DÖ­NEM: 22                          CİLT: 139        YA­SA­MA YI­LI: 5

 

 

 

TÜR­Kİ­YE BÜ­YÜK MİL­LET MEC­Lİ­Sİ

TU­TA­NAK DER­Gİ­Sİ

31’in­ci Bir­le­şim

13 Ara­lık 2006 Çar­şam­ba

  I. - GE­ÇEN TU­TA­NAK ÖZE­Tİ

 II. - GE­LEN KÂĞIT­LAR

III. - BAŞ­KAN­LI­ĞIN GE­NEL KU­RU­LA SU­NUŞ­LA­RI

A) GÜN­DEM DI­ŞI KO­NUŞ­MA­LAR

1.- Kon­ya Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa Ünal­dı’nın, Mevlânâ Celâled­din Ru­mi’nin 800’ün­cü ölüm yıl dö­nü­mü ile 733’ün­cü Şe­bi­arus vus­lat tö­ren­le­ri mü­na­se­be­tiy­le, Mevlânâ mis­yo­nu­nun ül­ke sat­hı­na da­ha et­ki­li şe­kil­de ya­yıl­ma­sı­nı sağ­la­ma­nın öne­mi­ne iliş­kin gün­dem dı­şı ko­nuş­ma­sı

2.- Es­ki­şe­hir Mil­let­ve­ki­li Meh­met Ali Arı­kan’ın, Es­ki­şe­hir tüc­car ve es­na­fı­nın Top­lu Ko­nut İda­re­siy­le olan so­run­la­rı­na iliş­kin gün­dem dı­şı ko­nuş­ma­sı

3.- Kars Mil­let­ve­ki­li Yu­suf Se­la­hat­tin Bey­ri­bey’in, is­raf edi­len ka­mu kay­nak­la­rı­nın ve atıl ya­tı­rım­la­rın ül­ke eko­no­mi­si­ne et­ki­le­ri­ne ve bu ko­nu­da alın­ma­sı ge­re­ken ted­bir­le­re iliş­kin gün­dem dı­şı ko­nuş­ma­sı

B) GEN­SO­RU, GE­NEL GÖ­RÜŞ­ME, MEC­LİS SO­RUŞ­TUR­MA­SI VE MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI ÖNER­GE­LE­Rİ

1.- Amas­ya Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa Sa­yar ve 22 mil­let­ve­ki­li­nin, Mus­ta­fa Tay­lan Öz­gür ci­na­ye­ti­nin ay­dın­la­tıl­ma­sı ama­cıy­la Mec­lis araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin öner­ge­si (10/404)

2.- Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Tur­han Çö­mez ve 34 mil­let­ve­ki­li­nin, ço­cuk­la­ra yö­ne­lik cin­sel sö­mü­rü­nün araş­tı­rı­la­rak alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­le­rin be­lir­len­me­si ama­cıy­la Mec­lis araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin öner­ge­si (10/405)

C) TEZ­KE­RE­LER VE ÖNER­GE­LER

1.- Kül­tür ve Tu­rizm Ba­ka­nı Atil­la Koç’un İn­gil­te­re’ye yap­tı­ğı resmî zi­ya­re­te ka­tı­la­cak mil­let­ve­kil­le­ri­ne iliş­kin Baş­ba­kan­lık tez­ke­re­si (3/1163)

IV. - ÖNE­Rİ­LER

A) Sİ­YA­Sİ PAR­Tİ GRU­BU ÖNE­Rİ­LE­Rİ

1.- (10/394) esas nu­ma­ra­lı Mec­lis araş­tır­ma­sı öner­ge­si­nin ön gö­rüş­me­si­nin gö­rüş­me gü­nü­ne iliş­kin CHP Gru­bu öne­ri­si

V. - SE­ÇİM­LER

A) KO­MİS­YON­LAR­DA AÇIK BU­LU­NAN ÜYE­LİK­LE­RE SE­ÇİM

1.- Dı­şiş­le­ri ve Millî Eği­tim, Kül­tür, Genç­lik ve Spor  Ko­mis­yon­la­rın­da açık bu­lu­nan üye­lik­le­re se­çim

VI. - KA­NUN TA­SA­RI VE TEK­LİF­LE­Rİ İLE KO­MİS­YON­LAR­DAN GE­LEN Dİ­ĞER İŞ­LER

1.- Ça­nak­ka­le Mil­let­ve­kil­le­ri Meh­met Da­niş ve İb­ra­him Köş­de­re’nin, Ge­li­bo­lu Ya­rı­ma­da­sı Ta­rihî Millî Par­kı Ka­nu­nu­na Ge­çi­ci Bir Mad­de Ek­len­me­si­ne Da­ir Ka­nun Tek­li­fi (Ka­mu İha­le Ka­nu­nu­na Ge­çi­ci Mad­de Ek­len­me­si­ne Da­ir Ka­nun Tek­li­fi) ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/212) (S. Sa­yı­sı: 305)

2.- Ba­zı Ka­mu Ala­cak­la­rı­nın Tah­sil ve Ter­ki­ni­ne İliş­kin Ka­nun Ta­sa­rı­sı ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (1/1030) (S. Sa­yı­sı: 904)

3.- Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Hü­kü­me­ti ile Ame­ri­ka Bir­le­şik Dev­let­le­ri Hü­kü­me­ti Ara­sın­da Ya­yıl­ma­nın Ön­len­me­si Amaç­la­rı­na Yö­ne­lik Yar­dım Sağ­lan­ma­sı­nın Ko­lay­laş­tı­rıl­ma­sı İçin İş­bir­li­ği­ne İliş­kin An­laş­ma­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı ve Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (1/1115) (S. Sa­yı­sı: 1147)

4.- Di­yar­ba­kır Mil­let­ve­ki­li Os­man As­lan’ın; Te­rör ve Te­rör­le Mü­ca­de­le­den Do­ğan Za­rar­la­rın Kar­şı­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi ve İçiş­le­ri Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/843) (S. Sa­yı­sı: 1241)

5.- Kay­se­ri Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa Eli­taş’ın; Sos­yal Yar­dım­laş­ma ve Da­ya­nış­ma­yı Teş­vik Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi ve İçiş­le­ri Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/775) (S. Sa­yı­sı: 1209)

6.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Şev­ket Or­han ile Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Ali Os­man Sa­li’nin; 2863 Sa­yı­lı Kül­tür ve Ta­bi­at Var­lık­la­rı­nı Ko­ru­ma Ka­nu­nu­nun Bir Mad­de­si­nin De­ğiş­ti­ril­me­si ve Ge­çi­ci Mad­de Ek­len­me­si Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi ile Millî Eği­tim, Kül­tür, Genç­lik ve Spor Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/461) (S. Sa­yı­sı: 970’e 1 in­ci Ek)

7.- Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti ile Mı­sır Arap Cum­hu­ri­ye­ti Ara­sın­da Bir Ser­best Ti­ca­ret Ala­nı Te­sis Eden An­laş­ma­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı ve Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (1/1224) (S. Sa­yı­sı: 1244)

8.- Kim­ya­sal Si­lah­la­rın Ge­liş­ti­ril­me­si, Üre­ti­mi, Stok­lan­ma­sı ve Kul­la­nı­mı­nın Ya­sak­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Ta­sa­rı­sı ve Dı­şiş­le­ri ile Sa­na­yi, Ti­ca­ret, Ener­ji, Ta­biî Kay­nak­lar, Bil­gi ve Tek­no­lo­ji Ko­mis­yon­la­rı Ra­por­la­rı (1/1111) (S. Sa­yı­sı: 1229)

VII. - AÇIK­LA­MA­LAR VE SA­TAŞ­MA­LA­RA İLİŞ­KİN KO­NUŞ­MA­LAR

1.- Er­zu­rum Mil­let­ve­ki­li İb­ra­him Öz­do­ğan’ın, Er­zu­rum Mil­let­ve­ki­li Ömer Öz­yıl­maz’ın, ko­nuş­ma­sın­da, şah­sı­na sa­taş­ma­sı ne­de­niy­le ko­nuş­ma­sı

VI­II. - OY­LA­MA­LAR

1.- Te­rör ve Te­rör­le Mü­ca­de­le­den Do­ğan Za­rar­la­rın Kar­şı­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi­ne ve­ri­len oy­la­rın so­nu­cu

2.- Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti ile Mı­sır Arap Cum­hu­ri­ye­ti Ara­sın­da Bir Ser­best Ti­ca­ret Ala­nı Te­sis Eden An­laş­ma­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı­na ve­ri­len oy­la­rın so­nu­cu

 

I. – GE­ÇEN TU­TA­NAK ÖZE­Tİ

TBMM Ge­nel Ku­ru­lu sa­at 15.00’te açı­la­rak beş otu­rum yap­tı.

Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Za­fer Hı­dı­roğ­lu, Tu­tum, Ya­tı­rım ve Türk Mal­la­rı Haf­ta­sı mü­na­se­be­tiy­le, yer­li mal­la­rı­na sa­hip çık­ma­nın sa­na­yi­nin ve eko­no­mi­nin ge­liş­me­si­ne ya­pa­ca­ğı kat­kı­la­ra,

Şan­lı­ur­fa Mil­let­ve­ki­li Meh­met Atil­la Ma­raş, İn­san Hak­la­rı Ev­ren­sel Bil­dir­ge­si­nin ka­bu­lü­nün 58’in­ci yıl dö­nü­mü ve İn­san Hak­la­rı Gü­nü mü­na­se­be­tiy­le, in­san onu­ru­nun ko­run­ma­sı ve in­sa­na olan say­gı­nın art­ma­sı nok­ta­sın­da, in­san hak ve öz­gür­lük­le­ri­nin gün­dem­de tu­tul­ma­sı­nın, in­sa­nın bu ge­ze­ge­nin en say­gın üye­si ol­du­ğu bi­lin­ci­ne va­rıl­ma­sı­nın ve bu bi­lin­cin yay­gın­laş­tı­rıl­ma­sı­nın öne­mi­ne,

İliş­kin gün­dem dı­şı bi­rer ko­nuş­ma yap­tı­lar.

Si­nop Mil­let­ve­ki­li En­gin Al­tay’ın, or­man köy­lü­le­ri­nin so­run­la­rı ile or­man ida­re ve iş­let­me­le­rin­de ça­lı­şan ge­çi­ci iş­çi­le­rin du­ru­mu­na iliş­kin gün­dem dı­şı ko­nuş­ma­sı­na Çev­re ve Or­man Ba­ka­nı Os­man Pe­pe ce­vap ver­di.

İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li İr­fan Gün­düz, Si­nop Mil­let­ve­ki­li En­gin Al­tay’ın, ko­nuş­ma­sın­da, Par­ti­si­ne sa­taş­tı­ğı id­di­asıy­la bir açık­la­ma­da bu­lun­du.

Ma­ni­sa Mil­let­ve­ki­li Meh­met Çer­çi’nin, Millî Eği­tim, Kül­tür, Genç­lik ve Spor,

Mar­din Mil­let­ve­ki­li Mu­har­rem Do­ğan’ın, Ba­yın­dır­lık, İmar, Ulaş­tır­ma ve Tu­rizm,

Ko­mis­yo­nu üye­lik­le­rin­den çe­kil­dik­le­ri­ne,

Ga­zi­an­tep Mil­let­ve­ki­li Ab­dul­ka­dir Ateş ve 23 mil­let­ve­ki­li­nin, ban­ka­cı­lık sek­tö­rün­de ya­ban­cı ser­ma­ye pa­yın­da­ki ar­tı­şın do­ğu­ra­ca­ğı et­ki­le­rin araş­tı­rıl­ma­sı ama­cıy­la (10/403) Mec­lis araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­na,

İliş­kin öner­ge­le­ri Ge­nel Ku­ru­lun bil­gi­si­ne su­nul­du; Mec­lis araş­tır­ma­sı öner­ge­si­nin gün­dem­de­ki ye­ri­ni ala­ca­ğı ve ön gö­rüş­me­si­nin, sı­ra­sı gel­di­ğin­de ya­pı­la­ca­ğı;

Gün­de­min “Ge­nel Gö­rüş­me ve Mec­lis Araş­tır­ma­sı Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ön­gö­rüş­me­ler” kıs­mı­nın, 298’in­ci sı­ra­sın­da yer alan (8/28) ile 313’ün­cü sı­ra­sın­da yer alan (8/33) esas nu­ma­ra­lı ge­nel gö­rüş­me öner­ge­le­ri­nin ön gö­rüş­me­le­ri­nin, Ge­nel Ku­ru­lun 9/1/2007 Sa­lı gün­kü bir­le­şi­min­de ve bir­lik­te ya­pıl­ma­sı­na iliş­kin CHP Gru­bu öne­ri­si­nin, ya­pı­lan gö­rüş­me­ler­den son­ra, ka­bul edil­di­ği;

Ma­lat­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­rit Mev­lüt As­la­noğ­lu’nun, Muh­tar Öde­nek­le­ri­nin Ar­tı­rıl­ma­sı­na ve Sos­yal Gü­ven­lik­le­ri­ne (2/757),

An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Yıl­maz Ateş’in, An­ka­ra İli­ne Bağ­lı Çay­yo­lu Adıy­la Ye­ni Bir İl­çe Ku­rul­ma­sı­na (2/741),

İliş­kin Ka­nun Tek­lif­le­ri­nin İç Tü­zük’ün 37’nci mad­de­si­ne gö­re doğ­ru­dan gün­de­me alın­ma­sı­na iliş­kin öner­ge­le­ri­nin, ya­pı­lan gö­rüş­me­ler­den son­ra, ka­bul edil­me­dik­le­ri,

Açık­lan­dı.

Ana­va­tan Par­ti­si Gru­bu­na dü­şen ve,

Ba­yın­dır­lık, İmar, Ulaş­tır­ma ve Tu­rizm Ko­mis­yo­nun­da açık bu­lu­nan 1 üye­li­ğe, Ma­lat­ya Mil­let­ve­ki­li Mi­raç Ak­do­ğan,

Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nun­da açık bu­lu­nan 1 üye­li­ğe, Mar­din Mil­let­ve­ki­li Mu­har­rem Do­ğan,

Av­ru­pa Bir­li­ği Uyum Ko­mis­yo­nun­da açık bu­lu­nan 1 üye­li­ğe, Kars Mil­let­ve­ki­li Se­la­mi Yi­ğit,

Ka­mu İk­ti­sadî Te­şeb­büs­le­ri Ko­mis­yo­nun­da açık bu­lu­nan 1 üye­li­ğe, Muğ­la Mil­let­ve­ki­li Ha­san Öz­yer,

Se­çil­di.

Gün­de­min “Ka­nun Ta­sa­rı ve Tek­lif­le­ri ile Ko­mis­yon­lar­dan Ge­len Di­ğer İş­ler” kıs­mı­nın:

1’in­ci sı­ra­sın­da bu­lu­nan, Ka­mu İha­le Ka­nu­nu­na Ge­çi­ci Mad­de Ek­len­me­si­ne Da­ir Ka­nun Tek­li­fi’nin (2/212) (S. Sa­yı­sı: 305) gö­rüş­me­le­ri, da­ha ön­ce ge­ri alı­nan mad­de­le­re iliş­kin ko­mis­yon ra­po­ru he­nüz gel­me­di­ğin­den;

2’nci sı­ra­sın­da bu­lu­nan, Ba­zı Ka­mu Ala­cak­la­rı­nın Tah­sil ve Ter­ki­ni­ne İliş­kin (1/1030) (S. Sa­yı­sı: 904),

3’ün­cü sı­ra­sın­da bu­lu­nan, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Hü­kü­me­ti ile Ame­ri­ka Bir­le­şik Dev­let­le­ri Hü­kü­me­ti Ara­sın­da Ya­yıl­ma­nın Ön­len­me­si Amaç­la­rı­na Yö­ne­lik Yar­dım Sağ­lan­ma­sı­nın Ko­lay­laş­tı­rıl­ma­sı İçin İş­bir­li­ği­ne İliş­kin An­laş­ma­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir (1/1115) (S. Sa­yı­sı: 1147),

Ka­nun Ta­sa­rı­la­rı­nın gö­rüş­me­le­ri, il­gi­li ko­mis­yon yet­ki­li­le­ri Ge­nel Ku­rul­da ha­zır bu­lun­ma­dı­ğın­dan;

Er­te­len­di.

4’ün­cü sı­ra­sın­da bu­lu­nan, Kü­tah­ya Mil­let­ve­ki­li Ab­dul­lah Er­dem Can­ti­mur'un, Ba­zı Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi’nin (2/874) (S. Sa­yı­sı: 1249) gö­rüş­me­le­ri ta­mam­la­na­rak ka­bul edi­lip ka­nun­laş­tı­ğı açık­lan­dı.

5’in­ci sı­ra­sın­da bu­lu­nan, Di­yar­ba­kır Mil­let­ve­ki­li Os­man As­lan'ın, Te­rör ve Te­rör­le Mü­ca­de­le­den Do­ğan Za­rar­la­rın Kar­şı­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi’nin (2/843) (S. Sa­yı­sı: 1241) tü­mü üze­rin­de bir sü­re gö­rü­şül­dü.

İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li İr­fan Gün­düz, İz­mir Mil­let­ve­ki­li En­ver Ök­tem’in, ko­nuş­ma­sın­da, Par­ti­si­ne sa­taş­tı­ğı id­di­asıy­la bir açık­la­ma­da bu­lun­du.

13 Ara­lık 2006 Çar­şam­ba gü­nü, alı­nan ka­rar ge­re­ğin­ce sa­at 14.00’te top­lan­mak üze­re, bir­le­şi­me 23.00’te son ve­ril­di.

Sa­dık Yakut

Baş­kan Ve­ki­li

                        Ah­met Küçük                                                        Ha­run Tüfekci

                          Ça­nak­ka­le                                                                  Kon­ya

                          Kâtip Üye                                                               Kâtip Üye

Bay­ram Özçelik

Bur­dur

Kâtip Üye

 

 

No.: 47

II. - GE­LEN KÂĞIT­LAR

13 Ara­lık 2006 Çar­şam­ba

Ta­sa­rı

1.- Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Hü­kü­me­ti ve Su­udi Ara­bis­tan Kral­lı­ğı Hü­kü­me­ti Ara­sın­da Ya­tı­rım­la­rın Kar­şı­lık­lı Teş­vi­ki ve Ko­run­ma­sı­na İliş­kin An­laş­ma­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı (1/1283) (Plan ve Büt­çe ile Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yon­la­rı­na) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 11.12.2006)

Tek­lif­ler

1.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ke­mal Kı­lıç­da­roğ­lu ve 5 Mil­let­ve­ki­li­nin; 1/7/1976 Ta­rih­li 2022 Sa­yı­lı Ka­nu­na Bir Ge­çi­ci Mad­de Ek­len­me­si Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi (2/905) (Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu­na) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 8.12.2006)

2.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Meh­met Kü­çü­ka­şık ile Ma­lat­ya Mil­let­ve­ki­li Mu­har­rem Kı­lıç’ın; 22/1/1990 Ta­rih ve 399 Sa­yı­lı Ka­mu İk­ti­sa­di Te­şeb­büs­le­ri Per­so­nel Re­ji­mi­nin Dü­zen­len­me­si ve 233 Sa­yı­lı Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me­nin Ba­zı Mad­de­le­ri­nin Yü­rür­lük­ten Kal­dı­rıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me­de De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na İliş­kin Ka­nun Tek­li­fi (2/906) (Sağ­lık, Ai­le, Ça­lış­ma ve Sos­yal İş­ler ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yon­la­rı­na) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 8.12.2006)

Ra­por

1.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Gül­se­ren To­puz ve 5 Mil­let­ve­ki­li­nin; Rad­yo ve Te­le­viz­yon­la­rın Ku­ru­luş ve Ya­yın­la­rı Hak­kın­da Ka­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi ve Sağ­lık, Ai­le, Ça­lış­ma ve Sos­yal İş­ler ile Ana­ya­sa Ko­mis­yon­la­rı Ra­por­la­rı (2/831) (S. Sa­yı­sı: 1277) (Da­ğıt­ma ta­ri­hi: 13.12.2006) (GÜN­DE­ME)

Ya­zı­lı So­ru Öner­ge­le­ri

1.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Emin Şİ­RİN’in, TBMM ka­rar­la­rı­na uyul­ma­ma­sı­nın yap­tı­rı­mı­na iliş­kin Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19585) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 6/12/2006)

2.- Es­ki­şe­hir Mil­let­ve­ki­li Cev­det SEL­Vİ’nin, tü­tün ma­mul­le­ri ve al­kol­lü iç­ki sek­tö­rü­ne iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19586) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 1/12/2006)

3.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR’un, ço­cuk hak­la­rı­nın ko­run­ma­sı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19587) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 1/12/2006)

4.- Kırk­la­re­li Mil­let­ve­ki­li Meh­met S. KE­Sİ­MOĞ­LU’nun, DSİ’nin Kırk­la­re­li’de yü­rüt­tü­ğü ba­zı iş­ler­le il­gi­li yol­suz­luk id­di­ala­rı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19588) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 5/12/2006)

5.- Uşak Mil­let­ve­ki­li Os­man COŞ­KU­NOĞ­LU’nun, Bil­sat uy­du­su­nun kay­bol­du­ğu id­di­ası­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19589) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 7/12/2006)

6.- Ar­da­han Mil­let­ve­ki­li En­sar ÖĞÜT’ün, Irak’ta ha­ya­tı­nı kay­be­den­le­re iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19590) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 7/12/2006)

7.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li En­ver ÖK­TEM’in, İz­mir’e ya­pı­lan ya­tı­rım­la­ra iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19591) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 7/12/2006)

8.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li En­ver ÖK­TEM’in, tas­fi­ye ha­lin­de­ki İh­las Fi­nans Ku­ru­mu­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19592) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 7/12/2006)

9.- De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Üm­met KAN­DO­ĞAN’ın, zo­run­lu özür­lü is­tih­da­mı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19593) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 8/12/2006)

10.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU’nun, ola­sı ku­rak­lık teh­li­ke­si­ne kar­şı alı­nan ön­lem­le­re iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19594) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 8/12/2006)

11.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU’nun, Ka­mu İha­le Ku­ru­mu­nun yap­tı­ğı in­ce­le­me­le­re iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19595) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 8/12/2006)

12.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Onur ÖY­MEN’in, Van Gö­lü­nün ka­na­li­zas­yon atık­la­rıy­la kir­len­me­si­ne iliş­kin Çev­re ve Or­man Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19596) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 5/12/2006)

13.- Gi­re­sun Mil­let­ve­ki­li Meh­met IŞIK’ın, or­man­lık alan­lar­da­ki ya­pı­laş­ma­yı dü­zen­le­yen yö­net­me­lik­te ya­pı­lan de­ği­şik­li­ğe iliş­kin Çev­re ve Or­man Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19597) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 7/12/2006)

14.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Ah­met ER­SİN’in, İz­mir’de­ki ba­lık çift­lik­le­ri­ne iliş­kin Çev­re ve Or­man Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19598) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 7/12/2006)

15.- Sam­sun Mil­let­ve­ki­li İl­yas Se­zai ÖN­DER’in, Sam­sun’da ge­mi içi as­best te­miz­le­me te­si­si ku­ru­la­ca­ğı id­di­ası­na iliş­kin Çev­re ve Or­man Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19599) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 7/12/2006)

16.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Emin Şİ­RİN’in, TBMM’nin Kıb­rıs ko­nu­sun­da­ki ka­rar­la­rı­na iliş­kin Dı­şiş­le­ri Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19600) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 6/12/2006)

17.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Emin Şİ­RİN’in, AİHM’de Rum­la­rın aç­tı­ğı taz­mi­nat da­va­la­rı­na iliş­kin Dı­şiş­le­ri Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19601) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 8/12/2006)

18.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR’un, an­ne ve ço­cuk sağ­lı­ğı­na iliş­kin Sağ­lık Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19602) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 1/12/2006)

19.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR’un, ai­le­ye yö­ne­lik sos­yal prog­ram­la­ra iliş­kin Dev­let Ba­ka­nın­dan (Ni­met ÇU­BUK­ÇU) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19603) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 1/12/2006)

20.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR’un, ko­run­ma­ya muh­taç ço­cuk­la­ra yö­ne­lik uy­gu­la­ma­la­ra iliş­kin Dev­let Ba­ka­nın­dan (Ni­met ÇU­BUK­ÇU) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19604) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 1/12/2006)

21.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR’un, en­gel­li ve yok­sul ai­le ço­cuk­la­rı­na iliş­kin Dev­let Ba­ka­nın­dan (Ni­met ÇU­BUK­ÇU) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19605) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 1/12/2006)

22.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR’un, ço­cuk iş­gü­cü­ne ve ço­cuk­la­rın so­ka­ğa itil­me ne­den­le­ri­ne iliş­kin Dev­let Ba­ka­nın­dan (Ni­met ÇU­BUK­ÇU) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19606) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 1/12/2006)

23.- Ay­dın Mil­let­ve­ki­li Öz­lem ÇER­Çİ­OĞ­LU’nun, çok ço­cuk­lu ai­le­le­re ver­gi in­di­ri­mi ge­ti­ri­le­ce­ği id­di­ası­na iliş­kin Dev­let Ba­ka­nın­dan (Ni­met ÇU­BUK­ÇU) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19607) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 1/12/2006)

24.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Na­il KA­MA­CI’nın, DSİ’nin An­tal­ya’da­ki bir son­daj şu­be mü­dür­lü­ğü­nün ka­pa­tı­la­ca­ğı id­di­ası­na iliş­kin Ener­ji ve Ta­bii Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19608) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 5/12/2006)

25.- Bi­le­cik Mil­let­ve­ki­li Ya­şar TÜ­ZÜN’ün, it­hal kö­mür fi­yat­la­rın­da­ki ar­tı­şa iliş­kin Ener­ji ve Ta­bii Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19609) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 6/12/2006)

26.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Na­il KA­MA­CI’nın, An­tal­ya’da taş oca­ğı iş­let­me ruh­sa­tı alan ki­şi­le­re iliş­kin Ener­ji ve Ta­bii Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19610) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 7/12/2006)

27.- Kırk­la­re­li Mil­let­ve­ki­li Meh­met S. KE­Sİ­MOĞ­LU’nun, DSİ Lü­le­bur­gaz Son­daj Şu­be Mü­dür­lü­ğü­nün ta­şın­ma­sı ka­ra­rı­na iliş­kin Ener­ji ve Ta­bii Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19611) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 7/12/2006)

28.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li Ta­ci­dar SEY­HAN’ın, lağ­ve­di­len DSİ Ada­na Son­daj Şu­be Mü­dür­lü­ğü­ne iliş­kin Ener­ji ve Ta­bii Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19612) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 7/12/2006)

29.- Mer­sin Mil­let­ve­ki­li Hü­se­yin GÜ­LER’in, Aze­ri ve Rus do­ğal­ga­zı fi­yat­la­rı­na iliş­kin Ener­ji ve Ta­bii Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19613) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 8/12/2006)

30.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Na­il KA­MA­CI’nın, Av­ru­pa Ya­tı­rım Ban­ka­sı ve Dün­ya Ban­ka­sın­dan kre­di kul­la­nan be­le­di­ye­le­re iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19614) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 1/12/2006)

31.- Or­du Mil­let­ve­ki­li İd­ris Sa­mi TAN­DOĞ­DU’nun, be­le­di­ye­ler­ce ta­hak­kuk et­ti­ri­len ta­şın­maz kül­tür var­lık­la­rı­nın ko­run­ma­sı kat­kı pa­yı­na iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19615) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 1/12/2006)

32.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR’un, ço­cuk por­no­suy­la mü­ca­de­le­ye iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19616) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 1/12/2006)

33.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Emin Şİ­RİN’in, AK Par­ti’nin İs­tan­bul’da­ki köp­rü ve üst ge­çit­ler­de yap­tır­dı­ğı rek­lam­la­ra iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19617) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 4/12/2006)

34.- An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Ya­kup KE­PE­NEK’in, Ata­türk Or­man Çift­li­ği ko­ru­ma pla­nı ça­lış­ma­la­rı­na iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19618) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 5/12/2006)

35.- Ha­tay Mil­let­ve­ki­li Gök­han DUR­GUN’un, İs­ken­de­run’da ba­zı ga­ze­te­ci­le­rin sal­dı­rı­ya uğ­ra­ma­sı­na ve çe­şit­li id­di­ala­ra iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19619) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 7/12/2006)

36.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Oğuz OYAN’ın, Şır­nak İli­nin iç­me su­yu so­ru­nu­na iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19620) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 7/12/2006)

37.- Yoz­gat Mil­let­ve­ki­li Emin KOǒun, Yoz­gat’ta­ki iha­le­ler­le il­gi­li usul­süz­lük id­di­ala­rı­na iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19621) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 7/12/2006)

38.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa ÖZ­YURT’un, va­li­le­rin ma­kam araç­la­rı­na iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19622) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 8/12/2006)

39.- Ar­da­han Mil­let­ve­ki­li En­sar ÖĞÜT’ün, Ar­da­han-Çıl­dır’da­ki ba­zı köy­le­rin yol so­ru­nu­na iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19623) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 8/12/2006)

40.- Ar­da­han Mil­let­ve­ki­li En­sar ÖĞÜT’ün, Ar­da­han’ın bir kö­yün­de­ki yol ve su ça­lış­ma­la­rı­na iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19624) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 8/12/2006)

41.- Ar­da­han Mil­let­ve­ki­li En­sar ÖĞÜT’ün, Ar­da­han’ın bir kö­yün­de­ki yol ve su ça­lış­ma­la­rı­na iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19625) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 8/12/2006)

42.- Te­kir­dağ Mil­let­ve­ki­li Meh­met Nu­ri SAY­GUN’un, ver­gi ia­de­si uy­gu­la­ma­sı­nın kal­dı­rıl­ma­sı­nın so­nuç­la­rı­na iliş­kin Ma­li­ye Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19626) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 7/12/2006)

43.- Te­kir­dağ Mil­let­ve­ki­li Meh­met Nu­ri SAY­GUN’un, as­ga­ri ge­çim in­di­ri­mi uy­gu­la­ma­sı­nın nü­fus ar­tı­şı­na yol aça­ca­ğı id­di­ası­na iliş­kin Ma­li­ye Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19627) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 7/12/2006)

44.- Muğ­la Mil­let­ve­ki­li Ali ARS­LAN’ın, ec­za­ne­le­rin ala­cak­la­rı­nın öden­me­sin­de­ki ge­cik­me­le­re iliş­kin Ma­li­ye Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19628) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 7/12/2006)

45.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR’un, ço­cuk eği­ti­mi­ne iliş­kin Millî Eği­tim Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19629) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 1/12/2006)

46.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR’un, cin­sel­lik eği­ti­mi­ne iliş­kin Millî Eği­tim Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19630) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 1/12/2006)

47.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR’un, 0-6 yaş gru­bu ço­cuk­la­rın eği­ti­mi­ne iliş­kin Millî Eği­tim Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19631) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 1/12/2006)

48.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Onur ÖY­MEN’in, okul­la­rın ısın­ma so­run­la­rı­na iliş­kin Millî Eği­tim Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19632) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 5/12/2006)

49.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li En­ver ÖK­TEM’in, OKS’de ba­zı ter­cih form­la­rı­nın de­ğiş­ti­ril­di­ği id­di­ası­na iliş­kin Millî Eği­tim Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19633) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 7/12/2006)

50.- Muğ­la Mil­let­ve­ki­li Ali Cum­hur YA­KA’nın, Muğ­la Millî Eği­tim Mü­dü­rü­nün yurt dı­şı ge­zi­le­ri­ne iliş­kin Millî Eği­tim Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19634) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 7/12/2006)

51.- Muğ­la Mil­let­ve­ki­li Ali Cum­hur YA­KA’nın, li­se son sı­nıf öğ­ren­ci­le­ri­ne ek sı­nav hak­kı­na ve OKS’ye iliş­kin Millî Eği­tim Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19635) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 7/12/2006)

52.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Ah­met ER­SİN’in, İz­mir’de ya­şa­nan eği­tim so­run­la­rı­na ve ve­kil yö­ne­ti­ci­le­re iliş­kin Millî Eği­tim Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19636) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 8/12/2006)

53.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Onur ÖY­MEN’in, Do­ğu ve Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu’da­ki sağ­lık per­so­ne­li açı­ğı­na iliş­kin Sağ­lık Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19637) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 6/12/2006)

54.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li En­ver ÖK­TEM’in, İz­mir’de­ki bir sağ­lık ku­ru­lu­şu­nun bi­na­sı­nın ruh­sat­sız ol­du­ğu id­di­ası­na iliş­kin Sağ­lık Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19638) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 7/12/2006)

55.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR’un, Ada­na-Cey­han’da tren yo­lu üst ge­çi­di ih­ti­ya­cı­na iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19639) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 1/12/2006)

56.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR’un, ço­cuk tu­tu­kev­le­ri­ne iliş­kin Ada­let Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19640) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 1/12/2006)

57.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Emin Şİ­RİN’in, TMSF’nin halk­la iliş­ki­ler fa­ali­yet­le­ri­ni yü­rü­ten fir­ma­ya iliş­kin Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sın­dan (Ab­dül­la­tif ŞE­NER) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19641) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 5/12/2006)

58.- Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li İz­zet ÇE­TİN’in, ilaç har­ca­ma­la­rın­da­ki ar­tı­şa iliş­kin Ça­lış­ma ve Sos­yal Gü­ven­lik Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19642) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 6/12/2006)

59.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li Ta­ci­dar SEY­HAN’ın, doğ­ru­dan ge­lir des­te­ği ve na­ren­ci­ye ih­ra­ca­tı des­te­ği öde­me­le­ri­ne iliş­kin Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19643) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 7/12/2006)

60.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li En­ver ÖK­TEM’in, Gü­zel Sa­nat­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­nün mal ve hiz­met alım­la­rın­da yol­suz­luk ya­pıl­dı­ğı id­di­ası­na iliş­kin Kül­tür ve Tu­rizm Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19644) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 7/12/2006)

61.- Ar­da­han Mil­let­ve­ki­li En­sar ÖĞÜT’ün, ha­va­yo­lu ta­şı­ma­cı­lı­ğıy­la il­gi­li bir so­ru­na iliş­kin Ulaş­tır­ma Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19645) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 8/12/2006)

62.- Ar­da­han Mil­let­ve­ki­li En­sar ÖĞÜT’ün, yem bit­ki­le­ri kre­di­si­ne iliş­kin Dev­let Ba­ka­nın­dan (Ali BA­BA­CAN) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19646) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 8/12/2006)

63.- Ha­tay Mil­let­ve­ki­li Zü­he­yir AM­BER’in, AB’nin zey­tin­ya­ğı ko­ta­sı uy­gu­la­ma­sı­na iliş­kin Dev­let Ba­ka­nın­dan (Kür­şad TÜZ­MEN) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19647) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 8/12/2006)

64.- Ha­tay Mil­let­ve­ki­li Sa­dul­lah ER­GİN’in, Sa­yış­tay’ın Ha­tay İlin­de yap­tı­ğı ba­zı de­ne­tim­le­re iliş­kin Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19648) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 5/12/2006)

Mec­lis Araş­tır­ma­sı Öner­ge­le­ri

1.- Amas­ya Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa SA­YAR ve 22 Mil­let­ve­ki­li­nin, Mus­ta­fa Tay­lan Öz­gür ci­na­ye­ti­nin ay­dın­la­tıl­ma­sı ama­cıy­la Ana­ya­sa­nın 98 in­ci, İç­tü­zü­ğün 104 ve 105 in­ci mad­de­le­ri uya­rın­ca bir Mec­lis araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin öner­ge­si (10/404) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 12/12/2006)

2.- Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Tur­han ÇÖ­MEZ ve 34 Mil­let­ve­ki­li­nin, ço­cuk­la­ra yö­ne­lik cin­sel sö­mü­rü­nün araş­tı­rı­la­rak alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­le­rin be­lir­len­me­si ama­cıy­la Ana­ya­sa­nın 98 in­ci, İç­tü­zü­ğün 104 ve 105 in­ci mad­de­le­ri uya­rın­ca bir Mec­lis araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin öner­ge­si (10/405) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 12/12/2006)

 

 

 

13 Ara­lık 2006 Çar­şam­ba

Bİ­RİN­Cİ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 14.00

BAŞ­KAN: Baş­kan Ve­ki­li Sa­dık YA­KUT

KÂTİP ÜYE­LER: Bay­ram ÖZ­ÇE­LİK (Bur­dur), Ah­met KÜ­ÇÜK (Ça­nak­ka­le)

BAŞ­KAN – Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 31’in­ci Bir­le­şi­mi’ni açı­yo­rum.

Top­lan­tı ye­ter sa­yı­sı var, gö­rüş­me­le­re baş­lı­yo­ruz.

Gün­de­me geç­me­den ön­ce üç sa­yın mil­let­ve­ki­li­ne gün­dem dı­şı söz ve­re­ce­ğim.

Gün­dem dı­şı ilk söz, Mevlânâ hak­kın­da söz is­te­yen Kon­ya Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa Ünal­dı’ya ait­tir.

Bu­yu­run Sa­yın Ünal­dı. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

III. - BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI

A) GÜNDEM DIŞI KONUŞMALAR

1.- Konya Milletvekili Mustafa Ünaldı’nın, Mevlânâ Celâleddin Rumi’nin 800’üncü ölüm yıl dönümü ile 733’üncü Şebiarus vuslat törenleri münasebetiyle, Mevlânâ misyonunun ülke sathına daha etkili şekilde yayılmasını sağlamanın önemine ilişkin gündem dışı konuşması

MUS­TA­FA ÜNAL­DI (Kon­ya) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Mevlânâ’yı an­ma ko­nu­sun­da duy­gu ve dü­şün­ce­le­ri­mi siz­ler­le pay­laş­mak üze­re gün­dem dı­şı söz al­dım. Ön­ce her­ke­si say­gıy­la se­lam­lı­yor, söz ver­di­ği için de Sa­yın Baş­ka­na te­şek­kür edi­yo­rum.

Bi­lin­di­ği gi­bi, 17 Ara­lık, Mevlânâ’nın ölüm yıl dö­nü­mü olup, 733’ün­cü Şe­bi­arus Vus­lat Tö­ren­le­riy­le an­ma­lar şu an­da ya­pıl­mak­ta­dır. Da­ha ön­ce­le­ri, 10-17 Ara­lık ta­rih­le­ri ara­sın­da ya­pı­lan bu tö­ren­ler ilk kez 1 Ara­lık-17 Ara­lık ta­rih­le­ri­ne ya­yıl­mış, yi­ne de böy­ley­ken, do­lu do­lu ger­çek­leş­me­ye de­vam et­mek­te­dir.

Yi­ne bil­di­ği­niz gi­bi, Mevlânâ’nın 800’ün­cü do­ğum yıl dö­nü­mü 2007 yı­lı, UNES­CO ta­ra­fın­dan “Dün­ya Mevlânâ Yı­lı” ola­rak ilan edil­miş­tir.

Bi­lin­di­ği gi­bi Ana­do­lu’da sev­gi ve gö­nül ak­si­yo­nu oluş­tu­ran, dü­şün­ce­le­riy­le ça­ğı­nı ay­dın­lat­tı­ğı gi­bi, bu mis­yo­nu­nu hâlâ de­vam et­ti­ren bir bü­yük İs­lam dü­şü­nü­rü ve ev­li­ya­sı, ilim ir­fan ada­mı, bir aşk ve ta­sav­vuf eri olan, bü­tün bu yön­le­riy­le bir mer­kez şah­si­yet olan Haz­re­ti Mevlânâ’nın Kon­ya ile öz­deş bir ha­tı­ra­sı var­dır: Kon­ya de­ni­lin­ce Mevlânâ, Mevlânâ de­ni­lin­ce Kon­ya ak­la ge­lir.

Kon­ya’da ya­pı­lan vus­lat tö­ren­le­riy­le, in­san­lı­ğın umut ve ba­rış öz­le­mi­ne, mut­lu­luk ara­yı­şı­na ce­vap ve­ril­me­ye ça­lı­şı­lır. Her yı­lın ara­lık ayın­da, özel­lik­le Şe­bi­arus ge­ce­sin­de ger­çek­leş­ti­ri­len bu an­ma me­ra­sim­le­ri ge­le­nek­leş­miş gü­zel bir kül­tür fa­ali­ye­ti­dir, ama, ben, şah­sen bu kül­tü­rel ak­ti­vi­te­nin da­ha ge­niş­le­til­me­si, da­ha yay­gın­laş­tı­rıl­ma­sı ge­re­ği­ne ina­nı­yo­rum. Dün­ya­yı acı­la­ra bo­ğan maz­lum­la­rın ahı­nın fe­za­la­rı yak­tı­ğı bir za­man di­li­min­de, Mevlânâ mis­yo­nu­na ih­ti­yaç faz­la­sıy­la var­dır. UNES­CO’nun 2007’yi Mevlânâ Yı­lı ilan et­me­si de bu yön­den an­lam­lı­dır, uma­rız so­nuç­la­rı Mevlânâ ru­hu­na gö­re ger­çek­le­şir.

Bu di­lek ve te­men­ni­le­re uy­gun ola­rak, Mevlânâ’yı an­ma sü­re­ge­len prog­ram­lar­la sı­nır­lı kal­ma­ma­lı, ge­rek ka­mu ku­ru­luş­la­rın­ca ge­rek özel ku­ru­luş­lar­ca ger­çek­leş­ti­ri­le­cek, hem yıl içi­ne hem ül­ke sat­hı­na ya­yı­lan et­kin­lik­ler­le ru­hi de­ğer­le­ri­mi­zin, ma­ne­vi dün­ya­mı­zın ko­run­ma­sı ve güç­len­di­ril­me­si için ye­ni ne­sil­le­ri do­yur­ma­lı­yız di­ye dü­şü­nü­yo­rum. Ta­bii, ay­nı şey­le­ri, Nas­red­din Ho­ca, Ha­cı Bek­taş Ve­li ve Ha­cı Bay­ram Ve­li ve ben­zer­le­ri için de söy­le­ye­bi­li­riz.

Di­lek ve te­men­ni ifa­de­le­ri­mi­zin ge­niş­li­ği, ya­pı­lan­la­rı tak­dir et­me­ye mâni de­ğil­dir. Kon­ya’da­ki prog­ram­lar on ye­di gü­ne çı­ka­rıl­dı­ğı hal­de, can­lı, he­ye­can­lı ve do­lu do­lu geç­mek­te­dir. Ba­şın­dan so­nu­na eme­ği ge­çen her­ke­se te­şek­kür­ler edi­yor, ön­le­ri­nin açık ve da­ha ba­şa­rı­lı ol­ma­sı­nı di­li­yo­rum.

Ni­te­kim, Sel­çuk Üni­ver­si­te­si de bu ma­na­da prog­ram­lar ha­zır­la­mış­tır. 14-16 Ara­lık 2006 ta­rih­le­ri ara­sın­da “Türk Kül­tü­rü, Ede­bi­ya­tı ve Sa­na­tın­da Mevlânâ ve Mev­le­vi­lik” is­miy­le bir sem­poz­yum dü­zen­len­miş­tir.

Yi­ne, 16 Ara­lık­ta, ay­rı sa­lon­lar­da “Mevlânâ’nın Bi­rey ve Top­lu­ma Ba­kı­şı” isim­li bir kon­fe­rans, Pro­fe­sör Dok­tor Ad­nan Ka­ra­is­ma­iloğ­lu ta­ra­fın­dan ve­ri­le­cek­tir.

16 Ara­lık­ta, bir baş­ka mekânda, Ri­xos Otel­de “Mevlânâ Celâled­din Rûmi Işı­ğın­da Aşk, İlim ve Ha­yat” di­ye sem­poz­yum­lar dü­zen­len­miş­tir. Bu­na ben­zer şe­kil­de, yurt sat­hın­da, çe­şit­le yer­ler­de Mevlânâ Celâled­din’i an­ma me­ra­sim­le­ri ya­pıl­mak­ta­dır. Özel­lik­le İz­mir bu yön­den ma­na­lı­dır, bu se­ne ikin­ci­si­ni ger­çek­leş­ti­re­cek­tir. Mevlânâ’nın can­lı ve ta­ze fi­kir­le­ri­ni yer­yü­zü­ne yay­mak fik­rin­den bah­se­den İz­mir Kül­tür Mü­dü­rü, bu ko­nu­da ıs­ra­rı­nı ifa­de et­mek­te­dir. Bu ve­si­ley­le bir te­şek­kü­rü da­ha ifa­de et­mek is­ti­yo­rum: Bi­lin­di­ği gi­bi, da­ha ev­vel, bu prog­ram­lar spor sa­lo­nun­da, po­ta al­tın­da ger­çek­leş­ti­ri­li­yor­du. Bü­tün imkânla­rı zor­la­ya­rak Mev­la­na Kül­tür Mer­ke­zi’nin ta­mam­lan­ma­sı­nı sağ­la­yan, üç yıl­dır da bu alan­da, mü­kem­mel bir kül­tür mer­ke­zin­de, ra­hat bir or­tam­da ya­pıl­ma­sı­nı sağ­la­yan; böy­le­ce, prog­ram­la­rın da­ha ve­rim­li ha­le ge­ti­ril­me­si­ni te­min eden, Kon­ya­lı­la­rı mut­lu kı­lan Hükûme­ti­mi­ze de min­net ve te­şek­kür­le­ri­mi özel­lik­le bu­ra­da ifa­de et­mek is­ti­yo­rum.

Bu duy­gu ve dü­şün­ce­le­ri ifa­de et­mek için söz al­dım.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

MUS­TA­FA ÜNAL­DI (De­vam­la) – Bi­ti­ri­yo­rum, Sa­yın Baş­kan.

CA­NAN ARIT­MAN (İz­mir) – “İh­ti­fal” ne de­mek Sa­yın Ve­ki­lim?

BAŞ­KAN – Lüt­fen, Sa­yın Mil­let­ve­ki­li…

MUS­TA­FA ÜNAL­DI (De­vam­la) – Bir hu­su­su zik­ret­me­den ge­çe­me­ye­ce­ğim. Sa­yın Pro­fe­sör Ali Ak­pı­nar’ın ifa­de­siy­le “Mevlânâ’dan söz edi­len yer­ler­de üç çe­şit Mevlânâ var­dır: Öz­le­nen Mevlânâ, iz­le­nen Mevlânâ, giz­le­nen Mevlânâ.” Özel­lik­le, giz­le­nen Mevlânâ kim­li­ğin­den ken­di­si de en­di­şe et­miş­tir ki “Ya ol­du­ğun gi­bi gö­rün ya da gö­rün­dü­ğün gi­bi ol.” di­yen Mevlânâ, en­di­şe­si­ni eser­le­ri­ne ge­çir­miş; ken­di­si, Re­su­lul­lah’ın yo­lun­dan, Kur’an’ın izin­den fark­lı bir yer­de gös­ter­mek is­te­yen­le­re kar­şı ve Mevlânâ’nın bü­yük­lü­ğü­nü red­de­de­me­yen, ama, ma­ne­vi­yat kı­sır­lı­ğıy­la onun yo­lu­nu bu Ana­do­lu in­sa­nı­nın gön­lün­den, ki­ta­bın­dan ayır­mak ve ay­rı gös­ter­mek is­te­yen­le­re kar­şı “Ben, o tür dü­şün­ce­ler­den de, o söz­ler­den de bi­za­rım.” ifa­de­le­riy­le di­le ge­tir­miş­tir. Ni­te­kim, ölür­ken ifa­de et­ti­ği şu söz­ler de bu­nu te­yit eden söz­ler­dir: “Ben si­ze, giz­li­ce ve açık­ça Al­lah’tan kork­ma­yı, az ye­me­yi, az uyu­ma­yı, az söy­le­me­yi, gü­nah­lar­dan çe­kin­me­yi, oru­ca, na­ma­za de­vam et­me­yi, da­ima şeh­vet­ten ka­çın­ma­yı, hal­kın ezi­ye­ti­ne ve ce­fa­sı­na da­yan­ma­yı, sa­lih kim­se­ler­le be­ra­ber ol­ma­yı va­si­yet ede­rim; çün­kü, in­san­la­rın ha­yır­lı­sı, in­san­la­ra fay­da­sı do­ku­nan­dır, sö­zün ha­yır­lı­sı da öz ve az ola­nı­dır.” de­miş­tir.

Mevlânâ sev­gi­si­nin, Mev­la sev­gi­ni­zin bol ol­ma­sı­nı, iş­le­ri­ni­zin bu bağ­lan­tı­lı ol­ma­sı­nı di­li­yor, her­ke­se tek­rar say­gı­lar su­nu­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Ünal­dı.

Gün­dem dı­şı ikin­ci söz, Es­ki­şe­hir tüc­car ve es­na­fı­nın Top­lu Ko­nut İda­re­siy­le so­run­la­rı ko­nu­sun­da söz is­te­yen Es­ki­şe­hir Mil­let­ve­ki­li Meh­met Ali Arı­kan’a ait­tir.

Sa­yın Arı­kan, bu­yu­run. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

2.- Eskişehir Milletvekili Mehmet Ali Arıkan’ın, Eskişehir tüccar ve esnafının Toplu Konut İdaresiyle olan sorunlarına ilişkin gündem dışı konuşması

MEH­MET ALİ ARI­KAN (Es­ki­şe­hir) – Sa­yın Baş­kan, say­gı­de­ğer mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; Es­ki­şe­hir tüc­car ve es­na­fı­nın TO­Kİ do­la­yı­sıy­la ya­şa­mış ol­du­ğu sı­kın­tı­la­rı di­le ge­tir­mek için söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Bu ve­si­ley­le, he­pi­ni­ze say­gı ve sev­gi­le­ri­mi su­na­rım.

TO­Kİ’nin ku­ru­luş se­be­bi ne­dir? Evi ol­ma­yan dü­şük ge­lir­li in­san­la­rı­mı­zı, uy­gun öde­me­ler­le ev sa­hi­bi yap­mak de­mek­tir; ama, Es­ki­şe­hir’de bu böy­le ol­ma­mış­tır. Şeh­ri­miz­de Te­pe­ba­şı ve Odun­pa­za­rı Be­le­di­ye­mi­zin de da­hil ol­du­ğu “Sa­rı­ev­ler” ve “Ih­la­mur­kent” di­ye üç bin iki yüz ko­nut içe­ren iki pro­je­ye baş­la­nıl­mış ve be­le­di­ye­le­ri­miz bü­yük kam­pan­ya­lar­la bu pro­je­yi des­tek­le­miş­ler­dir. Hal­kı­mız, be­le­di­ye­ler ve TO­Kİ’nin var­lı­ğın­dan do­la­yı gü­ven duy­muş, üye­si ol­du­ğu bu pro­je­le­re, kı­sa sü­re­de ev sa­hi­bi ola­bil­mek ha­ya­liy­le, va­rı­nı yo­ğu­nu ak­tar­mış­tır. Es­ki­şe­hir’de ev sa­hi­bi ol­mak is­te­yen bu in­san­la­rı­mı­za, ev­le­ri­nin tes­lim sü­re­si­nin üze­rin­den yak­la­şık bir bu­çuk yıl geç­me­si­ne rağ­men, tes­lim ger­çek­leş­me­miş olup, ger­çek­leş­me­si de müm­kün gö­rün­me­mek­te­dir. Çün­kü, iha­le­yi alan mü­te­ah­hit­ler­den iki­si if­las et­miş, TO­Kİ’yle da­va­lık ha­le gel­miş­tir.

TO­Kİ, bu pro­je­ler­le ev sa­hi­bi ol­mak is­te­yen az ge­lir­li in­san­la­rı­mı­za ve Es­ki­şe­hir’de­ki tüc­car ve es­na­fı­mı­za da dar­be vur­muş­tur. Tüc­car ve es­na­fı­mız, ön­ce­lik­le be­le­di­ye­ler, da­ha son­ra da TO­Kİ, ya­ni dev­let de­yip gü­ve­ne­rek, iha­le­yi alan mü­te­ah­hit­le­re mal­ze­me­ler ver­miş, kar­şı­lı­ğı­nı ala­ma­mış­lar­dır. Es­ki­şe­hir­li tüc­car ve es­na­fı­mı­zın za­ra­rı, yak­la­şık söy­lü­yo­rum, 7 tril­yon­dur. Bu pa­ra, Es­ki­şe­hir­li es­naf ve tüc­ca­rın alın te­ri­dir ve Es­ki­şe­hir’in ser­ma­ye­si­dir.

“1 mil­yar do­lar kâr et­tik.” di­yen TO­Kİ’nin kârı, es­na­fa ve tüc­ca­ra öden­me­yen ve hak­sız şe­kil­de gasp et­ti­ri­len pa­ra­lar­dır. Es­ki­şe­hir Sa­rı­ev­ler Pro­je­si 644 ko­nut olup, Ağus­tos 2004’te baş­la­yıp bi­tim sü­re­si dört yüz gün­dür, ya­ni, 2005 yı­lı Ey­lül ayın­da bit­me­si ge­rek­mek­te­dir. Oy­sa 2006 yı­lı­nın Ara­lık ayı ol­ma­sı­na rağ­men bit­me­di­ği gi­bi, 2007 yı­lın­da da bit­me­ye­ce­ği gö­rül­mek­te­dir.

TO­Kİ, bu pro­je­ler­de, 214 adet dub­leks ko­nu­tu or­ta­la­ma 102 mil­yar TL/adet­ten, 410 adet çok kat­lı ko­nu­tu da 55 mil­yar TL/adet­ten sat­mış, bu sa­tış­lar­dan yak­la­şık 48 tril­yon el­de et­miş­tir; bu­na kar­şı­lık, bu işi ya­pan ve if­las eden mü­te­ah­hi­de 21,7 tril­yo­na iha­le edil­miş­tir. TO­Kİ, if­las eden mü­te­ah­hi­de yüz­de 73 se­vi­ye üze­rin­den 14 tril­yon öde­miş­tir. Ka­lan iş­le­rin ta­mam­lan­ma­sı için TO­Kİ, baş­ka bir mü­te­ah­hi­de 20 tril­yon li­ra­ya iha­le et­miş­tir. Du­rum böy­le olun­ca, 21,7 tril­yon­luk iş, 34 tril­yo­na çık­mış­tır. Dev­let de, böy­le­lik­le, 12 tril­yon za­rar et­miş­tir. So­nuç böy­le ol­ma­sı­na rağ­men, TO­Kİ, bu ev­le­ri 48 tril­yo­na sat­mış ol­ma­sı ne­de­niy­le 14 tril­yon el­de et­miş­tir.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Es­ki­şe­hir es­naf ve tüc­ca­rı­nın, mü­te­ah­hit­le­re sat­tık­la­rı mal­ze­me­ler bu ko­nut­lar­da kul­la­nıl­dı­ğı için, öden­me­yen yak­la­şık 7 tril­yo­nun TO­Kİ ta­ra­fın­dan öden­me­si vic­da­nen ge­rek­li­dir. TO­Kİ yet­ki­li­le­ri, es­naf ve tüc­ca­rın ala­cak­la­rı­nı mü­te­ah­hit öde­me­si ge­re­kir di­ye­bi­lir. Bu da doğ­ru­dur, an­cak, mü­te­ah­hit, is­tih­kak lis­te­si­ni TO­Kİ’ye sun­du­ğun­da, lis­te­si­ni mü­te­ah­hi­de de­ta­yıy­la ta­lep ede­rek in­şa­ata han­gi mal­ze­me­le­rin kul­la­nıl­dı­ğı­nı gö­rüp han­gi tüc­ca­ra ve es­na­fa bor­cu­nun ol­du­ğu­nu tes­pit ede­rek öde­me ya­par­lar­sa, o ilin tüc­car ve es­na­fı­na da mü­te­ah­hit­le­rin öde­me yap­ma­sı­nı sağ­la­mış olur; ama, ne ya­zık ki, TO­Kİ Baş­ka­nı­mız, 1 Ha­zi­ran 2006’da Es­ki­şe­hir’e gel­di­ğin­de, bu işi çö­ze­ce­ği yer­de, hak sa­hip­le­riy­le top­lan­tı ya­pa­rak, mü­te­ah­hi­di gös­te­re­rek “Ada­ma ne ya­pa­lım, ana­sı­na av­ra­dı­na -özür di­le­rim- kü­für mü ede­lim?” söz­le­riy­le “Fes­he­de­ce­ğiz, ca­nın ce­hen­ne­me, öl, ge­ber, hiç umu­rum­da de­ğil.” di­ye­rek hak sa­hip­le­ri­ni kış­kırt­mış­tır. Bu ko­nu­da da mü­te­ah­hit otuz gün son­ra rah­met­lik ol­muş­tur. Gö­zün ay­dın TO­Kİ Baş­ka­nı, mü­te­ah­hit ta­le­bi­ni­zi ye­ri­ne ge­tir­miş­tir.

TO­Kİ Baş­ka­nın­dan is­te­ğim şu: Bun­dan son­ra mü­te­ah­hi­de ça­lı­şıp alın te­ri­ni ala­ma­yan in­san­la­rın üc­ret­le­ri­nin ve­ril­me­si ve ga­ran­ti­ye alın­ma­sı. Dev­le­ti­ne gü­ve­nip ev sa­hi­bi ol­mak is­te­yen in­san­la­rın za­rar gör­me­me­si ve bir an ön­ce ev­le­ri­nin tes­lim edil­me­si.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN – Bu­yu­run Sa­yın Arı­kan.

MEH­MET ALİ ARI­KAN (De­vam­la) – Yi­ne, dev­le­ti­ne gü­ve­nip mü­te­ah­hi­de mal­ze­me ve hiz­met ve­ren es­naf ve tüc­car­la­rı­mı­zın ala­cak­la­rı­nın öden­me­si­nin ga­ran­ti al­tı­na alın­ma­sı­nı ta­lep edi­yo­rum.

Bu duy­gu ve dü­şün­ce­ler­le, Es­ki­şe­hir’de ya­şa­nan TO­Kİ ger­çek­le­ri­ni siz­le­rin bil­gi­le­ri­ne su­nar, he­pi­ni­ze say­gı ve sev­gi­le­ri­mi su­na­rım. Te­şek­kür ede­rim. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Arı­kan.

Gün­dem dı­şı üçün­cü söz, is­raf edi­len ka­mu kay­nak­la­rı ve atıl ya­tı­rım­lar­la il­gi­li söz is­te­yen Kars Mil­let­ve­ki­li Yu­suf Se­la­hat­tin Bey­ri­bey’e ait­tir.

Bu­yu­run Sa­yın Bey­ri­bey. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

3.- Kars Milletvekili Yusuf Selahattin Beyribey’in, israf edilen kamu kaynaklarının ve atıl yatırımların ülke ekonomisine etkilerine ve bu konuda alınması gereken tedbirlere ilişkin gündem dışı konuşması

YU­SUF SE­LA­HAT­TİN BEY­Rİ­BEY (Kars) – Sa­yın Baş­ka­nım, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; ül­ke­mi­zin ağır bir dış ve iç borç al­tın­da ol­du­ğu­nu bil­mek­te­yiz. Dün­den bu­gü­ne ka­dar bu borç­lar art­mak­ta, özel­lik­le son za­man­lar­da borç­lar­la il­gi­li iş­lem­ler ya­pıl­mak­ta­dır, ama bu pa­ra­la­rı­mı­zın na­sıl çar­çur ol­du­ğu­nu, na­sıl git­ti­ği­ni, ni­ye git­ti­ği­ni siz­ler­le bu­gün pay­laş­mak is­ti­yo­rum. Söz­le­ri­me baş­la­ma­dan da he­pi­ni­zi say­gı­la­rım­la se­lam­lı­yo­rum.

Şim­di, bu borç­lar, dı­şa­rı­dan al­dı­ğı­mız, yurt için­den al­dı­ğı­mız borç­lar­la yap­tı­ğı­mız ya­tı­rım­lar sa­ye­sin­de, ya­tı­rım­lar zan­net­ti­ği­miz po­pü­lizm­le, si­ya­si po­pü­lizm­le, bü­rok­ra­tik po­pü­lizm­le yap­tı­ğı­mız ya­tı­rım­la­rın bir­ço­ğu­nu git­ti­ği­miz il­ler­de… Bu­ra­da­ki mil­let­ve­kil­le­rin­den ilin­de atıl ya­tı­rım ol­ma­yan mil­let­ve­ki­li­miz yok­tur, onun al­tı­nı çi­ze­rek söy­le­mek is­ti­yo­rum. Her­ke­se ait var. Özel­lik­le güç­lü olan­la­rın, bü­rok­ra­tik ve­ya si­ya­si güç­lü olan­la­rın, ili­me, kö­yü­me, il­çe­me bir şey­ler ya­pa­yım, di­ye yap­tı­ğı ve yok olan, da­ha doğ­ru­su yok olan pa­ra­la­rı­mız var.

Bir kı­sım, iyi fi­zibl ça­lış­ma­lar ya­pıl­ma­dan, di­rekt ola­rak ya­pı­lan ça­lış­ma­lar var, da­ha doğ­ru­su ya­tı­rım­lar var. Bir kıs­mı ya­pıl­mış, plan­la­ma­lar ya­pıl­mış, ama, her­han­gi bir ne­den­le, te­rör olur, baş­ka bir sos­yal et­kin­lik ne­de­niy­le, sos­yo­eko­no­mik po­zis­yon­lar­dan do­la­yı böl­ge­yi bo­şalt­ma­dan do­la­yı ya­pı­lan ya­tı­rım­lar var, bun­lar­dan do­la­yı Tür­ki­ye’nin her kö­şe­sin­de akıl al­ma­ya­cak, ya­ni, ben­ce dı­şa­rı­dan ge­len büt­çe­nin, ge­len, al­dı­ğı­mız pa­ra­la­rın ya­rı­sı­nın top­ra­ğa gö­mül­dü­ğü­nü id­dia edi­yo­rum ben, ki, bu dos­ya­lar­da sak­lı.

Şim­di bun­la­rı te­ker te­ker an­lat­sam, bel­ki bir kı­sım ar­ka­daş­la­rı­mız alı­na­bi­lir, da­rı­la­bi­lir, ama, ken­di ilim­den ör­nek ve­re­yim bir ta­ne is­ter­se­niz, ora­dan baş­la­ya­yım: Kars’ta 90’lı yıl­lar­da bir ha­pis­ha­ne ya­pıl­ma­ya ka­rar ve­ri­li­yor. Do­kuz yıl de­vam edi­yor. Son­ra, yüz­de 50 ci­var­la­rın­day­ken vaz­ge­çi­yo­ruz. O gü­ne ka­dar har­ca­dı­ğı­mız pa­ra 35 tril­yon li­ra­dır ve vaz­ge­çi­yo­ruz. Şu an­da, Di­gor yo­lu üze­rin­de, Kars-Di­gor yo­lu üze­rin­de be­ton me­zar­lı­ğı ve­ya be­ton çöp­lü­ğü de­di­ği­miz po­zis­yon­da de­vam edi­yor.

Okul­lar yap­mı­şız. Son za­man­lar­da özel­lik­le ilim­de çek­ti­ğim sı­kın­tı­lar­la il­gi­li ifa­de et­mek is­ti­yo­rum, baş­ka yer­ler­de de var. İn­şa­at­lar ya­pıl­mış, bu otu­rul­maz, dep­re­me da­ya­nak­sız­dır ve­ya bu bo­yut­ta de­ğer­len­dir­me­ler­le hu­ku­ka in­ti­kal et­miş. Hu­ku­ka in­ti­kal et­ti­ği için de sü­reç içe­ri­sin­de hal­le­de­me­di­ği­miz­den do­la­yı za­man aşı­mı­na uğ­ra­mış, ne mü­te­ah­hit­ten pa­ra­sı­nı ala­bil­mi­şiz ne bi­na­yı ala­bil­miş ne bi­na­yı yap­tı­ra­bil­mi­şiz ve terk et­mi­şiz. Bir yıl içe­ri­sin­de otur­du­ğu­muz okul­lar, terk et­ti­ği­miz okul­lar var. Çan­kı­rı’da var, Kars’ta var, Ar­da­han’da var… Bir po­lis evi­miz var, bir yıl otu­ra­ma­mı­şız, al­tı ay otur­mu­şuz, al­tı ay son­ra po­lis evi­ni terk et­mek zo­run­da kal­mı­şız in­şa­atı uy­gun ol­ma­dı­ğı için. Bun­lar atıl ya­tı­rım­lar. Fab­ri­ka­lar var, bun­lar­dan bir ta­ne­si­ni siz­ler­le pay­laş­mak is­ti­yo­rum. Elâzığ’da bu­lu­nan bir fab­ri­ka­mız var­dı. Bu fab­ri­ka­mız­la il­gi­li, yıl­lar­ca 100 mil­yon do­lar fa­lan har­ca­dık. Har­ca­ma­nın so­nun­da fab­ri­ka yir­mi yıl dur­du. Ni­ha­yet, özel­leş­tir­mey­le 60 mil­yon do­la­ra sa­tıl­dı, 13 mil­yon do­lar da ça­lı­şan­la­rın taz­mi­nat­la­rıy­dı, onun­la 70 mil­yon do­lar ci­va­rın­da, dev­le­tin za­ra­rı 30 mil­yon do­lar. Ama, yi­ne de kârda­yız, çün­kü hiç ol­maz­sa yok ol­mak­tan kur­tar­dık.

Bu­nun bir ör­ne­ği, yi­ne İs­tan­bul Yo­lu üze­rin­de olan, tren yo­lu için ya­pı­lan ge­çit­tir. Bo­lu ge­çi­di ya­pı­lı­yor, ama Ayaş Tü­ne­li ile ça­lış­ma­lar kal­mış­tır.

Ha­va­alan­la­rı­mız var­dır. Bu­ra­da Gü­müş­ha­ne mil­let­ve­ki­li­miz var­sa, ha­va­ala­nı var­dır, bir de­fa uçak in­miş­tir. An­tal­ya Ha­va­ala­nı­mı­za uçak in­me­miş­tir, Zon­gul­dak’ta­ki ha­va­ala­nı­mı­za uçak in­me­miş­tir, al­tı ta­ne ha­va­ala­nı­mı­za uça­ğın te­ker­le­ri bi­le değ­me­miş­tir.

MU­SA SI­VA­CI­OĞ­LU (Kas­ta­mo­nu) – Alan­ya ha­va­ala­nı…

YU­SUF SE­LA­HAT­TİN BEY­Rİ­BEY (De­vam­la) – Alan­ya’da, Alan­ya’da…

Ya­ni de­mek is­te­di­ğim şey şu: Tür­ki­ye’de yap­tı­ğı­mız, ni­ye yap­tı­ğı­mı­zı bil­me­di­ği­miz fab­ri­ka­la­rı­mız var, okul­la­rı­mız var, has­ta­ne­le­ri­miz var… 800 nü­fus­lu bir ye­re…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN – Bu­yu­run Sa­yın Bey­ri­bey.

YU­SUF SE­LA­HAT­TİN BEY­Rİ­BEY (De­vam­la) – …30 ya­tak­lı dev­let has­ta­ne­si, 21 ders­lik­li okul, 14 ders­lik­li okul -bü­tün il­çe­yi top­la­sa­nız o il­çe­ye sı­ğar- yap­tır­mı­şız, ama bu­nun he­sa­bı yok. Ya­tı­lı böl­ge okul­la­rı… Şim­di, bun­lar­dan şu­nu söy­le­mek is­ti­yo­rum: Bun­lar­la il­gi­li, ben, da­ha 2003 yı­lın­da Mec­li­se gel­di­ğim za­man bir öner­ge ver­dim. Öner­gey­le, bü­tün va­li­le­ri­miz­le te­ker te­ker ya­zış­tım o gün­den bu­gü­ne. Ya­zış­ma­la­rı­mı­zın so­nu­cun­da, va­li­le­ri­miz, sağ ol­sun­lar, ge­rek­li bil­gi­le­ri ver­di­ler, on­la­rın hep­si bu dos­ya­da.

Araş­tır­ma öner­ge­si, Mec­li­se ver­dim, gün­de­me gel­me­di­ği için üç yıl son­ra ne­ler ol­du di­ye de sor­dum, so­ruş­tur­dum. Ya­ni, bu atıl­lar ne ol­du, bir de­ğer­len­dir­me­ye ta­bi ol­du mu? Üç yıl son­ra­sın­da açı­lan ha­va­alan­la­rı var, açı­lan okul­lar var, açı­lan has­ta­ne­ler var ama, yi­ne de atıl­lar çok faz­la. Ya­pı­lan ba­raj­lar var, yi­ne de atıl­lar çok faz­la. Onun için ben bu Mec­lis araş­tır­ma­mın gün­de­me mut­la­ka gel­me­si ge­rek­ti­ği ve mut­la­ka Mec­lis araş­tır­ma­sı­nın geç­me­si ge­rek­ti­ği ka­na­ati­ni ta­şı­yo­rum.

Ay­rı­ca, bu­ra­da, özel­lik­le bu ko­nu­lar­la il­gi­li ada­le­tin kı­sa za­man­da ce­vap ver­me­si ge­rek­ti­ği ka­na­ati­ni ta­şı­yo­rum. Bir ör­nek ve­re­ce­ğim, on­dan son­ra Baş­ka­nı­mı­zın da sab­rıy­la söz­le­ri­mi ka­pa­ta­ca­ğım. Bir kö­ye git­tim, köy­de -ak­şam üze­riy­di- muh­ta­rın evin­de­yiz, bir yaş­lı tey­ze gel­di. De­di ki: “Ev­la­dım, sa­na bir şey söy­le­ye­ce­ğim.” “Bu­yur an­ne” de­dim. “Ana” de­dik ora­nın ta­bi­riy­le. Ora­da öy­le ko­nu­şu­yo­ruz. “Bu­yur ana” de­dim. De­di ki: “Ev­la­dım, bi­zim ço­cuk­la­rı -160 ta­ne- bu köy­den il­çe­ye ta­şı­yor­lar. Se­be­bi­ni bi­li­yo­rum. O köy­de bir okul ya­pıl­dı. Okul, ma­ale­sef, bit­me­si­ne rağ­men otu­ru­la­cak du­rum­da de­ğil­di, mah­ke­me üç yıl bi­zi bek­let­ti. Biz bun­dan do­la­yı da okul da ya­pa­mı­yo­ruz.” Ne­ti­ce­de ana­nın söy­le­di­ği bir laf be­ni çok et­ki­le­di. Şim­di ora­ya he­men okul yap­tı­rı­yo­ruz. Sağ ol­sun, bir ha­yır sa­hi­bi bul­dum yap­tır­dım. Ana de­di ki: “Be­nim to­run­la­rım ora­dan bu­ra­ya ge­lin­ce­ye ka­dar her gün al­tı­nı ıs­la­tı­yor. Bu­nu ka­bul ede­bi­li­yor mu­sun?” Ben ka­bul ede­mi­yo­rum. Açık söy­lü­yo­rum.

Ne­ti­ce­de çö­züm bul­duk ama, bu atıl ya­tı­rım­la­rı, bu okul­la­ra ver­sek, bun­lar­la il­gi­li ada­le­ti bir an ev­vel te­cel­li et­tir­sek, lü­zum­suz ye­re po­pü­lizm­den vaz­geç­sek, bü­tün mil­let­ve­kil­le­ri­miz vaz­geç­se, bü­tün bü­rok­rat­la­rı­mız vaz­geç­se, bü­rok­rat­la­rı­mız biz­le­ri uyar­sa, Alan­ya’da­ki ha­va­ala­nı­na uçak in­me­ye­cek­se, ön­ce­den, tek­nik adam­lar biz­le­re söy­le­se­ler; biz de bu mem­le­ke­tin pa­ra­sı­nı çar­çur ede­cek ka­dar ha­in de­ği­liz di­ye dü­şü­nü­yo­rum. Her­ke­sin su­çu var, ama he­pi­mi­zin bu iş­le il­gi­li du­yar­lı ol­ma­sı ge­rek­ti­ği ka­na­ati­ni ta­şı­yo­rum.

İl­le­ri­niz­de­ki, ben­ce, atıl ya­tı­rım­lar­la il­gi­li ye­ni alan­lar bul­ma­lı­yız. Bo­şalt­tı­ğı­mız okul­lar var ta­şı­ma­dan do­la­yı, mut­la­ka ora­da de­ğer­len­dirt­me­li­yiz. Sağ­lı­kev­le­riy­le il­gi­li cid­di ça­lış­ma var, bu söz­leş­me­li ebe­ler ora­la­rı da­ha iyi ayak­ta tu­ta­cak po­zis­yo­na gel­di di­yo­rum. Ya­ni, bu ko­nu­da çok dert­li­yim. Dert­le­rim dos­ya­la­rım­dan bel­li.

Be­ni sa­bır­la din­le­di­ği­niz için he­pi­ni­ze te­şek­kür edi­yo­rum, say­gı­la­rı­mı su­nu­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Bey­ri­bey.

Gün­de­me ge­çi­yo­ruz.

Baş­kan­lı­ğın Ge­nel Ku­ru­la su­nuş­la­rı var­dır.

Mec­lis araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin iki öner­ge var­dır, ay­rı ay­rı oku­tu­yo­rum:

B) GENSORU, GENEL GÖRÜŞME, MECLİS SORUŞTURMASI VE MECLİS ARAŞTIRMASI ÖNERGELERİ

1.- Amasya Milletvekili Mustafa Sayar ve 22 milletvekilinin, Mustafa Taylan Özgür cinayetinin aydınlatılması amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/404)

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

Fa­ili meç­hul ci­na­yet­ler ka­mu­oyu­nun ka­pan­maz ya­ra­sı­dır. Ay­dın­la­tı­la­ma­yan bu ci­na­yet­ler top­lum ba­rı­şı­na za­rar ver­mek­te, in­san­la­rın dev­le­te olan gü­ve­ni­ne za­fi­yet­ler ya­rat­mak­ta­dır.

23.09.1969 yı­lın­da İs­tan­bul Be­ya­zıt Mey­da­nın­da öl­dü­rü­len OD­TÜ öğ­ren­ci­si Mus­ta­fa Tay­lan ÖZ­GÜR'ün de hâlâ fa­il­le­ri bu­lu­na­ma­mış­tır. Ara­dan 37 yıl geç­me­si­ne rağ­men fa­il ya da fa­il­le­rin bu­lun­ma­sı hak­kın­da bir ar­pa bo­yu bi­le yol alın­ma­ma­sı dü­şün­dü­rü­cü­dür.

Ni­ce Mus­ta­fa Tay­lan ÖZ­GÜR'le­rin ci­na­yet­le­ri­nin so­rum­lu­la­rı­nın bu­lun­ma­ma­sı top­lum­da em­ni­yet güç­le­ri­nin ve em­ni­yet teş­ki­la­tı­nın bir za­fi­yet içe­ri­sin­de ol­du­ğu dü­şün­ce­si­nin yay­gın­laş­ma­sı­na ne­den ol­mak­ta­dır.

Ay­nı za­man­da bu du­rum, ül­ke­mi­zin ulus­la­ra­ra­sı plat­form­lar­da eleş­ti­ril­me­si­ne, de­mok­ra­si kül­tü­rü ye­te­rin­ce ge­liş­me­di­ği, de­mok­ra­tik ol­ma­yan re­jim­ler­le yö­ne­ti­len ül­ke­ler­le ay­nı dü­zey­de gö­rül­me­si­ne ne­den ol­mak­ta­dır.

Bu fa­ili meç­hul ci­na­yet­le­rin bir an ön­ce fa­il­le­ri­nin bu­lun­ma­sı hem in­san hak­la­rı­nın gü­ven­ce al­tı­na alın­ma­sı, hem de ül­ke­mi­zin çağ­daş bir gö­rü­nüm ka­zan­ma­sı için ge­rek­li­dir .

Bu­nun sağ­la­na­bil­me­si ve Mus­ta­fa Tay­lan ÖZ­GÜR'ün ci­na­ye­ti­nin ay­dın­la­tıl­ma­sı ama­cıy­la Ana­ya­sa­nın 98 ve TBMM İç­tü­zü­ğü­nün 104 ve 105 mad­de­le­ri­ne gö­re Mec­lis Araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­nı di­le­riz.

1) Mus­ta­fa Sa­yar                   (Amas­ya)

2) İs­ma­il De­ğer­li                   (An­ka­ra)

3) Ha­san Ay­dın                     (İs­tan­bul)

4) Meh­met To­man­bay          (An­ka­ra)

5) Er­soy Bu­lut                       (Mer­sin)

6) Er­tuğ­rul Yal­çın­ba­yır        (Bur­sa)

7) Meh­met Ve­dat Me­lik        (Şan­lı­ur­fa)

8) Mem­duh Ha­cı­oğ­lu            (İs­tan­bul)

9) Fik­ret Ün­lü                       (Ka­ra­man)

10) Zü­he­yir Am­ber               (Ha­tay)

11) Mu­har­rem Top­rak         (İz­mir)

12) Ya­kup Ke­pe­nek              (An­ka­ra)

13) Hü­se­yin Öz­can                (Mer­sin)

14) İnal Ba­tu                          (Ha­tay)

15) Hak­kı Aka­lın                   (İz­mir)

16) Gök­han Dur­gun              (Ha­tay)

17) Hak­kı Ül­kü                      (İz­mir)

18) Fe­rit Mev­lüt As­la­noğ­lu   (Ma­lat­ya)

19) Ha­san Gü­yül­dar             (Tun­ce­li)

20) Mu­har­rem Kı­lıç              (Ma­lat­ya)

21)  Mus­ta­fa Ga­zal­cı             (De­niz­li)

22) Nu­ret­tin Sö­zen               (Si­vas)

23) Meh­met Zi­ya Yer­gök      (Ada­na)

BAŞ­KAN – Bil­gi­le­ri­ni­ze su­nul­muş­tur.

Di­ğer öner­ge­yi oku­tu­yo­rum:

2.- Balıkesir Milletvekili Turhan Çömez ve 34 milletvekilinin, çocuklara yönelik cinsel sömürünün araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/405)

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

Ül­ke­mi­zi son dö­nem­de teh­dit et­me­ye baş­la­yan ço­cuk fu­hu­şu, ço­cuk por­nog­ra­fi­si, cin­sel amaç­lı ço­cuk ti­ca­re­ti, ço­cuk­lar­la cin­sel­lik amaç­lı tu­rizm ve zo­run­lu er­ken ev­li­lik gi­bi prob­lem­le­rin ele alı­na­ca­ğı bir araş­tır­ma ko­mis­yo­nu ku­rul­ma­sı­nı bil­gi­le­ri­ni­ze say­gı­la­rım­la arz ede­rim. 20.11.2006

 1- Tur­han Çö­mez                 (Ba­lı­ke­sir)

 2- Ca­vit To­run                      (Di­yar­ba­kır)

 3- Sab­ri Va­ran                      (Gü­müş­ha­ne)

 4- Şem­set­tin Mu­rat              (Elâzığ)

 5- Faz­lı Er­do­ğan                   (Zon­gul­dak)

 6- Adem Tat­lı                        (Gi­re­sun)

 7- Ali Ay­dın­lı­oğ­lu                 (Ba­lı­ke­sir)

 8- Os­man As­lan                    (Di­yar­ba­kır)

 9- İs­ma­il Soy­lu                      (Ha­tay)

10- Me­tin Ka­şı­koğ­lu              (Düz­ce)

11- İb­ra­him Çak­mak             (To­kat)

12- Ke­rim Öz­kul                    (Kon­ya)

13- Tev­fik Zi­ya­ed­din Ak­bu­lut      (Te­kir­dağ)

14- Fa­ruk An­bar­cı­oğ­lu         (Bur­sa)

15- Gül­dal Ak­şit                    (İs­tan­bul)

16- Os­man Ak­man                (An­tal­ya)

17-Mu­zaf­fer Gül­yurt            (Er­zu­rum)

18- Mü­ca­hit Da­loğ­lu             (Er­zu­rum)

19- Su­at Kı­lıç                         (Sam­sun)

20- Mu­zaf­fer Kül­cü               (Ço­rum)

21- İs­ma­il Öz­gün                   (Ba­lı­ke­sir)

22- Tev­hit Ka­ra­ka­ya             (Er­zin­can)

23- İb­ra­him Köş­de­re            (Ça­nak­ka­le)

24- Meh­met Be­şir Ha­mi­di    (Mar­din)

25- Ali Ayağ                           (Edi­rne)

26- Meh­met Sa­lih Er­do­ğan  (De­niz­li)

27- Şük­rü Ünal                      (Os­ma­ni­ye)

28- Va­hit Er­dem                   (Kı­rık­ka­le)

29- Meh­met Çi­çek                 (Yoz­gat)

30- Zül­fü De­mir­bağ              (Elâ­zığ)

31- Ra­ma­zan Can                  (Kı­rık­ka­le)

32- Erol As­lan Ce­be­ci           (Sa­kar­ya)

33- Sü­ley­man Gün­düz          (Sa­kar­ya)

34- İl­yas Ça­kır                       (Ri­ze)

35- Cen­giz Kap­ta­noğ­lu         (İs­tan­bul)

Ge­rek­çe:

Ço­cuk­la­ra yö­ne­lik ti­ca­ri cin­sel sö­mü­rü, son yıl­lar­da Tür­ki­ye'nin önem­li bir so­ru­nu ha­li­ne gel­miş­tir. Ço­cuk fu­hu­şu, ço­cuk por­nog­ra­fi­si, cin­sel amaç­lı ço­cuk ti­ca­re­ti, ço­cuk­lar­la cin­sel­lik amaç­lı tu­rizm ve zo­run­lu er­ken ev­li­lik bu so­ru­nun alt baş­lık­la­rı­dır.

Bu so­ru­na ne ya­zık ki bu­gü­ne ka­dar bi­lim­sel ve­ri­le­re ve is­ta­tis­tik­le­re da­ya­na­rak yak­la­şı­la­ma­dı­ğı için ger­çek bo­yu­tu hak­kın­da bil­gi sa­hi­bi olu­na­ma­mış­tır. An­cak or­ta­ya çı­kan mün­fe­rit va­ka­la­rın ar­dı araş­tı­rıl­dı­ğın­da, iliş­ki ağı ve yön­tem­le­ri ir­de­len­di­ğin­de, Tür­ki­ye'nin cid­di bir teh­dit ile kar­şı kar­şı­ya ol­du­ğu­nu gör­mek müm­kün­dür.

Ço­cuk­la­ra yö­ne­lik cin­sel sö­mü­rü, bu­gün ge­le­ce­ği teh­dit eden en bü­yük risk­ler­den bi­ri­dir. Dün­ya­nın pek çok ye­rin­de gi­de­rek yay­gın ha­le gel­mek­te­dir. En faz­la 12-18 yaş gru­bu kız­la­ra yö­ne­lik ol­mak­ta­dır. Er­kek ço­cuk­la­rı­nın du­ru­mu­na da­ir sağ­lık­lı bil­gi­ye ulaş­mak ise zor­dur.

Son 20 yıl­da İn­ter­ne­tin yay­gın­laş­ma­sıy­la bir­lik­te ço­cuk­la­rın cin­sel is­tis­ma­rın­da baş dön­dü­rü­cü bir ar­tış ol­muş­tur. Mün­fe­rit sap­kın­lık ola­rak or­ta­ya çı­kan bu du­rum, si­ber alem­de sü­rat­le ya­yı­la­rak ço­cuk por­nog­ra­fi­si şek­lin­de dün­ya­nın her ta­ra­fı­na bu­laş­mış­tır.

So­ru­nu fark eden ge­liş­miş ül­ke­ler, he­men ya­sal dü­zen­le­me­ler yap­mış ve et­kin ön­lem­ler al­mış­lar­dır. An­cak olu­şan pa­zar iç­ten içe bü­yü­müş ve ürün te­mi­ni için ge­ri kal­mış ül­ke­ler kul­la­nıl­ma­ya baş­lan­mış­tır. Ön­ce La­tin Ame­ri­ka'da baş­la­yan ürün ara­yı­şı, son­ra Uzak Do­ğu'ya kay­dı ve Af­ga­nis­tan ve Irak gi­bi ül­ke­ler­den son­ra, ül­ke­mi­ze de ne ya­zık ki ulaş­mış­tır.

Dün­ya ge­ne­lin­de ço­cuk por­nog­ra­fi­si­nin 20 mil­yar do­lar­lık bir sek­tör ha­li­ne gel­di­ği ra­por edil­mek­te­dir. Ger­çek­te ise, bu ra­ka­mın 80 mil­yar do­la­rı bul­du­ğu tah­min edil­mek­te­dir. 100 bi­ni aş­kın ço­cuk por­nog­ra­fi­si si­te­si için ürün te­mi­ni ça­ba­la­rı­nın önü­müz­de­ki dö­nem­de da­ha da ar­ta­ca­ğı­nı var­say­mak ke­ha­net ol­maz. Bu da ne ya­zık ki ha­len 2 mil­yon olan mağ­dur ço­cuk sa­yı­sı­nın ar­ta­bi­le­ce­ği an­la­mı­nı ta­şı­mak­ta­dır.

Tür­ki­ye'de ola­yın va­ha­me­ti he­nüz ra­kam­lar­la ka­nıt­lan­ma­mış­tır. An­cak, son de­re­ce bü­yük bir teh­li­ke ol­du­ğun­dan söz et­mek müm­kün­dür.

Ço­cuk­la­rın cin­sel is­tis­ma­rı­nın Tür­ki­ye'de­ki yel­pa­ze­si ol­duk­ça ge­niş­tir. is­tis­ma­rın bo­yut­la­rı ek­le­nen di­ğer suç­lar­la bir­lik­te ol­duk­ça kar­ma­şık ha­le gel­mek­te­dir. İs­tis­ma­rın şek­li or­ta­ya çı­kan bul­gu­lar ışı­ğın­da şöy­le­dir:

Kü­çük yaş­ta­ki ço­cuk­la­rın por­nog­ra­fik gö­rün­tü­le­ri­nin çe­ki­le­rek yurt dı­şı­na pa­zar­lan­ma­sı: Mağ­dur ço­cuk­lar ge­nel­lik­le su­ça ka­rış­mış so­run­lu ai­le ço­cuk­la­rı. Su­çu iş­le­yen­se, sos­yo-kül­tü­rel dü­ze­yi dü­şük, sık­lık­la mad­de ba­ğım­lı­sı, dü­şük pa­ra­lar kar­şı­lı­ğın­da bu­nu ya­pan hem suç­lu hem de mağ­dur ki­şi­ler. Gö­rün­tü­le­ri kay­da alıp ak­ta­ran­lar ise ya­rı pro­fes­yo­nel bil­gi­sa­yar kul­la­nı­cı­la­rı. De­ne­ti­mi ol­ma­yan in­ter­net ka­fe­ler­den ya da yer de­ğiş­ti­ren ser­vis sağ­la­yı­cı­lar­dan ak­ta­rı­mı ger­çek­leş­ti­ri­yor­lar. Sü­re­cin ger­çek mi­mar­la­rı ise, yurt dı­şı bağ­lan­tı­lı be­yaz ya­ka­lı pro­fes­yo­nel çe­te men­sup­la­rı.

Di­ğer mağ­dur­lar ise, 18 yaş al­tı genç kız­lar: Ku­ru­lan tu­zak­la, cin­sel içe­rik­li gö­rün­tü­le­ri kay­da alı­nı­yor ve bu­nun­la şan­ta­ja ta­bi tu­tu­lu­yor. Ye­ni çe­kim­le­re bo­yun eğ­mek, fu­huş sek­tö­rün­de ça­lış­mak, ka­me­ra tu­za­ğı kur­mak ya da kur­ye­lik yap­mak şek­lin­de da­ya­tı­lan şan­ta­ja bo­yun eğil­me­di­ği tak­dir­de, gö­rün­tü­ler ço­ğal­tı­la­rak sa­tı­lı­yor. Bü­yük kent­ler­de ka­la­ba­lık yer­ler­de el al­tın­dan sa­tı­lan CD’le­rin ya­nın­da, İn­ter­net yo­luy­la da ser­vis ya­pı­lı­yor.

İs­tis­ma­rın bel­ki de en göz önün­de ola­nı ço­cuk fu­hu­şu: So­kak­ta ya­şa­yan kız ço­cuk­la­rı, ai­le­le­rin­den kap­kaç için ki­ra­la­nan ço­cuk­lar ve ne ya­zık ki ko­ru­ma al­tı­na alın­mış ba­zı ço­cuk­lar bu sek­tör için kul­la­nı­lı­yor.

Gi­de­rek da­ha da va­him ha­le ge­len ve ge­le­ce­ği­mi­zi teh­dit eden ço­cuk is­tis­ma­rı­nın Tür­ki­ye'de­ki bo­yut­la­rı­nın, me­ka­niz­ma­sı­nın, risk­le­ri­nin ve çö­züm öne­ri­le­ri­nin TBMM ta­ra­fın­dan ele alın­ma­sı ve tar­tı­şıl­ma­sı ge­rek­li ha­le gel­miş­tir.

BAŞ­KAN – Bil­gi­le­ri­ni­ze su­nul­muş­tur.

Öner­ge­ler, gün­dem­de ye­ri­ni ala­cak ve Mec­lis araş­tır­ma­sı açı­lıp açıl­ma­ma­sı ko­nu­sun­da­ki ön­gö­rüş­me­ler, sı­ra­sı gel­di­ğin­de ya­pı­la­cak­tır.

Baş­ba­kan­lı­ğın Ana­ya­sa’nın 82’nci mad­de­si­ne gö­re ve­ril­miş bir tez­ke­re­si var­dır; oku­tup, oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım.

Oku­tu­yo­rum:

C) TEZKERELER VE ÖNERGELER

1.- Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç’un İngiltere’ye yaptığı resmî ziyarete katılacak milletvekillerine ilişkin Başbakanlık tezkeresi (3/1163)

12/12/2006

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

Kül­tür ve Tu­rizm Ba­ka­nı Atil­la Koç’un, “World Tra­vel Mar­ket” Tu­rizm Fu­arı­na ka­tıl­mak ve gö­rüş­me­ler­de bu­lun­mak üze­re bir he­yet­le bir­lik­te 5-7 Ka­sım 2006 ta­rih­le­ri ara­sın­da İn­gil­te­re’ye yap­tı­ğı resmî zi­ya­re­te, ek­li lis­te­de ad­la­rı ya­zı­lı mil­let­ve­kil­le­ri­nin de iş­ti­rak et­me­si uy­gun gö­rül­müş ve bu ko­nu­da­ki Ba­kan­lar Ku­ru­lu Ka­ra­rı­nın su­re­ti ili­şik­te gön­de­ril­miş­tir.

Ana­ya­sa­nın 82’nci mad­de­si­ne gö­re ge­re­ği­ni arz ede­rim.

                                                                                              Re­cep Tay­yip Er­do­ğan

                                                                                                         Baş­ba­kan

LİS­TE

                  Ta­lip Ka­ban                                   Er­zin­can Mil­let­ve­ki­li

                  Ali İbiş                                            İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li

                  Meh­met Par­lak­yi­ğit                       Kah­ra­man­ma­raş Mil­let­ve­ki­li

                  Re­cep Yıl­dı­rım                               Sa­kar­ya Mil­let­ve­ki­li

                  Asım Ay­kan                                    Trab­zon Mil­let­ve­ki­li

                  Ha­san Gü­yül­dar                             Tun­ce­li Mil­let­ve­ki­li

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) – Ka­rar ye­ter sa­yı­sı­nın ara­nıl­ma­sı­nı is­ti­yo­rum.

BAŞ­KAN – Ara­ya­ca­ğım Sa­yın Koç.

Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­rar ye­ter sa­yı­sı yok­tur.

Bir­le­şi­me on da­ki­ka ara ve­ri­yo­rum.

Ka­pan­ma Sa­ati: 14.34

 

 

İKİN­Cİ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 14.50

BAŞ­KAN: Baş­kan Ve­ki­li Sa­dık YA­KUT

KÂTİP ÜYE­LER: Bay­ram ÖZ­ÇE­LİK (Bur­dur), Ah­met KÜ­ÇÜK (Ça­nak­ka­le)

BAŞ­KAN – Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 31’in­ci Bir­le­şi­mi’nin İkin­ci Otu­ru­mu’nu açı­yo­rum.

III. - BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI (Devam)

C) TEZKERELER VE ÖNERGELER (Devam)

1.- Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç’un İngiltere’ye yaptığı resmî ziyarete katılacak milletvekillerine ilişkin Başbakanlık tezkeresi (3/1163) (Devam)

Baş­ba­kan­lık tez­ke­re­si­nin oy­la­ma­sın­da ka­rar ye­ter sa­yı­sı bu­lu­na­ma­mış­tı. Şim­di, Baş­ba­kan­lık tez­ke­re­si­ni tek­rar oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım ve ka­rar ye­ter sa­yı­sı ara­ya­ca­ğım.

Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, ka­rar ye­ter sa­yı­sı var, tez­ke­re ka­bul edil­miş­tir.

Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu­nun İç Tü­zük’ün 19’un­cu mad­de­si­ne gö­re ve­ril­miş bir öne­ri­si var­dır, oku­tup oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım.

Oku­tu­yo­rum:

IV. - ÖNERİLER

A) SİYASİ PARTİ GRUBU ÖNERİLERİ

1.- (10/394) esas numaralı Meclis araştırması önergesinin ön görüşmesinin görüşme gününe ilişkin CHP Grubu önerisi

13.12.2006

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

Da­nış­ma Ku­ru­lu; 13.12.2006 Çar­şam­ba gü­nü (Bu­gün) top­la­na­ma­dı­ğın­dan, Gru­bu­mu­zun aşa­ğı­da­ki öne­ri­si­nin, İç­tü­zü­ğün 19 un­cu mad­de­si ge­re­ğin­ce Ge­nel Ku­ru­lun ona­yı­na su­nul­ma­sı­nı say­gı­la­rım­la arz ede­rim.

                                                                                                  Prof. Dr. Ha­luk Koç

                                                                                                           Sam­sun

                                                                                                  Grup Baş­kan­ve­ki­li

Öne­ri:

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Gün­de­mi­nin Ge­nel Gö­rüş­me ve Mec­lis Araş­tır­ma­sı Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ön­gö­rüş­me­ler Kıs­mı­nın, 335 in­ci sı­ra­sın­da yer alan (10/394) Esas Nu­ma­ra­lı Mec­lis Araş­tır­ma Öner­ge­si­nin gö­rüş­me­si­nin, Ge­nel Ku­rul’un; 13.12.2006 Çar­şam­ba gün­lü bir­le­şi­min­de ya­pıl­ma­sı öne­ril­miş­tir.

BAŞ­KAN – Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Grup öne­ri­si le­hin­de söz is­te­yen Bih­lun Ta­may­lı­gil, İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li.

Bu­yu­run Sa­yın Ta­may­lı­gil. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BİH­LUN TA­MAY­LI­GİL (İs­tan­bul) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Grup öne­ri­si­nin le­hi­ne söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri…

Baş­ka­nım, yi­ne yo­ğun bir uğul­tu var. Ri­ca et­sem, bu uğul­tuy­la il­gi­li uya­rı­da bu­lu­na­bi­lir mi­si­niz.

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Ge­nel Ku­rul­da bü­yük bir uğul­tu var, Sa­yın Ha­ti­bin ko­nuş­ma­sı an­la­şı­la­ma­mak­ta­dır. Lüt­fen…

Bu­yu­run Sa­yın Ta­may­lı­gil

BİH­LUN TA­MAY­LI­GİL (De­vam­la) – Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Baş­kan.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ne za­man bu ko­nuy­la il­gi­li gö­rüş­me­ye baş­la­sak, biz, Sa­yın Baş­kan­dan, “lüt­fen uğul­tu­yu ke­sin” uya­rı­sı­nı yap­ma­sı­nı ta­lep edi­yo­ruz. Bu, son bir iki ay içe­ri­sin­de yap­tı­ğı­mız ikin­ci ko­nuş­ma, bu ko­nu üze­rin­de­ki pay­la­şı­mı or­ta­ya koy­mak is­te­di­ği­miz ikin­ci ko­nuş­ma ve ne za­man bu ko­nuş­ma baş­la­sa, Mec­lis­te bü­yük bir uğul­tu olu­yor. Siz, bu ko­nu­yu, Mec­lis­te­ki uğul­tuy­la be­ra­ber, hal­kın ye­te­rin­ce duy­ma­sı­na en­gel ol­ma­ya ça­lı­şa­bi­lir­si­niz; ama, biz, bu so­run çö­zü­le­ne ka­dar her or­tam­da bu so­ru­nu bü­yük bir ses çı­ka­ra­rak di­le ge­ti­re­ce­ğiz, ta ki, çö­zü­mü­nü or­ta­ya ko­ya­na ka­dar.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ba­kı­nız, bu ko­nuy­la il­gi­li ola­rak, bun­dan se­ne­ler ön­ce Mec­li­se -ki, Mec­li­si­miz şu an­da ça­lış­ma­la­rı­nı ni­hai nok­ta­ya doğ­ru ta­şı­yor- ve­ril­miş bir araş­tır­ma öner­ge­siy­le baş­la­yan yol­cu­luk, ne ya­zık ki, hâlâ, hâli­ha­zır­da dört se­ne­nin bit­miş ol­ma­sı­na rağ­men, bir so­nu­ca va­ra­ma­mış­tır. Bu va­ra­ma­mış olan ko­nu üze­rin­de son iki ay­lık sü­reç­te ba­sı­na bir göz at­tı­ğı­nız­da, özel­lik­le bir şir­ket üze­rin­de ina­nıl­maz de­re­ce­de id­di­alar ken­di­ni gös­ter­miş­tir. Bu id­di­ala­rı ya­pan­lar da sa­de­ce mağ­dur olan ki­şi­ler de­ğil­dir. Al­man­ya ve İs­viç­re’de yer alan hu­ku­ki ma­kam­lar Tür­ki­ye’de­ki ma­kam­la­ra il­gi­li bil­gi­le­ri ve bel­ge­le­ri yol­la­dık­la­rı­nı di­le ge­tir­miş­ler, ama, ne­den­se, bi­zim ta­ra­fı­mız­dan bun­la­rın dik­ka­te alın­ma­yan bir ter­cih­le ba­kıl­dı­ğı or­ta­ya çık­mış­tır.

Şim­di, ba­kı­nız, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, 14 dos­ya içe­ren bir id­di­ay­la, Al­man­ya’da­ki sav­cı­lık Tür­ki­ye’ye bil­gi­ler yol­lu­yor. Şu 14 ta­ne, sav­cı­lı­ğın gön­der­miş ol­du­ğu dos­ya­nın akı­be­ti ne­dir, şu ana ka­dar hiç­bir şey bil­mi­yo­ruz. Bir ta­raf­tan “sav­cı­lı­ğa git­ti” de­ni­yor, bir ta­raf­tan sav­cı­lık­tan son­ra­ki sü­reç­te iş­le­ye­cek mü­ey­yi­de­ler ne­dir di­ye or­ta­ya ko­nul­ma­sı bek­le­ni­yor; ama, sa­de­ce bek­li­yo­ruz, sa­de­ce ne ola­ca­ğı­nı biz­ler­den çok mağ­dur­lar bek­li­yor, ne gi­bi adım­lar atı­la­ca­ğı­nı; ama, ya­pı­lan hiç­bir şey yok.

Ba­kın, bir araş­tır­ma ko­mis­yo­nu ku­rul­du. Bu ko­mis­yon içe­ri­ğin­de bu ko­nu­da ya­şa­nan so­run­lar ol­du­ğu­nu di­le ge­tir­di ve ya­sal dü­zen­le­me­le­rin al­tı­nı çiz­di. Ya­sal dü­zen­le­me­le­rin al­tı­nın çi­zil­di­ği ta­rih Ara­lık 2005. Bu­gün Ara­lık -ar­tık-2006’da­yız. Bı­ra­kın ko­mis­yo­nun ça­lış­ma sü­re­ci­ni, bir yıl geç­ti, hiç­bir şey ya­pıl­ma­dı. Ya­ni, şikâyet­ler gel­di, hiç­bir şey ya­pıl­ma­dı; Mec­lis tes­pit­ler yap­tı, bir şey­ler ya­pıl­ma­dı; ama, ya­pı­lan ne, bi­li­yor mu­su­nuz? Bu gö­rev sü­re­si için­de, Mec­li­sin gö­rev sü­re­si için­de, çok de­ğer­li ba­kan­la­rı­mız bu ki­şi­le­rin açı­lış tö­ren­le­rin­de yer al­dı­lar. Ne yap­tı­lar?

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, yi­ne Ko­mis­yon ra­por­la­rın­dan or­ta­ya kon­du­ğu üze­re, bu şir­ket­le­rin Ser­ma­ye Pi­ya­sa­sı Ka­nu­nu’yla il­gi­li ola­rak ya­şa­mış ol­duk­la­rı, tes­pit edil­miş prob­lem­ler var ve bu prob­lem­ler­den do­la­yı mah­ke­me­ye, sav­cı­lık­la­ra baş­vu­rul­muş ve bu sü­reç iş­ler­ken, na­sıl olu­yor­sa, Hükûme­ti­mi­zin ba­kan­la­rı bu şir­ke­tin açı­lış tö­ren­le­rin­de yer ala­rak açı­lış­la­rı ger­çek­leş­ti­ri­yor­lar ve iç­le­rin­de, ne en­te­re­san ki, De­ğer­li Ada­let Ba­ka­nı­mız da var. Ya­ni, dü­şü­nün, bir prob­lem var, dos­ya mah­ke­me­ye git­miş, ama, De­ğer­li Ba­ka­nı­mız da o şir­ke­tin açı­lı­şın­da.

Şim­di, bı­ra­kın her şe­yi, si­ya­si etik açı­sın­dan ba­ka­lım. Si­ya­si etik açı­sın­dan ne de­re­ce doğ­ru bir ha­re­ket ya­pıl­mış­tır? Ben, be­ra­ber­ce çe­kil­miş, ga­ze­te­le­re man­şet ol­muş res­min üs­tün­den ko­nuş­mu­yo­rum. Ben, üze­rin­de hu­ku­ki bir ta­kip olan şir­ke­tin açı­lı­şın­da yer alan ve o re­sim­le­rin oluş­ma­sı­nı sağ­la­yan ba­kan­la­rı­mız­la il­gi­li bir so­ru so­ru­yo­rum. Ben, ar­tık, tes­pit ya­pıp an­lat­mak­tan, “hu­ku­ken han­gi nok­ta­lar­da ha­ta­lar ya­pıl­mış­tır”ı açık­la­mak­tan yo­rul­dum. Ko­mis­yo­nu­muz bu­nu açık­la­dı, he­pi­ni­ze ile­til­di, ama, ya­pıl­ma­sı ge­re­ken­ler ko­nu­sun­da, ne ya­zık ki, hâlâ, hâli­ha­zır­da bek­li­yo­ruz. Çok cid­di id­di­alar ol­du. Bu id­di­alar­da, pa­ra ak­ta­rım­la­rıy­la il­gi­li, şir­ket yö­ne­tim­le­riy­le il­gi­li, şir­ket yö­ne­tim­le­ri­nin içe­ri­sin­de or­ta­ya çı­kan prob­lem­ler­le il­gi­li id­di­alar ol­du.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu­gün ufak bir es­na­fın prob­lem olan bir baş­lı­ğı söz ko­nu­su ol­sa, he­men Ma­li­ye, he­men il­gi­li tef­tiş ku­rul­la­rı ve He­sap Uz­man­la­rı Ku­ru­lu şir­ket­le­re gi­der, araş­tı­rır ve ona gö­re bir ra­por ha­zır­lar. Şim­di, ben bu­ra­dan so­ru­yo­rum: Bu ka­dar cid­di id­di­alar ay­lar­ca, haf­ta­lar­ca ba­sın­da yer al­mış ol­ma­sı­na rağ­men, Ma­li­ye Ba­kan­lı­ğı­mı­zın de­ğer­li tef­tiş bi­rim­le­ri bu şir­ket­ler­le il­gi­li ne yap­tı­lar? Han­gi ko­nu­la­rı araş­tır­dı­lar? Han­gi ko­nu­lar­da tes­pit yap­tı­lar? Han­gi ko­nu­lar­la il­gi­li ola­rak bir ra­por yaz­dı­lar? Ben bu­nu öğ­ren­mek is­ti­yo­rum.

Di­ğer ta­raf­tan, ba­kı­yor­su­nuz, bu şir­ket­ler­le il­gi­li za­man aşı­mı sü­re­ci­ni or­ta­ya çı­kar­ta­cak bir sü­reç iş­li­yor. Ge­cik­me­ler or­ta­ya ko­nu­yor. “Efen­dim, biz ne ya­pa­bi­li­riz. Hu­ku­ken bir şey ya­pa­maz­dık.” di­ye­mez­si­niz. Ne­den di­ye­mez­si­niz; çün­kü, hu­ku­ken yap­ma­nız ge­re­ken­ler, si­ze, üç yıl ön­ce Ba­kan­lar Ku­ru­lu­na su­nul­mak üze­re De­ğer­li Ba­ka­na su­nul­muş. De­ğer­li Ba­kan “bu­nun­la il­gi­li biz bir şey ya­pa­maz­dık.” di­ye­mez.

Şu son bir haf­ta­dır Ser­ma­ye Pi­ya­sa­sı Ku­ru­lu Baş­kan Ve­ki­li­nin açık­la­ma­la­rı­nı oku­yo­rum; ba­sın yo­luy­la ken­di­le­ri di­yor­lar ki: “As­lın­da, biz bu­nu tes­pit ede­bi­li­riz, de­ne­ti­mi­ni ya­pa­rız, bu so­ru­na, ar­tık, biz el koy­duk.” Şim­di, so­ru­yo­rum: Bu Ser­ma­ye Pi­ya­sa­sı Ku­ru­lu Baş­kan Ve­ki­li kaç se­ne­dir bu ku­rul­da gö­rev ya­pı­yor? Ya­ni, ma­dem ya­pa­cak­tı­nız, bun­ca se­ne­dir gö­rev ya­par­ken o Ku­rul­da ni­ye otu­ru­yor­du­nuz? Ne yap­tı­nız da sey­ret­ti­niz?

Di­ğer ta­raf­tan, “Bi­zim bel­li yet­ki­le­ri­miz var, ye­ni bir ka­nu­na ge­rek yok.” di­yor. Pe­ki, bu yet­ki­le­ri­niz var idi ise, bu­gü­ne ka­dar ni­ye kul­lan­dırt­ma­dı­nız? Bun­lar kul­lan­dı­rı­la­cak­tı, şim­di kul­la­na­cak­sı­nız ve tes­pit­ler ya­pıp he­sap­lar çı­kar­ta­cak­sı­nız. Pe­ki, o za­man, Sa­yın Ba­ka­nın bu Mec­lis kür­sü­sün­den, Sa­yın Ab­dül­la­tif Şe­ner’in be­ya­nat­la­rı ne de­re­ce doğ­ru­luk içe­ri­yor?

Ba­kı­nız, faz­la uzat­ma­ya­ca­ğım, sü­rem çok az. Keş­ke sü­re­mi bi­raz da­ha… Baş­ka­nım herhâlde bi­raz ve­re­cek, ilk baş­ta­ki tı­ka­nık­lık­tan do­la­yı. Hiç bir şey oku­mu­yo­rum. Sa­yın Ba­ka­nın Mec­lis kür­sü­sün­de, bu­ra­da, Ko­mis­yon Ra­po­ru üze­rin­de yap­mış ol­du­ğu de­ğer­len­dir­me­yi di­le ge­ti­ri­yo­rum. Sa­yın Ba­kan di­yor­lar ki: “Ger­çek hak sa­hip­le­ri ve bu­ra­da­ki top­la­nan pa­ra­la­rı tes­pit et­mek için mah­ke­me­le­re baş­vu­rul­du, bel­li ça­lış­ma­lar ya­pıl­dı; ama, ye­ter­li ol­ma­dı.” Ve şöy­le ta­mam­lı­yor: “Mah­ke­me­le­rin de bu ko­nu­da her­han­gi bir tes­pit hük­mü­ne ula­şa­ma­ma­sı, şir­ket­le­rin ger­çek or­tak­lık ya­pı­sı­nın mev­cut dü­zen­le­me­ler­le be­lir­le­ne­me­ye­ce­ği so­nu­cu­nu do­ğur­muş­tur.” Ba­kın, al­tı­nı çi­zi­yo­rum, “Mev­cut dü­zen­le­me­ler­le be­lir­le­ne­me­ye­ce­ği so­nu­cu­nu do­ğur­muş­tur.” di­yor; ki, baş­tan SPK’nın tes­pit­le­ri­ni de an­lat­mış.

Ma­dem tes­pit edi­le­cek­ti ve ma­dem bir so­nuç çı­ka­cak­tı, ni­ye Sa­yın Ba­kan böy­le bir be­yan­da bu­lun­du? Bu­nun tek se­be­bi var ar­ka­daş­lar: Biz, di­yo­ruz ya “Üç yıl­dır sey­re­di­yor­su­nuz, üç yıl­dır bir şey yap­mı­yor­su­nuz, bu ka­nun tas­la­ğı hâlâ bek­li­yor. Ni­ye bek­li­yor?” de­di­ği­miz­de, o bek­le­me­nin şim­di su­çu­nu, baş­ka şe­kil­de, baş­ka de­ğer­len­dir­me­le­rin üs­tün­de or­ta­ya ko­yu­yor­su­nuz.

Bı­ra­kın bu işi oya­la­ma­yı, bı­ra­kın, bin­ler­ce in­sa­nın siz­den ce­vap bek­le­yen ça­lış­ma­sı var­ken, to­pu sü­rek­li ta­ca at­ma­yı, üs­tü­nü­ze dü­şen ya­sal yü­küm­lü­lük ney­se onu ye­ri­ne ge­ti­rin.

Bu­ra­dan, Sa­yın Şa­hin’in, ben, “Siz sü­rek­li bir şey­ler söy­le­yip eleş­ti­ri­yor­su­nuz ama, hiç­bir şey yap­mı­yor­su­nuz.” de­di­ği nok­ta­ya da ce­vap ver­mek is­ti­yo­rum. Ken­di­le­ri herhâlde, bi­zim dört se­ne­dir na­sıl bü­yük bir uğ­raş için­de bir ko­mis­yon ça­lış­ma­sı­nı or­ta­ya koy­du­ğu­mu­zu, bu ko­mis­yon­da, ya­sal ça­lış­ma­la­rın te­me­li­ni oluş­tu­ra­cak öner­ge­le­ri or­ta­ya koy­du­ğu­mu­zu ve hat­ta, ken­di­le­ri­nin ya­pa­ma­dı­ğı ya­sal ça­lış­ma­ya al­ter­na­tif ya­sa­yı ha­zır­la­dı­ğı­mı­zı da bil­mi­yor­lar. Ama, öğ­re­ne­cek­ler ve öğ­ren­dik­ten son­ra da bu­gü­ne ka­dar ya­pıl­ma­yan­la bun­dan son­ra ya­pa­ca­ğız di­ye or­ta­ya ko­nan­la­rın al­tın­da­ki ka­nu­ni ne tür yet­ki­le­rin tam ola­rak var ol­du­ğu­nu bi­le­rek ha­re­ket ede­cek­ler.

Ba­kın ar­ka­daş­lar, Mec­lis­te er­te­len­di, ka­nu­ni dü­zen­le­me yap­mak­ta er­te­len­di, suç­lu, ora­ya pa­ra ya­tı­ran­lar ol­du, bu şe­kil­de de­ğer­len­dir­me­ler or­ta­ya çık­tı. Ama, hiç, “Aca­ba, bu şir­ket­le il­gi­li biz­den kim­ler var?” di­ye sor­gu­la­ma ih­ti­ya­cı or­ta­ya çık­ma­dı.

İş­te ba­kı­yor­su­nuz, hak­kın­da suç du­yu­ru­su olan bir ar­ka­daş, siz de şu an­da be­le­di­ye baş­ka­nı ola­rak gö­rev ya­pı­yor, si­zin par­ti­niz­de. Bu şir­ket­le il­gi­li hak­kın­da de­ğer­len­dir­me­ler olan mil­let­ve­kil­le­ri­miz… Ki, bu şir­ke­tin ku­ru­cu­su olan -Al­lah rah­met ey­le­sin- bir ar­ka­da­şı­mız, hâlâ, bak­tı­ğı­nız­da ka­yıt­lar­da bu­lu­nu­yor. Ya­ni, bu şir­ket­le­ri suç­lar­ken, bir şe­kil­de bun­lar­la il­gi­li sü­re­ci er­te­ler­ken, bu so­ru­la­rın so­rul­ma­sın­dan, lüt­fen, ra­hat­sız­lık duy­ma­yın.

Sa­yın Ba­ka­nı­mız bi­raz ön­ce… Evet, bu­ra­da­lar. Sa­yın Ba­ka­nı­mız da ga­yet iyi bi­li­yor bu şir­ke­ti ve bu şir­ket­te ya­pı­lan ça­lış­ma­la­rı. Sa­yın Ba­ka­nı­mız, o za­man, ser­ma­ye pi­ya­sa­sı…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN – Sa­yın Ta­may­lı­gil, lüt­fen to­par­lar mı­sı­nız, bir da­ki­ka­lık sü­re ve­re­ce­ğim.

Bu­yu­run.

BİH­LUN TA­MAY­LI­GİL (De­vam­la) – Lüt­fen…

Sa­yın Ba­ka­nı­mız da herhâlde, o sü­reç­le il­gi­li Tür­ki­ye’de­ki ser­ma­ye pi­ya­sa­sı mev­zu­atı­nın ne ol­du­ğu­na da­ir, bu­ra­da ne­ler ya­pıl­ma­sı ge­rek­ti­ği­ne da­ir bil­gi­le­ri çok net ola­rak bi­li­yor­lar­dı. Ama, ne­den­se ve ne­den­se, bin­ler­ce in­san, şu an­da, bu nok­ta­da­ki çö­zü­mü bek­ler­ken so­run sü­rek­li er­te­le­ni­yor, sü­rek­li er­te­le­ni­yor.

Tes­pit ola­yı­na bak­tı­ğı­nız­da: De­ğer­li ar­ka­daş­lar, Ta­kas­bank’ta bu şir­ket­ler­le il­gi­li za­ten tes­pit için bir he­sap açıl­mış­tı ve kon­trol bil­gi­le­ri ve­ril­miş­ti.

Bun­lar cid­di ola­rak çö­züm ge­ti­re­cek baş­lık­lar de­ğil. Ya­sal ça­lış­may­la il­gi­li, bir an ön­ce, düğ­me­ye bas­mak la­zım. Bu düğ­me­ye bas­mak­ta eli­ni­zi kim tu­tu­yor­sa, ne tu­tu­yor­sa bil­mi­yo­rum? Ama, çok cid­di id­di­alar var.

Ba­kın, iki se­ne ön­ce bu ül­ke­de bir “be­yaz ener­ji” ola­yı söz ko­nu­su ol­du. De­kont­la­ra ba­kın, o on dört ta­ne dos­ya­nın için­de­ki de­kont­la­ra ba­kın, ora­da­ki isim­ler­le bir­le­şen ba­zı isim­ler gö­re­cek­si­niz. Bı­ra­kın ka­mu­oyu bun­lar­dan bil­gi­len­sin. Sa­de­ce ve sa­de­ce “yol­suz­luk­tan, hor­tum­cu­dan he­sap so­ra­ca­ğım” he­de­fi­ni or­ta­ya ko­yar­ken “bi­ri­le­ri ay­rı di­ğer­le­ri ay­rı” di­ye ba­kıl­ma­sın, se­nin hor­tum­cun-be­nim hor­tum­cum ol­ma­sın.

He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Ta­may­lı­gil.

Grup öne­ri­si le­hin­de söz is­te­yen Al­gan Ha­ca­loğ­lu, İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li.

Bu­yu­run Sa­yın Ha­ca­loğ­lu. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

AL­GAN HA­CA­LOĞ­LU (İs­tan­bul) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım; ben­den ev­vel söz alan de­ğer­li ar­ka­da­şım, siz­le­re, ne di­ye, bun­dan ev­vel bu­ra­da ka­bul et­miş ol­du­ğu­muz ve ko­mis­yo­nun bir yıl ev­vel ra­po­ru­nu ha­zır­la­ya­rak yü­ce Mec­lis­çe ka­bul edil­miş olan gi­ri­şi­min­den son­ra bu­gün tek­rar­dan bu ko­nu için­de Yim­paş çer­çe­ve­sin­de ye­ni bir araş­tır­ma öner­ge­si­ni ni­ye ver­di­ği­mi­zi, ni­ye bu­nun önem­li ol­du­ğu­nu ay­rın­tı­la­rıy­la çok ve­ciz bir şe­kil­de ifa­de et­ti. Şim­di bu­nun gün­de­me alı­nıp alın­ma­ma­sı üze­rin­de ko­nuş­mak­ta­yız.

Sü­re­ci bi­li­yo­ruz, bir­kaç şe­yi ben de ha­tır­lat­mak is­ti­yo­rum. 78 hol­ding, yüz­ler­ce şir­ket ve izin­siz pa­ra top­la­ma. Bun­la­ra “İs­la­mi hol­ding” de­ni­li­yor. Ne­den öy­le de­ni­li­yor? Çün­kü “fa­iz ha­ram­dır” di­yor­lar, de­di­ler “yüz­de 20-25 kâr pa­yı üze­rin­den si­ze ne­ma ve­re­ce­ğiz” de­di­ler ve yüz bin­ler­ce in­sa­nı­mı­zı al­dat­tı­lar, pa­ra­la­rı­nı top­la­dı­lar. Mik­tar, bir he­sa­ba gö­re 5 mil­yar eu­ro, bir he­sa­ba gö­re 10 mil­yar eu­ro­ya ka­dar tır­ma­nı­yor. Ki­min pa­ra­sı? Dı­şa­rı­da yıl­lar­dır öm­rü­nü tü­ke­ten ça­lı­şan­la­rı­mı­zın ve içe­ri­de yüz akıy­la ka­zan­dık­la­rı pa­ra­la­rı de­ğer­len­dir­mek is­te­yen yurt­taş­la­rı­mı­zın pa­ra­sı.

Millî gö­rüş ca­mi­le­ri, Sü­ley­man­cı­la­rın ca­mi­le­ri, Di­ya­net Vak­fı der­nek­le­ri ve bu kut­sal or­tam­lar için­de bu suç iş­len­di. Ta­ri­kat ön­der­le­ri, ta­ri­ka­ta sı­ğın­mış si­ya­set­çi­le­rin tel­kin­le­ri al­tın­da sür­dü­rü­len bu sü­reç, ne ya­zık ki, bu Mec­li­sin der­hal üze­ri­ne gi­dip, so­nuç­lan­dır­ma­sı ge­re­ken bir ka­ra dos­ya.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, yüz bin­ler­ce in­sa­nı­mı­zın ha­ya­tı­nın ka­rar­tıl­ma­sı­na yol açan bu sü­re­ci cid­di­ye al­ma­mız ge­re­ki­yor. Her bi­ri­niz dı­şa­rı­ya gi­di­yor­su­nuz, Av­ru­pa’ya gi­di­yor­su­nuz, Kon­ya’ya, Ka­ra­man’a gi­di­yor­su­nuz ve her gün, ai­le­le­ri­nin bü­tün rız­kı­nı, bü­tün bi­ri­ki­mi­ni kap­tı­ran in­san­la­rın şikâyet­le­ri­ni din­li­yor­su­nuz.

Bu ko­nu­da ko­mis­yon ra­po­ru tür­lü öne­ri­ler ge­tir­di. Bun­dan son­ra­ki sü­re­ci yön­len­di­re­cek bir ya­sal dü­zen­le­me ön­gör­dü. Suç­la­rın za­man aşı­mı­na uğ­ra­ma­ma­sı için bir ya­sal dü­zen­le­me ön­gör­dü. Bu ku­ru­luş­la­rın yö­ne­tim ku­ru­lu baş­kan­la­rı­nın, ya­kın ar­ka­daş­la­rıy­la, bu şir­ket­le­ri, bu hol­ding­le­ri, ken­di ke­yif­le­ri­ne gö­re, bil­dik­le­ri gi­bi yö­net­tik­le­ri­ni tes­pit ede­rek, bun­la­rın bu suç­lar­da bi­rin­ci de­re­ce­de so­rum­lu ol­duk­la­rı­nı ve ni­te­lik­li do­lan­dı­rı­cı­lık ola­rak ta­nım­la­na­bi­le­cek bu suç ne­de­niy­le, hep­si­nin, ama, hep­si­nin, o Kon­ya’da on beş kat­lı bi­na­sın­da Kom­bas­san’ı yö­net­mek­te olan ki­şi­den Yim­paş’a ka­dar, bü­tün şir­ket­le­rin yö­ne­ti­ci­le­ri­ne der­hal el çek­ti­ril­me­si ve kay­yum atan­ma­sı­nı ön­gör­dü.

Bun­la­rın tü­mü­ne el çek­ti­rir­ken, şir­ket­le­rin önü­nün tı­kan­ma­sı de­ğil, on­la­rın da­ha sağ­lık­lı bir şe­kil­de ya­pı­lan­dı­rı­la­rak, ama, bu şir­ket­le­re pa­ra­la­rı­nı ver­miş olan, kap­tır­mış olan ki­şi­le­rin ser­ma­ye bor­sa­sı için­de hak­la­rı­na ka­vuş­ma­la­rı­nı ve şim­di ay­rın­tı­sı­na ine­me­ye­ce­ğim ek dü­zen­le­me­ler ile bu şir­ket­le­rin ger­çek­ten çok or­tak­lı şir­ket­ler ola­rak, ya­sal mev­zu­at için­de fa­ali­ye­te de­vam ede­bil­me­le­ri­ni ön­gör­dü. Tem­sil­ci­ler, üçün­cü ki­şi­ler hak­kın­da, o ni­te­lik­li do­lan­dı­rı­cı­lık su­çu­na iş­ti­rak et­miş olan­lar için ek ya­sal dü­zen­le­me is­ten­di. Bi­li­yo­ruz, Al­man­ya’da, dı­şa­rı­da, ya­kın za­man­da, bun­lar­dan bir­ka­çı hak­kın­da be­lir­li ka­rar­lar çık­mış du­rum­da.

Ke­za, bu sü­re­ci ya­yın­la­rıy­la, gör­sel ve ga­ze­te­le­riy­le, bi­le­rek bil­me­ye­rek, doğ­ru­dan do­lay­lı ola­rak kat­kı sağ­la­mış olan med­ya men­sup­la­rı üze­ri­ne gi­dil­me­si ve ger­çek­le­rin or­ta­ya çı­kar­tıl­ma­sı, bu su­ça han­gi öl­çü­ler­de iş­ti­rak et­tik­le­ri­nin sap­tan­ma­sı ön­gö­rül­dü. Ta­bi­atıy­la, tes­pit ko­mis­yon­la­rı ku­ru­la­rak, sağ­lık­lı bir kon­so­li­das­yo­nun, hak­la­rın, ta­lep­le­rin or­ta­ya kon­ma­sı­nı sağ­la­ya­cak çer­çe­ve­de tüm ala­cak­lı­la­rın, tüm de­ğer­le­rin ka­yıt al­tı­na alın­ma­sı ön­gö­rül­dü.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bun­la­rın hep­si söy­len­di. Fa­ali­yet­le­ri­ne son ver­miş olan şir­ket­le­rin der­hal el ko­nu­la­rak, ger­çek or­tak­la­rı­nın ala­cak­la­rı­nın hak, hu­kuk çer­çe­ve­si için­de, ola­bil­di­ğin­ce ge­ri öden­me­si ön­gö­rül­dü.

An­cak ne ol­du? Bi­raz ev­vel de­ğer­li ar­ka­da­şım Ta­may­lı­gil ifa­de et­ti. Hükûme­tin kı­lı kı­pır­da­ma­dı. Bir yıl­dır o, raf­ta bek­li­yor, bir ses çık­ma­dı. Oy­sa, Av­ru­pa Bir­li­ği­nin ya­yın­la­dı­ğı iler­le­me ra­po­run­da da, açı­nız ba­kı­nız, ba­zı ko­nu­lar hak­kın­da fev­ka­la­de, faz­la­sıy­la has­sas olu­yor­su­nuz, ama etik, do­ku­nul­maz­lık­la­rın kal­dı­rıl­ma­sı, yol­suz­luk­la­rın üze­ri­ne gi­dil­me­si gi­bi ko­nu­lar iler­le­me ra­po­run­da yer alın­ca ne­den­se gör­mez olu­yor­su­nuz. Ora­da da, bü­tün bo­yut­la­rıy­la, özel­lik­le dinî pro­pa­gan­day­la or­tak top­la­ya­rak ya­sa dı­şı hal­ka arz ya­pan bu şir­ket­le­rin fa­ali­yet­le­ri­ni araş­tı­ran ko­mis­yon ra­po­ru­nun so­nuç­la­rı, bul­gu­la­rı üze­ri­ne gi­dil­me­si ön­gö­rül­dü. Hükûme­tin kı­lı kı­pır­da­ma­dı de­dik, adım at­ma­dı de­dik, ne­de­ni­ni bir sü­re an­la­ma­dık, ama bu ara­da ba­zı ger­çek­ler or­ta­ya çık­tı, ba­zı ka­nıt­lar, ba­zı söz­ler or­ta­ya çık­tı, bi­len­ler bil­me­yen­le­re an­lat­tı ve “Ci­hat çağ­rı­sı ya­pa­rak pa­ra top­lan­dı.” di­yen AKP’li mil­let­ve­kil­le­ri­nin be­ya­nat­la­rı med­ya­ya çık­tı.

AH­MET YE­Nİ (Sam­sun) – Ne­re­de öy­le bir şey çık­tı?

AL­GAN HA­CA­LOĞ­LU (De­vam­la) – Ada­let Ba­ka­nı Sa­yın Çi­çek, ger­çek­ten son de­re­ce piş­kin bir eda ile, bu ko­nu­da mev­cut yüz on se­kiz suç du­yu­ru­su­nun, bir bir, na­sıl za­man aşı­mı­na, Şart­lı Sa­lı­ver­me Ya­sa­sı kap­sa­mın­da er­te­len­miş ol­duk­la­rı­nı; iki dos­ya­dan hak­kın­da da­va açıl­mış ol­du­ğu­nu ve bun­lar hak­kın­da da he­nüz ka­rar­lar ke­sin­leş­me­miş ol­du­ğu­nu ifa­de ede­rek, bu sü­reç­te yar­gı­nın bir gö­re­vi ol­ma­dı­ğı­nı, âde­ta, ima et­ti.

Ben, Sa­yın Dur­sun Uyar’ın, Dur­sun Uyar­la­rın esa­sın­da “Dur­sun Uyar” adı­na ver­di­ği­miz öner­ge, o çok sa­yı­da hol­din­gi yö­ne­ten, ay­nı üs­lup için­de yö­ne­ten Uyar­la­rın bi­ri­ne iliş­kin. Çün­kü, onun adı­na, eli­mi­ze, Al­man­ya’dan, yurt dı­şın­dan, o bi­zim yar­gı­mı­zın ne­den­se du­yar­lı­lık gös­ter­me­di­ği ko­nu­da ge­rek­li du­yar­lı­lı­ğı, yar­gı du­yar­lı­lı­ğı­nı, hu­kuk du­yar­lı­lı­ğı­nı or­ta­ya ko­ya­rak aç­mış ol­du­ğu da­va­nın, ül­ke­miz­de ye­te­rin­ce ta­ki­be uğ­ra­ma­ma­sın­dan kay­nak­la­nan ne­den­ler­le, biz, ko­nu­yu bir kez da­ha bu­ra­ya bir Mec­lis araş­tır­ma­sı öner­ge­si ola­rak ge­tir­dik.

Al­man­ya Darm­stad Sav­cı­lı­ğı 18 Şu­bat 2004’ten be­ri Dur­sun Uyar’ı arı­yor, In­ter­pol de arı­yor. Bi­raz ev­vel söy­len­di, Sa­yın Ab­dul­lah Gül, Sa­yın Ab­dül­la­tif Şe­ner, Sa­yın Meh­met Ay­dın, Sa­yın Ab­dül­ka­dir Ak­su, ken­di­siy­le, bu bül­ten­le ara­nan ki­şiy­le, bir rah­met­li mil­let­ve­ki­li­mi­zin ce­na­ze tö­re­nin­de, ce­na­ze na­ma­zın­da saf tu­ta­bi­li­yor­lar. Bel­ki bil­mi­yor­lar di­ye­cek­si­niz, bil­mek zo­run­da­lar. Çün­kü, bir yıl­dır, o ra­por ön­le­rin­de du­ru­yor ve ra­po­run al­tın­da da “Bu, ge­re­ği için der­hal sav­cı­lık­la­ra ve Ada­let Ba­kan­lı­ğı­na gön­de­ril­me­li­dir.” di­ye bir not var­dır ve bu not da si­zin ka­ra­rı­nız­dır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu olay, bu çir­kin olay, İs­lam inan­cı­na kar­şı bir hi­le­işe­ri­ye uy­gu­la­ma­sı­dır. Di­ni­mi­ze yö­ne­lik ya­pıl­mış en bü­yük kö­tü­lük­tür.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN – Sa­yın Ha­ca­loğ­lu, lüt­fen to­par­lar mı­sı­nız, bu­yu­run.

AL­GAN HA­CA­LOĞ­LU (De­vam­la) – Bu sü­re­ce, bu ola­ya uzak­tan ve­ya ya­kın­dan kat­kı sağ­la­mış ki­şi­le­rin din­den iman­dan bah­set­me­ye hiç­bir hak­la­rı yok­tur. Bun­la­rın tü­mü, ön­ce ba­ğım­sız yar­gı önün­de, son­ra da Yü­ce Tan­rı ka­tın­da he­sap ve­re­cek­ler­dir. Bun­dan ka­ça­bil­me­le­ri müm­kün de­ğil­dir, is­ter iş ada­mı ol­sun­lar, is­ter si­ya­set­çi ol­sun­lar, is­ter­se med­ya men­su­bu ol­sun­lar.

Bu ne­den­ler­le, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu ola­rak, sun­muş ol­du­ğu­muz ye­ni araş­tır­ma öner­ge­si­nin, geç­miş ra­por­da­ki öne­ri­le­ri de dik­ka­te ala­rak bu sü­re­ce son ver­me­si ve yüz bin­ler­ce mağ­du­ru­mu­zun hak­kı­nı ge­ri ver­me­si, ül­ke­de hak­ka ve hu­ku­ka say­gı gös­te­ril­me­si için he­pi­ni­zi gö­re­ve da­ve­te di­yo­rum.

He­pi­ni­ze bu duy­gu­lar­la say­gı­la­rı­mı su­nu­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Ha­ca­loğ­lu.

Öne­ri­nin aley­hin­de söz is­te­yen Kü­tah­ya Mil­let­ve­ki­li Ab­dul­lah Er­dem Can­ti­mur.

Bu­yu­run Sa­yın Can­ti­mur.

GÜ­ROL ER­GİN (Muğ­la) – Sa­vu­nu­la­cak ta­ra­fı yok kar­de­şim, ko­nuş­ma. Bu­nu da sa­vu­nu­yor­sa­nız bra­vo.

AB­DUL­LAH ER­DEM CAN­Tİ­MUR (Kü­tah­ya) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­nin Yim­paş Hol­ding­le il­gi­li ola­rak Ana­ya­sa­nın 98’in­ci, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si İç­tü­zü­ğü’nün 104 ve 105’in­ci mad­de­le­ri uya­rın­ca Mec­lis araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin öner­ge­si­nin aley­hin­de şah­sım adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. He­pi­ni­zi say­gı­la­rım­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, he­pi­ni­zin bil­di­ği gi­bi, izin­siz hal­ka arz yo­luy­la ta­sar­ruf sa­hip­le­ri­nin mağ­du­ri­ye­ti­ne yol açıl­ma­sı­nın ne­den ve so­nuç­la­rıy­la bu sü­reç­te SPK’nın so­rum­lu­lu­ğu­nun araş­tı­rı­la­rak alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­le­rin be­lir­len­me­si ama­cıy­la, yi­ne Ana­ya­sa’mı­zın 98’in­ci, İç­tü­zük’ün 104 ve 105’in­ci mad­de­le­ri uya­rın­ca Mec­lis araş­tır­ma ko­mis­yo­nu ku­rul­du.

Bu Ko­mis­yon, 10 Ma­yıs 2005 ila 8 Ara­lık 2005 ta­rih­le­ri ara­sın­da ça­lış­ma­la­rı­nı sür­dür­dü. Bu Ko­mis­yon içe­ri­sin­de AK Par­ti­li 8 mil­let­ve­ki­li ile Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­li 4 mil­let­ve­ki­li ça­lış­ma yap­tı. 78 hol­ding ve şir­ket yö­ne­ti­ci­si­ne, Ko­mis­yo­na bil­gi ver­me­le­ri için çağ­rı ya­pıl­dı ve 44 şir­ket bu çağ­rı­mı­za ce­vap ver­di.

Ça­lış­ma­lar es­na­sın­da bir­çok hol­din­gin yö­ne­tim ku­ru­lu baş­ka­nı din­len­di. Bun­lar­dan bir ta­ne­si de Yim­paş Hol­din­gin Yö­ne­tim Ku­ru­lu Baş­ka­nı Dur­sun Uyar idi.

Ko­mis­yon ola­rak, yurt için­de ve yurt dı­şın­da mağ­dur va­tan­daş­la­rı­mız­la top­lan­tı­lar dü­zen­le­dik. Bu mağ­dur va­tan­daş­la­rı­mı­zı ko­mis­yon ola­rak din­le­dik. Ko­mis­yon ça­lış­ma­sı son­ra­sın­da, 271 say­fa­lık 1061 sı­ra sa­yı­lı Mec­lis Araş­tır­ma­sı Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na su­nul­du.

CA­NAN ARIT­MAN (İz­mir) – Bu­nu he­pi­miz bi­li­yo­ruz.

AB­DUL­LAH ER­DEM CAN­Tİ­MUR (De­vam­la) – Ko­mis­yon Ra­po­ru da 11 Ni­san 2006 ta­ri­hin­de Mec­lis­te gö­rü­şül­dü.

Ko­mis­yon­da gö­rev ya­pan, ge­rek AK Par­ti­li mil­let­ve­kil­le­ri­mi­zin ge­rek CHP’li mil­let­ve­kil­le­ri­mi­zin, bu ça­lış­ma­lar es­na­sın­da çok gay­ret­li ça­lış­ma­la­rı­nın ol­du­ğu­nu bu­ra­da ifa­de et­mek is­ti­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ko­mis­yo­nu­muz, sa­de­ce Yim­paş Hol­din­ge ait araş­tır­ma­yı de­ğil, yet­miş se­kiz hol­ding üze­rin­de araş­tır­ma yap­tı. Ra­po­run dört say­fa­lık “So­nuç ve Öne­ri­ler” bö­lü­mü var­dır. Bu bö­lüm­de ko­mis­yo­nu­mu­zun ça­lış­ma­la­rı so­nu­cun­da­ki öne­ri­ler yer al­mış­tır. Bun­lar­dan en önem­li­si mev­zu­at öne­ri­le­ri­dir. Bu­ra­da, ça­lış­ma­mı­za ko­nu hol­ding­ler­le il­gi­li sü­re­ci yö­ne­te­cek ve yön­len­di­re­cek bir ka­nu­na ih­ti­yaç ol­du­ğu tes­pi­ti ko­mis­yo­nu­muz ta­ra­fın­dan ya­pıl­mış­tır. Bu­na iliş­kin ola­rak, top­la­nan pa­ra­nın ve or­tak­lık ya­pı­sı­nın be­lir­len­me­si, or­tak­la­rın Ge­nel Ku­ru­la ka­tı­lım­la­rı­nın ko­lay­laş­tı­rıl­ma­sı, hu­ku­ki sü­re­cin da­ha et­kin ha­le ge­ti­ril­me­si, şir­ket­le­rin ken­di his­se­le­ri­ni alıp sa­ta­bil­me­le­ri gi­bi hu­sus­la­ra yer ve­ril­miş­tir. Yi­ne, di­ğer bir ko­nu ise KO­Bİ bor­sa­sı ku­rul­ma­sı hu­su­su­dur, bu da Ko­mis­yon Ra­po­ru’muz­da önem­li bir mad­de ola­rak ye­ri­ni al­mış­tır.

Gö­rü­lü­yor ki, Mec­lis Araş­tır­ma­sı Ko­mis­yo­nu, sa­de­ce Yim­paş Hol­ding­le ala­ka­lı de­ğil, bu va­tan­daş­la­rı­mı­zın izin­siz hal­ka arz yo­luy­la mağ­du­ri­yet­le­ri­ne iliş­kin bü­tün hol­ding­ler üze­rin­de ge­rek­li ça­lış­ma­yı yap­mış­tır. Eli­miz­de her tür­lü bil­gi ve bel­ge mev­cut­tur. Ya­rın, yi­ne, her­han­gi bir par­ti ta­ra­fın­dan baş­ka bir hol­din­gin hak­kın­da araş­tır­ma ko­mis­yo­nu ku­rul­ma­sı­na iliş­kin bir öner­ge gel­miş ol­sa, her hol­ding için bu­ra­da araş­tır­ma ko­mis­yo­nu kur­ma­ya kalk­sak, bu Par­la­men­to­da­ki 550 mil­let­ve­ki­li yet­me­ye­cek­tir. Kal­dı ki, Par­la­men­to­nun, bu ya­sa­ma dö­ne­min­de çok da­ha önem­li fa­ali­yet­le­ri ola­cak­tır.

Yi­ne, va­tan­daş­la­rı­mı­zın ih­ti­ya­cı olan bir­çok ya­sal dü­zen­le­me­yi yap­ma­mız ge­re­ke­cek­tir.

HA­LİL TİR­YA­Kİ (Kı­rık­ka­le) – Va­tan­daş ağ­lı­yor yaa… Ya­zık­lar ol­sun!..

AB­DUL­LAH ER­DEM CAN­Tİ­MUR (De­vam­la) – Zi­ra, ku­rul­muş olan Araş­tır­ma Ko­mis­yo­nu her tür­lü bil­gi­yi, bel­ge­yi ra­po­ru­na der­cet­miş­tir.

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (Ma­lat­ya) – So­nuç, so­nuç?

AB­DUL­LAH ER­DEM CAN­Tİ­MUR (De­vam­la) – Eli­miz­de bel­ki ara­ba­la­rın ba­gaj­la­rı­nı dol­du­ra­cak şe­kil­de bel­ge­ler de mev­cut­tur. Do­la­yı­sıy­la, böy­le bir araş­tır­ma ko­mis­yo­nu ku­rul­ma­sı­nın ge­rek­li ol­ma­dı­ğı­nı dü­şü­nü­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, şim­di, bu­ra­dan, ya­ni, öner­ge­nin içe­ri­ği­ni oku­du­ğu­muz za­man da, esa­sen bu öner­ge­nin ve­ril­me­si­nin se­be­bi­nin bu mağ­dur va­tan­daş­la­rı­mı­zın so­run­la­rı­nı gi­der­mek ama­cı­na dö­nük ol­ma­dı­ğı gö­rül­mek­te­dir. Zi­ra, öner­ge içe­ri­sin­de, iş­te, fa­lan­ca ta­rih­li fa­lan­ca ga­ze­te­de­ki re­sim, fa­lan­ca ga­ze­te­de­ki ha­ber…

Yi­ne, CHP Gru­bu­na ait bir mil­let­ve­ki­li­mi­zin iş­te “ce­na­ze na­ma­zın­da ay­nı saf­ta yer al­ma” gi­bi ga­ze­te ha­ber­le­ri­ne da­ya­nan id­di­alar söz ko­nu­su­dur.

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) – Sa­yın Can­ti­mur, onun ge­rek­çe­si­ni biz yaz­dık Grup Baş­kan Ve­ki­li ola­rak.

AB­DUL­LAH ER­DEM CAN­Tİ­MUR (De­vam­la) – Do­la­yı­sıy­la, bu gi­bi ge­rek­çe­ler­le böy­le bir ko­mis­yo­nu­nun ku­rul­ma­sı­nın ye­rin­de ol­ma­dı­ğı­nı dü­şü­nü­yo­rum.

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) – On­lar ge­rek­çe­de ya­zı­yor, hiç sap­tır­ma.

BAŞ­KAN – Sa­yın Koç, lüt­fen…

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) – Ben se­nin ye­rin­de ol­sam böy­le bir ko­nuş­ma­yı ka­bul et­mez­dim.

BAŞ­KAN – Sa­yın Koç…

HA­LİL TİR­YA­Kİ (Kı­rık­ka­le) – Baş­kan if­ti­ra atı­yor…

BAŞ­KAN – Sa­yın Tir­ya­ki, lüt­fen…

AB­DUL­LAH ER­DEM CAN­Tİ­MUR (De­vam­la) – Bu­ra­da ifa­de ede­ce­ğim ko­nu, ana mu­ha­le­fet par­ti­si­nin…

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) – Hiç ko­nuş­mam otu­ru­rum ye­ri­me. Ya­zık, ya­zık! “Bir mil­let­ve­ki­li ola­rak böy­le bir so­rum­lu­luk al­mam” de­rim, otu­ru­rum ye­ri­me.

AB­DUL­LAH ER­DEM CAN­Tİ­MUR (De­vam­la) – Ana mu­ha­le­fet par­ti­si­nin mağ­dur va­tan­daş­lar üze­rin­den si­ya­set yap­ma­ma­sı­dır.

HA­LİL TİR­YA­Kİ (Kı­rık­ka­le) – Mağ­dur­lar gel­me­di mi Gru­bu­nu­za?

BAŞ­KAN – Sa­yın Tir­ya­ki, lüt­fen…

HA­LİL TİR­YA­Kİ (Kı­rık­ka­le) – Ya­lan ko­nu­şu­yor.

BAŞ­KAN – Lüt­fen, Sa­yın Tir­ya­ki, o sö­zü söy­le­me­ye hak­kı­nız yok.

AB­DUL­LAH ER­DEM CAN­Tİ­MUR (De­vam­la) – Ben, bu duy­gu ve dü­şün­ce­ler­le bu öner­ge­yi ka­bul et­me­ye­ce­ği­mi­zi ifa­de edi­yor, yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gı­la­rım­la se­lam­lı­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Can­ti­mur.

YIL­MAZ KA­YA (İz­mir) – Ken­din inan­ma­dın ken­din…

BAŞ­KAN – Öne­ri­nin aley­hin­de söz is­te­yen Ke­rim Öz­kul, Kon­ya Mil­let­ve­ki­li.

Bu­yu­run Sa­yın Öz­kul. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

MEH­MET SE­MER­Cİ (Ay­dın) – Soy­gun­cu­la­rı sa­vun­ma­ya utan­mı­yor mu­su­nuz ya­ni?

OS­MAN ÖZ­CAN (An­tal­ya) – Ya­lan sa­vu­nu­lur mu ya!

MEH­MET SE­MER­Cİ (Ay­dın) – Aleyh­te söz alı­yor­su­nuz, bu soy­gun­cu­la­ra…

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­ki­li, lüt­fen sab­re­din.

KE­RİM ÖZ­KUL (Kon­ya) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri…

MEH­MET SE­MER­Cİ (Ay­dın) – Ben çık­mam ora­ya! Bı­ra­kı­rım mil­let­ve­kil­li­ği­ni ge­ne çık­mam ora­ya! Bı­ra­kı­rım o mil­let­ve­kil­li­ği­ni, ge­ne çık­mak ora­ya!

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – …Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Grup öne­ri­si üze­rin­de aleyh­te gö­rüş­le­ri­mi arz et­mek üze­re söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum.

MEH­MET SE­MER­Cİ (Ay­dın) –Ya­zık, ya­zık!

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (Ma­lat­ya) – Aley­hin­de al­dı­nız, aley­hin­de!

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – Bu ve­si­ley­le, he­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

MEH­MET SE­MER­Cİ (Ay­dın) – Ya­ni, Yim­paş dos­ya­sı­nı sa­vu­na­cak­sı­nız; ya­zık be, ya­zık!

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – Ön­ce­lik­le, Grup öne­ri­si­nin içe­ri­ği­ne gir­me­den, alış­kan­lık ha­li­ne ge­ti­ril­miş, her gün kar­şı­laş­tı­ğı­mız grup öne­ri­le­riy­le il­gi­li bir­kaç cüm­le söy­le­mek is­ti­yo­rum.

MEH­MET SE­MER­Cİ (Ay­dın) – Hır­sı­zı sa­vun­mak ne­re­de gö­rül­müş ya!

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si, Türk hal­kı­nın ih­ti­yaç­la­rı­nı kar­şı­la­mak üze­re ça­lış­ma­lar ya­pan, ih­ti­yaç­la­rı­nı ya­sal dü­zen­le­me­le­re bağ­la­mak üze­re ça­lış­ma­lar ya­pan bir Mec­lis­tir, ama, ne ya­zık ki, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si İç Tü­zük’ten al­dı­ğı yet­ki­yi kö­tü ni­yet­li ola­rak kul­la­na­rak, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin…

HA­LİL TİR­YA­Kİ (Kı­rık­ka­le) – Kö­tü ni­yet­li sen­sin!

YIL­MAZ KA­YA (İz­mir) – Bu, kö­tü ni­yet mi? Bu, kö­tü ni­yet mi?

HA­LİL TİR­YA­Kİ (Kı­rık­ka­le) – Kö­tü ni­yet­li sen­sin!

BAŞ­KAN – Sa­yın Tir­ya­ki, lüt­fen.

HA­LİL TİR­YA­Kİ (Kı­rık­ka­le) – Doğ­ru ko­nuş!

YIL­MAZ KA­YA (İz­mir) – Bu, kö­tü ni­yet mi?

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – Ba­ğır­ma be!

BAŞ­KAN – Sa­yın Öz­kul, lüt­fen…

HA­LİL TİR­YA­Kİ (Kı­rık­ka­le) – Kö­tü ni­yet­li sen­sin!

BAŞ­KAN – Sa­yın Tir­ya­ki…

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin ça­lış­ma­la­rı­nı en­gel­le­mek­te­dir.

YIL­MAZ KA­YA (İz­mir) – Bu ih­ti­yaç de­ğil mi? Mil­le­ti soy­du­lar.

HA­LİL TİR­YA­Kİ (Kı­rık­ka­le) – Soy­gun­cu­la­ra ar­ka çı­kı­yor­su­nuz be!

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – Her grup öne­ri­si­nin ko­nuş­ma­cı­la­rı­nın ko­nuş­ma­la­rı­nı tu­ta­nak­lar­dan in­ce­ler­se­niz, ye­ni, ila­ve bir şey söy­len­me­di­ği­ni biz­zat ken­di­niz de gö­re­cek­si­niz.

YIL­MAZ KA­YA (İz­mir) – Sen söy­le, sen!

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – Or­ta­da her­han­gi bir, ye­ni bir id­dia, ye­ni bir bul­gu, ko­nuş­ma­nın, gö­rü­şü­len ko­nu­nun içe­ri­ği­ne kat­kı sağ­la­ma­ya dö­nük en ufak bir şey bu­la­maz­sı­nız.

YIL­MAZ KA­YA (İz­mir) – Sen ne an­la­tı­yor­sun? Ma­sal an­la­tı­yor­sun, ma­sal!

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – Sa­de­ce, po­le­mik yap­ma­ya, ay­nı şey­le­ri tek­rar tek­rar be­lirt­me­ye dö­nük ça­lış­ma­lar­dır. Bu ne­den­le, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­ne, Tür­ki­ye’nin ger­çek gün­de­mi­ne ge­ri dön­me­si­ni…

Tür­ki­ye’nin ih­ti­ya­cı olan, emek­li­le­rin ölüm ay­lı­ğı bağ­lan­ma­sı­na iliş­kin ya­sa­yı, 5 mad­de­lik bir ya­sa­yı Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Mec­li­si tam üç gün­de bi­tir­di.

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) – Mec­li­sin adı­nı doğ­ru söy­le ön­ce!

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si, tam üç gün­de bi­tir­di ma­ale­sef.

ŞEV­KET ARZ (Trab­zon) – Sa­ye­niz­de…

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – 5 mad­de­lik bir şe­yi tam üç gün­de bi­tir­di.

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (Ma­lat­ya) – Mad­de­ye gel, mad­de­ye!

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – O ne­den­le, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si yet­ki­li­le­ri­ne, Mec­li­si­mi­zin ça­lış­ma­la­rı­nı en­gel­le­me nok­ta­sın­da da­ha du­yar­lı ol­ma­la­rı­nı tav­si­ye edi­yo­rum.

FE­RA­MUS ŞA­HİN (To­kat) – Sen, bu ko­nu hak­kın­da ne söy­lü­yor­sun? Bu ko­nu hak­kın­da dü­şün­ce­le­ri­ni söy­le…

HA­LİL TİR­YA­Kİ (Kı­rık­ka­le) – Ya, sen…

BAŞ­KAN – Sa­yın Şa­hin… Sa­yın Tir­ya­ki, lüt­fen… Lüt­fen Sa­yın Şa­hin… Sab­re­din lüt­fen…

OS­MAN ÖZ­CAN (An­tal­ya) – Or­tak olan bi­le ko­nuş­maz böy­le!

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – Efen­dim, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­nin ver­miş ol­du­ğu öner­ge­nin içe­ri­ği­ne ge­le­cek olur­sak, da­ha ön­ce, Mec­li­si­miz­de üze­rin­de tar­tış­ma­lar ya­pı­la­rak ku­ru­lan bir ko­mis­yo­nu­muz var­dı. Bu ko­mis­yo­nu­muz, çok or­tak­lı hol­ding­le­re iliş­kin bir ça­lış­ma yü­rüt­tü, se­kiz ayı aş­kın bir ça­lış­ma yü­rüt­tük ve bir so­nuç bil­di­ri­siy­le de bu ça­lış­ma­la­rı ne­ti­ce­len­dir­dik. Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­li ar­ka­daş­la­rı­mız, bu be­lir­ti­len so­nuç bil­dir­ge­le­ri­ne iliş­kin ni­çin bir ça­lış­ma ya­pıl­ma­dı­ğı­na iliş­kin de­fa­lar­ca bu­ra­da söz­ler sarf et­ti­ler. Her­han­gi bir ko­nu­da bir ya­sal dü­zen­le­me yap­ma yet­ki­si, sa­de­ce ik­ti­dar par­ti­le­ri­ne men­sup bir yet­ki de­ğil­dir.

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) – Ka­nun tek­li­fi ko­mis­yon­da, ha­be­rin yok se­nin!

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – Ay­nı za­man­da, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si…

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) – Ha­be­rin yok…

OS­MAN ÖZ­CAN (An­tal­ya) – Bu­nu ne­re­den bi­le­cek o!

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – …doğ­ru­dan gün­de­me alın­ma­sı tek­li­fiy­le ge­lir, gö­rü­şür­sü­nüz sa­yın şey…

Efen­dim…

YIL­MAZ KA­YA (İz­mir) – Hikâye an­la­tı­yor­sun, hikâye!

BAŞ­KAN – Sa­yın Öz­kul, lüt­fen Ge­nel Ku­ru­la hi­tap edin.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, lüt­fen…

YIL­MAZ KA­YA (İz­mir) – Öğ­ren­me­den ko­nu­şu­yor ama Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN – Lüt­fen…

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – Efen­dim, ko­mis­yon ça­lış­ma­la­rın­da da gör­dük ki, bu çok or­tak­lı hol­ding ya­pı­lan­ma­sı…

ŞEV­KET ARZ (Trab­zon) – Der­si­ne iyi ça­lış­ma­mış­sın! Ge­çer­li not ala­ma­dın!

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – …1980’li yıl­la­rın or­ta­sın­dan iti­ba­ren baş­la­mış ve 2001 yı­lı­na ka­dar yo­ğun bir şe­kil­de sür­müş­tür. 1982 yı­lın­da Yim­paş Hol­ding ku­rul­muş, 1984 yı­lın­da da SPK kay­dı­na alın­mış. 1988 yı­lın­da Kom­bas­san, 1989 yı­lın­da da İt­ti­fak Hol­ding ku­ru­la­rak, çok or­tak­lı ya­pı­lan­ma­ya doğ­ru bir sü­reç baş­la­tıl­mış.

OS­MAN ÖZ­CAN (An­tal­ya) – Çok soy­gun­cu or­tak, çok soy­gun­cu or­tak!

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – Bu sü­reç içe­ri­sin­de, ön­ce­lik ola­rak, iyi ni­yet­li ola­rak ku­ru­lan ve kü­çük ya­tı­rım­cı­la­rın pa­ra­la­rı­nı bir ara­ya ge­ti­re­rek ül­ke kal­kın­ma­sı­na des­tek ol­mak ama­cıy­la şir­ket­ler kur­mak için ku­ru­lan bu hol­ding­ler, da­ha son­ra kö­tü ni­yet­li in­san­la­rın da dev­ri­ye gir­me­siy­le, ma­ale­sef, çı­ğı­rın­dan çık­mış­tır.

FE­RA­MUS ŞA­HİN (To­kat) – Pa­ra­lar ner­de, pa­ra­lar?

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – Bu hol­ding yö­ne­ti­ci­le­ri pa­ra top­la­ya­bil­mek için in­san­la­rın dinî duy­gu­la­rı­nı, millî duy­gu­la­rı­nı ve Tür­ki­ye sev­gi­le­ri­ni is­tis­mar et­miş­ler­dir.

ŞEV­KET ARZ (Trab­zon) – Gü­zel bir laf et­tin.

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – Bu doğ­ru­dur, ama, ne bu hol­ding­le­rin yö­ne­ti­ci­le­rin­de ne de bu hol­ding­le­re…

FE­RA­MUS ŞA­HİN (To­kat) – Se­nin bu pa­ra­lar­dan ha­be­rin var mı?

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – …pa­ra ya­tı­ran de­ğer­li ka­tı­lım­cı­la­rın ni­yet­le­rin­de ön­ce­lik­lik ola­rak hiç­bir za­man dinî duy­gu­lar ön­ce­lik yer al­ma­mış­tır.

YIL­MAZ KA­YA (İz­mir) – Yap­ma ya!

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – Bun­la­rın esas ama­cı, va­tan­daş­la­rın pa­ra­la­rı­nı da­ha faz­la top­la­ya­bil­mek­tir, bun­la­ra or­tak olan ka­tı­lım­cı­la­rın ama­cı da, kâr ama­cı, da­ha faz­la kâr al­ma ama­cı­dır. Ya­ni, bir an­lam­da, sah­tekârlar­la ta­mahkârla­rın an­laş­ma­sı ne­ti­ce­si bu hol­ding­ler aşı­rı de­re­ce­de bü­yü­müş­ler ve bir fa­ci­aya yer aç­mış­lar­dır.

YIL­MAZ KA­YA (İz­mir) – Sen şim­di sa­vu­nu­yor mu­sun bun­la­rı, sa­vu­nu­yor mu­sun, onu söy­le. Sah­tekârlar­la ta­mahkârla­rı sa­vu­nu­yor mu­sun?

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – Sa­vun­mu­yo­rum, ama…

YIL­MAZ KA­YA (İz­mir) – Ni­ye çık­tın ora­ya o za­man? Ni­ye ko­nu­şu­yor­sun? Ne an­la­tı­yor­sun?

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – Sa­vun­mu­yo­rum, ama…

BAŞ­KAN – Sa­yın Ka­ya, kar­şı­lık­lı ko­nuş­ma gi­bi bir üs­lu­bu­muz var mı? Sa­yın Ka­ya, lüt­fen…

YIL­MAZ KA­YA (İz­mir) – Bir mil­let­ve­ki­li­nin bu du­rum­da ol­ma­sı­na çok üzül­düm Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN – Sa­yın Ka­ya, lüt­fen, su­sar mı­sı­nız.

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – Hiç­bir za­man hol­ding yö­ne­ti­ci­le­ri­nin yap­mış ol­du­ğu yan­lış­la­rın sa­vun­ma­sı içe­ri­sin­de de­ği­liz.

FE­RA­MUS ŞA­HİN (To­kat) – Ni­ye çık­tın ora­ya?

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – Ama, şu ger­çek ki: Bu in­san­lar hiç­bir za­man dinî duy­gu­lar­la ha­re­ket et­me­miş­ler­dir. En ni­yet­li­si­nin ha­re­ke­ti, da­ha faz­la pa­ra top­la­mak, da­ha faz­la pa­ra­ya hük­met­mek, da­ha bü­yük pat­ron ol­mak­tır. On­dan öte, bu­ra­ya or­tak olan va­tan­daş­la­rın ön­ce­lik­le­ri de, İs­la­mi kay­gı­lar­dan de­ğil­dir, aşı­rı de­re­ce­de kâr pa­yı al­mak dü­şün­ce­siy­le bu­ra­ya or­tak ol­muş­lar­dır.

Sa­yın Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si yet­ki­li­le­ri­nin ver­miş ol­du­ğu araş­tır­ma öner­ge­si­nin ge­rek­çe­si­ne bak­tı­ğı­nız­da, 22 Ekim 2006 ta­rih­li Hür­ri­yet ga­ze­te­sin­de yer alan “4 ba­kan var, bir gö­ren yok.” baş­lık­lı ha­be­ri te­mel ala­rak…

YIL­MAZ KA­YA (İz­mir) – Ay­nen.

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) –…bu öner­ge­le­ri­ne ge­rek­çe ola­rak gös­ter­miş­ler­dir.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, he­pi­miz si­ya­set ya­pı­yo­ruz. Bir si­ya­set­çi ca­mi­de kim­ler­le ay­nı saf­ta yer ala­ca­ğı­nı seç­me hak­kı­na sa­hip de­ğil­dir. Saf­ta yer alan in­san­lar­dan iyi hâl ka­ğı­dı al­ma gi­bi bir du­rum da söz ko­nu­su de­ğil­dir. Siz de si­ya­set­çi­si­niz…

YIL­MAZ KA­YA (İz­mir) – Açı­lış­ta var, açı­lış­ta!

ŞEV­KET ARZ (Trab­zon) – Açı­lı­şa na­sıl git­ti, açı­lı­şa?

BİH­LUN TA­MAY­LI­GİL (İs­tan­bul) – Ta­nı­ma­dan de­ğil, bi­le­rek.

CA­NAN ARIT­MAN (İz­mir) – Bi­le­rek ve is­te­ye­rek, kas­ten.

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – Halk ara­sın­da, in­san­lar si­zin­le bir­lik­te bir fo­toğ­raf çek­tir­me ta­le­bin­de bu­lu­nu­yor­sa, siz fo­toğ­raf çek­tir­mek is­te­di­ği­niz va­tan­daş­lar­dan iyi hâl ka­ğı­dı al­mak du­ru­mun­da de­ğil­si­niz­dir, yan ya­na ge­lip bir fo­toğ­raf çek­ti­re­bi­lir­si­niz.

ŞEV­KET ARZ (Trab­zon) – Mec­lis bah­çe­sin­de açı­lış­ta, açı­lış­ta.

CA­NAN ARIT­MAN (İz­mir) – Ço­cuk­lar bi­li­yor, on­lar mı bil­me­ye­cek!

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – Bu­nu ge­rek­çe gös­te­re­rek, Mec­li­sin da­ha ön­ce araş­tır­ma yap­mış ol­du­ğu bir ko­nu­da tek­rar araş­tır­ma yap­ma tek­li­fi ver­me­nin doğ­ru ol­ma­dı­ğı ka­na­atin­de­yim.

CA­NAN ARIT­MAN (İz­mir) – Ka­çın ka­çın, ama mil­let­ten ka­ça­ma­ya­cak­sı­nız.

KE­RİM ÖZ­KUL (De­vam­la) – Bu ne­den­le, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­nin öner­ge­si­nin aley­hi­ne ol­du­ğu­mu be­lir­tir, yü­ce he­ye­ti say­gıy­la se­lam­la­rım. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

HÜ­SE­YİN GÜ­LER (Mer­sin) – Vic­da­nı­nız ra­hat mı, vic­da­nı­nız?

FE­RA­MUS ŞA­HİN (To­kat) – Pa­ra­lar ne­re­de, pa­ra­lar?

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Öz­kul.

Oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum.

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) – Ka­rar ye­ter sa­yı­sı is­ti­yo­rum.

BAŞ­KAN – Ara­ya­ca­ğım Sa­yın Koç, ka­rar ye­ter sa­yı­sı ara­ya­ca­ğım ay­nı za­man­da.

Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler…

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, kâtip üye­ler ara­sın­da an­laş­maz­lık ol­du­ğu için elek­tro­nik ci­haz­la oy­la­ma ya­pa­ca­ğız.

Üç da­ki­ka­lık sü­re ve­ri­yo­rum, oy­la­ma iş­le­mi­ni baş­la­tı­yo­rum:

(Elek­tro­nik ci­haz­la oy­la­ma ya­pıl­dı)

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, ka­rar ye­ter sa­yı­sı var­dır, öne­ri red­de­dil­miş­tir.

Gün­de­min “Se­çim” kıs­mı­na ge­çi­yo­ruz.

V. - SEÇİMLER

A) KOMİSYONLARDA AÇIK BULUNAN ÜYELİKLERE SEÇİM

1.- Dışişleri ve Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor  Komisyonlarında açık bulunan üyeliklere seçim

BAŞ­KAN – Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yo­nun­da boş bu­lu­nan ve Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si Gru­bu­na dü­şen 1 üye­lik için Ma­ni­sa Mil­let­ve­ki­li Meh­met Çer­çi aday gös­te­ril­miş­tir.

Oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

Millî Eği­tim, Kül­tür, Genç­lik ve Spor Ko­mis­yo­nun­da boş bu­lu­nan ve Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si Gru­bu­na dü­şen 1 üye­lik için Kon­ya Mil­let­ve­ki­li Sa­mi Güç­lü aday gös­te­ril­miş­tir.

Oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

Alı­nan ka­rar ge­re­ğin­ce, söz­lü so­ru öner­ge­le­ri­ni gö­rüş­mü­yor ve gün­de­min “Ka­nun Ta­sa­rı ve Tek­lif­le­ri ile Ko­mis­yon­lar­dan Ge­len Di­ğer İş­ler” kıs­mı­na ge­çi­yo­ruz.

VI. - KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER

1.- Çanakkale Milletvekilleri Mehmet Daniş ve İbrahim Köşdere’nin, Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Kanununa Geçici Bir Madde Eklenmesine Dair Kanun Teklifi (Kamu İhale Kanununa Geçici Madde Eklenmesine Dair Kanun Teklifi) ile Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (2/212) (S. Sayısı: 305)

BAŞ­KAN – 1’in­ci sı­ra­da yer alan ka­nun tek­li­fi­nin ge­ri alı­nan mad­de­le­riy­le il­gi­li ko­mis­yon ra­po­ru gel­me­di­ğin­den tek­li­fin gö­rüş­me­le­ri­ni er­te­li­yo­ruz.

2’nci sı­ra­da yer alan, Ba­zı Ka­mu Ala­cak­la­rı­nın Tah­sil ve Ter­ki­ni­ne İliş­kin Ka­nun Ta­sa­rı­sı ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru’nun gö­rüş­me­le­ri­ne kal­dı­ğı­mız yer­den de­vam ede­ce­ğiz.

2.- Bazı Kamu Alacaklarının Tahsil ve Terkinine İlişkin Kanun Tasarısı ile Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (1/1030) (S. Sayısı: 904)

BAŞ­KAN – Ko­mis­yon? Yok.

Er­te­len­miş­tir.

3’ün­cü sı­ra­da yer alan, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Hükûme­ti ile Ame­ri­ka Bir­le­şik Dev­let­le­ri Hükûme­ti Ara­sın­da Ya­yıl­ma­nın Ön­len­me­si Amaç­la­rı­na Yö­ne­lik Yar­dım Sağ­lan­ma­sı­nın Ko­lay­laş­tı­rıl­ma­sı İçin İş­bir­li­ği­ne İliş­kin An­laş­ma­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı ve Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru’nun gö­rüş­me­le­ri­ne kal­dı­ğı­mız yer­den de­vam ede­ce­ğiz.

3.- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti Arasında Yayılmanın Önlenmesi Amaçlarına Yönelik Yardım Sağlanmasının Kolaylaştırılması İçin İşbirliğine İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/1115) (S. Sayısı: 1147)

BAŞ­KAN – Ko­mis­yon? Yok.

Er­te­len­miş­tir.

4’ün­cü sı­ra­da yer alan, Di­yar­ba­kır Mil­let­ve­ki­li Os­man As­lan’ın, Te­rör ve Te­rör­le Mü­ca­de­le­den Do­ğan Za­rar­la­rın Kar­şı­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi ve İçiş­le­ri Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru’nun gö­rüş­me­le­ri­ne kal­dı­ğı­mız yer­den de­vam ede­ce­ğiz.

4.- Diyarbakır Milletvekili Osman Aslan’ın; Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ve İçişleri Komisyonu Raporu (2/843) (S. Sayısı: 1241) (x)

BAŞ­KAN – Ko­mis­yon ve Hükûmet ye­rin­de.

Ge­çen bir­le­şim­de, tek­li­fin tü­mü üze­rin­de grup­lar adı­na ya­pı­lan ko­nuş­ma­lar ta­mam­lan­mış­tı.

Şim­di, söz sı­ra­sı, şah­sı adı­na söz is­te­yen Ağ­rı Mil­let­ve­ki­li Na­ci As­lan’a ait­tir.

Sa­yın As­lan bu­yu­run. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

NA­Cİ AS­LAN (Ağ­rı) – Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; Di­yar­ba­kır Mil­let­ve­ki­li­miz Sa­yın Os­man As­lan’ın, Te­rör ve Te­rör­le Mü­ca­de­le­den Do­ğan Za­rar­la­rın Kar­şı­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir 1241 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Tek­li­fi ve İçiş­le­ri Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru üze­ri­ne şah­sım adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

(x)  1241 S. Sayılı Basmayazı 12.12.2006 tarihli 30’uncu Birleşim Tutanağına eklidir.

Dün, bu­ra­da, bu ya­sa gö­rü­şü­lür­ken, ya­sa tek­li­fi­ni ve­ren de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri­miz ve grup­lar adı­na ko­nu­şan, şah­sı adı­na ko­nu­şan de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri­miz, ko­nuy­la il­gi­li, içe­ri­ği çok do­lu ve ger­çek­ten ül­ke­nin asıl me­se­le­si ve so­ru­nu olan ha­di­se­yi ve bu­nun­la il­gi­li ge­liş­me­le­ri çok iyi bir şe­kil­de an­lat­tı­lar. Ar­ka­daş­la­rı­mız, il­le­re gö­re ku­ru­lan ko­mis­yon­la­rı ve il­le­re gö­re za­rar gö­ren va­tan­daş­la­rı­mı­zın sa­yı­sı­nı bu­ra­da ifa­de et­ti­ler. 79 ili­miz­de 100’e ya­kın ko­mis­yon ku­rul­muş­tur. Mü­ra­ca­at ta­ri­hin­den bu­gü­ne ka­dar yak­la­şık ola­rak 227 bin yurt­ta­şı­mız, te­rör­den za­rar gör­dü­ğü­ne da­ir baş­vu­ru­da bu­lun­muş­tur. Yi­ne, bu­ra­da, bu ka­nu­nun gö­rü­şül­me­si sı­ra­sın­da an­la­şıl­dı ki, bu 227 bin ki­şi­den 47 bin ki­şi­nin dos­ya­sı­nın ne­ti­ce­ye bağ­lan­dı­ğı ifa­de edil­di.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, şu an­la­şı­lı­yor ki, 3 ili­miz ha­riç di­ğer bü­tün il­ler­de bu tür ko­mis­yon­la­rı­mız ku­rul­muş­tur. Ama, işin püf nok­ta­sı şu­ra­da: Böl­ge­le­rin özel­li­ği­ne ve stra­te­jik ko­nu­mu­na bak­tı­ğı­mız za­man, Do­ğu ve Gü­ney­do­ğu il­le­rin­de bu ko­mis­yon sa­yı­la­rı­nın mut­lak su­ret­te ar­tı­rıl­ma­sı ge­re­ki­yor. Ar­tı, ko­mis­yon­la­rı­mı­zın yal­nız va­li­lik­ler­de va­li yar­dım­cı­la­rı baş­kan­lı­ğın­da de­ğil, ay­nı za­man­da il­çe­ler­de kay­ma­kam­la­rı­mı­zın baş­kan­lı­ğın­da ve han­gi böl­ge­de han­gi köy­ler gö­rü­şü­le­cek­se o köy­le­rin bi­lir­ki­şi he­yet­le­ri ve muh­tar­la­rı da mut­la­ka o gün ko­mis­yon­da bu­lun­ma­lı ve ko­mis­yon bu in­san­lar­dan bil­gi al­ma­lı­dır. Çün­kü, ge­len kay­ma­kam­la­rı­mız ye­ni atan­mış­tır, böl­ge­yi ta­nı­mı­yor, da­ha ön­ce mey­da­na ge­len ha­di­se­nin içe­ri­ği­ni bil­mi­yor, hat­ta, ço­ğu kö­ye bi­le git­me­miş­tir, o za­rar gö­ren yurt­ta­şı­mı­zın ha­ne­si­ni, iskân et­ti­ği ye­ri bi­le bil­me­mek­te­dir ve o in­sa­nı­mı­zın o za­man can ve mal yö­nün­den ne ka­dar kay­ba uğ­ra­dı­ğı da bi­raz müp­hem kal­mak­ta­dır. Bu ne­den­le, Sa­yın Ba­ka­nı­mız bu­ra­day­ken, bu ka­nun geç­tik­ten son­ra bir ge­nel­gey­le va­li­lik­le­ri­mi­ze bir emir bu­yu­ra­rak, bu ko­nu­da da­ha de­tay­lı, da­ha has­sas ve şef­faf in­ce­len­me­si­ni ta­lep edi­yo­rum. Va­tan­da­şı­mız çok mağ­dur ol­muş­tur.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ben böl­ge in­sa­nı­yım ve bu te­rö­rün çok za­ra­rı­nı da gör­müş bir kar­de­şi­niz ola­rak ola­yı bi­li­yo­ruz. Bu­ra­da, ba­zı ar­ka­daş­la­rı­mız çı­kıp bu te­rör­le il­gi­li ve böl­ge­le­rin özel­li­ğiy­le il­gi­li ko­nuş­ma ya­par­ken ay­nen ak­lı­ma şu ge­li­yor: Bir tıp dok­to­ru­na, git, iş­te, Ana­ya­sa Mah­ke­me­sin­de fa­lan hu­kuk­sal sa­vun­ma­yı yap gi­bi… Esas o böl­ge­nin in­sa­nı, ora­da ya­şa­yan, o so­run­la­rı bi­len, te­rö­rün ne de­mek ol­du­ğu­nu ve te­rö­rün kay­nak­lan­dı­ğı sos­yal ya­ra­la­rın teş­his ve tah­lil edil­me­si ge­re­ki­yor. Şim­di, siz, eğer te­rö­rün kay­na­ğı­nı ku­rut­maz­sa­nız, te­rö­rün ba­ha­ne­si­ni ve te­rö­ris­tin ser­ma­ye­si­ni bi­ti­re­mez­se­niz, sa­de­ce si­lah­la te­rö­rü sön­dür­me­niz, bi­tir­me­niz müm­kün de­ğil. Te­rö­rist kö­ye ge­li­yor, ne di­yor: “Ya­hu, se­ni dev­let va­tan­daş say­mı­yor ki kar­de­şim; yo­lun yok, su­yun yok, oku­lun yok, ço­cu­ğun oku­mu­yor, sen as­kerî okul­la­ra gi­re­mi­yor­sun; se­ni Ana­ya­sa ge­re­ğin­ce bi­rin­ci sı­nıf va­tan­daş ta­nı­mı­yor ki. İş­te, biz ge­lir­sek böy­le ya­pa­rız, böy­le…”

İş­te, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ic­ra­at­lı, yü­rek­li Hükûmet böy­le olur. Sa­yın Baş­ba­ka­nı­mız ne yap­tı: KÖY­DES Pro­je­si­ni ge­liş­tir­di. KÖY­DES Pro­je­siy­le, ham­dol­sun ki Al­lah’a, 2006 ve 2007 yı­lı iti­ba­rıy­la su­yu ve yo­lu ol­ma­yan köy kal­ma­ya­cak­tır. Şim­di, ben, es­ki­den hiç at­la bi­le git­me­di­ğim kö­yü­me, tak­si­me bi­ni­yor, fi­gü­re­li, 40 san­tim­lik sta­bi­li­ze yol­da gi­di­yo­rum ve yurt­taş, 6 ki­lo­met­re -af bu­yu­run- mer­ke­bin sır­tın­da bu­la­nık kar su­yu­nu ge­ti­rir­ken, şim­di evin­de çeş­me­yi açı­yor, H2O su­yu­nu içi­yor “ne mut­lu” di­yor ve te­le­fon açı­yor bi­zi kut­lu­yor. İş­te va­tan­da­şı sev­mek bu, iş­te Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti millî sı­nır­la­rı içe­ri­sin­de ya­şa­yan 73 mil­yon yurt­ta­şı bi­rin­ci va­tan­daş say­ma­nın sev­da­sı bu di­yor iş­te. Onun için biz Re­cep Tay­yip Er­do­ğan’ı se­vi­yo­ruz. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

De­ğer­li kar­deş­le­rim, is­pa­tı mey­dan­da, pa­lav­ra­ya ge­re­ği yok­tur. Ağ­rı gi­bi bir ile bu yıl Sa­yın Baş­ba­ka­nı­mız ve İçiş­le­ri Ba­ka­nı­mız 40 tril­yon pa­ra sa­de­ce KÖY­DES’e gön­der­miş­tir. 1.100 ki­lo­met­re fi­gü­re­li yol ya­pıl­mış­tır. 926 yer­le­şim bi­ri­mi­miz­den sa­de­ce 300 ta­ne­si kal­mış, Al­lah’ın iz­niy­le o da bu se­ne prog­ra­ma alın­mış ve ge­le­cek se­ne, Ağ­rı’da, 926 yer­le­şim bi­ri­min­de yo­lu ol­ma­yan kal­ma­ya­cak, su­yu evin­de ak­ma­yan kal­ma­ya­cak. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, sos­yal top­lu­mun so­run­la­rı içe­ri­ğin­de, bir de­fa, bu­nu Hükûme­tim­den de ri­ca edi­yo­rum, te­rö­ris­tin ser­ma­ye­si­ni bi­ti­re­lim. Ser­ma­ye­si ham­dol­sun bit­ti. Ar­tık köy­le­ri­mi­ze gi­re­mi­yor ve yurt­taş di­yor ki: Kar­de­şim sen ne­yin pe­şin­de­sin, ki­min gü­dü­mün­de­sin, ki­min men­fa­ati­ne hiz­met edi­yor­sun? Dev­le­tim ba­na sa­hip­len­di, şu an­da­ki Hükûmet, be­nim onun bi­rin­ci sı­nıf yurt­ta­şı ol­du­ğu­mu an­la­dı, kav­ra­dı ve ya­nım­da­dır. Be­ni kar­de­şi ola­rak ilan eden bir Baş­ba­ka­na sa­hi­bim. Sen kim­sin!

Do­la­yı­sıy­la, bi­zim ni­te­lik­li ve ni­ce­lik­li bir eği­ti­mi ger­çek­leş­tir­me­miz la­zım. Ora­da, ive­di ola­rak ya­tı­lı böl­ge okul­la­rı­nın yo­ğun­luk ka­zan­ma­sı ge­re­ki­yor ve özel­lik­le de şu­nu Hükûme­tim­den arz edi­yo­rum: De­ne­yim­siz ida­re­ci­nin ora­ya gön­de­ril­me­me­si ge­re­ki­yor. Sos­yo­lo­jik ve psi­ko­lo­jik yö­nü güç­lü, top­lum­sal ge­liş­me­yi çok iyi bi­len ida­re­ci­le­rin git­me­si ge­re­ki­yor. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Be­nim, bir de, çok, çok, çok, çok üzül­dü­ğüm, bir za­man­lar, iş­te, do­ğu ve gü­ney­do­ğu böl­ge­le­ri­miz­de, te­rö­rü yok ede­cek, in­san­la­rı­mız­la bü­tün­le­şe­cek, hal­kı ku­cak­la­ya­cak, hal­ka yurt­taş­lık sev­gi­si­ni aşı­la­ya­cak ba­zı ki­şi­le­rin, emek­li ol­duk­tan son­ra, çı­kıp rad­yo ve te­le­viz­yon ka­nal­la­rın­da, çe­şit­li se­nar­yo­lar ve pa­ra ala­rak o prog­ram­la­ra çı­ka­rak ye­ni ırk­çı­lık to­hum­la­rı ek­me­ye ça­lı­şı­yor­lar. Ben, o…

BAŞ­KAN – Sa­yın As­lan… Sa­yın As­lan… Lüt­fen ko­nuy­la il­gi­li ko­nu­şur mu­su­nuz.

NA­Cİ AS­LAN (De­vam­la) – He­men dö­nü­yo­rum.

BAŞ­KAN – Lüt­fen ama…

NA­Cİ AS­LAN (De­vam­la) – Her­ke­sin, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti’nin ay yıl­dız­lı al bay­ra­ğı al­tın­da, millî sı­nır­la­rı içe­ri­sin­de, Ana­ya­sa’nın de­ğiş­ti­ri­le­mez 3 mad­de­si­nin içe­ri­ği doğ­rul­tu­sun­da bir­bi­ri­mi­zi sev­mek, bir­bi­ri­mi­zi ku­cak­la­mak ve bu ül­ke­nin ge­le­ce­ği­ni dün­yay­la en­teg­re eden bu Hükûmet­le bir­le­şe­rek, bu sev­da­lı Baş­ba­kan, bu sev­da­lı ba­kan­lar, bu sev­da­lı gü­zel grup, Tür­ki­ye’nin önü­nü açı­yor. Türk hal­kı si­zin­le be­ra­ber­dir.

Şu­nu hiç unut­ma­yın: Halk, es­ki halk de­ğil. Köy ağa­sı atı­na bi­ner­di, ge­lir­di şeh­re, ak­şam kö­ye dö­ner­di; hey­be­de de mey­ve ge­ti­rir, her­kes köy ağa­sı­nın oda­sı­na top­la­nır­dı. Ağa ağa­nın Al­lah’ına, ne atar­sa tu­tar, ama şim­di öy­le de­ğil kar­deş­le­rim. İc­ra­at­lar… Te­le­viz­yo­na ba­sar, beş sa­ni­ye ön­ce Ame­ri­ka’da olan ola­yı be­nim köy­lüm gö­rü­yor, in­ce­li­yor, tah­lil edi­yor. Ya­ni, ar­tık, pa­lav­ra at­ma­nın ve­ya ger­çek­leş­tir­me­di­ğin bir ha­re­ke­ti, ona, yap­mış­sın gi­bi an­lat­ma­nın imkânı yok. Doğ­ru ol­mak, dü­rüst ol­mak, ya­lan söy­le­me­mek her po­li­ti­ka­cı­nın er­dem­li ha­re­ke­ti ol­ma­lı­dır. Do­la­yı­sıy­la, bi­zim hal­kı­mız… Bun­dan ön­ce­ki hükûmet­le­rin, koa­lis­yon­la­rın ne yap­tı­ğı­nı bi­li­yor mu­su­nuz? İna­nın ar­ka­daş­lar, şu­nu sa­mi­mi­yet­le söy­lü­yo­rum: Ço­ğu yurt­ta­şı­mız, bu ya­sa­dan ötü­rü, aca­ba -ben gi­dip mü­ra­ca­at edip ken­di za­ra­rı­mı taz­min et­me nok­ta­sın­da- ba­na bir dam­ga ya­pış­tı­rı­lır mı, ya­pış­tı­rıl­maz mı? Çün­kü, o za­man­ki hükûmet­ler, va­tan­da­şı­ma, bi­rin­ci sı­nıf va­tan­daş gö­züy­le bak­mı­yor­du. Ya­ni, san­ki bu yurt­taş bu ül­ke­nin ço­cu­ğu de­ğil. San­ki Dum­lu­pı­nar’da öl­mü­yor, Kıb­rıs’ta Beş­par­mak Dağ­la­rı’nda öl­mü­yor, Ça­nak­ka­le Bo­ğa­zı’nda öl­mü­yor, Kars’ta öl­mü­yor gi­bi yan­lış dü­şün­ce­le­re sa­hip yan­lış resmî ide­olo­ji­le­rin doğ­rul­tu­sun­da ve ger­çek­ten böl­ge­yi ve hal­kı ta­nı­ma­yan, te­rö­ris­ti ve dış gü­düm­lü olan odak­la­rı bir­bi­rin­den ayır­ma­ma zih­ni­ye­ti nok­ta­sın­da yan­lış dü­şün­ce­ye sa­hip­ti­ler.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN – To­par­lar mı­sı­nız lüt­fen.

NA­Cİ AS­LAN (De­vam­la) – Ama, ham­dol­sun Al­lah’a, bu­gün bir Baş­ba­kan çı­kıp di­yor ki: Kürt’üy­le, Türk’üy­le, Laz’ıy­la, Çer­kez’iy­le, Aba­za’sıy­la Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti millî sı­nır­la­rı için­de ya­şa­yan ve ger­çek­ten te­mel öge­miz­de bir­leş­ti­ği­miz nok­ta­da her­kes be­nim kar­de­şim­dir. Bu ne gü­zel bir sev­da! Bu ne gü­zel bir yö­ne­ti­ci­lik! Top­lum­lar, la­yık ol­du­ğu yö­ne­ti­ci­ler ta­ra­fın­dan yö­ne­ti­lir­ler.

De­ğer­li dost­lar, bu, Tür­ki­ye için bir fır­sat­tır ve Tür­ki­ye’nin na­sıl dün­ya­ya en­teg­re edil­di­ği­ni, na­sıl bu­gün dün­ya dev­let­le­ri Tür­ki­ye’yi ka­çır­ma­mak için mü­ca­de­le et­tik­le­ri­ni ve bu Baş­ba­ka­nı­mı­zın, Hükûme­ti­mi­zin, Dı­şiş­le­ri Ba­ka­nı­mı­zın ve ger­çek­ten gü­zel Dı­şiş­le­ri bü­rok­rat­la­rı­mı­zın ve eko­no­mist­le­ri­mi­zin ver­miş ol­du­ğu olum­lu mü­ca­de­le mey­ve­si­ni ver­mek­te­dir. Ağaç di­kil­miş­tir, dal­lar bu­dak­lar sal­mış­tır, to­mur­cuk­lar açıl­mış, Al­lah’ın iz­niy­le mey­ve­le­ri ya­vaş ya­vaş ol­gun­laş­tı­ra­rak top­lu­mun her ke­si­miy­le be­ra­ber yi­ye­ce­ğiz.

AH­MET YE­Nİ (Sam­sun) – CHP de kaç­mış­tır.

NA­Cİ AS­LAN (De­vam­la) – Mü­ba­rek ol­sun. Yo­lu­nuz açık ol­sun.

He­pi­ni­ze se­lam ve say­gı­lar su­nu­yo­rum, çok te­şek­kür edi­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Şah­sı adı­na söz is­te­yen Se­la­hat­tin Bey­ri­bey, Kars Mil­let­ve­ki­li. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

YU­SUF SE­LA­HAT­TİN BEY­Rİ­BEY (Kars) – Sa­yın Baş­ka­nım, de­ğer­li ar­ka­daş­lar; Tür­ki­ye’de, geç­miş­ten dü­ne ka­dar bir­çok ya­pıl­mış yan­lış­lık­la­rı dü­zelt­mek AK Par­ti Hükûme­ti­ne na­sip ol­du.

Bi­raz ev­vel ko­nu­şur­ken, atıl ya­tı­rım­lar­la il­gi­li ko­nuş­ma ya­par­ken ifa­de et­ti­ğim şey­ler­de… AK Par­ti dö­ne­min­de atıl ya­tı­rım­lar ol­ma­mış­tır, po­pü­lizm de ol­ma­mış­tır. Ge­nel Baş­ka­nı­mız Tay­yip Er­do­ğan’ın po­pü­lizm­le il­gi­li söy­le­dik­le­ri­ni bi­li­yo­ruz, ol­ma­ma­sı doğ­rul­tu­sun­da, her za­man biz­ler­le bu­nu pay­la­şı­yor ve tel­kin­ler­de bu­lu­nu­yor ve hak­lı­dır.

Ta­bii, o dö­nem­de­ki en bü­yük so­run­lar­dan bir ta­ne­si de, özel­lik­le 1980’li yıl­lar­dan 2002 ik­ti­da­rı­na ka­dar, Tür­ki­ye ge­ne­lin­de te­rör­den za­rar gö­ren­ler ve bu te­rör­den za­rar gö­ren­le­rin mağ­du­ri­yet­le­ri var­dı. Bu­na çö­züm bul­mak da, yi­ne, AK Par­ti Hükûme­ti­ne na­sip ol­du ve 27/7/2004 yı­lın­da ya­sa­laş­tır­dı­ğı bir ka­nun­la te­rör­den za­rar gö­ren­le­rin hak­la­rı­nın sulhî yol­lar­la çö­zül­me­siy­le il­gi­li ya­sa ge­tir­di. O ya­say­la da, iki yıl içe­ri­sin­de çö­zül­me­si dü­şü­nü­lü­yor­du. Ama, mü­ra­ca­at­lar baş­lan­gıç­ta çok dü­şük­ken, son­ra­dan -bi­raz ev­vel mil­let­ve­ki­li­min de ifa­de et­ti­ği gi­bi- 227 bin­ler ci­va­rı­na ulaş­tı. Bu ara­da, iki yıl içe­ri­sin­de Hükûme­ti­miz ça­lış­tı. Ça­lış­ma­la­rıy­la, 27 bin ci­va­rın­da va­tan­da­şı­mız hak sa­hi­bi ol­du. Ama, 47 bin dos­ya in­ce­len­di, an­cak, bun­la­rın yüz­de 40 ci­va­rın­da­ki va­tan­da­şı­mı­zın hak sa­hi­bi ol­ma­dı­ğı gö­rül­dü. Şim­di, bu­ra­dan va­tan­daş­la­rı­mı­za da ses­len­mek is­ti­yo­rum: Hak sa­hi­bi ol­ma­yan­lar mü­ra­ca­at edin­ce, bun­la­rı ele­mey­le il­gi­li kay­bet­ti­ği­miz za­man ger­çek hak sa­hip­le­ri­nin za­ma­nı­nın da gas­pı­dır. O doğ­rul­tu­da… Hat­ta, bu­nun­la il­gi­li, ba­zı­la­rı köy­le­ri ge­ze­rek, yan­lış bil­gi­len­di­re­rek, bel­ki ka­zanç­lar el­de et­me uğ­ru­na, hak­sız ka­zanç­lar el­de et­me uğ­ru­na ça­lış­ma­lar yap­tı­lar. Va­tan­daş­la­rı­mı­zın bun­la­rı din­le­me­me­si ge­rek­ti­ği ka­na­ati­ni ta­şı­yo­rum, çün­kü, hak sa­hip­le­ri­nin hak­la­rı­nı al­ma­sı sü­re­siy­le il­gi­li za­man­da sı­kın­tı­lar ya­şa­mak­ta­yız.

Bu ka­nun Ba­kan­lar Ku­ru­lu­na yet­ki ve­ri­yor. Yet­ki ver­di­ği için­dir ki, ben­ce doğ­ru bir ka­rar­dır. Bir yıl­lık sü­re­ler­le, uza­ta­bil­di­ği ka­dar, iş­lem­ler bi­tin­ce­ye ka­dar de­vam ede­cek­tir.

Bu, ay­nı za­man­da, ül­ke­mi­zin Av­ru­pa İn­san Hak­la­rı Mah­ke­me­si kar­şı­sın­da­ki du­ru­şu­nu da müs­pet yön­de et­ki­le­mek­te­dir. Av­ru­pa İn­san Hak­la­rı Mah­ke­me­si bun­dan do­la­yı bü­yük bir yük al­tın­day­dı, o yük de kalk­mış­tır. Ar­tı, hu­kuk­sal bo­yut­ta ve­ya va­tan­da­şıy­la an­laş­ma­sı bo­yu­tun­da, ül­ke­miz, ge­re­ği­ni ye­ri­ne ge­tir­me yü­küm­lü­lü­ğü­ne de 2002’den bu ta­ra­fa doğ­ru sa­hip ol­muş­tur. Bu­nun­la il­gi­li bir ka­rar da, bi­li­yor­su­nuz, Kıb­rıs’ta çık­mış­tır. Bun­lar, mem­nu­ni­yet ve­ri­ci ka­rar­lar­dır. Önem­li ka­za­nım­lar ol­du­ğu­nu dü­şü­nü­yo­rum ül­kem­le il­gi­li ola­rak.

Ko­mis­yon ça­lış­ma­la­rı de­vam edi­yor. Ko­mis­yon sa­yı­sı ar­tı­rı­la­bi­lir mi? Ar­tı­rı­la­bi­lir­di; ama, ora­da, ge­nel­lik­le, iş­te, bir va­li yar­dım­cı­sı ve ba­kan­lık­la­rın gö­rev­li da­ire amir­lik­le­rin­den ola­ca­ğın­dan do­la­yı -bir il­de bir ta­ne da­ire ami­ri var; iki ta­ne, üç ta­ne, dört ta­ne yok ki on­la­rı ay­rı ay­rı grup­lan­dı­ra­sın- o doğ­rul­tu­da ora­da bir çık­ma­zı­mız var. Ama, sa­yı ar­tı­rı­la­bi­lir mi? Ya­ni, çok da önem­li bul­mu­yo­rum. Önem­li olan, ko­mis­yon­la­rın elek­tro­nik or­tam­da ve­ya bil­gi­sa­yar or­ta­mın­da da­ha iyi bil­gi­len­di­ril­me­si, tec­rü­be sa­hi­bi ol­ma­sı, ki, iki yıl sü­re içe­ri­sin­de bu doğ­rul­tu­da ka­za­nım­lar el­de et­tik­le­ri­ni dü­şü­nü­yo­rum. Bun­dan son­ra­ki dos­ya­la­rın, da­ha hız­lı ve da­ha kı­sa za­man­da ge­çe­ce­ği­ni dü­şü­nü­yo­rum.

Ben, ger­çek­ten, An­ka­ra’da da otu­ran, baş­ka yer­ler­de de otu­ran, Kars’ta köy­le­ri bo­şal­tıl­mış, mağ­dur ol­muş va­tan­daş­la­rı­mı­zın sı­kın­tı­la­rı­nı bi­li­yo­rum. Bun­lar, en kı­sa za­man­da, in­şal­lah böl­ge­le­ri­ne gi­der­ler.

O böl­ge­ler­de de, bir­çok­la­rı mez­ra­lar­da ya­şı­yor­du. Ben­ce, mez­ra­la­rı, ar­tık, şey­den çı­kar­mak la­zım. Bun­la­rı, top­lu, köy­le­rin or­tak alan­la­rın­da sa­ha­lar aça­rak hem hiz­met­le­rin ko­lay git­me­si hem eği­ti­min ko­lay git­me­si hem sağ­lık hiz­met­le­ri­nin ko­lay git­me­si doğ­rul­tu­sun­da bir­leş­tir­me yo­lun­da tel­kin­ler­de bu­lun­mak­ta fay­da ol­du­ğu ka­na­ati­ni ta­şı­yo­rum.

Bu ya­sa­nın en kı­sa za­man­da çık­ma­sı­nı, mağ­dur olan­la­rın hak­la­rı­nın, mağ­du­ri­yet­le­ri­nin en kı­sa za­man­da gi­de­ril­me­si ge­rek­ti­ği­ne ina­nı­yo­rum.

Hükûme­ti­mi­zin bu doğ­rul­tu­da­ki ça­lış­ma­la­rın­dan do­la­yı da, Hükûmet­te ça­lı­şan, baş­ta Baş­ba­ka­nı­mız, Ba­ka­nı­mız ol­mak üze­re bü­tün il­gi­li­le­re bu ya­sa­dan do­la­yı te­şek­kür edi­yor, say­gı­lar su­nu­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Bey­ri­bey.

Esa­sı üze­rin­de so­ru-ce­vap iş­le­mi ya­pı­la­cak­tır. Sü­re­si yir­mi da­ki­ka­dır. Dün­kü so­ru sor­ma sü­re­si ge­çer­li­dir.

Sa­yın Öz­do­ğan, bu­yu­run.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (Er­zu­rum) – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım.

Sa­yın Ba­ka­nı­ma bir so­rum var: Sa­yın Ba­ka­nım, Er­zu­rum’da son dö­nem­ler­de ge­li­şen, Er­zu­rum’un va­roş­la­rın­dan Dağ Ma­hal­le­si’nde bu­lu­nan Ha­lit­pa­şa İl­köğ­re­tim Oku­lun­da gö­rev­li ka­dın öğ­ret­men­le­re ta­ciz olay­la­rı­nı ve bağ­lan­tı­la­rı­nı gün­de­me ge­tir­mem ve­si­le­siy­le, Ba­kan­lı­ğı­nı­za bağ­lı Er­zu­rum Va­li­si­nin, küs­tah­ça bir üs­lup­la, ye­rel ba­sın­da ta­ra­fı­mı he­def olan söz­le­ri­ne ma­ruz kal­mış bu­lu­nu­yo­rum.

Sa­yın Ba­kan, ge­çen haf­ta Ha­lit­pa­şa İl­köğ­re­tim Oku­lun­da ce­re­yan eden ta­ciz olay­la­rı­nı, şeh­rin baş­ka il­ler­den al­dı­ğı yo­ğun göç ve bu­nun be­ra­be­rin­de ge­tir­di­ği sos­yal so­run­la­rı ve bu sos­yal so­run­la­rın PKK ta­ra­fın­dan is­tis­ma­rı­nı, söz­lü so­ru şek­lin­de, Mec­li­sin ve ay­rı­ca da ulu­sal ba­sı­nın gün­de­mi­ne ge­tir­miş­tim. Ba­kan­lı­ğı­nı­za bağ­lı bir dev­let me­mu­ru olan Er­zu­rum Va­li­si, Ana­ya­sa’nın ba­na mil­let­ve­ki­li ola­rak ver­miş ol­du­ğu ya­sa­ma ve de­net­le­me gö­rev­le­ri içe­ri­sin­de gün­de­me ge­tir­miş ol­du­ğum ve Er­zu­rum’un…

BAŞ­KAN – Sa­yın Öz­do­ğan, ko­nuy­la il­gi­li, lüt­fen, so­ru­nu­zu so­rar mı­sı­nız.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (Er­zu­rum) – Ko­nu­dur…

BAŞ­KAN – So­rar mı­sı­nız Sa­yın Öz­do­ğan. Lüt­fen…

HÜ­SE­YİN GÜ­LER (Mer­sin) – Sa­yın Baş­kan, te­rör­den bah­se­di­yor.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (Er­zu­rum) – Ko­nuy­la an­la­tı­yo­rum, ma­sal an­lat­mı­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım bu­ra­da.

BAŞ­KAN – Sa­yın Öz­do­ğan, ko­nuy­la il­gi­li so­ru­nu­zu so­rar mı­sı­nız.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (Er­zu­rum) – Ben önem­li bir te­rör ola­yı­nı an­la­tı­yo­rum; ile­ri­de, içe­ri­ğin­de var.

HÜ­SE­YİN GÜ­LER (Mer­sin) – Te­rör­den bah­se­di­yor Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN – Sa­yın Öz­do­ğan, son de­fa tek­rar edi­yo­rum, ko­nuy­la il­gi­li so­ru­nu­zu so­rar mı­sı­nız lüt­fen.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (Er­zu­rum) – Sa­yın Baş­ka­nım, si­zi de gö­rü­yor halk, be­ni de. Ma­sal an­lat­mı­yo­rum bu­ra­da ben.

BAŞ­KAN – So­rar mı­sı­nız so­ru­nu­zu.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (Er­zu­rum) – Ko­nuy­la ala­ka­lı so­ru­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım. Bu önem­li bir ko­nu. Er­zu­rum’da­ki bir te­rör me­se­le­si­ni gün­de­me ge­ti­ri­yo­rum ben.

BAŞ­KAN – Sa­yın Öz­do­ğan, lüt­fen so­ru­nu­zu so­run.

Bu­yu­run.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (Er­zu­rum) – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım.

Sa­yın Ba­ka­nım, Ana­ya­sa’nın ba­na mil­let­ve­ki­li ola­rak ver­miş ol­du­ğu ya­sa­ma ve de­net­le­me gö­rev­le­ri içe­ri­sin­de...

BAŞ­KAN – Sa­yın Öz­do­ğan, te­şek­kür edi­yo­rum.

HÜ­SE­YİN GÜ­LER (Mer­sin) – Na­sıl ke­ser­si­niz Sa­yın Baş­kan? Lüt­fen...

BAŞ­KAN – Sa­yın Işık, bu­yu­run.

AH­MET IŞIK (Kon­ya) – Sa­yın Baş­kan, te­şek­kür edi­yo­rum.

HÜ­SE­YİN GÜ­LER (Mer­sin) – Sa­yın Baş­kan so­ru so­ra­ma­ya­cak mı bir mil­let­ve­ki­li?

BAŞ­KAN – Bir hak­kın kö­tü­ye kul­la­nıl­ma­sı­na mü­sa­ade et­me­ye­ce­ğim.

Bu­yu­run Sa­yın Işık.

AH­MET IŞIK (Kon­ya) – Sa­yın Baş­kan, te­şek­kür edi­yo­rum.

Sa­yın Ba­ka­nı­ma şu so­ru­la­rı yö­nelt­mek is­ti­yo­rum: Sa­yın Ba­ka­nım, il- za­rar tes­pit ko­mis­yon­la­rın­ca ve­ri­len olum­lu ka­rar­lar ne­ti­ce­sin­de öde­nen top­lam taz­mi­nat mik­ta­rı ne ka­dar­dır?

Taz­mi­nat ta­le­bi­nin red­di ko­nu­sun­da va­tan­da­şın iti­raz hak­kı var mı­dır?

Za­rar tes­pit ko­mis­yon­la­rı­nın ar­tı­rıl­ma­sı­nı dü­şü­nü­yor mu­su­nuz?

Gö­rü­şü­len top­lam dos­ya sa­yı­sı bu­gü­ne ka­dar ne ol­muş­tur ve ko­mis­yon ça­lış­ma­la­rı­nı ye­ter­li ve ba­şa­rı­lı bu­lu­yor mu­su­nuz?

Te­şek­kür ede­rim.

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Işık.

Sa­yın Kan­do­ğan.

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­niz­li) – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­kan.

Sa­yın Ba­ka­nım­dan öğ­ren­mek is­ti­yo­rum: Te­rör me­se­le­si son de­re­ce önem­li bir me­se­le. Te­rö­rün ön­len­me­si nok­ta­sın­da da alt­ya­pı ya­tı­rım­la­rı­nın son de­re­ce önem­li bir ye­re sa­hip ol­du­ğu­nu he­pi­miz tak­dir edi­yo­ruz. Bi­raz ön­ce ko­nu­şan Sa­yın Mil­let­ve­ki­li­mi­zin, geç­miş dö­nem­ler­de­ki hükûmet­le­rin köy­le­re gi­den ya­tı­rım­lar nok­ta­sın­da hiç­bir hiz­met yap­ma­dık­la­rı şek­lin­de­ki ifa­de­le­rin­den son­ra, ben, Sa­yın Ba­ka­nım­dan öğ­ren­mek is­ti­yo­rum:

Sa­yın Ba­ka­nım, geç­miş­te de de­ği­şik hükûmet­ler­de gö­rev al­mış bir ba­kan ola­rak, bu id­di­ayı ka­bul edi­yor mu­su­nuz? Si­zin dö­nem­le­ri­niz­de, geç­miş hükûmet­ler dö­ne­min­de, köy­le­re gi­den ya­tı­rım­lar nok­ta­sın­da çok bü­yük ih­mal­le­ri­niz ol­du­ğu­nu ka­bul edi­yor mu­su­nuz?

Be­nim elim­de bir not var, Ta­rım Ba­kan­lı­ğı­nın ya­yın­la­dı­ğı bir ra­por. 2002 yı­lın­da AK Par­ti ik­ti­da­ra gel­di­ğin­de Tür­ki­ye’de su­yu ol­ma­yan köy sa­yı­sı 875, ya­ni, Tür­ki­ye’de­ki 35 bin köy­den sa­de­ce 875 ade­di­nin su­yu ol­ma­dı­ğı söz ko­nu­su ol­du­ğu göz önü­ne alı­na­cak olur­sa, bu ifa­de­le­ri doğ­ru bu­lu­yor mu­su­nuz?

BAŞ­KAN – Sa­yın Kan­do­ğan...

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­niz­li) –Te­şek­kür edi­yo­rum.

BAŞ­KAN – Sa­yın To­run.

CA­VİT TO­RUN (Di­yar­ba­kır) – Sa­yın Baş­kan, te­şek­kür edi­yo­rum. Ara­cı­lı­ğı­nız­la, Sa­yın Ba­ka­nı­ma şu so­ru­la­rı yö­net­mek is­ti­yo­rum:

Sa­yın Ba­ka­nım, te­rör­den za­rar gö­ren­le­rin za­rar­la­rı­nın kar­şı­lan­ma­sı için Hükûme­ti­miz dö­ne­min­de top­lam ola­rak öde­nen pa­ra mik­ta­rı ne ka­dar­dır? Öde­nen bu pa­ra­lar­la ye­ni­den ih­ya edi­len köy sa­yı­sı ve köy­le­ri­ne dö­nen in­san­la­rın ade­di ne ka­dar­dır?

1987 yı­lın­dan ön­ce de te­rör­den za­rar gö­ren bü­yük sa­yı­da köy ve in­san var­dır. Te­rör­den za­rar gö­ren­le­rin bu za­rar­la­rı­nın kar­şı­lan­ma­sı ama­cıy­la bu tür­den ya­sa­lar çık­tık­ça, 1987 yı­lı ön­ce­sin­de de za­rar gö­ren­ler “Bi­zim de za­rar­la­rı­mız kar­şı­la­na­cak mı?” di­ye bi­ze sor­mak­ta­dır­lar. Bu ko­nu­lar­da, Sa­yın Ba­ka­nım, bil­gi arz eder­se­niz çok mut­lu ola­ca­ğım.

Ay­rı­ca, Sa­yın Ba­kan­lı­ğı­nız ta­ra­fın­dan, te­rör­den za­rar gö­ren­le­rin za­rar­la­rı­nın kar­şı­lan­ma­sı bağ­la­mın­da köy­le­re KÖY­DES kap­sa­mın­da önem­li mik­tar­lar­da pa­ra gön­de­ri­yor­su­nuz. Bu pa­ra­la­rın Di­yar­ba­kır bağ­la­mın­da mik­ta­rı ne ka­dar­dır?

Arz edi­yor, say­gı­lar su­nu­yo­rum.

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın To­run.

Sa­yın Ba­kan, bu­yu­run.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (İs­tan­bul) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım; Sa­yın Ah­met Işık’ın so­ru­la­rı­nı ya­nıt­la­ma­ya ça­lı­şa­ca­ğım.

İl za­rar tes­pit ko­mis­yon­la­rı­nın sa­yı­sı 104. Ta­bii, her ko­mis­yo­nun ba­şın­da bir va­li yar­dım­cı­sı olu­yor ya­sa ge­re­ği. Ba­zı il­le­ri­miz­de va­li yar­dım­cı­sı sa­yı­sı iki ve­ya bir ol­du­ğu için ku­ra­ma­mış­tı, ama, ba­zı il­ler­de de üç-dört ko­mis­yon olan da var­dır. Za­man için­de, bu Ya­sa çık­tık­tan son­ra, bir yıl da­ha sü­re ta­nın­dı­ğı için, bel­ki o ko­mis­yon­la­rı mü­sa­it olan il­ler­de ar­tı­ra­bi­li­riz.

Ta­bii, sa­de­ce ko­mis­yon baş­ka­nı de­ğil, bü­tün ka­mu ku­rum­la­rın­dan uz­man­lar alı­yo­ruz; Ma­li­ye­den, Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı­nın tem­sil­ci­le­rin­den, Ba­yın­dır­lık ve İskân Ba­kan­lı­ğın­dan, Sağ­lık Ba­kan­lı­ğın­dan. Ve yi­ne bi­rer avu­kat bu­lu­nu­yor. Bu ba­kım­dan, ba­zı il­ler­de bu ka­dar çok sa­yı­da ele­man bul­mak­ta da zor­luk çe­kil­di­ği için şu an­da 104. İn­şal­lah, önü­müz­de­ki dö­nem bu sa­yı­yı da ar­tır­ma imkânı­mız ola­bi­lir.

“Şu ana ka­dar ne ka­dar pa­ra öden­di?” Şu ana ka­dar bi­zim ko­mis­yon­lar­dan ne­ti­ce­le­nen, olum­lu ola­rak ne­ti­ce­le­nen va­tan­daş­la­rı­mı­za öde­di­ği­miz pa­ra 140.768.961 YTL, ya­ni 140 tril­yon pa­ra öden­miş. Top­lam baş­vu­ru sa­yı­sı ki, bu­ra­da hep söy­len­di: 225.773.

Sa­yın Üm­met Kan­do­ğan’ın so­ru­su­na mü­sa­ade­niz­le ce­vap ver­mek is­ti­yo­rum. İk­ti­da­ra gel­di­ği­miz­de… Ra­kam­lar ver­di, kaç köy­de iç­me su­yu var, kaç kö­yün iç­me su­yu ye­ter­siz, kaç kö­yün sta­bi­li­ze­si var, kaç kö­yün yo­lu as­falt, bun­la­rın ra­kam­la­rı­nı tes­pit edip, ken­di­si­ne ya­zı­lı ola­rak bil­di­re­ce­ğim.

Sa­yın Ca­vit To­run “Ne ka­dar öden­di?” de­di. Bi­raz ön­ce­ki Ah­met Işık’ın so­ru­su­na ce­vap ve­rir­ken be­lirt­tim, öde­nen mik­ta­rı. Bu kö­ye dö­nüş ba­kı­mın­dan da bir so­ru sor­muş­tu. De­ğer­li ar­ka­daş­lar, 24.036 ha­ne ve nü­fus ola­rak da 145.358 ki­şi bu kö­ye dö­nüş ve re­ha­bi­li­tas­yon pro­je­si ve bi­la­ha­re de siz­le­rin des­te­ğiy­le çı­kar­dı­ğı­mız, bu te­rör­den za­rar gö­ren­le­re öde­ne­cek taz­mi­nat ya­sa­sın­dan son­ra, bu ka­dar va­tan­da­şı­mız, söy­le­di­ğim bu ka­dar ha­ne ve va­tan­daş kö­yü­ne ge­ri dön­müş­tür.

Te­şek­kür­ler Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Ba­kan.

Baş­ka so­ru yok.

So­ru-ce­vap iş­le­mi ta­mam­lan­mış­tır.

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­niz­li) – Ka­rar ye­ter sa­yı­sı…

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (Er­zu­rum) – Ka­rar ye­ter sa­yı­sı…

BAŞ­KAN – Ara­ya­ca­ğım Sa­yın Öz­do­ğan.

Tek­li­fin tü­mü üze­rin­de­ki gö­rüş­me­ler ta­mam­lan­mış­tır.

Mad­de­le­re ge­çil­me­si­ni oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum; an­cak, ka­rar ye­ter sa­yı­sı ara­ya­ca­ğım: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri ka­rar ye­ter sa­yı­sı yok­tur.

Bir­le­şi­me beş da­ki­ka ara ve­ri­yo­rum.

Ka­pan­ma Sa­ati: 16.05

 

ÜÇÜN­CÜ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 16.17

BAŞ­KAN: Baş­kan Ve­ki­li Sa­dık YA­KUT

KÂTİP ÜYE­LER: Bay­ram ÖZ­ÇE­LİK (Bur­dur), Ah­met KÜ­ÇÜK (Ça­nak­ka­le)

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 31’in­ci Bir­le­şi­mi’nin Üçün­cü Otu­ru­mu’nu açı­yo­rum.

1241 sı­ra sa­yı­lı Tek­lif’in gö­rüş­me­le­ri­ne kal­dı­ğı­mız yer­den de­vam ede­ce­ğiz.

VI. - KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER (Devam)

4.- Diyarbakır Milletvekili Osman Aslan’ın; Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ve İçişleri Komisyonu Raporu (2/843) (S. Sayısı: 1241) (Devam)

BAŞ­KAN – Ko­mis­yon ve Hükûmet ye­rin­de.

Tek­li­fin mad­de­le­ri­ne ge­çil­me­si­nin oy­lan­ma­sın­da ka­rar ye­ter sa­yı­sı bu­lu­na­ma­mış­tı. Şim­di, mad­de­le­ri­ne ge­çil­me­si­ni tek­rar oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım ve ka­rar ye­ter sa­yı­sı­nı ara­ya­ca­ğım: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­rar ye­ter sa­yı­sı var­dır, mad­de­le­re ge­çil­me­si ka­bul edil­miş­tir.

1’in­ci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

TE­RÖR  VE  TE­RÖR­LE  MÜ­CA­DE­LE­DEN  DO­ĞAN ZA­RAR­LA­RIN KAR­ŞI­LAN­MA­SI  HAK­KIN­DA KA­NUN­DA DE­Ğİ­ŞİK­LİK  YA­PIL­MA­SI­NA  DA­İR  KA­NUN  TEK­Lİ­Fİ

MAD­DE 1- 17/7/2004 ta­rih­li ve 5233 sa­yı­lı Te­rör ve Te­rör­le Mü­ca­de­le­den Do­ğan Za­rar­la­rın Kar­şı­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nu­na aşa­ğı­da­ki ge­çi­ci mad­de ek­len­miş­tir.

GE­Çİ­Cİ MAD­DE 3- Bu Ka­nu­nun ge­çi­ci 1 in­ci mad­de­si ve bu Ka­nu­na 28/12/2005 ta­rih­li ve 5442 sa­yı­lı Ka­nun­la ek­le­nen ge­çi­ci 1 in­ci mad­de ge­re­ğin­ce ya­pı­lan baş­vu­ru­la­rın so­nuç­lan­dı­rıl­ma sü­re­si, mad­de­ler­de ön­gö­rü­len so­nuç­lan­dı­rıl­ma sü­re­si­nin bi­ti­min­den iti­ba­ren bir yıl uza­tıl­mış­tır. Bu sü­re­nin de bit­me­si ve baş­vu­ru­la­rın so­nuç­lan­dı­rı­la­ma­mış ol­ma­sı ha­lin­de, Ba­kan­lar Ku­ru­lu bu sü­re­yi her de­fa­sın­da bir yı­lı aş­ma­mak üze­re uza­ta­bi­lir.

BAŞ­KAN – Mad­de üze­rin­de Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na söz is­te­yen Ha­san Gü­yül­dar, Tun­ce­li Mil­let­ve­ki­li.

Bu­yu­run Sa­yın Gü­yül­dar. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

CHP GRU­BU ADI­NA HA­SAN GÜ­YÜL­DAR (Tun­ce­li) – Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; 1241 sı­ra sa­yı­lı Te­rör ve Te­rör­le Mü­ca­de­le­den Do­ğan Za­rar­la­rın Kar­şı­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi’nin 1’in­ci mad­de­sin­den do­la­yı Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na söz al­mış bu­lun­mak­ta­yım. Ko­nuş­ma­ma baş­lar­ken yü­ce Par­la­men­to­yu say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Özel­lik­le, Do­ğu ve Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu’ya yö­ne­lik te­rör ve te­rör­le mü­ca­de­le­den do­la­yı can ve mal kay­bı­na uğ­ra­yan böl­ge hal­kı za­rar­la­rı­nın, ku­ru­lan ko­mis­yon­la­rın, sulh yo­luy­la kar­şı­lan­ma­sı ama­cıy­la 5233 sa­yı­lı Ya­sa Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­sin­de gö­rü­şü­lüp 27/7/2004 ta­ri­hin­de ya­yım­la­na­rak yü­rür­lü­ğe gir­miş­tir.

Va­tan­da­şın, ma­lı­nı mül­kü­nü terk et­me­si, ya­kıp yık­ma­lar, iş­ken­ce­ler, ölüm­ler, hak ih­lal­le­ri, ya­şa­nan trav­ma, 5233 sa­yı­lı Ya­sa çı­kar­ken böl­ge hal­kı için bir ra­hat­la­ma ge­tir­miş­ti; ay­rı­ca, Av­ru­pa İn­san Hak­la­rı Mah­ke­me­si­ne ya­pı­lan yo­ğun baş­vu­ru­nun dur­ma­sı­na ne­den ol­muş, va­tan­da­şın Av­ru­pa ka­pı­la­rın­da sü­rün­me­si­ni ön­le­miş ol­mak­la ül­ke­miz ve in­sa­nı­mız için ay­rı bir ra­hat­la­ma sağ­la­mış­tı. Böl­ge hal­kı­nın te­rör­den gör­müş ol­du­ğu za­rar, zi­ya­nın kar­şı­lan­ma­sı, dev­let ta­ra­fın­dan va­tan­da­şın sa­hip­le­nil­me­si, dev­let-va­tan­daş kay­naş­ma­sı, top­lum­sal ba­rı­şın sağ­lan­ma­sı­na, 5233 sa­yı­lı Ka­nun önem­li bir iv­me ol­muş­tur. Bu, Ana­ya­sa’mız­da ifa­de­si­ni bu­lan, Tür­ki­ye’nin sos­yal hu­kuk dev­le­ti ol­ma­sı­nın da ge­re­ği­dir. Bu an­lam­da, bu Ka­nun, mağ­dur olan böl­ge hal­kı için bir umu­da, bir te­sel­li­ye ve bir ra­hat­la­ma­ya ne­den ol­muş­tu.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; gel­di­ği­miz nok­ta­da, bu ça­lış­ma iyi ni­yet­le ha­zır­lan­ma­sı­na rağ­men, uy­gu­la­ma­da gö­rü­yor ve bi­li­yo­ruz ki, va­tan­da­şın, umut­la, se­vinç­le kar­şı­la­dı­ğı bu Ka­nun, ma­ale­sef, böl­ge hal­kı­nı ha­yal kı­rık­lı­ğı­na uğ­rat­mış­tır. Va­tan­daş, um­du­ğu­nu bu­la­ma­mış­tır. Acı­sı­na, çek­tik­le­ri­ne ça­re ol­ma­mış, bu Ka­nun’dan do­la­yı, va­tan­daş, yap­tı­ğı baş­vu­ru­dan ötü­rü, sı­kın­tı­lar, üzün­tü­ler ya­şa­mak­ta­dır. Ba­ğın­dan, bos­ta­nın­dan, tar­la­sın­dan kop­muş, kö­yün­den, hay­va­nın­dan ol­muş, eği­ti­mi, sağ­lı­ğı çök­müş va­tan­daş­la­rı­mı­zın, ma­ale­sef, bu Ka­nun’la ra­hat­la­ma­sı bir ya­na, ak­si­ne, bü­rok­ra­si en­ge­li al­tın­da, sı­kın­tı, stres için­de bı­ra­kıl­mış­tır.

Tun­ce­li’de üç yıl­dır ya­şa­dı­ğı­mız, Mec­lis ta­ti­lin­de va­tan­daş­la­rı­mı­zın tüm şikâyet­le­ri ve zi­ya­ret­le­rin­de, te­le­fon­la­rın­da hep bu za­rar, zi­yan üze­ri­ne ol­muş­tur. Ör­ne­ğin, kö­yün­de, ya­kıp-yık­ma­la­rın ol­du­ğu, ca­nı­nı kur­tar­mak için her şe­yi­ni bı­ra­kıp kaç­mış, git­ti­ği va­roş­lar­da pe­ri­şan ol­muş. Bu va­tan­daş­lar­dan öy­le bel­ge­ler is­te­ni­yor ki, bu­nun te­min edil­me­si­ne imkân ve ola­nak yok­tur. Böy­le olun­ca da, mü­ra­ca­at­la­rın yüz­de 70’ine ya­kı­nı red­de­dil­miş­tir. Kö­yün­de hâli­ha­zır­da otu­ran va­tan­daş ka­das­tro gör­me­yip, be­le­di­ye­ye de za­ma­nın­da be­yan­na­me ver­miş­se, ta­şın­ma­zın­dan bir hak id­dia ede­mi­yor. Hak­lı ola­rak, te­lef olan bü­yük ve kü­çük­baş hay­va­nın­dan do­la­yı bel­ge ve­re­me­di­ği için bir id­di­ası kal­mı­yor. Gö­zü­nün nu­ru gi­bi ye­tiş­tir­di­ği, bah­çe­sin­de­ki su­suz­luk­tan ku­ru­yan mey­ve ağaç­la­rı­nı da ko­mis­yo­nun ka­bul et­me­me­si, va­tan­da­şı acı­lar için­de bı­rak­mış­tır.

Taz­mi­nat bel­ge­le­rin­den tu­tun da, elek­trik, fa­tu­ra­ya ka­dar her şey bir so­run teş­kil et­mek­te. Va­tan­daş­tan ta­pu bel­ge­le­ri is­te­ni­yor. Ka­das­tro ya­pıl­ma­yan böl­ge­ler­de bu bel­ge­le­ri va­tan­daş te­min ede­mi­yor. Ata­la­rın­dan ka­lan, ha­ya­tı­nı, ca­nı­nı ver­di­ği kö­yü, ara­zi­si san­ki yok sa­yı­lı­yor ve va­tan­da­şın hâle­ti­ru­hi­ye­si bo­zu­lu­yor.

Ko­mis­yon­la­rın oluş­ma­sı, ça­lış­ma­sı ay­rı bir so­run ol­muş­tur. Mü­ra­ca­at ra­kam­la­rı­na ba­kı­yo­ruz, 230 bin­le­ri aş­mış­tır. So­nuç­lan­dı­rı­lan dos­ya sa­yı­sı­nın yüz­de 15 ci­va­rın­da ol­du­ğu­nu ka­nu­ni ge­rek­çe­sin­den öğ­re­ni­yo­ruz. Bu an­la­yış­la, ko­mis­yon­la­rın bu ça­lış­ma­la­rıy­la, dos­ya­la­rın so­nuç­lan­dı­rıl­ma­sı on yıl­la­rı aşa­cak­tır ve an­la­şı­lı­yor ki, böl­ge hal­kı­nın on yıl­lar­ca stre­si, çi­le­si de­vam ede­cek­tir.

Ör­ne­ğin, ken­di ilim Tun­ce­li’de, 4/12/2006 ta­ri­hi iti­ba­rıy­la ya­pı­lan baş­vu­ru sa­yı­sı 18.716, so­nuç­lan­dı­rı­lan dos­ya sa­yı­sı 2.213, red­de­di­len dos­ya sa­yı­sı 1.584, ka­bul edi­len dos­ya sa­yı­sı 629. Gö­rül­dü­ğü gi­bi sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, in­ce­le­nen dos­ya­la­rın yüz­de 70’i red­de­dil­miş­tir. Bu da gös­te­ri­yor ki, Ka­nun’da önem­li ek­sik­lik­ler var­dır.

Tun­ce­li’de bu so­run­la il­gi­li, şu an­da, sa­de­ce bir va­li yar­dım­cı­sı gö­rev yap­mak­ta­dır. Sa­yın Va­li Yar­dım­cı­sı, Tun­ce­li ili­nin so­run­la­rıy­la bir­lik­te, bir de bu yı­ğı­lan dos­ya­la­ra na­sıl ba­ka­cak­tır, bi­le­mi­yo­ruz. Va­tan­da­şın sa­bır­sız­lık­la bek­le­di­ği dos­ya­la­rı, va­li yar­dım­cı­sı ve kay­ma­kam­la­rın, ele­man ye­ter­siz­li­ğin­den do­la­yı, ne za­man so­nuç­lan­dı­ra­cak­la­rı bel­li de­ğil­dir.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; ka­bul gö­ren dos­ya­lar­dan öde­nen za­rar zi­yan mik­ta­rı, ma­ale­sef, va­tan­da­şı üz­müş­tür. On yıl­lar­ca sü­ren te­rör­den pe­ri­şan ol­muş böl­ge hal­kı­nın ya­ra­la­rı sa­rıl­ma­mış­tır. Öde­nen meb­lağ, te­rör ne­de­niy­le mağ­dur ol­muş va­tan­daş­la alay eden, hak­sız bir uy­gu­la­ma­dır. Sulh yo­luy­la ya­pı­lan bu uy­gu­la­ma, mağ­dur va­tan­da­şı et­ki al­tın­da bı­ra­kıp söz­leş­me­yi im­za­la­ma­ya mec­bur bı­ra­kan bir uy­gu­la­ma­dır. Ko­mis­yon­la­rın tes­pit et­ti­ği ra­kam­la­rı, ba­zı ko­mis­yon baş­kan­la­rı, bi­lin­me­yen bir ne­den­le, ya­rı ya­rı­ya, üç­te 1’ine, dört­te 1’ine dü­şü­re­bi­li­yor; ka­lan nakdî öde­me­ler de za­ma­nın­da öden­me­yip, va­tan­daş sü­rün­dü­rü­lü­yor. Bu da, va­tan­da­şı da­ha da üzü­yor. Bu uy­gu­la­ma, bu hak­sız­lık, in­sa­nı­mı­zın fer­yat­la­rıy­la, tep­ki­le­riy­le bi­ze ile­til­mek­te­dir. Dü­zen­le­nen ka­nun­la, bu hak­sız uy­gu­la­ma yö­net­me­lik­le dü­zen­len­me­li, fer­yat­la­rın önü ke­sil­me­li­dir.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; bir kat sa­yı uy­gu­la­ma­sı var ki, ger­çek­ten top­lu­ma bü­yük hak­sız­lık­tır. İn­sa­nı­mı­zın de­ğe­ri pa­ray­la öl­çül­mez, ama mağ­du­ri­ye­tin kar­şı­lan­ma­sı bu ka­nu­na esas olun­ca, dev­le­tin şef­kat­li eli va­tan­da­şa uza­tı­lı­yor de­ni­li­yor­sa, bu be­de­lin 15 bin YTL ol­ma­ma­sı ge­re­kir. Ata­la­rın­dan ka­lan ve öm­rü­nü ver­di­ği köy ya­kı­lıp yı­kıl­mış­sa, on yıl­lar­dır ye­rin­den yur­dun­dan ol­muş, oca­ğı sön­müş ai­le­ye bir can be­de­li ola­rak dev­le­tin şef­kat­li eli 15 bin YTL mi­dir sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri? Ruh­sal bu­na­lı­ma gir­miş, trav­ma ya­şa­yan bu in­san­la­rı böy­le mi sa­hip­le­ne­ce­ğiz?

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; Tür­ki­ye’nin ya­kın ta­ri­hi­ne bak­tı­ğı­mız za­man, böl­ge in­sa­nı­nın sı­kı­yö­ne­tim­ler­den, OHAL’ler­den ne­ler çek­ti­ği­ni unut­ma­ya­lım. Bu ül­ke­ye ona­rıl­maz tah­ri­bat­lar bı­ra­kan 12 Mart bal­yoz ha­rekâtın­dan tu­tun da, or­ta­lı­ğı ka­sıp ka­vu­ran 12 Ey­lül 1980 dar­be­sin­den tüm Tür­ki­ye na­si­bi­ni al­dı­ğı gi­bi, en bü­yük mağ­du­ri­ye­ti Do­ğu ve Gü­ney­do­ğu hal­kı ya­şa­mış­tır.

Ha­tır­lar­sı­nız, bu se­ne­nin ba­şın­da, bir te­le­viz­yon prog­ra­mın­da, Muğ­la Üni­ver­si­te­sin­de ya­pı­lan bir prog­ram­da, ül­ke­nin is­tik­ba­li genç­le­ri kar­şı­sı­na alıp “İda­ma im­za at­ma­ya elim tit­re­me­di. Bun­dan ötü­rü vic­dan aza­bı duy­ma­dım.” di­ye­rek, ha­len dar­be övü­lü­yor­sa, biz bu ya­ra­la­rı, bu vic­dan­la na­sıl sa­ra­ca­ğız? Bü­yük Ön­der Mus­ta­fa Ke­mal Ata­türk’ün ko­mu­ta­sın­da, em­per­ya­list iş­gal­ci­le­re kar­şı bu va­tan için bir­lik­te sa­vaş­mış, ta­sa­da, kı­vanç­ta bir­lik­te ol­muş in­san­la­rı, kim­lik­le­rin­den do­la­yı, ko­nuş­tu­ğu di­lin­den, ye­ni do­ğan ço­cu­ğu­na ver­di­ği is­min­den do­la­yı, kül­tü­rün­den ve inan­cın­dan do­la­yı, top­lu­mu, in­san­la­rı iş­ken­ce­ye, ce­za­evi­ne, ölüm­le­re gö­tü­ren bir vic­dan...

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN – Sa­yın Gü­yül­dar, lüt­fen to­par­lar mı­sı­nız. Bu­yu­run.

HA­SAN GÜ­YÜL­DAR (De­vam­la) – Bu­gün de biz bu ya­ra­la­rı bu Mec­lis­te sar­ma­ya ça­lı­şı­yor­sak, dar­be­ler­le ya­pı­lan in­san­lık dı­şı uy­gu­la­ma­la­rı da göz önü­ne ala­rak, mağ­dur­la­rı ma­ne­vi an­lam­da sa­hip­le­ne­lim.

Ka­nun’a içe­rik ka­zan­dı­ran, va­tan­da­şın bir neb­ze ra­hat­la­ma­sı­nı sağ­la­yan ye­ni bir yö­net­me­lik dü­zen­len­me­li­dir. Ka­nun’un uy­gu­la­ma­da­ki ak­sak­lık­la­rı mad­de mad­de sı­ra­la­yıp Hükûme­te, Sa­yın İçiş­le­ri Ba­ka­nı­nın dik­ka­ti­ne su­nu­yo­rum. Ko­mis­yon­lar sa­yı ola­rak ar­tı­rıl­ma­lı­dır. Bel­ge te­mi­nin­den do­la­yı va­tan­da­şa yük­len­me­ye­lim. Ör­ne­ğin, Tun­ce­li’de hâlâ ka­das­tro ça­lış­ma­la­rı­na baş­lan­ma­mış­sa, ta­pu bel­ge­le­ri­ni te­min ede­me­yen va­tan­da­şın bun­da su­çu ne­dir? Bu­ra­da şa­hit­le, ta­nık­la be­yan esas alı­na­rak ko­mis­yon­la­rın önü açıl­sın. Bu, hem va­tan­da­şın be­ya­nın­dan do­la­yı dev­le­tin ken­di­si­ne gös­ter­miş ol­du­ğu gü­ve­ni ve ay­rı­ca va­tan­da­şın dev­le­te olan gü­ve­ni­ni, bağ­lı­lı­ğı­nı pe­kiş­ti­rir, ko­mis­yon­la­rın önü açı­lır.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Gü­yül­dar.

HA­SAN GÜ­YÜL­DAR (De­vam­la) – Bir da­ki­ka da­ha ver­se­niz…

BAŞ­KAN – Lüt­fen, Sa­yın Gü­yül­dar… Ek sü­re­ni­zi ver­dim.

HA­SAN GÜ­YÜL­DAR (De­vam­la) – Te­şek­kür ede­yim efen­dim.

GÜ­ROL ER­GİN (Muğ­la) – Bir te­şek­kür et­sin.

HA­SAN GÜ­YÜL­DAR (De­vam­la) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Di­yar­ba­kır Mil­let­ve­ki­li­miz Sa­yın Os­man As­lan’ın ça­lış­ma­sıy­la iyi ni­yet­le ha­zır­la­nan bu ka­nun­dan do­la­yı ken­di­le­ri­ne ve ar­ka­daş­la­ra te­şek­kür edi­yo­rum.

5233 Sa­yı­lı Ka­nun’dan do­la­yı ya­pı­lan uy­gu­la­ma­la­rı ye­rin­de gö­rüp yü­ce Mec­lis­te di­le ge­ti­re­rek bir çö­züm bu­la­ca­ğı inan­cıy­la, bu ka­nu­nu Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu ola­rak des­tek­li­yo­ruz.

Ge­nel Ku­ru­lu say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (Al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Mad­de üze­rin­de Ana­va­tan Par­ti­si Gru­bu adı­na söz is­te­yen An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Mu­zaf­fer Kur­tul­mu­şoğ­lu.

Bu­yu­run Sa­yın Kur­tul­mu­şoğ­lu.

ANA­VA­TAN PAR­Tİ­Sİ GRU­BU ADI­NA MU­ZAF­FER R. KUR­TUL­MU­ŞOĞ­LU (An­ka­ra) – Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; söz­le­ri­me baş­la­ma­dan ev­vel he­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­la­rım.

Sa­yın Baş­kan, ka­nu­na geç­me­den, bu­ra­da bir üzün­tü­mü be­lirt­mek is­ti­yo­rum. Yü­ce Mec­li­sin ta­raf­sız ol­ma­sı il­ke­si­ni o kür­sü­de otu­ran ar­ka­daş­la­rım çok iyi bi­lir­ler. Bu­ra­da bir mil­let­ve­ki­li ar­ka­da­şı­mın so­ru so­rar­ken se­si­nin ke­sil­me­si, so­ru­nun sor­du­rul­ma­ma­sı ben­ce çok şık ol­ma­dı. Bun­dan son­ra, bun­la­rın tek­rar, ye­ni­den ya­şan­ma­ma­sı te­men­ni­sin­de bu­lu­nu­yo­rum.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; Di­yar­ba­kır Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Os­man As­lan’ın, Te­rör ve Te­rör­le Mü­ca­de­le­den Do­ğan Za­rar­la­rın Kar­şı­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi üze­rin­de söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum.

Dün ak­şam­dan be­ri bu ya­sa üze­rin­de ko­nu­şu­yo­ruz. Ne ol­muş? 243 bin ki­şi mü­ra­ca­at et­miş. Ne­den do­la­yı et­miş? Te­rör­den mağ­dur ol­muş­lar. Evi yan­mış, in­san­la­rı öl­müş, hay­van­la­rı te­lef ol­muş, bu­nun için de Hükûmet bir ya­sa çı­kar­mış, bu mağ­dur olan in­san­la­rın hiç de­ğil­se mad­den hak­kı­nın ve­ril­me­si için. 230 bin­le 243 bin ara­sın­da mü­ra­ca­at­ta, şu ana ka­dar 26 ile 28 bin dos­ya in­ce­len­di­ği­ni gö­rü­yo­ruz ve bu ara­da 100’le 104 ko­mis­yon ku­rul­muş. Kim­ler ta­ra­fın­dan? İl­ler­de va­li mua­vin­le­ri ta­ra­fın­dan ko­mis­yon­lar te­şek­kül et­miş va­zi­yet­te. Bi­le­mi­yo­rum, il ve il­çe­ler­de kay­ma­kam­la­rın da bu ko­mis­yon baş­kan­la­rı olan­la­rı var mı? Var ol­ma­sın­da ya­rar var­dır Sa­yın Ba­kan, işin ça­buk­laş­ma­sı için.

Şim­di, Sa­yın Ba­kan, na­sıl ki geç­miş, ge­ci­ken ada­let ada­let sa­yıl­ma­dı­ğı gi­bi, bu mağ­dur­la­rın hak­kı­nın da ge­cik­me­si ben­ce hak­kın ye­ri­ni bul­ma­sı de­mek de­ğil­dir di­ye dü­şü­nü­yo­rum, çün­kü bu va­tan­daş evin­den ol­muş, yur­dun­dan ol­muş, şe­hir­le­re göç et­miş, ge­ri­ye dön­dü­ğün­de “Dev­le­tim be­nim bu za­ra­rı­mı kar­şı­la­ya­cak” di­ye kom­şu­sun­dan borç al­mış. Ama, uza­dık­ça “ha bu­gün ve­ri­le­cek be­nim hak­kım, ha ya­rın ve­ri­le­cek” di­ye bek­le­yip du­rur­ken, ar­tık, ala­cak­lı ala­ca­ğı­nı is­te­me­ye baş­la­dı. Bel­ki de, ic­ra­ya ver­me­ye baş­la­dı Sa­yın Ba­ka­nım.

Di­ye­cek­si­niz ki ne ya­pı­yo­ruz? Doğ­ru­dur. Ko­mis­yon­lar ku­rul­du, he­le yet­me­di de uza­tı­yo­ruz bir se­ne da­ha müd­de­ti. Bir se­ne da­ha da uza­tı­rız. Ben­ce müd­de­ti uzat­mak­tan­sa sis­te­mi ça­lış­tır­mak, sis­te­mi hız­lan­dır­mak, bu mağ­dur olan in­san­la­rın bir an ol­sun ya­ra­la­rı­nı sar­mak için Sa­yın Ba­ka­nım, il­gi­li 79 ta­ne va­li­ye bu­gün­den te­zi yok -bu­nu bir mil­let­ve­ki­li ola­rak is­ti­yo­rum, bir in­san ola­rak is­ti­yo­rum siz­den- der­hal va­li­ler­den he­sa­bı so­ru­nuz. Ne ol­du be­nim bu hak­kım, be­nim bu in­san­la­rı­mın hak­kı ne ol­du de­me hak­kı­nız var Sa­yın Ba­ka­nım. Bun­lar si­zin eli­niz­de. Bu ar­ka­daş­la­rı ça­lış­tır­mak si­zin eli­niz­de ve ya­pı­la­cak şey bir an ev­vel bu­nun he­sa­bı­nı sor­mak­tır.

Ko­mis­yon üye­le­ri kim­ler­den te­şek­kül edi­yor Sa­yın Ba­ka­nım? Va­li mu­avi­ni et­ra­fın­da, ora­da­ki mal mü­dü­rü, zi­ra­at me­mu­ru, zi­ra­at mü­dü­rü ve­ya sağ­lık mü­dü­rü… Bun­la­rın hep­si dev­le­tin me­mu­ru. En so­nun­da ka­ra­rı ve­re­cek yet­ki­li ne ka­dar ko­mis­yon üye­le­ri olur­sa ol­sun, ka­ra­rı ve­re­cek va­li mu­avi­ni ve­ya va­li­dir. Ben otuz­beş se­ne­lik yö­ne­ti­ci­yim. On­la­rın o yö­ne­ti­ci­le­rin em­rin­den çık­ma­la­rı çok zor­dur. Ben­ce ta­raf­sız ko­mis­yon üye­le­ri­ni bul­mak­ta ya­rar var­dır. Bu­nu ni­ye söy­lü­yo­rum? Şu an­da­ki ko­mis­yon üye­le­ri­ni suç­la­mak için söy­le­mi­yo­rum, ta­nı­mı­yo­rum hiç bi­ri­ni, ama, ben bu dev­let­ten ge­li­yo­rum, ben bu dev­le­ti çok iyi bi­len bir ada­mım.

Onun için, Sa­yın Ba­ka­nım, si­zin iyi ni­ye­ti­ni­ze gü­ve­ni­yo­rum, sa­mi­mi­ye­ti­ni­ze gü­ve­ni­yo­rum. Ko­mis­yon­la­rı ço­ğal­tı­nız. 79 il­de­ki ko­mis­yon­la­rı, 105 ta­ne, 104 ta­ne ko­mis­yo­nu, di­ğer il­ler­de olan­la­rı… Me­se­la, en çok, te­rör­den za­rar gö­ren il­ler ne­re­ler­dir? Di­yar­ba­kır’dır, Hakkâri’dir, Şır­nak’tır, Tun­ce­li’dir, Bin­göl’dür. İlk ön­ce bu­ra­la­rı bir hal­le­de­lim Sa­yın Ba­ka­nım. En çok mağ­dur olan il­ler­den 5’i bu il­ler­dir. Me­se­la, ha­ki­ka­ten, ko­mis­yon­lar ku­ru­lur­ken, o kö­yün akil adam­la­rı var­dır, bi­lir­ki­şi ola­rak, o köy­den akil adam­la­rı seç­mek la­zım, köy muh­ta­rı­nı din­le­mek la­zım. “Sen bu­nu bil­mez­sin” di­yen­ler ola­bi­lir Sa­yın Ba­ka­nım, ben çok ya­şa­dım bun­la­rı. Onun için, bu ko­mis­yon­la­rı çok da­ha hız­lı ça­lı­şa­cak şek­le ge­ti­re­lim.

Se­ne­yi, uza­tıl­ma­sı… Bu Ya­sa’nın bir se­ne da­ha uza­tıl­ma­sı­na kar­şı de­ği­lim. Ya­sa’nın te­me­li­ne de kar­şı de­ği­liz, ama, mağ­dur olan in­san­la­rın hak­la­rı­nı… Be­nim ka­dar siz de bir an ev­vel ya­pıl­ma­sı­nı is­te­di­ği­ni­zi bi­li­yo­rum. Sa­yın Ba­kan, ik­ti­dar güç­tür; ik­ti­dar, o gü­cü­nü, hükûmet­ler na­sıl olur­sa ol­sun, o gü­cü­nü mağ­dur­dan ya­na kul­lan­mak mec­bu­ri­ye­tin­de­dir. Za­ten, Türk ulu­su­nun da en bü­yük özel­lik­le­rin­den bi­ri­si, mağ­du­run ya­nın­da ol­mak­tır. Onun için, ne olur, ko­mis­yon­da­ki ar­ka­daş­la­rı­mız bu dos­ya­la­rı bir an ev­vel in­ce­le­sin, ne­ti­ce­ye bağ­la­sın, kim hak­lıy­sa onun hak­kı ve­ril­sin, hak­sız olan­lar arı­tıl­sın, ay­rıl­sın, ama, mağ­dur olan in­san­la­rı­mız da bir an ev­vel o hak­la­rı­nı al­sın­lar, baş­la­rı­na, bel­ki, bir yağ­mur yağ­ma­mak için bir ge­ce­kon­du ya­pa­cak­lar­dır ve­ya bir ço­cu­ğu­nu oku­ta­cak­tır, ço­cu­ğu­nun mas­raf­la­rı­nı kar­şı­la­ya­cak­tır. Bu­nu da, biz, mağ­dur ol­muş in­san­la­rı­mız­dan esir­ge­me­miz di­ye söz ko­nu­su ola­ma­ya­ca­ğı için, Sa­yın Ba­kan, bir an ev­vel ko­mis­yo­nu mu ar­tı­ra­ca­ğız, tek­rar söy­lü­yo­rum, ko­mis­yo­nun ça­lış­ma tar­zı­nı mı de­ğiş­ti­re­ce­ğiz, da­ha ça­buk­laş­tı­ra­rak bu iş­le­ri na­sıl… Hak­lı­ya hak­kı­nı ve­re­bil­mek için ne la­zım­sa bu­nu hep bir­lik­te ya­pa­lım di­yo­rum.

He­pi­ni­ze sev­gi­ler ve say­gı­lar su­nu­yo­rum, hoş­ça ka­lı­nız. (Ana­va­tan Par­ti­si sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Mad­de üze­rin­de şah­sı adı­na söz is­te­yen Ni­hat Eri, Mar­din Mil­let­ve­ki­li.

Bu­yu­run Sa­yın Eri.

Nİ­HAT ERİ (Mar­din) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; 1241 sı­ra sa­yı­lı Di­yar­ba­kır Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Os­man As­lan’ın, Te­rör ve Te­rör­le Mü­ca­de­le­den Do­ğan Za­rar­la­rın Kar­şı­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi’nin 1’in­ci mad­de­si üze­rin­de şah­sım adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, bil­di­ği­niz gi­bi, te­rör ey­lem­le­ri, dev­le­tin ana­ya­sal dü­ze­ni­ni yık­ma­yı amaç­la­yan ve mev­zu­atı­mı­za gö­re suç sa­yı­lan ey­lem­ler­dir. Te­rör ey­lem­le­ri­ni he­def alan ki­şi­ler, ken­di ku­sur ve fi­il­le­ri so­nu­cu de­ğil, top­lu­mun bir fer­di ola­rak za­rar gör­müş­ler­dir. Bu ba­kım­dan te­rör ey­lem­le­ri so­nu­cu za­ra­ra uğ­ra­yan va­tan­daş­lar top­lum­sal ris­ke ma­ruz kal­mak­ta­dır­lar. Dev­le­ti ve top­lu­mu he­def alan fi­il­ler­den do­ğan za­ra­rın mağ­dur ki­şi­nin üze­rin­de bı­ra­kıl­ma­sı, hak ve in­saf ku­ral­la­rıy­la bağ­daş­ma­mak­ta­dır. Or­ta­ya çı­kan za­ra­rın pay­laş­tı­rıl­ma­sı, top­lu­mun di­ğer ke­sim­le­riy­le za­ra­ra uğ­ra­mış ki­şi­ler ara­sın­da fe­dakârlı­ğın denk­leş­ti­ril­me­si, hak­ka­ni­yet ve sos­yal hu­kuk dev­le­ti il­ke­le­ri­nin de bir ge­re­ği­dir. Ki­şi­le­re ve­ri­len za­rar­lar is­ter te­rör ör­güt­le­ri­nin ey­lem­le­rin­den is­ter­se te­rör­le mü­ca­de­le sı­ra­sın­da dev­let­çe alı­nan ted­bir­ler­den kay­nak­la­mış ol­sun, bu za­rar­la­rın be­lir­ti­len il­ke­ler doğ­rul­tu­sun­da kar­şı­lan­ma­sı, va­tan­da­şın dev­le­te olan gü­ve­ni­ni ar­tı­ra­cak, va­tan­daş-dev­let kay­naş­ma­sı­nı sağ­la­ya­cak ve top­lum­sal ba­rı­şa kat­kı sağ­la­ya­cak­tır.

Te­rör ey­lem­le­ri­nin ül­ke­miz­de yo­ğun ola­rak ya­şan­dı­ğı 19/7/1987 ta­ri­hi ile 30/11/2002 ta­ri­hi ara­sın­da te­rör ey­lem­le­ri ve­ya te­rör­le mü­ca­de­le kap­sa­mın­da yü­rü­tü­len fa­ali­yet­ler ne­de­niy­le za­rar gö­ren ki­şi­le­rin mad­di za­rar­la­rı­nın, yar­gı yo­lu­na git­me­le­ri­ne ge­rek kal­ma­dan, ida­re­ce, en kı­sa sü­re içe­ri­sin­de ve sulh yo­luy­la kar­şı­lan­ma­sı; Av­ru­pa İn­san Hak­la­rı Mah­ke­me­si­ne an­cak bu yol­la so­nuç ala­ma­yan­la­rın baş­vur­ma­la­rı­nın; ve­ri­len taz­mi­nat mik­tar­la­rı­nın da hak­sız zen­gin­leş­me ara­cı ola­rak kul­la­nıl­ma­sı­nın en­gel­len­me­si ama­cıy­la ha­zır­lan­mış olan 5233 sa­yı­lı Te­rör ve Te­rör­le Mü­ca­de­le­den Do­ğan Za­rar­la­rın Kar­şı­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun, bil­di­ği­niz gi­bi ya­yım­lan­mış ve yü­rür­lü­ğe gir­miş­tir.

Bu Ka­nun, 1987 ile 2002 ta­ri­hi ara­sın­da ola­ğa­nüs­tü hâl ilan edi­len il­ler­de mey­da­na ge­len te­rör ey­lem­le­ri ve­ya te­rör­le mü­ca­de­le kap­sa­mın­da yü­rü­tü­len fa­ali­yet­ler ne­de­niy­le mad­di za­ra­ra uğ­ra­yan ki­şi­le­rin za­rar­la­rı­nın kar­şı­lan­ma­sı­na iliş­kin esas ve usul­le­ri be­lir­le­miş­tir. Ka­nun, te­rör­den kay­nak­la­nan za­ra­ra uğ­ra­yan va­tan­daş­la­rı­mı­zın mağ­du­ri­ye­ti­ni gi­der­mek için çı­ka­rıl­mış­tır. Ge­rek­li taz­mi­nat­lar Ka­nun çık­tık­tan bu ya­na öden­mek­te­dir. Şim­di­ye ka­dar 140 tril­yon ci­va­rın­da bir öde­me ya­pıl­mış­tır. Be­nim se­çim ilim olan Mar­din’de de 14 tril­yon­luk bir hak ka­ra­rı alın­mış­tır.

Te­rör ne­de­niy­le ay­rı­lıp da köy­le­ri­ne tek­rar dö­nüş ya­pan va­tan­daş­la­rın ev­le­ri­ni ye­ni­den yap­mak, on­la­ra ye­ni iş dü­ze­ni kur­mak, ta­rım ve hay­van­cı­lık ala­nın­da ça­lı­şan­la­ra yar­dım yap­mak, on­la­rı köy­le­ri­ne da­ha faz­la bağ­la­mış, iş­siz­lik de bir mik­tar azal­mış, böy­le­ce, bü­yük şe­hir­le­re ya­pı­lan göç nis­pe­ten ön­len­miş ve bü­yük şe­hir­le­rin yü­kü de kıs­men ha­fif­le­miş­tir. Bu bağ­lam­da çok iş­ler ya­pıl­mış­tır.

Ar­ka­daş­la­rı­mız an­lat­tı, kö­ye dö­nüş­ler, dört yıl­dır, beş yıl­dır, dev­let ta­ra­fın­dan, önem­li öl­çü­de, bü­yük kay­nak­lar ak­ta­rı­la­rak des­tek­len­mek­te­dir. Bu yıl uy­gu­la­nan, da­ha doğ­ru­su, bü­yük öde­nek­ler ay­rı­lan KÖY­DES Pro­je­si de bü­tün köy­le­ri­mi­ze ol­du­ğu gi­bi, bu kap­sam­da­ki köy­le­ri­mi­ze de önem­li hiz­met­ler gö­tür­müş­tür.

Bu­ra­da bir hu­su­sa de­ğin­me­den geç­me­ye­ce­ğim. Do­ğu ve Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­si’nde hay­van­cı­lık­la ha­ya­tı­nı ka­za­nan “gö­çer” di­ye ni­te­len­dir­di­ği­miz ve mev­sim­sel ola­rak yer de­ğiş­ti­ren va­tan­daş­la­rı­mız, te­rör ne­de­niy­le en çok za­rar gö­ren ke­sim­ler­den bi­ri ol­muş­lar­dı; an­cak, bu­gün iti­ba­rıy­la, me­ra­la­ra çı­kı­şın önün­de­ki ya­sak­la­ma­la­rın bü­yük öl­çü­de an­la­mı­nı yi­tir­di­ği or­ta­da­dır. Böl­ge­sel ola­rak, kıs­mi de ol­sa, ha­len uy­gu­lan­mak­ta olan ya­sak­la­ma­la­rın ta­ma­men kal­dı­rıl­ma­sı ve gö­çer va­tan­daş­la­rı­mı­zın bu ko­nu­da­ki ha­re­ket­li­li­ği­nin sağ­lan­ma­sı, özel­lik­le hay­van­cı­lı­ğın lo­ko­mo­ti­fi olan Do­ğu ve Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu’da­ki…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN – Sa­yın Eri, lüt­fen to­par­lar mı­sı­nız.

Bu­yu­run.

Nİ­HAT ERİ (De­vam­la) – …ge­liş­me­si­ne ve te­rör ön­ce­si can­lı­lı­ğı­na ka­vuş­ma­sı­na imkân sağ­la­ya­cak­tır.

Bu ka­nu­nun ha­yır­lı ol­ma­sı­nı di­li­yor, he­pi­ni­ze say­gı­lar su­nu­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Eri.

Mad­de üze­rin­de, Hükûmet adı­na, İçiş­le­ri Ba­ka­nı Sa­yın Ab­dül­ka­dir Ak­su ko­nu­şa­cak­lar­dır.

Bu­yu­run Sa­yın Ak­su. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (İs­tan­bul) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım; bu­gün hu­zur­la­rı­nız­da gö­rüş­tü­ğü­müz tek­lif, Di­yar­ba­kır Mil­let­ve­ki­li­miz Sa­yın Os­man As­lan’ın ver­miş ol­du­ğu bir tek­lif ve ger­çek­ten önem­li bir ko­nu. Te­rör­den za­rar gö­ren­ler, te­rör mağ­dur­la­rı için, Hükûme­ti­miz ta­ra­fın­dan, bil­di­ği­niz gi­bi, çı­ka­rı­lan, 5233 sa­yı­lı te­rör ve te­rör­le mü­ca­de­le­den do­ğan za­rar­la­rın kar­şı­lan­ma­sı­na da­ir olan Ka­nun’la il­gi­li as­lın­da bir mad­de­lik bir tek­lif; bir sü­re uza­tı­mı ta­le­biy­le ge­li­ni­yor, çok ma­kul, doğ­ru bir tek­lif.

Bil­di­ği­niz gi­bi, bu, as­lın­da, bi­zim sos­yal hu­kuk dev­le­ti an­la­yı­şı­mız ge­re­ği bu Ya­sa ge­ti­ril­di bu­ra­ya ve siz­le­rin oyuy­la çı­ka­rıl­dı; çün­kü, bu mağ­dur ol­muş in­san­lar, te­rö­re mu­ha­tap ol­muş in­san­lar, ken­di ku­sur­la­rı so­nu­cun­da bu za­ra­ra kat­lan­mış, za­ra­ra uğ­ra­mış de­ğil­ler. Onun için, bu za­rar­la­rı­nın, bu mad­di ve ma­ne­vi za­rar­la­rı­nın, Hükûme­ti­miz ta­ra­fın­dan, dev­let ta­ra­fın­dan kar­şı­lan­ma­sı da ta­bi­idir, do­ğal­dır di­yo­ruz. Onun için, bu Ya­sa’yı ge­tir­dik ve sa­ye­niz­de de, oy­la­rı­nız­la ka­bul edil­di ve uy­gu­la­ma­ya baş­la­dık. An­cak, bu Ya­sa çı­ka­rı­lır­ken “Mü­ra­ca­at edi­len­le­rin dos­ya­la­rı iki yıl içe­ri­sin­de ta­mam­la­nır.” de­nil­di. Bu sü­re, 2006 yı­lı içe­ri­sin­de son bul­du, bit­ti, ama, he­nüz ta­mam­lan­ma­mış dos­ya­lar var. Ar­ka­daş­la­rı­mız, bu­ra­da, ra­kam­la­rı ver­di­ler, mü­ra­ca­at eden, dos­ya sa­yı­sı­nın ra­kam­la­rı­nı ver­di­ler. Bi­la­ha­re, yi­ne, bu Ya­sa’da bir de­ği­şik­lik yap­tık. Va­tan­da­şın hak­kı za­yi ol­ma­sın di­ye, 1987’den 2004 yı­lı­na ka­dar te­rör mağ­du­ru olan­la­rın, tek­rar, mü­ra­ca­at et­me­miş olan­la­rı­na bir yıl­lık bir sü­re da­ha ta­nı­dık. Bu, 28 Ara­lık 2005 ta­ri­hin­de yü­ce Mec­lis­te oy­la­rı­nız­la ka­bul edil­di, hak­kı za­yi ol­ma­ma­sı için bu in­san­la­ra bir yıl­lık bir sü­re ta­nın­dı. O sü­re de 2007 Ocak ayın­da son bu­lu­yor. Ya­ni, şu an­da ha­len va­tan­da­şı­mız mü­ra­ca­at ede­bi­li­yor, bu hak­kı var. Bu ye­ni sü­re ta­nın­dık­tan son­ra da dos­ya sa­yı­la­rın­da­ki ar­tış, ar­ka­daş­la­rı­mı­zın bü­tün gay­ret­le­ri­ne rağ­men, ko­mis­yon­la­rı­mı­zın, bi­ti­ri­le­me­yen dos­ya­lar… Bu­nun için, bu tek­lif, ko­mis­yon­la­rın bir yıl da­ha sü­re­si­nin uza­tıl­ma­sı ta­le­biy­le gel­miş bir tek­lif­tir, uy­gun bir tek­lif­tir. Ben bu ba­kım­dan de­ğer­li ar­ka­da­şı­ma, Sa­yın Os­man As­lan’a da hu­zur­la­rı­nız­da te­şek­kür edi­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım bu­ra­da gö­rüş­le­ri­ni ifa­de et­ti­ler. Ben on­lar­la il­gi­li ola­rak da, kı­sa­ca, ba­zı te­red­düt­le­ri gi­der­mek için yap­tık­la­rı­mız­dan bah­se­de­yim. Ön­ce, yan­lış bir ra­kam ve­ril­di, ta­mam­la­nan dos­ya sa­yı­sı 26 bin de­ğil, 44.639 dos­ya ta­mam­lan­mış­tır; onu bir be­lir­te­yim. Bir de “kay­ma­kam ar­ka­daş­la­ra gö­rev ve­rin” di­yor. Biz kay­ma­kam­la­ra gö­rev ver­dik. Kay­ma­kam ar­ka­daş­la­rı­mız da ça­lı­şı­yor; an­cak on­la­rın yap­tı­ğı ha­zır­lık ko­mis­yo­na ge­li­yor, ka­ra­rı ko­mis­yon ve­ri­yor, ama ha­zır­lık ça­lış­ma­la­rın­da kay­ma­kam­la­rı da koş­tur­tu­yo­ruz, gö­rev ve­ri­yo­ruz.

Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu za­rar tes­pit ko­mis­yon­la­rı­nın ko­or­di­nas­yon ve uyum içe­ri­sin­de -he­pi­ni­zin de ar­zu et­ti­ği gi­bi, ko­nu­şan ar­ka­daş­la­rı­mın tü­mü onu be­lirt­ti­ler- hız­lı, et­kin ve ve­rim­li ça­lış­ma­la­rı­nı te­min için ve ka­rar­lar­da stan­dar­di­zas­yon sağ­lan­ma­sı ama­cıy­la da Ba­kan­lık ola­rak bir­çok ça­lış­ma­lar yap­tık ya­ni. Bun­lar­dan, me­se­la, bi­ri, An­tal­ya ilin­de sek­sen bir il za­rar tes­pit ko­mis­yo­nu­nun baş­ka­nı­nın ka­tıl­dı­ğı bir se­mi­ner dü­zen­le­dik. Bi­la­ha­re, Mer­sin ilin­de baş­vu­ru­la­rın en yo­ğun ol­du­ğu yir­mi il za­rar tes­pit ko­mis­yo­nu, baş­kan, üye ve o bü­ro­lar­da ça­lı­şan gö­rev­li, top­lam 125 ki­şi­nin ka­tıl­dı­ğı bir se­mi­ne­ri de Mer­sin ili­miz­de dü­zen­le­dik. Ay­rı­ca, Di­yar­ba­kır ve Er­zu­rum il­le­rin­de dos­ya­lar­da­ki mev­cut ve­ri­le­rin der­len­me­si, de­ğer­len­di­ril­me­si ve bil­gi­sa­yar or­ta­mı­na ak­ta­rıl­ma­sı -çün­kü iş­le­rin sü­rat­len­di­ril­me­si için öy­le bir ka­rar al­dık- ama­cıy­la on do­kuz ili­miz­den 38 bü­ro gö­rev­li­si­nin ka­tıl­dı­ğı eği­tim top­lan­tı­la­rı yap­tık. Di­yar­ba­kır’da, İz­mir’de, sırf bil­gi­sa­ya­ra ge­çi­şi, bu­nun ya­zı­lı­mı için bu ar­ka­daş­la­rı kur­sa ça­ğır­dık.

Son ola­rak da, za­rar tes­pit ko­mis­yon­la­rı ka­rar­la­rın­da yek­ne­sak­lık ve uy­gu­la­ma bir­li­ği sağ­la­mak üze­re, özel­lik­le ta­şı­nır ve ta­şın­maz mal­lar­da mey­da­na ge­len za­rar­lar, ta­rım ve hay­van­cı­lık­la il­gi­li za­rar­lar ve mal var­lı­ğı­na ula­şa­ma­mak­tan kay­nak­la­nan za­rar­lar… Adam, tar­la­sı var gi­dip eke­me­miş, ağa­cı var gi­dip ce­vi­zi­ni, mey­ve­si­ni top­la­ya­ma­mış, bu­na ulaş­ma­ma­dan do­la­yı da za­rar edi­yor. An­cak, bir uy­gu­la­ma­da stan­dar­di­zas­yon, bir yek­ne­sak­lık sağ­lan­ma­sı için bu za­rar­la­rın tes­pi­tin­de or­tak stan­dart oluş­tur­mak ama­cıy­la da 23-24 Ka­sım 2006 ta­ri­hin­de, yi­ne, za­rar tes­pit ko­mis­yon­la­rın­da gö­rev­li 38 ki­şi­nin ka­tı­lı­mıy­la, An­ka­ra ilin­de bu de­fa, An­ka­ra mer­kez­de bir eği­tim top­lan­tı­sı dü­zen­len­miş. Bu top­lan­tı­ya, ay­rı­ca Ba­yın­dır­lık ve İskân Ba­kan­lı­ğıy­la Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı­nın mer­kez ve taş­ra bi­rim­le­rin­den de uz­man­lar çağ­rıl­mış­tır, çün­kü, bi­na­lar de­ğer­len­di­ri­li­yor, bir fi­yat bi­çi­li­yor, tar­la­yı kul­la­na­ma­ma­dan do­la­yı ve­ya ağaç­la­rın gör­dü­ğü za­rar­dan do­la­yı, onun için Ta­rım, Or­man ve Kö­yiş­le­ri Ba­kan­lı­ğıy­la Ba­yın­dır­lık ve İskân Ba­kan­lı­ğın­dan da ele­man­lar çağ­rıl­dı.

Yi­ne, il za­rar tes­pit ko­mis­yon­la­rı ara­sın­da ko­or­di­nas­yo­nu ge­liş­tir­mek… Bu­ra­da ar­ka­daş­lar ifa­de et­ti­ler, di­ye­lim ki, Bin­göl ilin­de bir ce­viz ağa­cı­na 5 mil­yon ve­ri­yor, Di­yar­ba­kır ilin­de 2 mil­yon ve­ri­yor. İş­te, bu stan­dar­di­zas­yo­nu ve ko­or­di­nas­yo­nu ge­liş­tir­mek, mey­da­na ge­le­bi­le­cek uy­gu­la­ma fark­lı­lık­la­rı­nı or­ta­dan kal­dı­ra­rak, bir­lik sağ­la­mak, ge­rek­ti­ğin­de ko­mis­yon ça­lış­ma­la­rı­nı ye­rin­de gö­re­rek, yön­len­di­ri­ci ve yol gös­te­ri­ci ça­lış­ma­lar yap­mak üze­re Ba­kan­lı­ğı­mız mer­ke­zin­de de -Ba­kan­lık mer­ke­zin­de de- gö­ze­tim ve ko­or­di­nas­yon ko­mi­te­si ku­rul­muş­tur. Bun­la­rı yön­len­di­ri­yor, yol gös­te­ri­yor, ikaz edi­yor.

Ay­rı­ca, ko­mis­yon ka­rar­la­rın­da stan­dar­di­zas­yo­nu sağ­la­mak, iş­lem­le­ri hız­lan­dır­mak ve ka­rar sü­re­ci­ni en aza dü­şür­mek ama­cıy­la ha­zır­la­nan ya­zı­lım prog­ra­mı da -ki, bi­raz ev­vel bah­set­miş­tim, onun için eği­tim de yap­tık- ko­mis­yon­lar­ca da kul­la­nıl­ma­ya baş­lan­mış­tır, şu an­da, ko­mis­yon­lar bu­nu kul­lan­ma­ya baş­la­dı­lar.

Ay­rı­ca, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, za­rar tes­pit ko­mis­yon­la­rı­nın, va­li­lik­le­ri­mi­zin ya­nı sı­ra Ba­kan­lı­ğı­mız mül­ki­ye mü­fet­tiş­le­rin­ce de bü­tün iş ve iş­lem­le­ri de­net­len­mek­te­dir, yan­lış, ek­sik, ha­ta var­sa bun­lar ken­di­le­ri­ne ikaz edi­lip dü­zelt­me­ye gay­ret edil­mek­te­dir.

Onun için, ger­çek­ten önem­li olan bu ya­sa­nın çı­kı­şı­na des­tek ve­ren bü­tün mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­ma şim­di­den te­şek­kür edi­yo­rum, he­pi­ni­ze say­gı­lar su­nu­yo­rum. (Al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Ba­kan.

Mad­de üze­rin­de şah­sı adı­na söz is­te­yen Se­la­hat­tin Bey­ri­bey, Kars Mil­let­ve­ki­li?.. Yok.

Ha­san Gü­yül­dar, Tun­ce­li Mil­let­ve­ki­li.

Bu­yu­run Sa­yın Gü­yül­dar.

HA­SAN GÜ­YÜL­DAR (Tun­ce­li) – Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; ül­ke­miz, on yıl­lar­dır Do­ğu ve Gü­ney­do­ğu­da çok bü­yük acı­lar ya­şa­dı, bü­yük ka­yıp­lar ver­dik ve hâlâ ver­me­ye de­vam edi­yo­ruz. Bu­nun­la bir­lik­te, en bü­yük teh­li­ke, dev­let­le va­tan­daş ara­sın­da­ki gü­ven­siz­lik­tir, boş­luk­tur. Ça­ğı­mız­da dev­let, in­sa­nı için var­dır. Va­tan­da­şın dev­le­ti­ne gös­ter­miş ol­du­ğu gü­ven, o ül­ke için en bü­yük ha­zi­ne­dir, en bü­yük ser­ma­ye­dir. De­mok­ra­si­si tam olan ül­ke­ler­de sis­te­min özel­li­ği, dev­let va­tan­daş da­ya­nış­ma­sı­dır, kar­şı­lık­lı bir­bi­ri­ne gü­ven­dir. Hal­kın des­te­ği­nin ol­ma­dı­ğı hiç­bir iş­te, hiç­bir olay­da ba­şa­rı sağ­la­mak müm­kün de­ğil­dir; he­le da­yat­may­la da ol­sa, zor­ba­lık­la da ol­sa hiç müm­kün de­ğil­dir, 20’nci as­rın de­ğil, 21’in­ci as­rın icat et­ti­ği son tek­no­lo­jik si­lah­lar da ol­sa yi­ne müm­kün de­ğil­dir. Can­lı ör­ne­ği­ni ve­rir­sek, ya­nı ba­şı­mız­da­ki Irak fa­ci­ası. Dün­ya­nın sü­per gü­cü Ame­ri­ka Bir­le­şik Dev­let­le­ri ve İn­gil­te­re, ay­rı­ca ken­di­si­ne ve­ren di­ğer dev­let­le­rin as­ke­ri gü­cüy­le böy­le bir ça­lış­ma yap­ma­sı­na rağ­men, ma­ale­sef, he­sap­la­rı ter­se dön­müş ve bu Irak ba­ta­ğın­da çır­pın­mak­ta­dır. Ye­şil do­lar­la­rıy­la, CIA’sıy­la, MOS­SAD’ıy­la ve ne­re­dey­se her Irak­lı­yı kon­trol eden is­tih­ba­ra­tı ol­ma­sı­na rağ­men çöl­de kör ol­mak­ta­dır.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; ma­ale­sef, biz de ül­ke ola­rak, Do­ğu, Gü­ney­do­ğu hal­kı­na kar­şı gö­re­vi­mi­zi ya­pa­ma­dık. Te­rör olay­la­rın­da va­tan­da­şı ya­nı­mı­za al­ma­yı be­ce­re­me­dik. Va­tan­da­şı düş­man gi­bi gör­dük. Hın­cı­mı­zı on­dan al­dık. Uzak­laş­tır­dık, “öte­ki” yap­tık, po­tan­si­yel suç­lu gör­dük. Oy­sa, biz böl­ge in­sa­nı ola­rak çok şey bi­li­yo­ruz ve gö­rü­yo­ruz ki, bu­ra­da­ki en bü­yük sı­kın­tı iş­siz­lik ve feo­dal ya­pı­dır. Ai­le­ler, ge­ce­le­ri ço­cu­ğu­nun ba­şı­na bir olay ge­lir kor­ku­suy­la uyu­ma­mak­ta­dır. Ço­cu­ğu­na iş bu­la­ma­dı­ğı için kıv­ran­mak­ta­dır. İş­siz ka­lan, bu­na­lı­ma gi­ren o genç de, rüzgâr han­gi ta­ra­fa eser­se o ta­ra­fa doğ­ru gi­der. İş­siz­lik so­ru­nu­nu hal­le­di­niz, ne da­ğa çı­kan gen­ci­miz olur ne de dağ­da kim­se ka­lır.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; si­ya­si ik­ti­da­ra ses­le­ni­yo­rum: Şim­di­ye ka­dar çok olay­lar ya­şa­dık ve so­nuç­ta ba­kı­yo­ruz hiç­bir şey ka­zan­ma­mı­şız. Kin, düş­man­lık, öf­ke dı­şın­da bir şey ka­za­na­ma­mı­şız. Kos­ko­ca­man bir sı­fır. Ama, ka­za­nan­lar da var; ül­ke­yi iç­ten za­yıf­la­tıp “par­ça­la, böl, yut” an­la­yı­şıy­la ha­re­ket eden dış güç­ler. Do­la­yı­sıy­la, mev­cut Hükûme­te… Aci­len ye­ni bir plan, ye­ni bir pro­jey­le ül­ke­nin özel­lik­le Do­ğu ve Gü­ney­do­ğu’sun­da ye­ni bir sos­yo­eko­no­mik pro­je ge­liş­ti­ril­me­li­dir. O za­man her­kes işin­de gü­cün­de olur, sos­yal pat­la­ma­lar ol­maz, so­run­lar da çık­maz.

Bi­raz ön­ce­ki ko­nuş­mam­da ka­nun­la il­gi­li ba­zı açık­la­ma­lar ya­par­ken ek­sik ka­lan bir iki mad­de­yi siz­ler­le pay­laş­mak is­ti­yo­rum.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN – Sa­yın Gü­yül­dar, lüt­fen, to­par­la­yı­nız.

Bu­yu­run.

HA­SAN GÜ­YÜL­DAR (De­vam­la) – Ev­ve­la, ko­mis­yon ça­lış­ma­la­rı­nı dağ­da ba­yır­da, ge­ce gün­düz yü­rü­ten de­ğer­li ko­mis­yon üye­le­ri­ne ve baş­kan­la­rı­na çok te­şek­kür edi­yo­rum. Ko­mis­yon üye­le­ri­nin üc­ret ba­kı­mın­dan şikâyet­le­ri var­dır. Has­sa­si­yet gös­te­ren Sa­yın İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan bu­nu özel­lik­le ri­ca edi­yo­rum.

Bu ka­nu­nun ül­ke­mi­ze, mağ­dur olan va­tan­daş­la­rı­mı­za iyi­leş­tir­me­ler ge­tir­me­si di­le­ğiy­le siz­le­ri tek­rar sev­giy­le, say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Gü­yül­dar.

Mad­de üze­rin­de, on da­ki­ka sü­rey­le so­ru-ce­vap iş­le­mi ya­pı­la­cak­tır.

So­ru sor­ma sü­re­si beş da­ki­ka­dır.

Sa­yın Öz­do­ğan, bu­yu­run.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (Er­zu­rum) – Sa­yın Baş­kan, so­ru sor­mak­tan vaz­geç­tim. Az ön­ce se­si­mi kıs­tı­nız.

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Öz­do­ğan, vaz­geç­tiy­se­niz.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (Er­zu­rum) – Bu se­fer so­ru sor­mu­yo­rum, si­zi pro­tes­to edi­yo­rum.

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum.

Sa­yın As­la­noğ­lu…

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (Ma­lat­ya) – Sa­yın Baş­ka­nım, İçiş­le­ri Ba­ka­nı­ma, bi­raz uzun ola­cak ama…

Tür­ki­ye cum­hu­ri­ye­ti­nin bö­lün­mez bü­tün­lü­ğü, va­tan­daş­la­rı­mı­zın gü­ven­li­ği­ni sağ­la­mak dev­le­tin kol­luk kuv­vet­le­ri­nin gö­re­vi­dir. An­cak, kol­luk kuv­vet­le­ri­mi­ze ila­ve ola­rak ge­çi­ci ve gö­nül­lü köy ko­ru­cu­la­rı ih­das edil­miş­tir. Yak­la­şık 70 bin ci­va­rın­da bu in­san­lar. Bu ki­şi­ler de in­sa­ni bo­yu­tuy­la bü­yük mağ­du­ri­yet içe­ri­sin­de­dir ve bu ar­ka­daş­la­rı­mız Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti va­tan­da­şı­dır. Dev­let, bu in­san­la­rı­mız­dan bir hiz­met alı­yor­sa sos­yal dev­let ola­rak da bu va­tan­daş­la­rı­mı­zın en te­mel ih­ti­yaç­la­rı­nı kar­şı­la­mak zo­run­da­dır. Bu va­tan­daş­la­ra ma­aş ve­ri­yor­su­nuz, yıl­lar­dır sos­yal gü­ven­lik­le­riy­le il­gi­li hiç­bir ya­sal dü­zen­le­me ya­pıl­ma­dı. Ken­di­le­ri ve ço­cuk­la­rı, yıl­lar­dır te­da­vi­le­ri için hiç­bir sos­yal gü­ven­lik şem­si­ye­si al­tı­na so­kul­ma­dı­lar. Lüt­fet­ti­niz son al­tı ay­da bu va­tan­daş­la­rı­mı­za ye­şil kart ver­di­niz.

BAŞ­KAN – Sa­yın As­la­noğ­lu, lüt­fen so­ru­nu­zu so­ru­nuz.

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (Ma­lat­ya) – Ta­mam efen­dim, de­vam edi­yo­rum.

Yir­mi yıl­dır bu gö­re­vi ya­pan bu va­tan­daş­la­rın emek­li­lik­le il­gi­li hiç­bir ya­sal gü­ven­ce­le­ri yok­tur. İçiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı­nı şikâyet edi­yo­rum. Ey, si­ze ses­le­ni­yo­rum, Ça­lış­ma Sos­yal Gü­ven­lik Ba­kan­lı­ğı, İçiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı ka­çak iş­çi ça­lış­tı­rı­yor. Ma­aş ve­ri­yor­sun… Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti’nde hiç­bir ku­rum ça­lış­tır­dı­ğı iş­çi­ye sos­yal gü­ven­lik ol­mak­sı­zın hiç­bir üc­ret öde­mez. Si­zi Ça­lış­ma ve Sos­yal Gü­ven­lik Ba­kan­lı­ğı­na şikâyet edi­yo­rum. Bu in­san­la­rı ka­çak ça­lış­tı­rı­yor­su­nuz. Bun­la­rın sos­yal gü­ven­li­ği yok­tur.

Sa­yın İçiş­le­ri Ba­ka­nım, de­min bah­set­ti­niz, sos­yal ve hu­kuk dev­le­ti. An­la­mı­yo­rum bu in­san­lar aca­ba sos­yal ve hu­kuk dev­le­tin­de ya­şa­mı­yor mu? Bun­lar mağ­dur de­ğil mi? “Te­rör mağ­du­ru” di­yor­su­nuz. Bun­lar da İçiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı­nın mağ­du­ru. Aca­ba bun­la­ra çö­züm bu­la­cak mı­sı­nız?

BAŞ­KAN – Sa­yın An­bar­cı­oğ­lu…

FA­RUK AN­BAR­CI­OĞ­LU (Bur­sa) – Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Baş­ka­nım.

Sa­yın Ba­ka­nım, köy­le­ri­miz­de bin­ler­ce su so­ru­nu, iç­me su­yu so­ru­nu ve yol so­ru­nu­muz hal­le­dil­miş­tir. Bu yüz­den köy­lü­le­ri­mi­zin mem­nu­ni­ye­ti­ni siz­le­re te­şek­kür ede­rek ilet­mek is­ti­yo­rum. An­cak, ba­zı köy­le­ri­miz­de de, su­la­ma su­yun­da çok az dü­şük ma­li­yet­le su­la­ma su­la­rı­nın gi­de­ril­me­si, su so­ru­nu­nun gi­de­ril­me­siy­le, köy­le­ri­miz­den il­çe­ye ve il­le­ri­mi­ze göç ön­le­ne­cek, ta­rı­ma cid­di ma­na­da kat­kı sağ­la­na­cak­tır. Ba­zı köy­le­ri­miz­de su­la­ma su­yu ye­ter­siz olun­ca, iç­me su­yu­na yö­ne­li­ni­yor ve bu­ra­da köy­lü­le­ri­miz­le muh­tar­la­rı­mız ara­sın­da cid­di so­run­lar ya­şı­yo­ruz. Aca­ba, bu ko­nu­da bir ge­nel­ge ya­yın­la­ya­bi­lir mi­yiz? Çok az, dü­şük ma­li­yet­le su­la­ma su­la­rı­na da yer ve­re­bi­lir mi­yiz?

Te­şek­kür ede­rim.

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın An­bar­cı­oğ­lu.

Sa­yın Işık…

AH­MET IŞIK (Kon­ya) – Sa­yın Baş­kan, te­şek­kür edi­yo­rum.

Sa­yın Ba­ka­nı­ma şu so­ru­yu yö­nelt­mek is­ti­yo­rum: Tes­pit ko­mis­yon­la­rın­da red­de­di­len ta­lep­le­rin yar­gı nok­ta­sın­da­ki sü­re­ci­ni öğ­ren­mek is­ti­yo­rum. Ge­nel­de ve­ri­len ka­rar­lar tat­min et­miş mi­dir?

Ay­rı­ca, ka­das­tro ça­lış­ma­sı ta­mam­lan­ma­mış yer­ler­de­ki sü­reç­le il­gi­li ya­şa­nan sı­kın­tı­la­rı da öğ­ren­mek is­ti­yo­rum.

Te­şek­kür ede­rim.

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Işık.

Sa­yın Ba­kan, bu­yu­run.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (İs­tan­bul) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım; ön­ce­lik­le, Sa­yın As­la­noğ­lu’nun, ge­çi­ci köy ko­ru­cu­la­rıy­la il­gi­li so­ru­su­nu ce­vap­la­mak is­ti­yo­rum.

Şim­di, ken­di­le­ri de ifa­de et­ti­ler, biz, geç­ti­ği­miz yıl, ger­çek­ten hiç­bir sos­yal gü­ven­ce­si ol­ma­yan bu in­san­la­ra ilk yap­tı­ğı­mız, ken­di­le­ri ve ai­le fert­le­ri­ne ye­şil kart uy­gu­la­ma­sı baş­la­tıp, böy­le­ce sağ­lık hiz­me­ti ala­bil­me imkânı ge­tir­dik.

Bu­nun ya­nın­da, yi­ne, ay­nı ya­say­la, bun­la­ra yü­zer YTL zam yap­tık. Yıl­lar­dır hep ay­nı ma­aşı alı­yor­lar­dı, yü­zer YTL de zam yap­tık.

Şim­di, bun­la­rın asıl so­ru­nu -ki, si­zin de be­lirt­ti­ği­niz gi­bi- sos­yal gü­ven­ce­ye ka­vuş­mak ar­zu­la­rı. Bu ko­nu­da­ki ça­lış­ma­la­rı­mız son aşa­ma­sı­na gel­miş­tir, İçiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı, Ça­lış­ma ve Sos­yal Gü­ven­lik Ba­kan­lı­ğı ve Ha­zi­ne Müs­te­şar­lı­ğı ola­rak. Aşa­ğı yu­ka­rı ta­sa­rı ha­zır du­rum­da­dır, son gö­rüş­me­ler ya­pı­lı­yor. Çün­kü, ba­kın, tak­dir eder­si­niz, bun­lar prim öde­me­den si­gor­ta­lı ola­cak­lar. Ya­ni, si­gor­ta­lar sis­te­mi­ne ye­ni bir uy­gu­la­ma, ye­ni bir bö­lüm açı­yor­su­nuz. En kı­sa sü­re­de, in­şal­lah, yi­ne bu yü­ce Mec­li­se ge­ti­ri­riz bu ta­sa­rı­mı­zı, siz­le­rin oyuy­la da, des­te­ği­niz­le de…

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (Ma­lat­ya) – O za­man ben şikâye­ti­mi ge­ri alı­rım.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (İs­tan­bul) – Hah, sağ ola­sın.

Şim­di, Sa­yın An­bar­cı­oğ­lu, sağ olun, KÖY­DES Pro­je­si sa­de­ce yol, su ama bu­nun ya­nın­da, ba­kın, bu te­rö­re ma­ruz kal­mış böl­ge­ler­de ve­ya Kö­ye Dö­nüş Pro­je­si uy­gu­la­nan il­le­ri­miz­de de çok bü­yük imkân ge­tir­miş ol­du bi­ze. Çün­kü, kö­ye dö­ne­bil­me­le­ri için tah­rip ol­muş alt­ya­pı­la­rı­nı, ya­ni kö­yün yo­lu­nu yap­ma­mız, su­yu­nu ge­tir­me­miz de ge­rek­liy­di, bu ko­nu­da ha­ki­ka­ten KÖY­DES’ten is­ti­fa­de edil­di. An­cak, bu pro­je­nin ama­cı, çı­kış ne­de­ni yol ve su. 2007 yı­lı so­nu­na ka­dar ül­ke­miz­de yo­lu, sağ­lık­lı yo­lu -yol der­ken, her mev­sim gi­di­le­bi­lir yo­lu- ve sağ­lık­lı iç­me su­yu­nu -ya­ni köy­de evin­de çeş­me­den aka­cak, kö­yün or­ta­sı­na ya­pı­lan tek çeş­me de­ğil, ev­de­ki mus­luk­lar­dan su aka­cak- bu­nu ta­mam­la­mak, bu­na gay­ret edi­yo­ruz. Gü­zel ge­çi­yor, ba­şa­rı­lı ge­çi­yor.

Şim­di, işin su­la­ma kıs­mı­na ge­lin­ce, hak­lı­sı­nız, köy­ler­de­ki imkânlar ar­tı­rıl­dık­ça -onun için za­ten biz bu pro­je­yi ya­pı­yo­ruz- kır­sal­dan ken­te gö­çü de ön­le­miş olu­ruz ve böy­le­ce, ha­ki­ka­ten, te­rör­le de iliş­ki­li ola­rak, iş­te, çok önem­li bir sos­yal prob­le­mi de çöz­müş olu­ruz. An­cak, su­la­ma­lar il özel ida­re­le­ri­nin yet­ki­si dâhi­lin­de­dir. Git­ti­ği­miz il­ler­de so­ran­la­ra ve va­li­le­ri­mi­ze di­yo­ruz, ar­tık özel ida­re­ler yo­la, su­ya ayı­ra­ca­ğı öde­ne­ği su­la­ma su­yu­na ayı­ra­cak ve on­la­rı yap­ma­ya gay­ret ede­cek­ler­dir.

Evet, Sa­yın Ah­met Işık, tes­pit ko­mis­yon­la­rın­da red­de­di­len­le­rin ta­bii ki yar­gı­ya git­me hak­la­rı var­dır, imkânla­rı var­dır ve gi­den­ler var­dır. Şu an­da dos­ya sa­yı­sı­nı ve­re­me­ye­ce­ğim ama var­dır.

Şim­di, ka­das­tro­su ol­ma­mış olan­lar­dan, ba­kın, biz o ka­dar çok ko­lay­lık ge­tir­dik ki, her­han­gi bir bel­ge -ya­ni il­le ta­pu ge­tir de­mi­yo­ruz- di­ye­lim ki bir elek­trik fa­tu­ra­sı, muh­ta­ra öden­miş bir elek­trik fa­tu­ra­sı ve­ya öde­di­ği bir ver­gi, her­han­gi bir bel­ge­yi de biz bel­ge ka­bul edi­yo­ruz ve de­ğer­len­dir­me­ye alı­yo­ruz.

Te­şek­kür­ler Sa­yın Baş­ka­nım.

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Ba­kan.

Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler... Ka­bul et­me­yen­ler... Mad­de ka­bul edil­miş­tir.

Bir­le­şi­me on da­ki­ka ara ve­ri­yo­rum.

Ka­pan­ma Sa­ati: 17.12

 

 

DÖR­DÜN­CÜ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 17.24

BAŞ­KAN: Baş­kan Ve­ki­li Sa­dık YA­KUT

KÂTİP ÜYE­LER: Bay­ram ÖZ­ÇE­LİK (Bur­dur), Ah­met KÜ­ÇÜK (Ça­nak­ka­le)

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 31’in­ci Bir­le­şi­mi’nin Dör­dün­cü Otu­ru­mu’nu açı­yo­rum.

1241 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Tek­li­fi’nin gö­rüş­me­le­ri­ne kal­dı­ğı­mız yer­den de­vam ede­ce­ğiz.

VI. - KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER (Devam)

4.- Diyarbakır Milletvekili Osman Aslan’ın; Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ve İçişleri Komisyonu Raporu (2/843) (S. Sayısı: 1241) (Devam)

BAŞ­KAN – Ko­mis­yon ve Hükûmet ye­rin­de.

Tek­lif’in 2’nci mad­de­si­ni oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 2- Bu Ka­nun ya­yı­mı ta­ri­hin­de yü­rür­lü­ğe gi­rer.

BAŞ­KAN – Mad­de üze­rin­de Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na söz is­te­yen Si­nan Yer­li­ka­ya, Tun­ce­li Mil­let­ve­ki­li (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

CHP GRU­BU ADI­NA VAH­DET Sİ­NAN YER­Lİ­KA­YA (Tun­ce­li) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım; 1241 sı­ra sa­yı­lı Tek­lif üze­rin­de Grup adı­na ko­nu­şu­yo­rum. Bu mü­na­se­bet­le, yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Do­ğu ve Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu’da bo­şal­tı­lan, ya­kı­lan, yı­kı­lan 3.428 köy ve mez­ra­dan zo­run­lu göç eden 400 bi­ni aşan yurt­ta­şı­mı­zın te­mel hak ve öz­gür­lük­le­ri, yıl­lar­dır, kit­le­sel ola­rak, sis­te­ma­tik bir bi­çim­de ih­lal edil­miş­tir. Ya­şam, ba­rın­ma, eği­tim ve sağ­lık hak­la­rı çiğ­nen­miş, 200 bi­ne ya­kın ço­cuk­la­rı­mı­zın ya­şam­la­rı âde­ta ka­rar­tıl­mış du­rum­da­dır.

Böl­ge­de eko­no­mi kal­ma­mış­tır, ya­tı­rım­lar dur­muş­tur, hay­van­cı­lık çök­müş­tür. De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, iş­siz­lik, ül­ke­de ol­du­ğu gi­bi de böl­ge­de ta­ri­hin re­kor dü­ze­yi­ne tır­man­mış­tır. Köy­le­ri bo­şal­tıl­mış 70 bin ai­le­nin, 400 bin­den faz­la yurt­ta­şı­mı­zın dra­mı da­ha da ağır­laş­tı­rıl­mış­tır. Yıl­lar­dır pe­ri­şan hal­de, dev­le­tin el uzat­ma­sı­nı, mad­di ve ma­ne­vi za­rar­la­rı­nın gi­de­ril­me­si­ni bek­le­mek­te­dir­ler.

Köy­le­rin­den, bel­de­le­rin­den ko­pa­rı­lan bu in­san­lar bü­yük kent­le­rin va­roş­la­rı­na, te­min edi­len kü­çük ba­ra­ka­la­ra sı­ğın­mak, ora­da ya­şa­ma tu­tun­mak, ora­da ha­ya­tı­nı de­vam et­ti­re­bil­mek zo­run­da kal­mış du­rum­da­dır­lar. Kent va­roş­la­rı­na, ka­de­ri­ne terk edi­len bu ai­le­le­rin ço­cuk­la­rı­nın önem­li bir bö­lü­mü okul ye­ri­ne so­kak­lar­da hır­sız­lık, kap­kaç ve ti­ner ba­ta­ğı­na sap­lan­mış­lar­dır.

Ta­bii ki bu ayıp dev­le­ti kö­tü yö­ne­ten­le­rin ayı­bı­dır. Bu ayıp, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, he­pi­mi­zin ayı­bı­dır. Bu ayıp de­vam et­ti­ği müd­det­çe de ne iç ba­rış ka­lır ne is­tik­rar ka­lır. Bu ayıp de­vam et­ti­ği müd­det­çe de hem böl­ge­miz­de hem ül­ke­miz­de is­tik­rar kal­maz, ra­hat­la­ma ol­maz ve ne ya­zık ki, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, akan göz yaş­la­rı da dur­maz.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, te­rör­den ve te­rör­le mü­ca­de­le­den do­ğan bu ayıp­lar, bu mağ­du­ri­yet­ler dev­le­tin sa­mi­mi ve iç­ten des­te­ği ve ön­cü­lü­ğüy­le hız­la gi­de­ril­me­li­dir. Bu mağ­du­ri­yet­le­ri gi­der­mek, dev­le­tin, sos­yal hu­kuk dev­le­ti­nin so­rum­lu­lu­ğun­da­dır, yurt­taş­la­rı­na olun bor­cu­dur. “Ku­sur­suz so­rum­lu­luk” ku­ra­lı­nın ge­re­ği ve an­la­yı­şıy­la dev­let bu mağ­du­ri­yet­le­re ar­tık bir son ver­me­li­dir. Bu an­la­yış için­de, Tür­ki­ye’nin ye­rin­den edil­me so­ru­nu­nun çö­zü­mü yo­lun­da bu­gü­ne de­ğin at­tı­ğı en önem­li adım olan Taz­mi­nat Ya­sa­sı’nın ka­bul edil­me­sin­de, el­bet­te ki, ulus­la­ra­ra­sı ka­mu­oyu­nun bas­kı­la­rı et­ki­li ol­du. Bir­leş­miş Mil­let­ler özel tem­sil­ci­si, ça­tış­ma or­ta­mın­dan et­ki­le­nen mağ­dur­la­rın za­rar­la­rı­nın kar­şı­lan­ma­sı­na yö­ne­lik bir ya­sa­nın çı­ka­rıl­ma­sı çağ­rı­sın­da bu­lun­du. Av­ru­pa Bir­li­ği­nin de Taz­mi­nat Ya­sa­sı’nı Tür­ki­ye’nin üye­lik sü­re­cin­de ye­ri­ne ge­tir­me­si­ni bek­le­di­ği­ni si­ya­sal kri­ter­le­re dâhil et­me­si üze­ri­ne, Hükûmet, Av­ru­pa Bir­li­ği mük­te­se­ba­tı­nın üst­le­nil­me­si­ne iliş­kin ulu­sal prog­ram­da bu­nu ta­ah­hüt et­ti. Böy­le­ce, Taz­mi­nat Ya­sa­sı, 27 Tem­muz 2004 yı­lın­da me­ri­ye­te gir­di. Ya­sa’yı yü­rür­lü­ğe ko­yan Yö­net­me­lik’se 20 Ekim 2004 ta­ri­hin­de yü­rür­lü­ğe gir­di, da­ha son­ra, 15 Ey­lül 2005’te Ya­sa’da ya­pı­lan bir de­ği­şik­lik­le 3 Ocak 2006’da yü­rür­lü­ğe gir­di ve 3 Ocak 2006 yı­lın­dan son­ra da, önü­müz­de­ki ocak ayın­da son bul­mak üze­re, bu Yö­net­me­lik, bir sü­re koy­muş­tu.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu Ya­sa, bir an­lam­da, yal­nız­ca mağ­du­ri­yet­le­ri gi­der­me ola­rak gö­rül­me­me­li­dir. Bu Ya­sa, ay­nı za­man­da, dev­let-va­tan­daş iliş­ki­le­ri­ni onar­mak, kar­şı­lık­lı gü­ven­siz­lik­le­ri, kor­ku­la­rı, şüp­he­le­ri yok et­mek için ta­rihî bir fır­sat ola­rak de­ğer­len­di­ril­me­li­dir. Dev­le­te olan gü­ve­nin kök­leş­ti­ril­me­si, va­tan­daş-dev­let kay­naş­ma­sı­nın ar­tı­rıl­ma­sı ve top­lum­sal ba­rı­şa kat­kı­da bu­lun­ma­sı ko­nu­sun­da, bu Ya­sa, önem­li bir adım­dır.

Bu Ya­sa, 1987 yı­lın­dan bu ya­na te­rör ey­lem­le­ri ve­ya te­rör­le mü­ca­de­le kap­sa­mın­da yü­rü­tü­len fa­ali­yet­ler ne­de­niy­le mad­di za­ra­ra uğ­ra­yan ki­şi­le­re taz­mi­nat ver­me­yi amaç­lı­yor. Ya­ni, bu Ya­sa, 3 çe­şit za­rar kar­şı­lı­yor.

1) Ta­şı­nır ve ta­şın­maz mal­la­ra ge­len za­rar­lar.

2) İn­san can ve be­de­ni­ne ge­len za­rar­lar.

3) Bi­rey­le­rin mal­la­rı­na ula­şa­ma­ma­la­rın­dan do­la­yı mey­da­na ge­len za­rar­lar.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu Ya­sa, ale­la­ce­le ve iyi bir uz­man kad­ro­sun­ca ha­zır­lan­ma­dı­ğı için amaç­la­nan so­nuç­la­rı da kar­şı­la­ya­ma­mak­ta­dır. Çün­kü, bir de­fa, Ya­sa’da, ma­ne­vi taz­mi­nat ön­gö­rül­me­mek­te­dir. Bu bir ek­sik­lik­tir de­ğer­li ar­ka­daş­lar. Ya­ni, mad­di taz­mi­nat­la­rın ya­nın­da, va­tan­daş­la­rı­mı­zın uğ­ra­dık­la­rı ma­ne­vi taz­mi­na­tın da bü­yük­lü­ğü­ne dik­kat çek­mek is­ti­yo­rum. Yıl­lar­ca o böl­ge­de avu­kat­lık ya­pan bir in­san ola­rak bun­la­rı ya­ki­nen duy­dum, va­tan­da­şı­mı­zın hem mad­di hem ma­ne­vi za­rar­la­rı­nın ne ka­dar bü­yük ol­du­ğu­na ya­ki­nen şa­hit ol­dum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu ya­sa­nın önem­li ek­sik­le­rin­den bi­ri de za­rar­la­rın bel­ge­len­me ko­nu­sun­da­ki baş­vu­ru­ya yük­le­di­ği is­pat yü­kü­dür. Bu is­pat yü­kü çok ağır bir bi­çim­de de­vam edi­yor. Za­ten, bu is­pat yü­küy­le­dir ki… De­min Sa­yın Na­ci As­lan ko­nuş­ma­sın­da be­lirt­ti. Ba­kı­nız, Ağ­rı’da 2.300 ta­ne baş­vu­ru ya­pıl­mış, 400’ün üze­rin­de dos­ya so­nuç­lan­dı­rıl­mış, bu so­nuç­la­nan 400 kü­sur dos­ya­nın yal­nız­ca 30’u olum­lu bir bi­çim­de so­nuç­lan­dı­rıl­mış­tır. Ya­ni, ne­den bu mi­sa­li ve­ri­yo­rum? Bu mi­sa­li ağır bir is­pat yü­kü­nün baş­vu­ru­ya yük­le­di­ği bir zo­run­lu yük ola­rak gör­dü­ğüm­den or­ta­ya ko­yu­yo­rum. Ar­tık öbür ta­ra­fı­nı siz dü­şü­nün de­ğer­li ar­ka­daş­lar.

Yi­ne, bu ya­sa, ka­ra­ko­lu olan köy­ler­de­ki za­rar­la­rı taz­min et­mi­yor de­ğer­li ar­ka­daş­lar, “efen­dim, ora­da ka­ra­kol var, ka­ra­kol­da za­rar ol­maz” di­ye. Hâlbu­ki, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, ba­kı­nız, bu­ra­da bir şe­yi ka­çı­rı­yo­ruz, in­ce bir nok­ta­yı ka­çı­rı­yo­ruz. Ör­nek: Bi­zim Tun­ce­li Mer­kez’in Kar­şı­lar di­ye bir kö­yü var. 1997 yı­lın­da PKK ta­ra­fın­dan bu­ra­ya bir ha­van atı­şı ya­pıl­dı, ka­ra­ko­la isa­bet et­mek üze­re; ama, bu ha­van to­pu ka­ra­ko­la isa­bet et­me­di, git­ti, köy­lü­nün ağı­lı­na, evi­ne isa­bet et­ti. Ora­da ölüm va­ka­la­rı ol­du, ora­da ya­ra­lan­ma­lar ol­du, ora­da bir sü­rü va­tan­da­şı­mı­zın hay­van­la­rı te­lef ol­du ve bir sü­rü in­sa­nı­mı­zın da kap ka­ca­ğı, ma­lı mül­kü or­ta­dan git­ti. Şim­di, siz bu­ra­da taz­mi­nat öde­me­ye­cek mi­si­niz? Ya­ni, çok ek­sik­le­ri olan bir ya­sa.

Yi­ne bir baş­ka ek­sik­lik: Ça­tış­ma or­ta­mı ne­de­niy­le ken­di­le­ri­ni gü­ven­de his­se­de­me­yen, ça­tış­ma or­ta­mı ne­de­niy­le eko­no­mik ko­şul­la­rın­dan yok­sun olan va­tan­daş­lar köy­le­ri­ni terk et­mek zo­run­da kal­dı­lar. Şim­di, bu ya­say­la bu­ra­ya baş­vur­duk­la­rın­da, ora­da­ki jan­dar­ma ve­ya gü­ven­lik güç­le­ri, bun­lar ken­di kö­yü­nü gö­nül­lü terk et­tik­le­rin­den do­la­yı, bir tu­ta­nak tan­zim ede­rek, bu va­tan­daş­la­rın za­rar­la­rı­nı öde­ye­me­mek­te­dir­ler.

As­lın­da, hiç­bir in­san ora­da gö­nül­lü evi­ni terk et­me­di de­ğer­li ar­ka­daş­lar. Bi­li­yor­su­nuz, hem dev­le­tin hem PKK’nin yak­tı­ğı, yık­tı­ğı ve bo­şalt­tı­ğı köy­ler var­dır. PKK özel­lik­le ko­ru­cu köy­le­ri­ni yak­tı yık­tı, dev­let de PKK’nın lo­jis­tik des­tek sağ­la­dı­ğı, uğ­ra­dı­ğı, ora­da ye­me iç­me ta­le­bi­nin kar­şı­lan­dı­ğı köy­le­ri bo­şalt­tı ve za­rar­lar böy­le­ce mey­da­na gel­di. Şim­di, bu za­rar­la­rın kar­şı­lan­ma­ma­sı, ken­di kö­yü­nü gö­nül­lü terk et­ti di­ye za­rar­la­rı­nın kar­şı­lan­ma­ma­sı, bir hak­sız­lık ola­rak, ta­bii ki, or­ta­da du­ru­yor. Bun­dan da vaz­geç­mek ge­re­ki­yor.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, yi­ne, bir sı­kın­tı da, za­rar­la­rın is­pa­tın­dan kay­nak­la­nı­yor. Şim­di, Yö­net­me­lik, mağ­dur­la­rın za­rar­la­rı­nın, olay tu­ta­na­ğı, sağ­lık ra­po­ru, hak sa­hip­li­ği gi­bi bel­ge­ler­le ka­nıt­lan­ma­sı­nı ge­rek­li kı­lı­yor. Böl­ge­nin du­ru­mu göz önü­ne alın­dı­ğın­da, bu bel­ge­le­rin baş­vu­ru sa­hip­le­ri ta­ra­fın­dan te­min edil­me­si ol­duk­ça güç gö­rü­nü­yor. Ola­ğa­nüs­tü bir dö­nem için­den ge­çen va­tan­daş­la­rı­mı­zın bu bel­ge­le­ri te­min ede­me­me­si çok nor­mal­dir. Dü­şü­nün, 1994-1995 yı­lın­da evi ya­kı­lan, yı­kı­lan, kap ka­ca­ğı gi­den, hay­va­nı te­lef olan in­san, eğer, o gün, jan­dar­ma­ca, gü­ven­lik güç­le­rin­ce bir olay tu­ta­na­ğı tu­tul­ma­mış­sa, bu­nu na­sıl is­pat ede­cek? İş­te, olay bu­ra­ya gel­di­ği za­man tı­ka­nı­yor ve va­tan­da­şa sem­bo­lik bir za­rar ve­ri­le­rek, va­tan­da­şın der­di­ne, ya­ni hiç der­man ol­ma­ya­cak öl­çü­de pa­ra ve­ri­li­yor. Bu da, hiç­bir kar­şı­la­ma yap­mı­yor.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, yi­ne, söy­le­dim, va­tan­da­şı­mı­zın bu ya­kıl­ma yı­kıl­ma ola­yın­da yok olan ev­de­ki eş­ya­la­rın du­ru­mu ne ola­cak? Yi­ne, bes­le­di­ği hay­van­la­rın, te­lef olan hay­van­la­rı­nın du­ru­mu ne ola­cak? Bu­ra­da da, bir açık­lık yok. Ma­ale­sef, bu­ra­da za­rar zi­yan me­se­le­si or­ta­ya ko­nul­du­ğun­da, çok güç, ağır bir is­pat yü­kü al­tın­da va­tan­daş bu za­rar zi­yan­dan, ar­tık, vaz­geç­mek du­ru­mun­da ka­lı­yor.

Yi­ne, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, in­san ha­ya­tı ve be­de­ni­ne ge­len za­rar­lar için son de­re­ce dü­şük bir taz­mi­nat ön­gö­rül­mek­te­dir ki, bu taz­mi­nat sa­bit bir taz­mi­nat­tır, 14 bin, ya­ni es­ki ta­bir­le 14 mil­yar li­ra. Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, dü­şü­nün, bir va­tan­da­şın ölü­mü 14 mil­yar li­ray­la öl­çü­le­bi­lir mi? He­le he­le bu yaş­lı-genç de­me­den ay­nı öl­çü­de git­ti­ği­ne gö­re, dü­şü­nün, otuz ya­şın­da­ki bir in­sa­nın ölü­mü ile yet­miş ya­şın­da­ki in­sa­nın ölü­mü bir mi­dir? Ya­ni, ona da 14 mil­yar ve­ri­yor­su­nuz, ona da ve­ri­yor­su­nuz. Bu­ra­da çok hak­sız­lık var; ya­ni, or­ta­da bü­yük bir hak­sız­lık var.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

VAH­DET Sİ­NAN YER­Lİ­KA­YA (De­vam­la) – Sa­yın Baş­kan, bir­kaç da­ki­ka da­ha ve­rir mi­si­niz?

BAŞ­KAN – Sa­yın Yer­li­ka­ya, lüt­fen to­par­la­yın.

Bu­yu­run.

VAH­DET Sİ­NAN YER­Lİ­KA­YA (De­vam­la) – Ta­bii, ko­mis­yon­lar çok ağır ça­lı­şı­yor. Ko­mis­yon­la­rın ağır ça­lış­ma­sı­nı da bir yan­dan nor­mal gö­rü­yo­ruz. Dü­şü­nün, Tun­ce­li’de iki ko­mis­yon ku­rul­muş­tu, şim­di bir ko­mis­yon ça­lı­şı­yor.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu ko­mis­yon­la­rı, ba­na gö­re, il­çe­ler­de kay­ma­ka­mın baş­kan­lı­ğın­da ve ora­da­ki, o böl­ge­de­ki in­san­la­rın em­ri­ne ve­rir­sek, da­ha hız­lı ça­lış­ma­sı­nı te­min ede­riz ve da­ha fay­da­lı so­nuç­lar ala­bi­li­riz. Bu ko­mis­yon­la­rın da ken­di­ne öz­gü çok zor­luk­la­rı var; iş­te, öz­lük iş­le­ri var, yi­ne baş­ka du­rum­la­rı var, ça­lış­ma­ma­la­rı… Ba­zı ko­nu­lar kay­nak­sız­lık­lar­dan kay­nak­la­nı­yor, bun­la­rın da gi­de­ril­me­si la­zım.

Yi­ne bir ko­nu da, ka­rar­laş­tı­rıl­mış bu za­rar­la­rı­nın öden­me­me­si. Ya­ni, ha­ki­ka­ten, pa­ra­lar çok geç ge­li­yor. Geç ge­len pa­ra­da da va­tan­daş hiç­bir şey an­la­mı­yor. Bun­la­rın da hız­lı bir bi­çim­de öden­me­si la­zım.

Bir ko­nu­ya da­ha dik­kat çe­ke­ce­ğim: De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu, şim­di alt ko­mis­yon­lar kö­ye gi­di­yor, za­rar zi­ya­nı di­ye­lim 100 mil­yar ola­rak bir va­tan­da­şın za­ra­rı­nı tes­pit edi­yor, alt ko­mis­yon, ke­şif ya­pı­yor, böl­ge­ye gi­di­yor. Şim­di, bu, üst ko­mis­yo­na gel­di­ğin­de, va­li ve­ya kay­ma­kam, va­li yar­dım­cı­sı ve­ya kay­ma­kam bu­nu 10 mil­ya­ra çe­ki­yor, 20 mil­ya­ra çe­ki­yor…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN – Sa­yın Yer­li­ka­ya, lüt­fen… Ek sü­re­yi, biz, te­şek­kür için ve to­par­la­ma­nız için ve­ri­yo­ruz.

VAH­DET Sİ­NAN YER­Lİ­KA­YA (De­vam­la) – Bir da­ki­ka da­ha Sa­yın Baş­kan, to­par­lı­yo­rum.

BAŞ­KAN – Lüt­fen… Te­şek­kür edi­yo­rum.

VAH­DET Sİ­NAN YER­Lİ­KA­YA (De­vam­la) – Te­şek­kür ede­rim de ko­nu çok önem­li Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN – Lüt­fen, Sa­yın Yer­li­ka­ya…

VAH­DET Sİ­NAN YER­Lİ­KA­YA (De­vam­la) – Bu 100 mil­ya­ra bir 10 mil­yar ver­mek in­saf­sız­lık­tır ar­ka­daş­lar. Bu­nu yap­ma­ya­lım, bu ko­nu­dan vaz­ge­çe­lim.

BAŞ­KAN – Te­şek­kür için Sa­yın Yer­li­ka­ya… Lüt­fen…

VAH­DET Sİ­NAN YER­Lİ­KA­YA (De­vam­la) – Ney­se…

Ben de te­şek­kür ede­rim, yi­ne de bu ka­dar za­man ver­di­ği­niz için. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Yer­li­ka­ya.

Mad­de üze­rin­de Ana­va­tan Par­ti­si Gru­bu adı­na söz is­te­yen İb­ra­him Öz­do­ğan, Er­zu­rum Mil­let­ve­ki­li.

Bu­yu­run Sa­yın Öz­do­ğan. (Ana­va­tan Par­ti­si sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

ANA­VA­TAN PAR­Tİ­Sİ GRU­BU ADI­NA İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (Er­zu­rum) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; Di­yar­ba­kır Mil­let­ve­ki­li­miz Sa­yın Os­man As­lan’ın, Te­rör ve Te­rör­le Mü­ca­de­le­den Do­ğan Za­rar­la­rın Kar­şı­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi üze­rin­de Ana­va­tan Par­ti­si Gru­bu adı­na 2’nci mad­de­de söz al­mış bu­lun­mak­ta­yım. Bu ve­si­ley­le, he­pi­ni­ze say­gı­la­rı­mı su­nu­yo­rum ve bu ka­nun tek­li­fi­ni ver­me­si mü­na­se­be­tiy­le de Sa­yın Os­man As­lan’a da hu­su­sen te­şek­kür­le­ri­mi arz edi­yo­rum. Ha­ki­ka­ten, bu ka­nun tek­li­fi her tür­lü tak­di­rin üze­rin­de­dir ve biz de Ana­va­tan Par­ti­si ola­rak yü­rek­ten des­tek­li­yo­ruz.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, te­rör­le mü­ca­de­le, el­bet­te, sa­de­ce Te­rör­le Mü­ca­de­le Ya­sa’sıy­la ol­maz. Bu­na pa­ra­lel ola­rak sos­yal ve eko­no­mik ön­lem­le­rin de alın­ma­sı ge­rek­mek­te­dir.

PKK’nın kan­lı te­rö­rün­den en çok et­ki­le­nen va­tan­daş­la­rı­mız Kürt kö­ken­li va­tan­daş­la­rı­mız ol­muş­tur. Otur­duk­la­rı köy, mez­ra, ka­sa­ba ve­ya şe­hir­ler­de en çok ra­ha­tı ka­çan ve te­dir­gin olan­lar Kürt kö­ken­li va­tan­daş­la­rı­mız­dır. Gü­ney­do­ğu Böl­ge­miz­de gü­ven­lik so­ru­nu ne­de­niy­le ya­tı­rım sü­re­ci­nin de olum­suz et­ki­len­me­sin­den do­la­yı en çok böl­ge hal­kı, va­tan­daş­la­rı­mız mus­ta­rip ol­muş­lar­dır. Ken­di­le­ri­ni teh­dit eden te­rör ne­de­niy­le çok sa­yı­da Gü­ney­do­ğu­lu va­tan­da­şı­mız, köy­le­ri­ni, ka­sa­ba­la­rı­nı ve şe­hir­le­ri­ni terk ede­rek baş­ka şe­hir­le­re göç et­miş­ler­dir. Git­tik­le­ri bü­yük şe­hir­ler­de ya­şa­dık­la­rı eko­no­mik ve sos­yal so­run­lar ve ken­di­le­ri­ne ye­ni bir ha­yat kur­ma­nın zor­luk­la­rı ne­de­niy­le çok sa­yı­da­ki böl­ge va­tan­da­şı­mız ça­re­siz­li­ğin cen­de­re­si­ne düş­müş, bu cen­de­re­de ai­le­ler par­ça­lan­mış, bu par­ça­lan­ma­dan bil­has­sa ço­cuk­lar bü­yük za­rar gör­müş hat­ta yer yer suç çe­te­le­ri­nin eli­ne düş­müş­ler­dir. Bu ne­den­le, Do­ğu ve Gü­ney­do­ğu kö­ken­li va­tan­daş­la­rı­mı­zın ya­şa­dık­la­rı köy, ka­sa­ba ve şe­hir­ler­de imkân bu­la­rak ken­di mekânla­rın­da ra­hat­la­rı­nın sağ­lan­ma­sı ha­ya­ti bir önem arz et­mek­te­dir. Bu kap­sam­da, te­rör­den za­rar gö­ren­le­rin is­ti­fa­de ede­ce­ği bu ka­nun­dan ya­rar­la­na­rak ye­ni­den ken­di ayak­la­rı­nın üze­ri­ne ba­sar ha­le gel­me­le­ri, Tür­ki­ye’nin en önem­li si­ya­si me­se­le­le­rin­den bi­ri­si­dir.

Kürt kö­ken­li va­tan­daş­la­rı­mı­zın so­run­la­rı­nın çö­zül­me­si­ne bü­yük bir ehem­mi­yet ve­ril­me­si ge­re­kir. Bu va­tan­daş­la­rı­mız ol­ma­dan biz de 75 mil­yon Tür­ki­ye top­lu­mu ola­rak, Türk top­lu­mu ola­rak as­la ve ka­ti­yet­le ola­ma­yız. Biz bir­bi­ri­miz­le et ve tır­nak gi­bi­yiz. Bu top­rak­la­rın ve bu aziz mil­le­tin her an­lam­da eşit fert­le­ri­yiz ve bu­nun ge­re­ği­ni yap­ma­lı­yız. Hükûmet, ama, ma­ale­sef, sı­fır te­rör­le dev­ral­dı­ğı dö­ne­mi, hükûmet et­ti­ği, da­ha doğ­ru­su pek faz­la ede­me­di­ği dört se­ne­de te­rö­rün alt­ya­pı­sı­nı yok ede­cek hiç­bir ça­lış­ma yap­ma­mış, tam ter­si­ne, iz­le­di­ği yan­lış po­li­ti­ka­lar­la te­rö­rün ye­ni­den az­ma­sı­na se­bep ol­muş­tur. Tür­ki­ye, Türk Si­lah­lı Kuv­vet­le­ri­nin ka­rar­lı ve gö­zü pek bir mü­ca­de­ley­le yok et­ti­ği PKK te­rö­rü­nün, sos­yal ön­lem­ler­le tüm lo­jis­tik des­te­ği­nin yok edil­me­si­ne ya­ra­ya­bi­le­cek dört al­tın se­ne­si­ni, bu Hükûmet za­ma­nın­da ma­ale­sef kay­be­dil­miş­tir. Bu dört al­tın se­ne­nin si­ya­si ve­ba­li Hükûme­tin omuz­la­rın­da dur­mak­ta­dır.

Bu­nun dı­şın­da, ay­rı­ca, te­rör­den za­rar gö­ren­ler için Ka­nun 2004’te yü­rür­lü­ğe gir­miş ol­ma­sı­na rağ­men, bu Ka­nun efek­tif ola­rak tat­bik edi­le­me­miş ve Hükûmet, bu Ka­nun’un uy­gu­la­ma­sın­da ba­şa­rı­sız­lı­ğa uğ­ra­mış­tır. Ye­ter­li sa­yı­da ve uz­man, iş bi­lir ki­şi­ler­den mü­te­şek­kil ko­mis­yon­lar oluş­tu­ru­la­ma­mış, va­tan­daş, ya­sal alt­ya­pı­nın var­lı­ğı­na rağ­men, der­di­ne ça­re bu­la­ma­mış­tır.

Biz Ana­va­tan Gru­bu ola­rak, bu ya­sa­nın, efek­tif ola­rak çok iyi bir bi­çim­de uy­gu­lan­ma­sı­na çok bü­yük bir önem at­fe­di­yo­ruz. Bu ya­sa­nın ba­şa­rıy­la uy­gu­lan­ma­sı, Gü­ney­do­ğu’nun ye­ni­den can­lan­ma­sı­na, va­tan­da­şın hu­zur ve gü­ven bul­ma­sı­na yar­dım­cı ola­cak­tır ve bu ya­sa­nın ba­şa­rı­lı bir uy­gu­la­ma­sı, ül­ke bü­tün­lük ve dir­li­ği­ne çok önem­li bir kat­kı sağ­la­ya­cak­tır.

Tür­ki­ye’de ya­pıl­ma­sı ge­re­ken­ler açık­tır. Te­rör­le ve te­rö­rist­le et­kin bir mü­ca­de­le ve Kürt kö­ken­li va­tan­daş­la­rı­mı­zın hu­zu­ru­nun eko­no­mik ve sos­yal ola­rak kal­kın­dı­rıl­ma­sı­nın sağ­lan­ma­sı ge­re­kir. Bu­nun dı­şın­da sah­te re­çe­te­ler Tür­ki­ye’ye la­zım de­ğil­dir.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, dün­ya­lar gü­ze­li ve sa­hip­li­ği­ni yap­mak için bu kür­sü­den ye­min et­miş ol­du­ğu­muz ül­ke­mi­zin be­ka­sı için, ge­rek te­rör­le mü­ca­de­le, ge­rek Kürt kö­ken­li va­tan­daş­la­rı­mı­zın hu­zu­ru­nun sağ­lan­ma­sı çok mer­kez­li bir si­ya­si me­se­le olup, gü­nü­bir­lik ve ik­ti­dar he­ve­si­ne gö­re ayar­lan­mış po­li­ti­ka­la­rın eli­ne bı­ra­kıl­ma­ya­ca­ğı da çok açık­tır. Ana­va­tan Par­ti­si ola­rak, ül­ke­mi­zin bu en mer­ke­zi­le­rin­den bi­ri olan me­se­le­sin­de çok ya­kın bir ta­kip içe­ri­sin­de ola­ca­ğız. Millî men­fa­at­le­ri­mi­zi ve bu ül­ke­de ya­şa­yan 75 mil­yon va­tan­da­şı­mı­zın her bi­ri­nin hu­zu­ru­nu ve re­fa­hı­nı te­mel alan et­kin bir po­li­ti­ka iz­le­ye­ce­ğiz.

Bu ya­sa­nın, et­kin bir iş­le­yiş­le, te­rör­den za­rar gö­ren va­tan­daş­la­rı­mı­zın ya­ra­la­rı­nın sa­rıl­ma­sı­na ve­si­le ol­ma­sı­nı te­men­ni edi­yo­rum. Fa­kat, bu­ra­da önem­li olan, 79 vi­la­yet­te ku­ru­lan ko­mis­yon­la­rın, va­li­le­ri­mi­ze, tek­rar, Sa­yın İçiş­le­ri Ba­ka­nı­mız ta­ra­fın­dan da­ha et­kin di­rek­tif ve­ri­le­rek, ko­mis­yon­la­rın da­ha ak­tif bir şe­kil­de ça­lış­ma­sı ge­rek­mek­te­dir. Ba­zı vi­la­yet­le­ri­miz­de, hat­ta, ço­ğun­da, ma­ale­sef, bu ko­mis­yon­lar ye­te­ri şe­kil­de ça­lış­mı­yor. Ba­zı va­li­le­ri­miz, ma­ale­sef, po­le­mik­le uğ­ra­şı­yor­lar. Bun­lar­dan bi­ri­si de be­nim ba­şı­ma gel­miş­tir de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım.

Ben, ge­çen haf­ta, Er­zu­rum’da son dö­nem­ler­de ge­li­şen, Er­zu­rum’un va­roş­la­rın­dan Dağ Ma­hal­le­si’nde bu­lu­nan Ha­lit­pa­şa İl­köğ­re­tim Oku­lun­da gö­rev­li ka­dın öğ­ret­men­le­re ta­ciz olay­la­rı­nı ve bağ­lan­tı­la­rı­nı gün­de­me ge­tir­mem ve­si­le­siy­le, İçiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı­mı­za bağ­lı Sa­yın Er­zu­rum Va­li­si­nin, dev­let ter­bi­ye­si sı­nır­la­rı­nı aşan bir üs­lup­la, ye­rel ba­sın­da ta­ra­fı­mı he­def alan söz­le­ri­ne ma­ruz bu­lun­muş bu­lun­mak­ta­yım.

Ge­çen haf­ta Ha­lit­pa­şa İl­köğ­re­tim Oku­lun­da ce­re­yan eden ta­ciz olay­la­rı­nı, şeh­rin baş­ka il­ler­den al­dı­ğı yo­ğun göç ve bu­nun be­ra­be­rin­de ge­tir­di­ği sos­yal so­run­la­rı ve bu sos­yal so­run­la­rın PKK ta­ra­fın­dan is­tis­ma­rı­nı, söz­lü so­ru şek­lin­de Mec­li­se gün­de­me ge­tir­miş­tim. İçiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı­mı­za bağ­lı Sa­yın Er­zu­rum Va­li­miz, Ana­ya­sa’nın ba­na mil­let­ve­ki­li ola­rak ver­miş ol­du­ğu ya­sa­ma ve de­net­le­me gö­rev­le­ri içe­ri­sin­de gün­de­me ge­tir­miş ol­du­ğum ve Er­zu­rum’un ba­şa­rı­lı ve hal­ka ya­kın Em­ni­yet Mü­dü­rü Sa­yın Kâmil Ço­lak’ın dü­zen­le­di­ği “va­tan­daş­la hu­zur top­lan­tı­la­rı”ndan bi­ri­si es­na­sın­da, öğ­ret­men olan kı­zı­nın ve di­ğer ha­nım me­sai ar­ka­daş­la­rı­nın, oku­la dı­şa­rı­dan ge­len genç­ler ta­ra­fın­dan söz­lü ve fi­zik­sel ta­ci­ze uğ­ra­dık­la­rı­nı an­la­tan Os­man Yıl­maz isim­li bir va­tan­da­şın Em­ni­yet Mü­dü­rün­den yar­dım is­te­me­siy­le or­ta­ya çı­kan bu va­him du­ru­mun ka­mu­oyu­na yan­sı­mış ol­ma­sın­dan çok ra­hat­sız ol­muş ve ye­rel ba­sı­na ver­di­ği de­meç­ler­de, gün­de­me ge­tir­di­ğim ko­nu­nun ha­yal mah­su­lü ol­du­ğu­nu ile­ri sü­re­rek, ha­zır­la­nan ra­por­lar­da söz ko­nu­su ha­nım öğ­ret­men­le­rin ta­ci­ze uğ­ra­ma­dık­la­rı­nı ka­bul et­tik­le­ri yö­nün­de bir ifa­de kul­lan­mış­tır.

Sa­yın Ba­ka­nı­ma bu­ra­dan sor­mak is­ti­yo­rum: Mil­le­tin ve­ki­li ola­rak Mec­lis­te gün­de­me ge­tir­di­ğim ko­nu­la­rın mu­ha­ta­bı, Hükûmet ve si­ya­si­ler­dir. Ba­na ce­vap ve­re­bi­le­cek olan­lar ve ver­me­si ge­re­ken­ler de, yi­ne, Hükûmet ve si­ya­si­ler­dir. Bu so­ru­ma ce­va­bın ve­ril­me­si ge­re­ken ve ve­ri­le­ce­ği yer de yü­ce Mec­li­si­miz­dir. Sa­yın Er­zu­rum Va­li­si, dev­let me­mu­ru ol­ma­nın ve gö­re­vi­nin kır­mı­zı çiz­gi­le­ri­ni ve had­di­ni aşa­rak, bir mil­let­ve­ki­li­ne ve doğ­ru­la­rı yan­sıt­ma­yan bir ce­vap ver­miş­tir.

Son de­re­ce dik­kat çe­ki­ci bir hu­sus da şu­dur ki: Sa­yın Er­zu­rum Va­li­si, öğ­ret­men­le­rin ta­ciz ola­yı ol­ma­dı­ğı­nı ka­bul et­tik­le­ri bir ra­por­dan söz et­mek­te­dir. Bu ifa­de­den an­la­şı­lan şu­dur ki: Bir ra­por ha­zır­lan­ma­sı ta­li­ma­tı ve­ril­miş ve öğ­ret­men­ler, bir ta­ciz ol­ma­dı­ğı­nı ka­bul et­me nok­ta­sı­na ge­ti­ril­miş­ler­dir. Bir dev­let va­li­si­nin ken­di pres­ti­ji­ni sar­sa­cak olay­la­rı ört­bas et­mek için gü­cü­nü kul­la­na­rak olay­la­rın mağ­du­re­le­rin­den ka­bul et­me ra­po­ru al­mış ol­ma ih­ti­ma­li de çok dü­şün­dü­rü­cü­dür. Öğ­ret­men ba­ba­sı Os­man Yıl­maz, herhâlde, Em­ni­yet Mü­dü­rü­nün dü­zen­le­miş ol­du­ğu top­lan­tı­da, rü­ya­sı­nı de­ğil, kı­zı­nın ve ken­di­si­nin ya­şa­dı­ğı ve ça­re­si­ni bu­la­ma­dı­ğı bir sı­kın­tı­yı di­le ge­tir­miş­tir.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN – Sa­yın Öz­do­ğan, lüt­fen to­par­lar mı­sı­nız.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım.

Va­li, bir si­ya­si­nin di­le ge­tir­di­ği ger­çek­le­ri ört­bas et­mek ve di­le ge­tir­di­ği ger­çek­le­ri üzü­cü bul­du­ğu­nu söy­le­ye­rek ken­di gö­rev sı­nır­la­rı­nı aş­mak ye­ri­ne, ta­şı­dı­ğı ma­ka­mın ica­bı olan ön­lem­le­ri al­mak­la ve söz ko­nu­su olay­la­rı bağ­lı ol­du­ğu si­ya­si bi­rim­le­re ak­tar­mak­la mü­kel­lef­tir.

Ay­rı­ca, Sa­yın Va­li, şah­sı­mı­zı, baş­ka tarz­da­ki baş­ka mil­let­ve­kil­le­riy­le ka­rış­tır­mak­ta­dır. Ben, şah­sım ve­ya ya­kın­la­rım için kim­se­den bir şey ta­lep et­mem, ama va­ta­nı ve mil­le­ti için ge­rek­ti­ğin­de her­kes­ten he­sap so­ran bir mil­let­ve­ki­li­yim. Bun­dan son­ra da, Ana­ya­sa’nın ba­na ver­miş ol­du­ğu de­net­le­me gö­re­vi­nin ge­re­ği ola­rak he­sap sor­ma­ya de­vam ede­ce­ğim.

Sa­yın Ba­ka­nım, Er­zu­rum Va­li­si­nin dik­kat çe­ken bir baş­ka özel­li­ği de, Er­zu­rum’un ça­lış­kan ve hal­kın çok gü­ven­di­ği Em­ni­yet Mü­dü­rüy­le gir­di­ği ih­ti­laf­la­rın ba­sı­na in­ti­kal et­miş ol­ma­sı­dır. Bu du­rum, yap­mış ol­du­ğu­muz mü­şa­he­de­ler mu­va­ce­he­sin­de bi­zim için an­la­şı­lır bir du­rum­dur. Ni­te­kim, Er­zu­rum’da­ki ta­ciz olay­la­rı, Sa­yın Em­ni­yet Mü­dü­rü­nün ça­lış­ma­la­rı...

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN – Ek sü­re de...

M. NE­CA­Tİ ÇE­TİN­KA­YA (Elâzığ) – Bir ke­re, bu­ra­da ol­ma­yan bir bü­rok­ra­tı...

BAŞ­KAN – Sa­yın Çe­tin­ka­ya, lüt­fen...

Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Öz­do­ğan...

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) – Te­şek­kür ede­ce­ğim…

BAŞ­KAN – Lüt­fen Sa­yın Öz­do­ğan... Te­şek­kür için, bu­yu­run.

M. NE­CA­Tİ ÇE­TİN­KA­YA (Elâzığ) – Sa­yın Baş­kan, bu­ra­da ol­ma­yan bir bü­rok­rat...

BAŞ­KAN – Lüt­fen Sa­yın Çe­tin­ka­ya...

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) – De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ma­ru­za­tı­mı çok faz­la an­la­ta­ma­dım.

He­pi­ni­ze say­gıy­la te­şek­kür edi­yo­rum. (Ana­va­tan Par­ti­si sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Mad­de üze­rin­de şah­sı adı­na söz is­te­yen Ni­hat Eri, Mar­din Mil­let­ve­ki­li...

İR­FAN GÜN­DÜZ (İs­tan­bul) – Ömer Öz­yıl­maz Bey ko­nu­şa­cak.

BAŞ­KAN – Ömer Öz­yıl­maz, Er­zu­rum Mil­let­ve­ki­li.

Bu­yu­run Sa­yın Öz­yıl­maz. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

ÖMER ÖZ­YIL­MAZ (Er­zu­rum) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­lar; gö­rü­şül­mek­te olan ya­sa­nın 2’nci mad­de­siy­le il­gi­li ola­rak ki­şi­sel ola­rak söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. He­pi­ni­zi sev­gi ve say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Bi­raz ön­ce ko­nu­şan ar­ka­da­şı­mız, bir Er­zu­rum Mil­let­ve­ki­li ola­rak, son gün­ler­de, Er­zu­rum’a en bü­yük dar­be­yi vur­ma­ya baş­la­mış­tır.

BAŞ­KAN – Sa­yın Öz­yıl­maz, lüt­fen, mad­dey­le il­gi­li bir söz is­te­di­niz, lüt­fen mad­dey­le il­gi­li ko­nu­şun.

ÖMER ÖZ­YIL­MAZ (De­vam­la) – Ona da ge­le­ce­ğim, bir iki cüm­ley­le...

BAŞ­KAN – Lüt­fen ama... Ama, Sa­yın Öz­yıl­maz, lüt­fen...

ÖMER ÖZ­YIL­MAZ (De­vam­la) – Bir iki cüm­ley­le Sa­yın Baş­kan...

BAŞ­KAN – Ha­yır Sa­yın Öz­yıl­maz, ben bu­na mü­sa­ade et­me­ye­ce­ğim bu sa­at­ten son­ra, lüt­fen.

ASIM AY­KAN (Trab­zon) – Ona o ka­dar mü­sa­ade et­tin kar­de­şim...

BAŞ­KAN – Bu­yu­run, mad­dey­le il­gi­li ko­nu­şun lüt­fen.

ÖMER ABU­ŞOĞ­LU (Ga­zi­an­tep) – Si­zin ko­nu­nuz de­ğil ki, Sa­yın Ba­kan ce­vap ve­rir ona.

ÖMER ÖZ­YIL­MAZ (De­vam­la) – Er­zu­rum’da te­rör ol­du­ğun­dan, Er­zu­rum’da bir ku­şat­ma ol­du­ğun­dan, Er­zu­rum’un va­roş­la­rı­na çev­re il­ler­den bir­ta­kım art ni­yet­li in­san­la­rın ge­lip yer­leş­ti­ğin­den ve Er­zu­rum’da -açık söy­le­ye­yim- bö­lü­cü bir ör­gü­tün fa­ali­yet­le­ri­nin ya­pıl­dı­ğın­dan ve bu­nun, şeh­ri tes­lim al­ma­ya ka­dar git­ti­ğin­den bah­se­de­rek, ili­mi­zi le­ke­le­me­ye ve ili­miz­le hiç­bir il­gi­si ol­ma­yan böy­le bir ka­ra le­ke­yi ili­mi­ze vur­ma­ya ça­lış­mak­ta­dır. Şu an­da gö­rüş­tü­ğü­müz ko­nu da te­rör ko­nu­su­dur.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, Er­zu­rum, bu mem­le­ket­te, ül­ke­si­ne, mil­le­ti­ne, dev­le­ti­ne bağ­lı olan en ön­de ge­len il­le­ri­miz­den bi­ri­si­dir. Er­zu­rum­lu da cum­hu­ri­ye­tin ku­ru­lu­şun­da…

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) – Böy­le bir ay­rım var mı il­ler ara­sın­da?

ÖMER ÖZ­YIL­MAZ (De­vam­la) – En ön­de ge­len il­le­ri­miz­den bi­ri­si­dir, de­dim.

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) – İl­ler ara­sın­da böy­le bir ay­rım yok. Ül­ke­nin 81 ili de ül­ke­nin or­tak de­ğer­le­ri­ni pay­la­şır.

ÖMER ÖZ­YIL­MAZ (De­vam­la) – Cum­hu­ri­ye­tin ku­ru­lu­şun­da da ilk adım Er­zu­rum’da atıl­mış ve bu­gün övün­mek­te ol­du­ğu­muz cum­hu­ri­ye­ti­mi­zin ku­ru­lu­şu da Er­zu­rum’da baş­la­mış­tır. O gün, han­gi an­la­yış­la Er­zu­rum hal­kı ül­ke­si­ne ve mil­le­ti­ne bağ­lıy­dıy­sa, bu­gün de yi­ne ay­nen öy­le­dir. Er­zu­rum’da gö­rev ya­pan, baş­ta Va­li­miz ol­mak üze­re Em­ni­yet Mü­dü­rü­müz ve di­ğer bü­tün gö­rev­li­ler de ay­nı an­la­yış­la ça­lış­mak­ta­dır­lar.

Şim­di, bü­tün il­le­ri­miz­de de ay­nı an­la­yış el­bet­te var­dır. Ben, bu­ra­da bir ay­rım yap­mı­yo­rum. Ama, en has­sas olan bü­tün il­le­ri­miz içe­ri­sin­de Er­zu­rum da böy­le­dir, onu de­mek is­te­dim.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, hâl böy­ley­ken, bu­gün ili­miz­de, ge­rek eko­no­mik an­lam­da ge­rek­se ta­rım, hay­van­cı­lık, ula­şım, tu­rizm, çe­şit­li alan­lar­da atı­lım yap­ma­ya ça­lı­şan Er­zu­rum’umuz­da bu gü­zel ça­lış­ma­lar ya­pı­lır­ken, bir ba­kı­ma dı­şa­rı­nın il­gi­si­ni ili­miz­le kes­mek an­la­mın­da, ili­miz­le ili­mi­zin dı­şın­da­ki dün­ya­nın iliş­ki­si­ni kes­mek an­la­mın­da, çı­kıp bu­ra­lar­da ve­ya ma­hallî ga­ze­te­ler­de ve­ya te­le­viz­yon­lar­da böy­le bir şey ko­nuş­mak, ili­mi­ze ya­pı­la­cak en bü­yük kö­tü­lük­tür ve ma­ale­sef, bu­nu, Er­zu­rum’un oy­la­rıy­la se­çi­lip bu­ra­ya gel­miş olan bir ar­ka­da­şın yap­ma­sı da­ha bü­yük bir ma­ni­dar­dır.

ÖMER ABU­ŞOĞ­LU (Ga­zi­an­tep) – Sa­yın Baş­kan, böy­le bir ko­nuş­ma­ya mü­da­ha­le et­me­niz ge­re­kir.

ÖMER ÖZ­YIL­MAZ (De­vam­la) – Bu çer­çe­ve­de, Er­zu­rum ili­miz böy­le bir le­ke­yi as­la ka­bul et­mez.

ÖMER ABU­ŞOĞ­LU (Ga­zi­an­tep) – Bir mil­let­ve­ki­li­nin gö­re­vi­ni yap­ma­sı bu­ra­da na­sıl suç ilan edi­lir Sa­yın Baş­kan?

ÖMER ÖZ­YIL­MAZ (De­vam­la) – Bu­nu bu­ra­dan arz edi­yor ve he­pi­ni­zi sev­gi ve say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Te­şek­kür ede­rim. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Öz­yıl­maz.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (Er­zu­rum) – Sa­yın Baş­kan…

BAŞ­KAN – Bu­yu­run Sa­yın Öz­do­ğan.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (Er­zu­rum)– Sa­yın Öz­yıl­maz ko­nuş­ma­sın­da ha­ka­ret et­miş­tir.

İR­FAN GÜN­DÜZ (İs­tan­bul) – Yok… Hiç ha­ka­ret yok.

BAŞ­KAN – Ne söy­le­miş­tir Sa­yın Öz­do­ğan?

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (Er­zu­rum) – Ben en bü­yük dar­be­yi vur­mu­şum Er­zu­rum’a, Er­zu­rum’u le­ke­le­mi­şim… O an­lam­da ha­ka­re­te uğ­ra­dım.

BAŞ­KAN – Bu­yu­run Sa­yın Öz­do­ğan. Ye­ni bir sa­taş­ma­ya ma­hal ver­me­den, bu­yu­run.

VII. - AÇIKLAMALAR VE SATAŞMALARA İLİŞKİN KONUŞMALAR

1.- Erzurum Milletvekili İbrahim Özdoğan’ın, Erzurum Milletvekili Ömer Özyılmaz’ın, konuşmasında, şahsına sataşması nedeniyle konuşması

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (Er­zu­rum) – Sa­yın Baş­kan, te­şek­kür edi­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, Er­zu­rum, va­ta­nın bir top­ra­ğı­dır. Ben, bu­ra­da, Er­zu­rum’umuz­da­ki bir prob­le­mi bir mu­ha­le­fet mil­let­ve­ki­li ola­rak gün­de­me ge­tir­dim, fa­kat, de­ğer­li hem­şeh­ri­miz, Er­zu­rum Mil­let­ve­ki­li­miz Sa­yın Öz­yıl­maz bu­ra­ya çı­kıp ba­na ha­ka­ret­ler sa­vur­du. Ben, ken­di şah­sı­nı hiç­bir za­man he­def al­ma­dım, hiç­bir sa­yın mil­let­ve­ki­li­mi­zi, Er­zu­rum mil­let­ve­kil­le­ri de da­hil, he­def al­ma­dım.

Sa­yın Öz­yıl­maz’a şu dü­şer­di: Ya­nı­ma ge­lip, Er­zu­rum’da­ki bu prob­lem­le­rin kay­na­ğı ne­dir, ko­nuş­ma­sı icap eder­di ve­ya di­ğer mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­mı­zın. Bu­nu…

ÖMER ÖZ­YIL­MAZ (Er­zu­rum) – Er­zu­rum’u sen bil­mez­sin ki!

BAŞ­KAN – Sa­yın Öz­yıl­maz, lüt­fen…

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) – Bir sa­ni­ye… Bir sa­ni­ye…

ÖMER ÖZ­YIL­MAZ (Er­zu­rum) – Bil­mez­sin sen!

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) – Er­zu­rum’u ben çok iyi bi­li­yo­rum.

ÖMER ÖZ­YIL­MAZ (Er­zu­rum) – Beş-al­tı ay­da bir an­cak ge­lir­sin!

BAŞ­KAN – Sa­yın Öz­yıl­maz, lüt­fen…

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) – Bak, Er­zu­rum’u çok iyi bi­li­yo­rum.

ÖMER ÖZ­YIL­MAZ (Er­zu­rum) – Ben ak­şam Er­zu­rum’dan gel­dim.

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) – Sa­yın Öz­yıl­maz, ben ti­ca­ri men­fa­at­le­rim için Er­zu­rum’a git­mi­yo­rum…

BAŞ­KAN – Sa­yın Öz­do­ğan, lüt­fen…

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) – …Er­zu­rum­lu­nun men­fa­ati­ni dü­şün­mek için gi­di­yo­rum. (Ana­va­tan Par­ti­si sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Lüt­fen Sa­yın Öz­do­ğan…

ÖMER ÖZ­YIL­MAZ (Er­zu­rum) – Ben ti­ca­ret­çi de­ği­lim!

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) – Ti­ca­ri men­fa­at­le­rim için git­mi­yo­rum. Ben, Er­zu­rum’a git­ti­ğim­de, fa­kir fu­ka­ra ve Er­zu­rum­se­ver­ler ve Tür­ki­ye­se­ver­ler be­ni kar­şı­lar.

ÖMER ÖZ­YIL­MAZ (Er­zu­rum) – Ha­di ca­nım! Ha­di ca­nım!

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) – Be­ni ran­ti­ye­ci­ler kar­şı­la­maz, be­ni şir­ket­ler kar­şı­la­maz, bu­nu bil­me­ni is­ti­yo­rum.

BAŞ­KAN – Sa­yın Öz­do­ğan…

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) – Ben bir va­tan dos­tu­yum…

ASIM AY­KAN (Trab­zon) – Bu da­ha bü­yük ha­ka­ret!

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) – Tür­ki­ye'yi, Er­zu­rum’u le­ke­le­yen­ler, ki­şi­sel ti­ca­ri fa­ali­yet­ler­de bu­lu­nan in­san­lar­dır.

ÖMER ÖZ­YIL­MAZ (Er­zu­rum) – Er­zu­rum’a en bü­yük ha­ka­re­ti sen yap­tın!

İB­RA­HİM ÖZ­DO­ĞAN (De­vam­la) – En bü­yük le­ke­ci­ler on­lar­dır!

Te­şek­kür edi­yor, say­gı­lar su­nu­yo­rum. (Ana­va­tan Par­ti­si sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Öz­do­ğan.

VI. - KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER (Devam)

4.- Diyarbakır Milletvekili Osman Aslan’ın; Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ve İçişleri Komisyonu Raporu (2/843) (S. Sayısı: 1241) (Devam)

BAŞ­KAN – Mad­de üze­rin­de şah­sı adı­na söz is­te­yen Se­la­hat­tin Bey­ri­bey, Kars Mil­let­ve­ki­li.

Bu­yu­run Sa­yın Bey­ri­bey.

YU­SUF SE­LA­HAT­TİN BEY­Rİ­BEY (Kars) – Sa­yın Baş­ka­nım, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; 1241 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun’un 2’nci mad­de­si üze­rin­de şah­sım adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum.

Te­rör ve Te­rör­le Mü­ca­de­le­den Do­ğan Za­rar­la­rın Kar­şı­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun yü­rür­lü­ğe gir­di­ği an­dan iti­ba­ren, iki yıl­dır de­vam eden, in­san­la­rı­mı­zın mağ­du­ri­ye­ti­ni or­ta­dan kal­dı­ran ve hak­la­rı­nın Tür­ki­ye içe­ri­sin­de çö­zül­me yol­la­rı ve de­mok­ra­si­yi ge­ti­ren bir sis­te­mi ge­ti­ren Hükûme­ti­mi­ze te­şek­kür edi­yo­rum. En kı­sa za­man­da bu mağ­du­ri­yet­le­rin gi­de­ri­le­bi­le­ce­ği­ne ve en kı­sa za­man­da bu za­rar gö­ren kar­deş­le­ri­mi­zin sulh yo­luy­la hak­la­rı­nı ala­cak­la­rı­na ina­nı­yo­rum. Hükûme­ti­mi­zin bu ko­nu­da­ki ça­lış­ma­la­rı­nı teb­rik edi­yo­rum, ba­şa­rı­lar di­li­yo­rum.

Ay­rı­ca, bu ka­nun tek­li­fi­ni ve­ren Di­yar­ba­kır Mil­let­ve­ki­li­miz Os­man As­lan’a da hu­zur­la­rı­nız­da te­şek­kür edi­yo­rum.

Say­gı­lar su­nu­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Bey­ri­bey.

Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum…

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­niz­li) – Ka­rar ye­ter sa­yı­sı­nın ara­nıl­ma­sı­nı is­ti­yo­rum.

BAŞ­KAN – Ara­ya­ca­ğım Sa­yın Kan­do­ğan.

Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, ka­rar ye­ter sa­yı­sı yok­tur.

Bir­le­şi­me beş da­ki­ka ara ve­ri­yo­rum.

Ka­pan­ma Sa­ati: 17.56

 

 

BE­ŞİN­Cİ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 18.02

BAŞ­KAN: Baş­kan Ve­ki­li Sa­dık YA­KUT

KÂTİP ÜYE­LER: Ah­met KÜ­ÇÜK (Ça­nak­ka­le), Bay­ram ÖZ­ÇE­LİK (Bur­dur)

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 31 in­ci Bir­le­şi­mi’nin Be­şin­ci Otu­ru­mu’nu açı­yo­rum.

1241 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Tek­li­fi’nin gö­rüş­me­le­ri­ne kal­dı­ğı­mız yer­den de­vam ede­ce­ğiz.

VI. - KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER (Devam)

4.- Diyarbakır Milletvekili Osman Aslan’ın; Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ve İçişleri Komisyonu Raporu (2/843) (S. Sayısı: 1241) (Devam)

BAŞ­KAN – Ko­mis­yon ve Hükûmet ye­rin­de.

Tek­li­fin 2’nci mad­de­si­nin oy­la­ma­sın­da ka­rar ye­ter sa­yı­sı bu­lu­na­ma­mış­tı.

Şim­di, 2’nci mad­de­yi tek­rar oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım ve ka­rar ye­ter sa­yı­sı­nı ara­ya­ca­ğım: 2’nci mad­de­yi ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­rar ye­ter sa­yı­sı var­dır, mad­de ka­bul edil­miş­tir.

3’ün­cü mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MADDE 3- Bu Ka­nun hü­küm­le­ri­ni Ba­kan­lar Ku­ru­lu yü­rü­tür.

BAŞ­KAN – Mad­de üze­rin­de Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na Al­gan Ha­ca­loğ­lu, İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li…

Bu­yu­run Sa­yın Ha­ca­loğ­lu. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

CHP GRU­BU ADI­NA AL­GAN HA­CA­LOĞ­LU (İs­tan­bul) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım; bi­lin­di­ği gi­bi, 5233 sa­yı­lı Te­rör­le Mü­ca­de­le Ya­sa­sı sü­re­ci için­de or­ta­ya çık­mış olan mağ­du­ri­yet­le­rin gi­de­ril­me­si­ne yö­ne­lik çı­kar­tıl­mış olan bu ya­sa­nın sü­re­si do­lu­yor. Bu sü­re­nin uza­tıl­ma­sı la­zım. Oy­sa, bu sü­reç için­de, 2006 yı­lın­da 225 bin ki­şi uz­laş­may­la baş­vu­ru yap­mış, bun­lar­dan sa­de­ce yüz­de 15’ine taz­mi­nat­la­rı öden­miş, ya­ni, iş or­ta­da kal­mış. Pe­ki, Hükûmet ne­re­de? Bu­ra­da çı­kan ar­ka­daş­la­rım bu tek­li­fi ya­pan de­ğer­li ar­ka­da­şı­ma te­şek­kür­ler su­nu­yor­lar, ben de su­nu­yo­rum. Ama, bu, ki­min gö­re­vi? Bu, Hükûme­tin gö­re­vi mi, yok­sa, bir mil­let­ve­ki­li­nin du­yar­lı­lık ala­nın­da, du­yar­lı ola­rak or­ta­ya çı­kan bir ko­nu mu? Ya­ni, Hükûmet bu ko­nu­ya na­sıl ba­kı­yor? Or­ta­da kal­mış olan taz­mi­nat­lar ko­nu­sun­da, mağ­du­ri­yet­le­rin gi­de­ril­me­si ko­nu­sun­da bir so­rum­lu­lu­ğu yok mu? Bu­nu bir hükûmet ko­nu­su ola­rak, bir ta­sa­rı ola­rak ge­tir­me­me­si­nin ar­ka­sın­da ya­tan ne­den ne­dir? Bu­nu an­la­mak­ta zor­luk çe­ki­yo­rum. Ta­bi­atıy­la mil­let­ve­kil­le­ri de tek­lif ve­rir. Ama, bu, dev­le­tin çok te­mel bir so­rum­lu­luk ala­nı ile il­gi­li olan bir ko­nu­dur. Çün­kü, 1980’li yıl­la­rın or­ta­sın­dan 2000 yı­lı­na ka­dar, da­ha doğ­ru­su 1998 yı­lı­na ka­dar mey­da­na ge­len zo­run­lu köy bo­şalt­ma­la­rı­nın or­ta­ya çı­kar­dı­ğı du­rum bir ka­mu so­rum­lu­lu­ğu­nu gün­de­me ge­tir­miş­tir. Ana­ya­sa’mı­zın ku­sur­suz so­rum­lu­luk il­ke­si çer­çe­ve­si için­de bo­şal­tıl­mış bu­lu­nan 3.428 köy ve mez­ra, zo­run­lu ola­rak bo­şal­tıl­mış olan 911’i köy ol­mak üze­re 3.428 köy ve mez­ra­dan göç et­miş olan, göç et­mek zo­run­da kal­mış olan ki­şi­le­rin uğ­ra­dı­ğı mağ­du­ri­yet­le­ri gi­der­mek so­rum­lu­lu­ğu Hükûme­te ait­tir, dev­le­te ait­tir. Ko­nu­ya böy­le bak­mak ge­re­kir.

Or­ta­da bir Ya­sa var, bu Ya­sa 5233 sa­yı­lı, Mağ­du­ri­ye­ti Gi­der­me Taz­mi­nat Ya­sa­sı. Bu Ya­sa, esa­sın­da, ya­kın za­man­da, Av­ru­pa İn­san Hak­la­rı Mah­ke­me­si ta­ra­fın­dan iç hu­ku­kun bir par­ça­sı ola­rak ka­bul edil­di. Böy­le­lik­le Av­ru­pa İn­san Hak­la­rı Mah­ke­me­sin­de kar­şı kar­şı­ya kal­dı­ğı­mız yük­sek oran­lı taz­mi­nat­lar ko­nu­sun­da Tür­ki­ye bir alan ka­zan­dı, bir ha­re­ket ala­nı ka­zan­dı. Şim­di, Hükûme­tin yap­ma­sı ge­re­ken ne­dir? Bun­dan ya­rar­la­nıp or­ta­ya çı­kan mağ­du­ri­yet­le­ri ger­çek an­lam­da gi­der­mek. Yok­sa, gös­ter­me­lik, gü­nü sav­mak an­la­mın­da uy­gu­la­nan bu Ya­sa ile ke­sin­lik­le böl­ge­de­ki mağ­du­ri­yet­le­rin gi­de­ril­me­si müm­kün de­ğil­dir. Ar­ka­daş­la­rım bu Ya­sa’nın uy­gu­la­ma­sın­dan or­ta­ya çı­kan ek­sik­lik­le­ri di­le ge­tir­di­ler. Çok acı­lar çek­ti ül­ke­miz. Te­rör­le mü­ca­de­le dö­ne­min­de şe­hit­le­ri­miz­le, ma­sum in­san­la­rı­mız­la, ül­ke­miz 35 bin can kay­bet­ti, yi­tir­di. Böl­ge­de, te­rö­rün yo­ğun ola­rak var­lı­ğı­nı his­set­tir­di­ği böl­ge­de 400 bi­ni aş­kın in­sa­nı­mız, zo­run­lu ola­rak, bu böl­ge­den göç et­mek du­ru­mun­da kal­dı ve 1998 yı­lı­nın ba­şın­da, o za­man be­nim de için­de ol­du­ğum araş­tır­ma ko­mis­yo­nu­nun ha­zır­la­dı­ğı ra­por, so­ru­na be­lir­li çö­züm öner­di; ama, o gün­den bu­gü­ne, hükûmet­ler, bu Mec­lis ka­ra­rı­na bigâne kal­dı, uzak kal­dı; ora­da­ki çö­züm­ler ye­ri­ne, gös­ter­me­lik adım­la­rı ter­cih et­ti. Ar­ka­daş­la­rım ifa­de et­ti, bu mev­cut olan ya­sa çer­çe­ve­si için­de, ölen­le­re 15 bin TL taz­mi­nat öde­ne­cek.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ya­şı ne olur­sa ol­sun, bu bir gü­lünç ra­kam­dır, bu ayıp ra­kam­dır. Va­tan­da­şın ha­ya­tı bu ka­dar ucuz mu? Üs­te­lik, fa­ili meç­hul ci­na­yet­le­re uğ­ra­yan­lar, ka­yıp­lar, bun­la­rın mağ­dur­la­rı­na yö­ne­lik öde­me de ön­gö­rül­mü­yor. San­ki, on­la­rı ko­ru­mak dev­le­tin gö­re­vi de­ğil, ora­da ha­ya­tı­nı yi­ti­ren­le­rin na­sıl ya­şam­la­rı­nı yi­tir­me­yi çöz­mek hu­kuk dev­le­ti­nin bir gö­rev ala­nı de­ğil.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu da­hi bir in­san­lık ayı­bı­dır. Bu yıl mü­ra­ca­at eden 228 bin baş­vu­ru, uz­laş­may­la baş­vu­ru ara­yı­şı­na gir­miş ve 2006 yı­lın­da öde­nen mik­tar sa­de­ce 140,8; 140 mil­yon 800 bin YTL.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, dört yıl­dır, siz, her gün fa­iz için bu pa­ra­yı ödü­yor­su­nuz. Dev­le­tin fa­ize öde­di­ği pa­ra, gün­de 90 mil­yon do­lar, ya­ni, yak­la­şık 140 mil­yon YTL. Ya­ni, öde­ye­ce­ği­niz, öde­di­ği­niz pa­ra bu. Bu­nun üze­rin­den kıs­mak, bu­nu tar­tış­mak; bu bir ayıp­tır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, kö­ye dö­nüş sağ­lan­ma­lı­dır, ama, na­sıl sağ­la­na­cak? Va­tan­daş na­sıl gi­de­cek kö­yü­ne, bo­şal­tıl­mış olan kö­yü­ne? Köy­le­rin bir kıs­mı hâlâ gü­ven­lik ne­de­niy­le ma­yın­lı, bir kıs­mı­nı te­rör ör­gü­tü bir kıs­mı­nı da gü­ven­lik, gü­ven­lik ge­rek­çe­le­riy­le yap­mış. Do­la­yı­sıy­la, or­ta­da gü­ven­siz­lik var. Bu böl­ge­ler de te­rör ör­gü­tü­nün ey­lem yap­ma alan­la­rı için­de di­ye dü­şü­nü­lü­yor, bu­ra­la­ra gi­de­mi­yor. Gü­ven­lik sağ­la­na­ma­mış. Bir bö­lü­mü ko­ru­cu­lar ta­ra­fın­dan kul­la­nıl­mak­ta. Pra­tik­te de o köy­le­re ge­ri gi­de­mi­yor. Köy­le­rin önem­li bir kıs­mın­da ise alt­ya­pı yok, elek­trik yok, su yok, PTT’si yok, sağ­lık oca­ğı yok, oku­lu yok, ebe­si ve hem­şi­re­si yok. Bu­ra­la­ra pra­tik­te gi­de­bil­mek müm­kün de­ğil.

Köy­le­rin, bo­şal­tıl­mış köy­le­rin tü­mün­de ise dev­le­tin ver­di­ği des­tek gös­ter­me­lik dü­zey­de. Yı­kı­lan, ya­kı­lan, tah­ri­be uğ­ra­yan ev­le­rin ye­ni­den ya­pıl­ma­sı, ya­şa­nı­lır ha­le dö­nüş­tü­rül­me­si ge­re­ki­yor. Bu­nu ki­min yap­ma­sı la­zım? Bu­nu, Sa­yın Ba­kan, dev­le­tin tü­müy­le kar­şı­la­ma­sı la­zım. Bu, dev­le­tin gö­re­vi­dir. Bun­dan ka­ça­maz dev­let. Oy­sa Hükûmet­te öy­le bir ni­yet yok. Tah­rip olan ahı­rın, am­ba­rın ye­ni­den ya­pı­mı da, ay­nı ko­şul­lar için­de ge­re­ği ya­pıl­ma­lı. Ak­si­ne, Hükûme­tin öde­me­yi üst­len­di­ği ye­ter­siz taz­mi­nat, ya­nan, tah­rip ol­muş olan eş­ya­la­rı kap­sa­mı­yor; tah­rip olan sa­man­lı­ğı, ağı­lı, bah­çe­yi, ağaç ve di­ğer ta­rım­sal ürün­le­ri ye­te­rin­ce kap­sa­mı­yor ve biz de, so­ru­na çö­züm bul­duk di­yo­ruz!

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu böl­ge­de ka­mu ya­tı­rım­la­rı Tür­ki­ye top­la­mı­nın üç­te 1’i dü­ze­yin­de, ki­şi ba­şı­na millî ge­lir Tür­ki­ye or­ta­la­ma­sı­nın üç­te 1’i dü­ze­yin­de, Av­ru­pa Bir­li­ği­nin yüz­de 10’u, 11’i dü­ze­yin­de, yok­sul­luk yüz­de 60 dü­ze­yin­de, iş­siz­lik Tür­ki­ye’de or­ta­la­ma yüz­de 16 ger­çek an­lam­da, bu böl­ge­de yüz­de 25 as­ga­ri, genç­ler ara­sın­da yüz­de 50 dü­ze­yin­de. Bu du­rum sür­dü­rü­le­mez de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Bu böl­ge bi­zim. Bu in­san­lar bi­zim. Bu­ra­da çok de­ği­şik, çok fark­lı bir ter­ci­he gir­me­miz la­zım. Tür­ki­ye’de iki ko­nu­da iki ke­si­me po­zi­tif ay­rım­cı­lık an­la­yı­şıy­la yak­laş­mak la­zım. Bun­lar­dan bi­ri ka­dın­la­rı­mız, Tür­ki­ye’nin ka­dın­la­rı, her yö­re­den ka­dın­la­rı­mız. Ka­dın hak­la­rı­na, ka­dın­la­rı­mı­za po­zi­tif ay­rım­cı­lık an­la­yı­şıy­la yak­laş­ma­mız la­zım. İkin­ci­si ise, bu böl­ge, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Bu böl­ge­nin de, sos­yal, eko­no­mik açı­dan Ba­tı Ana­do­lu dü­ze­yi­ne hız­la çı­ka­rıl­ma­sı la­zım. Bu böl­ge­de mev­cut du­rum­da bo­şal­tı­lan köy­le­rin ar­dın­da or­ta­ya çı­kan ba­rın­ma hak­kı, sağ­lık­lı ya­şam hak­kı, ço­cuk hak­kı, ça­lış­ma hak­kı, çev­re hak­kı ih­lal­le­ri var­dır. Kim­se yok de­me­sin. Asıl so­run bu­ra­da yat­mak­ta­dır. Bu­nu aş­ma­mız la­zım. Te­mel so­run dev­le­tin bu­ra­ya ye­te­rin­ce el uzat­ma­ma­sı­dır.

Ge­çen­ler­de, TE­SEV’in bir pa­ne­li ol­du. Si­zin Ge­nel Baş­kan Yar­dım­cı­nız da, ya­ni AKP’nin Ge­nel Baş­kan Yar­dım­cı­sı da pa­nel­dey­di, ben de ora­day­dım. UNIDO’nun des­tek­le­di­ği bir ra­por. Açık­ça söy­lü­yor: “Dev­let el uzat­mı­yor.” di­yor. “Dev­let ya­tı­rım yap­mı­yor.” di­yor. Bu bi­zim tes­pi­ti­miz, ama baş­ka­la­rı da bu tes­pi­ti ya­pı­yor.

Böl­ge­de yok­sul­luk tu­za­ğı var­dır, ya­ni yok­sul olun­du­ğu için yok­sul olu­nan ko­şul­lar. Bu­nu an­cak in­san­la­rın tü­ke­tim gü­cü­nü ar­tı­ra­rak aşa­bi­lir­si­niz. Bu ne­den­le tür­lü pro­je­ler uy­gu­la­ma­ya ko­nu­la­bi­lir, ama dev­let git­me­li ora­ya, dev­let eli­ni uzat­ma­lı. Böl­ge­sel plan­la­ma kav­ra­mı bü­tün­lü­ğü için­de ger­çek an­lam­da, stra­te­jik plan­la­ma­nın bü­tün­lü­ğü için­de ka­mu ya­tı­rım­la­rı, böl­ge­de, gay­ri­sa­fi millî ha­sı­la­nın bir on yıl sü­re­ce yüz­de 2’si­ne çı­ka­rıl­ma­lı. Ta­rım des­tek­le­ri Tür­ki­ye ge­ne­lin­de gay­ri­sa­fi millî ha­sı­la­nın yüz­de 2’si­ne çı­ka­rıl­ma­lı. Ta­bii sa­de­ce bu böl­ge de­ğil, Or­du, Yoz­gat, Çan­kı­rı, Si­nop, Kas­ta­mo­nu, Bar­tın; bun­lar da bu böl­ge­nin Er­zu­rum ili­nin dü­ze­yin­de ge­ri kal­mış böl­ge­ler­dir.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, söz­le­ri­mi…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

AL­GAN HA­CA­LOĞ­LU (De­vam­la) – To­par­lı­yo­rum Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN – Lüt­fen Sa­yın Ha­ca­loğ­lu…

AL­GAN HA­CA­LOĞ­LU (De­vam­la) – İzin ve­rin, bir iki cüm­lem kal­dı.

BAŞ­KAN – Ha­yır, te­şek­kür edin Sa­yın Ha­ca­loğ­lu, çün­kü, bir da­ki­ka sü­re ver­dim, bit­mek üze­re.

AL­GAN HA­CA­LOĞ­LU (De­vam­la) – De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, te­rö­rü şid­det­le kı­nı­yo­ruz.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN – Sa­yın Ha­ca­loğ­lu, te­şek­kür için açı­yo­rum.

Bu­yu­run.

AL­GAN HA­CA­LOĞ­LU (De­vam­la) – He­pi­ni­ze say­gı­lar su­nu­yo­rum de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Ha­ca­loğ­lu.

Mad­de üze­rin­de, şah­sı adı­na söz is­te­yen, Ay­han Se­fer Üs­tün, Sa­kar­ya Mil­let­ve­ki­li.

Bu­yu­run Sa­yın Üs­tün. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

AY­HAN SE­FER ÜS­TÜN (Sa­kar­ya) – Sa­yın Baş­kan, say­gı de­ğer mil­let­ve­kil­le­ri; Di­yar­ba­kır Mil­let­ve­ki­li Os­man As­lan’ın, Te­rör ve Te­rör­le Mü­ca­de­le­den Do­ğan Za­rar­la­rın Kar­şı­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi ve İçiş­le­ri Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru’nun 3’ün­cü mad­de­si üze­rin­de şah­sım adı­na söz al­dım, yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bil­di­ği­niz üze­re, yi­ne Hükûme­ti­mi­zin tek­li­fi ve yü­ce Mec­li­sin ka­bu­lüy­le, 27/4/2004 ta­ri­hin­de te­rör­le mü­ca­de­le­den do­ğan za­rar­la­rın taz­mi­ni­ne iliş­kin ola­rak 5233 sa­yı­lı bir Ya­sa çık­tı. Bu Ya­sa, ilk kez, te­rör­le mü­ca­de­le­den za­ra­ra uğ­ra­mış ki­şi­le­rin bir iç hu­kuk yo­luy­la za­rar­la­rı­nın taz­min yo­lu­nu aç­mış idi. Bu Ka­nun’dan son­ra yak­la­şık 223 bin va­tan­da­şı­mız te­rör­den za­ra­ra uğ­ra­dı­ğı­nı söy­le­ye­rek, bu taz­min ko­mis­yon­la­rı­na mü­ra­ca­at­ta bu­lun­du.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu za­ma­na ka­dar yak­la­şık 30 bi­ne ya­kın dos­ya so­nuç­lan­dı­rıl­dı ve bu dos­ya­lar için 140 tril­yon li­ra ci­va­rın­da da va­tan­daş­la­rı­mı­za pa­ra öden­di. Ben­den ön­ce­ki ko­nuş­ma­cı­la­rın ba­zı­la­rı, bu pa­ra­la­rın de­ği­şik si­ya­si sa­ik­ler­le öden­di­ği­ni, sı­ra­la­ma­lar­da, efen­dim, ön­ce­lik­ler ya­pıl­dı­ğı gi­bi söz­ler sarf et­ti. Oy­sa, bu­ra­da sü­reç son de­re­ce şef­faf yü­rü­mek­te­dir. Bir va­li yar­dım­cı­sı­nın baş­kan­lı­ğın­da ve ko­mis­yon üye­le­ri­nin de mü­ra­ca­at sı­ra­sı­na gö­re, her­han­gi bir tel­ki­ne, her­han­gi bir tor­pi­le ma­hal ver­me­den ça­lış­ma­la­rı­nı yü­rüt­müş­ler­dir. Yi­ne, öde­me­ler de sulh­na­me­de­ki ta­rih sı­ra­sı­na gö­re sı­ray­la ya­pıl­mış­tır. Do­la­yı­sıy­la, bu tür id­di­alar, bu ya­pı­lan işi göl­ge­le­me adı­na ya­pıl­mış­tır, bun­lar, doğ­ru id­di­alar de­ğil­dir.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu ka­nun­la ne ge­tir­mek is­ti­yo­ruz, bu tek­lif­le ne ge­tir­mek is­ti­yo­ruz? Da­ha ön­ce­ki Ka­nun’da bir sü­re sı­nır­la­ma­sı ya­pıl­mış­tı. Bu tür ça­lış­ma­la­rın iki yıl içe­ri­sin­de so­nuç­lan­dı­rıl­ma­sı ge­rek­ti­ği ge­çi­ci mad­de­de be­lir­til­miş, an­cak, gö­rül­müş ki, iki yıl içe­ri­sin­de bu ça­lış­ma­la­rın bit­me­di­ği­nin an­la­şıl­ma­sı üze­ri­ne, bu se­fer, bir yıl­lık bir sü­re tek­rar uza­tıl­mış, bun­dan son­ra o bir yıl içe­ri­sin­de de, şa­yet, her­han­gi bir, ça­lış­ma­lar so­nuç­lan­ma­mış ise ar­tık, Ba­kan­lar Ku­ru­lu, tak­dir et­ti­ği çer­çe­ve­de, bi­rer yıl, bi­rer yıl uza­tıl­ma­sı­na ka­rar ve­re­cek­tir.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ben, Sa­kar­ya Mil­let­ve­ki­li­yim, yö­re­nin bir mil­let­ve­ki­li de­ği­lim, an­cak, teş­ki­lat­ta­ki gö­rev­le­ri­miz­den do­la­yı bu böl­ge­ye sık sık gi­den bir mil­let­ve­ki­li­yim. Özel­lik­le, Van, Hakkâri, Muş, Bin­göl, Di­yar­ba­kır, Iğ­dır, Kars gi­bi yö­re­le­re sık sık gi­den bir mil­let­ve­ki­li­yim. Ora­lar­da, yan­mış köy­le­ri gör­dük­çe, ger­çek­ten be­nim de içim cız et­ti. Ora­da, ka­pı­sı, çer­çe­ve­si kı­rıl­mış, da­mı çök­müş ev­le­ri gör­dük­çe, âde­ta, ora­da üze­ri çök­müş bir ma­bet gi­bi du­ru­yor­du, üze­ri çök­müş bir me­zar gi­bi du­ru­yor­du, üzül­me­mek el­de de­ğil. O ba­kım­dan, ilk kez va­tan­daş­la­rı­mı­zı ku­cak­la­ya­cak, va­tan­daş­la­rı­mı­zı tek­rar kö­ye teş­vik ede­cek bu Ka­nun’un çık­ma­sı son de­re­ce olum­lu ol­muş­tur. Ni­te­kim, ora­da, bu Ka­nun’un da so­nuç­la­rı­nı gör­mem de ay­rı­ca bir mut­lu­luk ve­si­le­si ol­du. Bir gün, Bin­göl’den Di­yar­ba­kır’a gi­der­ken, in­san­la­rın Di­yar­ba­kır’dan tek­rar köy­le­ri­ne dön­dük­le­ri­ni, hat­ta ora­da bir ben­zin is­tas­yo­nu aç­tık­la­rı­nı gör­dük. O ben­zin is­tas­yo­nu­na gir­di­ği­miz­de, yaş­lı bir am­ca, evet, da­ha ön­ce bu­ra­dan Di­yar­ba­kır’a göç et­ti­ği­ni, an­cak, se­kiz yıl Di­yar­ba­kır’da çok zor­luk­lar çek­ti­ği­ni, şim­di ise tek­rar kö­yü­ne dö­ne­rek, bu­ra­da da bir iş­ye­ri aç­ma ni­ye­tin­de ol­du­ğu­nu söy­le­di. Ora­da ya­pı­lan bir ko­nuş­ma­da, bu te­rör me­se­le­sin­den bah­set­ti­ği­miz­de “me­rak et­me­yin, ar­tık her şey yo­lu­na gi­ri­yor. Biz ina­nı­yo­ruz ki, siz­ler Van’dan, Di­yar­ba­kır’dan vaz­geç­mez­si­niz. Siz Van’dan, Di­yar­ba­kır’dan vaz­geç­me­di­ği­niz gi­bi, biz de İs­tan­bul’dan vaz­geç­me­yiz. Do­la­yı­sıy­la, ke­sin­lik­le, bu te­rör ör­gü­tü eme­li­ne ulaş­ma­ya­cak­tır.” de­di ve biz, o duy­gu­lar­la ora­dan ay­rıl­dık, çok mem­nun ol­duk.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu ka­nu­nun ön­ce­lik­le yö­re­mi­ze, mil­le­ti­mi­ze ha­yır­lı ol­ma­sı­nı di­ler, he­pi­ni­ze say­gı­lar su­na­rım. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Üs­tün.

Mad­de üze­rin­de şah­sı adı­na söz is­te­yen Se­la­hat­tin Bey­ri­bey, Kars Mil­let­ve­ki­li.

Sa­yın Bey­ri­bey, bu­yu­run.

YU­SUF SE­LA­HAT­TİN BEY­Rİ­BEY (Kars) – Sa­yın Baş­ka­nım, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; 1241 sı­ra sa­yı­lı, Di­yar­ba­kır Mil­let­ve­ki­li­miz Sa­yın Os­man As­lan’ın ver­miş ol­du­ğu 5233 sa­yı­lı Ka­nun’da de­ği­şik­lik­le il­gi­li ka­nu­nun 3’ün­cü mad­de­si üze­rin­de söz al­mış bu­lun­mak­ta­yım.

Şim­di, ko­nuş­ma­cı­lar ye­ter­li mik­tar­da bil­gi­len­dir­di­ler, ama ben bir ko­nu­ya dik­kat çek­mek is­ti­yo­rum. 1987 ile 2002 yı­lı­na ka­dar­ki dö­nem­den son­ra, 2002 yı­lın­da AK Par­ti Hükûmet olu­yor, böy­le bir ka­nun tek­li­fi­ni ge­ti­ri­yor. İki yıl içe­ri­sin­de bir kıs­mı­nı çö­zü­yor, çöz­me­si için, de­va­mın­da da Ba­kan­lar Ku­ru­lu­na gö­rev ve­ri­yor.

Ben, şim­di, Ge­nel Ku­rul­da­ki ve­ya di­ğer mu­ha­le­fet­te­ki ar­ka­daş­la­rı­mı­za sor­mak is­ti­yo­rum.

1987 ile 2002 ara­sın­da on ta­ne hükûmet ne yap­tı?

NE­CA­Tİ UZ­DİL (Os­ma­ni­ye) – O ta­ra­fa bak.

YU­SUF SE­LA­HAT­TİN BEY­Rİ­BEY (De­vam­la) – Onun için, bu Hükûme­te… Onun için, bu Hükûme­te…

NA­İL KA­MA­CI (An­tal­ya) – Sa­yın Ba­ka­na bak.

YU­SUF SE­LA­HAT­TİN BEY­Rİ­BEY (De­vam­la) – Ben o dö­nem­le­ri de bi­li­yo­rum.

NA­İL KA­MA­CI (An­tal­ya) – Sa­yın Ba­kan ora­da.

YU­SUF SE­LA­HAT­TİN BEY­Rİ­BEY (De­vam­la) – Onun için, bu Hükûme­te te­şek­kür et­me­miz ge­re­ki­yor.

NA­İL KA­MA­CI (An­tal­ya) – Ba­kan ora­da otu­ru­yor.

YU­SUF SE­LA­HAT­TİN BEY­Rİ­BEY (De­vam­la) – Onun için bu Hükûme­te te­şek­kür et­mek ge­re­ki­yor. (CHP sı­ra­la­rın­dan gü­rül­tü­ler)

BAŞ­KAN – Lüt­fen, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri…

YU­SUF SE­LA­HAT­TİN BEY­Rİ­BEY (De­vam­la) – Bir da­ha al­tı­nı çi­ze­rek söy­lü­yo­rum. Onun için…

ATİ­LA EMEK (An­tal­ya) – Ba­kan ora­da otu­ru­yor. Ba­kan­lar içi­niz­de, ona sor.

NA­İL KA­MA­CI (An­tal­ya) – O ta­ra­fa bak, bu­ra­ya bak­ma.

YU­SUF SE­LA­HAT­TİN BEY­Rİ­BEY (De­vam­la) – Ora­dan ba­ka­cak­la­rım da var, ben bi­li­yo­rum. Ra­hat olun, ora­dan ba­ka­cak­la­rım da var, ben bi­li­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan gü­rül­tü­ler) Siz ye­ni gel­di­niz, ben es­ki mil­let­ve­ki­li­yim, ora­dan ba­ka­cak­la­rı da bi­li­yo­rum.

RA­SİM ÇA­KIR (Edir­ne) – Sen ANAP’ta ne yap­tın?

SE­LA­HAT­TİN BEY­Rİ­BEY (De­vam­la) – Evet, doğ­ru di­yor­su­nuz. İş­te bu Hükûmet…

RA­SİM ÇA­KIR (Edir­ne) – ANAP’ta sen ne yap­tın?

SE­LA­HAT­TİN BEY­Rİ­BEY (De­vam­la) – ANAP’ta de­ğil, AK Par­ti Hükûme­ti çöz­dü di­yo­rum ben.

RA­SİM ÇA­KIR (Edir­ne) – ANAP’ta sen ne yap­tın o za­man?

SE­LA­HAT­TİN BEY­Rİ­BEY (De­vam­la) – Ben di­yo­rum ki, AK Par­ti Hükûme­ti çöz­dü, bir da­ha al­tı­nı çi­zi­yo­rum, AK Par­ti Hükûme­ti çöz­dü di­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, lüt­fen…

SE­LA­HAT­TİN BEY­Rİ­BEY (De­vam­la) – Bu ko­nu­da AK Par­ti Hükûme­ti­nin du­yar­lı­lı­ğın­dan do­la­yı, te­rör­le, te­rör­den za­rar gö­ren­ler­le il­gi­li yap­mış ol­du­ğu iş­ler­den do­la­yı Tür­ki­ye’nin yü­zü­nü hu­kuk ala­nın­da ak et­ti­ğin­den do­la­yı ben te­şek­kür et­mek is­ti­yo­rum Hükûme­te.

ATİ­LA EMEK (An­tal­ya) – Öy­le mi?

SE­LA­HAT­TİN BEY­Rİ­BEY (De­vam­la) – Evet, te­şek­kür et­mek is­ti­yo­rum. El­bet­te, ek­sik­lik­ler, sı­kın­tı­la­rı­mız var, ama, on­la­rın hep­si çö­zü­le­cek­tir.

NA­İL KA­MA­CI (An­tal­ya) – Sa­yın Ba­ka­nın es­ki yap­tık­la­rı­nı be­ğen­mi­yor­sun, öy­le mi?

SE­LA­HAT­TİN BEY­Rİ­BEY (De­vam­la) – Ben, bu Hükûme­tin gü­zel şey­ler yap­tı­ğı­na ina­nı­yo­rum, bu yap­tı­ğı da önem­li bir ta­ne­si­dir.

NA­İL KA­MA­CI (An­tal­ya) – Es­ki ba­kan­la­rı be­ğen­mi­yor mu­sun? Hep­si sı­ra­lar­da otu­ru­yor bak.

SE­LA­HAT­TİN BEY­Rİ­BEY (De­vam­la) – Efen­dim, ki­şi­ler­le il­gi­li de­ğil, ben hükûmet­ler­le il­gi­li ko­nu­şu­yo­rum.

BİH­LUN TA­MAY­LI­GİL (İs­tan­bul) – Eleş­ti­ri­yor mu­su­nuz ya­ni?

NA­İL KA­MA­CI (An­tal­ya) – Hükûmet de ora­da.

SE­LA­HAT­TİN BEY­Rİ­BEY (De­vam­la) – Ki­şi­ler­le il­gi­li de­ğil, hü­kü­met­ler­le il­gi­li ko­nu­şu­yo­rum.

BİH­LUN TA­MAY­LI­GİL (İs­tan­bul) – Sa­yın Ba­kan, ce­vap hak­kı doğ­du.

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, lüt­fen…

SE­LA­HAT­TİN BEY­Rİ­BEY (De­vam­la) – Ben ni­ye ra­hat­sız ol­du­ğu­nu­zu, ya­ni, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­li­ler ni­ye ra­hat­sız ol­du, onu da me­rak edi­yo­rum, ama, ra­hat­sız ol­duk­la­rı için me­rak edi­yo­rum.

BİH­LUN TA­MAY­LI­GİL (İs­tan­bul) – Sa­yın Ba­ka­nı eleş­ti­ri­yor­su­nuz.

ATİ­LA EMEK (An­tal­ya) – Ba­ka­na kar­şı ayıp ol­du­ğun­dan, ona ba­kı­yo­ruz, mah­cup ol­du Sa­yın Ba­kan.

SE­LA­HAT­TİN BEY­Rİ­BEY (De­vam­la) – Evet, ben, bu ka­nu­nun, ya­rar­la­na­cak olan bü­tün şa­hıs­la­ra ha­yır­lı ol­ma­sı­nı, ül­ke­mi­ze ha­yır­lı ol­ma­sı­nı te­men­ni edi­yor, yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gı­la­rım­la se­lam­lı­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Bey­ri­bey.

Mad­de üze­rin­de so­ru-ce­vap iş­le­mi ya­pı­la­cak­tır.

Sa­yın Tü­tün­cü, bu­yu­run.

ENİS TÜ­TÜN­CÜ (Te­kir­dağ) – Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Baş­kan.

Be­nim iki so­rum ola­cak Sa­yın Ba­ka­na. Bi­rin­ci­si: Te­rör­le mü­ca­de­le­de Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si­nin ta­mam­lan­ma­sı­nın ya­şam­sal önem­de ol­du­ğu­nu bi­li­yo­ruz. Du­rum böy­ley­ken, Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­sin­de ya­tı­rım­lar ne­den ge­rek­ti­ği şe­kil­de ve­ril­me­mek­te­dir? Bu çer­çe­ve­de, di­rekt ya­say­la il­gi­si ol­ma­sa da, Sa­yın Ba­ka­nın bu ko­nu­da dü­şün­ce­le­ri­ni ri­ca edi­yo­rum.

İkin­ci­si şu: Ka­nu­nun çık­ma­sın­dan son­ra ba­zı avu­kat­lar, za­rar­la­rın taz­mi­ni­ni sağ­la­mak için de­ğil, hak­sız ka­zanç­lar el­de et­mek için baş­vu­ru­lar­da bu­lun­muş­lar­dır. Ba­zı avu­kat­la­rın il ve il­çe­le­ri ge­ze­rek, va­tan­daş­la­rı, za­rar­la­rı yok­ken bi­le baş­vu­ru­da bu­lun­ma­ya yö­nelt­tik­le­ri tes­pit edil­miş­tir ve bu du­rum hak­sız ka­zanç el­de edil­me­si­ne, te­rör üze­rin­den hiç dü­şü­nül­me­ye­cek ka­zanç­la­rın el­de edil­me­si yo­lu­nu aç­mış­tır. Aca­ba bu ko­nu­da Ba­kan­lık bir ça­lış­ma yap­tı mı? Bu çer­çe­ve­de, bu hak­sız ka­zan­cın bo­yu­tu ne­dir?

Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Tü­tün­cü.

Sa­yın Işık, bu­yu­run.

AH­MET IŞIK (Kon­ya) – Sa­yın Baş­kan, te­şek­kür edi­yo­rum.

Sa­yın Ba­ka­nım, Ko­mis­yo­na ya­pı­lan baş­vu­ru­la­rın so­nuç­lan­dı­rıl­ma­sın­da or­ta­la­ma sü­reç ne ka­dar­dır? Ama­ca uy­gun­luk ger­çek­leş­miş mi­dir? Ön­gö­rü­len amaç ger­çek­leş­miş mi­dir?

Ve son ola­rak: Ko­mis­yon ça­lış­ma­la­rı­nın AB sü­re­cin­de­ki yan­sı­ma­la­rı ne­dir? Bu ça­lış­ma­lar­da alı­nan so­nuç­lar Av­ru­pa Bir­li­ği sü­re­cin­de olum­lu kar­şı­la­nı­yor mu?

Te­şek­kür ede­rim.

BAŞ­KAN – Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Işık.

Sa­yın Ba­kan, bu­yu­run.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (İs­tan­bul) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım; ön­ce­lik­le Sa­yın Enis Tü­tün­cü Bey’in so­ru­su­nu ce­vap­lan­dı­rı­yo­rum.

Bi­rin­ci so­ru­su: Te­rör­le mü­ca­de­le­de ger­çek­ten GAP Pro­je­si önem­li bir pro­je­dir. Hükûme­ti­miz de bu­nun­la il­gi­li ola­rak büt­çe imkânla­rı içe­ri­sin­de GAP Pro­je­si­nin ger­çek­leş­me­si­ne bü­yük kat­kı­lar sağ­lı­yor. Ba­kın, yi­ne ha­tır­lar­sı­nız, bu pro­je içe­ri­sin­de çok önem­li bir bi­rim olan Ilı­su Ba­ra­jı­nın -ki, yıl­lar­dır ül­ke­de ko­nu­şu­lur, ama, bir tür­lü baş­la­na­ma­mış­tı- gi­dip te­mel at­ma­sı­nı da ger­çek­leş­tir­miş ol­duk.

İkin­ci ko­nu çok isa­bet­li bir ko­nu. Çün­kü, bu­ra­da ba­zı ar­ka­daş­lar, bi­ze, bu ko­mis­yon­lar ni­ye geç ka­rar ve­ri­yor, ni­ye uzu­yor, di­ye so­ru­lar yö­nelt­ti­ler. İş­te ko­mis­yon­lar bu tür olay­la­rı da in­ce­le­ye­bil­mek için, de­tay­lı, et­raf­lı her şe­yi öğ­re­ne­bil­mek için bir­ta­kım in­ce­le­me­ler yap­mak zo­run­da­dır­lar. O in­ce­le­me­ler­le an­cak bu bah­set­ti­ği­niz olay­lar mey­da­na çı­ka­bi­lir. Şu an­da si­ze ra­kam­sal ola­rak şu ka­dar ki­şi hak­sız ka­zanç te­mi­ni için avu­kat teş­vik edip mü­ra­ca­at et­tir­di di­ye­me­ye­ce­ğim. An­cak…

YÜK­SEL ÇOR­BA­CI­OĞ­LU (Art­vin) – Sa­yın Baş­kan, avu­kat­lık mes­le­ği­ni kö­tü­le­yen… Bir dü­zelt­me ya­pa­yım.

BAŞ­KAN – Lüt­fen Sa­yın Mil­let­ve­ki­lim. Kar­şı­lık­lı ko­nuş­ma usu­lü­müz yok. Lüt­fen…

YÜK­SEL ÇOR­BA­CI­OĞ­LU (Art­vin) – Sa­yın Baş­ka­nım, özür di­li­yo­rum…

BAŞ­KAN – Yok böy­le bir usu­lü­müz Tü­zük’te, Sa­yın Mil­let­ve­ki­lim.

YÜK­SEL ÇOR­BA­CI­OĞ­LU (Art­vin) – Bir mes­le­ği zan al­tın­da bı­ra­ka­cak açık­la­ma­la­rın tu­ta­na­ğa geç­me­si­ni doğ­ru bul­mu­yo­rum. Dü­zelt­me­yi ya­pın Sa­yın Ba­ka­nım.

BAŞ­KAN – Usul bu de­ğil. Lüt­fen otu­rur mu­su­nuz Sa­yın Mil­let­ve­ki­li.

Sa­yın Ba­kan, bu­yu­run.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (İs­tan­bul) – Ar­ka­da­şı­mı­zın so­ru­su üze­ri­ne ben ce­vap ver­dim.

Biz ça­lı­şı­yo­ruz, her ko­nu­yu in­ce­li­yo­ruz. Ama, şim­di ra­kam ola­rak da si­ze şu ka­dar ki­şi hak­sız ka­zanç için mü­ra­ca­at et­ti di­ye­bi­le­cek du­rum­da de­ği­liz. Bi­la­ha­re is­ter­se­niz, han­gi il­ler­de han­gi dos­ya­lar ne ne­den­le iş­lem­den kal­dı­rıl­mış, on­la­rı tek tek ve­re­bi­li­riz ya­zı­lı ola­rak.

ENİS TÜ­TÜN­CÜ (Te­kir­dağ) – Sor­mak is­te­di­ği­min özü esa­sın­da buy­du za­ten Sa­yın Baş­kan.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (İs­tan­bul) – Ta­mam, onu ve­re­bi­li­riz.

ENİS TÜ­TÜN­CÜ (Te­kir­dağ) – Yok­sa, bir mes­lek gru­bu­na dö­nük kö­tü­le­me ke­sin­lik­le söz ko­nu­su ola­maz.

BAŞ­KAN – Sa­yın Tü­tün­cü…

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (İs­tan­bul) – Ar­ka­da­şı­mı­zın da ifa­de et­ti­ği gi­bi, o avu­kat şe­yi­ni çı­ka­ra­lım. “Bu yo­la te­ves­sül eden­ler var mı?” de­yin. Biz­de o ko­nuy­la il­gi­li za­ten var. Ba­zı yer­ler­de ge­cik­me­si­nin ne­de­ni de, va­tan­da­şın hak­kı ol­ma­dı­ğı hal­de al­mak için mü­ra­ca­at et­me­le­ri var. Var ya­ni bun­lar. Bun­la­rın da sa­yı­la­rı­nı ve­re­bi­li­riz.

ENİS TÜ­TÜN­CÜ (Te­kir­dağ) – Te­şek­kür ede­rim.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (İs­tan­bul) – Evet, “ko­mis­yon­la­rın ça­lış­ma­sın­da so­nuç­lan­dır­ma, amaç ger­çek­leş­miş mi?” Sa­yın Işık so­ru­yor. El­bet­te ki ger­çek­leş­miş. Ama, bi­raz ön­ce de izah et­ti­ğim gi­bi, ba­zı ak­sa­ma­la­rı gi­der­mek için de sık sık ko­mis­yon baş­kan­la­rı, ko­mis­yon üye­le­ri ve bü­ro­sun­da ça­lı­şan­la­rı çe­şit­li yer­ler­de top­la­yıp eği­tim ça­lış­ma­la­rı ya­pı­yo­ruz, me­se­le­yi da­ha çok hız­lan­dır­mak, da­ha ve­rim­li ça­lı­şa­bil­me­le­ri için de gay­ret gös­te­ri­yo­ruz.

Bu­nun AB’ye yan­sı­ma­la­rı­nı sor­du­nuz. Bu­nun en önem­li yan­sı­ma­sı, biz bu ya­sa­yı çı­ka­rıp ko­mis­yon­lar teş­kil olun­duk­tan ve ça­lış­ma­ya baş­lan­dık­tan son­ra Av­ru­pa İn­san Hak­la­rı Mah­ke­me­si­ne ya­pıl­mış olan mü­ra­ca­at­lar, hep­si, Tür­ki­ye’de bir iç hu­kuk yo­lu açıl­mış­tır di­ye dos­ya­lar ge­ri gön­de­ril­miş­tir. Bu da çok önem­li bir ge­liş­me.

Te­şek­kür edi­yo­rum efen­dim.

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Ba­kan.

So­ru-ce­vap iş­le­mi ta­mam­lan­mış­tır.

Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Mad­de ka­bul edil­miş­tir.

İç Tü­zük’ün 86’ncı mad­de­si­ne gö­re, oyu­nun ren­gi­ni açık­la­mak üze­re ve le­hin­de ol­mak üze­re, Üm­met Kan­do­ğan, De­niz­li Mil­let­ve­ki­li.

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­niz­li) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; siz­le­ri say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. Bu ka­nun tek­li­fi­nin mil­le­ti­mi­ze ve mem­le­ke­ti­mi­ze ha­yır­la­ra ve­si­le ol­ma­sı­nı te­men­ni edi­yo­rum. Eme­ği ge­çen­le­re ay­rı­ca te­şek­kür edi­yo­rum ve bu ka­nun tek­li­fiy­le il­gi­li ola­rak oyu­mun ren­gi­nin olum­lu ol­du­ğu­nu ifa­de edi­yo­rum.

An­cak, bu ka­nun tek­li­fi gö­rü­şü­lür­ken, bu kür­sü­den söy­le­nen ve hiç­bi­ri­mi­zin tas­vip et­me­si müm­kün ol­ma­yan ifa­de­ler­de bu­lu­nul­du. Şim­di, geç­miş­ten gü­nü­mü­ze Tür­ki­ye’de el­li do­kuz hükûmet gel­di geç­ti. Bu hükûmet­le­rin, el­bet­te, Tür­ki­ye’ye de çok bü­yük hiz­met­le­ri ol­du. An­cak, bir sa­yın mil­let­ve­ki­li, özel­lik­le, geç­miş dö­nem­de ya­pı­lan hiz­met­le­rin hep­si­nin üze­ri­ne bir çiz­gi çe­ke­rek, san­ki, 2002 yı­lın­dan iti­ba­ren bü­tün hiz­met­ler ya­pı­lı­yor­muş şek­lin­de­ki bir dü­şün­ce­yi ka­bul et­me­mi­zin müm­kün ol­ma­dı­ğı­nı ifa­de et­mek is­ti­yo­rum. KÖY­DES Pro­je­si, el­bet­te, tak­dir edi­le­cek bir pro­je­dir. Eme­ği ge­çen­le­re de te­şek­kür edi­yo­rum, kut­lu­yo­rum ve bun­la­rın de­va­mı­nın gel­me­si­ni is­ti­yo­rum. An­cak “2002’den ön­ce hiç­bir şey ya­pıl­ma­mış” ifa­de­le­ri­nin de yan­lış ol­du­ğu­nu söy­le­mek is­ti­yo­rum.

Ba­kı­nız, Tür­ki­ye’de, 2002 AK Par­ti İk­ti­da­rı­na ge­lin­ce­ye ka­dar, Tür­ki­ye’de­ki 35 bin kö­yün 31.299’una ye­ter­li iç­me su­yu gö­tü­rül­müş; sa­de­ce 875 kö­ye iç­me su­yu gö­tü­rül­me­miş, ka­lan bu. Tür­ki­ye’de, AK Par­ti ik­ti­da­ra ge­lin­ce­ye ka­dar, top­lam 291 bin ki­lo­met­re yol ya­pıl­mış ve bun­lar­dan 90 bin ki­lo­met­re­si as­falt. Ya­ni, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, eli­ni­zi vic­da­nı­nı­za ko­ya­cak­sı­nız.

Şim­di, ben, bu­ra­dan…

BAŞ­KAN – Sa­yın Kan­do­ğan, lüt­fen…

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­vam­la) – Ge­li­yo­rum.

Şim­di, Sa­yın Ba­ka­nım geç­miş hükûmet­ler dö­ne­min­de de çok önem­li gö­rev­ler­de bu­lun­du. Bu­ra­da, o id­di­alar­da bu­lu­nan ar­ka­daş­la­rı­mız, far­kın­da ol­ma­ya­rak, geç­miş­te ba­kan­lık ya­pan, hükûmet­ler içe­ri­sin­de yer alan bir sa­yın ba­ka­nı bu­ra­da töh­met al­tın­da bı­ra­kı­yor­lar.

Ba­kı­nız, Si­irt Mil­let­ve­ki­li­miz Sa­yın Öner Er­genç bu­ra­da­lar. Ben, 1987-88 yıl­la­rın­da, o zor şart­lar­da, te­rö­rün en yo­ğun ol­du­ğu dö­nem­ler­de Şir­van’ın Ka­ya­hi­sar ve Ce­viz­li köy­le­ri­ne, Yağ­cı­lar, So­ğuk­su, Dal­te­pe köy­le­ri­ne, do­zer­le­rin ya­kıl­dı­ğı, do­zer ope­ra­tör­le­ri­nin öl­dü­rül­dü­ğü dö­nem­ler­de, yol açıl­ma­sıy­la il­gi­li dev­le­tin, hükûmet­le­rin ne ka­dar bü­yük gay­ret­le­ri ol­muş­tur ve o dö­nem­de -dik­ka­ti­ni­zi çek­mek is­ti­yo­rum- dev­le­tin, söy­le­nen ra­kam­la­ra gö­re, 100 mil­yar do­lar te­rör için pa­ra ayır­dı­ğı bir dö­nem­de ya­pı­lan bu hiz­met­le­ri önem­se­me­mek son de­re­ce yan­lış­tır, ha­ta­lı­dır. Eme­ği ge­çen her­ke­se te­şek­kür et­mek la­zım. Bu Hükûme­tin yap­tık­la­rı­na da te­şek­kür ede­cek­si­niz, geç­miş hükûmet­ler dö­ne­min­de ya­pı­lan hiz­met­le­re de te­şek­kür ede­cek­si­niz.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN – Sa­yın Kan­do­ğan, te­şek­kür edi­yo­rum.

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­vam­la) – Ben de te­şek­kür ede­rim.

BAŞ­KAN – Tek­li­fin tü­mü­nü oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım, an­cak, açık oy­la­ma şek­lin­de ya­pıl­ma­sı­na da­ir bir öner­ge var­dır; öner­ge­yi oku­tup im­za sa­hip­le­ri­ni ara­ya­ca­ğım.

Öner­ge­yi oku­tu­yo­rum:

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Sa­yın Baş­kan­lı­ğı­na

Gö­rü­şül­mek­te olan ka­nun tek­li­fi­nin tü­mü­nün açık oy­la­ma şek­lin­de ya­pıl­ma­sı­nı arz ve tek­lif ede­riz.

BAŞ­KAN – Os­man As­lan, Di­yar­ba­kır? Bu­ra­da.

Ca­vit To­run, Di­yar­ba­kır? Bu­ra­da.

Meh­met Kurt, Sam­sun? Bu­ra­da.

İl­han Al­bay­rak, İs­tan­bul? Bu­ra­da.

Ah­met Işık, Kon­ya? Bu­ra­da.

Meh­met Çi­çek, Yoz­gat? Bu­ra­da.

Öner Er­genç, Si­irt? Bu­ra­da.

Fa­ruk An­bar­cı­oğ­lu, Bur­sa? Bu­ra­da.

Meh­met Yıl­maz­can, Kah­ra­man­ma­raş? Bu­ra­da.

İb­ra­him Hak­kı Bir­lik, Şır­nak? Bu­ra­da.

Se­la­hat­tin Bey­ri­bey, Kars? Bu­ra­da.

Dur­du Meh­met Kas­tal, Os­ma­ni­ye? Bu­ra­da.

İb­ra­him Köş­de­re, Ça­nak­ka­le? Bu­ra­da.

Fa­ruk Ün­sal, Adı­ya­man? Bu­ra­da.

Ke­ma­let­tin Gök­taş, Trab­zon? Bu­ra­da.

Mus­ta­fa Cu­mur, Trab­zon? Bu­ra­da.

Mu­rat Yıl­dı­rım, Ço­rum? Bu­ra­da.

Te­lat Ka­ra­pı­nar, An­ka­ra? Bu­ra­da.

Sa­lih Er­do­ğan, De­niz­li? Bu­ra­da.

Ze­ki Ka­ra­ba­yır, Kars? Bu­ra­da.

Fa­ruk Çe­lik, Bur­sa? Bu­ra­da.

Şev­ket Or­han, Bur­sa? Bu­ra­da.

BAŞ­KAN – Açık oy­la­ma­nın şek­li hak­kın­da Ge­nel Ku­ru­lun ka­ra­rı­nı ala­ca­ğım.

Açık oy­la­ma­nın elek­tro­nik oy­la­ma ci­ha­zıy­la ya­pıl­ma­sı­nı oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

Alı­nan ka­rar ge­re­ğin­ce, açık oy­la­ma elek­tro­nik ci­haz­la ya­pı­la­cak­tır.

Oy­la­ma için üç da­ki­ka sü­re ve­re­ce­ğim. Bu sü­re içe­ri­sin­de sis­te­me gi­re­me­yen üye­le­rin tek­nik per­so­nel­den yar­dım is­te­me­le­ri­ni, bu yar­dı­ma rağ­men de sis­te­me gi­re­me­yen üye­le­rin, oy pu­su­la­la­rı­nı, oy­la­ma için ön­gö­rü­len üç da­ki­ka­lık sü­re içe­ri­sin­de Baş­kan­lı­ğa ulaş­tır­ma­la­rı­nı ri­ca edi­yo­rum.

Ay­rı­ca, vekâle­ten oy kul­la­na­cak sa­yın ba­kan­lar var ise, han­gi ba­ka­na vekâle­ten oy kul­lan­dı­ğı­nı, oyu­nun ren­gi­ni ve ken­di­si­nin ad ve so­ya­dı ile im­za­sı­nı da ta­şı­yan oy pu­su­la­sı­nı, yi­ne, oy­la­ma için ön­gö­rü­len üç da­ki­ka­lık sü­re içe­ri­sin­de Baş­kan­lı­ğa ulaş­tır­ma­la­rı­nı ri­ca edi­yo­rum.

Oy­la­ma iş­le­mi­ni baş­la­tı­yo­rum:

(Elek­tro­nik ci­haz­la oy­la­ma ya­pıl­dı)

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, 1241 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Tek­li­fi’nin tü­mü­nün açık oy­la­ma so­nu­cu­nu açık­lı­yo­rum:

Kul­la­nı­lan oy sa­yı­sı    :    266

Ka­bul                          :    266 (x)

Böy­le­ce, ka­nun tek­li­fi ka­bul edil­miş ve ka­nun­laş­mış­tır.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, bir­le­şi­me 19.30’a ka­dar ara ve­ri­yo­rum.

Ka­pan­ma Sa­ati: 18.41

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

(x) Açıkoylama kesin sonuçlarını gösteren tablo tutanağın sonuna eklidir.

AL­TIN­CI OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 19.34

BAŞ­KAN: Baş­kan Ve­ki­li Sa­dık YA­KUT

KÂTİP ÜYE­LER: Ah­met KÜ­ÇÜK (Ça­nak­ka­le), Bay­ram ÖZ­ÇE­LİK (Bur­dur)

BAŞ­KAN – Sa­yın Mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 31’in­ci Bir­le­şi­mi’nin, Al­tın­cı Otu­ru­mu’nu açı­yo­rum.

Ka­nun ta­sa­rı ve tek­lif­le­ri­nin gö­rüş­me­le­ri­ne de­vam ede­ce­ğiz.

BAŞ­KAN – 5’nci sı­ra­da bu­lu­nan, Kay­se­ri Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa Eli­taş’ın, Sos­yal Yar­dım­laş­ma ve Da­ya­nış­ma­yı Teş­vik Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi ve İçiş­le­ri Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru’nun gö­rüş­me­le­ri­ne baş­lı­yo­ruz.

VI. - KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER (Devam)

5.- Kayseri Milletvekili Mustafa Elitaş’ın; Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ve İçişleri Komisyonu Raporu (2/775) (S. Sayısı: 1209)

BAŞ­KAN – Ko­mis­yon? Yok.

Er­te­len­miş­tir.

6’ncı sı­ra­da yer alan, Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Şev­ket Or­han ile Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Ali Os­man Sa­li’nin, 2863 sa­yı­lı Kül­tür ve Ta­bi­at Var­lık­la­rı­nı Ko­ru­ma Ka­nu­nu­nun Bir Mad­de­si­nin De­ğiş­ti­ril­me­si ve Ge­çi­ci Mad­de Ek­len­me­si Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi ile Mil­li Eği­tim, Kül­tür, Genç­lik ve Spor Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru’nun gö­rüş­me­le­ri­ne baş­lı­yo­ruz.

6.- Bursa Milletvekili Şevket Orhan ile Balıkesir Milletvekili Ali Osman Sali’nin; 2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi ve Geçici Madde Eklenmesi Hakkında Kanun Teklifi ile Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu Raporu (2/461) (S. Sayısı: 970’e 1 inci Ek)

BAŞ­KAN – Ko­mis­yon? Yok.

Er­te­len­miş­tir.

7’nci sı­ra­da yer alan, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti ile Mı­sır Arap Cum­hu­ri­ye­ti Ara­sın­da Bir Ser­best Ti­ca­ret Ala­nı Te­sis Eden An­laş­ma­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı ve Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru’nun gö­rüş­me­le­ri­ne baş­la­ya­ca­ğız.

7.- Türkiye Cumhuriyeti ile Mısır Arap Cumhuriyeti Arasında Bir Serbest Ticaret Alanı Tesis Eden Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/1224) (S. Sayısı: 1244) (x)

BAŞ­KAN – Ko­mis­yon ve Hükûmet ye­rin­de.

Ko­mis­yon Ra­po­ru 1244 sı­ra sa­yı­sıy­la bas­tı­rı­lıp da­ğı­tıl­mış­tır.

Ta­sa­rı­nın tü­mü üze­rin­de Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na söz is­te­yen Ber­han Şim­şek, İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li.

Sa­yın Şim­şek, bu­yu­run. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

CHP GRU­BU ADI­NA BER­HAN ŞİM­ŞEK (İs­tan­bul) – Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti ile Mı­sır Arap Cum­hu­ri­ye­ti Ara­sın­da Bir Ser­best Ti­ca­ret Ala­nı Te­sis Eden An­laş­ma­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı üze­rin­de Gru­bum adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­la­rım.

(x) 1244 S. Sayılı Basmayazı tutanağa eklidir.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, “Mı­sır” de­yin­ce, ak­lı­mı­za ilk ön­ce pi­ra­mit­ler ge­li­yor, ta­rihî, kül­tü­rel ya­pı­sı ge­li­yor, Haz­re­ti Da­vud ge­li­yor, Nil ge­li­yor, ay­rı­ca Ak­de­niz ça­na­ğı içe­ri­sin­de Kı­zıl­de­niz ve Ak­de­niz’e kı­yı kom­şu­su olan ve bu­ra­dan pay­la­şan bir gü­zel dost ül­ke ge­li­yor ve Fi­ra­vun ge­li­yor ak­lı­mı­za ve iz­le­di­ği­miz si­ne­ma­da film­le­ri ge­li­yor, çok önem­li film­ler iz­le­dik Mı­sır’da çe­ki­len ve bir de, il­ginç­tir, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, “Mı­sır” de­yin­ce, Ge­nel Ku­rul­da, sa­nı­rım ki, siz­le­rin ak­lı­na da, “Mı­sır”, “ser­best ti­ca­ret” fa­lan de­yin­ce -si­zin de öy­le dü­şün­dü­ğü­nü­zü bi­li­yo­rum- be­nim ak­lı­ma, Sa­yın Ke­mal Una­kı­tan’ın oğ­lu ve güm­rük ver­gi­siy­le, dü­şük güm­rük ver­gi­siy­le it­hal et­ti­ği mı­sır­lar ak­lı­ma ge­li­yor. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan gü­rül­tü­ler)

BAŞ­KAN – Sa­yın Şim­şek, lüt­fen…

BER­HAN ŞİM­ŞEK (De­vam­la) – Ri­ca ede­rim… Ri­ca ede­rim…

BAŞ­KAN – Sa­yın Şim­şek, lüt­fen…

SÜ­LEY­MAN GÜN­DÜZ (Sa­kar­ya) – Ne ala­ka­sı var?

BER­HAN ŞİM­ŞEK (De­vam­la) – Sa­yın Ba­ka­nın…

BAŞ­KAN – An­laş­may­la il­gi­li ko­nu­şa­lım Sa­yın Şim­şek.

BER­HAN ŞİM­ŞEK (De­vam­la) – An­laş­may­la il­gi­li ko­nu­şu­yo­rum efen­dim.

BAŞ­KAN – Lüt­fen!..

BER­HAN ŞİM­ŞEK (De­vam­la) – Evet, Sa­yın Ba­ka­nın oğ­lu­nun it­hal et­ti­ği mı­sır­la­rın ta­vuk­lar ta­ra­fın­dan ye­ni­le­ce­ği­ni söy­le­miş­ti.

SE­LA­Mİ UZUN (Si­vas) – Biz de Min­ye­li Ab­dul­lah’ı ha­tır­lı­yo­ruz.

BER­HAN ŞİM­ŞEK (De­vam­la) – Çok doğ­ru, ben ora­da o fil­mi çek­tim, bun­dan da ke­yif du­ya­rım, onur du­ya­rım, sa­ğo­lun. Ay­rı­ca, tu­rist ola­rak da gez­dik, si­ze de tav­si­ye ede­rim, Mı­sır’a ve­ya dün­ya­yı ta­nı­mak için, bir­çok, dün­ya­nın gü­zel yer­le­ri­ne git­mek­te fay­da var­dır, bi­raz göz­lü­ğü­müz ve de­rin­li­ği­miz açı­lır. Onun için, ne­yi ha­tır­la­dı­ğı, her­kes ha­tır­la­dı­ğı­nı ko­nu­şu­yor. Siz, Min­ye­li Ab­dul­lah’la, Mı­sır’ı; ben de, mı­sır­la, Una­kı­tan’ın oğ­lu­nu ha­tır­lı­yo­rum. Bun­da bir mah­zur yok­tur sa­nı­yo­rum de­ğer­li ar­ka­daş­lar.

Yi­ne, bi­li­yor­su­nuz, Sa­yın Ba­ka­nın oğ­lu, bu mı­sır­lar­dan civ­civ, civ­civ­den li­kit yu­mur­ta üre­ti­mi­ne gir­di, o da çok il­ginç­tir. Bu ka­nun ta­sa­rı­sı­nın sı­ra sa­yı­sı önü­me gel­di­ğin­de, ma­ale­sef, bun­lar ak­lı­ma gel­di. Bun­la­rı da pay­laş­ma­ya­lım mı? Ya­ni, Ba­kan, oğ­lu, Mec­lis, iliş­ki­ler bu­ra­da çok kez ko­nu­şul­du, çok kez gün­de­me ge­ti­ril­di, gen­so­ru­lar ve­ril­di. Bu, sa­kın­ca­lı bir şey ol­du­ğu­nu dü­şün­mü­yo­rum.

Evet, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, böy­le ba­kan ço­cuk­la­rı­na bak­tı­ğı­mız­da, yir­mi beş ya­şın­da ba­kan ço­cuk­la­rı­nın bu dö­nem içe­ri­sin­de ti­ca­re­te baş­la­dı­ğı­nı ve bu li­kit yu­mur­ta­dan da ay­rı­ca KDV’si yüz­de 1’e in­di­ri­lin­ce de li­kit yu­mur­ta üre­ti­mi de ol­du­ğu­nu he­pi­miz bi­li­yo­ruz.

Ser­best ti­ca­ret ile -de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım- ser­best pi­ya­sa­yı da ka­rış­tır­ma­mak la­zım. Bi­zim, Mı­sır’la ya­pa­cak ol­du­ğu­muz ser­best ti­ca­ret an­laş­ma­sı. Ama, çok il­ginç, Tür­ki­ye’de, bu ser­best ti­ca­ret­le ser­best ti­ca­ret an­laş­ma­la­rı fa­lan ka­rı­şı­yor. Bak­tı­ğı­mız za­man şöy­le bir du­rum or­ta­ya çı­kı­yor: Ser­best pi­ya­say­la ti­ca­ret ya­pan­lar ile iş ya­pan­lar ra­kip­le­riy­le eşit ko­şul­lar­da ya­rı­şır­lar, re­ka­bet eder­ler. Ser­best ti­ca­ret­te ise ar­ka­nız­da si­ya­si­ler var­dır, güç­ler var­dır. Bu güç, re­ka­bet ko­şul­la­rı­nı si­zin le­hi­ni­ze ra­kip­le­ri­ni­zin aley­hi­ne çe­vi­rir. Bu güç­le bir­lik­te ser­vet­le­ri­ni­ze ser­vet ka­tar­sı­nız. Tür­ki­ye, el­li al­tı yıl­da bu sağ ik­ti­dar an­la­yı­şıy­la da ser­vet­le­re ser­vet ka­tan, ye­ğen­ler­le, oğul­lar­la, ba­ba­lar­la ve fo­toğ­raf re­sim­le­ri­ne, çer­çe­ve­le­re gi­ren­ler­le do­lu­dur, he­pi­miz bi­li­yo­ruz. Bu, AKP Hükûme­ti dö­ne­min­de de, bu, da­ha faz­la­sıy­la ar­ta­rak de­vam et­miş­tir.

Dün ga­ze­te­ler­de, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, Ka­mu İha­le Ku­ru­mu­nun, ço­ğun­lu­ğu­nu AKP’li­le­rin al­dı­ğı Ha­tay iha­le­le­rin­den bah­se­di­yor­lar. Bun­lar da ta­bii ki ser­best ti­ca­re­te gi­ri­yor; ama, si­ya­se­tin ar­ka­sın­da dur­du­ğu ser­best ti­ca­re­te gi­ri­yor. Bu ser­best ti­ca­re­tin içe­ri­sin­de, si­ya­se­tin ar­ka­sın­da dur­du­ğu AKP Genç­lik Kol­la­rı -İs­tan­bul’un- Baş­ka­nı Ömer İs­ha­koğ­lu ar­ka­da­şı­mız var ve İl Ge­nel Mec­lis Baş­ka­nı Mah­mut Na­rin de ser­best ti­ca­re­te des­tek ve­ri­yor.

MAH­FUZ GÜ­LER (Bin­göl) – Sa­yın Baş­kan, ta­sa­rıy­la bu­nun ne ala­ka­sı var?

BAŞ­KAN – Sa­yın Şim­şek… Sa­yın Şim­şek, lüt­fen.

BER­HAN ŞİM­ŞEK (De­vam­la) – Ta­mam efen­dim… Ama, ser­best ti­ca­re­ti ko­nu­şu­yo­ruz.

BAŞ­KAN – Sa­yın Şim­şek, lüt­fen.

MAH­FUZ GÜ­LER (Bin­göl) – Ne ala­ka­sı var?

BAŞ­KAN – Lüt­fen sa­yın mil­let­ve­ki­li…

BER­HAN ŞİM­ŞEK (De­vam­la) – Efen­dim, şim­di mad­de­ye ge­çi­yo­ruz.

BAŞ­KAN – Sa­yın Şim­şek, lüt­fen.

BER­HAN ŞİM­ŞEK (De­vam­la) – Pekâlâ efen­dim, pekâlâ.

RA­SİM ÇA­KIR (Edir­ne) – Sa­yın Baş­kan, ser­best ti­ca­ret an­laş­ma­sı­nı an­la­tı­yor.

BER­HAN ŞİM­ŞEK (De­vam­la) – Pekâlâ… Ha­yır, ya­ni, bu­ra­da ne­yi ko­nu­şa­ca­ğız?

RA­SİM ÇA­KIR (Edir­ne) – Ser­best ti­ca­ret an­laş­ma­sı­nı an­la­tı­yor.

BER­HAN ŞİM­ŞEK (De­vam­la) – Ser­best ti­ca­ret an­laş­ma­sı içe­ri­sin­de bir iki­li an­laş­ma­lar var, bir ül­ke için­de­ki an­laş­ma­lar, iliş­ki­ler var, bu­nu ko­nu­şu­yo­ruz. Bu­ra­da, her­han­gi kim­se­ye bir ha­ka­re­ti­miz yok­tur. Eleş­ti­ri­ler var. Bun­la­rı da kür­sü ser­bes­ti­ye­ti içe­ri­sin­de di­le ge­tir­me­mi­zin ge­rek­ti­ği­ni sa­nı­rım ki, Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, siz de bu uy­gun­luk içe­ri­sin­de gö­rü­yor­su­nuz­dur. Lüt­fen si­nir­len­me­yi­niz, böy­le bir şe­ye ge­rek yok. Ba­kın, çok il­ginç, ben bun­la­rı bu­ra­dan söy­le­yin­ce si­nir­le­ni­yor­su­nuz, ama, par­ti­niz­den bir ar­ka­da­şı­mız, bu iha­le­ler­le il­gi­li, -Tur­han Çö­mez- Baş­ba­ka­na mek­tup ya­zı­yor. Ya­ni, ona da si­nir­le­ni­yor mu­su­nuz, bil­mi­yo­rum ve bun­la­ra he­pi­miz, bu iha­le­le­rin böy­le ol­ma­ma­sı, bu yol­suz­luk­la­rın or­ta­dan kalk­ma­sı adı­na bu­ra­da ve­kil­lik ya­pı­yo­ruz ki, en bü­yük şi­arı­nız “yol­suz­luk ve yok­sul­lu­ğa ha­yır” di­ye gel­di­niz. Bu ko­nu­da bi­raz yar­dım­cı ol­mak is­ti­yo­ruz biz de si­ze. Ve­si­ley­le de, Mı­sır gi­bi bir dost ül­key­le ser­best ti­ca­ret an­laş­ma­sı ya­pı­lır­ken bun­la­rı di­le ge­tir­me­nin bir sa­kın­ca­sı ol­du­ğu­nu san­mı­yo­rum.

Ney­se, bu 186 dos­ya­nın, Ka­mu İha­le Ku­ru­mu­nun yap­mış ol­du­ğu in­ce­le­me­ye gö­re, 145’in­de yol­suz­luk ve usul­süz­lük var. Ger­çek­ten, bu, acı ve­ri­ci bir şey.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, biz, da­mar­dan gi­ri­len yol­suz­luk­la­rın ne­re­den ge­lip ne­re­ye git­ti­ği­ni bi­li­yo­ruz. Ama, ne acı­dır ki, bir ta­raf­tan ke­sil­di di­ğer ta­ra­fa bağ­lan­dı, ama, hal­kın eli­ne he­nüz hiç­bir şey geç­miş de­ğil. Bi­zim, sü­re­ci içe­ri­sin­de sa­yın ba­kan­la­rı­mız­dan bi­ri şöy­le ifa­de­de bu­lun­du -he­men, ta­bii ki, ya­sa­ya ge­çe­ce­ğim, ya­sa­nın içe­ri­si­ne ko­nu­şa­rak ge­çe­ce­ğim- Sa­yın Sağ­lık Ba­ka­nı­mız çok il­ginç bir ifa­de et­ti. Bu, bel­ki de, Tür­ki­ye ta­ri­hin­de ilk de­fa ör­tü­lü bir şe­kil­de -ki, iyi ni­ye­tin­den kuş­kum yok­tur Sa­yın Ba­ka­nın ama- “sis­te­ma­tik yol­suz­luk yok” de­di. De­mek, yol­suz­luk var da sis­te­ma­tik ola­rak yok­tur. Ya­ni, yol­suz­lu­ğun var­lı­ğı ka­bul edi­li­yor; ama, sis­te­ma­ti­ğe bağ­lan­ma­mış. Sa­yın Re­cep Ak­dağ, bu ko­nu­lar­da bi­raz dik­kat­li­dir. Onun için, bi­raz ken­di­le­rin­den çe­kin­dik­le­ri için bel­ki sis­te­ma­tik­ten ha­be­ri yok­tur. Ama, bir­çok ar­ka­da­şı­mı­zın, özel­lik­le, hal­kı­mı­zın, sis­te­ma­tik bir şe­kil­de bu yol­suz­luk­la­rı ve bu an­la­yı­şın, Hükûme­tin üye­le­ri, il baş­kan­la­rı, Ali Di­bo­la­rı, Ha­tay­la­rı, Ço­rum­la­rı ta­ra­fın­dan ol­du­ğu­nu gö­rü­yo­ruz.

Evet, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, Mı­sır, ül­ke ola­rak bi­zim Os­man­lı dö­ne­min­den be­ri, Ya­vuz Sul­tan Se­lim’in fet­hin­den son­ra, 517’den iti­ba­ren, beş yüz yı­la ya­kın Os­man­lı’nın he­ge­mon­ya­sı al­tın­da kal­mış bir dost ül­ke­dir.

Tür­ki­ye, ti­ca­ri çı­kar­la­rı doğ­rul­tu­sun­da, Mı­sır Arap Cum­hu­ri­ye­ti ile ser­best ti­ca­ret an­laş­ma­sı im­za­la­mak için 97’den be­ri de gay­ret gös­ter­mek­te. Ta­bii, Mı­sır­lı­lar da bu­nu is­ti­yor­lar. Tür­ki­ye’nin Mı­sır ile bu an­laş­ma­nın ya­nı sı­ra, çif­te ver­gi­len­dir­me­nin ön­len­me­si, ya­tı­rım­la­rın kar­şı­lık­lı teş­vi­ki, ko­run­ma­sı, eko­no­mik ve tek­nik iş­bir­li­ği an­laş­ma­la­rı ve baş­ka alan­lar­da bir­çok an­laş­ma bu­lun­mak­ta­dır.

Bu Ser­best Ti­ca­ret An­laş­ma­sı, Av­ru­pa-Ak­de­niz An­laş­ma­sı hü­küm­le­ri­nin pa­ra­le­lin­de, sa­na­yi ürün­le­rin­de­ki güm­rük­le­rin­de, mik­tar kı­sıt­la­ma­la­rı ile eş et­ki­li ver­gi ve ön­lem­le­rin kal­dı­rıl­ma­sı, ta­rım ürün­le­rin­de ta­viz de­ği­şi­mi ile hay­van ve bit­ki sağ­lı­ğı ön­lem­le­ri, hiz­met­ler ve ya­tı­rım­lar gi­bi alan­lar­da dü­zen­le­me­ler içer­mek­te­dir.

Bu an­laş­ma, Sa­yın Cum­hur­baş­ka­nı­mı­zın, Ah­met Nec­det Se­zer’in 26-27 Ara­lık 2005 ta­rih­le­rin­de Mı­sır’a ger­çek­leş­tir­dik­le­ri zi­ya­ret es­na­sın­da he­yet­te bu­lu­nan Sa­yın Kür­şad Tüz­men ta­ra­fın­dan da im­za­lan­mış­tır. Bu an­lam­da da, ger­çek­ten, Mı­sır ve Tür­ki­ye ola­rak böy­le bir an­laş­ma­nın ya­pıl­ma­sı­nı önem­si­yor­duk, yer­li ye­rin­de de ol­muş­tur. Bu­gün de onun için Ge­nel Ku­rul­da di­le ge­ti­ri­yo­ruz.

Tür­ki­ye ile Mı­sır ara­sın­da­ki iliş­ki­ler, ifa­de et­ti­ğim gi­bi, bü­yük bir ta­ri­he sa­hip­tir. Mı­sır’la olan iliş­ki­le­ri­miz 1917 yı­lın­dan be­ri da­ha yo­ğun bir şe­kil­de, ta­rihî iliş­ki­le­ri­miz­le de sür­mek­te­dir.

Tür­ki­ye ile Mı­sır ara­sın­da bu­gün 950 mil­yon do­lar­lık bir ti­ca­ret hac­mi bu­lun­mak­ta. Bu ta­rihî yol­cu­lu­ğu­muz­dan be­ri bu ra­kam­lar­da ol­ma­sı, herhâlde, Mı­sır için de, Tür­ki­ye için de, ti­ca­ret hac­mi açı­sın­dan de­ğer­len­dir­di­ği­miz­de, çok az bir ra­kam. Umut edi­yo­rum, bu ya­say­la be­ra­ber da­ha da ar­ta­cak­tır.

Mı­sır’dan it­hal edi­len ürün­ler ara­sın­da, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, çok il­ginç­tir… Ta­bii ki, dost­luk­la­rı, kom­şu­luk­la­rı, da­ya­nış­ma­la­rı gö­re­ce­ğiz, ama, ül­ke­miz­de de ne­ler olu­yor, ne­ler bi­ti­yor, bu­na da bak­mak ge­re­ki­yor. Ba­kı­nız, çok il­ginç, Mı­sır’dan it­hal edi­len ürün­ler ara­sın­da pi­rinç, pa­muk gi­bi ta­rım ürün­le­ri­nin bu­lun­ma­sı çok dik­kat çe­ki­ci bir şey. Ya­ni, Tür­ki­ye’de, efen­dim, biz, pi­rin­ci, çel­ti­ği, mı­sı­rı bu­la­mı­yo­ruz, ora­dan ge­ti­ri­yo­ruz. Bir ta­rım ül­ke­si ola­rak anı­lan Tür­ki­ye’nin, Mı­sır’dan, pi­rinç, pa­muk al­ma­sı dü­şün­dü­rü­cü, ger­çek­ten dü­şün­dü­rü­cü. Ya­ni, Çu­ku­ro­va’da ve ül­ke­nin bir­çok ye­rin­de, Edir­ne’de, Ba­lı­ke­sir’de in­san­lar üret­tik­le­ri­ni yok fi­ya­tı­na sat­ma­yı dü­şü­nür­ken, biz dı­şa­rı­dan it­hal edi­yor­sak, bu dü­şün­dü­rü­cü bir olay.

Par­ti­ni­ze men­sup yi­ne bir mil­let­ve­ki­li ar­ka­da­şı­nız… Bu­ra­da da ne olur kız­ma­yın, bun­lar ar­ka­daş­la­rı­nı­zın söy­le­dik­le­ri, ama Tür­ki­ye’de her­kes de bu tes­pit­le­ri ya­pı­yor de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Dü­şü­nün, 44 bin ton pi­rinç it­hal edi­yo­ruz Mı­sır’dan, 44 bin ton pi­rinç it­hal edi­yo­ruz ve yi­ne par­ti­ni­ze men­sup ar­ka­daş di­yor ki: “Bu­nun ver­gi­si de öden­me­di­ği…” Bu­nu, ta­bii, ba­na de­ğil o ar­ka­da­şı­nı­za -sık sık bu­lu­şu­yor­su­nuz, gö­rü­şü­yor­su­nuz- sor­ma­nız­da fay­da var, bu­na da si­nir­le­ne­cek, kı­zı­la­cak bir şey yok de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım.

Hükûmet­le­ri­niz dö­ne­min­de çö­ker­ti­len ta­rı­mın so­nu­cu­dur bu, de­ğer­li ar­ka­daş­lar. Çel­tik üre­ti­ci­si­nin so­run­la­rı için ve­ri­len öner­ge­le­ri red­de­di­yor­su­nuz -ki, ya­kın bir za­man­da bu­nu ya­şa­dık- ama, şu an­da Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si mil­let­ve­kil­le­ri, çel­tik üre­ti­len böl­ge­ler­de grup ola­rak ça­lış­ma­la­rı­na de­vam edi­yor­lar. Da­ha son­ra da, zey­tin­le il­gi­li bu ça­lış­ma­la­ra de­vam edi­le­cek­tir, bu Ge­nel Ku­ru­la ge­le­cek ve bun­lar­la il­gi­li araş­tır­ma öner­ge­le­ri­ni sun­du­ğu­muz­da, yi­ne, gör­me­mez­lik­ten ge­le­cek­si­niz, duy­ma­maz­lık­tan ge­le­cek­si­niz. Fa­kat, ke­ser dö­nü­yor, sap dö­nü­yor, gün ge­li­yor he­sap dö­nü­yor; on ay son­ra san­dı­ğa git­ti­ği­miz­de, çel­tik üre­ti­ci­si, zey­tin üre­ti­ci­si ve­ya bu ül­ke­nin di­ğer sos­yal kat­man­la­rı içe­ri­sin­de bu­lu­nan de­ğer­le­ri­mi­ze, in­san­la­rı­mı­za ne­ler söy­le­ye­ce­ği­ni­zi şim­di­den me­rak edi­yo­rum. Ama, ta­bii, kar­şı­lı­ğın­da, biz de, mut­la­ka, si­zin­le il­gi­li çok şey söy­le­ye­ce­ğiz. Söy­le­me­mi­ze de ge­rek yok, bel­ki de hal­kı­mız yor­ma­ya­cak­tır bi­zi. Bu dört yıl­lık ya­şa­nan sü­reç içe­ri­sin­de, evet “ay­vaz ka­sap hep bir he­sap” me­se­le­siy­le, el­le­rin­de, avuç­la­rın­da da olan­la­rın alın­dı­ğı­nı gör­müş ola­cak­sı­nız.

Evet, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, Zi­ra­at Oda­la­rı Bir­li­ği, çel­tik üre­tim ma­li­ye­ti­ni 89 ye­ni ku­ruş ola­rak be­lir­le­miş. Hükûme­tin ver­di­ği fi­yat ise, or­ta­la­ma 70 ye­ni ku­ruş­tur. Ya­ni, bu­ra­da, bi­raz ön­ce söy­le­di­ğim gi­bi, Ba­lı­ke­sir yok, Bi­ga yok, İp­sa­la yok, Edir­ne yok, ama kim var? Dı­şa­rı­dan mı­sır it­hal eden­ler -ki, bir kez da­ha söy­ler­sem yi­ne si­nir­le­nir­si­niz, is­mi­ni söy­le­me­ye­yim pekâlâ- bu­nun ya­nı sı­ra, mı­sır, pi­rinç it­hal eden­ler ka­za­nı­yor, ama, ül­ke­nin üre­ti­ci­si, bu ül­ke­de he­pi­mi­zin on­la­rın aşı­na, işi­ne, ge­le­ce­ği­ne ye­min edip gö­rev yap­tı­ğı­mız mil­le­ti­miz, aç­lık, se­fa­let içe­ri­sin­de; tar­la­da üret­ti­ği fi­ya­ta ürü­nü­nü sa­ta­mı­yor. Hep be­ra­ber bi­li­yo­ruz.

Evet de­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu du­rum bu ül­ke­ye ve bu ül­ke­de­ki üre­ti­ci­ye, çel­tik üre­ti­ci­si­ne, ger­çek­ten, Hükûme­ti­ni­zin so­rum­suz­lu­ğu­nu da or­ta­ya koy­muş olu­yor. Bir ve­si­ley­le Mı­sır’la Ser­best Ti­ca­ret An­laş­ma­sı içe­ri­sin­de, sa­de­ce Mı­sır’dan 44 bin ton it­hal edil­di­ği için, pi­rin­cin, bu­nu da di­le ge­tir­mek­te bir mah­zur gör­mü­yo­rum. Bil­gi­le­ri­ni­ze de arz edi­yo­rum efen­dim.

Evet de­ğer­li ar­ka­daş­lar, Tür­ki­ye’nin dış ti­ca­ret açı­ğı, bi­li­yor­su­nuz bu sü­re içe­ri­sin­den 15 mil­yar do­lar­dan alı­nıp 52 mil­yar do­la­ra çık­tı. Ne­den? He­sap bil­me­mek­ten. Ya­ni, tüc­car si­ya­set­çi­yim de­yip, üret­me­den ha­zır al­mak­tan, ta­bii, kay­nak­la­nı­yor. Ca­ri açık da 1,5 mil­yar do­lar­lar­dan alı­nıp 35 mil­yar do­lar­la­ra çık­tı. Ama bu, sa­de­ce AKP men­su­bu olan Ba­kan­lar Ku­ru­lu mil­let­ve­kil­le­ri ar­ka­da­şı­mı­zın ha­ri­cin­de, ül­ke­de üre­ti­ci olan, ül­ke­de tü­ke­ti­ci olan, ül­ke­de es­naf olan, emek­li, öğ­ren­ci, iş­çi, va­tan­daş, her­kes bu­nun kay­gı­sı­nı du­yu­yor. Ama, bu iş na­sıl ol­sa böy­le gel­di, böy­le gi­der di­ye­rek de hâlâ bü­yük hül­ya­lar ve rü­ya­lar içe­ri­sin­de, ül­ke­yi, eko­no­mik ko­şul­la­rı iyi­dir di­ye yö­net­me­ye de­vam edi­yor­su­nuz.

Si­zin, ne bu he­sap­lar­la ne de çift­çi üre­ti­ci­si­nin so­run­la­rıy­la il­gi­len­me­di­ği­niz bu ve­si­ley­le or­ta­da. Ak­ra­ba­lar, yan­daş­lar, par­ti­le­rin gir­me­si, iha­le al­ma­sı, sa­nı­yo­rum ki, bu sü­reç içe­ri­sin­de halk­tan da­ha önem­li hâle gel­miş­tir de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım.

Evet, bu be­le­di­ye­ler­de­ki du­rum­lar da or­ta­da. Ni­çin bu­nu söy­lü­yo­rum de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım? Çün­kü, bir de Mı­sır’dan pal­mi­ye it­hal edi­yo­ruz. Mı­sır’dan Tür­ki­ye pal­mi­ye ağa­cı it­hal edi­yor ve bu pal­mi­ye ağa­cı­nı da AKP’li be­le­di­ye­le­rin et­kin kul­lan­ma­dı­ğı­nın al­tı­nı da çiz­mek is­ti­yo­rum de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. An­ka­ra Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si şu an­da Ata­türk Bul­va­rı’nda yü­rüt­tü­ğü, An­ka­ra­lı­la­rı pe­ri­şan et­ti­ği pro­je var ya he­pi­mi­zin bil­di­ği, 27 Ara­lık 2002 ta­ri­hin­de ya­pıl­mış ve bu pal­mi­ye­le­ri alan­lar da An­ka­ra. Mı­sır’dan pal­mi­ye it­hal et­mi­şiz, An­ka­ra ile İs­tan­bul Be­le­di­ye­si ve di­ğer AKP’li be­le­di­ye­ler bol­ca pal­mi­ye­ler alı­yor­lar, böy­le uzun uzun pal­mi­ye­ler alı­yor­lar. AKP’li be­le­di­ye­le­rin, özel­lik­le An­ka­ra Be­le­di­ye­si­nin yurt dı­şın­dan ağaç it­hal et­me­si ise baş­ka bir be­le­di­ye­ci­lik an­la­yı­şı­dır. Sa­yın İçiş­le­ri Ba­ka­nı­ma bu so­ru­yu sor­du­ğum­da, ta­ne­si 550 mil­yon… Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si, ke­ra­me­ti ken­din­den men­kul yö­ne­ti­miy­le, ar­ka­da­şı­mız, ağaç ge­ti­ri­yor. Bu ül­ke­de as­ga­ri üc­ret 381 mil­yon, şe­hit­le­re ver­di­ği­miz pa­ra 250 mil­yon. Ya­ni, bu­nu dü­şün­dü­ğün­de, sı­ra­dan, çar­şam­ba pa­za­rın­da es­naf­lık ya­pan, li­mon sa­tan bir in­san bi­le ger­çek­ten bu­nun doğ­ru bir he­sap ol­ma­dı­ğı­nı gö­rür. Ya­ni, İs­tan­bul’da 39 ta­ne, Tür­ki­ye’de Or­man Fi­dan Mü­dür­lü­ğü var, ora­lar­dan alın­mı­yor ağaç­lar. Ne­re­den? Dı­şa­rı­dan it­hal edi­yo­ruz. Ni­ye? Bu­ra­dan alın. Bu­ra­da­ki üre­ti­ci, Ya­lo­va’da­ki ka­zan­sın.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, evet, bir so­ru öner­ge­si ver­dim Ta­rım Ba­ka­nı­na. Bi­raz ön­ce söy­le­di­ğim gi­bi. Bu­ra­da bir öner­ge­nin ce­va­bı­nı si­ze arz edi­yo­rum. Ya­ni, Sa­yın Ba­ka­nın, 550 mil­yon­dan ge­ti­ril­di­ği­ni ken­di­le­ri -dü­zel­ti­yo­rum, İçiş­le­ri Ba­ka­nım de­dim, Ta­rım Ba­ka­nım- bi­ze so­ru öner­ge­sin­de ce­va­bı­nı ver­di. Ya­ni, bu mak­yaj be­le­di­ye­ci­li­ğiy­le, mak­yaj hükûmet yap­ma an­la­yı­şıy­la ağaç­la­rın yap­rak­la­rı da mey­ve­le­ri de dö­kül­me­ye baş­la­dı.

Evet, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; Tür­ki­ye ile Mı­sır ara­sın­da im­za­la­nan bu ser­best ti­ca­ret ala­nı­nı te­sis eden bu an­laş­ma­nın Tür­ki­ye ile beş yüz yıl­lık ta­rihî iliş­ki­miz olan Mı­sır ara­sın­da var olan ti­ca­ri iliş­ki­le­ri­mi­zi ge­liş­ti­re­ce­ği­ne ina­nı­yo­rum. Bu an­laş­ma­nın Tür­ki­ye ve Mı­sır, eko­no­mik, ti­ca­ri iliş­ki­le­rin­de ya­şa­nan so­run­la­rı da kal­dı­ra­ca­ğı­nı ümit et­mek­te­yim.

İki ül­ke ara­sın­da doğ­ru­dan ban­ka­cı­lık sis­te­mi ol­ma­ma­sı ve pa­ra trans­fer­le­ri­nin Ame­ri­ka ve Av­ru­pa ban­ka­la­rı üze­rin­den ya­pıl­ma­sı ti­ca­ri iliş­ki­le­ri­mi­zi zo­ra sok­mak­ta­dır. Bü­yü­kel­çi­lik ve kon­so­los­luk­la­rın ya­nı sı­ra, güm­rük­ler­de vi­ze ala­bil­me­si ti­ca­ri iş­bir­li­ği­ni ko­lay­laş­tı­rı­cı bir un­sur ola­cak­tır di­ye dü­şü­nü­yo­rum; ki, bu ek­sik­le­ri Mı­sır’la iliş­ki­le­ri olan­lar da ti­ca­ret ya­pan­lar da bi­li­yor­lar. Mı­sır ile ti­ca­ri iliş­ki­le­ri­mi­zi ge­liş­tir­mek için bu so­run­la­rı çöz­me­li­yiz.

Mı­sır ile im­za­la­dı­ğı­mız bu an­laş­ma­nın, iki ül­ke ara­sın­da­ki ti­ca­ri iliş­ki­le­ri, ser­best ti­ca­re­ti ge­liş­ti­re­ce­ği­ne ina­nı­yo­rum. An­cak, ül­ke­miz­de do­ku­nul­maz­lık­la­rı kal­dı­rıp ser­best ti­ca­re­ti, ser­best pi­ya­sa ko­şul­la­rı içe­ri­sin­de hak­sız re­ka­be­tin önü­ne ge­çip hak­sız ka­zanç­la­rı en­gel­le­me­di­ği­miz za­man, ti­ca­re­ti­mi­zi de, ti­ca­ri iliş­ki­le­ri­mi­zi de baş­ka iki­li ül­ke iliş­ki­le­rin­de ge­liş­tir­sek de, Tür­ki­ye'de­ki iliş­ki­ler içe­ri­sin­de pek ba­şa­rı­lı ola­ma­ya­ca­ğı­mı­zı ifa­de et­mek is­ti­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ta­bii ki bu­ra­da söy­le­miş ol­du­ğum Mı­sır’la ve­ya dün­ya­nın baş­ka ül­ke­le­rin­de, böl­ge­miz­de ve­ya ok­ya­nus öte­sin­de bu tür iki­li an­laş­ma­lar, Tür­ki­ye gi­bi genç, üret­ken bir ül­ke­ye, çok cid­di, ti­ca­ret hac­mi­nin art­ma­sın­da kat­kı­lar­da bu­lu­na­cak­tır. Bu an­lam­da, bu an­laş­ma­nın ger­çek­ten önem­li ol­du­ğu­nu ve bu­nun ar­ka­sın­da, ya­nın­da ve oyu­muz­la da “evet” ola­ca­ğı­nı ifa­de et­mek is­ti­yo­rum ki, bu­nun pro­se­dür ola­rak Ge­nel Ku­rul­dan çık­ma­sı adı­na gel­miş­tir bu­ra­ya. Fa­kat, bu­ra­da, ti­ca­ret­ten, ser­best an­laş­ma­dan bah­se­der­ken bir ke­sin ger­çek şu ki, bi­ri­le­ri ka­za­nır­ken di­ğer­le­ri sey­ret­me­me­li. Bi­ri­le­ri­nin ar­ka­sın­da si­ya­set ve si­ya­se­tin do­ku­nul­maz­lık­la­rı­nın ar­ka­sı­na sı­ğı­nıp, bi­ri­le­ri­ne des­tek ve­ril­me­si­nin çok da doğ­ru ol­ma­ya­ca­ğı­nı dü­şü­nü­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, biz, bu sü­re­cin içe­ri­sin­de, hem Mı­sır’la ser­best ti­ca­ret an­laş­ma­sı­nı ko­nu­şup hem de bu­ra­dan ek­ran­la­rı ba­şın­da biz­le­ri iz­le­yen yurt­taş­la­rı­mı­za, bu sü­reç­te­ki, Tür­ki­ye'de­ki si­ya­set iliş­ki­li ser­best ti­ca­re­ti ve ay­rı­ca her şe­ye rağ­men ya­şa­nan -ki, ifa­de et­tim- iş­te Edir­ne’de, Bi­ga’da, Ba­lı­ke­sir’de, Tür­ki­ye'nin dört bir ye­rin­de çel­ti­ği­ni yer­ler­de sü­rün­dü­ren üre­ti­ci, yi­ne kü­çük di­li­ni yu­ta­rak herhâlde ba­kı­yor­dur; yıl­da 100 mil­yon do­lar pi­rinç it­hal edi­yo­ruz. Bu pa­ra bu ül­ke­nin ce­bin­den çı­kı­yor, ama bi­zim üre­ti­ci­mi­zin de ma­ale­sef ca­nı­nı çı­ka­rı­yo­ruz, ya­ni hem pa­ra çı­kı­yor hem de ca­nı çı­kı­yor.

Bu an­la­yış içe­ri­sin­de bu ko­nuş­ma­mı bu­ra­da so­na er­di­rir­ken, si­nir­len­me­ni­ze, kız­ma­nı­za ge­rek ol­ma­dı­ğı­nı da bir kez da­ha söy­lü­yo­rum, çün­kü, ko­nuş­tuk­la­rı­mız işin ger­çe­ği. Bu­gü­ne ka­dar, dört bu­çuk yı­la ya­kın sü­reç içe­ri­sin­de he­pi­mi­zin hep be­ra­ber gör­dük­le­ri ve iz­le­dik­le­ri­dir ve ta­nık ol­duk­la­rı­dır. Ba­zen…

FİK­RET BA­DAZ­LI (An­tal­ya) – Yan­lış­lar da var Sa­yın Şim­şek.

BER­HAN ŞİM­ŞEK (De­vam­la) – Ta­bii ki ha­ya­tın içe­ri­sin­de yan­lış­lar, doğ­ru­lar var­dır, ama biz, ye­min et­tik­ten son­ra, bu­ra­ya gel­di­ği­miz­de, yan­lış­la­ra des­tek ver­mek adı­na de­ğil, doğ­ru­la­rı ta­şı­mak, doğ­ru­la­ra ör­nek ol­mak­tır.

Bu an­la­yış içe­ri­sin­de bir kez da­ha Sa­yın Baş­kan si­ze te­şek­kür edi­yo­rum. Bu ya­sa­nın ha­yır­lı, uğur­lu ol­ma­sı­nı di­li­yo­rum ve siz­le­ri, yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Şim­şek.

Tü­mü üze­rin­de şah­sı adı­na söz is­te­yen Sü­ley­man Gün­düz, Sa­kar­ya Mil­let­ve­ki­li.

Bu­yu­run Sa­yın Gün­düz.

SÜ­LEY­MAN GÜN­DÜZ (Sa­kar­ya) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; 1244 sı­ra sa­yı­lı Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti İle Mı­sır Arap Cum­hu­ri­ye­ti Ara­sın­da Bir Ser­best Ti­ca­ret Ala­nı Te­sis Eden An­laş­ma­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı ve Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru üze­rin­de şah­sım adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yor ve he­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Şüp­he­siz, ül­ke­ler -iki­li iliş­ki­ler için­de ol­du­ğu- iki­li iliş­ki­ler kur­mak için ge­rek ti­ca­ri ge­rek hu­kuk ge­rek­se kül­tür ve as­kerî an­lam­da bir­çok an­laş­ma­lar ya­par­lar. Fa­kat, bu an­laş­ma­la­rın Mec­lis­te ve ko­mis­yon­lar­da tar­tı­şıl­ma­sı­nın bir üs­lu­bu var.

Az ön­ce, bu­ra­da, Sa­yın Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ber­han Şim­şek, bu ulus­la­ra­ra­sı söz­leş­mey­le il­gi­li bir söz hak­kı al­dı ve bu­ra­da uzun bir ko­nuş­ma yap­tı. Şüp­he­siz, ben, bu ko­nuş­ma­nın, eti­ğe, es­te­ti­ğe, be­la­ga­ta ve bil­ge­li­ğe uy­gun ol­ma­sı­nı di­ler­dim.

BER­HAN ŞİM­ŞEK (İs­tan­bul) – O na­sıl olu­yor?

SÜ­LEY­MAN GÜN­DÜZ (De­vam­la) – Mı­sır Arap Cum­hu­ri­ye­ti ile Tür­ki­ye ara­sın­da ya­pı­la­cak olan bir an­laş­ma­nın her­han­gi bir ba­kan­lık­la, iş­te o ba­kan­lı­ğa at­fen söy­len­miş olan, iş­te Mı­sır ile mı­sır iro­ni­si doğ­ru ter­cih­ler de­ğil.

BER­HAN ŞİM­ŞEK (İs­tan­bul) – Sen sa­nat­çı­sın, an­lar­sın bu iş­ler­den.

SÜ­LEY­MAN GÜN­DÜZ (De­vam­la) – Bu­ra­sı Mec­li­sin kür­sü­sü, bu­ra­da ko­nuş­tu­ğu­muz za­man ta­ri­he ko­nuş­muş ol­du­ğu­mu­zun bi­lin­ci için­de ko­nuş­mak zo­run­da­yız. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BER­HAN ŞİM­ŞEK (İs­tan­bul) – Ay­nen ta­ri­he ko­nuş­tum.

SÜ­LEY­MAN GÜN­DÜZ (De­vam­la) – Do­la­yı­sıy­la, bu­ra­da çı­kıp da söz alıp, efen­dim, va­kit dol­dur­mak bel­ki bir fut­bol ter­mi­no­lo­ji­si ola­bi­lir, to­pu ez­mek, va­kit dol­dur­mak; iş­te, sü­re­ci ta­mam­la­mak gi­bi, bir fut­bol ter­mi­no­lo­ji­si ola­bi­lir bun­lar, za­ma­nı ge­çir­mek gi­bi, ama, Mec­li­sin kür­sü­sün­de kim­se­nin böy­le bir şey yap­ma­ya hak­kı yok. Eğer bu­ra­da ko­nu­şa­cak­sak, Tür­ki­ye ile Mı­sır ara­sın­da­ki iliş­ki­le­ri ko­nu­şa­cak­sak, ta­ri­hin 1500’lü yıl­la­rın­dan iti­ba­ren baş­la­yıp, bel­ki or­tak me­de­ni­yet hav­za­sın­da yer alış bi­çi­mi­miz­le olan ze­min­den baş­la­yıp, bu­gü­ne ka­dar ge­tir­me­li­yiz, ama, iro­ni ya­pa­cak­sak, bu iro­ni­yi baş­ka bir yer­de ya­pa­bi­li­riz, ama, Mec­lis kür­sü­sün­de de­ğil. Mı­sır it­ha­la­tıy­la, Mı­sır Arap Cum­hu­ri­ye­ti ara­sın­da hiç­bir iliş­ki bi­çi­mi yok­tur.

RA­SİM ÇA­KIR (Edir­ne) – Çok iliş­ki var, çok.

SÜ­LEY­MAN GÜN­DÜZ (De­vam­la) – Kal­dı ki, Sa­yın Şim­şek’in elin­de Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yo­nu­nun ya­yın­la­dı­ğı bir ra­por var. En azın­dan bu ra­po­ru oku­muş ol­sa, Mı­sır ile Tür­ki­ye ara­sın­da­ki ti­ca­re­tin, ya­ni, Sa­yın Baş­ba­ka­nı­mı­zın ti­ca­ri bir zekâya sa­hip olup ol­ma­dı­ğı­nı an­la­ya­bi­le­cek ka­dar, en azın­dan bu ra­po­ru oku­muş ol­sa, bu­nu an­la­ya­bi­le­cek ka­dar bir bil­gi sa­hi­bi olur­du.

Mı­sır ile son on yıl­da­ki dış ti­ca­re­ti­miz in­ce­len­di­ğin­de, ih­ra­ca­tı­mı­zın, it­ha­la­tı­mı­za kı­yas­la da­ha den­ge­li bir se­yir iz­le­di­ği gö­rül­mek­te­dir. Her­kes bi­lir ki, bü­tün ulus­la­ra­ra­sı iliş­ki­ler­de, dış ti­ca­ret den­ge­li bir se­yir iz­ler. Ba­zen, me­se­la, Çin’le olan ti­ca­re­ti­miz­de, ger­çek­ten, it­ha­la­tı­mız çok ile­ri­de, ih­ra­ca­tı­mız da­ha dü­şük se­vi­ye­de­dir, ama, di­ğer ba­zı ül­ke­ler­le olan dış ti­ca­re­ti­miz­de -me­se­la, Mı­sır bun­lar­dan bir ta­ne­si­dir- ih­ra­ca­tı­mız, it­ha­la­tı­mız­dan da­ha faz­la­dır. Bir tek, yal­nız­ca… İh­ra­ca­tı­mız or­ta­la­ma 300 ila 400 mil­yon do­lar se­vi­ye­sin­de ger­çek­le­şir­ken, it­ha­la­tı­mız 100 ila 400 mil­yon do­lar ara­sın­da de­ğiş­mek­te­dir. Dış ti­ca­ret den­ge­si, 1997 yı­lı ha­ri­cin­de… Ya­ni, şu­nu söy­le­ye­bi­lir Sa­yın Şim­şek bu­ra­da…

BER­HAN ŞİM­ŞEK (İs­tan­bul) – Ne söy­le­ye­ce­ği­mi ba­na öğ­ret­me, ko­nuş­ma­nı yap! Sen ba­na öğ­re­te­mez­sin ne ko­nu­şa­ca­ğı­mı.

SÜ­LEY­MAN GÜN­DÜZ (De­vam­la) – 1997 ta­ri­hin­de, bu, bi­ze, de­za­van­taj­lı bir ko­num­da yü­rü­tül­müş­tür.

BER­HAN ŞİM­ŞEK (İs­tan­bul) – Kür­sü­de­sin, ko­nuş­ma­nı yap!

SA­LİH GÜN (Ko­ca­eli) – Bir ha­tip ne ko­nu­şa­ca­ğı­nı sa­na mı so­ra­cak?

SÜ­LEY­MAN GÜN­DÜZ (De­vam­la) – Ben bü­yük bir sa­bır…

BER­HAN ŞİM­ŞEK (İs­tan­bul) – Ba­na ne­yi öğ­re­ti­yor­sun? Sen ko­nuş­ma­nı yap!

BAŞ­KAN – Sa­yın Şim­şek, lüt­fen… Sa­yın Ha­ti­be mü­da­ha­le et­me­ye­lim lüt­fen. Sa­yın Gün, lüt­fen…

SÜ­LEY­MAN GÜN­DÜZ (De­vam­la) – Sa­yın Şim­şek, ben, bu Mec­lis­te be­şin­ci yı­lı­mı dol­dur­mak üze­re­yim. Şu kür­sü­den as­la hiç kim­se­yi mu­ha­tap ala­rak ko­nuş­ma­dım ve son de­re­ce den­ge­li bir ko­nuş­ma ya­pı­yor­dum.

BER­HAN ŞİM­ŞEK (İs­tan­bul) – Bel­li olu­yor!

SÜ­LEY­MAN GÜN­DÜZ (De­vam­la) – Ama, şu ka­pı­dan içe­ri gir­di­ğim an­dan iti­ba­ren Mı­sır’la olan ti­ca­ri an­laş­ma­da böy­le bir iro­ni ya­pıl­dı­ğı za­man as­lın­da söz hak­kı is­te­dim, ya­ni, bu iro­ni­ye bir ce­vap ver­mek ge­re­ki­yor­du. Mec­lis kür­sü­sü böy­le­si­ne bir iro­ni­ye yer ve­ri­le­cek bir kür­sü de­ğil. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar) Bu­ra­da bil­ge­li­ği ko­nu­şa­lım, bu­ra­da es­te­ti­ği ko­nu­şa­lım, bu­ra­da be­la­ga­tı­mı­zı ko­nuş­tu­ra­lım, ama, bu­ra­da boş sö­zü ko­nuş­tur­ma­ya­lım.

Evet, de­vam edi­yo­rum. Bir tek 1997 yı­lın­da bir den­ge­siz­lik or­ta­ya çık­mış. 2004 yı­lın­da Mı­sır’a 473 mil­yon do­lar­lık ih­ra­cat ve Mı­sır’dan 255 mil­yon do­lar­lık da it­ha­lat ya­pıl­mış­tır. 2005 yı­lın­da ilk on ay­lık dö­ne­mi iti­ba­rıy­la Mı­sır’a ih­ra­ca­tı­mız bir ön­ce­ki yı­lın ay­nı dö­ne­mi­ne kı­yas­la yüz­de 46 art­mış­tır. Mı­sır’dan it­ha­la­tı­mız ise yüz­de 2 düş­müş­tür. Bu­nun­la bir­lik­te, 1996 yı­lın­dan bu ya­na, Mı­sır’ın, ül­ke­mi­zin hem top­lam it­ha­la­tı hem de top­lam ih­ra­ca­tı için­de­ki pa­yı dü­şüş eği­li­mi gös­ter­mek­te­dir. STA’nın yü­rür­lü­ğe gir­me­si­nin ar­dın­dan, Ser­best Ti­ca­ret An­laş­ma­sı­nın yü­rür­lü­ğe gir­me­si­nin ar­dın­dan bu tren­din ter­si­ne dön­me­si, ti­ca­re­tin ge­liş­me­si bek­len­mek­te­dir.

Do­la­yı­sıy­la, bu­ra­da, hep be­ra­ber bi­li­yo­ruz ki, biz, Mı­sır bir me­de­ni­yet hav­za­sın­da yer al­dı­ğı za­man onu de­ğer­len­dir­di­ği­miz­de, onun ne ka­dar önem­li bir ko­num­da ol­du­ğu­nu gö­rü­rüz. Eğer, Or­ta­do­ğu’yla ve Af­ri­ka’yla il­gi­le­nen bir ül­ke­nin si­ya­set­çi­le­riy­se­niz, Mı­sır’ın si­zin için ne ka­dar çok önem­li ol­du­ğu­nu gö­rür­sü­nüz, si­ya­si an­lam­da. Mı­sır’ın, ye­tiş­miş in­san po­tan­si­ye­li iti­ba­rıy­la dü­şün­dü­ğü­nüz­de hem eko­no­mik an­lam­da hem de kül­tü­rel an­lam­da ne ka­dar önem­li bir ül­ke ol­du­ğu­nu gö­rür­sü­nüz. Do­la­yı­sıy­la, bu­ra­da, herhâlde Mı­sır’dan bah­se­di­le­bi­le­cek yal­nız­ca pi­rinç it­ha­la­tı ve­ya mı­sır it­ha­la­tı ve­ya pal­mi­ye iro­ni­si de­ğil­di ve di­ğer, az ön­ce sı­ra­la­dı­ğım, Mı­sır’la olan ti­ca­ret hac­mi­miz­di.

Ben bu An­laş­ma’nın mil­le­ti­mi­ze ha­yır­lı ol­ma­sı­nı, ta­raf­la­ra ha­yır­lı ol­ma­sı­nı di­li­yor, he­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Gün­düz.

Tü­mü üze­rin­de…

BER­HAN ŞİM­ŞEK (İs­tan­bul) – Sa­yın Baş­kan…

BAŞ­KAN – Bir sa­ni­ye sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri…

Bu­yu­run Sa­yın Şim­şek.

BER­HAN ŞİM­ŞEK (İs­tan­bul) – Sa­yın Baş­kan, özür di­le­rim. Üç kez adı­mı ifa­de ede­rek “etik de­ğil­dir, bu ko­nuş­ma etik de­ğil­dir” ve be­nim ko­nuş­tu­ğum… Ne­yi ko­nuş­mam ge­rek­ti­ği­ni, is­mi­mi de Sü­ley­man Bey ifa­de ede­rek çok cid­di bir şe­kil­de sa­taş­ma…

BAŞ­KAN – Sa­yın Şim­şek, ben ko­nuş­ma­yı din­le­dim, her­han­gi bir sa­taş­ma söz ko­nu­su de­ğil­dir.

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) – Sa­yın Baş­kan…

BAŞ­KAN – Lüt­fen, Sa­yın Koç… Ni­ye mü­da­ha­le edi­yor­su­nuz.

BER­HAN ŞİM­ŞEK (İs­tan­bul) – Ha­yır, ben, 69’un­cu mad­de­ye gö­re… Ba­na ve­ya bu­ra­da bu­lu­nan de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­ma, hiç­bir kim­se ne­yi ko­nu­şa­ca­ğı­nı öğ­re­te­mez.

BAŞ­KAN – Tu­ta­nak­la­rı ge­tir­te­ce­ğim Sa­yın Şim­şek, in­ce­le­ye­ce­ğim.

BER­HAN ŞİM­ŞEK (İs­tan­bul) – Te­şek­kür edi­yo­rum.

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) – Sa­yın Baş­kan… Sa­yın Baş­kan…

BAŞ­KAN – Bu­yu­run Sa­yın Koç.

HA­LUK KOÇ (Sam­sun) – Sa­yın Baş­kan, ikin­ci şa­hıs söz hak­kı­nı kul­lan­mak is­ti­yo­rum.

BAŞ­KAN – Sa­yın Koç, ni­ye ace­le edi­yor­su­nuz? Sı­ra­dan oku­yo­rum ben, kim, ne söz is­te­miş.

Tü­mü üze­rin­de, şah­sı adı­na söz is­te­yen Ünal Ka­cır, İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li.

Bu­yu­run Sa­yın Ka­cır. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) – Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti ile Mı­sır Arap Cum­hu­ri­ye­ti Ara­sın­da Bir Ser­best Ti­ca­ret Ala­nı Te­sis Eden An­laş­ma­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı’nın ge­ne­li üze­rin­de şah­sım adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti ile Mı­sır Arap Cum­hu­ri­ye­ti ara­sın­da 27 Ara­lık 2005 ta­ri­hin­de Ka­hi­re’de im­za­la­nan Ser­best Ti­ca­ret An­laş­ma­sı, ta­raf­lar ara­sın­da Dün­ya Ti­ca­ret Ör­gü­tü ile Güm­rük Ta­ri­fe­le­ri ve Ti­ca­ret Ge­nel An­laş­ma­sı pren­sip­le­ri doğ­rul­tu­sun­da aşa­ma­lı ola­rak bir ser­best ti­ca­ret ala­nı te­sis edil­me­si­ni ön­gö­ren ter­cih­li bir an­laş­ma­dır. An­laş­ma, ta­raf­la­rın di­ğer üçün­cü ül­ke­ler ile ter­cih­li iliş­ki kur­ma­sı­na en­gel teş­kil et­me­mek­te olup sü­re­siz ola­rak im­za­lan­mış­tır. An­cak, ta­raf­lar­dan bi­ri­si­nin ya­zı­lı bir bil­di­rim­de bu­lun­ma­sı du­ru­mun­da an­laş­ma fe­sih bil­di­ri­mi­nin di­ğer ta­ra­fa ulaş­tı­ğı ta­rih­ten son­ra­ki al­tın­cı ayın bi­rin­ci gü­nü so­na ere­cek­tir.

Mı­sır ile son on yıl­da­ki dış ti­ca­re­ti­miz in­ce­len­di­ğin­de, ih­ra­ca­tı­mı­zın it­ha­la­tı­mı­za kı­yas­la da­ha den­ge­li bir se­yir iz­le­di­ği gö­rül­mek­te­dir. İh­ra­ca­tı­mız or­ta­la­ma 300 ila 400 mil­yon do­lar ci­va­rın­da ger­çek­le­şir­ken, it­ha­la­tı­mız 100 ila 400 mil­yon do­lar ara­sın­da de­ğiş­mek­te­dir.

Dış ti­ca­ret den­ge­si, 1997 yı­lı ha­ri­cin­de, ül­ke­miz le­hi­ne faz­la ver­mek­te­dir. 2004 yı­lın­da Mı­sır’a 473 mil­yon do­lar­lık ih­ra­cat ve Mı­sır’dan da 255 mil­yon do­lar­lık it­ha­lat ya­pıl­mış­tır. 2005 yı­lı­nın ilk on ay­lık dö­ne­mi iti­ba­rıy­la, Mı­sır’a ih­ra­ca­tı­mız bir ön­ce­ki yı­lın ay­nı dö­ne­mi­ne kı­yas­la yüz­de 46 art­mış, Mı­sır’dan it­ha­la­tı­mız ise yüz­de 2 düş­müş­tür. Bu­nun­la bir­lik­te, 1996 yı­lın­dan bu ya­na, Mı­sır’ın ül­ke­mi­zin hem top­lam it­ha­la­tı hem de top­lam ih­ra­ca­tı için­de­ki pa­yı dü­şüş eği­li­mi gös­ter­mek­te­dir. Ser­best Ti­ca­ret An­laş­ma­sı’nın yü­rür­lü­ğe gir­me­si­nin ar­dın­dan bu tren­din ter­si­ne dön­me­si ve ti­ca­re­tin çe­şit­len­me­si bek­len­mek­te­dir.

Ben, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti ile Mı­sır Arap Cum­hu­ri­ye­ti ara­sın­da bir ser­best ti­ca­ret ala­nı te­sis eden bu An­laş­ma’nın ya­sa­laş­ma­sıy­la be­ra­ber, ha­yır­lı uğur­lu ol­ma­sı­nı di­li­yo­rum, yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Ka­cır.

Tü­mü üze­rin­de so­ru-ce­vap iş­le­mi ya­pı­la­cak­tır.

Sa­yın Kan­do­ğan…

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­niz­li) – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım.

Gö­rüş­mek­te ol­du­ğu­muz ka­nun ta­sa­rı­sıy­la, An­laş­ma’nın yü­rür­lü­ğe gir­me­siy­le, Tür­ki­ye’nin Mı­sır men­şe­li tüm sa­na­yi ürün­le­rin­de güm­rük ver­gi­le­ri­ni kal­dı­ra­ca­ğı; an­cak, Mı­sır ta­ra­fı­nın, Tür­ki­ye men­şe­li sa­na­yi ürün­le­ri­ne uy­gu­la­nan güm­rük ver­gi­le­ri­ni aşa­ma­lı ola­rak kal­dı­ra­ca­ğı hük­mü­nü amir­dir.

Bu­ra­dan Sa­yın Ba­ka­nı­ma sor­mak is­ti­yo­rum: Ni­çin böy­le bir dü­zen­le­me ya­pıl­mış­tır? Mı­sır’a bu ay­rı­ca­lık ta­nı­nır­ken, ay­nı ay­rı­ca­lı­ğın Türk ta­ra­fı­na ta­nın­ma­ma­sı­nın se­be­bi ne­dir?

Te­şek­kür edi­yo­rum

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Kan­do­ğan.

Sa­yın Er­sin…

AH­MET ER­SİN (İz­mir) – Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Baş­ka­nım.

Sa­yın Baş­ka­nım, bi­raz ön­ce, Hükûmet sı­ra­la­rın­dan, da­ha doğ­ru­su Ko­mis­yon sı­ra­la­rın­dan kal­kıp ko­nu­şan Sü­ley­man kar­de­şi­mi­ze şu­nu ha­tır­lat­mak is­te­rim: Mı­sır, el­bet­te, bi­zim dos­tu­muz bir ül­ke, say­gı duy­du­ğu­muz bir ül­ke, ama “mı­sır” de­yin­ce ak­lı­mı­za Una­kı­tan’ın mı­sır­la­rı ge­li­yor. Biz ne ya­pa­lım?

BAŞ­KAN – Sa­yın Er­sin, lüt­fen…

Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Er­sin.

AH­MET ER­SİN (İz­mir) – So­ru­mu so­ru­yo­rum.

BAŞ­KAN – Sa­yın Er­sin, lüt­fen…

AH­MET ER­SİN (İz­mir) – So­ru­mu so­ru­yo­rum.

BAŞ­KAN – Uya­rı­yo­rum Sa­yın Er­sin…

AH­MET ER­SİN (İz­mir) – So­ru­yo­rum efen­dim. Bir da­ki­ka…

BAŞ­KAN – So­ru­nuz.

Bu­yu­run.

AH­MET ER­SİN (İz­mir) – Mı­sır’la Tür­ki­ye ara­sın­da­ki ih­ra­cat den­ge­le­ri­nin ne ol­du­ğu­nu Sa­yın Ba­kan­dan öğ­ren­mek is­ti­yo­rum.

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum.

Sa­yın As­la­noğ­lu…

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (Ma­lat­ya) – Son za­man­lar­da bir sü­rü Türk fir­ma­sı Mı­sır’a gi­di­yor. Aca­ba Hükûmet, bu in­san­la­rın, Mı­sır’da ya­tı­rım yap­mak üze­re gi­den fir­ma­lar­la gö­rüş­tü mü? Bu in­san­lar ne­den Mı­sır’a gi­di­yor? Aca­ba Tür­ki­ye’de­ki uy­gu­la­nan teş­vik sis­te­miy­le Mı­sır’da­ki uy­gu­la­nan teş­vik sis­te­mi­ni aca­ba kar­şı­laş­tır­dı­lar mı? Ora­dan ders al­mak ih­ti­ya­cı­nı du­yu­yor­lar mı?

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın As­la­noğ­lu.

Sa­yın Ba­kan, bu­yu­run.

DEV­LET BA­KA­NI BE­ŞİR ATA­LAY (An­ka­ra) – Sa­yın Baş­kan, te­şek­kür ede­riz.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri­mi­zin so­ru­la­rı­na ya­zı­lı ce­vap ve­ri­le­cek­tir.

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Ba­kan.

Sa­yın Gün…

SA­LİH GÜN (Ko­ca­eli) – Sa­yın Baş­kan, An­laş­ma’nın yü­rür­lü­ğe gir­me­siy­le, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti’nin Mı­sır men­şe­li tüm sa­na­yi ürün­le­ri­nin güm­rük ver­gi­le­ri­nin kal­dı­rı­la­ca­ğı, Mı­sır ta­ra­fı­nın Tür­ki­ye men­şe­li sa­na­yi ürün­le­ri­ne uy­gu­la­nan güm­rük ver­gi­le­ri­nin aşa­ma­lı ola­rak kal­dı­rı­la­ca­ğı… Aca­ba bu­nun se­be­bi ne­dir?

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Gün.

Sa­yın Kan­do­ğan…

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­niz­li) – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım.

Son dö­nem­ler­de, Tür­ki­ye’den Mı­sır’a ya­tı­rım yap­mak üze­re özel­lik­le teks­til ala­nın­da­ki bir­çok fir­ma Mı­sır’a git­me­ye baş­la­mış­tır. Şu ana ka­dar 17 Türk fir­ma­sı Mı­sır’da ya­tı­rım yap­mış, 7 fir­ma ya­tı­rı­ma baş­la­mak üze­re, 38 fir­ma da fi­zi­bi­li­te ça­lış­ma­la­rı­nı ta­mam­la­mak üze­re­dir. Tür­ki­ye’ye özel­lik­le son dö­nem­ler­de doğ­ru­dan ya­ban­cı ya­tı­rım gel­di­ği şek­lin­de­ki ifa­de­ler kar­şı­sın­da, Tür­ki­ye’den Mı­sır’a ya­tı­rım yap­mak için gi­den bu şir­ket­le­rin Mı­sır’a git­me se­bep­le­ri ne­ler­dir?

Te­şek­kür edi­yo­rum.

BAŞ­KAN – Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Kan­do­ğan.

Sa­yın Ba­kan, bu­yu­run.

DEV­LET BA­KA­NI BE­ŞİR ATA­LAY (An­ka­ra) – Sa­yın Baş­ka­nım, te­şek­kür ede­rim ar­ka­daş­la­ra, ya­zı­lı ce­vap ve­ri­le­cek­tir so­ru­la­rı­na.

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Ba­kan.

Baş­ka so­ru ol­ma­dı­ğı için so­ru ce­vap iş­le­mi ta­mam­lan­mış­tır.

Ta­sa­rı­nın tü­mü üze­rin­de­ki gö­rüş­me­ler ta­mam­lan­mış­tır.

Mad­de­le­ri­ne ge­çil­me­si­ni…

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­niz­li) – Ka­rar ye­ter sa­yı­sı is­ti­yo­rum.

BAŞ­KAN – …oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum, ka­rar ye­ter sa­yı­sı ara­ya­ca­ğım: Ka­bul eden­ler…

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, kâtip üye­ler ara­sın­da an­laş­maz­lık ol­du­ğu için elek­tro­nik ci­haz­la oy­la­ma ya­pa­ca­ğız.

Üç da­ki­ka sü­re ve­ri­yo­rum.

Oy­la­ma iş­le­mi­ni baş­la­tı­yo­rum.

(Elek­tro­nik ci­haz­la oy­la­ma ya­pıl­dı)

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, ka­rar ye­ter sa­yı­sı var­dır, mad­de­le­ri­ne ge­çil­me­si ka­bul edil­miş­tir.

1’in­ci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

TÜR­Kİ­YE CUM­HU­Rİ­YE­Tİ İLE MI­SIR ARAP CUM­HU­Rİ­YE­Tİ ARA­SIN­DA BİR

SER­BEST Tİ­CA­RET ALA­NI TE­SİS EDEN AN­LAŞ­MA­NIN ONAY­LAN­MA­SI­NIN

UY­GUN BU­LUN­DU­ĞU­NA DA­İR KA­NUN TA­SA­RI­SI

MAD­DE 1- 27 Ara­lık 2005 ta­ri­hin­de Ka­hi­re’de im­za­la­nan “Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti ile Mı­sır Arap Cum­hu­ri­ye­ti Ara­sın­da Bir Ser­best Ti­ca­ret Ala­nı Te­sis Eden An­laş­ma”nın onay­lan­ma­sı uy­gun bu­lun­muş­tur.

BAŞ­KAN – Mad­de üze­rin­de, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na söz is­te­yen, Fe­rit Mev­lüt As­la­noğ­lu, Ma­lat­ya Mil­let­ve­ki­li.

Sa­yın As­la­noğ­lu, bu­yu­run.

CHP GRU­BU ADI­NA FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (Ma­lat­ya) – Sa­yın Baş­kan, yü­ce Mec­li­sin de­ğer­li üye­le­ri; he­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, ser­best ti­ca­ret an­laş­ma­la­rı­nın ama­cı ne­dir? İki ül­ke ara­sın­da­ki ti­ca­ret hac­mi­nin ge­liş­me­si. Ta­bii, dün­ya­ya bak­tı­ğı­mız­da, ar­tık so­ğuk sa­vaş ve­ya bir baş­ka sa­vaş yok, ta­ma­men bir ti­ca­ri sa­vaş var dün­ya­da. Ame­ri­ka, Irak’a ni­ye gel­di? Irak hal­kı­nı çok sev­di­ği için mi gel­di, Irak hal­kı­nı kol­la­mak adı­na mı gel­di, yok­sa Irak’tan bir çı­kar pe­şi­ne mi gel­di? Dün­ya­da­ki sa­vaş­la­rın te­mel ama­cı, eko­no­mik sa­vaş, bir ül­ke hal­kı­nın, ken­di ül­ke­si­nin in­sa­nı­nın mut­lu­lu­ğu­nu sağ­la­mak.

De­min, bir ar­ka­da­şım bir so­ru sor­du. Tür­ki­ye’den şu ana ka­dar Mı­sır’a 17 fir­ma git­ti, üre­ti­me baş­la­dı ve ha­len de yak­la­şık 19 fir­ma da ya­tı­rı­mı­na de­vam edi­yor. Bu ne de­mek­tir? Bu, şu de­mek­tir: Tür­ki­ye’den Mı­sır’a ya­ban­cı ser­ma­ye gi­di­yor. Bir da­ha al­tı­nı çi­zi­yo­rum: Tür­ki­ye’den Mı­sır’a ya­ban­cı ser­ma­ye gi­di­yor. Bu­ra­dan pa­ra­sı­nı gö­tü­rü­yor Türk fir­ma­la­rı, ora­da ya­tı­rım ya­pı­yor, fab­ri­ka ku­ru­yor ve ora­da, o ya­tı­rım­dan son­ra, ora­da iş­çi ça­lış­tı­ra­cak, Mı­sır­lı in­san­la­ra is­tih­dam ya­ra­ta­cak. Yi­ne al­tı­nı çi­zi­yo­rum: Ora­da ya­tı­rım ya­pa­cak, ham­mad­de­si­ni ala­cak, ora­da­ki hal­kın üret­ti­ği pa­mu­ğu­nu de­ğer­len­di­re­cek ve­ya pi­rin­ci­ni de­ğer­len­di­re­cek ve ora­dan son­ra, bu ma­lı sa­tıp ora­da­ki in­san­la­ra pa­ra öde­ye­cek, iş­çi ça­lış­tı­ra­cak, is­tih­dam ya­ra­ta­cak, Mı­sır’a ver­gi öde­ye­cek, kâr eder­se kârı Tür­ki­ye’ye ge­ti­re­cek. Şim­di, ge­le­lim Tür­ki­ye’ye. Ya­ban­cı ser­ma­ye…

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ba­na, son dört yıl­da, üre­tim ama­cıy­la -ya­ni, Türk fir­ma­la­rı­nın Mı­sır’a git­ti­ği gi­bi, ora­da ya­tı­rım yap­mak, ora­da çi­vi çak­mak, ora­da te­sis ya­rat­mak, ora­da iş­çi ça­lış­tır­mak adı­na- Tür­ki­ye’ye ge­len ya­ban­cı ser­ma­ye mik­ta­rı­nı -siz he­pi­niz bi­li­yor­su­nuz- ya­tı­rım ya­pan, iş­çi ça­lış­tı­ran, üre­tim ya­pan, Tür­ki­ye’de­ki kay­nak­la­rı de­ğer­len­di­ren ve Türk in­sa­nı­na is­tih­dam ya­ra­tan bir ta­ne ya­ban­cı ser­ma­ye gös­te­re­bi­li­yor mu­su­nuz?

Haa, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, iş­te ya­ban­cı ser­ma­ye; bir o ör­ne­ği gös­te­ri­yo­rum, bir de Tür­ki­ye’ye ge­len ya­ban­cı ser­ma­ye­yi gös­te­ri­yo­rum. De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ya­ban­cı ser­ma­ye de­di­ği­niz, Tür­ki­ye’ye ne­re­ye gel­di? Tür­ki­ye’de­ki si­gor­ta şir­ket­le­ri­ni sa­tın al­dı. Türk ban­ka­cı­lı­ğı­nın yüz­de 40’ı git­ti ve bor­sa­ya ge­li­yor, Tür­ki­ye’den ha­zi­ne bo­no­su alı­yor­lar. Tür­ki­ye’ye ge­len ya­ban­cı ser­ma­ye bu ve anın­da çı­kı­yor. Ge­liş de­ğe­ri, gi­diş de­ğe­ri… Da­ha dü­şük de­ğer­le, ku­ru da­ha dü­şü­re­rek, di­ye­lim 1.500 li­ra­dan dö­viz boz­dur­du, 1.428’den üç ay, dört ay, bir de yüz­de 23’ten fa­izi­ni alıp pat di­ye gi­di­yor. Tür­ki­ye’ye ge­len ya­ban­cı ser­ma­ye ile Mı­sır’a gi­den Türk ser­ma­ye­si­nin far­kı bu­ra­da ar­ka­daş­lar.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bir ül­ke­nin eko­no­mik öz­gür­lü­ğü yok­sa, o ül­ke in­sa­nı bir gün aç ka­la­cak­tır. Bir ül­ke eğer ken­di kay­nak­la­rı­na, bir ül­ke ken­di üret­ti­ği de­ğer­le­re, bun­la­ra sa­hip çık­ma­yıp, bun­la­rı, dün­ya­nın her ül­ke­si­ne, en iyi şe­kil­de de­ğer­len­di­rip sat­mı­yor­sa, o ül­ke­nin ge­le­ce­ğin­de mut­lak so­run­lar ya­ra­tır. Ben bu­nu söy­le­mek is­ti­yo­rum. Bu­gün, Tür­ki­ye’de bu it­hal ika­me­siy­le, is­te­di­ği­miz ka­dar ser­best ti­ca­ret an­laş­ma­sı ya­pa­lım, ama, bu an­laş­ma­lar hep bi­zim aley­hi­mi­ze ola­cak­sa, so­nuç­ta, bu iş­ten Türk hal­kı za­rar­lı çı­ka­cak­tır.

Şim­di, de­min ar­ka­daş­la­rım izah et­ti, bi­zim, 2005 yı­lın­da Mı­sır’a ih­ra­ca­tı­mız 419 mil­yon do­lar, 2006 yı­lı­nın ye­din­ci ayın­da ise 384 mil­yon do­lar, ama, it­ha­la­tı­mız 216 mil­yon do­lar. Yal­nız, şu­nu söy­le­ye­yim: He­nüz da­ha Mı­sır’ın bi­ze ih­raç et­ti­ği mal­la­rın güm­rük ver­gi­si sı­fır­lan­ma­dı­ğı için bu bo­yut­ta, ya­rın, bu iki­li an­laş­may­la Mı­sır’dan it­hal et­ti­ği­miz ürün­le­rin güm­rük ver­gi­si sı­fır­lan­dı­ğı za­man bu ter­si­ne dö­ne­cek­tir de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri. Ne it­hal edi­yo­ruz? Pa­muk, pi­rinç, çi­men­to, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri. Bak­tım de­min yu­ka­rı­dan aşa­ğı­ya, 15 mil­yon do­lar­lık, ilk ye­di ay­da, pi­rinç it­hal et­mi­şiz. 15 mil­yon do­lar­lık pi­rinç it­hal et­mi­şiz ilk ye­di ay­da, pa­muk it­hal et­mi­şiz. En bü­yük ra­kam­lar bun­lar. De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, eğer biz, ken­di ül­ke­mi­zin ürün­le­ri­ni, bir şe­kil­de ken­di çift­çi­mi­zi de­ğer­len­dir­me­yip, ken­di çift­çi­mi­zin ürü­nü­ne kat­ma de­ğer ya­rat­ma­yıp hep it­ha­la­ta gi­der­sek, yi­ne söy­lü­yo­rum, bu ül­ke­nin ha­li ha­rap olur.

Şim­di, si­ze iki ta­ne spe­si­fik ör­nek ve­re­ce­ğim. Yı­lan pan­ze­hi­ri, Mı­sır’da var pan­ze­hir. Yıl­da 1 mil­yon do­lar­lık, yı­lan sok­ma­la­rı­na kar­şı aşı it­hal edi­yo­ruz Mı­sır’dan. De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, biz bu ka­dar aciz mi­yiz? Ben bi­li­yo­rum ki, ba­zı fir­ma­lar, yak­la­şık üç yıl­dır -ben bi­re­bir bi­li­yo­rum- Sağ­lık Ba­kan­lı­ğı­nın ka­pı­sı­nın önün­de. “Kar­de­şim, ben yı­lan pan­ze­hi­ri üre­te­ce­ğim, yı­lan aşı­sı üre­te­ce­ğim, ba­na izin ver.” di­yor­lar, her ne­den­se çık­mı­yor bu izin ar­ka­daş­lar. Her yıl 1 mil­yon do­lar ödü­yo­ruz. Ya, biz bu ka­dar aciz mi­yiz bu­nu üret­mek­ten?

İR­FAN GÜN­DÜZ (İs­tan­bul) – Ne za­man is­te­miş?

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) – Üç yıl­dır, efen­dim, ben bi­li­yo­rum. Si­ze ör­ne­ği­ni ve­re­ce­ğim. Üç yıl­dır gi­dip ge­li­yor­lar, hâlâ izin ver­mi­yor­lar.

İki: De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye’de yak­la­şık 300 ta­ne di­ya­liz mer­ke­zi var. Al­lah kim­se­ye ver­me­sin, bi­li­yor­su­nuz, iki gün­de bir, üç gün­de bir di­ya­li­ze gi­ri­yor böb­rek has­ta­la­rı. Bun­la­rın sa­yı­sı­nı siz bi­li­yor­su­nuz. Ma­ale­sef, bu böb­rek mer­kez­le­ri­nin 50 ta­ne­si­ni ulus­la­ra­ra­sı bir ku­rum şa­kır şa­kır sa­tın al­dı. Ya­ni, di­ya­liz üni­te­si­ne ham­mad­de­yi ve­ren bir ya­ban­cı şir­ket hep bun­la­rı sa­tın al­dı. Bir ora­da var, bir de Mı­sır’da var. Ya Mı­sır’dan ge­li­yor ya da Al­man­ya’dan ge­li­yor di­ya­liz has­ta­la­rı­mız için. De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, Mı­sır ki, bu­nu ya­pa­bi­li­yor­sa eğer, biz bu­nu ya­pa­mı­yor­sak, yi­ne bi­ze ya­zık. Şu­nu di­ye­ce­ğim: Bir ül­ke eğer her şe­yi de it­hal et­me­ye kal­kar­sa, ken­di üre­ti­mi­ne hiç­bir şey kat­maz­sa ar­ka­daş­lar, yi­ne söy­lü­yo­rum, bu ül­ke in­sa­nı­nın so­nu­nu ka­ran­lık gö­rü­yo­rum.

Ta­bii, baş­ka bir ör­nek ve­re­ce­ğim. Şim­di, söy­lü­yo­rum, bi­zim kom­şu­la­rı­mız, ya­kın kom­şu­la­rı­mız… İt­ha­lat-ih­ra­cat hac­mi­mi­ze bir ba­kın ar­ka­daş­lar. Bir o ül­ke­le­rin ken­di it­ha­lat ha­cim­le­ri­ne ba­ka­lım, bir de bi­zim o ül­ke­ler­le yap­tı­ğı­mız ih­ra­cat hac­mi­ne ba­ka­lım. De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, eğer Fran­sa’dan hâlâ şu­ra­da­ki kom­şu ül­ke­le­ri­mi­ze su ge­li­yor­sa bun­da bir so­run var de­mek­tir. Ya­ni, o in­san­lar sa­ta­bi­li­yor­sa, biz sa­ta­mı­yor­sak, o za­man so­run biz­de. Ge­lin bu­nu ara­ya­lım. Bu ül­ke­nin ih­ra­cat hac­miy­le… Dış ti­ca­ret açı­ğı yak­la­şık 55 mil­yar do­la­ra ula­şa­cak bu se­ne, ar­ka­daş­lar, 55 mil­yar do­la­ra.. Ca­ri açık 35 mil­yar do­lar.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, ge­lin, hep be­ra­ber… Bu ül­ke­ler­le iki­li an­laş­ma ya­pı­yo­ruz; ama, bu ül­ke­nin ken­di de­ğer­le­ri­ni, bu ül­ke­nin ken­di kay­nak­la­rı­nı da­ha faz­la de­ğer­len­di­rip, eğer biz bun­la­ra da­ha çok mal sat­ma­nın yo­lu­nu ara­mı­yor­sak, bu­ra­da çok bü­yük so­run var­dır.

Yi­ne, bu­ra­da “Ni­ye Türk ya­tı­rım­cı­la­rın bir kıs­mı Mı­sır’a git­ti?” De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, ener­ji beş­te 1 fi­ya­tı. Ben ya­tı­rım­cı­yı as­la suç­la­mı­yo­rum, ama ni­ye gi­di­yor, bu­nu araş­tı­ra­lım, bir.

İki: Akar­ya­kıt, on­da 1 fi­yat. Tür­ki­ye’de akar­ya­kıt­ta ne ka­dar ÖTV var? Ve ma­ale­sef…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN – Sa­yın As­la­noğ­lu, lüt­fen to­par­lar mı­sı­nız.

Bu­yu­run.

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) – To­par­lı­yo­rum Sa­yın Baş­kan.

Ma­ale­sef, üzü­le­rek söy­lü­yo­rum, Mı­sır’da ih­raç edi­len hiç­bir ürü­nün, Ame­ri­ka Bir­le­şik Dev­let­le­ri’ne, ko­ta­sı yok bey­ler. Sa­yın mil­let­ve­kil­le­rim, Mı­sır’da üre­ti­len her ürün, Ame­ri­ka Bir­le­şik Dev­let­le­ri’ne ko­ta­sız gi­ri­yor, hiç­bir ko­ta sı­nır­la­ma­sı yok. De­mek, bu­nu çöz­müş­ler. O za­man, ge­lin, de­min de söy­le­dim, ders al­ma­mız la­zım, bir şey öğ­ren­me­miz la­zım. Dün­ya­yı ye­ni­den keş­fet­me­ye ge­rek yok. Bu, so­nuç­ta… To­par­lı­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­rim, Tür­ki­ye’de uy­gu­la­nan bu teş­vik sis­te­mi, Türk sa­na­yi­si­ni in­ti­har et­ti­ri­yor, Türk sa­na­yi­ci­si­ni in­ti­har et­ti­ri­yor. Tür­ki­ye’de mev­cut teş­vik sis­te­mi, Tür­ki­ye’nin di­bi­ne di­na­mit ko­yu­yor. Bu teş­vik sis­te­miy­le bir da­ha ba­ğı­rı­yo­rum, Türk eko­no­mi­si bir ye­re gi­de­mez, Türk sa­na­yi­si bir ye­re gi­de­mez. Tür­ki­ye’de, eğer, biz bun­la­rı göz­den ge­çi­rip, öze­lik­le da­ha uzun va­de­li, da­ha uzun sü­re­li ve ya­ban­cı ser­ma­ye an­la­yı­şı­mı­zı da… Sa­de­ce ser­ma­ye pi­ya­sa­la­rı­na ge­len ya­ban­cı ser­ma­ye de­ğil, üre­ti­me, bir şey üret­me­ye ge­len…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN – Sa­yın As­la­noğ­lu, lüt­fen…

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) – Son cüm­lem Sa­yın Baş­ka­nım.

BAŞ­KAN – Te­şek­kür için Sa­yın As­la­noğ­lu…

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (De­vam­la) – Son cüm­lem Sa­yın Baş­ka­nım.

Üre­tip, is­tih­dam ya­ra­tıp, ka­zan­dı­ğı pa­ra­yı alıp gö­tü­re­ne say­gı du­ya­rım; ama, ge­lip, be­nim yük­sek fa­iz­li ban­ka­cı­lık ke­si­mim­den pa­ra­yı alıp gi­di­yor­sa, ben böy­le bir ya­ban­cı ser­ma­ye­ye say­gı duy­mam.

He­pi­ni­ze say­gı­lar su­na­rım. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın As­la­noğ­lu.

Mad­de üze­rin­de şah­sı adı­na söz is­te­yen Mus­ta­fa Tu­na, An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li.

Bu­yu­run Sa­yın Tu­na. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

MUS­TA­FA TU­NA (An­ka­ra) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­lar; Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti ile Mı­sır Arap Cum­hu­ri­ye­ti ara­sın­da bir ser­best ti­ca­ret an­laş­ma­sı gün­de­mi­miz­de­dir. Bu ti­ca­ret an­laş­ma­sı­na, öy­le an­la­şı­lı­yor ki, mu­ha­le­fet par­ti­miz kar­şı çı­kı­yor ve­ya bu­nu ifa­de et­mi­yor; an­cak, ey­le­miy­le, bu An­laş­ma’nın geç­me­si­ni is­te­mi­yor gi­bi bir iz­le­nim uyan­dı.

UFUK ÖZ­KAN (Ma­ni­sa) – Ne ala­ka­sı var?

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) – Sa­na öy­le ge­li­yor.

MUS­TA­FA TU­NA (De­vam­la) – Eğer bu An­laş­ma’yı uy­gun gör­mü­yor ise­ler, Tür­ki­ye’yle Mı­sır ara­sın­da­ki ta­rihî ve kül­tü­rel bağ­la­rı bu ti­ca­ri alan­da da ge­liş­tir­me­yi uy­gun gör­mü­yor­lar­sa, bu­nu bu­ra­dan açık­ça söy­ler­ler, biz de ona gö­re bi­li­riz ve ona gö­re, söz­le­ri­mi­zi ona gö­re ifa­de ede­riz.

YIL­MAZ KA­YA (İz­mir) – Ya­ni, kür­sü­den ko­nuş­mak, ar­tık, si­ze kar­şı çık­mak an­la­mı­na ge­li­yor, alış­tı­nız ya te­mel ya­sa­ya…

MUS­TA­FA TU­NA (De­vam­la) – Efen­dim, şim­di, bu­ra­da, de­ğer­li, tu­ta­nak­la­rı ya­zan ar­ka­daş­la­rı­mız…

BAŞ­KAN – Sa­yın Tu­na, lüt­fen… Sa­yın Tu­na, lüt­fen Ge­nel Ku­ru­la hi­tap eder mi­si­niz.

Bu­yu­run.

MUS­TA­FA TU­NA (De­vam­la) – Sa­yın Baş­ka­nım, ben Ge­nel Ku­ru­la söy­lü­yo­rum.

FE­RİT MEV­LÜT AS­LA­NOĞ­LU (Ma­lat­ya) – Ya­ni, on­la­rı söy­le­mek suç mu ol­du?

BAŞ­KAN – Lüt­fen, Sa­yın As­la­noğ­lu…

MUS­TA­FA TU­NA (De­vam­la) – Bu­ra­da tu­ta­nak­la­rı ya­zan de­ğer­li ar­ka­daş­la­rı­mız, bu tür laf at­ma­la­ra “mu­ha­le­fet­ten ge­len gü­rül­tü­ler” di­ye not dü­şü­yor­lar. Do­la­yı­sıy­la, bu gü­rül­tü­le­re ben de­ğer ver­mi­yo­rum.

Kıy­met­li ar­ka­daş­la­rım, ben, söy­le­ye­ce­ğim laf­la­rı­mı çok iyi bi­li­yo­rum ve siz­le­re hi­tap edi­yo­rum. Sa­yın Baş­ka­nım, bu­nu da siz­le­re ha­tır­la­tı­yo­rum.

NA­İL KA­MA­CI (An­tal­ya) – Bir su iç, ra­hat­la, sa­ğa so­la bir bak, o gü­rül­tü­le­ri da­ha son­ra iyi an­lar­sın.

BAŞ­KAN – Sa­yın Ka­ma­cı, lüt­fen…

NA­İL KA­MA­CI (An­tal­ya) – Ya, ama laf atı­yor!

BAŞ­KAN – Lüt­fen, Sa­yın Ka­ma­cı…

NA­İL KA­MA­CI (An­tal­ya) – Ko­nuş­ma­la­ra laf atı­yor. Ko­nuş­ma­la­ra “gü­rül­tü­ler” di­yor.

MUS­TA­FA TU­NA (De­vam­la) – De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu an­laş­may­la, kar­şı­lık­lı­lık esa­sı­na gö­re, Tür­ki­ye, Mı­sır men­şe­li tüm sa­na­yi ürün­le­ri­ne uy­gu­la­nan güm­rük ver­gi­le­ri­ni an­laş­ma yü­rür­lü­ğe gir­di­ği za­man sı­fır­la­ya­cak, Mı­sır da Tür­ki­ye’den ge­len bel­li sa­na­yi ürün­le­ri­ne güm­rük­le­ri sı­fır­la­ya­cak. Bu­ra­da esas olan, ta­rım ürün­le­rin­de bir güm­rük sı­fır­la­ma­sı yok, sa­na­yi ürün­le­ri­ne bir güm­rük sı­fır­la­ma­sı söz ko­nu­su­dur. Do­la­yı­sıy­la, ben da­ha faz­la vak­ti­ni­zi al­mak is­te­mi­yo­rum.

Bu an­laş­ma­nın ha­yır­la­ra ve­si­le ol­ma­sı­nı te­men­ni edi­yo­rum, say­gı­lar su­nu­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Tu­na.

Şah­sı adı­na söz is­te­yen Ünal Ka­cır, İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li.

Bu­yu­run Sa­yın Ka­cır. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

YIL­MAZ KA­YA (İz­mir) – Ünal Bey, ya­sa­nın çık­ma­sı­nı is­te­mi­yor mu­su­nuz ko­nu­şu­yor­su­nuz?

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) – Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti ile Mı­sır Arap Cum­hu­ri­ye­ti Ara­sın­da Bir Ser­best Ti­ca­ret Ala­nı Te­sis Eden An­laş­ma­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı’nın 1’in­ci mad­de­si üze­rin­de şah­sım adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

İki ül­ke ara­sın­da­ki ik­ti­sa­di iş­bir­li­ği­nin ge­li­şi­mi­ne kat­kı­da bu­lun­mak ve kar­şı­lık­lı ti­ca­ri mü­ba­de­le­le­rin kap­sa­mı­nı ar­tır­mak ama­cıy­la, mev­cut dos­ta­ne iliş­ki­le­ri, özel­lik­le ik­ti­sa­di iş­bir­li­ği ve ti­ca­ret ala­nın­da ge­liş­tir­mek ve güç­len­dir­mek ar­zu­suy­la, Bar­se­lo­na Dek­la­ras­yo­nu çer­çe­ve­sin­de Av­ru­pa’da­ki ve Ak­de­niz Hav­za­sı’nda­ki ik­ti­sa­di bü­tün­leş­me sü­re­ci­ne et­kin ola­rak ka­tıl­mak hu­su­sun­da ni­yet gös­te­re­rek, bu sü­re­ci güç­len­dir­me­nin yol­la­rı­nı ve araç­la­rı­nı araş­tır­mak hu­su­sun­da iş bir­li­ğin­de bu­lun­mak ama­cıy­la, böl­ge­sel iş bir­li­ği­ni teş­vik et­mek su­re­tiy­le böl­ge­de­ki si­ya­si is­tik­rar ve eko­no­mik ge­liş­me­yi güç­len­dir­mek için ça­ba­la­rı­nı bir­leş­tir­mek ar­zu­suy­la, Tür­ki­ye ile Av­ru­pa Eko­no­mik Top­lu­lu­ğu ara­sın­da or­tak­lık te­sis eden an­laş­ma­yı ve Av­ru­pa top­lu­luk­la­rı ve üye dev­let­le­riy­le Mı­sır ara­sın­da or­tak­lık te­sis eden Av­ru­pa Ak­de­niz An­laş­ma­sı’nı dik­ka­te ala­rak, ti­ca­ret­le­ri­nin ahenk­li bir şe­kil­de ge­liş­me­si­ne yö­ne­lik ted­bir­le­ri al­mak ve bu An­laş­ma’yla kap­san­ma­yan alan­lar da da­hil ol­mak üze­re, or­tak men­fa­at alan­la­rın­da kar­şı­lık­lı iş bir­li­ği­ni ar­tır­mak ve çe­şit­len­dir­mek, böy­le­ce, eşit­li­ğe, ayı­rım­cı­lık yap­ma­ma­ya, hak­lar ve ödev­ler ara­sın­da den­ge­ye da­ya­lı bir çer­çe­ve ve des­tek­le­yi­ci bir çer­çe­ve ya­rat­mak ama­cıy­la bu An­laş­ma im­za­lan­mış bu­lun­mak­ta­dır.

Ti­ca­re­tin ge­liş­me­si­nin ve ik­ti­sa­di ve tek­nik alan­lar­da­ki iş­bir­li­ği­nin…

FAH­RET­TİN ÜS­TÜN (Muğ­la) – Ge­rek­çe­den oku­yor­sun.

ÜNAL KA­CIR (De­vam­la) – …her iki ül­ke­nin hız­lı kal­kın­ma stra­te­ji­le­ri­nin te­mel un­sur­la­rın­dan bi­ri ol­du­ğu­na ina­na­rak, bu an­laş­ma­nın bir an ön­ce ya­sa­laş­ma­sı­nı bek­li­yor, bu hu­sus­ta des­tek­le­ri­niz­den do­la­yı yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

FAH­RET­TİN ÜS­TÜN (Muğ­la) – Ge­rek­çe­yi oku­du.

BAŞ­KAN – Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Ka­cır.

Mad­de üze­rin­de on da­ki­ka sü­rey­le so­ru-ce­vap iş­le­mi ya­pı­la­cak­tır.

Sa­yın Ars­lan, bu­yu­run.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) – Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Baş­kan.

Ara­cı­lı­ğı­nız­la Sa­yın Ba­ka­na sor­mak is­te­di­ğim so­ru: IMF ve Dün­ya Ban­ka­sı re­çe­te­le­ri­ne da­ya­lı yan­lış­la­rın po­li­ti­ka­la­rı ne­de­niy­le, ül­ke­miz­de, ma­ale­sef, pa­muk ekim alan­la­rı gi­de­rek da­ral­mak­ta­dır. An­cak, ta­bii, teks­til sa­na­yi­mi­zin de ih­ti­ya­cı var. Bu ih­ti­ya­cı da it­ha­lat­la ger­çek­leş­tir­mek­te­yiz ve Mı­sır, bu pa­muk it­hal et­ti­ği­miz ül­ke­le­rin baş­la­rın­da ge­li­yor.

Ben, Sa­yın Ba­kan­dan şu­nu öğ­ren­mek is­ti­yo­rum: 2005 ve 2006 yıl­la­rın­da, 2006 yı­lı­nın ilk al­tı ayın­da Mı­sır’dan ne ka­dar pa­muk it­hal et­tik ve 1 ki­log­ram pa­mu­ğun ma­li­ye­ti, Mı­sır’dan al­dı­ğı­mız 1 ki­log­ram pa­mu­ğun ma­li­ye­ti ne­dir?

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Ars­lan.

Sa­yın Kan­do­ğan...

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­niz­li) – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım.

Sor­du­ğu­muz su­al­le­re ce­vap ala­mı­yo­ruz. Önem­li bir ta­sa­rı­yı gö­rü­şü­yo­ruz. An­cak, ka­fa­mız­da be­li­ren so­ru işa­ret­le­ri­nin ce­va­bı­nı, ne ya­zık ki ala­mı­yo­ruz.

Ben, Sa­yın Ba­ka­nım­dan tek­rar öğ­ren­mek is­ti­yo­rum: Mı­sır ta­ra­fın­dan mad­de 4’ün hü­küm­le­rin­den sap­ma ola­rak “sı­nır­lı bir sü­re için güm­rük ver­gi­le­ri­nin yük­sel­til­me­si şek­lin­de is­tis­nai ön­lem­ler alı­na­bi­lir” hük­mü ni­çin bu söz­leş­me­nin içe­ri­sin­de yer al­mak­ta­dır.

İkin­ci so­rum: Son yıl­lar­da, özel­lik­le teks­til sek­tö­rün­de, çok cid­di bir şe­kil­de bir ge­ri­ye gi­diş söz ko­nu­su­dur. Teks­til ve ha­zır gi­yim sek­tö­rü­nün top­lam ih­ra­cat­ta­ki pa­yı 2000 yı­lın­da yüz­de 37 iken, şim­di yüz­de 25’ler se­vi­ye­si­nin al­tı­na in­miş­tir. Mı­sır’da­ki ya­tı­rım or­ta­mı­nın çok ca­zip ol­ma­sın­dan do­la­yı, özel­lik­le teks­til sek­tö­rün­de­ki bir­çok fir­ma­nın Mı­sır’a ya­tı­rım ya­pa­cak ol­ma­sın­dan do­la­yı, önü­müz­de­ki yıl­lar­da da teks­til ih­ra­ca­tı­mız­da cid­di ma­na­da dü­şüş­ler ola­ca­ğı­nı göz önü­ne ala­cak olur­sak, bu ko­nuy­la il­gi­li ola­rak han­gi ted­bir­le­ri al­ma­yı dü­şü­nü­yor­lar?

Te­şek­kür edi­yo­rum.

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum.

Sa­yın Ka­ya…

YIL­MAZ KA­YA (İz­mir) – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­kan.

Bi­lin­di­ği üze­re, dün­ya­da ka­li­te açı­sın­dan pa­muk­ta ilk üç, Ame­ri­kan aka­la, Mı­sır ve Ege pa­mu­ğu­dur. Ya­ni, bu­nu ni­ye söy­le­dim? Ka­li­te açı­sın­dan Ege pa­mu­ğu ve Mı­sır pa­mu­ğu bir­bi­ri­ne çok ya­kın­dır.

Hâl böy­le ol­mak­la bir­lik­te, Mı­sır’dan cid­di mik­tar­da pa­muk it­hal et­me­mi­ze rağ­men ve Ege’de­ki pa­muk­çu­la­rın pa­mu­ğu­nu pa­zar­la­ya­ma­ma so­ru­nu var iken, ne­den, biz, Mı­sır’dan hâlâ pa­muk it­hal et­me­ye de­vam edi­yo­ruz? Ni­ye Ege pa­mu­ğu­nu ih­raç ede­mi­yo­ruz? İh­raç hâlin­de Ege çift­çi­si­nin so­run­la­rı­nın da or­ta­dan kal­dı­rı­la­ca­ğı­nı bil­di­ği­miz hâlde bu­nu ni­ye ba­şa­ra­mı­yo­ruz? Bu­nu yap­ma­yı dü­şü­nü­yor mu­su­nuz?

Te­şek­kür edi­yo­rum.

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Ka­ya.

Sa­yın Ba­kan, bu­yu­run.

ULAŞ­TIR­MA BA­KA­NI Bİ­NA­Lİ YIL­DI­RIM (İs­tan­bul) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­lar; ta­bii, mil­let­ve­kil­le­ri­mi­zin sor­du­ğu so­ru­lar ga­yet önem­li so­ru­lar, is­ta­tis­tik­le­re ve ti­ca­ret­te­ki ger­çek du­ru­ma gö­re araş­tır­ma­yı ge­rek­ti­ren; il­gi­li ba­kan­lık­lar­dan der­le­nip bu so­ru­la­ra ya­zı­lı şe­kil­de ce­vap ve­ri­le­cek­tir.

Te­şek­kür edi­yo­rum.

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Ba­kan.

Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

2’nci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 2- Bu Ka­nun ya­yı­mı ta­ri­hin­de yü­rür­lü­ğe gi­rer.

BAŞ­KAN – Mad­de üze­rin­de Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na söz is­te­yen Ufuk Öz­kan, Ma­ni­sa Mil­let­ve­ki­li.

Sa­yın Öz­kan, bu­yu­run.

CHP GRU­BU ADI­NA UFUK ÖZ­KAN (Ma­ni­sa) – Sa­yın Baş­kan, te­şek­kür edi­yo­rum.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım; Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti ile Mı­sır Arap Cum­hu­ri­ye­ti Ara­sın­da Bir Ser­best Ti­ca­ret Ala­nı Te­sis Eden An­laş­ma­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı üze­rin­de, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Şah­sım ve Gru­bum adı­na, he­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım; yak­la­şık ye­di bu­çuk­ta baş­la­yan İkin­ci Otu­rum şu an­da de­vam edi­yor, 3 mad­de­lik bir ka­nun ta­sa­rı­sı­nı ko­nu­şu­yo­ruz. Bu 3 mad­de­lik ka­nun ta­sa­rı­sı üze­ri­ne, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si ola­rak, AKP Gru­bu­nu bil­gi­len­dir­mek is­ti­yo­ruz. Bu ka­nun ta­sa­rı­sın­da ne­ler var, içe­ri­ği ne­dir, bu­nun hak­kın­da siz­le­re bil­gi ver­me­ye ça­lı­şı­yo­ruz. Bu­nu boş bir laf ola­rak al­gı­la­mak, Mec­li­sin za­ma­nı­nı bo­şa ge­çir­di­ği­mi­zi ifa­de et­mek, çok doğ­ru bir an­la­yış de­ğil­dir. Ama, gö­rü­yo­rum ki, AKP Gru­bu, 3 mad­de­lik bir ya­sa­yı da­hi ge­çir­mek­te zor­la­nı­yor. Şu­ra­da otu­rup ko­nu­şul­sa, an­la­şıl­sa, bu tür ya­sa tek­lif­le­ri, bu tür ka­nun ta­sa­rı­la­rı bir­leş­ti­re­rek ge­ti­ril­se, bu­ra­dan hep­si­ni ge­çi­re­ce­ğiz ve bun­la­rın hep­si yü­rür­lü­ğe gi­re­cek. As­lın­da bu, bun­dan bir bu­çuk-iki ay ön­ce de bi­zim Mec­lis gün­de­mi­mi­ze gel­miş, ama bir ve­si­ley­le ge­ri­ye dön­dü. Şim­di, si­ze tek­li­fim: Bun­la­rı Gru­bu­nu­za lüt­fen söy­le­yin, bun­la­rı da te­mel ya­sa ola­rak ge­ti­rin, 3 mad­de­yi bir ya­sa ha­li­ne ge­ti­re­lim, te­mel ya­sa ola­rak gö­rü­şe­lim, geç­sin git­sin. Bi­zim de siz­le­ri ay­dın­la­tı­cı bil­gi ver­me­miz­den biz­le­ri de mah­zun bı­ra­kın. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu 3 mad­de­lik ya­sa çok önem­li, ger­çek­ten çok önem­li. Ünal Bey, bil­gi ver­me­ye ça­lı­şı­yo­ruz, bi­raz son­ra si­ze ta­ma­men ya­sa­nın içe­ri­ğin­den bah­se­de­ce­ğim. Ama, yap­mış ol­du­ğu­nuz uy­gu­la­ma­lar­la hem bil­gi al­ma­nı­zı ek­sik bı­ra­kı­yor­su­nuz hem de bu ya­sa­nın çık­ma­sı­na en­gel olu­yor­su­nuz.

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) – Ama, siz öğ­ret­men ola­cak­sı­nız, biz öğ­ren­ci ola­ca­ğız; ayıp!

UFUK ÖZ­KAN (De­vam­la) – Ama, biz, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu ola­rak bu ya­sa­nın çık­ma­sı için tam des­te­ği ve­ri­yo­ruz, hiç me­rak et­me­yin.

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) – “Ay­dın­la­ta­ca­ğım” de­nil­mez, ayıp­tır yaa! “Si­zi ay­dın­lat­mak is­ti­yo­rum” de­nil­mez, ayıp­tır!

BAŞ­KAN – Sa­yın Ka­cır, lüt­fen…

UFUK ÖZ­KAN (De­vam­la) – Si­zi, bu ka­nun ta­sa­rı­sı hak­kın­da ay­dın­lat­mak is­ti­yo­rum.

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) – Olur mu öy­le şey yaa?

ÖNER ER­GENÇ (Si­irt) – Bi­zim de si­zin ka­dar bil­gi­miz var!

UFUK ÖZ­KAN (De­vam­la) – El­bet­te, bil­gi­le­ri­ni­zi, çı­kar­sı­nız, pay­la­şır­sı­nız.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti ile…

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) – Si­zin ay­dın­lat­ma­nı­za ge­rek yok!

UFUK ÖZ­KAN (De­vam­la) – Bil­gi­len­dir­me­ye ça­lı­şı­yo­rum.

MUS­TA­FA ÜNAL­DI (Kon­ya) – Onu baş­ka sa­lon­da ko­nu­şa­lım.

BAŞ­KAN – Sa­yın Ünal­dı lüt­fen…

UFUK ÖZ­KAN (De­vam­la) – Herhâlde, bil­gi­yi ar­ka­daş­la­rı­mız al­mak is­te­mi­yor­lar, ama, ben yi­ne de, din­le­yen ar­ka­daş­la­rı­ma bu­nu an­lat­mak is­ti­yo­rum.

Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti ile Mı­sır Arap Cum­hu­ri­ye­ti ara­sın­da 27 Ara­lık 2005 ta­ri­hin­de Ka­hi­re’de im­za­la­nan Ser­best Ti­ca­ret An­laş­ma­sı, ta­raf­lar ara­sın­da Dün­ya Ti­ca­ret Ör­gü­tü ile Güm­rük Ta­ri­fe­le­ri ve Ti­ca­ret Ge­nel An­laş­ma­sı pers­pek­tif­le­ri doğ­rul­tu­sun­da aşa­ma­lı ola­rak bir ser­best ti­ca­ret ala­nı te­sis edil­me­si­ni ön­gö­ren ter­cih­li bir an­laş­ma­dır.

Tür­ki­ye, Av­ru­pa Bir­li­ği ile güm­rük bir­li­ği­nin iş­le­yi­şi­ne iliş­kin ku­ral­la­rı be­lir­le­yen 1/95 sa­yı­lı Or­tak­lık Kon­se­yi Ka­ra­rı’nın bir ge­re­ği ola­rak, dış ti­ca­ret po­li­ti­ka­sı­nı, Av­ru­pa Bir­li­ği­nin or­tak ti­ca­ret po­li­ti­ka­sı ile uyum­laş­tır­mak­ta­dır.

Tür­ki­ye, Ba­tı Av­ru­pa böl­ge­sin­de baş­la­yan ve za­man içe­ri­sin­de Mer­kezî ve Do­ğu Av­ru­pa ül­ke­le­ri ile Ak­de­niz ül­ke­le­ri­ni de kap­sa­yan eko­no­mik bü­tün­leş­me sü­re­ci­ne ka­tı­lı­mın yö­nün­de­ki ilk adı­mı­nı Av­ru­pa Eko­no­mik Top­lu­lu­ğuy­la yap­tı­ğı Or­tak­lık An­laş­ma­sı ile bu­nu EF­TA dev­let­le­ri, ya­ni İs­ra­il, Ro­man­ya, Lit­van­ya, Ma­ca­ris­tan, Es­ton­ya, Çek Cum­hu­ri­ye­ti, Slo­vak Cum­hu­ri­ye­ti, Bul­ga­ris­tan, Po­lon­ya, Slo­ven­ya, Le­ton­ya, Ma­ke­don­ya, Hır­va­tis­tan, Bos­na-Her­sek, Fas, Fi­lis­tin, Tu­nus ile yü­rür­lü­ğe ko­nu­lan Ser­best Ti­ca­ret An­laş­ma­la­rı iz­le­miş­tir.

Av­ru­pa Bir­li­ği­nin 1 Ma­yıs 2004 ta­ri­hin­de­ki ge­niş­le­me çer­çe­ve­sin­de, ül­ke­mi­zin Ser­best Ti­ca­ret An­laş­ma­sı, se­kiz ül­ke­nin tam üye ol­ma­sı ne­de­niy­le, Çek Cum­hu­ri­ye­ti, Slo­vak Cum­hu­ri­ye­ti, Slo­ven­ya, Po­lon­ya, Ma­ca­ris­tan, Es­ton­ya, Le­ton­ya ve Lit­van­ya ile ak­de­dil­miş bu­lu­nan an­laş­ma­lar yü­rür­lük­ten kal­dı­rıl­mış­tır.

Bu aşa­ma­da şu­nu ifa­de et­mek is­te­rim: Bir za­man­lar de­mir­per­de olan bu ül­ke­ler, Av­ru­pa Bir­li­ği­nin bu­gün­kü üye­le­riy­le or­tak ol­du­ğu­muz ve kar­şı­la­rın­da bir­lik­te ha­re­ket et­ti­ği­miz bu ül­ke­ler bu­gün Av­ru­pa Bir­li­ği­ne tam üye olur­ken, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti’nin Av­ru­pa Bir­li­ği­ne tam üye ola­ma­ma­sı­nı an­la­mak müm­kün de­ğil­dir.

Ay­rı­ca, ül­ke­miz ile Su­ri­ye ara­sın­da 22 Ara­lık 2004 ta­ri­hin­de Şam’da im­za­la­nan Ser­best Ti­ca­ret An­laş­ma­sı’nın iç onay pro­se­dü­rü de de­vam et­mek­te­dir.

Di­ğer ta­raf­tan, ül­ke­miz, di­na­mik bir ni­te­lik arz eden Av­ru­pa Bir­li­ği or­tak ti­ca­ret po­li­ti­ka­sı­na uyum sü­re­cin­de, Av­ru­pa Bir­li­ği­nin Ak­de­niz ül­ke­le­ri­ne yö­ne­lik “Bar­se­lo­na Sü­re­ci” ola­rak ad­lan­dı­rı­lan yak­la­şı­mı­nı ya­kın­dan ta­kip et­mek­te­dir.

Tür­ki­ye, ge­rek Top­lu­luk ile güm­rük bir­li­ğin­den kay­nak­la­nan yü­küm­lü­lük­le­ri ge­rek­se ti­ca­ri çı­kar­la­rı uya­rın­ca Mı­sır Arap Cum­hu­ri­ye­ti ile Ser­best Ti­ca­ret An­laş­ma­sı im­za­lan­ma­sı­na at­fet­ti­ği önem doğ­rul­tu­sun­da, 1997 yı­lın­dan iti­ba­ren bu ko­nu­da aza­mi gay­re­ti gös­ter­miş­tir. Bu çer­çe­ve­de, mü­za­ke­re­ler 1998 yı­lı Ara­lık ayın­da baş­la­tıl­mış ve son ola­rak 2005 yı­lı Ey­lül ayın­da ya­pı­lan al­tın­cı tur gö­rüş­me­le­ri ne­ti­ce­sin­de Ser­best Ti­ca­ret An­laş­ma­sı ta­mam­lan­mış­tır.

Tür­ki­ye-Mı­sır Ser­best Ti­ca­ret An­laş­ma­sı, Dün­ya Ti­ca­ret Ör­gü­tü, Tür­ki­ye ile Av­ru­pa Eko­no­mik Top­lu­lu­ğu ara­sın­da or­tak­lık te­sis eden An­laş­ma ve Av­ru­pa top­lu­luk­la­rı ve üye dev­let­le­ri ile Mı­sır ara­sın­da or­tak­lık te­sis eden Av­ru­pa Ak­de­niz An­laş­ma­sı hü­küm­le­ri pa­ra­le­lin­de, sa­na­yi ürün­le­rin­de güm­rük ver­gi­le­ri, mik­tar kı­sıt­la­ma­la­rı ile eş et­ki­li ver­gi ve ön­lem­le­rin kal­dı­rıl­ma­sı; ta­rım ürün­le­rin­de ta­viz de­ği­şi­mi ile hay­van ve bit­ki sağ­lı­ğı ön­lem­le­ri; hiz­met­ler, ya­tı­rım­lar ve ge­nel hü­küm­ler alan­la­rın­da dü­zen­le­me­ler içer­mek­te­dir.

An­laş­ma­nın baş­lı­ca he­def­le­ri, ta­raf­lar ara­sın­da­ki eko­no­mik iş­bir­li­ği­nin ar­tı­rıl­ma­sı ve güç­len­di­ril­me­si, mal ti­ca­re­tin­de­ki kı­sıt­la­ma­la­rın kal­dı­rıl­ma­sı, uy­gun re­ka­bet ko­şul­la­rı­nın ya­ra­tıl­ma­sı, kar­şı­lık­lı­lık esa­sı­na gö­re ya­tı­rım­la­rın teş­vik edil­me­si, ta­raf­la­rın üçün­cü ül­ke pi­ya­sa­la­rın­da­ki ti­ca­ret ve iş­bir­li­ği ge­liş­ti­ril­me­si olup, sa­na­yi ürün­le­ri ile se­çil­miş bir kı­sım ta­rım ürün­le­rin­de pa­za­ra gi­riş ko­lay­lı­ğı sağ­la­mak­tır.

An­laş­ma, bu çer­çe­ve­de ül­ke­miz men­şe­li tüm sa­na­yi ürün­le­ri Mı­sır’a it­ha­lat­ta aşa­ma­lı güm­rük ver­gi­si in­di­ri­mi­ne ko­nu kı­lın­mış olup, fark­lı in­di­rim tak­vim­le­ri­ne sa­hip 4 lis­te bu­lun­mak­ta­dır.

Tür­ki­ye’yle Mı­sır ara­sın­da­ki ta­rım ürün­le­ri ti­ca­re­ti­ne iliş­kin ola­rak ise, ta­rım sek­tö­rü­nün ta­şı­dı­ğı has­sa­si­yet dik­ka­te alı­na­rak, ilk aşa­ma­da di­ğer ser­best ti­ca­ret an­laş­ma­la­rın­da ol­du­ğu üze­re, ta­raf­la­rın ih­ra­ca­tı açı­sın­dan önem arz eden se­çil­miş ürün­ler­de ko­ta­lar dâhi­lin­de ve­ya her­han­gi bir mik­tar kı­sıt­la­ma­sı ol­mak­sı­zın ver­gi in­di­ri­mi, ver­gi mu­afi­ye­ti şek­lin­de ta­viz de­ği­şi­min­de bu­lu­nul­muş­tur.

Söz ko­nu­su dü­zen­le­me, an­laş­ma­nın 2 sa­yı­lı Pro­to­ko­lü’nü oluş­tur­mak­ta­dır. Ter­cih­li ti­ca­ret­te tat­bik edi­le­cek men­şe ku­ral­la­rı, an­laş­ma­nın 3 sa­yı­lı Pro­to­ko­lü’yle dü­zen­len­mek­te­dir. Ta­raf­lar, iki­li ti­ca­ret­te, Pan-Av­ru­pa, Ak­de­niz men­şe kü­mü­las­yo­nu sis­te­mi kap­sa­mın­da­ki uyum­laş­tı­rıl­mış men­şe ku­ral­la­rı­nı tat­bik et­me­yi ka­bul et­miş­tir.

An­laş­ma, ta­raf­la­rın di­ğer üçün­cü ül­ke­ler­le ter­cih­li iliş­ki kur­ma­sı­na en­gel teş­kil et­mek­te olup, sü­re­siz ola­rak im­za­lan­mış­tır, an­cak ta­raf­lar­dan bi­ri­si­nin ya­zı­lı bir bil­di­rim­de bu­lun­ma­sı du­ru­mun­da, an­laş­ma, fe­sih bil­di­ri­mi­nin di­ğer ta­ra­fa ulaş­tı­ğı ta­rih­ten son­ra­ki al­tın­cı ayın bi­rin­ci gü­nü so­na ere­cek­tir.

Mı­sır ile son on yıl­da dış ti­ca­re­ti­miz in­ce­len­di­ğin­de, ih­ra­ca­tı­mı­zın it­ha­la­tı­mı­za kı­yas­la da­ha den­ge­li bir se­yir iz­le­di­ği gö­rül­mek­te­dir. İh­ra­ca­tı­mız or­ta­la­ma 300 ile 400 mil­yon do­lar se­vi­ye­sin­de ger­çek­le­şir­ken, it­ha­la­tı­mız 100 ile 400 mil­yon do­lar ara­sın­da de­ğiş­mek­te­dir. Dış ti­ca­ret den­ge­si, 1997 yı­lı ha­ri­cin­de ül­ke­miz le­hi­ne faz­la ver­mek­te­dir. 2004 yı­lın­da, Mı­sır’a 473 mil­yon do­lar­lık ih­ra­cat ve Mı­sır’dan 255 mil­yon do­lar­lık it­ha­lat ya­pıl­mış­tır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ko­mis­yo­nu­muz­da ta­sa­rı­nın tü­mü üze­ri­ne ya­pı­lan gö­rüş­me­ler­de, ül­ke­miz ile Mı­sır ara­sın­da 1997 yı­lın­dan iti­ba­ren ya­pı­lan ça­lış­ma­lar ne­ti­ce­sin­de, söz ko­nu­su Ser­best Ti­ca­ret An­laş­ma­sı’nın iki ül­ke ara­sın­da sa­de­ce ti­ca­ri iliş­ki­le­ri de­ğil, ay­nı za­man­da eko­no­mik ve si­ya­si iliş­ki­le­rin de ar­tı­rıl­ma­sı­nı sağ­la­ya­ca­ğı gö­rül­mek­te­dir.

Bu göz önü­ne alın­dı­ğın­da ve bu an­laş­ma­nın Mı­sır ta­ra­fın­dan 3 Tem­muz 2006 ta­ri­hin­de im­za­lan­dı­ğı­nı da göz önü­ne alır­sak, bu an­laş­ma­yı im­za­la­mak­ta ma­ale­sef bi­raz ge­cik­ti­ği­mi­zi, bu ge­cik­miş ka­nun ta­sa­rı­sı­nın Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu ta­ra­fın­dan tam ola­rak des­tek­len­di­ği­ni yü­ce Mec­li­se bil­di­rir, bu ka­nun ta­sa­rı­sı­nın ül­ke­mi­ze fay­da­lı ol­ma­sı­nı te­men­ni eder, yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gıy­la se­lam­la­rım. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Öz­kan.

Mad­de üze­rin­de şah­sı adı­na söz is­te­yen Ey­yüp Sa­nay, An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li.

Bu­yu­run Sa­yın Sa­nay. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

EY­YÜP SA­NAY (An­ka­ra) – De­ğer­li Baş­kan, çok kıy­met­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; yü­ce he­ye­ti say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Ge­nel­lik­le bi­zim bu ulus­la­ra­ra­sı söz­leş­me­ler, iki­li ve­ya çok­lu ol­sun, Mec­lis­te gö­rü­şü­lür­ken çok hız­lı ge­çer­di. An­cak, ne­den­se Mı­sır ile ya­pı­lan bu Ser­best Ti­ca­ret An­laş­ma­sı’nda her­kes söz al­ma­ya baş­la­dı.

Ta­bii, ben, şu­na bağ­lı­yo­rum: Mı­sır ile bi­zim ara­mız­da­ki iliş­ki­ler, ye­ni, dün baş­la­mış iliş­ki­ler de­ğil. Mı­sır ile Tür­ki­ye ara­sın­da­ki iliş­ki­ler, ta­ri­hin çok de­rin­lik­le­ri­ne inen, kar­şı­lık­lı ola­rak kül­tür alış­ve­ri­şin­de bu­lun­muş ve bir­bir­le­ri­ni et­ki­le­şim içe­ri­sin­de ol­muş, hâlen yi­ne et­ki­le­şim için­de olan ül­ke­ler. Her ne ka­dar ti­ca­ri yön­den it­ha­la­tı­mız ve ih­ra­ca­tı­mız çok dü­şük se­vi­ye­ler­de de ol­sa, bu, bi­zim ek­sik­li­ği­miz de­ğil, da­ha ön­ce­ki si­ya­set mey­da­nın­da at koş­tu­ran­la­rın ek­sik­li­ği­dir. Çün­kü, ül­ke­ler en iyi, en ucuz, en ka­li­te­li ti­ca­re­ti­ni ya­kın ül­ke­ler­le ya­pa­cak­tır. En ya­kın kom­şu­lar­la ya­pa­cak­tır. Ama, ma­ale­sef, AK Par­ti ik­ti­da­ra ge­lin­ce­ye ka­dar çev­re­miz­de­ki bü­tün ül­ke­le­re bir set, bir du­var çek­mi­şiz, on­lar­la iliş­ki­ler ke­sil­miş. AK Par­ti, çev­re­sin­de uz­laş­ma­dı­ğı ve­ya kav­ga için­de ol­du­ğu hiç­bir ül­ke is­te­mi­yor. Her­kes­le ba­rı­şık, dün­ya ba­rı­şı­na, dün­ya ti­ca­re­ti­ne ve kü­re­sel­leş­me­ye hiz­met et­mek is­ti­yor. Bu­gün kü­re­sel­le­şen dün­ya­da he­men ya­nı ba­şı­nız­da­ki Mı­sır’ı bı­ra­kıp çok uzak­la­ra gi­de­mez­si­niz. Hem uzak­la­ra git­mek zo­run­da­sı­nız hem de oray­la… Ni­te­kim, biz, Şi­li’yle de an­laş­ma­lar yap­tık, Mek­si­ka’yla da an­laş­ma­lar yap­tık, da­ha ön­ce­ki dö­nem­de de geç­ti. Ni­ye? Ma­dem dün­ya dev­le­ti­yiz -ki, öy­le- o za­man, öy­ley­se, biz, bü­tün dün­ya­ya açıl­mak zo­run­da­yız.

Ben, ya­pı­lan söz­leş­me­nin içe­ri­ği­ne gir­me­ye­ce­ğim, çün­kü, ben­den ön­ce­ki ko­nuş­ma­cı ar­ka­daş­la­rım içe­ri­ğin­den söz et­ti­ler ye­te­ri ka­dar. Ben, bu­ra­da, yal­nız bir hu­su­su ay­dın­lat­mak is­ti­yo­rum. Herhâlde bir sür­çü­li­san ol­du ya da ben ha­tır­la­ya­ma­dım; ar­ka­daş­la­ra sor­dum, ko­mis­yon­da­ki ar­ka­daş­la­rı­ma, on­lar da böy­le bir şey ol­ma­dı­ğı­nı söy­le­di­ler. Bir bu­çuk ay ka­dar ön­ce ge­lip, ge­ri çe­kil­di ko­nu­su­nu…

UFUK ÖZ­KAN (Ma­ni­sa) – Bu­ra­ya gel­di, bu­ra­da var, gün­de­me alın­dı.

EY­YÜP SA­NAY (De­vam­la) – Ha, gün­dem­den alın­dı, çe­kil­di, ta­mam; gün­dem de­ği­şik­li­ği ya­pıl­dı. O, bu­ra­da, sa­de­ce bu ka­nu­nun ba­şı­na ge­len de­ğil, sık sık baş­vu­ru­lan, bü­tün şey­ler­de ola­bi­len du­rum.

UFUK ÖZ­KAN (Ma­ni­sa) – Sa­ye­niz­de, sa­ye­niz­de…

EY­YÜP SA­NAY (De­vam­la) – Gün­dem sık sık de­ği­şe­bi­li­yor.

Di­ğer yan­dan, Mı­sır’la bi­zim iliş­ki­le­ri­miz, bu an­laş­ma, bu söz­leş­mey­le çok da­ha ge­li­şe­cek. Ni­te­kim, biz, Lit­van­ya’yla ve ben­ze­ri pek çok ül­key­le de an­laş­ma yap­tık, ama, bu an­laş­ma­la­rı yap­tı­ğı­mız ül­ke­ler Av­ru­pa Bir­li­ği­ne üye ol­du­ğu için, on­lar şu an­da, ar­tık, Av­ru­pa Bir­li­ği sta­tü­sü­ne geç­ti­ler.

Bu söz­leş­me, bir asi­met­rik söz­leş­me­dir. Asi­met­rik söz­leş­me­den mak­sat şu: İki ül­ke ara­sın­da ya­pı­lan bir an­laş­ma, si­met­rik de­ğil, eşit de­ğil, asi­met­rik, bir­bir­le­ri­ni kol­la­yan, bir­bir­le­ri­ni des­tek­le­yen bir an­laş­ma­dır. Ni­te­kim, güm­rük bir­li­ğin­de biz an­laş­ma yap­tı­ğı­mız za­man, bü­tün ko­ta­la­rı so­nu­na ka­dar aç­ma­dık, ba­zı ted­bir­ler alın­dı, Türk sa­na­yi­si­ni ko­ru­mak için ba­zı ön­lem­ler alın­dı. Şim­di, bu­ra­da da, Mı­sır ta­ra­fı, kar­şı­lık­lı ola­rak, bi­zim sa­na­yi ürün­le­ri­miz kar­şı­sın­da ken­di sa­na­yi ürün­le­ri­nin re­ka­bet ede­me­ye­ce­ği­ni dü­şü­ne­rek, böy­le bir ön­lem is­te­di ve bu ön­lem alın­mış ol­du. Eğer ka­nu­nun, söz­leş­me­nin ta­ri­hi­ne ba­kar­sak, çok uzun yıl­lar sür­dü. 97’de ilk de­fa or­ta­ya atıl­mış, 98’de mü­za­ke­re­ler baş­la­mış ve so­nuç­ta, bu­gü­ne gel­di. Do­la­yı­sıy­la, bu­ra­da pek çok işa­da­mı­mız, şu an­da ser­best ti­ca­ret böl­ge­sin­de ya­tı­rım ya­pı­yor. Bu, Tür­ki­ye’nin hay­rı­na ola­cak­tır, iyi­li­ği­ne ola­cak­tır. Ne ka­dar dün­ya­ya açı­la­bi­li­yor­sak Tür­ki­ye o ka­dar güç­le­ne­cek­tir. Tür­ki­ye ne ka­dar içi­ne dö­ner­se o ka­dar za­yıf­la­ya­cak­tır. İş­te, Tür­ki­ye’nin bu­gün millî ha­sı­la­sı ar­tı­yor­sa, ih­ra­ca­tı ar­tı­yor­sa, tu­riz­mi ar­tı­yor­sa, eği­tim se­vi­ye­si yük­se­li­yor­sa hep dı­şa açıl­ma­mız­dan, içe dö­nük, ken­di içi­ne ka­pan­ma­ma­mız­dan­dır. Do­la­yı­sıy­la, biz hep dı­şa­rı açıl­mak zo­run­da­yız ve bü­yü­mek zo­run­da­yız.

Ben, bu ta­sa­rı­nın ül­ke­mi­ze ha­yır­lar ge­tir­me­si­ni di­li­yor, say­gı­lar su­nu­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Sa­nay.

Mad­de üze­rin­de şah­sı adı­na söz is­te­yen Mu­har­rem Kars­lı, İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li.

Sa­yın Kars­lı, bu­yu­run. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

MU­HAR­REM KARS­LI (İs­tan­bul) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­lar; üze­rin­de ko­nuş­tu­ğu­muz Mı­sır’la olan Ser­best Ti­ca­ret An­laş­ma­sı üze­rin­de gö­rüş­le­ri­mi ifa­de et­mek üze­re söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. He­pi­ni­ze sev­gi ve say­gı­la­rı­mı su­nu­yo­rum.

Söz ko­nu­su olan an­laş­ma, her şey­den ev­vel bir ser­best ti­ca­ret an­laş­ma­sı­dır. Ser­best ti­ca­ret an­laş­ma­la­rı, ser­best pi­ya­sa eko­no­mi­si­nin bir ge­re­ği­dir. Bu­gün, gü­nü­müz­de kü­re­sel­leş­me ol­gu­su­nun hız­la ge­liş­me­si ve iler­le­me­si kar­şı­sın­da bü­tün dün­ya eko­no­mi­le­ri ti­ca­ret­le­ri­ni ser­best­leş­tir­me ça­ba­sı için­de­dir. Ko­ru­yu­cu, ko­ru­ma­cı eko­no­mi­le­rin ça­ğı, ar­tık, ge­ri­ler­de kal­mak­ta­dır. Kal­dı ki, biz, Av­ru­pa Bir­li­ği­ne gir­me­ye ha­zır­la­nan bir ül­ke ola­rak ser­best ti­ca­ret­ten as­la kork­ma­ma­lı­yız. Kork­sak bi­le, bir­ta­kım, bi­ze kar­şı üs­tün­lü­ğü olan ül­ke­ler­le ser­best ti­ca­ret­ten kork­ma­mız müm­kün­dür. Me­se­la, Çin gi­bi. Çin’de iş­çi üc­ret­le­ri­nin, ham­mad­de ma­li­yet­le­ri­nin, ener­ji ma­li­yet­le­ri­nin çok dü­şük ol­ma­sı se­be­biy­le, Çin mal­la­rı, bi­zim ara mal­la­rı sa­na­yi­mi­zi hır­pa­la­mak­ta­dır. Çin’le ser­best ti­ca­ret yap­mak­tan çe­kin­me­miz bir an­lam­da dü­şü­nü­le­bi­lir, ma­zur gö­rü­le­bi­lir, ama, biz, Mı­sır’dan eko­no­mi­de ve ti­ca­ret­te, sa­na­yi­de ve tek­no­lo­ji­de her ba­kım­dan üs­tün bir ül­ke­yiz. Mı­sır ile ser­best ti­ca­ret an­laş­ma­sı yap­mak­tan kork­ma­mız için hiç­bir se­bep ben gö­re­mi­yo­rum.

UFUK ÖZ­KAN (Ma­ni­sa) – Kor­kan yok za­ten Sa­yın Ve­ki­lim.

MU­HAR­REM KARS­LI (De­vam­la) – Bir ar­ka­da­şı­mız de­di ki: “Bu ser­best ti­ca­ret an­laş­ma­sı için­de Mı­sır’dan it­hal et­ti­ği­miz eş­ya­lar ara­sın­da me­se­la pa­muk var.” Biz­de pa­muk ekim alan­la­rı da­ra­lır­ken, pa­muk­çu­lar, pa­muk üre­ti­ci­le­ri pa­muk­la­rı­nı sa­ta­maz­ken Mı­sır’dan ne­den pa­muk it­hal edi­yo­ruz gi­bi an­la­dım ben, eğer doğ­ru an­la­dıy­sam.

Ba­kın, Mı­sır’da üre­ti­len pa­mu­ğun bir özel­li­ği var­dır. Mı­sır pa­mu­ğu uzun el­yaf­lı pa­muk­tur. Mı­sır pa­mu­ğu dün­ya­nın baş­ka hiç­bir ye­rin­de üre­til­mez. Mı­sır pa­mu­ğu Ame­ri­ka’ya da ih­raç edi­lir, Ame­ri­ka bir pa­muk üre­tim ül­ke­si ol­du­ğu hal­de. Teks­til sa­na­yi­sin­de, pa­muk­lu teks­til­de bel­li bir oran­da mut­la­ka üre­ti­me uzun el­yaf­lı pa­muk koy­mak zo­run­da­sı­nız. Bi­zim Mı­sır’dan al­dı­ğı­mız pa­muk bu pa­muk­tur.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) – Ege pa­mu­ğu da ge­re­ki­yor.

MU­HAR­REM KARS­LI (De­vam­la) – Ay­rı­ca, Mı­sır’dan çi­men­to it­hal edi­yor ola­bi­li­riz za­man za­man. Ben bil­dim bi­le­li, kırk-el­li se­ne­dir biz Mı­sır’dan za­man za­man çi­men­to it­hal ede­riz. Çün­kü, Tür­ki­ye’de in­şa­at pi­ya­sa­sı dal­ga­lan­ma gös­te­rir. Ba­zen du­rak­lar, ba­zen hız­la­nır. Du­rak­la­dı­ğı za­man biz çi­men­to ih­raç ede­riz. Hız­lan­dı­ğı za­man in­şa­at pi­ya­sa­mız, içe­ri­de­ki üre­tim yet­me­di­ği za­man Mı­sır’dan da it­hal ede­riz, İs­pan­ya’dan da it­hal ede­riz. Bun­lar ser­best pi­ya­sa eko­no­mi­si­nin ge­rek­le­ri­dir. Hat­ta da­ha­sı­nı söy­le­ye­yim si­ze. Tür­ki­ye çok ge­niş bir ül­ke ol­du­ğu için gü­ney­den çi­men­to ih­raç et­ti­ği­miz, me­se­la İran’a ve Irak’a çi­men­to ih­raç et­ti­ği­miz, bu­na kar­şı­lık ba­tı­dan Bul­ga­ris­tan’dan çi­men­to it­hal et­ti­ği­miz de söz ko­nu­su­dur. Çün­kü, gü­ney­de­ki fab­ri­ka­la­rın üret­ti­ği çi­men­to­yu ba­tı­ya ta­şı­mak, do­ğu­da­ki­ni gü­ne­ye ta­şı­mak bir na­kil ma­li­ye­ti ya­rat­tı­ğı için bu­nu dı­şa­rı­dan al­mak, ora­dan sat­mak, bu­ra­dan al­mak da­ha kârlı ola­bil­mek­te­dir. Bu, dün­ya­da­ki kü­re­sel­leş­me­nin ve ser­best pi­ya­sa eko­no­mi­si­nin bir ge­re­ği­dir.

Mı­sır’da ba­zı şir­ket­le­ri­mi­zin ya­tı­rım yap­tı­ğı­nı bi­li­yo­ruz. Bu ya­tı­rım­lar, as­lın­da Türk eko­no­mi­si­nin ge­liş­ti­ği­ni gös­te­ren ha­re­ket­ler­dir. Be­nim bil­di­ğim, Mı­sır’da Tür­ki­ye’nin yap­tı­ğı ilk ya­tı­rım, ilk Türk fir­ma­sı­nın ya­tı­rı­mı Kord­sa­nın Mı­sır’da kur­du­ğu Ni­le Kord­sa Fab­ri­ka­sı­dır; ki, otuz se­ne­ye ya­kın bir ma­zi­si var bu fab­ri­ka­nın. Bi­zim Mı­sır’da yap­tı­ğı­mız ya­tı­rım­lar, bi­zim Mı­sır’dan eko­no­mi­de ve ser­best ti­ca­ret­te üs­tün du­rum­da ol­du­ğu­mu­zu gös­te­rir. Rus­ya’da yap­tı­ğı­mız ya­tı­rım­lar da bu­nu gös­te­rir, Or­ta As­ya cum­hu­ri­yet­le­rin­de yap­tı­ğı­mız ya­tı­rım­lar da bu­nu gös­te­rir. Bu­na mu­ka­bil, Fran­sa, Al­man­ya ge­li­yor, Tür­ki­ye’de ya­tı­rım ya­pı­yor. Bu da on­la­rın, bi­ze, tek­no­lo­ji ba­kı­mın­dan, ser­ma­ye bi­ri­ki­mi ba­kı­mın­dan üs­tün ol­duk­la­rı­nı gös­te­rir.

Kal­dı ki, bi­zim, Mı­sır’la bir­lik­te ya­tı­rım yap­tı­ğı­mız ül­ke­le­re yap­tı­ğı­mız ya­tı­rım­lar, ta­ma­men ora­nın ya­tı­rı­mı ol­ma­sı için de­ğil, ih­ra­cat amaç­lı ya­tı­rım­la­rı­dır; ya­ni, bi­zim Mı­sır’da ku­ra­ca­ğı­mız fab­ri­ka, bu­ra­dan gi­de­cek ham­mad­de­yi, bu­ra­dan gi­de­cek ara mal­la­rı­nı iş­le­ye­cek, ora­da ni­hai ma­mul ola­rak Mı­sır­lı tü­ke­ti­ci­ye sa­ta­cak­tır. Bu, ih­ra­ca­tı­mı­zı da ar­tı­ra­cak bir şey­dir; ama, ih­ra­ca­tı­mı­zı ar­tır­ma­sa bi­le, bi­zim ora­da ya­tı­rım yap­ma­mı­zın, en azın­dan, bir kâr trans­fe­ri yo­luy­la, mem­le­ket eko­no­mi­si­ne bir kat­kı­da bu­lu­na­ca­ğı mu­hak­kak­tır.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN – Sa­yın Kars­lı, lüt­fen to­par­lar mı­sı­nız.

Bu­yu­run.

MU­HAR­REM KARS­LI (De­vam­la) – He­men bi­ti­ri­yo­rum.

Ser­best pi­ya­sa eko­no­mi­si bu, ya­ni, kü­re­sel­leş­me de bu. Kü­re­sel­leş­me­ye kar­şı ola­bi­lir­si­niz; ama, ser­best ti­ca­ret ve ser­best eko­no­mi, dün­ya­yı sa­ran ge­niş ve hız­la ge­li­şen bir ol­gu­dur. Bu­na mâni ol­ma­ya imkân yok­tur; çün­kü, bü­tün dün­ya­da tek­no­lo­ji iler­le­mek­te­dir. Tek­no­lo­ji­nin iler­le­me­si, me­sa­fe­le­ri kı­salt­mak­ta­dır, ula­şı­mı ko­lay­laş­tır­mak­ta­dır, ile­ti­şi­mi ko­lay­laş­tır­mak­ta­dır. Bü­tün bun­lar, ül­ke­ler ara­sın­da­ki ar­tık ti­ca­ret du­var­la­rı­nın or­ta­dan kalk­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni bi­ze ha­ber ve­ren ol­gu­lar­dır.

He­pi­ni­ze sev­gi ve say­gı­la­rı­mı su­nu­yo­rum.

Te­şek­kür edi­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Kars­lı.

2’nci mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

3’ün­cü mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

MAD­DE 3- Bu Ka­nun hü­küm­le­ri­ni Ba­kan­lar Ku­ru­lu yü­rü­tür.

BAŞ­KAN – Mad­de üze­rin­de Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na söz is­te­yen Ber­han Şim­şek, İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li.

Sa­yın Şim­şek, bu­yu­run. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

CHP GRU­BU ADI­NA BER­HAN ŞİM­ŞEK (İs­tan­bul) – Te­şek­kür ede­rim.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; gö­rü­şül­mek­te olan ka­nu­nun 3’ün­cü mad­de­si üze­rin­de Gru­bum adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­la­rım.

Tü­mü üze­rin­de ko­nu­şur­ken, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Mı­sır’ın ta­rihî, kül­tü­rel yol­cu­lu­ğu­nu, de­ğer­li­ği­ni, in­san­lık dün­ya­sın­da ne ka­dar önem­li ye­ri ol­du­ğu­nu, Kı­zıl­de­niz’de, Ak­de­niz’de kı­yı­sı­nın bu­lun­du­ğu­nu, pi­ra­mit­le­ri, Haz­re­ti Da­vut’u, Fi­ra­vu­nu, bü­tün es­te­tik de­ğer­le­riy­le ifa­de et­me­ye ça­lış­tım ve bi­zim­le be­ra­ber, Ya­vuz Sul­tan Se­lim’in Mı­sır’ı fet­hiy­le baş­la­yan, 1517’den iti­ba­ren, beş yüz yıl sü­ren, he­men he­men beş yüz yı­la ya­kın bir iliş­ki ya­şan­dı­ğı­nı ve Mı­sır’a git­ti­ği­miz­de, Ka­hi­re’ye git­ti­ği­miz­de Os­man­lı­nın mi­ras­la­rı­nı, mi­ma­ri­si­ni, de­rin­li­ği­ni bü­yük bir öl­çü­de ora­da gör­dü­ğü­mü­zü, tü­mü üze­rin­de ko­nuş­tu­ğum­da di­le ge­tir­dim; ama, bu ara­da da şu­nu söy­le­dim: Bü­tün bun­la­rın hep­si, Mı­sır’dan bah­se­der­ken, Mı­sır dev­le­tin­den bah­se­der­ken ak­lı­ma ge­li­yor; fa­kat, “mı­sır” de­nin­ce bu kür­sü­de ak­lı­ma ge­len, Sa­yın Una­kı­tan’ın oğ­lu­nun mı­sır ola­yı. Ya­ni, bu­ra­da, da­ha son­ra, çok de­ğer ver­di­ğim, be­nim için çok önem­li bir sa­nat­çı ar­ka­da­şın, vi­zör­den dün­ya­yı re­sim­le­yen bir ar­ka­daş, Sü­ley­man Bey’in, bu­ra­dan, çı­kıp, bu ko­nuş­ma­la­rı “boş” ola­rak de­ğer­len­dir­me­si­ni ve­ya “to­pu ez­mek” gi­bi fut­bol te­ri­mi­ne oturt­ma­sı, bu­gü­ne ka­dar, Ge­nel Ku­rul­da gen­so­ru ve­ril­di­ğin­de, bi­zim gen­so­ru­nun le­hin­de ve­ya siz, aley­hin­de ko­nuş­ma­la­rı­nı­zı bi­le yok sa­yan bir si­ya­si üs­lup ola­rak söy­len­me­si­ni ya­dır­ga­ma­dım der­sem, ger­çek­ten, ya­lan olur. Bu şe­kil­de ifa­de et­me­nin ge­re­ği yok.

Ay­rı­ca, Sa­yın Cum­hur­baş­ka­nı­nın, 97 yı­lın­da, 25-26 Ara­lık­ta zi­ya­re­tin­de Kür­şad Tüz­men Bey’in de o he­yet­te bu­lun­du­ğu­nu… Evet, da­ha son­ra ti­ca­ret hac­min­de cid­di an­lam­da bir ge­niş­le­me ol­du­ğu­nu, ra­kam­lar ol­du­ğu­nu bu­ra­da söy­le­dik. Bu­ra­da, eğer, bu, top ez­mek­se, ha­yır, bu, top ez­mek de­ğil de­ğer­li ar­ka­daş­lar. Bu­ra­da top ez­mek ne­dir, bi­li­yor mu­su­nuz? Bu­ra­da top ez­mek, İç Tü­zük’ün 91’in­ci mad­de­si­nin içe­ri­ği­ne de sığ­ma­yan te­mel ya­sa­la­rı ge­ti­rip yir­mi dört sa­ni­ye­de bir ya­sa çı­kar­mak­tır, top ez­mek bu­dur. Top ez­mek, ger­çek­ten, hiç kim­se­ye na­sip ol­ma­ya­cak bir şe­kil­de 34,5 oy ora­nıy­la tek ba­şı­na ik­ti­dar olup, Ana­ya­sa’yı de­ğiş­ti­re­bi­le­cek gü­cü el­de et­tik­ten son­ra ül­ke­nin dört yı­lı­nı, za­ma­nı­nı ez­mek gi­bi bir şey ol­sa ge­rek di­ye dü­şü­nü­yo­rum. Dört yıl­dır ar­pa bo­yu gi­di­len bir yol yok. Ay­rı­ca, mı­sır­dan bah­se­der­ken, iş­te, çel­tik üre­ti­ci­le­ri­nin du­ru­mu or­ta­da de­dim. Bu­nu ko­nuş­ma­ya­lım mı ar­ka­daş? Mil­le­tin kür­sü­sün­de, mil­le­tin üre­ti­ci­si­nin ko­şul­la­rı­nı, şart­la­rı­nı ko­nuş­ma­ya­lım mı de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım? Bu­ra­da Mı­sır’la olan ser­best ti­ca­ret an­laş­ma­sı­na “ha­yır” mı di­yo­ruz! Önem­si­yo­ruz, evet, ama bu it­hal et­ti­ği­niz ka­dar, bi­zim ama­cı­mız üre­te­rek ih­raç et­mek­tir ve bu ül­ke­de çel­tik üre­ti­ci­si­ne, 89 YTL ma­li­ye­ti var, 70 YTL açık­la­nı­yor. Bu­nu bu kür­sü­den di­le ge­tir­me­ye­lim mi de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım? Bu­nu bu kür­sü­den di­le ge­tir­me­yi “etik ol­mu­yor” an­la­mın­da de­ğer­len­dir­mek, ger­çek­ten bir sa­nat­çı ar­ka­da­şım adı­na üzün­tü du­yu­yo­rum.

Bun­la­rı söy­ler­ken bi­zim kim­se­ye ha­ka­ret et­mek gi­bi bir, ne tar­zı­mız ne an­la­yı­şı­mız var. Ta­bii ki bu­ra­da, Hükûmet­si­niz, ik­ti­dar­sı­nız, kar­nı­nız ge­niş ola­cak, sab­rı­nız ge­niş ola­cak, bil­gi­niz de ge­niş ola­cak ama. Bu­ra­dan, çı­kıp, in­san­la­rı, ki­şi­le­ri he­def ala­rak hiç de hoş ol­ma­ya­cak şe­kil­de laf­lar, söz­ler ifa­de et­mek yan­lış olur.

Ba­kın, çok önem­li bir şe­yi pay­la­şa­ca­ğım. Bi­raz ön­ce ben geç­tim otur­dum, Sa­yın Edir­ne Mil­let­ve­ki­li­me…

MEH­MET ER­GÜN DAĞ­CI­OĞ­LU (To­kat) – Biz, ül­ke­yi tar­tı­şı­yo­ruz…

BER­HAN ŞİM­ŞEK (De­vam­la) – Bu­ra­da laf ata­rak “lis­te 1”e fa­lan gel­mez­si­niz. Sa­yın Ge­nel Baş­ka­nı­nız si­zi gör­mü­yor. Bu ko­nuş­tuk­la­rı­mız­la bil­gi­le­nin lüt­fen. Bak, çok önem­li bir şey.

Bi­raz ön­ce ben ye­ri­me geç­ti­ğim­de Ra­sim Ça­kır Bey’i ara­dı­lar, Edir­ne İp­sa­la’dan -Edir­ne Mil­let­ve­ki­li­miz, AKP’den, bu­ra­day­sa­lar, ken­di­le­ri­nin de bil­gi­le­ri dâhi­lin­de­dir- bir çel­tik üre­ti­ci­si oğ­lu­muz in­ti­har edi­yor, psi­ko­lo­jik ve ma­li ko­şul­la­rın­dan, şart­la­rın­dan do­la­yı. Ya­ni, ben, Mı­sır’dan 44 bin ton, 100 mil­yon do­lar pa­ra öde­yip, dö­viz öde­yip pi­rinç it­hal ede­ce­ğim ve bu­ra­da bir ço­cu­ğu­muz in­ti­har ede­cek! Bu­nu di­le ge­tir­me­ye­lim mi? Ya­ni, bu­nu di­le ge­ti­rin­ce ne­den bu­ra­da, efen­dim, etik ol­ma­yan ve boş olan…

Be­nim için üç ta­ne in­san ti­pi var­dır de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım: Bu­ra­da­ki de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bü­yük­le­rim de bi­lir­ler; bir ki­ta­bın ön sö­zü­nü oku­yan, bir ki­ta­bı ya­rı­ya ka­dar oku­yan, bir de ki­ta­bı bi­ti­ren. Ön sö­zü­nü oku­ya­nı he­men fark eder­sin, fa­kat, teh­li­ke­li olan ya­rı­ya ka­dar oku­yan­dır. Çün­kü, ki­tap­tan bah­set­ti­ğin­de “aa, bir şey­ler söy­lü­yor, ifa­de edi­yor” der­sin. Ki­ta­bı ya­rı­ya ka­dar oku­yup, ki­ta­bı bi­tir­dim ha­va­sıy­la bu­ra­da ge­lip bir şey­ler ifa­de et­mek hiç­bi­ri­mi­ze ya­kış­ma­ya­ca­ğı gi­bi, bu­ra­da bu­lu­nan baş­ka ar­ka­daş­la­rı­ma da ya­kış­tır­ma­dı­ğı­mı söy­le­mek is­ti­yo­rum.

Bu­nun içe­ri­sin­de, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, me­se­le, bu­ra­dan bir Mı­sır yurt­ta­şı ve­ya Mı­sır Bü­yü­kel­çi­li­ğin­den bi­zi bi­ri­si iz­le­se, ger­çek­ten Mı­sır’ı yok say­dı­ğı­mı­zı fa­lan dü­şü­ne­cek. Ya­ni, na­sıl bir ko­nuş­ma­dır di­ye fa­lan. Ha­yır, öy­le de­ğil. Bu­ra­da sa­mi­mi­yet­le, Sa­yın Ho­cam, gü­zel, gel­di ifa­de et­ti, han­gi an­laş­ma­lar içe­ri­sin­de yap­tı­ğı­mı­zı; evet, it­ha­la­tı, ih­ra­ca­tı ken­di kol­la­ma ku­ru­lu içe­ri­sin­de kol­la­ya­rak bun­la­rın ya­pı­la­ca­ğı­nı. Di­ğer ha­tip ar­ka­daş­la­rı­mız da gel­di bun­la­rı söy­le­di. Ben de bun­la­rı söy­le­dim, eko­no­mik ko­şul­la­rın 450 mil­yon do­lar­la­ra çık­tı­ğı­nı, 950 mil­yon do­lar­la­ra çık­tı­ğı­nı. Bun­lar se­vin­di­ri­ci şey­ler, ama, bu ko­şul­lar içe­ri­sin­de, bu­ra­da ge­lip ko­nu­şan, “hız­la içe­ri gir­dim, ba­kın bun­la­rı söy­lü­yo­rum, bun­lar boş­tur, bun­lar, efen­dim, etik de­ğil­dir” di­ye söz­ler­le bu­ra­dan ha­tip­le­ri ve mil­le­tin adı­na ko­nu­şan­la­rı yok say­mak, sa­nı­rım ki, ar­ka­da­şı­nı­zın ken­di­si­ni, ma­ale­sef, yok say­mak olur.

Bi­raz ön­ce Sa­yın Grup Baş­kan Ve­ki­li Sa­lih Ka­pu­suz Bey’le ko­nu­şur­ken ifa­de et­ti. Evet, 2006 yı­lı­na ka­dar… De­ğer­li iş adam­la­rı­mız var, it­ha­lat ya­pı­yor­lar, ih­ra­cat ya­pı­yor­lar. Ta­bii, bi­zim gön­lü­müz­den ge­çen ih­ra­cat ya­pıl­ma­sı, it­ha­lat ya­pıl­ma­sı de­ğil. Ca­ri açık, dış ti­ca­ret açı­ğı­nın ra­kam­la­rı or­ta­da. Ko­nu­şur­ken, 2006 yı­lı­na ka­dar, Sa­yın Dı­şiş­le­ri Ba­ka­nı­mı­zın ta­lep­le­ri ol­muş. Ta­bii ki, Mec­lis ça­lı­şı­yor. Bu­ra­da, iş adam­la­rı­mız da bu ül­ke­nin ev­lat­la­rı, dö­viz ge­ti­ri­yor­lar, bu ül­ke için ça­lı­şı­yor­lar; bu ya­sa­la­rı çı­ka­ra­ca­ğız, ama, Sa­yın Grup Baş­kan Ve­ki­li­ne bir şe­yi de ha­tır­lat­mak is­ti­yo­rum mü­sa­ade eder­se­niz: Bi­li­yor­su­nuz, alt ko­mis­yon­da gö­rüş­tük, ko­mis­yo­na gel­di, Ba­yın­dır­lık Tu­rizm­de. Bu­gün bir kez da­ha, bir mad­de­de­ki prob­lem­den do­la­yı, yi­ne Ba­yın­dır­lık Tu­rizm­de gö­rüş­tük. O he­men bir “tor­ba ya­sa” di­ye­bi­le­ce­ği­miz şe­kil­de­ki TÜR­SAB Ya­sa­sı içe­ri­sin­de ti­yat­ro­cu­lar ve si­ne­ma­cı­lar­la il­gi­li prob­lem var. 2007 yı­lı­na gir­di­ği­miz­de, özel ti­yat­ro­lar, hak et­tik­le­ri pa­ra­yı ala­ma­ya­cak­lar. Ay­rı­ca, bu­ra­dan, kat­kı ve­ren­le­re te­şek­kür edi­yo­rum, Sa­yın Kül­tür Ba­ka­nı­na te­şek­kür edi­yo­rum. Bu an­la­yış içe­ri­sin­de, ta­bii ki, Ma­li­ye Ba­ka­nı­nın, var­sa eleş­ti­ri­le­cek ta­raf­la­rı eleş­ti­re­ce­ğiz, ama, te­şek­kür edi­le­cek ta­raf­la­rı var­sa, o te­şek­kü­rü de su­na­ca­ğız. Si­ya­se­tin do­ğa­sı bu de­ğil mi­dir? Ve bu gö­rüş­me­ler­le, da­ha ön­ce yö­net­me­lik­te var olan, özel ti­yat­ro­la­ra ve­ri­len pa­ra ip­tal edil­di. Ama, sağ ol­sun­lar, bir ka­nun tek­li­fi ola­rak da biz sun­ma­dık, Hükûmet ta­sa­rı­sı ola­rak ge­tir­di­niz, ba­kın, o ge­çi­yor. Ama, siz­den ri­cam, Sa­yın Ka­pu­suz, Sa­yın Baş­kan, sa­nı­yo­rum ki, se­si­mi si­ze du­yu­ra­bi­li­yo­rum... Sa­yın Baş­kan, se­si­mi si­ze du­yu­ra­bi­li­yor mu­yum? Meş­gul­sü­nüz de onun için.

BAŞ­KAN – Sa­yın Şim­şek… Lüt­fen, kar­şı­lık­lı ko­nuş­ma usu­lü­müz yok.

BER­HAN ŞİM­ŞEK (De­vam­la) – Ha­yır, bu, usul ola­rak de­ğil de esa­sı, al­tı­nı çiz­mek adı­na usul­de, ha­fif bir ifa­de­de bu­lu­nu­yo­rum Sa­yın Baş­kan, bir say­gı­sız­lık ola­rak lüt­fen ka­bul et­me­yin.

2007 yı­lı­na gir­di­ğin­de, hem si­ne­ma­cı ar­ka­daş­la­rı­mız hem ti­yat­ro­cu ar­ka­daş­la­rı­mız o pa­ra­yı ala­ma­ya­cak; ki, ge­tir­di­ği­niz ya­sa­nın içe­ri­sin­de ra­kam­la­rı da ar­tır­dı­nız; o ar­ka­daş­la­rı­mı­zı da mağ­dur et­me­ye­lim.

Mil­le­tin kür­sü­sün­de, kim­se­nin ki­şi­li­ği­ne, kim­li­ği­ne ha­ka­ret et­me­di­ği­miz sü­re­ce… De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bun­la­rı ben­den da­ha iyi bi­li­yor­su­nuz, içi­miz­de çok de­ğer­li, tec­rü­be­li ar­ka­daş­lar da var. Fa­kat, bir ar­ka­da­şı­mız da şu­nu söy­le­di: “Ba­kın, AKP Hükûme­ti gel­di, bu dış ti­ca­ret hac­mi­ni di­ğer ül­ke­ler­le ar­tı­rı­yor, bun­dan ön­ce­ki­ler uyu­yor­du.” Ya­ni, na­sıl bir, at fa­lan de­di, bir söz­le ifa­de et­ti.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, şu­ra­da unut­ma­yı­nız, bi­raz ön­ce, İçiş­le­ri Ba­ka­nı­mız bu­ra­da otu­rur­ken, Te­rör­le Mü­ca­de­le Ya­sa­sı’nda, “efen­dim, da­ha ön­ce­ki hükûmet­ler uyu­yor­du, ba­kan­lar uyu­yor­du…” Bu­ra­da, mah­cup et­ti­ler İçiş­le­ri Ba­ka­nı­mı­zı. Te­rör­le Mü­ca­de­le Ya­sa­sı çı­kar­ken, AKP’li ha­tip, kalk­tı, “efen­dim, on­lar uyu­yor­du…” Ve ay­rı­ca, eğer bu­gü­ne ka­dar dış ti­ca­ret ha­cim­le­ri, alış­ve­riş­ler ar­tı­rıl­ma­dıy­sa, bu­gün için­de bu­lun­du­ğu­nuz par­ti­nin içe­ri­sin­de, geç­miş hükûmet­ler­de ba­kan­lık yap­mış, fark­lı fark­lı par­ti­ler­de bu­lun­muş ve bu­ra­da mil­let­ve­kil­li­ği yap­mış ar­ka­daş­lar var. Bu­gün, herhâlde, bu­ra­da bu­lu­nan AKP mil­let­ve­kil­le­ri­ni, biz, uzay­dan, ay­dan, Ara­bis­tan’dan ve­ya baş­ka bir yer­den ge­tir­me­dik, bu ül­ke­nin ço­cuk­la­rı ve da­ha ön­ce de si­ya­set yap­tı bu ar­ka­daş­la­rı­mız, fark­lı fark­lı par­ti­ler­de yap­tı­lar, fark­lı fark­lı par­ti­ler­de ba­kan­lık­lar yap­tı­lar. Bu­ra­dan ri­cam be­nim, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si mil­let­ve­ki­li ola­rak, ne geç­miş dö­nem­de si­ya­set ya­pıp baş­ka par­ti­de bu­lu­nan ba­kan­la­rı­nı­zı, ar­ka­daş­la­rı­nı­zı üzün ne de on­la­rı mah­cup edin. Bu­nun da si­ya­se­tin bir ne­za­ke­ti ol­du­ğu­nu dü­şü­nü­yo­rum.

Yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Şim­şek.

Mad­de üze­rin­de şah­sı adı­na söz is­te­yen Fah­ri Kes­kin, Es­ki­şe­hir Mil­let­ve­ki­li… (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

FAH­Rİ KES­KİN (Es­ki­şe­hir) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; Tür­ki­ye-Mı­sır Arap Cum­hu­ri­ye­ti ara­sın­da ser­best ti­ca­ret ala­nı­nın te­si­si­ni sağ­la­yan ser­best ti­ca­ret an­laş­ma­sı hu­su­sun­da dü­şün­ce­le­ri­mi arz et­mek üze­re hu­zur­la­rı­nız­da­yım.

Ta­kip et­ti­ği­miz eko­no­mik po­li­ti­ka, ser­best pi­ya­sa eko­no­mi­si­nin ge­re­ği­dir. Ser­best pi­ya­sa eko­no­mi­si ta­kip et­ti­ği­miz po­li­ti­ka ol­du­ğu­na gö­re, bu­nun ge­re­ği ola­rak da dış ül­ke­ler­le ser­best ti­ca­ret an­laş­ma­la­rı yap­mak­ta­yız, ya­pı­yo­ruz. Bu ya­pı­lan an­laş­ma Mı­sır’la ne ilk­tir ne de son ola­cak­tır. Bu­gün, Türk mü­te­ah­hit­le­ri dün­ya­nın her ta­ra­fın­da ti­ca­ri fa­ali­yet­ler­de bu­lun­mak­ta ve ül­ke­mi­ze dö­viz ka­zan­dır­mak­ta­dır.

3 mad­de­lik bu an­laş­ma­nın ni­çin bu ka­dar uzun sür­dü­ğü­nü an­la­ma­dım. Eğer baş­ka bir ül­ke ol­say­dı bu ka­dar uzun sü­rer miy­di, onu da bil­mi­yo­rum. Mı­sır, bi­zim, Af­ri­ka Kı­ta­sı’nda en ya­kın iliş­ki­ler­de ol­ma­mız la­zım ge­len, beş yüz yıl bi­zim ida­re­miz­de bu­lu­nan bir cum­hu­ri­yet­tir. Bu­nun­la il­gi­li ola­rak, bu ana ka­dar da ge­liş­miş olan ti­ca­ret hac­mi­ne ba­kıl­dı­ğın­da, sat­tı­ğı­mız ma­lın üç­te 1’i ora­nın­da bun­lar­dan mal al­mı­şız. Bu iş ge­liş­ti­ril­di­ği tak­dir­de, bu oran da­ha bü­yük açıy­la le­hi­mi­ze ola­rak de­vam ede­cek­tir. Bun­dan do­la­yı kim­se­nin en­di­şe duy­ma­sı­na, kim­se­nin Tür­ki­ye aley­hin­de bir du­rum mey­da­na ge­le­ce­ği­ni zan­net­me­si­ne, bu­nun­la il­gi­li ola­rak da yo­rum yap­ma­sı­na lü­zum yok­tur. He­pi­mi­zin bu an­laş­ma­ya “evet” de­yip, ha­yır­la­ra ve­si­le ol­ma­sı­nı di­le­mek­ten baş­ka ya­pa­ca­ğı bir şey yok­tur.

Say­gı­la­rı­mı su­na­rım. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Kes­kin.

Mad­de üze­rin­de şah­sı adı­na söz is­te­yen Ünal Ka­cır, İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li.

Sa­yın Ka­cır, bu­yu­run. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

ÜNAL KA­CIR (İs­tan­bul) – Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti ile Mı­sır Arap Cum­hu­ri­ye­ti Ara­sın­da Bir Ser­best Ti­ca­ret Ala­nı Te­sis Eden An­laş­ma­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı’nın 3’ün­cü mad­de­si üze­rin­de şah­sım adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Bu an­laş­ma­nın amaç­la­rı: İki ül­ke halk­la­rı­nın ha­yat stan­dart­la­rı­nı yük­selt­mek mak­sa­dıy­la ta­raf­lar ara­sın­da­ki ik­ti­sa­di iş­bir­li­ği­ni ar­tır­mak ve ge­liş­tir­mek; ta­rım ürün­le­ri de da­hil ol­mak üze­re, mal ti­ca­re­tin­de­ki güç­lük­le­ri ve kı­sıt­la­ma­la­rı or­ta­dan kal­dır­mak…

RA­SİM ÇA­KIR (Edir­ne) – Bu­nu az ön­ce de oku­du­nuz Ünal Bey.

ÜNAL KA­CIR (De­vam­la) – …kar­şı­lık­lı ti­ca­ret ge­niş­le­til­me­si va­sı­ta­sıy­la ta­raf­lar ara­sın­da­ki ik­ti­sa­di iliş­ki­le­rin ahenk­li şe­kil­de ge­liş­me­si­ni teş­vik et­mek; ta­raf­lar ara­sın­da­ki ti­ca­ret­te adil re­ka­bet şart­la­rı­nı sağ­la­mak; her iki ül­ke­de­ki or­tak ya­tı­rım­la­rın ge­liş­ti­ril­me­si baş­ta ol­mak üze­re, ya­tı­rım­la­rın da­ha faz­la des­tek­len­me­si için şart­la­rı ya­rat­mak; ta­raf­la­rın üçün­cü ül­ke pa­zar­la­rın­da­ki ti­ca­ret ve iş­bir­li­ği­ni ar­tır­mak. Bu ga­yey­le, bu amaç­lar­la bu an­laş­ma im­za­lan­mış bu­lun­mak­ta­dır ve bu an­laş­ma­nın ha­yır­lı, uğur­lu ol­ma­sı­nı di­li­yo­rum.

Ta­bii, bu­ra­da biz­den ön­ce söz alan ar­ka­daş­la­rı­mız, Mı­sır de­yin­ce…

HA­LUK KOÇ (sam­sun) – Bı­rak o işi, bı­rak!

RA­SİM ÇA­KIR (Edir­ne) – Una­kı­tan’ın mı­sır­la­rı ak­la ge­li­yor.

ÜNAL KA­CIR (De­vam­la) – Mı­sır Arap Cum­hu­ri­ye­ti de­ğil de, mı­sır it­ha­la­tı akıl­la­rı­na ge­li­yor.

RA­SİM ÇA­KIR (Edir­ne) – Una­kı­tan mı­sır­la­rı! Civ­civ­le­re ge­tir­di­ği mı­sır­la­rı…

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) – Evet, ay­nen öy­le ge­li­yor. Ne ya­pa­lım, bi­zim ne su­çu­muz var?

ÜNAL KA­CIR (De­vam­la) – Be­nim de ak­lı­ma Mı­sır de­yin­ce, Min­ye şeh­ri gel­di.

RA­SİM ÇA­KIR (Edir­ne) – Min­ye­li Ab­dul­lah mı?

ÜNAL KA­CIR (De­vam­la) – Min­ye şeh­ri de­yin­ce, Min­ye­li Ab­dul­lah ak­lı­ma gel­di ve az ön­ce­ki Sa­yın Ko­nuş­ma­cı Mı­sır’ın bu ka­dar de­ta­yı­nı ne­re­den bi­li­yor di­ye dü­şü­nün­ce, Sa­yın Ko­nuş­ma­cı da­ha ön­ce de Min­ye­li Ab­dul­lah’ı oy­na­mış­tı.

RA­SİM ÇA­KIR (Edir­ne) – Kıs­kan­dın mı? Kıs­kan­dın mı?

ÜNAL KA­CIR (De­vam­la) – Herhâlde o za­man­dan bir kül­tür bi­ri­ki­mi var, onu bi­ze ak­tar­dı­lar, ken­di­le­ri­ne te­şek­kür edi­yo­ruz. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) – Fil­mi sey­ret­miş miy­di­niz?

ÜNAL KA­CIR (De­vam­la) – Ha­yır­lı gün­ler di­li­yo­rum, ha­yır­lı ol­ma­sı­nı di­li­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

RA­SİM ÇA­KIR (Edir­ne) – Ko­nuş­ma­sı rol ica­bıy­dı. İyi rol yap­mış ger­çek­ten.

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Ka­cır.

Mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Mad­de ka­bul edil­miş­tir.

İç Tü­zük’ün 86’ncı mad­de­si ge­re­ğin­ce, oyu­nun ren­gi­ni be­lirt­mek için, leh­te ol­mak üze­re De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Üm­met Kan­do­ğan söz is­te­miş­ler­dir.

Bu­yu­run Sa­yın Kan­do­ğan.

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­niz­li) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; siz­le­ri say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Bu ka­nun ta­sa­rı­sıy­la il­gi­li ko­nu­şan mil­let­ve­kil­le­ri­ni din­le­dik­ten son­ra, Mec­lis­te ka­nun­la­rın na­sıl ka­bul edil­me­si ge­rek­ti­ği­ni bir ik­ti­dar an­la­yı­şı içe­ri­sin­de öğ­ren­miş bu­lu­nu­yo­rum. Sa­yın Kes­kin de­di­ler ki: “Ya­ni, bu 3 mad­de­lik bir ka­nun ta­sa­rı­sı­dır. Evet de­mek­ten baş­ka ya­pa­ca­ğı­mız baş­ka bir iş yok­tur.” Ya­ni, böy­le bir an­la­yı­şı na­sıl ka­bul ede­bi­li­riz?

FAH­Rİ KES­KİN (Es­ki­şe­hir) – Le­hi­mi­ze olan…

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­vam­la) – Ba­kı­nız Sa­yın Kes­kin, biz bu­ra­da so­ru sor­duk sa­yın ba­kan­la­ra, bu ka­nun ta­sa­rı­sıy­la il­gi­li ola­rak so­ru­lar sor­duk. Ama, bu so­ru­la­rın ce­va­bı­nı ala­ma­dık. Biz bun­la­rı bu Mec­lis­te tar­tış­ma­ya­ca­ğız da, ne­le­ri tar­tı­şa­ca­ğız?

Sa­yın Kars­lı de­di­ler ki: -Sa­yın Kars­lı, dik­ka­ti­ni­zi çek­mek is­ti­yo­rum- “Efen­dim, bi­zim…”

BAŞ­KAN – Sa­yın Kan­do­ğan, lüt­fen… Hiç­bir sa­yın mil­let­ve­ki­liy­le kar­şı­lık­lı ko­nu­şa­maz­sı­nız.

Bu­yu­run.

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­vam­la) – Şim­di, Sa­yın Mil­let­ve­ki­li de­di ki: “Bi­zim sa­na­yi­ci­le­ri­miz Mı­sır’a gi­dip ya­tı­rım ya­pa­cak­lar, ara ma­lı­nı Tür­ki­ye’den gö­tü­re­cek­ler.” Sa­yın Mil­let­ve­ki­lim, Tür­ki­ye’nin ara ma­lı it­ha­la­tı 2005 yı­lın­da 75 mil­yar do­lar ol­muş­tur. Bu­gün Türk sa­na­yi­si­nin içe­ri­sin­de­ki en bü­yük sı­kın­tı, Tür­ki­ye’nin bir ara ma­lı cen­ne­ti ha­li­ne gel­me­sin­den kay­nak­lan­mak­ta­dır. Şim­di ben so­ru­yo­rum: Mı­sır’a gi­de­cek teks­til­ci­le­ri­miz Tür­ki­ye’den han­gi ara ma­lı­nı gö­tü­rüp ora­da iş­le­ye­cek­ler? Ama, ba­kı­nız, dik­ka­ti­ni­zi çek­mek is­ti­yo­rum: Son dö­nem­de Mı­sır’da 17 Türk fir­ma­sı ya­tı­rım yap­mış­tır, 7 fir­ma ya­tı­rım ça­lış­ma­la­rı­na baş­la­mış­tır, 38 fir­ma fi­zi­bi­li­te ça­lış­ma­la­rı­na baş­la­mış­tır. Bu fir­ma­lar, Tür­ki­ye’nin dev sa­na­yi ku­ru­luş­la­rı ni­çin Mı­sır’a gi­dip ya­tı­rım yap­mak için uğ­raş­mak­ta­dır­lar?

Sa­yın Baş­kan, lüt­fen…

BAŞ­KAN – Sa­yın Kan­do­ğan, siz Ge­nel Ku­ru­la hi­tap eder mi­si­niz lüt­fen.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, lüt­fen…

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­vam­la) – Ama, Sa­yın Baş­kan, lüt­fen…

BAŞ­KAN – Uya­rı­yo­rum, ta­mam.

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­vam­la) – Ya­ni, böy­le bir an­la­yı­şı ka­bul et­mek müm­kün de­ğil Sa­yın Baş­kan. Lüt­fen, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­sin­de ka­nun­lar gö­rü­şü­lür­ken han­gi cid­di­yet içe­ri­sin­de gö­rü­şül­me­si ge­re­ki­yor­sa, o cid­di­yet içe­ri­sin­de gö­rü­şe­lim ka­nun­la­rı.

BAŞ­KAN – O so­rum­lu­lu­ğa siz sa­hip olun ye­ter Sa­yın Kan­do­ğan.

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­vam­la) – De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, ba­kı­nız, ih­ra­ca­tın içe­ri­sin­de­ki it­hal ürün­le­ri­nin pa­yı yüz­de 36,5 ol­muş de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri. Türk ih­ra­ca­tı­nın 80 mil­yar do­lar ol­du­ğu­nu söy­lü­yor­su­nuz; ama, bu 80 mil­yar do­la­rın içe­ri­sin­de yüz­de 36,5 ora­nın­da it­hal ürün­le­ri­nin pa­yı var.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, Mı­sır’da yet­miş iki sa­at­te, ya­tı­rım­la il­gi­li bü­tün bü­rok­ra­tik iş­lem­le­ri­ni­zi ta­mam­lı­yor­su­nuz. Ener­ji Tür­ki­ye’nin üç­te 1 fi­ya­tın­da. Ver­gi oran­la­rı: Be­lir­li sü­re için ver­gi yok, da­ha son­ra yüz­de 10’lar se­vi­ye­sin­de. Ya­ni, Türk sa­na­yi­ci­si bu­gün Mı­sır’a gi­dip ya­tı­rım ya­pı­yor­sa, bu­nun al­tın­da ya­tan se­bep, Tür­ki­ye’de­ki ya­tı­rım or­ta­mı­nın hâlâ iyi­leş­ti­ril­me­me­sin­den kay­nak­lan­mak­ta­dır.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Kan­do­ğan.

ÜM­MET KAN­DO­ĞAN (De­vam­la) – Ben te­şek­kür edi­yo­rum.

Bak, bir du­ru­mu ora­da gö­rü­yor­su­nuz!

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin cid­di­ye­tiy­le bağ­daş­mı­yor bu yap­tı­ğı­nız!

Ba­kın, ora­da ba­sın men­sup­la­rı çe­ki­yor­lar.

Bu ha­li­ni­zi pro­tes­to edi­yo­rum!

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, ta­sa­rı­nın tü­mü açık oy­la­ma­ya ta­bi­dir.

Açık oy­la­ma­nın elek­tro­nik oy­la­ma ci­ha­zıy­la ya­pıl­ma­sı­nı oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

YIL­MAZ KA­YA (İz­mir) – Sa­yın Baş­kan, şu ola­ya mü­da­ha­le et­me­ye­cek mi­si­niz?

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) – Şov ye­ri mi bu­ra­sı!

BAŞ­KAN – Oy­la­ma için 2 da­ki­ka sü­re ve­re­ce­ğim.

Bu sü­re içe­ri­sin­de sis­te­me gi­re­me­yen üye­le­rin tek­nik per­so­nel­den yar­dım is­te­me­le­ri­ni, bu yar­dı­ma rağ­men de sis­te­me gi­re­me­yen üye­le­rin, oy pu­su­la­la­rı­nı, oy­la­ma için ön­gö­rü­len 2 da­ki­ka­lık sü­re içe­ri­sin­de Baş­kan­lı­ğa ulaş­tır­ma­la­rı­nı ri­ca edi­yo­rum.

Ay­rı­ca, vekâle­ten oy kul­la­na­cak sa­yın ba­kan­lar var ise, han­gi ba­ka­na vekâle­ten oy kul­lan­dı­ğı­nı, oyu­nun ren­gi­ni ve ken­di­si­nin ad ve so­ya­dı ile im­za­sı­nı da ta­şı­yan oy pu­su­la­sı­nı, yi­ne, oy­la­ma için ön­gö­rü­len 2 da­ki­ka­lık sü­re içe­ri­sin­de Baş­kan­lı­ğa ulaş­tır­ma­la­rı­nı ri­ca edi­yo­rum.

Oy­la­ma iş­le­mi­ni baş­la­tı­yo­rum.

(Elek­tro­nik ci­haz­la oy­la­ma ya­pıl­dı)

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, bu ak­şam UE­FA Ku­pa­sın­da mü­ca­de­le ede­cek Fe­ner­bah­çe­mi­ze, Ein­tracht Frank­furt kar­şı­sın­da, Baş­kan­lık Di­va­nı ola­rak ba­şa­rı­lar di­li­yo­ruz. (Al­kış­lar)

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti ile Mı­sır Arap Cum­hu­ri­ye­ti Ara­sın­da Bir Ser­best Ti­ca­ret Ala­nı Te­sis Eden An­laş­ma­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı oy­la­ma so­nu­cu:

Oy sa­yı­sı   : 254

Ka­bul        : 254(x)

Böy­le­ce, ta­sa­rı ka­bul edil­miş ve ka­nun­laş­mış­tır.

8’in­ci sı­ra­da yer alan, Kim­ya­sal Si­lah­la­rın Ge­liş­ti­ril­me­si, Üre­ti­mi, Stok­lan­ma­sı ve Kul­la­nı­mı­nın Ya­sak­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Ta­sa­rı­sı ve Dı­şiş­le­ri ile Sa­na­yi, Ti­ca­ret, Ener­ji, Ta­bii Kay­nak­lar, Bil­gi ve Tek­no­lo­ji Ko­mis­yon­la­rı Ra­por­la­rı’nın gö­rüş­me­le­ri­ne baş­la­ya­ca­ğız.

8.- Kimyasal Silahların Geliştirilmesi, Üretimi, Stoklanması ve Kullanımının Yasaklanması Hakkında Kanun Tasarısı ve Dışişleri ile Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonları Raporları (1/1111) (S. Sayısı: 1229) (xx)

BAŞ­KAN – Ko­mis­yon? Ye­rin­de.

Hü­kü­met? Ye­rin­de.

Ko­mis­yon Ra­po­ru 1229 sı­ra sa­yı­sıy­la bas­tı­rı­lıp da­ğı­tıl­mış­tır.

Ta­sa­rı­nın tü­mü üze­rin­de AK Par­ti Gru­bu adı­na Ha­san Ali Çe­lik, Sa­kar­ya Mil­let­ve­ki­li.

Bu­yu­run Sa­yın Çe­lik.

AK PAR­Tİ GRU­BU ADI­NA HA­SAN ALİ ÇE­LİK (Sa­kar­ya) – Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; 1229 sı­ra sa­yı­lı Kim­ya­sal Si­lah­la­rın Ge­liş­ti­ril­me­si, Üre­ti­mi, Stok­lan­ma­sı ve Kul­la­nı­mı­nın Ya­sak­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Ta­sa­rı­sı hak­kın­da AK Par­ti Gru­bu adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Siz­le­ri say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Kim­ya­sal si­lah, Bir­leş­miş Mil­let­ler ra­por­la­rın­da “kim­ya­sal özel­lik­le­ri se­be­biy­le, in­san­lar, hay­van­lar ve bit­ki­ler üze­rin­de doğ­ru­dan tok­sik et­ki­le­ri ne­de­niy­le kul­la­nı­lan, her tür­lü ka­tı, sı­vı, gaz ha­lin­de­ki kim­ya­sal mad­de­ler” şek­lin­de ta­nım­lan­mış­tır. Üre­ti­mi ve te­mi­ni ko­lay olan kim­ya­sal si­lah­lar, can­lı­la­rı kit­le­sel ha­lin­de çok kı­sa bir sü­re­de öl­dür­me ve­ya ya­ra­la­ma ka­pa­si­te­le­ri­ne sa­hip, ze­hir et­ki­si yük­sek, çev­re­sel et­ken­le­re da­ya­nık­lı, ta­şın­ma­sı ve stok­lan­ma­sı ko­lay bu ze­hir­ler in­san­la­rın ha­re­ket ka­bi­li­yet­le­ri­ni azal­ta­rak, bit­ki­sel ve hay­van­sal be­sin­le­ri ze­hir­le­ye­rek, kul­la­nıl­maz ha­le ge­tir­mek amaç­la­rı­na yö­ne­lik ola­rak kul­la­nıl­mak üze­re, teh­dit un­su­ru ola­rak bu­lun­du­ru­lur­lar.

Vü­cu­da, ağız, bu­run, bo­ğaz, göz, cilt, ak­ci­ğer ve sin­di­rim sis­te­mi yo­luy­la gi­rer­ler. Si­nir sis­te­mi­nin felç ol­ma­sı­na, ge­çi­ci kör­lü­ğe, sa­ğır­lı­ğa, felç ya da kus­ma­ya, de­ri­de ve göz­ler­de ağır ya­nık­la­ra ya da so­lu­num güç­lü­ğü­ne se­bep olan kim­ya­sal si­lah­lar, sis ve yan­gın bom­ba­la­rı, bit­ki yap­rak­la­rı­nı ve ot dö­kü­cü­ler ola­rak çok ge­niş bir ara­lık­ta çok amaç­lı kit­le­sel yok et­me si­lah­la­rı­dır. Bun­lar, sa­de­ce kim­ya­sal bir mad­de de­ğil, bu kim­ya­sal mad­de­le­ri fa­ali­ye­te ge­çi­re­cek olan alet, ci­haz, apa­rat ve sa­vaş dü­ze­nek­le­ri­dir de. Kit­le im­ha si­la­hı ola­rak et­kin ve yay­gın bir şe­kil­de kul­la­nıl­dı­ğı, Bi­rin­ci Dün­ya Sa­va­şı’ndan son­ra yük­sek oran­da kit­le­sel in­san ka­yıp­la­rı, sa­kat­lan­ma­lar, has­ta­lan­ma­lar ve ka­lı­cı olum­suz et­ki­ler ne­de­niy­le, İkin­ci Dün­ya Sa­va­şı’nda da ge­li­şe­rek ve çe­şit­le­ne­rek kul­la­nıl­ma­sıy­la, in­san­lık için çok bü­yük ve çok cid­di bir teh­dit oluş­tur­du­ğu dün­ya mil­let­le­rin­ce gö­rü­lüp ka­bul edil­miş­tir. Çe­şit­li ko­ru­yu­cu sis­tem ve ay­gıt­lar üre­til­mek­le bir­lik­te, dün­ya­mız için bü­yük teh­li­ke oluş­tur­ma­ya de­vam eden kim­ya­sal si­lah­la­rın ya­sak­lan­ma­sı üze­ri­ne ça­lış­ma­lar baş­la­tıl­mış­tır.

Dün­ya ba­rı­şı­na kat­kı­da bu­lun­mak ama­cıy­la, Mil­let­ler Ce­mi­ye­ti ön­cü­lü­ğün­de ger­çek­leş­ti­ri­len Ce­nev­re Pro­to­ko­lü, 1925 yı­lın­da kap­sam­lı ya­sak­lar ge­tir­miş­tir. 1992 yı­lın­da Si­lah­sız­lan­ma Kon­fe­ran­sı, Kim­ya­sal Si­lah­lar Söz­leş­me­si’nin met­ni üze­rin­de mu­ta­ba­ka­ta va­rı­la­rak, Bir­leş­miş Mil­let­ler Ge­nel Ku­ru­lu, bu met­ni, 30 Ka­sım 1992’de ka­bul et­miş­tir. 1993 yı­lın­da bu amaç­la ya­pı­lan ça­lış­ma­lar so­nuç ver­miş ve Hol­lan­da-La­hey’de, “Kim­ya­sal Si­lah­la­rın Ya­sak­lan­ma­sı Ör­gü­tü” ku­rul­muş ve bu ör­güt ta­ra­fın­dan, Kim­ya­sal Si­lah­lar Söz­leş­me­si 1993 yı­lın­da ulus­la­ra­ra­sı im­za­ya açıl­mış­tır.

Tür­ki­ye, mil­let­le­ra­ra­sı bu Söz­leş­me’ye 1993 yı­lın­da ta­raf ol­muş ve Söz­leş­me 3 Ma­yıs 1997 ta­ri­hin­de, 22978 sa­yı­lı Resmî Ga­ze­te­de ya­yım­la­na­rak yü­rür­lü­ğe gir­miş­tir.

(x) Açıkoylama kesin sonuçlarını gösteren tablo tutanağın sonuna eklidir.

(xx) 1229 S. Sayılı Basmayazı tutanağa eklidir.

Bu Söz­leş­me’nin Resmî Ga­ze­te’de ya­yım­lan­ma­sıy­la, ül­ke­miz­de ko­nuy­la il­gi­li ma­kam, ku­rum ve ku­ru­luş­lar ça­lış­ma­ya baş­la­mış ve ül­ke­miz Söz­leş­me’ye iliş­kin onay bel­ge­si­ni, 12 Ma­yıs 1997 ta­ri­hin­de “de­po­zi­tör” ma­kam olan Bir­leş­miş Mil­let­ler Ge­nel Sek­re­ter­li­ği­ne tev­di et­miş ve 11 Ha­zi­ran 1997 ta­ri­hin­de ta­raf ol­muş­tur. Bu­gün, kim­ya­sal si­lah­la­rın sı­nır­lan­ma­sı­na ta­raf olan ül­ke sa­yı­sı 181’dir.

Kim­ya­sal Si­lah­lar Söz­leş­me­si, dün­ya­da­ki tüm kim­ya­sal si­lah stok­la­rı­nın 2012 yı­lı­na ka­dar yok edil­me­si­ni he­def­le­mek­te­dir.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; kim­ya­sal si­lah­la­rın ge­liş­ti­ril­me­si­nin, üre­ti­mi­nin, stok­lan­ma­sı­nın ve kul­la­nıl­ma­sı­nın ya­sak­lan­ma­sı ve bun­la­rın im­ha­sıy­la il­gi­li bu ka­nun ta­sa­rı­sı, Bir­leş­miş Mil­let­ler ta­ra­fın­dan alı­nan ka­rar­la­ra ül­ke­mi­zin de im­za­la­yıp ta­raf ol­ma­sın­dan son­ra, ya­sa ile dü­zen­le­me­le­ri ih­ti­va et­mek­te­dir. Tok­sik kim­ya­sal mad­de, pro­kür­sör­ler, fark­lı kim­ya­sal mad­de­ler, top­lum­sal olay­la­rı de­ne­tim al­tın­da tut­mak­ta kul­la­nı­lan ge­reç­ler ve ya­sak­lan­ma­mış amaç­lar, yet­ki ve so­rum­lu­luk­lar, ya­sak­la­nan fa­ali­yet­ler ve uy­gu­la­na­cak ce­za­lar, ze­hir­li kim­ya­sal mad­de­le­rin ih­ra­ca­tı­nı ve it­ha­la­tı­nı or­ta­ya ko­yan bu ka­nun ta­sa­rı­sı, ze­hir­li kim­ya­sal mad­de­ler­le il­gi­li (1), (2) ve (3) sa­yı­lı cet­vel­le­ri de sun­mak­ta­dır.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; Kim­ya­sal Si­lah­la­rın Sı­nır­lan­dı­rıl­ma­sı Söz­leş­me­si’nin il­gi­li mad­de­sin­de, ta­raf dev­let­le­re, ken­di top­rak­la­rın­da ve de­ne­ti­mi al­tın­da­ki bir baş­ka yer­de, tok­sik kim­ya­sal mad­de­le­rin ve­ya bun­la­rın pro­kür­sör­le­ri­nin yal­nız­ca Söz­leş­me tah­tın­da ya­sak­lan­ma­yan amaç­lar­la ge­liş­ti­ri­le­bil­di­ği­ni, üre­til­di­ği­ni, bir baş­ka şe­kil­de ik­ti­sap edil­di­ği­ni, el­de bu­lun­du­rul­du­ğu­nu, dev­re­dil­di­ği­ni ve­ya kul­la­nıl­dı­ğı­nı ga­ran­ti et­mek için ge­rek­li ön­lem­le­ri al­ma­la­rı yü­küm­lü­lü­ğü­nü ge­tir­mek­te­dir. Be­lir­ti­len kim­ya­sal mad­de­le­rin ne mik­tar ve amaç­la, ne ka­dar bir za­man için­de araş­tır­ma, üret­me, edin­me, elin­de bu­lun­dur­ma usul ve esas­la­rı­nı da or­ta­ya koy­mak­ta­dır. Bu ko­nu­da­ki bü­tün fa­ali­yet­le­ri­ni de ulus­la­ra­ra­sı de­ne­ti­me açık tut­ma ge­rek­li­li­ği­ni ge­tir­mek­te­dir.

Bü­tün bun­lar­la bir­lik­te, Ame­ri­ka Bir­le­şik Dev­let­le­ri, Ar­na­vut­luk, Bos­na-Her­sek, Çin, Fran­sa, Gü­ney Ko­re, Hin­dis­tan, İn­gil­te­re, İran, Ja­pon­ya, Lib­ya, Rus­ya ve Sır­bis­tan-Ka­ra­dağ, geç­miş­te kim­ya­sal si­lah prog­ram­la­rı­nın ol­du­ğu­nu açık­la­mış­lar­dır. Bun­la­rın dı­şın­da bir­kaç ül­ke­de da­ha kim­ya­sal si­lah­lar ol­du­ğu sa­nıl­mak­ta­dır. Ay­rı­ca, İs­ra­il, Su­ri­ye, Mı­sır ve Ku­zey Ko­re, An­laş­ma’yı onay­la­ma­mış­lar­dır. Esas olan, bü­tün dün­ya dev­let­le­ri­nin kim­ya­sal si­lah kul­lan­ma­ma­la­rı­dır. Bu, in­san­lık dı­şı bir olay ve bir in­san­lık su­çu ola­rak gö­rül­me­li­dir. Her bir uy­gu­la­ma­da yüz­ler­ce, bin­ler­ce, on bin­ler­ce in­sa­nın ölü­mü­ne, hay­van ve bit­ki tür­le­ri­nin yok edil­me­si­ne se­bep olan kim­ya­sal si­lah­la­rın, dün­ya ba­rı­şı adı­na ya­sak­lan­ma­sı­na uyul­ma­sı­dır.

Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti dev­le­ti­nin, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin ve Hükûme­ti­mi­zin bu ko­nu­da gös­ter­di­ği has­sa­si­yet or­ta­da­dır. Bir­leş­miş Mil­let­ler ka­rar­la­rı çer­çe­ve­sin­de, bü­tün üye ül­ke­le­rin bu ka­rar­la­ra bağ­lı kal­ma­la­rı­na ve uy­gun dav­ra­nış için­de bu­lun­ma­la­rı­na kat­kı ver­mek bir in­san­lık gö­re­vi­dir.

Kim­ya­sal Si­lah­lar Söz­leş­me­si’nin 7’nci mad­de­si ge­re­ğin­ce, ta­raf dev­let­le­rin ken­di ana­ya­sal dü­zen­le­ri­ne uy­gun ola­rak, Söz­leş­me tah­tın­da­ki yü­küm­lü­lük­le­ri­nin ye­ri­ne ge­ti­ril­me­si için ge­rek­li ön­lem­le­ri al­ma­la­rı­nı ön­gör­mek­te­dir. Bu ne­den­le, Söz­leş­me çer­çe­ve­sin­de ya­sak­lan­mış fa­ali­yet­ler­le il­gi­li ola­rak ce­za ya­sa­la­rı­nı yü­rür­lü­ğe koy­mak ve uy­gu­la­mak da dâhil ol­mak üze­re, ken­di top­rak­la­rın­da ve­ya ulus­la­ra­ra­sı hu­ku­ka gö­re ken­di yet­ki­si al­tın­da ka­bul edi­len her­han­gi bir yer­de, özel ve­ya tü­zel ki­şi­le­rin, Söz­leş­me tah­tın­da be­lir­ti­len ya­sak­la­ra uy­ma­la­rı ge­rek­mek­te­dir.

Bu bağ­lam­da, ül­ke­mi­zin ya­yım­la­ya­ma­dı­ğı Kim­ya­sal Si­lah­la­rın Ge­liş­ti­ril­me­si, Üre­ti­mi, Stok­lan­ma­sı ve Kul­la­nıl­ma­sı­nın Ya­sak­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Ta­sa­rı­sı Par­la­men­to­mu­zun or­tak ba­şa­rı­sı­dır.

Bu ta­sa­rı­nın ka­nun­la­şa­rak tüm in­san­lı­ğa ha­yır­lı ol­ma­sı­nı di­ler, AK Par­ti Gru­bu ve şah­sım adı­na say­gı­lar su­na­rım. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Çe­lik.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, bir­le­şi­me beş da­ki­ka ara ve­ri­yo­rum.

Ka­pan­ma Sa­ati: 21.34

YE­DİN­Cİ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 21.42

BAŞ­KAN: Baş­kan Ve­ki­li Nev­zat PAK­DİL

KÂTİP ÜYE­LER: Bay­ram ÖZ­ÇE­LİK (Bur­dur), Ah­met KÜ­ÇÜK (Ça­nak­ka­le)

BAŞ­KAN – Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 31’in­ci Bir­le­şi­mi’nin Ye­din­ci Otu­ru­mu’nu açı­yo­rum.

1229 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Ta­sa­rı­sı’nın gö­rüş­me­le­ri­ne kal­dı­ğı­mız yer­den de­vam ede­ce­ğiz.

VI. - KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER (Devam)

8.- Kimyasal Silahların Geliştirilmesi, Üretimi, Stoklanması ve Kullanımının Yasaklanması Hakkında Kanun Tasarısı ve Dışişleri ile Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonları Raporları (1/1111) (S. Sayısı: 1229) (Devam)

BAŞ­KAN – Ko­mis­yon ve Hükûmet ye­rin­de.

Ta­sa­rı­nın tü­mü üze­rin­de, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na Sam­sun Mil­let­ve­ki­li ve Grup Baş­kan Ve­ki­li Sa­yın Ha­luk Koç.

Sa­yın Koç, bu­yu­run.

CHP GRU­BU ADI­NA HA­LUK KOÇ (Sam­sun) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Kim­ya­sal Si­lah­la­rın Ge­liş­ti­ril­me­si, Üre­ti­mi, Stok­lan­ma­sı ve Kul­la­nı­mı­nın Ya­sak­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Ta­sa­rı­sı hak­kın­da Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, kit­le im­ha si­lah­la­rı de­yin­ce bu­nu aç­mak la­zım ve dün­ya üze­rin­de­ki kit­le im­ha si­lah­la­rı­nın ta­rih­çe­si­ne de kı­sa­ca de­ğin­mek la­zım. Çün­kü bu­lun­du­ğu­muz coğ­raf­ya­da ya­kın kom­şu­la­rı­mı­zı il­gi­len­di­ren bo­yu­tuy­la da, bu­gü­ne dö­nük bir­ta­kım yan­sı­ma­la­rı da bir­lik­te ele al­mak la­zım di­ye dü­şü­nü­yo­ruz.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, kit­le im­ha si­lah­la­rı­nın ve kim­ya­sal si­lah­la­rın kul­la­nı­mı, yüz yı­lı aş­kın bir za­man­dan be­ri va­him bir sa­vaş su­çu ola­rak dün­ya­nın gün­de­min­de­dir.

“Kit­le im­ha si­lah­la­rı” sö­zü ilk kez ne­re­de kul­la­nıl­dı? İlk kez, 1937 yı­lın­da, İs­pan­ya’da iç sa­vaş­ta Gu­er­ni­ka ha­va sal­dı­rı­sı sı­ra­sın­da kul­la­nıl­dı. Ne ya­zık ki dün­ya­nın en de­mok­ra­tik, en çağ­daş ol­du­ğu­nu id­dia eden ül­ke­le­ri bi­le, bu­gün, sa­vaş za­ma­nın­da kul­la­nıl­mak üze­re kim­ya­sal si­lah stok­la­rı yap­mak­ta­dır­lar, bu acı bir ger­çek bu­gün.

1993 yı­lın­da im­za­la­nan ve 1997 yı­lın­da yü­rür­lü­ğe gi­ren Kim­ya­sal Si­lah­lar Söz­leş­me­si’ne gö­re bu si­lah­la­rın kul­la­nı­mı ya­sak­lan­mış ve mev­cut tüm kim­ya­sal si­lah­la­rın 2012 yı­lı­na ka­dar im­ha edil­me­si amaç­lan­mış­tır, an­cak dün­ya­nın bu­gün­kü je­os­tra­te­jik de­ğer­len­dir­me­si­ni göz önü­ne ge­tir­di­ği­niz za­man, bu he­de­fin, 2012’ye ka­dar stok­lan­mış bü­tün kim­ya­sal si­lah­la­rın im­ha edil­me­si bek­len­ti­si­nin ger­çek­leş­me ih­ti­ma­li ne ya­zık ki çok dü­şük­tür.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, kim­ya­sal si­lah­lar sa­vaş ala­nın­da Al­man­lar ta­ra­fın­dan da kul­la­nıl­mış ve ge­liş­ti­ri­le­rek 70 çe­şit kim­ya­sal mad­de bu tip si­lah­lar­da im­ha si­la­hı ola­rak araş­tır­ma­la­ra ko­nu ol­muş ve kul­la­nı­ma gir­miş­tir. Sa­de­ce Bi­rin­ci Dün­ya Sa­va­şı’nda, sa­de­ce Bi­rin­ci Dün­ya Sa­va­şı’nda 113 bin ton kim­ya­sal si­lah kul­la­nıl­mış, is­ta­tis­tik­le­re gö­re bun­la­rın so­nu­cun­da 92 bin ki­şi öl­müş, 1 mil­yon 300 bin in­san ya­ra­lan­mış­tır. 1914’ler­den, 15’ler­den bah­se­di­yo­ruz.

İkin­ci Dün­ya Sa­va­şı’nda ise ta­bun ve sa­rin ga­zı gün­de­me gel­miş. Al­man­lar ta­ra­fın­dan bu mad­de­le­rin ge­liş­ti­ril­me­siy­le kim­ya­sal si­lah ala­nın­da ye­ni bir say­fa açıl­mış­tır. Bu olay, bi­li­yor­su­nuz, ho­lo­kost ola­rak ad­lan­dı­rı­lan Ya­hu­di soy­kı­rı­mı sı­ra­sın­da mil­yon­lar­ca Ya­hu­di­nin de öl­dü­rül­me­sin­de bir araç ola­rak kul­la­nıl­mış­tır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ya­kın ta­rih di­li­mi­ne ge­le­cek olur­sak, he­men ya­nı ba­şı­mı­za dö­nüp ba­ka­cak olur­sak, 1980 ve 88 yıl­la­rı ara­sın­da iki kom­şu­mu­zun ara­sın­da ya­şa­nan ve bu­nun ar­ka­sın­da da, yi­ne dün­ya­da­ki bü­yük em­per­yal güç­le­rin, em­per­ya­list güç­le­rin par­ma­ğı ol­du­ğu bu­gün çok net bi­li­nen İran-Irak Sa­va­şı’nda 100 bin İran as­ke­ri Irak’ın kul­lan­dı­ğı kim­ya­sal si­lah­la­ra bu se­kiz yıl bo­yun­ca ma­ruz kal­mış­lar. Bun­la­rın 20 bi­ni he­men ölür­ken, di­ğer­le­rin­de de ka­lı­cı bir­ta­kım sis­tem bo­zuk­luk­la­rı­na yol aç­tı­ğı bu­gün İran ka­yıt­la­rın­da yer al­mak­ta­dır.

Bu sa­va­şın bi­ti­min­den he­men son­ra, Irak’ta­ki Sad­dam sü­re­cin­de, Ha­lep­çe ken­tin­de, Sad­dam Hü­se­yin’in kul­lan­dı­ğı kim­ya­sal si­lah­lar­la 5 bin Kürt öl­dü­rül­müş­tür. Bun­lar da ta­rih­te ye­ri­ni al­mış­tır. Yi­ne, kul­la­nı­lan kim­ya­sal kit­le si­lah­la­rı­dır. Ola­yın et­ki­le­ri böl­ge­de hâlâ var­dır ve bu­gün Sad­dam Hü­se­yin’in yar­gı­lan­ma­sı sü­re­cin­de de, yar­gı­lan­ma­nın bo­yu­tuy­la il­gi­li bir de­ğer­len­dir­me yap­mak is­te­mi­yo­rum. İş­gal al­tın­da­ki bir ül­ke­de, iş­gal güç­le­ri­nin bas­kı­sı al­tın­da ve de­ne­ti­mi al­tın­da­ki bir yar­gı­la­ma­nın ne ka­dar adil ol­du­ğu ko­nu­sun­da be­nim kuş­ku­la­rım var. Ama, so­nuç­ta, bu­gün, yar­gı­la­ma nok­ta­sın­da, suç­la­ma­la­rın ve al­dı­ğı ce­za­nın içe­ri­ğin­de de, bu dö­nem­de iş­le­nen bu ci­na­yet­le­rin pa­yı­nın ol­du­ğu­nu bi­li­yo­ruz.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, İkin­ci Dün­ya Sa­va­şı’nın er­te­sin­de, so­ğuk sa­va­şın bit­me­siy­le bir­lik­te, ge­nel ça­tış­ma, ye­ri­ni dün­ya­da ye­rel ça­tış­ma­la­ra bı­rak­mış, bu­nun so­nu­cun­da da, kü­çük­lü bü­yük­lü bir­çok ül­ke, ya­şa­ya­bi­le­ce­ği de­ği­şik sa­vaş or­tam­la­rı­na kar­şı, ken­di bo­yu­tun­da, stra­te­jik ola­rak, kim­ya­sal si­lah üre­ti­mi­ni ge­liş­tir­me prog­ram­la­rı­nı, ne ya­zık ki, sür­dür­müş­ler­dir. Vur­gu­la­dı­ğım gi­bi, en acı olan ta­raf, bun­lar sa­de­ce bü­yük dev­let­le­rin elin­de de­ğil­dir bu­gün. Ya­ni, kü­çük bir­ta­kım dik­ta­tör­le­rin elin­de, bir­ta­kım çıl­gın plan­la­yı­cı­la­rı­nın elin­de, dün­ya­da hiç um­ma­dı­ğı­nız ül­ke­ler­den, hiç um­ma­dı­ğı­nız za­man­lar­da, za­man di­lim­le­rin­de, çok fark­lı bir sa­vaş teh­di­di ola­rak, hâlâ bu­gün gün­dem­de ye­ri­ni ko­ru­mak­ta­dır.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; bir­çok ulus­la­ra­ra­sı an­laş­ma var. Bu an­laş­ma­la­rın çer­çe­ve­sin­de bun­la­rın ya­sak­lan­ma­sı­na rağ­men, vur­gu­la­dı­ğım gi­bi, bir­çok ül­ke, iri­li ufak­lı, bu si­lah­la­ra sa­hip bu­lu­nu­yor ve 2012’ye ka­dar çi­zi­len prog­ram­da da bu stok­la­rın im­ha­sı ön­gö­rü­lü­yor, ama, de­min an­lat­tı­ğım ya­kın ta­rih di­li­mi ve bu­gün­kü bek­len­ti­ler bo­yu­tun­da bu­nun ge­çer­li ola­bi­le­ce­ği­ni san­mak, bi­raz iyi ni­yet­le ko­nu­ya yak­laş­mak ola­rak alın­ma­sı ge­re­ki­yor.

Bi­zi il­gi­len­di­ren ta­ra­fı, bu, de­min ta­rif et­ti­ğim, bu bo­yut­ta olan ül­ke­le­rin bir­ço­ğu­nun da Tür­ki­ye’nin sı­nır­la­rıy­la kom­şu olan ül­ke­ler­de bu­lun­ma­sı­dır. O bo­yu­tu­na mü­sa­ade eder­se­niz de­ğin­mek is­ti­yo­rum. Ya­ni, şim­di, Tür­ki­ye’nin, tüm bu kit­le tah­rip si­lah­la­rı­nın or­ta­dan kal­dı­rıl­ma­sın­da, et­ki­li bir bi­çim­de ulus­la­ra­ra­sı alan­da rol al­ma­sı çok bü­yük bir önem ta­şı­yor. Çün­kü, bun­lar bi­zim et­ra­fı­mız­da, bi­zim et­ra­fı­mız­da­ki ül­ke­ler­de ve hiç­bir za­man, de­mok­ra­si açı­sın­dan da, yö­ne­tim açı­sın­dan da, sta­bil ol­ma­yan, den­ge­li ol­ma­yan ül­ke­le­rin elin­de. İyi kom­şu­luk iliş­ki­le­ri baş­ka, ül­ke­le­rin yö­ne­tim­le­ri baş­ka, bu­lun­duk­la­rı böl­ge­de teh­dit un­su­ru ola­bil­me nok­ta­la­rı baş­ka.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; bir baş­ka bo­yu­tu da­ha var. Bi­li­yor­su­nuz, kü­re­sel­leş­me rüzgârla­rı, 1991’den son­ra, tek ku­tup­lu dün­ya­da çok bü­yük bir sos­yal ada­let­siz­lik ya­rat­ma­ya baş­la­dı. Bu, dün­ya­da­ki ge­lir da­ğı­lı­mı ada­le­ti­ni ül­ke­ler için de boz­du­ğu gi­bi, dün­ya bo­yu­tun­da da çok bü­yük den­ge­siz­lik­le­re yol aç­tı ve bu­nun so­nu­cun­da, kim ne söy­ler­se söy­le­sin, kim na­sıl de­ğer­len­di­rir­se de­ğer­len­dir­sin, kim No­bel’e aday ola­bi­le­cek ne gi­bi sos­yo­lo­jik ça­lış­ma­lar ya­par­sa yap­sın, bun­lar, me­de­ni­yet­ler ara­sın­da­ki ça­tış­ma eği­lim­le­ri de­ğil, bun­lar, dün­ya­da­ki ge­lir ada­let­siz­li­ği­ne bağ­lı ola­rak kü­re­sel, bu­gün, tek ku­tup­lu dün­ya­da­ki ge­lir ada­let­siz­li­ğin­den do­ğan te­rör gi­ri­şim­le­ri­dir. Te­rö­rün ana­li­zin­de, ağır­lık­lı ola­rak, mut­la­ka kül­tü­rel bo­yut var­dır. Bu kül­tü­rel bo­yu­tu de­şen­ler ve­ya ken­di amaç­la­rı için kul­la­nan­lar, bu­nu te­rö­re ge­rek­çe ya­pan­lar mut­la­ka ki var­dır, ama, bu­gün ya­şa­dı­ğı­mız kü­re­sel te­rör olay­la­rı­nın te­me­lin­de dün­ya­da­ki eşit­siz­lik­ler ve bu­gün­kü dün­ya eko­no­mik dü­ze­ni­nin, ye­ni dün­ya dü­ze­ni­nin dün­ya­da ya­rat­tı­ğı eşit­siz­lik­ler bu­lun­mak­ta­dır.

Şim­di, te­rör bo­yu­tu­na gel­dim. Bu de­po­lan­mış kim­ya­sal si­lah­la­rın bir te­rör ör­gü­tü­nün eli­ne geç­ti­ğin­de ya­ra­ta­bi­le­ce­ği ris­kin bo­yu­tu çok da­ha fark­lı ol­mak­ta­dır. Sa­de­ce bi­zim ül­ke­miz için de­ğil, bü­tün dün­ya için çok fark­lı bir teh­dit nok­ta­sı oluş­tur­mak­ta­dır. En va­him ör­ne­ği… Aca­ba, sa­de­ce te­ori­de ka­lan bir açık­la­ma mı bu, ya­şan­mış bir olay var mı? Evet, var. 1995 yı­lı, Ja­pon­ya, Tok­yo… 95 yı­lın­da Tok­yo met­ro­sun­da si­nir ga­zı kul­la­nıl­ma­sıy­la ya­şan­mış ve 11 in­sa­nın ölü­mü­ne, 5.500 ki­şi­nin de ya­ra­lan­ma­sı­na ne­den olan bir te­rör ola­yı­nın, bir te­rör ör­gü­tü­nün -ama­cı ne olur­sa ol­sun- bu kay­na­ğı kul­la­na­rak, bu for­mü­las­yon­la­rı kul­la­na­rak te­rö­rü­ne amaç ola­rak, araç ola­rak kul­lan­dı­ğı­nı 1995 yı­lın­da Ja­pon­ya ör­ne­ğin­de ya­şa­dık. Bu­gün, bü­tün il­gi­li dev­let­ler ve NA­TO, bu teh­dit­ten ko­run­ma­nın yol­la­rı­nı bul­mak için ça­lı­şı­yor­lar. 11 Ey­lül 2001 sal­dı­rı­sın­dan son­ra, El Ka­ide te­rör ör­gü­tü­nün bi­yo­lo­jik ve kim­ya­sal si­lah­la­rı ol­du­ğu­na ke­sin göz­le ba­kıl­mak­ta­dır, bu da baş­ka bir ve­ri. Kim­ya­sal si­lah­la­rın yol aç­tı­ğı bü­yük za­rar­lar, dev­let­le­ri bu si­lah­la­rı -de­min vur­gu­la­dı­ğım gi­bi- kon­trol al­tı­na al­ma ça­ba­sı­na it­miş­tir. Bi­rin­ci Dün­ya Sa­va­şı’ndan he­men son­ra baş­la­mış bu ça­lış­ma­lar. 1929 yı­lın­da her tür­lü ze­hir­li si­la­hın kul­la­nı­mı­nın ya­sak­lan­dı­ğı Ce­nev­re Pro­to­ko­lü im­za­lan­mış ve bu Ce­nev­re Pro­to­ko­lü’ne, bu­gü­ne ka­dar 132 ba­ğım­sız ül­ke ta­ra­fın­dan onay ve­ril­miş­tir. Bu ko­nu­da, ulus­la­ra­ra­sı ant­laş­ma­la­rın im­za­lan­ma­sı önem­li­dir, mut­la­ka çok bü­yük bir öne­mi var­dır. Ama, ye­ter­li mi­dir? O so­ru­yu sor­mak la­zım. Önem­li­dir, ama, ye­ter­li de­ğil­dir. Eğer bu an­laş­ma­lar ge­rek­ti­ği gi­bi uy­gu­lan­maz­sa, kâğıt üze­rin­de­ki ant­laş­ma­lar gi­bi ka­lır­sa, tıp­kı Lo­zan An­laş­ma­sı’nın son dö­nem­ler­de­ki eroz­yo­nu gi­bi, kâğıt üze­rin­de ka­lan ant­laş­ma­lar ola­rak ka­lır, uy­gu­lan­ma nok­ta­sın­da sı­kın­tı­lar çı­kar­sa, o za­man, Bir­leş­miş Mil­let­le­rin et­ki­li de­ne­tim yol­la­rı­na git­me­si­ni bek­le­mek ge­re­ki­yor. Eğer Bir­leş­miş Mil­let­ler de bu­gün­kü ya­pı içe­ri­sin­de, tıp­kı Irak Sa­va­şı ön­ce­sin­de bü­tün ulus­la­ra­ra­sı meş­ru­iyet ku­ral­la­rı­nın ter­si­ne, bir sa­va­şı ön­le­ye­me­me­si­ni ak­lı­mı­za ge­ti­re­cek olur­sak, Irak’ta­ki iş­ga­li ön­le­ye­me­me­si­ni ak­lı­mı­za ge­ti­re­cek olur­sak, aca­ba, Bir­leş­miş Mil­let­le­rin bu de­ne­tim me­ka­niz­ma­sı­nın ne den­li et­ki­li ola­ca­ğı da tar­tış­ma­lı­dır.

Bü­tün bun­la­rı ni­ye an­la­tı­yo­rum? Bü­tün bun­la­rı, ola­yın ta­rih­çe­siy­le be­ra­ber, ris­kiy­le be­ra­ber, bun­dan son­ra­sın­da­ki fark­lı ge­liş­me­le­re yol aça­bil­me po­tan­si­ye­lin­de dik­kat­le­ri­ni­ze sun­mak için an­la­tı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, şim­di, son gün­ler­de ya­şa­nan ge­liş­me­le­re ba­ka­cak olur­sak, ib­ret ve­ri­ci ör­nek­ler var kar­şı­mız­da. He­men son yıl­la­ra ge­li­yo­ruz bu an­la­tım­da. Son bir­kaç yıl için­de -bir­kaç ül­ke adı ve­re­ce­ğim- Hin­dis­tan, Pa­kis­tan ve Ku­zey Ko­re, nük­le­er si­la­hı olan ül­ke­ler gru­bu­na ka­tıl­mış­tır. Çin ve İs­ra­il de bu ko­nu­da yo­ğun ça­lış­ma­lar sür­dür­mek­te­dir. Kim­ya­sal si­lah sa­hi­bi gru­ba baş­ka ül­ke­le­rin de ka­tıl­ma­sı ola­sı­lı­ğı git­tik­çe art­mak­ta­dır. Baş­ta Ame­ri­ka Bir­le­şik Dev­let­le­ri ve Ba­tı­lı ül­ke­ler blo­ku ol­mak üze­re bir­çok ül­ke, bu si­lah­la­rı üret­me, ge­liş­tir­me ka­pa­si­te­si­ne ve ola­na­ğı­na sa­hip dev­let­le­re kar­şı bas­kı­lar uy­gu­la­mak­ta ve bir­ta­kım yap­tı­rım­lar prog­ram­la­mak­ta­dır. Tür­ki­ye’yi de bu bas­kı ve yap­tı­rım­la­ra kar­şı teş­vik eden dip­lo­ma­tik gi­ri­şim­ler­de bu­lun­mak­ta­dır­lar. Bu­nu kom­şu­muz do­la­yı­sıy­la, çok ya­kın za­man­da­ki İran’ın uran­yum zen­gin­leş­tir­me prog­ra­mı do­la­yı­sıy­la, Tür­ki­ye üze­rin­de de bu tip kar­şı çık­ma bas­kı­la­rı­nın dip­lo­ma­tik açı­dan art­tı­ğı­nı he­pi­miz bi­li­yo­ruz, ya­şı­yo­ruz, iz­li­yo­ruz, gö­rü­yo­ruz, de­ğer­len­di­ri­yo­ruz.

Tür­ki­ye’yi, ta­bii, bi­zi, kom­şu­la­rı­mız çok da­ha faz­la il­gi­len­di­ri­yor, ama, olay nük­le­er si­lah bo­yu­tun­da kit­le im­ha si­la­hı ola­rak Ku­zey Ko­re’de bu­lun­sa da­hi Tür­ki­ye’yi il­gi­len­dir­me­me­si, Çer­no­bil ola­yın­dan da ya­şa­dı­ğı­mız gi­bi, hiç­bir za­man dü­şü­nü­le­mez, ya­ni, teh­li­ke de kü­re­sel­dir. Kom­şu­muz­da ol­ma­sı-ol­ma­ma­sı so­ru­nu, ar­tık, dün­ya­nın baş­ka nok­ta­sın­da bu­lu­nan bu tip si­lah­lar için de Tür­ki­ye’nin risk­li bir ül­ke ol­ma­sı ba­kı­mın­dan önem ta­şı­mak­ta­dır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu ül­ke­ler bir ke­re nük­le­er si­lah üret­tik­le­ri tak­dir­de, ne ya­zık ki, de­min­den be­ri an­lat­tı­ğım ulus­la­ra­ra­sı ant­laş­ma­lar, te­men­ni­ler, iyi di­lek­ler, kar­şı­lık­lı pa­ra­fe edi­len söz­leş­me­ler ve Bir­leş­miş Mil­let­le­re ak­ta­rı­lan de­ne­tim iş­le­vi, kon­trol iş­le­vi, bir kez o ül­ke nük­le­er si­la­hı üre­tip eli­ne ge­çir­dik­ten son­ra, cay­dı­rı­cı­lık fii­len so­na er­mek­te­dir. Bu da bu­gün dün­ya­nın için­de bu­lun­du­ğu acı ger­çek­ler­den bir ta­ne­si. Hat­ta, bu ül­ke­ler­le da­ha son­ra­sın­da iş bir­li­ği yol­la­rı aran­mak­ta ve iş­te, ör­nek is­ter­se­niz, Ame­ri­ka’nın Hin­dis­tan’la nük­le­er alan­da yap­tı­ğı an­laş­ma, Hin­dis­tan’ın nük­le­er si­la­ha sa­hip ol­du­ğu ke­sin­leş­tik­ten son­ra, Ame­ri­ka’nın, cay­dı­rı­cı­lı­ğı bı­ra­kın, Hin­dis­tan’la nük­le­er alan­da yap­tı­ğı ant­laş­ma; Pa­kis­tan’ın bu si­lah­la­ra sa­hip ol­ma­sı­nı içi­ne sin­dir­me­si Ame­ri­ka’nın ve Ku­zey Ko­re’nin nük­le­er de­ne­me­sin­den son­ra tep­ki­si­nin sı­nır­lı kal­ma­sı…

RA­MA­ZAN TOP­RAK (Ak­sa­ray) – Ku­zey Ko­re’yle de an­laş­ma­ya baş­la­dı­lar.

HA­LUK KOÇ (De­vam­la) – Sı­nır­lı kal­dı tep­ki­si, onu an­la­tı­yo­rum ben. Ya­ni, sü­re­cin ris­ki­ni, teh­li­ke­si­ni an­lat­ma­ya ça­lı­şı­yo­rum.

Şim­di, Tür­ki­ye, NA­TO, Bir­leş­miş Mil­let­ler, Av­ru­pa Gü­ven­lik ve İş­bir­li­ği Teş­ki­lat­la­rı gi­bi ulus­la­ra­ra­sı ku­ru­luş­lar çer­çe­ve­sin­de kit­le im­ha si­lah­la­rı ko­nu­sun­da­ki gi­ri­şim­le­re ak­tif ola­rak ka­tıl­mak­ta­dır. Bu­nun so­nu­cun­da, im­za­la­dı­ğı­mız ulus­la­ra­ra­sı ant­laş­ma­lar ge­re­ğin­ce kit­le­sel im­ha si­lah­la­rı ve kim­ya­sal si­lah­lar ko­nu­sun­da tam bir si­lah­sız­lan­ma­dan ya­na olan tav­rı­nı sür­dür­mek­te­dir.

Öy­le an­la­şı­lı­yor ki, bü­yük dev­let­ler, nük­le­er si­lah­la­rın ön­len­me­si­ne önem ver­mek­le bir­lik­te, bu­nu, dış po­li­ti­ka­la­rı­nın bir ön­ce­li­ği ola­rak yap­ma­mak­ta­dır­lar. Bu si­lah­la­rı üre­ten ve üret­me­ye te­şeb­büs eden dev­let­ler, Tür­ki­ye gi­bi bu ko­nuy­la çok ya­kın­dan il­gi­len­mek zo­run­da­dır­lar. Bu ko­nu­yu sü­rek­li ola­rak dış po­li­ti­ka­nın gün­de­min­de tut­mak, di­ğer ül­ke­ler­le te­mas­lar­da öne çı­kart­mak, on­la­rı bu ko­nu­da bil­gi­len­dir­mek ve tep­ki gös­ter­me­ye da­vet et­mek, Hükûme­ti­mi­zin ön­ce­lik­le­rin­den bi­ri ol­ma­lı­dır di­ye dü­şü­nü­yo­ruz.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; böl­ge ül­ke­le­riy­le iki­li te­mas­lar­da bu ko­nu­nun var­lı­ğı­nı önem­le di­le ge­tir­me­li­yiz. Sa­nı­yo­rum İran’la olan te­mas­lar­da bu ko­nu di­le ge­ti­ri­li­yor. Gö­nül is­ter­di ki, za­man za­man, Dı­şiş­le­ri Ba­ka­nı­nın Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Ge­nel Ku­ru­lu­nu, Tür­ki­ye’nin kom­şu­la­rıy­la olan iliş­ki­le­ri ya da Tür­ki­ye’nin son dö­nem­de ya­şa­dı­ğı Av­ru­pa Bir­li­ğin­de­ki son kav­şak ma­ce­ra­sı gi­bi ko­nu­lar­da, za­man za­man, Ge­nel Ku­ru­lu bil­gi­len­di­re­cek, özel gün­dem­le top­lan­ma­sı­nı sağ­la­ya­cak gi­ri­şim­ler­de bu­lun­say­dı ve­ya bu­nu ik­ti­dar par­ti­si gru­bu­nun dü­şün­me­si­ni bek­ler­dik. Çün­kü, önem­li ko­nu­lar ve za­man za­man, bir mil­let­ve­ki­li ola­rak -si­yasî kim­li­ği­ni­zi bir ke­na­ra bı­ra­kın- en do­ğal hak­kı­mı­zın Sa­yın Dı­şiş­le­ri Ba­ka­nı ta­ra­fın­dan kar­şı­lan­ma­sı­nı bek­ler­dik. Bu in­ce eleş­ti­ri­mi de lüt­fen ka­bul edin.

Hükûme­tin, bu üst dü­zey zi­ya­ret­ler sı­ra­sın­da İran’a tav­si­ye ve uya­rı­lar­da bu­lun­du­ğu an­la­şıl­mak­ta­dır. Bu tav­si­ye­le­rin ne so­nuç ve­re­ce­ği­ni biz de me­rak­la bek­li­yo­ruz. Tür­ki­ye gi­bi ağır­lı­ğı olan böl­ge ül­ke­le­ri­nin, kim­ya­sal, bi­yo­lo­jik ve nük­le­er si­lah­la­rın böl­ge­ye ya­yıl­ma­sı­nın en­gel­len­me­si için da­ha çok ça­ba gös­ter­me­si­nin, bu ko­nu­ya üst dü­zey top­lan­tı­lar­da da­ha sık de­ğin­me­si­nin ya­rar­lı ola­ca­ğı inan­cı­nda­yız.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ne ya­zık ki, di­ğer pek çok ül­ke­nin ol­du­ğu gi­bi Tür­ki­ye’nin de bu ko­nu­da ko­run­ma ola­na­ğı -“ne ya­zık ki”yi bir da­ha, tek­rar­la­ya­rak söy­le­ye­yim- sı­fır­dır. Türk Si­lah­lı Kuv­vet­le­ri­nin ko­run­ma­sı­nın ya­nın­da si­vil hal­kın da ko­run­ma­sı için ge­rek­li ola­nak­la­ra mut­la­ka ka­vuş­ma­lı­yız. Bu­nun için ko­nu­ya ge­rek­li öde­nek­le­ri ayır­ma­lı­yız ve Si­vil Sa­vun­ma Teş­ki­la­tı­nı ge­liş­tir­me­li­yiz. Bu ko­nu­nun Tür­ki­ye’nin gün­de­min­de ma­ale­sef pek yer al­ma­dı­ğı­nı gö­rü­yo­ruz. Bu si­lah­la­rı fır­lat­ma ka­bi­li­ye­ti­ne sa­hip fü­ze­le­ri elin­de bu­lun­du­ran kom­şu ül­ke­le­re kar­şı Tür­ki­ye’nin sa­vun­ma­sı­nı sağ­la­ya­cak ye­ter­li sa­vun­ma sis­te­mi­miz, ne ya­zık ki, yok­tur. Hal­kı bu ko­nu­lar­da bi­linç­len­di­re­cek ola­nak­la­rı­mız, prog­ram­la­rı­mız çok sı­nır­lı­dır. Bu­nun için ayır­dı­ğı­mız kay­nak ye­ter­siz­dir.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bü­tün bu bil­gi­le­rin ve dü­şün­ce­le­rin ışı­ğın­da, biz, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu ola­rak gün­de­mi­miz­de bu­lu­nan Kim­ya­sal Si­lah­lar Söz­leş­me­si’nin onay­lan­ma­sı­nı des­tek­li­yo­ruz. Bu an­laş­ma­nın ha­yır­lı ol­ma­sı­nı di­li­yo­ruz ve şu­nu da ifa­de edi­yo­ruz: Bu­ra­da ko­nu­şur­ken, ba­zı ar­ka­daş­la­rı­mı­zın söy­le­di­ği gi­bi, salt za­man ge­çir­me ama­cıy­la ko­nuş­mu­yo­ruz; -ba­zı ger­çek­le­ri- ge­ti­ri­len an­laş­ma­lar çer­çe­ve­sin­de, ha­zır­la­nı­yo­ruz, ça­lı­şı­yo­ruz, araş­tı­rı­yo­ruz ve Ge­nel Ku­rul­da, hem biz bil­gi­len­me­ye ça­lı­şı­yo­ruz hem din­le­yen ar­ka­daş­la­rı­mız­la bu­nu pay­laş­ma­ya ça­lı­şı­yo­ruz. Bu tip suç­la­ma­la­rı bu­ra­dan ya­par­ken bi­raz da­ha dik­kat­li olun­ma­sı­nı ben ri­ca edi­yo­rum.

He­pi­ni­ze, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si ve şah­sım adı­na say­gı­la­rı­mı su­nu­yo­rum. (Al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Koç.

Ana­va­tan Par­ti­si Gru­bu adı­na, Mu­zaf­fer Kur­tul­mu­şoğ­lu, An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li ve Grup Baş­kan Ve­ki­li.

Bu­yu­run.

ANA­VA­TAN PAR­Tİ­Sİ GRU­BU ADI­NA MU­ZAF­FER R. KUR­TUL­MU­ŞOĞ­LU (An­ka­ra) – Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; gö­rü­şül­mek­te olan 1229 sı­ra sa­yı­lı Kim­ya­sal Si­lah­la­rın Ge­liş­ti­ril­me­si, Üre­ti­mi, Stok­lan­ma­sı ve Kul­la­nı­mı­nın Ya­sak­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Ta­sa­rı­sı üze­rin­de Ana­va­tan Par­ti­si adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Sev­gi­li ar­ka­daş­la­rım, kim­ya­sal si­lah­lar sa­de­ce Tür­ki­ye’nin ve Tür­ki­ye’nin kom­şu­la­rı­nın so­ru­nu de­ğil­dir, dün­ya so­ru­nu­dur. Kim­ya­sal si­lah­lar, özel­lik­le as­kerî ope­ras­yon­lar­da in­san­la­rı öl­dür­me, ya­ra­la­ma ve ka­pa­si­te­le­ri­ni boz­ma ama­cıy­la kul­la­nı­lan araç­lar­dır. Mo­dern an­lam­da kim­ya­sal si­lah­lar ilk kez Bi­rin­ci Dün­ya Sa­va­şı’nda kul­la­nıl­mış­tır. Bu sür­priz atak, kit­le­sel ya­ra­lan­ma­la­ra, bir­lik­le­rin mo­ral kay­bı­na ve da­ha önem­li­si çok de­ği­şik bir ko­run­ma­nın ge­rek­li­li­ği­ni or­ta­ya çı­kar­mış­tır.

Bi­rin­ci Dün­ya Sa­va­şı’nın so­nun­da en tah­rip edi­ci kim­ya­sal­lar­dan olan mus­tard aja­nı üre­ti­le­rek kul­la­nıl­dı. İkin­ci Dün­ya Sa­va­şı’nda, ço­ğu ül­ke­le­rin bu si­la­ha sa­hip ol­ma­la­rı ve mi­sil­le­me teh­li­ke­si­nin or­ta­ya çık­ma­sı ne­de­niy­le bu si­lah­lar kul­la­nıl­ma­dı, fa­kat, si­nir ga­zı gi­bi kim­ya­sa­lın üre­til­me­si, ül­ke­le­rin bu si­lah­la­rı stok­la­ma se­vi­ye­le­ri­ni yük­selt­me­si­ne yol aç­tı. Al­man­la­rın elin­de­ki kim­ya­sal si­lah­lar ve tek­nik bil­gi­ler, İkin­ci Dün­ya Sa­va­şı so­nun­da sa­va­şı ka­za­nan ül­ke­le­rin eli­ne geç­miş olup bun­la­rın 1969-1986 yıl­la­rı ara­sın­da, Vi­et­nam, La­os, Kam­boç­ya ve Af­ga­nis­tan’da­ki iç sa­vaş­lar­da kul­la­nıl­dı­ğı bil­di­ril­miş­tir. 1980’li yıl­lar­da, İran-Irak Sa­va­şın­da, mus­tard ve si­nir ga­zı kul­la­nıl­dı­ğı­na da­ir kon­fir­me edi­ci ra­por­lar mev­cut­tur. Gü­nü­müz­de, yir­mi­den faz­la ül­ke­de kim­ya­sal si­lah üre­ti­mi­nin de­vam et­ti­ği, özel­lik­le Irak’ın, 1980 baş­la­rın­dan be­ri ton­lar­ca mus­tard ga­zı, ta­bun ve sa­rin aja­nı üret­ti­ği ve stok­la­dı­ğı­nı açık­la­yan is­tih­ba­rat ra­por­la­rı bil­di­ril­miş­tir. Kim­ya­sal sa­vaş prog­ra­mı­na sa­hip bu ül­ke­ler­de­ki ge­liş­me­le­ri doğ­ru­la­mak ol­duk­ça zor­dur. Çün­kü, bu si­lah­la­rın üre­ti­min­de kul­la­nı­lan bir­çok kim­ya­sal mad­de, di­ğer bir­çok ka­nun­lar da­hi­lin­de üre­ti­len far­ma­sö­tik ve en­düs­tri­yel ürün­le­rin olu­şu­mun­da da kul­la­nıl­mak­ta­dır.

Kim­ya­sal si­lah üre­ti­min­de­ki bu ge­liş­me­ler kar­şı­sın­da, bun­la­rın üre­til­me­si­ni ya­sak­la­yı­cı ted­bir­le­rin ve yap­tı­rım­la­rın alın­ma­sıy­la il­gi­li ola­rak 1925 yı­lın­da Ce­nev­re Pro­to­ko­lüy­le baş­la­yan bir­çok an­laş­ma ger­çek­leş­ti­ril­miş­tir. Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti, kim­ya­sal si­lah­la­rın ge­liş­ti­ril­me­si­nin, üre­ti­mi­nin, stok­lan­ma­sı­nın ve kul­la­nı­mı­nın ya­sak­lan­ma­sı­nı ön­gö­ren Kim­ya­sal Si­lah­lar Söz­leş­me­si’ni, 29 Ni­san 1997 ta­rih­li Ba­kan­lar Ku­ru­lu ka­ra­rıy­la onay­la­mış­tır.

Di­ğer ta­raf­tan, 1970’le­rin son­la­rın­dan iti­ba­ren, ba­sın or­gan­la­rı, kim­ya­sal si­lah­la­rın çe­şit­li böl­ge­sel sa­vaş­lar­da ve te­rö­rist fa­ali­yet­ler­de za­man za­man kul­la­nıl­dı­ğı id­di­ala­rın­da da bu­lun­muş­lar­dır. La­os’ta, Kam­boç­ya’da, Vi­et­nam’da, Af­ga­nis­tan’da ve son ola­rak da İran-Irak Sa­va­şı ile Ja­pon­ya’da bu si­lah­la­rın kul­la­nıl­dı­ğı, ya­pı­lan in­ce­le­me­ler so­nun­da mey­da­na çık­mış­tır. Ulus­la­ra­ra­sı bü­tün kı­sıt­la­ma­lar ve ya­sak­la­ma­la­ra rağ­men, ül­ke­le­rin pek ço­ğu­nun, özel­lik­le ül­ke­mi­zin kom­şu­luk yap­tı­ğı ül­ke­le­rin kim­ya­sal si­lah­la­rı ge­liş­tir­me ça­ba­la­rı içe­ri­sin­de ol­du­ğu, bi­li­nen bir ger­çek ola­rak, yıl­lar­dır kar­şı­mız­da dur­mak­ta­dır. İçin­de bu­lun­du­ğu­muz je­opo­li­tik are­na göz önü­ne alın­dı­ğın­da, bir tür güç ve gü­ven gös­ter­ge­si olan bu si­lah­la­rın, as­kerî amaç­lar dı­şın­da, te­rö­rist grup­la­rın eli­ne geç­me­si ve kul­la­nıl­ma­sı ris­ki­nin gün geç­tik­çe art­ma­sı ne­de­niy­le, bu gaz­la­ra kar­şı si­vil top­lu­mun ko­run­ma­sı da bü­yük önem ka­zan­mış­tır.

Kim­ya­sal ve bi­yo­lo­jik si­lah­lar, kon­van­si­yo­nel si­lah üret­me­yen ve bu za­fi­yet­le­ri­ni den­ge­le­mek is­te­yen, özel­lik­le to­ta­li­ter re­jim­le yö­ne­ti­len ve te­rö­riz­me des­tek ve­ren ül­ke­ler ta­ra­fın­dan ter­cih edil­mek­te ve bir şan­taj un­su­ru ola­rak da kul­la­nı­la­bil­mek­te­dir.

Si­lah­sız­lan­ma yö­nün­de­ki bü­tün ça­ba­la­ra ve ya­pı­lan an­laş­ma­la­ra rağ­men, özel­lik­le bi­yo­lo­jik ve kim­ya­sal si­lah­la­rın ma­li­yet­le­ri­nin ucuz ol­ma­sı ve ge­liş­miş bir tek­no­lo­ji­ye ih­ti­yaç gös­ter­me­me­si, ül­ke­mi­zin de için­de bu­lun­du­ğu böl­ge­yi ve Or­ta Do­ğu’yu dün­ya­nın en yo­ğun kim­ya­sal ve bi­yo­lo­jik si­lah­lan­ma böl­ge­si hâli­ne ge­tir­miş­tir.

Bu si­lah­la­rın sa­vun­ma amaç­lar­la kul­la­nı­mı, özel­lik­le son yir­mi yıl­da sü­rat­le art­ma eği­li­min­de­dir. Bu­ra­da, ga­zın kay­nak­la­rı­nın bu­lun­ma­sı, fark­lı alan­lar­da kim­ya­sal ve bi­yo­lo­jik ga­zı at­ma sis­tem­le­ri­nin ge­liş­ti­ril­me­si, bu gaz­la­rın üre­ti­le­bil­me­le­ri, bun­la­rın at­ma­ya yö­ne­lik plan ve pro­se­dür­le­ri­ne sa­hip ol­ma­la­rı, o ül­ke­nin ken­di­si için ge­rek­li ko­ru­yu­cu ön­lem­le­ri al­ma­la­rı ve ulu­sal çı­kar­la­rın, bu si­lah­la­rı kul­lan­ma­la­rı yö­nün­de ol­ma­sı gi­bi fak­tör­ler, o ül­ke­nin kim­ya­sal ve bi­yo­lo­jik si­lah ve ka­bi­li­ye­ti­ni or­ta­ya koy­mak­ta­dır.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, bu­gün iti­ba­rıy­la, Kim­ya­sal Si­lah­lar Söz­leş­me­si’ni ka­bul eden 169 ül­ke var­dır, an­cak gö­rü­nen odur ki, Ame­ri­ka Bir­le­şik Dev­let­le­ri Sa­vun­ma Ba­kan­lı­ğın­dan geç­ti­ği­miz yıl­lar­da ya­pı­lan açık­la­ma­da, ABD’nin Kim­ya­sal Si­lah Söz­leş­me­si ge­re­ğin­ce im­ha et­me­si ge­re­ken kim­ya­sal si­lah sto­ku­nun yüz­de 45’ini an­cak im­ha et­ti­ği gö­rül­mek­te­dir. Ni­san 2003’e ka­dar im­ha ede­me­di­ği ve 2007 yı­lı­na ka­dar sü­re is­te­ye­ce­ği bil­di­ril­miş­tir. Ya­ni, ABD’nin elin­de kim­ya­sal si­lah sto­ku­nun yüz­de 45’i ha­len teh­dit eden bir un­sur ola­rak bu­lun­mak­ta­dır. Teh­dit eden bir un­sur di­yo­rum, çün­kü, kla­sik si­lah­la­rın et­ki ala­nı ve he­de­fi dar­dır, an­cak, nük­le­er si­lah­la­rın, et­ki ala­nı akıl al­ma­ya­cak de­re­ce­de bü­yük ve he­de­fi çok ge­niş­tir. Ay­rı­ca, kla­sik si­lah he­de­fi­ni vu­rur ve işi bi­ti­rir, ama, nük­le­er si­lah­lar, et­ki­li, ka­lı­cı ve sal­gın bir has­ta­lı­ğa ne­den olur, bu yüz­den de o teh­li­ke­le­ri hâlen de­vam et­mek­te­dir.

Nük­le­er si­lah­la­rın iki aşa­ma­dan oluş­tu­ğu­na dik­ka­ti­ni­zi çek­mek is­ti­yo­rum. Ani pat­la­ma: Pat­la­ma­da olu­şan yük­sek ışık, göz­le­ri ka­lı­cı ve­ya ge­çi­ci kör eder. Ay­rı­ca, rad­yas­yon vü­cut­ta­ki hüc­re ya­pı­sı­nı boz­mak­ta­dır. Bi­yo­lo­jik si­lah­la­rın üre­til­me­si çok ko­lay­dır. Bu­nun için, bu­nun teş­hi­si de çok za­man al­mak­ta­dır. Bi­yo­lo­jik sal­dı­rı­nın en­fek­si­yon ye­te­nek­le­ri çok faz­la­dır.

Bir kim­ya­sal si­lah ge­nel­lik­le şu özel­lik­le­re sa­hip­tir: Çok tok­sik­tir, ya­ni çok ze­hir­le­yi­ci­dir; et­ki­le­ri­ni he­men gös­te­rir­ler, gı­da­la­ra bu­laş­ma ola­sı­lı­ğı var­dır. Bu ne­den­le de, kim­ya­sal si­la­ha ma­ruz ka­lan bi­ri­ne yak­la­şım, ön­ce­lik­le te­miz­lik zo­run­lu­lu­ğu­nu ge­tir­mek­te­dir. Üre­tim­le­ri ko­lay­dır, onun için de, az ge­liş­miş ül­ke­ler­de kim­ya­sal si­lah üre­ti­mi -ge­liş­miş ül­ke­le­re rağ­men- çok da­ha faz­la­dır. Bu­gün, Gü­ney Ko­re’de, Af­ga­nis­tan’da, eğer İran’da böy­le bir şey­den bah­se­di­li­yor­sa, iş­te gö­zü­mü­zün önün­de. Hat­ta, ha­tır­lar­sı­nız, Irak-İran Sa­va­şı’nda bi­yo­lo­jik si­lah kul­la­nır­sa Irak, Tür­ki­ye’yi, An­ka­ra’yı et­ki­si al­tı­na alır di­ye, o gün­ler­de, de­vam­lı bir kor­ku çe­ki­yor­duk.

Şu­nu söy­le­mek is­ti­yo­rum: Kal­dı ki, bu, Irak’ın bi­yo­lo­jik si­lah kul­la­nı­mın­da, bi­li­yor­su­nuz, Irak’ın dev­rik li­de­ri Sad­dam Hü­se­yin’in, 1988’de yak­la­şık 10 bin Kürt va­tan­da­şı­nın öl­dü­ğü Ha­lep­çe sal­dı­rı­sı unu­tul­ma­ma­lı­dır, ak­lı­mız­da­dır bun­lar.

Kal­dı ki, Ame­ri­ka, Irak Sa­va­şın­da kul­la­nı­lan si­lah­la­rın bir­ço­ğu hu­dut­la­rın­dan… Hat­ta, Ha­tay’a da ge­ti­ril­miş­tir bu de­mir mad­de­le­ri. Bun­lar iş­le­nir­ken bir­çok pat­la­ma ol­muş­tur ve bu pat­la­ma­la­rın in­ce­le­me­si ya­pıl­dı­ğın­da da, bu atık mad­de­le­rin için­de rad­yas­yo­na rast­lan­mış­tır. Hur­da­la­rı İran ve Irak’tan Tür­ki­ye’ye ge­tir­di­ği­miz­de, bu hur­da­la­rı iş­ler­ken bi­yo­lo­jik si­la­hın ka­lın­tı­la­rı bu­lun­muş­tur ve is­pat­lan­mış­tır.

Ya­sa­nın ek­sik gü­cü­nü de eleş­tir­me­den ge­çe­me­ye­ce­ğim. De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ya­sa­da ta­nım­la­nan bu kim­ya­sal­la­rın ül­ke ça­pın­da de­ne­ti­min­de han­gi ku­rum so­rum­lu ola­cak? Bu­ra­da gö­rü­lü­yor ki, Sa­na­yi Ba­kan­lı­ğı ya­pa­cak. Sa­na­yi Ba­kan­lı­ğın­da aca­ba ye­tiş­miş ele­man ne ka­dar var rad­yas­yo­nu ve bi­yo­lo­jik si­lah­la­rı teş­his ede­cek?

HA­SAN AN­ĞI (Kon­ya) – Kim­ya­sal si­lah­lar…

MU­ZAF­FER R. KUR­TUL­MU­ŞOĞ­LU (De­vam­la) – Kim­ya­sal si­lah­lar ama, o da var.

Kı­sa bir za­man ön­ce İz­mit’te biz araş­tır­ma­ya git­tik –sa­kın, laf atar­ken bi­raz dik­kat ede­lim ar­ka­daş­la­rım, ben hep söy­lü­yo­rum- ba­kı­nız, ora­ya git­ti­ği­miz­de de­mir yı­ğın­la­rı var­dı fab­ri­ka­da ve “Bu­ra­lar rad­yas­yon sa­çı­yor.” de­di­ler. 5-6 ta­ne mil­let­ve­ki­li­yiz. Araş­tı­rı­yor ar­ka­daş, elin­de bir alet. Ta­bii, be­nim rad­yo­lo­ji uz­ma­nı ol­du­ğu­mu bil­mi­yor. Bir ar­ka­da­şım da­ha var rad­yo­lo­ji uz­ma­nı. Tek­nis­yen, eli­ne al­mış bir alet, do­laş­tı­rı­yor. Ben de iz­li­yo­rum al­tın­dan ne çı­ka­cak di­ye. Böy­le do­laş­tır­dı, “Bu­ra­da rad­yas­yon yok.” de­di. Han­gi alet­le, bu elin­de­ki alet­le mi yap­tın bu işi de­dim. “Evet” de­di. Sen ne­ci­sin yav­rum, de­dim “Ben, rad­yo­lo­ji tek­nis­ye­ni­yim” de­di. Ama, bu alet bu­ra­yı öl­çe­mez, de­dim. Bu alet, bu­nu öl­çe­mez.

Şim­di, ora­dan şu­ra­ya gel­mek is­ti­yo­rum: Ta­bii ki, bu an­laş­ma­yı 169 ta­ne ül­ke im­za­la­mış. Biz de, ta­bii im­za­la­ya­ca­ğız, bun­da bir şe­yi­miz yok. Ama, aca­ba ted­bi­ri­ni na­sıl ala­ca­ğız? Bu­nun da, bu­ra­lar­da, şun­la­rı şun­la­rı da ya­pa­ca­ğız di­ye söy­len­se, ön­lem alın­sa. De­di­ğim gi­bi, da­ha Irak-İran Sa­va­şı’nda “An­ka­ra’dan kaç­sak mı” di­ye, ben Nu­mu­ne Has­ta­ne­sin­de iken va­tan­daş­lar­dan de­vam­lı işi­ti­yor­dum, “Ho­cam, bi­yo­lo­jik si­lah An­ka­ra’ya ka­dar ge­lir­miş.” Evet, ge­lir…

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) – Na­sıl ge­lir ho­cam!

MU­ZAF­FER R. KUR­TUL­MU­ŞOĞ­LU (De­vam­la) – Ge­lir. Pe­ki, bu­na kar­şı ne ön­lem ala­ca­ğız, ne­ler ya­pa­ca­ğı­mı­zı da sı­ra­la­say­dık, da­ha iyi olur­du di­ye dü­şü­nü­yo­rum.

Kim­ya­sal si­lah, bi­li­yor­su­nuz in­san­lı­ğın baş be­la­sı. En mü­him baş be­la­la­rın­dan bi­ri­si. Hiç­bir ül­ke­ye kim­ya­sal si­lah kul­lan­ma­sı­nı Tan­rı na­sip et­me­sin. Çün­kü, in­sa­nı ya­kar, in­sa­nı öl­dür­mek­le bi­tir­mez, ya­kar, sü­rün­dü­rür. Onun için de, bi­yo­lo­jik si­lah de­di­ği­miz­de, he­pi­mi­zin dik­ka­ti bu ko­nu üze­ri­ne çe­kil­me­sin­de ya­rar var­dır di­ye dü­şü­nü­yo­rum.

Ül­ke­mi­zin et­ra­fın­da­ki kom­şu­la­rı­mız bel­li, her gün bir şey çı­kar­ma­ya ça­lı­şı­yor­lar. Bu­nun ya­nı sı­ra, bi­yo­lo­jik si­lah, ha­ki­ka­ten, eko­no­mik ola­rak da çok ra­hat ya­pı­la­bi­len, üre­ti­le­bi­len bir ilaç, si­lah ol­du­ğu için, her ül­ke bu­nu ya­pa­bi­le­cek güç­te.

Ben­ce -dün­ya ül­ke­le­ri- dün­ya­nın böy­le bir baş be­la­sı bi­yo­lo­jik si­la­hı­nı üret­me­si­ne en­gel ol­ma­sın­da ya­rar ol­du­ğu­nu söy­le­me­ye­cek kim­se ol­maz. Böy­le ol­ma­sa, o ada­ma de­li der­ler. Ama, hâlen, bi­yo­lo­jik si­la­hı yok ede­lim di­ye im­za atan ül­ke­le­rin ba­şın­da, tek­no­lo­jik her tür­lü imkânı ge­liş­tir­miş olan, ge­liş­miş olan Ame­ri­ka da, stok­la­rı­nın da­ha yüz­de 45’ini im­ha et­miş va­zi­yet­te.

Ya­ni, te­men­ni­miz odur ki, 2012 yı­lı­na ka­dar bü­tün dün­ya­da­ki -bi­yo­lo­jik si­lah de­po­lan­ma­la­rı ve de­po şey­le­ri- bi­yo­lo­jik si­la­hın yok edil­me­si ka­rar­laş­tı­rıl­mış ol­ma­sı­na rağ­men, bu­nu, her ül­ke ya­vaş­tan al­mak­ta­dır. Ama, “Bir gün, çark dö­ner, de­ğir­men dö­ner, yi­ne ye­ri­ne dö­ner.” di­ye bir şey var. İş­te, Ame­ri­ka, anar­şi­yi -biz bu­ra­da te­rö­rü çe­ker­ken, ki, hiç­bir za­man gön­lü­müz is­te­mez idi- 11 Ey­lül­de gör­dü. O za­man Ame­ri­ka’ya git­ti­ği­miz­de de -te­rör­den şikâyet­çi olan- Ame­ri­ka çok şikâyet­çi olu­yor­du. Biz, o za­man şu­nu de­dik: “Evet, biz otuz se­ne­dir bu te­rö­rü çe­ki­yo­ruz. İş­te, siz ne za­man far­kı­na var­dı­nız? An­cak, ba­şı­nı­za gel­di­ğin­de far­kı­na var­dı­nız te­rö­rün bir dün­ya me­se­le­si ol­du­ğu­nu; te­rö­rün, be­nim te­rö­rüm, se­nin te­rö­rün ol­ma­dı­ğı­nı, te­rö­rün dün­ya me­se­le­si ol­du­ğu­nu o za­man öğ­re­ni­ver­di­niz.” “Evet, o za­man öğ­ren­dik.” de­di­ler. Ama, te­rör, sa­de­ce bir ül­ke­nin de­ğil, te­rör, 7 mil­yar, 7,5 mil­yar… Bi­yo­lo­jik si­lah da ol­sa, te­rör ne­re­de ol­sa, in­sa­nı, 7,5 mil­yar in­sa­nı il­gi­len­di­ren bir şey­dir.

Te­mel­de, her şey, in­sa­nı ya­şat­mak, in­sa­nı ko­ru­mak ise bu ko­nu­da, bi­yo­lo­jik si­lah­la­rın ön­len­me­sin­de atı­lan adım olum­lu­dur. Tür­ki­ye için la­zım idi. Onu, olum­lu kar­şı­lı­yo­ruz.

Tüm ül­ke­le­rin, in­san­lık için, bu bi­yo­lo­jik si­lah­tan arın­ma­la­rı te­men­ni­siy­le he­pi­ni­ze sev­gi ve say­gı­lar su­nu­yo­rum.

Hoş­ça ka­lı­nız.

BAŞ­KAN – Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Kur­tul­mu­şoğ­lu.

Say­gı­de­ğer mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım, bir ön­ce­ki otu­rum­da, sıh­hi ne­den­ler­le tak­mış ol­du­ğu bir göz­lük ne­de­niy­le bir mil­let­ve­ki­li ar­ka­da­şı­mız­la ara­sın­da ge­çen bir mükâle­me­den do­la­yı Sa­yın Fik­ret Ba­daz­lı’nın gön­der­miş ol­du­ğu bir tez­ke­re var­dır, onu oku­yup bil­gi­le­ri­ni­ze su­na­ca­ğım.

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

Bir ön­ce­ki otu­rum­da­ki ko­nuş­ma­cı­nın, göz­le­ri­min ışık­tan et­ki­len­me­si ne­de­niy­le tak­mak du­ru­mun­da kal­dı­ğım gü­neş göz­lü­ğü­ne kar­şı atıf­ta bu­lun­ma­sı, ge­çi­ci ola­rak, ışık­tan et­ki­le­nin­ce zo­run­lu­luk­tan ile­ri gel­di­ği­nin yü­ce Mec­li­se du­yu­rul­ma­sı­nı arz edi­yo­rum.

Say­gı­la­rım­la.

                                                                                                            Fik­ret Ba­daz­lı

                                                                                                                 An­tal­ya

Bil­gi­le­ri­ni­ze arz ede­rim.

Şah­sı adı­na Ha­san An­ğı, Kon­ya Mil­let­ve­ki­li.

Sa­yın An­ğı, bu­yu­run efen­dim. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

HA­SAN AN­ĞI (Kon­ya) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; gö­rü­şül­me­si­ne baş­la­dı­ğı­mız 1229 sı­ra sa­yı­lı Kim­ya­sal Si­lah­la­rın Ge­liş­ti­ril­me­si, Üre­ti­mi, Stok­lan­ma­sı ve Kul­la­nı­mı­nın Ya­sak­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Ta­sa­rı­sı’nın tü­mü üze­rin­de gö­rüş­le­ri­mi açık­la­mak için söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Ge­nel Ku­ru­lu say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Es­ki çağ­lar­dan be­ri, çe­şit­li bo­yut­lar­da, sa­vaş­lar­da kul­la­nı­lan kim­ya­sal­la­rın ilk ola­rak kit­le im­ha si­la­hı ola­rak kul­la­nıl­ma­sı Bi­rin­ci Dün­ya Sa­va­şı’nda or­ta­ya çık­mış­tır. Bi­rin­ci Dün­ya Sa­va­şı’nda kul­la­nı­lan kim­ya­sal­lar­la mey­da­na ge­len bü­yük oran­da­ki in­san ka­yıp­la­rı, ulus­la­ra­ra­sı alan­da in­san sağ­lı­ğı­na olum­suz, ka­lı­cı et­ki ya­pan ze­hir­li kim­ya­sal­la­rın kul­la­nı­mı­nın ya­sak­lan­ma­sı ça­ba­la­rı­nın baş­la­ma­sı­na ne­den ol­muş, an­cak, alı­nan ba­zı ka­rar­la­ra rağ­men bir so­nu­ca va­rı­la­ma­mış­tır.

Bi­rin­ci Dün­ya Sa­va­şı’nda kim­ya­sal­la­rın in­san­lar üze­rin­de or­ta­ya çı­kan et­ki­si, top­lum­la­rı et­ki­le­miş, bu alan­da ya­pı­lan ça­lış­ma­lar ve el­de edi­len so­nuç­lar­la, İkin­ci Dün­ya Sa­va­şı’nda ze­hir­li kim­ya­sal­la­rın kul­la­nı­mı, Bi­rin­ci Dün­ya Sa­va­şı’na gö­re da­ha faz­la ol­muş­tur. İkin­ci Dün­ya Sa­va­şı’nda ze­hir­li kim­ya­sal­la­rın kit­le im­ha si­la­hı ola­rak kul­la­nıl­ma­sı ulus­la­ra­ra­sı ça­ba­la­rı ar­tır­mış ve bu kim­ya­sal­la­rın kul­la­nı­mı­nın ya­sak­lan­ma­sı ça­lış­ma­la­rı tek­rar hız ka­zan­mış­tır.

Bu bağ­lam­da ya­pı­lan ça­lış­ma­lar, 1993 yı­lın­da so­nuç ver­miş ve dün­ya ba­rı­şı­na kat­kı­da bu­lun­mak fel­se­fe­siy­le, Hol­lan­da-La­hey’de Kim­ya­sal Si­lah­la­rın Ya­sak­lan­ma­sı Ör­gü­tü ku­rul­muş olup, bu ör­güt ta­ra­fın­dan Kim­ya­sal Si­lah­lar Söz­leş­me­si 1993 yı­lın­da ulus­la­ra­ra­sı im­za­ya açıl­mış­tır. Kit­le im­ha si­lah­la­rı­nın üç ko­lun­dan bi­ri olan kim­ya­sal si­lah­la­rın ya­sak­lan­ma­sı ko­nu­sun­da­ki bu Söz­leş­me, şu an iti­ba­rıy­la 181 ül­ke ta­ra­fın­dan im­za­lan­mış olup, ha­len im­za­la­ma­yan 14 ül­ke­nin de bu alan­da iler­le­me içe­ri­sin­de ol­ma­la­rıy­la ulus­la­ra­ra­sı bir sta­tü ka­zan­mış­tır. Tür­ki­ye, mil­let­le­ra­ra­sı bu Söz­leş­me­ye 1993 yı­lın­da ta­raf ol­muş ve Söz­leş­me, 3 Ma­yıs 1997 ta­rih ve 22978 sa­yı­lı Resmî Ga­ze­te’de ya­yın­la­na­rak yü­rür­lü­ğe gir­miş­tir. Bu Söz­leş­me­nin Resmî Ga­ze­te’de ya­yım­lan­ma­sı ile Dı­şiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı ulu­sal ma­kam ola­rak ta­yin edil­miş olup, Sa­na­yi ve Ti­ca­ret Ba­kan­lı­ğı da, Söz­leş­me­nin uy­gu­lan­ma­sın­da, yet­ki ve gö­rev alan­la­rı­nı il­gi­len­di­ren kı­sım­lar­da, ulu­sal ma­kam­la ko­or­di­nas­yon, da­nış­ma ve iş bir­li­ği için­de ça­lış­ma­ya baş­la­mış ve bu ça­lış­ma­la­ra de­vam et­mek­te­dir.

Bu Söz­leş­me­ye ta­raf olan dev­let­le­rin amaç­la­rı:

1) Kit­le im­ha si­lah­la­rı­nın ya­sak­lan­ma­sı ve or­ta­dan kal­dı­rıl­ma­sı, ge­nel ve kap­sam­lı bir si­lah­sız­lan­ma sağ­la­mak.

2) Bir­leş­miş Mil­let­ler Ya­sa­sı’nın amaç ve il­ke­le­ri­nin ger­çek­leş­me­si­ne kat­kı­da bu­lun­mak.

3) 17 Ha­zi­ran 1925 ta­ri­hin­de Ce­nev­re’de im­za­la­nan Ce­nev­re Pro­to­ko­lü’nün il­ke ve he­def­le­ri­ne ay­kı­rı her tür­lü fi­ili kı­na­mak.

4) 1925 ta­rih­li Ce­nev­re Pro­to­ko­lü’nün ve 10 Ni­san 1972 ta­rih­li Lon­dra, Mos­ko­va ve Was­hing­ton’da im­za­la­nan, bak­te­ri­yo­lo­jik ve ze­hir­li si­lah­lar­la il­gi­li Söz­leş­me­nin il­ke ve he­def­le­ri­ni ve yü­küm­lü­lük­le­ri­ni tek­rar te­yit et­mek.

5) 10 Ni­san 1972 ta­rih­li Söz­leş­me­nin 9’un­cu mad­de­si­nin içer­di­ği he­de­fi ye­ni­den be­nim­se­mek.

6) Bu Söz­leş­me ve 1925 ta­rih­li Ce­nev­re Pro­to­ko­lü’yle üst­le­ni­len yü­küm­lü­lük­le­rin ta­mam­lan­ma­sı su­re­tiy­le, bü­tün in­san­lı­ğın esen­li­ği uğ­ru­na kim­ya­sal si­lah­la­rın kul­la­nıl­ma­sı ih­ti­ma­li­ni ta­ma­men or­ta­dan kal­dır­mak.

7) Her­bi­sit­le­rin bir sa­vaş yön­te­mi ola­rak kul­la­nı­mı­nın ya­sak­lan­ma­sı ge­re­ği­ni be­nim­se­mek.

8) Kim­ya ala­nın­da el­de edi­len ba­şa­rı­la­rın, in­san­lı­ğın ya­ra­rı­na kul­la­nıl­ma­sı­nın ge­rek­li­li­ği­ni ka­bul et­mek.

9) Ta­raf dev­let­le­rin eko­no­mik ve tek­no­lo­jik ge­liş­me­si­ni güç­len­dir­mek için, bu Söz­leş­me ile ya­sak­lan­ma­yan amaç­lar­la kim­ya­sal mad­de­le­rin ser­best ti­ca­re­ti­ni, kim­ya­sal fa­ali­yet­ler ala­nın­da ulus­la­ra­ra­sı iş­bir­li­ği­ni ve bi­lim­sel ve tek­nik bil­gi alış­ve­ri­şi­ni ge­liş­tir­mek.

10) Kim­ya­sal si­lah­la­rın ge­liş­ti­ril­me­si­nin, üre­til­me­si­nin, el­de edil­me­si­nin, stok­lan­ma­sı­nın, el­de tu­tul­ma­sı­nın, dev­re­dil­me­si­nin ve kul­la­nı­mı­nın tam ve et­ki­li bir bi­çim­de ya­sak­lan­ma­sı­nın ve bu si­lah­la­rın im­ha­sı­nın, bu or­tak he­def­le­re ulaş­ma­sı­na doğ­ru atıl­ma­sı ge­re­ken bir adım ol­du­ğu­na ina­nır.

Bu Söz­leş­me­ye ta­raf olan 181 dev­let, sı­kı ve et­ki­li bir ulus­la­ra­ra­sı gö­ze­tim al­tın­da kit­le im­ha si­lah­la­rı­nın her çe­şi­di­nin ya­sak­lan­ma­sı ve or­ta­dan kal­dı­rıl­ma­sı da da­hil ol­mak üze­re, ge­nel ve kap­sam­lı bir si­lah­sız­lan­ma yo­lun­da et­ki­li bir iler­le­me sağ­la­mak ama­cıy­la kim­ya­sal si­lah ge­liş­tir­me­me­yi, üret­me­me­yi, bir baş­ka şe­kil­de el­de et­me­me­yi, stok­la­ma­ma­yı ve el­de tut­ma­ma­yı ve­ya doğ­ru­dan doğ­ru­ya ve­ya do­lay­lı yol­dan bir baş­ka­sı­na kim­ya­sal si­lah dev­ret­me­me­yi, kim­ya­sal si­lah kul­lan­ma­ma­yı, kim­ya­sal si­lah kul­la­nım ama­cıy­la her­han­gi bir as­kerî ha­zır­lık için­de yer al­ma­ma­yı, hiç kim­se­ye, bu Söz­leş­me çer­çe­ve­sin­de bir ta­raf dev­le­te ya­sak­lan­mış bu­lu­nan her­han­gi bir fa­ali­yet­le iş­ti­gal et­mek­te yar­dım­cı ol­ma­ma­yı, bu yön­de ce­sa­ret ver­me­me­yi ve­ya teş­vik et­me­me­yi ta­ah­hüt eder. Bu Söz­leş­me kap­sa­mın­da, üye ül­ke­ler, ken­di­le­rin­de mev­cut olan kim­ya­sal si­lah fab­ri­ka­la­rı­nı ve si­lah­la­rı­nı im­ha et­mek zo­run­da­dır. İm­ha prog­ram­la­rı, Kim­ya­sal Si­lah­la­rın Ya­sak­lan­ma­sı Ör­gü­tü ta­ra­fın­dan ta­kip edil­mek­te­dir. Bu ko­nuy­la il­gi­li ra­por­lar, her yıl, kon­gre­de oku­na­rak bü­tün ül­ke­le­re bil­di­ril­mek­te­dir. Kim­ya­sal Si­lah­la­rın Ya­sak­lan­ma­sı Ör­gü­tü, kırk ül­ke­den olu­şan İc­ra Kon­se­yi bu­lun­mak­ta, ül­ke­miz de dâhil ol­mak üze­re, ül­ke­ler bu Kon­sey­de iki yıl­lı­ğı­na yer al­mak­ta­dır.

Sa­na­yi ve Ti­ca­ret Ba­kan­lı­ğı, bu Söz­leş­me kap­sa­mın­da yer alan kim­ya­sal mad­de­le­rin üre­tim, stok ve kul­la­nım mik­tar­la­rı­nı ta­kip ede­rek, bu kim­ya­sal­la­rın bil­di­ri­mi­ni, yıl­da iki kez, ül­ke­miz­de ulu­sal ma­kam olan Dı­şiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı ara­cı­lı­ğı ile Kim­ya­sal Si­lah­la­rın Ya­sak­lan­ma­sı Ör­gü­tü­ne yap­mak­ta­dır. Ko­nuy­la il­gi­li ele­man­lar, yurt için­de ve yurt dı­şın­da de­ği­şik eği­tim­le­re ta­bi tu­tul­muş­lar­dır. Ya­pı­lan bil­di­rim­le­rin doğ­ru­lu­ğu­nu araş­tır­mak üze­re, Kim­ya­sal Si­lah­la­rın Ya­sak­lan­ma­sı Ör­gü­tü ta­ra­fın­dan bil­di­rim ya­pı­lan ku­ru­luş­la­ra de­ne­tim­ler ya­pıl­mak­ta­dır. Sa­na­yi ve Ti­ca­ret Ba­kan­lı­ğı, bu de­ne­tim­ler­de ha­zır bu­lun­mak­ta ve de­ne­ti­min ge­rek­le­ri­ni ye­ri­ne ge­tir­mek­te­dir. Kim­ya­sal Si­lah­la­rın Ya­sak­la­ma­sı Ör­gü­tü, ül­ke­miz­de, bu­gü­ne ka­dar on üç de­ne­tim ger­çek­leş­tir­miş olup, bu de­ne­tim­ler­de her­han­gi bir so­run­la kar­şı­la­şıl­ma­mış­tır. Ay­rı­ca, Kim­ya­sal Si­lah­la­rın Ya­sak­lan­ma­sı Ör­gü­tü­nün yıl­lık kon­fe­rans­la­rı­na Sa­na­yi ve Ti­ca­ret Ba­kan­lı­ğın­ca ka­tı­lım sağ­lan­mak­ta olup, alı­nan ka­rar­lar ya­kın­dan ta­kip edil­mek­te­dir.

Kim­ya­sal Si­lah­lar Söz­leş­me­si’nin 7’nci mad­de­si ge­re­ğin­ce, ta­raf dev­let­le­rin, ken­di ana­ya­sal dü­zen­le­ri­ne uy­gun ola­rak, Söz­leş­me tah­tın­da­ki yü­küm­lü­lük­le­ri­nin ye­ri­ne ge­ti­ril­me­si için ge­rek­li ön­lem­le­ri al­ma­la­rı­nı ön­gör­mek­te, bu bağ­lam­da Söz­leş­me çer­çe­ve­sin­de ya­sak­lan­mış fa­ali­yet­ler­le il­gi­li ola­rak ce­za ya­sa­la­rı­nı yü­rür­lü­ğe koy­mak ve uy­gu­la­mak da dâhil ol­mak üze­re, ken­di top­rak­la­rın­da ve­ya ulus­la­ra­ra­sı hu­ku­ka gö­re ken­di yet­ki­si al­tın­da ka­bul edi­len her­han­gi bir yer­de, özel ve­ya tü­zel ki­şi­le­rin Söz­leş­me tah­tın­da bir ta­raf dev­le­ti ya­sak olan her­han­gi bir et­kin­li­ğe gir­me­si­ni ya­sak­la­ma­la­rı yü­küm­lü­lü­ğü­nü ge­tir­mek­te­dir. Bu yü­küm­lü­lük çer­çe­ve­sin­de, en kı­sa sü­re­de, ta­raf dev­let­ler, ulu­sal ko­ru­ma prog­ra­mı­nı dü­zen­le­ye­rek resmî ga­ze­te­sin­de ya­yım­la­ma­sı ge­rek­mek­te­dir.

Bu bağ­lam­da, ül­ke­mi­zin bağ­lı bu­lun­du­ğu Ba­tı Gru­bu’nda, her ül­ke­nin çı­ka­rıp uy­gu­la­ma­ya koy­du­ğu, sa­de­ce ül­ke­mi­zin ya­yım­la­ma­dı­ğı Kim­ya­sal Si­lah­la­rın Ge­liş­ti­ril­me­si, Üre­ti­mi, Stok­lan­ma­sı ve Kul­la­nı­mı­nın Ya­sak­lan­ma­sı Hak­kın­da Ta­sa­rı şu an­da Mec­li­si­mi­zin önün­de ve gö­rüş­mek­te­yiz. Bu ça­lış­ma­la­rı­mız­da, ya­sa­laş­ma sü­re­ci­ni ta­mam­la­yıp, tüm ulus­la­ra­ra­sı ör­güt­ler­ce ka­bul edil­miş nok­ta­da­ki dü­ze­ye gel­mek is­ti­yo­ruz.

Bu ça­lış­ma­la­rı­mı­zın hem mil­le­ti­mi­ze hem de in­san­lı­ğa ha­yır­lar ge­tir­me­si­ni di­li­yor, he­ye­ti­ni­zi tek­rar say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür ede­rim Sa­yın An­ğı.

Şah­sı adı­na ikin­ci ko­nuş­ma­cı, Düz­ce Mil­let­ve­ki­li Fah­ri Ça­kır.

Sa­yın Ça­kır, bu­yu­run. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

FAH­Rİ ÇA­KIR (Düz­ce) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; gö­rü­şül­mek­te olan 1229 sı­ra sa­yı­lı Ka­nun Ta­sa­rı­sı hak­kın­da şah­sım adı­na söz al­mış bu­lun­mak­ta­yım. Yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gı­la­rım­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bi­lin­di­ği gi­bi, kim­ya­sal si­lah­lar da bir kit­le im­ha si­la­hı ko­nu­mun­da­dır, bi­yo­lo­jik si­lah­lar, tıp­kı nük­le­er si­lah­lar gi­bi.

Kim­ya­sal si­lah­lar, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, gü­nü­müz­de ko­lay­ca el­de edi­len, da­ha ucuz ol­du­ğu için fev­ka­la­de ça­buk ele ge­çen, ucuz ma­li­ye­ti olan bir si­lah tü­rü­dür. An­cak, gü­nü­müz­de ilaç ve bo­ya sa­na­yi­si­nin ge­liş­miş ol­ma­sı, da­ha ko­lay, ucuz üret­me imkânı­nın bu­lun­ma­sı, bu si­lah­la­rı, hiç şüp­he­siz, ya­sal dü­zen­le­me­ye de muh­taç hâle ge­tir­miş­tir.

Bu ka­nu­nun da ama­cı, kim­ya­sal si­lah üre­ti­min­de­ki kay­gı­la­rı gi­der­me­ye yö­ne­lik bir ça­lış­ma­dır. Çün­kü, kim­ya­sal si­lah el­de et­mek, bi­yo­lo­jik ve di­ğer kit­le im­ha si­lah­la­rı­na gö­re da­ha ucuz ve da­ha ko­lay­dır.

O ne­den­le­dir ki, kim­ya­sal si­lah­lar, Bir­leş­miş Mil­let­le­rin 1969 yı­lın­da ya­yın­la­mış ol­du­ğu ra­por­da, tok­sik et­ki­le­ri ne­de­niy­le her tür­lü ka­tı, sı­vı, gaz ha­lin­de kim­ya­sal mad­de­ler şek­lin­de ta­nım­lan­mış­tır.

1993 yı­lın­da im­za­la­nan Kim­ya­sal Si­lah­lar Kon­van­si­yo­nu ise, kim­ya­sal si­lah ola­rak tip­le­ri ve mik­tar­la­rı uy­gun olan ve bun­la­rı el­de et­mek için kul­la­nı­lan kim­ya­sal­lar, bu kim­ya­sal­la­rı kul­lan­mak için ge­rek­li ci­haz ve mü­him­mat­lar ve bun­la­rın kul­la­nı­mı­na yö­ne­lik özel ola­rak ta­sar­lan­mış her tür­lü teç­hi­za­tı kim­ya­sal si­lah ola­rak ta­nım­la­mış­tır.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, kim­ya­sal si­lah­la­ra iliş­kin mü­za­ke­re­le­re Ce­nev­re’de baş­la­nıp Pa­ris’te im­za­la­nan Söz­leş­me’ye Tür­ki­ye de ta­raf ol­muş, kim­ya­sal si­lah üre­ti­min­de kul­la­nı­lan kim­ya­sal­la­rın si­lah üre­ti­mi dı­şın­da bu tok­sik ürün­ler Söz­leş­me hü­küm­le­rin­de ya­sak­lan­ma­yan, ya­ni, ser­best olan ti­ca­ri ürün­ler nok­ta­sın­da da kul­la­nı­la­bi­le­ce­ği göz önün­de bu­lun­du­ru­la­rak, kim­ya­sal­la­rın lis­te­si cet­vel­ler­de de ön­gö­rül­dü­ğü şek­liy­le ay­rış­tı­rıl­mış­tır.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bi­lin­di­ği gi­bi, kim­ya­sal si­lah­la­rın el­de edil­me­si ko­lay ve ucuz ol­du­ğun­dan, ölüm­cül et­ki­si ve ölüm­cül et­ki­si­nin öte­sin­de ka­lı­cı tah­ri­bat­lar da bı­rak­tı­ğı için ter­cih edi­len bir harp si­la­hı ko­nu­mun­da­dır. Ko­run­ma yol­la­rı el­bet­te ki var­dır, an­cak, di­ğer ba­sınç­lı ve kon­van­si­yo­nel ve par­ça et­ki­li si­lah­lar­dan far­kı, gaz ol­ma­sı se­be­biy­le at­mos­fer­de ha­va yo­luy­la ve sı­vı ol­ma­sı se­be­biy­le di­rekt vü­cu­da et­ki et­me­si ne­de­niy­le da­ha faz­la za­yi­ata yol aça­bil­mek­te, anın­da ölü­me se­bep ol­ma­sa bi­le bir sü­re son­ra ölüm­le so­nuç­la­na­bil­mek­te­dir ya da ka­lı­cı iz­ler bı­ra­ka­rak, do­ğa­da yan­gın mey­da­na ge­ti­rip bit­ki ör­tü­sü­ne, do­ğa­nın tüm var­lık­la­rı­na uzun­ca sü­re za­rar ve­re­bil­mek­te­dir.

Bu tür si­lah­la­rı üret­mek, ga­yet ma­su­ma­ne ih­ti­ya­ca bi­na­en ku­rul­muş olan ilaç sa­na­yi­si, bo­ya sa­na­yi­si, en­düs­tri­de, güb­re ve pet­ro­kim­ya te­sis­le­ri gi­bi ku­ru­luş­lar, po­tan­si­yel kim­ya­sal si­lah üre­ti­mi­ne uy­gun yer­ler­de ola­bi­lir. Do­la­yı­sıy­la, her tür­lü ham mad­de­si­nin te­mi­ni de ko­lay­dır. Pekâlâ, kö­tü ni­yet­li ki­şi­ler ta­ra­fın­dan bu ma­su­ma­ne te­sis­ler si­lah ye­ri, si­lah ima­lat­ha­ne­si ola­rak da kul­la­nı­la­bi­lir. O ne­den­le, te­rö­rist grup­la­rın da özel­lik­le eli­ne ko­lay­ca ge­çe­bil­me­si pekâlâ dü­şü­nü­le­bi­lir. O ne­den­le, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, kim­ya­sal si­lah­lar, kit­le im­ha si­lah­la­rı ka­te­go­ri­sin­de en faz­la mü­ra­ca­at edi­len tür ola­rak bi­lin­mek­te­dir. Kim­ya­sal si­lah­lar, 22 Ni­san 1915’te, 125 bin ton mik­ta­rın­ca 300 bin in­san üze­rin­de kul­la­nıl­mış ve et­ki­si 91 bin in­sa­nın ölü­mü­ne se­bep ol­muş­tur.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, Bi­rin­ci Dün­ya Sa­va­şı’nda kul­la­nı­lan bu kim­ya­sal si­lah, Al­man­lar ta­ra­fın­dan Bel­çi­ka’da Fran­sız ve İn­gi­liz as­ker­le­ri­ne kar­şı da kul­la­nıl­dı­ğı­nı he­pi­miz bil­mek­te­yiz. Ja­pon-Çin Sa­va­şı’nda Ja­pon­lar Çin­li­le­re kar­şı kul­lan­mış, Ce­za­yir ve Eti­yop­ya’da da ay­rı­ca kim­ya­sal si­lah kul­la­nıl­dı­ğı­nı bil­mek­te­yiz. Da­ha son­ra, Ame­ri­ka’nın 1950’li yıl­lar­da ge­liş­tir­di­ği kim­ya­sal si­lah­la­rın, 1960’lı yıl­lar­da Vi­et­nam’da kul­la­nıl­dı­ğı­nı da, ma­ale­sef, bi­li­yo­ruz. Rus­ya’nın Af­ga­nis­tan iş­ga­lin­de Rus­ya Af­ga­nis­tan’a kar­şı kul­lan­mış, da­ha ev­vel de söz­cü­le­rin ifa­de et­ti­ği gi­bi, İran-Irak Sa­va­şı’nda kim­ya­sal si­lah, ma­ale­sef, kul­la­nıl­mış­tır.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, hiç­bi­ri­mi­zin unu­ta­ma­dı­ğı gi­bi, kom­şu­muz Irak’ta, dev­rik li­der Sad­dam Hü­se­yin’in ik­ti­da­rın­da da Ha­lep­çe’de 5 ila 6 bin in­sa­nın ölü­mü­ne se­bep olan kim­ya­sal si­lah kul­la­nıl­dı­ğı­nı da, ma­ale­sef, ha­fı­za­la­rı­mız­dan çı­kar­ta­mı­yo­ruz.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ilk te­rö­rist sal­dı­rı­da kim­ya­sal si­lah, bi­lin­di­ği gi­bi, Ja­pon­ya’da 1994’te kul­la­nıl­mış, bu­ra­da 6 ölü, 600 ci­va­rın­da ya­ra­lan­ma­ya se­bep ol­muş. Yi­ne, 1995’te, Ja­pon­ya’da Tok­yo met­ro­sun­da kul­la­nı­lan kim­ya­sal si­lah, 16 ölü ve çok sa­yı­da in­sa­nın ya­ra­lan­ma­sı­na ne­den ol­muş­tur.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, da­ha ya­kın ta­rih­te, ha­tır­la­na­ca­ğı gi­bi, 2002’de Rus­ya’da ti­yat­ro bas­kı­nın­da da 121 in­sa­nın ölü­mü­ne se­bep olan si­lah, yi­ne kim­ya­sal si­lah­tır.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, kim­ya­sal si­lah­la­rın in­san­lar üze­rin­de­ki olum­suz­lu­ğu, di­ğer si­lah­lar­da ol­du­ğu gi­bi tar­tı­şıl­maz bo­yut­ta ve tam an­la­mıy­la bir kit­le im­ha si­la­hı ko­nu­mun­da­dır. An­cak, kim­ya­sal si­lah ola­rak kul­la­nı­lan tok­sik mad­de­ler, dü­şü­nül­dü­ğü gi­bi, çok kü­çük mik­tar­da kul­la­nı­la­rak bü­yük et­ki­ler ya­pan bir si­lah tü­rü de­ğil­dir. Et­ki ala­nı, et­ki­nin do­zu ta­ma­men mik­ta­rıy­la doğ­ru oran­tı­lı­dır.

Sa­vaş­lar­da çok­ça mik­tar­da kul­la­nıl­ma­la­rı ton­lar­ca kim­ya­sa­lın ta­şın­ma­sı­nı be­ra­be­rin­de ge­tir­mek­te, o ne­den­le çok to­naj­lı, çok sa­yı­da, çok faz­la mik­tar­da kim­ya­sa­lın bir yer­den bir ye­re ta­şın­ma­sı, nak­le­dil­me­si, özel­lik­le bu­nun kul­la­nı­la­bil­me­si için uçak­lar­la bu­nun püs­kür­tül­me­si ve­ya baş­lık­lı fü­ze­ler­le, ro­ket­ler­le bir şe­kil­de kul­la­nıl­ma­sı âde­ta mec­bu­ri­dir.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, kim­ya­sal si­lah­la­rın öl­dü­rü­cü ol­ma­ya­nı esas iti­ba­rıy­la yok­tur, sa­de­ce mik­ta­rıy­la ala­ka­lı, han­gi kim­ya­sal olur ise ol­sun, çok faz­la kul­la­nıl­dı­ğı nok­ta­da mut­la­ka ölüm­cül ol­mak­ta­dır. Bü­tün bu se­bep­le­dir ki, bu kim­ya­sal si­lah­la­rın üre­til­me­si, kim­ya­sal tok­sin­le­rin bir şe­kil­de stok­lan­ma­sı, de­po­lan­ma­sı, bir yer­den bir ye­re ta­şı­na­bil­me­si ka­nu­ni dü­zen­le­me­ye de muh­taç­tır.

Bu kim­ya­sal si­lah­la­rın üre­til­me­si, stok­lan­ma­sı; 1992 yı­lın­da Bir­leş­miş Mil­let­ler­de ka­bul edi­len Söz­leş­me­ye, da­ha ev­vel­ki söz­cü­le­rin de ifa­de et­ti­ği gi­bi, 121 ül­ke dâhil ol­muş­tur. Bu ül­ke­le­rin si­lah­la­rı üret­me­le­ri, stok­la­ma­la­rı ve sa­tın al­ma­la­rı ya­sak­lan­mış, an­laş­ma­ya gö­re, var­sa te­sis­le­ri, on yıl içe­ri­sin­de bu te­sis­le­ri im­ha ede­cek­ler, bir baş­ka te­si­se nak­le­de­cek­ler, ke­sin­lik­le tas­fi­ye ede­cek­ler. An­cak, ta­bii ki, gü­nü­müz­de dev­let­le­rin bu­nu ne ka­dar yap­tı­ğı el­bet­te ki, dü­şün­ce­ye ma­tuf­tur.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, kim­ya­sal si­lah­la­rın ka­nu­ni dü­zen­le­me­ye muh­taç ol­du­ğu, bu dü­zen­le­me ne­de­niy­le bu ka­nun ta­sa­rı­sı­nın yü­ce Mec­li­se ge­ti­ril­di­ği, hiç şüp­he­siz, bi­lin­mek­te­dir.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, kim­ya­sal si­lah­la­rın en faz­la dik­ka­te alın­dı­ğı ko­mü­nist blo­kun çök­me­siy­le bir­lik­te ABD’nin tek­rar ken­di kim­ya­sal si­lah po­li­ti­ka­sı­nı ye­ni­den göz­den ge­çi­rip, ye­ni­den ha­re­ket­len­me­siy­le ül­ke­ler ara­sın­da da ye­ni­den bir ha­re­ke­te ne­den ol­muş­tur.

Tür­ki­ye, Söz­leş­me­yi ilk im­za­la­yan dev­let­ler­den bi­ri­si­dir. Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si, An­laş­ma­yı 2 Ma­yıs 97’de onay­la­mış, bu ka­nun ta­sa­rı­sıy­la da, ulus­la­ra­ra­sı söz­leş­me ve an­laş­ma­la­rın ge­tir­di­ği yü­küm­lü­lük­ler­den do­la­yı, yü­ce Mec­li­sin gün­de­mi­ne bu­gün ta­şın­mış­tır.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bun­dan son­ra kim­ya­sal si­lah­la­rın, in­şal­lah, kul­la­nıl­ma­dı­ğı bir dün­ya­da, bir ge­ze­gen­de ve kul­la­nıl­ma­dı­ğı ül­ke­ler­de, in­şal­lah, bir­lik­te ya­şa­mak ümi­diy­le, yü­ce he­ye­ti, tek­ra­ren, say­gı­la­rım­la se­lam­lı­yo­rum. (Al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Ça­kır.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, ta­sa­rı­nın mad­de­le­ri­ne ge­çil­me­si­ni oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

1’in­ci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

KİM­YA­SAL Sİ­LAH­LA­RIN GE­LİŞ­Tİ­RİL­ME­Sİ, ÜRE­Tİ­Mİ, STOK­LAN­MA­SI VE

KUL­LA­NI­MI­NIN YA­SAK­LAN­MA­SI HAK­KIN­DA KA­NUN TA­SA­RI­SI

Amaç ve kap­sam

MAD­DE 1- (1) Bu Ka­nu­nun ama­cı, kim­ya­sal si­lah­la­rın ge­liş­ti­ril­me­si, üre­ti­mi, stok­lan­ma­sı ve kul­la­nı­mı­nın ya­sak­lan­ma­sı­na iliş­kin esas ve usul­le­rin dü­zen­len­me­si­dir.

(2) Bu Ka­nun, izin ve­ri­len hal­ler dı­şın­da, söz ko­nu­su fi­il­le­ri iş­le­yen­le­re ve­ri­le­cek ce­za­la­rı ve il­gi­li mer­cii ta­ra­fın­dan alı­na­cak ön­lem­le­ri kap­sar.

BAŞ­KAN – Mad­de üze­rin­de, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na, Es­ki­şe­hir Mil­let­ve­ki­li Ve­dat Yü­ce­san…

Sa­yın Yü­ce­san, bu­yu­run. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

CHP GRU­BU ADI­NA MEH­MET VE­DAT YÜ­CE­SAN (Es­ki­şe­hir) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Kim­ya­sal Si­lah­la­rın Ge­liş­ti­ril­me­si, Üre­ti­mi, Stok­lan­ma­sı ve Kul­la­nı­mı­nın Ya­sak­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Ta­sa­rı­sı’nın 1 in­ci mad­de­si üze­rin­de, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu­nun gö­rüş­le­ri­ni be­lirt­mek üze­re söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, mad­dey­le il­gi­li ko­nuş­ma­ma baş­la­ma­dan ön­ce, he­pi­ni­zi, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu ve şah­sım adı­na say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Kim­ya­sal si­lah­la­rın ge­liş­ti­ril­me­si­nin, üre­ti­mi­nin, stok­lan­ma­sı­nın ve kul­la­nı­mı­nın ya­sak­lan­ma­sı ve bun­la­rın im­ha­sı ile il­gi­li Söz­leş­me­yi, Tür­ki­ye, di­ğer ül­ke­ler­le ay­nı ta­rih­te, 1993 yı­lın­da im­za­la­mış­tır. 1997 yı­lın­da Söz­leş­me­nin Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­sin­de ya­sa­laş­ma­sıy­la da ül­ke­miz bu Söz­leş­me­ye ta­raf ol­muş­tur. Bir baş­ka de­yiş­le, kim­ya­sal si­lah söz­leş­me­le­ri­ne ta­raf olan 169 ül­ke ara­sın­da Tür­ki­ye de bu­lun­mak­ta­dır.

Kim­ya­sal Si­lah Söz­leş­me­si’nin 7’nci mad­de­si, ta­raf dev­let­le­rin ken­di ana­ya­sal dü­zen­le­ri­ne uy­gun ola­rak, Söz­leş­me­nin ken­di­le­ri­ne yük­le­di­ği ya­sal yü­küm­lü­lük­le­ri ye­ri­ne ge­tir­me­le­ri yö­nün­de ge­rek­li ön­lem­le­ri al­ma­la­rı­nı ön­gör­mek­te­dir. Ül­ke­ler, Kim­ya­sal Si­lah Söz­leş­me­si çer­çe­ve­sin­de ya­sak­lan­mış fa­ali­yet­ler­le il­gi­li ola­rak ce­za ya­sa­la­rı­nı yü­rür­lü­ğe koy­ma ve uy­gu­la­mak da da­hil ol­mak üze­re, ken­di top­rak­la­rın­da ve­ya ulus­la­ra­ra­sı hu­ku­ka gö­re, ken­di yet­ki­si al­tın­da ka­bul edi­len her­han­gi bir yer­de özel ve­ya tü­zel ki­şi­le­rin, Söz­leş­me­de ön­gö­rü­len bir ta­raf dev­le­te ya­sak olan her­han­gi bir et­kin­li­ğe gir­me­si­ni ya­sak­la­ma­la­rı­nı şart koş­mak­ta­dır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si ça­tı­sı al­tın­da gö­rüş­tü­ğü­müz bu ka­nun ta­sa­rı­sıy­la, Ana­ya­sa’mı­zın 90’ın­cı mad­de­si uya­rın­ca, ka­nun hük­mün­de­ki Kim­ya­sal Si­lah Söz­leş­me­si çer­çe­ve­sin­de üst­len­di­ği­miz yü­küm­lü­lük­le­ri­mi­zin ye­ri­ne ge­ti­ri­le­bil­me­si­ni te­mi­nen dü­zen­le­me ya­pıl­ma­sı amaç­lan­mak­ta­dır.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; kit­le im­ha si­lah­la­rı ara­sın­da yer alan kim­ya­sal si­lah­lar, ka­tı, sı­vı ve­ya gaz ha­lin­de­ki kim­ya­sal mad­de­ler ola­rak kul­la­nı­la­rak ya­pıl­mak­ta­dır. Kim­ya­sal özel­lik­le­ri do­la­yı­sıy­la, öl­dü­rü­cü, ya­ra­la­yı­cı ve­ya tah­riş edi­ci te­sir gös­te­ren ve­ya ge­çi­ci ola­rak felç, kör­lük, sa­ğır­lık ya­pan, göz ya­şar­tan ve­ya şu­ur kay­bı­na se­bep olan sis, iz ve yan­gın mey­da­na ge­ti­ren si­lah­lar­dır.

Bir­leş­miş Mil­let­ler, 1969 yı­lın­da, kim­ya­sal sa­vaş mad­de­le­ri­ni “in­san, hay­van ve­ya bit­ki­le­rin bi­yo­lo­jik bü­tün­lü­ğü­ne za­rar ve­re­rek tok­sik olan gaz, sı­vı ve­ya ka­tı mad­de­ler­dir” şek­lin­de ta­nım­la­mış­tır. Kim­ya­sal si­lah ola­rak, ilk kez ola­rak, Bi­rin­ci Dün­ya Sa­va­şı sı­ra­sın­da kul­la­nıl­mış­tır. Bi­rin­ci Dün­ya Sa­va­şı’nda, Al­man­lar, kim­ya­sal si­la­hı ön­ce Rus ve Po­lon­ya­lı­la­ra, son­ra da İn­gi­liz ve Fran­sız­la­ra kar­şı kul­la­na­rak ba­şa­rı­lar ka­zan­mış­lar­dır. Bu ilk kul­la­nım­dan son­ra, iti­laf dev­let­le­rin­ce de kul­la­nıl­mış olan kim­ya­sal si­lah­lar, Bi­rin­ci Dün­ya Sa­va­şı’nda da tes­pit edi­le­bi­len ra­kam­lar­la 1 mil­yon 300 bin ki­şi­ye te­sir et­miş ve bun­lar­dan 91 bi­ni ha­ya­tı­nı kay­bet­miş­tir.

İkin­ci Dün­ya Sa­va­şı sı­ra­sın­da ise, yi­ne Al­man­lar ta­ra­fın­dan, bu­gün­kü kim­ya­sal si­lah­la­rın çe­kir­de­ği­ni teş­kil eden si­nir gaz­la­rı ge­liş­tir­miş­ler­dir. Gü­nü­müz­de otuz­dan faz­la ül­ke, kim­ya­sal si­lah­la­rı da­ha et­kin kı­la­bil­mek ve uzun me­sa­fe­ler­de yol­la­mak için ba­lis­tik fü­ze sis­tem­le­ri ge­liş­tir­mek­te­dir­ler. Bu­gün otu­zu aş­kın ül­ke bi­yo­lo­jik ve kim­ya­sal si­lah­la­ra sa­hip ve­ya bun­la­rı el­de et­me ça­ba­sı içe­ri­sin­de ol­du­ğu bi­lin­mek­te­dir.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu teh­li­ke­li gi­di­şa­tı ön­ce­den gö­ren ba­zı ül­ke­ler, si­lah­sız­lan­ma­yı sağ­la­mak ve ge­le­cek ne­sil­le­ri­mi­zi kim­ya­sal ve bi­yo­lo­jik si­lah­la­rın öl­dü­rü­cü et­ki­le­rin­den ko­ru­mak ama­cıy­la si­lah­sız­lan­ma top­lan­tı­la­rı ger­çek­leş­tir­miş­ler­dir. Ulus­la­ra­ra­sı top­lu­mun tek çok ta­raf­lı si­lah­sız­lan­ma top­lan­tı­sı, ilk de­fa 1979 ta­ri­hin­de ger­çek­leş­ti­ril­miş­tir. 1979 yı­lın­da Bir­leş­miş Mil­let­ler bün­ye­sin­de ger­çek­leş­ti­ri­len si­lah­sız­lan­ma kon­fe­ran­sı sü­re­si, 1992 yı­lın­da Kim­ya­sal Si­lah­lar Söz­leş­me­si’nin met­ni üze­rin­de mu­ta­ba­ka­ta va­rıl­ma­sı sağ­lan­mış­tır. Bir­leş­miş Mil­let­ler Ge­nel Ku­ru­lu Kim­ya­sal Si­lah Söz­leş­me­si met­ni­ni 30 Ka­sım 1992’de ka­bul et­miş­tir.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ge­rek­li sa­yı­da im­za­cı ül­ke­nin onay iş­lem­le­ri­ni ta­mam­la­ma­sı­nın ar­dın­dan 1997 yı­lın­da yü­rür­lü­ğe gi­ren Söz­leş­me­nin uy­gu­lan­ma­sı­nın ta­ki­bi için, La­hey’de Kim­ya­sal Si­lah­la­rın Ya­sak­lan­ma­sı Ör­gü­tü ku­rul­muş­tur. Söz­leş­me, dün­ya­da­ki tüm kim­ya­sal si­lah stok­la­rı­nın 2012’ye ka­dar yok edil­me­si­ni he­def­le­yen çok ta­raf­lı bir plat­form­da gö­rü­şü­lüp ka­bul edil­miş ilk ulus­la­ra­ra­sı bel­ge ol­ma özel­li­ği­ni ta­şı­mak­ta­dır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu ça­ba­la­ra rağ­men dün­ya­da fab­ri­ka­lar, de­ne­me alan­la­rı, araş­tır­ma mer­kez­le­ri ola­rak bi­li­nen 40 kim­ya­sal si­lah mer­ke­zi bu­lun­mak­ta­dır. Ame­ri­ka Bir­le­şik Dev­let­le­ri’nde 6 üre­tim, mon­taj, de­po­la­ma ve yok et­me fab­ri­ka­sı, 2 de­ne­me ala­nı, 2 araş­tır­ma mer­ke­zi bu­lun­mak­ta­dır. Rus­ya’da ise 3 fab­ri­ka, 1 de­ne­me ala­nı, 6 araş­tır­ma mer­ke­zi var­dır de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Ka­za­kis­tan’da ise 1 fab­ri­ka, 2 de­ne­me ala­nı; Lib­ya’da 1 fab­ri­ka bi­li­nen ör­nek­ler­dir. Ke­za, İn­gil­te­re 1 fab­ri­ka, 1 de­ne­me ala­nı, 1 araş­tır­ma mer­ke­zi­ne sa­hip­tir. Al­man­ya’da ise 2 fab­ri­ka, 1 de­ne­me ala­nı; İs­ra­il’de ise 4 araş­tır­ma mer­ke­zi bu­lun­mak­ta­dır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bun­lar, ta­bii ki, bi­li­nen te­sis­ler­dir. Bir de bi­zim dı­şı­mız­da, ha­ber­dar ol­ma­dı­ğı­mız on­lar­ca fab­ri­ka, te­sis ve araş­tır­ma mer­kez­le­ri bu­lun­mak­ta­dır.

Kim­ya­sal si­lah­lar uçu­cu, sı­vı gaz­lar şek­lin­de­dir. Ay­nı za­man­da, bun­lar, ucuz, ko­lay bir şe­kil­de te­min edil­mek­te­dir. Ay­rı­ca, kim­ya­sal si­lah­la­rın edi­ni­le­bil­me­si, üre­ti­le­bil­me­si ve ta­şın­ma­sı da ra­hat­tır. Bu sı­vı­lar son de­re­ce ze­hir­li olup, kim­ya­sal si­lah­lar­dan olan har­dal ga­zı, göz­le­ri, ak­ci­ğer­le­ri ve de­ri­yi tah­rip et­mek­te­dir. Bu mad­de­ler­le te­mas içe­ri­sin­de olan­lar için ölüm bir­kaç sa­at için­de ka­çı­nıl­maz ol­mak­ta­dır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, üzü­cü olan, bu kim­ya­sal si­lah­la­rın ar­tık ye­ni tek­no­lo­ji­ler­le be­ra­ber ül­ke­le­rin bir­bir­le­riy­le olan mü­ca­de­le­le­rin­de öl­dü­rü­cü ve ge­le­cek ne­sil­le­ri de et­ki­le­yen, iz bı­ra­kan et­ki­le­ri dü­şü­nül­me­den ve ulus­la­ra­ra­sı top­lu­mun tep­ki­le­ri­ne al­dır­ma­dan ra­hat­lık­la kul­la­na­bil­mek­te­dir­ler. Bu­nun ön­le­ne­bil­me­si için ül­ke­ler ge­rek­li du­yar­lı­lık­la­rı­nı gös­ter­me­li, kim­ya­sal si­lah­la­rın ve bun­la­rın kul­la­nı­mı­nın yay­gın­laş­ma­ma­sı hu­su­sun­da üzer­le­ri­ne dü­şen so­rum­lu­luk­la­rı ye­ri­ne ge­tir­me­li­dir de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Ka­nun tek­li­fiy­le, Tür­ki­ye’nin bu an­la­yış ve ka­rar­lı­lık­ta ol­du­ğu gö­rül­mek­te­dir. Te­men­nim, tüm ül­ke­le­rin bu an­la­yış ve bi­linç içe­ri­sin­de ha­re­ket et­me­le­ri­dir.

Bu duy­gu ve dü­şün­ce­ler­le he­pi­ni­ze say­gı­lar su­nu­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Yü­ce­san.

Mad­de üze­rin­de, şah­sı adı­na Bo­lu Mil­let­ve­ki­li Meh­met Gü­ner.

Sa­yın Gü­ner, bu­yu­run efen­dim. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

MEH­MET GÜ­NER (Bo­lu) – Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­lar; söz­le­ri­me baş­lar­ken he­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Bu ak­şam bu­ra­da, Kim­ya­sal Si­lah­la­rın Ge­liş­ti­ril­me­si, Üre­ti­mi, Stok­lan­ma­sı ve Kul­la­nı­mı­nın Ya­sak­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Ta­sa­rı­sı’nı gö­rü­şü­yo­ruz.

Ben­den ön­ce söz alan ar­ka­daş­la­rı­mı­zın hep­si, kim­ya­sal si­lah­la­rın ta­rih­çe­sin­den bah­set­ti­ler ve İkin­ci Dün­ya Sa­va­şı sı­ra­sın­da baş­la­yan ve kit­le ölüm­le­ri­ne se­bep olan bu kim­ya­sal sa­vaş­la­rın na­sıl bir in­san­lık vah­şe­ti­ne se­bep ol­duk­la­rı­nı göz­ler önü­ne ser­di­ler ve İkin­ci Dün­ya Sa­va­şı sı­ra­sın­da ilk de­fa Al­man­la­rın, Bel­çi­ka’da, Fran­sız ve İn­gi­liz or­du­la­rı­na kar­şı kul­lan­mış ol­du­ğu bu kim­ya­sal si­lah­lar, gün geç­tik­çe ge­liş­ti ve in­san­lık bu kat­li­am­lar­dan son­ra ders al­mak ye­ri­ne, kim­ya­sal si­lah­la­rı sü­rek­li ola­rak ge­liş­tir­me yo­lu­na git­ti­ler. Fa­kat, da­ha son­ra, bu vah­şe­ti gör­dük­ten son­ra da 1993 yı­lın­da ilk de­fa Kim­ya­sal Si­lah­la­rı Sı­nır­lan­dır­ma Söz­leş­me­si’ni La­hey’de baş­la­ta­rak, 181 ül­ke­nin de bu Söz­leş­me­ye im­za at­ma­sı sağ­lan­dı.

Tür­ki­ye de 1997 yı­lın­da bu Söz­leş­me­ye im­za at­tı, fa­kat, do­kuz yıl­lık bir ge­cik­mey­le, bu­gün Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­sin­de bu Söz­leş­me im­za­lan­mış ola­cak. Ta­bii ki, bu Söz­leş­me im­za­lan­dık­tan son­ra bir­çok ar­ka­da­şı­mı­zın da be­lirt­ti­ği gi­bi, bu Söz­leş­me ke­sin çö­züm ol­ma­ya­cak.

Kim­ya­sal si­lah­lar dün­ya­da hiç­bir za­man bir sa­vun­ma si­la­hı ve­ya­hut da sal­dı­rı si­la­hı ola­rak kul­la­nıl­ma­mış­tır. Hep cay­dı­rı­cı et­ki­le­ri göz önün­de bu­lun­du­ru­la­rak, ge­nel­lik­le sa­vun­ma­sız in­san­lar üze­rin­de ve kim­se­siz in­san­lar üze­rin­de bu si­lah­lar kul­la­nıl­mış­tır ve de ger­çek­ten kat­li­am­lar ya­şan­mış­tır.

İn­şal­lah, bu ka­nun ger­çek­leş­tik­ten, çık­tık­tan son­ra da, biz, ken­di iç bün­ye­miz­de de bu ça­lış­ma­la­rı ve kon­trol me­ka­niz­ma­sı­nı ge­liş­ti­re­rek, bu ka­nun, in­şal­lah, ha­yır­lı ola­cak­tır di­yo­rum. Ben söz­le­ri­mi faz­la uzat­mak is­te­mi­yo­rum, he­pi­ni­ze say­gı­lar su­nu­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN – Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Gü­ner.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, mad­de­yi oy­la­rı­nı­za su­nu­yo­rum: Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

Say­gı­de­ğer mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım, 2’nci mad­de üze­rin­de Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na Sa­yın Sey­han’ın ko­nuş­ma­sı var. Sa­yın Sey­han’a söz ve­re­ce­ğim, ama, ko­nuş­ma sü­re­si­nin ta­mam­lan­ma­sı­na ka­dar da sü­re­yi uza­ta­ca­ğım.

2’nci mad­de­yi oku­tu­yo­rum:

Ta­nım­lar

MAD­DE 2- (1) Bu Ka­nun­da ge­çen;

a) Söz­leş­me: Tür­ki­ye ta­ra­fın­dan 13/1/1993 ta­ri­hin­de Pa­ris'te im­za­la­nan ve 04/04/1997 ta­rih­li ve 4238 sa­yı­lı Ka­nun­la onay­lan­ma­sı uy­gun bu­lu­nan "Kim­ya­sal Si­lah­la­rın Ge­liş­ti­ril­me­si­nin, Üre­ti­mi­nin, Stok­lan­ma­sı­nın ve Kul­la­nı­mı­nın Ya­sak­lan­ma­sı ve Bun­la­rın İm­ha­sı ile İl­gi­li Söz­leş­me"yi,

b) Kim­ya­sal si­lah: Bu Ka­nun­la ya­sak­lan­ma­yan amaç­lar­la kul­la­nıl­dık­la­rı ve cins ve mik­tar­la­rı­nın bu amaç­lar­la tu­tar­lı ol­du­ğu du­rum­lar ha­riç ol­mak üze­re, tok­sik kim­ya­sal mad­de­ler ve bun­la­rın pre­kür­sör­le­ri­ni; tok­sik kim­ya­sal mad­de­le­rin, sa­vaş ge­reç­le­ri ve ay­gıt­la­rı­nın kul­la­nı­mı so­nu­cun­da or­ta­ya çı­ka­cak olan ze­hir­le­yi­ci ni­te­lik­le­ri yo­luy­la ölü­me ve­ya baş­ka bir ha­sa­ra yol aç­mak üze­re özel ola­rak ta­sa­rı­mı ya­pıl­mış olan her­han­gi bir ci­ha­zı, apa­ra­tı ve­ya dü­ze­ne­ği; bu sa­vaş ge­reç­le­ri ve ay­gıt­la­rı­nın kul­la­nı­mıy­la doğ­ru­dan doğ­ru­ya iliş­ki­li bir bi­çim­de kul­la­nıl­mak üze­re özel ola­rak ta­sa­rı­mı ya­pıl­mış olan her­han­gi bir ci­ha­zı, apa­ra­tı ve­ya dü­ze­ne­ği,

c) Tok­sik kim­ya­sal mad­de: Kö­ke­ni­ne ve­ya üre­tim bi­çi­mi­ne ve te­sis­ler­de, sa­vaş ge­reç­le­rin­de ve­ya bir baş­ka yer­de üre­til­me­le­ri­ne bağ­lı kal­mak­sı­zın, ya­şam sü­reç­le­ri üze­rin­de­ki kim­ya­sal et­ki­si yo­luy­la, in­san­lar­da ve­ya hay­van­lar­da ölü­me, ge­çi­ci ve­ya da­imi sa­kat­lı­ğa ne­den ola­bi­le­cek ve bu Ka­nu­nun eki cet­vel­ler­de yer alan kim­ya­sal mad­de­le­ri,

ç) Pre­kür­sör: Han­gi yön­tem­le olur­sa ol­sun, bir ze­hir­li kim­ya­sal mad­de­nin üre­ti­mi sı­ra­sın­da her­han­gi bir aşa­ma­da rol oy­na­yan bir kim­ya­sal re­ak­ta­nı,

d) Fark­lı kim­ya­sal mad­de­ler (Di­ğer or­ga­nik kim­ya­sal­lar): Tüm kar­bon bi­le­şim­le­rin­den olu­şan kim­ya­sal bi­le­şim­ler sı­nı­fı­na ait olan kar­bo­nun ok­sit­le­ri, sül­für­le­ri, me­tal kar­bo­nat­la­rı ve me­tal-kar­bon bi­le­şim­le­ri ha­riç, bu Ka­nu­na ek­li cet­vel­le­re alın­ma­mış, sen­tez yo­luy­la el­de edi­len fark­lı or­ga­nik kim­ya­sal­lar ve fos­for, kü­kürt ve flu­orin ele­ment­le­ri­ni içe­ren or­ga­nik mad­de­le­ri,

e) Top­lum­sal olay­la­rı de­ne­tim al­tın­da tut­mak­ta kul­la­nı­lan ge­reç­ler: Bu Ka­nu­na ek­li cet­vel­ler­de gös­te­ril­me­yen, in­san­lar­da, kim­ya­sal mad­de­ye ma­ruz kal­dık­tan kı­sa bir sü­re son­ra or­ta­dan kay­bo­lan, du­yu­sal tah­riş ve­ya güç­süz kı­lı­cı fi­zik­sel et­ki­le­ri sü­rat­le mey­da­na ge­ti­re­bi­len her­han­gi bir kim­ya­sal mad­de­yi,

f) Ya­sak­lan­ma­mış amaç­lar: Sı­nai, ta­rım­sal, bi­lim­sel araş­tır­may­la il­gi­li, tıb­bi, far­ma­sö­tik ve­ya di­ğer ba­rış­çı amaç­la­ra yö­ne­lik et­kin­lik­le­ri; tok­sik kim­ya­sal mad­de­le­re kar­şı ko­run­may­la ve kim­ya­sal si­lah­la­ra kar­şı ko­run­may­la doğ­ru­dan doğ­ru­ya iliş­ki­li olan amaç­la­rı; kim­ya­sal si­lah­la­rın kul­la­nı­mıy­la iliş­ki­li ol­ma­yan ve kim­ya­sal mad­de­le­rin ze­hir­li özel­lik­le­ri­nin bir sa­vaş yön­te­mi ola­rak kul­la­nı­mı­na bağ­lı ol­ma­yan as­ke­ri amaç­la­rı; iç ka­rı­şık­lık­la­rın bas­tı­rıl­ma­sı da da­hil ol­mak üze­re asa­yi­şin sağ­lan­ma­sıy­la il­gi­li amaç­la­rı,

ifa­de eder.

BAŞ­KAN – Say­gı­de­ğer mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım, za­ma­nın ta­mam­lan­ma­sı­na çok az bir sü­re kal­mış­tır. Ben, bu mad­de­yi çok kı­sa bir mad­de ola­rak, me­tin ola­rak oku­ta­cak­tım, ama çok az bir sü­re kal­dı. Do­la­yı­sıy­la, mad­de­yi okut­muş ol­dum. Gö­rüş­me­le­ri­ne ya­rın de­vam ede­riz.

Say­gı­de­ğer mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım, ka­nun ta­sa­rı ve tek­lif­le­ri­ni sı­ra­sıy­la gö­rüş­mek için, 14 Ara­lık 2006 Per­şem­be gü­nü, alı­nan ka­rar ge­re­ğin­ce sa­at 14.00’de top­lan­mak üze­re, bir­le­şi­mi ka­pa­tı­yo­rum ve bi­zi iz­le­yen say­gı­de­ğer iz­le­yi­ci­le­ri­mi­ze ve siz­le­re ha­yır­lı ge­ce­ler di­li­yo­rum.

Ka­pan­ma Sa­ati: 22.58