sema Pişkinsüt?.. Burada

Müjdat Koç?.. Burada

Ali Ilıksoy?.. Burada

Teoman Akgür?.. Burada

Hasan Gülay?.. Burada

Fevzi Aytekin?.. Burada

İbrahim Yavuz Bildik?.. Burada

Mehmet Aydın?.. Burada

Ali Rahmi Beyreli?.. Burada

Hikmet Uluğbay?.. Burada

Mustafa Güven Karahan?.. Burada

Tuncay Karaytuğ?.. Burada

Cafer Tufan Yazıcıoğlu?.. Burada

Fikret Uzunhasan?.. Burada

Mehmet Yaşar Ünal?.. Burada

Mustafa İlimen?.. Burada

Aydın Tümen?.. Burada

Zekeriya Temizel?.. Burada

Mehmet Büyükyılmaz?.. Burada

BAŞKAN – 20 imza oldu; böylece, tasarının tümü açık oylama suretiyle Genel Kurulun oyuna sunulacaktır.

Şimdi, açık oylamanın biçimini Genel Kurulun oyuyla tespit edeceğiz.

Açık oylamanın, kupaların sıralar arasında dolaştırılması suretiyle yapılmasını oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Açık oylamanın, kupaların sıralar arasında dolaştırılması suretiyle yapılması kabul edilmiştir.

Yanında basılı oy pusulası olmayan sayın milletvekillerinin, Başkanlıkça oy pusulası olarak bastırılan beyaz kâğıda, adını, soyadını oyunun rengini yazarak, imza atıp, kutuya atmasını rica ediyorum.

Kupalar sıralar arasında dolaştırılsın.

(Oylar toplandı)

BAŞKAN – Oyunu kullanmayan sayın üye var mı? Yok.

Oy verme işlemi bitmiştir; kupalar kaldırılsın.

(Oyların ayırımı yapıldı)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının tümünün açık oylama sonucunu arz ediyorum: Oylamaya 285 sayın milletvekili katılmış; 236 kabul, 48 ret, 1 geçersiz oy kullanılmıştır; böylece, yasa tasarısı kanunlaşmıştır.

Hayırlı ve uğurlu olmasını diliyorum. İnşallah, bu yasayla, memleketimize, beklenen fayda en iyi şekilde sağlanacaktır.

Sayın Bakan, bir teşekkür konuşması yapmak ister misiniz efendim?..

Buyurun.

ULAŞTIRMA BAKANI ÖMER BARUTÇU (Zonguldak) – Sayın Başkan, Yüce Meclisin değerli üyeleri; bugün, gerçekten çok mutlu bir gün. Türk Telekom’un bu hale gelmesinde, Yüce Mecliste bulunan siyasî partilerimizin hemen hemen hepsinin büyük hissesi vardır.

Türk Telekom, bilindiği üzere, ilk defa, Doğru Yol Partisi ve Cumhuriyet Halk Partisi Hükümeti zamanında, kanun kuvvetinde bir kararnameyle kurulmuş; sonradan, Türk Telekom hisselerinin yüzde 49’unun özelleştirilmesi, yine Doğru Yol Partisi ve Cumhuriyet Halk Partisi Hükümetleri tarafından Yüce Meclise arz edilmiş ve Yüce Mecliste kanunlaşmıştır; ancak, bilindiği üzere, aradan bir müddet geçtikten sonra, Anayasa Mahkemesi, üç fıkrasını iptal etmiştir. Anayasa Mahkemesinin üç fıkrayı iptalinden sonra, özellikle Bakanlığımdaki uzman arkadaşlarım beş ayı aşkın bir süre içerisinde çalışmışlar; Anayasaya aykırılığı konusunda, maddeler ve fıkralardaki cümleler ayıklanmış; çok titizlikle, Anayasa Mahkemesinin iptal gerekçesine uyulmuştur. Burada, birkaç sözcü arkadaşımız, özellikle Anayasaya aykırılık üzerinde durmuşlardır; Anayasaya aykırılık, kesinlikle bahis konusu olmamıştır. Stratejik önemi konuşulmuştur; ama, Bolivya’dan Fildişi Sahillerine kadar, dünyada 40 ülkenin yaptığı bu özelleştirmeyi, biz ancak bugün yapabildik; ama, yine de mutluyuz, yine de mesuduz.

Bu kanunun çıkmasında emeği geçen değerli parlamenterlerimize, katkıda bulunan değerli parlamenterlerimize teşekkür ve minnetlerimi sunuyorum.

Ayrıca, Türk Telekom personeline, Özelleştirme İdaresi Başkanlığına ve Ulaştırma Bakanlığı mensuplarına da teşekkürler ediyorum, minnetlerimi sunuyorum.

Sayın Başkanı dirayetli idaresinden dolayı bir defa daha kutluyor, Yüce Heyeti saygıyla selamlıyorum. (Alkışlar)

BAŞKAN – Sayın Divan Üyesi arkadaşlarımızın da büyük katkısı oldu; özellikle Sayın Ünal Yaşar arkadaşımız gerçekten çok yoruldular, kendilerine teşekkür ediyoruz; Sayın Zeki Ergezen arkadaşımıza da.

Teşekkür ederiz Sayın Bakan.

Sayın milletvekilleri, alınan karar gereğince, kanun tasarı ve tekliflerini görüşmek için, 2 Ağustos 1996 Cuma günü saat 14.00’te toplanmak üzere, birleşimi kapatıyorum.

Kapanma Saati : 00.02

IX. – SORULAR VE CEVAPLAR

A) YAZILI SORULAR VE CEVAPLARI

1. – Hatay Milletvekili Fuat Çay’ın, ülkemizdeki vakıfların sayısı ve illere göre dağılımına ilişkin sorusu ve Devlet Bakanı Ahmet Cemil Tunç’un yazılı cevabı (7/1023)

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Aşağıdaki sorularımın Devlet Bakanı Sayın Ahmet Cemil Tunç tarafından yazılı olarak cevaplandırılması için gereğini saygılarımla arz ederim.

1. Türkiye’de mevcut vakıf sayısı ne kadardır? Bunların kaçı 1981 yılından sonra kurulmuştur?

2. Bu vakıfların illere göre dağılımı nasıldır?

3. Bu vakıflar nasıl sınıflandırılmaktadır? Faaliyet alanlarına, konularına veya amaçlarına göre yapılan sınıflandırma dikkate alındığında sayısal dağılım nasıldır?

Fuat Çay

Hatay

T.C.

Devlet Bakanlığı

Sayı : B.02.0.012/04.01-039 1.8.1996

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

İlgi : TBMM Başkanlığının 23.7.1996 tarih ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-7/1023-2534/6859 sayılı yazınız.

İlgi yazınızla Bakanlığımıza intikal ettirilen, Hatay Milletvekili FuatÇay’ın yazılı soru önergesine verilen cevap ekte gönderilmiştir.

Bilgilerinizi ve gereğini arz ederim.

Ahmet Cemil Tunç

Devlet Bakanı

Hatay Milletvekili FuatÇay’ın 7/1023-2534 Sayılı

Yazılı Soru Önergesine Verilen Cevaptır

Soru 1. Türkiye’de mevcut vakıf sayısı ne kadardır? Bunların kaçı 1981 yılından sonra kurulmuştur?

Cevap 1. Türkiye’de halen faaliyet gösteren yeni vakıf sayısı 3717 adettir. 1981 yılından sonra 3021 adet yeni vakıf kurulmuştur.

Soru 2. Bu vakıfların illere göre dağılımı nasıldır?

Cevap 2. Yeni vakıfların illere göre dağılımını gösterir liste ekte sunulmuştur. (EK-1)

3294 Sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu gereğince 921 İl ve İlçede kurulan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları ile 74 ilde kurulu İl Çevre Koruma Vakıflarının sayısı listeye dahil değildir.

Soru 3. Bu vakıflar nasıl sınıflandırılmaktadır? Faaliyet alanlarına, konularına veya amaçlarına göre yapılan sınıflandırma dikkate alındığında sayısal dağılım nasıldır?

Cevap 3. Yeni vakıfların kuruluş amaçlarına göre dağılımını gösterir liste ilişikte sunulmuştur. (EK-2)

Arz ederim.

26.5.1927 Tarih ve 1050 Sayılı, 14.7.1965 Tarih ve 657 Sayılı, 16.8.1961 Tarih ve 351 Sayılı, 29.8.1977 Tarih ve 2108 Sayılı, 4.11.1981 Tarih ve 2547 Sayılı, 23.5.1928 Tarih ve 1322 Sayılı, 9.11.1983 Tarih ve 2946 Sayılı ve 11.11.1986 Tarih ve 3320 Sayılı Kanunların Bazı Hükümlerinde Değişiklik Yapılması ve Bazı Hükümlerinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Kanun Tasarısına verilen oyların sonucu :

Üye Sayısı : 550 Kanunlaşmıştır.

Kullanılan Oy : 203

Kabul Edenler : 201

Reddedenler : —

Çekinserler : —

Geçersiz Oylar : —

Oya Katılmayanlar : 349

Açık Üyelikler : —

Mükerrer Oylar : 2

(Kabul Edenler)

ADANA

Cevdet Akçalı

Yakup Budak

Sıtkı Cengil

İ. Cevher Cevheri

M. Halit Dağlı

İbrahim Ertan Yülek

ADIYAMAN

Mahmut Nedim Bilgiç

Ahmet Çelik

Ahmet Doğan

AFYON

Sait Açba

İsmet Attila

Osman Hazer

Yaman Törüner

Nuri Yabuz

AĞRI

M. Sıddık Altay

Cemil Erhan

Celal Esin

M. Ziyattin Tokar

AKSARAY

Mehmet Altınsoy

Murtaza Özkanlı

AMASYA

Ahmet İyimaya

Cemalettin Lafcı

ANKARA

Saffet Arıkan Bedük

Ömer Ekinci

Mehmet Gölhan

Ahmet Tekdal

Rıza Ulucak

ANTALYA

Osman Berberoğlu

Hayri Doğan

ARDAHAN

Saffet Kaya

ARTVİN

Hasan Ekinci

AYDIN

Ali Rıza Gönül

Nahit Menteşe

Muhammet Polat

BALIKESİR

Abdülbaki Ataç

Ahmet Bilgiç

İsmail Özgün

BATMAN

Musa Okçu

Faris Özdemir

BAYBURT

Suat Pamukçu

BİNGÖL

Hüsamettin Korkutata

Mahmut Sönmez

BİTLİS

Zeki Ergezen

BOLU

Feti Görür

Necmi Hoşver

Mustafa Yünlüoğlu

BURSA

Mehmet Altan Karapaşaoğlu

Cemal Külahlı

Turhan Tayan

Ertuğrul Yalçınbayır

ÇANKIRI

İsmail Coşar

ÇORUM

Bekir Aksoy

Mehmet Aykaç

Zülfikâr Gazi

DENİZLİ

M. Kemal Aykurt

Mehmet Gözlükaya

Ramazan Yenidede

DİYARBAKIR

Ferit Bora

Seyyit Haşim Haşimi

Ömer Vehbi Hatipoğlu

Yakup Hatipoğlu

EDİRNE

Evren Bulut

ELAZIĞ

Mehmet Ağar

Hasan Belhan

Cİhan Paçacı

Ahmet Cemil Tunç

ERZİNCAN

Tevhit Karakaya

Naci Terzi

ERZURUM

Lütfü Esengün

İsmail Köse

Ömer Özyılmaz

Şinasi Yavuz

ESKİŞEHİR

Hanifi Demirkol

GAZİANTEP

Nurettin Aktaş

Kahraman Emmioğlu

Mehmet Bedri İncetahtacı

GİRESUN

Turhan Alçelik

Ergun Özdemir

GÜMÜŞHANE

Lütfi Doğan

HATAY

Süleyman Metin Kalkan

Mehmet Sılay

IĞDIR

Şamil Ayrım

ISPARTA

Ömer Bilgin

A. Aykon Doğan

Mustafa Köylü

Halil Yıldız

İÇEL

Fevzi Arıcı

Mehmet Emin Aydınbaş

Saffet Benli

Turhan Güven

Ayfer Yılmaz

İSTANBUL

Yıldırım Aktuna

Sedat Aloğlu

Taykar Altıkulaç

Azmi Ateş

Tansu Çiller

Süleyman Arif Emre

Hasan Tekin Enerem

Ekrem Erdem

Mehmet Fuat Fırat

Metin Işık

İsmail Kahraman

Cefi Jozef Kamhi

Hüseyin Kansu

Hayri Kozakçıoğlu

Mehmet Ali Şahin

Ali Topuz

Osman Yumakoğulları

Bahattin Yücel

Bahri Zengin

Namık Kemal Zeybek

İZMİR

Turhan Arınç

Hasan Denizkurdu

Ufuk Söylemez

İsmail Yılmaz

KAHRAMANMARAŞ

Avni Doğan

Ahmet Dökülmez

Mustafa Kamalak

Mehmet Sağlam

KARABÜK

Hayrettin Dilekcan

KARS

Sabri Güner

Zeki Karabayır

KASTAMONU

Fethi Acar

Nurhan Tekinel

Haluk Yıldız

KAYSERİ

Memduh Büyükkılıç

Nurettin Kaldırımcı

Salih Kapusuz

KIRIKKALE

Kemal Albayrak

Hacı Filiz

Mikail Korkmaz

KIRŞEHİR

Ömer Demir

KİLİS

Mustafa Kemal Ateş

Doğan Güreş

KOCAELİ

Necati Çelik

İsmail Kalkandelen

Osman Pepe

KONYA

Hüseyin Arı

Veysel Candan

Necati Çetinkaya

Hasan Hüseyin Öz

Mustafa Ünaldı

Lütfi Yalman

Mehmet Ali Yavuz

KÜTAHYA

Ahmet Derin

İsmail Karakuyu

Mehmet Korkmaz

Metin Perli

MALATYA

Yaşar Canbay

Fikret Karabekmez

MANİSA

Rıza Akçalı

Bülent Arınç

Yahya Uslu

MARDİN

Fehim Adak

Mahmut Duyan

Hüseyin Yıldız

MUĞLA

İrfettin Akar

Mustafa Dedeoğlu

Enis Yalım Erez

MUŞ

Necmettin Dede

Nedim İlci

Erkan Kemaloğlu

Sabahattin Yıldız

NEVŞEHİR

Mehmet Elkatmış

NİĞDE

Mehmet Salih Katırcıoğlu

ORDU

Hüseyin Olgun Akın

Mustafa Hasan Öz

SAKARYA

Nevzat Ercan

SAMSUN

Ahmet Demircan

Nafiz Kurt

Musa Uzunkaya

SİİRT

Mehmet Emin Aydın

SIVAS

Musa Demirci

Tahsin Irmak

Temel Karamollaoğlu

Abdullatif Şener

ŞANLIURFA

Sedat Edip Bucak

İbrahim Halil Çelik

Zülfükar İzol

Abdülkadir Öncel

ŞIRNAK

Mehmet Tatar

TEKİRDAĞ

Nihan İlgün

Hasan Peker

TOKAT

Abdullah Arslan

Ali Şevki Erek

Bekir Sobacı

TRABZON

Yusuf Bahadır

Kemalettin Göktaş

Şeref Malkoç

İsmail İlhan Sungur

VAN

Maliki Ejder Arvas

Mustafa Bayram

Fethullah Erbaş

Şaban Şevli

Mahmut Yılbaş

YALOVA

Cevdet Aydın

YOZGAT

İlyas Arslan

Kazım Arslan

Yusuf Bacanlı

Abdullah Örnek

ZONGULDAK

Ömer Barutçu

(Oya Katılmayanlar)

ADANA

Uğur Aksöz

İmren Aykut

İbrahim Yavuz Bildik

M. Ali Bilici

Mehmet Büyükyılmaz

Erol Çevikçe

Veli Andaç Durak (İ.A.)

Tuncay Karaytuğ

Orhan Kavuncu

Mustafa Küpeli

Arif Sezer

ADIYAMAN

Mahmut Bozkurt

Celal Topkan

AFYON

H. İbrahim Özsoy

Kubilay Uygun

AĞRI

Yaşar Eryılmaz

AKSARAY

Nevzat Köse

Sadi Somuncuoğlu

AMASYA

Aslan Ali Hatipoğlu

Haydar Oymak

ANKARA

İlhan Aküzüm

Nejat Arseven

Yılmaz Ateş

Ahmet Bilge

Hasan Hüseyin Ceylan

Gökhan Çapoğlu

Cemil Çiçek

Ali Dinçer

Mehmet Ekici

Eşref Erdem

Ünal Erkan

Agah Oktay Güner

Halis Uluç Gürkan (Bşk. V.)

Şaban Karataş

İrfan Köksalan

M. Seyfi Oktay

Mehmet Sağdıç

Önder Sav

Yücel Seçkiner (İ. A.)

İlker Tuncay

Aydın Tümen

Hikmet Uluğbay

Ersönmez Yarbay

ANTALYA

Deniz Baykal

Arif Ahmet Denizolgun

Emre Gönensay

İbrahim Gürdal

Bekir Kumbul

Sami Küçükbaşkan

Yusuf Öztop

Metin Şahin

ARDAHAN

İsmet Atalay

ARTVİN

Metin Arifağaoğlu

Süleyman Hatinoğlu

AYDIN

Cengiz Altınkaya

M. Fatih Atay

Sema Pişkinsüt

İsmet Sezgin

Yüksel Yalova

BALIKESİR

Safa Giray

Tamer Kanber

Mustafa Güven Karahan

İ. Önder Kırlı (İ. A.)

Hüsnü Sıvalıoğlu

İlyas Yılmazyıldız

BARTIN

Zeki Çakan

Köksal Toptan

Cafer Tufan Yazıcıoğlu

BATMAN

Alaattin Sever Aydın

Ataullah Hamidi

BAYBURT

Ülkü Güney

BİLECİK

Şerif Çim

Bahattin Şeker (B.)

BİNGÖL

Kazım Ataoğlu

BİTLİS

Edip Safder Gaydalı

Kâmran İnan

Abdulhaluk Mutlu

BOLU

Avni Akyol

Abbas İnceayan

Mustafa Karslıoğlu

BURDUR

Mustafa Çiloğlu

Yusuf Ekinci

Kâzım Üstüner

BURSA

Yüksel Aksu

Ali Rahmi Beyreli

Abdülkadir Cenkçiler

Cavit Çağlar

İlhan Kesici

Hayati Korkmaz

Feridun Pehlivan

Ali Osman Sönmez

Yahya Şimşek

İbrahim Yazıcı

ÇANAKKALE

Hikmet Aydın

Mustafa Cumhur Ersümer

Ahmet Küçük

Nevfel Şahin

A. Hamdi Üçpınarlar

ÇANKIRI

Mete Bülgün

Ahmet Uyanık

ÇORUM

Hasan Çağlayan

Yasin Hatiboğlu (Bşk. V.)

Ali Haydar Şahin

DENİZLİ

Hilmi Develi

Adnan Keskin

Hasan Korkmazcan (Bşk. V.)

Haluk Müftüler

DİYARBAKIR

Abdülkadir Aksu

Muzaffer Arslan

M. Salim Ensarioğlu (B.)

Sacit Günbey (B.)

Sebgetullah Seydaoğlu

Salih Sümer

EDİRNE

Ümran Akkan

Mustafa İlimen

Erdal Kesebir

ELAZIĞ

Ömer Naimi Barım

ERZİNCAN

Mustafa Kul

Mustafa Yıldız

ERZURUM

Zeki Ertugay

Abdulilah Fırat

Necati Güllülü

Aslan Polat

ESKİŞEHİR

Necati Albay

Mustafa Balcılar

Demir Berberoğlu

İbrahim Yaşar Dedelek

Mahmut Erdir

GAZİANTEP

Mehmet Batallı

Hikmet Çetin

Ali Ilıksoy

Mustafa R. Taşar

Ünal Yaşar

Mustafa Yılmaz (İ. A.)

GİRESUN

Burhan Kara

Yavuz Köymen

Rasim Zaimoğlu

GÜMAŞHANE

Mahmut Oltan Sungurlu

HAKKÂRİ

Naim Geylani

Mustafa Zeydan

HATAY

Abdulkadir Akgöl

Fuat Çay

Ali Günay

Nihat Matkap

Levent Mıstıkoğlu

Atila Sav

Ali Uyar

Hüseyin Yayla

IĞDIR

Adil Aşırım

ISPARTA

Erkan Mumcu

İÇEL

Oya Araslı

Halil Cin

Ali Er

Abdulbaki Gökçel

D. Fikri Sağlar

Mustafa İstemihan Talay

Rüştü Kâzım Yücelen

İSTANBUL

Bülent Akarcalı

Meral Akşener

Ziya Aktaş

Ahat Andican

Refik Aras

Mehmet Aydın

Mustafa Baş

Mukadder Başeğmez

Ali Coşkun

Nami Çağan

Gürcan Dağdaş (B.)

Hüsnü Doğan

Halit Dumankaya

Bülent Ecevit

Algan Hacaloğlu

Ercan Karakaş

Yılmaz Karakoyunlu

M. Cavit Kavak

Ahmet Güryüz Ketenci

Osman Kılıç

Mehmet Tahir Köse

Emin Kul

Göksal Küçükali

Aydın Menderes

Necdet Menzir

Mehmet Moğultay

Yusuf Namoğlu

Ali Oğuz

Altan Öymen

Korkut Özal

Ali Talip Özdemir

H. Hüsamettin Özkan

Yusuf Pamuk

Mehmet Cevdet Selvi

Mehmet Sevigen

Ahmet Tan

Güneş Taner

Bülent Tanla

Zekeriya Temizel

Erdoğan Toprak

Şadan Tuzcu

İZMİR

Veli Aksoy

Ali Rıza Bodur

Işın Çelebi

İ. Kaya Erdem

Sabri Ergül

Şükrü Sina Gürel

Aydın Güven Gürkan

Gencay Gürün

Birgen Keleş

Mehmet Köstepen

Atilla Mutman

Metin Öney

Ahmet Piriştina

Rüşdü Saracoglu

Işılay Saygın (B.)

Rıfat Serdaroğlu

Süha Tanık

Hakan Tartan

Sabri Tekir (B.)

Zerrin Yeniceli

KAHRAMANMARAŞ

Esat Bütün

Hasan Dikici

Ali Doğan

Ali Şahin

KARABÜK

Şinasi Altıner

Erol Karan

KARAMAN

Abdullah Özbey

Zeki Ünal

Fikret Ünlü

KARS

Y. Selahattin Beyribey

Çetin Bilgir

KASTAMONU

Murat Başesgioğlu

Hadi Dilekçi

KAYSERİ

İsmail Cem

Osman Çilsal

Ayvaz Gökdemir

Abdullah Gül (B.)

Recep Kırış

İbrahim Yılmaz

KIRIKKALE

Recep Mızrak

KIRKLARELİ

İrfan Gürpınar

A. Sezal Özbek

Cemal Özbilen

Necdet Tekin

KIRŞEHİR

Mehmet Ali Altın

Cafer Güneş

KOCAELİ

Bülent Atasayan

Halil Çalık

Şevket Kazan (B.)

Onur Kumbaracıbaşı

Hayrettin Uzun

Bekir Yurdagül

KONYA

Ahmet Alkan

Abdullah Turan Bilge

Nezir Büyükcengiz

Remzi Çetin

Necmettin Erbakan (Başbakan)

Abdullah Gencer

Ali Günaydın

Teoman Rıza Güneri (B.)

Mehmet Keçeciler

KÜTAHYA

Mustafa Kalemli (Başkan)

Emin Karaa

MALATYA

Miraç Akdoğan

Oğuzhan Asiltürk

Metin Emiroğlu

Ayhan Fırat

M. Recai Kutan (B.)

MANİSA

Abdullah Akarsu

Tevfik Diker

Ayseli Göksoy

Hasan Gülay

Sümer Oral

Ekrem Pakdemirli

Cihan Yazar

Erdoğan Yetenç

MARDİN

Muzaffer Arıkan

Süleyman Çelebi

Ömer Ertaş

MUĞLA

Lale Aytaman

Zeki Çakıroğlu

Fikret Uzunhasan

NEVŞEHİR

Abdülkadir Baş

Esat Kıratlıoğlu

NİĞDE

Doğan Baran

Akın Gönen

Ergun Özkan

ORDU

İhsan Çabuk

Mustafa Bahri Kibar

Müjdat Koç

Nabi Poyraz

Refaiddin Şahin

Şükrü Yürür

RİZE

Avni Kabaoğlu

Ahmet Kabil

Ahmet Mesut Yılmaz

Şevki Yılmaz

SAKARYA

Teoman Akgür

Nezir Aydın

Cevat Ayhan (B.)

Ertuğrul Eryılmaz

Ahmet Neidim

Ersin Taranoğlu

SAMSUN

Cemal Alişan

İrfan Demiralp

Ayhan Gürel

Yalçın Gürtan

Murat Karayalçın

Biltekin Özdemir

Latif Öztek

Adem Yıldız

SİİRT

Ahmet Nurettin Aydın

Nizamettin Sevgili

SİNOP

Metin Bostancıoğlu

Kadir Bozkurt

Yaşar Topçu

SIVAS

Mahmut Işık

Nevzat Yanmaz

Muhsin Yazıcıoğlu

ŞANLIURFA

Necmettin Cevheri

Seyit Eyyüpoğlu

Eyüp Cenap Gülpınar

Ahmet Karavar

M. Fevzi Şıhanlıoğlu

ŞIRNAK

Bayar Ökten

Mehmet Salih Yıldırım

TEKİRDAĞ

Fevzi Aytekin

Bayram Fırat Dayanıklı

Enis Sülün

TOKAT

Hanefi Çelik

Metin Gürdere

Ahmet Fevzi İnceöz

Şahin Ulusoy

TRABZON

Eyüp Aşık

Ali Kemal Başaran

İbrahim Çebi

Hikmet Sami Türk

TUNCELİ

Kamer Genç (Bşk. V.)

Orhan Veli Yıldırım

UŞAK

Yıldırım Aktürk

Hasan Karakaya

Mehmet Yaşar Ünal

VAN

Şerif Bedirhanoğlu

YALOVA

Yaşar Okuyan

YOZGAT

Lütfullah Kayalar

İsmail Durak Ünlü

ZONGULDAK

Veysel Atasoy

Necmettin Aydın

Tahsin Boray Baycık

Hasan Gemici

Mümtaz Soysal

(Mükerrer Oylar)

TEKİRDAĞ TOKAT

Nihan İlgün Ali Şevki Erek

Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının 1 inci maddesine verilen oyların sonucu :

Üye Sayısı : 550

Kullanılan Oy : 238 Kabul Edilmiştir.

Kabul Edenler : 215

Reddedenler : 20

Çekinserler : —

Geçersiz Oylar : 1

Oya Katılmayanlar : 320

Açık Üyelikler : —

Mükerrer Oylar : 8

(Kabul Edenler)

ADANA

Cevdet Akçalı

Yakup Budak

Sıtkı Cengil

İ. Cevher Cevheri

M. Halit Dağlı

İbrahim Ertan Yülek

ADIYAMAN

Mahmut Nedim Bilgiç

Ahmet Çelik

Ahmet Doğan

AFYON

Sait Açba

Osman Hazer

Nuri Yabuz

AĞRI

M. Sıddık Altay

Cemil Erhan

Celal Esin

M. Ziyattin Tokar

AKSARAY

Murtaza Özkanlı

Sadi Somuncuoğlu

AMASYA

Ahmet İyimaya

Cemalettin Lafcı

ANKARA

İlhan Aküzüm

Saffet Arıkan Bedük

Hasan Hüseyin Ceylan

Ömer Ekinci

Ünal Erkan

Mehmet Gölhan

Ahmet Tekdal

ANTALYA

Osman Berberoğlu

Hayri Doğan

ARDAHAN

Saffet Kaya

ARTVİN

Hasan Ekinci

AYDIN

Ali Rıza Gönül

Muhammet Polat

BALIKESİR

Abdülbaki Ataç

Ahmet Bilgiç

Safa Giray

İsmail Özgün

İlyas Yılmazyıldız

BARTIN

Zeki Çakan

BATMAN

Alaattin Sever Aydın

Musa Okçu

Faris Özdemir

BAYBURT

Suat Pamukçu

BİLECİK

Bahattin Şeker

BİNGÖL

Kazım Ataoğlu

Hüsamettin Korkutata

Mahmut Sönmez

BOLU

Feti Görür

Mustafa Yünlüoğlu

BURSA

Mehmet Altan Karapaşaoğlu

İlhan Kesici

Cemal Külahlı

Turhan Tayan

ÇANAKKALE

Mustafa Cumhur Ersümer

ÇANKIRI

İsmail Coşar

Ahmet Uyanık

ÇORUM

Bekir Aksoy

Mehmet Aykaç

Zülfikâr Gazi

DENİZLİ

M. Kemal Aykurt

Mehmet Gözlükaya

DİYARBAKIR

Yakup Hatipoğlu

EDİRNE

Evren Bulut

ELAZIĞ

Ömer Naimi Barım

Hasan Belhan

Cihan Paçacı

Ahmet Cemil Tunç

ERZİNCAN

Tevhit Karakaya

Naci Terzi

ERZURUM

Zeki Ertugay

Lütfü Esengün

Ömer Özyılmaz

Aslan Polat

ESKİŞEHİR

Mustafa Balcılar

Hanifi Demirkol

GAZİANTEP

Nurettin Aktaş

Kahraman Emmioğlu

Mehmet Bedri İncetahtacı

GİRESUN

Turhan Alçelik

Ergun Özdemir

HAKKÂRİ

Mustafa Zeydan

HATAY

Ali Uyar

IĞDIR

Şamil Ayrım

ISPARTA

Ömer Bilgin

A. Aykon Doğan

Mustafa Köylü

Halil Yıldız

İÇEL

Mehmet Emin Aydınbaş

Saffet Benli

Turhan Güven

Ayfer Yılmaz

İSTANBUL

Yıldırım Aktuna

Sedat Aloğlu

Taykar Altıkulaç

Azmi Ateş

Tansu Çiller

Hüsnü Doğan

Süleyman Arif Emre

Hasan Tekin Enerem

Ekrem Erdem

Mehmet Fuat Fırat

Metin Işık

İsmail Kahraman

Hüseyin Kansu

Hayri Kozakçıoğlu

Ali Oğuz

Mehmet Ali Şahin

Osman Yumakoğulları

Bahattin Yücel

Bahri Zengin

İZMİR

Turhan Arınç

Hasan Denizkurdu

Ufuk Söylemez

Sabri Tekir

KAHRAMANMARAŞ

Avni Doğan

Ahmet Dökülmez

KARABÜK

Hayrettin Dilekcan

KARS

Sabri Güner

KASTAMONU

Fethi Acar

Murat Başesgioğlu

Nurhan Tekinel

Haluk Yıldız

KAYSERİ

Memduh Büyükkılıç

Osman Çilsal

Abdullah Gül

Nurettin Kaldırımcı

Salih Kapusuz

KIRIKKALE

Kemal Albayrak

Hacı Filiz

Mikail Korkmaz

KIRŞEHİR

Ömer Demir

Çafer Güneş

KİLİS

Mustafa Kemal Ateş

Doğan Güreş

KOCAELİ

Necati Çelik

KONYA

Hüseyin Arı

Veysel Candan

Remzi Çetin

Necati Çetinkaya

Necmettin Erbakan

Abdullah Gencer

Mehmet Keçeciler

Hasan Hüseyin Öz

Lütfi Yalman

Mehmet Ali Yavuz

KÜTAHYA

Ahmet Derin

İsmail Karakuyu

Mehmet Korkmaz

Metin Perli

MALATYA

Yaşar Canbay

Fikret Karabekmez

MANİSA

Rıza Akçalı

Bülent Arınç

Yahya Uslu

MARDİN

Fehim Adak

Mahmut Duyan

Ömer Ertaş

Hüseyin Yıldız

MUĞLA

İrfettin Akar

Mustafa Dedeoğlu

Enis Yalım Erez

MUŞ

Necmettin Dede

Nedim İlci

Erkan Kemaloğlu

Sabahattin Yıldız

NEVŞEHİR

Mehmet Elkatmış

NİĞDE

Doğan Baran

Mehmet Salih Katırcıoğlu

ORDU

Hüseyin Olgun Akın

Mustafa Hasan Öz

SAKARYA

Nezir Aydın

Nevzat Ercan

Ertuğrul Eryılmaz

SAMSUN

Nafiz Kurt

Biltekin Özdemir

Latif Öztek

Musa Uzunkaya

SİİRT

Ahmet Nurettin Aydın

Mehmet Emin Aydın

SİNOP

Kadir Bozkurt

SIVAS

Tahsin Irmak

Temel Karamollaoğlu

Abdullatif Şener

ŞANLIURFA

Sedat Edip Bucak

Necmettin Cevheri

İbrahim Halil Çelik

Zülfükar İzol

Ahmet Karavar

Abdülkadir Öncel

M. Fevzi Şıhanlıoğlu

ŞIRNAK

Mehmet Tatar

TEKİRDAĞ

Nihan İlgün

Hasan Peker

TOKAT

Abdullah Arslan

Ali Şevki Erek

Ahmet Fevzi İnceöz

Bekir Sobacı

TRABZON

Yusuf Bahadır

İbrahim Çebi

Kemalettin Göktaş

Şeref Malkoç

İsmail İlhan Sungur

UŞAK

Hasan Karakaya

VAN

Maliki Ejder Arvas

Mustafa Bayram

Fethullah Erbaş

Şaban Şevli

Mahmut Yılbaş

YALOVA

Cevdet Aydın

YOZGAT

İlyas Arslan

Kazım Arslan

Yusuf Bacanlı

Abdullah Örnek

ZONGULDAK

Necmettin Aydın

Ömer Barutçu

(Reddedenler)

ADANA

İbrahim Yavuz Bildik

Mehmet Büyükyılmaz

Tuncay Karaytuğ

ANKARA

Hikmet Uluğbay

ANTALYA

Metin Şahin

BALIKESİR

Mustafa Güven Karahan

BURSA

Ali Rahmi Beyreli

EDİRNE

Mustafa İlimen

ESKİŞEHİR

Necati Albay

Mahmut Erdir

İSTANBUL

Ziya Aktaş

Mehmet Aydın

Nami Çağan

MANİSA

Hasan Gülay

Cihan Yazar

(Geçersiz Oy)

BOLU

Necmi Hoşver

MUĞLA

Fikret Uzunhasan

ORDU

İhsan Çabuk

SAKARYA

Teoman Akgür

TEKİRDAĞ

Fevzi Aytekin

UŞAK

Mehmet Yaşar Ünal

ADANA

Uğur Aksöz

İmren Aykut

M. Ali Bilici

Erol Çevikçe

Veli Andaç Durak (İ.A.)

Orhan Kavuncu

Mustafa Küpeli

Arif Sezer

ADIYAMAN

Mahmut Bozkurt

Celal Topkan

AFYON

İsmet Attila

H. İbrahim Özsoy

Yaman Törüner

Kubilay Uygun

AĞRI

Yaşar Elyılmaz

AKSARAY

Mehmet Altınsoy (B.)

Nevzat Köse

AMASYA

Aslan Ali Hatipoğlu

Haydar Oymak

ANKARA

Nejat Arseven

Yılmaz Ateş

Ahmet Bilge

Gökhan Çapoğlu

Cemil Çiçek

Ali Dinçer

Mehmet Ekici

Eşref Erdem

Agah Oktay Güner

Halis Uluç Gürkan (Bşk. V.)

Şaban Karataş

İrfan Köksalan

M. Seyfi Oktay

Mehmet Sağdıç

Önder Sav

(Oya Katılmayanlar)

Yücel Seçkiner (İ. A.)

İlken Tuncay

Aydın Tümen

Rıza Ulucak

Ersönmez Yarbay

ANTALYA

Deniz Baykal

Arif Ahmet Denizolgun

Emre Gönensay

İbrahim Gürdal

Bekir Kumbul

Sami Küçükbaşkan

Yusuf Öztop

ARDAHAN

İsmet Atalay

ARTVİN

Metin Arifağaoğlu

Süleyman Hatinoğlu

AYDIN

Cengiz Altınkaya

M. Fatih Atay

Nahit Menteşe

Sema Pişkinsüt

İsmet Sezgin

Yüksel Yalova

BALIKESİR

Tamer Kanber

İ. Önder Kırlı (İ. A.)

Hüsnü Sıvalıoğlu

BARTIN

Köksal Toptan

Cafer Tufan Yazıcıoğlu

BATMAN

Ataullah Hamidi

BAYBURT

Ülkü Güney

BİLECİK

Şerif Çim

BİTLİS

Zeki Ergezen

Edip Safder Gaydalı

Kâmran İnan

Abdulhaluk Mutlu

BOLU

Avni Akyol

Abbas İnceayan

Mustafa Karslıoğlu

BURDUR

Mustafa Çiloğlu

Yusuf Ekinci

Kâzım Üstüner

BURSA

Yüksel Aksu

Abdülkadir Cenkçiler

Cavit Çağlar

Hayati Korkmaz

Feridun Pehlivan

Ali Osman Sönmez

Yahya Şimşek

Ertuğrul Yalçınbayır

İbrahim Yazıcı

ÇANAKKALE

Hikmet Aydın

Ahmet Küçük

Nevfel Şahin

A. Hamdi Üçpınarlar

ÇANKIRI

Mete Bülgün

ÇORUM

Hasan Çağlayan

Yasin Hatiboğlu (Bşk. V.)

Ali Haydar Şahin

DENİZLİ

Hilmi Develi

Adnan Keskin

Hasan Korkmazcan (Bşk. V.)

Haluk Müftüler

Ramazan Yenidede

DİYARBAKIR

Abdülkadir Aksu

Muzaffer Arslan

Ferit Bora

M. Salim Ensarioğlu (B.)

Sacit Günbey (B.)

Seyyit Haşim Haşimi

Ömer Vehbi Hatipoğlu

Sebgetullah Seydaoğlu

Salih Sümer

EDİRNE

Ümran Akkan

Erdal Kesebir

ELAZIĞ

Mehmet Ağar (B.)

ERZİNCAN

Mustafa Kul

Mustafa Yıldız

ERZURUM

Abdulilah Fırat

Necati Güllülü

İsmail Köse

Şinasi Yavuz

ESKİŞEHİR

Demir Berberoğlu

İbrahim Yaşar Dedelek

GAZİANTEP

Mehmet Batallı

Hikmet Çetin

Ali Ilıksoy

Mustafa R. Taşar

Ünal Yaşar

Mustafa Yılmaz (İ. A.)

GİRESUN

Burhan Kara

Yavuz Köymen

Rasim Zaimoğlu

GÜMAŞHANE

Lütfi Doğan

Mahmut Oltan Sungurlu

HAKKÂRİ

Naim Geylani

HATAY

Abdulkadir Akgöl

Fuat Çay

Ali Günay

Süleyman Metin Kalkan

Nihat Matkap

Levent Mıstıkoğlu

Atila Sav

Ali Uyar

Mehmet Sılay

Hüseyin Yayla

IĞDIR

Adil Aşırım

ISPARTA

Erkan Mumcu

İÇEL

Oya Araslı

Fevzi Arıcı

Halil Cin

Ali Er

Abdulbaki Gökçel

D. Fikri Sağlar

Mustafa İstemihan Talay

Rüştü Kâzım Yücelen

İSTANBUL

Bülent Akarcalı

Meral Akşener

Ahat Andican

Refik Aras

Mustafa Baş

Mukadder Başeğmez

Ali Coşkun

Gürcan Dağdaş (B.)

Halit Dumankaya

Bülent Ecevit

Algan Hacaloğlu

Cefi Jozef Kamhi

Ercan Karakaş

Yılmaz Karakoyunlu

M. Cavit Kavak

Ahmet Güryüz Ketenci

Osman Kılıç

Mehmet Tahir Köse

Emin Kul

Göksal Küçükali

Aydın Menderes

Necdet Menzir

Mehmet Moğultay

Yusuf Namoğlu

Altan Öymen

Korkut Özal

Ali Talip Özdemir

H. Hüsamettin Özkan

Yusuf Pamuk

Mehmet Cevdet Selvi

Mehmet Sevigen

Ahmet Tan

Güneş Taner

Bülent Tanla

Zekeriya Temizel

Erdoğan Toprak

Ali Topuz

Şadan Tuzcu

Namıl Kemal Zeybek (B.)

İZMİR

Veli Aksoy

Ali Rıza Bodur

Işın Çelebi

İ. Kaya Erdem

Sabri Ergül

Şükrü Sina Gürel

Aydın Güven Gürkan

Gencay Gürün

Birgen Keleş

Mehmet Köstepen

Atilla Mutman

Metin Öney

Ahmet Piriştina

Rüşdü Saracoglu

Işılay Saygın (B.)

Rıfat Serdaroğlu

Süha Tanık

Hakan Tartan

Zerrin Yeniceli

KAHRAMANMARAŞ

Esat Bütün

Hasan Dikici

Ali Doğan

Mustafa Kamalak

Mehmet Sağlam (B.)

Ali Şahin

KARABÜK

Şinasi Altıner

Erol Karan

KARAMAN

Abdullah Özbey

Zeki Ünal

Fikret Ünlü

KARS

Y. Selahattin Beyribey

Çetin Bilgir

Zeki Karabayır

KASTAMONU

Hadi Dilekçi

KAYSERİ

İsmail Cem

Ayvaz Gökdemir

Recep Kırış

İbrahim Yılmaz

KIRIKKALE

Recep Mızrak

KIRKLARELİ

İrfan Gürpınar

A. Sezal Özbek

Cemal Özbilen

Necdet Tekin

KIRŞEHİR

Mehmet Ali Altın

KOCAELİ

Bülent Atasayan

Halil Çalık

İsmail Kalkandelen

Şevket Kazan (B.)

Onur Kumbaracıbaşı

Osman Pepe

Hayrettin Uzun

Bekir Yurdagül

KONYA

Ahmet Alkan

Abdullah Turan Bilge

Nezir Büyükcengiz

Ali Günaydın

Teoman Rıza Güneri (B.)

Mustafa Ünaldı

KÜTAHYA

Mustafa Kalemli (Başkan)

Emin Karaa

MALATYA

Miraç Akdoğan

Oğuzhan Asiltürk

Metin Emiroğlu

Ayhan Fırat

M. Recai Kutan (B.)

MANİSA

Abdullah Akarsu

Tevfik Diker

Ayseli Göksoy

Sümer Oral

Ekrem Pakdemirli

Erdoğan Yetenç

MARDİN

Muzaffer Arıkan

Süleyman Çelebi

MUĞLA

Lale Aytaman

Zeki Çakıroğlu

NEVŞEHİR

Abdülkadir Baş

Esat Kıratlıoğlu

NİĞDE

Akın Gönen

Ergun Özkan

ORDU

Mustafa Bahri Kibar

Müjdat Koç

Nabi Poyraz

Refaiddin Şahin

Şükrü Yürür

RİZE

Avni Kabaoğlu

Ahmet Kabil

Ahmet Mesut Yılmaz

Şevki Yılmaz

SAKARYA

Cevat Ayhan (B.)

Ahmet Neidim

Ersin Taranoğlu

SAMSUN

Cemal Alişan

İrfan Demiralp

Ahmet Demircan (B.)

Ayhan Gürel

Yalçın Gürtan

Murat Karayalçın

Adem Yıldız

SİİRT

Nizamettin Sevgili

SİNOP

Metin Bostancıoğlu

Yaşar Topçu

SIVAS

Musa Demirci (B.)

Mahmut Işık

Nevzat Yanmaz

Muhsin Yazıcıoğlu

ŞANLIURFA

Seyit Eyyüpoğlu

Eyüp Cenap Gülpınar

ŞIRNAK

Bayar Ökten

Mehmet Salih Yıldırım

TEKİRDAĞ

Bayram Fırat Dayanıklı

Enis Sülün

TOKAT

Hanefi Çelik

Metin Gürdere

Şahin Ulusoy

TRABZON

Eyüp Aşık

Ali Kemal Başaran

Hikmet Sami Türk

TUNCELİ

Kamer Genç (Bşk. V.)

Orhan Veli Yıldırım

UŞAK

Yıldırım Aktürk

VAN

Şerif Bedirhanoğlu

YALOVA

Yaşar Okuyan

YOZGAT

Lütfullah Kayalar

İsmail Durak Ünlü

ZONGULDAK

Veysel Atasoy

Tahsin Boray Baycık

Hasan Gemici

Mümtaz Soysal

(Mükerrer Oylar)

BALIKESİR

Abdulbaki Ataç

İSTANBUL

İsmail Kahraman

İZMİR

Hasan Denizkurdu

Ufuk Söylemez

KIRIKKALE

Hacı Filiz

MARDİN

Mahmut Duyan

ŞANLIURFA

Sedat Edip Bucak

TRABZON

Kemalettin Göktaş

Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının 2 inci maddesine verilen oyların sonucu :

Üye Sayısı : 550

Kullanılan Oy : 262 Kabul Edilmiştir.

Kabul Edenler : 221

Reddedenler : 36

Çekinserler : —

Geçersiz Oylar : —

Oya Katılmayanlar : 293

Açık Üyelikler : —

Mükerrer Oylar : 5

(Kabul Edenler)

ADANA

Cevdet Akçalı

Yakup Budak

Sıtkı Cengil

İ. Cevher Cevheri

M. Halit Dağlı

Veli Andaç Durak

İbrahim Ertan Yülek

ADIYAMAN

Mahmut Nedim Bilgiç

Ahmet Çelik

AFYON

Sait Açba

İsmet Attila

Osman Hazer

Nuri Yabuz

AĞRI

M. Sıddık Altay

Cemil Erhan

Yaşar Elyılmaz

Celal Esin

M. Ziyattin Tokar

AKSARAY

Mehmet Altınsoy

Murtaza Özkanlı

AMASYA

Ahmet İyimaya

Cemalettin Lafcı

ANKARA

İlhan Aküzüm

Saffet Arıkan Bedük

Ahmet Bilge

Ömer Ekinci

Ünal Erkan

Mehmet Gölhan

Ahmet Tekdal

Rıza Ulucak

ANTALYA

Osman Berberoğlu

Hayri Doğan

ARDAHAN

Saffet Kaya

ARTVİN

Hasan Ekinci

AYDIN

Ali Rıza Gönül

Muhammet Polat

BALIKESİR

Abdülbaki Ataç

Ahmet Bilgiç

Safa Giray

İsmail Özgün

İlyas Yılmazyıldız

BARTIN

Zeki Çakan

BATMAN

Alaattin Sever Aydın

Musa Okçu

Faris Özdemir

BAYBURT

Suat Pamukçu

BİLECİK

Bahattin Şeker

BİNGÖL

Hüsamettin Korkutata

Mahmut Sönmez

BOLU

Feti Görür

Necmi Hoşver

Mustafa Yünlüoğlu

BURDUR

Mustafa Çiloğlu

BURSA

Abdülkadir Cenkçiler

Mehmet Altan Karapaşaoğlu

Cemal Külahlı

Turhan Tayan

ÇANAKKALE

Mustafa Cumhur Ersümer

Nevfel Şahin

ÇANKIRI

İsmail Coşar

Ahmet Uyanık

ÇORUM

Bekir Aksoy

Mehmet Aykaç

Zülfikâr Gazi

Yasin Hatiboğlu

DENİZLİ

M. Kemal Aykurt

Mehmet Gözlükaya

Ramazan Yenidede

DİYARBAKIR

Ferit Bora

M. Salim Ensarioğlu

Yakup Hatipoğlu

EDİRNE

Evren Bulut

ELAZIĞ

Mehmet Ağar

Ömer Naimi Barım

Hasan Belhan

Cihan Paçacı

Ahmet Cemil Tunç

ERZİNCAN

Tevhit Karakaya

Naci Terzi

ERZURUM

Zeki Ertugay

Lütfü Esengün

Abdulilah Fırat

İsmail Köse

Ömer Özyılmaz

Aslan Polat

ESKİŞEHİR

Mustafa Balcılar

Hanifi Demirkol

GAZİANTEP

Nurettin Aktaş

Kahraman Emmioğlu

Mehmet Bedri İncetahtacı

GİRESUN

Turhan Alçelik

Ergun Özdemir

HAKKÂRİ

Mustafa Zeydan

HATAY

Süleyman Metin Kalkan

Mehmet Sılay

Ali Uyar

IĞDIR

Şamil Ayrım

ISPARTA

Ömer Bilgin

A. Aykon Doğan

Mustafa Köylü

Halil Yıldız

İÇEL

Mehmet Emin Aydınbaş

Saffet Benli

Ayfer Yılmaz

İSTANBUL

Yıldırım Aktuna

Sedat Aloğlu

Taykar Altıkulaç

Azmi Ateş

Tansu Çiller

Gürcan Dağdaş

Hüsnü Doğan

Süleyman Arif Emre

Hasan Tekin Enerem

Ekrem Erdem

Mehmet Fuat Fırat

Metin Işık

İsmail Kahraman

Hüseyin Kansu

Hayri Kozakçıoğlu

Ali Oğuz

Mehmet Ali Şahin

Osman Yumakoğulları

Bahattin Yücel

Bahri Zengin

Namık Kemal Zeybek

İZMİR

Turhan Arınç

Hasan Denizkurdu

Ufuk Söylemez

Sabri Tekir

KAHRAMANMARAŞ

Avni Doğan

Mustafa Kamalak

Mehmet Sağlam

KARABÜK

Hayrettin Dilekcan

KARS

Sabri Güner

KASTAMONU

Fethi Acar

Murat Başesgioğlu

Nurhan Tekinel

Haluk Yıldız

KAYSERİ

Memduh Büyükkılıç

Osman Çilsal

Nurettin Kaldırımcı

KIRIKKALE

Kemal Albayrak

Hacı Filiz

Mikail Korkmaz

Recep Mızrak

KIRŞEHİR

Ömer Demir

Çafer Güneş

KİLİS

Mustafa Kemal Ateş

Doğan Güreş

KOCAELİ

Necati Çelik

Şevket Kazan

KONYA

Hüseyin Arı

Veysel Candan

Remzi Çetin

Necati Çetinkaya

Necmettin Erbakan

Abdullah Gencer

Ali Günaydın

Mehmet Keçeciler

Hasan Hüseyin Öz

Lütfi Yalman

Mehmet Ali Yavuz

KÜTAHYA

Ahmet Derin

İsmail Karakuyu

Mehmet Korkmaz

Metin Perli

MALATYA

Yaşar Canbay

Fikret Karabekmez

MANİSA

Rıza Akçalı

Bülent Arınç

Yahya Uslu

MARDİN

Fehim Adak

Mahmut Duyan

Hüseyin Yıldız

MUĞLA

İrfettin Akar

Mustafa Dedeoğlu

Enis Yalım Erez

MUŞ

Nedim İlci

Erkan Kemaloğlu

Sabahattin Yıldız

NEVŞEHİR

Mehmet Elkatmış

ORDU

Hüseyin Olgun Akın

Mustafa Hasan Öz

SAKARYA

Nezir Aydın

Nevzat Ercan

Ertuğrul Eryılmaz

SAMSUN

Nafiz Kurt

Latif Öztek

Musa Uzunkaya

SİNOP

Kadir Bozkurt

SIVAS

Musa Demirci

Tahsin Irmak

Temel Karamollaoğlu

Abdullatif Şener

ŞANLIURFA

Sedat Edip Bucak

Necmettin Cevheri

Zülfükar İzol

Ahmet Karavar

Abdülkadir Öncel

M. Fevzi Şıhanlıoğlu

ŞIRNAK

Mehmet Tatar

TEKİRDAĞ

Nihan İlgün

Hasan Peker

TOKAT

Abdullah Arslan

Ali Şevki Erek

Ahmet Fevzi İnceöz

Bekir Sobacı

TRABZON

Yusuf Bahadır

Kemalettin Göktaş

İsmail İlhan Sungur

UŞAK

Hasan Karakaya

VAN

Maliki Ejder Arvas

Mustafa Bayram

Fethullah Erbaş

Şaban Şevli

YALOVA

Cevdet Aydın

YOZGAT

İlyas Arslan

Kazım Arslan

Yusuf Bacanlı

Abdullah Örnek

ZONGULDAK

Necmettin Aydın

Ömer Barutçu

(Reddedenler)

ADANA

İbrahim Yavuz Bildik

Tuncay Karaytuğ

AMASYA

Haydar Oymak

ANKARA

Halis Uluç Gürkan

Önder Sav

Aydın Tümen

Hikmet Uluğbay

ANTALYA

Bekir Kumbul

Metin Şahin

AYDIN

Sema Pişkinsüt

BARTIN

Cafer Tufan Yazıcıoğlu

BAYBURT

Ülkü Güney

BURDUR

Kâzım Üstüner

BURSA

Ali Rahmi Beyreli

ÇANAKKALE

Hikmet Aydın

GAZİANTEP

Ali Ilıksoy

HATAY

Ali Günay

Nihat Matkap

İÇEL

Abdülbaki Güncel

Mustafa İstemihan Talay

İSTANBUL

Mehmet Aydın

Nami Çağan

Alga Hacaloğlu

İZMİR

Veli Aksoy

KONYA

Abdullah Turan Bilge

MALATYA

Ayhan Fırat

MANİSA

Hasan Gülay

Cihan Yazar

MARDİN

Ömer Ertaş

MUĞLA

Fikret Uzunhasan

ORDU

İhsan Çabuk

Şükrü Yürür

SAKARYA

Teoman Akgür

SİNOP

Metin Bostancıoğlu

Yaşar Topçu

UŞAK

Mehmet Yaşar Ünal

(Oya Katılmayanlar)

ADANA

Uğur Aksöz

İmren Aykut

M. Ali Bilici

Mehmet Büyükyılmaz

Erol Çevikçe

Orhan Kavuncu

Mustafa Küpeli

Arif Sezer

ADIYAMAN

Mahmut Bozkurt

Ahmet Doğan

Celal Topkan

AFYON

İsmet Attila

H. İbrahim Özsoy

Yaman Törüner

Kubilay Uygun

AKSARAY

Nevzat Köse

Sadi Somuncuoğlu

AMASYA

Aslan Ali Hatipoğlu

ANKARA

Nejat Arseven

Yılmaz Ateş

Hasan Hüseyin Ceylan

Gökhan Çapoğlu

Cemil Çiçek

Ali Dinçer

Mehmet Ekici

Eşref Erdem

Agah Oktay Güner

Şaban Karataş

İrfan Köksalan

M. Seyfi Oktay

Mehmet Sağdıç

Yücel Seçkiner (İ. A.)

İlker Tuncay

Aydın Tümen

Ersönmez Yarbay

ANTALYA

Deniz Baykal

Arif Ahmet Denizolgun

Emre Gönensay

İbrahim Gürdal

Sami Küçükbaşkan

Yusuf Öztop

ARDAHAN

İsmet Atalay

ARTVİN

Metin Arifağaoğlu

Süleyman Hatinoğlu

AYDIN

Cengiz Altınkaya

M. Fatih Atay

Nahit Menteşe

İsmet Sezgin

Yüksel Yalova

BALIKESİR

Tamer Kanber

Mustafa Güven Karahan

İ. Önder Kırlı (İ. A.)

Hüsnü Sıvalıoğlu

BARTIN

Köksal Toptan

BATMAN

Ataullah Hamidi

BİLECİK

Şerif Çim

BİNGÖL

Kazım Ataoğlu

BİTLİS

Zeki Ergezen

Edip Safder Gaydalı

Kâmran İnan

Abdulhaluk Mutlu

BOLU

Avni Akyol

Abbas İnceayan

Mustafa Karslıoğlu

BURDUR

Yusuf Ekinci

BURSA

Yüksel Aksu

Cavit Çağlar

İlhan Kesici

Hayati Korkmaz

Feridun Pehlivan

Ali Osman Sönmez

Yahya Şimşek

Ertuğrul Yalçınbayır

İbrahim Yazıcı

ÇANAKKALE

Ahmet Küçük

A. Hamdi Üçpınarlar

ÇANKIRI

Mete Bülgün

ÇORUM

Hasan Çağlayan

Ali Haydar Şahin

DENİZLİ

Hilmi Develi

Adnan Keskin

Hasan Korkmazcan (Bşk. V.)

Haluk Müftüler

DİYARBAKIR

Abdülkadir Aksu

Muzaffer Arslan

Sacit Günbey (B.)

Seyyit Haşim Haşimi

Ömer Vehbi Hatipoğlu

Sebgetullah Seydaoğlu

Salih Sümer

EDİRNE

Ümran Akkan

Mustafa İlimen

Erdal Kesebir

ERZİNCAN

Mustafa Kul

Mustafa Yıldız

ERZURUM

Necati Güllülü

Şinasi Yavuz

ESKİŞEHİR

Necati Albay

Demir Berberoğlu

İbrahim Yaşar Dedelek

Mahmut Erdir

GAZİANTEP

Mehmet Batallı

Hikmet Çetin

Mustafa R. Taşar

Ünal Yaşar

Mustafa Yılmaz (İ. A.)

GİRESUN

Burhan Kara

Yavuz Köymen

Rasim Zaimoğlu

GÜMAŞHANE

Lütfi Doğan

Mahmut Oltan Sungurlu

HAKKÂRİ

Naim Geylani

HATAY

Abdulkadir Akgöl

Fuat Çay

Levent Mıstıkoğlu

Atila Sav

Hüseyin Yayla

IĞDIR

Adil Aşırım

ISPARTA

Erkan Mumcu

İÇEL

Oya Araslı

Fevzi Arıcı

Halil Cin

Ali Er

Turhan Güven

D. Fikri Sağlar

Rüştü Kâzım Yücelen

İSTANBUL

Bülent Akarcalı

Meral Akşener

Ziya Aktaş

Ahat Andican

Refik Aras

Mustafa Baş

Mukadder Başeğmez

Ali Coşkun

Hüsnü Doğan

Halit Dumankaya

Bülent Ecevit

Cefi Jozef Kamhi

Ercan Karakaş

Yılmaz Karakoyunlu

M. Cavit Kavak

Ahmet Güryüz Ketenci

Osman Kılıç

Mehmet Tahir Köse

Emin Kul

Göksal Küçükali

Aydın Menderes

Necdet Menzir

Mehmet Moğultay

Yusuf Namoğlu

Altan Öymen

Korkut Özal

Ali Talip Özdemir

H. Hüsamettin Özkan

Yusuf Pamuk

Mehmet Cevdet Selvi

Mehmet Sevigen

Ahmet Tan

Güneş Taner

Bülent Tanla

Zekeriya Temizel

Erdoğan Toprak

Ali Topuz

Şadan Tuzcu

İZMİR

Ali Rıza Bodur

Işın Çelebi

İ. Kaya Erdem

Sabri Ergül

Şükrü Sina Gürel

Aydın Güven Gürkan

Gencay Gürün

Birgen Keleş

Mehmet Köstepen

Atilla Mutman

Metin Öney

Ahmet Piriştina

Rüşdü Saracoglu

Işılay Saygın (B.)

Rıfat Serdaroğlu

Süha Tanık

Hakan Tartan

Zerrin Yeniceli

İsmail Yılmaz

KAHRAMANMARAŞ

Esat Bütün

Hasan Dikici

Avni Doğan

Ahmet Dökülmez

Ali Şahin

KARABÜK

Şinasi Altıner

Erol Karan

KARAMAN

Abdullah Özbey

Zeki Ünal

Fikret Ünlü

KARS

Y. Selahattin Beyribey

Çetin Bilgir

Zeki Karabayır

KASTAMONU

Hadi Dilekçi

KAYSERİ

İsmail Cem

Ayvaz Gökdemir

Abdullah Gül (B.)

Salih Kapusuz

Recep Kırış

İbrahim Yılmaz

KIRKLARELİ

İrfan Gürpınar

A. Sezal Özbek

Cemal Özbilen

Necdet Tekin

KIRŞEHİR

Mehmet Ali Altın

KOCAELİ

Bülent Atasayan

Halil Çalık

İsmail Kalkandelen

Onur Kumbaracıbaşı

Osman Pepe

Hayrettin Uzun

Bekir Yurdagül

KONYA

Ahmet Alkan

Nezir Büyükcengiz

Teoman Rıza Güneri (B.)

Mustafa Ünaldı

KÜTAHYA

Mustafa Kalemli (Başkan)

Emin Karaa

MALATYA

Miraç Akdoğan

Oğuzhan Asiltürk

Metin Emiroğlu

M. Recai Kutan (B.)

MANİSA

Abdullah Akarsu

Tevfik Diker

Ayseli Göksoy

Sümer Oral

Ekrem Pakdemirli

Erdoğan Yetenç

MARDİN

Muzaffer Arıkan

Süleyman Çelebi

MUĞLA

Lale Aytaman

Zeki Çakıroğlu

MUŞ

Necmettin Dede

NEVŞEHİR

Abdülkadir Baş

Esat Kıratlıoğlu

NİĞDE

Doğan Baran

Akın Gönen

Mehmet Salih Katırcıoğlu

Ergun Özkan

ORDU

Mustafa Bahri Kibar

Müjdat Koç

Nabi Poyraz

Refaiddin Şahin

RİZE

Avni Kabaoğlu

Ahmet Kabil

Ahmet Mesut Yılmaz

Şevki Yılmaz

SAKARYA

Cevat Ayhan (B.)

Ahmet Neidim

Ersin Taranoğlu

SAMSUN

Cemal Alişan

İrfan Demiralp

Ahmet Demircan (B.)

Ayhan Gürel

Yalçın Gürtan

Murat Karayalçın

Biltekin Özdemir

Adem Yıldız

SİİRT

Ahmet Nurettin Aydın

Mehmet Emin Aydın

Nizamettin Sevgili

SIVAS

Mahmut Işık

Nevzat Yanmaz

Muhsin Yazıcıoğlu

ŞANLIURFA

İbrahim Halil Çelik (İ.A.)

Seyit Eyyüpoğlu

Eyüp Cenap Gülpınar

ŞIRNAK

Bayar Ökten

Mehmet Salih Yıldırım

TEKİRDAĞ

Fevzi Aytekin

Bayram Fırat Dayanıklı

Enis Sülün

TOKAT

Hanefi Çelik

Metin Gürdere

Şahin Ulusoy

TRABZON

Eyüp Aşık

Ali Kemal Başaran

İbrahim Çebi

Şeref Malkoç

Hikmet Sami Türk

TUNCELİ

Kamer Genç (Bşk. V.)

Orhan Veli Yıldırım

UŞAK

Yıldırım Aktürk

VAN

Şerif Bedirhanoğlu

Mahmut Yılbaş

YALOVA

Yaşar Okuyan

YOZGAT

Lütfullah Kayalar

İsmail Durak Ünlü

ZONGULDAK

Veysel Atasoy

Tahsin Boray Baycık

Hasan Gemici

Mümtaz Soysal

(Mükerrer Oylar)

ANTALYA

Hayri Doğan

ARTVİN

Hasan Ekinci

BALIKESİR

Abdülbaki Ataç

ISPARTA

Ömer Bilgin

İZMİR

Hasan Denizkurdu

Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının 3 üncü Maddesine verilen oyların sonucu :

Kabul Edilmiştir.

Üye Sayısı : 550

Kullanılan Oy : 273

Kabul Edenler : 221

Reddedenler : 51

Çekimserler : —

Geçersiz Oylar : —

Oya Katılmayanlar : 278

Açık Üyelikler : —

Mükerrer Oylar : 1

(Kabul Edenler)

ADANA

Yakup Budak

Sıtkı Cengil

İ. Cevher Cevheri

M. Halit Dağlı

Veli Andaç Durak

İbrahim Ertan Yülek

ADIYAMAN

Mahmut Nedim Bilgiç

Ahmet Çelik

Ahmet Doğan

AFYON

İsmet Attila

Osman Hazer

Nuri Yabuz

AĞRI

M. Sıddık Altay

Cemil Erhan

Celal Esin

M. Ziyattin Tokar

AKSARAY

Mehmet Altınsoy

Murtaza Özkanlı

AMASYA

Cemalettin Lafcı

ANKARA

İlhan Aküzüm

Saffet Arıkan Bedük

Ahmet Bilge

Mehmet Gölhan

Ahmet Tekdal

Rıza Ulucak

ANTALYA

Osman Berberoğlu

Hayri Doğan

ARDAHAN

Saffet Kaya

ARTVİN

Hasan Ekinci

AYDIN

Ali Rıza Gönül

Nahit Menteşe

Muhammet Polat

BALIKESİR

Abdülbaki Ataç

Ahmet Bilgiç

İsmail Özgün

İlyas Yılmazyıldız

BATMAN

Alaattin Sever Aydın

Musa Okçu

Faris Özdemir

BAYBURT

Suat Pamukçu

BİLECİK

Bahattin Şeker

BİNGÖL

Hüsamettin Korkutata

Mahmut Sönmez

BOLU

Feti Görür

Necmi Hoşver

Mustafa Yünlüoğlu

BURDUR

Mustafa Çiloğlu

BURSA

Mehmet Altan Karapaşaoğlu

Cemal Külahlı

Turhan Tayan

ÇANAKKALE

Nevfel Şahin

A. Hamdi Üçpınarlar

ÇANKIRI

İsmail Coşar

Ahmet Uyanık

ÇORUM

Bekir Aksoy

Mehmet Aykaç

Zülfikâr Gazi

Yasin Hatiboğlu

DENİZLİ

M. Kemal Aykurt

Mehmet Gözlükaya

Ramazan Yenidede

DİYARBAKIR

Ferit Bora

M. Salim Ensarioğlu

Yakup Hatipoğlu

EDİRNE

Evren Bulut

ELAZIĞ

Mehmet Ağar

Ömer Naimi Barım

Hasan Belhan

Cihan Paçacı

Ahmet Cemil Tunç

ERZİNCAN

Tevhit Karakaya

Naci Terzi

ERZURUM

Zeki Ertugay

Lütfü Esengün

Abdullah Fırat

İsmail Köse

Ömer Özyılmaz

Aslan Polat

Şinasi Yavuz

ESKİŞEHİR

Hanifi Demirkol

GAZİANTEP

Nurettin Aktaş

Kahraman Emmioğlu

Mehmet Bedri İncetahtacı

GİRESUN

Turhan Alçelik

Ergun Özdemir

HAKKÂRİ

Mustafa Zeydan

HATAY

Süleyman Metin Kalkan

Mehmet Sılay

Ali Uyar

IĞDIR

Şamil Ayrım

ISPARTA

Ömer Bilgin

A. Aykon Doğan

Mustafa Köylü

Halil Yıldız

İÇEL

Mehmet Emin Aydınbaş

Saffet Benli

Turhan Güven

Ayfer Yılmaz

İSTANBUL

Yıldırım Aktuna

Sedat Aloğlu

Tayyar Altıkulaç

Azmi Ateş

Mukadder Başeğmez

Tansul Çiller

Gürcan Dağdaş

Süleyman Arif Emre

Hasan Tekin Enerem

Ekrem Erdem

Mehmet Fuat Fırat

Metin Işık

İsmail Kahraman

Cefi Jozef Kamhi

Hüseyin Kansu

Hayri Kozakçıoğlu

Ali Oğuz

Mehmet Ali Şahin

Osman Yumakoğulları

Bahattin Yücel

Bahri Zengin

Namık Kemal Zeybek

İZMİR

Turhan Arınç

Hasan Denizkurdu

Ufuk Söylemez

Sabri Tekir

KAHRAMANMARAŞ

Hasan Dikici

Avni Doğan

Mustafa Kamalak

Mehmet Sağlam

KARABÜK

Hayrettin Dilekcan

KARS

Sabri Güner

KASTAMONU

Fethi Acar

Nurhan Tekinel

Haluk Yıldız

KAYSERİ

Memduh Büyükkılıç

Osman Çilsal

Nurettin Kaldırımcı

Salih Kapusuz

KIRIKKALE

Hacı Filiz

Mikail Korkmaz

Recep Mızrak

KIRŞEHİR

Mehmet Ali Altın

Ömer Demir

Cafer Güneş

KİLİS

Mustafa Kemal Ateş

Doğan Güneş

KOCAELİ

Necati Çelik

Şevket Kazan

KONYA

Hüseyin Arı

Veysel Candan

Remzi Çetin

Necati Çetinkaya

Necmettin Erbakan

Abdullah Gencer

Ali Günaydın

Teoman Rıza Güneri

Hasan Hüseyin Öz

Lütfi Yalman

Mehmet Ali Yavuz

KÜTAHYA

Ahmet Derin

Mehmet Korkmaz

Metin Perli

MALATYA

Yaşar Canbay

Fikret Karabekmez

MANİSA

Rıza Akçalı

Yahya Uslu

MARDİN

Fehim Adak

Muzaffer Arıkan

Mahmut Duyan

Hüseyin Yıldız

MUĞLA

İrfettin Akar

Mustafa Dedeoğlu

Enis Yalım Erez

MUŞ

Necmettin Dede

Nedim İlci

Erkan Kemaloğlu

Sabahattin Yıldız

NEVŞEHİR

Mehmet Elkatmış

NİĞDE

Mehmet Salih Katırcıoğlu

ORDU

Hüseyin Olgun Akın

Mustafa Hasan Öz

SAKARYA

Nezir Aydın

Nevzat Ercan

Ertuğrul Eryılmaz

SAMSUN

Nafiz Kurt

Latif Öztek

Musa Uzunkaya

SİİRT

Mehmet Emin Aydın

SİNOP

Kadir Bozkurt

SIVAS

Musa Demirci

Tahsin Irmak

Temel Karamollaoğlu

Abdullatif Şener

ŞANLIURFA

Sedat Edip Bucak

Necmettin Cevheri

Zülfükar İzol

Ahmet Karavar

Abdülkadir Öncel

M. Fevzi Şıhanlıoğlu

ŞIRNAK

Mehmet Tatar

Mehmet Salih Yıldırım

TEKİRDAĞ

Nihan İlgün

Hasan Peker

TOKAT

Abdullah Arslan

Ali Şevki Erek

Ahmet Fevzi İnceöz

Bekir Sobacı

TRABZON

Yusuf Bahadır

Kemalettin Göktaş

İsmail İlhan Sungur

UŞAK

Hasan Karakaya

VAN

Maliki Ejder Arvas

Mustafa Bayram

Fethullah Erbaş

Şaban Şevli

Mahmut Yılbaş

YALOVA

Cevdet Aydın

YOZGAT

İlyas Arslan

Kazım Arslan

Yusuf Bacanlı

Abdullah Örnek

ZONGULDAK

Ömer Barutçu

(Reddedenler)

ADANA

İbrahim Yavuz Bildik

Mehmet Büyükyılmaz

Tuncay Karaytuğ

AMASYA

Haydar Oymak

ANKARA

Yılmaz Ateş

Ali Dinçer

Önder Sav

Aydın Tümen

Hikmet Uluğbay

ANTALYA

Bekir Kumbul

Metin Şahin

AYDIN

M. Fatih Atay

Sema Pişkinsüt

BARTIN

Cafer Tufan Yazıcıoğlu

BURSA

Ali Rahimi Beyreli

Yahya Şimşek

ÇANAKKALE

Hikmet Aydın

ÇORUM

Ali Haydar Şahin

DENİZLİ

Hilmi Develi

EDİRNE

Mustafa İlimen

ERZİNCAN

Mustafa Yıldız

ESKİŞEHİR

Mahmut Erdir

GAZİANTEP

Ali Ilıksoy

Ünal Yaşar

HATAY

Fuat Çay

Ali Günay

Nihat Matkap

İÇEL

Mustafa İstemihan Talay

İSTANBUL

Ziya Aktaş

Mehmet Aydın

Nami Çağan

Algan Hacaloğlu

Altan Öymen

Bülent Tanla

Zekeriya Temizel

İZMİR

Sabri Ergül

Şükrü Sina Gürel

KAHRAMANMARAŞ

Ali Şahin

KARAMAN

Fikret Ünlü

KONYA

Abdullah Turan Bilge

MALATYA

Ayhan Fırat

MANİSA

Hasan Gülay

MUĞLA

Zeki Çakıroğlu

Fikret Uzunhasan

ORDU

Müjdat Koç

SAKARYA

Teoman Akgür

SAMSUN

Yalçın Gürtan

Murat Karayalçın

SİNOP

Metin Bostancıoğlu

TEKİRDAĞ

Fevzi Aytekin

UŞAK

Mehmet Yaşar Ünal

(Oya Katılmayanlar)

ADANA

Cevdet Akçalı

Uğur Aksöz

İmren Aykut

M. Ali Bilici

Erol Çevikçe

Orhan Kavuncu

Mustafa Küpeli

Arif Sezer

ADIYAMAN

Mahmut Bozkurt

Celal Topkan

AFYON

Sait Açba

H. İbrahim Özsoy

Yaman Törüner

Kubilay Uygun

AĞRI

Yaşar Eryılmaz

AKSARAY

Nevzat Köse

Sadi Somuncuoğlu

AMASYA

Aslan Ali Hatipoğlu

Ahmet İyimaya

ANKARA

Nejat Arseven

Hasan Hüseyin Ceylan

Gökhan Çapoğlu

Cemil Çiçek

Mehmet Ekici

Ömer Ekinci

Eşref Erdem

Ünal Erkan

Ağah Oktay Güner

Halis Uluç Gürkan (Bşk. V.)

Şaban Karataş

İrfan Köksalan

M. Seyfi Oktay

Mehmet Sağdıç

Yücel Seçkiner (İ. A.)

İlker Tuncay

Ersönmez Yarbay

ANTALYA

Deniz Baykal

Arif Emre Denizolgun

Emre Gönensay

İbrahim Gürdal

Sami Küçükbaşkan

Yusuf Öztop

ARDAHAN

İsmet Atalay

ARTVİN

Metin Arifağaoğlu

Süleyman Hatinoğlu

AYDIN

Cengiz Altınkaya

İsmet Sezgin

Yüksel Yalova

BALIKESİR

Safa Giray

Tamer Kanber

Mustafa Güven Karahan

İ. Önder Kırlı (İ. A.)

Hüsnü Sıvalıoğlu

BARTIN

Zeki Çakan

Köksal Toptan

BATMAN

Ataullah Hamidi

BAYBURT

Ülkü Güney

BİLECİK

Şerif Çim

BİNGÖL

Kazım Ataoğlu

BİTLİS

Zeki Ergezen

Edip Safder Gaydalı

Kâmran İnan

Abdulhaluk Mutlu

BOLU

Avni Akyol

Abbas İnceayan

Mustafa Karslıoğlu

BURDUR

Yusuf Ekinci

Kâzım Üstüner

BURSA

Yüksek Aksu

Abdülkadir Cenkçiler

Cavit Çağlar

İlhan Kesici

Hayati Korkmaz

Feridun Pehlivan

Ali Osman Sönmez

Ertuğrul Yalçınbayır

İbrahim Yazıcı

ÇANAKKALE

Mustafa Cumhur Ersümer

Ahmet Küçük

ÇANKIRI

Mete Bülgün

ÇORUM

Hasan Çağlayan

DENİZLİ

Adnan Keskin

Hasan Korkmazcan (Bşk. V.)

Haluf Müftüler

DİYARBAKIR

Abdülkadir Aksu

Muzaffer Arslan

Sacit Günbey

Seyyit Haşim Haşimi

Ömer Vehbi Hatipoğlu

Sebgetullah Seydaoğlu

Salih Sümer

EDİRNE

Ümran Akkan

Erdal Kesebir

ERZİNCAN

Mustafa Kul

ERZURUM

Necati Güllülü

ESKİŞEHİR

Necati Albay

Mustafa Balcılar

Demir Berberoğlu

İbrahim Yaşar Dedelek

GAZİANTEP

Mehmet Batallı

Hikmet Çetin

Mustafa R. Taşar

Mustafa Yılmaz (İ. A.)

GİRESUN

Burhan Kara

Yavuz Köymen

Rasim Zaimoğlu

GÜMÜŞHANE

Lütfi Doğan

Mahmut Oltan Sungurlu

HAKKÂRİ

Naim Geylani

HATAY

Abdulkadir Akgöl

Levent Mıstıkoğlu

Atila Sav

Hüseyin Yayla

IĞDIR

Adil Aşırım

ISPARTA

Erkan Mumcu

İÇEL

Oya Araslı

Fevzi Arıcı

Halil Cin

Ali Er

Abdülbaki Gökçel

D. Fikri Sağlar

Rüştü Kâzım Yücelen

İSTANBUL

Bülent Akarcalı

Meral Akşener

Ahat Andican

Refik Aras

Mustafa Baş

Ali Coşkun

Hüsnü Doğan

Halit Dumankaya

Bülent Ecevit

Ercan Karakaş

Yılmaz Karakoyunlu

M. Cavit Kavak

Ahmet Güryüz Ketenci

Osman Kılıç

Mehmet Tahir Köse

Emin Kul

Göksal Küçükali

Aydın Menderes

Necdet Menzir

Mehmet Moğultay

Yusuf Namoğlu

Korkut Özal

Ali Talip Özdemir

H. Hüsamettin Özkan

Yusuf Pamuk

Mehmet Cevdet Selvi

Mehmet Sevigen

Ahmet Tan

Güneş Taner

Erdoğan Toprak

Ali Topuz

Şadan Tuzcu

İZMİR

Veli Aksoy

Ali Rıza Bodur

Işın Çelebi

İ. Kaya Erdem

Aydın Güven Gürkan

Gencay Gürün

Birgen Keleş

Mehmet Köstepen

Atilla Mutman

Metin Öney

Ahmet Piriştina

Rüşdü Saracoglu

Işılay Saygın

Rıfat Serdaroğlu

Sühat Tanık

Hakan Tartan

Zerrin Yeniceli

İsmail Yılmaz

KAHRAMANMARAŞ

Esat Bütün

Ali Doğan

Ahmet Dökülmez

KARABÜK

Şinasi Altıner

Erol Karan

KARAMAN

Abdullah Özbey

Zeki Ünal

KARS

Y. Selahattin Beyribey

Çetin Bilgir

Zeki Karabayır

KASTAMONU

Murat Başesgioğlu

Hadi Dilekçi

KAYSERİ

İsmail Cem

Ayvan Gökdemir

Abdullah Gül (B.)

Recep Kırış

İbrahim Yılmaz

KIRIKKALE

Kemal Albayrak

KIRKLARELİ

İrfan Gürpınar

A. Sezal Özbek

Cemal Özbilen

Necdet Tekin

KOCAELİ

Bülent Atasayan

Halil Çalık

İsmail Kalkandelen

Onur Kumbaracıbaşı

Osman Pepe

Hayrettin Uzun

Bekir Yurdagül

KONYA

Ahmet Alkan

Nezir Büyükcengiz

Mehmet Keçeciler

Mustafa Ünaldı

KÜTAHYA

Mustafa Kalemli (Başkan)

Emin Karaa

İsmail Karakuyu

MALATYA

Miraç Akdoğan

Oğuzhan Asiltürk

Metin Emiroğlu

M. Recai Kutan (B.)

MANİSA

Abdullah Akarsu

Bülent Arınç

Tevfik Diker

Ayseli Göksoy

Sümer Oral

Ekrem Pakdemirli

Cihan Yazar

Erdoğan Yetenç

MARDİN

Süleyman Çelebi

Ömer Ertaş

MUĞLA

Lale Aytaman

NEVŞEHİR

Abdülkadir Baş

Esat Kıratlıoğlu

NİĞDE

Doğan Baran

Akın Gönen

Ergun Özkan

ORDU

İhsan Çabuk

Mustafa Bahri Kibar

Nabi Poyraz

Refaiddin Şahin

Şükrü Yürür

RİZE

Avni Kabaoğlu

Ahmet Kabil

Ahmet Mesut Yılmaz

Şevki Yılmaz

SAKARYA

Cevat Ayhan (B.)

Ahmet Neidim

Ersin Taranoğlu

SAMSUN

Cemal Alişan

İrfan Demiralp

Ahmet Demircan

Ayhan Gürel

Biltekin Özdemir

Adem Yıldız

SİİRT

Ahmet Nurettin Aydın

Nizamettin Sevgili

SİNOP

Yaşar Topçu

SIVAS

Mahmut Işık

Nevzat Yanmaz

Muhsin Yazıcıoğlu

ŞANLIURFA

İbrahim Halil Çelik (İ. A.)

Seyit Eyyüpoğlu

Eyüp Cenap Gülpınar

ŞIRNAK

Bayar Ökten

TEKİRDAĞ

Bayram Fırat Dayanıklı

Enis Sülün

TOKAT

Hanefi Çelik

Metin Gürdere

Şahin Ulusoy

TRABZON

Eyüp Aşık

Ali Kemal Başaran

İbrahim Çebi

Şeref Malkoç

Hikmet Sami Türk

TUNCELİ

Kamer Genç (Bşk. V.)

Orhan Veli Yıldırım

UŞAK

Yıldırım Aktürk

VAN

Şerif Bedirhanoğlu

YALOVA

Yaşar Okuyan

YOZGAT

Lutfullah Kayalar

İsmail Durak Ünlü

ZONGULDAK

Veysel Atasoy

Necmettin Aydın

Tahsin Boray Baycık

Hasan Gemici

Mümtaz Soysal

(Mükerrer)

MANİSA

Yahya Uslu

Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının 4 üncü maddesine verilen oyların sonucu :

Kabul Edilmiştir.

Üye Sayısı : 550

Kullanılan Oy : 286

Kabul Edenler : 230

Reddedenler : 49

Çekimserler : —

Geçersiz Oylar : —

Oya Katılmayanlar : 270

Açık Üyelikler : —

Mükerrer Oylar : 7

(Kabul Edenler)

ADANA

Yakup Budak

Sıtkı Cengil

İ. Cevher Cevheri

M. Halit Dağlı

Veli Andaç Durak

İbrahim Ertan Yülek

ADIYAMAN

Mahmut Nedim Bilgiç

Ahmet Çelik

Ahmet Doğan

AFYON

Sait Açba

İsmet Attila

Osman Hazer

Nuri Yabuz

AĞRI

M. Sıddık Altay

Cemil Erhan

Celal Esin

M. Ziyattin Tokar

AKSARAY

Mehmet Altınsoy

Murtaza Özkanlı

AMASYA

Ahmet İyimaya

Cemalettin Lafcı

ANKARA

İlhan Aküzüm

Saffet Arıkan Bedük

Mehmet Gölhan

Agah Oktay Güner

Rıza Ulucak

ANTALYA

Osman Berberoğlu

Hayri Doğan

ARDAHAN

Saffet Kaya

ARTVİN

Hasan Ekinci

AYDIN

Ali Rıza Gönül

Nahit Menteşe

Muhammet Polat

BALIKESİR

Abdülbaki Ataç

Ahmet Bilgiç

İsmail Özgün

Hüsnü Sıvalıoğlu

İlyas Yılmazyıldız

BARTIN

Zeki Çakan

BATMAN

Alaattin Sever Aydın

Musa Okçu

Faris Özdemir

BAYBURT

Suat Pamukçu

BİLECİK

Bahattin Şeker

BİNGÖL

Hüsamettin Korkutata

Mahmut Sönmez

BİTLİS

Abdulhaluk Mutlu

BOLU

Feti Görür

BURDUR

Mustafa Çiloğlu

BURSA

Mehmet Altan Karapaşaoğlu

Cemal Külahlı

Turhan Tayan

ÇANAKKALE

Mustafa Cumhur Ersümer

Nevfel Şahin

A. Hamdi Üçpınarlar

ÇANKIRI

İsmail Coşar

ÇORUM

Bekir Aksoy

Mehmet Aykaç

Zülfikâr Gazi

Yasin Hatiboğlu

DENİZLİ

M. Kemal Aykurt

Mehmet Gözlükaya

Ramazan Yenidede

DİYARBAKIR

Abdülkadir Aksu

Ferit Bora

M. Salim Ensarioğlu

Ömer Vehbi Hatipoğlu

Yakup Hatipoğlu

EDİRNE

Evren Bulut

ELAZIĞ

Mehmet Ağar

Ömer Naimi Barım

Hasan Belhan

Cihan Paçacı

Ahmet Cemil Tunç

ERZİNCAN

Tevhit Karakaya

Naci Terzi

ERZURUM

Zeki Ertugay

Lütfü Esengün

Abdullah Fırat

İsmail Köse

Ömer Özyılmaz

Aslan Polat

Şinasi Yavuz

ESKİŞEHİR

Mustafa Balcılar

Demir Berberoğlu

Hanifi Demirkol

GAZİANTEP

Nurettin Aktaş

Kahraman Emmioğlu

Mehmet Bedri İncetahtacı

GİRESUN

Turhan Alçelik

Ergun Özdemir

HATAY

Süleyman Metin Kalkan

Mehmet Sılay

Ali Uyar

IĞDIR

Adil Aşırım

Şamil Ayrım

ISPARTA

Ömer Bilgin

A. Aykon Doğan

Mustafa Köylü

Halil Yıldız

İÇEL

Mehmet Emin Aydınbaş

Saffet Benli

Turhan Güven

Ayfer Yılmaz

İSTANBUL

Yıldırım Aktuna

Sedat Aloğlu

Tayyar Altıkulaç

Azmi Ateş

Mukadder Başeğmez

Tansu Çiller

Süleyman Arif Emre

Ekrem Erdem

Mehmet Fuat Fırat

Metin Işık

İsmail Kahraman

Cefi Jozef Kamhi

Hüseyin Kansu

Hayri Kozakçıoğlu

Ali Oğuz

Mehmet Ali Şahin

Osman Yumakoğulları

Bahattin Yücel

Bahri Zengin

Namık Kemal Zeybek

İZMİR

Turhan Arınç

Hasan Denizkurdu

Ufuk Söylemez

Sabri Tekir

KAHRAMANMARAŞ

Esat Bütün

Hasan Dikici

Avni Doğan

Ahmet Dökülmez

Mehmet Sağlam

KARABÜK

Hayrettin Dilekcan

KARS

Y. Selahattin Beyribey

Sabri Güner

KASTAMONU

Murat Başesgioğlu

Nurhan Tekinel

Haluk Yıldız

KAYSERİ

Memduh Büyükkılıç

Osman Çilsal

Nurettin Kaldırımcı

Salih Kapusuz

KIRIKKALE

Kemal Albayrak

Hacı Filiz

Mikail Korkmaz

Recep Mızrak

KIRŞEHİR

Mehmet Ali Altın

Ömer Demir

Cafer Güneş

KİLİS

Mustafa Kemal Ateş

Doğan Güneş

KOCAELİ

Necati Çelik

İsmail Kalkandelen

Şevket Kazan

Osman Pepe

KONYA

Hüseyin Arı

Veysel Candan

Remzi Çetin

Abdullah Gencer

Ali Günaydın

Hasan Hüseyin Öz

Mehmet Ali Yavuz

KÜTAHYA

Ahmet Derin

İsmail Karakuyu

Mehmet Korkmaz

Metin Perli

MALATYA

Miraç Akdoğan

Yaşar Canbay

Fikret Karabekmez

MANİSA

Abdullah Akarsu

Rıza Akçalı

Bülent Arınç

Sümer Oral

Yahya Uslu

MARDİN

Fehim Adak

Muzaffer Arıkan

Mahmut Duyan

Ömer Ertaş

Hüseyin Yıldız

MUĞLA

İrfettin Akar

Enis Yalım Erez

MUŞ

Necmettin Dede

Erkan Kemaloğlu

Sabahattin Yıldız

NEVŞEHİR

Mehmet Elkatmış

NİĞDE

Mehmet Salih Katırcıoğlu

ORDU

Hüseyin Olgun Akın

Mustafa Hasan Öz

SAKARYA

Nezir Aydın

Nevzat Ercan

Ertuğrul Eryılmaz

SAMSUN

Nafiz Kurt

Biltekin Özdemir

Latif Öztek

Musa Uzunkaya

SİİRT

Mehmet Emin Aydın

SİNOP

Kadir Bozkurt

SIVAS

Musa Demirci

Tahsin Irmak

Temel Karamollaoğlu

Abdullatif Şener

ŞANLIURFA

Sedat Edip Bucak

Necmettin Cevheri

Zülfükar İzol

Ahmet Karavar

Abdülkadir Öncel

M. Fevzi Şıhanlıoğlu

ŞIRNAK

Mehmet Tatar

Mehmet Salih Yıldırım

TEKİRDAĞ

Nihan İlgün

Hasan Peker

TOKAT

Abdullah Arslan

Ali Şevki Erek

Ahmet Fevzi İnceöz

Bekir Sobacı

TRABZON

Yusuf Bahadır

Kemalettin Göktaş

İsmail İlhan Sungur

UŞAK

Hasan Karakaya

VAN

Maliki Ejder Arvas

Fethullah Erbaş

Şaban Şevli

Mahmut Yılbaş

YALOVA

Cevdet Aydın

YOZGAT

İlyas Arslan

Kazım Arslan

Yusuf Bacanlı

Abdullah Örnek

ZONGULDAK

Ömer Barutçu

(Reddedenler)

ADANA

İbrahim Yavuz Bildik

Mehmet Büyükyılmaz

Tuncay Karaytuğ

ANKARA

Yılmaz Ateş

Gökhan Çapoğlu

Halis Uluç Gürkan

Önder Sav

Aydın Tümen

Hikmet Uluğbay

ANTALYA

Bekir Kumbul

Metin Şahin

AYDIN

M. Fatih Atay

Sema Pişkinsüt

BALIKESİR

Mustafa Güven Karahan

BARTIN

Cafer Tufan Yazıcıoğlu

BURSA

Ali Rahimi Beyreli

Yahya Şimşek

ÇANAKKALE

Hikmet Aydın

DENİZLİ

Hilmi Develi

EDİRNE

Mustafa İlimen

ERZİNCAN

Mustafa Yıldız

ESKİŞEHİR

Mahmut Erdir

GAZİANTEP

Ali Ilıksoy

Ünal Yaşar

HATAY

Ali Günay

Nihat Matkap

İSTANBUL

Ziya Aktaş

Mehmet Aydın

Nami Çağan

Algan Hacaloğlu

Altan Öymen

Bülent Tanla

Zekeriya Temizel

İZMİR

Sabri Ergül

Şükrü Sina Gürel

KAHRAMANMARAŞ

Ali Şahin

KARAMAN

Fikret Ünlü

KONYA

Abdullah Turan Bilge

MALATYA

Ayhan Fırat

MANİSA

Hasan Gülay

MUĞLA

Zeki Çakıroğlu

Fikret Uzunhasan

ORDU

Müjdat Koç

SAKARYA

Teoman Akgür

SAMSUN

Yalçın Gürtan

Murat Karayalçın

SİNOP

Metin Bostancıoğlu

TEKİRDAĞ

Fevzi Aytekin

UŞAK

Mehmet Yaşar Ünal

(Oya Katılmayanlar)

ADANA

Cevdet Akçalı

Uğur Aksöz

İmren Aykut

M. Ali Bilici

Erol Çevikçe

Orhan Kavuncu

Mustafa Küpeli

Arif Sezer

ADIYAMAN

Mahmut Bozkurt

Celal Topkan

AFYON

H. İbrahim Özsoy

Yaman Törüner

Kubilay Uygun

AĞRI

Yaşar Eryılmaz

AKSARAY

Nevzat Köse

Sadi Somuncuoğlu

AMASYA

Aslan Ali Hatipoğlu

Haydar Oymak

ANKARA

Nejat Arseven

Ahmet Bilge

Hasan Hüseyin Ceylan

Cemil Çiçek

Ali Dinçer

Mehmet Ekici

Ömer Ekinci

Eşref Erdem

Ünal Erkan

Şaban Karataş

İrfan Köksalan

M. Seyfi Oktay

Mehmet Sağdıç

Yücel Seçkiner (İ. A.)

Ahmet Tekdal

İlker Tuncay

Ersönmez Yarbay

ANTALYA

Deniz Baykal

Arif Emre Denizolgun

Emre Gönensay

İbrahim Gürdal

Sami Küçükbaşkan

Yusuf Öztop

ARDAHAN

İsmet Atalay

ARTVİN

Metin Arifağaoğlu

Süleyman Hatinoğlu

AYDIN

Cengiz Altınkaya

İsmet Sezgin

Yüksel Yalova

BALIKESİR

Safa Giray

Tamer Kanber

İ. Önder Kırlı (İ. A.)

BARTIN

Köksal Toptan

BATMAN

Ataullah Hamidi

BAYBURT

Ülkü Güney

BİLECİK

Şerif Çim

BİNGÖL

Kazım Ataoğlu

BİTLİS

Zeki Ergezen

Edip Safder Gaydalı

Kâmran İnan

BOLU

Avni Akyol

Necmi Hoşver

Abbas İnceayan

Mustafa Karslıoğlu

Mustafa Yünlüoğlu

BURDUR

Yusuf Ekinci

Kâzım Üstüner

BURSA

Yüksek Aksu

Abdülkadir Cenkçiler

Cavit Çağlar

İlhan Kesici

Hayati Korkmaz

Feridun Pehlivan

Ali Osman Sönmez

Ertuğrul Yalçınbayır

İbrahim Yazıcı

ÇANAKKALE

Ahmet Küçük

ÇANKIRI

Mete Bülgün

Ahmet Uyanık

ÇORUM

Hasan Çağlayan

Ali Haydar Şahin

DENİZLİ

Adnan Keskin

Hasan Korkmazcan (Bşk. V.)

Haluf Müftüler

DİYARBAKIR

Muzaffer Arslan

Sacit Günbey (B.)

Seyyit Haşim Haşimi

Sebgetullah Seydaoğlu

Salih Sümer

EDİRNE

Ümran Akkan

Erdal Kesebir

ERZİNCAN

Mustafa Kul

ERZURUM

Necati Güllülü

ESKİŞEHİR

Necati Albay

İbrahim Yaşar Dedelek

GAZİANTEP

Mehmet Batallı

Hikmet Çetin

Mustafa R. Taşar

Mustafa Yılmaz (İ. A.)

GİRESUN

Burhan Kara

Yavzu Köymen

Rasim Zaimoğlu

GÜMÜŞHANE

Lütfi Doğan

Mahmut Oltan Sungurlu

HAKKÂRİ

Naim Geylani

Mustafa Zeydan

HATAY

Abdulkadir Akgöl

Fuat Çay

Levent Mıstıkoğlu

Atila Sav

Hüseyin Yayla

ISPARTA

Erkan Mumcu

İÇEL

Oya Araslı

Fevzi Arıcı

Halil Cin

Ali Er

Abdülbaki Gökçel

D. Fikri Sağlar

Mustafa İstemihan Talay

Rüştü Kâzım Yücelen

İSTANBUL

Bülent Akarcalı

Meral Akşener

Ahat Andican

Refik Aras

Mustafa Baş

Ali Coşkun

Gürcan Dağdaş (B.)

Hüsnü Doğan

Halit Dumankaya

Bülent Ecevit

Hasan Tekin Enerem

Ercan Karakaş

Yılmaz Karakoyunlu

M. Cavit Kavak

Ahmet Güryüz Ketenci

Osman Kılıç

Mehmet Tahir Köse

Emin Kul

Göksal Küçükali

Aydın Menderes

Necdet Menzir

Mehmet Moğultay

Yusuf Namoğlu

Korkut Özal

Ali Talip Özdemir

H. Hüsamettin Özkan

Yusuf Pamuk

Mehmet Cevdet Selvi

Mehmet Sevigen

Ahmet Tan

Güneş Taner

Erdoğan Toprak

Ali Topuz

Şadan Tuzcu

İZMİR

Veli Aksoy

Ali Rıza Bodur

Işın Çelebi

İ. Kaya Erdem

Aydın Güven Gürkan

Gencay Gürün

Birgen Keleş

Mehmet Köstepen

Atilla Mutman

Metin Öney

Ahmet Piriştina

Rüşdü Saracoglu

Işılay Saygın (B.)

Rıfat Serdaroğlu

Sühat Tanık

Hakan Tartan

Zerrin Yeniceli

İsmail Yılmaz

KAHRAMANMARAŞ

Ali Doğan

Mustafa Kamalak

KARABÜK

Şinasi Altıner

Erol Karan

KARAMAN

Abdullah Özbey

Zeki Ünal

KARS

Çetin Bilgir

Zeki Karabayır

KASTAMONU

Fethi Acar

Hadi Dilekçi

KAYSERİ

İsmail Cem

Ayvan Gökdemir

Abdullah Gül (B.)

Recep Kırış

İbrahim Yılmaz

KIRKLARELİ

İrfan Gürpınar

A. Sezal Özbek

Cemal Özbilen

Necdet Tekin

KOCAELİ

Bülent Atasayan

Halil Çalık

Onur Kumbaracıbaşı

Hayrettin Uzun

Bekir Yurdagül

KONYA

Ahmet Alkan

Nezir Büyükcengiz

Necati Çetinkaya (B.)

Necmettin Erbakan (Başbakan)

Teoman Rıza Güneri (B.)

Mehmet Keçeciler

Mustafa Ünaldı

Lütfi Yalman

KÜTAHYA

Mustafa Kalemli (Başkan)

Emin Karaa

MALATYA

Oğuzhan Asiltürk

Metin Emiroğlu

M. Recai Kutan (B.)

MANİSA

Tevfik Diker

Ayseli Göksoy

Ekrem Pakdemirli

Cihan Yazar

Erdoğan Yetenç

MARDİN

Süleyman Çelebi

MUĞLA

Lale Aytaman

Mustafa Dedeoğlu

MUŞ

Nedim İnci

NEVŞEHİR

Abdülkadir Baş

Esat Kıratlıoğlu

NİĞDE

Doğan Baran

Akın Gönen

Ergun Özkan

ORDU

İhsan Çabuk

Mustafa Bahri Kibar

Nabi Poyraz

Refaiddin Şahin

Şükrü Yürür

RİZE

Avni Kabaoğlu

Ahmet Kabil

Ahmet Mesut Yılmaz

Şevki Yılmaz

SAKARYA

Cevat Ayhan (B.)

Ahmet Neidim

Ersin Taranoğlu

SAMSUN

Cemal Alişan

İrfan Demiralp

Ahmet Demircan

Ayhan Gürel

Adem Yıldız

SİİRT

Ahmet Nurettin Aydın

Nizamettin Sevgili

SİNOP

Yaşar Topçu

SIVAS

Mahmut Işık

Nevzat Yanmaz

Muhsin Yazıcıoğlu

ŞANLIURFA

İbrahim Halil Çelik (İ. A.)

Seyit Eyyüpoğlu

Eyüp Cenap Gülpınar

ŞIRNAK

Bayar Ökten

TEKİRDAĞ

Bayram Fırat Dayanıklı

Enis Sülün

TOKAT

Hanefi Çelik

Metin Gürdere

Şahin Ulusoy

TRABZON

Eyüp Aşık

Ali Kemal Başaran

İbrahim Çebi

Şeref Malkoç

Hikmet Sami Türk

TUNCELİ

Kamer Genç (Bşk. V.)

Orhan Veli Yıldırım

UŞAK

Yıldırım Aktürk

VAN

Mustafa Bayram

Şerif Bedirhanoğlu

YALOVA

Yaşar Okuyan

YOZGAT

Lutfullah Kayalar

İsmail Durak Ünlü

ZONGULDAK

Veysel Atasoy

Necmettin Aydın

Tahsin Boray Baycık

Hasan Gemici

Mümtaz Soysal

(Mükerrer Oylar)

AMASYA

Ahmet İyimaya

ANTALYA

Hayri Doğan

BALIKESİR

Abdülbaki Ataç

İÇEL

Turhan Güven

İZMİR

Hasan Denizkurdu

TEKİRDAĞ

Nihan İlgün

TRABZON

Yusuf Bahadır

Telgraf ve Telefon Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısına verilen oyların sonucu :

Kabul Edilmiştir.

Üye Sayısı : 550

Kullanılan Oy : 286

Kabul Edenler : 231

Reddedenler : 49

Çekimserler : —

Geçersiz Oylar : 1

Oya Katılmayanlar : 269

Açık Üyelikler : —

Mükerrer Oylar : 5

(Kabul Edenler)

ADANA

Yakup Budak

Sıtkı Cengil

İ. Cevher Cevheri

M. Halit Dağlı

Veli Andaç Durak

İbrahim Ertan Yülek

ADIYAMAN

Mahmut Nedim Bilgiç

Ahmet Çelik

Ahmet Doğan

AFYON

Sait Açba

İsmet Attila

Osman Hazer

Nuri Yabuz

AĞRI

M. Sıddık Altay

Cemil Erhan

Celal Esin

M. Ziyattin Tokar

AKSARAY

Mehmet Altınsoy

Murtaza Özkanlı

AMASYA

Ahmet İyimaya

Cemalettin Lafcı

ANKARA

İlhan Aküzüm

Saffet Arıkan Bedük

Ünal Erkan

Mehmet Gölhan

Ahmet Tekdal

Rıza Ulucak

ANTALYA

Osman Berberoğlu

Hayri Doğan

ARDAHAN

Saffet Kaya

ARTVİN

Hasan Ekinci

AYDIN

Ali Rıza Gönül

Nahit Menteşe

Muhammet Polat

BALIKESİR

Abdülbaki Ataç

Ahmet Bilgiç

İsmail Özgün

İlyas Yılmazyıldız

BARTIN

Zeki Çakan

BATMAN

Alaattin Sever Aydın

Musa Okçu

Faris Özdemir

BAYBURT

Suat Pamukçu

BİLECİK

Bahattin Şeker

BİNGÖL

Mahmut Sönmez

BOLU

Feti Görür

Mustafa Yünlüoğlu

BURDUR

Mustafa Çiloğlu

BURSA

Mehmet Altan Karapaşaoğlu

Cemal Külahlı

Turhan Tayan

ÇANAKKALE

Mustafa Cumhur Ersümer

Nevfel Şahin

A. Hamdi Üçpınarlar

ÇANKIRI

İsmail Coşar

Ahmet Uyanık

ÇORUM

Bekir Aksoy

Zülfikâr Gazi

Yasin Hatiboğlu

DENİZLİ

M. Kemal Aykurt

Mehmet Gözlükaya

Ramazan Yenidede

DİYARBAKIR

M. Salim Ensarioğlu

Yakup Hatipoğlu

EDİRNE

Evren Bulut

ELAZIĞ

Mehmet Ağar

Ömer Naimi Barım

Hasan Belhan

Cihan Paçacı

Ahmet Cemil Tunç

ERZİNCAN

Tevhit Karakaya

Naci Terzi

ERZURUM

Zeki Ertugay

Lütfü Esengün

Abdullah Fırat

İsmail Köse

Ömer Özyılmaz

Aslan Polat

Şinasi Yavuz

ESKİŞEHİR

Mustafa Balcılar

Hanifi Demirkol

GAZİANTEP

Nurettin Aktaş

Kahraman Emmioğlu

Mehmet Bedri İncetahtacı

GİRESUN

Turhan Alçelik

Ergun Özdemir

HAKKÂRİ

Mustafa Zeydan

HATAY

Süleyman Metin Kalkan

Mehmet Sılay

Ali Uyar

IĞDIR

Adil Aşırım

Şamil Ayrım

ISPARTA

Ömer Bilgin

A. Aykon Doğan

Mustafa Köylü

Halil Yıldız

İÇEL

Mehmet Emin Aydınbaş

Saffet Benli

Turhan Güven

Ayfer Yılmaz

İSTANBUL

Yıldırım Aktuna

Sedat Aloğlu

Tayyar Altıkulaç

Azmi Ateş

Mukadder Başeğmez

Tansu Çiller

Halit Dumankaya

Süleyman Arif Emre

Ekrem Erdem

Mehmet Fuat Fırat

Metin Işık

İsmail Kahraman

Hüseyin Kansu

Hayri Kozakçıoğlu

Ali Oğuz

Mehmet Ali Şahin

Osman Yumakoğulları

Bahattin Yücel

Bahri Zengin

Namık Kemal Zeybek

İZMİR

Turhan Arınç

Hasan Denizkurdu

Ufuk Söylemez

KAHRAMANMARAŞ

Esat Bütün

Hasan Dikici

Avni Doğan

Ahmet Dökülmez

Mustafa Kamalak

Mehmet Sağlam

KARABÜK

Hayrettin Dilekcan

KARS

Y. Selahattin Beyribey

Sabri Güner

KASTAMONU

Fethi Acar

Murat Başesgioğlu

Nurhan Tekinel

Haluk Yıldız

KAYSERİ

Memduh Büyükkılıç

Osman Çilsal

Nurettin Kaldırımcı

Salih Kapusuz

İbrahim Yılmaz

KIRIKKALE

Kemal Albayrak

Hacı Filiz

Mikail Korkmaz

Recep Mızrak

KIRŞEHİR

Mehmet Ali Altın

Ömer Demir

Cafer Güneş

KİLİS

Mustafa Kemal Ateş

Doğan Güneş

KOCAELİ

Necati Çelik

İsmail Kalkandelen

Şevket Kazan

KONYA

Hüseyin Arı

Veysel Candan

Remzi Çetin

Necati Çetinkaya

Teoman Rıza Güneri

Hasan Hüseyin Öz

Lütfi Yalman

Mehmet Ali Yavuz

KÜTAHYA

Ahmet Derin

İsmail Karakuyu

Mehmet Korkmaz

Metin Perli

MALATYA

Miraç Akdoğan

Yaşar Canbay

Fikret Karabekmez

MANİSA

Abdullah Akarsu

Rıza Akçalı

Bülent Arınç

Yahya Uslu

MARDİN

Fehim Adak

Muzaffer Arıkan

Mahmut Duyan

Hüseyin Yıldız

MUĞLA

İrfettin Akar

Mustafa Dedeoğlu

Enis Yalım Erez

MUŞ

Necmettin Dede

Nedim İlci

Sabahattin Yıldız

NEVŞEHİR

Mehmet Elkatmış

NİĞDE

Doğan Baran

Mehmet Salih Katırcıoğlu

ORDU

Hüseyin Olgun Akın

Mustafa Hasan Öz

SAKARYA

Nezir Aydın

Nevzat Ercan

Ertuğrul Eryılmaz

SAMSUN

Ahmet Demircan

Nafiz Kurt

Biltekin Özdemir

Latif Öztek

Musa Uzunkaya

SİİRT

Mehmet Emin Aydın

SİNOP

Kadir Bozkurt

SIVAS

Musa Demirci

Tahsin Irmak

Temel Karamollaoğlu

Abdullatif Şener

ŞANLIURFA

Sedat Edip Bucak

Necmettin Cevheri

Zülfükar İzol

Ahmet Karavar

Abdülkadir Öncel

M. Fevzi Şıhanlıoğlu

ŞIRNAK

Mehmet Tatar

Mehmet Salih Yıldırım

TEKİRDAĞ

Nihan İlgün

Hasan Peker

TOKAT

Abdullah Arslan

Ali Şevki Erek

Ahmet Fevzi İnceöz

Bekir Sobacı

TRABZON

Yusuf Bahadır

Kemalettin Göktaş

Şeref Malkoç

İsmail İlhan Sungur

UŞAK

Hasan Karakaya

VAN

Maliki Ejder Arvas

Mustafa Bayram

Fethullah Erbaş

Şaban Şevli

Mahmut Yılbaş

YALOVA

Cevdet Aydın

YOZGAT

İlyas Arslan

Kazım Arslan

Yusuf Bacanlı

Abdullah Örnek

ZONGULDAK

Ömer Barutçu

(Reddedenler)

ADANA

İbrahim Yavuz Bildik

Mehmet Büyükyılmaz

Tuncay Karaytuğ

ANKARA

Yılmaz Ateş

Gökhan Çapoğlu

Halis Uluç Gürkan

Önder Sav

Aydın Tümen

Hikmet Uluğbay

ANTALYA

Bekir Kumbul

Metin Şahin

AYDIN

M. Fatih Atay

Sema Pişkinsüt

BALIKESİR

Mustafa Güven Karahan

BARTIN

Cafer Tufan Yazıcıoğlu

BURSA

Ali Rahimi Beyreli

Yahya Şimşek

ÇANAKKALE

Hikmet Aydın

DENİZLİ

Hilmi Develi

EDİRNE

Mustafa İlimen

ERZİNCAN

Mustafa Yıldız

ESKİŞEHİR

Mahmut Erdir

GAZİANTEP

Ali Ilıksoy

HATAY

Ali Günay

Nihat Matkap

İSTANBUL

Ziya Aktaş

Mehmet Aydın

Nami Çağan

Algan Hacaloğlu

Altan Öymen

H. Hüsamettin Özkan

Bülent Tanla

Zekeriya Temizel

İZMİR

Sabri Ergül

Şükrü Sina Gürel

KAHRAMANMARAŞ

Ali Şahin

KARAMAN

Fikret Ünlü

KONYA

Abdullah Turan Bilge

MALATYA

Ayhan Fırat

MANİSA

Hasan Gülay

MUĞLA

Zeki Çakıroğlu

Fikret Uzunhasan

ORDU

Müjdat Koç

SAKARYA

Teoman Akgür

SAMSUN

Yalçın Gürtan

SİNOP

Metin Bostancıoğlu

TEKİRDAĞ

Fevzi Aytekin

UŞAK

Mehmet Yaşar Ünal

ZONGULDAK

Mümtaz Soysal

(Geçersiz Oy)

BOLU

Necmi Hoşver

(Oya Katılmayanlar)

ADANA

Cevdet Akçalı

Uğur Aksöz

İmren Aykut

M. Ali Bilici

Erol Çevikçe

Orhan Kavuncu

Mustafa Küpeli

Arif Sezer

ADIYAMAN

Mahmut Bozkurt

Celal Topkan

AFYON

H. İbrahim Özsoy

Yaman Törüner

Kubilay Uygun

AĞRI

Yaşar Eryılmaz

AKSARAY

Nevzat Köse

Sadi Somuncuoğlu

AMASYA

Aslan Ali Hatipoğlu

Haydar Oymak

ANKARA

Nejat Arseven

Ahmet Bilge

Hasan Hüseyin Ceylan

Cemil Çiçek

Ali Dinçer

Mehmet Ekici

Ömer Ekinci

Eşref Erdem

Ağah Oktay Güner

Şaban Karataş

İrfan Köksalan

M. Seyfi Oktay

Mehmet Sağdıç

Yücel Seçkiner (İ. A.)

İlker Tuncay

Ersönmez Yarbay

ANTALYA

Deniz Baykal

Arif Emre Denizolgun

Emre Gönensay

İbrahim Gürdal

Sami Küçükbaşkan

Yusuf Öztop

ARDAHAN

İsmet Atalay

ARTVİN

Metin Arifağaoğlu

Süleyman Hatinoğlu

AYDIN

Cengiz Altınkaya

İsmet Sezgin

Yüksel Yalova

BALIKESİR

Safa Giray

Tamer Kanber

İ. Önder Kırlı (İ. A.)

Hüsnü Sıvalıoğlu

BARTIN

Köksal Toptan

BATMAN

Ataullah Hamidi

BAYBURT

Ülkü Güney

BİLECİK

Şerif Çim

BİNGÖL

Kazım Ataoğlu

Hüsamettin Korkutata

BİTLİS

Zeki Ergezen

Edip Safder Gaydalı

Kâmran İnan

Abdulhaluk Mutlu

BOLU

Avni Akyol

Abbas İnceayan

Mustafa Karslıoğlu

Mustafa Yünlüoğlu

BURDUR

Yusuf Ekinci

Kâzım Üstüner

BURSA

Yüksek Aksu

Abdülkadir Cenkçiler

Cavit Çağlar

İlhan Kesici

Hayati Korkmaz

Feridun Pehlivan

Ali Osman Sönmez

Ertuğrul Yalçınbayır

İbrahim Yazıcı

ÇANAKKALE

Ahmet Küçük

ÇANKIRI

Mete Bülgün

ÇORUM

Mehmet Aykaç

Hasan Çağlayan

Ali Haydar Şahin

DENİZLİ

Adnan Keskin

Hasan Korkmazcan (Bşk. V.)

Haluf Müftüler

DİYARBAKIR

Abdülkadir Aksu

Muzaffer Arslan

Ferit Bora

Sacit Günbey (B.)

Seyyit Haşim Haşimi

Ömer Vehbi Hatipoğlu

Sebgetullah Seydaoğlu

Salih Sümer

EDİRNE

Ümran Akkan

Erdal Kesebir

ERZİNCAN

Mustafa Kul

ERZURUM

Necati Güllülü

ESKİŞEHİR

Necati Albay

Demir Berberoğlu

İbrahim Yaşar Dedelek

GAZİANTEP

Mehmet Batallı

Hikmet Çetin

Mustafa R. Taşar

Mustafa Yılmaz (İ. A.)

GİRESUN

Burhan Kara

Yavzu Köymen

Rasim Zaimoğlu

GÜMÜŞHANE

Lütfi Doğan

Mahmut Oltan Sungurlu

HAKKÂRİ

Naim Geylani

HATAY

Abdulkadir Akgöl

Fuat Çay

Levent Mıstıkoğlu

Atila Sav

Hüseyin Yayla

ISPARTA

Erkan Mumcu

İÇEL

Oya Araslı

Fevzi Arıcı

Halil Cin

Ali Er

Abdülbaki Gökçel

D. Fikri Sağlar

Mustafa İstemihan Talay

Rüştü Kâzım Yücelen

İSTANBUL

Bülent Akarcalı

Meral Akşener

Ahat Andican

Refik Aras

Mustafa Baş

Ali Coşkun

Gürcan Dağdaş (B.)

Hüsnü Doğan

Bülent Ecevit

Hasan Tekin Enerem

Cefi Jozef Kamhi

Ercan Karakaş

Yılmaz Karakoyunlu

M. Cavit Kavak

Ahmet Güryüz Ketenci

Osman Kılıç

Mehmet Tahir Köse

Emin Kul

Göksal Küçükali

Aydın Menderes

Necdet Menzir

Mehmet Moğultay

Yusuf Namoğlu

Korkut Özal

Ali Talip Özdemir

Yusuf Pamuk

Mehmet Cevdet Selvi

Mehmet Sevigen

Ahmet Tan

Güneş Taner

Erdoğan Toprak

Ali Topuz

Şadan Tuzcu

İZMİR

Veli Aksoy

Ali Rıza Bodur

Işın Çelebi

İ. Kaya Erdem

Aydın Güven Gürkan

Gencay Gürün

Birgen Keleş

Mehmet Köstepen

Atilla Mutman

Metin Öney

Ahmet Piriştina

Rüşdü Saracoglu

Işılay Saygın (B.)

Rıfat Serdaroğlu

Sühat Tanık

Hakan Tartan

Zerrin Yeniceli

İsmail Yılmaz

KAHRAMANMARAŞ

Ali Doğan

KARABÜK

Şinasi Altıner

Erol Karan

KARAMAN

Abdullah Özbey

Zeki Ünal

KARS

Çetin Bilgir

Zeki Karabayır

KASTAMONU

Hadi Dilekçi

KAYSERİ

İsmail Cem

Ayvan Gökdemir

Abdullah Gül (B.)

Recep Kırış

KIRKLARELİ

İrfan Gürpınar

A. Sezal Özbek

Cemal Özbilen

Necdet Tekin

KOCAELİ

Bülent Atasayan

Halil Çalık

Onur Kumbaracıbaşı

Osman Pepe

Hayrettin Uzun

Bekir Yurdagül

KONYA

Ahmet Alkan

Nezir Büyükcengiz

Necmettin Erbakan (Başbakan)

Abdullah Gencer

Ali Günaydın

Mehmet Keçeciler

Mustafa Ünaldı

KÜTAHYA

Mustafa Kalemli (Başkan)

Emin Karaa

MALATYA

Oğuzhan Asiltürk

Metin Emiroğlu

M. Recai Kutan (B.)

MANİSA

Tevfik Diker

Ayseli Göksoy

Sümer Oral

Ekrem Pakdemirli

Cihan Yazar

Erdoğan Yetenç

MARDİN

Süleyman Çelebi

Ömer Ertaş

MUĞLA

Lale Aytaman

MUŞ

Erkan Kemaloğlu

NEVŞEHİR

Abdülkadir Baş

Esat Kıratlıoğlu

NİĞDE

Akın Gönen

Ergun Özkan

ORDU

İhsan Çabuk

Mustafa Bahri Kibar

Nabi Poyraz

Refaiddin Şahin

Şükrü Yürür

RİZE

Avni Kabaoğlu

Ahmet Kabil

Ahmet Mesut Yılmaz

Şevki Yılmaz

SAKARYA

Cevat Ayhan (B.)

Ahmet Neidim

Ersin Taranoğlu

SAMSUN

Cemal Alişan

İrfan Demiralp

Ayhan Gürel

Murat Karayalçın

Adem Yıldız

SİİRT

Ahmet Nurettin Aydın

Nizamettin Sevgili

SİNOP

Yaşar Topçu

SIVAS

Mahmut Işık

Nevzat Yanmaz

Muhsin Yazıcıoğlu

ŞANLIURFA

İbrahim Halil Çelik (İ. A.)

Seyit Eyyüpoğlu

Eyüp Cenap Gülpınar

ŞIRNAK

Bayar Ökten

TEKİRDAĞ

Bayram Fırat Dayanıklı

Enis Sülün

TOKAT

Hanefi Çelik

Metin Gürdere

Şahin Ulusoy

TRABZON

Eyüp Aşık

Ali Kemal Başaran

İbrahim Çebi

Hikmet Sami Türk

TUNCELİ

Kamer Genç (Bşk. V.)

Orhan Veli Yıldırım

UŞAK

Yıldırım Aktürk

VAN

Şerif Bedirhanoğlu

YALOVA

Yaşar Okuyan

YOZGAT

Lutfullah Kayalar

İsmail Durak Ünlü

ZONGULDAK

Veysel Atasoy

Necmettin Aydın

Tahsin Boray Baycık

Hasan Gemici

(Mükerrer Oylar)

BALIKESİR

Abdülbaki Ataç

Hüsnü Sıvalıoğlu

İSTANBUL

Namık Kemal Zeybek

İZMİR

Hasan Denizkurdu

KASTAMONU

Nurhan Tekinel

TUTANAĞIN SONU