DÖNEM: 22                                       YASAMA YILI: 5

 

 

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ

TUTANAK DERGİSİ

 

CİLT : 159

 

112’nci Birleşim

25 Mayıs 2007 Cuma

 

 

İ Ç İ N D E K İ L E R

  I. - GE­ÇEN TU­TA­NAK ÖZE­Tİ

 II. - GE­LEN KÂĞIT­LAR

III. - BAŞ­KAN­LI­ĞIN GE­NEL KU­RU­LA SU­NUŞ­LA­RI

A) TEZ­KE­RE­LER VE ÖNER­GE­LER

1.- Nük­le­er Güç San­tral­la­rı­nın Ku­rul­ma­sı ve İş­le­til­me­si ile Ener­ji Sa­tı­şı­na İliş­kin 8/5/2007 ta­rih ve 5654 sa­yı­lı Ka­nun'un ba­zı mad­de­le­ri­nin bir kez da­ha gö­rü­şül­mek üze­re ge­ri gön­de­ril­di­ği­ne iliş­kin Cum­hur­baş­kan­lı­ğı tez­ke­re­si (3/1279)

2.- Baş­ba­kan Re­cep Tay­yip Er­do­ğan'ın Su­ri­ye'ye yap­tı­ğı resmî zi­ya­re­te ka­tıl­ma­sı uy­gun gö­rü­len mil­let­ve­kil­le­ri­ne iliş­kin Baş­ba­kan­lık tez­ke­re­si (3/1280)

IV. - KA­NUN TA­SA­RI VE TEK­LİF­LE­Rİ İLE KO­MİS­YON­LAR­DAN GE­LEN Dİ­ĞER İŞ­LER

1.- Ça­nak­ka­le Mil­let­ve­kil­le­ri Meh­met Da­niş ve İb­ra­him Köş­de­re'nin, Ge­li­bo­lu Ya­rı­ma­da­sı Ta­ri­hi Mil­li Par­kı Ka­nu­nu­na Ge­çi­ci Bir Mad­de Ek­len­me­si­ne Da­ir Ka­nun Tek­li­fi (Ka­mu İha­le Ka­nu­nu­na Ge­çi­ci Mad­de Ek­len­me­si­ne Da­ir Ka­nun Tek­li­fi) ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/212) (S. Sa­yı­sı: 305)

2.- Ba­zı Ka­mu Ala­cak­la­rı­nın Tah­sil ve Ter­ki­ni­ne İliş­kin Ka­nun Ta­sa­rı­sı ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (1/1030) (S. Sa­yı­sı: 904)

3.- Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si Grup Baş­kan­ve­ki­li Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Fa­ruk Çe­lik'in, İmar Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi ve Ba­yın­dır­lık, İmar, Ulaş­tır­ma ve Tu­rizm ile Ada­let Ko­mis­yon­la­rı Ra­por­la­rı (2/820) (S. Sa­yı­sı: 1337)

4.- An­ka­ra Mil­let­ve­kil­le­ri Ey­yüp Sa­nay ve Nur Do­ğan To­pa­loğ­lu'nun, Do­ğal Gaz Pi­ya­sa­sı Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/1018) (S. Sa­yı­sı: 1425)

5.- Şan­lı­ur­fa Mil­let­ve­ki­li Meh­met Fa­ruk Bay­rak'ın; 388 Sa­yı­lı Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si Teş­ki­la­tı­nın Ku­ru­luş ve Gö­rev­le­ri Hak­kın­da Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me­de De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/999) (S. Sa­yı­sı: 1424)

6.- Sen­di­ka­lar Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı ve Sağ­lık, Ai­le, Ça­lış­ma ve Sos­yal İş­ler Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (1/1230) (S. Sa­yı­sı: 1250)

7.- Kay­se­ri Mil­let­ve­ki­li Ta­ner Yıl­dız'ın; Ba­zı Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi ile Sağ­lık, Ai­le, Ça­lış­ma ve Sos­yal İş­ler Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/1016) (S. Sa­yı­sı: 1412)

8.- Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Hü­kü­me­ti ile Uk­ray­na Hü­kü­me­ti Ara­sın­da Uza­yın Araş­tır­ma ve Kul­la­nı­mı Ko­nu­la­rın­da İş­bir­li­ği An­laş­ma­sı­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu Hak­kın­da Ka­nun Ta­sa­rı­sı ile Sa­na­yi, Ti­ca­ret, Ener­ji, Ta­bii Kay­nak­lar, Bil­gi ve Tek­no­lo­ji ve Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yon­la­rı Ra­por­la­rı (1/491) (S. Sa­yı­sı: 1380)

V. - AÇIK­LA­MA­LAR VE SA­TAŞ­MA­LA­RA İLİŞ­KİN KO­NUŞ­MA­LAR

1.- Sam­sun Mil­let­ve­ki­li Ha­luk Koç'un, Or­du Mil­let­ve­ki­li Eyüp Fat­sa'nın, ko­nuş­ma­sın­da, Ge­nel Baş­kan­la­rı­na sa­taş­ma­sı ne­de­niy­le ko­nuş­ma­sı

VI. - OY­LA­MA­LAR

1.- An­ka­ra Mil­let­ve­kil­le­ri Ey­yüp Sa­nay ve Nur Do­ğan To­pa­loğ­lu'nun; Do­ğal Gaz Pi­ya­sa­sı Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi'nin oy­la­ma­sı

VII. - SO­RU­LAR VE CE­VAP­LAR

A) YA­ZI­LI SO­RU­LAR VE CE­VAP­LA­RI

1.- Mer­sin Mil­let­ve­ki­li Hü­se­yin GÜ­LER'in, ba­zı kim­se­le­rin oy kul­lan­ma imkânla­rı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan so­ru­su ve  Ada­let Ba­ka­nı Fah­ri KA­SIR­GA'nın ce­va­bı (7/21786)

2.- An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Ya­kup KE­PE­NEK'in, iş­ken­ce ve kö­tü mu­ame­le­den ce­za al­mış ka­mu gö­rev­li­le­ri­ne iliş­kin so­ru­su ve  Ada­let Ba­ka­nı Fah­ri KA­SIR­GA'nın ce­va­bı (7/21793)

3.- Or­du Mil­let­ve­ki­li İd­ris Sa­mi TAN­DOĞ­DU'nun, Or­du Va­li­li­ğin­ce bas­tı­rı­lan bir bro­şü­re iliş­kin so­ru­su  ve İçiş­le­ri  Ba­ka­nı Os­man GÜ­NEŞ'in ce­va­bı (7/22086)

4.- Ya­lo­va Mil­let­ve­ki­li Mu­har­rem İN­CE'nin, kar­ne üc­ret­le­ri­ne ve e-kar­ne pro­je­si­ne iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/22099)

5.- Tun­ce­li Mil­let­ve­ki­li Ha­san GÜ­YÜL­DAR'ın, bir okul­da iş­le­nen ci­na­ye­te iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/22100)

6.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ali Rı­za GÜL­Çİ­ÇEK'in, bir okul­da iş­le­nen ci­na­ye­te iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/22101)

7.- Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li Meh­met Se­fa SİR­MEN'in, Kör­fez Öğ­ret­me­ne­vi yö­ne­ti­mi­ne yö­ne­lik id­di­ala­ra iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/22617)

 

 

I. - GE­ÇEN TU­TA­NAK ÖZE­Tİ

TBMM Ge­nel Ku­ru­lu sa­at 11.08'de açı­la­rak üç otu­rum yap­tı.

Gün­de­min "Ka­nun Ta­sa­rı ve Tek­lif­le­ri ile Ko­mis­yon­lar­dan Ge­len Di­ğer İş­ler" kıs­mı­nın 19'un­cu sı­ra­sın­da bu­lu­nan 1426 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Ta­sa­rı­sı'nın bu kıs­mın 5'in­ci sı­ra­sı­na alın­ma­sı­na iliş­kin Da­nış­ma Ku­ru­lu öne­ri­si, ya­pı­lan gö­rüş­me­ler­den son­ra, ka­bul edil­di.

Ana­ya­sa Ko­mis­yo­nun­da açık bu­lu­nan üye­li­ğe, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bun­ca aday gös­te­ri­len An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Ati­la Emek se­çil­di.

Gün­de­min "Ka­nun Ta­sa­rı ve Tek­lif­le­ri ile Ko­mis­yon­lar­dan Ge­len Di­ğer İş­ler" kıs­mı­nın:

1'in­ci sı­ra­sın­da bu­lu­nan, Ka­mu İha­le Ka­nu­nu­na Ge­çi­ci Mad­de Ek­len­me­si­ne Da­ir Ka­nun Tek­li­fi'nin (2/212) (S. Sa­yı­sı: 305) gö­rüş­me­le­ri, da­ha ön­ce ge­ri alı­nan mad­de­le­re iliş­kin ko­mis­yon ra­po­ru he­nüz gel­me­di­ğin­den;

2'nci sı­ra­sın­da bu­lu­nan, Ba­zı Ka­mu Ala­cak­la­rı­nın Tah­sil ve Ter­ki­ni­ne İliş­kin (1/1030) (S. Sa­yı­sı: 904),

3'ün­cü sı­ra­sın­da bu­lu­nan, Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si Grup Baş­kan­ve­ki­li Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Fa­ruk Çe­lik'in, İmar Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir (2/820) (S. Sa­yı­sı: 1337),

6'ncı sı­ra­sı­na alı­nan, An­ka­ra Mil­let­ve­kil­le­ri Ey­yüp Sa­nay ve Nur Do­ğan To­pa­loğ­lu'nun, Do­ğal Gaz Pi­ya­sa­sı Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da (2/1018) (S. Sa­yı­sı: 1425),

7'nci sı­ra­sı­na alı­nan, Şan­lı­ur­fa Mil­let­ve­ki­li Meh­met Fa­ruk Bay­rak'ın, 388 Sa­yı­lı Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si Teş­ki­la­tı­nın Ku­ru­luş ve Gö­rev­le­ri Hak­kın­da Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me­de De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da (2/999) (S. Sa­yı­sı: 1424),

9'un­cu sı­ra­sı­na alı­nan, Sen­di­ka­lar Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir (1/1230) (S. Sa­yı­sı: 1250),

10'un­cu sı­ra­sı­na alı­nan, Kay­se­ri Mil­let­ve­ki­li Ta­ner Yıl­dız'ın, Ba­zı Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da (2/1016) (S. Sa­yı­sı: 1412),

11'in­ci sı­ra­sı­na alı­nan, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Hü­kü­me­ti ile Uk­ray­na Hü­kü­me­ti Ara­sın­da Uza­yın Araş­tır­ma ve Kul­la­nı­mı Ko­nu­la­rın­da İş­bir­li­ği An­laş­ma­sı­nın  Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu Hak­kın­da (1/491) (S. Sa­yı­sı: 1380),

Ka­nun Ta­sa­rı ve Tek­lif­le­ri, il­gi­li ko­mis­yon yet­ki­li­le­ri Ge­nel Ku­rul­da ha­zır bu­lun­ma­dı­ğın­dan;

Er­te­len­di.

4'ün­cü sı­ra­sın­da bu­lu­nan, Van Mil­let­ve­ki­li Meh­met Kar­tal ve 10 Mil­let­ve­ki­li ile Şır­nak Mil­let­ve­ki­li Ab­dul­lah Ve­li Sey­da ve 9 Mil­let­ve­ki­li­nin, Te­rör ve Te­rör­le Mü­ca­de­le­den Do­ğan Za­rar­la­rın Kar­şı­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­lif­le­ri (2/1006, 2/1021) (S. Sa­yı­sı: 1417) gö­rüş­me­le­ri ta­mam­la­na­rak,

5'in­ci sı­ra­sı­na alı­nan, Ban­ka­cı­lık İş­lem­le­ri Yap­ma ve Mev­du­at Ka­bul Et­me İz­ni Kal­dı­rı­lan Tür­ki­ye İmar Ban­ka­sı Türk Ano­nim Şir­ke­tin­ce Dev­let İç Borç­lan­ma Se­ne­di Sa­tı­şı Adı Al­tın­da Top­la­nan Tu­tar­la­rın Öden­me­si ve Ka­mu Fi­nans­ma­nı ve Borç Yö­ne­ti­mi­nin Dü­zen­len­me­si Hak­kın­da Ka­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Ta­sa­rı­sı; İz­mir Mil­let­ve­ki­li Ah­met Er­sin ve 27 Mil­let­ve­ki­li­nin; Ba­zı Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı ve Ban­ka­lar Ka­nu­nu Hü­küm­le­ri­ne İs­ti­na­den Ban­ka­cı­lık İş­lem­le­ri Yap­ma ve Mev­du­at Ka­bul Et­me İz­ni Kal­dı­rı­lan Tür­ki­ye İmar Ban­ka­sı T.A.Ş. Hak­kın­da Te­sis Edi­le­cek Ba­zı İş­lem­ler Hak­kın­da­ki Ka­nu­na Bir Fık­ra Ek­len­me­si­ne Da­ir Ka­nun Tek­li­fi; Ma­lat­ya Mil­let­ve­ki­li Mu­har­rem Kı­lıç ve 52 Mil­let­ve­ki­li­nin; Ba­zı Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı ve Ban­ka­lar Ka­nu­nu Hü­küm­le­ri­ne İs­ti­na­den Ban­ka­cı­lık İş­lem­le­ri Yap­ma ve Mev­du­at Ka­bul Et­me İz­ni Kal­dı­rı­lan Tür­ki­ye İmar Ban­ka­sı Türk Ano­nim Şir­ke­ti Hak­kın­da Te­sis Edi­le­cek Ba­zı İş­lem­ler Hak­kın­da­ki Ka­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi; Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Grup Baş­kan­ve­kil­le­ri Sam­sun Mil­let­ve­ki­li Ha­luk Koç, İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ali To­puz, İz­mir Mil­let­ve­ki­li Ke­mal Ana­dol ile 122 Mil­let­ve­ki­li­nin; Ba­zı Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı ve Ban­ka­lar Ka­nu­nu Hü­küm­le­ri­ne İs­ti­na­den Ban­ka­cı­lık İş­lem­le­ri Yap­ma ve Mev­du­at Ka­bul Et­me İz­ni Kal­dı­rı­lan Tür­ki­ye İmar Ban­ka­sı T.A.Ş. Hak­kın­da Te­sis Edi­le­cek Ba­zı İş­lem­ler Hak­kın­da­ki Ka­nu­na Bir Fık­ra Ek­len­me­si­ne Da­ir Ka­nun Tek­li­fi; Mer­sin Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa Öz­yü­rek ile İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Bih­lun Ta­may­lı­gil'in; 5021 Sa­yı­lı Ba­zı Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı ve Ban­ka­lar Ka­nu­nu Hü­küm­le­ri­ne İs­ti­na­den Ban­ka­cı­lık İş­lem­le­ri Yap­ma ve Mev­du­at Ka­bul Et­me İz­ni Kal­dı­rı­lan Tür­ki­ye İmar Ban­ka­sı Türk Ano­nim Şir­ke­ti Hak­kın­da Te­sis Edi­le­cek Ba­zı İş­lem­ler Hak­kın­da Ka­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi (1/1357, 2/334, 2/236, 2/509, 2/786) (S. Sa­yı­sı: 1426) gö­rüş­me­le­ri­ni mü­te­aki­ben, elek­tro­nik ci­haz­la ya­pı­lan açık oy­la­ma­dan son­ra,

8'in­ci sı­ra­sı­na alı­nan, Türk Si­lah­lı Kuv­vet­le­ri Bes­le­me Ka­nu­nu Ta­sa­rı­sı (1/1285) (S. Sa­yı­sı: 1323) ya­pı­lan gö­rüş­me­ler­den son­ra,

Ka­bul edil­di.

Or­du Mil­let­ve­ki­li Eyüp Fat­sa, İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ali Ke­mal Kum­ku­moğ­lu'nun, ko­nuş­ma­sın­da, şah­sı­na sa­taş­tı­ğı id­di­asıy­la bir açık­la­ma­da bu­lun­du.

Alı­nan ka­rar ge­re­ğin­ce, 25 Ma­yıs 2007 Cu­ma gü­nü sa­at 11.00'de top­lan­mak üze­re, bir­le­şi­me 21.34'te son ve­ril­di.

Nev­zat Pak­dil

Baş­kan Ve­ki­li

                                 Ah­met Kü­çük                           Meh­met Da­niş

                                   Ça­nak­ka­le                                Ça­nak­ka­le

                                   Kâtip Üye                                 Kâtip Üye

Ya­şar Tü­zün

Bi­le­cik

Kâtip Üye

 

No.: 152

II. - GE­LEN KÂĞIT­LAR

25 Ma­yıs 2007 Cu­ma

Cum­hur­baş­ka­nın­ca Ge­ri Gön­de­ri­len Ka­nun

1.- 10.5.2007 Ta­rih­li ve 5660 Sa­yı­lı Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ana­ya­sa­sı­nın Ba­zı Mad­de­le­rin­de De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun ve Ana­ya­sa­nın 89 un­cu ve 104 ün­cü Mad­de­le­ri Ge­re­ğin­ce Cum­hur­baş­ka­nın­ca Bir Da­ha Gö­rü­şül­mek Üze­re Ge­ri Gön­der­me Tez­ke­re­si (1/1368) (Ana­ya­sa Ko­mis­yo­nu­na) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 25.5.2007)

Ta­sa­rı­lar

1.- Ge­nel Kad­ro ve Usu­lü Hak­kın­da Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me­nin Eki Cet­vel­le­rin Türk İş­bir­li­ği ve Kal­kın­ma İda­re­si Baş­kan­lı­ğı­na Ait Bö­lü­mün­de De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı (1/1366) (Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu­na) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 17.5.2007)

2.- Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ada­let Ba­kan­lı­ğı ile Fas Kral­lı­ğı Ada­let Ba­kan­lı­ğı Ara­sın­da İş­bir­li­ği Ko­nu­sun­da Pro­to­ko­lün Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı (1/1367) (Ada­let ve Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yon­la­rı­na)  (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 17.5.2007)

Tek­lif

1.- Sa­kar­ya Mil­let­ve­ki­li Ay­han Se­fer Üs­tün'ün; Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği ile Oda­lar ve Bor­sa­lar Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi  (2/1038) (Ana­ya­sa ile Sa­na­yi, Ti­ca­ret, Ener­ji, Ta­biî Kay­nak­lar, Bil­gi ve Tek­no­lo­ji Ko­mis­yon­la­rı­na) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 17.5.2007)

Ra­por

1.- Bit­lis Mil­let­ve­ki­li Ab­dur­ra­him Ak­soy ve Şır­nak Mil­let­ve­ki­li İb­ra­him Hak­kı Bir­lik; Mar­din Mil­let­ve­ki­li Mu­har­rem Do­ğan ve 17 Mil­let­ve­ki­li ile Ma­lat­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­rit Mev­lüt As­la­noğ­lu'nun, Köy Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­lif­le­ri ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/1027, 2/832, 2/1030) (S. Sa­yı­sı: 1429) (Da­ğıt­ma ta­ri­hi: 25.5.2007) (GÜN­DE­ME)

 

 

25 Ma­yıs 2007 Cu­ma

Bİ­RİN­Cİ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 11.03

BAŞ­KAN : Baş­kan Ve­ki­li Nev­zat PAK­DİL

KÂTİP ÜYE­LER : Ya­şar TÜ­ZÜN (Bi­le­cik), Meh­met DA­NİŞ (Ça­nak­ka­le)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 112'nci Bir­le­şi­mi­ni açı­yo­rum.

Top­lan­tı ye­ter sa­yı­sı var­dır, gün­de­me ge­çi­yo­ruz.

Baş­kan­lı­ğın Ge­nel Ku­ru­la su­nuş­la­rı var­dır.

Cum­hur­baş­kan­lı­ğı­nın bir tez­ke­re­si var­dır, oku­tup bil­gi­le­ri­ni­ze su­na­ca­ğım.

III.- BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI

A) TEZ­KE­RE­LER VE ÖNER­GE­LER

1.- Nük­le­er Güç San­tral­la­rı­nın Ku­rul­ma­sı ve İş­le­til­me­si ile Ener­ji Sa­tı­şı­na İliş­kin 8/5/2007 ta­rih ve 5654 sa­yı­lı Ka­nun'un ba­zı mad­de­le­ri­nin bir kez da­ha gö­rü­şül­mek üze­re ge­ri gön­de­ril­di­ği­ne iliş­kin Cum­hur­baş­kan­lı­ğı tez­ke­re­si (3/1279)

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

İl­gi: 11.05.2007 gün­lü, A.01.0.GNS.0.10.00.02-27246/62695 sa­yı­lı ya­zı­nız.

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Ge­nel Ku­ru­lu'nca 08.05.2007 gü­nün­de ka­bul edi­len 5654 sa­yı­lı "Nük­le­er Güç San­tral­la­rı­nın Ku­rul­ma­sı ve İş­le­til­me­si ile Ener­ji Sa­tı­şı­na İliş­kin Ka­nun" in­ce­len­miş­tir.

1- Ya­sa'nın 6. mad­de­sin­de,

"(1) Bu Ka­nun­dan ya­rar­lan­ma­ya hak ka­za­nan şir­ket ile bir ik­ti­sadî dev­let te­şek­kü­lü, 8/6/1984 ta­rih­li ve 233 sa­yı­lı Ka­mu İk­ti­sa­di Te­şeb­büs­le­ri Hak­kın­da Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me çer­çe­ve­sin­de iş­ti­rak iliş­ki­si ku­ra­bi­lir.

(2) Ka­mu şir­ket­le­ri bu Ka­nun kap­sa­mın­da­ki san­tral­la­rı ya­pa­bi­lir. Bu amaç­la Ba­kan­lar Ku­ru­lun­ca, san­tral kur­mak, kur­dur­mak ve/ve­ya iş­let­mek, iş­let­tir­mek ve üre­ti­len elek­tri­ğin sa­tı­şı­nı yap­mak üze­re 233 sa­yı­lı KHK'ye tâbi ol­mak­sı­zın özel hu­kuk hü­küm­le­ri­ne tâbi şir­ket ku­rul­ma­sı­na ka­rar ve­ri­le­bi­lir. Bu kap­sam­da ku­ru­la­cak şir­ke­te özel sek­tör şir­ket­le­ri ta­lep et­tik­le­ri oran­da or­tak ola­bi­lir­ler.",

dü­zen­le­me­si­ne yer ve­ril­miş­tir.

Mad­de­nin (2). fık­ra­sın­da,

- Ka­mu şir­ket­le­ri­nin de bu Ya­sa kap­sa­mın­da­ki san­tral­le­ri ku­ra­bi­le­ce­ği,

- Bu amaç­la, Ba­kan­lar Ku­ru­lu'nun, san­tral kur­mak, kur­dur­mak ve/ve­ya iş­let­mek, iş­let­tir­mek ve üre­ti­len elek­tri­ğin sa­tı­şı­nı yap­mak üze­re, özel hu­kuk ku­ral­la­rı­na bağ­lı şir­ket ku­rul­ma­sı­na ka­rar ve­re­bi­le­ce­ği,

- Bu şir­ket­le­rin 233 sa­yı­lı Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me ku­ral­la­rı­na bağ­lı ol­ma­ya­ca­ğı,

- Ku­ru­la­cak şir­ke­te, özel sek­tör şir­ket­le­ri­nin is­tem­le­ri ora­nın­da or­tak ola­bi­le­ce­ği,

be­lir­til­miş­tir.

Ya­sa'nın 2. mad­de­sin­de, "şir­ket" kav­ra­mı­nın, elek­trik ener­ji­si üre­ti­mi yap­mak ama­cıy­la Ener­ji Pi­ya­sa­sı Dü­zen­le­me Ku­ru­mu'ndan li­sans al­mış üre­tim şir­ke­ti­ni ta­nım­la­dı­ğı be­lir­til­miş; 4628 sa­yı­lı Elek­trik Pi­ya­sa­sı Ya­sa­sı'nın 2. mad­de­si­nin dör­dün­cü fık­ra­sı­nın (a) ben­din­de ise, üre­tim et­kin­li­ği gös­te­re­bi­le­cek tü­zel­ki­şi­ler ara­sın­da, Elek­trik Üre­tim Ano­nim Şir­ke­ti ve bu Şir­ket'in ye­ni­den ya­pı­lan­dı­rıl­ma­sıy­la olu­şan di­ğer ka­mu üre­tim şir­ket­le­ri sa­yıl­mış­tır.

Do­la­yı­sıy­la, in­ce­le­nen Ya­sa'nın 6. mad­de­si­nin (2). fık­ra­sın­da ge­çen "ka­mu şir­ket­le­ri" kav­ra­mı­nın, Elek­trik Üre­tim Ano­nim Şir­ke­ti ve bu Şir­ket'in ye­ni­den ya­pı­lan­dı­rıl­ma­sıy­la olu­şan di­ğer ka­mu üre­tim şir­ket­le­ri­ni kap­sa­dı­ğı açık­tır.

Öte yan­dan, Ba­kan­lar Ku­ru­lu ka­ra­rıy­la özel hu­kuk ku­ral­la­rı­na bağ­lı ola­rak ku­ru­la­cak şir­ke­tin ser­ma­ye­si­nin ka­mu kay­na­ğı ol­du­ğun­da ve ku­ru­cu is­ten­ci yö­nün­den de bir ka­mu şir­ke­ti ola­ca­ğın­da kuş­ku bu­lun­ma­mak­ta­dır. Her ne ka­dar, ya­pı­lan dü­zen­le­me­de 233 sa­yı­lı Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me'ye bağ­lı ol­ma­ya­ca­ğı be­lir­til­miş ise de, bu şir­ke­tin, 233 sa­yı­lı Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me'de ta­nım­lan­dı­ğı bi­çi­miy­le, ser­ma­ye­si­nin tü­mü Dev­let'e iliş­kin, ik­ti­sa­di alan­da ti­ca­ri is­ter­le­re gö­re et­kin­lik gös­ter­mek üze­re ku­ru­lan bir ik­ti­sa­di dev­let te­şek­kü­lü ya da ge­nel ta­nı­mıy­la ka­mu ik­ti­sa­di te­şeb­bü­sü ni­te­li­ğin­de ol­du­ğu açık­tır.

Ya­pı­lan dü­zen­le­me­de, şir­ke­tin 233 sa­yı­lı Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me'ye bağ­lı ol­ma­dı­ğı­nın be­lir­til­me­si, bu Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me'nin ka­mu ik­ti­sa­di te­şeb­büs­le­ri per­so­nel re­ji­mi­ne, bağ­lı or­tak­lık ve iş­ti­rak­le­rin ku­rul­ma­sı­na, ma­li ku­ral­la­ra, tas­fi­ye yön­te­mi­ne, Baş­ba­kan­lık Yük­sek De­net­le­me Ku­ru­lu'nun ma­li, ida­ri ve tek­nik de­ne­ti­mi­ne, il­gi­li ba­kan­lı­ğın gö­ze­tim ve de­ne­ti­mi­ne iliş­kin ku­ral­la­rın bu şir­ket için uy­gu­lan­ma­ma­sı­nı sağ­la­ma­ya yö­ne­lik­tir.

Ana­ya­sa'nın 165. mad­de­sin­de, "ser­ma­ye­si­nin ya­rı­sın­dan faz­la­sı doğ­ru­dan doğ­ru­ya ve­ya do­lay­lı ola­rak Dev­le­te ait olan ka­mu ku­ru­luş ve or­tak­lık­la­rın" Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si'nce de­net­le­ne­ce­ği be­lir­til­miş­tir.

Bu ku­ral uya­rın­ca, Ya­sa'da ta­nı­nan yet­ki­ye da­ya­nı­la­rak ku­ru­la­cak şir­ke­tin, ser­ma­ye­si­nin % 50'si ka­mu­da kal­dı­ğı sü­re­ce, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si'nin de­ne­ti­mi­ne bağ­lı ola­ca­ğın­da du­rak­sa­ma bu­lun­ma­mak­ta­dır.

Bu ne­den­le, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si adı­na şir­ket de­ne­ti­mi­nin han­gi ku­rum­ca ya­pı­la­ca­ğı­nın Ya­sa'da be­lir­til­me­si ge­rek­mek­te­dir.

Öte yan­dan, Ana­ya­sa'nın 47. mad­de­si­nin üçün­cü fık­ra­sın­da, Dev­let'in, ka­mu ik­ti­sa­di te­şeb­büs­le­ri­nin ve di­ğer ka­mu tü­zel­ki­şi­le­ri­nin mül­ki­ye­tin­de bu­lu­nan iş­let­me ve var­lık­la­rın özel­leş­ti­ril­me­si­ne iliş­kin il­ke ve yön­tem­le­rin ya­say­la dü­zen­len­me­si ön­gö­rül­müş­tür.

İn­ce­le­nen Ya­sa'nın 6. mad­de­si­nin (2). fık­ra­sı­nın son tüm­ce­sin­de, "Bu kap­sam­da ku­ru­la­cak şir­ke­te özel sek­tör şir­ket­le­ri ta­lep et­tik­le­ri oran­da or­tak ola­bi­lir­ler." ku­ra­lı­na yer ve­ril­miş­tir.

Or­tak­lık, şir­ke­tin ku­ru­lu­şun­da ola­bi­le­ce­ği gi­bi, şir­ket ku­rul­duk­tan son­ra pay dev­ri yo­luy­la da sağ­la­na­bi­le­cek­tir. Ya­sa'nın ver­di­ği yet­ki­ye da­ya­na­rak, nük­le­er san­tral ku­rup elek­trik ener­ji­si üret­mek ve sat­mak üze­re, Ba­kan­lar Ku­ru­lu ka­ra­rıy­la ku­ru­la­cak olan ve ser­ma­ye­si­nin ya­rı­sın­dan faz­la­sı doğ­ru­dan ya da do­lay­lı ola­rak Dev­let'e iliş­kin bu­lu­nan, bir ka­mu ik­ti­sa­di te­şeb­bü­sü ni­te­li­ği ta­şı­yan bu şir­ke­te, son­ra­dan pay dev­ri yo­luy­la or­tak olun­ma­sı­nın, şir­ke­tin iş­let­me ve var­lık­la­rı­nın özel­leş­ti­ril­me­si ni­te­li­ğin­de ol­du­ğu açık­tır.

Bu du­rum­da, Ana­ya­sa'nın 47. mad­de­si uya­rın­ca özel­leş­tir­me­nin il­ke ve yön­tem­le­ri­nin Ya­sa'da be­lir­til­me­si ge­rek­mek­te­dir.

Oy­sa, in­ce­le­nen Ya­sa'da, yu­ka­rı­da açık­la­nan bi­çim­de bir özel­leş­tir­me ol­du­ğun­da kuş­ku bu­lun­ma­yan iş­le­min yön­te­mi gös­te­ril­me­miş, yal­nız­ca bu şir­ket­le­re özel sek­tör şir­ket­le­ri­nin is­tem­le­ri ora­nın­da or­tak ola­bi­le­cek­le­ri­nin be­lir­til­me­siy­le ye­ti­nil­miş­tir.

Bu ne­den­le, in­ce­le­nen Ya­sa'nın 6. mad­de­si, Ana­ya­sa­nın 47. mad­de­siy­le bağ­daş­ma­mak­ta­dır.

Ay­rı­ca, Ana­ya­sa'nın 47. mad­de­si­ne gö­re, özel­leş­tir­me­ye ka­rar ver­me yet­ki­si­nin Dev­let'e iliş­kin ol­ma­sı ge­rek­mek­te­dir. Oy­sa, in­ce­le­nen Ya­sa'nın 6. mad­de­si­nin (2). fık­ra­sı­nın son tüm­ce­sin­de, bu Ya­sa kap­sa­mın­da ku­ru­la­cak şir­ke­te, özel sek­tör şir­ket­le­ri­nin "ta­lep et­tik­le­ri oran­da or­tak ola­bi­le­cek­le­ri" be­lir­ti­le­rek özel­leş­tir­me­de ini­si­ya­tif özel sek­tö­re bı­ra­kıl­mış gö­rün­mek­te­dir.

İn­ce­le­nen Ya­sa'nın 6. mad­de­si­nin (2). fık­ra­sı, bu yön­den de Ana­ya­sa­nın 47. mad­de­siy­le bağ­daş­ma­mak­ta­dır.

2- Ya­sa'nın,

- 5. mad­de­si­nin (2) ve (4). fık­ra­la­rın­da,

"(2) Şir­ket san­tra­lın ku­rul­ma­sı aşa­ma­sın­da olu­şa­bi­le­cek her­han­gi bir za­ra­rın taz­mi­ni­ne yö­ne­lik, zo­run­lu ya­tı­rım si­gor­ta­sı yap­tır­mak­la ve san­tra­lın fa­ali­ye­ti sü­re­sin­ce olu­şa­cak atık­la­rın ta­şın­ma­sı, de­po­lan­ma­sı ve/ve­ya ber­ta­raf edil­me­si ile il­gi­li her tür­lü fi­nan­sal ma­li­yet­le­rin ve san­tra­lın iş­let­me sü­re­si­nin so­nun­da iş­let­me­den çı­kar­ma mas­raf­la­rı­nın kar­şı­lan­ma­sı için oluş­tu­ru­la­cak fon­la­ra kat­kı ile yü­küm­lü­dür.",

"(4) Atık yö­ne­ti­mi kap­sa­mın­da ge­çi­ci de­po­la­ma ve­ya ni­haî de­po­la­ma ye­ri­nin be­lir­len­me­si­ne, de­po­la­ma te­si­si­nin in­şa­sı­na, li­sans­lan­ma­sı­na, iş­le­til­me­si­ne ve iş­let­me­den çı­ka­rıl­ma­sı­na, ge­çi­ci de­po­la­ma ye­rin­de mu­ha­fa­za edi­le­cek ve­ya ni­haî de­po­la­ma ye­rin­de ber­ta­raf edi­le­cek kul­la­nıl­mış ya­kıt ya da yük­sek se­vi­ye­li atık­la­rın ta­şın­ma­sı­na ve iş­len­me­si­ne, rad­yo­ak­tif atık­la­rın yö­ne­ti­mi­ni sağ­la­ya­cak araş­tır­ma, ge­liş­tir­me fa­ali­yet­le­ri­nin yü­rü­tül­me­si­ne iliş­kin ma­li­yet­le­ri ve nük­le­er güç san­tra­lı­nın sö­kü­mün­den do­la­yı olu­şa­cak ma­li­yet­le­ri kar­şı­la­mak ama­cıy­la şir­ke­tin kat­kı­da bu­lu­na­ca­ğı URAH ve İÇH oluş­tu­ru­lur. Şir­ket, TA­EK ta­ra­fın­dan ya­yın­la­nan usûl ve esas­la­ra gö­re URAH ve İÇH'ye öde­me yap­mak­la yü­küm­lü­dür. URAH ve İÇH'ye iliş­kin iş­lem­ler tüm ver­gi­ler­den mu­af­tır. Bu he­sap­la­rın oluş­tu­rul­ma­sı ve ida­re­si­ne iliş­kin usûl ve esas­lar, TA­EK'in ve Ha­zi­ne Müs­te­şar­lı­ğı­nın gö­rü­şü alı­na­rak Ba­kan­lık ta­ra­fın­dan be­lir­le­nir. Öde­ne­cek pay­la­rı za­ma­nın­da ya­tır­ma­yan­lar için 21/7/1953 ta­rih­li ve 6183 sa­yı­lı Am­me Ala­cak­la­rı­nın Tah­sil Usûlü Hak­kın­da Ka­nun hü­küm­le­ri uy­gu­la­nır. URAH ve İÇH adı­na tah­sil edi­len ge­lir­ler ama­cı dı­şın­da kul­la­nı­la­maz.",

- 7. mad­de­si­nin (2). fık­ra­sın­da da,

"(2) Bu Ka­nun kap­sa­mın­da üze­rin­de san­tral ku­ru­la­cak ta­şın­maz­la­rın Ha­zi­ne­nin özel mül­ki­ye­tin­de ve­ya Dev­le­tin hü­küm ve ta­sar­ru­fu al­tın­da bu­lun­ma­sı ha­lin­de, bu ta­şın­maz­lar üze­rin­de şir­ket le­hi­ne, Ma­li­ye Ba­kan­lı­ğı ta­ra­fın­dan di­ğer ka­mu ku­rum ve­ya ku­ru­luş­la­rı­nın mül­ki­ye­tin­de bu­lun­ma­sı ha­lin­de ise Ba­kan­lar Ku­ru­lu ka­ra­rı ile be­del­siz ola­rak kul­lan­ma iz­ni, ir­ti­fak hak­kı te­sis edi­lir. Bu ta­şın­maz­la­ra iliş­kin söz­leş­me­le­rin sü­re­le­ri­nin so­nun­da, ma­li­ye­ti 5 in­ci mad­de­nin dör­dün­cü fık­ra­sı kap­sa­mın­da oluş­tu­ru­lan fon­lar­dan kar­şı­lan­mak üze­re nük­le­er güç san­tra­lı­nın sö­kül­me­si zo­run­lu­dur. Sö­küm işin­den ve ta­şın­ma­zın çev­re ku­ral­la­rı kap­sa­mın­da ka­bul edi­le­bi­lir ha­le ge­ti­ri­le­rek Ha­zi­ne­ye ia­de­sin­den şir­ket so­rum­lu­dur. Bu iş­lem­ler için fon kay­nak­la­rı­nın ye­ter­siz kal­ma­sı du­ru­mun­da ma­li­yet­ler Ha­zi­ne ta­ra­fın­dan kar­şı­la­nır.",

dü­zen­le­me­le­ri­ne yer ve­ril­miş­tir.

Dü­zen­le­me­ler­de,

- Elek­trik ener­ji­si üret­mek ama­cıy­la Elek­trik Pi­ya­sa­sı Dü­zen­le­me Ku­ru­mu'ndan li­sans al­mış üre­tim şir­ke­ti­nin, iş­let­me sü­re­si­nin so­nun­da san­tra­li iş­let­me­den çı­kar­ma mas­raf­la­rı­nın kar­şı­lan­ma­sı için oluş­tu­ru­la­cak fon­la­ra kat­kı yap­mak­la yü­küm­lü ol­du­ğu,

- Nük­le­er güç san­tra­lı­nın sö­kü­mün­den do­la­yı olu­şa­cak ma­li­yet­le­ri kar­şı­la­mak ama­cıy­la, şir­ke­tin kat­kı­da bu­lu­na­ca­ğı "ulu­sal rad­yo­ak­tif atık he­sa­bı (URAH)" ile "iş­let­me­den çı­kar­ma he­sa­bı (İÇH)"nın oluş­tu­ru­la­ca­ğı,

Üze­rin­de san­tral ku­ru­la­cak ta­şın­maz­la­ra iliş­kin söz­leş­me sü­re­le­ri­nin so­nun­da, ma­li­ye­ti 5. mad­de­nin (4). fık­ra­sı kap­sa­mın­da ön­gö­rü­len fon­lar­dan kar­şı­lan­mak üze­re nük­le­er güç san­tra­lı­nın sö­kül­me­si­nin zo­run­lu ol­du­ğu,

- Sö­küm işin­den ve ta­şın­ma­zın çev­re ku­ral­la­rı kap­sa­mın­da ka­bul edi­le­bi­lir du­ru­ma ge­ti­ri­le­rek Ha­zi­ne'ye ge­ri ve­ril­me­sin­den şir­ke­tin so­rum­lu bu­lun­du­ğu,

- Sö­küm ve ta­şın­ma­zın çev­re ku­ral­la­rı kap­sa­mın­da ka­bul edi­le­bi­lir du­ru­ma ge­ti­ril­me­si iş­lem­le­ri için fon kay­nak­la­rı­nın ye­ter­siz kal­ma­sı du­ru­mun­da, özen­dir­me ni­te­li­ğin­de, ma­li­yet­le­rin Ha­zi­ne'ce kar­şı­la­na­ca­ğı,

be­lir­til­miş­tir.

Bu ku­ral­lar­dan an­la­şı­la­ca­ğı gi­bi, nük­le­er san­tra­lin sö­kü­mü ve ta­şın­ma­zın çev­re ku­ral­la­rı yö­nün­den ka­bul edi­le­bi­lir du­ru­ma dö­nüş­tü­rül­me­si için ya­pı­la­cak gi­der­ler, şir­ke­tin de kat­kı ya­pa­ca­ğı fo­nun ye­ter­siz kal­ma­sı du­ru­mun­da Ha­zi­ne'ce kar­şı­la­na­cak­tır.

Nük­le­er san­tral­la­rın iş­let­me sü­re­le­ri­nin so­nun­da sö­kül­me­si­nin, ku­rul­ma­sı ka­dar ve bel­ki de da­ha faz­la ma­li­yet ge­rek­tir­di­ği, Dün­ya uy­gu­la­ma­la­rın­dan bi­li­nen bir ger­çek­tir.

Ni­te­kim, in­ce­le­nen Ya­sa'yla, bu du­rum gö­ze­ti­le­rek, nük­le­er san­tra­lin iş­let­me sü­re­si­nin so­nun­da sö­kül­me­si için ge­re­ken ma­li­ye­tin şir­ket üze­rin­de bı­ra­kıl­ma­dı­ğı; bu­nun ye­ri­ne, sö­küm işi­nin bu amaç­la oluş­tu­ru­lan fon­lar­dan kar­şı­lan­ma­sı esa­sı­nın be­nim­sen­di­ği; hat­ta, fon kay­nak­la­rı­nın bu iş­lem­ler için ye­ter­siz kal­ma­sı du­ru­mun­da ma­li­ye­tin Ha­zi­ne ta­ra­fın­dan kar­şı­la­na­ca­ğı­nın be­lir­til­di­ği gö­rül­mek­te­dir.

Böy­le­ce, dü­zen­le­me­nin Ha­zi­ne'ye bü­yük bir ma­li yük ge­ti­re­ce­ği an­la­şıl­mak­ta­dır.

Oy­sa, in­ce­le­nen Ya­sa, ge­nel ola­rak, ser­best­leş­ti­ril­miş ener­ji pi­ya­sa­sı sis­te­mi için­de, ka­mu kay­nak­la­rı kul­la­nıl­ma­dan, özel sek­tör üre­tim şir­ket­le­ri­nin nük­le­er güç san­tra­lı ku­rup elek­trik ener­ji­si üret­me­si­ni özen­di­ri­ci ku­ral­lar içer­mek­te­dir. Bu­na kar­şı­lık, nük­le­er güç san­tral­la­rı­nın sö­kül­me­si için fon kay­nak­la­rı­nın ye­ter­siz kal­ma­sı du­ru­mun­da bu işin ma­li­ye­ti­nin Ha­zi­ne ta­ra­fın­dan kar­şı­lan­ma­sı ise, "teş­vik" ola­rak ön­gö­rül­müş ol­sa da, Ya­sa'da bir çe­liş­ki ola­rak gö­rül­mek­te­dir.

Ya­sa'nın, nük­le­er güç san­tra­lı­nın sö­kü­mün­den do­la­yı olu­şa­cak ma­li­yet­le­ri kar­şı­la­ma­yı da amaç­la­yan ve şir­ke­tin kat­kı­da bu­lu­na­ca­ğı "iş­let­me­den çı­kar­ma he­sa­bı (İÇH)"na iliş­kin 5. mad­de­si­nin (4). fık­ra­sın­da, bu he­sa­bın oluş­tu­rul­ma­sı ve yö­ne­ti­mi­ne iliş­kin il­ke ve yön­tem­le­rin Ener­ji ve Ta­bii Kay­nak­lar Ba­kan­lı­ğı'nca sap­ta­na­ca­ğı ku­ra­la bağ­lan­mış­tır. Do­la­yı­sıy­la, şir­ke­tin bu he­sa­ba öde­ye­ce­ği pa­yın be­lir­len­me­si yön­te­mi de, Ener­ji ve Ta­bii Kay­nak­lar Ba­kan­lı­ğı'na bı­ra­kıl­mış­tır.

Nük­le­er san­tral­la­rın iş­let­me sü­re­le­ri­nin so­nun­da sö­kül­me­si­nin, san­tra­lın ku­rul­ma­sı ka­dar ve bel­ki de da­ha faz­la ma­li­yet ge­rek­tir­di­ği ger­çe­ği ve sö­küm ma­li­ye­ti­nin so­nuç­ta Ha­zi­ne'ce üst­le­ni­le­bi­le­ce­ği gö­ze­til­di­ğin­de, san­tral ku­ra­rak elek­trik ener­ji­si sa­ta­cak şir­ke­tin bu he­sa­ba kat­kı­sı­nın, iş­let­me sü­re­si so­nun­da san­tra­lın sö­kül­me­si ma­li­ye­ti­ni kar­şı­la­ma­ya ye­te­cek tu­tar­da ol­ma­sı­nı sağ­la­ya­cak öl­çüt­le­re Ya­sa'da yer ve­ril­me­si­nin ka­mu ya­ra­rı ge­re­ği ol­du­ğu açık­tır.

Öte yan­dan, ye­ter­siz kal­ma­sı du­ru­mun­da Ha­zi­ne'ce kar­şı­la­nan san­tra­lın sö­kül­me­si ma­li­ye­ti­nin, as­lın­da bu iş­le­mi yap­mak­la yü­küm­lü olan ve iş­let­me sü­re­sin­ce üret­ti­ği elek­trik ener­ji­si­ni sa­ta­rak ge­lir el­de et­miş bu­lu­nan şir­ket­ten ge­ri alı­na­ca­ğı­na iliş­kin bir ku­ra­la Ya­sa'da yer ve­ril­me­me­si­ni de ka­mu ya­ra­rıy­la bağ­daş­tır­mak güç­tür.

Ya­yım­lan­ma­sı yu­ka­rı­da açık­la­nan ge­rek­çe­ler­le uy­gun gö­rül­me­yen 5654 sa­yı­lı "Nük­le­er Güç San­tral­la­rı­nın Ku­rul­ma­sı ve İş­le­til­me­si ile Ener­ji Sa­tı­şı­na İliş­kin Ka­nun", 5, 6 ve 7. mad­de­le­ri­nin Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si'nce bir kez da­ha gö­rü­şül­me­si için, Ana­ya­sa'nın 89 ve 104. mad­de­le­ri uya­rın­ca ili­şik­te ge­ri gön­de­ril­miş­tir.

                                                                                           Ah­met Nec­det Se­zer

                                                                                              Cum­hur­baş­ka­nı

BAŞ­KAN - Bil­gi­le­ri­ni­ze su­nul­muş­tur.

Baş­ba­kan­lı­ğın Ana­ya­sa'nın 82'nci mad­de­si­ne gö­re ve­ril­miş bir tez­ke­re­si var­dır, oku­tup oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım.

Bu­yu­run.

2.- Baş­ba­kan Re­cep Tay­yip Er­do­ğan'ın Su­ri­ye'ye yap­tı­ğı resmî zi­ya­re­te ka­tıl­ma­sı uy­gun gö­rü­len mil­let­ve­kil­le­ri­ne iliş­kin Baş­ba­kan­lık tez­ke­re­si (3/1280)

24/5/2007

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

Ha­lep Sta­dı'nın açı­lı­şı­na ka­tıl­mak üze­re, bir he­yet­le bir­lik­te 3 Ni­san 2007 ta­ri­hin­de Su­ri­ye'ye yap­tı­ğım resmî zi­ya­re­te ek­li lis­te­de ad­la­rı ya­zı­lı mil­let­ve­kil­le­ri­nin de iş­ti­rak et­me­si uy­gun gö­rül­müş ve bu ko­nu­da­ki Ba­kan­lar Ku­ru­lu Ka­ra­rı­nın su­re­ti ili­şik­te gön­de­ril­miş­tir.

Ana­ya­sa­nın 82 nci mad­de­si­ne gö­re ge­re­ği­ni arz ede­rim.

                                                                                        Re­cep Tay­yip Er­do­ğan

                                                                                                   Baş­ba­kan

                             Lis­te

Sa­dul­lah Er­gin             Ha­tay Mil­let­ve­ki­li

Ha­san Ka­ra                   Ki­lis Mil­let­ve­ki­li

BAŞ­KAN - Ka­bul eden­ler…

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) - Ka­rar ye­ter sa­yı­sı is­ti­yo­rum Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN - Ka­rar ye­ter sa­yı­sı­nı ara­ya­ca­ğım.

Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­rar ye­ter sa­yı­sı yok­tur.

Bir­le­şi­me beş da­ki­ka ara ve­ri­yo­rum.

Ka­pan­ma Sa­ati: 11.16

 

İKİN­Cİ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 11.43

BAŞ­KAN : Baş­kan Ve­ki­li Nev­zat PAK­DİL

KÂTİP ÜYE­LER : Ya­şar TÜ­ZÜN (Bi­le­cik), Meh­met DA­NİŞ (Ça­nak­ka­le)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 112'nci Bir­le­şi­mi­nin İkin­ci Otu­ru­mu­nu açı­yo­rum.

Baş­ba­kan­lık tez­ke­re­si­nin oy­lan­ma­sın­da ka­rar ye­ter sa­yı­sı bu­lu­na­ma­mış­tı. Şim­di tez­ke­re­yi ye­ni­den oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım ve ka­rar ye­ter sa­yı­sı­nı ara­ya­ca­ğım.

Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir, ka­rar ye­ter sa­yı­sı var­dır.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, alı­nan ka­rar ge­re­ğin­ce "Ka­nun Ta­sa­rı ve Tek­lif­le­ri ile Ko­mis­yon­lar­dan Ge­len Di­ğer İş­ler" kıs­mı­na ge­çi­yo­ruz.

IV. - KA­NUN TA­SA­RI VE TEK­LİF­LE­Rİ İLE KO­MİS­YON­LAR­DAN

GE­LEN Dİ­ĞER İŞ­LER

1.- Ça­nak­ka­le Mil­let­ve­kil­le­ri Meh­met Da­niş ve İb­ra­him Köş­de­re'nin, Ge­li­bo­lu Ya­rı­ma­da­sı Ta­ri­hi Mil­li Par­kı Ka­nu­nu­na Ge­çi­ci Bir Mad­de Ek­len­me­si­ne Da­ir Ka­nun Tek­li­fi (Ka­mu İha­le Ka­nu­nu­na Ge­çi­ci Mad­de Ek­len­me­si­ne Da­ir Ka­nun Tek­li­fi) ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/212) (S. Sa­yı­sı: 305)

BAŞ­KAN - 1'in­ci sı­ra­da yer alan ka­nun tek­li­fi­nin ge­ri alı­nan mad­de­le­riy­le il­gi­li ko­mis­yon ra­po­ru gel­me­di­ğin­den, tek­li­fin gö­rüş­me­le­ri­ni er­te­li­yo­ruz.

2'nci sı­ra­da yer alan, Ba­zı Ka­mu Ala­cak­la­rı­nın Tah­sil ve Ter­ki­ni­ne İliş­kin Ka­nun Ta­sa­rı­sı ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru'nun gö­rüş­me­le­ri­ne kal­dı­ğı­mız yer­den de­vam ede­ce­ğiz.

2.- Ba­zı Ka­mu Ala­cak­la­rı­nın Tah­sil ve Ter­ki­ni­ne İliş­kin Ka­nun Ta­sa­rı­sı ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (1/1030) (S. Sa­yı­sı: 904)

BAŞ­KAN - Ko­mis­yon? Yok.

Er­te­len­miş­tir.

3'ün­cü sı­ra­da yer alan, Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si Grup Baş­kan­ve­ki­li Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Fa­ruk Çe­lik'in, İmar Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi ve Ba­yın­dır­lık, İmar, Ulaş­tır­ma ve Tu­rizm ile Ada­let Ko­mis­yon­la­rı Ra­por­la­rı­nın gö­rüş­me­le­ri­ne kal­dı­ğı­mız yer­den de­vam ede­ce­ğiz.

3.- Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si Grup Baş­kan­ve­ki­li Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Fa­ruk Çe­lik'in, İmar Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi ve Ba­yın­dır­lık, İmar, Ulaş­tır­ma ve Tu­rizm ile Ada­let Ko­mis­yon­la­rı Ra­por­la­rı (2/820) (S. Sa­yı­sı: 1337)

BAŞ­KAN - Ko­mis­yon? Yok.

Er­te­len­miş­tir.

4'ün­cü sı­ra­da yer alan, An­ka­ra Mil­let­ve­kil­le­ri Ey­yüp Sa­nay ve Nur Do­ğan To­pa­loğ­lu'nun; Do­ğal Gaz Pi­ya­sa­sı Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru'nun gö­rüş­me­le­ri­ne baş­la­ya­ca­ğız.

4.- An­ka­ra Mil­let­ve­kil­le­ri Ey­yüp Sa­nay ve Nur Do­ğan To­pa­loğ­lu'nun, Do­ğal Gaz Pi­ya­sa­sı Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/1018) (S. Sa­yı­sı: 1425) (x)

(x) 1425 S. Sayılı Basmayazı tutanağa eklidir.

BAŞ­KAN - Ko­mis­yon? Ye­rin­de.

Hükûmet? Ye­rin­de.

Ko­mis­yon ra­po­ru 1425 sı­ra sa­yı­sıy­la bas­tı­rı­lıp da­ğı­tıl­mış­tır.

Tek­li­fin tü­mü üze­rin­de, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ke­mal Kı­lıç­da­roğ­lu.

Sa­yın Kı­lıç­da­roğ­lu, bu­yu­run. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

CHP GRU­BU ADI­NA KE­MAL KI­LIÇ­DA­ROĞ­LU (İs­tan­bul) - Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­kan.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, bu­gün bir ka­nun tek­li­fi­ni gö­rü­şe­ce­ğiz ilk sı­ra­da. Şim­di, ve­ri­len ka­nun tek­li­fi­nin ge­nel ge­rek­çe­si­ni iz­ni­niz­le oku­mak is­ti­yo­rum: "4646 Sa­yı­lı Do­ğal Gaz Pi­ya­sa­sı Ka­nu­nu­nun ama­cı; do­ğal ga­zın ka­li­te­li, sü­rek­li, ucuz, re­ka­be­te da­ya­lı esas­lar çer­çe­ve­sin­de çev­re­ye za­rar ver­me­ye­cek şe­kil­de tü­ke­ti­ci­le­rin kul­la­nı­mı­na su­nul­ma­sı…" De­mek ki, ge­nel ge­rek­çe­de di­yor ki: Bi­zim bu ka­nun tek­li­fi­ni ver­me­mi­zin te­mel ama­cı, tü­ke­ti­ci­ler ucuz do­ğal gaz kul­lan­sın­lar.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, aca­ba, ger­çek­ten de, bu tek­lif ka­bul edi­lip yü­rür­lü­ğe gir­di­ğin­de, An­ka­ra hal­kı ucuz do­ğal gaz kul­la­na­cak mı? Şim­di, ka­nun tek­li­fi­ne ba­kı­yo­ruz, ka­nun tek­li­fin­de, bel­li bir fi­yat ge­ti­ril­miş. Di­yor ki 1'in­ci mad­de­sin­de: "Bi­rim hiz­met ve amor­tis­man be­de­li ola­rak 5,5 sent, ta­şı­ma be­de­li ola­rak da 0,7 sent ABD do­la­rı kar­şı­lı­ğı bir de­ğer bi­çi­li­yor."

Şim­di, 5,5 sent, aca­ba ucuz mu­dur pa­ha­lı mı­dır, bu­na bir ba­ka­lım. Es­ki­şe­hir ve Bur­sa'ya bak­tı­ğı­mız­da 2,5 sent gö­rü­lü­yor. Pe­ki, na­sıl olu­yor da, Es­ki­şe­hir ve Bur­sa'da tü­ke­ti­ci­ye 2,5 sent­ten ve­ri­len bir do­ğal gaz, ka­nun tek­li­fiy­le An­ka­ra hal­kı­na 5,5 sent­ten ve­ri­lir? Hat­ta, da­ha çar­pı­cı bir ör­nek ve­re­yim si­ze: Trak­ya do­ğal gaz da­ğı­tım iha­le­si ya­pıl­dı ve do­ğal gaz da­ğı­tım iha­le­si­ne sı­fır, al­tı­nı bir da­ha çi­zi­yo­rum de­ğer­li ar­ka­daş­lar, sı­fır bi­rim hiz­met ve amor­tis­man be­de­li ka­bul edil­di. Böy­le bir ra­kam var­ken or­ta­da, siz, An­ka­ra hal­kı­na, 5,5 sent­lik bir fi­ya­tı da­ya­tı­yor­su­nuz.

Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, ak­lı­mı­za şu ge­le­bi­lir ta­bii: Bu 5,5 sen­ti biz ni­çin ka­bul edi­yo­ruz? 5,5 sen­ti ka­bul et­me­mi­zin te­mel ne­de­ni, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin içi­ne düş­müş ol­du­ğu borç ba­ta­ğı.

Şim­di, ba­kın, şu, Ha­zi­ne Müs­te­şar­lı­ğı­nın son ola­rak ya­yın­la­dı­ğı Ka­mu Borç Yö­ne­ti­mi Ra­po­ru. Bu Ra­por­da, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin borç­la­rı­na ba­kı­yo­ruz. 2006 yı­lın­da 822 mil­yon YTL olan borç, 2007'nin Mart ayın­da 902 mil­yon YTL'ye çık­mış du­rum­da. Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­ne bağ­lı EGO Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­ne ba­kı­yo­ruz, bu­nun da, 2007 Mart ayı iti­ba­rıy­la bor­cu 1 mil­yar 142 mil­yon YTL'ye çık­mış, ya­ni, 1,1 kat­ril­yon li­ra An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin bor­cu var. Şim­di, bu ka­dar borç­lu olan bir be­le­di­ye, aca­ba borç­la­rı­nı sa­da­kat­le ödü­yor mu, onun üze­rin­de de du­ra­lım. Yi­ne, Ha­zi­ne Müs­te­şar­lı­ğı­nın ya­yın­la­dı­ğı Ka­mu Borç Yö­ne­ti­mi Ra­po­ru'na ba­kı­yo­ruz, 2004, 2005, 2006, 2007 yıl­la­rın­da An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­sin­den ger­çek­le­şen tah­si­la­tın kar­şı­sın­da sı­fır ya­zı­lı.

Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin ba­şın­da olan ki­şi, ka­mu­oyu­nun ga­yet ya­kın­dan ta­nı­dı­ğı Sa­yın Me­lih Gök­çek. Bir be­le­di­ye baş­ka­nı­nın te­mel gö­re­vi sa­de­ce yurt­taş­la­rı­na ge­rek­li hiz­me­ti ver­mek de­ğil, ay­nı za­man­da yurt­taş­la­rı­nın dı­şın­da dev­le­te kar­şı olan yü­küm­lü­lü­ğü­nü de ye­ri­ne ge­tir­mek­tir. Pe­ki, na­sıl olu­yor da An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si dev­le­te kar­şı olan yü­küm­lü­lük­le­ri­ni, di­ğer ka­mu ku­ru­luş­la­rı­na olan yü­küm­lü­lük­le­ri­ni ye­ri­ne ge­tir­mi­yor? Ye­ri­ne ge­tir­mi­yor, ama bu­na kar­şı­lık da Hükûmet ses­siz­li­ği­ni ıs­rar­la ko­ru­yor.

Şim­di, ba­kın, bu­nun­la An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­ni kur­tar­ma ope­ras­yo­nu yap­mak is­ti­yor Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si Gru­bu. Şim­di, aca­ba, di­ğer bor­cu olan be­le­di­ye­ler için böy­le bir tek­lif var mı? Ha­yır, yok. Pe­ki, borç­suz olan di­ğer bü­yük­şe­hir be­le­di­ye­le­ri var -ör­ne­ğin, İs­tan­bul Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si, ör­ne­ğin İz­mir Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si- on­lar borç­la­rı­nı öder­ken, aca­ba, on­la­ra Hükûmet her­han­gi bir şe­kil­de bir ek öde­me ya­pı­yor mu, bir ek yar­dım sağ­lı­yor mu? Ha­yır, o da yok. Bü­tün so­run, biz An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­ni borç ba­ta­ğın­dan kur­ta­ra­ca­ğız.

Oy­sa, gö­nül şu­nu is­ter­di: An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si bu pa­ra­yı kul­lan­ma­yıp ne yap­tı, ne­re­ye har­ca­dı, sa­vur­gan­ca kul­lan­dı mı kul­lan­ma­dı mı; bu, ma­ale­sef, ye­te­ri ka­dar ser­gi­len­miş, sor­gu­lan­mış de­ğil.

Şim­di, ba­kın, bu ya­say­la BO­TAŞ'a ait fa­iz­ler, ferîle­ri ve ce­za­la­rı si­li­ni­yor. Şim­di, BO­TAŞ Ge­nel Mü­dür­lü­ğü, bir ano­nim şir­ket, ti­ca­ri fa­ali­yet ya­pan bir ano­nim şir­ket, kârlı­lık esa­sı­na gö­re ça­lı­şan bir ano­nim şir­ket. Bu ano­nim şir­ke­tin tek ta­lih­siz­li­ği, bir dev­let ku­ru­lu­şu ol­ma­sı. Dev­let ku­ru­lu­şu ol­du­ğu için bu­nun borç­la­rı­nı, fa­iz­le­ri­ni si­li­yor­su­nuz, ferîle­ri­ni si­li­yor­su­nuz, ce­za­la­rı si­li­yor­su­nuz. Ni­çin? An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­ni kur­tar­mak için. Ve ya­rın şöy­le ge­le­cek, de­ne­cek ki: BO­TAŞ iyi ça­lış­mı­yor, BO­TAŞ za­rar edi­yor, BO­TAŞ yö­ne­ti­ci­le­ri ba­şa­rı­sız­dır. Oy­sa, o ba­şa­rı­sız­lık eğer ola­cak­sa, onun kay­na­ğın­da, onun al­tın­da Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si­nin ik­ti­da­rı ol­du­ğu­nu unut­ma­mak ge­re­ki­yor.

Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, bir baş­ka önem­li nok­ta­ya da­ha geç­mek is­ti­yo­rum. Aca­ba, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si bu pa­ra­la­rı ala­mı­yor mu, tah­sil ede­mi­yor mu? Öy­le ya, do­ğal gaz pa­ra­sı­nı tah­sil ede­me­ye­bi­lir, ala­ma­dı­ğı için de bu borç­la­rı­nı öde­ye­me­miş ola­bi­lir. Bu­ra­dan bü­tün An­ka­ra­lı yurt­taş­la­ra ses­le­ni­yo­rum: Aca­ba do­ğal ga­zı ve­re­si­yey­le alan bir tek abo­ne var mı? Böy­le bir şey söz ko­nu­su de­ğil. Bü­tün do­ğal gaz abo­ne­le­ri gi­dip pe­şin alır­lar, pe­şin be­del­le­ri­ni öder­ler, kart­la­rı­na do­ğal gaz be­de­li­ni yük­ler­ler ve ge­lip sa­yaç­la­rı­na ta­kar­lar. De­mek ki, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si bü­tün pa­ra­la­rı pe­şin alı­yor.

Şim­di, ben bu­nu Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nun­da di­le ge­tir­di­ğim­de, Sa­yın Me­lih Gök­çek ay­nen şöy­le söy­le­di: "Çan­ka­ya Be­le­di­ye­si Bü­yük­şeh­re do­ğal gaz be­del­le­ri­ni öde­mi­yor." Şim­di, ben de ta­bii, me­rak et­tim, Çan­ka­ya Be­le­di­ye­si aca­ba Bü­yük­şeh­re ni­çin be­de­li öde­me­sin? Çan­ka­ya Be­le­di­ye­si­ni ara­dım "Ar­ka­daş, her­kes pe­şin pa­ray­la do­ğal ga­zı alır­ken, siz ni­ye pa­ra­nı­zı öde­mi­yor­su­nuz?" Hat­ta, Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nun­da, eğer Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin Çan­ka­ya'dan ala­ca­ğı var, al­mı­yor­sa, ge­rek­li iş­le­mi de yap­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni söy­le­dik.

Şim­di, or­ta­ya çı­kan tab­lo şu: Çan­ka­ya Be­le­di­ye­si de tıp­kı di­ğer abo­ne­ler gi­bi, do­ğal gaz­la il­gi­li alım­la­rı­nı pe­şin ya­pı­yor. Ya­ni, Sa­yın Me­lih Gök­çek, Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nun­da bü­tün Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu üye­le­ri­ni ya­nılt­mış­tır, doğ­ru­yu söy­le­me­miş­tir. Doğ­ru­yu söy­le­me­di­ği için de bu­ra­dan ken­di­si­ni kı­nı­yo­rum. Çün­kü, bir be­le­di­ye baş­ka­nı­nın te­mel gö­re­vi, yurt­taş­la­rı­na doğ­ru­yu söy­le­mek ol­du­ğu gi­bi, Par­la­men­to­da mil­let­ve­kil­le­ri­ne de doğ­ru­yu söy­le­mek­tir.

Şim­di, ba­kın, baş­ka bir ga­ra­bet­le kar­şı­laş­tık Çan­ka­ya Be­le­di­ye­siy­le ko­nu­şun­ca. Çan­ka­ya Be­le­di­ye­si­nin Bü­yük­şeh­re borç­la­rı var, doğ­ru. Borç­la­rı­nı öde­mek için ya­zı ya­zı­yor­lar. Ha­zi­ne Müs­te­şar­lı­ğı­nın eş gü­dü­mün­de bu borç­lar kar­şı­lık­lı si­li­ni­yor, uz­laş­ma ya­pı­lı­yor. Bu­gü­ne ka­dar uz­laş­ma yap­ma­yan tek bir ku­ru­luş var, o da An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si.

Şim­di, ba­kın, ben si­ze bir Ba­kan­lar Ku­ru­lu ka­ra­rı oku­ya­ca­ğım de­ğer­li ar­ka­daş­lar. 21 Şu­bat 2007'de Resmî Ga­ze­te'de ya­yım­la­nan Ba­kan­lar Ku­ru­lu ka­ra­rı, Sa­yın Baş­ba­kan ve ba­kan­la­rın im­za­la­rı var:

"Kap­sam

MAD­DE 1- (1) An­ka­ra İli Çan­ka­ya Be­le­di­ye­si­nin Uz­laş­ma Ko­mis­yo­nu ile yap­tı­ğı ta­kas, mah­sup ve ke­sin­ti iş­lem­le­ri­nin ek­li uz­laş­ma ko­mis­yo­nu ka­ra­rın­da yer al­dı­ğı şek­liy­le onay­lan­ma­sı­na ka­rar ve­ril­miş­tir." Yi­ne de­vam edi­yor: "Çan­ka­ya Be­le­di­ye­si­nin uz­laş­ma kap­sa­mı­na alı­nan borç ve ala­cak­la­rı için tat­bik edil­miş ha­ciz­ler her­han­gi bir iş­le­me ge­rek kal­ma­dan ala­cak­lı ku­ru­luş­lar ta­ra­fın­dan kal­dı­rı­lır."

Siz de ta­bii, di­ye­cek­si­niz ki: Hükûmet AKP Hükûme­ti, be­le­di­ye baş­ka­nı AKP'den se­çi­len bir be­le­di­ye baş­ka­nı, Resmî Ga­ze­te'de de bir Ba­kan­lar Ku­ru­lu ka­ra­rı ya­yın­lan­dı, herhâlde Sa­yın Me­lih Gök­çek de bu Ba­kan­lar Ku­ru­lu ka­ra­rı­na uyar. Ba­kı­yo­ruz, ger­çek­ten uyu­yor mu? Yi­ne il­ginç­tir ar­ka­daş­lar bu da ger­çek­ten, bu Ba­kan­lar Ku­ru­lu ka­ra­rı­nın ge­re­ği ya­pıl­mak üze­re Çan­ka­ya Be­le­di­ye­si sor­du­ğun­da, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si Hu­kuk Mü­şa­vir­li­ği şu ce­va­bı ve­ri­yor: "Söz ko­nu­su Ba­kan­lar Ku­ru­lu ka­ra­rı­na kar­şı da Mü­şa­vir­li­ği­miz­ce yü­rüt­me­yi dur­dur­ma is­tem­li da­va açıl­mış olup, bu da­va so­nu­cu­nun bek­len­me­si ge­rek­ti­ği ka­na­atin­de­yiz." Ya­ni, siz sa­nı­yor­su­nuz ki, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si AKP Hükûme­ti­nin Ba­kan­lar Ku­ru­lu ka­ra­rı­na uyu­yor. Hiç öy­le de­ğil. An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si Ba­kan­lar Ku­ru­lu ka­ra­rı­na uy­ma­dı­ğı­nı az ön­ce oku­du­ğum ya­zıy­la or­ta­ya koy­muş olu­yor. O za­man siz sor­maz mı­sı­nız de­ğer­li ar­ka­daş­lar: Bu ne bi­çim Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si, bu ne bi­çim Hükûmet" Eğer bu Hükûme­tin ya­yın­la­dı­ğı Ba­kan­lar Ku­ru­lu ka­ra­rı uy­gu­lan­ma­ya­cak­sa, bu Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­ne ne ge­rek var? Ni­çin o Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı ora­da otu­ru­yor?

Siz, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu bil­gi­le­rin tü­mün­den yok­sun­su­nuz, bu bil­gi­ler si­ze ve­ril­mi­yor, siz bu bil­gi­le­ri iz­le­mi­yor­su­nuz ve ken­di hak­kı­nı­zı, bil­gi­len­me hak­kı­nı­zı da­hi kul­lan­mı­yor­su­nuz ve gel­miş­si­niz, ben Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­ni na­sıl kur­ta­ra­ca­ğım di­ye, özel ya­sa ge­ti­ri­yor­su­nuz bu­ra­ya. Ar­ka­daş­lar, han­gi in­sa­fa, han­gi vic­da­na sı­ğar bu?

Şim­di, ba­kın de­ğer­li ar­ka­daş­lar, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­ne de­dim ki: "Bu pa­ra­la­rı, top­la­dı­ğı pa­ra­la­rı öde­me­di. EGO'nun 1,1 kat­ril­yon li­ra bor­cu var." Sor­maz mı­sı­nız ar­ka­daş­lar: "Bu pa­ra­yı pe­şin al­dın, ne yap­tın, ne­re­de kul­lan­dın sen bu pa­ra­yı?" Siz, bu so­ru­yu da­hi sor­mu­yor­su­nuz? Böy­le şey olur mu ar­ka­daş­lar? Eğer siz onun bor­cu­nu si­le­cek­se­niz, ön­ce, kul­lan­dı­ğı pa­ra­la­rın he­sa­bı­nı Plan Büt­çe Ko­mis­yo­nu­na ve di­ğer üye­le­re ver­mek zo­run­da­dır.

Ba­kın, ben, Plan Büt­çe Ko­mis­yo­nun­da, An­ka­ra ha­va­ala­nı yo­lu­nu yap­tı­ğı için ken­di­si­ni kut­la­dım, "Gü­zel bir yol yap­tın, te­şek­kür edi­yo­ruz." de­dim. Ama, bir so­ru sor­dum: "Siz bu yo­lu ka­ça yap­tı­nız?" Öy­le ya, bu so­ru­yu da be­nim sor­ma hak­kım var. Ön­ce de­di ki: "80 mil­yon do­lar." Son­ra vaz­geç­ti, de­di ki: "80 tril­yo­na mal ol­du bi­ze." Ve şu­nu ifa­de et­ti: "80 tril­yo­na mal ol­du, 15 ki­lo­met­re­lik bir yol­dur ve bu yo­lu, ke­sin­lik­le, bu­nun al­tın­da ya­pan hiç­bir fir­ma ola­maz; en dü­şük, yo­lu biz yap­tık." de­di. Ben de git­tim, Ka­ra­yol­la­rı Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­nü ara­dım, olur ya, han­gi­si doğ­ru­dur di­ye.

Ba­kın de­ğer­li ar­ka­daş­lar, 15 ki­lo­met­re­lik yo­lun 1 ki­lo­met­re­si­ne 5 tril­yon 333 mil­yar li­ra pa­ra har­ca­nı­yor; or­ta­la­ma, 1 ki­lo­met­re­si­ne. Bu da yak­la­şık 4 mil­yon do­lar ya­pı­yor. Ben ay­nı so­ru­yu sor­dum, An­ka­ra-Po­lat­lı-Siv­ri­hi­sar yo­lu -bi­li­yor­su­nuz, oto­ban­dır, çift gi­diş ge­liş­li­dir- onu sor­dum: "Bu­nun ki­lo­met­re­si­ni ka­ça yap­tı­nız, si­ze ka­ça mal ol­du, Ka­ra­yol­la­rı­na?" 1,5 mil­yon do­lar. An­ka­ra yo­lu 4 mil­yon do­lar, An­ka­ra-Po­lat­lı-Siv­ri­hi­sar yo­lu 1,5 mil­yon do­lar.

Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­lar…

ALİ AY­DIN DU­MA­NOĞ­LU (Trab­zon) - Ha­yır, müm­kün de­ğil; 1,5 mil­yon do­la­ra çık­maz.

MUS­TA­FA ILI­CA­LI (Er­zu­rum) - Kar­şı­laş­tı­rı­la­maz.

KE­MAL KI­LIÇ­DA­ROĞ­LU (De­vam­la) - Efen­dim?

MUS­TA­FA ILI­CA­LI (Er­zu­rum) - Pro­je­si­ne gö­re fark­lı fi­yat arz eder, çün­kü, top­rak iş­le­ri, sa­nat ya­pı­la­rı var.

KE­MAL KI­LIÇ­DA­ROĞ­LU (De­vam­la) - Onu da söy­le­ye­ce­ğim, onu da söy­le­ye­ce­ğim.

Şim­di, ay­rı­ca sor­duk, bir baş­ka mil­let­ve­ki­li ar­ka­da­şı­mız sor­du, de­di ki: "Bu­ra­da elek­trik di­rek­le­ri de ya­pı­yor­su­nuz." Evet. "Elek­trik di­rek­le­ri­ni ka­ça al­dı­nız?" di­ye sor­dum. Bir elek­trik di­re­ği­nin fi­ya­tı 2 mil­yar 900 mil­yon li­ra. Ve Sa­yın Gök­çek şu­nu söy­le­di: "Bu elek­trik di­rek­le­ri özel­dir, tek bir fir­ma yap­mak­ta­dır ve biz de o fir­ma­dan alı­yo­ruz. Alü­min­yum­dur, bo­zul­maz, kı­rıl­maz." ve­sa­ire, ve­sa­ire…

Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, ken­di­si­ne şu so­ru­yu sor­dum: "Bu elek­trik di­rek­le­ri­ni ya­pan fir­ma­nın adı ne­dir?" Şu ana ka­dar bu­nun adı­nı öğ­ren­miş de­ği­liz. Şim­di, ba­kın, di­re­ği bir fir­ma­dan al­dı­ğı­nı söy­lü­yor Sa­yın Baş­kan, özel pa­tent­li ol­du­ğu­nu söy­lü­yor, özel üre­tim ol­du­ğu­nu söy­lü­yor, ama, han­gi fir­ma­dan alın­dı­ğı­nı ha­tır­la­ya­mı­yor Sa­yın Baş­kan. Böy­le an­la­yış ola­bi­lir mi? Ni­çin söy­le­mi­yor­su­nuz? Ma­dem ucuz­sa söy­le­yin. Ne­den ka­çı­yor­su­nuz, ne­den kor­ku­yor­su­nuz de­ğer­li ar­ka­daş­lar?

Ba­kın, şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, bir baş­ka ör­nek da­ha ve­re­ce­ğim: 20 Şu­bat 2001. Sa­yın Baş­kan ba­sın top­lan­tı­sı ya­pı­yor "Ba­tı­kent-Sin­can-Er­ya­man met­ro hat­tı­nı otuz al­tı ay­da bi­ti­re­ce­ğim." di­yor. 2001-2007. Ne­re­si otuz al­tı ay bu­nun ar­ka­daş­lar? Bu, ay kav­ra­mı­nı biz de­ğiş­tir­dik ga­li­ba. Hâlâ bit­miş de­ğil. Ha­zi­ne­ye pa­ra­yı öde­mez­sin, BO­TAŞ'a pa­ra­nı öde­mez­sin, borç­la­rı­nı öde­mez­sin, pa­ra­la­rın hep­si­ni pe­şin alır­sın; "Ya­tı­rım ya­pı­yo­rum." der­sin, kay­nak sa­vur­gan­lı­ğı ya­par­sın, he­sap ver­mez­sin. He­sap da so­ru­la­mı­yor za­ten.

Şim­di, bu­ra­dan, Sa­yış­tay Baş­ka­nı­na da ses­le­ni­yo­rum: Sa­yış­tay Baş­ka­nı, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin ve şir­ket­le­ri­nin he­sa­bı­nı aca­ba ni­çin sağ­lık­lı, ye­ter­li ekip­le in­ce­le­te­mi­yor? Ni­çin in­ce­le­mi­yor? Kim, han­gi si­ya­sal or­gan bas­kı ku­ru­yor bu­nun üze­ri­ne?

Bu Par­la­men­to bir şey da­ha yap­tı de­ğer­li ar­ka­daş­lar. AKP Gru­bu, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nı yar­gı­dan kur­tar­dı. An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin da­va­sı­nın Yar­gı­ta­ya git­me­si­ni en­gel­le­di. Siz, ada­let­ten söz edi­yor­su­nuz, tü­yü bit­me­miş ye­ti­min hak­kın­dan söz edi­yor­su­nuz, fa­kir fu­ka­ra gu­re­ba ede­bi­ya­tı ya­pı­yor­su­nuz. Na­sıl olur da, adı yol­suz­lu­ğa bu­laş­mış bi­ri­si­nin da­va­la­rı Yar­gı­ta­ya git­me­sin di­ye bü­tün AKP Gru­bu ge­lip, bu­ra­da el kal­dı­rır, bu yol­suz­luk­la­rın he­sa­bı­nı sor­maz? (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Mey­dan­la­ra çı­kı­yor­su­nuz, di­yor­su­nuz ki: "Biz yol­suz­luk­lar­dan he­sap so­ra­ca­ğız." Siz, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin he­sap­la­rı­nı in­ce­le­di­niz mi ar­ka­daş­lar? Si­ze bu­ra­da ra­kam ve­ri­yo­rum, bil­gi ve­ri­yo­rum, kay­nak gös­te­ri­yo­rum.

Şim­di, ba­kın, ben si­ze ga­rip bir du­rum da­ha an­la­ta­ca­ğım: Çe­tin Emeç Bul­va­rı'ndan he­pi­miz gi­de­riz. Özel­lik­le, ora­da ev­le­ri olan çok sa­yı­da de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­da­şım da var, bi­li­yo­rum. Sa­yın Ya­kup Ke­pe­nek bir so­ru so­ru­yor. Di­yor ki: "Bu alt ge­çit­ler, ger­çek­ten tra­fik ku­ral­la­rı­na uy­gun ya­pıl­dı mı? Bu­ra­da ka­za sa­yı­sı ne­dir? Ne ol­du?" Ba­kın, ne ga­rip bir uy­gu­la­ma­dır, bu öner­ge­ye iki ta­ne ce­vap ge­li­yor; iki ce­vap, ba­kın, ay­nı öner­ge­ye iki ce­vap! Bi­ri­sin­de, efen­dim, bu­ra­sı çok gü­zel­dir, şöy­le­dir, böy­le­dir di­ye ya­zı­yor. İkin­ci ge­len ce­vap­ta da -70 Gün Köp­rü­sü var Çe­tin Emeç Bul­va­rı'nda- tü­nel gi­ri­şin­de 172 ha­sar­lı, 18 ya­ra­la­ma, ya­ra­lı sa­yı­sı­nın 39, ölüm­lü ka­za­nın 1, ölü sa­yı­sı­nın 2 ol­du­ğu­nu, aşa­ma aşa­ma tra­fik ka­za­la­rı­nı an­la­tı­yor.

Şim­di, eğer siz, tra­fik ka­za­la­rı­nın yo­ğun ol­du­ğu bir alt ge­çit ya­pı­yor­sa­nız, bu­ra­da bir so­run var de­mek­tir ve bun­dan ka­çın­mak için, so­ru­yor açık­ça mil­let­ve­ki­li­miz, bu­na iki ta­ne ce­vap ve­ri­yor. Ni­çin iki ce­vap ve­ri­li­yor ar­ka­daş­lar? Han­gi ge­rek­çey­le iki ce­vap ve­ri­li­yor?

Şim­di, baş­ka bir ga­rip du­rum da­ha an­la­ta­ca­ğım si­ze, de­ğer­li ar­ka­daş­lar. Meş­ru­ti­yet Cad­de­si'ni bi­li­yor­su­nuz. Meş­ru­ti­yet Cad­de­si'nin üze­rin­de üç ta­ne de­mir köp­rü var. O üç ta­ne de­mir köp­rü, Sa­yın Me­lih Gök­çek'in hey­kel­le­ri­dir, o köp­rü­le­rin üs­tün­den hiç­bir ya­ya geç­mez, o köp­rü­ler ora­da süs ola­rak du­rur ve ken­tin kir­li­li­ği­ni gös­ter­mek için, ben­ce, Gu­in­ness Re­kor­lar ki­ta­bı­na gir­me­si ge­re­ken bir olay­dır.

Ken­di­si­ne, bir te­le­viz­yon prog­ra­mın­da özel­lik­le is­tir­ham et­tim: "Sa­yın Baş­kan, bun­la­rın üze­rin­den ya­ya­lar geç­mi­yor, ya­ya­la­rın geç­me­di­ği bu de­mir yı­ğı­nı­nı kal­dı­rın bu­ra­dan, An­ka­ra kir­li gö­rü­nü­yor, çir­kin gö­rü­nü­yor." de­dim. Ama, ma­ale­sef, o köp­rü­ler hâlâ ora­da du­ru­yor. Ora­da da sor­duk "ya­ra­la­ma var mı­dır" di­ye "ka­za var mı­dır" di­ye. "Ora­da da ya­ra­la­ma ve ka­za var." di­yor.

Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, bir şe­yin hak­kı­nı ve­re­lim. Eğer bir şe­yi… Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si zor du­rum­da mı? Ta­mam, zor du­rum­da. Kal­dı­ra­lım mı? Kal­dı­ra­lım. Ama, in­saf ile bir dü­şü­ne­lim. Biz bu­nu kal­dı­rı­yo­ruz da An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si bu kay­nak­la­rı ne ya­pı­yor, ne­re­ler­de har­cı­yor? Ee, şim­di ba­kı­yor­su­nuz Baş­ka­na, her şey var Baş­kan­da; pa­ra ga­ni, pul ga­ni… "Ben ser­vet be­ya­nı­mı da açık­lı­yo­rum." di­yor. Ee, o da çok gü­zel. Ee, pe­ki kar­de­şim, bu­nu o za­man, sen ni­ye, ge­lip Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nun­da, An­ka­ra'yla il­gi­li ya­pı­lan bü­tün ay­rın­tı­la­ra, har­ca­ma­la­ra, tek tek, bi­zim so­ru­la­rı­mı­za ya­nıt ver­mi­yor­sun?

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, şim­di ne ya­pı­lı­yor? De­ni­yor ki, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­ni kur­ta­ra­ca­ğız. Gü­zel, kur­ta­ra­ca­ğız. Na­sıl kur­ta­ra­ca­ğız? Bir şey sat­ma­mız la­zım. E, ne­yi­ni sa­ta­cak­sı­nız An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin? E, en önem­li kay­na­ğı ne? Do­ğal gaz. Do­ğal ga­zı sa­ta­lım. E, gü­zel, ge­ti­ri­yor­su­nuz ya­sa, sa­ta­cak­sı­nız. Sa­ta­lım da efen­dim, bun­dan ye­ter­li kâr ala­mı­yo­ruz. E, gü­zel, ne ya­pa­lım? 5,5 sent­lik fi­yat ga­ran­ti­si ve­re­lim. On yıl sü­rey­le 5,5 sent­lik fi­yat ga­ran­ti­si ve­re­lim. 5,5 sent­lik fi­yat ga­ran­ti­si­nin iha­le­yi alan fir­ma­ya ge­tir­di­ği kat­kı ne­dir bi­li­yor mu­su­nuz? Es­ki­şe­hir ve Bur­sa'yı dü­şün­dü­ğü­müz­de 2,5 mil­yar do­lar, eks­tra. Eks­tra 2,5 mil­yar do­lar! Şim­di, bu da yet­mi­yor, ne ya­pa­lım? Efen­dim, EGO'nun, BO­TAŞ'ın fa­iz­le­ri­ni si­le­lim, ce­za­la­rı­nı si­le­lim. Dü­şü­ne­bi­li­yor mu­su­nuz ar­ka­daş­lar, bir bü­yük­şe­hir be­le­di­ye­si­ni kur­tar­mak için özel ya­sa ge­ti­ri­yo­ruz, özel sta­tü ge­ti­ri­yo­ruz, özel iha­le ge­ti­ri­yo­ruz, iha­le­de yük­sek fi­yat na­sıl çı­kar, onu ge­ti­ri­yo­ruz. Onun üze­ri­ne de biz An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­ni kur­ta­rı­yo­ruz. Pe­ki, şim­di fa­tu­ra­yı kim ödü­yor: 4 ku­ru­luş fa­tu­ra ödü­yor ar­ka­daş­lar…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın Kı­lıç­da­roğ­lu, iki da­ki­ka ek sü­re ve­ri­yo­rum, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız efen­dim.

Bu­yu­run.

KE­MAL KI­LIÇ­DA­ROĞ­LU (De­vam­la) - Şah­sım adı­na da söz var­dı.

BAŞ­KAN - Siz­den ön­ce ko­nuş­ma ta­le­bi olan ar­ka­daş­lar var; eğer, o ar­ka­daş­lar ko­nuş­maz­sa, si­ze ay­rı­ca şah­sı­nız adı­na söz ve­ri­rim.

Bu­yu­run.

KE­MAL KI­LIÇ­DA­ROĞ­LU (De­vam­la) - Pe­ki.

4 ku­ru­luş: Ha­zi­ne za­rar­lı? Ma­li­ye za­rar­lı, BO­TAŞ za­rar­lı, An­ka­ra hal­kı za­rar­lı; fa­tu­ra bun­la­ra çı­kı­yor. Kim kârlı? An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si kârlı, bir de iha­le­yi ala­cak olan fir­ma kârlı. Zor­lu'nun sı­fır­la al­dı­ğı bir iha­le­yi, ye­ni fir­ma­ya biz 5,5 sent ve­ri­yo­ruz ar­ka­daş­lar. Bu­nu da si­zin in­sa­fı­nı­za terk edi­yo­rum.

Ay­rı­ca, Sa­yın Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı mal var­lı­ğıy­la il­gi­li çok say­dam ol­du­ğu­nu söy­lü­yor­du. Dün Tem­po der­gi­sin­de bir ha­ber çık­tı. Sa­yın Gök­çek, oğ­lu­na 1,5 mil­yar do­lar­lık bir vil­la al­dı­ğı­nı söy­lü­yor. Ha­ber ya­pı­yor­lar. Sa­yın Gök­çek arı­yor ve mu­ha­bi­re ay­nen şu­nu söy­lü­yor: "Ben be­le­di­ye baş­ka­nı­yım; be­le­di­ye baş­ka­nı ola­rak adam­dan na­zı­mı kul­la­nı­rım, bil­mem ne kul­la­nı­rım, ma­li­ye­ti­ne alı­rım. Sen ala­maz­sın ar­ka­daş." di­yor. 1,5 mil­yar do­lar­lık vil­la­yı. ("Mil­yon, mil­yon" ses­le­ri) Mil­yon do­lar­lık, af­fe­der­si­niz, 1,5 mil­yon do­lar­lık vil­la­yı.

Şim­di, ben me­rak edi­yo­rum, Be­le­di­ye Baş­ka­nı "Na­zı­mı kul­la­nı­rım, bil­mem ne kul­la­nı­rım da ma­li­ye­ti­ne bir yer alı­rım..." Bu­nu na­sıl söy­le­ye­bi­lir? Bu­nun adı, Türk­çe­si hır­sız­lık­tır ar­ka­daş­lar. Baş­ka ne ola­rak an­la­tı­la­bi­lir bu?

Yi­ne, ba­kın, so­ru­yor Me­lih Gök­çek: "Bun­dan son­ra se­ni de di­rekt ola­rak mer­cek­le­ri­min al­tı­na alı­yo­rum." Ya­ni, ga­ze­te­ci­yi teh­dit edi­yor. Tem­po mu­ha­bi­ri "Ta­bii, ta­bii." di­yor ve Gök­çek de­vam edi­yor: "Bun­dan son­ra se­nin de, özel­lik­le, gay­ri­men­kul­le­rin dâhil, ser­ve­tin dâhil, se­nin hak­kın­da da bun­dan son­ra pü­rüz­ler aça­ca­ğım." Tem­po mu­ha­bi­ri "Ba­kın, ben si­ze çok ra­hat­lık­la söy­le­ye­yim: Be­nim hiç gay­ri­men­ku­lum yok. Bu­nu bi­li­yor mu­su­nuz?" di­yor. Me­lih Gök­çek ce­vap ve­ri­yor: "Ha­yır, bil­mi­yo­rum, iş­te şim­di öğ­re­ni­yo­rum var mı yok mu."

Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu Be­le­di­ye Baş­ka­nı Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si­nin be­le­di­ye baş­ka­nı­dır.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Son cüm­le­ni­zi ala­yım.

Bu­yu­run.

KE­MAL KI­LIÇ­DA­ROĞ­LU (De­vam­la) -Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si ger­çek­ten yol­suz­luk­tan he­sap so­ra­cak­sa ön­ce ma­sa­ya otur­tup he­sap so­ra­ca­ğı ilk ki­şi An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı Me­lih Gök­çek'tir. Eğer bu ya­sa­ya "evet" di­yor­sa­nız siz Me­lih Gök­çek'e he­sap so­ra­maz­sı­nız; bel­ki, o, bir gün ge­lir si­ze he­sap so­rar.

Te­şek­kür edi­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si Gru­bu adı­na An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Nur Do­ğan To­pa­loğ­lu.

Sa­yın To­pa­loğ­lu, bu­yu­run efen­dim. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

AK PAR­Tİ GRU­BU ADI­NA NUR DO­ĞAN TO­PA­LOĞ­LU (An­ka­ra) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­rim; 4646 sa­yı­lı Do­ğal Gaz Pi­ya­sa­sı Ka­nu­nu'nun ge­çi­ci 3'ün­cü mad­de­si­ne (e) ben­di ek­len­me­si hak­kın­da­ki, Sa­yın An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li­miz Ey­yüp Sa­nay'la be­ra­ber yap­tı­ğı­mız ka­nun tek­li­fi üze­ri­ne AK Par­ti Gru­bu adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

4646 sa­yı­lı Do­ğal Gaz Ya­sa­sı'nın (e) ben­din­de­ki ko­nu­ya gir­me­den ön­ce bir gi­riş yap­mak is­ti­yo­rum. Bi­raz ön­ce ko­nuş­ma ya­pan Sa­yın Kı­lıç­da­roğ­lu, ba­na bu ko­nuş­ma­yı yap­mam­da bir za­ru­ret mey­da­na ge­tir­di.

Ben, hem ida­re­de hem yar­gı­da bu­lun­muş bir kar­de­şi­ni­zim. Ben, 1972'de An­ka­ra'da, An­ka­ray'ın ya­pıl­ma­sın­da, baş­ta Sof­re­tu fir­ma­sı­na ve­ri­len met­ro sis­te­mi­nin ni­çin dur­du­rul­du­ğun­dan bu­gü­ne ka­dar olan aşa­ma­la­rı bi­len bi­ri­si­yim. Ben, yi­ne, pek çok bü­yük­şe­hir be­le­di­ye baş­ka­nı­nın, ay­nı par­ti­den ol­du­ğu için da­va açıl­ma­yıp Da­nış­ta­ya gel­di­ği za­man, za­man aşı­mı­na uğ­ra­dı­ğı­nı gör­müş, ta­nı­mış bi­ri­si­yim. Hâlbu­ki, ben bun­la­rı di­le ge­tir­mek için hu­zu­ru­nu­za çık­ma­dım.

Ben, şu ko­nu­la­rı açık­la­mak için hu­zu­ru­nuz­da­yım: Biz, An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li ola­rak iki ar­ka­daş bir ka­nun tek­li­fi yap­tık. Bu tek­li­fi yap­ma­mı­zın ge­rek­çe­si­ni an­lat­mak için hu­zu­ru­nuz­da­yım. Bu­nu söy­ler­ken de bir gi­riş yap­ma­yı dü­şü­nü­yo­rum.

Ben, es­ki bir ida­re­ci­yim. 1930 yı­lın­dan be­ri 1580 sa­yı­lı Be­le­di­ye Ka­nu­nu uy­gu­la­nır­dı. Bu Ka­nun'un 15'in­ci mad­de­sin­de, yet­miş iki ta­ne be­le­di­ye gö­re­vi var­dı. Bu gö­rev­le­rin dı­şın­da bir gö­re­ve be­le­di­ye gi­ri­şir­se, gö­re­vi kö­tü­ye kul­lan­mış olur, dur­du­ru­lur­du, suç­lu sa­yı­lır­dı. Biz, AK Par­ti İk­ti­da­rı dö­ne­min­de bu ka­nun­la­rı de­ğiş­tir­dik, hiz­me­te yö­ne­lik hâle ge­tir­dik.

Yi­ne, en çok, CHP'li ar­ka­daş­la­rı­mı­zın ten­kit et­ti­ği bir ko­nu var­dır. Der­ler ki "Si­vil top­lum ku­ru­luş­la­rı­nın gö­rüş­le­ri alın­ma­dan ya­pı­lır." di­ye sık sık di­le ge­ti­ri­lir­di. Bak­tım ben ye­ni Be­le­di­ye Ka­nu­nu'nun 76'ncı mad­de­si­ne, ora­da "kent kon­se­yi" var. Kent kon­se­yin­de, mu­ha­lif-mu­va­fık mil­let­ve­kil­le­ri de üye, top­lum ku­ru­luş­la­rı da üye.

İş­te, biz, bu kent kon­se­yi ola­rak za­man za­man An­ka­ra'da da top­la­nı­yo­ruz. Mu­ha­lif-mu­va­fık si­vil top­lum ku­ru­luş­la­rı, bun­la­rı ayır­ma­dan An­ka­ra'nın prob­lem­le­ri­ni gö­rü­şü­yor­duk. Ray­lı sis­tem­de­ki ya­vaş­la­ma ve bu­na ben­zer ak­sak­lık­la­rın ni­çin de­vam et­ti­ği­ni Be­le­di­ye Baş­ka­nın­dan so­ru­yor­duk. Tı­ka­nık­lık ol­du­ğu­nu an­la­yın­ca "Siz bir do­kü­man ha­zır­la­yın." de­dik. "Biz bu­nu ka­nun ta­sa­rı­sı hâli­ne, tek­lif hâli­ne ge­ti­re­lim, hız­lan­dı­ra­lım." di­ye dü­şün­dük, bu tek­li­fi onun için yap­tık. Ya­ni, ye­ni mev­zu­atı­mız bi­ze bu şe­kil­de bir gö­rev ver­di­ği için, sa­yın mu­ha­le­fet mil­let­ve­kil­le­ri­nin de ka­tı­lım­la­rı olan top­lan­tı­lar­da da di­le ge­ti­ril­di­ği için bu ko­nu­yu hu­zu­ru­nu­za ge­tir­dik. Bu­nu, bil­has­sa be­lirt­mek is­te­dim.

Ay­rı­ca, yi­ne Da­nış­tay­dan bir olay an­la­ta­ca­ğım. He­nüz… İs­mi bah­se­di­len An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı­mız­dan ön­ce bü­yük­şe­hir be­le­di­ye baş­kan­lı­ğı ya­pan kar­deş­le­ri­mi­zin kur­du­ğu şir­ket­ler var­dı. Bu be­le­di­ye baş­ka­nı gö­re­ve ge­lin­ce, o şir­ket­le­ri da­ha fa­al hâle ge­tir­di. Bu­nun ya­sa­ya uy­gun olup ol­ma­dı­ğı tar­tı­şıl­dı ve gö­re­ve de­va­mın­da sa­kın­ca gö­rül­me­di. Biz, ye­ni Be­le­di­ye Ka­nu­nu'nun ge­çi­ci 5'in­ci mad­de­sin­de şir­ket kur­ma ko­nu­su­nu da ay­rı­ca hük­me bağ­la­dık. On­dan do­la­yı da Be­le­di­ye­nin bu şe­kil­de bir şir­ket ku­ra­rak iş­ler­lik ka­zan­ma­sı­nı is­te­dik. Bun­dan do­la­yı da bu tek­li­fi yap­mış bu­lu­nu­yo­ruz.

Ben, şim­di, bu ko­nu­da siz­le­re 4325 sa­yı­lı Ka­nun'la il­gi­li kı­sa bil­gi ve­re­yim. Bu, 1942 yı­lın­da çı­ka­rıl­mış bir ka­nun­dur. Bu Ka­nun'la ne ya­pıl­dı? EGO Ge­nel Mü­dür­lü­ğü ku­rul­du. O ku­ru­luş, bil­di­ği­niz gi­bi, müs­ta­kil büt­çe­liy­di, tü­zel ki­şi­li­ği ha­iz ve özel hu­kuk hü­küm­le­ri­ne ta­biy­di, Dev­let İha­le Ka­nu­nu'ndan mu­af­tı, Mu­ha­se­bei Umu­mi­ye Ka­nu­nu'na ta­bi de­ğil­di. Bu ku­rum yıl­lar­ca hiz­me­ti­ni sür­dür­dü. 2003 yı­lın­dan iti­ba­ren, 4734 sa­yı­lı Ka­mu İha­le Ka­nu­nu ve 5018 sa­yı­lı Ka­mu Ma­li Yö­ne­ti­mi ve Kon­trol Ka­nu­nu'na ta­bi hâle ge­ti­ril­di. On­dan son­ra da hiz­me­ti­ni sür­dür­me­ye de­vam et­ti. 1988 yı­lın­da EGO Ge­nel Mü­dür­lü­ğü ile BO­TAŞ ara­sın­da, bi­li­yor­su­nuz, söz­leş­me ya­pıl­dı, bun­dan son­ra da da­ğı­tı­ma baş­lan­dı. Bu­nun üze­ri­ne, Gü­ver­cin­lik ve Mal­te­pe'de­ki do­ğal gaz fir­ma­la­rı da kal­dı­rıl­dı. O gün­den bu­gü­ne hiz­met­ler de­vam eder­ken, bu­gün mu­ka­ye­se et­mez­sek ne ka­dar bü­yük me­sa­fe alın­dı­ğı­nı be­lirt­mek bi­raz zor olur. An­ka­ra'da, bu te­sis­le­rin hiz­me­te gir­me­siy­le, bu ça­lış­ma­la­rın ya­pıl­ma­sıy­la ha­va kir­li­li­ği­nin ne de­re­ce ön­len­di­ği­ni göz önün­de bu­lun­du­ra­lım, unut­ma­ya­lım. 1988'de 490 ki­lo­met­re olan hat­tın bu­gün 4.683 ki­lo­met­re­ye ulaş­tı­ğı­nı da yi­ne bil­gi­le­ri­ni­ze su­nu­yo­rum. Ay­rı­ca, 1988'de 95.774 do­ğal gaz abo­ne­si var­ken, bu­gün abo­ne sa­yı­sı 969.819'a ulaş­mış­tır. Alı­nan me­sa­fe­yi de yi­ne tak­dir­le­ri­ni­ze su­nu­yo­rum. Ay­rı­ca, on üç ay­rı böl­ge­de yir­mi dört sa­at sü­rek­li gö­rev ya­pıl­mak­ta­dır. İs­tas­yon mer­kez­le­ri sü­rek­li ça­lış­mak­ta­dır, hiz­met­ler hiç­bir za­man ak­sa­ma­mak­ta­dır.

Bir de bu ara­da, bi­li­yor­su­nuz, alt­ya­pı üst­ya­pı ge­çit­le­ri, ha­va­ala­nı yo­lu… Bun­la­rı da de­min de­ğer­li kar­de­şi­miz Po­lat­lı yo­luy­la mu­ka­ye­se ede­rek di­le ge­tir­di. Gi­den gö­rür, gö­ren bi­lir. Tu­ta­nak­la­ra geç­sin di­ye söy­lü­yo­rum, as­lın­da ce­vap ver­me­yi bi­le faz­la bu­lur­dum ama, eğer ha­va­ala­nı yo­luy­la sı­ra­dan bir yo­lu mu­ka­ye­se eder, ay­nı bi­rim fi­yat­la­rıy­la de­ğer­len­dir­me­ye ta­bi tu­tar­sak, bu­nu, bi­ze kar­şı koz ola­rak de­ğil de gü­lünç ola­rak id­dia edi­len bir fir­ma­dır der­ler, ka­mu­oyu hiç­bir za­man bu­nu ka­le al­maz di­ye dü­şü­nü­yo­rum. İn­şal­lah bun­dan son­ra­ki mu­ka­ye­se­le­rin­de bu tip ör­nek­le­ri ver­mez­ler di­ye dü­şü­nü­yo­rum.

Şim­di, 2003 yı­lın­da, 4734 sa­yı­lı Ka­mu İha­le Ka­nu­nu ve 5018 sa­yı­lı Ka­nun'a ta­bi hâle gel­di ve söz­leş­me ya­pıl­dı. 397 sa­yı­lı Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me ge­re­ği ça­lış­ma­lar de­vam edi­yor­du, ama, bu ka­dar yol, bu ka­dar met­ro ya­pıl­dık­tan son­ra, bi­li­yor­su­nuz ki ba­zı tı­kan­ma­lar ol­du, biz is­te­dik ki be­le­di­ye­ye ışık tu­ta­lım, yön ve­re­lim, yal­nız ten­kit et­mek­le kal­ma­ya­lım, en­gel­le­ri de kal­dı­ra­lım. İş­te, bu ka­nun tek­li­fi­ni yap­ma­yı uy­gun gör­dük. Ken­di­le­ri­ne, öne­ri­le­ri­ni­zi ge­ti­rin, biz bu­nu ya­sa tek­li­fi hâli­ne ge­ti­re­lim de­dik, son­ra bu tek­li­fi ha­zır­la­yıp Bü­yük Mil­let Mec­li­si­ne sun­duk. Bu tek­lif, da­ha son­ra alt ko­mis­yo­na ha­va­le edil­di, on­dan son­ra da son şek­li­ni al­dı.

Bi­zim tek­li­fi­miz­le bu ya­pı­lan aşa­ma­la­rı kar­şı­laş­tır­dı­ğı­mız­da, bu şir­ket­le be­ra­ber ku­ru­la­cak şir­ke­tin ano­nim şir­ket ol­ma­sı uy­gun gö­rül­dü. Za­ten, biz, ge­nel ola­rak şir­ket is­mi­ni ver­miş­tik. Bu­nun Be­le­di­ye Ka­nu­nu'na da uy­gun hâle gel­di­ği­ni, ye­rin­de ol­du­ğu­nu gör­dük, bu­nu da tas­vip edi­yo­ruz.

Ay­rı­ca, EGO'nun, ha­zi­ne­ye, BO­TAŞ'a olan borç­la­rı­nın ku­ru­la­cak şir­ke­te in­ti­kal et­ti­ril­me­me­si de ka­ra­ra bağ­lan­dı. Onun da ya­sa met­ni­ne ko­nul­ma­sın­da ya­rar gör­dük.

Do­ğal ga­zın özel­leş­ti­ril­me­siy­le il­gi­li ön­gö­rü­len bir yıl­lık sü­re­nin iki yı­la çı­ka­rıl­ma­sı da bu şe­kil­de uy­gun bu­lun­du.

Ay­rı­ca, borç­la­rın ana­pa­ra öde­me­le­ri­nin, özel­leş­tir­me ge­lir­le­rin­den el­de edi­le­cek pa­ra­nın bir ay içe­ri­sin­de öden­me­si de bu şe­kil­de ga­ran­ti al­tı­na alın­dı.

Ay­rı­ca, EGO ve BO­TAŞ borç­la­rı­nın dev­ri­nin, ya­sa­nın yü­rür­lü­ğe gir­me­sin­den son­ra baş­la­tıl­ma­sı da uy­gun bu­lun­du. Böy­le­ce, bu­nun da ga­ran­ti­ye alın­ma­sı sağ­lan­mış ol­du.

İş kay­bı taz­mi­na­tı­na iliş­kin hü­küm­le­rin met­ne alın­ma­sı uy­gun gö­rül­dü.

Ay­rı­ca, 4046 sa­yı­lı Özel­leş­tir­me Uy­gu­la­ma­la­rı Hak­kın­da Ka­nun ve 4646 sa­yı­lı Do­ğal Gaz Pi­ya­sa­sı Ka­nun­la­rın­da ol­ma­yan hü­küm­le­rin, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Mec­li­si­ne ve­ril­me­si uy­gun gö­rül­dü. De­min de gi­riş­te bah­set­miş­tim, ye­ni Be­le­di­ye Ka­nu­nu'muz es­nek­tir, gü­nün şart­la­rı­na uy­gun hü­küm­ler ta­şı­mak­ta­dır. On­dan do­la­yı, bu at­fın ya­pıl­ma­sı­nı da ben ye­rin­de bul­dum.

Bu ba­kım­dan, biz -bir An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li ola­rak- bu tek­li­fin ya­pıl­ma­sı­nın ay­nı za­man­da ray­lı sis­tem­de­ki tı­ka­nık­lı­ğın gi­de­ril­me­si­ni, kre­di al­ma­da­ki be­le­di­ye­nin kar­şı­laş­tı­ğı zor­luk­la­rın or­ta­dan kal­dı­rıl­ma­sıy­la An­ka­ra'nın ak­sa­yan hiz­met­le­ri­nin de tek­rar hız­la­na­ca­ğı­nı, met­ro sis­te­mi­nin de tü­müy­le hiz­me­te gi­re­ce­ği­ni, bun­da bi­zim kat­kı­mız ola­ca­ğı­nı dü­şün­dü­ğü­müz için bu tek­li­fi yap­tık. Bu ve­si­ley­le siz­le­rin hu­zu­ru­na çık­tım. Ben, bi­li­yo­rum ki, bu tek­lif, ka­nun­la­şır ise, An­ka­ra'da­ki bu­gü­ne ka­dar gu­rur duy­du­ğu­muz çev­re yol­la­rı, met­ro, di­ğer ya­tı­rım hiz­met­le­ri bun­dan son­ra da sü­rat­le de­vam ede­cek­tir. Bu, bir şah­si me­se­le de­ğil­dir, An­ka­ra'nın bir me­se­le­si­dir. An­ka­ra, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Hükûme­ti­nin baş­ken­ti­dir. Bu­ra­ya ya­pı­lan hiz­met An­ka­ra'ya ve do­la­yı­sıy­la, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti'ne bir hiz­met ola­cak­tır. Ben, bu ba­kım­dan, tek­li­fim uy­gun gö­rü­lür­se, iyi bir ka­pı açı­lıp da hiz­met­le­rin hız­la­na­ca­ğı­nı dü­şü­nü­yo­rum.

He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim.

Ana­va­tan Par­ti­si Gru­bu adı­na Er­zu­rum Mil­let­ve­ki­li İb­ra­him Öz­do­ğan.

Sa­yın Öz­do­ğan, bu­yu­run efen­dim.

ANA­VA­TAN PAR­Tİ­Sİ GRU­BU ADI­NA İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (Er­zu­rum) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; 1425 sı­ra sa­yı­lı Do­ğal Gaz Pi­ya­sa­sı Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi hak­kın­da Ana­va­tan Par­ti­si Gru­bu adı­na, ge­ne­li üze­rin­de söz al­mış bu­lun­mak­ta­yım. He­ye­ti ali­ye­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, son dö­nem­de yan­gın­dan mal ka­çı­rır gi­bi Mec­li­sin gün­de­mi­ne ge­tir­di­ği­niz ka­nun ta­sa­rı ve tek­lif­le­riy­le, tıp­kı bu ka­nun tek­li­fin­de ol­du­ğu gi­bi, yak­la­şan se­çim ön­ce­sin­de ken­di ba­zı he­sap­la­rı­nı­zı ka­pat­ma te­la­şı için­de ol­du­ğu­nu­zu mu­ha­le­fet par­ti­le­ri ola­rak gö­rü­yo­ruz. Ama, mem­le­ke­tin açık bı­rak­tı­ğı­nız he­sap­la­rı si­zi bek­li­yor.

ASIM AY­KAN (Trab­zon) - Bu­gün cu­ma.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) - Sa­yın Mil­let­ve­ki­lim, cu­ma gün­le­ri hut­be­ler­de "Al­lah'tan kork" di­ye, bi­li­yor­su­nuz, ho­ca­lar hut­be irat eder­ler. Bu­nu da si­ze ha­tır­lat­mak is­ti­yo­rum.

Ka­nun tek­li­fi­nin ken­di­si­ne gel­me­den ön­ce, için­de bu­lun­du­ğu­muz şu gün­le­re si­ya­si ola­rak aci­len bir de­ğin­mek is­ti­yo­rum.

Ba­kı­nız, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, al­çak te­rör, dün 6 ta­ne as­ker ev­la­dı­mı­zı biz­den al­dı ve yi­ne dün ba­kın, ön­ce­ki gün is­ti­fa eden Te­rör­le Mü­ca­de­le Özel Tem­sil­ci­si Edip Ba­şer'in yar­dım­cı­sı Emek­li Tüm­ge­na­ral Ya­şar Ka­ra­göz, gö­rev­de kal­dık­la­rı dö­nem­de ya­şa­dık­la­rı zor­luk­la­rı ba­sı­na an­lat­tı. Ka­ra­göz, Sa­yın Baş­ba­kan Tay­yip Er­do­ğan'ın "her tür­lü des­te­ği ver­dik" söz­le­ri­ne is­ti­na­den "As­la öy­le de­ğil, ne des­tek ver­di ne des­tek ve­ril­di. Bir ta­ne­si­ni söy­le­sin lüt­fen." di­ye söy­len­di.

Sa­yın Ka­ra­göz, ken­di­le­ri­ne doğ­ru düz­gün hiç­bir imkân sağ­lan­ma­dı­ğı­nı, Ba­kan­lık­ta şo­för­ler, te­miz­lik gö­rev­li­le­ri ve çay­cı­lar dı­şın­da ken­di­le­ri­ni kim­se­nin ka­bul­len­me­di­ği­ni, baş­ta Müs­te­şar Ömer Din­çer ol­mak üze­re kim­se­nin ken­di­le­ri­ni içi­ne sin­di­re­me­di­ği­ni vur­gu­la­yan emek­li Tüm­ge­ne­ral, ran­de­vu ta­lep­le­ri­ne de as­la ce­vap ala­ma­dık­la­rı­nı, 28 Ey­lül 2006'da gö­re­ve baş­la­dık­la­rı­nı ve gö­rev­den ay­rıl­dık­la­rı gü­ne ka­dar ken­di­le­ri­ne sa­de­ce bir oda ve­ril­di­ği­ni, ken­di­le­ri­ne ye­ter­li bil­gi­sa­yar ve­ril­me­di­ği­ni, fo­to­ko­pi ma­ki­ne­le­ri­nin al­tı bu­çuk ay son­ra ve­ril­di­ği­ni ve faks­la­rı­nın ol­ma­dı­ğı­nı, ken­di­le­ri­ne araç da tah­sil edil­me­di­ği­ni söy­le­di.

BAŞ­KAN - Sa­yın Öz­do­ğan, is­tir­ham ede­yim, ko­nuy­la il­gi­li gö­rü­şür­se­niz…

Ba­kı­nız, bun­la­rın bu şey­le iliş­ki­si yok, ya­ni, ga­ze­te­ler­de bu bil­gi­ler var. Ko­nuy­la il­gi­li ko­nu­şur­sa­nız mem­nun olu­rum.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) - He­men bağ­lı­yo­rum Sa­yın Baş­kan, he­men bağ­lı­yo­rum.

BAŞ­KAN - Bu­yu­run.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) - Şim­di, so­ru­yo­rum bu­ra­dan Sa­yın Baş­ba­ka­na ve Hükûme­te: Bu mem­le­ke­tin han­gi me­se­le­si, bu mem­le­ke­tin han­gi te­mel gü­ven­lik ve bü­tün­lü­ğü me­se­le­si si­zin par­ti çı­kar­la­rı­nız­dan ve yan­gın­dan mal ka­çı­rır gi­bi ken­di çı­kar­la­rı­nız için çı­kar­dı­ğı­nız ya­sa­lar­dan da­ha az önem­li ola­bi­lir di­yor ve tek­li­fe ge­li­yo­rum de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu ka­nun tek­li­fi­ne ge­lin­ce, EGO Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­nün do­ğal gaz da­ğı­tım işi ku­ru­la­cak bir şir­ket ara­cı­lı­ğıy­la özel­leş­ti­ri­le­rek, ha­zi­ne­ye ve BO­TAŞ'a olan borç­la­rı­nın öden­me­si sağ­la­na­cak. Bu­na gö­re, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si, dü­zen­le­me­nin yü­rür­lü­ğe gir­di­ği ta­rih­ten iti­ba­ren üç ay için­de do­ğal gaz da­ğı­tım fa­ali­ye­ti yap­mak üze­re ano­nim şir­ket sta­tü­sün­de ye­ni bir şir­ket ku­ra­cak. EGO'nun mül­ki­yet ve­ya iş­let­me­sin­de bu­lu­nan do­ğal ga­zın şe­hir içi da­ğı­tı­mı ile il­gi­li tüm alt­ya­pı te­sis­le­ri, var­lık­lar, ta­şı­nır ve ta­şın­maz­lar, hak ala­cak ve borç­lar iki ay için­de EGO ile şir­ket ara­sın­da ya­pı­la­cak pro­to­kol­le ye­ni şir­ke­te dev­re­di­le­cek.

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) - Sa­yın Baş­kan…

BAŞ­KAN - Sa­yın Aç­ba, lüt­fen…

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) - Sa­yın Baş­kan, Ko­mis­yon Baş­ka­nı sı­ra­lar­da yok ve ka­nun gö­rüş­me­si ya­pı­lı­yor.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) - Şir­ke­te Ener­ji Pi­ya­sa­sı Dü­zen­le­me Ku­ru­lu ta­ra­fın­dan otuz yıl­lık da­ğı­tım li­san­sı ve­ri­le­cek. Şir­ke­tin as­ga­ri yüz­de 80 his­se­si, dü­zen­le­me­nin yü­rür­lü­ğe gir­di­ği ta­rih­ten iti­ba­ren en geç iki yıl için­de An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si ta­ra­fın­dan özel­leş­ti­ri­le­cek. An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­sin­ce özel­leş­tir­me­nin ger­çek­leş­ti­ril­me­me­si du­ru­mun­da, da­ğı­tım şir­ke­ti­nin his­se­le­ri­nin yüz­de 80'i Özel­leş­tir­me İda­re­si Baş­kan­lı­ğı ta­ra­fın­dan özel­leş­ti­ri­le­cek. Özel­leş­tir­me so­nu­cu el­de edi­le­cek ge­lir­den, ön­ce­lik­le EGO'nun, dü­zen­le­me­nin yü­rür­lü­ğe gir­di­ği ta­ri­he ka­dar, BO­TAŞ Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­ne olan do­ğal gaz alım ana­pa­ra borç­la­rı bir ay için­de de­fa­ten öde­ne­cek. BO­TAŞ Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­nün ala­ca­ğı­nı oluş­tu­ran tüm borç­la­ra ait fa­iz­ler ve ce­za­lar si­li­ne­cek. Ka­lan özel­leş­tir­me ge­li­ri, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si büt­çe­si­ne ge­lir kay­de­di­le­cek ve Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si ve­ya bağ­lı ku­ru­luş­la­rı­nın di­ğer borç­la­rı ge­rek­çe gös­te­ri­le­rek, her­han­gi bir ka­mu ku­ru­lu­şun­ca ha­ciz ve­ya ke­sin­ti iş­le­mi ya­pı­la­ma­ya­cak.

Bu ta­sa­rı­da, özel­leş­tir­me iha­le­si­ni Özel­leş­tir­me İda­re­si Baş­kan­lı­ğı­nın de­ğil, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin yap­ma­sı ön­gö­rü­lü­yor. İha­le­yi Be­le­di­ye­nin yap­ma­sı­nın ge­rek­çe­si ola­rak da, özel­leş­tir­me ge­li­ri­nin met­ro, park, bah­çe, hay­va­nat bah­çe­si gi­bi be­le­di­ye hiz­met­le­rin­de kul­la­nıl­ma­sı gös­te­ri­li­yor.

Ta­sa­rı­da, uzun sü­re ka­mu­oyu­nun gün­de­min­de olan, EGO'nun BO­TAŞ'a yak­la­şık 800 mil­yon YTL'lik bor­cuy­la il­gi­li ola­rak ise, gaz şir­ke­ti­ni dev­ra­la­cak şir­ke­tin bu borç­la­rı dev­ral­ma­sı da ön­gö­rü­lü­yor.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ne tat­lı iş­ler bun­lar de­ğil mi? Bir bü­yük­şe­hir be­le­di­ye­si ola­cak­sın, çok borç­la­na­cak­sın, borç­la­rı­nı öde­me­ye­cek­sin, sa­na her tür­lü öde­me ko­lay­lı­ğı ya­pıl­dı­ğı hâlde zah­met bi­le et­me­ye­cek­sin, son­ra, An­ka­ra EGO'yu, ne için borç­lan­dı­ğı­nın bel­li bi­le ol­ma­dı­ğı şart­lar­da bu borç­la­rı sil­mek için özel­leş­tir­me­yi plan­la­ya­cak­sın. Des­tek­çin ik­ti­dar da Mec­lis­te par­mak ço­ğun­lu­ğu­na sa­hip ol­du­ğu için de bu­nu ya­sa­laş­tı­ra­cak­sın. Ne de ol­sa, borç­la­nı­lan pa­ra­lar si­ya­si pro­pa­gan­da amaç­la­rı için kul­la­nı­la­cak. Ta­bii, se­çim­ler çok yak­laş­tı. Er­zak da­ğı­tı­lı­yor, kö­mür da­ğı­tı­lı­yor, baş­ka kim bi­lir ne da­ğı­tı­lı­yor ve ka­mu­nun ku­rum ve imkânla­rı bir si­ya­si par­ti­nin oy top­la­ma ara­cı ola­rak kul­la­nı­lı­yor. Son­ra da, olu­şan açı­ğı ka­pat­mak için bir şeh­rin ka­mu­su­na ait ku­ru­mu özel­leş­ti­ri­yor­su­nuz. Bu ne ka­ra­ba­san­dır bu ül­ke­nin üze­rin­de de­ğer­li ar­ka­daş­lar, sor­ma­dan ge­çe­me­ye­ce­ğim. Bu na­sıl bir top­lum ve ka­mu dü­ze­ni­dir di­ye de­ğer­li va­tan­daş­la­rı­ma sor­mak is­ti­yo­rum ve bu na­sıl bir si­ya­sal dü­zen­dir?

Ba­kın de­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu özel­leş­tir­me, An­ka­ra hal­kı­nın ba­şı­na pat­la­ya­cak­tır. Özel­leş­tir­me ön­ce­si An­ka­ra­lı­la­rın öde­di­ği do­ğal gaz bi­rim hiz­met amor­tis­man be­de­li­ne yüz­de 10 ora­nın­da zam ya­pı­la­cak. Ya­pı­lan bu zam, do­ğal gaz fa­tu­ra­la­rı­na yüz­de 1,5 zam şek­lin­de yan­sı­ya­cak. Do­ğal ga­zın ya­nı sı­ra oto­büs ve met­ro iş­let­me­ci­li­ği de ya­pan EGO'nun gaz da­ğı­tı­mıy­la il­gi­li fa­ali­yet­le­ri­ni yü­rüt­mek üze­re ya­sa yü­rür­lü­ğe gir­dik­ten üç ay içe­ri­sin­de bir ano­nim şir­ket ku­ru­la­cak. Bu şir­ke­te EGO Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­nün mül­ki­yet ve iş­let­me­sin­de bu­lu­nan do­ğal ga­zın şe­hir içi da­ğı­tı­mıy­la il­gi­li tüm alt­ya­pı te­sis­le­ri, var­lık­lar, men­kul ve gay­ri­men­kul mal­lar ile do­ğal gaz alı­mıy­la il­gi­li borç­lar ve her tür­lü hak­lar dev­re­di­le­cek.

Ener­ji Pi­ya­sa­sı Dü­zen­le­me Ku­ru­mu, ku­ru­la­cak şir­ke­te An­ka­ra'nın otuz yıl sü­rey­le do­ğal gaz da­ğı­tı­mı için li­sans ve­re­cek. Li­san­sın ge­çer­li­lik sü­re­si­nin ilk on yı­lın­da, da­ğı­tım şir­ke­ti, abo­ne­ler­den bi­rim hiz­met ve amor­tis­man be­de­li ola­rak met­re­küp ba­şı­na 5,5 sent, ta­şı­ma be­de­li ola­rak da 0,0077 do­lar pa­ra ala­cak de­ğer­li ar­ka­daş­lar. 11'in­ci yıl ve son­ra­sı bu be­del­ler şir­ke­tin tek­li­fi ve EPDK'nın ona­yı ile be­lir­le­ne­cek. Şir­ke­tin as­ga­ri yüz­de 80 his­se­si ya­sa­nın yü­rür­lü­ğe gir­di­ği ta­rih­ten iti­ba­ren en geç bir yıl için­de An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si ta­ra­fın­dan özel­leş­ti­ri­le­cek. Özel­leş­tir­me şart­la­rı Be­le­di­ye Mec­li­sin­ce tes­pit edi­le­cek. Bu ta­ri­he ka­dar özel­leş­tir­me­nin ger­çek­leş­ti­ril­me­me­si du­ru­mun­da da­ğı­tım şir­ke­ti­nin his­se­le­ri­nin yüz­de 80'i özel­leş­ti­ril­mek üze­re Özel­leş­tir­me İda­re­si Baş­kan­lı­ğı­na dev­re­di­le­cek. Bu­nu, hal­kı­mı­zın bil­me­si için tek­rar et­mek mec­bu­ri­ye­tin­de kal­dım. Özel­leş­tir­me so­nu­cu el­de edi­le­cek ge­lir­den ön­ce­lik­le EGO'nun BO­TAŞ'a olan do­ğal gaz alı­mın­dan kay­nak­lı ana­pa­ra borç­la­rı ile ha­zi­ne ga­ran­ti­li kre­di­le­rin ana­pa­ra borç­la­rı öde­ne­cek. EGO'nun BO­TAŞ'a olan bor­cu­nun ana­pa­ra tu­ta­rı 550 mil­yon do­lar. Ha­zi­ne ta­ra­fın­dan üst­le­ni­len ha­zi­ne ga­ran­ti­li borç­la­rın ana­pa­ra tu­ta­rı ise 702 mil­yon do­lar. De­vir ta­ri­hi iti­ba­rıy­la EGO'nun bu iki ku­ru­ma olan 2 mil­yar do­lar­lık fa­iz bor­cu da si­li­ne­cek. Son­ra, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, An­ka­ra­lı­nın za­ten şiş­kin olan do­ğal gaz fa­tu­ra­sı da­ha da şiş­me du­ru­mun­da ka­la­cak.

De­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım, EGO'nun abo­ne­ler­den do­ğal gaz da­ğı­tım kar­şı­lı­ğı al­dı­ğı bi­rim hiz­met amor­tis­man be­de­li her yıl EPDK'nın ona­yı­na su­nu­lu­yor. EPDK, ge­nel­lik­le EGO'nun tek­lif et­ti­ği fi­ya­tı aşa­ğı çe­ke­rek onay­lı­yor. Gaz da­ğı­tı­mı için ku­ru­la­cak ye­ni şir­ke­tin on yıl sü­rey­le abo­ne­ler­den met­re­küp ba­şı­na 7,4 ye­ni ku­ruş al­ma­sı ön­gö­rü­lü­yor. Hâlbu­ki, şu an­ki fi­yat 6,6 ye­ni ku­ruş se­vi­ye­sin­de. 1 met­re­küp ga­zın or­ta­la­ma fi­ya­tı­nın 53 ku­ruş ol­du­ğu dik­ka­te alı­nır­sa, ya­pı­lan yak­la­şık yüz­de 10'luk ar­tı­şın do­ğal gaz fa­tu­ra­sı­na yan­sı­ma­sı yüz­de 1,5 ora­nın­da ola­cak­tır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bi­rim hiz­met amor­tis­man be­de­lin­de ya­pı­lan bu ar­tış ve on yıl­lık fi­yat ga­ran­ti­si özel­leş­ti­ri­le­cek şir­ke­ti ya­tı­rım­cı­lar açı­sın­dan da­ha ca­zip hâle ge­ti­re­cek. An­cak, Tür­ki­ye or­ta­la­ma­sı 1,2 ku­ruş se­vi­ye­sin­de ol­ma­sı­na kar­şın An­ka­ra­lı­lar za­ten pa­ha­lı öde­dik­le­ri bi­rim amor­tis­man hiz­met be­de­li­ni da­ha pa­ha­lı öde­me­ye on yıl sü­rey­le de­vam ede­cek. Ya­ni, ka­zı­ğı yi­yen ma­ale­sef An­ka­ra­lı­lar ola­cak­tır.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, be­le­di­ye­ci­lik as­la bu ol­maz. Bu du­ru­ma da si­ya­si prim as­la ve­ri­le­mez. Bu ül­ke­nin va­tan­da­şı, as­ga­ri üc­re­ti bin av­ro ci­va­rın­da olan Av­ru­pa­lı­dan da­ha faz­la do­ğal üc­re­ti öder­ken, si­ya­si ne­den­ler­le borç ya­pan bir bü­yük­şe­hir be­le­di­ye­si­nin bu borç­la­rı sil­mek için özel­leş­tir­me yap­ma­sı so­nu­cu da­ha da yük­sek fa­tu­ra öde­ye­mez, öde­ye­me­ye­ce­ği fa­tu­ra gel­me­sin di­ye ka­lo­ri­fer yak­mak ye­ri­ne yor­ga­nın al­tı­na gi­re­mez. Ya­ni, An­ka­ra­lı yor­ga­nın al­tı­na gi­re­cek bun­dan son­ra. Bir hükûmet bu­nu va­tan­da­şı­na as­la ya­pa­maz, bu­nu re­va gö­re­mez. Si­ya­si vic­da­na sığ­maz bu tarz bir po­li­ti­ka de­ğer­li ar­ka­daş­lar.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu­ra­da olan şu­dur: An­ka­ra Bü­yük­şeh­rin borç­la­rı hal­ka öde­til­mek­te­dir ve önü­mü­ze koy­du­ğu­nuz ka­nun tek­li­fi, si­ya­si amaç­lı ve ka­mu di­sip­li­nin­den yok­sun borç­lan­ma­la­rın be­de­li­ni mil­le­tin sır­tı­na yık­ma­nın ka­nun tek­li­fin­den baş­ka bir şey de­ğil­dir. Bu­nu, par­ti­ni­ze ha­yır­lı ol­sun di­yor, si­zi mil­le­te ve An­ka­ra­lı­ya şikâyet edi­yo­rum.

BO­TAŞ, bun­dan ön­ce tah­sil ede­me­di­ği borç­la­rı­nı den­ge­le­mek için do­ğal ga­zı zam­lan­dı­rı­yor­du. Geç­ti­ği­miz yaz ay­la­rın­da ya­pı­lan yüz­de 6,8'lik zam­mın ar­ka­sın­da çok sa­yı­da ener­ji ku­ru­muy­la bir­lik­te EGO'nun BO­TAŞ'a olan bor­cu var­dı. Tür­ki­ye'de İZ­GAZ, İG­DAŞ, EÜ­AŞ ve EGO gi­bi çok sa­yı­da ku­ru­ma do­ğal gaz sağ­la­yan BO­TAŞ, do­ğal ga­zı hal­ka sat­tık­la­rı hâlde ken­di­le­ri­ne olan borç­la­rı­nı öde­me­yen EGO gi­bi çok sa­yı­da ku­ru­mun bor­cu­nu ge­rek­çe gös­te­re­rek do­ğal ga­za zam ya­pı­yor­du. An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­ne bağ­lı EGO, top­lam 903 mil­yon 380 bin YTL'lik borç­la BO­TAŞ'a en faz­la bor­cu olan ikin­ci ku­rum­du Tür­ki­ye'de. An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si, bor­cu öde­mek bir ya­na, za­man ka­zan­mak için çe­şit­li hu­ku­ki yol­la­rı de­ni­yor ve borç­la­rı­nı öde­mi­yor­du. Be­le­di­ye, bu­gü­ne ka­dar bor­cu­nun sa­de­ce yüz­de 5,5 gi­bi ko­mik bir kıs­mı­nı öde­miş du­rum­day­dı.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, BO­TAŞ'a 1 mil­yar YTL ci­va­rın­da borç­lan­ma­yı ken­di­ne hak gö­ren An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si, An­ka­ra­lı­la­ra do­ğal ga­zı ol­duk­ça yük­sek fi­yat­la sa­tı­yor, borç­lu abo­ne­le­ri­nin gö­zü­nün ya­şı­na bak­ma­dan do­ğal ga­zı da ge­rek­ti­ğin­de ke­si­yor­du. An­ka­ra Bü­yük­şeh­rin borç­la­rı ko­nu­sun­da bu ka­dar ra­hat ol­ma­sı, borç­la­rın yü­kü­nü An­ka­ra­lı­la­rın sır­tı­na yık­ma­sıy­la an­cak açık­la­na­bi­lir.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, siz de bu ka­nun tek­li­fi­niz­le, AK Par­ti Gru­bu ola­rak, bu Mec­lis­te borç­la­rı hal­kın sır­tı­na yık­ma si­ya­se­ti üre­ti­yor­su­nuz. En son ne ol­du de­ğer­li ar­ka­daş­lar? EGO'nun sa­tıl­ma­sı aşa­ma­sı­na ge­lin­di. Ge­lin, is­ter­se­niz, ba­zı şey­le­ri be­ra­ber ha­tır­la­ya­lım: Geç­ti­ği­miz ka­sım ayın­da, BO­TAŞ, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­ne bağ­lı EGO'dan 830 mil­yon YTL'lik ala­ca­ğı­nı tah­sil ede­me­yin­ce ha­ciz yo­lu­na baş­vur­du. BO­TAŞ 5,5 mil­yon YTL'lik ala­ca­ğı­na kar­şı­lık ola­rak EGO'nun ban­ka he­sap­la­rı­na ha­ciz uy­gu­la­yın­ca, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir, BO­TAŞ ile ma­sa­ya otur­mak zo­run­da kal­dı. An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si ile BO­TAŞ yet­ki­li­le­ri ara­sın­da ya­pı­lan gö­rüş­me­ler­de EGO'nun ban­ka he­sap­la­rın­da hac­zin kal­dı­rı­la­rak nor­mal öde­me ta­ri­fe­si­ne dö­nül­dü.

İş­te BO­TAŞ'ın bu ha­ciz gi­ri­şi­min­den son­ra, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir, çö­zü­mü EGO'yu özel­leş­tir­me­de ve yü­kü mil­le­tin sır­tı­na yık­mak­ta bul­du. AK Par­ti Hükûme­ti­nin ina­ye­tiy­le, be­le­di­ye­nin borç po­li­ti­ka­sı­nın so­nuç­la­rı taş gi­bi An­ka­ra­lı­nın sır­tı­na yı­kı­la­cak­tır. Bor­ca gö­re, si­ya­si he­sap­la­ra gö­re ka­mu ida­re­si dü­ze­nin­den baş­ka bir şey de­ğil­dir bu. Bu­na, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, Top­ha­ne jar­go­nun­da "tezgâh" de­nir bi­li­yor­su­nuz. Bu­na ül­ke ida­re et­mek, be­le­di­ye­ci­lik yap­mak de­ğil, an­cak ve an­cak tezgâh de­nir. Ka­fa­ya gö­re borç, he­sa­ba gö­re özel­leş­tir­me, si­ya­si amaç­lı kur­tar­ma ya­sa­sın­dan baş­ka bir şey de­ğil­dir bu.

De­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım, Hükûme­tin, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir ile or­tak si­ya­si he­sap­la­rı ne­de­niy­le EGO'nun bu şe­kil­de özel­leş­ti­ril­me­si­ne ve An­ka­ra­lı­nın sır­tı­na da­ha da ağır fa­tu­ra­la­rın bin­me­si­ne se­bep olun­mak­ta­dır. An­ka­ra­lı­yı bu ağır cen­de­re­nin al­tı­na sok­mak­ta bir an bi­le te­red­düt et­me­yen Hükûme­tin halk için üret­ti­ği beş yıl­lık do­ğal gaz po­li­ti­ka­sı, üşü­yor­sa­nız ka­lın gi­yi­nin­den baş­ka bir şey de­ğil­dir. Çün­kü, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu do­ğal gaz fi­yat­la­rıy­la ka­lın ve çift ka­zak giy­mek­ten baş­ka ar­tık bir ça­re kal­ma­mış­tır dar ge­lir­li va­tan­daş­la­rı­mız için bil­has­sa.

De­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım, AK Par­ti İk­ti­da­rı dö­ne­mi­nin bu ko­nu­ya iliş­kin bi­lan­ço­su ise şöy­le­dir: Ener­ji sek­tö­rün­de dı­şa ba­ğım­lı­lık da­ha da art­mış, top­lam elek­trik ener­ji­si üre­ti­min­de it­hal do­ğal gaz kul­la­nı­mı yüz­de 45, it­hal kö­mür kul­la­nı­mı yüz­de 7 se­vi­ye­si­ne ulaş­mış­tır. Bu­nun için dı­şa­rı­ya her yıl yak­la­şık 5-6 mil­yar do­lar öden­mek­te­dir. AK Par­ti Hükûme­ti se­çim ön­ce­sin­de ener­ji­de dı­şa ba­ğım­lı­lı­ğın, Ma­vi Akım ve ben­ze­ri do­ğal gaz pro­je­le­ri kap­sa­mın­da al ya da öde an­laş­ma­la­rı­nın yan­lış­lı­ğı­nı vur­gu­la­ya­rak ik­ti­dar ol­ma­sı­na rağ­men bu ko­nu­lar­da çö­züm üre­te­me­miş ve so­rum­lu­lu­ğu geç­mi­şe yük­le­me ko­lay­cı­lı­ğı­na her za­man ol­du­ğu gi­bi git­miş­tir.

Son yıl­lar­da do­ğal gaz bi­rim fi­yat­la­rın­da­ki aşı­rı yük­se­liş özel­lik­le bü­yük şe­hir­ler­de ya­şa­yan va­tan­daş­la­rı­mı­za her yıl ye­ni ağır eko­no­mik yük­ler ge­tir­miş­tir. Hükûme­tin Acil Ey­lem Pla­nı'nda özel­lik­le be­lir­til­miş ol­ma­sı­na rağ­men, ener­ji fi­yat­la­rı üze­rin­de­ki aşı­rı ver­gi yük­le­ri kal­dı­rıl­ma­mış­tır. Elek­trik da­ğı­tı­mı ve kul­la­nı­mın­da yüz­de 20 se­vi­ye­si­ne va­ran ka­yıp ka­çak ora­nı yük­sek ver­gi, it­hal ve pa­ha­lı ener­ji an­laş­ma­la­rı ne­de­niy­le dün­ya fi­yat­la­rı­nın çok üze­rin­de be­lir­le­nen ener­ji bi­rim fi­yat­la­rı sa­na­yi­ci­mi­zin be­li­ni bük­mek­te, re­ka­bet gü­cü­nü gi­de­rek azalt­mak­ta ve is­tih­dam prob­le­mi­nin çö­zü­mü­nü güç­leş­tir­mek­te­dir. Ka­çak akar­ya­kıt prob­le­mi ve ka­yıt dı­şı­lık ar­tan bir hız­la de­vam et­mek­te­dir.

AH­MET RI­ZA ACAR (Ay­dın) - Ye­ni şey­ler söy­le­mek ge­rek.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) - Kim laf at­tı, han­gi ar­ka­daş laf at­tı? Bir gö­re­yim bo­yu­nu. Bir bo­yu­nu gö­re­yim ben. Sen pet­rol sa­tı­yor­sun, yıl­lık ci­ron ne ka­dar­dı? Pet­rol­cü­sün sen, yıl­lık ci­ron ne ka­dar­dı? Se­ni ik­ti­da­rı­mız­da in­ce­le­ye­ce­ğiz.

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri… Sa­yın Öz­do­ğan… Sa­yın Acar, lüt­fen…

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) - Se­ni ik­ti­da­rı­mız­da in­ce­le­ye­ce­ğiz.

PO­AŞ ve TÜP­RAŞ'ta elek­trik ve do­ğal ga­zın da­ğı­tı­mın­da ol­du­ğu gi­bi şa­ibe­li bir şe­kil­de sür­dü­rü­len özel­leş­tir­me fa­ali­yet­le­ri de ne ya­zık ki bek­le­nen so­nu­cu ver­me­miş, üre­tim, ya­tı­rım ve is­tih­dam prob­lem­le­ri çö­zü­le­me­miş­tir. Bir baş­ka ifa­dey­le, ener­ji sek­tö­rün­de özel­leş­tir­me­ler, ya­ban­cı­laş­tır­ma ve yağ­ma­cı­lı­ğa dö­nüş­müş­tür.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, AK Par­ti Hükûme­ti uzun ik­ti­dar dö­ne­min­de dün­ya­nın en yük­sek fa­tu­ra­sı­nı Türk hal­kı­na la­yık bul­muş, do­ğal ga­zı, va­tan­da­şı…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın Öz­do­ğan, iki da­ki­ka ek sü­re ve­ri­yo­rum, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız.

Bu­yu­run.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) - Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, kent içi do­ğal gaz da­ğı­tım ve uy­gu­la­ma­la­rı da bu söy­le­dik­le­ri­mi­ze gü­zel bir ör­nek­tir. Do­ğal gaz pi­ya­sa­sı­nın en önem­li ak­tör­le­rin­den bi­ri kent­sel do­ğal gaz da­ğı­tım li­san­sı alan şir­ket­ler­dir. Do­ğal gaz da­ğı­tım li­san­sı ve­ri­len kent­ler­de şe­be­ke ya­pı­mı, ko­nut­la­ra gaz ve­ril­me­si, sa­na­yi te­sis­le­ri­nin do­ğal ga­za dö­nüş­tü­rül­me­si ve bu gi­bi uy­gu­la­ma­lar­da dü­zen­le­yi­ci tek­nik şart­na­me­le­rin ha­zır­lan­ma­sı ve uy­gu­lan­ma­sı gö­rev, yet­ki, so­rum­lu­lu­ğu kent­sel gaz şir­ket­le­ri­ne dev­re­dil­miş­tir. Kent­sel do­ğal gaz da­ğı­tım şir­ket­le­ri­nin tü­mü için ge­çer­li ola­cak ül­ke ça­pın­da zo­run­lu uy­gu­la­ma­sı için iç te­si­sat, ser­vis hat­tı, şe­be­ke ya­pım ve en­düs­tri­yel te­sis do­ğal gaz dö­nü­şüm şart­na­me­le­ri yok­tur. Bu du­rum­da, her kent ve şir­ke­tin uy­gu­la­ma­la­rı fark­lı ola­bil­mek­te­dir. Her kent­te fark­lı uy­gu­la­ma­lar ol­du­ğu gi­bi, kent­sel gaz şir­ket­le­ri­nin uy­gu­la­ma­la­rı da ye­te­rin­ce de­net­le­ne­mi­yor.

Hükûme­tin, çö­zü­mü için adım at­ma­dı­ğı bir baş­ka me­se­le de do­ğal gaz te­mi­ni­nin çe­şit­li­li­ği­ne yö­ne­lik al­ter­na­tif­ler­dir. Do­ğal gaz­da, Rus­ya ve İran'a aşı­rı ba­ğım­lı­lı­ğın teh­li­ke­li so­nuç­la­rı­nı, geç­ti­ği­miz yıl, Rus­ya'yla Uk­ray­na ara­sın­da­ki gaz ke­sin­ti­sin­de ve İran'ın kış ne­de­niy­le gaz akı­şı­nı dur­dur­ma­sı do­la­yı­sıy­la, ha­tır­lar­sa­nız, ya­şa­mış­tık. Sa­de­ce bu ör­nek­ler bi­le, do­ğal gaz te­min kay­nak­la­rı­nın çe­şit­len­di­ril­me­si­nin öne­mi­ni bi­ze gös­ter­mek­te­dir. Öte yan­dan, baş­ta Rus­ya ol­mak üze­re çe­şit­li ül­ke­ler­le ya­pı­lan do­ğal gaz alım söz­leş­me­le­ri, ti­ca­ri sır içer­dik­le­ri ge­rek­çe­siy­le sü­rek­li giz­li tu­tul­mak­ta ve ka­mu­oyun­dan sak­lan­mak­ta­dır. Bu söz­leş­me­le­rin nok­san­sız uy­gu­lan­ma­la­rı hâlin­de, al ya da öde şart­la­rı, Tür­ki­ye'yi, mil­yar­lar­ca do­lar­lık öde­me yü­küm­lü­lü­ğüy­le kar­şı kar­şı­ya bı­ra­ka­bi­le­cek­tir.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür cüm­le­ni­zi ala­yım Sa­yın Öz­do­ğan, bu­yu­run.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) - De­ğer­li ar­ka­daş­lar, AK Par­ti Hükûme­ti, ik­ti­da­rı bo­yun­ca hal­ka evin­de aya­ğı­nı uza­tıp sı­cak sı­cak otur­ma­yı çok gör­müş bir hükûmet­tir, hal­ka do­ğal ga­zı fa­hiş fi­yat­la ver­miş bir hükûmet­tir, si­ya­si yan­daş be­le­di­ye­le­ri­nin pa­ra­sal he­sap­la­rı için do­ğal gaz zam­la­rı­na ge­çit ver­miş bir hükûmet­tir. Ay­rı­ca, do­ğal ga­zın ol­du­ğu ye­re do­ğal ga­zı fa­hiş fi­yat­la ve­ren Hükûmet, Ana­do­lu'ya do­ğal gaz gö­tür­me ko­nu­sun­da çok cim­ri dav­ran­mış­tır.

Er­zu­rum'da, do­ğal gaz­dan…

BAŞ­KAN - Sa­yın Öz­do­ğan…

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) - He­men bi­ti­ri­yo­rum.

BAŞ­KAN - Bu­yu­run efen­dim, ya­ni…

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) - İz­ni­niz­le, şu Er­zu­rum'u bir söy­le­ye­yim efen­dim.

BAŞ­KAN - Sa­yın Kı­lıç­da­roğ­lu'na da ek iki da­ki­ka ver­miş­tim…

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) - He­men, şu Er­zu­rum'u bir söy­le­ye­yim iz­ni­niz­le efen­dim.

BAŞ­KAN - …aç­tı­ğım­da te­şek­kür et­ti ken­di­le­ri. Lüt­fen…

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) - Efen­dim, da­ha ko­nuş­ma­ya­ca­ğım. İz­ni­niz­le, şu Er­zu­rum'u bir söy­le­ye­yim.

BAŞ­KAN - Ha­yır, ya­sal hak­kı­nız ol­du­ğu za­man ko­nu­şur­su­nuz, onun bir mâni­li­ği yok.

Bu­yu­run.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) - Er­zu­rum'da, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, do­ğal gaz­dan is­ti­fa­de eden ha­ne sa­yı­sı hâlâ da­ha çok az­dır ve Er­zu­rum, ha­va kir­li­li­ği­nin pen­çe­si­ne düş­müş­tür. Er­zu­rum'da ısın­ma­dan kay­nak­la­nan ha­va kir­li­li­ği, özel­lik­le ak­şam sa­at­le­rin­de yaş­lı­lar­la ço­cuk­lar için teh­li­ke­li ol­mak­ta­dır. Do­ğal gaz kul­la­nı­mı­nın he­nüz yay­gın­laş­ma­dı­ğı Er­zu­rum, ha­va kir­li­li­ğin­de, Tür­ki­ye'nin ön­de ge­len il­le­ri ara­sın­da yer alı­yor.

BAŞ­KAN - Sa­yın Öz­do­ğan, şim­di, di­ğer ar­ka­daş­la­ra ben sü­re ver­mez­sem, bu­ra­da adil dav­ran­ma­mış olu­rum.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) - He­men bi­ti­ri­yo­rum.

BAŞ­KAN - Bi­ti­ri­yor­su­nuz, ama iki da­ki­ka da­ha geç­ti. Na­sıl bi­ti­re­cek­si­niz?

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) - Efen­dim, on beş sa­ni­ye­de bi­ti­ri­yo­rum.

BAŞ­KAN - Bu­yu­run efen­dim, pe­ki.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) - Do­ğal gaz kul­la­nı­mı­nın he­nüz yay­gın­laş­ma­dı­ğı Er­zu­rum, ha­va kir­li­li­ğin­de Tür­ki­ye'nin ön­de ge­len il­le­ri ara­sın­da de­dik. Çev­re ve Or­man Ba­kan­lı­ğı­nın is­ta­tis­tik­le­rin­de 12'nci sı­ra­da bu­lu­nan Er­zu­rum'da, Ka­sım 2006 or­ta­la­ma­sı­na gö­re, ha­va­da­ki kü­kürt­di­ok­sit ora­nı 104 mik­rog­ram, par­ti­kül mad­de ora­nı ise 53 mik­rog­ram. Bu, teh­li­ke­li bir du­rum­dur.

He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim.

Say­gı­de­ğer mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım, grup­lar adı­na ko­nuş­ma­lar ta­mam­lan­mış­tır.

Sa­at 14.15'te top­lan­mak üze­re bir­le­şi­me ara ve­ri­yo­rum.

 

Ka­pan­ma Sa­ati: 12.45

 

ÜÇÜN­CÜ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 14.22

BAŞ­KAN : Baş­kan Ve­ki­li Nev­zat PAK­DİL

KÂTİP ÜYE­LER : Ya­şar TÜ­ZÜN (Bi­le­cik), Meh­met DA­NİŞ (Ça­nak­ka­le)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 112'nci Bir­le­şi­mi­nin Üçün­cü Otu­ru­mu­nu açı­yo­rum.

1425 sı­ra sa­yı­lı tek­li­fin tü­mü üze­rin­de­ki gö­rüş­me­le­re kal­dı­ğı­mız yer­den de­vam ede­ce­ğiz.

Ko­mis­yon ve Hükûmet ye­rin­de.

Şim­di söz, şah­sı adı­na Sa­kar­ya Mil­let­ve­ki­li Ay­han Se­fer Üs­tün… Yok.

Şah­sı adı­na Er­zu­rum Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa Ilı­ca­lı.

Bu­yu­run Sa­yın Ilı­ca­lı. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

MUS­TA­FA ILI­CA­LI (Er­zu­rum) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; ön­ce he­pi­ni­zi say­gı­la­rım­la se­lam­lı­yo­rum.

An­ka­ra Mil­let­ve­kil­le­ri Ey­yüp Sa­nay ve Nur Do­ğan To­pa­loğ­lu'nun, Do­ğal Gaz Pi­ya­sa­sı Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi üze­ri­ne şah­sım adı­na söz al­dım. Ko­nuş­ma­ma baş­la­ma­dan ön­ce, 22'nci Dö­nem be­ra­ber gö­rev yap­tı­ğı­mız Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­li Mil­let­ve­ki­li Sa­yın İl­yas Se­zai Ön­der'e Al­lah'tan rah­met di­li­yo­rum, ai­le­si­nin, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­nin, Mil­let Mec­li­si­mi­zin, mil­le­ti­mi­zin ba­şı sağ ol­sun. Ay­rı­ca, iki gün ön­ce An­ka­ra'da ya­pı­lan te­rör sal­dı­rı­sı­nı da nef­ret­le kı­nı­yor, ölen­le­re Al­lah'tan rah­met, ya­ra­lı­la­ra acil şi­fa­lar di­li­yo­rum.

Bu tek­lif üze­rin­de söz al­ma­mın ne­de­ni, ben­den ön­ce söz alan Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­nin söz­cü­sü Sa­yın Kı­lıç­da­roğ­lu'nun pro­to­kol…

BAŞ­KAN - Sa­yın Ilı­ca­lı, siz şah­sı­nız adı­na söz al­dı­nız, ya­ni, siz şah­si gö­rüş­le­ri­ni­zi açık­la­yı­nız, siz­den ön­ce­ki söz alan­la­ra…

MUS­TA­FA ILI­CA­LI (De­vam­la) - Ben şah­si gö­rüş­le­ri­mi açık­la­ya­ca­ğım, bu­nu Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin üye­le­riy­le pay­la­şa­ca­ğım.

BAŞ­KAN - Söz al­ma se­be­bi­niz, ko­nuş­ma­nız için­di, ya­ni, onun ko­nuş­ma­sıy­la il­gi­li de­ğil­dir, onu de­mek is­ti­yo­rum.

MUS­TA­FA ILI­CA­LI (De­vam­la) - De­ğil, o za­man dü­zel­ti­yo­rum.

BAŞ­KAN - Gö­rüş­le­ri­ni­zi ona gö­re be­yan edin.

MUS­TA­FA ILI­CA­LI (De­vam­la) - Gö­rüş­le­ri­mi de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­riy­le pay­laş­mak is­ti­yo­rum. Bu­ra­da, ta­bii ki özel­lik­le de mil­let­ve­kil­le­ri­ni çok ya­kın­dan il­gi­len­di­ren, en faz­la Esen­bo­ğa Ha­va­ala­nı'nı kul­la­nan ki­şi­le­riz mil­let­ve­kil­le­ri ola­rak. O açı­dan da ya­pıl­mış olan pro­to­kol yo­lu, Özal Bul­va­rı biz­ler için ve ül­ke­miz için son de­re­ce önem­li bir ge­liş­me ol­muş­tur ve se­ya­hat sü­re­si­ni, bu­ra­dan ori­jin ola­rak Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­ni alır­sak, pro­je hı­zın­da­ki 2 ka­tı­na va­ran bir ar­tış­tan do­la­yı, en az bir on beş da­ki­ka­lık kı­sal­ma­ya ne­den ol­muş­tur. Ta­bii, dört ay gi­bi de kı­sa bir sü­re­de ger­çek­leş­miş­tir.

Bu­ra­da­ki gö­rüş­le­ri­mi şu şe­kil­de pay­laş­mak is­ti­yo­rum: Bir ke­re, bu yol son de­re­ce önem­li ol­muş­tur, ge­rek­li bir yol­dur, stan­dart­la­rı da ol­duk­ça yük­sek­tir. Ya­ni, he­men he­men, tam eriş­me kon­trol­lü bir yol de­me­sek bi­le, kıs­mi bir eriş­me kon­trol­lü yol ola­rak eks­pres yol stan­dart­la­rı­na ol­duk­ça ya­kın bir yol­dur. 2x2'lik, ol­duk­ça dü­şük stan­dart­lı bir yol­dan, bir yön­de 4 şe­rit ola­cak şe­kil­de 2x4'e ulaş­mış­tır. Plat­form ge­niş­li­ği 40 met­re­dir. Ya­pı­lan yol 15 ki­lo­met­re olup, ta­bii, bu yo­lun içer­di­ği sa­nat ya­pı­la­rı, ya­pıl­mış alt­ya­pı iş­le­ri, üst­ya­pı­yı koy­du­ğu­muz za­man, bu yo­lun stan­dar­dı bu ka­dar yük­sek, gü­zel, bun­da he­pi­miz hem­fi­ki­riz.

Ma­li­ye­ti yö­nün­de, da­ha ucuz ola­bi­lir miy­di, bu­ra­da ne­ler ola­bi­lir­di? Bu­nu kar­şı­laş­tır­mak için si­ze ba­zı ra­kam­lar ver­mek is­ti­yo­rum. Bu yol 15 ki­lo­met­re olup, 8 ta­ne alt ge­çit içer­mek­te­dir. Bu alt ge­çit­le­rin sa­de­ce ma­li­ye­ti 37 tril­yon­dur. 10 ta­ne ya­ya üst ge­çi­di, 15 ki­lo­met­re­lik ka­na­li­zas­yon, yağ­mur su­yu, do­ğal gaz, kal­dı­rım, or­ta re­fü­jü, ay­dın­lat­ma­sı, ağaç­lan­dır­ma­sı, ya­tay-dü­şey işa­ret­le­me­si, en iyi üst­ya­pı olan sı­cak bir ka­rı­şım üst­ya­pı­dan mey­da­na gel­mek­te olup, yo­lun ma­li­ye­ti de 80 tril­yon ci­va­rın­da­dır.

Bu yo­lu Ka­ra­yol­la­rı Ge­nel Mü­dür­lü­ğün­den al­dı­ğım ba­zı ra­kam­lar­la kar­şı­laş­tır­mak is­ter­sek, bu­gün 12 met­re­lik bir yo­lun sı­cak ka­rı­şım ola­rak ki­lo­met­re­si­nin ma­li­ye­ti 2 tril­yon­dur. Bu yo­lun plat­form ge­niş­li­ği de 40 met­re ol­du­ğu­na gö­re (40:12=3,3) çarp­tı­ğı­mız za­man 6,6 tril­yo­na gel­mek­te­dir ki, bu­nu da 15'le çar­par­sak 99 tril­yon li­ra­lık bir ma­li­yet çık­mak­ta­dır. Ya­ni, 99 tril­yo­na gö­re An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­mi­zin bu­nu 80 tril­yo­na mal et­me­sin­de­ki, bu ma­li­yet­te­ki avan­ta­jın en bü­yük ne­de­ni, top­rak iş­le­ri­nin biz­zat be­le­di­ye ta­ra­fın­dan ya­pıl­mış ol­ma­sı­dır. Ya­ni, ra­kam ola­rak ol­duk­ça avan­taj­lı­dır.

Di­ğer ta­raf­tan, biz bu yo­lu şey­le kar­şı­laş­tı­ra­cak olur­sak, oto­yol stan­dar­dı­na ya­kın ol­du­ğu­nu söy­le­miş­tim. Eks­pres yol stan­dar­dın­da bir yol. Böy­le bir oto­yol (4 şe­rit de­mi­yo­rum, 2x3) 8-10 mil­yon do­lar de­di­ği­miz za­man, bu­na gö­re de bu yo­lu 15 ki­lo­met­re he­sap­la­dı­ğı­mız za­man 195 tril­yon ci­va­rın­da bir ma­li­yet çı­ka­cak­tır. Ya­ni özet ola­rak, yıl­la­rı­nı bu ko­nu­la­ra ver­miş bir ki­şi ola­rak, bu­ra­da­ki ra­ka­mın ol­duk­ça uy­gun ol­du­ğu­nu bu­ra­da siz­le­re ifa­de et­mek is­ti­yo­rum.

Di­ğer ta­raf­tan, ay­dın­lat­ma ko­nu­sun­da son de­re­ce gü­zel bir ay­dın­lat­ma ya­pıl­mış­tır, ge­rek üst­ten ge­rek… Bu yo­lu se­ya­hat eden­ler, yo­lun gü­ven­li­ği açı­sın­dan ay­dın­lat­ma ol­duk­ça önem­li­dir. Bu­ra­da da ta­bii, ay­dın­lat­ma­da kul­la­nı­lan di­rek­ler de ol­duk­ça özel­dir. 6060 alü­min­yum, T 66 tem­par­li ay­dın­lat­ma di­rek­le­ri kul­la­nıl­mış­tır.

Bun­la­rın ma­li­ye­tiy­le il­gi­li de siz­le­re bil­gi ve­rip pay­laş­mak ge­re­kir­se, bun­la­rın ma­li­ye­ti de 2 mil­yon 900 bin­dir ve bu yo­lun, bu kul­la­nı­lan mal­ze­me­nin hiz­met öm­rü ol­duk­ça yük­sek ve ay­dın­lat­ma ka­pa­si­te­si de çok faz­la­dır, 600 vat­tır. Ta­bii, ana ar­ter­ler­de 600 vat, di­ğer ta­raf­lar­da 250 ile 450 ara­sın­da de­ğiş­mek­te­dir.

Bu ara­da ta­bii, yo­lun ne şe­kil­de ya­pıl­dı­ğı­nı da yi­ne siz­ler­le pay­laş­mak la­zım. Bu yo­lun, ön­ce, bir ke­re, pro­je­len­di­ril­me­si An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si ta­ra­fın­dan ya­pıl­mış­tır. Bü­yük sa­nat ya­pı­la­rı­nın pro­je­sin­de dı­şa­rı­dan hiz­met alın­mış­tır. Onun ha­ri­cin­de, ta­bii, bu pro­je­ler ya­pıl­dık­tan son­ra, bi­raz ön­ce de söy­le­di­ğim gi­bi, iha­le aşa­ma­sın­da top­rak iş­le­ri­ni be­le­di­ye yap­mış­tır. Di­ğer fir­ma­la­rın isim­le­ri bel­li­dir. İş­te, esas işi ya­pan fir­ma Ünal Ya­pı, di­rek­ler­le il­gi­li fir­ma­nın Al­met Me­tal ol­du­ğu­nu An­ka­ra Be­le­di­ye­sin­den öğ­ren­miş bu­lu­nu­yo­rum. Bun­lar giz­li de­ğil­dir, ki­min ne yap­tı­ğı bel­li­dir.

Tek­rar siz­ler­le pay­laş­mak is­te­di­ğim en önem­li ko­nu, Tür­ki­ye'nin baş­ken­ti An­ka­ra'ya ya­kı­şır çok gü­zel bir yol ol­muş­tur. Bir yol mü­hen­di­si ola­rak, yo­lun stan­dart­la­rı ola­rak, ya­tay kurp ya­rı­çap­la­rı ola­rak, bo­yun eğim­ler ola­rak ve bu­ra­da tek­rar edi­yo­rum, gü­ven­li ya­pı­la­bi­le­cek pro­je hı­zı iti­ba­rıy­la es­ki­ye gö­re en az 2 kat ar­tı­rıl­mış­tır. Es­ki yol da, bi­li­yor­su­nuz, 2x2 idi, ama stan­dart­lar ol­duk­ça dü­şük­tü. Bu ma­na­da da gü­zel, kon­for­lu, gü­ven­li bir se­ya­hat et­me imkânı çık­mış­tır.

Ma­li­yet iti­ba­rıy­la da, çok ra­hat­lık­la si­ze söy­le­ye­bi­li­rim ki, Ka­ra­yol­la­rın­dan al­mış ol­du­ğum ra­kam­lar­la kar­şı­laş­tır­dı­ğı­mız za­man, ol­duk­ça uy­gun bir ra­kam­dır. Sa­de­ce bir sı­cak ka­rı­şım ola­rak 12 met­re­lik bir yo­lun -sa­de­ce sı­cak ka­rı­şım, üst­ya­pı di­yo­rum- ma­li­ye­ti 1 tril­yon­dur. Bu­nu bir ke­re da­ha vur­gu­lu­yo­rum. Alt­ya­pı­yı da koy­du­ğu­muz za­man 2 tril­yon­dur. 

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, ay­rı­ca, iki yo­lu bir­bi­riy­le kar­şı­laş­tır­dı­ğı­nız za­man, bu­nun ki­lo­met­re­si şu ka­dar bu şu ka­dar; bu, bu­na gö­re pa­ha­lı­dır di­ye­me­yiz. Çün­kü, pro­je­sin­de top­rak iş­le­ri­nin ha­cim mik­ta­rı, kul­lan­dı­ğı­nız sa­nat ya­pı­la­rı­nın sa­yı­sı ve alt­ya­pıy­la il­gi­li koy­du­ğu­nuz te­sis­ler, yo­lun pey­za­jı, ay­dın­la­tıl­ma­sı bun­lar ay­rı ay­rı şey­ler­dir. Ya­ni, ki­lo­met­re ola­rak bi­rim ay­nı gö­rül­se de ya­pı­la­cak iş­lem­ler çok fark­lı ol­du­ğun­dan, yan­lış ne­ti­ce­ler ve­rir. Bu açı­dan, bun­la­ra dik­kat et­me­miz ge­re­kir di­yo­rum ve son de­re­ce avan­taj­lı bir yo­la sa­hip ol­du­ğu­mu­zu, in­şal­lah, bü­tün ül­ke­miz­de­ki yol stan­dar­dı­nın da ay­nı şe­kil­de art­ma­sı­nı di­li­yo­rum.

Di­ğer ta­raf­tan, bil­di­ği­niz gi­bi, bö­lün­müş yol­la­rı­mız­da da tra­fik gü­ven­li­ği açı­sın­dan önem­li me­sa­fe­ler alın­mış, yol stan­dart­la­rı art­mış, ta­bii, bu­ra­da sa­de­ce ka­ra yo­lu­nu ko­nuş­mu­yo­ruz. Yi­ne, Hükûme­ti­miz, ula­şım tür­le­ri ara­sın­da­ki den­ge­yi sağ­la­ya­cak ha­va yo­lu­nun, di­ğer ta­raf­tan de­niz yo­lu­nun pa­yı­nı ar­tır­ma­sı yö­nün­de önem­li adım­lar at­mış, tür­ler ara­sın­da­ki den­ge­nin sağ­lan­ma­sı yö­nün­de de bu dö­nem­de, ge­rek Hükûme­ti­mi­zin yap­tı­ğı iş­ler ge­rek Mec­lis ola­rak ver­di­ği­miz des­tek­ler kü­çüm­sen­me­ye­cek ka­dar bü­yük­tür.

Di­ğer ta­raf­tan, -Er­zu­rum Mil­let­ve­ki­li­yim- ben­den ön­ce bir Er­zu­rum Mil­let­ve­ki­li­miz de do­ğal gaz­la il­gi­li ba­zı bil­gi­ler ver­di. Şu­nu söy­le­ye­bi­li­rim ki, Er­zu­rum da, do­ğal ga­zı alan ilk 9 il­den bi­ri ol­muş­tur. 7 Ha­zi­ran 2004 gü­nü Ener­ji Ba­ka­nı­mız Sa­yın Hil­mi Gü­ler ve Sağ­lık Ba­ka­nı­mız Re­cep Ak­dağ, Ener­ji Pi­ya­sa­sı Dü­zen­le­me Ku­ru­lu Baş­ka­nı­mız Yu­suf Gü­nay'ın ka­tıl­dı­ğı tö­ren­le ilk adım atıl­mış…

Şu an­da, siz­le­re, faz­la za­man al­ma­dan şu­nu söy­le­ye­bi­li­rim: 2006 ba­şın­da (A) ti­pi 26 bin met­re­küp/sa­at­ten, 2007 ba­şın­da 75 bin met­re­küp/sa­ate çık­mış­tır. (B) is­tas­yon sa­yı­sı 14 adet­ten 30 ade­de, çe­lik hat 20 ki­lo­met­re­den 30,8 ki­lo­met­re­ye, po­li­eti­len hat 137 ki­lo­met­re­den 241'e; ser­vis ku­tu­su sa­yı­sı 2.378 adet­ten 9.194'e, abo­ne sa­yı­sı ise 9.567'den 23.140'a çık­mış­tır.

Bil­di­ği­niz gi­bi, Er­zu­rum, ra­kım iti­ba­rıy­la yük­sek bir şe­hir­dir. Ha­va kir­li­li­ği­ni de en faz­la his­se­den bir şe­hir­dir, ama, bu ya­pı­lan ya­tı­rım­lar­la be­ra­ber, bu­ra­da ha­va kir­li­li­ğin­de de önem­li dü­şüş­ler ol­du­ğu, ge­rek Çev­re Ba­kan­lı­ğı­mı­zın öl­çüm­le­rin­den ge­rek il­gi­li bi­rim­le­rin öl­çüm­le­rin­den ra­hat­lık­la gö­rü­le­bi­lir.

Pro­je­nin şu an­ki mev­cut du­ru­mu iti­ba­rıy­la 60 bin abo­ne­ye do­ğal gaz ve­ri­le­cek şe­kil­de bir alt­ya­pı ha­zır­lan­mış­tır, ma­li­ye­ti de yak­la­şık 16 mil­yon do­lar­dır. Kış ve ta­rım tu­riz­min­de çok bü­yük bir ca­zi­be mer­ke­zi olan Er­zu­rum'umu­zun bir ca­zi­be mer­ke­zi ol­ma­sın­da­ki atı­lan en önem­li adım­lar­dan bi­ri­dir. Bu ve­si­ley­le, bu­ra­da Hükûme­ti­mi­zi tem­sil eden Sa­yın Ba­ka­nı­mın şah­sın­da, Er­zu­rum­lu­lar ola­rak, Hükûme­ti­mi­ze te­şek­kür ve şük­ran­la­rı­mı­zı su­nu­yo­ruz. Do­ğal gaz­da­ki adım, ula­şım alt ya­pı­sın­da­ki adım, ha­va yo­lun­da­ki mu­az­zam ge­liş­me­ler Er­zu­rum'u ca­zi­be mer­ke­zi hâli­ne ge­tir­miş­tir.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run.

MUS­TA­FA ILI­CA­LI (De­vam­la) - Bu­ra­da bu bil­gi­le­ri de şu­nun için ve­ri­yo­rum: Ya­ni bir şe­yi eleş­tir­di­ği­miz za­man, ra­kam­la­rı koy­mak la­zım. Ben, o eleş­ti­ri­yi gö­rün­ce, he­men, il­gi­li do­ğal gaz bi­ri­min­den fak­sı al­dım. Ne ka­dar ver­di­ği­miz bu­ra­da be­li, ka­yıt­lı, bel­ge­li. Bu ra­kam­lar da gös­te­ri­yor ki, do­ğal gaz ko­nu­sun­da ol­duk­ça önem­li adım­lar atıl­mış­tır ve in­şal­lah da 60 bin abo­ne­ye ula­şa­cak şe­kil­de de bu ça­lış­ma­lar hız kes­me­ye­cek­tir, çün­kü 2011 yı­lın­da Üni­ver­si­te Ulus­la­ra­ra­sı Kış Oyun­la­rı'nın ya­pı­la­ca­ğı bir şeh­rin, la­yık ol­du­ğu ye­re gel­me­si mut­la­ka ki sağ­lan­mış ola­cak­tır. Atıl­mış adım­lar da bu­nun böy­le ola­ca­ğı­nı gös­ter­mek­te­dir.

Ya­pı­lan yük­sek stan­dart­lı yol­la­rı da stan­dart ola­rak ka­bul edip "Çok gü­zel." de­yip, ama bir eleş­tir­me yap­mak is­te­di­ği­miz za­man da be­nim, ya­ni özel­lik­le öne­rim, bu işin ça­lı­şa­nı, bir uz­ma­nı ola­rak: Bi­rim­le­ri ka­rış­tır­ma­mak la­zım, eleş­ti­ri ya­par­ken de çok iyi ra­kam­lar bul­mak la­zım, ona gö­re kar­şı­laş­tır­mak la­zım.

Ben, bu hep­si­nin, yo­lun da, do­ğal ga­zın da ül­ke­miz için, böl­ge­miz için çok önem­li gü­zel­lik­ler ol­du­ğu­nu dü­şü­nü­yo­rum. Eme­ği ge­çen her­ke­se te­şek­kür edi­yo­rum, siz de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri­ni de say­gı­la­rım­la se­lam­lı­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Say­gı­de­ğer mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­mız­dan ik­ti­dar ve mu­ha­le­fet gru­bun­dan ko­nu­şan ar­ka­daş­la­ra, do­ğal gaz­la il­gi­li ola­rak bir ka­nu­nu ko­nuş­tu­ğu­mu­zu, doğ­ru­su, her iki grup için de ha­tır­lat­mak is­ter, tak­dir­le­ri­ni­ze su­na­rım. Ya­ni "Yol­la­rın stan­dar­dı şöy­le ol­du, böy­le ol­du." ay­rı bir me­se­le. Mu­ha­le­fet, bu­nu gün­de­me ge­ti­ri­yor, ik­ti­dar söz­cü­le­ri mec­bu­ren ce­vap ve­ri­yor, ama ko­nu­mu­zun do­ğal gaz ol­du­ğu­nu bü­tün mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­mı­za arz ede­rim.

Şah­sı adı­na İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ali Ke­mal Kum­ku­moğ­lu, bu­yu­run. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

ALİ KE­MAL KUM­KU­MOĞ­LU (İs­tan­bul) - Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Baş­kan.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, 1425 sı­ra sa­yı­lı bu Ka­nun Tek­li­fi üze­rin­de şah­sım adı­na söz al­dım. He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, he­pi­miz bi­li­yo­ruz, Mec­lis, nor­mal se­çim sü­reç­le­ri­ne gi­ril­miş olan geç­miş dö­nem­ler­den çok da­ha fark­lı bir an­la­yış­la yo­ğun bir ça­lış­ma tem­po­su içe­ri­sin­de. Bu­nun ik­ti­dar par­ti­si ta­ra­fın­dan ge­rek­çe­len­di­ril­me bi­çi­mi: "Bir se­çi­me gi­de­ce­ğiz, se­çim sü­re­si bo­yun­ca ik­ti­dar par­ti­si­nin ta­mam­la­ya­ma­dı­ğı ama top­lum için çok önem­li say­dı­ğı­mız bir­ta­kım ya­sal dü­zen­le­me­ler var; bu ya­sal dü­zen­le­me­le­ri bu se­çim tak­vi­mi­ne tam an­la­mıy­la gi­ril­me­den, lis­te­ler açık­lan­ma­dan, çok yo­ğun bir ça­lış­ma tem­po­suy­la ta­mam­la­mak ih­ti­ya­cı içe­ri­sin­de­yiz. Böy­le bir ih­ti­yaç ne­de­niy­le Mec­li­si böy­le bir tem­po­lu ve yo­ğun ça­lış­ma sü­re­ci içe­ri­si­ne sok­tuk, at­mos­fe­ri içe­ri­si­ne sok­tuk."

Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ben, ön­ce­lik­le si­ze şu­nu sor­mak is­ti­yo­rum: Şu gö­rüş­tü­ğü­müz tek­li­fin -tek­lif sa­hip­le­ri de bu so­ru­nun ce­va­bı­nı ve­re­bi­lir- bu aci­li­ye­ti ne­re­den gel­mek­te­dir? Ya­ni bu dü­zen­le­me­de me­se­la iki yıl­lık bir za­man­dan bah­se­dil­mek­te­dir. Bir şir­ket ku­ru­la­cak, ku­ru­la­cak şir­ket iki yıl içe­ri­sin­de eğer bu do­ğal gaz şir­ke­ti­ni sa­ta­maz­sa de­ni­le­rek… Ta­bii, bun­la­rı da­ha ile­ri­ki sü­reç­te izah et­me­ye ça­lı­şa­ca­ğım, bu ko­nu­lar­la il­gi­li dü­şün­ce­le­ri­mi. Ama tek­lif bir ta­raf­tan iki yıl­lık bir za­man di­li­mi öne­rir­ken, bir ta­raf­tan da bu yo­ğun, tem­po­lu ça­lış­ma sü­re­ci içe­ri­sin­de aci­li­ye­ti var­dır di­ye Mec­li­sin gün­de­mi­ne ge­ti­ril­me­si­nin se­be­bi­ni ne­dir? Ar­ka­daş­la­rı­mız, çok il­gi­li ar­ka­daş­la­rı­mız bel­li ki, tek­li­fi ge­ti­ren ar­ka­daş­la­rı­mız, -Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı bu­ra­da yok, bü­rok­rat­la­rı bu­ra­da yok, il­gi­li ba­kan bu­ra­da yok, on­la­rın herhâlde ha­be­ri da­hi ol­ma­dan- An­ka­ra'yla ve An­ka­ra'nın so­run­la­rıy­la çok il­gi­li olan mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­mız, on­la­ra rağ­men bir ka­nun tek­li­fi ge­tir­miş­ler ve bu tek­li­fin, aci­li­ye­ti ne­de­niy­le de bu dar, sı­kı­şık za­man di­li­mi içe­ri­sin­de tar­tı­şıl­ma­sı­nı uy­gun gör­müş­ler! Bu­na mı inan­ma­lı­yız de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, yok­sa, ar­tık, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nın bi­le "Bu önü­müz­de­ki se­çim­de AKP'nin su­yu ısın­dı, ar­tık AKP'nin ik­ti­dar ol­ma şan­sı yok­tur. Eğer AKP'nin dı­şın­da bir ik­ti­dar ku­ru­lur­sa, bu çok özel, sa­de­ce An­ka­ra Be­le­di­ye­si için dü­zen­len­miş, An­ka­ra Be­le­di­ye­si adı­na çok özel bir dü­zen­le­me ge­ti­ren bu ya­sa tek­li­fi­nin bun­dan son­ra ku­ru­la­cak hükûmet ta­ra­fın­dan ka­bul edil­me­si di­ye bir ih­ti­mal ke­sin­lik­le söz ko­nu­su de­ğil­dir." ka­na­atin­den ha­re­ket edi­le­rek mi bu­ra­ya ge­ti­ril­miş?

MU­ZAF­FER BAŞ­TOP­ÇU (Ko­ca­eli) - Hiç ala­ka­sı yok.

ALİ KE­MAL KUM­KU­MOĞ­LU (De­vam­la) - De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ön­ce­lik­le şu­nu vur­gu­la­mak is­te­rim: Siz ka­bul et­se­niz de et­me­se­niz de Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nız, bu tek­li­fi bu sı­kı­şık za­man di­li­mi içe­ri­sin­de bu Mec­li­sin gün­de­mi­ne ge­ti­re­rek, esa­sen, zım­nen de ol­sa, AKP'nin önü­müz­de­ki se­çim­de ik­ti­dar şan­sı­nın kal­ma­dı­ğı­nı ken­di­si­nin ka­bul et­ti­ği an­la­mı­na ge­lir.

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (Trab­zon) - Öy­le inan­mak is­ti­yor­sun!

ALİ KE­MAL KUM­KU­MOĞ­LU (De­vam­la) - Ba­na de­ğil, ba­na de­ğil, bu so­ru­yu Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nı­za so­run. Bu so­ru­yu Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nı­za so­run. İki yıl­lık za­man di­li­mi içe­ri­sin­de sa­tı­la­bi­le­cek bir şir­ke­tin aci­li­ye­ti­nin ne ol­du­ğu­nu, o za­man, bu­ra­da kim ce­vap­lan­dı­ra­cak­sa, han­gi se­bep­le bu böy­le bir aci­li­yet kes­be­di­yor­sa, bu­nu, il­gi­li olan ar­ka­daş her kim­se, ge­lir, bu kür­sü­den, ik­ti­dar par­ti­si adı­na ses­len­di­rir. Ben­den si­ze söy­le­me­si, Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nız, o an­lı şan­lı, o iş­te her şe­yi ya­pan, her şe­yi be­cer­di­ği söy­le­nen Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nız, ar­tık, par­ti­ni­zin, önü­müz­de­ki ya­pı­la­cak se­çim­de ik­ti­dar ola­ma­ya­ca­ğı ka­na­ati­ne ulaş­mış­tır.

RE­CEP YIL­DI­RIM (Sa­kar­ya) - Yüz­de 80'le ge­li­yo­ruz.

MU­ZAF­FER BAŞ­TOP­ÇU (Ko­ca­eli) - Bu iki yı­lı yu­ka­rı­da bir­lik­te ver­dik Sa­yın Kum­ku­moğ­lu, siz de var­dı­nız.

ALİ KE­MAL KUM­KU­MOĞ­LU (De­vam­la) - De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu, ga­rip bir ya­sa, ger­çek­ten ga­rip bir ya­sa. Bir ya­sal dü­zen­le­me ya­pı­yo­ruz. Bü­tün be­le­di­ye­ler, ya­ni, do­ğal ga­zın ta­şın­dı­ğı bü­tün il­le­rin be­le­di­ye­le­ri, bu do­ğal gaz ta­şı­ma işiy­le so­rum­lu. Bü­tün bü­yük şe­hir be­le­di­ye­le­rin­de bu so­rum­lu­luk bü­yük­şe­hir be­le­di­ye­le­ri­ne ait. Şim­di, biz, sa­de­ce An­ka­ra Be­le­di­ye­siy­le il­gi­li ola­rak bir dü­zen­le­me ya­pı­yo­ruz. Ben, tek­lif sa­hip­le­ri­ne sor­mak is­ti­yo­rum, ni­ye? Ni­ye sa­de­ce An­ka­ra Be­le­di­ye­si? Ne özel­li­ği var An­ka­ra Be­le­di­ye­si­nin? Ni­ye İs­tan­bul Be­le­di­ye­si de­ğil?

MU­ZAF­FER BAŞ­TOP­ÇU (Ko­ca­eli) - Fi­nan­sal sı­kın­tı var.

ALİ KE­MAL KUM­KU­MOĞ­LU (De­vam­la) - Eğer yap­tı­ğı­nız şey doğ­ru bir şey­se, eğer ya­pı­lan şey doğ­ru bir uy­gu­la­may­sa, o za­man, bu uy­gu­la­ma­nın, An­ka­ra'da baş­ka, İs­tan­bul'da baş­ka, Es­ki­şe­hir'de baş­ka, Bur­sa'da, İz­mir'de baş­ka ol­ma­sı sa­vu­nu­la­maz. Eğer doğ­ru de­ğil­se bu, o za­man, bu tek­li­fin bu­ra­ya ge­ti­ril­me­si­nin özel bir an­la­mı ol­sa ge­rek.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bir Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nız var, gi­der­ken ağa­lar, bey­ler gi­bi gi­di­yor; önün­de bir şey da­ğı­tan ara­ba­lar, ar­ka­sın­da baş­ka bir şey da­ğı­tan ara­ba­lar!

RE­CEP YIL­DI­RIM (Sa­kar­ya) - Ya­kı­şı­yor ama.

ALİ KE­MAL KUM­KU­MOĞ­LU (De­vam­la) - Ye­di­ği önün­de ye­me­di­ği ar­ka­sın­da. Ama, şim­di önü­mü­ze ge­len tek­lif­le gö­rü­yo­ruz ki, Sa­yın Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nın, bu, ye­di­ği önün­de ye­me­di­ği ar­ka­sın­da, önün­de­ki bir kam­yon­dan baş­ka şey­le­rin, ar­ka­sın­da­ki bir kam­yon­dan baş­ka şey­le­rin da­ğı­tı­la­rak gü­zergâhlar­dan ge­çen bu Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nın ko­nu­mu, ha­ni, şu il­ko­kul sı­ra­la­rın­da he­pi­mi­zin oku­du­ğu bir meş­hur ağus­tos bö­ce­ğiy­le ka­rın­ca hikâye­si var­dı, o hikâye­de­ki ağus­tos bö­ce­ği­ne ben­zi­yor­muş bu meş­hur An­ka­ra'nın Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı. Kış gel­di… Her şe­yi da­ğı­tan, her şe­yi ve­ren, Tür­ki­ye'nin en bü­yük imkânla­rı­na sa­hip bir Be­le­di­ye­nin Baş­ka­nı du­ru­mun­da olan ve zen­gin­ler ve ba­ğım­lı­lar ya­rat­mak nok­ta­sın­da ola­ğa­nüs­tü be­ce­ri sa­hi­bi olan bir Be­le­di­ye Baş­ka­nı, ge­ce gün­düz ma­hal­le­ler­de, so­kak­lar­da, her ve­si­ley­le, si­ya­se­ten güç­lü ol­mak, si­ya­se­ten mal­ze­me oluş­tur­mak adı­na her­ke­se bir şey­ler da­ğı­ta­rak va­tan­da­şın gön­lü­nü ka­zan­ma­ya ça­lı­şan Be­le­di­ye Baş­ka­nı, yaz ay­la­rın­da hiç­bir şey yap­ma­dan, sa­de­ce öten ağus­tos bö­cek­le­ri­ne… (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan gü­rül­tü­ler)

ÖZ­KAN ÖK­SÜZ (Kon­ya) - Yüz­de 50'nin üze­rin­de oy al­mış bir Be­le­di­ye Baş­ka­nı, ne ko­nu­şu­yor­sun?

BAŞ­KAN - Sa­yın Kum­ku­moğ­lu, şim­di, bu­ra­da, bu bah­set­ti­ği­niz Sa­yın Be­le­di­ye Baş­ka­nı yok; bu­nun adı­na çı­kıp sa­vu­na­cak­lar yok.

ÖZ­KAN ÖK­SÜZ (Kon­ya) - Yüz­de 50, yüz­de 40 oy al­mış bir Be­le­di­ye Baş­ka­nı…

ALİ KE­MAL KUM­KU­MOĞ­LU (De­vam­la) - Sa­yın Baş­ka­nım, za­ten asıl me­se­le de o.

BAŞ­KAN - Ya­ni, ko­nuy­la il­gi­li eleş­ti­ri­yi ya­par­sa­nız…

ALİ KE­MAL KUM­KU­MOĞ­LU (De­vam­la) - Sa­yın Baş­ka­nım, tam, ko­nuy­la il­gi­li ko­nu­şu­yo­rum; asıl me­se­le o za­ten, me­se­le­ler­den bi­ri de o.

ÖZ­KAN ÖK­SÜZ (Kon­ya) - Ten­ki­di­ni­zi ya­pın, ama bu ka­dar da ol­maz!

ALİ KE­MAL KUM­KU­MOĞ­LU (De­vam­la) - Ya­ni, ni­ye Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı bu­ra­da yok? Han­gi se­bep­le Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı bu­ra­da yok? Ya­ni, bu Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­ni kur­ta­ra­cak bu dü­zen­le­mey­le ve sa­de­ce An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­ni il­gi­len­di­ren bu dü­zen­le­mey­le il­gi­li ola­rak ni­ye Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı bu­ra­da yok?

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Bu­ra­da na­sıl ola­cak ya?

AY­HAN SE­FER ÜS­TÜN (Sa­kar­ya) - Be­le­di­ye Mec­li­si mi bu­ra­sı?

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Bu­ra­sı Be­le­di­ye Mec­li­si mi de bu­ra­da ola­cak kar­de­şim?

ALİ KE­MAL KUM­KU­MOĞ­LU (De­vam­la) - Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nın böy­le bir dü­zen­le­me ne­de­niy­le Mec­li­sin kar­şı­sı­na ge­çe­bil­me­ye yü­zü mü yok aca­ba? Evet, Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nın prob­le­mi bu­dur. Yok­sa, Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı ken­di­si­ne yö­ne­lik bu tür eleş­ti­ri­le­rin, ce­va­bı ol­ma­yan, ken­di­si ta­ra­fın­dan ce­va­bı ve­ri­le­me­ye­cek bu tür eleş­ti­ri­le­rin ola­ca­ğı­nı ön­ce­den kes­tir­me­se, hiç şüp­he­niz ol­ma­sın, Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı bü­tün kad­ro­suy­la bir­lik­te hem bu sa­lon­da, bu sı­ra­lar­da olur­du, ge­ri ka­lan bü­rok­rat­la­rı da içe­ri­de ve­ya bu ta­raf­ta ku­lis­ler­de bu­lu­nur­du. Biz, bü­yük­şe­hir be­le­di­ye­le­riy­le il­gi­li ola­rak ilk de­fa bir ya­sal dü­zen­le­me yap­mı­yo­ruz bu­ra­lar­da.

Sa­yın Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı, da­ha ön­ce ken­di­siy­le il­gi­li, ken­di be­le­di­ye­siy­le il­gi­li ya­pı­lan bü­tün dü­zen­le­me­le­ri, ken­di­si­ne dö­nük bü­tün eleş­ti­ri­ler ko­nu­sun­da, bü­tün te­le­viz­yon­lar­da, her gün bi­ri­ne çı­ka­rak, her gün bir yer­ler­de bi­ri­le­riy­le tar­tı­şa­rak bu ko­nu­da­ki hak­lı­lı­ğı­nı an­lat­ma­ya ça­lı­şır­dı. Siz, Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nı, sa­de­ce ken­di­si­ne ait olan bu dü­zen­le­mey­le il­gi­li ola­rak hiç­bir te­le­viz­yon­da hiç­bir şey söy­ler­ken, hiç­bir şey ko­nu­şur­ken gör­dü­nüz mü? Ha­yır, gö­re­mez­si­niz. "Sin, kü­la­hım gö­rün­me­sin." Mec­lis­te yok, ku­lis­te yok, te­le­viz­yon­da yok.

An­ka­ra'yla çok il­gi­li ol­du­ğu­nu söy­le­yen iki mil­let­ve­ki­li ar­ka­da­şı­mız, Be­le­di­ye­nin ta­ma­men bil­gi­si dı­şın­da, ken­di­le­ri­nin An­ka­ra ko­nu­sun­da­ki has­sa­si­yet­le­rin­den yo­la çı­ka­rak bir ka­nun tek­li­fi ha­zır­la­mış­lar ve bu tek­lif, şim­di bu­ra­da gö­rü­şü­lü­yor; Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin bü­rok­rat­la­rı­nın bi­le, Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nın bi­le ol­ma­dı­ğı bir or­tam­da.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, o se­bep­le, bu ka­nun ger­çek­ten ga­rip bir ka­nun­dur. Bu ka­nun ga­rip bir ka­nun­dur, çün­kü, bü­tün be­le­di­ye­le­rin böy­le bir var­lı­ğı ol­ma­sı­na rağ­men, bu, sa­de­ce An­ka­ra Be­le­di­ye­si için dü­şü­nül­müş bir ka­nun­dur. Sa­de­ce bu bi­le bu ka­nu­nun ga­rip­li­ği­ni or­ta­ya koy­ma­ya ye­ter.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın Kum­ku­moğ­lu, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız efen­dim.

Bu­yu­run.

ALİ KE­MAL KUM­KU­MOĞ­LU (De­vam­la) - To­par­lı­yo­rum.

Ni­ye An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si? Çün­kü, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si ken­di­si­ne sağ­la­nan böy­le ola­ğa­nüs­tü bir imkânı har vu­rup har­man sa­vur­muş, sı­nır­la­rı 50 ki­lo­met­re ça­pın­da bir da­ire içe­ri­si­ne alın­mış An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin bü­tün kay­nak­la­rı­nı, bü­tün imkânla­rı­nı tü­ke­te­rek, pa­ra­sı­nı va­tan­daş­tan pe­şin ola­rak al­dı­ğı do­ğal ga­zın pa­ra­la­rı­nı öde­ye­mez, müf­lis bir be­le­di­ye baş­ka­nı hâli­ne ve­ya be­le­di­ye baş­kan­lı­ğı hâli­ne ge­ti­ril­miş­tir.

MAH­MUT GÖK­SU (Adı­ya­man) - Be­le­di­ye Baş­ka­nı ku­lis­te se­ni din­li­yor, bu­ra­ya ge­le­mi­yor. Bu­ra­ya gel­se, ce­va­bı­nı da ve­re­cek. Ge­nel Ku­ru­la ge­le­me­di­ği için…

ALİ KE­MAL KUM­KU­MOĞ­LU (De­vam­la) - Evet, evet.

De­va­mı­nı 1'in­ci mad­de­de söz al­dı­ğım­da söy­le­ye­ce­ğim.

Uma­rım, Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı, her za­man ol­du­ğu gi­bi, ay­nı ce­sa­re­ti gös­te­rip, şim­di bu­ra­dan ken­di­si­ne bu eleş­ti­ri­le­ri yö­nel­ten mil­let­ve­kil­le­ri­ni, baş­ka plat­form­lar­da, bir­lik­te bu ko­nu­yu tar­tış­ma­ya ça­ğı­rır, da­vet eder.

Te­şek­kür edi­yo­rum, he­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

MAH­MUT GÖK­SU (Adı­ya­man) - Bu­ra­ya gel­me şan­sı ol­sa, ge­le­cek. Ku­lis­te din­li­yor da Ge­nel Ku­ru­la ge­le­mi­yor.

İZ­ZET ÇE­TİN (Ko­ca­eli) - Çık da ko­nuş, çık da ko­nuş.

MAH­MUT GÖK­SU (Adı­ya­man) - Çı­kar ko­nu­şu­rum da.

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) - Sen şim­di gel­din ya, da­ha ön­ce ne söy­le­di­ği­ni bil­mi­yor­sun ki! Şim­di gel­din.

MAH­MUT GÖK­SU (Adı­ya­man) - Ben de şim­di ya­nın­dan ge­li­yo­rum iş­te.

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) - Ne söy­le­di­ği­ni bil­mi­yor­sun ki!

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Ta­li­mat mı al­dı­nız?

BAŞ­KAN - Sa­yın Öz­do­ğan so­ru-ce­vap için gir­miş­si­niz, so­ru so­ra­cak mı­sı­nız?

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (Er­zu­rum) - Evet.

BAŞ­KAN - Bu­yu­run.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (Er­zu­rum) - Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım.

Ara­cı­lı­ğı­nız­la Sa­yın Ba­ka­na bir­kaç so­ru tev­cih et­mek is­ti­yo­rum:

Bu ka­nun tek­li­fi­nin EGO'nun özel­leş­ti­ril­me­sin­den çok, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı Me­lih Gök­çek'in ka­mu kay­nak­la­rı­nı is­raf et­me­si, kul­la­nıl­ma­sı ge­re­ken yer­le­re kul­lan­ma­ya­rak, he­sap­sız ki­tap­sız po­pü­list ya­tı­rım­lar için har­ca­ma­sı ne­de­niy­le yük­len­di­ği borç­lar­dan kur­ta­rıl­ma­sı ve ka­yı­rıl­ma­sı­na ya­ra­dı­ğı açık­tır. Bu borç­la­rın bu şe­kil­de tas­fi­ye edil­me­sin­den ön­ce, alı­nan kre­di­le­rin, BO­TAŞ'a öden­me­yen do­ğal gaz be­del­le­ri­nin ne­re­de, ne şe­kil­de har­can­dı­ğı­nın ka­mu­oyu­na açık­lan­ma­sı ge­rek­li­li­ği or­ta­da­dır. Bu çer­çe­ve­de:

Bir: An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin ha­zi­ne ga­ran­ti­li olan va­de­si geç­miş borç­la­rı­nın fa­iz­le­ri ve ferîle­riy­le be­ra­ber mik­ta­rı ne ka­dar­dır? Söz ko­nu­su borç han­gi pro­je­ler­den kay­nak­lan­mak­ta­dır?

İkin­ci so­rum: Söz ko­nu­su kre­di­ler Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si ta­ra­fın­dan ye­rin­de kul­la­nıl­mış mı­dır? Bu hu­sus­ta, il­gi­li ba­kan­lık­lar­ca de­ne­tim ya­pıl­mış mı­dır?

Üçün­cü so­rum: An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nın po­pü­list ve sa­vur­gan yak­la­şı­mı ne­de­niy­le he­ba edi­len kre­di­le­rin fa­iz­le­ri­nin ve ferîle­ri­nin si­li­ne­rek uğ­ra­nı­lan za­ra­rın BO­TAŞ'a, ha­zi­ne­ye ve do­la­yı­sıy­la hal­kı­mı­za yük­le­til­me­si ne de­re­ce doğ­ru­dur?

Son so­rum: An­la­şıl­dı­ğı ka­da­rıy­la, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si, kul­lan­dı­ğı kre­di­le­ri ve do­ğal gaz alım be­del­le­ri­ni ka­rar­lı bir şe­kil­de öde­me­miş­tir. Öde­me­me hu­su­sun­da iyi ni­yet­li ol­ma­dı­ğı ve za­ten öden­me­si dü­şü­nül­me­di­ği­ne gö­re, bu­ra­da Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nın ka­mu gö­rev­li­si ola­rak ka­sıt­lı ve ku­sur­lu dav­ran­dı­ğı­nı dü­şü­nü­yor mu­su­nuz? Bu ka­sıt ve ku­sur­dan do­la­yı Me­lih Gök­çek hak­kın­da so­ruş­tur­ma açıl­ma­sı dü­şü­nül­mek­te mi­dir?

Te­şek­kür edi­yor, say­gı­lar su­nu­yo­rum.

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim.

Bu­yu­run Sa­yın Ba­ka­nım.

ADALET BA­KA­NI FAHRİ KA­SIR­GA - Ya­zı­lı ce­vap ve­re­ce­ğiz Sa­yın Baş­ka­nım.

BAŞ­KAN - Ta­mam.

Tü­mü üze­rin­de­ki gö­rüş­me­ler ta­mam­lan­mış­tır.

Mad­de­le­ri­ne ge­çil­me­si­ni...

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) - Ka­rar ye­ter sa­yı­sı is­ti­yo­ruz.

BAŞ­KAN - Ara­ya­ca­ğım Sa­yın Koç.

Mad­de­le­ri­ne ge­çil­me­si­ni oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım ve ka­rar ye­ter sa­yı­sı­nı ara­ya­ca­ğım.

Ka­bul eden­ler... Ka­bul et­me­yen­ler...

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Ge­nel mer­kez­de lis­te­ye git­miş­ler­dir!

BAŞ­KAN - Ka­rar ye­ter sa­yı­sı yok­tur.

Bir­le­şi­me beş da­ki­ka ara ve­ri­yo­rum.

 

Ka­pan­ma Sa­ati: 14.49

DÖR­DÜN­CÜ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 14.57

BAŞ­KAN : Baş­kan Ve­ki­li Nev­zat PAK­DİL

KÂTİP ÜYE­LER : Meh­met DA­NİŞ (Ça­nak­ka­le), Ya­şar TÜ­ZÜN (Bi­le­cik)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 112'nci Bir­le­şi­mi­nin Dör­dün­cü Otu­ru­mu­nu açı­yo­rum.

1425 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Tek­li­fi'nin gö­rüş­me­le­ri­ne kal­dı­ğı­mız yer­den de­vam ede­ce­ğiz.

Ko­mis­yon ve Hükûmet ye­rin­de.

Tek­li­fin mad­de­le­ri­ne ge­çil­me­si­nin oy­la­ma­sın­da ka­rar ye­ter sa­yı­sı bu­lu­na­ma­mış­tı. Şim­di, tek­li­fin mad­de­le­ri­ne ge­çil­me­si­ni tek­rar oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım ve ka­rar ye­ter sa­yı­sı­nı ara­ya­ca­ğım.

Mad­de­le­ri­ne ge­çil­me­si­ni ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­rar ye­ter sa­yı­sı var­dır, mad­de­le­ri­ne ge­çil­me­si ka­bul edil­miş­tir.

1'in­ci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

DO­ĞAL GAZ Pİ­YA­SA­SI KA­NU­NUN­DA

DE­Ğİ­ŞİK­LİK YA­PIL­MA­SI HAK­KIN­DA KA­NUN TEK­Lİ­Fİ

MAD­DE 1- 18.04.2001 ta­rih­li ve 4646 sa­yı­lı Do­ğal Gaz Pi­ya­sa­sı Ka­nu­nu­nun Ge­çi­ci 3 ün­cü Mad­de­si­ne aşa­ğı­da­ki (e) ben­di ek­len­miş­tir.

"e) Bu ben­din yü­rür­lü­ğe gir­di­ği ta­rih­ten iti­ba­ren üç ay için­de An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si ta­ra­fın­dan 6762 sa­yı­lı Ka­nu­na gö­re do­ğal gaz da­ğı­tım fa­ali­ye­ti yap­mak üze­re ano­nim şir­ket sta­tü­sün­de ye­ni bir şir­ket ku­ru­la­rak EGO (An­ka­ra Elek­trik ve Ha­va­ga­zı Mü­es­se­se­si) Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­nün mül­ki­yet ve/ve­ya iş­let­me­sin­de bu­lu­nan do­ğal ga­zın şe­hir içi da­ğı­tı­mı ile il­gi­li tüm alt ya­pı te­sis­le­ri, var­lık­lar, ta­şı­nır ve ta­şın­maz­lar, hak, ala­cak ve borç­lar (EGO Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­nün de­vir ta­ri­hi­ne ka­dar BO­TAŞ'a olan do­ğal gaz alım borç­la­rı ile Ha­zi­ne Ga­ran­ti­si al­tın­da ve dış bor­cun ik­ra­zı su­re­ti ile EGO Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­ne do­ğal gaz yay­gın­laş­tı­rıl­ma­sı ve da­ğı­tım şe­be­ke­si kap­sa­mın­da sağ­la­nan dış kre­di­ler ha­riç), leh ve aley­he açıl­mış olan da­va­lar ile ic­ra ta­kip­le­ri ve iş mev­zu­atı­na tâbi per­so­nel, şir­ke­tin ku­rul­du­ğu ta­rih­ten iti­ba­ren iki ay için­de EGO Ge­nel Mü­dür­lü­ğü ile şir­ket ara­sın­da ya­pı­la­cak pro­to­kol­le şir­ke­te dev­re­di­lir. De­vir iş­lem­le­rin­den do­ğan ka­zanç ku­rum­lar ver­gi­sin­den, de­vir kap­sa­mın­da­ki mal tes­li­mi ve hiz­met ifa­la­rı kat­ma de­ğer ver­gi­sin­den, dev­re iliş­kin bü­tün iş­lem­ler ve bu iş­lem­ler­le il­gi­li ola­rak dü­zen­le­ne­cek her tür­lü ka­ğıt, dam­ga ver­gi­si da­hil her tür­lü ver­gi, re­sim, harç ve ben­ze­ri malî yü­küm­lü­lük­ler­den müs­tes­na­dır. Bu şir­ke­te Ku­rul ta­ra­fın­dan otuz yıl­lık da­ğı­tım li­san­sı ve­ri­lir. Li­san­sın ge­çer­li­lik sü­re­si­nin ilk on yı­lın­da da­ğı­tım şir­ke­ti­nin bi­rim hiz­met ve amor­tis­man be­de­li 0,05555 ABD Do­lar/m3 kar­şı­lı­ğı YTL, ta­şı­ma be­de­li 0,0077 ABD Do­lar/m3 kar­şı­lı­ğı YTL ola­rak uy­gu­la­nır. On bi­rin­ci yıl ve son­ra­sı bu be­del­ler şir­ke­tin tek­li­fi ve Ku­ru­lun ona­yı ile be­lir­le­nir.

Şir­ke­tin as­ga­ri yüz­de 80 his­se­si bu ben­din yü­rür­lü­ğe gir­di­ği ta­rih­ten iti­ba­ren en geç iki yıl için­de 4046 sa­yı­lı Ka­nun hü­küm­le­ri uya­rın­ca An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si ta­ra­fın­dan özel­leş­ti­ri­lir. Bu bent uya­rın­ca ya­pı­la­cak özel­leş­tir­me­den sağ­la­nan ka­zanç ku­rum­lar ver­gi­sin­den, his­se dev­ri ise kat­ma de­ğer ver­gi­si da­hil her tür­lü ver­gi, re­sim ve harç­tan müs­tes­na­dır. Bu ta­ri­he ka­dar özel­leş­tir­me­nin ger­çek­leş­ti­ril­me­me­si du­ru­mun­da, da­ğı­tım şir­ke­ti­nin his­se­le­ri­nin yüz­de 80'i Özel­leş­tir­me İda­re­si Baş­kan­lı­ğı ta­ra­fın­dan özel­leş­ti­ri­lir. Bu du­rum­da el­de edi­len ge­lir­ler­den, Özel­leş­tir­me İda­re­si Baş­kan­lı­ğın­ca özel­leş­tir­me gi­der­le­ri dü­şül­dük­ten ve aşa­ğı­da­ki hü­küm­ler uya­rın­ca ku­rum­la­ra öde­me­ler ya­pıl­dık­tan son­ra ar­ta ka­lan tu­tar An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­ne ak­ta­rı­lır.

Özel­leş­tir­me so­nu­cu el­de edi­le­cek ge­lir­den ön­ce­lik­le EGO Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­nün, bu ben­din yü­rür­lü­ğe gir­di­ği ta­ri­he ka­dar BO­TAŞ Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­ne olan do­ğal gaz alım ana­pa­ra borç­la­rı BO­TAŞ Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­ne bir ay için­de de­fa­ten öde­nir. Bu ben­din yü­rür­lü­ğe gir­di­ği ta­ri­he ka­dar BO­TAŞ Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­nün ala­ca­ğı­nı oluş­tu­ran tüm borç­la­ra ait fa­iz­ler ile fer'ile­ri ve ce­za­la­rı si­li­nir. Ay­rı­ca Ha­zi­ne Ga­ran­ti­si al­tın­da ve dış bor­cun ik­ra­zı su­re­ti ile EGO Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­ne do­ğal gaz uy­gu­la­ma pro­je­le­ri kap­sa­mın­da sağ­la­nan dış kre­di­ler­den, an­laş­ma­lar çer­çe­ve­sin­de Ha­zi­ne Müs­te­şar­lı­ğı ta­ra­fın­dan kre­di­tör­le­re öde­nen tu­tar­lar, kre­di­tör­le­re ya­pı­lan öde­me dö­viz cins­le­ri üze­rin­den öde­me­nin ya­pı­la­ca­ğı ta­rih­te ge­çer­li olan T.C. Mer­kez Ban­ka­sı dö­viz sa­tış ku­ru esas alı­na­rak özel­leş­tir­me be­de­lin­den Ha­zi­ne­ye bir ay için­de de­fa­ten öde­nir. Öde­me­nin ya­pıl­ma­sı­nı ta­ki­ben Ha­zi­ne­nin bu kre­di­le­re iliş­kin fa­iz ve ge­cik­me ce­za­la­rı ile fer'ile­ri ve ce­za­lar­dan kay­nak­la­nan ala­cak­la­rı, büt­çe­nin ge­lir ve gi­der he­sap­la­rı ile iliş­ki­len­di­ril­mek­si­zin ter­kin edi­lir.

Ka­lan özel­leş­tir­me ge­li­ri An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si büt­çe­si­ne irat kay­de­di­lir ve Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si ve­ya bağ­lı ku­ru­luş­la­rı­nın di­ğer borç­la­rı ge­rek­çe gös­te­ri­le­rek her­han­gi bir ka­mu ku­ru­lu­şun­ca ha­ciz ve­ya ke­sin­ti iş­le­mi ya­pı­la­maz. Be­le­di­ye­nin bu ge­li­ri ön­ce­lik­le 4046 sa­yı­lı Ka­nu­nun 21 in­ci ve 26 ncı mad­de­le­rin­de be­lir­ti­len, özel­leş­tir­me uy­gu­la­ma­sı so­nu­cu do­ğa­bi­le­cek iş kay­bı ne­de­niy­le ya­pı­la­cak taz­mi­nat öde­me­le­ri ile de­vam eden An­ka­ra Met­ro­su ve An­ka­ra Bü­yük­şe­hir ula­şım alt ya­pı ya­tı­rım­la­rı için kul­la­nı­lır.

Özel­leş­tir­me uy­gu­la­ma­sı­na iliş­kin ola­rak bu Ka­nun ile 4046 sa­yı­lı Ka­nun­da hü­küm bu­lun­ma­yan hal­ler­de An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Mec­li­si yet­ki­li­dir."

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ali Ke­mal Kum­ku­moğ­lu.

Bu­yu­run. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

CHP GRU­BU ADI­NA ALİ KE­MAL KUM­KU­MOĞ­LU (İs­tan­bul) - Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Baş­kan.

Gö­rüş­mek­te ol­du­ğu­muz ka­nun tek­li­fi­nin 1'in­ci mad­de­si üze­rin­de Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na söz al­dım. He­pi­ni­zi tek­rar say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, 1'in­ci mad­de üze­rin­de gö­rüş­le­ri­mi ifa­de eder­ken, bu ya­sa­nın ga­rip bir ya­sa ol­du­ğu­nu ve esas iti­ba­rıy­la, ay­nı du­rum­da olan, ya­ni böy­le bir do­ğal gaz da­ğı­tım şir­ke­ti­ne sa­hip çok sa­yı­da be­le­di­ye ol­ma­sı­na rağ­men, sa­de­ce An­ka­ra Be­le­di­ye­siy­le il­gi­li ola­rak böy­le bir dü­zen­le­me ya­pı­lı­yor ol­ma­sı­nı, bu tek­li­fin bi­rin­ci ga­rip­li­ği ola­rak siz­ler­le pay­laş­mış­tım. Şim­di, ga­rip­lik­le­re de­vam edi­yo­rum de­ğer­li ar­ka­daş­lar:

Şim­di, bu ku­ru­la­cak şir­ket… Bu do­ğal gaz, bir şir­ket ara­cı­lı­ğıy­la özel­leş­ti­ri­le­cek; bir şir­ket ku­ru­la­cak, bu şir­ket ara­cı­lı­ğıy­la özel­leş­ti­ri­le­cek.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, tek­lif­te de­ni­yor ki, eğer şir­ket iki yıl içe­ri­sin­de An­ka­ra'da­ki do­ğal ga­zın yüz­de 80'i özel­leş­ti­ri­le­mez­se, söz ko­nu­su şir­ket, bu özel­leş­tir­me işi­ni Özel­leş­tir­me İda­re­si­ne dev­re­de­cek. Şim­di, ben tek­lif sa­hip­le­ri­ne bu ga­rip­li­ği sor­mak is­ti­yo­rum: An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si bu­nu özel­leş­ti­re­me­di­ği za­man ni­ye Özel­leş­tir­me İda­re­si­ne dev­re­de­cek? Çün­kü, Özel­leş­tir­me İda­re­si bu ko­nu­da, ar­tık kök­lü bir ku­ru­luş hâli­ne dö­nüş­müş­tür. Özel­leş­tir­me ko­nu­sun­da cid­di bir uz­man­lık bi­ri­ki­mi el­de et­miş­tir. Özel­leş­tir­me ko­nu­suy­la il­gi­li Tür­ki­ye'de çok sa­yı­da ör­ne­ği ya­şa­ma ge­çir­me fır­sa­tı bul­muş­tur. Çok sa­yı­da ku­rum, mal var­lık­la­rı­nı, ara­zi­le­ri­ni özel­leş­ti­re­bil­mek adı­na özel­leş­tir­me ku­ru­mu­na bu mal var­lık­la­rı­nı dev­re­de­rek Özel­leş­tir­me İda­re­si­nin kat­kı­sı­nı al­mak is­te­mek­te­dir­ler. Ama, ne ga­rip­tir, bu özel­leş­tir­me işiy­le il­gi­li ola­rak Tür­ki­ye'nin böy­le bir uz­man ku­ru­lu­şu var­ken, o ku­ru­mun kat­kı­sın­dan ya­rar­lan­mak ye­ri­ne, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin ay­rı­ca bu işi ya­pa­bi­le­cek bir ku­ru­luş oluş­tur­ma­sı tek­lif­te ta­lep edil­mek­te­dir. Şim­di, ne­dir bu­nun man­tı­ğı? Tek­lif sa­hip­le­ri, bu­nun man­tı­ğı­nı bu­ra­dan hem Mec­li­si­miz­le hem ka­mu­oyuy­la tar­tış­mak ve bu­nun han­gi ge­rek­çe­ler­den kay­nak­lan­dı­ğı­nı, bu ga­rip­li­ğin, bu ga­rip du­ru­mun han­gi ge­rek­çe­le­re da­yan­dı­ğı­nı biz­ler­le pay­laş­mak ve bi­zi bu ko­nu­da bil­gi­len­dir­mek zo­run­da­dır di­ye dü­şü­nü­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, söz ko­nu­su tek­li­fin ta­şı­dı­ğı üçün­cü ga­rip­lik: Ar­ka­daş­la­rı­mız hu­kuk­çu­dur­lar, ama bu çok özel bir af ta­le­bi­dir ay­nı za­man­da, içe­ri­sin­de bir af ta­le­bi ta­şı­mak­ta­dır. Ya­ni bir be­le­di­ye dü­şü­nün, pe­şin al­dı­ğı do­ğal ga­zın pa­ra­sı­nı öde­ye­me­miş, öde­ye­me­di­ği için fa­iz ve ben­ze­ri gi­der­le­ri oluş­muş. Biz bir ka­nun çı­ka­rı­yo­ruz, di­yo­ruz ki, bu­nun­la il­gi­li fa­iz­ler alın­ma­sın. Ni­ye alın­ma­sın? Sa­yın Ba­kan, siz hiç BO­TAŞ'ın borç­la­rı ne­de­niy­le fa­iz öde­ye­me­di­ği­niz, öde­me­di­ği­niz, öde­mem de­di­ği­niz bir uy­gu­la­ma var mı? Ya­ni, siz fa­iz öder­ken si­zin ala­cak­la­rı­nız­la il­gi­li ola­rak böy­le bir af çı­ka­rıl­ma­sı­nı ne mü­na­se­bet­le sa­vu­nu­yor­su­nuz?

Ben, me­se­la, bir baş­ka ga­rip­lik ola­rak da Sa­yın Ener­ji ve Ta­bii Kay­nak­lar Ba­ka­nı­nın bu­ra­da Hükûmet adı­na, as­lın­da bu uy­gu­la­ma­nın mağ­du­ru olan bir Ba­kan­lı­ğın so­rum­lu­su ola­rak bu­lun­ma­sı­nı da bir ga­rip­lik ola­rak gö­rü­yo­rum. Sa­yın Ba­kan bu­ra­da Ba­kan­lı­ğı­nın gas­be­di­len hak­la­rı­nı sa­vun­mak adı­na mı var­dır yok­sa Ba­kan­lı­ğın hak­la­rı­nı gas­be­den bir baş­ka ku­ru­mun hak­la­rı­nı sa­vun­mak adı­na mı bu­lun­mak­ta­dır, doğ­ru­su, ben bu­nu an­la­mak­ta zor­luk çe­ki­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ko­nuy­la il­gi­li, ge­ti­ri­len tek­lif­le il­gi­li bir baş­ka ga­rip­lik şu­dur: Bir ku­rum var, bor­cu var, bor­cun fa­iz­le­ri var. Ku­rum bi­ze bir tek­lif ge­ti­ri­yor, bor­cu­nu ödü­yo­ruz, fa­iz­le­ri­ni kal­dı­rı­yo­ruz, ken­di­si de kâra ge­çi­yor, bir de üs­te pa­ra alı­yor de­ğer­li ar­ka­daş­lar. Ya­ni, borç­lu olan bir be­le­di­ye bi­zim önü­mü­ze bir ka­nun tek­li­fi ge­ti­ri­yor, bor­cu­nu ödü­yor, fa­iz­le­ri­ni kal­dı­rı­yor, bir de üs­te pa­ra alı­yor de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Bu­nu na­sıl sa­vu­nu­yor­su­nuz? Böy­le bir şey ola­bi­lir mi? Sa­de­ce An­ka­ra Be­le­di­ye­si­ne böy­le bir imkânın sağ­lan­mış ol­ma­sı­nı, di­ğer il­le­rin mil­let­ve­kil­le­ri ola­rak ve­ya vic­dan sa­hi­bi mil­let­ve­kil­le­ri ola­rak na­sıl ka­bul edi­yor­su­nuz de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım? Ni­ye di­ğer be­le­di­ye­le­re bu imkânı ta­nı­mı­yo­ruz? Siz "AKP'li be­le­di­ye­ler böy­le is­te­mi­yor." di­ye­bi­lir­si­niz, ama ora­da ya­şa­yan yurt­taş­la­rı­mız… İl­la şu par­ti­li, bu par­ti­li de­ğil, bü­tün o be­le­di­ye­ler­de her par­ti­den, par­ti­li par­ti­siz 70 mil­yon yurt­ta­şı­mız ya­şı­yor. Ya­ni, sa­de­ce An­ka­ra Be­le­di­ye­si­ne "Bi­zim ço­ğun­lu­ğu­muz var, iki ta­ne, çok, iş­te, An­ka­ra'nın so­run­la­rı­nı dü­şü­nen mil­let­ve­ki­li ar­ka­da­şı­mız da bu An­ka­ra'nın prob­le­mi­ni dü­şün­müş­ler hem bu borç­la­rı or­ta­dan kal­dı­ra­lım hem de An­ka­ra Be­le­di­ye­si­ne üs­te pa­ra ve­re­lim." di­ye bir tek­lif ge­ti­ri­yor, hu­kuk­çu ar­ka­daş­la­rı­mız bu tek­li­fi ge­ti­ri­yor, bü­rok­ra­si­de yıl­lar­ca emek ver­di­ği­ni söy­le­yen ar­ka­daş­la­rı­mız bu tek­li­fi ge­ti­ri­yor, siz de Par­la­men­to ço­ğun­lu­ğu­na da­ya­na­rak bu dü­zen­le­me­yi bu­ra­dan bir an ön­ce ge­çi­re­lim di­ye ça­ba sarf edi­yor­su­nuz. Bu­nun man­tı­ğı­nı an­la­mak­ta zor­luk çe­ki­yo­rum de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Bu, ger­çek­ten ola­ğa­nüs­tü bir ga­rip­lik­tir.

Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, so­run sa­de­ce bu­nun­la da kal­mı­yor. Do­ğal gaz şir­ket­le­ri, bü­yük­şe­hir be­le­di­ye­le­ri­nin en cid­di kay­nak­la­rın­dan bir ta­ne­si­dir. Ya­ni, İs­tan­bul'un, Es­ki­şe­hir'in, Bur­sa'nın, İz­mir'in, bü­yük­şe­hir be­le­di­ye­le­ri­nin, ha­zi­ne­den al­dık­la­rı kat­kı pay­la­rı­nın dı­şın­da­ki en bü­yük ge­lir kay­nak­la­rı­nı oluş­tu­ran bi­rim­ler­den bir ta­ne­si, o be­le­di­ye­le­rin, do­ğal gaz şir­ket­le­ri ara­cı­lı­ğıy­la va­tan­da­şa sat­mış ol­du­ğu do­ğal gaz­dan el­de et­ti­ği ge­lir­dir. Şim­di, bu­ra­da­ki hu­kuk­çu ar­ka­daş­la­rı­mız, bir ta­raf­tan bu al­tın yu­murt­la­yan ta­vu­ğu ke­ser­ken, öbür ta­raf­tan hiç vic­dan­la­rı sız­la­ma­dan, bun­dan son­ra An­ka­ra'da Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­kan­lı­ğı gö­re­vi­ne ge­le­bi­le­cek bü­tün be­le­di­ye baş­kan­la­rı­nı bu ge­lir­den mah­rum et­me­ye kal­kı­yor­lar. Ne hak­kı­nız var sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri böy­le bir tek­lif ge­tir­me­ye? (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan gü­rül­tü­ler) Evet, ne hak­kı­nız var? Ne hak­kı­nız var böy­le bir tek­lif ge­tir­me­ye? Si­zin, An­ka­ra Be­le­di­ye­si­nin, böy­le bir imkânı­nı, böy­le bir kay­na­ğı­nı, bun­dan son­ra­ki bü­tün be­le­di­ye­le­rin ya­rar­lan­mak du­ru­mun­da ol­du­ğu böy­le bir imkânı­nı, bun­dan son­ra­ki bü­tün be­le­di­ye­le­rin, be­le­di­ye baş­kan­la­rı­nın elin­den alıp, sa­de­ce, bu­gün si­zin par­ti­niz­den se­çil­miş bir be­le­di­ye baş­ka­nı­nın em­ri­ne sun­ma­ya ne hak­kı­nız var? Na­sıl vic­da­nı­nız bu­na el­ve­ri­yor? Hu­kuk­çu kim­li­ği­niz, geç­miş­te­ki bü­rok­rat kim­li­ği­niz böy­le bir ada­let­siz­li­ği na­sıl ka­bul edi­yor?

MEH­MET KAR­TAL (Van) - Ço­ğun­luk­la­rın­dan…

ALİ KE­MAL KUM­KU­MOĞ­LU (De­vam­la) - Çı­kıp bu so­ru­la­rın ce­va­bı­nı ver­mek du­ru­mun­da­sı­nız. Böy­le bir ada­let­siz­li­ği yap­ma­ya hiç­bi­ri­ni­zin hak­kı yok­tur.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu­ra­da, res­men, hu­kuk da Mec­li­sin yet­ki­le­ri de bi­ri­le­ri ta­ra­fın­dan gas­be­dil­mek­te­dir. Mec­lis, sa­de­ce gös­ter­me­lik bir ku­rum ve hu­ku­kun ge­tir­di­ği zor­luk­la­rı aş­ma­nın bir ara­cı, ya­ni araç hâli­ne dö­nüş­tü­rül­mek­te­dir. Bu­ra­da bir be­le­di­ye baş­ka­nı, ken­di key­fi­ne gö­re, ken­di­si için en ya­rar­lı, en ma­kul, en man­tık­lı, ken­di sa­vur­gan­lı­ğı­na, da­ğı­nık­lı­ğı­na, har vu­rup har­man sa­vur­ma kül­tü­rü­ne, man­tı­ğı­na, an­la­yı­şı­na bak­ma­dan; Mec­li­si kul­la­na­rak, Mec­li­sin yet­ki­le­ri­ni is­tis­mar et­tirt­me­ye ça­lı­şa­rak; hem An­ka­ra Be­le­di­ye­si­nin çok gü­zi­de bir ku­ru­lu­şu­nu, An­ka­ra'ya hem bu­gün hem bun­dan son­ra­ki bü­tün be­le­di­ye baş­kan­la­rı dö­ne­min­de, âde­ta "al­tın yu­murt­la­yan ta­vuk" mi­sa­li sü­rek­li ge­lir ge­ti­re­cek, ge­lir ka­zan­dı­ra­cak, An­ka­ra­lı yurt­taş­la­rı­mı­zın hiz­met­le­ri­nin bun­dan son­ra­ki sü­reç­ler­de de da­ha ra­hat ya­pı­la­bil­me­si­ni sağ­la­ya­bi­le­cek bir ku­ru­mu, pa­ra­sı­nı pe­şin al­dı­ğı do­ğal gaz­la­rın bor­cu­nu öde­me­di­ği için sat­tı­rı­yor bi­ze, sat­tır­ma­ya ça­lı­şı­yor hem de üs­te ken­di­si­ne ye­ni imkânlar, ye­ni kay­nak­lar ya­ra­ta­bi­le­cek bir ola­nak oluş­tu­ru­yor. Bu­nun için de Mec­li­si kul­la­nı­yor, bu­nun için de bir tek­lif bi­çi­min­de bu­nu ge­tirt­ti­ri­yor. Ar­ka­daş­la­rı­mız da bi­zim inan­ma­mı­zı is­te­ye­rek, "Biz, An­ka­ra'da­ki kent kon­se­yi­ne ka­tıl­dık." evet! "An­ka­ra'da­ki kent kon­se­yin­de bu so­ru­nun ol­du­ğu­nu gör­dük." evet! İlk mek­tep­te ço­cuk kan­dı­rır gi­bi… "Ora­dan ak­lı­mı­za gel­di, de­dik ki 'Böy­le bir tek­lif ha­zır­la­ya­lım, An­ka­ra'yı da bu sı­kın­tı­dan kur­ta­ra­lım.'" Ma­şal­lah sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri! O za­man di­ğer il­le­ri de bu sı­kın­tı­lar­dan kur­ta­rın.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız Sa­yın Kum­ku­moğ­lu.

Bu­yu­run.

ALİ KE­MAL KUM­KU­MOĞ­LU (De­vam­la) - Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Baş­ka­nım.

Şu ta­rı­mı da bu sı­kın­tı­dan kur­ta­rın. İşi ol­ma­yan iş­siz­le­ri de bu sı­kın­tı­dan kur­ta­rın. Dö­vi­zin aşa­ğı düş­müş ol­ma­sı ne­de­niy­le der­de, sı­kın­tı­ya, ça­re­siz­li­ğe düş­müş ih­ra­cat­çı­yı da bu sı­kın­tı­dan kur­ta­rın. Ne ma­ri­fet­li mil­let­ve­kil­le­ri­si­niz!

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu bir tek­lif de­ğil­dir, bu bir ta­sa­rı da de­ğil­dir, ta­sa­rı ola­rak bu­ra­ya ge­ti­ril­me­ye ce­sa­ret edi­le­me­miş­tir. Bu, bir bü­yük­şe­hir be­le­di­ye baş­ka­nı­nın, şu dar sü­reç­te, bu Mec­li­si kul­la­na­rak, Mec­li­sin yet­ki­le­ri­ni ken­di şah­si ge­le­ce­ği için, çı­kar­la­rı için kul­lan­ma­ya ça­lı­şa­rak, bu­ra­dan ken­di­si­ne avan­taj oluş­tur­ma­ya dö­nük ge­tir­miş ol­du­ğu bir tek­lif­tir.

Ben, vic­dan sa­hi­bi bü­tün mil­let­ve­kil­le­ri­ni bu tek­li­fe kar­şı çık­ma­ya ça­ğı­rı­yo­rum.

He­pi­ni­ze te­şek­kür edi­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim.

Şah­sı adı­na, An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Nur Do­ğan To­pa­loğ­lu.

Bu­yu­run Sa­yın To­pa­loğ­lu. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Sü­re­niz beş da­ki­ka.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Faz­la sa­vun­ma, so­rar­lar "çı­ka­rın mı var?" di­ye!

NUR DO­ĞAN TO­PA­LOĞ­LU (An­ka­ra) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; 4646 sa­yı­lı Ka­nun'un ge­çi­ci 3'ün­cü mad­de­si­ne bir bent ek­len­me­si­ne da­ir ka­nun tek­li­fi­miz üze­ri­ne şah­sım adı­na söz al­dım. He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Tü­mü üze­rin­de Sa­yın Kum­ku­moğ­lu'nu din­le­dim, son­ra 1'in­ci mad­de üze­ri­ne ko­nuş­ma­la­rı­nı din­le­dim. Ay­nı üs­lup­la ko­nuş­ma­ma imkân yok, ye­tiş­me tar­zım da bu­na mü­sa­it de­ğil. Ben, bir­kaç cüm­ley­le bu­nu ce­vap­lan­dır­ma­ya ça­lı­şa­ca­ğım.

"Bu uy­gu­la­ma ni­ye tek ba­şı­na ya­pıl­dı?" di­yor, "öte­ki­ler ni­çin mah­rum edil­di?" de­ni­yor. İl­ki ola­bi­lir, ve­rim­li olur­sa bu şe­kil­de ih­ti­yaç olan be­le­di­ye­le­re de bu Mec­lis bu hak­kı ta­nır, on­lar da bu hiz­met­ten ya­rar­la­nır­lar. Biz­de ay­rım­cı­lık yok­tur.

Tı­ka­nık­lı­ğın gi­de­ril­me­si için biz bu tek­li­fi ge­tir­dik, de­dik. Yi­ne bu­nu söy­ler­ken, alay­lı bir üs­lup­la, san­ki dı­şa­rı­dan keş­fe­dil­miş bir şey­miş gi­bi ko­nuş­tu. Hâlbu­ki, ben şu­nu söy­le­dim: En çok CHP'li­le­rin di­le ge­tir­di­ği "top­lum ku­ru­luş­la­rı­nın gö­rüş­le­ri alın­mı­yor" gi­bi üs­lup­la­rı da içi­ne ala­cak şe­kil­de ye­ni Be­le­di­ye Ka­nu­nu'na 76'ncı mad­de ek­len­di, kent kon­sey­le­ri ku­rul­du, si­vil top­lum ku­ru­luş­la­rı bu­nun içe­ri­si­ne alın­dı, mil­let­ve­kil­le­ri alın­dı. Biz de tek­lif sa­hi­bi 2 mil­let­ve­ki­li bu kon­se­yin üye­si­yiz, ora­da­ki ih­ti­yaç­la­rı gör­dük, be­le­di­ye­den öne­ri­ler alıp tek­lif hâli­ne ge­tir­dik, di­ye öğ­le­den ön­ce­ki top­lan­tı­da, tü­mü üze­rin­de ko­nu­şur­ken be­lirt­miş­tim. Bu­nu bir ke­re da­ha söy­lü­yo­rum, bu bir ih­ti­yaç­tan doğ­muş­tur, onu be­lir­ti­yo­rum.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Bu "Ali Cen­giz oyu­nu"dur!

NUR DO­ĞAN TO­PA­LOĞ­LU (De­vam­la) - Yok­sa, özel­leş­tir­me ko­nu­su den­di. Evet, Özel­leş­tir­me Ka­nu­nu ge­nel bir ka­nun­dur. Eğer, biz Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­ne yet­ki ve­rir­sek, özel bir hü­küm­dür, ge­nel ka­nu­na gö­re bu ön­ce­lik alır, bu uy­gu­la­nır. Hu­kuk­çu­lar bu­nu bi­lir­ler, ten­kit et­se­ler de et­me­se­ler de, ka­bul et­se­ler de et­me­se­ler de bu ger­çe­ği de­ğiş­ti­re­mez­ler.

Bir de be­ni üzen bir hu­sus var: Efen­dim di­yor ki: "Bu­ra­dan ge­lir sağ­la­na­cak, borç öde­ne­cek, son­ra be­le­di­ye­ye de­vir ya­pı­la­cak." Hâlbu­ki, biz öy­le de­me­dik. Özel­leş­tir­me sa­ye­sin­de borç­lar öden­dik­ten son­ra ar­tan pa­ra be­le­di­ye­ye ge­lir ola­rak dev­re­di­le­cek, tı­ka­nan hiz­met­le­re iş­ler­lik ka­zan­dı­rı­la­cak, böy­le bir imkân olur, dü­şün­ce­siy­le, iyi ni­yet­le bu­nu yap­tık. Ne­den? Biz bu Bü­yük­şeh­rin bü­yük hiz­met­le­ri­ni gör­dük. Eğer ben de­ği­şik bir üs­lup­la bu­nu söy­le­me­ye kal­kış­say­dım, is­tih­za ko­nu­su yap­mak is­te­sey­dim Oc­ta­vi­us'un Se­zar'ı sa­vun­du­ğu gi­bi der­dim ki: "Ey Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı! Sen, bir Ku­ğu­lu Park du­rur­ken, bir de Pa­pa­zın Bah­çe­si gi­bi özel bir yer du­rur­ken ni­çin Dik­men Va­di­si'ne el atı­yor­sun, Mo­gan Park'ını ya­pı­yor­sun, bu ka­dar alt ge­çit, üst ge­çit ya­pı­yor­sun, İs­tan­bul yo­lu­na ışık­sız üst ge­çit­le­ri, alt ge­çit­le­ri ya­pı­yor­sun? Bun­lar­dan vaz­geç, iki ta­ne te­sis­le ye­tin, nos­tal­ji­yi de boz­ma." di­ye ge­çi­nir­dim ama ben ak­si­ni dü­şün­düm. Bu ka­dar hiz­met ya­pan bir Be­le­di­ye Baş­ka­nı -ken­di­le­ri­nin de tak­dir et­ti­ği- ha­va­ala­nı yo­lu­nu da yap­tık­tan son­ra, tı­kan­dı­ğı­nı, met­ro hat­tın­da bir tı­kan­ma ol­du­ğu­nu ve kre­di­de sı­kın­tı ol­du­ğu­nu söy­le­yin­ce, kre­di imkânı sağ­la­mak için bu de­ği­şik­li­ği yap­mak ge­re­ği­ni duy­duk. Özel bir kol­la­ma için de­ğil, An­ka­ra hiz­met­le­ri­ne hız ka­zan­dır­mak için.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Ha­di ha­di, gö­ze gi­ri­yor­sun gö­ze! Gök­çek pu­an ve­ri­yor sa­na!

NUR DO­ĞAN TO­PA­LOĞ­LU (De­vam­la) - Tek­rar edi­yo­rum, biz ni­ye di­yo­ruz: An­ka­ra'nın mil­let­ve­ki­li­yiz, be­ra­be­riz, bu hiz­me­tin hız­lan­ma­sın­da ya­rar­lı olur di­ye dü­şün­dük. Bu ba­kım­dan biz bu tek­li­fi yap­tık. Onun için, onun dı­şın­da­ki ko­nu­la­ra ben ce­vap ver­me­yi doğ­ru bul­mu­yo­rum.

Ee bir de bak­tım ki, bu ku­rum, 13 mil­yar 858 mil­yon met­re­küp­lük do­ğal gaz kul­lan­ma­yı sağ­la­mış; bu, 28 mil­yon ton kö­mür­den el­de edi­le­cek ener­ji­ye be­del. Bu ka­dar hiz­met ya­pan bir ku­ru­ma, tı­ka­nın­ca, bi­raz ka­pı­yı ara­la­mak için bir imkân sağ­la­sak ne olur?

Ay­rı­ca, de­ni­yor ki, fa­iz­ler ni­çin kal­dı­rı­lı­yor? Bi­zim zih­ni­ye­ti­miz­le si­zin zih­ni­ye­ti­niz fark­lı­dır. Biz, dev­let çar­kın­da be­le­di­ye­nin de ka­mu ku­rum­la­rı­nın da özel te­şeb­bü­sün de bi­rer diş­li ol­du­ğu­nu, bu diş­li­ler ahenk içe­ri­sin­de ça­lı­şır­sa kal­kın­ma­nın ola­ca­ğı­na ina­nı­yo­ruz. Sı­kın­tı­sı olan, tı­ka­nık­lı­ğı olan­la­ra iş­ler­lik ka­zan­dı­rı­rız, hiz­met­le­ri kuv­vet­len­di­ri­riz di­ye dü­şü­nü­yo­ruz. O inanç­la, o fel­se­fey­le bu tek­li­fi yap­tık. Tak­dir si­zin.

He­pi­ni­ze say­gı­lar sev­gi­ler su­nu­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Şah­sı adı­na, Adı­ya­man Mil­let­ve­ki­li Mah­mut Gök­su.

Bu­yu­run Sa­yın Gök­su.

MAH­MUT GÖK­SU (Adı­ya­man) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­lar; Do­ğal Gaz Pi­ya­sa­sı Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi üze­rin­de ki­şi­sel söz al­dım. He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ön­ce­lik­le, do­ğal gaz de­yin­ce, ik­ti­da­rı­mız dö­ne­min­de, sa­de­ce ül­ke­mi­zin bü­yük kent­le­rin­de de­ğil, An­ka­ra, İs­tan­bul, Es­ki­şe­hir, Bur­sa'da de­ğil, ar­tık Ana­do­lu kent­le­rin­de de do­ğal gaz ula­şı­mı­nın sağ­lan­dı­ğı­nı, da­ğı­tım iha­le­le­ri­nin ya­pıl­dı­ğı­nı, hat­ta il­çe­le­ri­mi­ze va­rın­ca­ya ka­dar, bir­ta­kım bel­de­le­ri­mi­ze va­rın­ca­ya ka­dar Ana­do­lu'nun da ar­tık do­ğal gaz­la ta­nış­tı­ğı­nı ifa­de et­mek is­ti­yo­rum.

Ben Adı­ya­man Mil­let­ve­ki­li ola­rak, bu an­lam­da, bu dö­nem­de ili­mi­ze do­ğal ga­zın gel­me­si­ne kat­kı sağ­la­yan, sa­de­ce il mer­ke­zi de­ğil, Kâhta'ya, Bes­ni'ye ve Göl­ba­şı'na da gel­me­si­ne kat­kı sağ­la­yan, baş­ta Sa­yın Ba­ka­nı­mı­za, EPDK yet­ki­li­le­ri­ne, BO­TAŞ yet­ki­li­le­ri­ne bu­ra­dan şük­ran­la­rı­mı su­nu­yo­rum.

Zi­ra, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu mo­dern, ucuz, çağ­daş olan ya­kıt, il­le­ri­mi­zin, il­çe­le­ri­mi­zin sos­yo­eko­no­mik kal­kın­ma­sı­na çok önem­li kat­kı sağ­la­ya­cak­tır. Biz ina­nı­yo­ruz ki, ge­le­cek­te, bu gü­zel ener­jiy­le, ül­ke­miz eko­no­mik ola­rak, sos­yal ola­rak çok da­ha me­sa­fe ka­te­de­bi­le­cek­tir.

Üze­rin­de ko­nuş­tu­ğu­muz ka­nun tek­li­fi, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, An­ka­ra EGO'yla ala­ka­lı. Öze­ti: EGO'nun özel­leş­ti­ri­le­bil­me­si için bir şir­ket ku­ru­la­cak. Bu ya­sa bu­nun önü­nü açı­yor. Bu­na kar­şı gel­me­nin, doğ­ru­su, se­be­bi­ni an­la­ya­mı­yo­rum. Da­ha ön­ce Bur­sa'da özel­leş­ti­ril­di, Es­ki­şe­hir'de özel­leş­ti­ril­di. Far­kı: O il­ler­de­ki gaz şir­ket­le­ri­ni Özel­leş­tir­me İda­re­si yap­tı, bu­ra­yı Be­le­di­ye. Be­le­di­ye ne ya­pa­cak? Özel­leş­tir­dik­ten son­ra ha­zi­ne­ye olan borç­la­rı­nı ve­re­cek, ka­la­nı ile yi­ne, An­ka­ra'ya hiz­met ve­re­cek­tir. Ben, Sa­yın Baş­ka­na -ken­di­si ku­lis­te otu­ru­yor za­ten- "Ni­ye içe­ri­ye gir­mi­yor­su­nuz?" de­dim. "Eğer ya­sal ola­rak müm­kün­se gi­rer ce­vap da ve­ri­riz, ama…" Böy­le bir şey müm­kün ol­ma­dı­ğı için, ken­di­si de ta­kip edi­yor. Ama, ben şu­nu söy­le­mek is­ti­yo­rum: Er­ya­man'dan bu ta­ra­fa çı­kıp gel­di­ği­miz za­man, hiç­bir kır­mı­zı ışı­ğa ya­ka­lan­ma­dan, alt­lı üst­lü kav­şak­lar­la, köp­rü­lü kav­şak­lar­la çok kı­sa bir sü­re­de ge­li­yo­ruz. Bun­lar pa­ray­la dö­nü­yor. Bir an­lam­da, bu ya­sa An­ka­ra­lı­nın men­fa­ati­ne­dir. Çün­kü, Özel­leş­tir­me İda­re­si eğer bu­nu özel­leş­tir­miş ol­sa, bü­tün pa­ra­yı ha­zi­ne­ye ak­ta­ra­cak, ama An­ka­ra Be­le­di­ye­si yap­mak­la, ha­zi­ne­ye olan bor­cu­nu ver­dik­ten son­ra ka­la­nı­nı An­ka­ra'ya hiz­met ola­rak dön­dü­re­cek­tir. Met­ro ya­pım­la­rın­da ge­cik­me­ler söz ko­nu­su. Se­be­bi pa­ra. İş­te, bu­ra­dan çı­kan kay­nak da An­ka­ra­lı­ya hiz­met ola­rak dö­ne­cek­tir.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, he­pi­miz ha­va­ala­nın­da gi­diş ge­liş­ler­de geç­miş­te­ki sı­kın­tı­la­rı hep gö­rü­yor­duk. O Pur­sak­lar'da­ki kö­tü gö­rün­tü­ler… O pro­to­kol yo­lu, ar­tık An­ka­ra'nın ima­jı­nı de­ğiş­ti­re­cek, hat­ta Tür­ki­ye'ye imaj ka­ta­cak gü­zel bir yol ol­du. Na­sıl olu­yor bun­lar? İş­te An­ka­ra Bü­yük­şeh­rin yap­mış ol­du­ğu gü­zel ça­lış­ma­lar­dan do­la­yı olu­yor.

Bir sü­rü kent­sel dö­nü­şüm pro­je­le­ri var. Dik­mek Va­di­si'nde, sa­de­ce üçün­cü etap­ta 1.200 ko­nut ya­pı­lı­yor. Tu­ran Gü­neş Bul­va­rı'nın ar­ka ta­ra­fın­da, Park Ev­le­ri'nde 6.001 ko­nut ya­pı­lı­yor, Ku­zey An­ka­ra Pro­je­sin­de 18 bin ko­nut. Bü­tün bu çağ­daş kent­leş­me pro­je­le­ri, Bü­yük­şeh­rin kat­kı­la­rıy­la, TO­Kİ'nin ma­ri­fe­tiy­le ha­ya­ta ge­çi­yor ve bu dö­nem­de ha­ya­ta ge­çi­yor de­ğer­li ar­ka­daş­lar.

Son­ra, ben, bu­ra­dan -da­ha çok, Kum­ku­moğ­lu ar­ka­da­şı­mız çok eleş­ti­ri­de bu­lun­du- sor­mak is­ti­yo­rum: Bu An­ka­ra'mı­zı, ül­ke­mi­zin Baş­ken­ti­ni yıl­lar­ca sos­yal de­mok­rat be­le­di­ye­ler ida­re et­ti.

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) - On beş se­ne­dir ida­re edi­yor­su­nuz, hâlâ ko­nu­şu­yor­su­nuz.

MAH­MUT GÖK­SU (De­vam­la) - İda­re et­tik­ten son­ra, ikin­ci kez ka­zan­dı mı ka­za­na­ma­dı mı?

HA­LUK KOÇ (Sam­sun)- Mi­lat­tan ön­ce­den kal­mış­sın sen.

MAH­MUT GÖK­SU (De­vam­la) - Cum­hu­ri­yet ta­ri­hi bo­yun­ca 3 se­fer üst üs­te An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­kan­lı­ğı­nı Me­lih Gök­çek ka­zan­mış­tır, hem de yüz­de 52 oy­la ka­zan­mış­tır. İş­te, mil­let böy­le tak­dir edi­yor de­ğer­li ar­ka­daş­lar.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - İş­te böy­le ya­sa­lar­la, hak­sız re­ka­bet­le, çı­kar­cı ya­sa­lar­la…

MAH­MUT GÖK­SU (De­vam­la) - Çı­kar­dı­ğı­mız ya­sa­lar de­ğil.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Çı­kar­cı ya­sa­lar­la….

MAH­MUT GÖK­SU (De­vam­la) - Mil­let san­dı­ğa gi­di­yor, hem de yüz­de 50'den faz­la oy ve­re­rek… Çün­kü, 1980'li yıl­lar­da, 90'lı yıl­la­rın baş­la­rın­da An­ka­ra Kı­zı­lay'da gaz mas­ke­le­riy­le ge­zer­di An­ka­ra­lı­lar. Ni­ye? Ha­va kir­li­li­ği var­dı. Ama bu­gün bu yok­sa, bu ça­lış­ma­la­rın ürü­nü­dür.

NU­Rİ Çİ­LİN­GİR (Ma­ni­sa) - Ya, so­kak­la­rı gör­mü­yor mu­sun? Her ta­raf çu­kur, bir ta­ne doğ­ru dü­rüst cad­de yok.

MAH­MUT GÖK­SU (De­vam­la) - Ba­kı­nız, mev­cut Be­le­di­ye Baş­ka­nı iş ba­şı­na gel­me­den ön­ce, An­ka­ra'da do­ğal gaz abo­ne sa­yı­sı 154 bin iken bu­gün 980 bi­ne çık­mış­tır.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Bu ka­fay­la Me­lih Gök­çek'in gö­zü­ne gi­rer­sin.

MAH­MUT GÖK­SU (De­vam­la) - Bü­tün bun­lar, An­ka­ra'yı da­ha mo­dern, da­ha çağ­daş, da­ha Av­ru­pa'ya ya­kı­şır, Av­ru­pa baş­kent­le­ri içe­ri­sin­de öne çı­kan bir baş­kent ya­pa­bil­me­nin mü­ca­de­le­si­dir.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - An­ka­ra'nın her ta­ra­fı taş top­rak, toz yı­ğı­nı ol­du.

MAH­MUT GÖK­SU (De­vam­la) - Son­ra, ya­pı­la­cak özel­leş­tir­me­ye kar­şı çık­ma­nın…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın Gök­su, lüt­fen ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız.

Bu­yu­run.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Ha­di, ha­di, işi­ni kur­tar­dın ha­di. köp­rü­yü kur­dun, Gök­çek ile köp­rü­yü kur­dun.

MAH­MUT GÖK­SU (De­vam­la) - Evet, şah­sı­mı­zın işi, şah­sı­mı­zın işi­nin kur­ta­rıl­ma­sı de­ğil, An­ka­ra'nın işi­nin düz­gün git­me­si önem­li.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Hiç inan­mı­yo­rum, inan­dı­rı­cı de­ğil­sin.

MAH­MUT GÖK­SU (De­vam­la) - Bu­gün bir­çok kent­le­re var­dı­ğı­mız­da tra­fik so­ru­nu var­ken, An­ka­ra'da bu ya­şan­mı­yor­sa…

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - İnan­dı­rı­cı de­ğil­sin.

MAH­MUT GÖK­SU (De­vam­la) - Evet, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, yi­ği­di öl­dü­rün ama hak­kı­nı inkâr et­me­yin.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Ha­ni yi­ğit?

MAH­MUT GÖK­SU (De­vam­la) - Ba­kın, bu mil­let hak­kı­nı inkâr et­mi­yor.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Ha­ni yi­ğit?

BAŞ­KAN - Sa­yın Ba­yın­dır, Sa­yın Ba­yın­dır, lüt­fen…

MAH­MUT GÖK­SU (De­vam­la) - Yüz­de 52 oy ve­ren An­ka­ra­lı…

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Yi­ğit hal­kı­nın ya­nın­da olur, hal­kın. Ha­ni yi­ğit?

BAŞ­KAN - Sa­yın Ba­yın­dır…

MAH­MUT GÖK­SU (De­vam­la) - Do­la­yı­sıy­la, mil­let si­zi de ta­nı­yor bi­zi de ta­nı­yor. İş­te, san­dık­ta da her­ke­se no­tu­nu ve­ri­yor.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Si­zi iyi ta­nı­dı, si­zi!

GÜ­ROL ER­GİN (Muğ­la) - Keş­ke si­zi ta­nı­maz olay­dı, keş­ke bu mil­let si­zi ta­nı­maz ol­ay­dı.

MAH­MUT GÖK­SU (De­vam­la) - De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu ya­sa­nın ön­ce­lik­le, An­ka­ra'mı­za, ül­ke­mi­ze ha­yır­lı ol­ma­sı­nı di­li­yor, say­gı­lar su­nu­yo­rum, te­şek­kür edi­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

NU­Rİ Çİ­LİN­GİR (Ma­ni­sa) - Bir ta­ne düz­gün cad­de gös­ter, hep­si re­za­let.

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, mad­de üze­rin­de bir adet öner­ge var­dır, öner­ge­yi oku­tup iş­le­me ala­ca­ğım.

Bu­yu­run.

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

Gö­rü­şül­mek­te olan 1425 sı­ra sa­yı­lı Do­ğal Gaz Pi­ya­sa­sı Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi­nin 1 in­ci mad­de­si­nin (e) ben­di­nin dör­dün­cü fık­ra­sı­nın son cüm­le­sin­de yer alan "An­ka­ra Met­ro­su ve An­ka­ra Bü­yük­şe­hir ula­şım alt ya­pı ya­tı­rım­la­rı" iba­re­si­nin "An­ka­ra Met­ro­su ve An­ka­ra Bü­yük­şe­hir tra­fik, ula­şım, su, ka­na­li­zas­yon ve bun­lar­la il­gi­li alt ya­pı ya­tı­rım­la­rı" iba­re­si ola­rak de­ğiş­ti­ril­me­si­ni arz ve tek­lif ede­riz.

            Nur Do­ğan To­pa­loğ­lu           Ala­et­tin Gü­ven             Ce­mal Uy­sal

                        An­ka­ra                            Kü­tah­ya                        Or­du

                            Fa­ruk An­bar­cı­oğ­lu                        Fa­ruk Çe­lik

                                      Bur­sa                                       Bur­sa

(CHP ve AK Par­ti sı­ra­la­rı ara­sın­da kar­şı­lık­lı laf at­ma­lar)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, öner­ge­yi oku­tu­yo­rum, din­le­yi­niz; bi­raz son­ra oy­la­ya­ca­ğız çün­kü bu öner­ge­yi:

Ko­mis­yon öner­ge­ye ka­tı­lı­yor mu?

PLAN VE BÜT­ÇE KO­MİS­YO­NU SÖZ­CÜ­SÜ SA­BA­HAT­TİN YIL­DIZ (Muş) - Tak­di­re bı­ra­kı­yo­ruz Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN - Hükûmet?

ENER­Jİ VE TA­Bİİ KAY­NAK­LAR BA­KA­NI MEH­MET HİL­Mİ GÜ­LER (Or­du) - Ka­tı­lı­yo­ruz.

BAŞ­KAN - Ge­rek­çe­yi oku­tu­yo­rum:

Ge­rek­çe: Do­ğal­ga­zın yük­sek fi­yat­la özel­leş­ti­ril­me­si du­ru­mun­da el­de edi­le­cek ge­li­rin; An­ka­ra Met­ro­su ile bir­lik­te An­ka­ra'nın acil su ih­ti­ya­cı, tra­fik sin­ya­li­zas­yo­nu, ama­cıy­la bu ge­li­rin har­can­ma­sı amaç­lan­mış­tır.

HAK­KI ÜL­KÜ (İz­mir) - Ona be­le­di­ye mec­lis­le­ri ka­rar ve­rir.

BAŞ­KAN - Öner­ge­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum. Ka­bul eden­ler…

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) - Ka­rar ye­ter sa­yı­sı is­ti­yo­rum.

BAŞ­KAN - Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler…

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, elek­tro­nik ci­haz­la oy­la­ma ya­pa­ca­ğım.

Üç da­ki­ka­lık sü­re ve­ri­yo­rum ve oy­la­ma iş­le­mi­ni baş­la­tı­yo­rum:

(Elek­tro­nik ci­haz­la oy­la­ma ya­pıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, ka­rar ye­ter sa­yı­sı var­dır, öner­ge ka­bul edil­miş­tir.

Mad­de­yi, ka­bul edi­len öner­ge doğ­rul­tu­sun­da oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

2'nci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 2- Bu Ka­nun ya­yı­mı ta­ri­hin­de yü­rür­lü­ğe gi­rer.

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na İz­mir Mil­let­ve­ki­li Hak­kı Ül­kü.

Sa­yın Ül­kü, bu­yu­run efen­dim.

CHP GRU­BU ADI­NA HAK­KI ÜL­KÜ (İz­mir) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; An­ka­ra Mil­let­ve­kil­le­ri Ey­yüp Sa­nay ve Nur Do­ğan To­pa­loğ­lu'nun, Do­ğal Gaz Pi­ya­sa­sı Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi'ni gö­rü­şü­yo­ruz.

Şim­di, ka­nun tek­li­fi­ne ba­kıl­dı­ğın­da "EGO (An­ka­ra Elek­trik ve Ha­va­ga­zı Mü­es­se­se­si) Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­nün do­ğal gaz fa­ali­ye­ti ya­pan bö­lü­mü­nün özel­leş­ti­ril­me­sin­de uy­gu­la­na­cak usul ve esas­lar ya­nın­da, özel­leş­tir­me so­nu­cun­da el­de edi­le­cek be­del­den BO­TAŞ Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­ne olan borç­la­rı­nın ne şe­kil­de öde­ne­ce­ği­ne iliş­kin usul ve esas­lar; ay­rı­ca EGO Ge­nel Mü­dür­lü­ğü ta­ra­fın­dan kul­la­nı­lan ha­zi­ne ga­ran­ti­li gi­der­le­rin ana­pa­ra borç­la­rı­nın fa­iz uy­gu­lan­mak­sı­zın özel­leş­tir­me be­de­lin­den Ha­zi­ne­ye öden­me­si…" ve­sa­ire de­yip gi­di­yor. Ya­ni, de­nil­mek is­te­ni­yor ki, EGO'nun borç­la­rı­nı af­fe­de­lim ve dev­re­di­len fir­ma ta­ra­fın­dan da bu borç­lar bir şe­kil­de ile­ri­ki ta­rih­ler­de öden­sin.

 Şim­di, çok il­ginç şey­ler olu­yor bi­zim Mec­li­si­miz­de. An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­ne borç­la­rı­nı af­fet­ti­ri­yor. Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si, An­ka­ra Be­le­di­ye­si­nin borç­la­rı­nı af­fet­me ku­ru­mu ola­rak gö­rü­lü­yor.

Ba­kın, Plan ve Büt­çe­de yıl­lar­dır ko­mis­yon üye­li­ği ya­pan ar­ka­daş­la­rı­mız, be­le­di­ye borç­la­rı­nı tar­tış­mak­la meş­gul, ama, en çok da An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin borç­la­rı­nı tar­tış­mak ve ona af ge­tir­mek is­te­yen­ler­le mü­ca­de­le et­mek için bi­zim grup­ta­ki ar­ka­daş­la­rı­mız uğ­raş ve­ri­yor­lar. Bu­gün en borç­lu be­le­di­ye olan An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin ha­zi­ne­ye, EGO ve AS­Kİ'yle bir­lik­te, top­lam 3 mil­yar 777 mil­yon bor­cu var. Pe­ki, bu borç ne­yin bor­cu? Be­le­di­ye­nin ger­çek­ten yap­tı­ğı bü­yük hiz­met­le­rin bor­cu mu? Ha­yır. Bu, kat­ril­yon­lar­ca borç var­ken, se­çim pro­pa­gan­da­sı ya­par gi­bi, ev ev, so­kak so­kak do­la­şıp da­ğıt­tı­ğı­nız yar­dım pa­ket­le­ri­nin, kö­mür­le­rin bor­cu­dur. Yem­lik hâli­ne ge­tir­di­ği­niz be­le­di­ye şir­ket­le­ri­nin için­de bu­lun­du­ğu borç­lar­dır. Siz, şim­di, bu­nu, bü­tün Tür­ki­ye'nin omuz­la­rı­na yük­lü­yor­su­nuz, baş­ka be­le­di­ye­le­rin de ya da baş­ka be­le­di­ye­ler­de ya­şa­yan hal­kın da omuz­la­rı­na yük­lü­yor­su­nuz.

Ba­kın, 26 Ara­lık 2006 gü­nü ka­bul edi­len 5568 sa­yı­lı Ya­sa'da bu­na iliş­kin dü­zen­le­mey­le, tut­tu­nuz be­le­di­ye şir­ket­le­ri­ne bir af ge­tir­di­niz. Ha­ni be­le­di­ye şir­ket­le­ri özel hu­ku­ka ta­biy­di, öy­le de­ni­li­yor­du. Ha­ni Türk Ti­ca­ret Ka­nu­nu'na gö­re ça­lı­şı­yor­lar­dı. Bu ya­sa­da kul­la­nı­lan "Ser­ma­ye­si­nin yüz­de 50'sin­den faz­la­sı bü­yük­şe­hir be­le­di­ye­le­ri­ne ait şir­ket­le­rin" iba­re­siy­le, açık­ça, bu özel hu­ku­ka ta­bi ol­duk­la­rı öne sü­rü­len be­le­di­ye şir­ket­le­ri­nin borç­la­rı­nı dev­le­te ödet­ti­niz.

Ba­kın, Ka­mu İha­le Ku­ru­mu ve­ri­le­ri­ne gö­re, 2004 yı­lın­da be­le­di­ye­le­rin ve bağ­lı ku­ru­luş­la­rın ver­di­ği iha­le­le­rin top­lam tu­ta­rı 2,2 kat­ril­yon iken bu ra­kam 2005 yı­lın­da bir an­da 6,1 kat­ril­yo­na çık­tı, 2006 so­nu iti­ba­rıy­la da 10,5 kat­ril­yon li­ra ol­du. Ba­sın­da çok sık ko­nu edil­di­ği gi­bi, özel­lik­le be­le­di­ye iha­le­le­ri­nin ön­ce ay­nı be­le­di­ye­nin ken­di şir­ke­ti­ne ve­ril­me­si, ar­dın­dan iha­le­yi alan be­le­di­ye şir­ke­ti­nin üst­len­di­ği işin baş­ka şir­ket­le­re dev­re­dil­me­siy­le hal­kın pa­ra­la­rı usul­süz­ce si­ya­si ve eko­no­mik ran­ta dö­nüş­mek­te, ye­ni zen­gin­ler ya­ra­tıl­mak­ta ve ka­mu za­ra­ra uğ­ra­tıl­mak­ta­dır.

Öte yan­dan, ka­mu gü­cüy­le ku­rul­ma­la­rı­na rağ­men, özel hu­ku­ka ta­bi olan be­le­di­ye şir­ket­le­ri, keyfî bir şe­kil­de si­ya­si oy is­tis­ma­rı için kul­la­nıl­mak­ta; ço­ğu be­le­di­ye şir­ke­ti eşe dos­ta, par­ti­le­re hiz­met et­mek­te, adam ka­yır­ma, rüş­vet ve yol­suz­luk­lar için açık ka­pı oluş­tur­mak­ta­dır. Bu şe­kil­de va­sıf­sız ki­şi­ler­ce yö­ne­ti­len bir­çok be­le­di­ye şir­ke­ti za­rar et­mek­te, borç­la­rı­nı ve za­rar­la­rı­nı te­miz­le­mek ise dev­le­te, ya­ni yok­sul hal­kı­mı­za düş­mek­te­dir.

Ni­te­kim, bi­rer özel hu­kuk ki­şi­si ol­duk­la­rı sık­ça ifa­de edi­len, âde­ta do­ku­nul­maz ol­duk­la­rı öne sü­rü­len bu be­le­di­ye şir­ket­le­ri­nin ka­mu ku­rum ve ku­ru­luş­la­rı­na olan borç­la­rı ta­kas ve mah­sup­laş­ma yo­luy­la öden­me­ye ça­lı­şıl­mak­ta­dır. Mer­kez Ban­ka­sı Baş­ka­nı da Dün­ya Ban­ka­sı tem­sil­ci­le­ri de ye­rel yö­ne­tim har­ca­ma­la­rı­nın şef­faf ol­ma­dı­ğı­nı be­lir­te­rek bu du­ru­ma dik­kat çek­mek­te­dir­ler.

Be­le­di­ye şir­ket­le­ri­nin ka­mu de­ne­ti­mi­ne ta­bi tu­tu­la­rak cid­di bir za­ra­rın is­tis­ma­rı­nı ön­le­ye­ce­ği açık­tır. Oy­sa bu­gün, Hükûme­tin, Tür­ki­ye'de­ki be­le­di­ye şir­ket­le­ri­nin kâr ve za­rar du­rum­la­rı­nı, yö­ne­tim ku­rul­la­rın­da kim­le­rin ol­du­ğu­nu, na­sıl yö­ne­til­dik­le­ri­ni, hat­ta sa­yı­la­rı­nın tam ola­rak kaç ol­du­ğu­nu da­hi bil­me­me­si ve bu ko­nu­lar­da her­han­gi bir so­mut adım atıl­ma­ma­sı, be­nim sor­du­ğum so­ru öner­ge­le­ri­ne ve­ri­len ce­vap­lar­dan bel­li­dir.

Bun­lar bir ta­ra­fa, şim­di so­ru­yo­rum: An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin ge­li­şim mas­ter pla­nı var mı yok mu? Yok. Şe­hir han­gi is­ti­ka­me­te doğ­ru ge­li­şe­cek­tir? Ara­zi kul­la­nım po­tan­si­yel ha­ri­ta­la­rı var mı? Yok. Ko­nut ve ko­nut­lar ne­re­ye doğ­ru ya­pı­la­cak­tır, var mı öy­le bir plan prog­ram? Yok. Sa­na­yi ne­re­ye ko­nuş­la­na­cak­tır? O da yok. Kent­sel dış kul­la­nım alan­la­rı ne­re­ler­de ola­cak­tır? Onun­la il­gi­li de her­han­gi bir şey yok. Çev­re mas­ter pla­nı var mı? Yok. Ka­de­me­li plan­la­rı var mı? O da yok. Ya­ni, ka­de­me­li de­di­ğim, 1/100.000'lik, 1/25.000'lik, 1/1.000'lik plan­la­rı var mı? Hiç­bi­ri­si yok.

Pe­ki, şim­di, Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si ne ya­pı­yor? Mev­zii plan­lar­la yö­ne­ti­yor ko­ca Baş­ken­ti. Ta­bii, mev­zii plan­lar­la yö­ne­ti­lin­ce, ula­şım mas­ter pla­nı­nın ol­ma­dı­ğı gö­rül­mek­te­dir. Ula­şım mas­ter pla­nı­nın ol­ma­dı­ğı da şu­ra­dan an­la­şıl­mak­ta­dır: En son -bı­ra­ka­lım de­min söy­le­nen Esen­bo­ğa yo­lu­nu, ki, geç kal­mış bir yol­du, bir es­ki be­le­di­ye baş­ka­nı ola­rak, bir kü­mes ya­pıl­ma­sı bi­le be­le­di­ye baş­kan­la­rı ta­ra­fın­dan, be­nim ta­ra­fım­dan da se­vinç­le kar­şı­la­nan bir olay­dır, o baş­ka- Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nın, Sa­yın Me­lih Gök­çek'in son za­man­lar­da yap­mış ol­du­ğu en yan­lış iş­ler­den bi­ri­si­dir Cin­nah Cad­de­si'nde ya­pı­lan alt ge­çit­ler, pro­to­kol yo­lu­na ya­pıl­mış olan alt ge­çit­ler.

Şim­di, bu alt ge­çit­ler, çar­şıy­la yo­lu, çar­şıy­la in­sa­nı, çar­şıy­la ara­cı küs­tür­müş­ler­dir âde­ta ve do­la­yı­sıy­la, ora­ya har­ca­nan pa­ra da fu­zu­li bir pa­ra­dır. O pa­ra­nın şim­di af­fı gün­dem­de­dir, ta­ra­fı­mız­dan af­fe­dil­mek is­ten­mek­te­dir.

Şim­di, şöy­le bir dü­şü­ne­lim: Ora­da ya­pıl­mış olan alt ge­çit, şim­di han­gi çağ­rı­şı­mı yap­tır­mak­ta­dır? Cin­nah Cad­de­si'nin yu­ka­rı­sın­da Ata­ku­le ya­kın­la­rın­da­ki kav­şa­ğa, Ata­ku­le ya­kın­la­rın­da­ki kav­şak­ta alt ge­çit ya­pı­lır­sa ne­re­ye ya­pıl­ma­sı la­zım da­ha son­ra? Or-an'a çı­kan Tu­ran Gü­neş Bul­va­rı'nın ba­şı­na, da­ha son­ra TRT'nin ya­nı­na, da­ha son­ra Göl­ba­şı'nda bir yer­le­re… Der­ken, kent içe­ri­sin­den oto­yol ge­çi­ril­miş olan aca­yip bir baş­kent gö­rü­nü­mü­ne, âde­ta, gö­tür­mek için ne ge­re­ki­yor­sa yap­mış­tır bu­gün­kü Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı.

Bir ken­tin ana aks­la­rı­nı teş­kil eden yol­lar ön­ce çar­şıy­la bu­luş­tu­rur in­san­la­rı, araç­lar çar­şıy­la ba­rı­şık olur, tra­fik işa­ret­le­ri çar­şı ile in­san­lar ara­sın­da bir ne­vi ba­rış­çıl bi­rer sim­ge­dir­ler. Bun­la­rı yap­mak ye­ri­ne oto­yol ya­pa­rak tüm ir­ti­ba­tı kes­mek ve oto­yol­lar­la kent içe­ri­sin­den in­san­la­rın kar­şı­dan kar­şı­ya geç­me­si­ni bi­le en­gel­le­mek, kent­çi­lik, şe­hir­ci­lik an­la­yı­şı­na hiç ama hiç uy­gun de­ğil­dir. On­la­ra har­ca­nan pa­ra­nın af­fı ge­ti­ril­mek­te­dir gün­de­me.

Ben, bi­zim Bü­yük­şe­hir be­le­di­ye baş­kan ada­yı ola­rak önü­müz­de­ki dö­nem­de çı­ka­cak olan ar­ka­da­şa bir ipu­cu ol­sun di­ye şu­nu öne­ri­yo­rum: Ge­le­cek olan ye­rel se­çim­ler­de va­de­di­le­cek olan en gü­zel şey, Cin­nah Cad­de­si'ne ya­pıl­mış olan o alt ge­çit­le­rin önü­nü ar­ka­sı­nı ka­pa­tıp, her­han­gi bir nük­le­er sa­vaş­ta sı­ğı­nak ola­rak kul­la­nıl­ma­sı­nı sağ­la­yıp, yo­lun tek­rar es­ki hâli­ne ge­ti­ril­me­si­nin sağ­lan­ma­sı. Bu, ben­ce, An­ka­ra hal­kı­na en gü­zel bir iyi­lik ola­cak­tır.

AH­MET YE­Nİ (Sam­sun) - Bo­ğaz Köp­rü­le­ri­ni de ka­pa­ta­lım!

HAK­KI ÜL­KÜ (De­vam­la) - Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu af­fe­dil­me­ye­cek olan bor­cun bu­ra­ya ge­ti­ri­lip de Mec­li­sin kul­la­nıl­ma­sı­nı biz içi­mi­ze sin­di­re­mi­yo­ruz. O ne­den­le, za­ten bu ya­sa tek­li­fi­ne de kar­şı du­ru­yo­ruz. Me­rak edi­yo­ruz, bu har­ca­nan pa­ra­lar, An­ka­ra Be­le­di­ye­si­nin bu ka­dar bor­ca gir­me­si­nin te­mel ne­de­ni, aca­ba Me­lih Gök­çek'in oğ­lu­na alı­nan vil­la ne­de­niy­le mi­dir…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın Ül­kü, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız.

Bu­yu­run efen­dim.

HAK­KI ÜL­KÜ (De­vam­la) - …aca­ba An­ka­ras­po­ru bes­le­mek için mi­dir, yok­sa bi­zim bil­me­di­ği­miz baş­ka şey­ler için mi­dir? Şu ki­tap, ba­kın, -he­pi­miz­de var bu ki­tap- Ka­mu Borç Yö­ne­ti­mi Ra­po­ru, ni­san ta­rih­li ve Baş­ba­kan­lık Ha­zi­ne Müs­te­şar­lı­ğı ta­ra­fın­dan çı­ka­rıl­mış, da­ğı­tıl­mış. Bu ki­tap­ta, de­min söy­le­miş ol­du­ğum, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin borç­la­rı ya­zar­ken, ge­rek EGO'yla il­gi­li ge­rek­se -baş­ka ku­rum­la­ra olan- AS­Kİ'yle il­gi­li olan borç­la­rı tek tek sı­ra­la­nır­ken ve bu­nun top­lam ra­ka­mı­nın 3 mil­yar 777 mil­yon ol­du­ğu söy­le­nir­ken, İz­mir'e de ba­kı­yo­ruz bu ki­tap­ta, Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin hiç bor­cu yok, ES­HOT'un hiç bor­cu yok, İZ­SU'nun hiç bor­cu yok. An­ka­ra ile İz­mir'i kı­yas­la­ya­lım, iki­si de bü­yük­şe­hir.

Şim­di, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin yö­ne­ti­mi mi yan­lış, yok­sa İz­mir Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si hiç­bir şey mi yap­mı­yor? Ba­na ka­lır­sa, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si her ko­nu­da ol­du­ğu gi­bi borç­lan­ma­da da ol­duk­ça bü­yük usul­süz­lük­le­re, ne­re­ye git­ti­ği bel­li ol­ma­yan bir­ta­kım har­ca­ma­la­ra yel­ken aç­mış gi­di­yor ve Mec­li­si de kul­lan­ma­ya ça­lı­şı­yor. Biz ken­di­mi­zi grup ola­rak kul­lan­dırt­ma­ya­ca­ğız. Si­ze ko­lay gel­sin.

He­pi­ni­ze te­şek­kür edi­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Ül­kü.

Şah­sı adı­na An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Ey­yüp Sa­nay.

Sa­yın Sa­nay, bu­yu­run efen­dim. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Sü­re­niz beş da­ki­ka­dır.

EY­YÜP SA­NAY (An­ka­ra) - De­ğer­li Baş­kan, say­gı­de­ğer mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Ver­miş ol­du­ğu­muz tek­li­fin 2'nci mad­de­sin­de şah­sım adı­na söz al­dım. Ön­ce, iki gün ön­ce An­ka­ra Ana­far­ta­lar Çar­şı­sı önün­de vu­ku bu­lan te­rö­rist sal­dı­rı­sı kar­şı­sın­da, ha­ki­ka­ten, An­ka­ra'nın bü­yük bir ya­ra al­dı­ğı­nı gö­rü­yo­rum ve An­ka­ra­lı üz­gün. Ben, ölen­le­re Al­lah'tan rah­met di­li­yo­rum, ya­ra­lı­la­ra şi­fa di­li­yo­rum, ai­le­le­ri­ne de geç­miş ol­sun ve baş­sağ­lı­ğı di­li­yo­rum.

Bu ka­nun tek­li­fi­ni ya­par­ken Nur Do­ğan Bey açık­la­dı, ama, bu­na rağ­men ba­zı ar­ka­daş­la­rı­mız ta­ra­fın­dan -Plan Büt­çe­de gö­rü­şü­lür­ken de açık­lan­ma­sı­na rağ­men- ıs­rar­la söy­le­ni­yor, dur­ma­dan: Ni­çin ya­pıl­dı?

EGO'nun do­ğal ga­zı do­la­yı­sıy­la borç­la­rı var, bu­nu her­kes bi­li­yor. Bu borç­la­rın öden­me­si ge­re­kir, bir bi­çim­de öden­me­si la­zım bu­nun. Ak­si tak­dir­de, An­ka­ra Be­le­di­ye­si An­ka­ra­lı­la­ra do­ğal gaz hiz­me­ti su­na­ma­ya­cak du­rum­da. Mec­li­sin de bu tı­ka­nan prob­lem­le­re çö­züm bul­ma­sı ge­re­ki­yor. Bi­rin­ci amaç, biz bu çö­zü­mü bu­la­bi­lir mi­yiz di­ye dü­şün­dük ve ile­ri­de de bu­nu öde­ye­cek du­ru­mu… Şu an­da imkânla­rı el­ver­me­di­ği­ne gö­re, An­ka­ra­lı­yı biz do­ğal gaz ko­nu­sun­da ken­di hâli­ne bı­ra­ka­maz­dık. Ay­rı­ca, do­ğal gaz­da BO­TAŞ bü­yük bir ya­tı­rım yap­mış­tı, bu­nu iş­ler hâle ge­tir­mek için böy­le bir yol dü­şün­dük.

Di­ğer yan­dan "Fa­iz­le­ri ni­çin si­li­ni­yor?" Bu da şu­ra­dan kay­nak­lan­dı: EGO'nun ba­zı an­laş­maz­lık­la­rı var BO­TAŞ'la ve bu­nun için de BO­TAŞ'ı da­va et­ti. Bu da­va se­be­biy­le… Eğer fa­iz­le­ri si­li­ne­cek olur­sa, o za­man An­ka­ra Be­le­di­ye­si, ya­ni, EGO bu da­va­dan vaz­ge­çe­cek. Böy­le bir dü­şün­ce­den ha­re­ket et­tik.

Bir di­ğer hu­sus… Özel­lik­le 43 ki­lo­met­re An­ka­ra met­ro­su ya­pı­lı­yor. Bu da şu an­da ya­pı­la­cak du­rum­da de­ğil, ba­ya­ğı zor iş­li­yor. Bu­ra­dan ar­ta­cak olan, özel­leş­tir­me­den ar­ta­cak olan ge­lir­le de tek­rar, yi­ne An­ka­ra­lı­la­rın da­ha ra­hat, çağ­daş top­lum araç­la­rıy­la se­ya­hat ede­bil­me­si­ne imkân ve fır­sat ve­re­lim di­ye dü­şün­dük. Bu­ra­dan ar­tan meb­lağ da bu­ra­da kul­la­nı­la­cak.

"Bu sa­de­ce An­ka­ra'ya ve­ri­li­yor, İs­tan­bul'a ni­ye ve­ril­mi­yor?" der­sek, İs­tan­bul'un BO­TAŞ'a bor­cu ol­ma­dı­ğı için, her an, is­ter­se İs­tan­bul Be­le­di­ye­si özel­leş­tir­me­ye gi­de­bi­lir. Ama, An­ka­ra Be­le­di­ye­si­nin borç­lan­ma­sı se­be­biy­le, bu özel­leş­tir­me­yi yap­ma­sı müm­kün de­ğil, yap­sa bi­le, herhâlde, çok zor olur.

Di­ğer yan­dan, ar­ka­daş­la­rı­mız, iş­te, "An­ka­ra­lı bu­nun be­de­li­ni 0,05555 sent ola­rak öde­ye­cek, ar­tı­yor." de­ni­li­yor. Bu­ra­da­ki fi­yat da şu ba­kım­dan dü­şü­nül­dü: Eğer, biz, alı­cı şir­ke­ti, iha­le­yi ka­za­na­cak şir­ke­ti özen­dir­me­miz ge­re­kir. Da­ha faz­la üc­ret öde­ye­bil­me­si için, da­ha faz­la bir üc­re­te sa­tı­la­bil­me­si için, bu­nun ca­zip hâle ge­ti­ril­me­si la­zım­dır di­ye dü­şü­nül­dü ve onun için de bu­ra­da, bu ra­kam, bu şe­kil­de te­laf­fuz edil­di.

Di­ğer yan­dan, bu fa­iz­le­rin si­lin­me­si gi­bi du­rum kar­şı­sın­da, "Bu, bir af ni­te­li­ği ta­şı­yor bu ka­nun" de­ni­li­yor. Oy­sa, bu­nun bir af ni­te­li­ği ol­ma­dı­ğı, Ana­ya­sa ka­rar­la­rın­da in­ce­le­nir­se gö­rü­le­cek­tir. Ben­zer ka­nun­lar­la il­gi­li, Ana­ya­sa Mah­ke­me­si­nin bu tip ka­rar­la­rı­nın bir af ni­te­li­ği ol­ma­dı­ğı­nı gö­rü­yo­ruz.

Di­ğer yan­dan, de­ğer­li kar­deş­le­rim, de­ğer­li ar­ka­daş­lar; An­ka­ra'ya ya­pı­lan hiz­met­le­ri ten­kit edi­yo­ruz. Ek­sik ola­bi­lir, ba­zen yan­lış ya­pı­la­bi­lir. Eğer, biz, bun­la­rı say­ma­ya kal­kar­sak An­ka­ra'ya çok yan­lış ya­pıl­mış­tır bu­gü­ne ka­dar. Ben An­ka­ra'da ya­şı­yo­rum, siz de An­ka­ra'da ya­şı­yor­su­nuz, An­ka­ra'ya ilk de­fa, Ope­ra Köp­rü­sü'nü, Ek­rem Bar­las, Be­le­di­ye Baş­ka­nıy­ken ya­pa­ca­ğı za­man da yay­ga­ra kop­tu. Ey­vah, An­ka­ra gi­di­yor den­di, ama, An­ka­ra git­me­di, An­ka­ra du­ru­yor ve de­ğer ka­zan­dı. Gü­ven­park'ta, Kı­zı­lay'da, ar­ka­daş­la­rı­mız ha­tır­lar­lar bu­ra­da bu­lu­nan­lar, yi­ne, alt ge­çit ya­pıl­mak is­ten­di…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run Sa­yın Sa­nay, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız.

EY­YÜP SA­NAY (De­vam­la) - …hat­ta açıl­dı, baş­lan­dı, mah­ke­me­le­re ve­ril­di ve dur­du­rul­du. So­nuç­ta kim kay­bet­ti? An­ka­ra­lı. Şu an­da, tra­fi­ği, so­la dö­ne­mez­sin, sa­ğa dö­ne­mez­sin şek­li­ne ge­tir­dik.

MEH­MET IŞIK (Gi­re­sun) - Kim kay­bet­tir­di?

EY­YÜP SA­NAY (De­vam­la) - Efen­dim, şim­di, ben, on­la­ra gir­mi­yo­rum, CHP zih­ni­ye­ti kay­bet­tir­di, on­la­ra gir­mi­yo­rum. Ek­rem Bar­las CHP'li de­ğil­di, ona da kar­şı çı­kıl­dı o za­man. Ben, 53 yı­lın­dan be­ri bu şe­hir­de ya­şı­yo­rum. Es­ki­den, be­le­di­ye­ler sa­de­ce çöp alır­dı, EGO pa­ra top­lar­dı, su pa­ra­sı ve elek­trik pa­ra­sı top­lar, baş­ka bir iş yap­maz­dı. Şim­di, şe­hir­de her ta­raf ge­ce­kon­du dol­du, ama, 1994'ten be­ri tek ge­ce­kon­du yok An­ka­ra'da. Ni­ye? Ar­sa üre­ti­li­yor, yol ya­pı­lı­yor, met­ro ya­pı­lı­yor. Al­lah ra­zı ol­sun, da­ha ön­ce baş­la­dı met­ro in­şa­at­la­rı, da­ha ön­ce ya­pıl­dı. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

MEH­MET IŞIK (Gi­re­sun) - Pa­ra­lar top­la­nı­yor ama.

EY­YÜP SA­NAY (De­vam­la) - El­bet­te top­la­na­cak. Pa­ra top­la­ma­dan hiz­met ya­pı­lır mı?

Onun için, lüt­fen, ar­ka­daş­lar, ya­pı­la­cak hiz­met­le­ri öve­lim, ek­sik­le­ri gö­re­lim, ama, top­tan bun­la­rı red­det­me­ye­lim.

Ben bu duy­gu, dü­şün­ce­ler­le, bu tek­li­fe he­pi­ni­zin olum­lu oy ve­re­ce­ği­ne ina­nı­yor ve say­gı­lar su­nu­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Sa­nay.

Şah­sı adı­na, Trab­zon Mil­let­ve­ki­li Ke­ma­let­tin Gök­taş.

Bu­yu­run Sa­yın Gök­taş. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (Trab­zon) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; he­pi­ni­ze say­gı­lar su­nu­yo­rum.

Do­ğal Gaz Pi­ya­sa­sı Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi'nin 2'nci mad­de­si üze­rin­de söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum şah­sım adı­na.

Tak­ri­ben beş sa­at­tir, bu­ra­da, bu ka­nun­la il­gi­li gö­rüş­me­ler ya­pı­yo­ruz. Sö­zü­me baş­la­ma­dan ön­ce, bir duy­gu­mu siz­ler­le pay­laş­mak is­ti­yo­rum. Dün, bir ha­in pu­su, ma­yın do­la­yı­sıy­la şe­hit olan 5 as­ke­ri­mi­ze Al­lah'tan rah­met di­li­yo­rum, ai­le­le­ri­ne baş­sağ­lı­ğı di­li­yo­rum, ya­ra­lı­la­ra da acil şi­fa­lar di­li­yo­rum ve bu­ra­da şu­nu da ses­len­dir­mek is­ti­yo­rum: Bu ha­in te­rö­rü içe­ri­den ve dı­şa­rı­dan kim des­tek­li­yor­sa la­net­li­yo­rum, te­lin edi­yo­rum ve bun­la­rın bey­hu­de bir ça­ba ol­du­ğu­nu ifa­de et­mek is­ti­yo­rum. As­la ve ka­ta ha­in emel­le­ri­ne bu ül­ke­de ka­vu­şa­ma­ya­cak­lar­dır, er geç, bu ül­ke bu­nun üs­te­sin­den, bu te­rör be­la­sı­nın üs­te­sin­den ge­le­cek­tir. Yal­nız ve yal­nız, ye­ter ki, biz bu ko­nu­da bir­li­ği­mi­zi, be­ra­ber­li­ği­mi­zi sür­dü­re­lim ar­ka­daş­lar.

Do­ğal­gaz Ka­nu­nu hak­kın­da ko­nu­şu­lur­ken sa­bah­tan be­ri, şu­ra­da otur­muş din­li­yo­rum. Ko­nu­şan mu­ha­le­fet söz­cü­sü ar­ka­daş­la­rı­mız, hiz­met­le­rin öte­sin­de sa­de­ce Me­lih Gök­çek'le il­gi­li ko­nu­şu­yor­lar. Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı­mız, bu dö­nem­le be­ra­ber tam üç dö­nem­dir Be­le­di­ye Baş­kan­lı­ğı ya­pı­yor. Ar­ka­daş­lar, üç dö­nem An­ka­ra'da bir şa­hıs Be­le­di­ye Baş­ka­nı se­çi­li­yor­sa -ki ka­hir ek­se­ri­yet­le- bu, hal­kın tak­di­ri­ni ka­zan­mış bir be­le­di­ye baş­ka­nı­dır. Du­rup du­rur­ken böy­le bir şa­hıs se­çil­mez, bir de­fa se­çi­lir ka­za­en, ikin­ci, üçün­cü de­fa se­çil­mez; eğer aday olur­sa, in­şal­lah dör­dün­cü de­fa da se­çi­le­cek­tir.

Şim­di, bu­nun hiz­met­le­ri­ni sa­de­ce An­ka­ra­lı de­ğil, mu­ha­le­fet par­ti­le­ri­nin tem­sil­ci­le­ri de hat­ta Sa­yın De­niz Bay­kal da Me­lih Bey'in hiz­met­le­ri­ni tak­dir et­ti­ği­ni, be­ğen­di­ği­ni de ifa­de et­miş­tir, bu ba­sın­da da yaz­dı. O hâlde ni­ye bu ka­dar Me­lih Gök­çek'in üze­ri­ne gi­di­li­yor, onun­la il­gi­li bu ka­dar olum­suz şey­ler söy­le­ni­yor?

Ar­ka­daş­lar, bu ta­kın­tı­dan kur­tu­la­lım, bu­nu haz­me­de­lim ar­tık; bu bir ger­çek. Bu ar­ka­da­şı­mız ça­lı­şı­yor, hiz­met edi­yor, An­ka­ra'nın çeh­re­si­ni de­ğiş­tir­di.

SE­DAT PE­KEL (Ba­lı­ke­sir) - Dev­le­tin bor­cu ka­dar borç, ya­pı­lan da bir şey yok ya­ni.

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (Bi­le­cik) - Ha­zi­ne­yi do­lan­dı­rı­yor.

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - Ar­ka­daş­lar, bak, beş sa­at­tir si­zi din­li­yo­ruz bu­ra­da, tek ke­li­me et­me­dik, iki cüm­ley­le he­men baş­la­dı­nız ra­hat­sız ol­ma­ya. De­mek ki, doğ­ru­la­rı söy­lü­yo­rum ki ra­hat­sız olu­yor­su­nuz bun­dan.

OR­HAN SÜR (Ba­lı­ke­sir) - Ke­li­me ede­cek hâli­niz yok ki! Ne ke­li­me­si ede­cek­si­niz? Yap­tı­ğı her şey or­ta­da.

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, bir­bi­ri­mi­zi din­le­ye­lim, kar­şı­lık­lı ko­nuş­ma­ya­lım.

OR­HAN SÜR (Ba­lı­ke­sir) - Al­mış pa­ra­yı, ye­miş, öde­mi­yor.

BAŞ­KAN - Sa­yın Sür…

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - Ar­ka­daş­lar, ye­ri­niz­den ko­nuş­ma­yın da din­le­yin lüt­fen.

Şim­di, ba­kın, sa­bah­le­yin bir ar­ka­da­şı­mız di­yor ki: "Efen­dim, Çan­ka­ya Be­le­di­ye­si­nin do­ğal­gaz bor­cu var­mış, var ol­du­ğu­nu id­dia edi­yor­muş. Me­lih Bey bu­ra­da doğ­ru söy­le­mi­yor ve bu­nu kı­nı­yo­rum, Par­la­men­to­ya ya­lan söy­lü­yor." Be­le­di­ye Baş­ka­nı­mız Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nun­da yap­mış ol­du­ğu ko­nuş­ma­da "Ben do­ğal­gaz bor­cu ol­du­ğu­nu söy­le­me­dim, böy­le bir ke­li­me et­me­dim. Ora­da tu­ta­nak­lar­da var, bak­sın­lar. Ben, sa­de­ce, Çan­ka­ya Be­le­di­ye­si­nin olan bor­cu­nu söy­le­dim, do­ğal gaz­dan bah­set­me­dim." di­yor. Şim­di, bu­ra­da kim doğ­ru­yu söy­lü­yor? O za­man bu ar­ka­da­şı­mız, ya çı­kıp bu­ra­da özür di­le­me­si la­zım ya da doğ­ru­yu söy­le­me­di­ği­ni ifa­de et­me­si la­zım.

Borç­lar­dan bah­se­di­li­yor. Ar­ka­daş­lar, bu be­le­di­ye, da­ha ön­ce si­zin eli­niz­dey­di. O si­zin eli­niz­de ol­du­ğu za­man Ja­pon­ya'ya ka­dar gi­dip tah­vil sat­ma­dı­nız mı? 600 tril­yon­luk tah­vil sa­tıp 1 mil­yar do­la­ra ge­ri al­ma­dı­nız mı bun­la­rı? Bu borç­lar o za­man­dan ka­lı­yor.

BO­TAŞ'la il­gi­li borç, ta si­zin za­ma­nı­nız­dan, 100 tril­yon var. İkin­ci bir borç, Ze­ki Ça­kan'ın Ener­ji Ba­ka­nı ol­du­ğu za­man­da Ma­mak'ta ikin­ci ana da­ğı­tım san­tra­li ya­pı­lı­yor­du. İkin­ci ana da­ğı­tım san­tra­li, ki, ya­pıl­ma­sı la­zım­dı. O za­ma­nın Ener­ji Ba­ka­nı­nın "Siz bu­nu ya­pın, dört ay­lık bor­cu­nu­zu öde­me­yin bi­ze." di­ye ken­di ya­zı­lı be­ya­nat­la­rı var, ya­zı­la­rı var. Onun dı­şın­da, di­ğer borç­lar, BO­TAŞ'la olan, mah­ke­me so­nu­cu olu­şan borç­lar­dır ve kar­şı­lık­lı an­laş­ma yo­luy­la gi­de­ril­mek­te­dir.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run Sa­yın Gök­taş, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız.

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - Şim­di, bir ar­ka­da­şı­mız da, iha­le sü­re­ci­ni ni­ye iki yıl kon­du­ğu­nu söy­lü­yor ve­ya Özel­leş­tir­me­ye ni­ye ve­ril­me­di?

Ar­ka­daş­lar, bu ko­nu da, za­ten, Plan ve Büt­çe­de ko­nu­şul­du, gö­rü­şül­dü. Bu­nun iki yıl ol­ma­sı­nın esas ne­de­ni şu: Bi­li­yor­su­nuz, iha­le sü­re­cin­de za­man za­man iki ay­lık, üç ay­lık bir dö­nem ge­çi­yor ve ya­pıl­dık­tan son­ra da bir­ta­kım iti­raz­lar olu­yor, ba­zen iha­le­ler ip­tal edi­li­yor. O ba­kım­dan iha­le sü­re­ci­nin iki yıl ol­ma­sı ge­rek­li­li­ği­ni sa­vun­du Baş­kan ve si­zin ar­ka­daş­la­rı­nı­zın da oy­la­rıy­la be­ra­ber ko­mis­yon bu­nu ka­bul et­ti. Ya­ni, bu iki yıl ol­ma­sı­nın bir mah­zu­ru yok. Kal­dı ki, bu iha­le­yi ka­pa­lı ka­pı­lar ar­ka­sın­da yap­mak müm­kün de­ğil ki. Bu, her­ke­sin gö­zü önün­de, hat­ta te­le­viz­yon­lar­dan biz­le­rin de gö­re­ce­ği şe­kil­de ya­pı­la­cak. Ya­ni, bun­da kap­ma, ka­çır­ma di­ye bir şey söz ko­nu­su de­ğil. "Bun­dan do­la­yı da AK Par­ti, efen­dim, iş­te, ik­ti­dar ol­ma şe­yi kay­bo­lu­yor da, on­dan..." İn­san­lar bu­na gü­ler ar­ka­daş­lar! Da­ha, az ön­ce al­dı­ğım, 22 Ma­yıs'ta ya­pı­lan an­ke­tin so­nu­cu­nu al­dım, An­ka­ra'da yüz­de 53 AK Par­ti.

OR­HAN SÜR (Ba­lı­ke­sir) - Aç ta­vuk ken­di­ni da­rı am­ba­rın­da gö­rür­müş!

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - Pe­ki, ma­dem ik­ti­dar ola­cak­sı­nız ne­dir bu it­ti­fak­lar? Ne­ye kar­şı it­ti­fak ya­pı­yor­su­nuz? Ki­me kar­şı it­ti­fak?

GÜ­ROL ER­GİN (Muğ­la) - Tür­ki­ye'nin sa­tıl­ma­sı­na kar­şı­yız, mem­le­ke­tin sa­tıl­ma­sı­na kar­şı­yız da onun için.

OR­HAN SÜR (Ba­lı­ke­sir) - Ra­hat­sız mı olu­yor­su­nuz?

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - Ni­ye ra­hat­sız ola­yım?

OR­HAN SÜR (Ba­lı­ke­sir) - Ra­hat­sız ol­ma.

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - Ni­ye ra­hat­sız ola­yım? Gü­cü­nüz yet­mi­yor AK Par­tiy­le bir şey yap­ma­ya. Si­ya­si are­na­da gü­cü­nüz yet­mi­yor... Gü­cü­nüz yet­mi­yor…

GÜ­ROL ER­GİN (Muğ­la) - Cum­hu­ri­ye­ti ko­ru­mak için it­ti­fak ku­ra­ca­ğız. Cum­hu­ri­ye­ti ko­ru­ya­ca­ğız, it­ti­fak­la da ko­ru­ya­ca­ğız.

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - Bak, ra­hat­sız ol­du­nuz, gö­rü­yor mu­su­nuz. Ye­ri­niz­den…

OR­HAN SÜR (Ba­lı­ke­sir) - Ra­hat­sız ol­ma­yın!

HAK­KI ÜL­KÜ (İz­mir) - Kıs­ka­nan­lar çat­la­sın.

BAŞ­KAN - Sa­yın Gök­taş, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız.

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - Bi­ti­ri­yo­rum Baş­kan.

Ben, bir şey da­ha söy­le­ye­ce­ğim, bi­ti­re­ce­ğim.

GÜ­ROL ER­GİN (Muğ­la) - Mem­le­ket el­den gi­di­yor, ona kar­şı it­ti­fak!

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - Ama, me­rak et­me­yin, bu mil­let si­ze bu mem­le­ke­ti ver­me­ye­cek.

GÜ­ROL ER­GİN (Muğ­la) - Evet, evet… Bı­ra­ka­ca­ğız da gâvu­ra sa­ta­cak­sı­nız! Bı­ra­ka­ca­ğız da sa­ta­cak­sı­nız!

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - Bir şey da­ha söy­le­ye­yim… Bir şey da­ha söy­le­ye­yim…

GÜ­ROL ER­GİN (Muğ­la) - Baş­kan, ine­ne ka­dar ko­nu­şa­bi­lir de­ğil mi?

BAŞ­KAN - Sa­yın Er­gin, fır­sat ve­rir­se­niz son cüm­le­si­ni söy­le­ye­cek.

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - Son cüm­le­mi söy­le­ye­ce­ğim.

Ar­ka­daş­lar…

GÜ­ROL ER­GİN (Muğ­la) - Va­ta­nı sa­tı­yor­su­nuz, da­ha ne ko­nu­şu­yor­su­nuz? Çı­kar­dı­ğın ka­nu­na sen kar­şı çı­kı­yor­sun.

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - Ben se­nin ya­şı­na hür­met edi­yo­rum.

GÜ­ROL ER­GİN (Muğ­la) - 2003'ün 3 Tem­mu­zun­da bu­ra­dan çı­kar­dı­ğı­nız ka­nun­la…

BAŞ­KAN - Sa­yın Gök­taş, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız efen­dim.

GÜ­ROL ER­GİN (Muğ­la) - Bu va­ta­nı pa­ray­la sa­tı­yor­su­nuz gâvu­ra! On­la­rı da söy­le­ye­ce­ğim bi­raz son­ra. Bu va­ta­nı pa­ray­la sa­tı­yor­su­nuz. [AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar (!)]

Al­kış­la­ma­yın, ağ­la­yın, ağ­la­yın… Ne­yi al­kış­lı­yor­su­nuz, ağ­la­yın!

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - Ta­mam­la­ya­ca­ğım, bı­rak­mı­yor ki Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN - Bu­yu­run, siz Ge­nel Ku­ra­la hi­tap edi­niz.

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - Ger­çek­le­re ta­ham­mül ede­mi­yor­su­nuz.

BAŞ­KAN - Sa­yın Gök­taş, Ge­nel Ku­ru­la hi­tap…

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - Bi­tir­mi­yor ki Sa­yın Baş­ka­nım.

BAŞ­KAN - Sa­yın Er­gin lüt­fen…

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - Sö­zü­mü ta­mam­lı­yo­rum ar­ka­daş­lar, son sö­züm.

Ba­kın ar­ka­daş­lar, bu­ra­da…

GÜ­ROL ER­GİN (Muğ­la) - Onun­la ye­tin­me­di­niz 8,5 kat­ril­yon…

BAŞ­KAN - Sa­yın Er­gin… Sa­yın Er­gin…

Bu­yu­run Sa­yın Gök­taş, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız.

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - Biz si­zi gün­ler­dir…

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - He­ye­can­lan­ma, kal­bi­ne za­rar!

GÜ­ROL ER­GİN (Muğ­la) - Ko­nu va­tan­sa he­ye­can­la­nı­rım. So­nu­na ka­dar…

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Sa­yın Baş­kan, dok­tor ça­ğır­sın­lar.

BAŞ­KAN - Sa­yın Ka­cır, lüt­fen…

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - Kim­se sen­den da­ha az va­tan­se­ver de­ğil ya!

BAŞ­KAN - Sa­yın Gök­taş, lüt­fen, siz Ge­nel Ku­ru­la hi­tap edi­niz.

Bu­yu­run.

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - Ba­kın, ar­ka­daş­lar…

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Sa­yın Baş­kan, dok­tor ça­ğır­sın­lar.

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - Ünal bir da­ki­ka… Bir da­ki­ka ya…

BAŞ­KAN - Sa­yın Ka­cır, lüt­fen…

Ar­ka­daş­lar…

Sa­yın Gök­taş, lüt­fen bir cüm­le­yi söy­le­yi­niz efen­dim.

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - Bı­rak­mı­yor­lar ki söy­le­ye­yim.

Ar­ka­daş­lar, ba­kı­nız… (CHP sı­ra­la­rın­dan gü­rül­tü­ler)

GÜ­ROY ER­GİN (Muğ­la) - Bu va­ta­nı…

BAŞ­KAN - Din­le­ye­lim ba­ka­lım sükûnet­le.

Sa­yın Er­gin…

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - Ar­ka­daş­lar, gün­ler­dir, bu­ra­da, bi­zim par­tiy­le il­gi­li, ar­ka­daş­la­rı­mız­la il­gi­li olur ol­maz, ağ­zı­nı­za ne ge­lir­se söy­lü­yor­su­nuz. Ga­yet ol­gun bir şe­kil­de bu grup si­zi din­li­yor. Ama, bu­ra­da…

BAŞ­KAN - Sa­yın Gök­taş, şu son cüm­le­ni­zi ala­yım efen­dim.

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - Bi­ti­ri­yo­rum, son cüm­lem.

Bu­ra­da, as­la bir AK Par­ti­li mil­let­ve­ki­li­nin çı­kıp ko­nuş­ma­sı­na ta­ham­mül ede­mi­yor­su­nuz.

OR­HAN SÜR (Ba­lı­ke­sir) - Ya­lan­la­ra ta­ham­mül ede­mi­yo­ruz.

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - Pe­ki, gün­ler­dir ga­ze­te­ler­de ya­zı­yor, si­zin par­ti­niz ola­rak, ku­rum ola­rak, bir özel te­le­viz­yo­na 4 mil­yon do­lar pa­ra ve­ril­di…

OR­HAN SÜR (Ba­lı­ke­sir) - Ver­dik.

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - …hu­ku­ka ay­kı­rı bir şek­li­de.

OR­HAN SÜR (Ba­lı­ke­sir) - Ni­ye? Ne­den ay­kı­rı olu­yor? Ne­den ay­kı­rı olu­yor?

KE­MA­LET­TİN GÖK­TAŞ (De­vam­la) - Bu­nun ger­çe­ği­ni bir açık­la­yın da mil­let duy­sun ba­ka­lım.

He­pi­ni­ze say­gı­lar. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

OR­HAN SÜR (Ba­lı­ke­sir) - Ne­den ay­kı­rı olu­yor? Ge­re­ği­ni yap! Ka­nal 7'den ha­ber ver!

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, 2'nci mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum…

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) - Ka­rar ye­ter sa­yı­sı is­ti­yo­rum.

BAŞ­KAN - Ara­ya­ca­ğım Sa­yın Koç.

Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­rar ye­ter sa­yı­sı var­dır, mad­de ka­bul edil­miş­tir.

3'ün­cü mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 3- Bu Ka­nun hü­küm­le­ri­ni Ba­kan­lar Ku­ru­lu yü­rü­tür.

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na Sa­yın Ya­şar Tü­zün.

Bu­yu­run Sa­yın Tü­zün. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

CHP GRU­BU ADI­NA YA­ŞAR TÜ­ZÜN (Bi­le­cik) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Do­ğal Gaz Pi­ya­sa­sı Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi'nin 3'ün­cü mad­de­si üze­rin­de Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu ve şah­sım adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum.

Evet, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, ko­nuş­ma­ma geç­me­den ön­ce, az ön­ce ko­nu­şan de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­da­şım Sa­yın Gök­taş'a bir cüm­le ce­vap ve­re­rek söz­le­ri­me de­vam et­mek is­ti­yo­rum.

Evet, ka­mu­oyun­da, ulu­sal ba­sın­da, ye­rel ba­sın­da, te­le­viz­yon­da ve ga­ze­te­ler­de bu ko­nu­nun suç ol­du­ğu­na da­ir her tür­lü açık­la­ma­nın ya­pıl­dı­ğı­nı he­pi­miz gö­rü­yor ve du­yu­yo­ruz. Bu ko­nu­da dev­le­tin ve Hükûme­tin tüm imkânla­rı eli­niz­dey­ken, eğer bu ko­nu­da hiç­bir gi­ri­şim yap­mı­yor­sa­nız o si­zin su­çu­nuz­dur, bu­nu bil­me­ni­zi is­ti­yo­rum.

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Han­gi ko­nu­da?

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (De­vam­la) - Han­gi ko­nu­da ol­du­ğu­nu Sa­yın Gök­taş az ön­ce söy­le­di.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım…

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Ben an­la­ya­ma­dım, söy­ler mi­sin han­gi ko­nu?

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (De­vam­la) - Sa­na an­lat­mak zo­run­da de­ği­lim.

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Han­gi ko­nu? Ko­nu­nun adın­dan kor­ku­yor­su­nuz be!

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (De­vam­la) - An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin ha­zi­ne ga­ran­ti­li kre­di­le­rin­den kay­nak­la­nan borç­la­rı­nın öde­ne­bil­me­si ve An­ka­ra met­ro pro­je­si­nin ya­pı­mı­na kay­nak sağ­lan­ma­sı ama­cıy­la ha­zır­la­nan bir ka­nun ta­sa­rı­sı ol­du­ğu­nu he­pi­miz gö­rü­yor ve bi­li­yo­ruz.

Tür­ki­ye'nin se­çim at­mos­fe­ri­ne gir­di­ği bu dö­nem­de An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­ni borç­la­rın­dan kur­tar­mak ve bu be­le­di­ye­ye kay­nak ya­rat­mak için bir ya­sa tek­li­fi­nin ve­ril­me­si ger­çek­ten çok şa­şır­tı­cı­dır ve dü­şün­dü­rü­cü­dür. As­lın­da, bu­na çok faz­la şa­şır­ma­mak da ge­re­ki­yor, çün­kü, AKP Hükûme­ti, dört yıl­dır, bu­nu, bu tür ka­nun­la­rı hep böy­le gün­de­me ge­ti­ri­yor. AKP Hükûme­ti sel önün­den kü­tük kap­ma­yı alış­kan­lık hâli­ne ge­tir­miş­tir. Se­çim ari­fe­sin­de ne kur­ta­ra­bi­li­riz, ne­le­ri çı­kart­tı­ra­bi­li­riz, bu­nun dav­ra­nı­şı ve tu­tu­mu içe­ri­sin­de­dir.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ba­kı­nız, bu ko­nuş­ma­la­rı bir­ta­kım bel­ge­ler­le de is­pat­la­mak is­ti­yo­rum. 1997 yı­lın­da, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si, 45 mil­yon do­lar ha­zi­ne ga­ran­ti­li kre­di öde­me­si­ni ger­çek­leş­ti­ri­yor ve bu kre­di­nin 7 mil­yon do­la­rı­nı bu­gü­ne ka­dar ödü­yor, ge­ri ka­lan tam ta­mı­na 50 mil­yon 289 bin 801 do­lar ha­zi­ne ta­ra­fın­dan kar­şı­la­nı­yor de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Eğer bu hiz­met­se, alı­nan pa­ra­yı ge­ri öde­me­mek bir hiz­met­se, böy­le bir hiz­me­ti hiç­bir za­man An­ka­ra­lı­lar hak et­mi­yor. İş­te, bu bel­ge. Al­mış ol­du­ğu kre­di­nin 7 mil­yon do­la­rı­nı Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si ge­ri ödü­yor, ge­ri ka­lan 51 mil­yon do­la­rı­nı ha­zi­ne ödü­yor de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Bu­nun hiz­met­le ne il­gi­si var? Bu­ra­da çok de­ğer­li be­le­di­ye baş­ka­nı ar­ka­daş­la­rım var. Ha­zi­ne ga­ran­ti­li kre­di­nin na­sıl ol­du­ğu­nu ve ne şe­kil­de öde­ne­ce­ği­ni on­lar da çok iyi bi­li­yor­lar.

Ba­kı­nız, siz, bun­dan kı­sa bir sü­re ön­ce "ver­gi ba­rı­şı" adı al­tın­da çı­kar­dı­ğı­nız af ya­sa­sın­dan son­ra "Ar­tık af ya­sa­la­rı çı­kar­ma­ya­ca­ğız…" Bu­nu, bu yü­ce Ge­nel Ku­rul­da, bu kür­sü­de, AKP'li çok de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım da söy­le­di.

Pe­ki, bu gö­rüş­tü­ğü­müz ka­nun ta­sa­rı­sı ne­dir o za­man? Bu bir af ya­sa­sı de­ğil mi­dir? Bu af ya­sa­sı ko­nu­sun­da bi­zim ıs­ra­rı­mı­zın de­vam et­ti­ği­ni, bu tek­li­fin gö­rü­şü­lüp, ya­sa­laş­ma­sı için mut­la­ka ama mut­la­ka bu­ra­da beş­te 3 ço­ğun­lu­ğun ol­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni bir kez da­ha, ka­yıt­la­ra geç­me­si için söy­lü­yo­rum.

Evet, yi­ne, Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si Hükûme­ti, söy­lem­le­riy­le ey­lem­le­ri­nin ta­ban ta­ba­na zıt ol­du­ğu­nu bu tek­lif­le ka­nıt­la­mış­tır. Bu tek­li­fin ha­zır­la­nı­şın­da ge­rek alt ko­mis­yon ge­rek Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nun­da gö­rüş­me­ler sı­ra­sın­da An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin va­de­si geç­miş borç­la­rı­nın mev­cu­di­ye­ti­nin ne­den­le­ri üze­rin­de ye­te­rin­ce hiç­bir şe­kil­de du­rul­ma­mış­tır. Bu borç­lar ne­den, ni­çin ve na­sıl ol­muş­tur, hiç araş­tı­rıl­ma­mış­tır de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Bu af ya­sa­sıy­la, ya­pa­nın ya­nı­na kâr ka­lı­yor zih­ni­ye­ti, ma­ale­sef, doğ­ru­lan­mak­ta­dır.

An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin va­de­si geç­miş Ha­zi­ne ga­ran­ti­li kre­di­le­rin­den kay­nak­la­nan borç­la­rı var­ken, di­ğer bü­yük­şe­hir be­le­di­ye­le­ri­nin Ha­zi­ne ga­ran­ti­li kre­di­le­rin­den kay­nak­la­nan borç­la­rı­nın da ol­ma­dı­ğı he­pi­miz ta­ra­fın­dan bi­lin­mek­te­dir ve bu bir ger­çek­tir. Pe­ki, o bü­yük­şe­hir be­le­di­ye­le­ri­nin ne­den bor­cu yok da, sa­de­ce, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin var? Ba­kı­nız, kı­sa­ca, bun­la­ra de­ğin­mek is­ti­yo­rum.

Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si BO­TAŞ'tan ga­zı alıp, va­tan­da­şa fa­hiş fi­ya­ta ve en önem­li­si pe­şin pa­ray­la sa­tar, ama ken­di­si BO­TAŞ'a olan bor­cu­nu öde­mez. Son­ra da ça­mur ya­par, ça­mu­ra ya­tar. Bu­nu he­pi­niz bi­li­yor­su­nuz. Tür­ki­ye'nin en pa­ha­lı do­ğal ga­zı­nı An­ka­ra­lı­la­ra kul­lan­dır­mak­tan bü­yük zevk du­yar.

Yi­ne, bu pa­ra­la­rın ne­re­ye ve na­sıl git­ti­ği­ne bak­tı­ğı­mız­da, iş­te gö­rü­yo­ruz, Ku­ğu­lu Park Kav­şa­ğı'nı, kim­se­ye sor­ma­dan, kı­şın en sert gün­le­rin­de ya­par, her­ke­si ca­nın­dan bez­di­rir, ama, kar­şı­mı­za çı­kan tab­lo, dağ fa­re do­ğu­rur. Çün­kü, ya­pı­lan ge­çit­ler, hem mi­ma­ri açı­dan sa­kat hem de bul­va­rın iki ya­ka­sın­da otu­ran in­san­la­rı ve araç­la­rı bir­bi­rin­den tec­rit eder hâlde ya­pıl­ma­sı­dır ve üs­tü­ne üst­lük, ba­kı­nız, o kav­şak­ta, ma­ale­sef, va­tan­da­şı­mı­zın yü­rü­ye­bi­le­ce­ği bir ya­ya kal­dı­rı­mı da­hi yok­tur, yok de­ne­cek ka­dar da az­dır. Ya­ni, pa­ra­la­rın ne şe­kil­de çar­çur edil­di­ği­nin en bü­yük gös­ter­ge­si, iş­te bu Ku­ğu­lu Kav­şa­ğı'dır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, An­ka­ra'nın alt­ya­pı­sı ta­mam­lan­ma­dı­ğı için, ka­fa­yı, Sa­yın Baş­kan ve yö­ne­ti­mi, alt ve üst ge­çit­ler­le boz­du­ğu için, kent, en ufak bir yağ­mur­da -ba­kı­nız, en ufak bir yağ­mur­da- su­lar al­tın­da ka­lır.

Yi­ne, ge­le­ce­ğe yö­ne­lik bir pro­jek­si­yo­na sa­hip ol­ma­dı­ğı için, za­ma­nın­da ba­raj­la­ra -ba­raj­la­ra, ba­kı­nız- ya­tı­rım yap­ma­dı­ğı için ve ya­tı­rım ya­pıl­ma­dı­ğı için, bu ken­ti, bu Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti'nin Baş­ken­ti­ni, ma­ale­sef, su­suz­luk­la kar­şı kar­şı­ya ge­tir­miş­tir. Bu­nun so­rum­lu­su bu­gün­kü Baş­kan ve bu­gün­kü yö­ne­tim­dir.

Ör­ne­ğin… Bun­la­rı ço­ğal­ta­bi­li­riz ama ben Çan­ka­ya'da ya­şa­yan bir yurt­taş ola­rak söy­lü­yo­rum. Ba­kı­nız, Çan­ka­ya Be­le­di­ye­si sı­nır­la­rı içe­ri­sin­de bu­lu­nan bü­tün cad­de­le­rin so­rum­lu­su An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­dir. Cad­de­le­rin dı­şın­da bu­lu­nan, ya­ni, 12 met­re­den faz­la olan bu bul­var­la­rın da so­rum­lu­su, Çan­ka­ya sı­nır­la­rı içe­ri­sin­de bu­lu­nan bu bul­var­la­rın ve cad­de­le­rin so­rum­lu­su Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­dir.

Ça­lış­ma yap­tım, araş­tır­dım, 2006 yı­lın­da -ba­kı­nız, al­tı­nı çi­ze­rek söy­lü­yo­rum- Çan­ka­ya sı­nır­la­rı içe­ri­sin­de bu­lu­nan cad­de ve bul­var­la­ra, tam ta­mı­na 1 ki­lo­met­re da­hi, Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si as­falt dök­me­miş­tir. Ba­kı­nız, bu­nu is­pat­la­ma­ya da­vet edi­yo­rum. 2006 yı­lın­da, Çan­ka­ya Be­le­di­ye­si sı­nır­la­rı içe­ri­sin­de bu­lu­nan bul­var ve cad­de­le­re Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si 1 ki­lo­met­re -ba­kı­nız, 1 ki­lo­met­re, faz­la de­ğil- da­hi as­falt dök­me­miş­tir. Ama­cı, alt ka­de­me­si olan Çan­ka­ya Be­le­di­ye­si­ni ve Çan­ka­ya Be­le­di­ye Baş­ka­nı ve yö­ne­ti­mi­ni na­sıl zor du­rum­da bı­ra­kı­rım dü­şün­ce­si­dir.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bir önem­li ko­nu­yu da­ha söy­le­yip söz­le­ri­mi to­par­la­mak is­ti­yo­rum. Ba­kı­nız, Sa­yın Ba­ka­nım da bu­ra­da, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­ne bağ­lı ku­ru­luş olan EGO Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­nün BO­TAŞ'tan al­dı­ğı gaz­dan faz­la­sı­nı hal­ka sat­tı­ğı­nın tes­pit edil­di­ği yö­nün­de ba­sın­da ha­ber­ler bu­lun­mak­ta­dır, ha­ber­ler yer al­mak­ta­dır. EGO'nun do­ğal gaz alım-sa­tım tu­tar­la­rı ara­sın­da­ki fark ne­de­niy­le -ba­kı­nız, bu­ra­sı da çok önem­li- va­tan­daş­tan faz­la pa­ra tah­sil et­ti­ği Baş­ba­kan­lık Yük­sek De­net­le­me Ku­ru­lu­nun 2004 yı­lı ra­po­ruy­la da tes­pit edil­miş­tir.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (De­vam­la) - Şah­sım adı­na da var Baş­ka­nım.

BAŞ­KAN - Bu­yu­run.

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (De­vam­la) - Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Baş­ka­nım.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, dü­şü­ne­bi­li­yor mu­su­nuz, EGO'nun BO­TAŞ'tan al­dı­ğı gaz ile sat­tı­ğı gaz ara­sın­da yüz­de 20, yüz­de 25 faz­la­lık ol­du­ğu­na da­ir Baş­ba­kan­lık Yük­sek De­net­le­me Ku­ru­lu 2004 yı­lın­da ra­por tut­muş ve bu­na kar­şı­lık hiç­bir iş­lem ya­pı­la­ma­dı­ğı gi­bi, bu­nu biz Ba­kan­lık ba­zın­da ya­zı­lı so­ru öner­ge­si ver­me­mi­ze rağ­men, üç ay­dır, Ba­kan­lık bi­ze, bu ya­zı­lı so­ru öner­ge­mi­ze ce­vap ver­me­miş­tir. 2004 yı­lın­da BO­TAŞ, Bü­yük­şeh­re -ba­kın, ra­kam ve­ri­yo­rum ar­ka­daş­lar, ra­kam ve­ri­yo­rum- 1 mil­yar 155 mil­yon 912 bin 781 met­re­küp gaz sa­tı­şı yap­mış­tır. Ya­ni, BO­TAŞ, EGO'ya 2003 yı­lın­da 1 mil­yar 155 mil­yon 912 bin 781 met­re­küp gaz sat­mış­tır. Pe­ki, EGO, va­tan­da­şa gaz sa­tı­şı­na bak­tı­ğı­mız­da, al­dı­ğı ra­ka­mın, al­dı­ğı ora­nın en az yüz­de 20, yüz­de 25 da­ha yük­sek oran­da gaz sat­tı­ğı Baş­ba­kan­lık Yük­sek De­net­le­me Ku­ru­lu­nun ra­por­la­rın­da var­dır.

Şim­di, is­ter is­te­mez ak­lı­mı­za şöy­le bir so­nuç ge­li­yor: EGO, BO­TAŞ'tan al­dı­ğı do­ğal gaz­dan faz­la­sı­nı va­tan­da­şa na­sıl sat­mış­tır? Bu çok önem­li. Bu fark ne­re­den kay­nak­lan­mış­tır, ya­ni bu fark ne­re­den ge­li­yor? EGO, BO­TAŞ'tan ka­çak gaz mı al­mak­ta­dır? Bu­ra­sı da çok önem­li­dir. Ya­ni, EGO, ger­çek­ten, BO­TAŞ'tan ka­çak gaz mı alı­yor, yok­sa -bu­ra­sı da çok önem­li- ba­sınç aya­rıy­la oy­na­ya­rak halk­tan hak­sız ka­zanç mı sağ­la­mak­ta­dır? Bu­nun açık­lan­ma­sı ge­re­kir. Tüm An­ka­ra­lı­lar gi­bi Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin de bu ko­nu­da bil­gi­len­me­si ge­rek­ti­ği­ni bir kez da­ha söy­lü­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Baş­ba­kan­lık Yük­sek De­net­le­me Ku­ru­lu­nun 2004 yı­lı ra­po­run­da tes­pit edi­len bu du­rum kar­şı­sın­da baş­ta EPDK ve Ba­kan­lı­ğı­nız han­gi bir in­ce­le­me­de bu­lun­muş, so­rum­lu­lar…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın Tü­zün, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız.

Bu­yu­run.

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (De­vam­la) - Sa­yın Ba­ka­nım din­li­yor­sa bu so­ru­la­rı­mı­za ce­vap is­ti­yo­ruz Sa­yın Baş­ka­nım.

BAŞ­KAN - Bu­yu­run.

ENER­Jİ VE TA­Bİİ KAY­NAK­LAR BA­KA­NI MEH­MET HİL­Mİ GÜ­LER (Or­du) - Ku­la­ğım siz­de, din­li­yo­rum.

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (De­vam­la) - …so­rum­lu­lar ve yet­ki­li­ler hak­kın­da bir yap­tı­rım uy­gu­lan­mış mı­dır de­ğer­li ar­ka­daş­lar? Ya­ni, yüz­de 20, yüz­de 25'e ya­kın bir fark­lı­lık söz ko­nu­su. Bu fark­lı­lık Baş­ba­kan­lık Yük­sek De­net­le­me Ku­ru­lu ra­por­la­rın­da tes­pit edil­miş. Bu tes­pit­ten son­ra Ba­kan­lık ha­re­ke­te geç­miş mi geç­me­miş mi? Bu­nun­la il­gi­li ne tür bir so­ruş­tur­ma baş­lat­mış? Bu­nu da bu­ra­dan duy­mak is­ti­yo­ruz.

Pe­ki, şim­di, bu­ra­da, An­ka­ra'da ya­şa­yan bir yurt­taş ola­rak, dört bu­çuk yıl­dır An­ka­ra'da ya­şa­yan bir yurt­taş ola­rak ben, faz­la öde­miş ol­du­ğum bu pa­ra­nın ge­ri ve­ril­me­si söz ko­nu­su mu­dur? Ya­ni, 5 mil­yo­na ya­kın, do­ğal gaz kul­la­nan bu va­tan­daş­la­rı­mı­zın faz­la öde­me yap­ma­sın­dan do­la­yı bu faz­la öde­me­le­ri ge­ri öde­ne­cek mi­dir? Sa­yın Ba­kan­dan, bu­ra­da, Hükûmet adı­na, dev­let adı­na açık­la­ma­lar yap­ma­sı­nı ta­lep edi­yo­ruz.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, so­nuç ola­rak, bir yurt­taş ola­rak, An­ka­ra'da ya­şa­yan, dört bu­çuk yıl­dır ya­şa­yan bir va­tan­daş ola­rak bi­zim söy­le­mi­miz, şah­si söy­le­mi­miz şu­dur: Ger­çek­ten, An­ka­ra iyi yö­ne­til­mi­yor. Ba­kın, bu­nun al­tı­nı çi­ze­rek söy­lü­yo­rum, An­ka­ra iyi yö­ne­til­mi­yor.

CA­HİT CAN (Si­nop) - Onun için mi üç dö­nem­dir se­çi­yor­lar!

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (De­vam­la) - Ba­kı­nız, on iki yıl­dır ik­ti­dar­da bu­lu­nan be­le­di­ye baş­ka­nı…

En önem­li so­ru­na de­ği­nip söz­le­ri­mi to­par­la­ya­ca­ğım Sa­yın Baş­ka­nım.

Ba­kın ar­ka­daş­lar, bu bü­yük bor­ca kar­şın, Baş­kent'te met­ro ve -ma­ale­sef ve ma­ale­sef söy­lü­yo­rum- Ma­mak çöp­lü­ğü gi­bi iki te­mel so­run yıl­lar­dır çö­zü­le­me­miş­tir, on iki yıl­dan bu­gü­ne ka­dar.

Ba­kı­nız, şu­nu söy­le­ye­bi­lir mi­si­niz? On iki yıl­dan bu­gü­ne ka­dar ik­ti­dar­da bu­lu­nan bu­gün­kü İ. Me­lih Gök­çek ve yö­ne­ti­mi 1 met­re, 1 met­re, faz­la de­ğil, 1 met­re ray­lı sis­tem yap­mış mı­dır ar­ka­daş­lar, hiz­me­te aç­mış mı­dır? 1 met­re, faz­la de­ğil… So­ru­yo­rum: 1 met­re ray­lı sis­tem ya­pıp hiz­me­te aç­mış mı­dır? Ve An­ka­ra­lı­lar için en önem­li so­run olan Ma­mak çöp­lü­ğü, hâlâ -gi­din ora­da- An­ka­ra sağ­lı­ğı­nı teh­dit edi­yor. Ma­mak çöp­lü­ğün­de­ki… (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan gü­rül­tü­ler)

TE­LAT KA­RA­PI­NAR (An­ka­ra) - Sen en son ne za­man geç­tin ora­dan? Se­nin yo­lun ora­sı de­ğil.

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (De­vam­la) - Ben sık sık ge­çi­yo­rum.

BAŞ­KAN - Sa­yın Tü­zün, do­ğal ga­zı bi­tir­diy­se­niz ko­nuş­ma­yı ni­ha­yet­len­di­re­lim. Çöp işi uzun sü­rer.

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (De­vam­la) - De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, so­nuç ola­rak, he­pi­miz, bu Be­le­di­ye­nin imkânla­rın­da, An­ka­ra'da ya­şa­yan, dört bu­çuk yıl­dır ya­şa­yan va­tan­da­şız. El­bet­te, mem­nu­ni­yet­ler var­sa bun­la­rı söy­le­ye­ce­ğiz, şikâyet­le­ri­miz var­sa da bun­la­rı gün­de­me ge­ti­re­ce­ğiz ve bun­la­rın çö­zü­me ka­vuş­ma­sı­nı is­te­ye­ce­ğiz. Ben de dört bu­çuk yıl­dır An­ka­ra'da ya­şa­yan bir yurt­taş ola­rak göz­lem­le­ri­mi di­le ge­tir­dim.

Sa­yın Baş­ka­nı­mı­zın gös­ter­miş ol­du­ğu an­la­yı­şa te­şek­kür edi­yor, yü­ce Mec­li­se say­gı­la­rı­mı su­nu­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim.

Hükûmet adı­na Ener­ji ve Ta­bii Kay­nak­lar Ba­ka­nı Sa­yın Hil­mi Gü­ler, bu­yu­run. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

ENER­Jİ VE TA­Bİİ KAY­NAK­LAR BA­KA­NI MEH­MET HİL­Mİ GÜ­LER (Or­du) - Sa­yın Baş­kan, say­gı­de­ğer mil­let­ve­kil­le­ri; he­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. Bi­raz ön­ce Sa­yın Tü­zün'ün do­ğal gaz­la il­gi­li ile­ri sür­dü­ğü ba­zı ifa­de­ler ol­du, onu açık­la­mak için söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum.

Bil­di­ği­niz gi­bi, BO­TAŞ, ga­zı şir­ket­le­re sa­tı­yor, EGO'ya sa­tı­yor -bu­ra­da söz ko­nu­su olan EGO'dur- EGO da ta­bii ki müş­te­ri­le­ri­ne bu­nu ve­ri­yor. Bu­ra­da bü­tün bu ge­liş­me­le­ri Ener­ji Pi­ya­sa­sı Dü­zen­le­me Ku­ru­lu ta­kip edi­yor ve bu­ra­da "k fak­tö­rü" de­nen bir fak­tör var, ya­ni EGO da müş­te­ri­le­ri­ne bu­nu ver­di­ği için -An­ka­ra'da da bil­di­ği­niz gi­bi, oto­ma­tik ola­rak bu kart­lı sa­yaç­lar söz ko­nu­su- bu­nun­la il­gi­li öl­çüm­le­ri şu an­da EPDK kon­trol edi­yor. Bi­ze ge­len bil­gi­ler, şu ana ka­dar her­han­gi bir so­run ol­ma­dı­ğı şek­lin­de­dir. Ya­ni, fark­lı bir ra­kam, fark­lı bir he­sap­la­ma şu an­da söz ko­nu­su de­ğil. Za­ten öy­le bir şey ol­muş ol­sa Sa­yın Tü­zün, EPDK bu­ra­da ge­re­ği­ni ya­par­dı.

Ay­rı­ca, sor­du­ğu­nuz so­ru da­ha ba­na he­nüz gel­me­di, çün­kü de­ği­şik saf­ha­lar­dan ge­çe­rek ba­na ge­li­yor, ge­lir gel­mez de bu­nu siz­le­re, ga­yet ta­bii ki, ya­zı­lı ola­rak ifa­de ede­ce­ğim. Ama, şu an­da za­ten si­ze ce­vap ve­ri­yo­rum, böy­le bir şey şu an­da söz ko­nu­su de­ğil eli­miz­de­ki bil­gi­ler çer­çe­ve­sin­de. O ba­kım­dan müs­te­rih olu­nuz, eğer var­sa da ye­ni bir ge­liş­me olur­sa da si­ze onu ifa­de ede­rim.

Bu­nun dı­şın­da, öğ­le­den ev­vel­ki ko­nuş­ma­lar sı­ra­sın­da da za­man za­man do­ğal ga­zın pa­ha­lı ol­du­ğun­dan bah­se­dil­di, bir ko­nuş­ma­cı onu ifa­de et­ti. Evet, da­ha ev­vel­den, biz, dün­ya­nın en pa­ha­lı ga­zı­nı ve elek­tri­ği­ni kul­la­nan ül­ke­ler­den bi­riy­dik, ama şu an­da yap­tı­ğı­mız in­ce­le­me­ler­de -kay­nak­la­rı­nı da si­ze gös­te­ri­rim- hem elek­trik­te hem do­ğal gaz­da Av­ru­pa'nın en ucuz elek­tri­ği­ni ve do­ğal ga­zı­nı kul­la­nan ül­ke du­ru­mun­da­yız, kul­la­nan ül­ke­ler­den bi­ri du­ru­mun­da­yız. Bu­nu da si­ze mem­nu­ni­yet­le ifa­de ede­yim, çün­kü bu­nu hem Rus­lar­la yap­tı­ğı­mız an­laş­ma­da hem "al ya da öde"yi, 40 mil­yar met­re­kü­pü sil­dir­dik hem de fi­ya­tı üçün­de bir­den -Ma­vi Akım da dâhil- aşa­ğı­ya çek­tik. Bun­dan do­la­yı en ucuz do­ğal ga­zı kul­la­nan ül­ke­ler­den bi­ri­yiz. Si­ze, bu­nun re­fe­rans­la­rı­nı da kay­nak­la­rı­nı da ve­re­bi­li­rim. Ay­rı­ca da böy­le ol­ma­say­dı za­ten -biz do­kuz vi­la­yet­ten şu an­da kırk ye­di vi­la­ye­te çık­tık do­ğal gaz da­ğı­tı­mın­da- pa­ha­lı ol­sa mil­let bir­bi­riy­le ya­rış­maz­dı, do­ğal ga­za geç­me­ye ça­lış­maz­dı, bu bir. Elek­trik­te de ay­nı şe­kil­de… Da­ha ev­vel­den Ro­man­ya'ya, Bul­ga­ris­tan'a ka­çı­yor­du ya­tı­rım­cı­lar, Türk ya­tı­rım­cı­la­rı; şim­di, 20 mil­yar do­lar­lık ya­ban­cı ya­tı­rım­cı Tür­ki­ye'ye gel­di, eğer ener­ji pa­ha­lı ol­muş ol­sa gel­mez­di. İh­ra­cat­ta da sa­na­yi­de de bu bü­yük bir avan­taj. Bun­dan do­la­yı da sa­de­ce elek­trik­te­ki fi­yat uy­gu­la­ma­mız­dan do­la­yı, fi­ya­tı ar­tır­ma­ma­mız hat­ta dü­şür­me­miz­den do­la­yı yak­la­şık 10 mil­yar do­lar da bir kat­kı­mız var sa­na­yi­ye ve ko­nut­la­ra. Do­la­yı­sıy­la, bu­nu ifa­de et­mek is­ti­yo­rum.

Bir de ba­na bir not gel­di, onu da si­ze ifa­de ede­yim, ha­zır ko­nu­şur­ken bu­nu da bil­di­re­yim. Çan­ka­ya Be­le­di­ye­si­ne dö­kü­len as­fal­tın mik­ta­rı 200 bin ton, Bü­yük­şeh­rin­ki 273 bin ton, top­lam ola­rak da 471 bin ton ola­rak ba­na ifa­de edil­di. Bu­nu da say­gı­la­rım­la siz­le­re arz edi­yo­rum.

İyi gün­ler di­li­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

ŞEV­KET ARZ (Trab­zon) - Sa­yın Ba­kan, An­ka­ra Be­le­di­ye­si pe­şin sa­tı­yor do­ğal ga­zı, pe­şin sa­tı­yor.

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Ba­ka­nım.

Mad­de üze­rin­de şah­sı adı­na Sam­sun Mil­let­ve­ki­li Mu­sa Uzun­ka­ya.

Sa­yın Uzun­ka­ya, bu­yu­run efen­dim. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

MU­SA UZUN­KA­YA (Sam­sun) - Sa­yın Baş­kan, çok de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; 1425 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Tek­li­fi'nin 3'ün­cü, yü­rür­lük mad­de­si üze­rin­de söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Bu ve­si­ley­le yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, dün bu yü­ce Par­la­men­to­da bir önem­li ya­sa, bir ban­ka­nın Tür­ki­ye ge­ne­lin­de­ki mağ­dur­la­rıy­la il­gi­li, bi­la­ha­re ya­pıl­mak üze­re bir dü­zen­le­me, ya­ni ha­zi­ne bo­no­su sat­ma­sı ya­sak olan bir ban­ka­nın "ha­zi­ne mağ­dur­la­rı" di­ye bi­li­nen 20 bin ci­va­rın­da il­gi­li­le­ri­ne ya­pıl­ma­sı ge­re­ken öde­mey­le il­gi­li bir ya­sa­yı gö­rüş­tük. Bu­gün ise Plan ve Büt­çe­de de tar­tı­şı­lır­ken, tar­tış­ma­nın oda­ğı­na An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nın kon­du­ğu, BO­TAŞ'la EGO ara­sın­da ya­pıl­mak­ta olan bir öde­me tak­vi­mi ve dü­zen­le­mey­le ala­ka­lı bir ya­sa­yı gö­rü­şü­yo­ruz. İki ya­sa­yı ni­ye kı­yas­la­dım? Se­be­bi şu: Me­se­la, dün­kü ya­sa­nın mer­ke­zin­de -çok en­te­re­san­dır- si­ya­set sah­ne­si­nin eş­siz si­ma­la­rın­dan bi­ri­si hâli­ne gel­miş, de­ğil cum­hu­ri­yet Tür­ki­ye­si'nde, de­mok­ra­si olan tüm ül­ke­ler­de vur­gun ve soy­gu­nun si­ya­set­le, ban­kay­la bir­leş­ti­ri­le­rek yü­rü­tü­le­bi­le­ce­ği, üze­rin­de dok­to­ra, do­çent­lik te­zi ya­pı­la­bi­le­cek vur­gun ola­yı­nın mü­seb­bi­bi olan za­tın adı­nı, bir de­fa ol­sun, mu­ha­le­fet, ağ­zı­na al­ma­mış­tır, ala­ma­mış­tır; al­mış­sa tu­ta­nak­la­rı ge­tir­sin­ler, de­sin­ler ki: Biz o şah­sı... Bu­gün si­ya­set are­na­sın­da şu ve­ya bu öl­çek­te iti­bar gör­dü­ğü id­dia edi­len şah­sı ağ­zı­na al­mak­tan, ne­den­se, mu­ha­le­fet im­ti­na et­miş­tir.

OR­HAN SÜR (Ba­lı­ke­sir) - Sa­yın Uzun­ka­ya, siz alın.

MU­SA UZUN­KA­YA (De­vam­la) - Ben adı­nı zik­re­di­yo­rum. Cem Uzan'la, aca­ba bir fark­lı uzan­tı­nız ve bağ­lan­tı­nız mı var?

ŞEV­KET ARZ (Trab­zon) - Si­zin olur, si­zin.

MU­SA UZUN­KA­YA (De­vam­la) - Me­se­la… Var mı di­ye me­rak edi­yo­rum sa­de­ce.

OR­HAN SÜR (Ba­lı­ke­sir) - Si­zin olur, bi­zim ol­maz.

MU­SA UZUN­KA­YA (De­vam­la) - Tıp­kı, Ka­nal­türk'le olan iliş­ki­le­ri­ni­zin hu­ku­ki ve si­ya­sal, eko­no­mik bo­yut­la­rı­nın ne­re­ye var­dı­ğı gi­bi.

ŞEV­KET ARZ (Trab­zon) - Ka­nal 7'de...

MU­SA UZUN­KA­YA (De­vam­la) - De­min söy­len­di, Ka­nal­türk'le il­gi­li, be­nim so­ru öner­gem var. Ka­nal­türk'e, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­nin, giz­li ve­ya açık, ver­di­ği ifa­de edi­len pa­ra­nın ma­hi­ye­ti...

ŞEV­KET ARZ (Trab­zon) - Açık... Açık...

MU­SA UZUN­KA­YA (De­vam­la) - ...hem Sa­yın Ada­let Ba­kan­lı­ğın­dan hem de İçiş­le­ri Ba­kan­lı­ğın­dan ve Ma­li­ye Ba­kan­lı­ğın­dan so­ru öner­gem var. Ce­va­bı­nı da doğ­ru­su me­rak edi­yo­rum. Ya­ni, iliş­ki­ler ne­dir?

Ama, ben bu­ra­da, bu kı­yas­la­ma­yı şu­nun için ya­pı­yo­rum: De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ha­ni, halk ara­sın­da bir şey var, de­nir ki -si­ya­set­te, tu­tar­lı­lı­ğın çok gü­zel bir öl­çe­ği var­dır- ba­zen: Ha­ni, "Se­zar'ın hak­kı­nı Se­zar'a..." Ben şim­di "Se­zer'in hak­kı­nı Se­zer'e" di­ye­ce­ğim de yan­lış an­la­ya­cak­sı­nız. Sağ ol­sun, Sa­yın Se­zer, Cum­hur­baş­ka­nı­mız, Ana­ya­sa de­ği­şik­li­ği­ni, bi­lin­di­ği ve bek­len­di­ği üze­re, ia­de et­miş ay­nen, Mec­li­se. Ta­bii, bek­le­nen oy­du za­ten, ben fark­lı bir şey de bek­le­mi­yor­dum doğ­ru­su. Ama, ben "Se­zar'ın hak­kı­nı Se­zar'a ver­mek ge­re­kir" der­ken bir şe­yi söy­lü­yo­rum. Me­se­la, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si ola­rak şu­nu de­se­niz: Ya, ha­ki­ka­ten An­ka­ra Bü­yük­şe­hir ger­çek­ten gü­zel şey­ler yap­tı, şun­la­rı, şun­la­rı yap­tı. Ve­ya ik­ti­da­rı ye­rer­ken, eleş­ti­rir­ken, şun­la­rı, şun­la­rı yap­tı­nız, ama, şun­lar da ek­sik­tir de­se­niz, ka­mu­oyu si­zi din­ler­ken, aca­ba bu de­dik­le­ri doğ­ru mu di­ye iti­bar eder. İna­nı­nız ve sa­mi­mi­yet­le söy­lü­yo­rum. Şu an­da, be­ni de din­li­yor­lar, siz­le­ri de din­le­di­ler. Her şey kün fe­ye­kün. Sa­yın Tü­zün az ön­ce söy­le­di ki: 1 met­re ve­ya 1 ki­lo­met­re, Çan­ka­ya böl­ge­sin­de be­ton, as­falt ya­pıl­ma­dı.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, 272 bin met­re­küp Çan­ka­ya böl­ge­sin­de, Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin as­fal­tı var. Gör­mek mi is­ti­yor­su­nuz? Kon­ya Yo­lu'na bir ba­kın, Es­ki­şe­hir Yo­lu'na ba­kın. Efen­dim, ben Bal­gat'ta ka­lı­yo­rum. Şu an­da Bü­yük­şeh­rin araç­la­rı Bal­gat'ta. Al­lah aş­kı­na, Bal­gat'ın Çan­ka­ya'ya ait ol­du­ğu­nu bil­me­yen CHP'li­ler mi var? Ne ka­dar ca­hil kal­mış bu­ra­da­ki CHP'li­ler. Bal­gat'ın ne­re­de, Es­ki­şe­hir Yo­lu'nun ne­re­de, Kon­ya Yo­lu'nun ne­re­de, ya­pı­lan bu ge­niş­le­me­le­rin, bu yol ra­hat­lı­ğı­nın ne­re­de ol­du­ğu­nun id­ra­kin­de de­ğil­sin.

Ar­ka­daş­lar, ba­kın, siz ka­bul edin ki, doğ­ru söy­lü­yor­su­nuz. Ya, bu mil­let, ba­ğış­la­yın, Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­min­de ya­dır­ga­dı­ğı­nız, se­çer­se yan­lış ya­par de­di­ği­niz bu mil­let, üç de­fa, si­zin ka­na­ati­ni­ze gö­re, Me­lih Gök­çek'i yan­lış mı seç­ti? Cum­hu­ri­yet ta­ri­hin­de ikin­ci bir be­le­di­ye baş­ka­nı gös­te­rin ki iki de­fa üst üs­te se­çil­miş ol­sun An­ka­ra'da, yok. Ben, üç dö­nem ön­ce bu­ra­ya gel­di­ğim­de, Dış­ka­pı, ya­ni, Ha­va­ala­nı Kav­şa­ğı'ndan Mec­li­se…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

MU­SA UZUN­KA­YA (De­vam­la) - Sa­yın Baş­kan, Sa­yın Tü­zün, on da­ki­ka, ar­tı üç, ar­tı dört; top­lam on ye­di da­ki­ka kul­lan­dı. Ba­na ne ka­dar ve­re­cek­si­niz?

BAŞ­KAN - Sa­yın Uzun­ka­ya, bu­ra­da, bir pa­zar­lık fa­lan di­ye bir şey yok­tur. Böy­le bir şey yok.

MU­SA UZUN­KA­YA (De­vam­la) - Ya­ni, bu­ra­da hak­kı­mı sa­vu­na­maz­sam, mil­le­tin hak­kı­nı sa­vu­na­mam di­ye en­di­şe ede­rim doğ­ru­su.

AH­MET IŞIK (Kon­ya) - Ada­let… Ada­let…

BAŞ­KAN - Sa­yın Işık, bil­me­di­ği­niz ko­nuy­la il­gi­li ko­nuş­ma­yın. Ar­ka­da­şı­mı­zın ay­nı za­man­da şah­sı adı­na ta­le­bi var­dı. Otur­du­ğu­nuz yer­den ahkâm kes­me­yin lüt­fen.

SA­LİH GÜN (Ko­ca­eli) - Sa­yın Baş­kan ada­let­siz mi?

BAŞ­KAN - Bu­yu­run Sa­yın Uzun­ka­ya, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız efen­dim.

MU­SA UZUN­KA­YA (De­vam­la) - Şim­di, ba­kı­nız, ben 95 yı­lın­da Par­la­men­to­ya gel­di­ğim­de, Dış­ka­pı'dan Mec­li­se kırk da­ki­ka ile -eğer sa­bah sa­at­le­rin­de- bir sa­at­te ge­li­yor­dum. Mü­ba­la­ğa­sız, 95'i ha­tır­la­yan­lar iyi bi­lir­ler. Me­lih Gök­çek, 94'ün 27 Mar­tın­da Be­le­di­ye Baş­ka­nı ol­muş­tur. Şu an­da ha­va­ala­nın­dan bu­ra­ya yir­mi da­ki­ka­da ge­li­yor­su­nuz de­ğer­li ar­ka­daş­lar.

TUN­CAY ER­CENK (An­tal­ya) - Hop­pa­la!..

MU­SA UZUN­KA­YA (De­vam­la) - Evet… Ha, siz… Ba­kın, Ha­va­ala­nı'ndan yir­mi da­ki­ka­da gel­dim ben bu­ra­ya. Evet, söy­lü­yo­rum ve lüt­fen, bu ger­çek­le­ri tes­lim edin ve şu­nu söy­le­yin…

TUN­CAY ER­CENK (An­tal­ya) - He­li­kop­ter­le mi ge­li­yor­su­nuz?

MU­SA UZUN­KA­YA (De­vam­la) - De­yin ki, ya, bun­lar ha­ki­ka­ten…

CA­NAN ARIT­MAN (İz­mir) - He­li­kop­ter­le mi?..

MU­SA UZUN­KA­YA (De­vam­la) - He­li­kop­ter­le de­ğil, ben ka­ra­yo­luy­la ge­li­yo­rum.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Mü­sa­ade et de on beş yıl­da bir yol aç­sın.

MU­SA UZUN­KA­YA (De­vam­la) - Al­lah aş­kı­na, ya, Hü­se­yin Bey, gül­dür­me­yin ada­mı, et­me­yin ey­le­me­yin.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Ne ala­ka­sı var?

TUN­CAY ER­CENK (An­tal­ya) - Uça­ğa bir tek sen bi­ni­yor­sun herhâlde.

MU­SA UZUN­KA­YA (De­vam­la) - Sev­gi­li dost­lar, be­nim si­ze tav­si­yem şu…

BAŞ­KAN - Sa­yın Uzun­ka­ya, di­ğer ar­ka­daş­la­ra da söy­le­dim. Ar­ka­daş­lar, bu­ra­da bir do­ğal gaz ka­nu­nu tar­tı­şı­yo­ruz. Kaç ton as­falt dö­kül­dü, kaç ki­lo­met­re yol ya­pıl­dı, eni ne ka­dar­dı, ge­niş­li­ği ne ka­dar­dı; is­tir­ham edi­yo­rum, ya­ni, bun­la­rı ay­rı bir otu­rum­da hep be­ra­ber tar­tı­şın. Lüt­fen ya­ni…

Bu­yu­run.

MU­SA UZUN­KA­YA (De­vam­la) - Sa­yın Baş­kan, mu­ha­le­fet ta­ra­fın­dan de­ğer­len­di­ri­len do­ğal ga­zın, EGO ile ya­pı­lan an­laş­ma­nın ma­hi­ye­ti de­ğil ki. Me­lih Gök­çek ile yat­tı­lar Me­lih Gök­çek ile kalk­tı­lar yir­mi dört sa­at­tir. Yap­tık­la­rı bu. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar) Ben de di­yo­rum ki, Me­lih Gök­çek üze­rin­den si­ya­set…

BAŞ­KAN - On­la­ra da söy­le­dim ay­nı şe­yi.

MU­SA UZUN­KA­YA (De­vam­la) - Hat­ta de­min bir ga­rip id­dia ol­du: Aca­ba den­di, Me­lih Gök­çek'in bu­ra­da bu borç­la­rı si­li­ne­rek, se­çim ari­fe­sin­de, AK Par­ti, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, fark­lı bir iliş­ki mi var id­di­ası­nı eğer bi­ri­le­ri te­dai et­tir­mek is­ti­yor­sa, derhâl bu id­di­ala­rı­nı is­pa­ta da­vet ede­riz. O sö­zün ne an­la­ma gel­di­ği­ni id­rak et­me­yen yok­tur.

Do­la­yı­sıy­la, ben şu­nu söy­lü­yo­rum: AK Par­ti üze­rin­den eleş­ti­ri ya­pa­bi­lir­si­niz, şa­hıs eleş­ti­re­bi­lir­si­niz ama, şu­nu açık ola­rak söy­le­yin: Siz, An­ka­ra'da ya­pıl­mış, Tür­ki­ye'nin Baş­ken­ti, cum­hu­ri­ye­tin Baş­ken­ti, Mus­ta­fa Ke­mal'in 27 Ara­lık 1919'da ge­lip, Baş­kent ola­rak ha­zır­lı­ğı­nı yap­tı­ğı ve ilk Mec­li­sin açıl­dı­ğı bu şe­hir, eğer bu­gün mo­dern dün­ya baş­kent­le­riy­le ya­rı­şır hâle gel­miş­se, Me­lih Gök­çek'e, cum­hu­ri­ye­tin te­me­lin­de ol­du­ğu­nu id­dia eden bir par­ti pla­ket ver­me­li, onu onur­lan­dır­ma­lı­dır (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar) eğer, ger­çek­ten, mey­dan­lar­da cum­hu­ri­yet sa­vaş­çı­lı­ğı­na, sa­va­şı­na so­yun­muş, mü­ca­de­le­si­ne so­yun­muş par­tiy­se­niz.

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (Bur­sa) - Hay­daa!

MU­SA UZUN­KA­YA (De­vam­la) - Ama, bu id­di­anız­da yok­su­nuz. Ni­ye? Çün­kü, bu bir sa­mi­mi­yet tes­ti­dir. Cum­hu­ri­ye­te gi­den ve cum­hu­ri­ye­tin mer­ke­zi olan, ma­kar­rı olan bu ken­ti, cum­hu­ri­ye­te ya­ra­şır, mo­dern Tür­ki­ye'ye ya­ra­şır bir baş­kent hâli­ne, is­te­se­niz de is­te­me­se­niz de, iti­raf et­se­niz de et­me­se­niz de bu mil­let gö­rü­yor ve tak­dir edi­yor ki, Me­lih Gök­çek ve AK Par­ti İk­ti­da­rı ge­tir­miş­tir. Haa, Me­lih Gök­çek de tek ba­şı­na de­ğil­dir. Ar­ka­sın­da, yap­tı­ğı her doğ­ru­da AK Par­ti İk­ti­da­rı ol­muş­tur ve ol­ma­ya de­vam ede­cek­tir. Ni­ye? Ma­hallî ida­re­ler­de… (CHP sı­ra­la­rın­dan gü­rül­tü­ler)

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın Uzun­ka­ya, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız.

Bu­yu­run.

MU­SA UZUN­KA­YA (De­vam­la) - Bi­ti­ri­yo­rum.

Ni­çin? De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ba­kı­nız, ben me­se­la şu­nu söy­le­me­ni­zi is­ter­dim: Eleş­ti­rin bu ko­nu­da bi­zi, "Ma­hallî ida­re­le­re da­ha faz­la kay­nak ak­ta­rın." de­yin, bu­nu biz­den is­te­yin. Mo­dern Ba­tı ül­ke­le­rin­de, Ba­tı Av­ru­pa ül­ke­le­rin­de, be­le­di­ye­le­rin, ye­rel ida­re­le­rin ge­nel büt­çe­den al­dık­la­rı kay­nak da­ha faz­la. Bu ko­nu­da bi­zi eleş­ti­rin. De­yin ki: "Ni­ye bu ka­dar Me­lih'e imkân ta­nı­nı­yor?" 81 ile ve il­çe­le­re, ye­rel ida­re­le­re da­ha faz­la kay­nak ak­tar­ma­nın yol­la­rı­nı ge­lin be­ra­ber üre­te­lim, be­ra­ber ha­zır­la­ya­lım. Çün­kü, kent­ler, ül­ke­ler kal­kı­na­cak­sa şe­hir­ci­lik­le, me­de­ni­yet olu­şa­cak­sa me­de­ni kent­ler­le ola­bi­lir ve de­min de hâlâ ül­ke­yi sat­tı­ğı­mı­zı id­dia eden de­ğer­li bir pro­fe­sör ar­ka­da­şı­mız var­dı.

BAŞ­KAN - Sa­yın Uzun­ka­ya, lüt­fen efen­dim, lüt­fen.

MU­SA UZUN­KA­YA (De­vam­la) - Or­han Bey, bel­ge­le­ri zan­ne­di­yo­rum sun­muş­su­nuz ar­ka­daş­la­ra.

OR­HAN SÜR (Ba­lı­ke­sir) - Bu­ra­da.

MU­SA UZUN­KA­YA (De­vam­la) - Ül­ke sat­ma id­di­ası­nı… Hiç kim­se, ba­kın, o dö­nem­le il­gi­li de sat­ma id­di­asın­da bu­lu­na­maz, bu dö­nem­de de. Eğer met­raj­la­ra, ki­lo­met­re­ka­re­le­re ba­kar­sa­nız, han­gi dö­nem­de ne ka­dar ye­rin sa­tıl­dı­ğı­nı çok iyi gö­rür­sü­nüz, ama sat­ma… Bun­lar ak­lı ba­şın­da ira­di ka­rar­lar­dır ve cum­hu­ri­yet hükûmet­le­ri­nin ver­di­ği ka­rar­lar­dır, sağ­lık­lı ka­rar­lar­dır. 59 hükûme­tin de yap­tı­ğı bu sağ­lık­lı ka­ra­rı bu­ra­da eleş­ti­rir­se­niz, cum­hu­ri­ye­tin ku­ru­cu­la­rı­nın da ruh­la­rı­nı ta­ciz eder­se­niz.

He­pi­ni­ze say­gı­lar su­nu­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

CA­NAN ARIT­MAN (İz­mir) - Dört yıl­dır si­zin ka­dar sa­ta­nı yok! Re­ko­ru­nu­zu kim­se kı­ra­ma­dı!

BAŞ­KAN - Say­gı­de­ğer ar­ka­daş­la­rım, ya­ni, ba­zı ko­nu­la­rın, doğ­ru­su, kür­sü­den söy­len­me­si­ni ben de me­rak edi­yo­rum.

Şim­di, dün de söy­le­dik. Ta­pu Ka­das­tro Ge­nel Mü­dür­lü­ğün­de ne ya­pıl­dı­ğı, ne edil­di­ği bel­li­dir. Ya­ni, her­kes İn­ter­net'e gi­rer­se, han­gi dö­nem­de ne ka­dar ara­zi sa­tıl­mış, ne ka­dar em­lak sa­tıl­mış, bun­la­rın hep­si­ne vâkıf olur. Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti'nin va­tan­daş­la­rı yurt dı­şın­dan em­lak alı­yor­lar­sa, on­lar da mev­zu­at çer­çe­ve­sin­de bu­ra­dan alı­yor­lar­dır. Bun­la­rı bir va­tan pa­zar­lı­ğı hâli­ne ge­tir­me­yi, doğ­ru­su, ben hay­ret­le iz­li­yo­rum. Böy­le bir olay ola­maz za­ten. Her dö­nem­de de bü­tün Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti hükûmet­le­ri ken­di­le­ri­ne uy­gun ya­sa­la­rı çı­kar­mış ve o iş­lem­le­ri yap­mış­lar­dır. Lüt­fen, bu ko­nu­lar­da da­ha ti­tiz ol­ma­ya bü­tün ar­ka­daş­la­rı­mı da­vet edi­yo­rum.

Evet, 3'ün­cü mad­de üze­rin­de­ki gö­rüş­me­ler ta­mam­lan­mış­tır.

Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum…

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) - Ka­rar ye­ter sa­yı­sı…

BAŞ­KAN - Ka­rar ye­ter sa­yı­sı ara­ya­ca­ğım Sa­yın Koç.

Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nup ka­rar ye­ter sa­yı­sı­nı ara­ya­ca­ğım.

Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir. Ka­rar ye­ter sa­yı­sı var­dır. Kâtip üye­le­ri­miz bu­nun üze­rin­de it­ti­fak et­miş­ler­dir.

Tek­li­fin tü­mü­nü oy­la­ma­dan ön­ce oyu­nun ren­gi­ni be­lirt­mek üze­re, aleyh­te Ah­met Er­sin, İz­mir Mil­let­ve­ki­li.

Bu­yu­run Sa­yın Er­sin. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

AH­MET ER­SİN (İz­mir) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım; he­pi­ni­zi say­gı­la­rım­la se­lam­lı­yo­rum.

Bu ya­sa tek­li­fi ba­ha­ne­siy­le Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­ne de dil uza­tan­lar ol­du. O ko­nu­da, izin ve­rir­se­niz, iki cüm­ley­le ya­nıt­la­mak is­ti­yo­rum bu söy­le­nen­le­ri.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bir de­fa, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­ni an­mak is­te­yen­ler, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­ne dil uzat­mak is­te­yen­ler ön­ce ağız­la­rı­nı çal­ka­la­ma­la­rı la­zım.

MEH­MET EMİN TU­TAN (Bur­sa) - Sen ön­ce eli­ni ce­bin­den çı­kar.

AH­MET ER­SİN (De­vam­la) - Son­ra ab­dest alıp iki re­kat na­maz kıl­ma­la­rı la­zım. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan gü­rül­tü­ler)

ALİM TUNÇ (Uşak) - Di­ni si­ya­se­te alet et­me.

MEH­MET EMİN TU­TAN (Bur­sa) - Ter­bi­ye­siz!

ALİM TUNÇ (Uşak) - Ter­bi­ye­li ol!

AH­MET ER­SİN (De­vam­la) - Çün­kü, ba­kın, şim­di, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­nin ilk Ge­nel Baş­ka­nı Mus­ta­fa Ke­mal Ata­türk, ikin­ci Ge­nel Baş­ka­nı İs­met İnö­nü, üçün­cü Ge­nel Baş­ka­nı Bü­lent Ece­vit ve son Ge­nel Baş­ka­nı De­niz Bay­kal. Ya­ni, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­sin­de kal­pa­zan yok. Hiç­bir Ge­nel Baş­kan kal­pa­zan­lık­la suç­lan­ma­mış­tır. Onu ha­tır­lat­mak is­te­rim.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, beş sa­at­ten be­ri, şu sa­at iti­ba­rıy­la beş sa­at­ten faz­la bir sü­re­den be­ri An­ka­ra Be­le­di­ye­si­ni, da­ha doğ­ru­su An­ka­ra Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nı na­sıl ak­la­rız, na­sıl so­run­la­rın­dan arın­dı­rı­rız di­ye tar­tı­şı­yo­ruz. Oy­sa Tür­ki­ye'nin gün­de­mi çok fark­lı de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Ba­kın, da­ha iki gün ön­ce An­ka­ra'nın gö­be­ğin­de bom­ba pat­la­tıl­dı, gü­nah­sız 6 va­tan­da­şı­mız ya­şa­mı­nı yi­tir­di, 80 ci­va­rın­da va­tan­da­şı­mız, ba­zı­la­rı ağır ol­mak üze­re ya­ra­lan­dı­lar ve da­ha dün Şır­nak'ta 6 ta­ne gü­ven­lik gö­rev­li­si ma­yın tu­za­ğı­na dü­şü­rül­dü ve şe­hit ol­du­lar. Tür­ki­ye'nin her ta­ra­fın­dan acı do­lu çığ­lık­lar yük­se­li­yor ve asıl iş­te Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si bu­nu tar­tış­ma­sı la­zım, az­gın­la­şan te­rö­rü na­sıl ön­le­riz di­ye tar­tış­ma­sı ge­re­kir­ken Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nı, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nı na­sıl kur­ta­rı­rız di­ye tar­tı­şı­yor beş sa­at­ten be­ri. Çok ayıp!

Yi­ne, ba­kın, si­ze Hür­ri­yet ga­ze­te­si­nin 18 Ma­yıs ta­rih­li man­şe­ti­ni gös­te­ri­yo­rum: "Bir­kaç ma­rul yap­ra­ğı için." Ve bu olay, Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sı­nın, Sa­yın Baş­ba­ka­nın Cum­hur­baş­ka­nı ada­yı­nın ol­du­ğu il­de ya­şa­nan bir dram. Yaş­la­rı beş ile se­kiz ara­sın­da de­ği­şen 4 ta­ne ço­cuk bir­kaç çü­rük ma­rul yap­ra­ğı top­la­ma uğ­ru­na tra­fik ka­za­sın­da ya­şa­mı­nı yi­tir­di­ler ve bu Tür­ki­ye'de her ge­ce 1 mil­yon ki­şi aç ya­tı­yor. Bun­la­rı tar­tış­ma­mız la­zım, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin bu so­run­la­rı ko­nuş­ma­sı la­zım, ama beş bu­çuk sa­at­ten be­ri ve bir o ka­dar sa­at de il­gi­li ko­mis­yon­da ol­mak üze­re Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nı, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nı na­sıl kur­ta­rı­rız di­ye bun­la­rı tar­tı­şı­yor de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Böy­le şey ola­bi­lir mi? Ne­den bu Mec­lis az­gın­la­şan bu te­rö­re kar­şı bir ola­ğa­nüs­tü top­lan­tı yap­mı­yor ya da bir ola­ğan top­lan­tı ya­pıp, bir giz­li top­lan­tı ya­pıp bu so­ru­na na­sıl çö­züm bu­lu­ruz di­ye bir ara­yış için­de de­ğil ve ne­den Tür­ki­ye'nin böy­le­si­ne önem­li gün­dem­le­ri var­ken bu so­run­la­rı tar­tı­şı­yo­ruz, an­la­mak müm­kün de­ğil. Üs­te­lik, Tür­ki­ye'nin ve An­ka­ra'nın da so­ru­nu de­ğil, sa­de­ce bir ki­şi­nin so­ru­nu­nu bu­ra­da tar­tı­şı­yo­ruz beş bu­çuk sa­at­ten be­ri. Çok ayıp­lı­yo­rum bu du­ru­mu ve bu­ra­da ge­lip sa­at­ler­ce "Tür­ki­ye'de ih­ra­cat şöy­le art­tı, ki­şi ba­şı­na dü­şen ge­lir bu ka­dar ar­tı­rıl­dı" di­ye ma­sal an­la­tı­lı­yor.

MEH­MET EMİN TU­TAN (Bur­sa) - Söy­le­me­ye­cek mi­yiz?

AH­MET ER­SİN (De­vam­la) - Ve bu Mec­lis­te­ki ba­zı kad­ro­lu al­kış­çı­lar da bu söz­le­ri al­kış­lı­yor, bu ma­sal­cı­la­rı al­kış­lı­yor. İş­te Tür­ki­ye'nin gün­de­mi bu.

Ba­kın, söy­lü­yo­rum si­ze, 4 ta­ne ço­cuk, bir­kaç ta­ne çü­rük ma­rul yap­ra­ğı için ya­şa­mı­nı yi­ti­ri­yor. Bun­la­rı ko­nuş­ma­mız la­zım, te­rö­rü ko­nuş­ma­mız la­zım.

AB­DUL­LAH ER­DEM CAN­Tİ­MUR (Kü­tah­ya) - Duy­gu sö­mü­rü­sü yap­ma!

AH­MET ER­SİN (De­vam­la) - Duy­gu sö­mü­rü­sü yap­mı­yo­rum, ger­çek­le­ri söy­lü­yo­rum, Tür­ki­ye'nin gün­de­mi­ni söy­lü­yo­rum.

AB­DUL­LAH ER­DEM CAN­Tİ­MUR (Kü­tah­ya) - On de­fa söy­le­din!

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Ra­hat­sız mı ol­dun?

AH­MET ER­SİN (De­vam­la) - Ama, ta­bii, si­zin umu­ru­nuz­da de­ğil.

Ba­kın, yi­ne bir şey söy­le­ye­yim: Şim­di, Sa­yın Ba­kan de­di ki, Sa­yın Tü­zün'ün ko­nuş­ma­sın­da ver­di­ği­miz bir so­ru öner­ge­si­ne ce­vap gel­me­di­ği­ni şikâyet edin­ce Sa­yın Ba­kan, bu kür­sü­den "Ba­na böy­le bir şey gel­me­di." di­yor.

Ba­kın, Yıl­maz Ateş im­za­lı, An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li­miz Yıl­maz Ateş im­za­lı so­ru öner­ge­si, 2 Mart 2007'de ve­ri­len bir öner­ge. İç Tü­zük'e gö­re bu öner­ge­nin kaç gün­de ce­vap­lan­dı­rıl­ma­sı la­zım? Ne­den ce­vap­lan­dı­rıl­ma­dı şim­di­ye ka­dar? Aca­ba, ce­vap­lan­dı­rıl­mak mı is­ten­mi­yor, onu so­ru­yo­rum.

CA­NAN ARIT­MAN (İz­mir) - Ce­vap ve­re­mi­yor­lar.

AH­MET ER­SİN (De­vam­la) - Sa­yın Ba­kan, üç ay­dan be­ri na­sıl gel­mi­yor si­ze bu?

ENER­Jİ VE TA­Bİİ KAY­NAK­LAR BA­KA­NI MEH­MET HİL­Mİ GÜ­LER (Or­du) - Bun­lar, bo­ya­cı kü­pü de­ğil, cid­di so­ru­lar.

AH­MET ER­SİN (De­vam­la) - Efen­dim, ba­kın, İç Tü­zük'ün, Ana­ya­sa'nın si­ze ver­di­ği bir sü­re var, o sü­re için­de ce­vap­la­ya­cak­sı­nız. Ce­vap­lan­dır­mı­yor­sa­nız, o za­man bu­nu ce­vap­lan­dır­mak is­te­mi­yor­su­nuz de­mek­tir.

BAŞ­KAN - Sa­yın Er­sin, Sa­yın Ba­kan, lüt­fen…

Sa­yın Er­sin, Ge­nel Ku­ru­la hi­tap edin.

CA­NAN ARIT­MAN (İz­mir) - Ce­vap­lan­dı­ra­mı­yor­lar.

AH­MET ER­SİN (De­vam­la) - Mec­lis ka­pa­nı­yor…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın Er­sin, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız.

Bu­yu­run efen­dim.

AH­MET ER­SİN (De­vam­la) - Ta­mam­lı­yo­rum.

Bir­kaç gün son­ra Mec­lis ta­mam­la­na­cak, Sa­yın Ba­kan hâlâ "ce­vap­la­ya­ca­ğım, bo­ya­cı kü­pü de­ğil" di­yor.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Tür­ki­ye'nin çok önem­li gün­dem­le­ri du­rur­ken, bu az­gın­la­şan te­rö­re kar­şı na­sıl bir çö­züm bu­lun­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni tar­tış­ma­mız ge­re­kir­ken ve her ge­ce aç ya­tan 1 mil­yon ki­şi­nin so­ru­nu­nu tar­tış­ma­mız ge­re­kir­ken, An­ka­ra Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nı na­sıl kur­ta­rı­rız di­ye tar­tı­şı­yo­ruz beş bu­çuk sa­at­ten be­ri. Çok üzü­lü­yo­rum bu ko­nu­da, bü­yük sı­kın­tım var. Ger­çek­ten, bu Mec­lis adı­na çok üzü­lü­yo­rum ve bu Mec­li­se ya­kış­ma­yan bir ta­vır ol­du­ğu­nu söy­lü­yo­rum.

He­pi­ni­ze say­gı­lar su­nu­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim.

Oyu­nun ren­gi­ni be­lirt­mek üze­re, leh­te, Or­du Mil­let­ve­ki­li Eyüp Fat­sa.

Sa­yın Fat­sa, bu­yu­run efen­dim. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

EYÜP FAT­SA (Or­du) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; 1425 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Tek­li­fi'nin tü­mü üze­rin­de oyu­mun ren­gi­ni be­lirt­mek üze­re şah­sım adı­na söz al­dım. Bu ve­si­ley­le, Baş­kan­lık ma­ka­mı­nı ve Ge­nel Ku­ru­lu say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, 1425 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Tek­li­fi özet iti­ba­rıy­la EGO'nun özel­leş­ti­ril­me­si­ni ih­ti­va edi­yor. Do­la­yı­sıy­la, bu özel­leş­tir­me­nin han­gi ge­rek­çe­ler­le ya­pıl­dı­ğı­nı, ne­den ya­pıl­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni ar­ka­daş­la­rı­mız, bu­ra­da, ik­ti­dar ve mu­ha­le­fet grup­la­rı­na men­sup ar­ka­daş­la­rı­mız leh­te ve aleyh­te dü­şün­ce­le­ri­ni ifa­de et­ti. Her bir dü­şün­ce say­gı­de­ğer­dir. Ar­ka­daş­la­rı­mı­zın or­ta­ya koy­muş ol­du­ğu ka­na­at­le­re ka­tı­lı­rım, an­cak, bir hu­su­su da bu ve­si­ley­le ifa­de et­mek is­ti­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­kan­lı­ğı­nı, üç dö­nem, An­ka­ra­lı­la­rın bü­yük des­te­ğiy­le -ar­ka­daş­la­rı­mız da ifa­de et­ti- ta­ri­hin­de ilk de­fa -iki ol­ma­mış- üç se­fer Sa­yın Gök­çek'e gü­ve­no­yu ver­mek su­re­tiy­le, yap­mış ol­du­ğu hiz­met­le­ri tas­dik et­mek, tak­dir et­mek ve tek­rar tek­rar seç­mek su­re­tiy­le de an­lam­lan­dır­dık­la­rı­nı, okey­le­dik­le­ri­ni, ya­ni onay­la­dık­la­rı­nı, bu­nu ka­bul et­tik­le­ri­ni ve hiz­me­tin de­va­mın­dan ya­na da gö­rüş ve dü­şün­ce­le­ri­ni san­dık­la­ra yan­sıt­tık­la­rı­nı bi­li­yo­ruz.

Ne­ler ya­pıl­dı, ya­pıl­ma­dı, bun­la­rın hep­si An­ka­ra hal­kı­nın tak­di­rin­de­dir. Önü­müz­de hem bir ge­nel se­çim hem de he­men onun ar­dın­dan bir sü­re son­ra ye­rel se­çim­ler var. Ba­ka­rız, An­ka­ra­lı­lar si­zin söy­le­di­ği­ni­zi mi, bi­zim söy­le­di­ği­mi­zi mi ve­ya Me­lih Gök­çek'in yap­tık­la­rı­nı mı, yap­ma­dık­la­rı­nı mı tak­dir ede­cek, bu­nu hep be­ra­ber gö­re­ce­ğiz, gö­re­ce­ğiz.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu ve­si­ley­le, bu­ra­da söz alan ar­ka­daş­lar, il­gi­li il­gi­siz, te­rör­den di­ğer ko­nu­la­ra ka­dar gün­dem­le ala­ka­sı, ya­ni ko­nu­şu­lan me­se­le­ler­le ala­ka­sı ol­ma­yan ifa­de­ler­de bu­lun­du­lar. Bir ar­ka­da­şı­mız de­di ki: "Bi­zim ge­nel baş­kan­la­rı­mı­zın içe­ri­sin­de kal­pa­zan­lık­la suç­la­nan kim­se yok­tur."

AH­MET ER­SİN (İz­mir) - Doğ­ru. Doğ­ru.

EYÜP FAT­SA (De­vam­la) - Doğ­ru­dur. Ama, bi­zim ge­nel baş­kan­la­rı­mı­zın içe­ri­sin­de de şo­fö­rü­ne, sek­re­te­ri­ne, çay­cı­sı­na, oda­cı­sı­na pi­ya­sa­dan lot top­la­tan ge­nel baş­ka­nı da yok­tur, bü­tün ser­ve­ti­ni dört yıl­lık sü­re içe­ri­sin­de ka­yıt­la­ra geç­me­yen avu­kat­lık üc­ret­le­rin­den ka­zan­dı­ğı­nı id­dia eden bir ge­nel baş­ka­nı da yok­tur. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar) Eğer bun­la­rı böy­le ko­nu­şur­sak her­ke­sin bir­bi­riy­le il­gi­li çok söy­le­ye­ce­ği şey­ler var­dır.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, te­rör, sa­de­ce Tür­ki­ye'nin de­ğil, dün­ya­nın ba­şı­nın be­la­sı­dır. Te­rör, üze­rin­den si­ya­si po­le­mik­ler ya­pı­la­bi­le­cek sı­ra­dan olay­lar de­ğil­dir. Te­rö­re kur­ban ver­dik­le­ri­miz bi­zim ev­lat­la­rı­mız­dır, bi­zim kar­deş­le­ri­miz­dir, bi­zim ya­kın­la­rı­mız­dır, bu ül­ke­nin ev­lat­la­rı­dır. Bu­nu biz si­ya­se­ten kul­lan­ma­yız. Kul­lan­mak, bu uğur­da ha­ya­tı­nı ve­ren, ya­ra­la­nan, mağ­dur olan in­san­la­ra kar­şı say­gı­sız­lık olur.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - "Kel­le" de­mek de say­gı­sız­lık olur.

ALİ YÜK­SEL KA­VUŞ­TU (Ço­rum) - Sus!

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Sen de sus! Ha­di ora­dan!

BAŞ­KAN - Sa­yın Ba­yın­dır, lüt­fen…

Sa­yın Ka­vuş­tu, lüt­fen…

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Ha­di ora­dan!

BAŞ­KAN - Sa­yın Fat­sa, ko­nuş­ma­zı­nı ta­mam­la­yı­nız.

Bu­yu­run efen­dim.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Gör­gü­süz he­rif se­ni!

BAŞ­KAN - Ar­ka­daş­lar, lüt­fen, is­tir­ham edi­yo­rum. Sa­yın Ba­yın­dır, Sa­yın Ka­vuş­tu, lüt­fen…

Bu­yu­run Sa­yın Fat­sa.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Se­nin ec­da­dı­nın gü­cü yet­mez ba­na sus de­me­ye.

ALİ YÜK­SEL KA­VUŞ­TU (Ço­rum) - Sus!

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Ha­di ora­dan!

BAŞ­KAN - Sa­yın Fat­sa, bu­yu­run efen­dim.

EYÜP FAT­SA (De­vam­la) - Pe­ki, Sa­yın Baş­kan.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Ağ­zı­nı boz­ma, lan di­ye ko­nu­şul­maz bu­ra­da! Ve­kil ol­muş­sun ve­kil, ama ne ola­ma­mış­sın?

ALİ YÜK­SEL KA­VUŞ­TU (Ço­rum) - Hü­se­yin sus.

BAŞ­KAN - Bu­yu­run efen­dim.

EYÜP FAT­SA (De­vam­la) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­lar… (Gü­rül­tü­ler)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, lüt­fen…

EYÜP FAT­SA (De­vam­la) - …her şe­ye iti­raz et­me­yi, her şe­yi red­det­me­yi bir mu­ha­le­fet an­la­yı­şı ola­rak ar­ka­daş­la­rı­mız or­ta­ya ko­yu­yor­lar­sa, doğ­ru­su­nu is­ter­se­niz, ben bu­nun­la il­gi­li hiç­bir yo­rum yap­mam, bu­nun de­ğer­len­di­ril­me­si­ni aziz mil­le­ti­mi­ze bı­ra­kı­rım.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız efen­dim.

EYÜP FAT­SA (De­vam­la) - Ben bir şey söy­lü­yo­rum. Ben­den ön­ce de ar­ka­daş­lar bu­ra­da fark­lı gö­rüş­ler or­ta­ya koy­du, ben de bu­ra­dan din­le­dim ve ko­nu­şan ar­ka­daş­la­ra söz­lü mu­ka­be­le­de bu­lu­nan ken­di gru­bu­ma men­sup ar­ka­daş­la­rı­mı da uyar­dım. Ar­ka­daş­la­rı­mız da bu­nun şa­hi­di­dir. Her ne za­man bu­ra­da mu­ha­le­fe­te men­sup bir ar­ka­da­şım ko­nuş­sa, bi­zim grup­tan bir ar­ka­da­şı­mız söz­lü ola­rak ona mu­ka­be­le­de bu­lun­sa, ben uyar­dım. Uyar­dım. Ar­ka­daş­la­rı­mız da, mu­ha­le­fe­te men­sup ar­ka­daş­la­rı­mız da bu­nun şa­hi­di­dir.

Ben par­ti­min grup baş­kan ve­ki­li­yim Sa­yın Ba­yın­dır. Sa­yın Ba­yın­dır, içe­ri­ği ne olur­sa ol­sun, is­ter bil­gi­niz ol­sun is­ter ol­ma­sın, is­ter il­gi ala­nı­nız­da ol­sun is­ter il­gi ala­nı­nız­da ol­ma­sın, ben gö­rü­yo­rum, bu­ra­da, ön sı­ra­da, or­ta sı­ra­da, ar­ka sı­ra­lar­da kim ne ko­nu­şur­sa ko­nuş­sun, içe­ri­ği­ne bak­ma­dan ala­bil­di­ği­ne iti­raz edi­yor ve ba­ğı­rı­yor­sun.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Ya­nı­lı­yor­sun. Ya­nı­lı­yor­sun.

EYÜP FAT­SA (De­vam­la) - Ya­ni, ba­kın, bir dost­lu­ğu­muz, kar­deş­lik hu­ku­ku­muz var. Lüt­fen… Lüt­fen… Ba­kın, ya­rın bir­bi­ri­mi­zin yü­zü­ne ba­ka­ma­yız. He­pi­mi­zin so­rum­lu­luk­la­rı var, he­pi­mi­zin ör­nek ol­ma­sı ge­re­kir, in­san­la­ra, ka­mu­oyu­na kar­şı ör­nek bir du­ruş ve ta­vır or­ta­ya koy­ma­mız ge­re­kir. Böy­le her şe­ye ba­ğır­mak, her şe­ye iti­raz et­mek, doğ­ru­su­nu is­ter­se­niz, çok faz­la mil­let­ve­ki­li so­rum­lu­lu­ğuy­la bağ­da­şan bir ta­vır de­ğil­dir. Gel bu­ra­da ko­nuş. Gel bu­ra­da ko­nuş.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Ge­le­ce­ğim ve ko­nu­şa­ca­ğım.

EYÜP FAT­SA (De­vam­la) - De­ğer­li ar­ka­daş­lar, so­nuç iti­ba­rıy­la bu, An­ka­ra'da bu­gü­ne ka­dar ya­pı­lan çok ha­yır­lı, An­ka­ra'nın çağ­daş ve mo­dern kent ol­ma yö­nün­de­ki ya­tı­rım­la­ra ye­ni ila­ve, çağ­daş ve mo­dern imkânlar ve ila­ve ya­tı­rım­lar ka­zan­dı­ra­ca­ğı­na inan­dı­ğım 1425 sı­ra sa­yı­lı ya­sa­ya olum­lu bak­tı­ğı­mı, olum­lu oy ve­re­ce­ği­mi ifa­de edi­yor, Ge­nel Ku­ru­lu say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) - Sa­yın Baş­kan, kı­sa bir açık­la­ma yap­mak is­ti­yo­rum.

BAŞ­KAN - Evet, bu­yu­run Sa­yın Koç.

Sa­yın Koç'a, 69'a gö­re kı­sa bir açık­la­ma­da bu­lun­ma­sı için mik­ro­fo­nu aç­tım.

Bu­yu­run Sa­yın Koç.

V. - AÇIK­LA­MA­LAR VE SA­TAŞ­MA­LA­RA İLİŞ­KİN KO­NUŞ­MA­LAR

1.- Sam­sun Mil­let­ve­ki­li Ha­luk Koç'un, Or­du Mil­let­ve­ki­li Eyüp Fat­sa'nın, ko­nuş­ma­sın­da, Ge­nel Baş­kan­la­rı­na sa­taş­ma­sı ne­de­niy­le ko­nuş­ma­sı

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) - Sa­yın Baş­kan, evet, söz is­te­me usu­lüm bel­ki ya­dır­ga­tı­cı ol­du. Sa­yın Baş­ka­nın bu­lun­du­ğu Di­va­na ka­dar gi­de­rek söz is­te­dim, çün­kü, or­ta yer­de ba­ğı­ra­rak söz is­te­me­nin da­ha da ger­gin­leş­ti­re­ce­ği­ni dü­şün­düm. Söz ver­di­ği için de Sa­yın Baş­ka­na te­şek­kür edi­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, dün de söy­le­miş­tim, o tes­pi­ti ye­ni­le­mek is­ti­yo­rum: Bu­ra­sı se­çim mey­da­nı­na dön­dü. Ya­ni, bir par­la­men­to­da bir ya­sa­ma gö­re­vi yap­ma­nın çok öte­si­ne geç­ti. Do­ğal­dır. Se­çim­le­re çok kı­sa bir sü­re ka­la, ar­tık, ke­sin aday lis­te­le­ri­nin be­lir­len­me­si­ne do­kuz gün ka­la, bu­ra­da, mil­let­ve­kil­le­ri­nin, de­ği­şik nok­ta­lar­da, gö­rü­şü­len ka­nun ta­sa­rı­sı­nın ya da tek­li­fi­nin çok dı­şın­da ko­nu­lar üze­rin­de de gö­rüş ifa­de et­me­le­ri, bun­la­rı za­man za­man suç­la­yı­cı un­sur­lar­la si­ya­si bo­yut­ta baş­ka nok­ta­la­ra ta­şı­ma gay­ret­le­ri, bu sü­reç içe­ri­sin­de do­ğal­dır. Bu­nu en­gel­le­mek müm­kün de­ğil­dir, çün­kü, sa­bah 11.00'den ak­şam 24.00'e ka­dar bi­te­vi­ye, bir aday­lık ke­sin lis­te­si be­lir­len­me­den ön­ce­ki böy­le bir tak­vim­de, böy­le bir me­sai zor­la­ma­sın­da bü­tün bun­la­rın hep­si­nin ya­şan­ma­sı do­ğal­dır. Bu­nu ben bir ke­re da­ha ha­tır­lat­mak is­ti­yo­rum ve bu, eğer, ne gö­rü­şü­le­cek­se o gün çağ­rı­lır in­san­lar, gö­rü­şü­lür, ön­ce­lik­li mi ön­ce­lik­li de­ğil mi. Ba­kın, in­san­la­rın si­nir­le­ri yıp­ra­nı­yor. Her iki grup­ta da be­lir­gin bir yıp­ran­ma var. Bu­nu gö­rü­yo­rum, siz­ler de fark edi­yor­su­nuz. Bir ke­re da­ha, bir he­kim kö­ken­li ar­ka­da­şı­nız ola­rak da bu­nu pay­laş­mak is­ti­yo­rum.

Sa­yın Fat­sa'nın, Sa­yın Ge­nel Baş­ka­nı­mız­la il­gi­li bir de­ğer­len­dir­me­si ol­du, ona da bir açık­lık ge­tir­mek is­ti­yo­rum. Ora­da "kal­pa­zan" ifa­de­si, hu­ku­ki bir de­yim ola­rak yer al­mış­tır Sa­yın Fat­sa. "Kal­pa­zan­lık" bir hu­ku­ki de­yim ola­rak sav­cı fez­le­ke­sin­de yer al­dı­ğı şek­liy­le Sa­yın Er­sin ta­ra­fın­dan söy­len­miş­tir. Sav­cı­lık fez­le­ke­sin­de de, Sa­yın Baş­ba­kan hak­kın­da dü­zen­le­nen sav­cı­lık fez­le­ke­sin­de de, do­ku­nul­maz­lı­ğı­nın kal­dı­rıl­ma­sı is­te­miy­le gön­de­ri­len sav­cı­lık fez­le­ke­sin­de de bu suç­la is­nat var­dır. Bir is­nat­tır bu ve hu­kuk de­yi­mi­dir. Onu be­lirt­miş­ler­dir. Ya­ni, bu­ra­dan bir alın­gan­lık çı­kart­mak, ben­ce yer­siz­dir.

Mal var­lı­ğı nok­ta­sı­na ge­lin­ce, bu­nun­la il­gi­li tar­tış­ma­lar ge­çen dö­nem­de çok yo­ğun bir şe­kil­de ya­şan­dı; bu­ra­da­ki gel­git­ler, ifa­de­ler­de­ki gel­git­ler, ta­vır­lar­da­ki gel­git­ler ya­şan­dı. Sa­yın Ge­nel Baş­ka­nın mal var­lı­ğı or­ta­da­dır ve ben, o or­ta­da­dır, şu vil­la­lar ne­re­den çık­tı, bun­lar ka­yıt­lı mı de­ğil mi di­ye, tek­rar si­ze ha­tır­la­tıp, tek­rar o ko­nu­lar­da dü­şün­ce­ye sevk et­mek is­te­mi­yo­rum. Bü­tün bun­lar ka­mu­oyu­nun bel­le­ğin­de­dir ve ar­şiv­ler­de­dir. O yüz­den, bel­li sı­kın­tı­la­rı­nı­zı bu ko­nu­da hiç­bir so­ru­nu ol­ma­yan in­san­la­ra da ha­va­le ede­rek ken­di­ni­zi ha­fif­let­me yo­lu­na git­me­yin lüt­fen. Ben, bu ko­nu­da kar­şı­lık­lı du­yar­lı­lık­la­rı bir ke­re da­ha da­vet ede­rek söz­le­ri­mi nok­ta­la­mak is­ti­yo­rum.

Sa­yın Baş­ka­na da söz ver­di­ği için te­şek­kür edi­yo­rum.

Say­gı­la­rım­la efen­dim.

IV. - KA­NUN TA­SA­RI VE TEK­LİF­LE­Rİ İLE KO­MİS­YON­LAR­DAN

GE­LEN Dİ­ĞER İŞ­LER (Devam)

4.- An­ka­ra Mil­let­ve­kil­le­ri Ey­yüp Sa­nay ve Nur Do­ğan To­pa­loğ­lu'nun, Do­ğal Gaz Pi­ya­sa­sı Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/1018) (S. Sa­yı­sı: 1425) (De­vam)

BAŞ­KAN - Say­gı­de­ğer mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım, gö­rüş­müş ol­du­ğu­muz tek­li­fin tü­mü açık oy­la­ma­ya ta­bi­dir.

Açık oy­la­ma­nın şek­li hak­kın­da Ge­nel Ku­ru­lun ka­ra­rı­nı ala­ca­ğım.

Açık oy­la­ma­nın elek­tro­nik oy­la­ma ci­ha­zıy­la ya­pıl­ma­sı­nı oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler... Ka­bul et­me­yen­ler... Ka­bul edil­miş­tir.

Say­gı­de­ğer mil­let­ve­kil­le­ri, oy­la­ma için dört da­ki­ka sü­re ve­re­ce­ğim. Bu sü­re içe­ri­sin­de sis­te­me gi­re­me­yen üye­le­rin tek­nik per­so­nel­den yar­dım is­te­me­le­ri­ni, bu yar­dı­ma rağ­men de sis­te­me gi­re­me­yen üye­le­rin, oy pu­su­la­la­rı­nı, oy­la­ma için ön­gö­rü­len dört da­ki­ka­lık sü­re içe­ri­sin­de Baş­kan­lı­ğa ulaş­tır­ma­la­rı­nı ri­ca edi­yo­rum.

Ay­rı­ca, vekâle­ten oy kul­la­na­cak sa­yın ba­kan­lar var ise, han­gi ba­ka­na vekâle­ten oy kul­lan­dı­ğı­nı, oyu­nun ren­gi­ni ve ken­di­si­nin ad ve so­ya­dı ile im­za­sı­nı da ta­şı­yan oy pu­su­la­sı­nı yi­ne oy­la­ma için ön­gö­rü­len dört da­ki­ka­lık sü­re içe­ri­sin­de Baş­kan­lı­ğa ulaş­tır­ma­la­rı­nı ri­ca edi­yo­rum.

Oy­la­ma iş­le­mi­ni baş­la­tı­yo­rum.

(Elek­tro­nik ci­haz­la oy­la­ma ya­pıl­dı)

BAŞ­KAN - Say­gı­de­ğer mil­let­ve­kil­le­ri, An­ka­ra Mil­let­ve­kil­le­ri Ey­yüp Sa­nay ve Nur Do­ğan To­pa­loğ­lu'nun, Do­ğal Gaz Pi­ya­sa­sı Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi'nin açık oy­la­ma so­nu­cu­nu açık­lı­yo­rum:

Kul­la­nı­lan oy sa­yı­sı       :        251

Ka­bul                              :        225

Ret                                  :           26 (x)

Say­gı­de­ğer mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım, bir­le­şi­me on da­ki­ka ara ve­ri­yo­rum.

Ka­pan­ma Sa­ati: 16.58

 

(x) Açık oy­la­ma ke­sin so­nuç­la­rı­nı gös­te­ren tab­lo tu­ta­na­ğın so­nu­na ek­li­dir.

BE­ŞİN­Cİ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 17.25

BAŞ­KAN : Baş­kan Ve­ki­li Nev­zat PAK­DİL

KÂTİP ÜYE­LER : Ah­met KÜ­ÇÜK (Ça­nak­ka­le), Ah­met Gök­han SA­RI­ÇAM (Kırk­la­re­li)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 112'nci Bir­le­şi­mi­nin Be­şin­ci Otu­ru­mu­nu açı­yo­rum.

Ka­nun ta­sa­rı ve tek­lif­le­ri­ni gö­rüş­me­ye de­vam ede­ce­ğiz.

5'in­ci sı­ra­da yer alan, Şan­lı­ur­fa Mil­let­ve­ki­li Meh­met Fa­ruk Bay­rak'ın, 388 Sa­yı­lı Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si Teş­ki­la­tı­nın Ku­ru­luş ve Gö­rev­le­ri Hak­kın­da Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me­de De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru'nun gö­rüş­me­le­ri­ne baş­la­ya­ca­ğız.

5.- Şan­lı­ur­fa Mil­let­ve­ki­li Meh­met Fa­ruk Bay­rak'ın; 388 Sa­yı­lı Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si Teş­ki­la­tı­nın Ku­ru­luş ve Gö­rev­le­ri Hak­kın­da Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me­de De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/999) (S. Sa­yı­sı: 1424) (x)

BAŞ­KAN - Ko­mis­yon? Ye­rin­de.

Hükûmet? Ye­rin­de.

Ko­mis­yon ra­po­ru 1424 sı­ra sa­yı­sıy­la bas­tı­rı­lıp da­ğı­tıl­mış­tır.

Ta­sa­rı­nın tü­mü üze­rin­de, Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si Gru­bu adı­na Şan­lı­ur­fa Mil­let­ve­ki­li Meh­met Fa­ruk Bay­rak, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na Şan­lı­ur­fa Mil­let­ve­ki­li Ve­dat Me­lik.

İlk söz Meh­met Fa­ruk Bay­rak'a ait.

Sa­yın Bay­rak, bu­yu­run efen­dim. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

AK PAR­Tİ GRU­BU ADI­NA MEH­MET FA­RUK BAY­RAK (Şan­lı­ur­fa) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; GAP İda­re­si­nin gö­rev sü­re­si­nin uza­tıl­ma­sı hak­kın­da ver­miş ol­du­ğum ka­nun tek­li­fi için söz al­mış bu­lun­mak­ta­yım. Bu ve­si­ley­le yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, Tür­ki­ye'nin bü­tün me­se­le­le­ri­ni Tür­ki­ye fo­toğ­ra­fı­nın bü­tün­lü­ğü için­de ele al­mak du­ru­mun­da­yız. Za­ten Hükûme­ti­mi­zin baş­tan be­ri ül­ke so­run­la­rı­na çö­züm üret­me si­ya­se­ti de bu yön­de­dir.

Ül­ke­mi­zin top­yekûn se­la­me­ti ve kal­kın­ma­sı için bün­ye­mi­zin za­af nok­ta­la­rı­na da­ha çok yo­ğun­laş­mak zo­run­da­yız. Bu nok­ta­da, Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­miz, sa­hip ol­du­ğu do­ğal kay­nak­lar­la, sos­yo­kül­tü­rel özel­lik­le­riy­le, eko­no­mik ve sos­yal kal­kın­ma­da­ki za­af­la­rıy­la ve is­tis­ma­ra açık yan­la­rıy­la, sı­nır­la­rı­mı­zı aşan zen­gin su kay­nak­la­rıy­la bir­lik­te dü­şü­nül­dü­ğün­de, bu böl­ge­mi­zin, hem zen­gin imkânla­ra sa­hip ol­du­ğu hem de za­af nok­ta­la­rı ta­şı­dı­ğı açık­tır.

Bil­di­ği­niz gi­bi, Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si -cum­hu­ri­yet ta­ri­hi bo­yun­ca uy­gu­lan­ma­ya alı­nan en kap­sam­lı ve yük­sek ma­li­yet­li bir pro­je- ül­ke­nin yüz­de 10'unu oluş­tu­ran ve do­kuz vi­la­ye­ti­mi­zi içi­ne alan ge­niş bir böl­ge­de uy­gu­lan­mak­ta­dır.

GAP, tek­nik bir pro­je ola­rak ma­li­ye­tiy­le, eko­no­mik bo­yu­tuy­la yıl­lar­ca ko­nu­şul­muş­tur, ama bu bü­yük Pro­je­nin sos­yal fay­da­sı­nın sos­yal kal­kın­ma­ya ya­pa­ca­ğı kat­kı­nın ül­ke­mi­ze ne­ler ka­zan­dı­ra­ca­ğı üze­rin­de ye­te­ri ka­dar du­ru­la­ma­mış­tır. Oy­sa, 4 mil­yo­na ya­kın in­sa­nı­mı­za iş imkânı sağ­la­ya­cak bu bü­yük Pro­je, sa­de­ce böl­ge­nin de­ğil, Tür­ki­ye'nin ka­de­ri­ni de­ğiş­ti­re­cek bü­yük­lük­te­dir.

(x) 1424 S. Sayılı Basmayazı tutanağa eklidir.

Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si, Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­si'nin zen­gin top­rak ve su kay­nak­la­rı­nı de­ğer­len­dir­mek, bu böl­ge­mi­zin sos­yal ve eko­no­mik dü­ze­yi­ni yük­selt­mek, bu­ra­da ya­şa­yan in­san­la­rı­mı­zın re­fa­hı­nı ve ge­lir dü­ze­yi­ni ar­tır­mak, on­la­ra ye­ni iş imkânla­rı sağ­la­mak üze­re uy­gu­lan­mak­ta olan bir pro­je­dir. Ül­ke­miz­de yü­rü­tü­len bu bü­yük ve kap­sam­lı Pro­je, ay­nı za­man­da, böl­ge­ler ara­sı kal­kın­ma fark­lı­lık­la­rı­nı gi­der­me­yi ve ulu­sal dü­zey­de, eko­no­mik ge­liş­me ve sos­yal is­tik­rar he­def­le­ri­ne kat­kı­da bu­lun­ma­yı amaç­la­mak­ta­dır.

GAP kap­sa­mın­da, yir­mi iki ba­raj ve on do­kuz hid­ro­elek­trik san­tra­li ile su­la­ma şe­be­ke­le­ri­nin ya­pı­mı ön­gö­rül­mek­te­dir. GAP'ın ta­mam­lan­ma­sıy­la 1,82 mil­yon hek­tar alan su­la­ma­ya açı­la­cak, yıl­da 27 mil­yar ki­lo­vat sa­at hid­ro­elek­trik ener­ji üre­ti­miy­le ül­ke ener­ji ih­ti­ya­cı­nın bü­yük bir bö­lü­mü kar­şı­la­na­cak­tır. Ta­rım, sa­na­yi, ener­ji, ulaş­tır­ma, eği­tim, sağ­lık, kır­sal ve kent­sel alt­ya­pı ya­tı­rım­la­rıy­la böl­ge­nin eko­no­mik ve sos­yal gös­ter­ge­le­ri ül­ke or­ta­la­ma­sı­na ge­ti­ri­le­cek, 4 mil­yo­na ya­kın ki­şi­ye iş imkânı sağ­la­na­cak, böl­ge hal­kı­nın ya­şam ka­li­te­si ve re­fah dü­ze­yi yük­sel­ti­le­cek­tir.

GAP'ın sa­de­ce ka­mu ya­tı­rım­la­rı için ön­gö­rü­len fi­nans­man ih­ti­ya­cı 2006 yı­lı fi­yat­la­rıy­la top­lam 37 mil­yar YTL'dir. 2006 so­nu iti­ba­rıy­la nakdî ger­çek­leş­mey­se yüz­de 58 dü­ze­yin­de­dir. Bu­gün iti­ba­rıy­la GAP kap­sa­mın­da do­kuz hid­ro­elek­trik san­tra­li iş­let­me­de­dir. Di­ğer bir ifa­dey­le, GAP ener­ji ya­tı­rım­la­rı­nın yüz­de 74'ü ger­çek­leş­miş­tir. Ar­tık, ül­ke­mi­zin elek­trik ener­ji­si ih­ti­ya­cı­nın ya­rı­sı GAP'tan kar­şı­lan­mak­ta­dır.

2006 yı­lın­da Sa­yın Baş­ba­ka­nı­mı­zın hi­ma­ye­le­rin­de te­me­li atı­lan Ilı­su Ba­ra­jı ve HES'in kı­sa sü­re­de ta­mam­lan­ma­sı ve ona bağ­lı ola­rak Ciz­re Ba­ra­jı'nın ya­pıl­ma­sıy­la GAP ener­ji ya­tı­rım­la­rı ta­mam­lan­ma aşa­ma­sı­na gel­miş ola­cak­tır. Fı­rat ve Dic­le hav­za­la­rın­da top­lam 260 bin hek­tar alan su­la­ma­ya açıl­mış olup, 114 bin hek­tar­lık ala­nın da hâlen su­la­ma şe­be­ke in­şa­atı de­vam et­mek­te­dir.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; bu­gün iti­ba­rıy­la GAP su­la­ma ya­tı­rım­la­rı­nın fi­zi­ki ger­çek­leş­me­si yüz­de 15 dü­ze­yin­de­dir. Pro­je­de bun­dan son­ra­ki aşa­ma­lar­da ağır­lık su­la­ma ya­tı­rım­la­rı­na ve­ri­le­cek, su­la­ma ya­tı­rım­la­rı­nın hız­la ger­çek­leş­ti­ril­me­si için al­ter­na­tif fi­nans mo­del­le­ri kul­la­nı­la­cak­tır. Har­ran ova­la­rı­nın ya­nı sı­ra Mar­din, Di­yar­ba­kır ve Bat­man ova­la­rı­nın da su­la­ma­ya açıl­ma­sı için ge­rek­li ted­bir­ler hız­la alı­na­cak­tır. GAP'ın su­la­ma pro­je­le­ri ta­mam­lan­dı­ğın­da, şim­di­ye ka­dar Tür­ki­ye'de dev­let eliy­le ger­çek­leş­ti­ri­len su­la­ma ala­nı­na eşit bir alan su­la­ma­ya açıl­mış ola­cak­tır.

Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si­nin baş­la­ma­sıy­la bir­lik­te böl­ge­de ge­rek ta­rım ve sa­na­yi­de ge­rek­se sos­yal ya­şam­da de­ği­şim­ler ve ye­ni olu­şum­lar ger­çek­leş­mek­te­dir.

Son yıl­lar­da GAP böl­ge­sin­den ya­pı­lan ih­ra­cat dü­ze­yin­de de ar­tış ol­muş, 2002 yı­lın­da 683 mil­yon do­lar olan ih­ra­cat tu­ta­rı 2006'da 2 mil­yar 413 mil­yon do­la­ra yük­sel­miş­tir.

GAP böl­ge­si­ni Mer­sin Li­ma­nı'na, ül­ke­mi­zin di­ğer böl­ge­le­ri­ne ve Or­ta Do­ğu'ya bağ­la­yan önem­li bir yol gü­zergâhı olan Ga­zi­an­tep - Şan­lı­ur­fa Oto­yo­lu'nun ta­ma­mı -köp­rü dâhil ol­mak üze­re- 2007 yı­lın­da tra­fi­ğe açıl­mış ola­cak­tır. Di­ğer yan­dan, Şan­lı­ur­fa'da 2007 yı­lı iti­ba­rıy­la fa­ali­ye­te ge­çe­cek olan Tür­ki­ye'nin en bü­yük kar­go ha­va­li­ma­nı GAP Ulus­la­ra­ra­sı Ha­va­ala­nı, böl­ge­nin en stra­te­jik ula­şım ağ nok­ta­sı­dır.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; böl­ge­sel ge­liş­miş­lik fark­la­rı­nın gi­de­ril­me­si­ne yö­ne­lik po­li­ti­ka­lar in­ce­len­di­ğin­de, dün­ya­nın de­ği­şik ül­ke­le­rin­de, ge­ri kal­mış böl­ge­le­rin kal­kın­ma­sı­nı sağ­la­mak için özel bir ida­re­nin ku­rul­du­ğu gö­rül­mek­te­dir. Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti dev­le­ti de ül­ke­nin kal­kın­ma­da ön­ce­lik­li yö­re­le­rin­den bi­ri olan Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­si ile di­ğer böl­ge­ler ara­sın­da­ki ge­liş­miş­lik far­kı­nı en aza in­dir­mek için, böl­ge po­tan­si­ye­li­nin ül­ke eko­no­mi­siy­le bü­tün­leş­me­si­ni sağ­la­mak ama­cıy­la yü­rüt­tü­ğü Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si'ni hız­la ger­çek­leş­tir­mek üze­re, GAP Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si Baş­kan­lı­ğı­nı kur­muş­tur.

Böl­ge­sel kal­kın­ma­yı plan­la­mak, yön­len­dir­mek, iz­le­mek ve ku­rum­lar ara­sı ko­or­di­nas­yo­nu sağ­la­mak­la gö­rev­len­di­ril­miş olan GAP İda­re­si, 1989 yı­lın­da 388 sa­yı­lı Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­mey­le on beş yıl­lık bir sü­re için ku­rul­muş­tur. Ya­sal sü­re­nin bit­me aşa­ma­sı­na ge­lin­di­ğin­de, 4 Ka­sım 2004 ta­rih ve 5254 sa­yı­lı Ya­sa ile, İda­re­nin gö­rev sü­re­si Ka­sım 2007'ye ka­dar üç yıl da­ha uza­tıl­mış­tır. Di­ğer yan­dan, Kal­kın­ma Ajans­la­rı­nın Ku­ru­lu­şu, Ko­or­di­nas­yo­nu ve Gö­rev­le­ri Hak­kın­da 5449 sa­yı­lı Ka­nun ile, GAP İda­re­si­ne bağ­lı böl­ge­de ku­ru­la­cak üç kal­kın­ma ajan­sı­nın ko­or­di­nas­yo­nu­nu yü­rüt­me gö­re­vi de ve­ril­miş­tir.

Ön­ce­lik­le, böl­ge­sel kal­kın­ma­yı iz­le­mek, de­ğer­len­dir­mek ve ku­rum­lar ara­sı ko­or­di­nas­yo­nu sağ­la­mak, gö­re­vi­ni en et­kin şe­kil­de ye­ri­ne ge­tir­mek ve böl­ge­sel kal­kın­ma­yı en kı­sa sü­re­de ger­çek­leş­tir­me­ye yö­ne­lik ted­bir­le­ri za­ma­nın­da al­mak ama­cıy­la ça­lış­ma­la­rı­nı sür­dür­mek­te­dir.

Böl­ge­de GAP kap­sa­mın­da kırk fark­lı ku­rum ve ku­ru­luş ta­ra­fın­dan iki yüz yet­mi­şe ya­kın ya­tı­rım pro­je­si yü­rü­tül­mek­te­dir.

GAP İda­re­si, ka­mu ku­rum­la­rı, özel ke­sim, ye­rel yö­ne­tim­ler, si­vil top­lum ör­güt­le­ri ve üni­ver­si­te­ler­le be­ra­ber, böl­ge­de ger­çek­le­şen tüm ya­tı­rım ve fa­ali­yet­le­ri sek­tör­ler iti­ba­rıy­la iz­le­mek­te, so­run ve dar­bo­ğaz­la­rı ku­rum­lar­la iş bir­li­ği için­de be­lir­le­mek­te, ön­ce­lik­li ve ko­or­di­nas­yon ge­rek­ti­ren ko­nu­la­rın GAP Yük­sek Ku­ru­lun­da gö­rü­şül­me­si­ni sağ­la­mak­ta­dır.

GAP gi­bi bü­yük ve ma­li­yet­li bir pro­je­nin salt ka­mu kay­nak­la­rıy­la bi­ti­ri­le­me­ye­ce­ği he­pi­mi­zin ma­lu­mu­dur. Bu ne­den­le, GAP İda­re­si, ulu­sal ve ulus­la­ra­ra­sı ser­ma­ye­nin böl­ge­ye çe­kil­me­si gö­re­vi­ni de ba­şa­rıy­la yü­rüt­mek­te­dir.

GAP İda­re­si Baş­kan­lı­ğı, GAP böl­ge­sin­de­ki ya­tı­rım fır­sat­la­rı­nın ta­nı­tı­mı ama­cıy­la yurt içi ve yurt dı­şı ya­tı­rım­cı­lar­la top­lan­tı­lar ve iş ge­zi­le­ri dü­zen­le­mek­te, di­ğer ül­ke ve ulus­la­ra­ra­sı ku­ru­luş­lar­dan pro­je, kre­di, tek­nik des­tek ve hi­be fon te­min edil­me­si için ge­rek­li ça­lış­ma­la­rı yü­rüt­mek­te­dir.

GAP İda­re­si Baş­kan­lı­ğı, böl­ge­nin eko­no­mik, sos­yal ge­li­şi­mi­nin sağ­lan­ma­sı, sos­yal alt­ya­pı­nın iyi­leş­ti­ril­me­si, ta­rım, çev­re, kül­tür, tu­rizm ve alt­ya­pı­ya iliş­kin etüt, pro­je, mo­del ve uy­gu­la­ma pro­je­le­ri de yü­rüt­mek­te­dir.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; GAP İda­re­si, Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu'da sa­de­ce böl­ge kal­kın­ma­sı­na yö­ne­lik de­ğil, ül­ke ge­ne­lin­de eko­no­mik bü­yü­me, sos­yal is­tik­rar ve ih­ra­ca­tın ar­tı­rıl­ma­sı gi­bi ulu­sal he­def­le­re ya­pa­ca­ğı kat­kı ne­de­niy­le de bu­gü­ne ka­dar bü­yük des­tek ve ön­ce­lik ver­miş­tir.

GAP he­nüz ta­mam­lan­ma aşa­ma­sı­na gel­me­di­ğin­den do­la­yı, GAP İda­re­si­nin gö­re­vi de he­nüz so­na er­me­miş­tir. 2006 yı­lı so­nu­na ka­dar üre­ti­len top­lam 274,3 mil­yar ki­lo­vat sa­at elek­trik ener­ji­si­nin pa­ra­sal de­ğe­ri­nin yak­la­şık 16,5 mil­yar do­lar ol­du­ğu dik­ka­te alın­dı­ğın­da, GAP'ın ken­di­ni amor­ti et­ti­ği gö­rül­mek­te­dir. GAP İda­re­si, GAP'ın ön­ce­lik­le­ri­ni, stra­te­ji­le­ri­ni be­lir­le­yen ve di­ğer ku­ru­luş­lar ta­ra­fın­dan yü­rü­tü­len ya­tı­rım­la­rın bir­bi­riy­le uyum­lu ola­rak ve za­ma­nın­da ta­mam­lan­ma­sı için ku­rum­lar ara­sı ko­or­di­nas­yon ça­lış­ma­la­rı da yü­rü­ten bir ku­rum­dur. Bu­gün, GAP İda­re­si, on se­kiz yıl­lık böl­ge kal­kın­ma de­ne­yi­miy­le ge­rek GAP'ın ta­mam­lan­ma­sı­na yö­ne­lik gö­rev­le­ri, ge­rek­se böl­ge­sel fark­lı­lık­la­rın gi­de­ril­me­si­ne yö­ne­lik kal­kın­ma fa­ali­yet­le­ri­ni ba­şa­rıy­la yü­rü­te­bi­le­cek du­rum­da­dır.

GAP sa­de­ce ül­ke­mi­zin de­ğil, dün­ya­nın bü­yük pro­je­le­ri ara­sın­da ör­nek gös­te­ri­len ve bu alan­da ül­ke­mi­zi mar­ka­laş­tı­ran bir pro­je­dir. GAP'ın ida­re­si de GAP böl­ge­sin­de ya­tı­rı­mı bu­lu­nan ka­mu ku­rum­la­rı, özel sek­tör, si­vil top­lum ku­ru­luş­la­rı ve va­tan­daş­lar­la iş bir­li­ği ve uyum için­de, te­mel iş­le­vi olan yön­len­dir­me, ko­or­di­nas­yon, iz­le­me ve de­ğer­len­dir­me gö­rev­le­ri­ni en iyi bi­çim­de ye­ri­ne ge­ti­re­bil­mek, özel sek­tö­rü yer­li ve ya­ban­cı ya­tı­rım­cı­la­rı böl­ge­ye çe­ke­bil­mek için ça­lış­ma­la­rı­nı yü­rüt­mek­te, ay­nı za­man­da, eko­no­mik ve sos­yal alt­ya­pı­nın ge­liş­ti­ril­me­si­ne yö­ne­lik pro­je­le­ri de uy­gu­la­ma­ya de­vam et­mek­te­dir.

Bu Pro­je­nin ta­mam­lan­ma­sı, uy­gu­la­ma­la­rın ve de­ne­tim fa­ali­yet­le­ri­nin sür­dü­rü­le­bil­me­si için GAP İda­re­si Baş­kan­lı­ğı­nın beş yıl da­ha gö­re­vi­ne de­vam et­me­si hu­su­sun­da ver­miş ol­du­ğum ka­nun tek­li­fin­den do­la­yı, siz de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­ma te­şek­kür edi­yor ve he­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Bay­rak.

Tek­lif üze­rin­de Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na Şan­lı­ur­fa Mil­let­ve­ki­li Meh­met Ve­dat Me­lik.

Bu­yu­run Sa­yın Me­lik. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

CHP GRU­BU ADI­NA MEH­MET VE­DAT ME­LİK (Şan­lı­ur­fa) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; 388 Sa­yı­lı Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si Teş­ki­la­tı­nın Ku­ru­luş ve Gö­rev­le­ri Hak­kın­da Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me­de De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da­ki Ka­nun Tek­li­fi'nin tü­mü üze­rin­de gö­rüş­le­ri­mi­zi ifa­de et­mek üze­re Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Ön­ce­lik­le, yü­ce Mec­li­si say­gı­la­rım­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, 22'nci Dö­nem Par­la­men­to­su­nun gö­rev sü­re­si bo­yun­ca bu kür­sü­den bir­çok kez, İç Tü­zük'ün el­ver­di­ği öl­çü­ler­de el­bet­te, GAP pro­je­si­nin, Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu'nun do­kuz ilin­de ya­şa­yan in­san­lar ve Tür­ki­ye'nin bü­tü­nü için ne ka­dar önem­li ol­du­ğu­nu di­le ge­tir­me­ye ça­lış­tık. Bu söy­le­dik­le­ri­mi­zin hep­si de za­ten za­bıt­lar­da mev­cut­tur. Fa­kat, bi­zim ger­çek­ten kal­ben inan­dı­ğı­mız bu Pro­je­nin adı­nın geç­ti­ği her or­tam­da öne­mi­nin tek­rar tek­rar vur­gu­lan­ma­sı­nı bir gö­rev ka­bul edi­yo­ruz. Do­la­yı­sıy­la, gö­rev sü­re­si­ni ta­mam­la­mak üze­re olan bu Par­la­men­to­nun son gün­le­rin­de, cum­hu­ri­yet ta­ri­hi­mi­zin ger­çek­ten en bü­yük pro­je­si­nin öne­mi­ni bir kez da­ha ka­mu­oyu­na an­lat­ma­yı ge­rek­li gö­rü­yo­ruz.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, GAP pro­je­si kı­sa­ca, ül­ke­mi­zin ve Or­ta Do­ğu'nun en önem­li iki neh­ri olan Fı­rat ve Dic­le Ne­hir­le­ri üze­rin­de top­lam 22 ba­raj ve 19 hid­ro­elek­trik san­tra­li­nin in­şa­sıy­la bu ne­hir­ler hav­za­sın­da­ki ova­la­rın su­lan­ma­sı­nı ve Tür­ki­ye'nin her yö­nüy­le en ge­ri kal­mış böl­ge­si olan Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­si'nin top­yekûn kal­kın­ma­sı­nı amaç­la­yan en­teg­re bir böl­ge­sel kal­kın­ma pro­je­si­dir. Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si, baş­lan­gıç­ta, Tür­ki­ye'de da­ha ön­ce uy­gu­lan­mış olan bir­çok böl­ge­sel kal­kın­ma pro­je­si gi­bi al­gı­lan­mış, ama da­ha son­ra bu Pro­je­nin sa­de­ce bir böl­ge­sel kal­kın­ma pro­je­si de­ğil, ak­si­ne, Tür­ki­ye'nin pro­je­si ol­du­ğu da ka­bul edil­miş­tir ve za­ten en son ola­rak Millî Gü­ven­lik Ku­ru­lu­nun 24 Ekim 2005 ta­rih­li Tav­si­ye Ka­ra­rın­da da, su kay­nak­la­rı­mı­zın et­kin kul­la­nıl­ma­sı ama­cıy­la ta­rım alan­la­rı­nın su­lan­ma­sı, şe­hir­le­rin ve sa­na­yi­nin su ge­rek­si­ni­mi­nin kar­şı­lan­ma­sı, hid­ro­elek­trik üre­ti­min­de tek­nik ve eko­no­mik po­tan­si­ye­lin tü­mü­nün 2023 yı­lı­na ka­dar kul­la­nıl­ma­sı için alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­ler­le, sı­nı­rı aşan su­lar üze­rin­de­ki ba­raj­la­rın bir an ön­ce ta­mam­lan­ma­sı yö­nün­de bir tav­si­ye ka­ra­rı da alın­mış­tı.

Ge­çen Hükûmet dö­ne­min­de ya­şa­nan ağır eko­no­mik sı­kın­tı­lar ne­de­niy­le, kı­sa­ca "GAP pro­je­si" de­di­ği­miz, Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­si'nde­ki ya­tı­rım­lar dur­ma nok­ta­sı­na gel­miş­ti. An­cak, enf­las­yo­nun üç ha­ne­li ra­kam­la­ra vur­du­ğu bir or­tam­da, za­ten kim­se­nin ya­tı­rım da bek­le­di­ği yok­tu.

59'un­cu Hükûmet­le bir­lik­te, bü­tün ka­mu­oyun­da GAP pro­je­siy­le il­gi­li çok bü­yük bir bek­len­ti var­dı. Ama, böy­le bir bek­len­ti var­ken, tam ak­si­ne, AK Par­ti Hükûme­ti­nin, Pro­je­nin ko­or­di­na­tö­rü du­ru­mun­da­ki Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si­ni ka­pat­ma dü­şün­ce­sin­de ol­du­ğu­nu gör­dük.

Şim­di, bu­ra­da, za­man za­man GAP İda­re­si­ni di­le ge­tir­di­ği­miz za­man, il­gi­li ba­kan­lar ve­ya de­ğer­li ik­ti­dar par­ti­si ko­nuş­ma­cı­la­rı bi­ze ce­va­ben "Efen­dim, GAP İda­re­si ya­tı­rım­cı bir ku­ru­luş de­ğil­dir, ya­tı­rım­lar de­vam ede­cek­tir." de­miş­ler­dir. Ama, ben­den ön­ce­ki de­ğer­li ko­nuş­ma­cı ar­ka­da­şı­mın da de­di­ği gi­bi, GAP İda­re­si, bu böl­ge­de ya­pı­lan her tür­lü ya­tı­rı­mın mar­ka­sı ve sim­ge­si­dir. Do­la­yı­sıy­la, ka­pa­tıl­ma­sı ve­ya pa­si­vi­ze edil­me­si, bu Pro­je­nin göz ar­dı edil­me­si an­la­mı­na gel­mek­te­dir.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, 3 Ka­sım 2002 ta­ri­hin­den bu ya­na, AKP İk­ti­da­rıy­la bir­lik­te, GAP pro­je­siy­le il­gi­li ge­liş­me­ler GAP İda­re­si­nin bi­ti­ril­me­si yö­nün­de ge­liş­miş­tir. 1989 yı­lın­da 388 No.lu Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me ile ku­rul­muş olan, fa­kat bu­gü­ne ka­dar teş­ki­lat ka­nu­nu çı­ka­rıl­ma­mış olan Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si­nin teş­ki­lat ka­nu­nu çı­ka­rıl­ma­sı bek­le­nir­ken, tam ter­si­ne AK Par­ti İk­ti­da­rı dö­ne­min­de GAP İda­re­si­nin or­ta­dan kal­dı­rıl­ma­sı yö­nün­de adım­lar atı­la­rak bir­çok ka­rar alın­mış­tır. Bu ko­nu­da­ki en son ka­rar, bir­ço­ğu­nu­zun ha­tır­la­ya­ca­ğı gi­bi, GAP İda­re­si­nin gö­rev sü­re­si­ni 6 Ka­sım 2007 ta­ri­hi­ne ka­dar uza­tan, 4 Ka­sım 2004 ta­ri­hin­de Ge­nel Ku­rul­da gö­rü­şü­le­rek ka­bul edi­len 5254 sa­yı­lı Ya­sa'dır. 9 Ha­zi­ran 2004 ta­ri­hin­de, be­nim de im­za­mın bu­lun­du­ğu bir ka­nun tek­li­fin­de, biz, GAP İda­re­si­nin gö­rev sü­re­si­nin 6 Ka­sım 2004'te do­lu­yor ol­ma­sın­dan ötü­rü, 388 sa­yı­lı Ka­rar­na­me'nin 1'in­ci ve 13'ün­cü mad­de­le­rin­de ge­çen "on beş yıl" iba­re­si­nin de­ğiş­ti­ril­me­si­ni ve gö­rev sü­re­si­nin yir­mi beş yı­la uza­tıl­ma­sı­nı tek­lif et­miş­tik. Ya­ni, GAP İda­re­si­nin gö­rev sü­re­si­nin 6 Ka­sım 2004 ta­ri­hin­den iti­ba­ren on yıl da­ha uza­tıl­ma­sı­nı öner­miş­tik. Fa­kat, bi­zim tek­li­fi­mi­zi hiç dik­ka­te al­ma­yan ik­ti­dar, bir­çok ko­nu­da yap­tı­ğı gi­bi bu ko­nu­da da mu­ha­le­fe­ti din­le­me­miş ve biz­den son­ra ha­zır­la­dı­ğı ta­sa­rıy­la -bi­zim tek­li­fi­miz­den son­ra ha­zır­la­nan ya­sa ta­sa­rı­sı­nı kas­te­di­yo­rum- GAP İda­re­si­nin gö­rev sü­re­si­ni sa­de­ce üç yıl uzat­mış­tır. O üç yıl da za­ten bir­kaç ay son­ra so­na ere­cek­tir.

Biz o za­man ya­sa­ya kar­şı çı­kar­ken, ya­ni Hükûme­tin ta­sa­rı­sı­na kar­şı çı­kar­ken ve ken­di tek­li­fi­mi­zi sa­vu­nur­ken, sü­re­nin on yıl uza­tıl­ma­sı­nın ge­rek­li­li­ği­ni şöy­le izah et­me­ye ça­lış­mış­tık: Böl­ge­de ya­tı­rım­lar de­vam et­ti­ği sü­re­ce bu ya­tı­rım­la­rı ko­or­di­ne eden İda­re­nin de gö­re­vi­ne de­vam et­me­si ge­rek­ti­ği­ni söy­le­miş­tik. Ama, o gün bu gö­rü­şü­mü­ze kar­şı çı­kan Sa­yın Ba­kan, GAP İda­re­si­nin ya­tı­rım­cı bir ku­ru­luş ol­ma­dı­ğı­nı, ya­tı­rım­la­rın de­vam ede­ce­ği­ni, ko­or­di­nas­yo­nun da ku­ru­la­cak olan böl­ge kal­kın­ma ajans­la­rı ta­ra­fın­dan yü­rü­tü­le­ce­ği­ni ifa­de et­miş­ler­di. Hükûmet, GAP il­le­rin­de ku­ru­la­cak bu kal­kın­ma ajans­la­rın­dan üçü­nü -top­lam 26 kal­kın­ma ajan­sın­dan 3 ta­ne­si Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­si'nde ku­ru­lu­yor- GAP böl­ge­sin­de ku­rul­mak üze­re, Pro­je­nin tas­fi­ye sin­yal­le­ri­ni ver­miş­ti. Çün­kü de­ğer­li ar­ka­daş­lar, o gün­kü gö­rüş­me­le­ri, tar­tış­ma­la­rı eğer ha­tır­la­ya­cak olur­sa­nız -pek ha­tır­la­ma­nız da müm­kün de­ğil, çün­kü bu Pro­je çok bü­yük bir pro­je ama, bu­nun ka­dar şans­sız bir pro­je yok- o gün, bu, sü­re­si uza­tı­lır­ken da­hi çok geç sa­at­le­re kal­mış­tı, bu­ra­da -çok de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri sa­yı­sı da za­ten azal­mış­tı- an­cak, böl­ge­de Pro­je­nin öne­mi­ni bi­len de­ğer­li böl­ge mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­lar kal­mış­tı. An­cak on­la­rın ıs­ra­rı üze­ri­ne -biz bu­ra­dan ta­kip et­tik- Ba­kan, sü­re­nin 2007 yı­lı­na ka­dar uza­tıl­ma­sı­na izin ver­miş­ti, çün­kü o sı­ra­da, Av­ru­pa Bi­ri­li­ği ta­ra­fın­dan GAP pro­je­si­ne ve­ril­miş çok cü­zi mik­tar­da ra­kam­lar var­dı, on­la­rın kul­la­nıl­ma­sı ge­re­ki­yor­du; do­la­yı­sıy­la, GAP İda­re­si­nin de sü­re­si­nin hiç ol­maz­sa bu kre­di­le­rin kul­la­nı­mı­nın bi­ti­mi­ne ka­dar uza­tıl­ma­sı ge­re­ki­yor­du.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, GAP İda­re­si el­bet­te ki ya­tı­rım ya­pan bir ku­ru­luş de­ğil­dir -biz bu­nu bi­li­yo­ruz, her­kes bi­li­yor- GAP pro­je­si­nin esas un­su­ru su­la­ma­dır; su­la­ma pro­je­le­ri­ni de Dev­let Su İş­le­ri ya­par -ül­ke­miz­de böy­le, Köy Hiz­met­le­ri ol­ma­dı­ğı­na gö­re ar­tık- eği­tim, ula­şım, sa­na­yi gi­bi ya­tı­rım­lar­la il­gi­li ba­kan­lık­lar da bel­li­dir -ya­ni bu ko­nu­lar­da da il­gi­li ba­kan­lık­la­rın, han­gi ba­kan­lı­ğın ya­tı­rım yap­tık­la­rı­nı da biz bi­li­yo­ruz- an­cak, bir­çok kez di­le ge­tir­di­ği­miz gi­bi, GAP İda­re­si bu Pro­je­nin sim­ge­si­dir. GAP İda­re­si­ni öte­le­yen bir ida­re, da­ha son­ra da böl­ge­de­ki ya­tı­rım­la­rı da önem­se­me­ye­cek­tir. Ni­te­kim öy­le ol­muş ve AK Par­ti İk­ti­da­rı dö­ne­min­de hiç­bir ye­ni su­la­ma pro­je­si­nin iha­le­si ya­pıl­ma­dı­ğı gi­bi, da­ha ön­ce ge­nel büt­çe­den kar­şı­lı­ğı ay­rıl­mış olan hiç­bir pro­je de bi­ti­ril­me­miş­tir. Ge­nel büt­çe­den di­yo­rum, çün­kü AK Par­ti İk­ti­da­rın­dan ön­ce Ur­fa ili sı­nır­la­rı için­de ya­ban­cı kay­nak­lı iki pro­je var­dı, bun­lar bi­ti­ril­miş­tir; fa­kat, ge­nel büt­çe­den ay­rı­lan­lar, ma­ale­sef, hâlen de­vam et­mek­te­dir.

Bu­nun ya­nı sı­ra, Har­ran Ova­sı'nda dağ gi­bi dur­ma­ya de­vam eden ta­ban su­yu yük­sel­me­siy­le de il­gi­li bir adım atıl­ma­mış­tır. Şim­di -Sa­yın Ener­ji Ba­ka­nı bi­raz ön­ce bu­ra­day­dı, ama şu an­da yok ma­ale­sef- Har­ran Ova­sı'nda­ki ta­ban su­yu­nun yük­sel­me­si ve bu­na bağ­lı ola­rak ço­rak­laş­may­la il­gi­li, aca­ba, her­han­gi ye­ni bir şey, AK Par­ti İk­ti­da­rı dö­ne­min­de ye­ni bir ha­re­ket, bir ya­tı­rım ol­muş mu­dur? Bi­zim dört se­ne­dir ta­kip et­ti­ği­miz ka­da­rıy­la her­han­gi bir ya­tı­rım ya­pıl­ma­mış­tır. İş­te, ya­tı­rım ya­pıl­ma­ma­sı­nın ne­de­ni, esas ola­rak bu Pro­je­ye inan­ma­mak­ta­dır. Siz, "GAP İda­re­si önem­siz­dir. GAP İda­re­si şim­di­ye ka­dar ne yap­mış­tır?" der­se­niz, ar­dın­dan da -de­di­ğim gi­bi bi­raz ön­ce- bu Pro­je­nin ana un­su­ru olan su­la­ma pro­je­le­ri­ni de öte­le­miş olur­su­nuz.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, ba­kın, bu ül­ke, son al­tı yıl­da, ana­pa­ra ve fa­iz ola­rak top­lam 800 mil­yar do­lar pa­ra öde­miş­tir, an­cak, yi­ne Ur­fa ili sı­nır­la­rı için­de ve bu Pro­je­nin çok önem­li bir par­ça­sı olan Su­ruç Ova­sı'nın su­lan­ma­sı için ge­rek­li olan 700 ku­sür mil­yar­dan da­ha az bir pa­ra­yı, ya­ni, söy­le­di­ğim ra­ka­mın se­kiz yüz­de 1'ini bu­lup da Su­ruç Ova­sı'nı su­la­ma­ya ka­vuş­tu­ra­ma­mış­tır ve­ya şu an­da bi­le -geç­ti­ği­miz yıl­lar­da, son dört yıl­da çok bü­yük olay­la­rın ya­şan­dı­ğı- bin­ler­ce ku­yu­nun ça­lış­tı­ğı Vi­ran­şe­hir ova­la­rı­na su ta­şı­ya­cak olan ana su­la­ma ka­na­lı için ge­rek­li, yak­la­şık 300 mil­yon do­la­rı da bu­la­ma­mış­tır. Ya­ni, şu an­da, Hükûmet -he­nüz geç de­ğil­dir- eğer 300 mil­yon do­la­rı su­la­ma­la­ra ayı­ra­bi­lir­se, şu an­da Har­ran Ova­sı'nda­ki su, 300 mil­yon do­lar kar­şı­lı­ğın­da, ön­ce Vi­ran­şe­hir'e, ar­dın­dan da Kı­zıl­te­pe ova­la­rı­na ka­vu­şa­cak­tır.

Şim­di, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, lüt­fen -dö­ne­mi­mi­zin so­nu­na gel­dik- ta­raf­sız­ca dü­şü­nün, bu­nu dil­len­di­re­mez­si­niz el­bet­te, ama, eli­ni­zi vic­da­nı­nı­za ko­ya­rak bir kez da­ha dü­şü­nün, bu dev­let, dört bu­çuk yıl­da 1,5 mil­yar do­lar bu­la­maz mıy­dı? Ya­ni, sa­de­ce Su­ruç ve Vi­ran­şe­hir Ova­la­rı­nı kas­te­di­yo­rum. Çün­kü, bun­la­rın tek­nik ola­rak su­lan­ma­sı da da­ha ko­lay­dır. Bu Hükûmet dö­ne­min­de, bir za­man­lar he­pi­mi­zin, bu­ra­da bu­lu­nan 550 ki­şi­nin kar­şı çık­tı­ğı ma­kam ara­cı alı­mı­na ve­ya loj­man ya­pı­mı­na aca­ba dört bu­çuk se­ne zar­fın­da ne ka­dar pa­ra git­ti? Yak­la­şık 1,5 mil­yar do­la­rı sa­de­ce Su­ruç ve Vi­ran­şe­hir Ova­la­rı­na ak­ta­ra­bil­miş ol­say­dı­nız, böl­ge­nin de­ğil -ba­kın, bu Pro­je yal­nız böl­ge­nin pro­je­si de­ğil­dir, bu ül­ke­nin pro­je­si­dir- tüm ül­ke­nin ne ka­dar bü­yük eko­no­mik ve sos­yal ya­rar­lar sağ­la­ya­bi­le­ce­ği­ni göz önü­ne ge­ti­re­bi­li­yor mu­su­nuz?

Şim­di "Hay­di kız­lar oku­la" de­di­niz, çok gü­zel bir kam­pan­ya aç­tı­nız. El­bet­te ki, biz­ler de he­pi­miz de bü­tün kız ço­cuk­la­rı­nın, el­bet­te ki er­kek ço­cuk­la­rı­nın da oku­la git­me­si­ni is­ti­yo­ruz. Şim­di so­ru­yo­rum, bu­ra­da çok de­ğer­li Ur­fa mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım da var: Su­ruç il­çe­si­nin 100 kö­yü var, yak­la­şık 100 ta­ne muh­tar­lı­ğı var. Mer­ke­zi söy­le­mi­yo­rum; ki, mer­ke­zi­nin nü­fu­su da 40-50 bi­ne ulaş­mış­tır. Aca­ba ha­be­ri­niz var mı si­zin de­ğer­li ar­ka­daş­lar, Su­ruç il­çe­si­nin köy­le­rin­de ve mer­ke­zin­de ya­şa­yan kız ço­cuk­la­rı ve er­kek ço­cuk­la­rı ne­re­de? Bir ay­dır, bir bu­çuk ay­dır bun­lar yok­lar. Ya Har­ran Ova­sı'nda­lar ya Vi­ran­şe­hir'de ku­yu­lar­da ça­lı­şı­yor­lar, bel­ki de Es­ki­şe­hir'de pan­car­da ça­lı­şı­yor­lar. Ge­çen gün bir ar­ka­da­şım ba­na de­di ki: "Po­lat­lı'nın bir kö­yün­de 500 ta­ne Su­ruç­lu iş­çi var­mış." 500 ai­le de­ğil, 500 ta­ne Su­ruç­lu iş­çi, sa­de­ce bir kö­yün­de.

Şim­di, bu­nun­la mı, hay­di kız­lar oku­la? Şim­di, bu pro­je böy­le bir Pro­je. Biz, bu­nu bu­ra­da de­fa­lar­ca söy­le­dik. Ya­ni, yal­nız ken­di ili­mi söy­le­mi­yo­rum. Be­nim ilim, Ur­fa ili bu Pro­je­nin mer­ke­zi ola­rak ka­bul edil­di­ği için hep ora­dan ör­nek ve­ri­yo­rum. 700 mil­yon do­lar ya­tı­ra­bil­miş ol­say­dı­nız, baş­la­mış ol­say­dı­nız, şim­di bü­tün o kız ço­cuk­la­rı, er­kek ço­cuk­lar hiç ol­maz­sa oku­la gi­de­cek­ti. "Hay­di kız­lar oku­la" kam­pan­ya­nız da bir nok­ta­ya ula­şa­cak­tı, biz de di­ye­cek­tik ki: Bu iş de­mek ki ola­bi­li­yor­muş, bu Hükûmet de ba­zı şey­ler ya­pa­bi­li­yor­muş.

Şim­di, ba­kın, özel­lik­le, Do­ğu ve Gü­ney­do­ğu mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­mın sık sık kar­şı­laş­tık­la­rı bir olay bu. İna­nı­yo­rum ki, GAP böl­ge­si mil­let­ve­kil­le­ri­nin hep­si dört yıl­dır, za­man za­man çok sık te­le­fon­lar al­dı­lar. Ne­re­den al­dı­lar? Ha­bur Sı­nır Ka­pı­sı'nda bek­le­yen kam­yon şo­för­le­rin­den al­dı­lar. "Ka­pı ni­ye ça­lış­mı­yor? Ka­pı ni­ye ağır ça­lı­şı­yor?" On­la­rın ta­bi­riy­le an­la­tı­yo­rum. "Ha­bur Sı­nır Ka­pı­sı'nda­ki kuy­ruk­lar 40-50 ki­lo­met­re­ye ulaş­tı." Her gün arı­yor­lar­dır si­zi mu­hak­kak. Siz de ya il­gi­li ba­ka­na söy­lü­yor­su­nuz, ki, Ha­bur Sı­nır Ka­pı­sı'nın ça­lış­ma­ma­sı­nın ne­den­le­ri; böl­ge­sel ne­den­le­ri var­dır, ka­pı­dan kay­nak­la­nan ne­den­ler var­dır, bir de ge­nel ül­ke po­li­ti­ka­sıy­la il­gi­li se­bep­ler var­dır ve ora­da­ki il­gi­li va­li­yi, Şır­nak Va­li­si­ni ara­ya­rak, ni­ye ka­pı­da­ki bu so­run­la­rın çö­zül­me­di­ği yö­nün­de mu­hak­kak, sa­nı­yo­rum çok kez dev­re­ye gir­miş­si­niz­dir.

Şim­di, Kı­zıl­te­pe'ye ge­le­lim. Kı­zıl­te­pe Ova­sı su­la­na­bil­sey­di de­ğer­li ar­ka­daş­lar, Mar­din ve Şır­nak­lı mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­mız çok iyi bi­lir, Ha­bur Sı­nır Ka­pı­sı'nın re­za­le­ti­ni kim­se çe­ker miy­di? Şim­di, ba­kın, şu an­da 30 ilâ 40 de­re­ce ara­sı ısı var. 30-40 ki­lo­met­re kuy­ruk­ta bek­le­ye­bi­lir mi bir in­san? Ken­di evin­de az çok tar­la­sı­nı su­la­ma imkânı olan bir in­san gi­dip de o ka­pı­da iş­ken­ce­yi çe­ker mi? Bu­ra­dan bir ay­rı iş­ken­ce Türk ta­ra­fın­da, Irak ta­ra­fın­da ay­rı bir iş­ken­ce. Ama, bun­la­rı ya­pa­bil­mek için, be­nim hep söy­le­di­ğim bu pro­jey­le il­gi­li, ön­ce, pro­je­ye inan­mak la­zım. İnan­mı­yor­sa­nız hiç­bir şey ya­pa­maz­sı­nız. As­lın­da ko­nuş­ma­nın da bir an­la­mı yok. İnan­mı­yor­sa­nız da ben as­lın­da kim­se­yi de suç­la­mam.

Şim­di, yıl­lar­dır ka­mu­oyu ko­nu­şur. Ar­tık, ga­ze­te­le­re, ma­ga­zin der­gi­le­ri­ne bi­le geç­me­ye baş­la­dı. "Efen­dim, Har­ran Ova­sı'nda ta­ban su­yu yük­se­li­yor, ço­rak­laş­ma olu­yor. Bu köy­lü za­ten su­la­ma­sı­nı bil­mi­yor. Biz, bun­la­ra bü­tün Tür­ki­ye'nin ver­gi­le­riy­le su gö­tür­dük. Ba­kın, bu ova­yı mah­vet­ti­ler." Ta­bii, bu­nu ben söy­ler­ken, Dev­let Su İş­le­ri uz­man­la­rı A'dan Z'ye prob­le­mi bi­li­yor, on­la­rı ayı­rı­yo­rum bir ta­ra­fa, say­gı du­yu­yo­rum.

Şim­di, bu­nun ne­de­ni, bi­zim, yi­ne Dev­let Su İş­le­ri uz­man­la­rın­dan öğ­ren­di­ği­miz, tar­la içi dre­naj sis­te­mi­dir. Bu pro­je­de yok, da­ha ön­ce kon­ma­mış, siz­den ön­ce de kon­ma­mış. Pe­ki ko­nu­la­bil­me­si için ne ya­pıl­ma­sı la­zım? Bu­na pa­ra ayır­mak la­zım. Köy Hiz­met­le­ri­ni ka­pat­tı­nız. Ben bu­na da bir yer­de say­gı du­yu­yo­rum. Pe­ki, ye­ri­ne ne koy­du­nuz? Şim­di, Har­ran Ova­sı'nda­ki bu dre­naj işi­ni kim ya­pa­cak? Na­sıl ya­pa­cak? Dört bu­çuk se­ne­dir ne yap­tı­nız? Lüt­fen çı­kın de­yin ki, dört bu­çuk se­ne­dir, biz, bu Dev­let Su İş­le­ri­ne bir mad­de ek­le­te­rek, şu böl­ge­sin­de Har­ran Ova­sı'nın, dre­naj baş­lat­tık. Böy­le bir şey de yok. Haa, ye­rel imkânlar­la ya­pıl­sın. Şu an­da, 1,5 mil­yon de­kar­lık yer­de Ur­fa İl Özel İda­re­si­nin gü­cü ye­ter mi ar­ka­daş­lar? Bu­nun ra­kam­la­rı bel­li.

Şim­di, biz, her za­man, "GAP pro­je­si­nin te­me­li su­la­ma­dır." de­dik. Şim­di, bi­raz ön­ce, de­ğer­li ar­ka­da­şım ta­bii çok gü­zel izah et­ti. İn­san kay­nak­lı bir pro­je­dir, ama, su yok­sa ora­da in­san da yok­tur. Su­la­ma ol­maz­sa GAP'tan bah­se­de­mez­si­niz. Do­la­yı­sıy­la, su­la­ma pro­je­le­ri­ne pa­ra ak­ta­rın ki, hiç ol­maz­sa su­la­ma in­şa­atı­na baş­lan­sın ki, böl­ge hal­kı da bir umu­da ka­pıl­sın.

Şim­di, bü­tün ül­ke­den bah­se­di­yo­rum; ba­kın, bü­tün ül­ke­nin pro­je­si­dir di­yo­rum, çün­kü, baş­lan­gıç­ta zan­ne­dil­di ki, iş­te, sa­de­ce böl­ge­ye öz­gü bir pro­je­dir, ama son­ra, bü­tün ül­ke­ye ne ka­dar ya­rar­lı ol­du­ğu or­ta­ya çık­mış­tır. Elek­tri­ği­ni an­lat­mı­yo­rum, ta­rım­sal sa­na­yi ma­mu­lü üre­ti­min­de Tür­ki­ye'ye yap­tı­ğı kat­kı bel­li­dir. Ya­nıl­mı­yor­sam, sa­de­ce Ur­fa ilin­de, Tür­ki­ye'nin ih­ti­ya­cı olan, üret­ti­ği de­ğil ba­kın, ih­ti­ya­cı olan pa­mu­ğun yüz­de 50'si üre­til­mek­te­dir, ama, si­zin Hükûme­ti­niz -ve sa­yın ba­kan­la­rın bu­ra­da ifa­de­le­ri var, ben bu­nu söy­le­mi­yo­rum ken­dim- Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­si'ne bir kal­kın­dır­ma pro­je­si ola­rak bak­tı­lar ve hat­ta Sa­yın Ba­kan -yi­ne za­bıt­lar­da var- GAP pro­je­si­nin gö­rü­şül­dü­ğü bir otu­rum­da, -çün­kü unut­tuk, çok gö­rü­şül­dü- Tür­ki­ye'de­ki bir­çok ilin gay­ri­sa­fi…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

MEH­MET VE­DAT ME­LİK (De­vam­la) - Şah­sım adı­na da söz ta­le­bim var.

BAŞ­KAN - Şah­sı adı­na ta­le­bi­niz var, ben si­ze söz ve­re­yim de, bu ara­da bü­tün GAP böl­ge­sin­de­ki mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­mı­zın söz ta­lep­le­ri var. Bu­yu­run, siz ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız.

MEH­MET VE­DAT ME­LİK (De­vam­la) - De­ğer­li ar­ka­daş­lar, şim­di, Sa­yın Ba­ka­nın ve do­la­yı­sıy­la Hükûme­tin gö­rü­şü bu. Efen­dim, Tür­ki­ye'de­ki bir­çok ilin gay­ri­sa­fi millî ha­sı­la­lar­dan al­dı­ğı pa­yın GAP böl­ge­sin­de­ki il­ler­den da­ha dü­şük ol­du­ğu­nu, do­la­yı­sıy­la, GAP pro­je­si­ne ay­rı­ca­lık ta­nı­na­ma­ya­ca­ğı­nı bu­ra­da de­fa­lar­ca söy­le­di Sa­yın Ba­kan.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye'de­ki bir­çok il­de­ki ya­şam ko­şul­la­rı­nın gü­ney­do­ğu il­le­rin­den da­ha kö­tü ve­ya fark­sız ol­du­ğu­nu, biz, her or­tam­da söy­lü­yo­ruz, çün­kü, bu il­le­ri de ge­zip gö­rü­yo­ruz, bi­li­yo­ruz. Şu an­da ak­lı­ma ge­len kı­sa şey­le­ri söy­lü­yo­rum: Si­nop'un, Çan­kı­rı'nın, Gi­re­sun'un, Ri­ze'nin, Kas­ta­mo­nu'nun, An­tal­ya'nın dağ­lık böl­ge­le­ri ve hat­ta baş­kent An­ka­ra'nın ba­zı il­çe­le­riy­le…

OR­HAN SÜR (Ba­lı­ke­sir) - Ba­lı­ke­sir Dur­sun­bey…

MEH­MET VE­DAT ME­LİK (De­vam­la) - El­bet­te ki Ba­lı­ke­sir Kep­sut da öy­le­dir, onu gör­dü­ğüm için bi­li­yo­rum. Da­ha bir­çok il­de­ki in­san­la­rın ya­şam ko­şul­la­rı gü­ney­do­ğu­da ya­şa­yan­lar­dan fark­lı de­ğil. Biz bu­nu bi­li­yo­ruz, ama, biz di­yo­ruz ki, bu ül­ke, Fı­rat ve Dic­le Ne­hir­le­ri üze­rin­de plan­la­dı­ğı tüm ba­raj ve hid­ro­elek­trik san­tral­le­ri­ni bi­tir­me­li ve yi­ne bu iki ne­hir hav­za­la­rın­da­ki ova­lar su­lan­ma­lı­dır ki, hem böl­ge hal­kı hem de bü­tün ül­ke zen­gin­leş­sin, elek­trik ener­ji­si so­ru­nu as­ga­ri­ye in­sin ve sa­na­yi­si için ge­rek­li ham mad­de üre­til­sin. Fa­kat, bü­tün bu an­lat­tı­ğım ne­den­ler­den ötü­rü, pro­je­ye inan­ma­yan Hükûme­ti­niz dört bu­çuk yıl­dır bu Pro­je­ye ye­ter­li oran­lar­da kay­nak ak­tar­ma­dı­ğı gi­bi, bir de "Tür­ki­ye'yi top­yekûn kal­kın­dı­ra­ca­ğız." id­di­asıy­la 26 adet kal­kın­ma ajan­sı ku­rul­ma­sı için ya­sa çı­kar­dı­nız. GAP il­le­rin­de kur­du­ğu­nuz bu ajans­lar­dan 3 ta­ne böl­ge kal­kın­ma ida­re­si de GAP böl­ge­sin­de ve bun­la­rın da ko­or­di­na­tö­rü söz­de GAP İda­re­si ola­cak, ye­ter ki GAP İda­re­si­nin adı kal­sın. Amaç ne kal­kın­ma ajans­la­rıy­la? Böl­ge­nin kay­nak­la­rıy­la böl­ge kal­kın­sın. Ge­nel büt­çe­den bir şey öde­me imkânı yok­tur bu ül­ke­nin. O hâlde, ye­rel kay­nak­la­rıy­la böl­ge kal­kın­ma­ya ça­lış­sın.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, böl­ge­de za­ten ye­rel kay­nak ol­ma­dı­ğı için bu den­li ge­ri kal­mış­tır. Ur­fa ilin­de elek­tri­fi­kas­yon 1985'te bit­miş­tir. Dev­le­tin ön­cü­lük et­me­di­ği, dev­le­tin ya­pa­ma­dı­ğı ana su­la­ma pro­je­le­ri­ni böl­ge­nin kay­nak­la­rıy­la yap­ma imkânı yok­tur. Fa­kat, ina­na­rak iyi ni­yet­le Pro­je­ye bak­say­dı­nız -bak­say­dı­nız di­yo­rum, çün­kü geç­ti ar­tık, bir da­ha ba­ka­bi­le­ce­ği­ni­ze ma­ale­sef inan­mı­yo­rum- kay­nak da bul­mak ko­lay­dı GAP pro­je­si için, ama, yap­ma­dı­nız.

Ba­kın, şim­di, Ata­türk Ba­ra­jı'ndan yıl­da 450 mil­yon do­la­ra ya­kın elek­trik el­de edi­li­yor. Bu pa­ra­yı iki yıl Su­ruç Ova­sı'na, iki yıl da Vi­ran­şe­hir ve Kı­zıl­te­pe Ova­la­rı­na har­ca­say­dı­nız bu pro­je­de önem­li adım­lar atıl­mış olur­du. Ar­dın­dan da -yal­nız böl­ge­ye har­can­sın de­mi­yo­rum bu pa­ra, biz bu­nu bi­tir­dik­ten son­ra ma­dem GAP pro­je­si bü­tün bu ül­ke­den top­la­nan pa­ra­lar­la ya­pıl­mış­tır, bü­tün ül­ke va­tan­daş­la­rı­nın ver­gi­le­riy­le ya­pıl­mış­tır- Ata­türk Ba­ra­jı'ndan el­de edi­len ge­li­ri bel­li sü­re­ler­le Ka­ra­de­niz'de, İç Ana­do­lu'da ve­ya di­ğer böl­ge­le­ri­miz­de­ki az ge­liş­miş böl­ge­le­re kay­dı­ra­bi­lir­di­niz, ama, böy­le bir şe­yi dü­şün­me­di­niz bi­le.

Ba­kın, böl­ge hal­kı, ya­şa­dık­la­rı top­rak­lar­da­ki ola­nak­lar göz önü­ne alın­dı­ğı za­man, millî ge­lir­den en az pay alan in­san­lar­dır. Hâlen yüz­de 60'ı -Ga­zi­an­tep'i çı­ka­rı­yo­rum- yok­sul­luk sı­nı­rı­nın al­tın­da ya­şa­mak­ta­dır. Ül­ke­miz­de şe­hir­leş­me ora­nı­nın en dü­şük ol­du­ğu il­ler bu böl­ge­de­dir. Eği­tim, sağ­lık, ulaş­tır­ma ve be­le­di­ye hiz­met­le­ri baş­ta ol­mak üze­re bü­tün çağ­daş ola­nak­lar­dan en az ya­rar­la­nan il­ler­dir. Ay­rı­ca, nü­fus ar­tış hı­zı da ba­zı il­ler­de ül­ke or­ta­la­ma­sı­nın yak­la­şık 2 ka­tı­dır. Bun­la­rı da­ha ön­ce söy­le­miş­tim, ama tek­rar et­mek zo­run­da­yım. Ur­fa ilin­de il­köğ­re­tim­de ders­lik ba­şı­na dü­şen öğ­ren­ci sa­yı­sı, il ve il­çe mer­kez­le­rin­de 71 ki­şi­dir. 15 mil­yon­luk İs­tan­bul'da ye­şil kart­lı in­san sa­yı­sı 527 bin iken, Di­yar­ba­kır'da 590 bin, Ur­fa'da ise 550 bin ki­şi ye­şil kart­lı­dır.

Dev­let Plan­la­ma Teş­ki­la­tı­nın ya­yın­la­dı­ğı ra­por­lar­da pro­je kap­sa­mın­da­ki il­ler -Ga­zi­an­tep ha­riç- ge­liş­miş­lik sı­ra­la­ma­sı ba­kı­mın­dan en alt sı­ra­lar­da yer al­mak­ta­dır­lar. 81 il için­de Di­yar­ba­kır 63'ün­cü, Adı­ya­man 65'in­ci, Pro­je­nin mer­ke­zi olan Ur­fa 68'in­ci, Bat­man 70'in­ci, Mar­din 72'nci, Si­irt 73'ün­cü, Şır­nak ise 78'in­ci sı­ra­da yer al­mak­ta­dır.

BAŞ­KAN - Sa­yın Me­lik, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­lar mı­sı­nız efen­dim.

MEH­MET VE­DAT ME­LİK (De­vam­la) - Bi­ti­ri­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, biz bu­ra­dan bir iki ke­re de âci­za­ne de­dik ki, as­lın­da GAP pro­je­siy­le il­gi­li özel bir otu­rum ya­pa­lım, ser­best­çe ko­nu­şa­lım, za­man sı­nır­la­ma­sı ol­ma­sın. Ama, ma­ale­sef, söy­le­ye­cek çok şey ol­ma­sı­na rağ­men ko­nuş­ma­mı to­par­la­mak zo­run­da­yım.

Şim­di, ba­kın, SSPI di­ye bir has­ta­lık var. Bü­tün Tür­ki­ye'de var. Ama, en çok ne­re­de var? Ur­fa ilin­de var. Ben dok­tor de­ği­lim, ama bu ko­nu­da yap­tı­ğım araş­tır­ma­lar so­nu­cun­da bu­nun kı­za­mık vi­rü­sün­den kay­nak­lan­dı­ğı or­ta­ya çı­kı­yor ve bu, bir ço­cu­ğa bu­laş­tı­ğı za­man be­yin sis­te­mi­ni ta­ma­men tah­rip edi­yor, so­nu­cu da ölüm. Şu an­da Ur­fa ilin­de bu has­ta­lık­tan ya­tan, ya­ta­lak olan 200 has­ta var. Şim­di, se­bep ne? Sağ­lık Ba­kan­lı­ğı der ki: "Böl­ge hal­kı aşı yap­tır­mı­yor. Aşı yap­tır­ma­dı­ğı için, kı­za­mık aşı­sı; son­ra da bu vi­rüs ge­li­yor, on­la­rı bu hâle so­ku­yor." Böl­ge hal­kı­nın bir kıs­mı ne di­yor? "Aşı bo­zuk­tur, ben yap­tır­mam." di­yor. Şim­di, biz bu­nu bi­raz araş­tır­dık. Şim­di, Ur­fa için söy­lü­yo­rum. Ur­fa ilin­de son on yıl­dır en çok elek­trik ke­si­len il­çe Vi­ran­şe­hir il­çe­si, ba­zen gün­de on sa­at, on iki sa­at elek­trik ke­si­li­yor. Şim­di, bu aşı­nın bel­li bir so­ğuk­luk­ta ko­run­ma­sı la­zım. Siz o so­ğuk­lu­ğu sağ­la­ya­maz­sa­nız aşı bo­zu­lur. O bo­zuk aşı­yı o ço­cu­ğa şı­rın­ga et­ti­ği­niz za­man so­nuç bu. Ben, bu­nu ke­sin id­dia et­mi­yo­rum, ama, bu, bu yön­de şüp­he­le­ri­mi…

EYÜP AYAR (Ko­ca­eli) - Ye­di se­ne ön­ce ol­muş. Ye­di se­ne ön­ce­ki hikâye!

MEH­MET VE­DAT ME­LİK (De­vam­la) - Hükûmet­si­niz…

BAŞ­KAN - Say­gı­de­ğer ar­ka­daş­la­rım… Sa­yın Me­lik…

MEH­MET VE­DAT ME­LİK (De­vam­la) - Hikâye de­ğil­dir.

BAŞ­KAN - Sa­yın Me­lik, sağ­lık so­run­la­rı­nı bu­ra­da çö­ze­me­yiz. Ben, şu­nu söy­lü­yo­rum: Ba­kar­sa­nız ek­ra­na, ar­ka­daş­la­rı­nız da gö­rü­yor, ben, son ya­sa­ma dö­ne­mi içe­ri­sin­de­ki en çok mü­sa­ma­ha et­ti­ğim ar­ka­daş siz ol­du­ğu­nuz için… Böy­le bir mü­sa­ma­ha gös­ter­me­dim. Ko­nuş­ma­nı­zı to­par­la­ma­nı­zı is­tir­ham ede­ce­ğim. Lüt­fen…

MEH­MET VE­DAT ME­LİK (De­vam­la) - Çok te­şek­kür edi­yo­rum. Bu mü­sa­ma­ha­nı­zı şey yap­ma­ya­ca­ğım.

BAŞ­KAN - Bun­dan son­ra­ki şey­ler­de gru­bu­nuz adı­na ko­nu­şa­bi­lir­si­niz.

MEH­MET VE­DAT ME­LİK (De­vam­la) - De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu ya­sa tek­li­fi, çok de­ğer­li ar­ka­da­şım, de­ğer­li hem­şeh­rim ta­ra­fın­dan ha­zır­lan­mış va­zi­yet­te­dir. Biz, bu ya­sa­ya kar­şı de­ği­liz, an­cak, bu ya­sa­nın 1'in­ci mad­de­sin­de sü­re­nin yir­mi üç yı­la ka­dar uza­tıl­ma­sı is­te­ni­yor. Hâlbu­ki, de­ğer­li ar­ka­da­şı­mı­zın ha­zır­la­dı­ğı ge­nel ge­rek­çe­de pro­je­nin bi­ti­mi­ne ka­dar uza­tıl­ma­sı is­te­ni­yor.

Ben, şim­di, si­ze öne­ri­yo­rum: Ge­lin, bu GAP İda­re­si­nin gö­rev sü­re­si­ni 1989'dan baş­la­mak üze­re yir­mi üç yıl de­ğil de -ya­ni 2012 yı­lı­na ka­dar de­ğil de- ar­ka­da­şı­mı­zın ver­di­ği gi­bi, pro­je­nin bi­ti­mi­ne ka­dar uza­ta­lım.

Be­ni din­le­di­ği­niz için ve ba­na mü­sa­ma­ha gös­ter­di­ği­niz için Sa­yın Baş­kan si­zi ve yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gı­la­rım­la se­lam­lı­yo­rum. (Al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim.

Ta­sa­rı­nın tü­mü üze­rin­de şah­sı adı­na Di­yar­ba­kır Mil­let­ve­ki­li Meh­met Feh­mi Uya­nık. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

MEH­MET FEH­Mİ UYA­NIK (Di­yar­ba­kır) - Sa­yın Baş­kan, çok de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; GAP İda­re­si­nin gö­rev sü­re­si­nin bir kez da­ha uza­tıl­ma­sı için ha­zır­la­nan ka­nun ta­sa­rı­sı üze­rin­de ko­nuş­mak üze­re söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

GAP İda­re­si 1989 yı­lın­da 388 sa­yı­lı Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me'yle on beş yıl­lık bir sü­re için ku­rul­muş­tur. Bu sü­re­nin bit­me­si üze­ri­ne, 4 Ka­sım 2004 ta­rih ve 5254 sa­yı­lı Ka­nun'la, GAP'ın gö­rev sü­re­si­nin Ka­sım 2007'ye ka­dar üç yıl da­ha uza­tıl­ma­sı ka­rar­laş­tı­rıl­mış­tır. Bu­na ek ola­rak Kal­kın­ma Ajans­la­rı ku­ru­lu­şu, ko­or­di­nas­yo­nu ve işin yü­rü­tü­mü ba­kı­mın­dan 5449 sa­yı­lı Ka­nun'la GAP İda­re­si­ne bağ­lan­mış­tır.

GAP kap­sa­mın­da 22 ba­raj ve 19 hid­ro­elek­trik san­tra­liy­le su­la­ma şe­be­ke­le­ri­nin ya­pıl­ma­sı he­def­len­miş­tir. GAP te­sis­le­ri­nin ta­mam­lan­ma­sıy­la 1,8 mil­yon hek­tar ara­zi su­la­ma­ya açı­la­cak ve yıl­da 27 mil­yar ki­lo­vat sa­at hid­ro­elek­trik ener­ji üre­ti­mi ya­pı­la­cak­tır.

Ben, ra­kam­la­ra bo­ğa­rak si­zi bık­kın­lık nok­ta­sı­na ge­tir­mek­ten zi­ya­de, GAP'ın böl­ge­si­ne ge­ti­re­ce­ği sos­yo­eko­no­mik ve sos­yo­kül­tü­rel du­rum­dan bah­set­mek is­ti­yo­rum. Bu­gü­ne ka­dar hep ku­ru ra­kam­lar­dan bah­se­dil­miş ve fa­kat bu de­va­sa te­si­sin böl­ge­ye ge­ti­re­ce­ği de­ği­şim­den ge­rek­ti­ği ka­dar bah­se­dil­me­miş­tir.

GAP pro­je­si­nin ön­gör­dü­ğü in­şa­atın bit­me­siy­le, he­men he­men her sek­tör­le il­gi­li ol­mak üze­re ge­ti­ri­le­cek alt­ya­pı ya­tı­rım­la­rı, böl­ge­nin sos­yo­eko­no­mik ve sos­yo­kül­tü­rel gös­ter­ge­le­ri­ni ül­ke or­ta­la­ma­la­rı se­vi­ye­si­ne ge­ti­re­cek­tir. Bu de­va­sa te­sis, her ül­ke­nin ana der­di ol­du­ğu gi­bi Tür­ki­ye'mi­zin de te­mel dert­le­rin­den bi­ri olan is­tih­dam ka­pı­sı­nı çok bü­yük bir öl­çü­de aça­cak ve yak­la­şık ola­rak 3,5 mil­yon ile 4 mil­yon ci­va­rın­da ki­şi­yi is­tih­dam ede­bil­me imkânı­nı sağ­la­ya­cak­tır. Bu iti­bar­la, ha­yat stan­dar­dı iç açı­cı ve se­vin­di­ri­ci bir du­ru­ma ge­ti­ri­le­bi­le­cek­tir.

Bu du­rum­da, alt­ya­pı ol­sun, de­ği­şik sek­tör­ler­de ku­ru­la­cak ham mad­de­ler, ya­rı ma­mul ve ma­mul mad­de­ler için ku­ru­la­cak te­sis­ler ol­sun böl­ge­ye çok bü­yük bir is­tih­dam imkânı sağ­la­ya­cak­tır. Bu sa­ye­de, böl­ge in­sa­nı­nın ça­lış­mak için baş­ka böl­ge­le­re göç et­me­si ön­len­miş ola­cak ve göç edi­len böl­ge­ler­de alt­ya­pı ye­ter­siz­li­ği do­la­yı­sıy­la sı­kın­tı­dan kur­tul­mak imkânı ha­sıl ola­cak­tır.

So­nuç ola­rak, bir­ta­kım araş­tır­ma­la­ra ko­lay­lık ge­tir­mek su­re­tiy­le, böl­ge­nin de­mog­ra­fik du­ru­mu da flu du­rum­dan kur­tul­mak su­re­tiy­le net­li­ğe ka­vu­şa­cak ve is­tik­rar­lı bir dö­nem baş­la­ya­cak­tır. Her ne ka­dar GAP pro­je­si di­rekt ola­rak Gü­ney­do­ğu Böl­ge­si'ni il­gi­len­di­ri­yor gö­rü­nü­yor ise de en­di­rekt ola­rak bü­tün Tür­ki­ye'yi il­gi­len­di­ren bir pro­je­dir. Hid­ro­elek­trik san­tral­le­ri, su­la­ma şe­be­ke­le­ri, is­tih­da­mı, böl­ge­le­re göç eden ve çar­pık kent­leş­me­yi ön­le­me­siy­le bu ka­dar önem­li olan ve bü­tün Tür­ki­ye'nin yü­zü­nü gül­dü­re­cek olan bu de­va­sa te­si­sin hid­ro­elek­trik san­tral­le­ri­nin ço­ğu ta­mam­lan­ma­sı­na rağ­men, su­la­ma te­sis­le­ri bu­gü­ne ka­dar ma­ale­sef ta­mam­lan­ma­mış­tır. El­bet­te, bu­ra­da in­sa­nı­mı­zı ka­ran­lık­ta bı­rak­ma­mak için ön­ce­lik elek­trik san­tral­le­ri­ne ve­ril­miş­tir, ama, ge­ti­re­ce­ği sos­yo­eko­no­mik ve sos­yo­kül­tü­rel fay­da­la­rı sa­yıl­ma­ya­cak ka­dar çok ol­ma­sı­na rağ­men, ma­ale­sef, GAP'ın su­la­ma ya­tı­rım­la­rı­nın fi­zi­ki ger­çek­leş­me­si, bu­gü­ne ka­dar an­cak yüz­de 15 ci­va­rın­da ol­muş­tur. İs­tih­dam­sız­lı­ğın ağır at­mos­fe­rin­den kur­tul­mak is­ti­yor­sak, bun­dan son­ra su­la­ma te­sis­le­ri­ne cid­di an­lam­da ağır­lık ver­me­miz ge­rek­mek­te­dir.

Çok de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, GAP'ta hid­ro­elek­trik san­tral­le­ri­nin ya­nı sı­ra su­la­ma te­sis­le­rin­den bah­se­der­ken, ti­pik ör­nek ola­rak Bat­man Ba­ra­jı Hid­ro­elek­trik San­tra­li bit­me­si­ne rağ­men ve fa­ali­ye­te geç­me­si­ne rağ­men, bu­gü­ne ka­dar ge­rek Bat­man Neh­ri'nin do­ğu­su ol­sun ve ge­rek­se Bat­man Neh­ri'nin ba­tı­sı ol­sun, ora­da­ki su­la­ma te­sis­le­ri bu­gü­ne ka­dar ta­mam­lan­ma­mış­tır, hat­ta -çok ra­hat­lık­la di­ye­bi­li­yo­rum gez­di­ği­miz gör­dü­ğüm yer­ler ol­du­ğu için- dur­ma nok­ta­sı­na ka­dar ma­ale­sef gel­miş­tir.

Ay­rı­ca, be­nim se­çim böl­gem olan Sil­van Pro­je­si'nden de söz et­me­den ge­çe­me­ye­ce­ğim. Sil­van Pro­je­si iri­li ufak­lı ye­di ba­raj­dan iba­ret­tir. Bu ba­raj­lar su­la­ma amaç­lı­dır. Su­la­ma te­sis­le­ri bil­gi­sa­yar ku­man­da­lı ola­cak ve dam­la­ma su­re­tiy­le ara­zi­ler su­la­na­cak­tır. Bu ba­kım­dan, aza­mi de­re­ce­de, su kay­bı ön­le­ne­cek, za­man kay­bı as­ga­ri­ye in­di­ril­miş ola­cak ve ve­rim mak­si­mum de­re­ce­ye yük­sel­ti­le­cek­tir. Bu pro­je­ye bir il­çe­nin adı ve­ril­mek­le be­ra­ber, çok ge­niş bir ala­nı kap­sa­mak­ta­dır. Ge­niş­li­ği iti­ba­rıy­la, Bat­man Neh­ri'nin ba­tı­sın­dan baş­la­yıp Dic­le Neh­ri'nin do­ğu­su­na ka­dar uzan­mak­ta­dır. Uzun­lu­ğu iti­ba­rıy­la, bü­tün Sil­van Ova­sı'nı içi­ne alıp ku­zey­den gü­ne­ye doğ­ru Bis­mil il­çe­si­nin ova­sı­nın sı­nır­la­rı­nı aşa­rak Mid­yat, Sa­vur ve İdil il­çe­le­ri­nin sı­nır­la­rı­na ka­dar da­yan­mak­ta­dır.

Bu mo­dern su­la­ma te­si­si­nin pro­je­si iha­le edil­di­ği ve as­kı­da kal­ma sü­re­si bit­ti­ği hâlde, her­han­gi bir ak­ti­vi­te­ye ka­vuş­tu­ru­la­ma­mış­tır ve bek­le­me­de tu­tul­mak­ta­dır. Bek­le­me­de tu­tul­ma­sı­nın ge­rek­çe­si öde­nek­siz­lik ise baş­ka fi­nans al­ter­na­tif­le­ri araş­tı­rıl­ma­lı­dır, kay­nak bu­lun­ma­lı­dır. Bu pro­je ta­mam­lan­dı­ğı tak­dir­de, bu ova­lar­da ya­şa­yan in­san­la­rın yüz­de 80'i için is­tih­dam ka­pı­sı­nın açı­la­ca­ğı­na ra­hat­lık­la ina­nı­yo­rum.

GAP pro­je­si, yal­nız hid­ro­elek­trik san­tral­le­ri ile su­la­ma şe­be­ke­le­ri­nin in­şa­sı ve ya­pı­mın­dan iba­ret de­ğil­dir. GAP böl­ge­si­nin ara­zi­le­ri­nin ço­ğun­lu­ğu taş­lık ara­zi­dir. Bu taş­lık ara­zi­nin taş­tan te­miz­len­me­si son de­re­ce bü­yük önem arz et­mek­te­dir. Bu­ra­da, ran­dı­man ve ka­li­te, göz önün­de bu­lun­du­rul­ma­sı ve unu­tul­ma­ma­sı ge­re­ken bir du­rum­dur. Bu ara­zi mik­ta­rı, top­lam ola­rak 266 bin hek­tar­dır. Bu­nun yüz­de 60'ı Ur­fa ili sı­nır­la­rı için­de­dir.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız efen­dim.

MEH­MET FEH­Mİ UYA­NIK (De­vam­la) - Ge­ri­ye ka­lan yüz­de 40'ı, Di­yar­ba­kır ve di­ğer il­le­rin sı­nır­la­rı için­de­dir. Bu taş­lı ara­zi­nin taş­tan te­miz­len­me­siy­le ve GAP'ın di­ğer su­la­na­bi­lir ara­zi­le­riy­le top­lam ola­rak 1,8 mil­yon hek­tar­lık ara­zi su­la­ma­ya açıl­mış ola­cak­tır.

Se­çim böl­gem olan Di­yar­ba­kır ilin­de, Dic­le Neh­ri'nin do­ğu­su taş­lık bir ara­zi de­ğil­dir, ama, Dic­le Neh­ri'nin ba­tı­sı ta­ma­mıy­la taş­lık­tır. Bu taş­lık ara­zi Di­yar­ba­kır-Er­ga­ni is­ti­ka­me­tin­den Elâzığ'a ka­dar uzan­mak­ta­dır. Ay­rı­ca, Di­yar­ba­kır-Si­ve­rek is­ti­ka­me­tin­de de Ur­fa sı­nır­la­rı­na ka­dar ulaş­mak­ta­dır. Bu ka­dar bü­yük bir sa­ha­yı kap­la­yan taş­lık ara­zi taş­tan te­miz­len­di­ği tak­dir­de, ina­nı­yo­rum ki, bu taş­tan te­miz­len­miş sa­ha ikin­ci bir Çu­ku­ro­va ola­cak ve bu­ra­sı bir be­re­ket tar­la­sı hâli­ne ge­ti­ri­le­cek­tir. Bu taş­tan te­miz­le­nen ara­zi­nin şu an­da mar­ka­laş­mış bir adı yok­tur. Bu ara­zi taş­tan te­miz­len­di­ği tak­dir­de, "Çu­ku­ro­va" adıy­la mar­ka­laş­mış olan ara­zi gi­bi bu­ra­ya da "Be­re­ket Ova­sı" adı ve­ri­le­rek mar­ka­laş­mış ola­cak­tır. Bu mar­ka­laş­ma­nın isim ba­ba­sı ol­ma­yı, eri­şil­me­si müm­kün olan bir he­def ola­rak gö­rü­yo­rum ve bu bah­ti­yar­lı­ğı hu­zur­la­rı­nız­da duy­mak is­ti­yo­rum.

Ay­rı­ca, GAP böl­ge­sin­de bu­gü­ne ka­dar ya­pıl­mış olan ve bun­dan son­ra ya­pı­la­cak olan hid­ro­elek­trik san­tral­la­rı, su­la­ma şe­be­ke­le­riy­le, taş­lık ara­zi­nin taş­tan te­miz­len­me­si­nin ya­nı sı­ra GAP böl­ge­sin­de­ki ba­raj­lar gü­ney­do­ğu­da ba­lık­çı­lı­ğın ge­liş­me­si için çok bü­yük bir po­tan­si­ye­le sa­hip­tir. Gü­ney­do­ğu­da ba­lık etiy­le bes­len­me kül­tü­rü he­nüz is­te­ni­len se­vi­ye­de ge­liş­me­miş­tir, ama, gü­ney­do­ğu­da ya­şa­yan in­san­la­rı­mız ya­vaş bir tem­poy­la da ol­sa ba­lık ye­me kül­tü­rü­ne alış­mak­ta­dır. He­pi­mi­zin bil­di­ği gi­bi, ka­ra­su­la­rın­da ye­ti­şen ba­lık çe­şit­le­ri­nin be­yaz et­le­ri kır­mı­zı ete gö­re da­ha ucuz ve da­ha sağ­lık­lı­dır. Ay­nı za­man­da, ta­vuk etin­de ol­du­ğu gi­bi, be­yaz ba­lık eti ye­me kül­tü­rü hal­kı­mız ara­sın­da yer­leş­tik­çe et pi­ya­sa­sı da den­ge­len­miş ola­cak­tır, et fi­yat­la­rı­nın as­tro­no­mik ra­kam­la­ra ulaş­ma­sı ön­len­miş ola­cak­tır. Bu, de­ği­şim ve dö­nü­şüm olur. Bu, eko­no­mik ta­sar­ruf olur. Bu, in­san­la­rın ce­bi­nin bir ne­vi gö­rül­me­yen fi­nans kay­na­ğı olur. Bu, da­ha ka­li­te­li ve da­ha sağ­lık­lı bir nes­lin ye­tiş­me­si de­mek olur.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, yal­nız GAP ko­nu­sun­da de­ğil, bü­tün Tür­ki­ye'de sos­yo­eko­no­mik ve sos­yo­kül­tü­rel alan­lar­da, he­pi­mi­zin bil­di­ği gi­bi, rah­met­li Ad­nan Men­de­res'in çok bü­yük emek­le­ri ol­muş­tur. Tür­ki­ye'de ya­pı­lan­la­rı ka­dir­şi­nas­lık­la de­ğer­len­dir­mek icap eder­se, rah­met­li Men­de­res'in adı­nı bü­tün Ana­do­lu sat­hı­na yaz­mak ge­re­kir. Tür­ki­ye ka­pa­lı bir ev eko­no­mi­si ha­ya­tı ya­şar­ken, Tür­ki­ye'yi dı­şa aç­mış, dev­let­ler ara­sı dip­lo­ma­si­yi di­na­mik bir hâle ge­tir­miş­tir ve bu­nun so­nu­cu ola­rak da hiç kim­se ümit et­me­di­ği hâlde, her in­sa­nı­mı­zın son de­re­ce kö­tüm­ser ol­du­ğu bir sı­ra­da Tür­ki­ye'yi NA­TO'ya sok­ma­ya mu­vaf­fak ol­du­ğu gi­bi, kom­şu­la­rı­mız­la Bağ­dat Pak­tı'nı kur­muş, bu­na ila­ve­ten, Ba­tı'da da kom­şu­muz olan ül­ke­ler­le Bal­kan Pak­tı'nı kur­muş ve ay­nı za­man­da, Lon­dra ve Zü­rih An­laş­ma­la­rıy­la Tür­ki­ye'nin Kıb­rıs ko­nu­sun­da ne ka­dar hak­lı ol­du­ğu­nu açık se­çik ola­rak is­pat et­miş­tir. Son­ra, rah­met­li Özal gel­miş­tir; rah­met­li Men­de­res'in bı­rak­tı­ğı yer­den baş­la­mış, fi­zi­ki alt­ya­pı­nın ta­mam­lan­ma­sı­na de­vam et­miş, Tür­ki­ye'yi ta­ma­mıy­la dün­ya­ya aç­mış, ya­tı­rım­la­ra aza­mi ko­lay­lı­ğı ge­tir­miş ve her tür­lü kır­ta­si­ye­ci­li­ğe son ver­miş­tir. Ay­rı­ca, de­mok­ra­tik alt­ya­pı­yı ge­ti­re­rek Tür­ki­ye'ye çağ at­lat­mış­tır. Türk Ce­za Ka­nu­nu'nun 141 ve 142'nci mad­de­le­ri ile 163'ün­cü mad­de­le­ri­ni kal­dır­mak su­re­tiy­le…

BAŞ­KAN - Sa­yın Uya­nık, bu ko­nuy­la il­gi­li ola­rak to­par­lar­sa­nız, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­lar­sa­nız…

MEH­MET FEH­Mİ UYA­NIK (De­vam­la) - Ben, mü­sa­ade eder­se­niz Sa­yın Baş­ka­nım, alt­ya­pı­dan bah­se­di­yo­rum.

BAŞ­KAN - 141-142'den fi­lan bah­se­din­ce, ben, onun için ikaz et­mek du­ru­mun­da ol­dum.

MEH­MET FEH­Mİ UYA­NIK (De­vam­la) - Ta­mam efen­dim, pe­ki.

BAŞ­KAN - Bu­yu­run de­vam edin kal­dı­ğı­nız yer­den efen­dim.

MEH­MET FEH­Mİ UYA­NIK (De­vam­la) - Şim­di, sı­ra, dev­let ada­mı­mız ve Baş­ba­ka­nı­mız Re­cep Tay­yip Er­do­ğan'da. Yo­ku­şu çık­ma­ya ça­lı­şan Tür­ki­ye'yi yo­kuş­tan kur­tar­mış ve düz­lü­ğe çı­kar­mış­tır. İş­te, eko­no­mik gös­ter­ge­ler or­ta­da­dır. Han­gi eko­no­mik gös­ter­ge­nin dün­den iyi ol­ma­dı­ğı­nı söy­le­ye­bi­li­riz? Bu gös­ter­ge­le­ri bil­di­ği­niz için tek tek sı­ra­la­ma­ya lü­zum yok­tur. Ama, ger­çek şu­dur ki, şu an­da­ki eko­no­mik gös­ter­ge­ler cum­hu­ri­yet ta­ri­hi­mi­zin en iyi gös­ter­ge­le­ri­dir. Tür­ki­ye'nin şu an­da iç­te ve dış­ta ver­di­ği gö­rü­nüm sağ­du­yu sa­hi­bi in­san­la­ra gü­ven ver­mek­te­dir. Ba­zen su­ni ger­gin­lik­ler­le mev­cut po­zi­tif gös­ter­ge­ler oy­na­tıl­mak is­te­ne­bi­lir. Bu­na rağ­men, id­dia edi­yo­rum ki, hiç kim­se bu po­zi­tif gös­ter­ge­le­ri aşa­ğı­ya doğ­ru, ne­ga­ti­fe doğ­ru çek­me­ye mu­vaf­fak ola­ma­ya­cak­tır.

Sü­rem bit­tiy­se Sa­yın Baş­ka­nım… Çün­kü, uza­ya­cak bu.

BAŞ­KAN - Şu an­da ye­din­ci da­ki­ka­nı­zı ko­nu­şu­yor­su­nuz ek sü­re ola­rak. Bu­yu­run.

MEH­MET FEH­Mİ UYA­NIK (De­vam­la) - Pe­ki.

Çok de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, sü­rem dol­du­ğu için bu­ra­da ko­nuş­ma­ma son ve­ri­yo­rum. He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim du­yar­lı­lı­ğı­nız için, ne­za­ke­ti­niz için.

Şah­sı adı­na, Şan­lı­ur­fa Mil­let­ve­ki­li Ali Mü­fit Yet­kin.

Bu­yu­run Sa­yın Yet­kin. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

A. MÜ­FİT YET­KİN (Şan­lı­ur­fa) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; 388 Sa­yı­lı Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si Teş­ki­la­tı­nın Ku­ru­luş ve Gö­rev­le­ri Hak­kın­da Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me­de De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da şah­sım adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Hükûme­ti­mi­z al­dı­ğı ka­rar­la­rı ka­rar­lı­lık­la bir bir uy­gu­la­ma­ya sok­mak­ta ve ye­rel yö­ne­tim po­tan­si­yel­le­ri bir­le­şe­rek ül­ke­nin kal­kın­ma­sı­nın lo­ko­mo­tif hâli­ne gel­me­si sağ­lan­ma­ya ça­lı­şıl­mak­ta­dır. GAP İda­re­si, fark­lı ku­rum­sal ya­pı­sı ve ça­lış­ma dü­ze­niy­le 1989 yı­lın­dan be­ri böl­ge­ye hiz­met et­mek­te­dir. Ana gö­re­vi ko­or­di­nas­yon olan bu ida­re, ça­lış­ma­la­rı­nı 388 sa­yı­lı Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me ile yü­rüt­mek­te­dir. Bu­gün gö­rüş­tü­ğü­müz ta­sa­rı da, ka­rar­na­me­nin 1'in­ci mad­de­sin­de yer alan "hük­mi şah­si­ye­ti ha­iz ve 18 yıl" iba­re­si "tü­zel ki­şi­li­ğe sa­hip ve 23 yıl" şek­lin­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir. Bun­da, za­ten, mu­ha­le­fe­tin de ona­yı var, bu­ra­da her­han­gi bir so­run yok.

2'nci mad­de­de, ko­nu­lan ek mad­de­de, "GAP Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si Baş­kan­lı­ğı, millî sa­vun­ma ve millî gü­ven­li­ğe iliş­kin hu­sus­lar sak­lı kal­mak kay­dıy­la gö­rev­le­riy­le il­gi­li ola­rak ge­rek­li gör­dü­ğü bil­gi­le­ri bü­tün ka­mu ku­rum ve ku­ru­luş­la­rın­dan ve di­ğer ger­çek ve tü­zel ki­şi­ler­den doğ­ru­dan is­te­me­ye yet­ki­li­dir. Ken­di­le­rin­den bil­gi is­te­nen bü­tün ka­mu ku­rum ve ku­ru­luş­la­rı ile di­ğer ger­çek ve tü­zel ki­şi­ler bu bil­gi­le­ri za­ma­nın­da ver­mek­le yü­küm­lü­dür.

Bu şe­kil­de el­de edi­len bil­gi­ler­den ti­ca­ri sır ni­te­li­ğin­de olan­la­rın giz­li­li­ği­ne uyu­lur." şar­tı ge­ti­ril­mek­te­dir.

Ay­rı­ca, Av­ru­pa Bir­li­ği­ne uyum çer­çe­ve­sin­de böl­ge­sel kal­kın­ma­nın ger­çek­leş­ti­ril­me­si, böl­ge kay­nak­la­rı­nın et­kin ve ve­rim­li kul­la­nı­mı­nın sağ­lan­ma­sı ama­cıy­la 5449 sa­yı­lı Kal­kın­ma Ajans­la­rı­nın Ku­ru­lu­şu Ko­or­di­nas­yo­nu ve Gö­rev­le­ri Hak­kın­da Ka­nun ile ül­ke ge­ne­lin­de yir­mi al­tı böl­ge kal­kın­ma ajan­sı ku­rul­muş ve anı­lan ka­nun­la Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­si'ne ku­ru­la­cak olan üç ajan­sın ko­or­di­nas­yon gö­re­vi GAP Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si Baş­kan­lı­ğı­na ve­ril­miş­tir. Do­la­yı­sıy­la, GAP İda­re­si­nin var­lı­ğı kal­kın­ma ajans­la­rı­nın ge­çiş ve uyum sü­re­ci­ni olum­lu bir şe­kil­de et­ki­le­ye­cek­tir.

Ka­nun tek­li­fi ve ge­rek­çe­si in­ce­len­di­ğin­de, GAP Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si­nin gö­rev sü­re­si­nin Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si'nin bi­ti­ril­me­si­ne ka­dar de­vam et­me­si ve GAP Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si­nin ken­di­si­ne ve­ri­len gö­rev­ler kap­sa­mın­da ya­pa­ca­ğı iş ve iş­lem­ler sı­ra­sın­da ih­ti­yaç du­ya­ca­ğı bil­gi ve bel­ge­ye ko­lay­lık­la ula­şıl­ma­sı­nın sağ­lan­ma­sı amaç­lan­mak­ta­dır. Ay­nı za­man­da, Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si, ulus­la­ra­ra­sı plat­form­lar­da da su­ya da­ya­lı bir kal­kın­ma pro­je­si ola­rak ben­zer­le­ri ara­sın­da ör­nek gös­te­ril­mek­te ve özel­lik­le sür­dü­rü­le­bi­lir in­sa­ni ge­liş­me­ye yö­ne­lik uy­gu­la­ma­la­rıy­la ön pla­na çık­mak­ta­dır.

GAP, cum­hu­ri­yet ta­ri­hi­mi­zin, uy­gu­la­ma­ya alı­nan en bü­yük ve en yük­sek ma­li­yet­li bir pro­je­si­dir. Pro­je böl­ge­si olan ve do­kuz ili­mi­zi kap­sa­yan, ül­ke­nin nü­fus ve alan ola­rak yüz­de 10'unu oluş­tu­ran ge­niş bir coğ­ra­fi ya­pı­ya sa­hip­tir. GAP'ın te­mel he­de­fi, böl­ge­sel kal­kın­ma­nın sağ­lan­ma­sı, böl­ge­ler ara­sı fark­lı­lık­la­rın gi­de­ril­me­si, böl­ge­de eko­no­mik ve sos­yal ko­şul­la­rın ge­liş­ti­ri­le­rek yö­re hal­kı­nın re­fah dü­ze­yi­nin ve ya­şam stan­dar­dı­nın yük­sel­til­me­si­dir.

GAP böl­ge­si­nin ara­zi var­lı­ğı 7,5 mil­yon hek­tar olup, bu ala­nı­nın yak­la­şık 3,1 mil­yon hek­ta­rı ta­rı­ma el­ve­riş­li alan­dır. Böl­ge ara­zi var­lı­ğı, ül­ke­miz ara­zi var­lı­ğı­nın yüz­de 9,6'sı­nı ve su kay­nak­la­rı açı­sın­dan Tür­ki­ye top­lam su po­tan­si­ye­li­nin yüz­de 28 gi­bi çok önem­li bir bö­lü­mü­nü oluş­tur­mak­ta­dır. Ül­ke­mi­zin eko­no­mik ola­rak su­la­na­bi­lir ta­rım ala­nı 8,5 mil­yon hek­tar olup, bu mik­ta­rın yak­la­şık yüz­de 20'si olan 1,82 mil­yon hek­tar GAP pro­je­si çer­çe­ve­sin­de su­lu ta­rı­ma açı­la­cak­tır. Böl­ge­de ge­ri­ye ka­lan 1,4 mil­yon hek­tar ara­zi­de ku­ru ta­rım ya­pı­la­cak­tır.

Su­la­ma tek­nik­le­rin­de­ki ye­ni ge­liş­me­le­re gö­re, Tür­ki­ye, bu­gün 8,5 mil­yon hek­ta­rın üs­tün­de ara­zi­yi su­lu ta­rı­ma aça­bi­lir. Bu­ra­da önem­li bir ko­nu, bi­raz ev­vel ar­ka­da­şı­mı­zın da bah­set­ti­ği gi­bi, Ur­fa'da­ki GAP böl­ge­sin­de top­rak­lar­da bir dre­naj prob­le­mi ve ço­rak­laş­ma ol­du­ğun­dan bah­se­dil­di. Bu doğ­ru­dur. Biz, bu­nun ön­len­me­si için, ge­çen yı­lın so­nun­da, Köy Hiz­met­le­ri­nin lağ­ve­dil­me­sin­den son­ra, bu işi özel ida­re­nin üst­le­ne­ce­ği­ni ve bu özel ida­re­nin de bu dre­naj işi­ni ya­pa­ma­ya­ca­ğı­nı bil­di­ği­miz için, bu­na, ye­ni bir ka­nun­la, bu top­lu­laş­tır­ma ve dre­naj iş­lem­le­ri DSİ'ye ak­ta­rıl­dı, fa­kat bu­ra­ya, se­ne so­nu ol­du­ğun­dan do­la­yı, her­han­gi öde­nek ay­rı­la­ma­dı­ğı için bu yıl ça­lış­ma­lar ya­pı­lı­yor ve dre­naj iş­lem­le­ri bu şe­kil­de ya­pı­la­cak ve DSİ ta­ra­fın­dan ya­pı­la­cak.

Yal­nız, so­ru­nu çöz­mü­yor dre­naj me­se­le­si, ay­nı za­man­da bu­nun ya­nın­da su­la­ma tek­nik­le­ri­nin de de­ğiş­ti­ril­me­si ge­re­ki­yor ve bu­nun için de Hükûme­ti­miz ilk adı­mı­nı ge­çen gün­ler­de at­tı ve Sa­yın Baş­ba­ka­nı­mız bir ba­sın top­lan­tı­sı dü­zen­le­ye­rek, çift­çi­mi­zin ih­ti­ya­cı olan ve mo­dern ta­rı­mın da ge­re­ği olan dam­la­ma ve yağ­mur­la­ma su­la­ma sis­tem­le­ri­ni -kre­di­len­di­ri­le­rek uy­gu­lan­ma­sı­nı sağ­la­ya­rak- Türk ta­rı­mı­nın hiz­me­ti­ne sun­muş­tur. Bu­ra­da sı­fır fa­iz­le ve beş yıl öde­me­li ola­rak bu pro­je­den çift­çi­le­ri­miz fay­da­la­na­cak­tır. Çift­çi, pro­je­si­ni ha­zır­la­yıp be­lir­li bir su­la­ma sis­te­mi uy­gu­la­yan bir fir­may­la an­laş­tık­tan son­ra Zi­ra­at Ban­ka­sı­na baş­vu­ra­cak ve 250 bin YTL'ye ka­dar kre­di­len­di­ri­le­bi­le­cek­ler­dir. Yüz­de 17 fa­iz­li bu kre­di­nin yüz­de 10'unu ha­zi­ne kar­şı­la­ya­cak, yüz­de 7'lik kıs­mı­nı da Ta­rım Ba­kan­lı­ğı des­tek­le­ye­cek­tir. Çift­çi, hiç fa­iz öde­me­den ve ana­pa­ra­yı da beş yıl için­de öde­mek şar­tıy­la, her yıl öde­nen ta­rım­sal des­tek­le­me­den ke­si­le­rek öde­ye­cek­tir. Bu dev­rim ni­te­li­ğin­de­ki uy­gu­la­may­la, çift­çi, ce­bin­den hiç pa­ra öde­me­den dam­la­ma ve yağ­mur­la­ma sis­te­mi­ne sa­hip ola­cak ve da­ha ön­ce har­ca­dı­ğı suy­la da­ha faz­la su­la­ma ya­pa­cak­tır. Eğer elek­trik ener­ji­siy­le ku­yu­dan su­la­ma ya­pı­yor­sa, da­ha az ener­jiy­le da­ha çok su­la­ma ya­pa­cak­tır. Ay­nı za­man­da, kü­re­sel ısın­ma ne­de­niy­le, ül­ke­mi­zin su re­zerv­le­ri de ran­tabl kul­la­nıl­mış ola­cak­tır.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si, baş­lan­gıç­ta, böl­ge­nin su ve top­rak kay­nak­la­rı­nın ge­liş­ti­ril­me­si­ne da­ya­nan bir prog­ram ola­rak ele alın­mış ve bu kap­sam­da, Fı­rat ve Dic­le ne­hir hav­za­la­rın­da yir­mi iki ba­raj ve on do­kuz hid­ro­elek­trik san­tral ve bü­yük su­la­ma ya­tı­rım­la­rı prog­ram­lan­mış­tır.

GAP, bir me­de­ni­yet pro­je­si­dir ve en­teg­re böl­ge kal­kın­ma pro­je­si­dir; ener­ji ve su­la­ma ya­tı­rım­la­rıy­la bir­lik­te, ta­rım, sa­na­yi, ulaş­tır­ma, eği­tim, sağ­lık, kır­sal ve kent­sel alt­ya­pı ya­tı­rım­la­rı­nı da içi­ne al­mak­ta­dır. GAP'ın su­la­ma pro­je­le­ri ta­mam­lan­ma­sıy­la, 1,82 mil­yon hek­tar ala­nın su­lan­ma­sı ya­pı­la­cak­tır. Bu­nun ya­nı sı­ra, yıl­da 27 mil­yar ki­lo­vat sa­at elek­trik ener­ji­si üre­ti­mi sağ­la­na­cak­tır.

Bi­lin­di­ği gi­bi, ge­rek sos­yal ve ge­rek­se eko­no­mik gös­ter­ge­ler in­ce­len­di­ğin­de, bü­yük po­tan­si­ye­lin ol­du­ğu bir böl­ge­de yok­sul­luk ve yok­sun­lu­ğun ol­du­ğu gö­rü­le­cek­tir. Böl­ge­nin sa­hip ol­du­ğu ik­lim, top­rak ve su kay­nak­la­rı dik­ka­te alı­na­rak, ürün sa­yı­sı­nın ar­tı­rıl­ma­sı, bu üre­ti­min ta­rım­sal sa­na­yiy­le iliş­ki­len­di­ril­me­si, kat­ma de­ğe­rin böl­ge­de kal­ma­sı ve in­san­la­rı­mı­za iş imkânı­nın açıl­ma­sı­nı sağ­la­ya­cak­tır. Böy­le­ce, ya­şam stan­dar­dı yük­se­le­cek­tir. Bu se­bep­le, top­rak ve su kay­nak­la­rı­nın ge­liş­ti­ril­me­si­ne ih­ti­yaç du­yu­lan öde­nek­le­rin tah­sis edil­me­si bü­yük önem ta­şı­mak­ta­dır. Ya­pı­la­cak bu öde­nek­ler, ya­tı­rım­la­rın böl­ge in­sa­nı için umut ışı­ğı ola­ca­ğı bir ger­çek­tir.

GAP'ın te­mel he­def­le­ri, Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­si hal­kı­nın ge­lir dü­ze­yi ve ha­yat stan­dar­dı­nı yük­sel­te­rek, bu böl­ge ile di­ğer böl­ge­ler ara­sın­da ge­liş­miş­lik far­kı­nı or­ta­dan kal­dır­mak, kır­sal alan­da­ki ve­rim­li­li­ği ve is­tih­dam imkânla­rı­nı ar­tı­ra­rak, sos­yal, is­tik­rar­lı eko­no­mik bü­yü­me gi­bi millî kal­kın­ma he­def­le­ri­ne kat­kı­da bu­lun­ma­yı sağ­la­mak­tır.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run Sa­yın Yet­kin, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız.

A. MÜ­FİT YET­KİN (De­vam­la) - An­cak, GAP Mas­ter Pla­nı'nın ya­pı­mın­dan bu ya­na ge­çen sü­re­de, böl­ge­de ve Tür­ki­ye'de, Plan kap­sa­mın­da var­sa­yım­la­ra uy­ma­yan önem­li ge­liş­me­ler mey­da­na gel­miş ve özel­lik­le 1990'la­rın ikin­ci ya­rı­sın­dan iti­ba­ren de­rin­le­şen ka­mu ke­si­mi­nin fi­nan­sal so­run­la­rı ne­de­niy­le plan he­def­le­ri önem­li öl­çü­de sap­mış­tır.

GAP'a ya­pı­lan ka­mu ya­tı­rım­la­rı­nın Tür­ki­ye ka­mu ya­tı­rım­la­rı için­de­ki pa­yı 2002 yı­lın­da 5,9 iken, 2006 yı­lın­da 7,2 se­vi­ye­le­ri­ne çı­kar­tıl­mış­tır. GAP kap­sa­mın­da 2005 so­nu­na ka­dar, tah­minî ola­rak, 21 mil­yar har­ca­ma ya­pıl­mış ve nakdî ger­çek­leş­me yüz­de 56,4 dü­ze­yi­ne ulaş­mış bu­lun­mak­ta­dır. 2006 yı­lı nakdî ger­çek­leş­me 23 mil­yar 314 mil­yon YTL ile yüz­de 59,03'e ulaş­mış­tır.

Biz­ler yö­re mil­let­ve­kil­le­ri ola­rak, bu makûs ta­li­hin ye­nil­me­sin­de en bü­yük şans ese­ri ola­rak GAP'ı gör­dü­ğü­mü­zü bir kez da­ha ifa­de et­mek is­ti­yo­rum. Bu nok­ta­dan ha­re­ket­le, bu pro­je için ge­re­ken her tür­lü gay­ret ve ça­ba­nın ar­dın­da du­ra­ca­ğız. İna­nı­yo­ruz ki, GAP'ın ta­mam­lan­ma­sı ile sa­de­ce ta­rım­sal üre­tim­le, önü­müz­de­ki on yıl­lar­da or­ta­ya çı­ka­cak gı­da açı­ğı­nın ka­pa­tıl­ma­sın­da önem­li rol oy­na­ya­ca­ğı­mı­zı ifa­de et­mek is­ti­yo­rum.

Gö­rüş­mek­te ol­du­ğu­muz ka­nu­nun mil­le­ti­mi­ze ve böl­ge­mi­ze ha­yır­lı ol­ma­sı­nı di­li­yor, yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Yet­kin.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, tek­li­fin mad­de­le­ri­ne ge­çil­me­si­ni oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum…

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) - Ka­rar ye­ter sa­yı­sı…

BAŞ­KAN - Ara­ya­ca­ğım Sa­yın Koç.

Tek­li­fin mad­de­le­ri­ne ge­çil­me­si­ni oy­la­rı­nı­za su­nup ka­rar ye­ter sa­yı­sı­nı ara­ya­ca­ğım.

Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, ka­rar ye­ter sa­yı­sı yok­tur.

Bir­le­şi­me beş da­ki­ka ara ve­ri­yo­rum.

 

Ka­pan­ma Sa­ati: 18.38

 

 

AL­TIN­CI OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 18.52

BAŞ­KAN : Baş­kan Ve­ki­li Nev­zat PAK­DİL

KÂTİP ÜYE­LER : Ah­met KÜ­ÇÜK (Ça­nak­ka­le), Meh­met DA­NİŞ (Ça­nak­ka­le)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 112'nci Bir­le­şi­mi­nin Al­tın­cı Otu­ru­mu­nu açı­yo­rum.

1424 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Tek­li­fi'nin gö­rüş­me­le­ri­ne kal­dı­ğı­mız yer­den de­vam ede­ce­ğiz.

Ko­mis­yon ve Hükûmet ye­rin­de.

Tek­li­fin mad­de­le­ri­ne ge­çil­me­si­nin oy­la­ma­sın­da ka­rar ye­ter sa­yı­sı bu­lu­na­ma­mış­tı. Şim­di tek­rar tek­li­fin tü­mü­nü oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım ve ka­rar ye­ter sa­yı­sı­nı ara­ya­ca­ğım.

Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir, ka­rar ye­ter sa­yı­sı var­dır.

1'in­ci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

GÜ­NEY­DO­ĞU ANA­DO­LU PRO­JE­Sİ BÖL­GE KAL­KIN­MA İDA­RE­Sİ TEŞ­Kİ­LA­TI­NIN

KU­RU­LUŞ VE GÖ­REV­LE­Rİ HAK­KIN­DA KA­NUN HÜK­MÜN­DE KA­RAR­NA­ME­DE

 DE­Ğİ­ŞİK­LİK YA­PIL­MA­SI­NA DA­İR KA­NUN TEK­Lİ­Fİ

MAD­DE 1 - 27/10/1989 ta­rih­li ve 388 sa­yı­lı Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si Teş­ki­la­tı­nın Ku­ru­luş ve Gö­rev­le­ri Hak­kın­da Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me­nin 1 in­ci mad­de­sin­de yer alan "hük­mi şah­si­ye­ti ha­iz ve 18 yıl" iba­re­si "tü­zel ki­şi­li­ğe sa­hip ve 23 yıl" şek­lin­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de AK Par­ti Gru­bu ve şah­sı adı­na, Şan­lı­ur­fa Mil­let­ve­ki­li Yah­ya Ak­man. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

AK PAR­Tİ GRU­BU ADI­NA YAH­YA AK­MAN (Şan­lı­ur­fa) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; 1424 sı­ra sa­yı­lı 388 Sa­yı­lı Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si Teş­ki­la­tı­nın Ku­ru­luş ve Gö­rev­le­ri Hak­kın­da Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me'de de­ği­şik­lik ön­gö­ren ve Şan­lı­ur­fa Mil­let­ve­ki­li­miz Sa­yın Fa­ruk Bay­rak ta­ra­fın­dan ve­ri­len ka­nun tek­li­fi­nin 1'in­ci mad­de­si üze­rin­de söz al­dım. Bu ve­si­ley­le, yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, önü­müz­de­ki ka­nun tek­li­fi üç ko­nu­da dü­zen­le­me ya­pı­yor. Bun­lar­dan bir ta­ne­si, üze­rin­de gö­rüş­me yap­mış ol­du­ğu­muz 1'in­ci mad­dey­le, GAP Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si­nin gö­rev sü­re­si 2004 se­ne­sin­de, bil­di­ği­niz üze­re, yi­ne yü­ce Mec­lis­te­ki bir gö­rüş­me ne­ti­ce­sin­de, üç yıl uza­tıl­mış idi. O gün­kü şart­lar­da üç yıl uza­tıl­ma­sı­nın şöy­le bir man­tı­ğı var­dı: Çün­kü, bü­tün Tür­ki­ye ça­pın­da kal­kın­ma ajans­la­rı ku­ru­la­cak idi ve bu kal­kın­ma ajans­la­rı­nın ku­rul­ma­sı ne­ti­ce­sin­de -bir gö­rü­şe gö­re- GAP İda­re­si­ne ih­ti­yaç kal­ma­ya­cak idi. Böy­le bir ge­çiş dö­ne­min­de üç yıl sü­rey­le bu­nun gö­rev sü­re­si­ni uza­ta­lım, dü­şün­ce­si var idi. Fa­kat, bu ara­da kal­kın­ma ajans­la­rı ile il­gi­li ya­sa ka­bul edil­dik­ten son­ra, GAP sı­nır­la­rı içe­ri­sin­de­ki 9 vi­la­yet­te top­lam 3 kal­kın­ma ajan­sı ku­rul­ma­sı ve bu kal­kın­ma ajans­la­rı­nın da ko­or­di­nas­yo­nu­nun bir şe­kil­de GAP Kal­kın­ma İda­re­si­ne bağ­lan­ma­sı nok­ta­sın­da­ki gö­rüş or­ta­ya çık­tık­tan son­ra, bu ke­re, ta­bii, GAP İda­re­si­nin gö­rev sü­re­si­nin ilk öne­ril­di­ği şek­li­ne gö­re, GAP pro­je­si­nin bi­ti­mi­ne ka­dar uza­tıl­ma­sı, ama da­ha son­ra -GAP İda­re­si­nin ve Ba­kan­lar Ku­ru­lu­nun yap­mış ol­du­ğu mü­za­ke­re­ler ne­ti­ce­sin­de- bu­nun beş se­ne sü­rey­le sı­nır­lan­dı­rıl­ma­sı ko­nu­sun­da bir ka­na­at oluş­tu ve ko­mis­yon­da­ki gö­rüş­me­ler sı­ra­sın­da da beş yıl sü­rey­le uza­tıl­ma­sı ko­nu­sun­da ka­rar ve­ril­di. 1'in­ci mad­dey­le bu­nu gö­rü­şü­yo­ruz.

Dü­zen­le­me­nin 2'nci mad­de­si ise, GAP Kal­kın­ma İda­re­si­nin bil­gi top­la­ma ve ko­or­di­nas­yon­la ala­ka­lı ola­rak yap­ma­sı ge­re­ken iş­le­ri ko­lay­laş­tı­rı­cı ni­te­lik­te ye­ni bir dü­zen­le­me ya­pı­lı­yor.

Di­ğer bir mad­de­siy­le de GAP baş­kan yar­dım­cı­la­rı­nın öz­lük hak­la­rı­nın dü­zel­til­me­siy­le ala­ka­lı bir dü­zen­le­me var. Bu dü­zen­le­me­ler bi­ze gö­re de bir böl­ge in­sa­nı ola­rak, ge­rek­li olan dü­zen­le­me­ler­dir, ih­ti­yaç olan dü­zen­le­me­ler­dir. Çün­kü, GAP pro­je­si de­yip geç­me­mek ge­re­ki­yor. Ne ya­zık ki, bir­çok ar­ka­da­şı­mız, Par­la­men­to için­de de, dı­şın­da da bir­çok in­san GAP pro­je­si den­di­ği za­man sa­de­ce GAP pro­je­si kap­sa­mın­da­ki do­kuz vi­la­ye­tin su­lan­ma­sı, bun­la­rın kal­kın­ma­sıy­la ala­ka­lı bir pro­je ola­rak bu­nu gör­mek­te. Hal­bu­ki, bu Pro­je as­rın pro­je­si, bu Pro­je Tür­ki­ye'nin pro­je­si. Bu Pro­je ha­ya­ta geç­ti­ği za­man bu­ra­dan çı­ka­cak zen­gin­lik­le bü­tün Tür­ki­ye sı­nıf at­la­ya­cak du­ru­ma ge­le­cek. Kal­dı ki, ge­liş­miş­lik sı­ra­la­rı­na bak­tı­ğı­mız za­man GAP pro­je­si bir yö­nüy­le, kıs­men ha­ya­ta geç­miş ol­du­ğu hâlde, hâlâ GAP böl­ge­si içe­ri­sin­de­ki vi­la­yet­le­rin ki­şi ba­şı­na dü­şen millî ge­lir açı­sın­dan ol­sun, top­lam millî ha­sı­la­da­ki pay­la­rı açı­sın­dan ol­sun bir hay­li ge­ri­ler­de ol­du­ğu­nu da gö­rü­yo­ruz. Ama, bi­zim inan­cı­mız odur ki, bu GAP İda­re­si bü­tün ku­rum­la­rıy­la bi­rim­le­riy­le ha­re­ke­te geç­ti­ği za­man, fa­ali­ye­te geç­ti­ği za­man böl­ge­miz sı­nıf at­la­ya­ca­ğı gi­bi, ül­ke­mi­ze de sı­nıf at­la­ta­cak olan bir pro­je­dir. 1,8 mil­yon hek­tar su­la­na­cak alan, 24 mil­yon ki­lo­vat sa­at hidro­elek­trik san­tra­li ener­ji­si, mil­yon­lar­ca ki­şi­ye is­tih­dam, 22 ba­raj, 19 hid­ro­elek­trik san­tral gi­bi ra­kam­la­rı duy­du­ğu­muz za­man, bir böl­ge in­sa­nı ola­rak, bir yurt­taş ola­rak he­ye­can duy­ma­ma­mız müm­kün de­ğil. Ger­çek­ten çok he­ye­can ve­ri­ci bir pro­je. Bu­nu or­ta­ya ko­yan­la­ra, bu­gü­ne ka­dar ge­ti­ren­le­re çok mü­te­şek­ki­riz, bun­la­ra şük­ran borç­lu­yuz el­bet­te ki.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu dev pro­je­nin, yü­rü­me­si, tak­dir edi­lir ki, ül­ke­nin büt­çe kay­nak­la­rı­nın kıt ya­tı­rım imkânla­rıy­la kı­sa za­man­da bi­ti­ril­me­si müm­kün de­ğil. O açı­dan da baş­ta GAP İda­re­si ol­mak üze­re, Hükûme­ti­miz uzun­ca bir za­man­dır bu pro­je­nin ha­ya­ta geç­me­si nok­ta­sın­da fark­lı ba­zı al­ter­na­tif­le­ri or­ta­ya çı­kar­mak için bir gay­ret sarf edi­yor­lar. Biz de ca­nı­gö­nül­den bun­la­rı des­tek­li­yo­ruz. Sa­yın Baş­ba­ka­nı­mız, özel­lik­le Or­ta Do­ğu'ya yap­mış ol­du­ğu zi­ya­ret­ler­de, Or­ta Do­ğu ser­ma­ye­si­nin, böl­ge­ye ya­kın­lı­ğı iti­ba­rıy­la da bu­ra­ya gel­me­si nok­ta­sın­da çok cid­di gay­ret­ler sarf et­miş­tir, bir­çok fir­may­la önem­li öl­çü­de te­mas­lar ya­pıl­mış ve bel­li bir nok­ta­la­ra ka­dar da ge­lin­miş­tir.

Ül­ke­mi­zin, top­lam­da, âde­ta bir ya­ban­cı ser­ma­ye cen­ne­ti hâli­ne gel­di­ği bir nok­ta­da, öy­le ina­nı­yo­rum ki, böl­ge­miz de bun­dan na­si­bi­ni ala­cak. Beş yıl ön­ce­si­ne ka­dar 100 mil­yon do­lar­lar­la ifa­de edi­len, bü­tün ül­ke­nin al­mış ol­du­ğu ya­ban­cı ser­ma­ye, bu­gün, şü­kür­ler ol­sun, 20 mil­yar do­lar­lar­la ifa­de edi­le­cek nok­ta­la­ra gel­miş­se, ben öy­le ina­nı­yo­rum ki, GAP böl­ge­miz de bun­dan na­si­bi­ni ala­cak ve ül­ke­nin kal­kın­ma­sı­nın mo­tor gü­cü hâli­ne ge­le­cek­tir. Ta­bii, bu­nun ya­nın­da, ben­den ön­ce­ki ko­nuş­ma­cı ar­ka­daş­lar da kıs­men de­ğin­di­ler, çift­çi­le­ri­mi­zi, va­tan­daş­la­rı­mı­zı pro­je­nin içi­ne çek­mek su­re­tiy­le, Pro­je­nin sa­hi­bi et­mek su­re­tiy­le al­ter­na­tif ba­zı ça­lış­ma­lar da yü­rü­tü­lü­yor. Bun­dan he­nüz bir bu­çuk ay ka­dar ön­cey­di zan­ne­di­yo­rum, GAP İda­re­si yet­ki­li­le­riy­le, böl­ge­de­ki, va­li, be­le­di­ye baş­kan­la­rı ve ti­ca­ret oda­sı baş­kan­la­rıy­la top­lan­tı­lar ol­du, Ur­fa'da so­nun­cu­su ya­pıl­dı bi­le­bil­di­ğim ka­da­rıy­la ve bu­ra­da şu tür al­ter­na­tif­ler tar­tış­ma­ya açıl­dı, bun­lar­la il­gi­li ça­lış­ma­lar ya­pıl­dı: Bir şe­kil­de, çift­çi­le­ri­miz, ar­tık, bil­di­ği­niz gi­bi, doğ­ru­dan ge­lir des­tek­le­ri alı­yor­lar dev­let­ten. Çift­çi­le­ri­miz is­ti­yor­lar ki, bu doğ­ru­dan ge­lir des­tek­le­ri­ni bel­li bir sü­re al­ma­dan, bun­lar doğ­ru­dan doğ­ru­ya ha­zi­ne­de kal­mak su­re­tiy­le, dev­let­te kal­mak su­re­tiy­le bu Pro­je­ye or­tak ol­sun­lar, ken­di­le­ri­ne bir kre­di imkânı da ve­ril­sin ve dev­let-va­tan­daş iş bir­li­ğiy­le bu Pro­je­nin su­la­ma aya­ğı bir şe­kil­de ger­çek­leş­ti­ril­sin. Çün­kü, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım, bil­di­ği­miz gi­bi, GAP pro­je­sin­den bah­set­ti­ği­miz za­man ve ra­kam­la­ra bak­tı­ğı­mız za­man, bu­gün, ya­rı­dan faz­la bir ger­çek­leş­me­den bah­se­de­bi­li­yo­ruz ama, bu ger­çek­leş­miş olan alan­la­rın bü­yük kıs­mı ener­jiy­le ala­ka­lı­dır ve bu ener­ji, bü­tün Tür­ki­ye'yi il­gi­len­di­ren bir ko­nu­dur, bü­tün Tür­ki­ye'yi zen­gin­leş­ti­ren bir ko­nu­dur. El­bet­te bu da önem­li­dir ama, bu zen­gin­lik, he­nüz böl­ge­ye ar­zu­lan­dı­ğı şe­kil­de yan­sı­ya­ma­mış­tır. Böl­ge­ye yan­sı­ya­bil­me­si­nin te­mel şar­tı, ön­ce­lik­le, bi­linç­li bir şe­kil­de su­la­ma­yı yap­ma­mız, su­la­na­bi­le­cek alan­la­rı su­la­ma­mız ve onun­la pa­ra­lel ola­rak ta­rı­ma da­ya­lı sa­na­yi­yi ha­ya­ta ge­çir­me­miz­le müm­kün ola­bi­le­ce­ği için, biz, he­nüz, bu adım­lar­da bir hay­li ge­ri­de­yiz. Bu adım­la­rı at­ma­mız ge­re­ki­yor. Hâlâ, çok sa­yı­da su bek­le­yen top­ra­ğı­mız var. Hâlâ, ta­ban su­yuy­la, ar­tez­yen­ler­le su­la­nan çok mik­tar­da ara­zi­miz var. Hâlbu­ki, Al­lah'ın ver­miş ol­du­ğu, Fı­rat'ın, Dic­le'nin be­re­ket­li su­la­rı, bu top­rak­la­rı bek­li­yor, bu top­rak­la­ra ak­ma­yı bek­ler­ken, biz bu­nu hâlâ, tam an­la­mıy­la ger­çek­leş­ti­re­bil­miş de­ği­liz. Ne ya­zık ki, yüz­de 15'ler se­vi­ye­sin­de­yiz hâlâ, su­la­na­bi­len alan­la­rın hâlâ yüz­de 15'ini an­cak su­la­ya­bil­mi­şiz.

Ar­ka­daş­la­rı­mız de­ğin­di, ne ya­zık ki, baş­lar­ken bu Pro­je, Har­ran ve Ak­ça­ka­le il­çe­miz esas iti­ba­rıy­la bun­dan ya­rar­lan­dı, ama, bi­linç­siz su­la­ma ne­de­niy­le, bu­gün, ora­da da cid­di bir prob­lem­le kar­şı kar­şı­ya­yız.

Be­nim 20 ar­ka­da­şım­la be­ra­ber ver­miş ol­du­ğum Mec­lis araş­tır­ma­sı öner­gem var. Ne ya­zık ki, bu dö­nem sı­ra gel­me­di, gö­rü­şe­me­dik. Bir Mec­lis araş­tır­ma­sı ko­mis­yo­nu ku­rul­ma­sı­nı ar­zu­la­mış idim, bu bi­linç­siz su­la­ma­dan kay­nak­la­nan tuz­laş­ma ve ço­rak­laş­ma­nın önü­ne ge­çe­bil­mek için.

Ama, bu ara­da, ida­ri an­lam­da ba­zı adım­lar atıl­dı. Bi­li­yor­su­nuz, Tür­ki­ye'de bü­rok­ra­si, ço­ğu za­man ba­zı iş­le­rin ol­ma­sı­na da en­gel olu­yor. Bir­çok ku­rum, bir­çok şey­den so­rum­lu olu­yor ama, hiç­bi­ri­si hiç­bir iş yap­mı­yor du­ru­mu or­ta­ya çı­kı­yor.

Bu ko­nu­lar­da uz­man olan Dev­let Su İş­le­ri ida­re­miz var. Dev­let Su İş­le­ri­nin bu ko­nuy­la il­gi­li ya­pa­ca­ğı iş­ler var. Ben, bu işin de üs­te­sin­den ge­le­ce­ği­ne şah­sen ina­nı­yo­rum. Biz de si­ya­si ola­rak on­la­ra da ge­re­ken des­tek­le­ri el­bet­te ki ve­ri­yo­ruz.

Bi­rin­ci de­re­ce­de aci­li­yet­le ve ön­ce­lik­le Su­ruç Ova­mı­zın su­lan­ma me­se­le­si gün­dem­de. Bu­nun iha­le­si ve top­lu­laş­tır­ma ça­lış­ma­la­rı bir ta­raf­tan de­vam edi­yor. İn­şal­lah, önü­müz­de­ki yıl­lar­da çok bi­linç­li çift­çi­li­ği, hak­kıy­la çift­çi­li­ği öğ­ren­miş olan Su­ruç­lu hem­şeh­ri­le­ri­miz de bir şe­kil­de bu su­ya ka­vu­şa­cak­lar ve ül­ke zen­gin­li­ği­ne kat­kı sağ­la­ya­cak­lar, böl­ge zen­gin­li­ği­ne kat­kı sağ­la­ya­cak­lar.

Bir ar­ka­da­şı­mın ifa­de et­ti­ği gi­bi, hâlâ, ne ya­zık ki, çok sa­yı­da va­tan­da­şı­mız "ır­gat" de­di­ği­miz me­tot­lar­la, Ur­fa'nın dı­şın­da­ki özel­lik­le de­ği­şik vi­la­yet­ler­de mev­sim­lik ola­rak ça­lış­mak zo­run­da­dır­lar. Bun­la­rın bu makûs ta­li­hi­ni de de­ğiş­ti­re­cek olan, bu GAP pro­je­si­nin bü­tün bi­rim­le­riy­le ha­ya­ta geç­me­siy­le bu müm­kün ola­bi­le­cek­tir.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ben kı­sa­ca bun­la­rı arz et­mek is­te­dim. Ar­ka­daş­la­rım GAP pro­je­siy­le il­gi­li çok de­tay­lı bil­gi­ler ver­di­ler. Bu tek­rar­la­ra gir­me­yi za­it bu­lu­yo­rum, ge­rek gör­mü­yo­rum.

Öy­le zan­ne­di­yo­rum ki, 22'nci Ya­sa­ma Dö­ne­mi­nin de son top­lan­tı­la­rı­nı ya­pı­yo­ruz. Şah­sım adı­na da muh­te­me­len son ko­nuş­ma ol­ma ih­ti­ma­li var. Ben, 23'ün­cü Ya­sa­ma Dö­ne­mi­nin de ve önü­müz­de­ki se­çim­le­rin de mem­le­ke­ti­miz için ha­yır­lar ge­tir­me­si­ni te­men­ni edi­yo­rum. Çı­kar­mak­ta ol­du­ğu­muz ka­nun tek­li­fi­nin böl­ge­miz için ve ül­ke­miz için ha­yır­lar ge­tir­me­si di­le­ğiy­le yü­ce he­ye­ti­ni­ze say­gı­lar su­nu­yo­rum. (Al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Sa­yın Ak­man, te­şek­kür edi­yo­rum.

Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Or­han Sür.

Sa­yın Sür, bu­yu­run efen­dim.

CHP GRU­BU ADI­NA OR­HAN SÜR (Ba­lı­ke­sir) - Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım.

Sa­yın Baş­ka­nım, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; gö­rü­şül­mek­te olan tek­li­fin 1'in­ci mad­de­si üze­rin­de Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, dün­ya­nın önem­li pro­je­le­rin­den bi­ri­si olan GAP, top­rak ve su po­tan­si­ye­li­ne da­ya­lı bir kal­kın­ma pro­je­si ve ger­çek­ten çok bü­yük bir pro­je; ül­ke­mi­zin ger­çek­ten en ge­ri kal­mış eko­no­mik dü­zey­de­ki in­san­la­rı­nı aya­ğa kal­dır­ma­ya, do­la­yı­sıy­la ül­ke­mi­zi aya­ğa kal­dır­ma­ya yö­ne­lik bü­yük bir pro­je.

Ben, bu Pro­je üze­rin­de ko­nuş­ma­ya baş­la­ma­dan, Tür­ki­ye'nin en ba­tı­sın­da­ki Ba­lı­ke­sir ili­nin GAP böl­ge­sin­de ya­şa­yan in­san­la­rı gi­bi yok­sul­luk­la mü­ca­de­le eden bir il­çe­si olan Dur­sun­bey'de geç­ti­ği­miz pa­zar gü­nü ya­şa­nan bir afet­le il­gi­li yü­ce Mec­li­si bil­gi­len­dir­mek ve Hükûme­ti­mi­zi ora­da gö­re­ve da­vet et­mek is­ti­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, geç­ti­ği­miz pa­zar gü­nü sa­at 16.40 ci­va­rın­da Ba­lı­ke­sir ili­nin Dur­sun­bey il­çe­sin­de bir do­lu afe­ti ya­şan­mış­tır. Ger­çek­ten çok bü­yük za­rar­lar ve­ren bu afet so­nu­cun­da, Dur­sun­bey'de tüm ko­nut­la­rın ki­re­mit­le­ri kı­rıl­mış­tır, tüm araç­lar ha­sar­lı hâle gel­miş­tir, 22 bin dö­nüm alan­da di­ki­li hiç­bir şey kal­ma­mış­tır. Bi­raz ön­ce Dur­sun­bey Kay­ma­ka­mıy­la yap­tı­ğım gö­rüş­me­de, sa­de­ce Dur­sun­bey mer­kez­de­ki iş yer­le­rin­de yak­la­şık 150 mil­yar li­ra­lık za­rar ol­du­ğu ba­na bil­di­ril­miş­tir. Kas­ko­lu araç­la­rın za­ra­rı bel­ki kas­ko­lar ta­ra­fın­dan öde­ni­yor, ama nor­mal tra­fik si­gor­ta­sı olan hiç­bir araç bu za­rar­dan kur­tu­la­ma­mış. Bü­tün ki­re­mit­ler kı­rıl­mış. Köy­ler­de eki­li hiç­bir şey kal­ma­mış ve köy­ler­de­ki za­ra­rın yüz­de 70'in, yüz­de 80'in üze­rin­de, hat­ta ba­zı böl­ge­ler­de yüz­de 100 dü­ze­yin­de ol­du­ğu ifa­de edi­li­yor Kay­ma­kam ta­ra­fın­dan. O ne­den­le, Hükûme­ti­miz ta­ra­fın­dan bu böl­ge­ye ön­ce­lik­le bir yar­dı­mın gön­de­ril­me­si­ni ve bu böl­ge­nin afet böl­ge­si ilan edil­me­si­ni ta­lep edi­yo­rum. Çün­kü, ger­çek­ten, bu böl­ge­de ya­şa­yan in­san­la­rı­mız Tür­ki­ye'nin en ba­tı­sın­da ya­şa­ma­la­rı­na rağ­men, yok­sul­luk­la en çok baş ba­şa ka­lan ve yok­sul­luk için­de ya­şam­la­rı­nı sür­dür­me­ye ça­lı­şan in­san­lar­dır. Dev­le­ti­mi­zin, bu in­san­la­rı­mı­zın bu kö­tü gü­nün­de, on­la­rın elin­den tut­ma­sı­nı di­li­yo­rum ve bu­nun da el­bet­te he­pi­mi­zin gö­re­vi ol­du­ğu­na ina­nı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, GAP, baş­lan­gıç­ta böl­ge­nin su ve top­rak kay­nak­la­rı­nın ge­liş­ti­ril­me­si­ne da­ya­nan bir prog­ram ola­rak dü­şü­nül­müş, Fı­rat ve Dic­le ne­hir hav­za­la­rı­nın su­la­ma ve hid­ro­elek­trik ener­ji üre­ti­mi­ne yö­ne­lik on üç ta­ne pa­ket pro­je ha­zır­lan­mış­tır. Bu on üç pa­ket pro­je­nin bü­tü­nü­ne biz GAP pro­je­si di­yo­ruz. Bi­raz ön­ce ar­ka­daş­la­rım ifa­de et­ti­ler, 22 ta­ne ba­ra­jı, 19 ta­ne hid­ro­elek­trik san­tra­li­ni ve yak­la­şık 1,8 mil­yon hek­tar ara­zi­nin su­lan­ma­sı­nı içi­ne alan, ger­çek­ten çok bü­yük, en­teg­re bir pro­je­dir.

1989'da GAP Mas­ter Pla­nı'nın ha­zır­lan­ma­sı so­nu­cu, ta­rım­sal, sa­na­yi, ulaş­tır­ma, eği­tim, sağ­lık, kır­sal ve kent­sel alt­ya­pı ya­tı­rım­la­rı­nı içi­ne alan en­teg­re bir böl­ge­sel pro­je hâli­ne dö­nüş­tü­rül­müş­tür. 1990'lar­da dün­ya­da ya­şa­nan ge­liş­me­le­rin pa­ra­le­lin­de, GAP uy­gu­la­ma­la­rın­da da sür­dü­rü­le­bi­lir kal­kın­ma fel­se­fe­si be­nim­sen­miş ve bu çer­çe­ve­de, in­sa­ni ge­liş­me, ka­tı­lım­cı­lık, eşit­lik ve ada­let il­ke­le­ri te­mel alın­mış­tır, GAP, bu­gün, su kay­nak­la­rı ge­liş­tir­me prog­ra­mı­nın ya­nı sı­ra, tüm sek­tör­ler­de­ki ya­tı­rım­la­rı da içi­ne alan, sür­dü­rü­le­bi­lir in­sa­ni kal­kın­ma­ya da­ya­lı en­teg­re bir böl­ge­sel pro­je­dir.

Bu böl­ge­sel pro­je­nin tu­ta­rı, 2005 fi­yat­la­rıy­la 35,1 mil­yar ye­ni TL'dir. 2005 yı­lı so­nu­na ka­dar 19,8 mil­yar YTL har­can­mış, ger­çek­leş­me 2005 yı­lı so­nun­da yüz­de 56,4. Tür­ki­ye'de 2005 yı­lın­da üre­ti­len 39,6 mil­yar ki­lo­vat sa­at­lik hid­ro­elek­trik ener­ji­nin 18,7 mil­yon ki­lo­vat sa­ati GAP böl­ge­sin­de, ya­ni yüz­de 47,2'si GAP böl­ge­sin­de üre­til­miş­tir.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, pe­ki, bu­gü­ne ka­dar GAP'ta ne­ler ger­çek­leş­ti­ril­miş, he­def­le­ne­nin han­gi nok­ta­sı­na va­rıl­mış, bu­na bak­tı­ğı­mız­da: Ta­rım­da yüz­de 24,6'da­yız he­de­fin, ener­ji­de yüz­de 83'te­yiz, tu­rizm­de yüz­de 31,2'de­yiz, ulaş­tır­ma-ha­ber­leş­me­de yüz­de 42,3; di­ğer sek­tör­ler­de yüz­de 84,2 nok­ta­sın­da ger­çek­leş­tir­me­yi sağ­la­mı­şız.

Şim­di, GAP'la il­gi­li, el­bet­te, çı­ka­rı­lan ya­sa­lar var; bir ka­nun hük­mün­de ka­rar­na­mey­le bir Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si ku­rul­muş ve bu İda­re­nin gö­re­vi bun­dan bir sü­re ön­ce so­na eri­yor­du; yi­ne, 5254 sa­yı­lı Ya­sa'yla bu­nu üç yıl uzat­mış­tık. Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rı­mız bu ek­sik­li­ği ve bu yı­lın tem­muz ayın­da bu İda­re­nin gö­re­vi­nin so­na ere­ce­ği­ni dik­ka­te ala­rak, bu sü­re­nin uza­tıl­ma­sıy­la il­gi­li bir tek­lif ha­zır­la­mış­lar, sun­muş­lar.

El­bet­te, so­nuç­ta, bu tek­li­fin bu­ra­da ka­bul edi­le­ce­ği, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si ile Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si­nin or­tak oy­la­rıy­la bu tek­li­fin ka­bul edi­le­rek ya­sa­la­şa­ca­ğı bel­li. Ama, ar­ka­daş­la­rım, bu İda­re­de, ma­ale­sef, bu­gün bi­le, ve­ri­len bu tek­lif­te in­san un­su­ru unu­tul­muş­tur. GAP'ta ça­lı­şan in­san­la­rı­mı­zın sos­yal hak­la­rı, GAP'ta ça­lı­şan, ora­da bu gö­re­vi ba­şa­rıy­la so­nuç­lan­dır­mak için emek ve­ren in­san­la­rı­mı­zın sos­yal hak­la­rı ve on­la­ra ta­nı­na­cak çe­şit­li di­ğer hak­lar unu­tul­muş ve bu tek­li­fin içi­ne ko­nul­ma­mış­tır. Ön­ce­lik­le, ben­ce bu­nun ya­pıl­ma­sı ge­re­kir­di. Bu bir bü­tün. Ora­da­ki in­sa­nı­mı­zı, ora­da ça­lı­şır­ken, ora­da ya­şar­ken mut­lu ede­mi­yor­sak, on­lar­dan da çok bü­yük hiz­met­ler bek­le­me hak­kı­na sa­hip de­ği­liz gi­bi­me ge­li­yor. O ne­den­le, o in­san­la­rı­mı­zı, ger­çek­ten, unut­tu­ğu­mu­zu dü­şü­nü­yo­rum. Di­li­yo­rum ki, bu önü­müz­de­ki se­çim­den son­ra, bu in­san­la­rı­mı­zın bu hak­la­rı­nın ve­ril­me­si de Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si ik­ti­da­rı­na na­sip ola­cak­tır. Bu­nu yü­rek­ten di­li­yo­rum.

Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bi­raz ön­ce bu­ra­da ko­nu­şan ar­ka­da­şı­mın da ifa­de et­ti­ği gi­bi, GAP'ta bü­yük so­run­lar var. Me­se­la, 1,8 mil­yon hek­tar ara­zi­nin, bu­gü­ne ka­dar sa­de­ce 254 bin hek­ta­rı su­la­ma­ya açı­la­bil­miş; 1.050 hek­tar alan­da ve­rim ar­tı­şı­nı sağ­la­ma­ya yö­ne­lik ara­zi top­lu­laş­tır­ma ve tar­la içi ge­liş­tir­me hiz­met­le­ri­nin bir kıs­mı ya­pıl­mış. Pe­ki, top­lu­laş­tır­ma ne ka­dar ger­çek­leş­ti­ril­miş di­ye bak­tı­ğı­mız­da, sa­de­ce ve sa­de­ce bu 1,8 mil­yon hek­tar olan ara­zi­nin 344 bin hek­ta­rın­da top­lu­laş­tır­ma­nın bu­gü­ne ka­dar ya­pı­la­bil­di­ği­ni gö­rü­yo­ruz ve bu top­lu­laş­tır­ma­nın çok bü­yük bir bö­lü­mü de Har­ran Ova­sı'nda ger­çek­leş­miş.

Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, 1984 yı­lı­na ka­dar Tür­ki­ye'de top­lu­laş­tır­ma­yı Top­rak-Su Teş­ki­la­tı ya­pı­yor­du. 1984'te Top­rak-Su­yu ka­pat­tı­lar, onun ye­ri­ne Köy Hiz­met­le­ri ku­rul­du ve geç­ti­ği­miz yıl da bu Mec­li­sin, bu 22'nci Dö­nem Mec­li­si­nin al­dı­ğı bir ka­rar­la, ta­bii, Hükûme­ti­mi­zin ge­tir­di­ği bir ta­sa­rıy­la Köy Hiz­met­le­ri de ka­pa­tıl­dı. Bu ka­pat­ma aşa­ma­sın­da de­nil­di ki: Bu gö­rev özel ida­re­ler ta­ra­fın­dan ya­pı­la­cak. Pe­ki, özel ida­re­le­rin bu­nu ya­pa­bil­me­ye gü­cü var mı? El­bet­te ki yok ve ya­pa­ma­dı­ğı da gö­rül­dü.

Yi­ne, geç­ti­ği­miz gün­ler­de Mec­li­si­mi­ze su­nu­lan bir ya­say­la top­lu­laş­tır­ma­yı çe­şit­li ku­ru­luş­la­rın ya­pa­bi­le­ce­ği şek­lin­de ba­zı de­ği­şik­lik­ler ya­pıl­dı. Bu de­ği­şik­lik­le­ri in­ce­le­di­ği­niz­de, Dev­let Su İş­le­rin­den, Ka­ra Yol­la­rı­na, be­le­di­ye­le­re, hat­ta muh­tar­lık­la­ra ka­dar top­lu­laş­tır­ma ya­pı­la­bi­le­ce­ği şek­lin­de bir tek­lif bu­ra­ya gel­di ve ya­sa­laş­tı. As­lın­da, bu­nun, bu ül­ke­de­ki top­lu­laş­tır­ma so­ru­nu­nu çö­ze­ce­ği­ne ben inan­mı­yo­rum. Bu iş­ten bi­re bir so­rum­lu bir teş­ki­lat ol­ma­dı­ğı sü­re­ce, ta­rı­mı­mı­zın en bü­yük so­run­la­rın­dan bi­ri­si olan top­lu­laş­tır­ma ola­yı­nı ba­şa­rıy­la so­nuç­lan­dır­ma­mız müm­kün gö­rün­mü­yor de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım.

Şim­di, su­la­ma­ya açı­lan ara­zi­ler­de ger­çek­ten bü­yük so­run­lar var, bi­raz ön­ce de­ğer­li ar­ka­da­şım ifa­de et­ti. Özel­lik­le Ak­ça­ka­le'de yak­la­şık 1.400 dö­nüm ara­zi tuz­lan­mış, 2 bin dö­nüm ara­zi al­ka­li­leş­miş du­rum­da ve çok bü­yük bir ke­sim­de de bu risk hâlâ de­vam edi­yor. Pe­ki, bu­nun ne­de­ni ne? Bi­linç­siz su­la­ma de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Bir ke­re, ora­da­ki in­san­la­rı­mı­zı eği­te­me­mi­şiz. Ya­ni, GAP İda­re­si ge­re­ken ça­lış­ma­yı, ge­re­ken eği­ti­mi ve­re­me­miş. Ora­da­ki in­san­la­rı­mız bi­linç­siz­ce top­rak­la­rı­nı su­la­mış­lar.

1970'ler­de, Dev­let Su İş­le­ri, ilk, o Har­ran böl­ge­sin­de ça­lış­ma yap­tı­ğın­da 15 bin hek­tar ara­zi­yi su­la­ma­ya aç­mış ve bu su­la­ma­nın ya­pı­la­bil­me­si için de yak­la­şık 200 ile 800 met­re de­rin­lik­ten de­rin ku­yu­lar­la su­la­rı çı­kar­ma­ya ça­lış­mış. Çok gü­zel su­lar bun­lar, içi­le­bi­lir ni­te­lik­te­ki su­lar. Ama, bi­zim ora­da­ki köy­lü­müz…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run Sa­yın Sür, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız.

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım.

…bu su­yu çı­kar­ma­nın ma­li­ye­ti­nin yük­sek ol­du­ğu­nu dü­şü­ne­rek, 5 ila 10 met­re de­rin­lik­te­ki ke­son ku­yu­lar­dan su­la­rı çek­miş ve bu su­lar­la tar­la­la­rı­nı su­la­mış. O 5 ve 10 met­re­lik ku­yu­lar­da­ki su­lar ise, ma­ale­sef tuz­lu su. O suy­la tar­la­lar su­la­nın­ca, su­la­ma so­nu­cun­da, za­ten, ik­li­min, hız­lı bu­har­laş­ma­nın, aşı­rı sı­ca­ğın ver­di­ği o ik­li­min ge­tir­di­ği hız­lı bu­har­laş­ma­nın so­nu­cun­da, ora­lar­da müt­hiş şe­kil­de bir tuz­lan­ma oluş­muş.

Ar­tı, sal­ma su di­ye ta­bir edi­len su­la­ma­lar so­nu­cun­da da eroz­yon oluş­muş. Ya­ni, ger­çek­ten, ül­ke­mi­zin en ve­rim­li ara­zi­le­ri­nin bir kıs­mı­nı bu şe­kil­de bi­linç­siz­ce göz­den çı­kar­mı­şız, el­den çı­kar­mı­şız. Ama, üzü­le­rek şu­nu söy­lü­yo­rum: Geç­ti­ği­miz yıl KİT Ko­mis­yo­nu ola­rak bu böl­ge­de ça­lış­ma­lar yap­tık, in­ce­le­me­ler yap­tık. Hâlâ, hâlâ sis­te­min, Dev­let Su İş­le­ri­nin ve GAP İda­re­si­nin oluş­tur­ma­ya ça­lış­tı­ğı sis­te­min, ba­sınç­lı su şe­be­ke­le­ri­nin ip­tal edi­le­rek, sal­ma su­lar­la su­la­ma­la­rın ya­pıl­ma­ya ça­lı­şıl­dı­ğı­nı gör­dük ve bu­nun so­nu­cun­da da, yak­la­şık 50 bin hek­tar ara­zi­de tuz­lan­ma ris­ki var. Bu risk­li böl­ge­le­rin ar­ta­ca­ğı­nı da gör­mek­te­yiz.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, iki gün­dür bu­ra­da as­lın­da fark­lı bir şe­yi tar­tı­şı­yo­ruz. Dün ak­şam, bu­ra­da, bu top­rak sa­tış­la­rı­nı tar­tış­tık. Be­nim bu­ra­da ba­zı şey­le­ri gün­de­me ge­tir­mem üze­ri­ne, AKP Gru­bu şu iki ta­ne bel­ge­yi da­ğıt­tı. Ben de bu iki bel­ge­yi al­dım, bu­gün Ta­pu Ka­das­tro Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­ne git­tim. Be­nim mes­le­ğim ha­ri­ta ka­das­tro mü­hen­dis­li­ği. Si­ze, as­lın­da Tür­ki­ye'nin bu so­ru­nu hak­kın­da ger­çek­çi bil­gi­ler ver­mek is­ti­yo­rum. El­bet­te, şim­di ba­na ba­zı ar­ka­daş­la­rı­mız şu­nu söy­le­ye­bi­lir: "Ta­pu Ka­das­tro­dan bu­nun bel­ge­si­ni alıp ge­tir­din mi?" di­ye. Ha­yır…

MU­SA UZUN­KA­YA (Sam­sun) - Ha­yır, so­ru­yo­rum za­ten.

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - Ta­pu Ka­das­tro­da­ki yet­ki­li­ler­le ko­nuş­tum.

BAŞ­KAN - Sa­yın Sür, şim­di, dün­kü ko­nu dün­de kal­dı. Ko­nuy­la da il­gi­li de­ğil.

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - Sa­yın Baş­ka­nım, bu­gün de ko­nu­şul­du bu ko­nu ama.

BAŞ­KAN - Sa­yın Uya­nık'a da mü­da­ha­le et­tim.

MU­SA UZUN­KA­YA (Sam­sun) - Or­han Bey, bel­ge yok­sa söz de yok.

BAŞ­KAN - Şim­di, do­la­yı­sıy­la, ko­nuy­la il­gi­li ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­dıy­sa­nız, ben te­şek­kür ede­ce­ğim si­ze.

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - Sa­yın Baş­ka­nım, mü­sa­ade eder mi­si­niz.

Bi­raz ön­ce, bu­ra­da, De­mok­rat Par­ti­den, Men­de­res'ten şe­ye ka­dar her­ke­si din­le­dik. Ben sa­de­ce iki da­ki­ka­da, çok tar­tı­şı­lan bir ko­nu hak­kın­da bi­lim­sel, si­ze bir tek­nik ele­man ola­rak bil­gi ver­mek is­ti­yo­rum.

BAŞ­KAN - Ba­kı­nız, şim­di, ben Sa­yın Uya­nık'a da mü­da­ha­le et­tim. Da­ha ön­ce­den, Sa­yın Me­lik'e de sü­re ver­dim. Ko­nuy­la il­gi­li ola­rak ko­nu­şa­cak­sa­nız, bir iki da­ki­ka si­ze mü­sa­ade ede­cek­tim…

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - Ko­nuy­la il­gi­li ola­rak ko­nu­şu­yo­rum efen­dim.

BAŞ­KAN - Ama, şim­di, tek­rar bu tar­tış­ma­yı ya­pa­ma­yız ya­ni; mem­le­ket­te şu­nu sat­tık, bu­nu sat­tık di­ye­me­yiz. Lüt­fen…

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - O za­man, ta­mam… GAP üze­rin­de­ki… Sa­yın Baş­ka­nım, ko­nuy­la il­gi­li ko­nu­şu­yo­rum, ta­mam.

GAP üze­rin­de­ki en bü­yük spe­kü­las­yon­lar­dan bir ta­ne­si de, GAP böl­ge­sin­de İs­ra­il­li­le­rin çok sa­yı­da ara­zi al­dık­la­rı­dır.

TEV­FİK Zİ­YA­ED­DİN AK­BU­LUT (Te­kir­dağ) - Doğ­ru de­ğil.

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - Doğ­ru… Doğ­ru­dur, doğ­ru de­ğil­dir; mü­sa­ade edin de onu ben açık­la­ya­yım o za­man. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan "Doğ­ru de­ğil." se­si)

Evet, doğ­ru de­ğil. Bi­ze ve­ri­len bil­gi­le­re gö­re doğ­ru de­ğil. Ne­ye gö­re doğ­ru de­ğil? Si­zin şu ya­yın­la­dı­ğı­nız, bi­ze da­ğıt­tı­ğı­nız bil­gi­le­re gö­re doğ­ru de­ğil. Evet, bu bil­gi­le­re gö­re doğ­ru de­ğil, ama, bu bil­gi­ler ye­ter­li bil­gi­ler mi, iş­te si­ze onu an­lat­mak is­ti­yo­rum.

Bu bil­gi­ler ye­ter­li bil­gi­ler de­ğil. Si­zin da­ğıt­tı­ğı­nız bu bil­gi­ler, sa­de­ce ger­çek ki­şi­le­ri içe­ri­yor ar­ka­daş­lar. Ger­çek ki­şi­le­rin lis­te­le­ri­dir bun­lar, ama, şu an­da Tür­ki­ye'de top­rak sa­tın alan ya­ban­cı şir­ket­le­rin hiç­bir ta­ne­si, tü­zel ki­şi­lik­ler bu lis­te­ler­de yok.

BAY­RAM ÖZ­ÇE­LİK (Bur­dur) - Var, var.

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - Yok, ar­ka­da­şım.

AH­MET IŞIK (Kon­ya) - O da var, o da var.

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - Ha­yır, yok. Ya­ni, "O da var." de­mek­le ol­mu­yor bu iş. Yok.

BAY­RAM ÖZ­ÇE­LİK (Bur­dur) - Var, var.

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - Bu­ra­da so­run, as­lın­da, 4875 sa­yı­lı Ya­sa'dan kay­nak­la­nı­yor. 4875 sa­yı­lı Ya­sa'ya gö­re, Ya­ban­cı Ser­ma­ye­yi Teş­vik Ya­sa­sı'na gö­re, bu ara­zi­ler sa­tın alı­na­bi­li­yor. Hiç kim­se, Tür­ki­ye'nin ne­re­sin­de, han­gi şir­ke­tin ne ka­dar top­rak al­dı­ğı­nı, şu an­da Ta­pu Ka­das­tro Ge­nel Mü­dür­lü­ğü bi­le bil­mi­yor. Bu­nu si­ze ör­nek­le­mek is­ti­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan gü­rül­tü­ler)

AH­MET IŞIK (Kon­ya) - Bu­ra­da var.

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - Yok kar­de­şim, yok. Bu­nu si­ze...

MU­SA UZUN­KA­YA (Sam­sun)- Bu­nu bir tek sen mi bi­li­yor­sun Or­han Bey?

BAŞ­KAN - Sa­yın Sür, te­şek­kür edi­yo­rum siz­le­re. Sağ olun.

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - Sa­yın Baş­ka­nım, baş­ka­la­rı­nı kes­mi­yor­su­nuz.

BAŞ­KAN - Sa­yın Sür, bu­ra­ya çı­kıp, ya­ni, her­kes is­te­di­ği…

Ba­kı­nız, Sa­yın Ve­dat Me­lik'e, ben, böl­gey­le il­gi­li bir mil­let­ve­ki­li ol­du­ğu için to­le­rans ta­nı­dım ve bu dö­nem içe­ri­sin­de­ki en bü­yük to­le­ran­sı ta­nı­dım. Be­ye­fen­di­ler de böl­ge­den­di, bi­raz mü­sa­ma­ha ta­nı­dım, ama, bu­ra­ya ge­lip, ya­ni, ta­pu ka­das­troy­la il­gi­li ola­rak so­run­la­rı çö­ze­ce­ğiz der­se­niz, bu­nu çöz­mek müm­kün de­ğil. Dı­şa­rı çı­kar­sı­nız, ar­ka­daş­lar­la mü­za­ke­re eder­si­niz. Bu­na bir iti­ra­zım yok.

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - Bu­ra­ya çı­kıp ko­nu­şur ar­ka­daş­la­rı­mız.

BAŞ­KAN - Yok… Lüt­fen…

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - Bu­ra­da, bu bel­ge­yi gös­ter­me­di­ler mi Sa­yın Baş­ka­nım?

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Şir­ket­ler­le il­gi­li, bak…

BAŞ­KAN - Ar­ka­daş­lar, bun­la­rın çö­züm ye­ri bu­ra­sı de­ğil. Ba­kı­nız, ben, sü­rey­le so­rum­lu­yum.

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Or­han Bey, bak…

BAŞ­KAN - Lüt­fen… Bun­la­rı tar­tı­şa­cak­sa­nız ol­maz. Ken­di ara­nız­da tar­tı­şın. Ol­maz böy­le bir şey.

AH­MET IŞIK (Kon­ya) - Or­han Bey, şir­ket­ler­le il­gi­li bak. Si­ze he­men bir fo­to­ko­pi­si­ni ve­re­yim.

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - Val­la­hi, si­zin eli­niz­de­ki o bel­ge­le­re ben inan­mı­yo­rum. Ben Ta­pu Ka­das­tro Ge­nel Mü­dü­rü­ne ina­nı­yo­rum, si­ze de­ğil. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan gü­rül­tü­ler) Ben si­ze inan­mı­yo­rum. Ta­pu Ka­das­tro Ge­nel Mü­dü­rü­ne…

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Onun bel­ge­le­ri, bak.

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - Ta­pu Ka­das­tro Ge­nel Mü­dü­rü öy­le de­mi­yor. Öy­le de­mi­yor…

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) - Onun bel­ge­le­ri… Gel, bu­ra­da var.

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - Hiç de öy­le de­ğil. Bil­me­di­ği­niz ko­nu­lar­da ko­nuş­ma­yın.

BAŞ­KAN - Sa­yın Sür, te­şek­kür edi­yo­rum.

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - Ben te­şek­kür edi­yo­rum.

BAŞ­KAN- Şah­sı adı­na Sa­yın İn­ci Öz­de­mir… Yok.

Ana­va­tan Par­ti­si Gru­bu adı­na Er­zu­rum Mil­let­ve­ki­li İb­ra­him Öz­do­ğan.

Bu­yu­run Sa­yın Öz­do­ğan.

ANAP GRU­BU ADI­NA İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (Er­zu­rum) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; gö­rü­şül­mek­te olan 1424 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Ta­sa­rı­sı üze­rin­de Ana­va­tan Par­ti­si Gru­bu adı­na, 1'in­ci mad­de­de gö­rüş­le­ri­mi bil­dir­mek üze­re hu­zu­ru­nuz­da bu­lu­nu­yo­rum. He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, GAP, bü­yük mil­le­ti­mi­zin en bü­yük sev­da­la­rın­dan bi­ri­si­dir. Do­la­yı­sıy­la, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­sin­de gru­bu bu­lu­nan ge­rek ik­ti­dar par­ti­si ge­rek ana mu­ha­le­fet par­ti­si ve ge­rek­se gru­bu bu­lu­nan Ana­va­tan Par­ti­si ta­ra­fın­dan he­pi­miz, bi­raz son­ra, in­şal­lah, bu tek­li­fi ya­sa­laş­tı­ra­ca­ğız. Do­la­yı­sıy­la, bu tek­li­fi ha­zır­la­yan ar­ka­da­şı­mı­za, ca­nı­gö­nül­den te­şek­kür edi­yo­rum.

Ne­den Ana­va­tan Par­ti­si ta­ra­fın­dan da des­tek­le­ni­yor? Çün­kü, GAP'ın ger­çek mi­ma­rı Ana­va­tan Par­ti­si ku­ru­cu­su mer­hum Tur­gut Özal da on­dan do­la­yı, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım.

FAH­Rİ KES­KİN (Es­ki­şe­hir) - O par­ti­yi de ba­tır­dı­nız.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) - Ar­ka­daş­lar, bu­ra­da ha­tip ko­nu­şu­yor, lüt­fen…

Ama, bu Pro­je­yi, ne ka­dar açık­la­ma ya­pı­lır­sa ya­pıl­sın, ta­nı­mak is­te­yen­le­re "ha­di si­zi GAP'a gö­tü­re­lim" de­nil­dik­ten son­ra, on­la­rı Ke­ban Ba­ra­jı'na, Ata­türk Ba­ra­jı'na gö­tür­me­le­ri se­be­biy­le in­sa­nı­mı­zın ka­fa­sın­da bu Pro­je, sa­de­ce ener­ji ve su­la­ma pro­je­si ola­rak al­gı­lan­mış­tır. İn­sa­nı­mı­zın ka­fa­sın­da­ki bu yak­la­şım ba­zı ger­çek­le­re da­yan­mak­ta­dır. GAP'ın baş­lan­gı­cı, bu dü­şün­ce­ler­le, ya­ni su­la­rı­mız­dan ya­rar­lan­mak mak­sa­dıy­la ta 1930'la­ra da­yan­mak­ta­dır. Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­miz, Tür­ki­ye'nin di­ğer böl­ge­le­ri­ne gö­re da­ha az ya­ğış al­mak­ta, ya­ğış­la­rın, bit­ki­le­rin su­ya en faz­la ih­ti­yaç duy­du­ğu ve­ga­ta­tif ge­liş­me dö­ne­mi­ne rast­la­ma­ma­sı da ay­rı­ca bir olum­suz­luk oluş­tur­mak­ta­dır. An­cak, iki önem­li akar­su olan Dic­le ve Fı­rat, Do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­si'nden kay­nak­lan­mak­ta, GAP böl­ge­si­ni geç­tik­ten son­ra Bas­ra Kör­fe­zi'ne dö­kül­mek­te­dir. Bu ne­den­le, böl­ge­nin su ih­ti­ya­cı­nın kar­şı­lan­ma­sı ve hem de ener­ji üre­ti­mi için Fı­rat ve Dic­le Ne­hir­le­ri­nin de­ğer­len­di­ril­me­si dü­şü­nül­müş­tür.

Bü­yük Ata­türk, 1936 yı­lın­da, bo­şa akıp gi­den bu iki ır­ma­ğın su­la­rın­dan elek­trik ener­ji­si el­de edil­me­si için kul­la­nıl­ma­sı ama­cıy­la, Elek­trik İş­le­ri Etüt İda­re­si­ni kur­ma em­ri ver­miş­tir. 1950-60 yıl­la­rı ara­sın­da, ge­rek Fı­rat, ge­rek­se Dic­le üze­rin­de Elek­trik İş­le­ri Etüt İda­re­si ta­ra­fın­dan son­daj ça­lış­ma­la­rı­na ağır­lık ve­ril­miş, 1954 yı­lın­da Dev­let Su İş­le­ri ku­rul­muş­tur.

1977 yı­lın­da Aşa­ğı Fı­rat Hav­za­sı ve Dic­le Hav­za­sı Pro­je­le­ri bir­leş­ti­ri­le­rek, bu­gün­kü adıy­la Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si oluş­tu­rul­muş­tur.

Dev­let Plan­la­ma Teş­ki­la­tı Müs­te­şar­lı­ğı 1988 yı­lın­da GAP'ı en­teg­re ve çok sek­tör­lü bir sos­yo­eko­no­mik kal­kın­ma pro­je­si ola­rak ele al­mak ama­cıy­la GAP Mas­ter Plan ça­lış­ma­sı­nı baş­lat­mış, bu ça­lış­ma 1989'da ta­mam­lan­mış­tır. Bu­gün, ar­tık, 1989 yı­lın­da 388 sa­yı­lı Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­mey­le ku­ru­lan GAP Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si Teş­ki­la­tın­ca pro­je­ler, yal­nız, ba­raj ve su­la­may­la ka­yıt­lı de­ğil, kent­sel ve kır­sal alt­ya­pı, ta­rım­sal alt­ya­pı, ulaş­tır­ma, sa­na­yi, eği­tim, sağ­lık, ko­nut, tu­rizm, ka­dın­la­rı­mı­zın el hü­ner­le­ri­ni ge­liş­tir­mek üze­re ya­pı­lan bir yı­ğın fa­ali­yet ve di­ğer sek­tör­ler­de­ki ça­lış­ma­la­rı kap­sa­yan çok yön­lü bir kal­kın­ma pro­je­si ola­rak ka­bul edi­li­yor ve bu an­la­yış­la da ça­lış­ma­lar sür­dü­rü­lü­yor.

Böl­ge­ler ara­sı ge­liş­miş­lik, da­ha doğ­ru­su, ge­liş­me­miş­lik fark­la­rı­nın gi­de­ril­me­si için böy­le­si pro­je­le­rin ha­zır­lan­ma­sı ve tat­bi­ki el­bet­te ki bir za­ru­ret­tir. GAP'ın bir an ev­vel ta­mam­lan­ma­sı için her tür­lü gay­ret el­bet­te gös­te­ril­mek­te­dir. An­cak, Hükûme­tin ran­ti­ye­ye da­ğıt­mak­tan bu­ra­ya kay­nak ak­ta­ra­cak du­ru­mu­nun ol­du­ğu­nu da zan­net­mi­yo­ruz. Bu pro­je­le­re fi­nans­man bul­mak­ta el­bet­te güç­lük çe­ke­cek­si­niz ve ge­re­ken fi­nans­ma­nı te­min et­me­niz müm­kün ol­ma­ya­cak­tır, ama fi­nans­man ko­nu­sun­da, ge­rek Tür­ki­ye'de­ki bir kı­sım fi­nans­ma­nın o ta­ra­fa doğ­ru çe­kil­me­si ve ge­rek­se ya­ban­cı ser­ma­ye­nin Gü­ney­do­ğu'ya çe­kil­me­si için cid­di bir gay­re­tin sarf edil­me­si ge­rek­mek­te­dir.

Böl­ge­sel kal­kın­ma, plan­lı sos­yo­eko­no­mik kal­kın­ma­nın el­bet­te ki önem­li bir par­ça­sı­dır. Ül­ke­miz­de böl­ge­sel kal­kın­ma­nın ger­çek an­lam­da, ya­ni sos­yal, eko­no­mik ve top­lum­sal bo­yut­la­rıy­la be­ra­ber bir kal­kın­ma ara­cı ola­rak kul­la­nıl­ma­sı, ne ya­zık ki, bu­gü­ne de­ğin ye­te­rin­ce ağır­lık­la ele alın­ma­mış­tır.

GAP'la, Fı­rat'ın ve Dic­le'nin sağ­la­dı­ğı do­ğal imkânlar çer­çe­ve­sin­de fi­zi­ki bir te­mel üze­rin­de, ger­çek­çi­lik ze­mi­nin­de, Yü­ce Al­lah'ın bi­ze ver­miş ol­du­ğu po­tan­si­ye­li de­ğer­len­di­re­rek bir baş­lan­gıç oluş­tur­muş ve bu an­lam­da Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu'da böl­ge­sel bir kal­kın­ma pro­je­si uy­gu­la­ma­sı­nın bir bö­lü­müy­le, be­lir­li ayak­la­rıy­la uy­gu­lan­ma­sı imkânı el­de edil­miş­tir. An­cak, böl­ge­sel kal­kın­ma plan­la­rı­nın ba­şa­rı­ya ula­şa­bil­me­si için, böl­ge­sel kal­kın­ma plan­la­rı­nın yö­re in­sa­nı­nın ve yö­re­nin ger­çek ih­ti­ya­cı­na, ora­da­ki sos­yal do­ku­nun çağ­daş bir ya­pı­ya dö­nü­şe­bil­me­si­ne ve ora­da­ki kül­tü­rel ve di­ğer sos­yal bo­yut­lu ih­ti­yaç­la­rın ye­te­rin­ce kar­şı­lan­ma­sı­na ce­vap ver­me­si ge­re­kir. Bu­nun sağ­la­na­bil­me­si için de ön­ce­lik­le o yö­re­de si­vil ini­si­ya­ti­fin, si­vil ya­pı­lan­ma­nın ve o ze­min­de si­vil ör­güt­len­me­nin ha­ya­ta ge­çi­ril­me­si ge­re­kir. Bu bağ­lam­da, bu yö­re­de ko­ope­ra­tif­le­rin ön­cü­lü­ğün­de, de­mok­ra­tik ko­ope­ra­tif­çi­li­ğin ara­cı­lı­ğı ve ön­cü­lü­ğüy­le, top­rak ve ta­rım re­for­mu­nun en ge­niş bo­yu­tuy­la ha­ya­ta ge­çi­ril­me­si bir te­mel ih­ti­yaç­tır.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, yi­ne, yö­re­de hav­za yö­ne­tim plan­la­ma­sı ve uy­gu­la­ma­sı­nı ya­pa­cak, ka­li­te yö­ne­tim sis­tem­le­ri­nin ge­re­ği­ni ha­ya­ta ge­çi­re­cek, çev­re du­yar­lı­lı­ğı ko­nu­sun­da uy­gu­la­ma­la­ra ön­cü­lük ede­cek bi­rim­le­rin oluş­tu­rul­ma­sı ge­rek­mek­te­dir. Kı­sa­ca, GAP, bu çok bo­yut­lu kav­ram­lar ve il­ke­ler çer­çe­ve­sin­de, sür­dü­rü­le­bi­lir in­sa­ni kal­kın­ma ba­kı­şı çer­çe­ve­sin­de ha­ya­ta ge­çi­ril­me­li­dir.

GAP, sa­de­ce Gü­ney­do­ğu'nun de­ğil Tür­ki­ye'nin pro­je­si­dir, Türk mil­le­ti­nin ef­sa­ne­vi bir ide­ali­dir. Hükûme­tin bu an­la­yış­la bu Pro­je­yi bi­ti­re­bi­le­cek bir du­rum­da ol­du­ğu­nu el­bet­te ki zan­net­mi­yo­ruz. Ama hal­kı­mız hiç me­rak et­me­sin, ik­ti­dar ol­du­ğu­muz­da, biz, Ana­va­tan ola­rak bu Pro­je­yi bi­ti­re­ce­ğiz. Bu, boy­nu­mu­zun bor­cu­dur. Çün­kü, GAP, rah­met­li Tur­gut Özal'dan bi­ze ka­lan bir ya­digârdır.

Ak­lı­ma şu hu­sus da ta­kıl­mak­ta­dır: Böl­ge­sel ajans­lar ku­rul­sa da, GAP gi­bi dev bir pro­je ta­mam­la­na­maz mı, bu­na en­gel olan hu­sus ne­dir di­ye de sor­mak is­ti­yo­rum. Ma­dem bu Pro­je­ye bu ka­dar ya­tı­rım ya­pıl­dı, bun­ca emek ve pa­ra ne­den bo­şa git­sin?

Ba­raj­lar ya­pıl­dı ya da ya­pı­lı­yor, ama su­la­ma ka­nal­la­rı şim­di­ye ka­dar ta­mam­la­na­ma­dı. Oy­sa, TOBB'un araş­tır­ma­sı­na gö­re, GAP böl­ge­sin­de yüz­de 12 ci­va­rın­da olan ta­rım yüz­de 80'le­re çı­kar­tıl­sa 4 mil­yon ki­şi­ye is­tih­dam imkânı sağ­lı­yor.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, GAP, bir ke­re, sa­de­ce su ve ener­ji de­ğil­dir. Bu­nun için­de sağ­lık var, eği­tim var, sa­na­yi var, ha­ber­leş­me var, ban­ka­cı­lık var ve ak­lı­nı­za ge­le­bi­le­cek, uy­gar­lı­ğı il­gi­len­di­ren her şey var; ya­ni sa­de­ce ta­rım ve ener­ji de­ğil­dir.

Ta­rım­da za­ten, AK Par­ti Hükûme­ti ola­rak ger­çek­leş­ti­ril­miş bir pro­je şim­di­ye ka­dar ol­ma­dı ve bir me­sa­fe ka­te­dil­me­di. Sa­de­ce, bu­gü­ne ka­dar GAP'ta ta­rım ola­rak ger­çek­leş­tir­me ora­nı yüz­de 12'dir, hiç­bir su­la­ma ka­na­lı ya­pıl­mış de­ğil­dir.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, o gün bi­le "Sağ­lık ve Sos­ya­li­zas­yon Pro­je­si" adı al­tın­da Tür­ki­ye'nin her bir böl­ge­sin­de bir sü­rü sağ­lı­kev­le­ri ve sağ­lık ocak­la­rı ya­pıl­mış ve hiz­me­te so­kul­muş­tur. Sa­de­ce GAP böl­ge­sin­de bin ta­ne sağ­lı­ke­vi­miz, 436 ta­ne sağ­lık oca­ğı­mız var. Bu­nun yüz­de 50'sin­den faz­la­sı şu an­da ka­pa­lı­dır. Siz, bun­la­rı ya­pa­ma­dı­ğı­nız gi­bi, ye­ni­le­ri­ni de el­bet­te ki do­la­yı­sıy­la aça­ma­dı­nız. Dok­tor bu­lu­na­mı­yor, hem­şi­re ta­yin edi­le­mi­yor bu­ra­la­ra.

Söz­le­ri­me son ver­me­den ön­ce, GAP pro­je­si­nin ger­çek sa­hi­bi, bü­yük ya­tı­rım­lar ya­pan Ana­va­tan Par­ti­si­nin ku­ru­cu­su…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run Sa­yın Öz­do­ğan.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) - Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım.

Söz­le­ri­mi bi­ti­rir­ken ve söz­le­ri­min baş­lan­gı­cın­da da be­lirt­ti­ğim gi­bi, GAP pro­je­si­nin ger­çek mi­ma­rı, Ana­va­tan Par­ti­si­nin ku­ru­cu­su mer­hum Tur­gut Özal'ı rah­met­le ve min­net­le anı­yor, he­pi­ni­ze tek­rar say­gı­la­rı­mı su­nu­yo­rum. (Ana­va­tan Par­ti­si ve CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim.

Şah­sı adı­na, Muğ­la Mil­let­ve­ki­li Gü­rol Er­gin.

Bu­yu­run Sa­yın Er­gin. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Sü­re­niz beş da­ki­ka.

GÜ­ROL ER­GİN (Muğ­la) - Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Baş­kan.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Şan­lı­ur­fa Mil­let­ve­ki­li Meh­met Fa­ruk Bay­rak'ın, 388 Sa­yı­lı Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si Teş­ki­la­tı­nın Ku­ru­luş ve Gö­rev­le­ri Hak­kın­da Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me­de De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi üze­rin­de şah­sım adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Söz­le­ri­me baş­lar­ken, De­ğer­li Baş­kan si­zi, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri­ni ve yü­ce Türk ulu­su­nu say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, söz­le­ri­min ba­şın­da, özel­lik­le bu Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si'nin uy­gu­la­ma ala­nı olan böl­ge­de ya­şa­nan te­rör olay­la­rı­nı, te­rör­de as­ker­le­ri­mi­zin şe­hit ol­ma­sı­na ne­den olan­la­rı, te­rör olay­la­rı kar­şı­sın­da ye­ter­li cay­dı­rı­cı ön­lem­le­ri al­ma­yan­la­rı, içe­ri­de ve dı­şa­rı­da te­rö­rü des­tek­le­yen­le­ri, bu­ra­da, şid­det­le ve nef­ret­le kı­nı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu­ra­da, çok gü­zel ola­rak, hak­lı ola­rak, bir kı­sım ar­ka­daş­la­rı­mız rah­met­li Men­de­res'ten söz et­ti­ler, rah­met­li Özal'dan söz et­ti­ler, on­la­ra şük­ran­la­rı­nı sun­du­lar. Ben de, bu Pro­je­nin asıl baş­lan­gı­cı­nı 1936 yı­lın­da ver­di­ği di­rek­tif­le Elek­trik İş­le­ri Etüt İda­re­si­ni ku­ra­rak baş­la­tan Bü­yük Ata­türk'ten baş­la­ya­rak hep­si­ni rah­met­le anı­yo­rum, hep­si­ne, ulus ola­rak ve şah­sım adı­na şük­ran duy­gu­la­rı­mı ifa­de edi­yo­rum. Bu ara­da, yal­nız bu isim­ler­le de bağ­lı kal­ma­ya­lım, bu pro­je­ye hiz­me­ti ge­çen her­ke­si bi­zim bu­ra­da şük­ran­la an­ma­mız ge­rek­ti­ği­ni ifa­de et­mek is­ti­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, GAP pro­je­si üze­rin­de ay­rın­tı­lı bil­gi­le­re gir­me­mi­ze hiç ge­rek yok. Bü­tün ar­ka­daş­la­rım bu­nu tek­rar et­ti­ler. Yal­nız, ben, bir ko­nu­da an­la­ya­ma­dı­ğım bir hu­su­sun siz­le­re ak­ta­rıl­ma­sı­nın doğ­ru ola­ca­ğı­nı dü­şü­nü­yo­rum. Ba­kı­nız, sev­gi­li ar­ka­daş­lar, 2005 Ma­yı­sın­da Hükûmet bir ta­sa­rı ge­tir­di. Bu ta­sa­rı­da, Hükûmet, Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si­nin 31/12/2005'te kal­dı­rıl­ma­sı­nı is­ti­yor­du. Ay­nı ay içe­ri­sin­de Dün­ya Çift­çi­ler Gü­nü'nde­ki bir et­kin­lik­te, Ge­nel Baş­ka­nı­mız Sa­yın De­niz Bay­kal'ın GAP'ın ka­pa­tıl­ma­sı dü­şün­ce­si­ni yan­lış bul­du­ğu­nu ifa­de et­me­si üze­ri­ne de, Sa­yın Baş­ba­kan, Sa­yın Bay­kal'a şid­det­le kar­şı çı­ka­rak "GAP Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si­nin ka­pa­tı­la­ca­ğı­nı ne­ye da­ya­na­rak söy­lü­yor­su­nuz, bil­me­den ko­nuş­ma­yın." de­miş­ti ve onun bu­nu söy­le­di­ği gün, bu Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nun­da, Sa­yın Baş­ba­ka­nın al­tın­da im­za­sı olan ta­sa­rıy­la, GAP İda­re­si­nin ka­pa­tıl­ma­sı öne­ri­li­yor­du de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Ama, son­ra ne ol­du? Sö­zü­nü ye­mek is­te­me­yen­ler GAP İda­re­si­nin sü­re­si­ni üç yıl uza­ta­cak bir öne­riy­le gel­di­ler.

Biz o za­man açık­ça söy­le­dik, bu­nu en az on yıl uzat­mak zo­run­da­sı­nız, çün­kü bu­gü­ne ka­dar ya­şa­nan de­ne­yim­ler bi­ze gös­ter­miş­tir ki üç yıl­da, beş yıl­da GAP İda­re­si­nin son­lan­dı­rıl­ma­sı doğ­ru ol­maz, bu İda­re üze­ri­ne dü­şen yü­küm­lü­lük­le­ri en az bir on yıl da­ha ça­lı­şa­rak ye­ri­ne ge­tir­mek zo­run­da­dır; sö­zü­mü­zü ge­çi­re­me­dik. Bi­raz ön­ce Sa­yın Me­lik de bu­ra­da ifa­de et­ti, bir­lik­te bu­nu sa­vun­duk Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nun­da di­ğer ar­ka­daş­la­rı­mız­la, sö­zü­mü­zü ge­çi­re­me­dik.

Şim­di, bir de­ğer­li ar­ka­da­şım, ken­di­si­ne te­şek­kür edi­yo­rum, Ur­fa Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Bay­rak böy­le bir öne­ri ge­tir­di, böy­le bir tek­lif ge­tir­di. Biz Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si ola­rak bu tek­li­fi des­tek­li­yo­ruz. Ama, şu­nu söy­le­mek is­ti­yo­ruz: Hükûmet bir ara ta­ma­men ka­pat­ma­yı dü­şün­dü­ğü, 2005 so­nun­da ka­pat­ma­yı dü­şün­dü­ğü, son­ra üç yıl ka­pa­tıl­ma sü­re­si­ni uzat­ma­yı dü­şün­dü­ğü Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si'ni, aca­ba, ni­ye böy­le bir uzun sü­re­ye yay­ma ge­re­ği­ni duy­muş­tur, ben, onu özel­lik­le öğ­ren­me­nin ge­rek­li ol­du­ğu­nu söy­lü­yo­rum.

Ve şu­nu ifa­de edi­yo­rum: GAP İda­re­si ku­rul­du­ğun­dan bu ya­na, 1995 ve 2001 yıl­la­rı ha­riç…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run Sa­yın Er­gin, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yın.

GÜ­ROL ER­GİN (De­vam­la) - Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­kan.

…bu ik­ti­dar dö­ne­min­de bü­tün Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si sü­re­sin­ce en dü­şük kay­na­ğın ay­rıl­dı­ğı yıl­la­rı ya­şa­dık. Ra­kam ola­rak söy­le­ye­ce­ğim. 2004 fi­yat­la­rıy­la söy­lü­yo­rum: Ar­ka­daş­lar, 1990'da 1 kat­ril­yon 529 tril­yon, 1991'de 1 kat­ril­yon 502 tril­yon, 1992'de 1 kat­ril­yon 338 tril­yon kay­nak ay­rıl­mış­tır GAP'a. Ama, 2003, 2004, 2005 yıl­la­rın­da ay­rı­lan kay­nak, sı­ra­sıy­la, bu­nun ta­ma­men ya­rı­sı ka­dar­dır ve 815 tril­yon, 818 tril­yon ve 950 tril­yon­dur.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, şim­di, ar­ka­daş­la­rı­mız bu­ra­da esip sa­vu­ru­yor­lar da, ra­kam­lar or­ta­da. GAP'ta ön­ce­ki yıl­la­rın ya­rı­sı ka­dar kay­nak ayır­ma­mış­sı­nız, GAP su­la­ma­la­rı bir adım ile­ri­ye git­me­miş, da­ha ne­yi an­la­tı­yor­su­nuz bu­ra­da Al­lah aş­kı­na!

Evet, uza­tıl­sın, ama uza­tıl­dı­ğı sü­re içe­ri­sin­de de ora­ya adam gi­bi kay­nak ay­rıl­sın. O kay­nak ay­rıl­ma­dık­tan son­ra, yıl­da 2 mil­yar do­lar ay­rıl­ma­dık­tan son­ra ke­sin­lik­le GAP'ta iler­le­me sağ­la­ya­maz­sı­nız. Bu hız­la gi­der­se­niz, bin yıl­da an­cak ora­da su­la­ma­lar ta­mam­la­na­bi­lir, bin yıl­da ar­ka­daş­lar. Böy­le bir yan­lı­şın için­de ol­ma­ma­nız ge­rek­ti­ği­ne ina­nı­yo­rum.

Sa­yın Baş­kan, izin ve­rir­se­niz, iki da­ki­ka­da da söz­le­ri­mi ta­mam­la­mak is­ti­yo­rum.

Bir uya­rı yap­mak is­ti­yo­rum. De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, fın­dık­ta ye­ni bir oyun oy­na­nı­yor. Aliv­re­ci­ler şim­di de Top­rak Mah­sul­le­ri Ofi­si­ni kul­la­na­rak fın­dık fi­yat­la­rı­nın yük­sel­me tren­di­ni kır­ma­ya ça­lı­şı­yor­lar. Eğer Top­rak Mah­sul­le­ri Ofi­si bir yan­lış ya­pıp da elin­de­ki fın­dı­ğı bu­gün­ler­de sat­ma­ya kalk­maz­sa, fın­dı­ğın fi­ya­tı ye­ni­den 7-8 mil­yon li­ra­la­rı bu­la­cak, bu­nu bu­ra­da söy­lü­yo­rum. Ama, Ofis, aliv­re­ci­le­rin, aliv­re­ci­ler­le bir­lik­te ha­re­ket eden Hükûmet ta­ra­fı­nın taz­yi­ki, bas­kı­sı kar­şı­sın­da eğer elin­de­ki fın­dı­ğı tüc­ca­ra sat­ma­ya kal­kar­sa, bun­dan Ka­ra­de­niz'in fın­dık üre­ti­ci­si bü­yük za­rar gö­re­cek, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti dev­le­ti­nin ha­zi­ne­si bü­yük za­rar gö­re­cek. Bu uya­rı­mı çok özel ola­rak ya­pı­yo­rum.

Siz­le­ri ve yü­ce Türk ulu­su­nu tek­rar say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

EYÜP FAT­SA (Or­du) - Sa­yın Baş­kan, Sa­yın Er­gin'in özel­lik­le Top­rak Mah­sul­le­ri Ofi­si ve fın­dık­la il­gi­li yap­mış ol­du­ğu uya­rıy­la il­gi­li en­di­şe­le­ri­ni bir cüm­ley­le gi­der­mek is­ti­yo­rum.

BAŞ­KAN - Sa­yın Fat­sa, efen­dim şöy­le: Bi­raz son­ra, mad­de üze­rin­de, is­ter­se­niz, grup adı­na bir söz alıp ko­nu­şun.

EYÜP FAT­SA (Or­du) - Ha­yır. Ya­ni grup adı­na ko­nuş­ma de­ğil Sa­yın Baş­kan. Sa­de­ce bir ko­nuy­la il­gi­li en­di­şe­le­ri­nin yer­siz ol­du­ğu­nu söy­le­mek is­ti­yo­rum.

BAŞ­KAN - Efen­dim, şim­di, bi­raz son­ra baş­ka bir ar­ka­da­şı­mız tek­rar bir şey söy­ler­se, Sa­yın Fat­sa, na­sıl bir yol ta­kip et­mem la­zım be­nim?

GÜ­ROL ER­GİN (Muğ­la) - Sa­yın Baş­kan, za­ten şöy­le: "Ya­par­sa" de­dim, "Ya­pı­yor" de­me­dim.

BAŞ­KAN - Evet.

GÜ­ROL ER­GİN (Muğ­la) - "Ya­par­sa yan­lış ya­par." de­dim ben. Bun­da ya­nıt ve­re­cek ne var?

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) - Grup adı­na söz hak­kı var Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN - Bi­raz son­ra, is­ter­se­niz, mad­de üze­rin­de gö­rü­şür­ken gö­rüş­le­ri­ni­zi ifa­de edin, ben si­ze söz ve­re­yim.

Mad­de üze­rin­de bir adet öner­ge var­dır, öner­ge­yi oku­tup iş­le­me ala­ca­ğım.

­TBMM Baş­kan­lı­ğı­na

Gö­rü­şül­mek­te olan 1424 sı­ra sa­yı­lı S.S. ya­sa­nın 1. mad­de­si aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

"Mad­de 1.- 27.10.1989 ta­rih­li ve 388 sa­yı­lı Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si Teş­ki­la­tı­nın Ku­ru­luş ve Gö­rev­le­ri Hak­kın­da Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me­nin 1. mad­de­sin­de yer alan "hükmî şah­si­ye­te ha­iz ve 18 yıl" iba­re­si "tü­zel ki­şi­li­ğe sa­hip ve pro­je­nin ta­mam­lan­ma ta­ri­hi­ne ka­dar" şek­lin­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

                 M. Ve­dat Me­lik             Meh­met Kü­çü­ka­şık       Os­man Kap­tan

                      Şan­lı­ur­fa                             Bur­sa                        An­tal­ya

                     İz­zet Çe­tin                        Or­han Sür                 Nu­ri Çi­lin­gir

                        Ko­ca­eli                            Ba­lı­ke­sir                      Ma­ni­sa

                                                              Gü­rol Er­gin

                                                                  Muğ­la

BAŞ­KAN - Ko­mis­yon öner­ge­ye ka­tı­lı­yor mu?

PLAN VE BÜT­ÇE KO­MİS­YO­NU SÖZ­CÜ­SÜ ALİ OS­MAN SA­Lİ (Ba­lı­ke­sir) - Ka­tıl­mı­yo­ruz Sa­yın Baş­ka­nım.

BAŞ­KAN - Hükûmet?

KÜL­TÜR VE TU­RİZM BA­KA­NI ATİL­LA KOÇ (Ay­dın) - Ka­tıl­mı­yo­ruz efen­dim.

BAŞ­KAN - Evet, Sa­yın Me­lik, ko­nu­şa­cak­sı­nız.

Yal­nız, bu sa­at­ten son­ra ko­nuş­ma­lar­da her­kes vak­ti­ne gö­re ko­nu­şa­cak, onu bil­gi­le­ri­ni­ze su­na­yım, arz ede­yim.

NA­İL KA­MA­CI (An­tal­ya) - Sa­yın Baş­kan, bi­ze ge­lin­ce sı­nır­la­dı­nız!

BAŞ­KAN - Bu­yu­run Sa­yın Me­lik.

MEH­MET VE­DAT ME­LİK (Şan­lı­ur­fa) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; gö­rüş­mek­te ol­du­ğu­muz Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si Kal­kın­ma İda­re­si Teş­ki­la­tı Ka­nu­nu'nun 1'in­ci mad­de­siy­le il­gi­li ver­miş ol­du­ğu­muz de­ği­şik­lik öner­ge­si hak­kın­da ko­nuş­mak is­ti­yo­rum.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­lar; bu­ra­da ko­nu­şan bü­tün ko­nuş­ma­cı­lar, GAP pro­je­sin­de ya­pı­la­cak çok iş ol­du­ğu­nu ve GAP pro­je­si­nin, GAP İda­re­si­nin de öne­mi­ni vur­gu­la­dı­lar. Bun­da he­pi­miz hem­fi­ki­riz, an­cak, bi­raz ön­ce­ki ko­nuş­mam­da da söy­le­miş­tim, GAP pro­je­si­nin te­me­li su­la­ma pro­je­le­ri­dir.

Şim­di, si­zin Hükûme­ti­niz dö­ne­min­de, özel­lik­le son bir bu­çuk yıl­dır su­la­may­la il­gi­li de­ği­şik ara­yış­la­ra gir­miş­tir Hükûmet. Bu­nun öz kay­nak­lar­la ya­pıl­ma­sı ni­ye­tin­de de­ğil­dir Hükûmet. Do­la­yı­sıy­la, bu pro­je­de, de­di­ğim gi­bi, çok önem­li iş­ler var­dır. Onun için, GAP İda­re­si­nin gö­rev sü­re­si, şu an­da 1'in­ci mad­de­de yaz­dı­ğı gi­bi, 2012 yı­lı­na ka­dar de­ğil de, de­ğer­li ar­ka­da­şı­mı­zın ha­zır­la­dı­ğı ka­nu­nun ge­nel ge­rek­çe­si­nin son pa­rag­ra­fın­da ol­du­ğu gi­bi, pro­je bi­tin­ce­ye ka­dar uza­tıl­ma­lı­dır.

Pro­je­nin bit­me öl­çü­sü ne­dir de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri? GAP pro­je­sin­de, do­kuz il­de, Fı­rat ve Dic­le Ne­hir­le­ri­nin hav­za­la­rın­da­ki ova­lar­da -ki, bun­la­rın han­gi ova­lar ol­duk­la­rı bel­li­dir- bu su­la­ma pro­je­le­ri bit­tik­ten son­ra GAP İda­re­si­nin de gö­rev sü­re­si bi­te­bi­lir.

İkin­ci­si: Bu Pro­je­nin en bü­yük ek­sik­lik­le­rin­den bi­ri, GAP İda­re­si Teş­ki­la­tı­nın en bü­yük ek­sik­lik­le­rin­den bi­ri, teş­ki­lat ka­nu­nu yok­tur. Bu­ra­da ça­lı­şan in­san­la­rın, yir­mi yıl­dır ça­lı­şan­la­rın ve bun­dan son­ra ça­lı­şan­la­rın da öz­lük hak­la­rıy­la il­gi­li cid­di en­di­şe­le­ri var­dır. Bun­da da hak­lı­dır. GAP pro­je­si uza­tıl­ma­lı­dır ki, bu in­san­la­rın da hak­la­rı, öz­lük hak­la­rı dü­zel­til­sin ve ge­re­ken ya­pı­la­bil­sin. Za­ten, bu, de­ğer­li ar­ka­da­şı­mı­zın ha­zır­la­dı­ğı ge­nel ge­rek­çe­de de var­dır. Biz, bu öner­ge­yi. GAP İda­re­si­nin gö­rev sü­re­si­nin Pro­je­nin bi­ti­mi­ne ka­dar uza­tıl­ma­sı yö­nün­de ver­miş bu­lu­nu­yo­ruz. He­pi­ni­zin de bu öner­ge­ye des­tek­le­ri­ni bek­li­yo­ruz.

He­pi­ni­zi say­gı­la­rım­la se­lam­lı­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Sa­yın Me­lik, ne­za­ke­ti­ni­ze, du­yar­lı­lı­ğı­nı­za te­şek­kür edi­yo­rum, sağ olun.

Say­gı­de­ğer mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım, öner­ge­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum…

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) - Ka­rar ye­ter sa­yı­sı is­ti­yo­rum.

BAŞ­KAN - Öner­ge­yi oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım. Elek­tro­nik ci­haz­la oy­la­ma ya­pa­ca­ğım ve ka­rar ye­ter sa­yı­sı­nı ara­ya­ca­ğım.

Dört da­ki­ka sü­re ve­ri­yo­rum ve oy­la­ma iş­le­mi­ni baş­la­tı­yo­rum.

(Elek­tro­nik ci­haz­la oy­la­ma­ya baş­lan­dı)

BAŞ­KAN - Say­gı­de­ğer mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım, elek­tro­nik ci­ha­za gi­re­me­yip de pu­su­la gön­de­ren ar­ka­daş­la­rı­mız Ge­nel Ku­rul­dan ay­rıl­ma­sın­lar.

(Elek­tro­nik ci­haz­la oy­la­ma­ya de­vam edil­di)

BAŞ­KAN - Say­gı­de­ğer mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım, ka­rar ye­ter sa­yı­sı yok­tur.

Sa­at 21.00'de top­lan­mak üze­re bir­le­şi­me ara ve­ri­yo­rum.

 

Ka­pan­ma Sa­ati: 19.49

YE­DİN­Cİ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 21.09

BAŞ­KAN : Baş­kan Ve­ki­li Nev­zat PAK­DİL

KÂTİP ÜYE­LER : Meh­met DA­NİŞ (Ça­nak­ka­le), Ah­met KÜ­ÇÜK (Ça­nak­ka­le)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 112'nci Bir­le­şi­mi­nin Ye­din­ci Otu­ru­mu­nu açı­yo­rum.

1424 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Tek­li­fi'nin gö­rüş­me­le­ri­ne kal­dı­ğı­mız yer­den de­vam ede­ce­ğiz.

Ko­mis­yon ve Hükûmet ye­rin­de.

Tek­li­fin 1'in­ci mad­de­si üze­rin­de ve­ri­len, Şan­lı­ur­fa Mil­let­ve­ki­li Ve­dat Me­lik ve ar­ka­daş­la­rı­nın öner­ge­si­nin oy­la­ma­sın­da ka­rar ye­ter sa­yı­sı bu­lu­na­ma­mış­tı. Şim­di, öner­ge­yi tek­rar oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım ve ka­rar ye­ter sa­yı­sı­nı ara­ya­ca­ğım.

Elek­tro­nik ci­haz­la oy­la­ma yap­mış­tım, yi­ne elek­tro­nik ci­haz­la oy­la­ma ya­pa­ca­ğım.

Oy­la­ma için dört da­ki­ka sü­re ve­ri­yo­rum ve oy­la­ma iş­le­mi­ni baş­la­tı­yo­rum.

(Elek­tro­nik ci­haz­la oy­la­ma ya­pıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, ka­rar ye­ter sa­yı­sı var­dır, öner­ge red­de­dil­miş­tir.

Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

2'nci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 2- 388 sa­yı­lı Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me­nin 13 ün­cü mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sın­da yer alan "18 yıl" iba­re­si "23 yıl" ola­rak de­ğiş­ti­ril­miş ve anı­lan Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me­ye aşa­ğı­da­ki ek mad­de ek­len­miş­tir.

"EK MAD­DE 1- GAP Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si Baş­kan­lı­ğı, mil­li sa­vun­ma ve mil­li gü­ven­li­ğe iliş­kin hu­sus­lar sak­lı kal­mak kay­dıy­la gö­rev­le­ri ile il­gi­li ola­rak ge­rek­li gör­dü­ğü bil­gi­le­ri bü­tün ka­mu ku­rum ve ku­ru­luş­la­rın­dan ve di­ğer ger­çek ve tü­zel ki­şi­ler­den doğ­ru­dan is­te­me­ye yet­ki­li­dir. Ken­di­le­rin­den bil­gi is­te­nen bü­tün ka­mu ku­rum ve ku­ru­luş­la­rı ile di­ğer ger­çek ve tü­zel ki­şi­ler bu bil­gi­le­ri za­ma­nın­da ver­mek­le yü­küm­lü­dür.

Bu şe­kil­de el­de edi­len bil­gi­ler­den ti­ca­ri sır ni­te­li­ğin­de olan­la­rın giz­li­li­ği­ne uyu­lur.

GAP Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si Baş­kan­lı­ğı, GAP ile il­gi­li her ko­nu­da bil­gi top­la­ma­da, plan­la­rın ha­zır­lan­ma­sın­da ve uy­gu­la­ma­nın iz­len­me­sin­de, ba­kan­lık­lar, ka­mu ku­rum ve ku­ru­luş­la­rı, ka­mu ik­ti­sa­di te­şeb­büs­le­ri ve ka­mu ku­ru­mu ni­te­li­ğin­de­ki ku­ru­luş­lar ve si­vil top­lum ku­ru­luş­la­rı ile ya­kın iş­bir­li­ği için­de bu­lu­nur."

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na Muğ­la Mil­let­ve­ki­li Gü­rol Er­gin.

Sa­yın Er­gin, bu­yu­run efen­dim.

CHP GRU­BU ADI­NA GÜ­ROL ER­GİN (Muğ­la) - Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Baş­kan.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Şan­lı­ur­fa Mil­let­ve­ki­li Meh­met Fa­ruk Bay­rak'ın, 388 Sa­yı­lı Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si Teş­ki­la­tı­nın Ku­ru­luş ve Gö­rev­le­ri Hak­kın­da Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me­de De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi'nin 2'nci mad­de­si üze­rin­de Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Söz­le­ri­me baş­lar­ken siz Sa­yın Baş­ka­nı, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri­ni ve yü­ce Türk ulu­su­nu say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si ya da kı­sa söy­le­miy­le GAP, as­lın­da Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­si'nin top­yekûn sos­yo­eko­no­mik kal­kın­ma­sı­nı amaç­la­yan bir pro­je­dir ve oda­ğın­da da in­san var­dır. Bu Pro­je, Fı­rat ve Dic­le Ne­hir­le­ri üze­rin­de ya­pı­mı sü­ren ba­raj ve hid­ro­elek­trik san­tral­le­ri ile su­la­ma te­sis­le­ri­nin ya­nı sı­ra kent­sel ve kır­sal alt­ya­pı, ta­rım, ulaş­tır­ma, sa­na­yi, eği­tim, sağ­lık, ko­nut ve tu­rizm gi­bi ya­şa­mın tüm ala­nın­da­ki sek­tör­le­ri ve ya­tı­rım­la­rı da kap­sa­yan en­teg­re bir pro­je­dir. Bu Pro­je­nin ana he­de­fi, bu böl­ge hal­kı­nın da­ha iyi bir ya­şam ka­li­te­si­ne ulaş­ma­sı­nı sağ­la­mak ve di­ğer böl­ge­ler­le ara­sın­da­ki ge­liş­miş­lik far­kı­nı or­ta­dan kal­dır­mak­tı. Pro­jey­le, ta­ri­hin ilk uy­gar­lık­la­rı­na ta­nık­lık et­miş olan Yu­ka­rı Me­zo­po­tam­ya'da ye­ni ve da­ha par­lak bir uy­gar­lık ya­ra­tıl­ma­sı amaç­lan­mış­tı.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­miz, Tür­ki­ye'nin di­ğer böl­ge­le­ri­ne gö­re da­ha az ya­ğış alır, an­cak, da­ha da önem­li ola­rak, bu böl­ge­de ya­ğış­lar bit­ki­le­rin su­ya en faz­la ge­rek­si­nim duy­du­ğu ve­ge­ta­tif ge­liş­me dö­ne­mi­ne rast­la­ma­dı­ğı için­dir ki, da­ha baş­ka ve önem­li bir olum­suz­luk ya­şa­nır. İş­te, bu iki akar­su, Dic­le ve Fı­rat, bu olum­suz­luk­la­rı gi­der­me an­la­mın­da biz­le­re yar­dım­cı ola­cak en önem­li et­men­ler­dir.

İlk ko­nuş­mam­da da söy­le­miş­tim. As­lın­da, Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si'nin baş­lan­gı­cı, her ko­nu­da ol­du­ğu gi­bi, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti'nin her ko­nu­sun­da ol­du­ğu gi­bi, 1936 yı­lın­da, yi­ne Bü­yük Ata­türk'ün di­rek­ti­fiy­le baş­la­mış­tır, çün­kü, yur­dun bo­şa akıp gi­den su ser­ve­tin­den elek­trik ener­ji­si el­de edil­me­si için, Bü­yük Ata­türk, Elek­trik İş­le­ri Etüt İda­re­si­nin ku­rul­ma­sı ta­li­ma­tı­nı ver­miş ve böy­le­ce, 1936 yı­lın­da ve­ri­len bu di­rek­tif üze­ri­ne, 1938 yı­lın­da Ke­ban Bo­ğa­zı'nda je­olo­jik ve to­poğ­ra­fik etüt­le­re baş­lan­mış­tır.

Baş­lan­gıç­ta böl­ge­nin zen­gin top­rak ve su kay­nak­la­rın­dan ya­rar­lan­mak ama­cıy­la ener­ji ve su­la­ma pro­je­si ola­rak dü­şü­nü­len Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si'nin bü­tün­cül böl­ge­sel pro­je çer­çe­ve­sin­de ele alın­ma­sı, yü­rü­tül­mek­te olan ça­lış­ma­la­rın eş gü­düm ve yön­len­di­ril­me­si gö­re­vi 1986 yı­lın­da Dev­let Plan­la­ma Teş­ki­la­tı­na ve­ril­miş­tir. Da­ha son­ra ise GAP İda­re­si ku­rul­muş ve ça­lış­ma­lar bu İda­re ta­ra­fın­dan sür­dü­rül­müş­tür.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si'nin ta­mam­lan­ma­sı du­ru­mun­da Çu­ku­ro­va'nın 4,5 ka­tı ka­dar olan bir alan su­la­ma­ya açıl­mış ola­cak­tır ki bu­nun ge­ti­re­ce­ği ya­rar­la­rı bu­ra­da tek tek say­ma­nın ge­rek­siz ol­du­ğu inan­cın­da­yım.

Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­si'nin top­rak açı­sın­dan da çok özel bir du­ru­mu var­dır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ta­rım­da en de­ğer­li top­rak­lar 1'in­ci ve 2'nci sı­nıf ta­rım top­rak­la­rı ola­rak anı­lır. Tür­ki­ye'de ta­rım ya­pı­lan top­rak­la­rın an­cak üç­te 1'i 1'in­ci ve 2'nci sı­nıf­tır. An­cak, Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­si'nde bu oran üç­te 2'ye çık­mak­ta­dır. Ya­ni, gü­ney­do­ğu­da top­rak ka­li­te­si, Tür­ki­ye'de­ki or­ta­la­ma ta­rım top­ra­ğı ka­li­te­si­nin çok üze­rin­de­dir. Ay­rı­ca, gü­neş­len­me sü­re­si­nin çok faz­la olu­şu, gün­de on-on bir sa­at gü­neş­len­me­nin olu­şu ve fo­to­sen­tez için ge­rek­li olan en dü­şük ısı + 5 de­re­ce­nin üze­rin­de­ki gün sa­yı­sı­nın 300 gü­nün üze­rin­de ol­ma­sı da yi­ne bu böl­ge­ye su­yun gö­tü­rül­me­si­nin ni­çin zo­run­lu ol­du­ğu­nu or­ta­ya ko­yan du­rum­lar ola­rak önü­müz­de dur­mak­ta­dır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, GAP'ta han­gi so­run­lar ya­şan­mış­tır, ben bun­la­rı tek tek say­mak is­ti­yo­rum: Bir ke­re, Pro­je ge­re­ğin­den faz­la uza­mış­tır.

Bu böl­ge­de kö­ye su gö­tü­rül­müş, an­cak, köy­lü­ye su kül­tü­rü gö­tü­rül­me­miş­tir.

Bu böl­ge­de­ki ener­ji ge­ti­ri­sin­den o böl­ge­nin hal­kı­na yan­sı­yan bir şey yok­tur. Pro­je ge­li­ri­nin hiç ol­maz­sa bir kıs­mı o böl­ge­ye ak­ta­rıl­ma­lı­dır.

Ata­türk Ba­ra­jı Hid­ro­elek­trik San­tra­li­nin za­man za­man 8 tür­bi­nin­den yal­nız bi­ri ça­lış­tı­rıl­mak­ta­dır. Çün­kü, do­ğal gaz alın­dı­ğı için, o do­ğal ga­za pa­ra ve­ril­di­ği için, bu do­ğal gaz­dan elek­trik üre­til­me­ye ça­lı­şıl­mak­ta, za­man za­man HES'le­rin tür­bin­le­ri ça­lış­tı­rıl­ma­mak­ta­dır. Oy­sa, elek­tri­ğin ki­lo­vat sa­ati hid­ro­elek­trik üre­ti­min­de 0,6 sent, do­ğal gaz­da 8 ila 12 sent ara­sın­da­dır.

Bu böl­ge­ye ya­kın­dan bak­tı­ğı­mız­da şu­nu gö­rü­yo­ruz: Özel­lik­le, Mar­din'de elek­trik şe­be­ke­le­ri­nin ye­ni­len­me­si ge­rek­mek­te­dir. Böl­ge­de elek­trik fi­yat­la­rı­nın çok yük­sek olu­şu, ma­ale­sef, bir kı­sım in­san­la­rı ka­çak elek­trik kul­lan­mak zo­run­da bı­rak­mak­ta­dır. Bu­na mey­dan ve­ril­me­me­li­dir.

Bi­raz ön­ce ar­ka­daş­la­rım da an­lat­tı, Su­ruç'ta ye­ral­tı su­la­rı çe­kil­miş­tir. Bu­ra­da­ki su pro­je­si­nin en kı­sa za­man­da ta­mam­lan­ma­sı ge­re­kir.

Böl­ge­de ke­sin bir ye­ni ya­pı­lan­ma­ya git­mek ge­rek­mek­te, Pro­je­ye dış kre­di sağ­lan­ma­sı ça­lış­ma­la­rı hız­lan­dı­rıl­ma­lı­dır.

Umut ve des­tek ve­ril­me­di­ği için is­te­nen oran­da ger­çek­leş­me­yen kö­ye dö­nüş­ler, des­tek­le­ne­rek ar­tı­rıl­ma­lı­dır.

Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­li bir ar­ka­da­şım da sö­zü­nü et­ti, kar­go ha­va­ala­nı­nın bi­ti­ril­me­si hız­lan­dı­rıl­ma­lı­dır.

Ur­fa'da, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, hat­la­rın es­ki ol­ma­sın­dan ötü­rü elek­trik hat kay­bı Tür­ki­ye or­ta­la­ma­sı olan yüz­de 8'in 3 ka­tı olup, yüz­de 24'tür.

Top­rak­lar­da -di­ğer ar­ka­daş­la­rım da söy­le­di- tuz­lan­ma, al­ka­li­leş­me so­ru­nu cid­di bo­yut­la­ra var­mış­tır.

Bü­tün bu ko­nu­lar ya­nın­da, böl­ge­de­ki su­la­ma bir­lik­le­ri­ne de ke­sin­lik­le çe­ki­dü­zen ver­me zo­run­lu­lu­ğu var­dır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, GAP Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si­nin is­te­nen et­ki­yi gös­te­re­me­di­ği­ni de bi­li­yo­ruz. Bu ida­re­nin is­te­nen et­ki­yi gös­te­re­me­yi­şi­nin bi­rin­cil ne­de­ni yet­ki­siz olu­şu­dur, ko­or­di­nas­yon­da yap­tı­rım gü­cü­nün ol­ma­yı­şı­dır ve öde­nek tah­sis et­me yet­ki­si­nin bu­lun­ma­yı­şı­dır. İkin­cil bir ne­de­ni de bu ida­re­nin mer­ke­zi­nin An­ka­ra'da ol­ma­sı­dır. Han­gi ik­ti­dar olur­sa ol­sun, eğer Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si'ni ge­liş­tir­mek is­ti­yo­rum di­yor­sa, Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si'nin mer­ke­zi­ni Şan­lı­ur­fa'ya gö­tür­me zo­run­lu­lu­ğu var­dır. Bu­nu yap­mak zo­run­da­yız.

Bü­tün bu ak­sak­lık ve ek­sik­li­ği­ne kar­şın böl­ge kal­kın­ma ajans­la­rı­nın ku­rul­ma­sı ne­de­niy­le GAP Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si­nin ka­pa­tıl­ma­sı son de­re­ce yan­lış olur­du -bu­nu biz de­fa­at­le ifa­de et­tik- de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, çün­kü, GAP Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si­nin, böl­ge­nin eko­no­mik kal­kın­ma­sı­nın ya­nı sı­ra, çok önem ver­di­ği ve böl­ge­nin de ge­rek­si­ni­mi olan sos­yo­kül­tü­rel kal­kın­ma il­ke­si, sağ­lık ve eği­ti­mi he­def alan ça­lış­ma­la­rı ajans­la­rın gö­rev ala­nı dı­şın­da­dır. Ajans­lar bu gö­rev­ler­le yü­küm­lü de­ğil­dir.

İkin­ci­si: Böl­ge­de üç ay­rı kal­kın­ma ajan­sı­nın ku­ru­la­cak ol­ma­sı, GAP'ın te­mel ge­rek­çe­si­ni oluş­tu­ran böl­ge­sel en­teg­ras­yon ve eş za­man­lı ça­lış­ma an­la­yı­şı ta­ma­men gün­dem­den dü­şe­cek­tir. Bu­nun so­nu­cun­da, bu­gü­ne dek uy­gu­lan­ma­sın­da ye­te­rin­ce ba­şa­rı­lı olu­na­ma­yan eş za­man­lı ve eş gü­düm­lü ça­lış­ma­lar ar­tık hiç ger­çek­le­şe­me­ye­cek­tir.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run Sa­yın Er­gin, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız.

GÜ­ROL ER­GİN (De­vam­la) - Bi­ti­ri­yo­rum Sa­yın Baş­kan.

Üçün­cü ola­rak da, GAP böl­ge­nin te­mel alt­ya­pı­sıy­la il­gi­liy­ken, kal­kın­ma ajans­la­rı­nın böy­le­si bir top­lum­sal so­rum­lu­lu­ğu bu­lun­ma­mak­ta­dır.

Bu ba­kım­lar­dan, Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si­nin sü­re­si­nin uza­tıl­ma­sı­nı biz Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si ola­rak yıl­lar­dan be­ri sa­vu­nu­yor­duk, bu tek­li­fe de, bu an­lam­da, hak­lı ola­rak, hak­lı bir tek­lif ol­du­ğu için te­şek­kür­le des­tek ve­ri­yo­ruz.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ben, söz­le­ri­me, bir bu­çuk yıl ön­ce GAP'tan so­rum­lu il­gi­li Ba­ka­nın yap­tı­ğı ko­nuş­ma­dan bir iki alın­tı ala­rak son ve­re­ce­ğim.

Şim­di, ba­kı­nız, Sa­yın Ba­kan Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nun­da GAP İda­re­si ko­nu­sun­da ko­nu­şur­ken şöy­le söy­lü­yor, di­yor ki: "GAP İda­re­si, ko­or­di­nas­yon gö­re­vi­ni özel­lik­le son üç yıl­dır, ya­ni Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si­nin ik­ti­da­rı dö­ne­min­de en et­kin şe­kil­de ye­ri­ne ge­tir­mek­te­dir ve GAP Yük­sek Ku­ru­lu, GAP'ın son du­ru­mu­nu ve ko­or­di­nas­yon ge­rek­ti­ren ön­ce­lik­li ve stra­te­jik ko­nu­la­rı gö­rüş­müş, özel­lik­le su­la­ma ya­tı­rım­la­rı­nın ta­mam­lan­ma­sı­nı hız­lan­dır­mak ama­cıy­la ge­rek­li ka­rar­la­rı al­mış­tır." di­yor.

Şim­di, ben il­gi­li Ba­ka­na so­ru­yo­rum: Bir bu­çuk yıl ön­ce bu ka­rar­la­rı al­dı­ğı­nı­zı söy­le­di­niz. Şim­di, bu ka­rar­lar çer­çe­ve­sin­de ne yap­tı­nız? Çün­kü, bı­ra­kın son bir bu­çuk yı­lı, beş yıl­dır GAP'ta cid­di­ye alı­na­cak hiç­bir su­la­ma ça­lış­ma­sı­nın ya­pıl­ma­dı­ğı­nı bi­li­yo­ruz.

İkin­ci­si: Sa­yın Ba­kan, "14 Ekim 2005 ta­ri­hin­de top­la­nan 17'nci GAP Yük­sek Ku­ru­lu, su­la­ma ya­tı­rım­la­rı­nın hız­lan­dı­rıl­ma­sı ama­cıy­la uy­gu­la­na­bi­le­cek al­ter­na­tif fi­nans mo­del­le­ri­ni be­lir­le­miş­tir ve bu yıl için­de bu ko­nu­da­ki ça­lış­ma­lar ta­mam­la­na­cak­tır." di­yor. Şim­di so­ru­yo­rum: Ara­dan bir bu­çuk yıl geç­ti, al­ter­na­tif fi­nans mo­de­li ola­rak ne­yi or­ta­ya koy­du­nuz? Bu ko­nu­da ne yap­tı­nız?

Üçün­cü ola­rak şu­nu so­ru­yo­rum: Sa­yın Ba­kan di­yor ki: "GAP böl­ge­si il eko­sis­tem­le­ri­ne uy­gun, kat­ma de­ğe­ri yük­sek ta­rım­sal ürün­le­rin be­lir­len­me­si ça­lış­ma­sı­nı ta­mam­la­dık. Her il için ra­por ha­zır­la­dık, il­gi­li ku­rum­la­ra gön­der­dik." Şim­di, gön­der­di­niz de ne ol­du? Kat­ma de­ğe­ri yük­sek han­gi ta­rım­sal ürü­nün üre­ti­mi­ne son iki yıl­da geç­ti­niz?

Ve son ola­rak şun­la­rı söy­lü­yo­rum: Sa­yın Ba­ka­nın ifa­de­siy­le "Su­ri­ye sı­nı­rın­da­ki ma­yın­lı ara­zi­le­rin te­miz­le­ne­rek, 306 ki­lo­met­re­ka­re ala­nın eko­no­mi­ye ka­zan­dı­rıl­ma­sı ama­cıy­la, GAP İda­re­si­nin ko­or­di­nas­yo­nun­da, Türk Si­lah­lı Kuv­vet­le­ri, Ma­li­ye Ba­kan­lı­ğı ve Ta­rım ve Köy İş­le­ri Ba­kan­lı­ğı­nın ka­tı­lı­mıy­la Ça­lış­ma ve Ko­or­di­nas­yon Ku­ru­lu oluş­tu­rul­muş, ça­lış­ma­lar yü­rü­tül­müş­tür. Ocak 2005'ten iti­ba­ren ma­yın­lı alan­la­rın te­miz­len­me­siy­le il­gi­li iha­le iş­lem­le­ri Ma­li­ye Ba­kan­lı­ğı ta­ra­fın­dan yü­rü­tül­mek­te­dir." Bu ko­nu­yu da sor­mak is­ti­yo­rum: Ma­yın­lı ara­zi­le­rin te­miz­len­me­si ko­nu­sun­da şim­di­ye ka­dar ne ya­pıl­mış­tır? Ne ya­pıl­ma­sı dü­şü­nül­mek­te­dir?

BAŞ­KAN - Sa­yın Er­gin…

GÜ­ROL ER­GİN (De­vam­la) - Söz­le­ri­mi ta­mam­lı­yo­rum.

BAŞ­KAN - Ha­yır. Sü­re­niz ka­dar ko­nu­şu­yor­su­nuz… Sev­gi­li ar­ka­daş­la­rım, lüt­fen bi­zi zor du­rum­da bı­rak­ma­yı­nız, is­tir­ham edi­yo­rum.

GÜ­ROL ER­GİN (De­vam­la) - Sa­yın Baş­kan, müm­kün mü ben si­zi zor du­rum­da bı­ra­ka­yım, öy­le bir şey ola­bi­lir mi?

BAŞ­KAN - Pe­ki. O za­man ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız.

GÜ­ROL ER­GİN (De­vam­la) - Bu so­ru­la­rı­mın ya­nı­tı­nı il­gi­li ba­kan­dan bek­li­yo­rum. Ma­yın­lı ara­zi­le­ri ya­ban­cı­la­ra kırk do­kuz yıl­lı­ğı­na ver­mek­ten vaz­geç­ti­ler mi geç­me­di­ler mi, öğ­ren­mek is­ti­yo­rum ve şu­nu söy­le­ye­rek söz­le­ri­mi ta­mam­lı­yo­rum: Ben, 14 Mart­ta şu kür­sü­de de­dim ki: Siz, bu su­la­ma­lar­dan ötü­rü, ül­ke­de su ağı­nı ge­niş­let­me­di­ği­niz­den ötü­rü 21 Mart Dün­ya Su Gü­nü'nde ya­pı­la­cak top­lan­tı­ya gi­de­mez­si­niz. Evet, Hükûmet ka­na­dın­dan hiç kim­se o top­lan­tı­ya gi­de­me­di, en so­nun­da da Zi­ra­at Oda­la­rı Bir­li­ği­nin Ge­nel Ku­ru­lu var­dı, Hükûmet­ten bir tek ki­şi ol­ma­dı­ğı gi­bi, Ta­rım Ba­kan­lı­ğın­dan bir tek ge­nel mü­dür bi­le yok­tu.

He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum, yü­ce Türk ulu­su­na da say­gı­la­rı­mı su­nu­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Say­gı­de­ğer ar­ka­daş­la­rım, müm­kün ol­du­ğun­ca hiç­bir mil­let­ve­ki­li­nin sö­zü­nü kes­mek is­te­mi­yo­rum. Ama, şu da­ki­ka­dan iti­ba­ren bü­tün mil­let­ve­kil­le­ri­ne -ko­nuş­ma­cı­la­ra- açık­ça söy­lü­yo­rum, sa­de­ce bir da­ki­ka sü­re ve­ri­le­cek­tir. "Sö­zü­mü ta­mam­la­ma­dım, çok kıy­met­liy­di, çok de­ğer­liy­di" bü­tün bun­lar ge­çer­siz­dir. Ko­nuş­ma­cı ar­ka­daş­la­ra açık­ça söy­lü­yo­rum, bir da­ki­ka­nın dı­şın­da hiç kim­se­ye ila­ve ya­pıl­ma­ya­cak­tır.

He­ye­ti­ni­zin bil­gi­le­ri­ne arz olu­nur.

İZ­ZET ÇE­TİN (Ko­ca­eli) - Eşit­lik il­ke­si­ne ay­kı­rı Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN - Şah­sı adı­na Sa­yın Ah­met Ye­ni.

Bu­yu­run efen­dim.

GÜ­ROL ER­GİN (Muğ­la) - Ben ko­nu­yu ko­nuş­tum. Ta rah­met­li Men­de­res'ten ge­le­rek ne­ler söy­len­di Baş­kan ve on iki da­ki­ka…

BAŞ­KAN - An­la­dım, iş­te, ben bir şey de­mi­yo­rum. Bu sa­at­ten son­ra her­ke­se bir da­ki­ka.

GÜ­ROL ER­GİN (Muğ­la) - O za­man, bu sa­at­ten son­ra Mec­li­si ça­lış­tır­ma­yın. Ya­ni, bu sa­at­ten son­ra ça­lış­tır­ma­yın.

BAŞ­KAN - Sa­yın Ye­ni, siz dâhil.

Bu­yu­run efen­dim.

AH­MET YE­Nİ (Sam­sun) - Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; 1424 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Tek­li­fi ile 388 Sa­yı­lı Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si Teş­ki­la­tı­nın Ku­ru­luş ve Gö­rev­le­ri Hak­kın­da Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me­de De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi üze­rin­de söz al­mış bu­lun­mak­ta­yım. Yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın üye­ler; bi­lin­di­ği gi­bi, Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si GAP Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si, do­kuz ili kap­sa­yan Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­si'nde kal­kın­ma­nın plan­lan­ma­sı, yön­len­di­ril­me­si, iz­len­me­si ve ku­ru­luş­lar ara­sı ko­or­di­nas­yo­nun sağ­lan­ma­sıy­la gö­rev­li bir ku­rum ola­rak fa­ali­yet­le­ri­ni sür­dür­mek­te­dir.

Baş­lan­gıç­ta su ve top­rak kay­nak­la­rı ge­liş­tir­me prog­ra­mı ola­rak plan­la­nan GAP, 1989 yı­lın­da, GAP Mas­ter Pla­nı'nın ha­zır­lan­ma­sı, ta­rım, sa­na­yi, ulaş­tır­ma, ha­ber­leş­me ve tu­rizm gi­bi eko­no­mik sek­tör­le­rin ya­nı sı­ra eği­tim, sağ­lık, ko­nut, kır­sal ve kent­sel alt­ya­pı gi­bi sos­yal ya­tı­rım­la­rı da içe­ri­si­ne alan en­teg­re ve böl­ge­sel bir kal­kın­ma pro­je­si­ne dö­nüş­müş­tür. Bu ne­den­le 1989 yı­lın­da 388 sa­yı­lı Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­mey­le GAP Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si Teş­ki­la­tı ku­rul­muş ve böl­ge­sel kal­kın­ma­yı plan­la­mak, yön­len­dir­mek, iz­le­mek ve ku­ru­luş­lar ara­sı ko­or­di­nas­yo­nu sağ­la­mak­la gö­rev­len­di­ril­miş­tir.

GAP'ın te­mel he­de­fi, böl­ge­sel kal­kın­ma­nın sağ­lan­ma­sı, böl­ge­ler ara­sı fark­lı­lık­la­rın gi­de­ril­me­si, böl­ge­de eko­no­mik ve sos­yal ko­şul­la­rın ge­liş­ti­ri­le­rek yö­re hal­kı­nın re­fah dü­ze­yi­nin ve ya­şam stan­dart­la­rı­nın yük­sel­til­me­si­dir.

KİT alt ko­mis­yon top­lan­tı­sı­nı Şan­lı­ur­fa'da yap­tık. GAP böl­ge­si­ni üye­le­ri­miz­le be­ra­ber iz­le­me ve in­ce­le­me imkânı bul­duk. GAP İda­re­si­nin per­so­ne­li­nin ça­lış­ma­la­rı­nı biz­zat ye­rin­de ta­kip et­tik ve iz­le­dik; çok gü­zel ba­şa­rı­lı hiz­met­ler su­nu­yor­lar, ken­di­le­ri­ni teb­rik edi­yo­rum. Bu ara­da da kay­nak­la­rı­nın da mut­la­ka ar­tı­rıl­ma­sı ko­nu­sun­da da fi­kir­le­ri­mi ifa­de et­mek is­ti­yo­rum.

GAP böl­ge­sin­de­ki ara­zi­le­ri de mut­la­ka he­yet­le­ri­miz­le be­ra­ber in­ce­le­dik ve in­ce­le­me­ye de­vam edi­yo­ruz. Ta­bii, sa­de­ce GAP böl­ge­si de­ğil, ay­nı za­man­da bi­zim, GAP böl­ge­si gi­bi su­lan­ma­sı ge­re­ken Sam­sun'umu­zun Baf­ra ve Çar­şam­ba Ova­la­rı da ay­nen su­la­ma­yı bek­li­yor. GAP böl­ge­sin­de ara­zi­le­rin yüz­de 15'i su­lan­mış, ama ma­ale­sef Kı­zı­lır­mak ile Ye­şi­lır­mak ara­sın­da­ki ara­zi­le­rin yüz­de 7'si da­ha ye­ni su­la­na­bi­lir du­rum­da ve yıl­lar ön­ce bu ba­raj­lar ya­pıl­mış, ama su­la­ma nok­ta­sın­da GAP'ta ol­du­ğu gi­bi, Ka­ra­de­niz Böl­ge­si'nde de -Baf­ra ve Çar­şam­ba ara­sın­da­ki bu ova­da da- su­la­ma ma­ale­sef ya­pı­la­ma­dı. İn­şal­lah, önü­müz­de­ki dö­nem­de bu­nu da ta­mam­la­rız.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si İk­ti­da­rı ola­rak, dört bu­çuk yıl­lık ik­ti­dar dö­ne­min­de, hiç­bir kim­se­ye, hiç­bir böl­ge­ye, her­han­gi bir par­ti­ye ay­rım yap­mak­sı­zın hiz­met ge­tir­dik, ge­tir­me­ye de de­vam edi­yo­ruz. Biz­den ön­ce­ki­ler bu­nu yap­ma­dı­lar ma­ale­sef. Ör­nek­le­ri mi? Bir­çok: Be­le­di­ye­ler­de ay­rım yap­tı­lar, hat­ta muh­tar­la­ra va­ra­na ka­dar ay­rım­la­rı yap­tı­lar.

HÜ­SE­YİN EK­MEK­Cİ­OĞ­LU (An­tal­ya) - Siz yap­ma­dı­nız mı? Siz de yap­tı­nız.

AH­MET YE­Nİ (De­vam­la) - Biz­de ise, KÖY­DES pro­je­si çer­çe­ve­sin­de bü­tün köy­le­re yol, su gö­tür­me­ye de­vam edi­yo­ruz hiç­bir ay­rım yap­ma­dan. BEL­DES pro­je­si, ya­ni 10 bin nü­fu­sun al­tın­da olan be­le­di­ye­le­re ay­nen bu hiz­met­le­ri gö­tür­me­ye de­vam edi­yo­ruz, hiç­bir par­ti ay­rı­mı yap­mak­sı­zın bu­nu ya­pı­yo­ruz.

Biz­den ön­ce­ki­ler o ka­dar ay­rım yap­mış­lar ki de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, özel­leş­tir­me so­nu­cu iş­siz ka­lan 18 bin ki­şi­den sa­de­ce par­ti­le­ri­ne ya­kın olan 1.000 - 1.200 ki­şi­yi işe al­mış­lar. Bi­zim çı­kar­dı­ğı­mız bir ka­nun­la, bu ça­lı­şan­la­rın, özel­leş­tir­me mağ­dur­la­rı­nın ta­ma­mı­nı işe tek­rar al­dık ve al­ma­ya de­vam edi­yo­ruz ve bu mağ­du­ri­ye­ti gi­der­dik. İn­şal­lah önü­müz­de­ki gün­ler­de köy ko­ru­cu­la­rı­nın da mağ­du­ri­yet­le­ri­ni bi­zim ik­ti­da­rı­mız ger­çek­leş­ti­re­cek.

GÜ­ROL ER­GİN (Muğ­la) - İk­ti­dar mı kal­dı?

AH­MET YE­Nİ (De­vam­la) - İş­te, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, biz­de ada­let var­dır, kal­kın­ma var­dır.

He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

OR­HAN SÜR (Ba­lı­ke­sir) - Adı­nız­da var da uy­gu­la­ma­da var mı yok mu onu bi­le­mem.

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim.

Şah­sı adı­na Bat­man Mil­let­ve­ki­li Afif De­mir­kı­ran.

Bu­yu­run. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

AFİF DE­MİR­KI­RAN (Bat­man) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; gö­rü­şül­mek­te olan ta­sa­rı­nın 2'nci mad­de­si üze­rin­de şah­sım adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, da­ha ön­ce de, 2006'nın son­la­rı­na doğ­ru yi­ne bu­ra­da, GAP'la il­gi­li, bu kür­sü­de siz­ler­le GAP'ın gü­zel­lik­le­ri­ni pay­la­şır­ken, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si sı­ra­la­rın­dan bir dos­tum -ki şu an­da bu­ra­da ol­ma­dı­ğı için is­mi­ni ifa­de et­me­ye­ce­ğim, söy­le­me­ye­ce­ğim- de­di ki: "Siz GAP İda­re­si­ni ka­pa­tı­yor­su­nuz." Ben de bu­ra­dan de­dim ki: "Ha­yır, biz GAP İda­re­si­ni ka­pat­mı­yo­ruz."

OS­MAN KAP­TAN (An­tal­ya) - Plan Büt­çe­de ka­pat­tı­nız.

GÜ­ROL ER­GİN (Muğ­la) - Ha­yır ha­yır, ta­sa­rı var­dı, Plan Büt­çe­de gö­rüş­tük biz bu­nu. Yok mu bu­ra­da Plan Büt­çe üye­si?

AFİF DE­MİR­KI­RAN (De­vam­la) - İş­te, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu­gün GAP İda­re­si­ni beş yıl­lı­ğı­na da­ha uza­tı­yo­ruz. 1989 yı­lın­da ya­pı­lan mas­ter ça­lış­ma son­ra­sı oluş­tu­ru­lan Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si on beş yıl­lı­ğı­na ku­rul­muş­tu ma­lu­mu­nuz. 2004 yı­lın­da bu sü­re bit­ti. 2004 yı­lın­da bir üç yıl­lı­ğı­na uzat­tık sü­re­yi. Şim­di bir beş yıl da­ha uza­tı­yo­ruz. Do­la­yı­sıy­la, ku­ru­luş ka­nun hük­mün­de ka­rar­na­me­sin­de­ki "18 yıl" iba­re­si "23 yıl" ola­rak de­ğiş­ti­ri­li­yor.

Pe­ki, bu ta­sa­rı­da baş­ka ne ge­ti­ri­yo­ruz? GAP İda­re­si, bil­di­ği­niz gi­bi, şu an­da­ki iş­le­viy­le çe­şit­li ka­mu ku­rum ve ku­ru­luş­la­rı ara­sın­da ko­or­di­nas­yo­nu sağ­la­mak­ta­dır, özel­lik­le ya­tı­rım nok­ta­sın­da. Ta­bii, in­sa­ni bo­yu­tuy­la yap­mış ol­du­ğu fa­ali­yet­le­rin dı­şın­da­ki özel­lik­le ya­tı­rım­lar­da ko­or­di­nas­yo­nu sağ­la­mak­ta­dır. Bu ko­or­di­nas­yon gö­re­vi­nin bi­hak­kın ye­ri­ne ge­ti­ri­le­bil­me­si için çe­şit­li bil­gi ve bel­ge­le­re ra­hat­lık­la ula­şa­bil­me­si ge­rek­mek­te­dir. Bu ta­sa­rı onu da sağ­la­mak­ta­dır.

Ay­rı­ca, Baş­kan Yar­dım­cı­sı­nın öz­lük hak­la­rıy­la il­gi­li bir mad­de var.

Ümit edi­yo­rum ve ina­nı­yo­rum, önü­müz­de­ki dö­nem, GAP İda­re­sin­de ça­lı­şan­la­rı­nın da öz­lük hak­la­rıy­la il­gi­li ye­ni bir dü­zen­le­me için hep be­ra­ber bir ça­lış­ma için­de ola­ca­ğız.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, GAP de­di­ği­niz za­man, ori­ji­na­li­ne, 1989 ön­ce­si­ne, ya­ni GAP Mas­ter Plan ça­lış­ma­sı­nın ön­ce­si­ne git­ti­ği­miz­de, bu pro­je, bir ener­ji ve su­la­ma pro­je­si ola­rak, ta Elek­trik İş­le­ri Etüt İda­re­si Mus­ta­fa Ke­mal Ata­türk'ün ta­li­ma­tıy­la ku­rul­du­ğu gün­den iti­ba­ren, Dic­le ve Fı­rat'ın yu­ka­rı kıs­mın­da, Yu­ka­rı Me­zo­po­tam­ya'da bir su­la­ma ve ener­ji üre­tim pro­je­si ola­rak etüt edil­miş­tir, ça­lış­ma­ya baş­lan­mış­tır.

Böl­ge­nin su­la­na­bi­lir ara­zi­si, eko­no­mik ola­rak su­la­na­bi­lir ara­zi­si, da­ha ön­ce­ki is­ta­tis­tik­ler­de 1,7 mil­yon hek­tar ola­rak gö­rü­nü­yor­du, şim­di 1,82 ola­rak bü­yü­tül­müş. Fa­kat so­nuç iti­ba­rıy­la, Tür­ki­ye'nin su­la­na­bi­lir ara­zi­siy­le kar­şı­laş­tır­dı­ğı­mız za­man, yüz­de 20'si ci­va­rın­da. Ma­lu­mu­nuz, Tür­ki­ye'nin su­la­na­bi­lir ara­zi­si 8,5 mil­yon hek­tar­dır.

GAP'ın nü­fu­su ve GAP'ın yüz öl­çü­mü, Tür­ki­ye'yle mu­ka­ye­se edil­di­ğin­de, yüz­de 10 ci­va­rın­da­dır. An­cak bi­raz ön­ce ifa­de et­ti­ğim gi­bi, su­la­ma yüz­de 20, 2 mis­li faz­la­dır di­ğer nü­fus ve yüz öl­çü­mü is­ta­tis­ti­ği­ne gö­re.

GAP'ta on do­kuz ta­ne hid­ro­elek­trik san­tral var­dır. Bu ra­kam­la­rı hep tek­rar­lı­yo­ruz, çün­kü ger­çek­ten, GAP, dün­ya­nın en bü­yük en­teg­re pro­je­le­rin­den bir ta­ne­si­dir. Mut­la­ka hal­kı­mı­zın, va­tan­daş­la­rı­mı­zın bu GAP'la il­gi­li bü­yük­lük­le­ri bil­me­si la­zım ki, na­sıl, bir pro­jey­le il­gi­li, biz, bu ar­ka­daş­la­rı­mı­za, bu İda­re­ye bir beş yıl­lık da­ha sü­re ve­ri­yo­ruz? On do­kuz ta­ne hid­ro­elek­trik pro­je­si var­dır 7.500 me­ga­vat, ta­mam­lan­dı­ğı za­man 27 mil­yar ki­lo­vat sa­at elek­trik üre­te­cek. Ne­dir 27 mil­yar ki­lo­vat sa­at? 2006 yı­lın­da 175 mil­yar ki­lo­vat sa­at elek­trik tü­ket­ti Tür­ki­ye. Şu ana ka­dar yüz­de 73 ci­va­rın­da ener­ji­si ger­çek­leş­miş, ger­çek­leş­me yüz­de 73'tür ener­ji­de. 2006 yı­lın­da 19 mil­yar ki­lo­vat sa­at elek­trik üret­ti ki, bu da Tür­ki­ye'nin top­lam hid­ro­elek­trik üre­ti­mi­nin aşa­ğı yu­ka­rı yüz­de 47'si, ya­rı­sı ci­va­rın­da­dır. Önem­li bir pro­je­dir. Ilı­su Ba­ra­jı­nın da ça­lış­ma­la­rı baş­la­mış­tır, ta­mam­lan­dı­ğın­da, onun ar­ka­sın­dan ge­le­cek olan Ciz­re Ba­ra­jı -bir­kaç ta­ne da­ha ba­ra­jı­mız var, iş­te, Bat­man mev­ki­si­ne gi­ren Gar­zan Ba­ra­jı- ve bir­kaç ta­ne da­ha ba­raj da ta­mam­lan­dı­ğın­da ener­ji kıs­mı ta­mam­lan­mış ola­cak­tır.

Pe­ki, su­la­ma­da ay­nı ba­şa­rı­yı sağ­la­ya­bil­miş mi­yiz? Ma­ale­sef, de­ğil. Su­la­ma­da an­cak 260 bin hek­tar alan su­la­na­bil­miş­tir, bu da yüz­de 13 -yüz­de 14 ci­va­rın­da­dır. Eğer, mev­cut öde­nek­ler­le, geç­miş­ten bu ya­na sü­re­ge­len mev­cut öde­nek­ler­le, biz, su­la­ma­la­rı ta­mam­la­ma­ya ça­lı­şır­sak de­ğer­li ar­ka­daş­lar, çok uzun bir za­man. Ba­zı ar­ka­daş­la­rı­mız "Yüz­ler­ce yıl." de­di, o ka­dar de­ğil, ama…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın De­mir­kı­ran, bir da­ki­ka sü­re ve­ri­yo­rum, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız.

Bu­yu­run.

AFİF DE­MİR­KI­RAN (De­vam­la) - An­cak do­kuz ta­ne iha­le edil­miş pro­je var. Ba­zı pro­je­ler de iki­li an­laş­ma­lar kap­sa­mın­da ya­pı­la­cak. Bu do­kuz ta­ne pro­je­nin or­ta­la­ma ta­mam­lan­ma öm­rü yir­mi beş yıl­dır. Me­se­la, Bat­man'ı ele al­dı­ğım za­man, Bat­man Ba­ra­jı'nın al­tın­da sağ sa­hil, sol sa­hil di­ye iki ta­ne pro­je var. Sol sa­hil mev­cut öde­nek­ler­le yir­mi beş yıl­da ta­mam­la­nı­yor, sağ sa­hil sek­sen dört yıl­da. De­mek ki, ye­ni bir yak­la­şım la­zım, ye­ni bir kon­sept ge­liş­tir­mek la­zım, ye­ni bir mo­del­le su­la­ma ka­nal­la­rı­nı ta­mam­la­ma­mız la­zım. Onun için, GAP İda­re­si, Dev­let Su İş­le­ri, çe­şit­li ku­ru­luş­la­rı­mız, ka­mu-özel sek­tör iş bir­li­ğiy­le yep­ye­ni mo­del­ler ge­liş­tir­mek için cid­di bir ça­ba için­de­dir­ler. Yap-iş­let, yap-iş­let-dev­ret ve bu­na ben­zer çe­şit­li mo­del­ler üze­rin­de ça­lı­şı­lı­yor. Ki, in­şal­lah, kı­sa za­man içe­ri­sin­de, bu gü­zel ara­zi­le­ri­mi­zi, 1,7 mil­yon hek­tar­lık ara­zi­yi su­la­ma­ya aça­bi­lir­sek, Har­ran Ova­sı'nda ol­du­ğu gi­bi, na­sıl ora­da iki ve­ya üç ürün el­de ede­bi­li­yor isek, bü­tün bu ara­zi­le­ri­miz­den, do­kuz ta­ne ili­miz­de…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

AFİF DE­MİR­KI­RAN (De­vam­la) - Cüm­lem bi­ti­yor Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN - Sa­yın De­mir­kı­ran, te­şek­kü­rü­nü­zü ala­yım. Lüt­fen, be­ni ka­ra­rım­dan vaz­ge­çir­me­yi­niz.

Bu­yu­run efen­dim.

AFİF DE­MİR­KI­RAN (De­vam­la) - Ta­mam.

…bir­den faz­la ürün ala­bil­me imkânı ola­cak­tır.

He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Bun­dan son­ra­ki mad­de­de de­vam ede­ce­ğim.

Te­şek­kür edi­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim.

Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za…

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) - Ka­rar ye­ter sa­yı­sı…

BAŞ­KAN - Ara­ya­ca­ğım.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nup ka­rar ye­ter sa­yı­sı ara­ya­ca­ğım.

Elek­tro­nik ci­haz­la oy­la­ma ya­pa­ca­ğım.

Üç da­ki­ka sü­re ve­ri­yo­rum, ve oy­la­ma iş­le­mi­ni baş­la­tı­yo­rum.

(Elek­tro­nik ci­haz­la oy­la­ma ya­pıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, ka­rar ye­ter sa­yı­sı var­dır, mad­de ka­bul edil­miş­tir.

3'ün­cü mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 3- 14/7/1965 ta­rih­li ve 657 sa­yı­lı Dev­let Me­mur­la­rı Ka­nu­nu­na ek­li (I) sa­yı­lı Ek Gös­ter­ge Cet­ve­li­nin "I- Ge­nel İda­ri Hiz­met­ler Sı­nı­fı" bö­lü­mü­nün (f) ben­di­ne "Ta­lim ve Ter­bi­ye Ku­ru­lu Üye­si," iba­re­sin­den son­ra gel­mek üze­re "GAP İda­re­si Baş­kan Yar­dım­cı­sı," iba­re­si ek­len­miş­tir.

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Or­han Sür.

Sa­yın Sür, bu­yu­run efen­dim.

CHP GRU­BU ADI­NA OR­HAN SÜR (Ba­lı­ke­sir) - Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım.

Sa­yın Baş­ka­nım, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; gö­rü­şül­mek­te olan ya­sa­nın 3'ün­cü mad­de­si üze­rin­de Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Çok de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, el­bet­te, dün­ya­nın en bü­yük en­teg­re pro­je­le­rin­den bi­ri­si olan GAP ül­ke­mi­zin de en bü­yük pro­je­si ve ge­rek böl­ge­de ya­şa­yan in­san­la­rı­mız ge­rek ül­ke­mi­zin her nok­ta­sın­da­ki va­tan­daş­la­rı­mız GAP pro­je­siy­le ger­çek­ten övünç du­yu­yor, ora­ya ge­zi­ler dü­zen­li­yor, ora­yı gö­rü­yor, ge­zi­yor.

Ama, ek­sik­lik­le­ri, yan­lış­lık­la­rı ol­du­ğu­nu he­pi­miz bi­li­yo­ruz. Bi­raz ön­ce yap­tı­ğım ko­nuş­ma­da da ifa­de et­ti­ğim gi­bi, bu tek­li­fin için­de GAP pro­je­sin­de ça­lı­şan in­san­la­rın öz­lük hak­la­rı unu­tul­muş, on­la­rın so­run­la­rı­na çö­züm ge­ti­ril­me­si unu­tul­muş. Sa­de­ce GAP İda­re­si­ni ayak­ta tut­ma­ya ça­lı­şı­yor­su­nuz. Ora­da­ki in­san­la­ra ve­re­bi­le­ce­ği­miz bir şey­ler ol­ma­lıy­dı. 22'nci Dö­nem Mec­lis eğer GAP pro­je­si­ne önem ve­ri­yor­sa ve onun sü­re­si­ni uza­tı­yor­sa, ora­da ça­lı­şan ar­ka­daş­la­rı­mı­zı da dü­şün­me­liy­dik di­yo­rum.

Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, el­bet­te, GAP o böl­ge­ye ha­yat ge­ti­ri­yor, ha­ya­tı da el­bet­te suy­la ta­şı­yor. Su­lu ta­rı­ma ge­çil­me­si ne­de­niy­le ye­ni ürün­le­rin ye­tiş­ti­ril­me­si­ne baş­la­nı­lan böl­ge­de, böl­ge­ye uy­gun çe­şit­le­rin tes­pit edil­me­si ve çift­çi­ye tav­si­ye edil­me­si ge­rek­mek­te­dir. Bu­nun için özen­li bir ta­rım­sal araş­tır­ma ge­rek­mek­te­dir.

GAP böl­ge­sin­de ya­pı­lan ta­rım­sal araş­tır­ma­lar­la il­gi­li prob­lem­ler şöy­le­ce sı­ra­la­na­bi­lir: Ya­pı­lan araş­tır­ma­la­rın çift­çi­nin ih­ti­ya­cı­na yö­ne­lik ol­ma­yı­şı bi­rin­ci ne­den­dir. Çün­kü, bu böl­ge­de ya­pı­lan bir­çok araş­tır­ma, o böl­ge­de ya­şa­yan in­san­la­rı­mı­zın ge­rek­si­nim­le­ri­ni kar­şı­la­ma­ya yö­ne­lik ya­pıl­ma­mak­ta­dır. İkin­ci­si, ih­ti­ya­ca ce­vap ve­ren araş­tır­ma so­nuç­la­rı çift­çi­ye ulaş­tı­rı­la­ma­mak­ta­dır. As­lın­da, bu, GAP pro­je­mi­zin en bü­yük ek­sik­lik­le­rin­den bi­ri­si­dir. Ora­da­ki in­san­la­rı­mı­zın ge­rek­si­nim­le­ri­ni kar­şı­la­ya­cak olan ça­lış­ma­lar ya­pı­yo­ruz, ba­zı ku­ru­luş­la­rı­mız ça­lış­ma­lar ya­pı­yor, ama, ne ya­zık ki, bu ya­pı­lan ça­lış­ma­lar uy­gu­la­ma­ya ge­çe­mi­yor, çift­çi­mi­ze ulaş­mı­yor. Çift­çi­ye ulaş­ma­dı­ğı için de bu ya­pı­lan araş­tır­ma­lar­dan ge­rek­li ve­rim el­de edi­le­mi­yor. Üçün­cü ola­rak, de­ği­şik ku­ru­luş­lar ta­ra­fın­dan ya­pı­lan araş­tır­ma­la­rın ba­zı­la­rı­nın ay­nı, ba­zı­la­rı­nın yü­zey­sel ve­ya ye­ter­siz ol­ma­sı. Ger­çek­ten, böl­ge­de çok çe­şit­li ku­rum­lar araş­tır­ma ya­pı­yor, ama, bu araş­tır­ma­la­rın bir kıs­mı, ger­çek­ten, sa­de­ce araş­tır­ma ya­pıl­sın di­ye ya­pı­lan araş­tır­ma, bir kıs­mı da yü­zey­sel ve ye­ter­siz araş­tır­ma. GAP İda­re­si, ma­ale­sef, bu­gü­ne ka­dar böl­ge­de bu ko­or­di­nas­yo­nu sağ­la­ya­ma­mış­tır. Böl­ge­de za­yıf olan araş­tır­ma, ya­yın ve çift­çi ba­ğı­nın güç­len­di­ril­me­si, böl­ge­nin as­lın­da kur­tu­lu­şu­dur. Bu böl­ge­miz için bi­zim söy­le­ye­bi­le­ce­ği­miz en önem­li ek­sik­lik­ler ve gi­de­ril­me yön­te­mi ola­rak siz­le­re su­nu­lu­yor.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bir ön­ce­ki ko­nuş­mam­da ifa­de et­me­ye ça­lış­tım, ül­ke­miz­de, GAP de­nil­di­ği za­man, çok çe­şit­li ko­nu­lar­da id­di­alar or­ta­ya atı­lı­yor, çe­şit­li ül­ke va­tan­daş­la­rı­nın bu böl­ge­de ara­zi­le­ri ka­pat­tı­ğı, bu böl­ge­ler­de bü­yük top­rak­la­rın ele ge­çi­ril­di­ği ifa­de edi­li­yor. El­bet­te, bu­na kar­şı, "Böy­le bir şey yok, şöy­le böy­le." di­ye de ge­re­ken açık­la­ma­lar ya­pı­lı­yor.

Ben dün bu­ra­da bir ko­nuş­ma yap­mış­tım. Onun üze­ri­ne ik­ti­dar par­ti­si mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­mız iki ta­ne tab­lo­yu da­ğıt­tı­lar. Bu iki ta­ne tab­lo­nun, as­lın­da, Ta­pu Ka­das­tro­nun si­te­sin­de ol­du­ğu­nu ifa­de et­ti­ler. Ben bi­raz ön­ce, Mec­lis ara ver­di­ğin­de, Ta­pu Ka­das­tro­nun si­te­si­ne gir­dim, bu iki tab­lo­nun bu şe­kil­de de­tay­lı­sı yok. Bu tab­lo­lar sa­nı­rım ik­ti­dar par­ti­miz için özel ha­zır­lan­mış iki ta­ne tab­lo.

Bu tab­lo­lar in­ce­len­di­ğin­de, as­lın­da bel­ki de suç­lu­luk duy­gu­sun­dan mı­dır ne­dir bil­mi­yo­rum, öy­le bir tab­lo ha­zır­lan­mış ki, bu­gü­ne ka­dar ge­çen hükûmet­le­rin, han­gi hükûmet­le­r dö­ne­min­de ne ka­dar ara­zi sa­tıl­dı di­ye bir tab­lo ha­zır­lan­mış ve bu tab­lo­nun bi­rin­ci sı­ra­sı­na da ne hik­met­se, 1961-1965 yıl­la­rı ara­sın­da Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si İk­ti­da­rı dö­ne­min­de ya­pı­lan, ya­pıl­dı­ğı id­dia edi­len sa­tış­lar ko­nul­muş, çün­kü, o za­man, ger­çek­ten, çok bü­yük bir ra­kam gö­zü­kü­yor. Şim­di, ama, bu tab­lo­yu ger­çek­ten in­ce­le­di­ği­niz­de, bu işi bi­len bi­ri­si bu tab­lo­yu in­ce­le­di­ğin­de, bu­nun ne ka­dar bü­yük bir çar­pıt­ma ol­du­ğu­nu, bu­ra­da na­sıl bir ha­ta ol­du­ğu­nu çok net bir şe­kil­de gö­rü­yor­su­nuz.

Ba­kın, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, as­lın­da ra­ka­mın tam doğ­ru ol­ma­dı­ğı bi­le id­dia edi­li­yor ama, bu tab­lo­da­ki ra­kam­la­rı doğ­ru ka­bul eder­sek, bu tab­lo­yu okur­sak, bu tab­lo­ya gö­re, "Bi­zim ül­ke­miz­de, şu ana ka­dar, 181.540 dö­nüm ara­zi ya­ban­cı­la­ra sa­tıl­mış." de­ni­li­yor ve yi­ne da­ğıt­tı­ğı­nız tab­lo­da, Su­ri­ye yurt­taş­la­rı­nın 149.377 dö­nüm ara­zi­si ol­du­ğu ifa­de edi­li­yor.

Şim­di ön­ce, şu Su­ri­ye yurt­taş­la­rı­nın ara­zi­le­ri­ne bir açık­lık ge­ti­re­lim.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Su­ri­ye va­tan­daş­la­rı Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti'nden hiç­bir za­man ara­zi sa­tın al­ma­mış­lar­dır, hiç­bir za­man Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti, Su­ri­ye va­tan­daş­la­rı­na ara­zi sat­ma­mış­tır. Ya­ni, sa­tıl­dı­ğı id­dia edi­len bu 149.377 dö­nüm ara­zi­yi Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti sat­ma­mış­tır. Bu ara­zi­ler, Ha­tay Cum­hu­ri­ye­ti za­ma­nın­da Su­ri­ye­li yurt­taş­lar ta­ra­fın­dan o böl­ge­de alı­nan ara­zi­ler­dir. Ya­ni, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti'nin sat­tı­ğı ara­zi­le­rin içi­ne bu­nu koy­mak çok bü­yük ha­ta­dır; bir ke­re, bu­nu net bir şe­kil­de ko­ya­lım.

MU­HAR­REM KARS­LI (İs­tan­bul) - Öy­le bir şey yok.

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - Ar­tı, da­ha ile­ri­si­ni ben si­ze söy­le­ye­yim: Ba­kın…

AY­HAN SE­FER ÜS­TÜN (Sa­kar­ya) - Ne­ler­le uğ­ra­şı­yor­su­nuz!

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - "Ne­ler­le uğ­ra­şı­yor­su­nuz!" de­ğil, bu­ra­da bir tab­lo gös­te­ri­yor­su­nuz, on­dan son­ra, "Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si en bü­yük ara­zi­yi sat­mış." di­yor­su­nuz. Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­nin yap­tı­ğı, 1960'lı yıl­lar­da o böl­ge­de ka­das­tro ça­lış­ma­sı ya­pıp, o ka­das­tro ça­lış­ma­sın­da Su­ri­ye yurt­taş­la­rı­nın ara­zi­le­ri­ni Su­ri­ye yurt­taş­la­rı üze­ri­ne ya­zıp ta­pu­ya gön­der­mek­tir, baş­ka bir şey yap­ma­mış ki. Sa­tış yok… Sa­tış yok…

Şim­di…

MEH­MET SOY­DAN (Ha­tay) - Şim­di­ki­le­ri…

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - Mü­sa­ade eder mi­sin de­ğer­li ar­ka­da­şım. Din­le­yin, lüt­fen öğ­re­nin; bak, si­ze bil­gi­ler ak­tar­ma­ya ça­lı­şı­yo­rum.

Ba­kın, si­ze il­ginç bir ra­kam ve­re­yim: Su­ri­ye yurt­taş­la­rı­nın Tür­ki­ye'de 149 bin dö­nüm ara­zi­den bi­le da­ha dü­şük ara­zi­si ol­du­ğu as­lın­da id­dia edi­li­yor, ya­ni, bu ra­kam­lar­da ba­zı mü­ker­rer ya­zı­lım­la­rın ol­du­ğu ifa­de edi­li­yor. Bu doğ­ru ol­sa bi­le, ba­kın, bi­zim şu an­da Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti va­tan­daş­la­rı­nın Su­ri­ye'de 1 mil­yon 24 bin 261 dö­nüm ara­zi­si var; Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti va­tan­daş­la­rı­nın Su­ri­ye'de, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti va­tan­daş­la­rı adı­na ta­pu­su çı­ka­rıl­mış, ya­ni, biz­de­ki ra­ka­mın yak­la­şık 7 mis­li ara­zi­miz Su­ri­ye'de Türk­le­re ait, Türk va­tan­daş­la­rı­na ait. Ay­rı­ca, 2 mil­yon 284 bin 901 dö­nüm ara­zi üze­rin­de de hak sa­hi­bi ol­du­ğu­mu­zu id­dia edi­yo­ruz Su­ri­ye'de.

Şim­di o ne­den­le, ön­ce­lik­le, ge­lin -bu iş, bu ra­ka­mı açık­la­dı­ğı­mı­za gö­re- şu 181.540 ra­ka­mın­dan 149.377 ra­ka­mı­nı -si­zin ifa­de et­ti­ği­niz ra­ka­mı- çı­ka­rır­sak, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti'nde si­zin şu tab­lo­da gös­ter­di­ği­niz, sa­tıl­dı­ğı­nı id­dia et­ti­ği­niz ra­kam, 32.163 dö­nü­me dü­şü­yor. Ya­ni, sek­sen beş yıl­lık cum­hu­ri­yet dö­ne­min­de, şu tab­lo­ya gö­re, sa­tı­lan yer 32.163 dö­nüm­dür de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Pe­ki, dört yıl­lık AKP dö­ne­min­de ne ka­dar sa­tıl­mış di­ye ba­kar­sa­nız…

MEH­MET SOY­DAN (Ha­tay) - On­lar da Türk asıl­lı Al­man va­tan­daş­la­rı, on­la­rı da açık­la.

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - Dört yıl­lık AKP dö­ne­min­de 15.175 dö­nüm ara­zi sa­tıl­mış­tır. Ya­ni, yak­la­şık sek­sen bir yıl­da 16.988 dö­nüm…

NUS­RET BAY­RAK­TAR (İs­tan­bul) - 32 bin, yan­lış.

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - Sek­sen bir yıl­da de­dim, sek­sen bir yıl­da… (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan gü­rül­tü­ler) Sek­sen bir yıl­da 56-57 ta­ne cum­hu­ri­yet hükûme­ti 16.988 dö­nüm sat­mış…

AB­DUL­LAH ER­DEM CAN­Tİ­MUR (Kü­tah­ya) - Kaç se­ne ik­ti­dar ol­du­nuz?

NUS­RET BAY­RAK­TAR (İs­tan­bul) - De­min öy­le söy­le­me­di­niz, de­min "32 bin" de­di­niz!

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - Efen­dim, o, sek­sen beş yıl­dan bah­se­di­yo­rum, sek­sen beş­le sek­sen bi­rin ara­sın­da­ki far­kı bil­mi­yor­sa­nız, onu an­la­ta­yım. Sek­sen bir yıl­dan bah­se­di­yo­rum. Sek­sen bir yıl­da cum­hu­ri­yet hükûmet­le­ri 16.988 dö­nüm ara­zi sat­mış, dört yıl­da AKP İk­ti­da­rı 15.175 dö­nüm ara­zi sat­mış. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan gü­rül­tü­ler) Ya­ni, bu ko­nu­da li­der­si­niz. Bu ko­nu­da li­der­si­niz, bu­nu bir ke­re, ka­bul edin. Bu­nu bir ke­re, ka­bul edin, on­dan son­ra… As­lın­da bu ra­kam­lar­da baş­ka şey­ler de var…

MEH­MET SOY­DAN (Ha­tay) - Türk asıl­lı Al­man va­tan­daş­la­rı…

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - Türk asıl­lı, onu da söy­le­ye­yim ca­nım, çok ace­le et­me, dur. Dur, onu da söy­le­ye­yim. Ya­ni, Al­man va­tan­daş­lı­ğı­na ge­çen Türk­le­rin de bu­nun için­de ye­ri var. Ya­ni, o da 15.252 ki­şi, bir kıs­mı Al­man, bir kıs­mı Türk bun­la­rın, han­gi­si, tam ora­nı­nı bi­le­mi­yo­rum. 10.712 dö­nü­mü bun­lar, bu 32 bin dö­nü­mün için­de. Ay­rı­ca…(AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan gü­rül­tü­ler)

Ha­yır, 11.166 ta­ne Yu­nan uy­ruk­lu Türk kö­ken­li va­tan­da­şı­mız var, bu dö­nem­de de­ğil, es­ki dö­nem­de al­dı. On­la­rın al­dık­la­rı da 3.500 dö­nüm. Şim­di bun­la­ra ba­kar­sa­nız, ger­çek­ten, AKP'nin bir li­der­lik kol­tu­ğu­na otur­du­ğu­nu bu top­rak­la­rın sa­tı­şın­da…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - Bi­ti­ri­yo­rum Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN - Sa­yın Sür, bir da­ki­ka sü­re ve­ri­yo­rum efen­dim.

Bu­yu­run, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız.

OR­HAN SÜR (De­vam­la) - Ama, bu­ra­da esas so­run, bi­raz ön­ce de ifa­de et­me­ye ça­lış­tım de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu tab­lo de­ğil. Ya­ban­cı­lar Tür­ki­ye'de… Ba­kın, Tu­riz­mi Teş­vik Ka­nu­nu 2634, En­düs­tri Böl­ge­le­ri Ka­nu­nu 4737, Pet­rol Ka­nu­nu 3626, 4875 sa­yı­lı Doğ­ru­dan Ya­ban­cı Ya­tı­rım­lar Ka­nu­nu ve özel­leş­tir­mey­le çok bü­yük alan­lar al­mak­ta­dır­lar. Bu tab­lo­la­rın için­de bun­lar gö­rün­mü­yor. İş­te, be­nim iti­raz et­ti­ğim, in­sa­nı­mı­zın iti­raz et­ti­ği, bu gö­rün­me­yen tab­lo­dur. Bu­na bir açık­lık ge­ti­rir­se­niz, bu­nu açık­la­ya­bi­le­cek tab­lo­lar dü­zen­le­ye­bi­lir­se­niz, o za­man si­ze te­şek­kür ede­ce­ğim. Ama, bi­raz ön­ce ba­na "Bu­ra­da tab­lo var." di­ye gös­te­ri­len­ler 35'in­ci mad­de, Ta­pu Ka­nu­nu'nun 35'in­ci mad­de­sin­de yap­tı­ğı­mız de­ği­şik­lik­ten son­ra alı­nan­lar­dı. O ay­rı bir ko­nu. Be­nim söy­le­di­ğim, dört ta­ne, beş ta­ne ka­nun­dan bah­se­di­yo­rum. Bu ko­nu­da bir tab­lo yok­tur, bir açık­la­ma yok­tur, bir mik­tar bel­li de­ğil­dir ve bu ül­ke­nin top­rak­la­rı­nın bu ne­den­le sa­tıl­dı­ğı id­dia edil­mek­te­dir.

Yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Sür.

Şah­sı adı­na Bat­man Mil­let­ve­ki­li Afif De­mir­kı­ran.

Bu­yu­run efen­dim. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

AFİF DE­MİR­KI­RAN (Bat­man) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; yü­ce he­ye­ti­ni­zi tek­rar say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Şim­di, Or­han Bey'in ko­nuş­ma­sı­na bi­raz de­ği­ne­rek, esas, GAP Pro­je­si­ne ge­çe­ce­ğim.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ben ge­çen se­ne Tan­zan­ya'ya git­tim. Tan­zan­ya'da bir­kaç ta­ne çift­çi­miz ora­dan ara­zi al­mış­lar ve ta­rım­cı­lık ya­pı­yor­lar. Dün­ya­nın her ye­rin­de, eğer, bir mü­te­ka­bi­li­yet var­sa, ya­ni bir Türk va­tan­da­şı gi­dip Al­man­ya'dan, Hol­lan­da'dan, İn­gil­te­re'den eğer ara­zi ala­bi­li­yor­sa; eğer, bi­na ala­bi­li­yor­sa; eğer, şir­ket ku­ra­bi­li­yor­sa, o ül­ke­le­rin de Tür­ki­ye'ye ge­lip bu­nu ya­pa­bil­me­si ge­re­kir. Eğer, biz glo­bal dün­ya­nın bir par­ça­sıy­sak, glo­bal ai­le­nin bir fer­diy­sek; biz, Av­ru­pa Bir­li­ği­ne üye ola­cak­sak, biz, Ame­ri­ka Bir­le­şik Dev­let­le­ri'yle, biz Rus­ya'yla, biz Ja­pon­ya'yla dost­ça ya­şa­ya­cak­sak, ya­ni bu dün­ya­da dost­ça ya­şa­ya­cak­sak on­la­rın bi­ze yap­mış ol­du­ğu mu­ame­le­yi biz de bu­ra­da yap­mak mec­bu­ri­ye­tin­de­yiz. Ta­bii ki, Tür­ki­ye'de bir şir­ket ku­rul­du­ğu za­man, gi­der, is­te­di­ği yer­den is­te­di­ği şe­yi alır. Çün­kü, Türk ka­nun­la­rı­na gö­re ku­ru­lu­yor ve ar­tık o Türk şir­ke­ti­dir. Ser­ma­ye­si­nin bir kıs­mı ya­ban­cı ola­bi­lir, ta­ma­mı da ya­ban­cı ola­bi­lir, ama Tür­ki­ye'de Türk ka­nun­la­rı­na gö­re ku­rul­muş her şir­ke­tin Tür­ki­ye'de­ki bir şir­ke­te ta­nı­nan hak­lar­dan is­ti­fa­de et­me­si ge­re­ki­yor. Bu, dün­ya­nın her ye­rin­de böy­le­dir. Eğer, biz sı­nır­la­rı­mı­zı ka­pa­ta­cak­sak, o ay­rı. Ama, biz di­yo­ruz ki AK Par­ti İk­ti­da­rı ola­rak: "Ha­yır, biz, dün­yay­la bü­tün­le­şi­yo­ruz, onun için, dün­ya ne ya­pı­yor­sa biz de onu ya­pa­ca­ğız." Do­la­yı­sıy­la, ya­ni, bir in­san gel­miş, üç beş dö­nüm bir ara­zi al­mış, sır­tı­na yük­le­yip, gi­de­cek hâli yok. Bu­nu da söy­le­ye­yim ya­ni. Bu, sa­de­ce, hal­kı bi­raz te­dir­gin et­mek için or­ta­ya ko­nan ifa­de­ler ola­rak lüt­fen al­gı­lan­sın. Kim­se, bi­na­sı­nı sır­tı­na, ara­zi­si­ni sır­tı­na alıp yük­le­yip gö­tü­re­mez. O bi­zim ma­lı­mız­dır, bu­ra­da ka­la­cak­tır.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, GAP İda­re­si, bi­raz ön­ce de ifa­de et­tik, in­san odak­lı bir sür­dü­rü­le­bi­lir kal­kın­ma pro­je­si­dir ve GAP Tür­ki­ye'de böl­ge­ler ara­sın­da­ki fark­lı­lı­ğı or­ta­dan kal­dır­ma­ya yö­ne­lik bir pro­je­dir GAP pro­je­si ve GAP pro­je­si ta­mam­lan­dı­ğın­da böl­ge­de­ki ki­şi ba­şı ge­lir yüz­de 200'ün üze­rin­de ar­ta­cak, gay­ri­sa­fi böl­ge­sel ha­sı­la yüz­de 400'ün üze­rin­de bir ar­tış gös­te­re­cek. Bun­lar, önem­li ka­za­nım­lar­dır de­ğer­li ar­ka­daş­lar. Önem­li olan, ora­yı bir an ön­ce ta­mam­la­mak­tır ve GAP İda­re­si, ya­tı­rım­la­rın ko­or­di­nas­yo­nu­nun öte­sin­de, ay­rı­ca, sos­yal amaç­lı bir­çok ça­lış­ma­lar yap­mak­ta­dır. De­tay­la­rı­na gir­me­ye­ce­ğim. Sa­de­ce, çok amaç­lı top­lum mer­kez­le­ri, ço­cuk ve genç­lik mer­kez­le­ri, eği­tim mer­kez­le­ri, ço­cuk oda­la­rı, bun­lar­dan bir­ka­çı­dır. Ay­rı­ca, Gi­ri­şim­le­ri Des­tek Mer­ke­zi, böl­ge­de­ki kü­çük ve or­ta boy iş­let­me­le­re her tür­lü des­te­ği sağ­la­mak­ta­dır.

GAP İda­re­si, çe­şit­li ulus­la­ra­ra­sı fon­lar­dan da is­ti­fa­dey­le, özel­lik­le kü­çük ve or­ta boy sa­na­yi­yi teş­vik et­mek­te­dir, ge­liş­tir­mek için önem­li kat­kı­lar­da bu­lun­mak­ta­dır. Bu­nun iki ta­ne ör­ne­ği­ni ve­re­ce­ğim, gün­cel, ba­şa­rı­lı ol­muş iki ta­ne ör­nek: Bir ta­ne­si UNDP, Bir­leş­miş Mil­let­ler Kal­kın­ma Prog­ra­mıy­la İs­viç­re Kal­kın­ma Teş­ki­la­tı­nın or­tak yü­rüt­tü­ğü bir kal­kın­ma pro­je­si -6 mil­yon do­lar ci­va­rın­da- 33 alt pro­je­den olu­şan bir pro­je, ba­şa­rıy­la de­vam et­mek­te­dir.

Ay­rı­ca, Av­ru­pa Bir­li­ğiy­le or­tak bir pro­je yü­rü­tül­dü. Üç ta­ne aya­ğı olan, kül­tü­rel mi­ras, kır­sal kal­kın­ma ve KO­Bİ ol­mak üze­re üç ta­ne aya­ğı olan 47 mil­yon eu­ro bü­yük­lü­ğün­de bir pro­je de ba­şa­rıy­la de­vam et­mek­te­dir.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, GAP İda­re­si ya­kın bir za­man­da ye­ni bir ini­si­ya­tif baş­lat­tı. Bu­nu, lüt­fen, dik­kat­le din­le­me­ni­zi ar­zu edi­yo­rum. Geç­ti­ği­miz ka­sım ayın­da, do­kuz il­den 90 ta­ne iş ada­mı İs­tan­bul'da bir ara­ya gel­di. GAP için ne­ler ya­pı­la­bi­lir, ora­da özel te­şeb­bü­sü na­sıl mo­ti­ve ede­bi­li­riz, ye­rel di­na­mik­le­ri na­sıl da­ha faz­la can­lan­dı­ra­bi­li­riz, su­la­ma ka­nal­la­rı­nı na­sıl bir an ön­ce ta­mam­la­ya­bi­li­riz, böl­ge dı­şın­da­ki ya­tı­rım­cı­la­rı böl­ge­ye na­sıl çe­ke­bi­li­riz, böl­ge­nin po­tan­si­yel­le­ri­ni na­sıl ak­ti­ve, mo­ti­ve ede­bi­li­riz. Bu top­lan­tı­da, uzun sü­ren mü­za­ke­re­ler­den son­ra bir kal­kın­ma plat­for­mu, GAP Kal­kın­ma Plat­for­mu ku­rul­du. Bu Plat­form, ağır­lık­lı ola­rak özel sek­tör­den olu­şu­yor. Her il­den 2 ta­ne iş ada­mı­mız, ço­ğun­lu­ğun­da da sa­na­yi ve ti­ca­ret oda­sı baş­kan­la­rı dâhil­dir.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

AFİF DE­MİR­KI­RAN (De­vam­la) - Sa­yın Baş­kan, sü­re ça­buk bi­ti­yor.

BAŞ­KAN - Sa­yın De­mir­kı­ran, sü­re hız­lı ge­çi­yor, siz far­kın­da de­ğil­si­niz.

Bir da­ki­ka sü­re ver­dim si­ze, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız.

AFİF DE­MİR­KI­RAN (De­vam­la) - Cüm­le­yi to­par­lı­yo­rum.

Bu­nun ya­nı sı­ra, Kal­kın­ma Ban­ka­sı Ge­nel Mü­dü­rü, GAP İda­re­si Baş­ka­nı, böl­ge­yi tem­si­len bir va­li (Di­yar­ba­kır Va­li­si), böl­ge­yi tem­si­len Ur­fa Be­le­di­ye Baş­ka­nı ve böl­ge­yi tem­si­len bir mil­let­ve­ki­li -ben­de­niz- bu Plat­for­mun üye­si­yiz, 23 ki­şi­den olu­şan bir plat­form, ay­lık top­lan­tı­lar yap­mak­ta­dır. Son Ur­fa'da yap­mış ol­du­ğu­muz top­lan­tı­da, bir­kaç ta­ne ana baş­lık­la il­gi­li çok kı­sa­ca, vak­tim de do­lu­yor…

Su­la­ma pro­je­le­ri­ni özel ve ka­mu or­tak­lı­ğıy­la na­sıl ge­liş­ti­re­bi­li­riz? Her ilin ya­tı­rım po­tan­si­ye­li­ni tes­pit et­mek için, Dev­let Plan­la­ma Teş­ki­la­tı, TÜ­Bİ­TAK ve­sa­ire gi­bi ku­ru­luş­lar­dan yar­dım­la bu­nu yap­mak.

Teş­vik­le­ri böl­ge­de ve böl­ge dı­şın­da an­lat­mak.

Böl­ge­de­ki ka­li­fi­ye ela­man, özel­lik­le sek­tö­rel baz­da ih­ti­yaç du­yu­lan ka­li­fi­ye ele­man­la­rın eği­ti­miy­le il­gi­li pro­je­ler ge­liş­tir­mek ve böl­ge dı­şın­dan, özel­lik­le bü­yük hol­ding­le­rin, böl­ge­de­ki tes­pit edil­miş olan, ta­nım­lan­mış olan pro­je­le­re gi­dip ya­tı­rım yap­ma­la­rı­nı sağ­la­mak üze­re, gi­dip, özel­lik­le sa­na­yi, ti­ca­ret oda­la­rıy­la, TÜ­Sİ­AD'la ve­ya bu­na ben­zer ku­ru­luş­lar­la ve iş adam­la­rı­mız­la gö­rüş­me­ler yap­mak üze­re ça­lış­ma­lar yap­tık.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür cüm­le­ni­zi ala­yım.

AFİF DE­MİR­KI­RAN (De­vam­la) - He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim ne­za­ke­ti­ni­ze Sa­yın De­mir­kı­ran, sağ olun.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

4'ün­cü mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 4- Bu Ka­nu­nun 3 ün­cü mad­de­si 1/11/2007 ta­ri­hin­de, di­ğer hü­küm­le­ri ya­yı­mı ta­ri­hin­de yü­rür­lü­ğe gi­rer.

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Na­il Ka­ma­cı. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Sa­yın Ka­ma­cı, bu­yu­run efen­dim.

CHP GRU­BU ADI­NA NA­İL KA­MA­CI (An­tal­ya) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; gö­rü­şül­mek­te olan ka­nun tek­li­fi­nin 4'ün­cü mad­de­si üze­ri­ne söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

4'ün­cü mad­de, bil­di­ği­niz gi­bi, yü­rür­lük mad­de­si. "Yü­rür­lük mad­de­sin­de ko­nuş­mak ne­re­den çık­tı?" di­ye­bi­lir­si­niz, an­cak, yıl­lar­dan be­ri, hükûmet­le­re, yü­rüt­mek için bu ka­nun­lar ve­ril­miş, bir tür­lü yü­rü­tüp de bu GAP pro­je­si­ni bi­tir­mek na­sip ol­ma­mış! O yüz­den, bu yü­rüt­me mad­de­sin­de, yü­rüt­me­yi si­ze ver­me ta­raf­ta­rı de­ği­lim; açık­ça söy­le­ye­yim.

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Bra­vo, çok hak­lı­sın!

NA­İL KA­MA­CI (De­vam­la) - Çün­kü, bu­gü­ne ka­dar da­ha yüz­de 52'si bi­ten, yüz­de 48'i da­ha ge­ri­de ka­lan bü­yük bir olu­şu­mu ko­nu­şu­yo­ruz. Şim­di, za­man za­man po­li­tik mi­za­ha da ko­nu olan bu GAP pro­je­si, baş­ba­kan­lar ara­sın­da "GAP'ı gap­tır­mam." slo­gan­la­rıy­la da ko­nu­şul­muş­tur. Yal­nız, bi­raz ön­ce sa­yın Ana­va­tan Par­ti­li mil­let­ve­ki­li, ko­nuş­ma­sın­da, "Sa­yın Özal'ın Pro­je­si­dir" di­ye bah­set­ti. Bu Pro­je­nin baş­lan­gıç ta­ri­hi -bi­raz ön­ce Gü­rol Ho­ca'nın da bah­set­ti­ği- 1936'dır, o za­man­dan be­ri de­vam et­mek­te­dir ve o dö­nem­den be­ri bu ül­ke­yi yö­ne­ten cum­hur­baş­kan­la­rı­nın, baş­ba­kan­la­rın, ba­kan­la­rın ve bu ko­nu­da gö­rev­li olan her­ke­sin, GAP pro­je­si­nin yüz­de 52'ye gel­me­sin­de bü­yük kat­kı­la­rı ol­muş­tur. Hu­zur­la­rı­nız­da, kat­kı­la­rı olan bü­tün bu dev­let adam­la­rı­na te­şek­kür et­mek is­ti­yo­rum; ölen­le­re Al­lah'tan rah­met di­li­yo­rum, ka­lan­la­ra Al­lah se­la­met ver­sin di­yo­rum.

Yi­ne, ay­nı şe­kil­de, bi­raz ön­ce ik­ti­dar par­ti­si mil­let­ve­kil­le­ri­nin ko­nuş­ma­la­rı­nı dik­kat­le iz­le­dim. Bu pro­je­nin çok önem­li ol­du­ğu­nu, bu böl­ge­de­ki sos­yal kal­kın­ma­ya, kül­tü­rel kal­kın­ma­ya ve eği­tim kal­kın­ma­sı­na bü­yük önem ve­re­ce­ği­ni, böl­ge­nin yok­sul­laş­ma­sı­nı sağ­la­yan ba­zı olum­suz­luk­la­rın or­ta­dan kal­ka­ca­ğı­nı söy­le­di­ler; çok doğ­ru­dur. An­cak, bu­nu söy­le­ye­rek ol­mu­yor bun­lar. Dört bu­çuk yıl­dan be­ri, bu Hükûmet dö­ne­min­de GAP'a önem­li şe­kil­de bir kat­kı­da bu­lu­nul­ma­dı. Ha, bun­dan son­ra bu­lu­na­bi­lir mi? Evet, bun­dan son­ra bu­lu­na­cak­tır. Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si hükûmet­le­rin­de GAP pro­je­si önem­li öl­çü­de bi­ti­ri­le­cek­tir de­ğer­li ar­ka­daş­lar. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Bu­nu şu­nun için söy­lü­yo­rum: Hem pro­je­yi ya­pa­ca­ğız di­ye uğ­ra­şı­yor­su­nuz hem de -bi­raz ön­ce Or­han ar­ka­da­şı­mı­zın söy­le­di­ği gi­bi- ba­zı alan­la­rın sa­tıl­ma­sı­nı sağ­lı­yor­su­nuz ve ay­nı za­man­da, 306 ki­lo­met­re­ka­re olan bu ma­yın­lı ara­zi­le­ri İs­ra­il­li­le­re sat­mak su­re­tiy­le on­la­rı top­rak sa­hi­bi yap­ma­yı dü­şü­nü­yor­su­nuz. Bu, yan­lış bir uy­gu­la­ma­dır de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım.

Yi­ne ay­nı şe­kil­de, bu Pro­je­nin sağ­lan­ma­sıy­la be­ra­ber bu böl­ge­de bir­kaç tür­lü ürün alı­na­bi­le­ce­ği­ni, bir­kaç çe­şit ürün alı­na­bi­le­ce­ği­ni, yıl­da bir­kaç de­fa ürün ya­pı­la­bi­le­ce­ği­ni söy­le­di­ler; çok doğ­ru­dur ar­ka­daş­lar. Biz şu­nu ya­pa­bi­li­yor mu­yuz ön­ce­lik­le: Tür­ki­ye'nin baş­ka böl­ge­le­rin­de ye­ti­şen ta­rım ürün­le­ri­nin, doğ­ru dü­rüst, bu ül­ke­nin ve bu top­lum­da­ki çift­çi­le­ri­mi­zin iyi şe­kil­de re­fa­hı­nın sağ­lan­ma­sı­na kat­kı­da bu­lu­na­bi­li­yor mu­yuz? Ön­ce ona bak­mak la­zım.

Ta­rım ke­si­mi­nin siz gel­di­ği­niz gün­den be­ri han­gi se­vi­ye­le­re gel­di­ği­ne iyi bak­mak la­zım de­ğer­li ar­ka­daş­lar. Ön­ce­lik­le, bu ta­rım ke­si­mi, Tür­ki­ye'de en faz­la is­tih­da­mı sağ­la­yan önem­li sek­tör­ler­den bir ta­ne­si. Yüz­de 25'le ta­rım ke­si­mi, en faz­la is­tih­da­mı sağ­la­yan bir sek­tö­rü­müz. Bu sek­tö­rü­müz­le il­gi­li çok çe­şit­li sı­kın­tı­la­rı­mız var. Bu sı­kın­tı­la­rı dört bu­çuk yıl­lık dö­nem içe­ri­sin­de aşa­bil­miş de­ğil­si­niz, aşa­bil­miş de­ği­liz. Hâlâ da­ha çift­çi­miz, geç­miş yıl­la­rı ara­tan şe­kil­de, yok­sul­laş­ma sü­re­ci­ne gir­mek­te­dir. Bi­raz ön­ce söy­le­di ar­ka­da­şı­mız yi­ne bu­ra­da, AKP mil­let­ve­ki­li "Biz bu Pro­jey­le, şe­hir­le­rin et­ra­fın­da şe­kil­le­nen ge­ce­kon­du­laş­ma­yı ön­le­ye­ce­ğiz." di­yor. De­ğer­li ar­ka­daş­lar, aca­ba Tür­ki­ye'nin bü­yük şe­hir­le­ri­ne sa­de­ce Gü­ney­do­ğu'dan mı, Do­ğu Ana­do­lu'dan mı ge­li­yor ge­ce­kon­du­laş­ma? Ha­yır, sa­de­ce ora­dan de­ğil, ar­tık, ba­tı­nın her kö­yün­den, her mez­ra­sın­dan bü­yük kent­le­ri­mi­ze doğ­ru bü­yük akın­lar ol­mak­ta. Ne­den ol­mak­ta? Çün­kü, Türk çift­çi­si, si­zin dö­ne­mi­niz­de, önem­li şe­kil­de ma­li ka­yıp­la­ra uğ­ra­dı de­ğer­li ar­ka­daş­lar, bü­yük tah­ri­ba­ta uğ­ra­dı­lar.

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Doğ­ru söy­lü­yor.

NA­İL KA­MA­CI (De­vam­la) - Yi­ne ay­nı şe­kil­de, son iki yıl­da, Türk çift­çi­si, 1 mil­yon 250 bin ta­ne ki­şi, Tür­ki­ye'nin çe­şit­li kent­le­rin­de­ki va­roş­la­rın et­ra­fın­da ge­ce­kon­du­lar­da ya­şa­ma­ya gel­miş­ler­dir de­ğer­li ar­ka­daş­lar. Siz bun­la­ra bir iş sağ­la­dı­ğı­nız için gel­me­di, bir fab­ri­ka aç­tı­ğı­nız için gel­me­di. Bun­la­rın he­men he­men hep­si, baş­ka­la­rı­nın, ser­ma­ye­nin önü­ne ucuz iş gü­cü ol­mak için Tür­ki­ye'nin şe­hir­le­ri­ne gel­me­ye baş­la­dı­lar. Elek­trik­le­ri yok, su­la­rı yok, ge­ce­kon­du­lar­da otu­ru­yor bun­lar.

RE­CEP KO­RAL (İs­tan­bul) - Han­gi şe­hir?

NA­İL KA­MA­CI (De­vam­la) - On­la­rı bu du­ru­ma ge­ti­ren­ler, hal­ka kar­şı so­rum­lu­dur de­ğer­li ar­ka­daş­lar.

MEH­MET SOY­DAN (Ha­tay) - Han­gi şeh­rin su­yu yok?

NA­İL KA­MA­CI (De­vam­la) - Evet, evet, bir­çok­la­rı­nın su­yu yok.

Ve bu ül­ke­de, millî ge­lir­den al­dık­la­rı pay yüz­de 11,4'le­re düş­müş­tür si­zin za­ma­nı­nız­da. Bu­nu ya­pan, bu ik­ti­dar de­ğer­li ar­ka­daş­lar, siz­ler ger­çek­leş­tir­di­niz. Köy­lü ve ta­rım­da çö­zül­me de­vam et­mek­te­dir; ne­re­ye doğ­ru? Şe­hir­le­re doğ­ru de­vam et­mek­te­dir. Yok­sul­luk hız­la art­mak­ta­dır de­ğer­li ar­ka­daş­lar. Bun­lar, si­zin sa­ye­niz­de mey­da­na ge­len olum­suz­luk­lar­dır.

Evet, bu olum­suz­luk­lar si­zin za­ma­nı­nız­da gel­di. Ben, si­ze bir şey söy­le­ye­yim: Tür­ki­ye'nin en önem­li kent­le­rin­den bir ta­ne­si, ör­tü al­tı se­ra­cı­lı­ğı­nın ol­du­ğu alan­lar­dan bir ta­ne­si An­tal­ya'da bi­le, bu se­ne içe­ri­sin­de, 2002 yı­lı­nı arar du­ru­ma gel­miş­ler­dir.

Şim­di, sen gü­lü­yor­sun, ben sa­na söy­le­ye­yim: Ha­tay'da por­ta­ka­lın ki­lo­su kaç pa­ray­dı? Söy­le ba­ka­yım. Ha­tay'da por­ta­ka­lın ki­lo­su 100 ku­ruş­tu, 100.

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Ya, por­ta­kal ağa­cı gör­me­miş on­lar!

NA­İL KA­MA­CI (De­vam­la) - Var mı baş­ka? Mer­sin'de 100 ku­ruş­tu, An­tal­ya'da 100 ku­ruş­tu. Bu­na "ha­yır" di­ye­bil­me şan­sı­nız var mı?

MEH­MET SOY­DAN (Ha­tay) - Enf­las­yon dü­şü­yor, ha­be­rin yok.

NA­İL KA­MA­CI (De­vam­la) - Şu an­da, An­tal­ya'da...

OS­MAN AK­MAN (An­tal­ya) - Ne­re­de ki o?

NA­İL KA­MA­CI (De­vam­la) - Ar­ka­dan ses­len­me Sa­yın Os­man Ak­man!

... do­ma­tes fi­yat­la­rı 300-400 ku­ruş, bi­ber fi­yat­la­rı 400 ku­ruş…

MEH­MET ÇER­Çİ (Ma­ni­sa) - At­ma at­ma.

NA­İL KA­MA­CI (De­vam­la) - Pat­lı­can 400 ku­ruş. İn­san­lar, 2002 yı­lın­da­ki o dö­ne­mi arar hâle gel­di­ler de­ğer­li ar­ka­daş­lar. Ama, hiç unut­ma­yın -ben de şim­di al­dım gel­dim ra­kam­la­rı- hiç unut­ma­yın de­ğer­li ar­ka­daş­lar, Türk hal­kı si­zi 2002'de na­sıl ik­ti­da­ra ge­tir­diy­se, 2007'de, 22 Tem­muz­da si­zin eli­niz­den ik­ti­da­rı ala­cak­tır. (CHP sı­ra­la­rın­dan "Bra­vo" ses­le­ri, al­kış­lar)

Öy­le gül­me­yin. Böy­le, ser­ma­ye­yi et­ra­fı­nı­za al­dı­nız, şi­şi­ril­miş an­ket­ler­le ken­di­ni­zi yüz­de 30'lar­da, yüz­de 35'ler­de gös­te­ri­yor­su­nuz.

AFİF DE­MİR­KI­RAN (Bat­man) - 50… 50…

NA­İL KA­MA­CI (De­vam­la) - Esas an­ket 22 Tem­muz­da ola­cak­tır san­dık­ta. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar) O an­ke­ti gö­re­ce­ğiz.

Si­zin dö­ne­mi­niz­de ta­rım­sal it­ha­lat 6 mil­yar do­la­rı bul­muş­tur.

MEV­LÜT ÇA­VU­ŞOĞ­LU (An­tal­ya) - İh­ra­cat ne ka­dar ol­du? Onu da söy­le.

NA­İL KA­MA­CI (De­vam­la) - İh­ra­ca­tı söy­le­ye­lim: 6 mil­yar 700 mil­yon do­lar, si­zin dö­ne­mi­niz­de. Da­ha ön­ce­den, bu ül­ke, ta­rım­da dı­şa­rı­dan hiç­bir it­ha­lat yap­ma­dan 5 mil­yar do­lar­lık ih­ra­cat ya­pı­yor­du. Si­zin dö­ne­mi­niz­de her şey ge­ri­ye git­me­ye baş­la­dı. (CHP sı­ra­la­rın­dan "Bra­vo" ses­le­ri, al­kış­lar, AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan gü­rül­tü­ler) Bu ül­ke­de si­zin za­ma­nı­nız­da ta­rım­sal gir­di mik­ta­rın­da önem­li şe­kil­de ar­tış­lar mey­da­na gel­di. İş­te, si­ze söy­lü­yo­rum…

MEH­MET SOY­DAN (Ha­tay) - Ucuz­luk gel­di, ucuz­luk.

NA­İL KA­MA­CI (De­vam­la) - …güb­re, yüz­de 115 art­tı si­zin za­ma­nı­nız­da. Ye­şil ma­zot… Par­don, par­don. Ma­zot… Ma­zot…

AH­MET YE­Nİ (Sam­sun) - Ye­şil… Ye­şil…

NA­İL KA­MA­CI (De­vam­la) - De­ğil mi? Bi­li­yor­sun de­ğil mi? Yaa… Yaa… Ne­re­de ye­şil ma­zot?... Ye­şil ma­zot ne­re­de? Ah­met Ye­ni, ne­re­de? Sam­sun'a söy­ler­sin, Sam­sun'a.

Ma­zot yüz­de 146 art­tı. Buğ­day yüz­de 63 art­tı. Pan­car yüz­de 20 art­tı.

MEH­MET ER­GÜN DAĞ­CI­OĞ­LU (To­kat) - Kaç li­ra­dan kaç li­ra­ya gel­di?

NA­İL KA­MA­CI (De­vam­la) - Ba­kın, si­zin ürün­le­ri­niz­de yüz­de 60 ar­ta­nın kar­şı­sın­da ma­zot yüz­de 146 art­tı. Bu mu si­zin ada­le­ti­niz? Bu mu si­zin kal­kın­ma­nız? Bu mu si­zin hak­kı­nız? (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Gö­re­cek­si­niz, önü­müz­de­ki gün­ler­de Türk çift­çi­si­nin kar­şı­sı­na çı­ka­ma­ya­cak­sı­nız. Çün­kü, Türk çift­çi­si­nin kar­şı­sı­na çı­ka­cak yü­zü­nüz kal­ma­ya­cak.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, si­zin dö­ne­mi­niz­de bir­çok yer­de afet ol­du, An­tal­ya da dâhil. Sa­yın Mev­lüt Ça­vu­şoğ­lu, Fik­ret Ba­daz­lı, Os­man Ak­man; siz, bu afet olan böl­ge­le­re ne ka­dar yar­dım yap­tı­nız? Ne ka­dar yar­dım yap­tı­nız? Ha­yır, yar­dım fa­lan yap­ma­dı­nız. Ka­yı­sı, fın­dık ve di­ğer­le­ri afet­ten, don­dan ve hor­tum­dan pe­ri­şan ol­du. Ne ka­dar yar­dım yap­tı­nız? Ne ka­dar yar­dım yap­tı­nız, söy­le­yin? Hiç­bir yar­dım yap­ma­dı­nız in­san­la­ra. O in­san­la­rı ken­di hâli­ne, ken­di hâli­ne bı­rak­tı­nız.

MEV­LÜT ÇA­VU­ŞOĞ­LU (An­tal­ya) - Ta­rım Si­gor­ta­sı Ka­nu­nu'ndan bah­set!

NA­İL KA­MA­CI (De­vam­la) - Ra­kam­lar­la ko­nu­şu­yo­rum. Ra­kam­lar­la ko­nu­şu­yo­rum bu­ra­da. Be­nim söy­le­dik­le­rim doğ­ru bu­ra­da. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan gü­rül­tü­ler) Güb­re­ye yüz­de 115 zam ol­ma­dı mı? Evet, evet, evet...

Şim­di, de­di­niz ki, ge­çen gün… Ge­çen gün, Ço­ban­lar'a git­tim Af­yon'a. Af­yon­lu ola­nı var­dır bu­ra­da. Ço­ban­lar'da bir şe­ker fab­ri­ka­sı var. Mez­be­le­lik, ya­ni gi­rin­ce içim sız­la­dı. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan gü­rül­tü­ler)

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın Ka­ma­cı, Sa­yın Ka­ma­cı…

Ar­ka­daş­lar, bir da­ki­ka, bir da­ki­ka, sa­kin ola­lım.

Sa­yın Ka­ma­cı'ya ek bir da­ki­ka sü­re ve­ri­yo­rum ko­nuş­ma­sı­nı ta­mam­la­ma­sı için.

Bu­yu­run Sa­yın Ka­ma­cı, ta­mam­la­yı­nız.

NA­İL KA­MA­CI (De­vam­la) - Evet, Ço­ban­lar'da şe­ker fab­ri­ka­sı­nı gö­rün­ce içim sız­la­dı. Siz, bu ül­ke­nin ik­ti­da­rı­na gel­di­ği­niz za­man "IMF'ye, Dün­ya Ban­ka­sı­na kar­şı çı­ka­ca­ğız, pan­car­da­ki tah­dit­le­ri kal­dı­ra­ca­ğız, ana­son­da­ki tah­dit­le­ri kal­dı­ra­ca­ğız" de­di­niz. Kal­dı­ra­bil­di­niz mi? Kal­dı­ra­bil­di­niz mi? Ha­zır olan şe­ker fab­ri­ka­la­rı­nı tek tek ka­pat­tı­nız. Ya­zık­lar ol­sun si­ze! (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Gi­din San­dık­lı'da­ki Zi­ra­at Oda­sı Baş­ka­nı­nız­la ko­nu­şun. O, si­zin il ge­nel mec­li­si üye­niz. Onu zi­ya­ret et­tim. Ay­nen be­nim söy­le­dik­le­ri­mi tek­rar et­ti. Ya­nım­da Ve­dat Yü­ce­san ar­ka­da­şım da var­dı, be­ra­ber. San­dık­lı'da­ki il ge­nel mec­li­si üye­niz, siz­den hiç mem­nun ol­ma­dı­ğı­nı söy­lü­yor. Be­nim ya­nım­da, 150 ki­şi­nin hu­zu­run­da söy­le­di bun­la­rı. Siz, Tür­ki­ye'de yok­sul­la­rı da­ha yok­sul, zen­gin­le­ri da­ha zen­gin yap­tı­nız. Ge­lir­ken böy­le de­me­den gel­di­niz, fa­kat gel­dik­ten son­ra, oy al­dık­la­rı­nı­za sır­tı­nı­zı dön­dü­nüz, oy al­ma­dık­la­rı­nı­za pa­ra ver­di­niz.

He­pi­ni­ze say­gı­lar su­nu­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim.

Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

5'in­ci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 5- Bu Ka­nun hü­küm­le­ri­ni Ba­kan­lar Ku­ru­lu yü­rü­tür.

BAŞ­KAN - Mad­de üze­rin­de, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na Bur­dur Mil­let­ve­ki­li Ra­ma­zan Ke­rim Öz­kan.

Bu­yu­run Sa­yın Öz­kan. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan "Oo. ses­le­ri, gü­rül­tü­ler)

CHP GRU­BU ADI­NA RA­MA­ZAN KE­RİM ÖZ­KAN (Bur­dur) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; ben, ya­sa hak­kın­da ko­nu­şa­ca­ğım de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. (Gü­rül­tü­ler)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, lüt­fen sa­kin ola­lım.

RA­MA­ZAN KE­RİM ÖZ­KAN (De­vam­la) - Gö­rü­şül­mek­te olan 1424 sı­ra sa­yı­lı Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si Kal­kın­ma İda­re­si Teş­ki­la­tı­nın Ku­ru­luş ve Gö­rev­le­ri Hak­kın­da Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me­de De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi'nin 5'in­ci mad­de­si üze­rin­de Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu ka­nun tek­li­fiy­le, asıl amaç ola­rak, ya­sal gö­rev sü­re­si 6 Ka­sım 2007'de so­na eren GAP Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si­nin gö­rev sü­re­si­nin Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si'nin bi­ti­ril­me­si­ne ka­dar de­vam et­ti­ril­me­si amaç­lan­mak­ta­dır.

Ge­nel Ge­rek­çe­de, mas­ter plan kap­sa­mın­da 2005'te ta­mam­lan­ma­sı he­def­le­nen Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­si'nde Pro­je ge­re­ğin­ce ba­zı ar­tış­lar ola­ca­ğın­dan söz edil­mek­le bir­lik­te, GAP Mas­ter Pla­nı­nın ya­pı­mın­dan bu ya­na ge­çen sü­re içe­ri­sin­de, böl­ge­de ve Tür­ki­ye'de Plan kap­sa­mın­da­ki var­sa­yım­la­ra uy­ma­yan önem­li ge­liş­me­ler mey­da­na gel­miş ve mas­ter plan he­def­le­rin­den önem­li öl­çü­de sap­ma­lar ol­muş­tur.

Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu pro­je he­def­le­rin­den sa­pıl­ma­sı­nın ve ik­ti­dar ol­du­ğu­nuz beş yı­la ya­kın bir sü­re­dir bu pro­je­nin is­te­nen se­vi­ye­ye ge­ti­ril­me­me­si­nin ge­rek­çe­le­ri ne­ler­dir? İk­ti­da­rı­nız dö­ne­min­de GAP pro­je­si için ne­ler ya­pıl­mış­tır? Bu böl­ge için ne­ler ya­pıl­mış­tır? Se­çim mey­dan­la­rın­da ve­ri­len söz­le­rin han­gi­le­ri ye­ri­ne ge­ti­ril­miş­tir? Bu böl­ge­de en do­ğal hak­la­rı ola­rak re­fah se­vi­ye­le­ri­nin be­lir­li se­vi­ye­le­re ulaş­ma­sı için ça­ba­la­yan ye­tiş­ti­ri­ci­le­ri­mi­ze "Bu mil­let ya­tıp kal­kıp si­zin için mi ça­lı­şa­cak?" di­ye­bil­me zih­ni­ye­ti­ne sa­hip bir ik­ti­dar, ken­di­si dört bu­çuk yıl­dır yan ge­lip yat­tı, bu­gün, bu tek­lif­le, bir di­ğer an­lam­da böl­ge­de ya­pa­ma­dık­la­rın­dan do­la­yı su­çu­nu iti­raf et­miş bu­lun­mak­ta­dır.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si ola­rak, da­ha fonk­si­yo­nel, da­ha kon­trol­lü yü­rü­tü­le­ce­ği­ne inan­dı­ğı­mız için, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 4 Ka­sım 2004 ta­ri­hin­de­ki bir­le­şi­min­de, bu üç yıl­lık sü­re­nin ye­ter­siz ol­du­ğu­nu, bu iş­le­rin on yıl­da da­ha iyi yü­rü­tü­le­ce­ği­ne inan­dı­ğı­mız için öner­ge ver­miş­tik. An­cak, Hükûmet bu­na kar­şı çık­tı ve üç yıl­lık sü­re­nin ye­ter­li ol­du­ğu­nu sa­vun­du­lar. Şim­di ise, tek­li­fin 1'in­ci mad­de­sin­de, ka­rar­na­me­nin 1'in­ci mad­de­sin­de yer alan "hük­mi şah­si­ye­ti ha­iz ve 18 yıl" iba­re­si "23 yıl" ola­rak de­ğiş­ti­ril­miş­tir. Bu da Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­nin hak­lı­lı­ğı­nı bir kez da­ha göz­ler önü­ne ser­miş bu­lun­mak­ta­dır. Bu, ay­nı za­man­da, ik­ti­dar ve mu­ha­le­fe­tin ül­ke gün­dem­le­ri­ne ba­kış açı­la­rın­da­ki cid­di­ye­ti or­ta­ya koy­ma­sı açı­sın­dan son de­re­ce önem­li­dir.

2006 yı­lı so­nu­na ka­dar mil­yon­lar­ca do­lar har­ca­ma ya­pı­lan Pro­je­de ge­li­nen nok­ta son de­re­ce va­him­dir. Ge­ri­ye dö­nüp bak­tı­ğı­mız­da, böl­ge­den uzak bir GAP İda­re­si Baş­kan­lı­ğı ve böl­ge­de ya­rım kal­mış ya­tı­rım­lar­dan baş­ka bir şey göz önün­de bu­lun­mu­yor. GAP İda­re­si­nin sü­re­si­nin uza­tıl­ma­sı ve aka­bin­de Böl­ge Kal­kın­ma İda­re­si­nin böl­ge kal­kın­ma ajans­la­rı­na dö­nüş­me­si, ar­tık bu Pro­je­nin dev­let ta­ra­fın­dan unu­tul­du­ğu an­la­mı­na gel­mek­te­dir. Bu ya­tı­rı­mın ger­çek­leş­me oran­la­rı, ge­li­nen nok­ta­da böl­ge in­sa­nı­nı tat­min et­me­mek­te­dir. Özel­lik­le ener­ji ve ta­rım­sal su­la­ma­nın is­te­ni­len dü­zey­de ol­ma­ma­sı, böl­ge in­sa­nı­nı dev­le­ti­ne kar­şı küs­kün­lük de­re­ce­si­ne ge­tir­miş­tir. Bu küs­kün­lük, Bur­dur ilin­de de de­vam et­mek­te­dir. Bur­dur Ka­ra­çal Ba­ra­jı'nı de­vam­lı gün­dem­de tut­ma­ma rağ­men, ke­di­nin fa­rey­le oy­na­dı­ğı gi­bi, ye­ter­li öde­nek ayır­ma­dı­ğı­nız için, dört bu­çuk yıl­dır bir ar­pa bo­yu yol alın­ma­dı. 50 bin dö­nüm ara­zi, top­rak "su, su, su" di­ye fer­yat edi­yor.

BAY­RAM ÖZ­ÇE­LİK (Bur­dur) - Doğ­ru­yu söy­le. Kaç pa­ra ve­ril­di? 13 tril­yon ay­rıl­dı­ğı­nı söy­le­se­ne.

RA­MA­ZAN KE­RİM ÖZ­KAN (De­vam­la) - Sa­yın ik­ti­dar mil­let­ve­kil­le­ri­miz be­nim ça­lış­ma­la­rım­dan et­ki­len­di­ler. On­la­ra te­şek­kür edi­yo­rum, Bay­ram Öz­çe­lik'e de, Meh­met Alp'e de. De­fa­lar­ca ba­kan­lı­ğı zi­ya­ret et­ti­ler, an­cak, bu dört bu­çuk yıl­lık sü­reç­te 12,3 tril­yon­luk bir kat­re ayı­ra­bil­di­ler. Bi­zim bu Ba­ra­jın bit­me­si için 73 tril­yo­na ih­ti­yaç var. Bu Ba­ra­jın baş­lan­gı­cı bun­dan on beş yıl ev­vel­le­re da­ya­nı­yor. Sos­yal­de­mok­rat Halk­çı Par­ti za­ma­nın­da te­me­li atıl­mış, an­cak, bu Ba­raj bu­gü­ne de­ğin bi­ti­ri­le­me­miş­tir. Biz is­ti­yor­duk ki, bu güç­lü ik­ti­dar, beş yıl­lık sü­reç­te bu Ba­ra­jı bi­ti­rir bu Ba­ra­jın al­tın­da olan Ha­cı­lar, Dü­ğer, Ya­rı­köy, Yaz­köy, Su­lu­de­re, Yas­sı­gü­me, Çen­dik, Ku­ru­çay ve Ak­ya­ka köy­le­rin­de­ki 50 bin dö­nüm ara­zi suy­la bu­lu­şur ve bu ara­zi­ler­den üre­ti­len ürün­ler Tür­ki­ye coğ­raf­ya­sı­na da­ğı­lır, kat­ma de­ğer üre­ti­lir, Bur­dur çift­çi­si, Bur­dur köy­lü­sü re­fa­ha ka­vu­şur di­le­ği­miz­di.

Yi­ne, bu amaç­la bi­zim Bur­dur'umuz­da gö­let­ler bit­miş, geç­miş ik­ti­dar­lar dö­ne­min­de. Geç­miş ik­ti­dar­la­ra za­man za­man, siz, "bir çi­vi çak­ma­dı" an­la­yı­şıy­la yak­la­şı­yor­su­nuz, As­ke­ri­ye gö­le­ti­miz var bit­miş, Gök­çe­bağ gö­le­ti­miz bit­miş, Onaç Ba­ra­jı'mız var bit­miş ama, bun­la­rın alt­ya­pı­sın­da ka­na­let­ler yok, çok cü­zi fi­yat­lar­la bi­te­cek ka­na­let­ler su­yun top­rak­la bu­luş­ma­sı­nı sağ­la­ya­cak ama, bu beş yıl­lık sü­reç­te bu­nu da ta­mam­la­ya­ma­dı­nız. İn­şal­lah, yak­la­şan Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si ik­ti­da­rın­da bu so­run­la­rı biz çö­ze­ce­ğiz.

GAP, as­lın­da su ve top­rak kay­nak­la­rı­nı ge­liş­tir­me prog­ra­mı ola­rak plan­la­nan bir pro­je­dir. GAP kap­sa­mın­da bu­lu­nan do­kuz ilin böl­ge­sel ola­rak kal­kın­ma­sı, böl­ge­ler ara­sı fark­lı­lı­ğın gi­de­ril­me­si, is­tih­dam ya­ra­tıl­ma­sı, böl­ge hal­kı­nın ge­lir ve ha­yat dü­ze­yi­nin yük­sel­ti­le­rek, Dic­le ve Fı­rat Ne­hir­le­riy­le bu iki ne­hir ara­sın­da ka­lan top­rak­la­rın en ve­rim­li şe­kil­de kul­la­nıl­ma­sı amaç­lan­mış­tır. An­cak, bu pro­je­ye bu­gü­ne dek ye­ter­li kay­nak ak­ta­rı­la­ma­mış­tır.

Su­la­ma pro­je­le­ri çok ya­vaş ge­liş­miş­tir. Ke­za, top­lu­laş­tır­ma ça­lış­ma­la­rı da ye­ter­li hız­la sür­dü­rü­le­me­miş­tir. Su­la­ma şe­be­ke­le­ri ve tar­la içi ge­liş­tir­me hiz­met­le­ri ara­sın­da uyum sağ­la­na­ma­mış­tır. Ra­po­ra gö­re, böl­ge­de 3,5 mil­yon in­sa­na iş imkânı plan­lan­ma­sı­na kar­şı­lık, böl­ge­de­ki gö­çe en­gel olu­na­ma­mış­tır. Top­rak re­for­mu ça­lış­ma­la­rı ta­mam­la­na­ma­dı­ğın­dan do­la­yı böl­ge hal­kı Pro­je­yi sa­hip­len­me­di.

Uzun yıl­lar su­lu ta­rım ya­pıl­ma­mış alan­lar­da dre­naj sis­te­mi bü­yük önem ta­şı­dı­ğı hâlde ye­ter­li dre­naj ka­nal­la­rı­nın ol­ma­ma­sı böl­ge­yi çöl­leş­me teh­li­ke­siy­le kar­şı kar­şı­ya bı­rak­tı. Su­ya ka­vu­şan alan­la­rın bü­yük kıs­mı­nı kap­sa­yan Ur­fa Har­ran Ova­sı'nda aşı­rı su­la­ma ne­de­niy­le ve­rim ar­tı­şı de­ğil, top­rak kay­bı ya­şan­dı. Ya­ni, bu­gün, böl­ge, il­gi­siz­lik­ten do­la­yı ve Pro­je­nin ağır ak­sak iler­le­me­si ne­de­niy­le bü­yük oran­da tuz­lan­ma, eroz­yon ve ka­na­li­zas­yon teh­di­di al­tın­da kal­mış bu­lun­mak­ta­dır.

Ön­ce­lik­le be­lirt­mek is­te­rim ki, Hükûmet, za­ten bu Pro­je­ye faz­la­sıy­la inan­ma­mak­ta­dır. Bun­dan bir sü­re ön­ce Dev­let Ba­ka­nı Sa­yın Şe­ner, bir ga­ze­te­ye ver­di­ği de­meç­te "böl­ge­sel kal­kın­ma" kav­ra­mı­na il­ke ola­rak kar­şı ol­du­ğu­nu be­lir­te­rek "Ki­şi­sel ola­rak GAP'ın gö­rev sü­re­si­nin uza­tıl­ma­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni dü­şü­nü­yo­rum. Tür­ki­ye'nin ge­liş­miş­lik dü­ze­yi ola­rak da­ha kö­tü böl­ge­le­ri var. Her böl­ge için ay­rı bir bi­rim ku­rul­maz. Kal­kın­ma pro­je­le­ri Tür­ki­ye'nin ge­ne­li­ni kap­sa­ma­lı." ifa­de­si­ni kul­lan­mış­tır.

Böl­ge, özel­lik­le son yıl­lar­da ka­mu­oyun­da ve med­ya­da, ba­raj­lar, elek­trik san­tral­le­ri ve su­la­ma ya­tı­rım­la­rın­dan zi­ya­de, bi­raz da et­nik ve kül­tü­rel zen­gin­lik­le­ri ne­de­niy­le ma­ga­zin yö­nüy­le anıl­ma­ya baş­la­dı. Bu ara­da, gi­de­rek, ül­ke­de­ki bir­çok sı­kın­tı­nın ne­de­ni ola­rak gös­te­ril­me­ye ve gö­rül­me­ye de baş­lan­dı. Ka­mu­oyun­da, san­ki bu sı­kın­tı­lar­dan bir an ön­ce kur­tul­ma ve bu sı­kın­tı­la­rın son­lan­dı­rıl­ma­sı yö­nün­de bir ça­ba har­can­ma­sı is­te­mi be­lir­di. Bu ne­den­le, böl­ge­ye, ik­ti­da­rı­nız dö­ne­min­de ge­rek­li olan ya­tı­rım­lar ya­pıl­ma­mış­tır. Çok yük­sek bir ma­li­yet teş­kil et­me­me­si­ne rağ­men su­la­ma ka­nal­la­rı ya­pıl­ma­mış­tır.

Yi­ne, bu­na ben­zer, bi­raz ön­ce de be­lirt­ti­ğim gi­bi…

FİK­RET BA­DAZ­LI (An­tal­ya) - Bur­dur'a gel, Bur­dur'a!

RA­MA­ZAN KE­RİM ÖZ­KAN (De­vam­la) - Sa­yın Baş­ka­nım, Bur­dur'a ge­le­yim. Bur­dur'un de­ğer­le­ri­ni bi­rer bi­rer bi­tir­di­niz.

FİK­RET BA­DAZ­LI (An­tal­ya) - Dert­li­ler, dert­li, dert­li!

RA­MA­ZAN KE­RİM ÖZ­KAN (De­vam­la) - Ba­kın, ofis­le­ri­miz ka­pa­tıl­dı, ban­ka­la­rı­mız git­ti.

BAŞ­KAN - Sa­yın Öz­kan, vak­ti­niz ge­çi­yor; Ge­nel Ku­ru­la hi­tap edi­niz siz, ko­nu­şu­nuz.

RA­MA­ZAN KE­RİM ÖZ­KAN (De­vam­la) - Sa­yın Ba­daz­lı laf at­tı­ğı için söy­lü­yo­rum.

BAŞ­KAN - Sa­yın Ba­daz­lı, mü­da­ha­le et­me­ye­lim.

RA­MA­ZAN KE­RİM ÖZ­KAN (De­vam­la) - Su­la­may­la il­gi­li, top­lu­laş­tır­may­la il­gi­li çok de­ğer­li ça­lış­ma­lar yap­ma­dı­nız. Bur­dur çift­çi­si ko­ta­lar­la mus­ta­rip ol­du. Bu, çün­kü, GAP, bir böl­ge­nin kal­kın­ma­sı­dır; su­la­ma, bir böl­ge­nin kal­kın­ma­sı­dır. Be­nim böl­gem­de de su­la­may­la il­gi­li bir yol ka­tet­me­di­niz, hâlâ Bur­dur'un su­la­na­bi­lir top­rak ara­zi­si dört­te 3 ci­va­rın­da, bu­nun ise üç­te 2'si­ni hâlâ su­la­ya­mı­yo­ruz. Kay­nak su­la­rı­mız bit­ti. Yağ­mur yağ­mı­yor. Gö­let­le­ri­miz­de su bi­rik­mi­yor. Ba­raj­la­rı­mı­za ge­len su­lar da tran­sit ge­çiş ya­pı­yor ka­pan­ma­dı­ğı için. Do­la­yı­sıy­la, ku­rak­lık­tan do­la­yı in­san­la­rı­mız, yağ­mur du­ala­rıy­la, el­le­ri­ni ters çe­vi­rip Al­lah'a ya­ka­rı­şa baş­la­dı.

OS­MAN KI­LIÇ (Si­vas) - Sen de ya­kar!

RA­MA­ZAN KE­RİM ÖZ­KAN (De­vam­la) - Hep be­ra­ber ya­ka­rı­yo­ruz, be­ra­ber ya­ka­rı­yo­ruz. On­lar­da bir ek­sik­li­ği­miz yok, faz­la­lı­ğı­mız var.

Böl­ge hal­kı­nın ye­ter­li top­ra­ğa sa­hip ol­ma­ma­sı, pro­je çer­çe­ve­sin­de ya­pıl­ma­sı ge­rek­li ya­tı­rım­la­rın ül­ke­nin baş­ka böl­ge­le­rin­den ya da yurt dı­şın­dan ge­len gi­ri­şim­ci­ler ta­ra­fın­dan ya­pıl­ma­sı­na ne­den ol­mak­ta­dır. Baş­ta İs­ra­il ol­mak üze­re baş­ka ül­ke­ler­den ge­len ya­tı­rım­cı­lar bu böl­ge­den ucuz fi­ya­ta top­rak alı­yor, bu da millî gü­ven­li­ği­mi­zi teh­dit et­me­nin ya­nı sı­ra ge­le­cek­te GAP zen­gi­ni ya­ban­cı­la­rın tü­re­me­si ve böl­ge hal­kı­nın fa­kir­leş­me­siy­le il­gi­li ola­rak so­run­la­rı da be­ra­be­rin­de ge­ti­re­cek­tir.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın Öz­kan, bir da­ki­ka ek sü­re ve­ri­yo­rum, lüt­fen ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız.

Bu­yu­run efen­dim.

RA­MA­ZAN KE­RİM ÖZ­KAN (De­vam­la) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; so­nuç ola­rak, sa­de­ce Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­mi­zin ge­liş­me­si­ni ve ge­liş­ti­ril­me­si­ni sağ­la­ya­cak de­ğil, tüm böl­ge­le­ri­miz­de her tür­lü pro­je­nin ar­ka­sın­da ol­du­ğu­mu­zu be­lirt­mek is­ti­yo­rum. Sa­de­ce bu böl­ge­mi­zin de­ğil, di­ğer böl­ge­le­ri­mi­zin de ge­liş­ti­ril­me­si yö­nün­de pro­je­ler üre­tin, bu pro­je­le­ri hep be­ra­ber des­tek­le­ye­lim.

An­cak, sü­re bit­ti, se­çim ka­pı­da, ge­le­cek çok ya­kın. Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si ik­ti­da­rın­da ül­ke­mi­zin tüm böl­ge­le­ri­nin kal­kın­dı­rı­la­ca­ğı, ge­liş­ti­ri­le­ce­ği, in­sa­nı­mı­zın re­fah se­vi­ye­le­ri­nin ar­tı­rı­la­ca­ğı tüm pro­je­ler için hal­kı­mı­za bu­ra­dan müj­de ve­ri­yo­rum.

Kı­sa­ca, hal­kı­mı­zın ezil­me­ye­ce­ği, ül­ke­mi­zin so­yul­ma­ya­ca­ğı, dev­le­ti­mi­zin bö­lün­me­ye­ce­ği gün­le­ri öz­lem­le bek­li­yor, yü­ce Mec­li­si say­gıy­la, sev­giy­le se­lam­lı­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Öz­kan.

Şah­sı adı­na, Kü­tah­ya Mil­let­ve­ki­li Ala­et­tin Gü­ven.

Bu­yu­run Sa­yın Gü­ven. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

ALA­ET­TİN GÜ­VEN (Kü­tah­ya) - Sa­yın Baş­ka­nım, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; 1424 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Tek­li­fi'nin 5'in­ci mad­de­si üze­rin­de şah­sım adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Ben bu­ra­da söz­le­ri­mi faz­la uzat­ma­ya­ca­ğım, an­cak GAP ko­nu­su gel­miş­ken, yö­re­mi­zin, Kü­tah­ya'mı­zın Al­tın­taş il­çe­sin­de Ege'nin GAP'ı ola­rak de­ğer­len­di­ri­len bir Beş­ka­rış Ba­ra­jı Pro­je­si'nden bah­se­de­ce­ğim. Ne­re­den ne­re­ye gel­di­ği­mi­ze de bir ce­vap ol­ma­sı ba­kı­mın­dan ve siz­ler­le de, bir ik­ti­da­rın o böl­ge­ye müj­de­si­ni pay­laş­mak adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. On­dan bah­se­de­ce­ğim bil­gi­len­dir­me açı­sın­dan.

Ege'nin GAP'ı ola­rak ad­lan­dı­rı­lan bu Pro­je 1983 yı­lın­da gün­de­me ge­li­yor. Ba­şı­na bir bek­çi ve­ri­li­yor. Bek­çi emek­li olu­yor. Yüz­de 13'ü bi­ti­yor 2001 yı­lın­da. AK Par­ti İk­ti­da­rı dö­ne­min­de, dört yıl için­de yüz­de 85'i bit­ti ve ge­ri ka­la­nı da 2007'de ta­mam­la­na­cak. Al­tın­taş Ova­sı'nın buğ­da­yı da en ka­li­te­li buğ­day­dır.

9 bin hek­tar ala­nı su­la­ya­cak olan bu ba­raj, ül­ke­mi­ze, he­pi­mi­ze, böl­ge­mi­ze ha­yır­lı uğur­lu ol­sun. Bu­nu gün­de­me ge­ti­rip, ya­rım iş­le­ri bi­tir­mek için yo­la çı­kan ik­ti­da­rın da, böl­ge­miz­de, en bü­yük ör­ne­ği­dir.

Ay­nı za­man­da, Hükûme­ti­mi­ze, Ba­yın­dır­lık Ba­ka­nı­mı­za, DSİ ça­lı­şan­la­rı­na bu­ra­dan te­şek­kür edi­yor, say­gı­lar su­nu­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Gü­ven.

Şah­sı adı­na, Şan­lı­ur­fa Mil­let­ve­ki­li Mah­mut Kap­lan.

Bu­yu­run Sa­yın Kap­lan. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

MAH­MUT KAP­LAN (Şan­lı­ur­fa) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; gö­rü­şül­mek­te olan ka­nu­nun 5'in­ci mad­de­si üze­rin­de şah­sım adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum.

Ben­den ön­ce ko­nuş­ma ya­pan ar­ka­daş­lar ay­rın­tı­la­ra de­ğin­di­ler. Ben, bu ay­rın­tı­la­ra gir­me­den, önem­li gör­dü­ğüm ba­zı ko­nu­la­rı siz­le­re arz ede­ce­ğim.

Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si, do­kuz ili­mi­zin yer al­dı­ğı alan­da, nü­fu­sun yüz­de 10'una te­ka­bül eden, Tür­ki­ye'nin bü­yük bir bö­lü­mün­de yer al­mak­ta­dır.

Pro­je kap­sa­mın­da 22 ba­raj, 19 hid­ro­elek­trik san­tral ile su­la­ma alt­ya­pı­sı­nın ta­mam­lan­ma­sıy­la, 1,8 mil­yon hek­tar alan su­lan­ma­ya açı­la­cak­tır, 27 mil­yar ki­lo­vat sa­at ener­ji üre­ti­le­cek­tir.

Ta­rım baş­ta ol­mak üze­re, ener­ji, ulaş­tır­ma, eği­tim, sağ­lık, kır­sal ve kent­sel alt­ya­pı ya­tı­rım­la­rı ile böl­ge­nin eko­no­mik ve sos­yal gös­ter­ge­le­ri ül­ke or­ta­la­ma­sı dü­ze­yi­ne ge­ti­ril­miş ola­cak, 4 mil­yo­nu aş­kın ki­şi­ye iş imkânı sağ­lan­mış ola­cak, böl­ge hal­kı­nın ya­şam ka­li­te­si ve re­fah dü­ze­yi yük­sel­til­miş ola­rak, gü­nü­müz­de ya­şa­mak­ta ol­du­ğu­muz tüm olum­suz­luk­la­rın kay­na­ğı olan böl­ge­ler ara­sı kal­kın­mış­lık far­kı ka­pan­mış ola­cak­tır.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, Pro­je­de, bu­gü­ne ka­dar ener­ji ya­tı­rım­la­rın­da yüz­de 74 ora­nın­da, ta­rım­sal su­la­ma­da ise yüz­de 15,2 fi­zik­sel ger­çek­leş­me ol­muş­tur. 2010 yı­lın­da ta­mam­lan­ma­sı plan­lan­mış olan bu Pro­je­de, ula­şı­lan oran­lar ye­ter­siz ol­muş­tur.

GAP pro­je­si­nin ih­mal edil­miş ol­ma­sı bir ger­çek­tir. An­cak, bu, Ada­let ve Kal­kın­ma İk­ti­dar­la­rın­dan ön­ce ol­muş­tur. 58'in­ci ve 59'un­cu Hükûmet­ler dö­ne­min­de, bu bi­linç­le, GAP pro­je­si­ne ön­ce­ki dö­nem­le­re oran­la da­ha faz­la önem ve­ril­miş­tir.

Bu doğ­rul­tu­da, Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si mer­ke­zin­de­ki Şan­lı­ur­fa ilin­de 2003 yı­lın­dan Ha­zi­ran 2007'ye ka­dar ger­çek­leş­ti­ri­len oran­la­rı siz­le­re arz ede­ce­ğim:

Top­lam 932.500 hek­tar­lık eko­no­mik ola­rak su­la­na­bi­lir ta­rım po­tan­si­ye­li­nin 2007 yı­lı Mart ayı iti­ba­rıy­la 15.107 hek­ta­rı yer al­tı su­yu, 188.943 hek­ta­rı su­la­ma pro­je­le­riy­le ol­mak üze­re 204.090 hek­tar su­la­ma­ya açıl­mış­tır.

2003 yı­lın­dan son­ra,

1-) Şan­lı­ur­fa Ova­sı su­la­ma­sı üçün­cü kı­sım in­şa­atı ta­mam­la­na­rak 13.500 hek­tar ta­rım ara­zi­si su­la­ma­ya açıl­mış­tır.

2-) Tür­ki­ye'nin en mo­dern su­la­ma pro­je­si olan Yay­lak Ova­sı su­la­ma­sı­nın in­şa­atı bi­ti­ri­le­rek 18.322 hek­tar ta­rım ara­zi­si su­la­ma su­yu­na ka­vuş­tu­rul­muş­tur.

3-) Bo­zo­va pom­paj su­la­ma­sı ta­mam­la­na­rak 8.669 hek­tar ta­rım ara­zi­si, yi­ne mo­dern bir su­la­ma sis­te­miy­le, on ye­di kö­yü­mü­zün hiz­me­ti­ne su­nul­muş­tur.

4-) Mer­kez Bo­zo­va Su­la­ma Pro­je­si bi­ti­ri­le­rek Bo­zo­va il­çe­si­ne ait 1.098 hek­tar ta­rım ara­zi­si su­la­ma su­yu­na ka­vuş­tu­rul­muş­tur.

Ay­rı­ca, in­şa­atı de­vam eden Har­ran Ova­sı'nda 20 bin hek­tar kıs­men su­la­ma­ya açıl­mış­tır. Sa­de­ce 2005 yı­lın­da 28.344 hek­tar ta­rım ara­zi­si su­la­ma­ya açıl­mış­tır.

Ay­rı­ca, Şan­lı­ur­fa HES bi­ti­ri­le­rek, 124 mil­yon ki­lo­vat sa­at ener­ji sağ­lan­mış­tır. Yir­mi se­kiz yıl­dır de­vam eden Şan­lı­ur­fa su­la­ma tü­nel­le­ri ik­mal edi­le­rek, Şan­lı­ur­fa ili­nin iç­me ve kul­lan­ma su­yu ih­ti­ya­cı­nın ya­nı sı­ra, 387 bin hek­tar ta­rım ara­zi­si gü­ve­ni­lir su­la­ma su­yu­na ka­vuş­tu­rul­muş­tur.

Su­ruç Ova­sı'nda­ki yak­la­şık 95 bin hek­tar ara­zi­yi 50 ki­lo­met­re ku­zey­de­ki Ata­türk Ba­ra­jı Gö­lü re­zer­viy­le su­la­ya­cak olan Su­ruç Ova­sı Pom­paj Su­la­ma­sı Uy­gu­la­ma Pro­je­si 31/05/2006 ta­ri­hin­de iha­le edil­miş ve 28/07/2006 ta­ri­hin­de söz­leş­me­si im­za­lan­mış olup, pro­je…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın Kap­lan, bir da­ki­ka sü­re de si­ze ve­ri­yo­rum, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız.

Bu­yu­run.

MAH­MUT KAP­LAN (De­vam­la) - Biz­den ön­ce, Su­ruç Su­la­ma Pro­je­si sa­de­ce kâğıt­lar­da bir cüm­le ola­rak dur­mak­tay­dı.

Özel­lik­le Har­ran ve Şan­lı­ur­fa Ova­la­rın­da­ki ço­rak­laş­ma prob­le­mi ya­pı­lan tah­li­ye ve dre­naj ka­nal­la­rı­nın ıs­la­hıy­la as­ga­ri­ye in­di­ril­miş­tir.

2002-2007 dö­ne­min­de 12.500 hek­tar ala­nın etüt­le­ri ta­mam­lan­mış olup iha­le aşa­ma­sı­na ge­ti­ril­miş­tir. Hâlen ça­lış­ma­la­rı­na de­vam edil­mek­te­dir.

Yi­ne bu dö­nem­de ta­rım­sal su­la­ma ve ener­ji ya­tı­rım­la­rı dı­şın­da­ki alan­lar­da, ya­ni eği­tim, sağ­lık, ula­şım, ile­ti­şim, kül­tür ve sos­yal alan­lar­da cum­hu­ri­yet dö­ne­min­de ya­pı­lan­lar­dan faz­la­sı­nı ger­çek­leş­tir­miş bu­lun­mak­ta­yız.

Do­ğal gaz ge­ti­ril­miş­tir. Do­ğal ga­zın se­ra­cı­lık­ta ve sa­na­yi­de ya­pa­ca­ğı teş­vik et­ki­siy­le he­men her alan­da cid­di me­sa­fe­ler ka­te­dil­miş ola­cak­tır. An­cak, da­ha çok ya­tı­rım ve hiz­met­ler ya­pıl­ma­sı ge­rek­mek­te­dir.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın Kap­lan, te­şek­kür cüm­le­ni­zi ala­yım.

Bu­yu­run efen­dim.

MAH­MUT KAP­LAN (De­vam­la) - Bu ne­den­le GAP İda­re­si­nin gö­rev sü­re­si­nin uza­tıl­ma­sı ge­rek­ti­ği­ne inan­mak­ta­yım.

Bu ve­si­ley­le, bu­ra­da hiz­me­ti ge­çen Dev­let Su İş­le­ri, GAP İda­re­si bü­tün ça­lı­şan­la­rı­na ve Ba­yın­dır­lık Ba­ka­nı­mı­za, Ener­ji Ba­ka­nı­mı­za, Dev­let Su İş­le­ri teş­ki­la­tı­na, GAP İda­re­si­ne hu­zur­la­rı­nız­da te­şek­kür edi­yo­rum.

Bu ka­nun tek­li­fi­nin ha­yır­lı ol­ma­sı te­men­ni­siy­le, yü­ce he­ye­ti­ni­ze say­gı­lar su­nu­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim.

Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

Tek­li­fin tü­mü­nün oy­la­ma­sın­dan ön­ce, oyu­nun ren­gi­ni be­lirt­mek üze­re, leh­te, İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Mu­har­rem Kars­lı.

Sa­yın Kars­lı, bu­yu­run efen­dim. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

MU­HAR­REM KARS­LI (İs­tan­bul) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­lar; he­pi­ni­ze sev­gi ve say­gı­lar su­na­rım.

Ön­ce bir ha­tır­lat­ma ya­pa­rak söz­le­ri­me baş­la­mak is­ti­yo­rum. Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Grup Baş­kan Ve­ki­li, sev­gi­li dos­tum Ha­luk Koç kar­de­şim bi­ze bu kür­sü­den ri­ca­lar­da, hat­ta tav­si­ye­ler­de bu­lun­muş­tu. De­di ki: "Se­çim­ler yak­la­şı­yor ama, lüt­fen, bu kür­sü­yü se­çim mey­da­nı­na çe­vir­me­ye­lim." Ben de bu­na ka­tıl­dım, ka­tı­lı­yo­rum, hâlâ da ka­tı­lı­yo­rum. Ama, ben­den ön­ce bir­kaç ar­ka­da­şım ko­nuş­tu Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si tem­sil­ci­si ola­rak. Bir ta­ne­si de bu­ra­da otu­ran Na­il Bey Kar­de­şim. Ko­nuş­ma­sı­nı zevk­le din­le­dim ger­çi, ama tam tri­bün­le­re yö­ne­lik bir se­çim ko­nuş­ma­sıy­dı ve bu­ra­yı ger­çek­ten bir İz­mir mi­tin­gi ala­nı­na çe­vir­miş ol­du. Gü­zel bir gün ge­çir­dik, te­şek­kür ede­rim ken­di­si­ne.

NA­İL KA­MA­CI (An­tal­ya) - Biz de te­şek­kür ede­riz.

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Biz de si­ze te­şek­kür ede­riz bu iyi duy­gu­la­rı­nız için.

MU­HAR­REM KARS­LI (De­vam­la) - Şim­di, bu GAP ko­nu­sun­da aşa­ğı yu­ka­rı her şey söy­len­di. Tek­nik ola­rak bir şey söy­le­ye­cek de­ği­lim, yal­nız, GAP ara­zi­sin­de bir za­man­lar bir ri­va­yet­ler çı­ka­rıl­dı "İs­ra­il­li­ler ge­lip bu­ra­dan ara­zi sa­tın alı­yor­muş" di­ye.

OS­MAN ÖZ­CAN (An­tal­ya) - Ba­kan söy­le­di.

MU­HAR­REM KARS­LI (De­vam­la) - Ama, da­ha son­ra Ta­pu Ka­das­tro Ge­nel Mü­dür­lü­ğü bir açık­la­ma yap­tı, "GAP böl­ge­sin­de, 1 met­re­ka­re, İs­ra­il va­tan­daş­la­rı­na sa­tıl­mış bir ara­zi yok­tur." de­di.

Ay­nı şe­kil­de, yi­ne bir ar­ka­da­şı­mız -sa­nı­yo­rum, Na­il Bey kar­de­şim- GAP böl­ge­sin­de­ki ma­yın­lan­mış hu­dut böl­ge­sin­de ma­yın­la­rı te­miz­le­mek üze­re İs­ra­il­li­le­re top­rak sa­tı­şı ya­pıl­dı­ğın­dan bah­set­ti ya da ya­pı­la­ca­ğın­dan bah­set­ti.

NA­İL KA­MA­CI (An­tal­ya) - Öy­le söy­le­me­dim, dü­şü­nül­dü…

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Dü­şü­nül­dü­ğü­nü söy­le­di.

MU­HAR­REM KARS­LI (De­vam­la) - Bel­ki baş­ka bi­ri­si söy­le­miş­tir, ama böy­le bir şey söy­len­di.

NA­İL KA­MA­CI (An­tal­ya) - Ben söy­le­dim, ben…

BAŞ­KAN - Sa­yın Kars­lı, siz ko­nuy­la il­gi­li ola­rak…

MU­HAR­REM KARS­LI (De­vam­la) - Ko­nu­muz çok önem­li, GAP böl­ge­sin­den bah­se­di­yo­ruz Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN - Ya­ni, bu Pro­je­nin, herhâlde, ha­yır­lı ol­du­ğu ko­nu­sun­da bir gö­rüş be­yan ede­cek­si­niz.

MU­HAR­REM KARS­LI (De­vam­la) - Ney­se…

BAŞ­KAN - Şa­hıs­la­ra ce­vap ve­rip sa­taş­ma­ya­lım, sü­re­yi uzat­ma­ya­lım.

Bu­yu­run.

MU­HAR­REM KARS­LI (De­vam­la) - Şim­di, bu ma­yın­lan­mış ara­zi Türk dev­le­ti­nin ba­şın­da ger­çek­ten bü­yük bir dert­tir. Çok da ve­rim­li bir ara­zi, ge­niş bir ara­zi, bin­ler­ce ki­lo­met­re­ka­re­lik bir ara­zi. Fa­kat, bi­li­yor­su­nuz, ma­yın te­miz­le­me işi son de­re­ce zor ve mas­raf­lı bir iş­tir ve her ma­yın te­miz­le­me­si için biz­den 1.000 do­lar is­ten­miş­ti. Hâlbu­ki, bir ma­yı­nı ora­ya koy­mak 100 do­lar­dır. Te­miz­le­mek 1.000 do­lar ve teh­li­ke­li, çok teh­li­ke­li bir iş.

Şim­di, bu iş dev­le­tin gü­cü­nü aşan bir iş ol­du­ğu için yap-iş­let-dev­ret mo­de­liy­le yap­tı­rıl­ma­sı dü­şü­nü­le­bi­lir, bel­ki dü­şü­nü­lü­yor. Bu­nun kar­şı­sın­da, ge­le­cek olan mü­te­ah­hit­ler, İn­gi­liz mü­te­ah­hit ola­bi­lir, Ka­na­da fir­ma­sı ola­bi­lir, Al­man fir­ma­sı ola­bi­lir. El­bet­te, İs­ra­il fir­ma­sı da ola­bi­lir, be­nim için hiç­bir sa­kın­ca­sı yok şah­sen.

Şim­di, Tür­ki­ye'de, yal­nız GAP böl­ge­sin­de de­ğil, baş­ka böl­ge­ler­de de ya­ban­cı­la­ra ara­zi sa­tı­şı ay­lar­dır, bel­ki yıl­lar­dır po­le­mik ko­nu­su ya­pı­lı­yor. Bu­ra­ya bir ar­ka­da­şı­mız çık­tı bun­dan ay­lar ön­ce, se­si­ni böy­le tit­reş­ti­re tit­reş­ti­re, ga­yet dra­ma­tik bir ha­va için­de de­di ki: "Alan­ya'da şu ka­dar bin met­re­ka­re va­tan top­ra­ğı ya­ban­cı­la­ra sa­tıl­mış­tır." Bu ifa­de­den zan­ne­der­si­niz ki, Os­man­lı İm­pa­ra­tor­lu­ğu­nun son yıl­la­rın­da Da­mat Fe­rit Pa­şa İn­gi­liz­ler­den 300 bin al­tın rüş­vet al­mış, Lim­ni ada­sı­nı Yu­nan­lı­la­ra sat­mış. Bu­na ben­zer bir ha­di­se gi­bi an­la­tı­yor bi­ze. Böy­le bir şey yok ki! Bu top­rak­lar ni­ha­yet vil­la ar­sa­sı, ya­ban­cı­lar ge­lip bu­ra­da vil­la ala­cak­lar, al­dık­la­rı ar­sa­la­ra vil­la ya­pa­cak­lar; hat­ta kat alı­yor­lar, da­ire alı­yor­lar. Bun­lar bu­ra­da, İs­kan­di­nav­ya'nın, Ku­zey Av­ru­pa'nın so­ğu­ğun­dan ka­çıp ge­len emek­li Av­ru­pa­lı­lar­dır; alt­mış beş ya­şı­nı, yet­miş ya­şı­nı geç­miş in­san­lar; ben ça­lış­tı­ğım müd­det­çe, İs­kan­di­nav­ya'nın so­ğu­ğu­nu çek­mi­şim, bun­dan son­ra ni­çin çe­ke­yim, di­ye sı­cak ül­ke­ler­de ken­di­le­ri­ne yer ara­yan in­san­lar. Bun­lar İs­pan­ya'ya git­ti­ler, İtal­ya'ya git­ti­ler. İs­pan­ya, Kos­ta Bra­va sa­hil­le­rin­de bir bu­çuk mil­yon adet vil­la­yı yap­tı, Ku­zey Av­ru­pa­lı­la­ra sat­tı. Bun­lar­dan dün­ya ka­dar top­lu pa­ra al­dı­ğı gi­bi, bun­lar ge­lip bu­ra­da üç ay ka­lı­yor­lar, beş ay ka­lı­yor­lar, ba­zı­la­rı bü­tün se­ne ka­lı­yor­lar. Her ay bir­kaç bin do­lar pa­ra bı­ra­kı­yor­lar. Biz, tu­rist gel­sin de bu­ra­ya pa­ra bı­rak­sın di­ye ağa­ca çı­kı­yo­ruz, ge­len tu­rist bu­ra­da on beş gün ka­lı­yor, onu eğ­len­dir­mek için yap­ma­dı­ğı­mız şak­la­ban­lık kal­mı­yor; 600 do­lar bı­ra­kıp gi­di­yor, pa­ra­nın ço­ğu­nu da ya­ban­cı tur ope­ra­tör­le­ri alı­yor. Hâlbu­ki, bu­ra­da vil­la sa­hi­bi olan bir ya­ban­cı, her ay bu­ra­da dün­ya­nın pa­ra­sı­nı har­ca­ya­cak­tır.

Ay­rı­ca, bun­lar yaş­lı in­san­lar­dır, alt­mış beş-yet­miş ya­şı­nı geç­miş in­san­lar­dır, yaş­lı in­san­la­rın sü­rek­li sağ­lık kon­tro­lü­ne ih­ti­ya­cı var­dır. Bu­gün Tür­ki­ye'nin her ta­ra­fın­da son dört beş yıl­dır dün­ya­nın en mo­dern has­ta­ne­le­ri ya­pıl­mış­tır.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın Kars­lı, bir da­ki­ka ek sü­re ve­ri­yo­rum, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız efen­dim.

MU­HAR­REM KARS­LI (De­vam­la) - Pe­ki, te­şek­kür ede­rim.

Bun­la­rın ge­lip de has­ta­ne­de bir MR çek­tir­me­si 500 li­ra, 600 li­ra. Bun­lar pa­ra bı­ra­ka­cak­tır. İs­pan­yol­lar bu­nun de­ğe­ri­ni bi­li­yor­lar, İtal­yan­lar, Yu­nan­lı­lar bu­nun de­ğe­ri­ni bi­li­yor­lar, Tu­nus­lu­lar, Kıb­rıs­lı­lar bi­li­yor­lar. Biz bir ya­ban­cı pa­ra­no­ya­sı­na kap­tır­mı­şız ken­di­mi­zi, san­ki bu adam­lar, bu emek­li­ler, bu alt­mış beş-yet­miş ya­şın­da­ki in­san­lar bir ara­ya ge­le­cek­ler, ara­zi­le­ri­ni bir­leş­ti­re­cek­ler, et­ra­fı­nı du­var­la çe­vi­re­cek­ler ve ora­da ba­ğım­sız bir dev­let ilan ede­cek­ler! Bı­ra­kın bu pa­ra­no­ya­la­rı, çok ri­ca edi­yo­rum. Kor­ku için­de ya­şa­ma­yın, bu mil­le­ti de kor­ku için­de ya­şat­ma­yın. Öcü­ler­den kur­tu­lun, öcü­le­rin için­de ile­le­bet ya­şan­maz.

Bu ara­zi­le­ri alan­lar ay­rı mil­let­ler­den in­san­lar, Al­man'ı var, Fran­sız'ı var, İs­veç­li­si var, Nor­veç­li­si var. Bun­lar, an­cak ku­lüp­ler­de bir ara­ya ge­lir­ler, lo­kan­ta­lar­da bir ara­ya ge­lir­ler, plaj­lar­da bir ara­ya ge­lir­ler. Bun­lar­dan kork­mak için ne se­bep var, ben an­la­mı­yo­rum. El­bet­te va­tan top­ra­ğı­dır, ama va­tan top­ra­ğı­nı kim­se ce­bi­ne ko­yup gö­tür­mü­yor.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Ka­lan­la­rı da sat!

MU­HAR­REM KARS­LI (De­vam­la) - Onun için, bu pa­ra­no­ya­lar­dan kur­tu­lun­ma­sı­nı ben tek­rar ar­ka­daş­la­rım­dan ri­ca edi­yo­rum.

Te­şek­kür edi­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Kars­lı.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, tek­li­fin tü­mü­nü oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Tek­lif ka­bul edil­miş ve ka­nun­laş­mış­tır. Hem GAP böl­ge­sin­de ya­şa­yan in­san­la­rı­mız için ve bü­tün mil­le­ti­miz için ha­yır­lı ol­ma­sı­nı di­li­yo­rum.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, 6'ncı sı­ra­da yer alan, Sen­di­ka­lar Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı ve Sağ­lık, Ai­le, Ça­lış­ma ve Sos­yal İş­ler Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru'nun gö­rüş­me­le­ri­ne baş­la­ya­ca­ğız.

6.- Sen­di­ka­lar Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı ve Sağ­lık, Ai­le, Ça­lış­ma ve Sos­yal İş­ler Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (1/1230) (S. Sa­yı­sı: 1250)

BAŞ­KAN - Ko­mis­yon? Yok

Er­te­len­miş­tir.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, 7'nci sı­ra­da yer alan, Kay­se­ri Mil­let­ve­ki­li Ta­ner Yıl­dız'ın; Ba­zı Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi ile Sağ­lık, Ai­le, Ça­lış­ma ve Sos­yal İş­ler Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru…

7.- Kay­se­ri Mil­let­ve­ki­li Ta­ner Yıl­dız'ın; Ba­zı Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi ile Sağ­lık, Ai­le, Ça­lış­ma ve Sos­yal İş­ler Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/1016) (S. Sa­yı­sı: 1412)

BAŞ­KAN - Ko­mis­yon? Yok.

Er­te­len­miş­tir.

8'in­ci sı­ra­da yer alan, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Hü­kü­me­ti ile Uk­ray­na Hü­kü­me­ti Ara­sın­da Uza­yın Araş­tır­ma ve Kul­la­nı­mı Ko­nu­la­rın­da İş­bir­li­ği An­laş­ma­sı­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu Hak­kın­da Ka­nun Ta­sa­rı­sı ile Sa­na­yi, Ti­ca­ret, Ener­ji, Ta­bii Kay­nak­lar, Bil­gi ve Tek­no­lo­ji ve Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yon­la­rı Ra­por­la­rı­nın gö­rüş­me­le­ri­ne baş­la­ya­ca­ğız.

8.- Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Hü­kü­me­ti ile Uk­ray­na Hü­kü­me­ti Ara­sın­da Uza­yın Araş­tır­ma ve Kul­la­nı­mı Ko­nu­la­rın­da İş­bir­li­ği An­laş­ma­sı­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu Hak­kın­da Ka­nun Ta­sa­rı­sı ile Sa­na­yi, Ti­ca­ret, Ener­ji, Ta­bii Kay­nak­lar, Bil­gi ve Tek­no­lo­ji ve Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yon­la­rı Ra­por­la­rı (1/491) (S. Sa­yı­sı: 1380)

BAŞ­KAN - Ko­mis­yon? Yok.

Er­te­len­miş­tir.

Say­gı­de­ğer mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım, an­la­şıl­mak­ta­dır ki bun­dan son­ra da ko­mis­yo­nun bu­lun­ma­sı müm­kün de­ğil­dir ve grup­lar ara­sın­da da mu­ta­ba­kat ol­du­ğun­dan, alı­nan ka­rar ge­re­ğin­ce, ka­nun ta­sa­rı ve tek­lif­le­ri­ni sı­ra­sıy­la gö­rüş­mek için 26 Ma­yıs 2007 Cu­mar­te­si gü­nü, ya­ni ya­rın sa­at 11.00'de top­lan­mak üze­re bir­le­şi­mi ka­pa­tı­yo­rum.

Siz­le­re ve biz­le­ri iz­le­yen va­tan­daş­la­rı­mı­za ha­yır­lı ge­ce­ler di­li­yo­rum.

 

Ka­pan­ma Sa­ati: 22.50