DÖNEM : 21 CİLT : 1 YASAMA YILI : 1

T. B. M. M.

TUTANAK DERGİSİ

3 üncü Birleşim

18 . 5 . 1999 Salı

İ Ç İ N D E K İ L E R

  I. – GEÇEN TUTANAK ÖZETİ

II. – BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI

A) ÇEŞİTLİ İŞLER

1. – Milletvekillerinin andiçmesi

B) TEZKERELER VE ÖNERGELER

1. – Cezayir’e gidecek olan Devlet Bakanı Hasan Gemici’ye, dönüşüne kadar, Devlet Bakanı Mustafa Yılmaz’ın vekâlet etmesinin uygun görüldüğüne ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkeresi (3/31)

2. – Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine gidecek olan Millî Eğitim Bakanı Metin Bostancıoğlu’na, dönüşüne kadar, Devlet Bakanı Fikret Ünlü’nün vekâlet etmesinin uygun görüldüğüne ilişkin tezkeresi (3/32)

3. – Avrupa Araştırma ve Koordinasyon Kurumu EUREKA’nın Onuncu Parlamentolararası Konferansının 3 – 4 Haziran 1999 tarihlerinde Türkiye Büyük Millet Meclisinin evsahipliğinde yapılmasına ilişkin Başkanlık tezkeresi (3/33)

III. – SEÇİMLER

1. – Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Seçimi

I. – GEÇEN TUTANAK ÖZETİ

TBMM Genel Kurulu saat 15.00’te açıldı.

Batman Milletvekili Faris Özdemir andiçti.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine gidecek olan:

Ulaştırma Bakanı Hasan Basri Aktan’a, İçişleri Bakanı Cahit Bayar’ın,

Başbakan Bülent Ecevit’e, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Hasan Hüsamettin Özkan’ın,

Devlet Bakanı Şükrü Sina Gürel’e, Devlet Bakanı Aydın Tümen’in,

Katar ve Bahreyn’e gidecek olan Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanı A. Ziya Aktaş’a, Maliye Bakanı Nami Çağan’ın,

Bulgaristan’a gidecek olan Enerji ve Tabiî KaynaklarBakanı A. Ziya Aktaş’a, Maliye Bakanı Nami Çağan’ın,

Kırgızistan Cumhuriyetine gidecek olan DevletBakanı Şükrü Sina Gürel’e, Devlet Bakanı Fikret Ünlü’nün,

Lüksemburg’a gidecek olan Dışişleri Bakanı İsmail Cem’e, Devlet Bakanı Şükrü Sina Gürel’in,

Belçika’ya gidecek olan Dışişleri Bakanı İsmail Cem’e, Devlet Bakanı Şükrü Sina Gürel’in,

Arnavutluk ve Makedonya’ya gidecek olan Devlet Bakanı Hasan Gemici’ye, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Hikmet Uluğbay’ın,

Amerika Birleşik Devletlerine gidecek olan :

Turizm Bakanı Ahmet Tan’a, Kültür Bakanı M. İstemihan Talay’ın,

Millî Savunma Bakanı Hikmet Sami Türk’e, Devlet Bakanı Fikret Ünlü’nün,

Dışişleri Bakanı İsmail Cem’e, Devlet Bakanı Şükrü Sina Gürel’in,

Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Hikmet Uluğbay’a, Maliye Bakanı Nami Çağan’ın,

Kültür Bakanı M. İstemihan Talay’a, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Hakan Tartan’ın,

Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanı A. Ziya Aktaş’a, Maliye Bakanı Nami Çağan’ın,

Kore Cumhuriyetine gidecek olan Millî Eğitim Bakanı Metin Bostancıoğlu’na, DevletBakanı Hasan Gemici’nin,

Yunanistan’a gidecek olan Ulaştırma Bakanı Hasan Basri Aktan’a, İçişleri Bakanı Cahit Bayar’ın,

Amerika Birleşik Devletlerine giden :

Turizm Bakanı Ahmet Tan’a, Bayındırlık ve İskân Bakanı Ali Ilıksoy’un,

Dışişleri Bakanı İsmail Cem’e, Sanayi ve Ticaret Bakanı Metin Şahin’in,

Fransa’ya gidecek olan :

Devlet Bakanı Fikret Ünlü’ye, Devlet Bakanı Aydın Tümen’in,

Dışişleri Bakanı İsamil Cem’e, Devlet Bakanı Şükrü Sina Gürel’in,

Kültür Bakanı M. İstemihan Talay’a, Turizm Bakanı AhmetTan’ın,

Almanya’ya gidecek olan Millî Savunma Bakanı HikmetSami Türk’e, DevletBakanı ve Başbakan Yardımcısı HikmetUluğbay’ın,

Vekâlet etmelerinin uygun görülmüş olduğuna;

Katar ve Bahreyn’e,

Arnavutluk ve Makedonya’ya,

Amerika Birleşik Devletlerine,

Gidecek olan Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’e, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı HikmetÇetin’in,

Fransa’ya gidecek olan Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’e, Türkiye Büyük MilletMeclisi Geçici Başkanı Ali Rıza Septioğlu’nun,

Vekâlet edeceklerine,

İstanbul Milletvekili Bülent Ecevit başkanlığındaki Bakanlar Kurulunun istifasının kabulüne; yeni hükümet kuruluncaya kadar, mevcut Bakanlar Kurulunun görevine devamının rica edildiğine,

Bakanlar Kurulunun yeniden teşkili için İstanbul Milletvekili ve Demokratik Sol Parti Genel Başkanı Bülent Ecevit’in, Anayasanın 109 uncu maddesi uyarınca görevlendirildiğine;

İlişkin Cumhurbaşkanlığı tezkereleri Genel Kurulun bilgisine sunuldu.

Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in Bulgaristan’a yaptığı resmî ziyarete katılması uygun görülmüş olan milletvekillerine ilişkin Başbakanlık tezkeresi ile

Genel Kurulun 12.5.1999 Çarşamba günkü birleşiminde başlayacak olan Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı seçiminde birinci oylamada sonuç alınamadığı takdirde ikinci oylamanın da aynı birleşimde yapılmasına, ikinci oylamanın sonuçlanmasına kadar çalışma süresinin uzatılmasına, ikinci oylamada sonuç alınamadığı takdirde üçüncü oylamanın 18.5 1999 Salı günkü birleşimde, bu oylamada da sonuç alınamaması halinde dördüncü ve son oylamanın 20.5.1999 Perşembe günkü birleşimde yapılmasına, 13.5.1999 Perşembe günü Genel Kurul çalışması yapılmamasına ilişkin Danışma Kurulu önerisi;

Kabul edildi.

Başkan Seçimi için yapılan birinci ve ikinci tur oylamalarda, adaylardan hiçbirisinin gerekli oy çoğunluğunu sağlayamadığı açıklandı.

Alınan karar gereğince, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanının seçimini yapmak için, 18 Mayıs 1999 Salı günü saat 15.00’te toplanmak üzere, birleşime 19.52’de son verildi.

Ali Rıza SEPTİOĞLU

Geçici Başkan

Yahya AKMAN Şadan ŞİMŞEK

Şanlıurfa Edirne

Geçici Kâtip Üye Geçici Kâtip Üye

BİRİNCİ OTURUM

Açılma Saati : 15.00

18 Mayıs 1999 Salı

BAŞKAN : Geçici Başkan Ali Rıza SEPTİOĞLU

GEÇİCİ KÂTİP ÜYELER : Cahit Savaş YAZICI (İstanbul), Fadlı AĞAOĞLU (İstanbul)

BAŞKAN – Türkiye Büyük Millet Meclisinin 3 üncü Birleşimini açıyorum.

Toplantı yetersayımız vardır.

Gündeme geçiyoruz.

Başkanlığın Genel Kurula sunuşları vardır.

II. – BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI

A) ÇEŞİTLİ İŞLER

1. – Milletvekillerinin andiçmesi

BAŞKAN – Anayasamıza göre, milletvekillerinin göreve başlamadan önce andiçmeleri gerekmektedir. Şimdi, geçen birleşimlerde andiçmemiş milletvekillerinin adlarını okutup, andiçmeye davet edeceğim.

İstanbul Milletvekili Sayın Merve Safa Kavakçı ?.. Yok.

Karaman Milletvekili Sayın Zeki Ünal, buyurun.

(Karaman Milletvekili Zeki Ünal andiçti)

BAŞKAN – Konya Milletvekili Sayın Lütfi Yalman, buyurun.

(Konya Milletvekili Lütfi Yalman andiçti)

BAŞKAN – Malatya Milletvekili Sayın Oğuzhan Asiltürk, buyurun.

(Malatya Milletvekili Oğuzhan Asiltürk andiçti)

BAŞKAN – Cumhurbaşkanlığının 2 adet tezkeresi vardır; okutuyorum:

B) TEZKERELER VE ÖNERGELER

1. – Cezayir’e gidecek olan Devlet Bakanı Hasan Gemici’ye, dönüşüne kadar, Devlet Bakanı Mustafa Yılmaz’ın vekâlet etmesinin uygun görüldüğüne ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkeresi (3/31)

14 Mayıs 1999

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Türkiye-Cezayir İş Konseyi Toplantısı ile Türk İhraç Ürünleri Fuarı’nın açılış törenine katılmak üzere, 16 Mayıs 1999 tarihinde Cezayir’e gidecek olan Devlet Bakanı Hasan Gemici’nin dönüşüne kadar; Devlet Bakanlığına, Devlet Bakanı Mustafa Yılmaz’ın vekâlet etmesinin, Başbakanın teklifi üzerine, uygun görülmüş olduğunu bilgilerinize sunarım.

Süleyman Demirel Cumhurbaşkanı

BAŞKAN – Bilgilerinize sunulmuştur.

Öteki tezkereyi okutuyorum:

2. – Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine gidecek olan Millî Eğitim Bakanı Metin Bostancıoğlu’na, dönüşüne kadar, Devlet Bakanı Fikret Ünlü’nün vekâlet etmesinin uygun görüldüğüne ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkeresi (3/32)

13 Mayıs 1999

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Görüşmelerde bulunmak üzere, 14 Mayıs 1999 tarihinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine gidecek olan Millî Eğitim Bakanı Metin Bostancıoğlu’nun dönüşüne kadar; Millî Eğitim Bakanlığına, Devlet Bakanı Fikret Ünlü’nün vekâlet etmesinin, Başbakanın teklifi üzerine, uygun görülmüş olduğunu bilgilerinize sunarım.

Süleyman Demirel Cumhurbaşkanı

BAŞKAN – Bilgilerinize sunulmuştur.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının bir tezkeresi vardır; okutup oylarınıza sunacağım.

3. – Avrupa Araştırma ve Koordinasyon Kurumu EUREKA’nın Onuncu Parlamentolararası Konferansının 3-4 Haziran 1999 tarihlerinde Türkiye Büyük MilletMeclisinin evsahipliğinde yapılmasına ilişkin Başkanlık tezkeresi (3/33)

11 Mayıs 1999

Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kuruluna

1999 yılı boyunca dönem Başkanlığı Türkiye tarafından deruhte edilmekte olan, Avrupa Araştırma ve Koordinasyon Kurumu EUREKA’nın “X uncu Parlamentolararası Konferansı” nın 3-4 Haziran 1999 tarihlerinde Türkiye Büyük Millet Meclisinin evsahipliğinde yapılması öngörülmektedir.

Toplantının yapılabilmesi hususu, Türkiye Büyük Millet Meclisinin Dış İlişkilerinin Düzenlenmesi Hakkındaki 3620 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi gereğince Genel Kurulun tasviplerine sunulur.

Ali Rıza Septioğlu Türkiye Büyük Millet Meclisi Geçici Başkanı

BAŞKAN – Tezkereyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Gündemin “Seçim” kısmına geçiyoruz.

III. – SEÇİMLER

1. – Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Seçimi

BAŞKAN – Gündemimize göre, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanının seçimini yapacağız.

Seçimin nasıl yapılacağına dair Başkanlığımızın bir açıklaması vardır; okutuyorum:

Sayın milletvekilleri, Anayasamızın 94 üncü maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, başkan seçimi gizli oyla yapılacaktır.

Başkan seçilebilmek için, üçüncü oylamada üye tamsayısının salt çoğunluğu (276 oy) aranacaktır. Üçüncü oylamada salt çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamada en çok oy alan iki aday için dördüncü oylama yapılacak ve dördüncü oylamada en fazla oy alan aday başkan seçilmiş olacaktır.

Anayasa ve İçtüzüğün istediği gizliliğin bütün icaplarını yerine getirmek için gizli oylama şu şekilde yapılacaktır:

Komisyon sırasında yer alan kâtip üyelerden biri, adı okunan milletvekillerine mühürlü oy pusulası ve zarf verecek, diğeri ise milletvekilini ad defterinden işaretleyecektir.

Oyunu kullanacak sayın üye, kâtip üyeden mühürlü oy pusulası ile zarfı aldıktan ve adını ad defterine işlettirdikten sonra, oy hücresine girecek, oy pusulasına adaylardan birinin adını ve soyadını yazdıktan sonra, oy pusulasını hücrede zarfa koyacaktır. Bilahara, hücreden çıkacak ve Başkanlık Divanı kürsüsünün önüne konulan oy kutusuna zarfı atacaktır.

Hücrelere aynı renk tükenmezkalemler konulmuştur; sayın üyeler bu kalemleri kullanacaklardır.

Sayın üyelerin oylamada dikkat edecekleri hususlar da şunlardır:

Oy pusulasına, adayın adı ve soyadı veya en azından adının baş harfi ile soyadının yazılması gereklidir. Sadece adının veya sadece soyadının yazılması halinde, adayın kim olduğu tereddütsüz anlaşılmakta ise oy geçerli sayılacaktır.

Ayrıca, oy pusulasında oyun kime ait olduğunu belirleyecek herhangi bir işaret, imza, karalama veya hücredeki kalemlerden başka renkli kalem kullanma gibi durumlarda, oy geçersiz sayılacaktır. Geçerli oy, hiçbir surette işaret taşımayacaktır. Adayın adı ve soyadına hiçbir eklenti yapılmayacaktır.

Adayların adlarının önüne yazılacak “Prof”, “Dr”, “Sayın” gibi kelimelerin veya adayın mensubu olduğu siyasî partinin adı veya rumuzunun yahut adayın seçim bölgesinin yazılmış olduğu oy pusulalarının geçersiz sayılacağını önemle dikkatlerinize sunuyorum.

Oy pusulasına, adları okunacak adayların dışında isim yazıldığında bu oylar da Anayasamızın 94 üncü maddesi uyarınca geçersiz sayılacaktır.

BAŞKAN – Adayların adlarını okuyorum:

Nevzat Yalçıntaş (İstanbul)

Uluç Gürkan (Ankara)

Sadi Somuncuoğlu (Aksaray)

Yıldırım Akbulut (Ankara)

Ahmet İyimaya (Amasya)

Üçüncü oylamaya başlıyoruz.

Bu oylamada kullanılacak zarflar ve üç mühürlü oy pusulaları kâtip üyelere verilsin.

Oylamanın sayım ve dökümü için, adçekme suretiyle, 5 kişilik bir tasnif komisyonu tespit ediyorum:

Antalya Milletvekili Sayın Kemal Çelik?.. Burada.

Amasya Milletvekili Sayın Adnan Uçaş?.. Burada.

Kırıkkale Milletvekili Sayın Osman Durmuş?.. Burada.

Diyarbakır Milletvekili Sayın Sebgetullah Seydaoğlu?.. Yok.

İstanbul Milletvekili Sayın Güneş Taner?.. Yok.

Ordu Milletvekili Sayın Şükrü Yürür?.. Burada.

Muğla Milletvekili Sayın Tunay Dikmen?.. Burada.

Tasnif Komisyonu teşekkül etmiştir.

Oylamaya Adana İli milletvekillerinden başlıyoruz.

(Oyların toplanmasına başlandı)

Bekir Sobacı...

BAŞKAN – Çevre Bakanı Fevzi Aytekin, Devlet Bakanı Hasan Gemici’ye vekâleten de oy kullanacaktır.

(Oyların toplanmasına devam edildi)

BAŞKAN – Salonda bulunup da oyunu kullanmayan sayın üye var mı? Yok.

Oylama işlemi bitmiştir.

Tasnif Komisyonu üyelerinin isimlerini tekrar okutuyorum:

Kemal Çelik (Antalya)

Adnan Uçaş (Amasya)

Osman Durmuş (Kırıkkale)

Şükrü Yürür (Ordu)

Tunay Dikmen (Muğla)

BAŞKAN – Tasnif Komisyonu üyeleri lütfen yerlerini alsınlar.

Oy kupaları Tasnif Komisyonuna verilsin.

(Oyların ayırımı yapıldı)

BAŞKAN – Tasnif Kurulu tutanağı gelmiştir; okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı seçimi için yapılan üçüncü oylamaya 542 üye katılmış, kullanılan oyların dağılımı aşağıda gösterilmiştir.

Saygıyla arz olunur.

Tasnif Kurulu:

Kemal Çelik Adnan Uçaş Osman Durmuş

Antalya Amasya Kırıkkale

Şükrü Yürür Tunay Dikmen

Ordu Muğla

Yıldırım Akbulut : 171

Sadi Somuncuoğlu : 152

Uluç Gürkan : 142

Ahmet İyimaya : 59

Nevzat Yalçıntaş : 10

Geçersiz : 7

Boş : 1

Toplam : 542

BAŞKAN – Bu sonuca göre, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı seçimi için Anayasamızın 94 üncü maddesinde öngörülen salt çoğunluk sağlanamamıştır.

Alınan karar gereğince, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanının seçimini yapmak için, 20 Mayıs 1999 Perşembe günü saat 15.00’te toplanmak üzere, birleşimi kapatıyorum.

Kapanma Saati: 16.50

ÜÇÜNCÜ BİRLEŞİMİN SONU