TBMM Tutanak Hizmetleri Başkanlığı

DÖNEM : 22 CİLT : 1 YASAMA YILI : 1

T. B. M. M.

TUTANAK DERGİSİ

6 ncı Birleşim

3 . 12 . 2002 Salı

İ Ç İ N D E K İ L E R

Sayfa

I.- GEÇEN TUTANAK ÖZETİ

II.- GELEN KÂĞITLAR

III.- BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI

A) GÜNDEMDIŞI KONUŞMALAR

1.- İstanbul Milletvekili Gürsoy Erol'un, Dünya Özürlüler Günü münasebetiyle gündemdışı konuşması ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Murat Başesgioğlu'nun cevabı

2.- İstanbul Milletvekili Lokman Ayva'nın, Dünya Özürlüler Günü münasebetiyle gündemdışı konuşması ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Murat Başesgioğlu'nun cevabı

3.- Bursa Milletvekili Ali Dinçer'in, Dünya Özürlüler Günü münasebetiyle gündemdışı konuşması ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Murat Başesgioğlu'nun cevabı

B) GENSORU, GENEL GÖRÜŞME, MECLİS SORUŞTURMASI VE MECLİS ARAŞTIRMASI ÖNERGELERİ

1.- Çanakkale Milletvekili İsmail Özay ve 22 arkadaşının, Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Kanununun uygulamalarının değerlendirilmesi ve Çanakkale Savaşını anma etkinlikleri konusunda alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin ö-nergesi (10/1)

2.- Edirne Milletvekili Rasim Çakır ve 32 arkadaşının, Ergene Nehrindeki kirliliğin ve çevreye etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/2)

3.- Çanakkale Milletvekili Ahmet Küçük ve 23 arkadaşının, Bozcaada ve Gökçeada'nın sorunlarının araştırılarak ekonomik ve sosyal gelişmelerini sağlamak için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/3)

IV.- SEÇİMLER

A) KOMİSYONLARA ÜYE SEÇİMİ

1.- Anayasa; Adalet; Millî Savunma; İçişleri; Dışişleri; Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor; Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm; Çevre; Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler; Tarım, Orman ve Köyişleri; Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji; Türkiye Büyük Millet Meclisi Hesaplarını İnceleme; Dilekçe; Plan ve Bütçe; Kamu İktisadî Teşebbüsleri; İnsan Haklarını İnceleme Komisyonlarına üye seçimi

I. – GEÇEN TUTANAK ÖZETİ

TBMM Genel Kurulu saat 15.00'te açıldı.

TBMM Başkanı Bülent Arınç'ın, Hindistan Parlamentosu Halk Temsilcileri Meclisi Başkanı Manohar Joshi'nin davetine icabet etmek üzere, beraberinde bir Parlamento heyeti olduğu halde, Hindistan'a resmî ziyarette bulunmasına ilişkin Başkanlık tezkeresi kabul edildi.

Başbakan Abdullah Gül tarafından kurulan Bakanlar Kurulunun, elektronik cihazla yapılan oylama sonucunda, 170 ret oyuna karşılık 346 oyla güvenoyu aldığı açıklandı.

Başbakan Abdullah Gül, güvenoyu nedeniyle bir teşekkür konuşması yaptı.

Başkanlık Divanı üyelikleri için yapılan seçim sonucunda:

Başkanvekilliklerine;

AK Parti Grubundan;

Ankara Milletvekili İsmail Alptekin'in,

Kahramanmaraş Milletvekili Nevzat Pakdil'in,

Kayseri Milletvekili Sadık Yakut'un,

Kâtip Üyeliklere;

AK Parti Grubundan;

Çanakkale Milletvekili Mehmet Daniş'in,

Karaman Milletvekili Mevlüt Akgün'ün,

Ordu Milletvekili Enver Yılmaz'ın,

Samsun Milletvekili Suat Kılıç'ın,

CHP Grubundan;

Bilecik Milletvekili Yaşar Tüzün'ün,

Çanakkale Milletvekili Ahmet Küçük'ün,

İzmir Milletvekili Türkân Miçooğulları'nın

İdare Amirliklerine;

AK Parti Grubundan;

Adana Milletvekili Abdullah Çalışkan'ın,

Trabzon Milletvekili Kemalettin Göktaş'ın,

CHP Grubundan;

Manisa Milletvekili Mustafa Erdoğan Yetenç'in,

Seçildikleri açıklandı.

3 Aralık 2002 Salı günü saat 15.00'te toplanmak üzere, birleşime 16.40'ta son verildi.

Bülent Arınç

Başkan

Mehmet Daniş Suat Kılıç

Çanakkale Samsun

Geçici Kâtip Üye Geçici Kâtip Üye

No. : 3

II. – GELEN KÂĞITLAR

2.12.2002 PAZARTESİ

Yazılı Soru Önergeleri

1.- İstanbul Milletvekili Azmi Ateş'in, Pamukbank ve TMSF'na devredilen diğer bankalara ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Abdüllatif Şener) yazılı soru önergesi (7/6) (Başkanlığa geliş tarihi : 28.11.2002)

2.- İstanbul Milletvekili Azmi Ateş'in, Pamukbank'ın Yapı Kredi Bankası ile birleşmesine izin verilmemesinin nedenlerine ve Pamukbank'ın TMSF'na devredilmesiyle ilgili bazı iddialara ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Abdüllatif Şener) yazılı soru önergesi (7/7) (Başkanlığa geliş tarihi : 28.11.2002)

3.- İstanbul Milletvekili Azmi Ateş'in, Çukurova Grubunun borçlarına, Pamukbank'ın TMSF'na devrine ve Yapı Kredi Bankası ile birleşmesine izin verilmemesine ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Abdüllatif Şener) yazılı soru önergesi (7/8) (Başkanlığa geliş tarihi : 28.11.2002)

4.- İstanbul Milletvekili Azmi Ateş'in, BDDK'nın Pamukbank hakkındaki bilgilendirme raporuna ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Abdüllatif Şener) yazılı soru önergesi (7/9) (Başkanlığa geliş tarihi : 28.11.2002)

No. : 4

3.12.2002 SALI

Sözlü Soru Önergeleri

1.- Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu'nun, 57. Hükümet döneminde afet kapsamına alınan yerler ile uygulamada ayrımcılık yapıldığı iddialarına ilişkin Bayındırlık ve İskân Bakanından sözlü soru önergesi (6/1) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.11.2002)

2.- Konya Milletvekili Atilla Kart'ın, doğrudan gelir desteği ödemelerine ve çiftçi borçlarına ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/2) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.11.2002)

3.- Adana Milletvekili Tacidar Seyhan'ın, sigorta eksperliği sınavı ile ilgili bazı iddialara ilişkin Devlet Bakanından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/3) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.11.2002)

Yazılı Soru Önergeleri

1.- Batman Milletvekili M. Nezir Nasıroğlu'nun, Batman İlindeki çeşitli sorunlara ve projelere ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/10) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.11.2002)

2.- Tekirdağ Milletvekili Enis Tütüncü'nün, Kınalı Ayrımı -Tekirdağ bölünmüş yol projesine ilişkin Ulaştırma Bakanından yazılı soru önergesi (7/11) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.11.2002)

Meclis Araştırması Önergeleri

1.- Çanakkale Milletvekili İsmail Özay ve 22 Arkadaşının, Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Kanununun uygulamalarının değerlendirilmesi ve Çanakkale Savaşını anma etkinlikleri konusunda Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/1) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.11.2002)

2.- Edirne Milletvekili Rasim Çakır ve 32 Arkadaşının, Ergene Nehrindeki kirliliğin ve çevreye etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/2) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.11.2002)

3.- Çanakkale Milletvekili Ahmet Küçük ve 23 Arkadaşının, Bozcaada ve Gökçeada'nın sorunlarının araştırılarak ekonomik ve sosyal gelişmesini sağlamak için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/3) (Başkanlığa geliş tarihi : 29.11.2002)

BİRİNCİ OTURUM

Açılma Saati : 15.00

3 Aralık 2002 Salı

BAŞKAN : Bülent ARINÇ

KÂTİP ÜYELER : Suat KILIÇ (Samsun), Yaşar TÜZÜN (Bilecik)

BAŞKAN - Türkiye Büyük Millet Meclisinin 6 ncı Birleşimini açıyorum.

Toplantı yetersayısı vardır, görüşmelere başlıyoruz.

Sayın milletvekilleri, gündeme geçmeden önce, üç arkadaşıma gündemdışı söz vereceğim.

Belki ilk uygulama olacak, o bakımdan arz ediyorum: Konuşma süreleri 5'er dakikadır. Hükümet bu konuşmalara cevap verebilir. Hükümetin cevap süresi 20 dakikadır.

Gündemdışı ilk söz, Dünya Özürlüler Günü dolayısıyla söz isteyen İstanbul Milletvekili Sayın Gürsoy Erol'a aittir.

Buyurun Sayın Erol. (Alkışlar)

III.- BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI

A) GÜNDEMDIŞI KONUŞMALAR

1.- İstanbul Milletvekili Gürsoy Erol'un, Dünya Özürlüler Günü münasebetiyle gündemdışı konuşması ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Murat Başesgioğlu'nun cevabı

GÜRSOY EROL (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Dünya Özürlüler Günü dolayısıyla gündemdışı söz almış bulunuyorum; Yüce Meclisimizi saygıyla selamlıyorum.

Bizler, yoğun ve yorucu bir seçim kampanyası sonucu, Yüce Milletimizin teveccühü neticesinde seçilmiş ve temsilcileri olarak buraya gelmiş olan milletvekilleriyiz; dolayısıyla, görevimiz, halkımızın istek ve beklentilerine cevap vermek, onları mutlu etmek.

Yaptığımız seçim çalışmalarımızda dikkatimizi çeken, aziz milletimizin siyaset ve siyasetçiye karşı endişeli bakışı ve bunun düzeltilmesi, sanıyorum, 22 nci Dönem değerli milletvekillerini bekleyen en önemli problemlerden birisi olarak karşımıza çıktı; ancak, 3 Kasım sonrası gerek basın gerek piyasalar gerekse Meclisimizde oluşan olumlu hava neticesinde umutlar artmış ve milletimizde yüzler gülmeye başlamıştır. Bu nedenle, hem iktidar hem muhalefet milletvekillerine büyük görevler düşmekte, bu uzlaşı ortamını devam ettirerek, milletimizin beklentisi olan yasa ve çalışmaları hızlandırmak, yapacağı faaliyetlerde 58 inci cumhuriyet hükümetinin işlerini kolaylaştırmak, sanıyorum, hepimizin bu noktadaki görevleri arasında olacaktır.

Sizlere, umutların arttığı bugünlerde Yüce Meclisimize gözlerini dikmiş ve büyük beklentiler içinde olan büyük bir camiadan söz etmek istiyorum. Bu topluluk, sayıları ülkemizde 7 000 000-8 000 000'u bulan ve temsilcilerinin Mecliste bulunması dolayısıyla umutlanan özürlüler topluluğu. Engelli vatandaşlarımızın sayısı, Türkiye nüfusunun yüzde 10-12'sini oluşturmasına rağmen, hâlâ, yaşam standartlarının, bırakın dünyayı, Türkiye standartlarına bile henüz ulaşamamış olması, zannediyorum, ülkemiz açısından üzüntü verici bir olaydır.

Ekonomik sıkıntılar içindeki birçok engelli vatandaşımız evlerinden dışarı çıkamamakta, evlerinden dışarı çıkanlar da, maalesef, engel gruplarına göre yaşadığı sıkıntılardan dolayı, yaşadığı zorluklardan dolayı, çıktığına pişman olmaktadır.

Ülkemizdeki işsizlik problemi özürlüler camiasını da fazlasıyla etkilemekte, mevcut eksik ve çelişkili yasalardan dolayı, sağlıklı insanlara göre çok daha fazla sıkıntılar içerisinde bulunan özürlü arkadaşlarımız, bu sıkıntıları daha fazla yaşamaktadır.

Ciddî sağlık ve eğitim problemleri de yaşayan engelli vatandaşlarımız, aslında kimseye muhtaç olmadan ayakları üzerinde durmayı, onurlu bir hayat sürmeyi, üretken birey haline gelmeyi ve en önemlisi geleceğe umutla bakmayı arzulamaktadır.

Çeşitli uluslararası şirketlerin kendi ülkelerindeki giriş çıkışlarını engelliler için uygun hale getirdiklerini yakinen biliyoruz; ama, aynı uluslararası şirketlerin Türkiye'deki şubelerinde, maalesef, engellilerin giriş ve çıkışlarında aynı hassasiyeti göstermemiş olmaları, buna riayet etmemeleri, hem ülkemiz hem bu şirketler adına üzüntü vericidir.

Değerli milletvekillerimizin, tüm halkımızın problemlerine çare ararken, fert fert, özellikle özürlüleri ilgilendiren yasalar ve projeler üzerinde de çalışmalar yapması ve çözümler üretmesinin, engelli insanların topluma kazandırılmasında çok önemli bir yeri olduğu inancındayım. Ayrıca, her sağlıklı insanın birer potansiyel özürlü adayı olduğu, maalesef, unutulmaması gereken bir gerçektir.

Söz gelmişken, hükümetimize, başta Değerli Başbakanımız olmak üzere, tüm değerli bakanlarımıza, hükümet programında ayırmış oldukları yerden ve bundan sonraki hassasiyetlerinden dolayı da, özürlüler camiası adına teşekkürlerimi arz etmek istiyorum ve orada kullanmış oldukları ifadenin de altını özellikle çizmek istiyorum: Hiçbir vatandaşımıza, özründen veyahut herhangi bir engelinden dolayı ayırımcılık yapılmaması hususunda hükümet programımızda yer alan ifadenin öneminden dolayı da ayrıca teşekkür ediyorum.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Erol, süreniz bitti; lütfen, konuşmanızı toparlayın.

GÜRSOY EROL (Devamla) - Bitiriyorum Sayın Başkanım.

Mensubu bulunduğum Adalet ve Kalkınma Partisinin başta Sayın Genel Başkanı olmak üzere, her ferdinin ve yeni kurulan 58 inci hükümetin özürlüler konusundaki hassasiyetini ve desteğini, bu anlamlı gün dolayısıyla bir kez daha hatırlatıyorum ve şahsım adına konunun takipçisi ve teşvikçisi olacağımı engelli kardeşlerimiz adına bildirirken, bu vesileyle, aziz milletimizin ve siz değerli vekillerinin yaklaşan ramazan bayramını kutluyor, hepinize saygılar sunuyorum. (Alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Erol.

Gündemdışı ikinci söz, yine Dünya Özürlüler Günü dolayısıyla söz isteyen İstanbul Milletvekili Lokman Ayva'ya aittir.

Buyurun Sayın Lokman Ayva. (Alkışlar)

2.- İstanbul Milletvekili Lokman Ayva'nın, Dünya Özürlüler Günü münasebetiyle gündemdışı konuşması ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Murat Başesgioğlu'nun cevabı

LOKMAN AYVA (İstanbul) - Sayın Başkan ve aziz milletimin değerli vekilleri; bugün, 3 Aralık Dünya Özürlüler Günü, o nedenle gündemdışı söz almış bulunuyorum; bütün Yüce Meclisimizin üyelerine saygılarımı sunuyorum.

Biz özürlüler, ülkemizde bir dönemin kapandığına ve yeni bir dönemin başlayacağına inanıyoruz. Bu dönemde büyük değişmelerin, büyük gelişmelerin olacağını ümit ediyoruz. Bu gelişmelerin, eğitim, sosyal hayat, istihdam, hukuk, teknoloji, spor, sanat, fiziksel çevre, ekonomik sıkıntılar ve bütün sosyal alanları içereceği ümidindeyiz. Bu gelişmeler, bu alanlarda yapılacak çalışmalar, özürlülerin en temel üç sorununun çözümü olacaktır.

Birincisi, dünyanın belli bir insana göre düzenlenmiş olmasından dolayı sistemin dışında kalan özürlü insanlarımızla sistem arasında -yani, fiziksel, sosyal, iktisadî ve siyasî sistem arasında- köprüler kurulacaktır.

İkincisi "özürlü âcizdir" şablonu, imajı veya paradigmasının çözümü olacaktır; çünkü, bu paradigma nedeniyle, aileler özürlü çocuklarının bir şey yapabileceğine inanmıyor, işverenler özürlünün çalışabileceğine inanmıyor ve işe almıyor, eğitimciler eğitim görebileceğine inanmıyor ve eğitime kabul etmiyor.

Üçüncü en temel sorun ise, özürlü vatandaşların, hem sistem dışında kalmaktan hem de âciz olarak algılanmaktan doğan, kendilerine olan özgüvenlerini kaybetmeleri ve dar bir alana kendilerini hapsetmeleridir. Bu da, yine, yukarıda belirttiğimiz alanlarda yapılacak çalışmalar ve doğacak gelişmeler nedeniyle ortadan kalkacaktır.

Sayın Başkan ve aziz milletimizin değerli vekilleri; Türkiye'de başlayan bu değişim, artık şu ilkeyi hem özümsememiz hem hissetmemiz hem de uygulamamız noktasında önemli olacaktır diye düşünüyorum: Ülkemizde hiç kimseye bedensel veya zihinsel özürleri nedeniyle ayırımcılık yapılmasına izin verilmemelidir. Ve artık ülkemizde "sağlama bile iş yok ki" veya "bu yollarda sağlamlar bile yürüyemiyor ki" ya da "sağlamların bile eğitim alamadığı" gibi ifadeler olmamalıdır, duyulmamalıdır; çünkü, hepimiz, bu hizmetlerden yararlanmaya, en az diğer insanlarımız kadar, en az özürlü veya özürsüz insanlarımız kadar layıkız ve bu hizmetleri almak istiyoruz. (AK Parti sıralarından alkışlar)

Bizim sizlerden ve aziz milletimizden sırasıyla üç talebimiz var: Birincisi, özürlülere, bir zerre miktarı kadar da olsa, kalbinizde yer ayırmanız; eğer daha başka bir şey yapabilme imkânınız varsa, gittiğiniz yerlerde milletimizle sohbetlerinizde doğruların anlatılması; eğer daha da imkân varsa, çözümler konusunda aktör olunması. Ben, bu hizmetleri, hem milletimizin hem de sizlerin vereceğine -herhangi bir ideolojik, siyasî ayırım gözetilmeksizin- kesinlikle inanıyorum; çünkü, bu, bir insanlık meselesidir; bu, bir gelecek meselesidir.

Bütün özürlü arkadaşlar olarak, şu cümleyi, inanarak ve hissederek söylüyoruz; geleceğin Türkiyesini, ister özürlü olsun ister özürsüz, beraber kuracağız.

Hepinize çok teşekkür ediyorum. (Alkışlar)

BAŞKAN - Sayın Lokman Ayva, çok teşekkür ederim.

Gündemdışı üçüncü söz, yine aynı konuda söz isteyen Bursa Milletvekili Ali Dinçer'e aittir.

Buyurun Sayın Dinçer. (Alkışlar)

3.- Bursa Milletvekili Ali Dinçer'in, Dünya Özürlüler Günü münasebetiyle gündemdışı konuşması ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Murat Başesgioğlu'nun cevabı

ALİ DİNÇER (Bursa) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri, Özürlüler Gününde anmak durumunda olduğumuz, sorunlarını tartışmak durumunda olduğumuz çok değerli engelli yurttaşlarım; Cumhuriyet Halk Partisi adına hepinize sevgi ve saygılarımı sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)

Değerli milletvekilleri, geçmiş dönemlerde de, özürlü, engelli yurttaşlarımızla ilgili, Meclisimizde pek çok konu ele alındı; ama, hâlâ, birikmiş ve halledilmesi gereken sorunlar var. Bunlarla ilgili görüşlerimi size aktarmak istiyorum.

Geçen dönem Meclis gündeminde olup, sonuçlandırılamayan özürlüler yasa tasarısının, tarafların da katılımıyla, derhal, yeniden ele alınması gerekir. Kadük olan bu tasarıya, IMF engeli nedeniyle çıkarılan malî bölüm de dahil edilmeli, tasarı, ihtiyaçları karşılacak bir hale getirilerek, bir an önce yasalaştırılmalıdır.

2022 sayılı, yaşlılar, maluller ve engellilerle ilgili Yasada belirtilen 3 aylık maaşın, engelliler lehine, makul ölçülerde artırılması gerekir. Engellilerle ilgili kentsel altyapı, kent mobilyaları konularında Türk Standartları Enstitüsü standartlarına uygun uygulamaların yerine getirilmesi kamu yönetimince titizlikle izlenmelidir. 571, 572, 573 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamelerle getirilen düzenlemelerin de bir an önce özürlüler yasa tasarısı kapsamına alınarak yasalaştırılmasında büyük yarar vardır.

Ülkemizdeki özürlü sayısının tespiti de önemli bir sorundur. Bu konuda, Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı ve Devlet İstatistik Enstitüsünün, özürlüler veri tabanının sağlıklı bir şekilde bir an önce oluşturulması çalışmasını yapmaları gerekir. Sağlıklı veri tabanı olmadan, önlem almak, proje, model geliştirmek çok zordur.

Eldeki kaba bilgilere göre, nüfusumuzun yüzde 10 ilâ yüzde 12'si, yani 7 000 000-8 000 000'u engelli yurttaşlarımızdan oluşmaktadır. Bu, çok yüksek bir orandır. Gelişmiş ülkelerle kıyaslandığı zaman, özellikle olağanüstü derecede yüksek bir oran olduğu hemen görülüyor. Bu özürlü yurttaşlarımızın, engelli çocuklarımızın, devletin verilerine göre, ancak yüzde 2,7'si özel eğitim olanaklarından yararlanabilmektedir. Özel eğitim kurumlarının kapasitelerinin çok altında çalıştıkları da ayrı ve acı bir gerçek. Bunun temel nedeni, ailelerin koruma, utanma duygularıyla engelli çocuklarını saklamalarıdır. Bu nedenle, önce, ailelerin bilinçlendirilmesi çalışmasını, gezgin öğretmen, sosyal danışman kadrolarıyla bir an evvel yapmak gerekir. Bu ve benzeri çalışmaların öncelikle belirlenecek pilot bölgelerde yapılması, tespit edilen eksikliklerin de zaman içinde giderilmesiyle yurt sathında genelleştirilmesi gerekir. Burada da eğitimin mesleğe yönelik olması, engellilerimize uygun meslekler kazandıracak şekilde planlanması yararlı olur.

Engellilerin kamu ve özel sektörde istihdamı için yasal olarak ayrılan yüzde 3'lük kontenjan, yüzde 10'luk engelli nüfusun ihtiyacını karşılamaktan uzaktır. Kamuda bile bu oran yüzde 0,7'yi geçmemektedir, özel sektörde daha da düşüktür. Bu konudaki temel zaaf, denetim eksikliğimizdir. Karar ve uygulamalarla, eksiklik İş-Kur tarafından hemen giderilebilir, yeter ki sıkı bir şekilde izlensin.

Bu arada yapılması gereken bir çalışma, sağlıklı veri tabanına dayalı olarak engellilerin yapabilecekleri işlerle ilgili analitik bir değerlendirme projesidir. Engellilerin mesleğe yönelik eğitim, rehabilitasyon programları bu projeye göre yeniden belirlenmelidir. Yürürlükteki yasa ve yönetmeliklerde var olan meslek alanları teknolojik gelişmeler nedeniyle çok sayıda artmıştır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN- Sayın Dinçer, lütfen, konuşmanızı tamamlayınız.

ALİ DİNÇER (Devamla)- Örneğin, bilişim sektörü, engelliler için, özellikle büro işlerinde çok sayıda çalışma alanı yaratmış ve onların çalışabilecekleri hale getirmiştir.

Konfeksiyon, trikotaj elektronik gibi alanlarda korumalı işyerleri için özel destekler sağlanabilir. Bu konuda, sivil toplum kurumları, özel sektör, kamu sektörü, hayırsever vatandaş işbirliği sağlıklı projelerle geliştirilebilir.

Engellilerimizi, toplumun eşit haklara sahip bireyleri olarak görüp, toplumsal, kültürel, sanatsal, sportif yaşam boyutlarının tümünde aktif hale gelmelerini sağlamak için, her yaştan tüm toplumumuzun bilinçlendirilmesi gerekir. Tüm eğitim kurumları için özel programlar hazırlanıp, yasal yaptırım güvencesiyle uygulanmalıdır.

Engelliler için en etkin çalışmaları belediyeler yapabilir. Bu nedenle de, bazı yasal düzenlemeler yapmalı, belediyelere olanak ve yetki imkânları sağlanmalı.

Engellilerin önemli sorunlarından biri de, sağlık hizmetlerinden yeterince yararlanamamaları. Bunun için, ek destek hizmet birimlerinin, sağlık kurumlarında, belediyelerde oluşturulması gerekir. Engellilerin sayısının azalması için, doğum öncesi, sırası ve sonrasında yeterli sağlık hizmetlerinin verilebilmesi gerekir; böyle olursa, görme engellilerin yüzde 60 azalacağı bir bilimsel gerçektir.

Değerli arkadaşlarım, engellilerin sayısının artmasında önemli konulardan biri, toplumun özürlü olduğu bir alan; trafik kazaları... Her yıl, onbinlerce insanımızı trafik kazalarında kaybediyoruz ve yaralananlar da fiziksel ve zihinsel olarak özürlü hale geliyor. Bu konuda yapılması gereken çalışmalar hâlâ vardır ve Türkiye Büyük Millet Meclisi, bu dönemde bu konuyu da ele alırsa, engellilerin sayısının azalmasına büyük katkıda bulunur.

Ayrıca, yasal önlemlerle olmasa bile, toplumu bilinçlendirerek, engellilerin sayısının azaltılması için, akraba evliliğinin ortadan kalkması gerekiyor, mümkün olduğu kadar azaltılması gerekiyor. Bu, tarih boyunca insanoğlunun deneyerek gördüğü bir alan. İleri ve çağdaş ülkelerin hemen hemen hiçbirinde akraba evliliği yok. Geçmişte Cengiz Han'ın bile on kanunundan biri akraba evliliğini yasaklıyor. Deneylerle sabit ki, yüzlerce yıllık aradan sonra bile, genetik biliminin verdiği sonuçlara göre, özürlü, engelli yurttaşlarımız akraba evliliklerinden kaynaklanıyor; büyük çoğunlukla böyle oluyor. Bunları önleyebilmemiz gerekiyor.

Değerli milletvekilleri, engelli yurttaşlarımız, ulusumuzun önemli ve en çok kollanması gereken bölümüdür. Onlarla birlikte, onlar için her türlü hizmeti sağlamak hepimizin temel görevidir. Bunun için, tüm engellileri sanki kendi yakınlarımızmış gibi görmeliyiz; her an, yaşamın her boyutunda onlarla birlikte olmalıyız.

Ben, bu akşam, Orta Doğu Teknik Üniversitesinde eşim Yıldız İbrahimova'nın görme engelliler lehine vereceği konsere gideceğim. Eğer orada görme engelliler ile diğer engelli vatandaşlarımızla birlikte olmak isteyen olursa, onlar da, Orta Doğu Teknik Üniversitesinin yardımıyla düzenlenen bu eylemde bulunurlarsa, biraz önce söylediğim görüşler doğrultusunda hareket etmiş oluruz.

Cumhuriyet Halk Partisi adına bu konuda görüşlerimizi kısa da olsa size aktarmaya çalıştım. Daha sonra yapılacak bütün çalışmalarda arkadaşlarımızla birlikte yer almak istiyoruz; engelli yurttaşlarımıza yararlı bütün kararlarda katkı sahibi olmak istiyoruz.

Tüm engelli yurttaşlarımızı, özellikle onların sorunlarını birebir yaşayan yakınlarını, Dünya Özürlüler Günü vesilesiyle yürek dolusu sevgi ve saygılarımızla Cumhuriyet Halk Partisi adına selamlamaktan onur duyuyoruz, kıvanç duyuyoruz.

Tekrar, biraz önce özürlü arkadaşımızın söylediği gibi, ben de, şeker bayramının, hem özürlüler için hem engelliler için hem de tüm halkımız için kutlu olmasını diliyorum.

Saygılarımla. (Alkışlar)

BAŞKAN - Sayın Dinçer, teşekkür ederim.

Sayın milletvekilleri, gündemdışı söz alan üç sayın milletvekili Dünya Özürlüler Günü dolayısıyla konuşma yaptılar. Hükümet bu konuşmalara cevap verecektir.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı söz istemişlerdir.

Buyurun Sayın Bakan. (Alkışlar)

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI MURAT BAŞESGİOĞLU (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; sözlerime başlamadan önce, Yüce Heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Burada biraz evvel gündemdışı söz alan değerli milletvekillerime, bu konuyu Türkiye Büyük Millet Meclisinin gündemine taşıma yönündeki duyarlılıklarından dolayı ayrıca teşekkür ediyorum.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; temel felsefesini insan haklarından alan "herkes için tek toplum" sloganının özünde, özürlülerin de tüm toplumsal kaynaklardan eşitlik ilkesi çerçevesinde eksiksiz olarak yararlanması fikri bulunmaktadır.

Bilindiği gibi, bugün, maalesef, dünyada özürlü nüfusu 500 000 000'a ulaşmıştır. Uluslararası istatistikler, her 10 çocuktan 1'inin özürlü doğduğunu ifade etmektedir. Gelişmiş ülkelerde bile bu konuda alınan önlemler yetersiz kalmaktadır. Durum, gelişmekte olan ülkeler adına daha kaygı vericidir.

Ülkemizde de özürlülük konusu, arkadaşlarımın da biraz evvel ifade ettikleri gibi, 7 000 000 özürlü ve aileleriyle birlikte takriben 30 000 000 civarında insanımızı doğrudan ilgilendiren sosyal bir mesele olarak karşımızda durmaktadır.

Ülkemizde sosyal hukuk devleti anlayışıyla, özürlü hakları ve korunması, yasalarla güvence altına alınmıştır. Bugüne kadar Anayasamızda ifadesini bulan temel ödevlere ve uluslararası anlaşmalara dayanılarak çıkarılmış kanun, tüzük ve yönetmeliklerle, özürlülerin hayatını kolaylaştırıcı düzenlemelere gidilmiştir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 1950'li yıllardan itibaren özürlüler konusunda çeşitli çalışmalar yapılmış, 1980'li yıllardan itibaren anılan karar ve kurallar doğrultusunda bu çalışmalar hız kazanmış ve birçok yasal düzenlemeler yapılmıştır.

Merkezî ve yerel yönetimler bünyesinde çeşitli kurullar oluşturularak, özürlülere verilen hizmetlerin etkin ve verimli olarak yürütülmesi için önemli adımlar atılmıştır.

Özürlüler konusunda dünyadaki gelişmelere paralel olarak ülkemizde yapılan düzenlemeler, özrün önlenmesi, sağlık, eğitim, istihdam, toplumsal yaşama uyum, fiziksel çevre, hizmet ve yardımlar bakımından politikalar ve çözümler içermektedir; ancak, uygulamalar, mevcut düzenlemelerin tam olarak hayata geçirilmediğini, hizmet sunumlarında farklılıklar olduğunu ve hedef kitleye yeterli şekilde ulaşılmadığını göstermektedir.

Hepinizin bildiği gibi, özürlülerle ilgili yasal örgütlenme, 1981 yılında, Bakanlığım bünyesinde Sakatları Koruma Millî Koordinasyon Kurulu adıyla kurulmuştur. 1997 yılına kadar bu Kurul tarafından önemli çalışmalar yapılmıştır. 1997 yılında Özürlüler İdaresi Başkanlığının kuruluşuyla, işbirliği ve koordinasyon görevi bu Başkanlığa verilmiştir. Uzun bir aradan sonra, hükümetimizin yeni düzenlemesiyle birlikte, bu Özürlüler İdaresi kuruluşu tekrar Bakanlığımın bünyesine alınmış bulunmaktadır.

Sosyal güvenlik kuruluşlarının yeniden yapılanması çerçevesinde özürlülere ilişkin hizmetlerin de yeniden ele alınacağı sosyal hizmet alanında yeni bir yapılanma için çalışacağız. Başta özürlülerimiz olmak üzere, sosyal hizmete muhtaç tüm kesimlerin daha iyi temsil edildiği ve daha etkin hizmet verildiği bir yapı gerçekleştirilecektir.

Özürlülerimizin insanca yaşamaları için bugüne kadar yapılan tüm gayretli çalışmaları devam ettireceğiz; ancak, bulunulan noktayı yeterli görmemekteyiz. Türkiye Cumhuriyeti Devletinin her vatandaşının olduğu gibi, özürlü vatandaşlarımızın da çağdaş hayat standartlarına en üst düzeyde kavuşması en temel amacımızdır. Bu alanda yapılan her çalışmanın, atılan her adımın, sağlanan her gelişmenin özürlü vatandaşlarımıza ulaşmasını, onların daha iyi koşullarda yaşamasını sağlamak amacımızdır. Kısaca "herkes için tek toplum" hedefine ulaşılması için, özürlüler sorununun, temelde bir insan hakları sorunu olduğunun bilincindeyiz.

58 inci hükümetimizin bu alandaki temel politikaları, bizim çalışmalarımıza ışık tutacaktır. 58 inci hükümet olarak öncelikli hedefimiz, özürlülerimizin insanca yaşamaları ve günümüz koşullarına uygun gelir düzeyine kavuşturulmaları için gereken yasal düzenlemeleri çıkarmak olacaktır. Bu konuda sivil toplum örgütlerinin de görüşlerine önem vereceğiz.

Birleşmiş Milletlerin aldığı kararla, 1992 yılından bu yana, 3 Aralık günü, Dünya Özürlüler Günü olarak benimsenmiştir. Bugünün önemi, yapılan çalışmaların değerlendirilmesi, yapılacak çalışmaların programlanması ve tüm etkinliklerin bugünde odaklanarak, konuyu gündemde tutmasıdır.

Özürlü bireylerin tam ve eşit katılımı felsefesinden hareketle, Dünya Özürlüler Gününün bu yılki konusu "bağımsız yaşam ve sürdürülebilir gelir" olarak belirlenmiştir.

Dünya Özürlüler Günüyle ilgili olarak vurgulanması gereken husus, bugünün sadece bir kutlama günü değil, yıl içerisinde yapılanların değerlendirildiği, çalışmaların ve etkinliklerin bugünde odaklaştığı bir gün olmasıdır. Birleşmiş Milletlerin ifadesiyle, 3 Aralık, yalnız özürlülerin organizasyonları ve hükümetler için fırsat yaratmakla kalmayıp, aynı zamanda, sosyal yaşamdaki tüm insanların günü kullanmasını sağlamayı amaçlamaktadır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Yüce Parlamento, bugüne kadar olduğu gibi, özürlüler konusuna bu önümüzdeki dönemde de büyük hassasiyet gösterecektir.

Bu inançla, konunun bugün özel bir gündemle görüşülmesine fırsat veren Değerli Meclis Başkanımıza ve konuyu burada bütün hassasiyetiyle dile getiren milletvekillerimize ve siyasî parti gruplarımıza özürlü vatandaşlar adına teşekkür ediyorum; bu vesileyle, şahsım ve hükümetim adına, Yüce Meclise en derin saygılarımı sunuyorum. (Alkışlar)

BAŞKAN - Sayın Bakan, teşekkür ederim.

Gündeme geçiyoruz.

Meclis araştırması önergeleri vardır; sırasıyla okutuyorum:

B) GENSORU, GENEL GÖRÜŞME, MECLİS SORUŞTURMASI VE MECLİS ARAŞTIRMASI ÖNERGELERİ

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Çanakkale Savaşlarının ulusal ve uluslararası önemini göz önüne alan TBMM, 20 Şubat 2000 tarihinde 4533 sayılı Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Park Kanununu kabul etmiştir. Yasanın kabul edildiği günden bugüne dek üç yıla yakın bir süre geçmiştir. Yeni gelişen ulusal ve uluslararası durumlar da göz önüne alınarak, yasal uygulamanın sonucunda ortaya çıkan sorunları ve çözüm yollarını belirlemek üzere, Anayasanın 98 inci, TBMM İçtüzüğünün 104 üncü ve 105 inci maddeleri gereğince Meclis araştırması açılmasını arz ve teklif ederiz.

1- İsmail Özay (Çanakkale)

2- Mehmet Yıldırım (Kastamonu)

3- Ahmet Küçük (Çanakkale)

4- Hasan Aydın (İstanbul)

5- Nurettin Sözen (Sıvas)

6- Kemal Demirel (Bursa)

7- Ali Kemal Deveciler (Balıkesir)

8- Gürol Ergin (Muğla)

9- Salih Gün (Kocaeli)

10- Ahmet Güryüz Ketenci (İstanbul)

11- Yavuz Altınorak (Kırklareli)

12- Yaşar Tüzün (Bilecik)

13- Muharrem İnce (Yalova)

14- Şevket Gürsoy (Adıyaman)

15- Erdoğan Kaplan (Tekirdağ)

16- Mehmet Uğur Neşşar (Denizli)

17- Berhan Şimşek (İstanbul)

18- Mehmet Nuri Saygun (Tekirdağ)

19- Nejat Gencan (Edirne)

20- Bülent Baratalı (İzmir)

21- Rasim Çakır (Edirne)

22-Ali Cumhur Yaka (Muğla)

23-Ali Arslan (Muğla)

Gerekçe:

Çanakkale Savaşları, ulusal tarihimizi etkilediği kadar, uluslararası tarihi de etkileyen, yüzyılın en önemli savaşlarındandır. Aradan 87 yıl geçmesine rağmen, dokuz ulus, savaşın tarafları olarak, bu savaşları törenlerle anmaktadır.

Devletimiz, son yıllarda, konuya gerekli önemi göstermiş ve bu amaçla, 17.2.2000 tarihinde, 4533 sayılı, özel bir yasa çıkarmıştır. Bu olumlu yaklaşımlara karşılık, uygulamada bazı aksaklıklar ortaya çıkmıştır. Ayrıca, uluslararası anma törenlerinde yeni gelişmeler ortaya çıkmıştır. Buna göre;

1- Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Park içerisinde 10 adet köy ve Eceabat İlçesi bulunmaktadır. Yaklaşık 10 000 insanımızın yaşamı, yasayla getirilen kısıtlamalardan olumsuz etkilenmektedir. Halkın olumsuz etkilendiği bir ortamda, bölgenin iyi korunması da mümkün olamamaktadır. Nitekim, 1996 yılında çıkan büyük orman yangını sonucu, şehitlerimizin örtüsünü oluşturan ormanlar yanmış, Orman Bölge Müdürümüz yanarak şehit olmuştur.

2- Bölgenin 1/25000 planı uluslararası bir yarışmayla hazırlanmış olmasına rağmen, uygulama planları hazırlanmamıştır. Yerleşim bölgelerinin uygulama imar planları da yapılmadığı için, kaçak ve çarpık yapılaşma bölgeyi tehdit etmektedir.

3- Çanakkale Savaşları, ulusal birlikteliğimizin simgesini oluşturan tarihsel bir kaynaktır. Yurdun her köşesinden farklı inançta ve etnik yapıdaki insanımızın ulusal mücadelesi ve bu uğurda verdiğimiz 250 000 şehidimizin anısı, bugün de, hepimiz için önemli bir derstir. Bu amaçla, Çanakkale Savaşları 18 Martta, Çanakkale'de ve şehitliklerde düzenlenen yerel törenlerle kutlanmaktadır. Başbakan ve bakan düzeyinde katılımların olduğu törenlere, istekler olmasına rağmen, ulusal ölçekte halkın katılımı genişletilememiştir. TÜRSAB ülkenin her köşesinden halkın katılımını sağlayacak bir organizasyon için tek başına çalışmaktadır.

4- Çanakkale Savaşları, özellikle, Anzac askerleriyle Gelibolu Yarımadasında yapılan kara savaşları klasik bir harp değildir. Gündüz savaşan, akşam ekmeğini ve suyunu paylaşarak tarihte örneği olmayan bir mücadelenin öyküsünü Türk ve Anzac askerleri yazmışlardır. Daha savaşın acıları dinmeden, iki düşman ulus birbirlerinin askerlerini kahraman olarak tanımlamıştır. Atatürk, o gün "onlar, artık, bizim evlatlarımız oldu" diye bağrına bastığı ölen Anzac askerleri için söylediği sözler, bugün de Avustralyalıların ve Yeni Zelandalıların saygıyla tekrarladıkları söz haline dönüşmüştür. Atatürk'ün bu yaklaşımı, Türk Ulusunun barışçı yönünün dünyaya kanıtlanması adına çok önemli bir belgedir.

Barışın önem kazandığı günümüzde tarihten gelen yaklaşımımız, zaten, uluslararası düzenlenen anma programı kapsamında, başka etkinliklerle de zenginleştirilerek geniş bir tanıtımı yapılabilir.

5- Özellikle, her yıl, 25 Nisan tarihinde Avustralya ve Yeni Zelanda'dan on bini aşkın Anzac törenlere gelmektedir. Her yıl artan bu katılımın 2015 yılında 150 000 kişiye ulaşabileceği belirtilmektedir. Ayrıca, bu törenlere, her yıl konuk devlet başkanları, başbakanlar ve bakanlar katılmaktadır. Yeterli altyapının olmaması nedeniyle törenlerde önemli sorunlar yaşanmaktadır. Bu nedenle, Yunan turizm şirketleri gelecek yıllara yönelik Yunan adalarında konaklama olanağı sağlayarak gemilerle tören bölgesine günübirlik tur düzenleme çalışmalarına başlamıştır. Böyle bir organizasyon üstünlüğünün Yunanistan'a kaptırılması hem döviz kaybıdır hem de onur kırıcıdır.

Ulusal ve uluslararası platformda Çanakkale Savaşlarına artan ilginin bir bütünlük içerisinde ele alınması kaçınılmaz olmuştur. Başbakanlığın, 2003 törenlerinin düzenlenmesiyle ilgili olarak ağustos ayına dair çalışma başlattığı duyumu alınmıştır. Ayrıca, 4533 sayılı yasanın 3 yıllık uygulamasının sonuçlarının da değerlendirilmesi gerekmektedir.

BAŞKAN- Bilgilerinize sunulmuştur.

Önerge gündemde yerini alacak ve Meclis araştırması açılıp açılmaması konusundaki öngörüşme, sırasında yapılacaktır.

Diğer önergeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Trakya Bölgemizi ve Edirne İlimizi sosyoekonomik yönden derinden etkileyen Ergene Nehrinin kirliliğinin ve çevresel etkilerinin araştırılıp, alınması gereken tedbirlerin belirlenmesi amacıyla, Anayasanın 98 inci, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün 104 üncü ve 105 inci maddeleri gereğince Meclis araştırması açılmasını arz ederiz. 29.11.2002

1- Rasim Çakır (Edirne)

2- Nejat Gencan (Edirne)

3- Fahrettin Üstün (Muğla)

4- Yavuz Altınorak (Kırklareli)

5- Erdoğan Kaplan (Tekirdağ)

6- Ali Dinçer (Bursa)

7- Mehmet Küçükaşık (Bursa)

8- Mehmet Nuri Saygun (Tekirdağ)

9- Kemal Demirel (Bursa)

10- Yaşar Tüzün (Bilecik)

11- Mehmet Siyam Kesimoğlu (Kırklareli)

12- Berhan Şimşek (İstanbul)

13- Ahmet Küçük (Çanakkale)

14- Gürol Ergin (Muğla)

15- Ali Arslan (Muğla)

16- Mehmet Şerif Ertuğrul (Muş)

17- İsmail Özay (Çanakkale)

18- Bülent Baratalı (İzmir)

19- Güldal Okuducu (İstanbul)

20- Atilla Emek (Antalya)

21- Tacidar Seyhan (Adana)

22- Kemal Derviş (İstanbul)

23- Orhan Sür (Balıkesir)

24- Ferit Mevlüt Aslanoğlu (Malatya)

25- İnal Batu (Hatay)

26- Eşref Erdem (Ankara)

27- Cemal Kaya (Ağrı)

28- Mustafa Erdoğan Yetenç (Manisa)

29- Enis Tütüncü (Tekirdağ)

30- Salih Gün (Kocaeli)

31- Muzaffer R. Kurtulmuşoğlu (Ankara)

32- Muharrem Doğan (Mardin)

33- Mehmet Sevigen (İstanbul)

Gerekçe: Bilindiği gibi, Ergene Nehri havzasında, Kırklareli'nin Lüleburgaz, Babaeski, Vize, Pınarhisar, Pehlivanköy ve Kofçaz; Tekirdağ'ın Çorlu, Çerkezköy, Malkara, Hayrabolu, Saray ve Muratlı ile Edirne'nin Uzunköprü, Yeniköy, Havsa, Süloğlu, Meriç gibi merkezleri yer almaktadır. Bu yerleşim merkezlerinde 800 000'i aşkın nüfus yaşamını sürdürmektedir.

Ergene Nehri, yöremiz çiftçilerinin tarımsal amaçlı su ihtiyacını karşılayan çok önemli bir kaynaktır. Ancak, Ergene Nehri, yerleşim birimlerinden evsel, sanayi merkezlerinden endüstriyel, sağlık kuruluşlarından ise tıbbî atıklar nedeniyle yoğun bir kirlenmeye maruz kalmaktadır. Valilikler ve daha birçok çevre kuruluşları tarafından yapılan tahlillerde, Ergene'nin suyunun içeriğinde çevre ve insan sağlığı açısından yaşamsal tehlike içeren maddeler tespit edilmiştir.

Ergene'nin suyuyla temas eden insanlarda ishal, cilt ve solunum yolları hastalıkları görülmektedir. Ayrıca, insan sağlığını tehdit eden zehirli maddeler yeraltı sularına karışarak, bu sulardan içen hayvanların süt ve etlerinde görülen maddeler de, yine çeşitli hastalıklara yakalanma riskini artırmaktadır.

Yakın geçmişe kadar Ergene'nin hayat verdiği tarımsal faaliyetler için en verimli ve elverişli yerler olarak kabul edilen toprakların, 1985 yılından beri, Trakya yöresinde master plan olmaması, sanayileşme ve tarım alanlarının birbirinden ayrılmaması, birtakım kişilerin rant peşinde olması, bugün çoğu sanayi alanı olarak kullanılan bu topraklardaki verimliliğin yitip gitmesine neden olmuştur.

Trakya büyüklüğünde bir alanı sulamaya açmak için geliştirilen GAP Projesine şu ana kadar 20 milyar dolar para harcanmışken, diğer taraftan, GAP kadar önemli ve verimli Trakya toprağını kaybettiğimize dikkat çekmek istiyoruz.

Toprak zengini olan ülkemizde sanayimiz için doğru alanları seçme imkânına ve özgürlüğüne sahibiz; ancak, hiçbir teknoloji, Ergene Havzası gibi bir tarım alanını yeniden ve istediğimiz yerde inşa etmemizi mümkün kılamaz.

Yörede tarımsal faaliyetlerini sürdürmekte olan yurttaşlarımız tarımsal sulamayı Ergene Nehrinden yaptıkları için, tarımda ürün verimi ve kalitesinde düşmeler meydana gelmiştir. Ergene Nehri yakınında çeltik tarımı yapan üreticilerimiz, çeltiklerinde hastalık meydana geldiğini, 70 000 dönüm arazinin ekilemediğini belirtmektedirler. Bu da, yaklaşık 50 000 ton çeltik ürününün kaybı demektir. Kriz dönemlerinin zorluklarıyla mücadele eden çiftçimiz ve ülkemiz için büyük bir kayıptır.

Ergene Nehrinin temizlenmesi, insan ve çevre sağlığının yok edilmesine karşı bir mücadeledir. Bu bağlamda, akılcı ve gerçekçi yaklaşımlarla çözüm aranması zorunludur. Ergene'nin suyu her mevsimde tarımsal sulamaya yetecek miktardadır; ancak, su kalitesi ve temizliği açısından, artık, tarımsal sulamaya elverişli değildir.

11 Temmuz 1999 tarihinde, Çevre Bakanlığı ile Trakya Üniversitesi arasında, Ergene Nehrinin temizlenmesi için master plan hazırlanmasına yönelik protokol imzalanmıştı. Ancak, çalışmaların yavaş yürümesi ve kaynak yetersizliği nedenlerinden bir sonuç alınabilmiş değildir. Ergene Nehrinin, bir an evvel iç veya dış kaynaklar bulunarak temizlenmesi ve rehabilite edilmesi, yöre ve bölge insanımız için hayatî önem arz etmektedir.

Ergene Nehrinin temizlenerek eski haline gelmesi sağlandığında, bölge insanımıza ve ülke ekonomisine olumlu katkılarda bulunularak, sadece şu anda yörede yaşayan halk için değil, gelecek kuşaklar için de çok önemli hizmet yapılmış olunacaktır. Küreselleşen dünyada, ekonomik kalkınmanın, bölgesel işbirliğinden geçtiği bilinciyle hareket etmek zorundayız.

Bu nedenle, Ergene'nin ve yöremizin bu sorununa ulusal çözüm anlayışıyla yaklaşılmalıdır. Böylesi bir felaket karşısında herkes fedakârlık yapmak durumundadır. Sadece Ergene Nehrinden doğrudan etkilenen kesimlerin değil, bu duruma gelmesinde payı olanlar ile dolaylı olarak bu olumsuz etkiye maruz kalanların da fedakârlık etmesi ulusal ve evrensel anlamda bir görevdir.

BAŞKAN - Bilgilerinize sunulmuştur.

Önerge gündemde yerini alacak ve Meclis araştırması açılıp açılmaması konusundaki öngörüşme, sırasında yapılacaktır.

Son önergeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Ege Denizinde ülkemiz için stratejik ve jeopolitik öneme sahip iki ada ilçemiz, Çanakkale İlimize bağlı Bozcaada ve Gökçeada'dır.

İki adanın tarihî, coğrafi, sosyal ve jeopolitik konumu gözönüne alındığında, yıllardır gereken duyarlılığı ve hassasiyeti yeteri kadar gösteremediğimizden dolayı, adalarımız sosyal yaşam ve turizm için bir cazibe merkezi haline gelememiştir.

Türkiye Cumhuriyeti için jeopolitik önem arz eden Bozcaada ve Gökçeada'nın sorunlarını ve çözüm yollarını tespit etmek için Anayasanın 98 ve İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri gereğince Meclis araştırması açılmasını arz ve teklif ederiz.

1- Ahmet Küçük (Çanakkale)

2- Atilla Kart (Konya)

3- Salih Gün (Kocaeli)

4- Ali Kemal Deveciler (Balıkesir)

5- İsmail Özay (Çanakkale)

6- Cevdet Selvi (Eskişehir)

7- Mehmet Vedat Yücesan (Eskişehir)

8- Nejat Gencan (Edirne)

9- Kemal Demirel (Bursa)

10- Yaşar Tüzün (Bilecik)

11- Yavuz Altınorak (Kırklareli)

12- Orhan Sür (Balıkesir)

13- Sedat Uzunbay (İzmir)

14- Enver Öktem (İzmir)

15- Orhan Erarslan (Niğde)

16- Rasim Çakır (Edirne)

17- Abdürrezzak Erten (İzmir)

18- Ahmet Güryüz Ketenci (istanbul)

19- Mehmet Ali Arıkan (Eskişehir)

20 - Bülent Baratalı (İzmir)

21- Necati Uzdil (Osmaniye)

22- Nurettin Sözen (Sıvas)

23- Selami Yiğit (Kars)

24- Muharrem Doğan (Mardin)

Gerekçe:

Çanakkale İlimiz sınırlarında bulunan, 22 Eylül 1923'te Lozan Antlaşmasına göre Türkiye Cumhuriyetine bağlanan Gökçeada, 289,5 kilometrekare yüzölçümü ve 95 kilometre kıyı şeridi uzunluğuna sahip, Türkiye'nin en büyük adasıdır.Yerleşik nüfus 8 894, yaz aylarında ise 20-25 bin kişiyi bulmaktadır.

Gökçeada (Kuzu Limanı) Çanakkale'den 33 mil, Gelibolu Yarımadası'ndaki Kabatepe Limanına 14 mil, Ege Denizinde bulunan Yunan adalarından Limni'ye 16 mil, Semadirek Adasına 14 mil uzaklıkta, kirlenmemiş denizi ve bakir topraklarında maviyi, yeşili bütün tonlarıyla barındıran bir adamızdır.

Çeşitli kültürlerin buluştuğu Gökçeada, yüzyılların içinden gelerek günümüze Grek kültüründen eski Rum köylerine manastırlarını, kiliselerini taşımış, Türk ve Rum toplumlarının kaynaşarak dostluk ve kardeşlik içinde nasıl yaşanacağını göstermiştir.

Gökçeada, geçtiğimiz yıllarda, Kütahya, Göller Bölgesi ve Çanakkale'nin değişik yerlerinden birçok yurttaşımızın, kendi bölgelerindeki altyapı yatırımları nedeniyle, zorunlu ikametine açılmıştır. Ada yaşamı başlıbaşına bir yaşam kültürüdür. Zorunlu göç nedeniyle anakaradan koparılarak adaya yerleştirilen bu insanların sosyolojik, psikolojik ve ekonomik özel sorunları bulunmaktadır.

Gökçeada'da ekonomik ve sosyal yaşamı canlandırmak, iç ve dış turizm için cazibe merkezi haline getirmek için öncelikli sorunların başında ulaşım sorunu gelmektedir. Deniz ve hava ulaşımının kısa sürede ucuz ve kolay bir hale getirilmesi gerekmektedir. Adanın cazibe merkezi haline gelmesi için altyapı sorunlarının çözülmesi, ada içi ulaşımın sağlıklı ve hızlı bir şekilde yapılabilmesi için karayollarının düzenlenmesi gerekmektedir. Yaz aylarında yoğunlaşan nüfus göz önüne alınarak sağlık hizmetleri yeniden düzenlenmelidir.

Çanakkale İlimize bağlı bir diğer ada ilçemiz de Bozcaada'dır. Ada, etrafındaki irili ufaklı adacıklar dahil olmak üzere, yaklaşık 42 kilometrekarelik yüzölçümüne sahiptir. Ada, Ege Denizinin kuzeydoğusunda yer almaktadır. Yaklaşık yerleşik nüfusu 2 500'dür, yaz aylarında ise 10-12 bin kişiye çıkmaktadır. Çanakkale Boğazına 15 mil, Yunan adası Limni'ye 30 mil mesafededir. Şu an ulaşımın sağlandığı Ezine-Geyikli Beldesi Yükyeri Feribot iskelesine ise 3,4 mil uzaklıktadır.

Bozcaada iç turizm açısından ciddî bir çekim merkezi haline gelmektedir. Çekim merkezi haline gelen adada, imar yapısından dolayı arazî ve gayrimenkul yağması ciddî bir tehdit oluşturmaktadır. Adanın kendine has özgün yapısı ve bağları bozulmaya başladığından, en kısa sürede ciddî tedbirler alınmalıdır.

Adanın ekonomisi ağırlıklı olarak bağcılık, şarapçılık, balıkçılık ve turizm üzerinedir. Bozcaada'da bağcılık adanın tarihi kadar eskidir. Buna rağmen şarap imalathaneleri yeterli kapasitede çalışamamaktadır.

Adanın, Gökçeada'da olduğu gibi, cazibe merkezi ve stratejik önemi gereği öncelikli olarak iç ve dış turizmin merkezi haline gelmesi için hava ve deniz ulaşımının kolay ve ucuz hale getirilmesi öncelik arz etmektedir. Aynı şekilde, özellikle yaz aylarında sağlık hizmetleri için gerekli donanımlı hastane hizmeti sağlanmalıdır. Adada devam eden liman inşaatı en kısa sürede bitirilmeli, eğitimin çağdaş fizikî şartlarda yapılması sağlanmalıdır. Yerel ekonominin canlandırılması için de bağcılık, balıkçılık ve turizm alanlarında yeni yatırımlara ihtiyaç bulunmaktadır.

Tüm bu değerlendirmelerimizin ışığı altında, ülkemiz için stratejik önemi haiz iki adamız olan Bozcaada ve Gökçeada'nın ekonomik ve sosyal yönden geri kalmasını önlemek ve tedbirler almak amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi araştırma komisyonu kurulması gerekli görülmüştür.

BAŞKAN - Bilgilerinize sunulmuştur.

Önerge gündemde yerini alacak ve Meclis araştırması açılıp açılmaması konusundaki öngörüşme, sırasında yapılacaktır.

Sayın milletvekilleri gündemin "Seçim" kısmına geçiyoruz.

Şimdi, Türkiye Büyük Millet Meclisi komisyonlarına üye seçimi yapacağız. Komisyon üyelikleri için siyasî parti gruplarınca gösterilen adayların listesini İçtüzüğün 21 inci maddesine göre ayrı ayrı okutup oylarınıza sunacağım; ancak, listeler hacimlidir kâtip üyenin oturarak listeleri okumasını oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Buyurun.

IV.- SEÇİMLER

A) KOMİSYONLARA ÜYE SEÇİMİ

Anayasa Komisyonu Üyelikleri Aday Listesi

(24)

Adı ve Soyadı Seçim Bölgesi

AK Parti (16)

Abdullah Torun Adana

Fehmi Hüsrev Kutlu Adıyaman

İbrahim Hakkı Aşkar Afyon

Haluk İpek Ankara

Atilla Koç Aydın

Mehmet Salih Erdoğan Denizli

Metin Kaşıkoğlu Düzce

Mustafa Nuri Akbulut Erzurum

Nimet Çubukçu İstanbul

Burhan Kuzu İstanbul

Mehmet Ali Bulut Kahramanmaraş

Musa Sıvacıoğlu Kastamonu

Süleyman Sarıbaş Malatya

Ayhan Sefer Üstün Sakarya

Mehmet Kurt Samsun

Ahmet Çağlayan Uşak

CHP (8)

Uğur Aksöz Adana

Oya Araslı Ankara

Halil Ünlütepe Afyon

Tuncay Ercenk Antalya

Atilla Emek Antalya

Yılmaz Kaya İzmir

Atilla Kart Konya

İlyas Sezai Önder Samsun

BAŞKAN - Okunan listeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Adalet Komisyonu Üyelikleri Aday Listesi

(24)

Adı ve Soyadı Seçim Bölgesi

AK Parti (16)

Abdullah Torun Adana

Halil Özyolcu Ağrı

Orhan Yıldız Artvin

Semiha Öyüş Aydın

Muzaffer Külcü Çorum

Mahmut Durdu Gaziantep

Sadullah Ergin Hatay

Recep Özel Isparta

Mehmet Yılmazcan Kahramanmaraş

Hakkı Köylü Kastamonu

Ramazan Can Kırıkkale

Hasan Kara Kilis

Harun Tüfekçi Konya

Ömer Kulaksız Sıvas

Zeyid Aslan Tokat

Bekir Bozdağ Yozgat

Köksal Toptan Zonguldak

CHP (8)

Mehmet Ziya Yergök Adana

Feridun Fikret Baloğlu Antalya

Feridun Ayvazoğlu Çorum

Esat Canan Hakkâri

Ahmet Güryüz Ketenci İstanbul

Muharrem Kılıç Malatya

Orhan Erarslan Niğde

Mehmet Nuri Saygun Tekirdağ

BAŞKAN - Okunan listeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Diğer listeyi okutuyorum:

Millî Savunma Komisyonu Üyelikleri Aday Listesi

(24)

Adı ve Soyadı Seçim Bölgesi

AK Parti (16)

Ziyaettin Yağcı Adana

Mahmut Koçak Afyon

Ramazan Toprak Aksaray

Telat Karapınar Ankara

Mehmet Asım Kulak Bartın

Niyazi Pakyürek Bursa

Osman Nuri Filiz Denizli

Mehmet Fehmi Uyanık Diyarbakır

Fahri Keskin Eskişehir

Cengiz Kaptanoğlu İstanbul

İnci Gülser Özdemir İstanbul

Tevfik Ensari İzmir

Yüksel Çavuşoğlu Karaman

Murat Yılmazer Kırıkkale

Miraç Akdoğan Malatya

Süleyman Turgut Manisa

CHP (8)

İsmail Değerli Ankara

Ensar Öğüt Ardahan

Sedat Pekel Balıkesir

Mehmet Küçükaşık Bursa

Muhsin Koçyiğit Diyarbakır

Mehmet Vedat Yücesan Eskişehir

Erdal Karademir İzmir

Erdoğan Kaplan Tekirdağ

BAŞKAN - Okunan listeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Diğer listeyi okutuyorum:

İçişleri Komisyonu Üyelikleri Aday Listesi

(24)

Adı ve Soyadı Seçim Bölgesi

AK Parti (16)

Ali Küçükaydın Adana

Rehyan Balandı Afyon

Şevket Orhan Bursa

Ali Yüksel Kavuştu Çorum

Ümmet Kandoğan Denizli

Muharrem Tozçöken Eskişehir

Mehmet Sait Armağan Isparta

Nusret Bayraktar İstanbul

Serpil Yıldız İzmir

Ali Sezal Kahramanmaraş

Sinan Özkan Kastamonu

Selami Uzun Sıvas

Abdullah Veli Seyda Şırnak

Tevfik Ziyaeddin Akbulut Tekirdağ

Şükrü Önder Yalova

Mehmet Erdemir Yozgat

CHP (8)

Şevket Gürsoy Adıyaman

Sıdıka Aydoğan İstanbul

Hakkı Ülkü İzmir

Mehmet Siyam Kesimoğlu Kırklareli

Mehmet Sefa Sirmen Kocaeli

Ali Oksal Mersin

Şevket Arz Trabzon

Mehmet Kartal Van

BAŞKAN - Okunan listeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Diğer listeyi okutuyorum:

Dışişleri Komisyonu Üyelikleri Aday Listesi

(24)

Adı ve Soyadı Seçim Bölgesi

AK Parti (16)

Mehmet Özyol Adıyaman

Eyyüp Sanay Ankara

Nur Doğan Topaloğlu Ankara

Mehmet Dülger Antalya

Mehmet Güner Bolu

Mustafa Dündar Bursa

M. İhsan Arslan Diyarbakır

Abdulbaki Türkoğlu Elazığ

Mehmet Eraslan Hatay

Mehmet Beyazıt Denizolgun İstanbul

Hüseyin Kansu İstanbul

Emin Şirin İstanbul

Nihat Eri Mardin

Seracettin Karayağız Muş

Osman Seyfi Nevşehir

Abdurrahman Müfit Yetkin Şanlıurfa

CHP (8)

V. Haşim Oral Denizli

Halil Akyüz İstanbul

Şükrü Mustafa Elekdağ İstanbul

Onur Öymen İstanbul

Fikret Ünlü Karaman

Ufuk Özkan Manisa

Hasan Ören Manisa

Emin Koç Yozgat

BAŞKAN - Okunan listeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Diğer listeyi okutuyorum:

Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu Üyelikleri Aday Listesi

(24)

Adı ve Soyadı Seçim Bölgesi

AK Parti (16)

Recep Garip Adana

Ali Aydınlıoğlu Balıkesir

Faruk Anbarcıoğlu Bursa

Hikmet Özdemir Çankırı

Murat Yıldırım Çorum

Ömer Özyılmaz Erzurum

Temel Yılmaz Gümüşhane

Tayyar Altıkulaç İstanbul

Mehmet Sayım Tekelioğlu İzmir

Avni Doğan Kahramanmaraş

Hacı Turan Kırşehir

İlyas Çakır Rize

Cemal Yılmaz Demir Samsun

Osman Kılıç Sıvas

Hacı Biner Van

Mehmet Çiçek Yozgat

CHP (8)

Zekeriya Akıncı Ankara

Mehmet Tomanbay Ankara

Hüseyin Ekmekçioğlu Antalya

Mustafa Özyurt Bursa

Mustafa Gazalcı Denizli

Berhan Şimşek İstanbul

Hüseyin Özcan Mersin

Muharrem İnce Yalova

BAŞKAN - Okunan listeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Diğer listeyi okutuyorum:

Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu Üyelikleri Aday Listesi

(24)

Adı ve Soyadı Seçim Bölgesi

AK Parti (16)

Ayhan Zeynep Tekin Adana

Ahmet Yaşar Aksaray

Feyzi Berdibek Bingöl

İbrahim Köşdere Çanakkale

Osman Aslan Diyarbakır

Zülfü Demirbağ Elazığ

Mustafa Ilıcalı Erzurum

Mehmet Sarı Gaziantep

Ahmet Uzer Gaziantep

Recep Koral İstanbul

Adem Baştürk Kayseri

Niyazi Özcan Kayseri

Orhan Seyfi Terzibaşıoğlu Muğla

Recep Yıldırım Sakarya

Mustafa Demir Samsun

Asım Aykan Trabzon

CHP (8)

Naci Aslan Ağrı

Kemal Demirel Bursa

Mevlüt Coşkuner Isparta

Abdürrezzak Erten İzmir

Mehmet Parlakyiğit Kahramanmaraş

Mehmet Yıldırım Kastamonu

Muharrem Doğan Mardin

Hasan Güyüldar Tunceli

BAŞKAN - Okunan listeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler...Kabul edilmiştir.

Diğer listeyi okutuyorum :

Çevre Komisyonu Üyelikleri Aday Listesi

(24)

Adı ve Soyadı Seçim Bölgesi

AK Parti (16)

Yüksel Coşkunyürek Bolu

Metin Yılmaz Bolu

Mehmet Alp Burdur

İbrahim Özdoğan Erzurum

Nurettin Aktaş Gaziantep

Fuat Geçen Hatay

Ali İbiş İstanbul

Zeynep Armağan Uslu İstanbul

Yahya Baş İstanbul

Hanefi Mahçiçek Kahramanmaraş

Hasan Bilir Karabük

Veli Kaya Kilis

Muzaffer Baştopçu Kocaeli

Ahmet Münir Erkal Malatya

Cahit Can Sinop

Cüneyt Karabıyık Van

CHP (8)

Mehmet Boztaş Aydın

Rasim Çakır Edirne

Canan Arıtman İzmir

Ali Rıza Bodur İzmir

Halil Tiryakî Kırıkkale

Salih Gün Kocaeli

Ali Cumhur Yaka Muğla

Nadir Saraç Zonguldak

BAŞKAN - Okunan listeyi oylarınıza sunuyorum :Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Diğer listeyi okutuyorum :

Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Üyelikleri Aday Listesi

(24)

Adı ve Soyadı Seçim Bölgesi

AK Parti (16)

Remziye Öztoprak Ankara

Turhan Çömez Balıkesir

Mahfuz Güler Bingöl

Bayram Özçelik Burdur

Şerif Birinç Bursa

Agah Kafkas Çorum

İrfan Riza Yazıcıoğlu Diyarbakır

Sabri Varan Gümüşhane

Lokman Ayva İstanbul

Nükhet Hotar İzmir

Nevzat Doğan Kocaeli

Hüseyin Tanrıverdi Manisa

Medeni Yılmaz Muş

Şükrü Ayalan Tokat

Cevdet Erdöl Trabzon

Alim Tunç Uşak

CHP (8)

Muzaffer R. Kurtulmuşoğlu Ankara

Bayram Ali Meral Ankara

Enver Öktem İzmir

Mahmut Uyan Mardin

Hüseyin Güler Mersin

Ali Arslan Muğla

Feramus Şahin Tokat

Nurettin Sözen Sıvas

BAŞKAN - Okunan listeyi oylarınıza sunuyorum : Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Diğer listeyi okutuyorum :

Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyelikleri Aday Listesi

(24)

Adı ve Soyadı Seçim Bölgesi

AK Parti (16)

Vahit Kirişçi Adana

Fikret Badazlı Antalya

Ahmet Ertürk Aydın

Memet Ali Suçin Batman

Mehmet Mehdi Eker Diyarbakır

Ali Ayağ Edirne

Özkan Öksüz Konya

Ali Osman Başkurt Malatya

Mehmet Çerçi Manisa

Ömer İnan Mersin

Erdoğan Özegen Niğde

Cemal Uysal Ordu

Zülfükar İzol Şanlıurfa

Ahmet Kambur Tekirdağ

Maliki Ejder Arvas Van

İlyas Arslan Yozgat

CHP (8)

Nail Kamacı Antalya

Osman Özcan Antalya

Ramazan Kerim Özkan Burdur

Şefik Zengin Mersin

Fahrettin Üstün Muğla

Selami Yiğit Kars

Yavuz Altınorak Kırklareli

Necati Uzdil Osmaniye

BAŞKAN - Okunan listeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Diğer listeyi okutuyorum:

Sanayî, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Üyelikleri Aday Listesi

(24)

Adı ve Soyadı Seçim Bölgesi

AK Parti(16)

Ahmet Rıza Acar Aydın

Ahmet Edip Uğur Balıkesir

Sedat Kızılcıklı Bursa

Şemsettin Murat Elazığ

Talip Kaban Erzincan

Fatma Şahin Gaziantep

İsmail Katmerci İzmir

Mustafa Elitaş Kayseri

Hasan Angı Konya

Ahmet Büyükakkaşlar Konya

Soner Aksoy Kütahya

Şükrü Ünal Osmaniye

Hasan Ali Çelik Sakarya

Mustafa Öztürk Sinop

İbrahim Çakmak Tokat

Asuman Yekta Haydaroğlu Van

CHP (8)

Tacidar Seyhan Adana

Mustafa Sayar Amasya

Nejat Gencan Edirne

Mehmet Ali Arıkan Eskişehir

Sedat Uzunbay İzmir

Vezir Akdemir İzmir

Nuri Çilingir Manisa

Vahit Çekmez Mersin

BAŞKAN - Okunan listeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Diğer listeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Hesaplarını İnceleme Komisyonu Üyelikleri Aday Listesi

(15)

Adı ve Soyadı Seçim Bölgesi

AK Parti (10)

Fetani Battal Bayburt

İsmail Ericekli Çankırı

Ali İhsan Merdanoğlu Diyarbakır

Adem Tatlı Giresun

Fehmi Öztunç Hakkâri

İsmail Soylu Hatay

Mehmet Beşir Hamidi Mardin

Saffet Benli Mersin

Mehmet Ergün Dağcıoğlu Tokat

Mustafa Cumur Trabzon

CHP (5)

Atilla Başoğlu Adana

Mustafa Yılmaz Gaziantep

Gökhan Durgun Hatay

Ahmet Sırrı Özbek İstanbul

İsmet Atalay İstanbul

BAŞKAN - Okunan listeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Diğer listeyi okutuyorum:

Dilekçe Komisyonu Üyelikleri Aday Listesi

(15)

Adı ve Soyadı Seçim Bölgesi

AK Parti (10)

Tevfik Akbak Çankırı

Fahrî Çakır Düzce

Mikail Arslan Kırşehir

Abdullah Çetinkaya Konya

Mehmet Kılıç Konya

Halil İbrahim Yılmaz Kütahya

İsmail Bilen Manisa

Hamit Taşçı Ordu

Durdu Mehmet Kastal Osmaniye

Yahya Akman Şanlıurfa

CHP (5)

Abdulaziz Yazar Hatay

Muharrem Toprak İzmir

Nezir Büyükcengiz Konya

İdris Sami Tandoğdu Ordu

Turan Tüysüz Şanlıurfa

BAŞKAN - Okunan listeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Diğer listeyi okutuyorum:

Plan ve Bütçe Komisyonu Üyelikleri Aday Listesi

(40)

Adı ve Soyadı Seçim Bölgesi

AK Parti (26)

Mahmut Göksu Adıyaman

Sait Açba Afyon

Mehmet Melik Özmen Ağrı

Ruhi Açıkgöz Aksaray

Bülent Gedikli Ankara

Mehmet Zekai Özcan Ankara

Ali Osman Sali Balıkesir

Mehmet Altan Karapaşaoğlu Bursa

Aziz Akgül Diyarbakır

Ömer Abuşoğlu Gaziantep

Nurettin Canikli Giresun

Mehmet Emin Murat Bilgiç Isparta

Alaattin Büyükkaya İstanbul

Nazım Ekren İstanbul

Ekrem Erdem İstanbul

Mehmet Sekmen İstanbul

Mehmet Ceylan Karabük

Yusuf Selahattin Beyribey Kars

Taner Yıldız Kayseri

Mustafa Ünaldı Konya

Ali Er Mersin

Sabahattin Yıldız Muş

Abdulkadir Kart Rize

Erol Aslan Cebeci Sakarya

Musa Uzunkaya Samsun

Faruk Özak Trabzon

CHP (13)

Osman Kaptan Antalya

Mehmet Mesut Özakcan Aydın

Ali Kemal Deveciler Balıkesir

Birgen Keleş İstanbul

Ali Kemal Kumkumoğlu İstanbul

Ali Topuz İstanbul

K. Kemal Anadol İzmir

Hakkı Akalın İzmir

Gürol Ergin Muğla

Kazım Türkmen Ordu

Enis Tütüncü Tekirdağ

Mehmet Akif Hamzaçebi Trabzon

Osman Coşkunoğlu Uşak

BAŞKAN - Okunan listeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Sayın milletvekilleri, Plan ve Bütçe Komisyonunda, bağımsız milletvekillerine de 1 üyelik düşmektedir; bu 1 üyelik için ayrıca seçim yapılacaktır.

Diğer listeyi okutuyorum:

Kamu İktisadî Teşebbüsleri Komisyonu Üyelikleri Aday Listesi

(35)

Adı ve Soyadı Seçim Bölgesi

AK Parti (23)

Halil Aydoğan Afyon

Ali Rıza Alaboyun Aksaray

Hamza Albayrak Amasya

İsmail Özgün Balıkesir

Afif Demirkıran Batman

Fahrettin Poyraz Bilecik

Vahit Kiler Bitlis

Mehmet Emin Tutan Bursa

İlhan Albayrak İstanbul

Mustafa Ataş İstanbul

Ünal Kacır İstanbul

Gülseren Topuzlu İstanbul

Fazıl Karaman İzmir

Mustafa Duru Kayseri

Eyüp Ayar Kocaeli

Nihat Ergün Kocaeli

Abdullah Erdem Cantimur Kütahya

Hüsnü Ordu Kütahya

Ahmet Işık Konya

Mahmut Uğur Çetin Niğde

Ahmet Yeni Samsun

Mehmet Yaşar Öztürk Yozgat

Polat Türkmen Zonguldak

CHP (11)

Kemal Sağ Adana

Cemal Kaya Ağrı

Orhan Sür Balıkesir

İsmail Özay Çanakkale

Erol Tınastepe Erzincan

Mehmet Işık Giresun

Yücel Artantaş Iğdır

Hasan Aydın İstanbul

Ferit Mevlüt Aslanoğlu Malatya

Ersoy Bulut Mersin

Harun Akın Zonguldak

BAŞKAN - Okunan listeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Sayın milletvekilleri, Kamu İktisadî Teşebbüsleri Komisyonunda bağımsız milletvekillerine 1 üyelik düşmektedir; ayrıca seçim yapılacaktır.

Diğer listeyi okutuyorum:

İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Üyelikleri Aday Listesi

(24)

Adı ve Soyadı Seçim Bölgesi

AK Parti (16)

Ahmet Faruk Ünsal Adıyaman

Ersönmez Yarbay Ankara

Zafer Hıdıroğlu Bursa

Abdurrahman Anik Bingöl

Cavit Torun Diyarbakır

Mücahit Daloğlu Erzurum

Gürsoy Erol İstanbul

Halide İncekara İstanbul

Ahmet Gökhan Sarıçam Kırklareli

Orhan Erdem Konya

Hakan Taşçı Manisa

Mehmet Elkatmış Nevşehir

Şükrü Ünal Osmaniye

Mehmet Faruk Bayrak Şanlıurfa

Mehmet Atilla Maraş Şanlıurfa

Resul Tosun Tokat

CHP (8)

Yüksel Çorbacıoğlu Artvin

Özlem Çerçioğlu Aydın

M. Nezir Nasıroğlu Batman

Ahmet Yılmazkaya Gaziantep

Ahmet Ersin İzmir

Hüseyin Bayındır Kırşehir

Mehmet Şerif Ertuğrul Muş

Engin Altay Sinop

BAŞKAN - Okunan listeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Sayın milletvekilleri, komisyon üyeliklerine seçilen değerli arkadaşlarımı tebrik ediyorum, çalışmalarında başarılar diliyorum.

Sayın milletvekilleri, komisyonların toplanarak, İçtüzüğün 24 üncü maddesine göre, başkan, başkanvekili, sözcü ve kâtiplerini seçmeleri gerekmektedir. Bu nedenle, Anayasa; Adalet; Millî Savunma; İçişleri; Dışişleri; Tarım, Orman ve Köyişleri; Türkiye Büyük Millet Meclisi Hesaplarını İnceleme; Dilekçe; Plan ve Bütçe; Kamu İktisadî Teşebbüsleri ve İnsan Haklarını İnceleme Komisyonları 3 Aralık 2002 Salı günü (bugün) saat 16.00'da; Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor; Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm; Çevre; Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler; Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonları 3 Aralık 2002 Salı günü (bugün) saat 17.30'da kendi salonlarında toplanacaklardır.

Komisyonların toplantı gün ve saatleri ayrıca ilan tahtalarına da asılacaktır.

Sayın milletvekilleri, gündemde bulunan konuları sırasıyla görüşmek için, 10 Aralık 2002 Salı günü saat 15.00'te toplanmak üzere, birleşimi kapatıyorum; hepinizin mübarek Ramazan Bayramını tebrik ediyor, sağlık ve mutluluklar diliyorum. (Alkışlar)

Kapanma Saati : 16.03