DÖNEM: 22                                       YASAMA YILI: 5

 

 

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ

TUTANAK DERGİSİ

 

CİLT : 148

 

68’inci Birleşim

27 Şubat 2007 Salı

 

 

İ Ç İ N D E K İ L E R

  I. - GE­ÇEN TU­TA­NAK ÖZE­Tİ

 II. - GE­LEN KÂĞIT­LAR

III. - BAŞ­KAN­LI­ĞIN GE­NEL KU­RU­LA SU­NUŞ­LA­RI

A) TEZKERELER VE ÖNERGELER

1.- Uk­ray­na Par­la­men­to­su Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yo­nu Baş­ka­nı ve be­ra­be­rin­de­ki Par­la­men­to he­ye­ti­nin ül­ke­mi­zi zi­ya­re­ti­nin TBMM Baş­kan­lık Di­va­nın­ca uy­gun bu­lun­du­ğu­na iliş­kin Baş­kan­lık tez­ke­re­si (3/1207)

2.- Lit­van­ya Par­la­men­to­su Av­ru­pa Bir­li­ği ve Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yon­la­rı üye­le­rin­den olu­şan Par­la­men­to he­ye­ti­nin ül­ke­mi­zi zi­ya­re­ti­nin TBMM Baş­kan­lık Di­va­nın­ca uy­gun bu­lun­du­ğu­na iliş­kin Baş­kan­lık tez­ke­re­si (3/1208)

3.- Brük­sel'de ya­pı­la­cak olan Ha­bi­tat-Av­ru­pa Kı­ta­sı Kü­re­sel Par­la­men­ter­le­ri Yö­ne­tim Ku­ru­lu Top­lan­tı­sı'na Ma­lat­ya Mil­let­ve­ki­li ve TBMM Çev­re Ko­mis­yo­nu Baş­ka­nı Ah­met Mü­nir Er­kal'ın is­men da­ve­ti­ne ica­bet edil­me­si­ne iliş­kin Baş­kan­lık tez­ke­re­si (3/1209)

4.- Dev­let Ba­ka­nı Kür­şad Tüz­men'in Mı­sır'a yap­tı­ğı resmî zi­ya­re­te ka­tı­la­cak mil­let­ve­kil­le­ri­ne iliş­kin Baş­ba­kan­lık tez­ke­re­si (3/1210)

B) GEN­SO­RU, GE­NEL GÖ­RÜŞ­ME, MEC­LİS SO­RUŞ­TUR­MA­SI VE MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI ÖNER­GE­LE­Rİ

1.- Ma­lat­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­rit Mev­lüt As­la­noğ­lu ve 22 mil­let­ve­ki­li­nin, Do­ğu Ana­do­lu fay hat­tı­na iliş­kin Ba­yın­dır­lık ve İskân Ba­kan­lı­ğı ra­po­run­da­ki tes­pit ve ön­lem­ler ko­nu­sun­da Mec­lis araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin öner­ge­si (10/425)

C) ÇE­ŞİT­Lİ İŞ­LER

1.- Ge­nel Ku­ru­lu zi­ya­ret eden Hol­lan­da Kra­li­çe­si Be­at­rix, Hol­lan­da Ve­li­aht Pren­si ve Pren­se­si'ne Baş­kan­lık­ça "Hoş gel­di­niz" de­nil­me­si

IV. - GEN­SO­RU, GE­NEL GÖ­RÜŞ­ME, MEC­LİS SO­RUŞ­TUR­MA­SI VE MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI

A) ÖN GÖ­RÜŞ­ME­LER

1.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li De­niz Bay­kal ve 60 mil­let­ve­ki­li­nin, ka­mu yö­ne­ti­min­de va­sıf­sız kad­ro­laş­ma­ya gi­de­rek yü­rüt­me yet­ki­si­ni hu­ku­ka ay­kı­rı kul­lan­dı­ğı, İçiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı üze­rin­de­ki gö­zet­me ve dü­zel­ti­ci ön­lem­le­ri al­ma yü­küm­lü­lü­ğü­nü ye­ri­ne ge­tir­me­ye­rek gö­re­vi­nin ge­rek­le­ri­ne ay­kı­rı ha­re­ket et­ti­ği, ba­zı asa­yiş olay­la­rın­da­ki tu­tu­muy­la suç de­lil­le­ri ve adil yar­gı­la­ma­ya yö­ne­lik hü­küm­le­re mu­ha­le­fet et­ti­ği id­di­asıy­la Baş­ba­kan Re­cep Tay­yip Er­do­ğan hak­kın­da; em­ni­yet teş­ki­la­tın­da hu­kuk dı­şı giz­li kad­ro­laş­ma­ya göz yu­ma­rak keyfî uy­gu­la­ma­la­ra yol aç­tı­ğı, gö­re­vi­nin ge­rek­le­ri­ni ye­ri­ne ge­tir­me­ye­rek asa­yiş olay­la­rı­na ne­den ol­du­ğu ve yö­ne­tim za­fi­ye­ti oluş­tur­du­ğu, ba­zı asa­yiş olay­la­rıy­la il­gi­li so­ruş­tur­ma ve ko­vuş­tur­ma­lar­da suç de­lil­le­ri­ne ve adil yar­gı­la­ma­ya yö­ne­lik hü­küm­le­re mu­ha­le­fet et­ti­ği id­di­asıy­la İçiş­le­ri Ba­ka­nı Ab­dül­ka­dir Ak­su hak­kın­da; Mec­lis so­ruş­tur­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin öner­ge­si (9/13)

V. - AÇIK­LA­MA­LAR VE SA­TAŞ­MA­LA­RA İLİŞ­KİN KO­NUŞ­MA­LAR

1.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ali To­puz'un, İçiş­le­ri Ba­ka­nı Ab­dül­ka­dir Ak­su'nun, ko­nuş­ma­sın­da, Par­ti­si­ne sa­taş­ma­sı ne­de­niy­le ko­nuş­ma­sı

VI. - KA­NUN TA­SA­RI VE TEK­LİF­LE­Rİ İLE KO­MİS­YON­LAR­DAN GE­LEN Dİ­ĞER İŞ­LER

1.- Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li İz­zet Çe­tin ve 31 mil­let­ve­ki­li ile Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li Eyüp Ayar ve 30 mil­let­ve­ki­li­nin, Ko­ca­eli'nin Geb­ze il­çe­si­nin Di­lo­va­sı bel­de­sin­de­ki sa­na­yi atık­la­rı­nın çev­re ve in­san sağ­lı­ğı üze­rin­de­ki olum­suz et­ki­le­ri­nin araş­tı­rı­la­rak alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­le­rin be­lir­len­me­si ama­cıy­la Mec­lis araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin öner­ge­le­ri ve Mec­lis Araş­tır­ma­sı Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (10/254, 258) (S. Sa­yı­sı: 1273)

2.- Mer­sin Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa Eyi­ce­oğ­lu ve 23 mil­let­ve­ki­li, Muğ­la Mil­let­ve­ki­li Ali Ars­lan ve 48 mil­let­ve­ki­li ile An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Os­man Kap­tan ve 24 mil­let­ve­ki­li­nin, yaş seb­ze, mey­ve ve kes­me çi­çek ile na­ren­ci­ye üre­ti­min­de­ki ve ih­ra­ca­tın­da­ki so­run­la­rın araş­tı­rı­la­rak alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­le­rin be­lir­len­me­si ama­cıy­la Mec­lis araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin öner­ge­le­ri ve Mec­lis Araş­tır­ma­sı Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (10/81, 234, 286) (S. Sa­yı­sı : 1260)

VII. - SO­RU­LAR VE CE­VAP­LAR

A) YA­ZI­LI SO­RU­LAR VE CE­VAP­LA­RI

1.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Az­mi ATEŞ'in, şart­lı sa­lı­ver­me ve er­te­le­me ile il­gi­li 4616 sa­yı­lı Ka­nu­nun so­nuç­la­rı­na iliş­kin so­ru­su ve Ada­let Ba­ka­nı Ce­mil Çİ­ÇEK'in ce­va­bı (7/19748)

2.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR'un, Ad­li Tıp Ku­ru­mu­nun ya­pı­sı­na ve ya­pı­lan ata­ma­la­ra iliş­kin so­ru­su ve Ada­let Ba­ka­nı Ce­mil Çİ­ÇEK'in ce­va­bı (7/19750)

3.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Ah­met ER­SİN'in, F ti­pi ce­za­ev­le­ri­ne pro­tes­to ey­lem­le­ri­ne iliş­kin so­ru­su ve Ada­let Ba­ka­nı Ce­mil Çİ­ÇEK'in ce­va­bı (7/19809)

4.- Bi­le­cik Mil­let­ve­ki­li Ya­şar TÜ­ZÜN'ün, ic­ra-if­las da­ire­le­ri­nin ça­lış­tı­ğı ban­ka­la­ra iliş­kin so­ru­su ve Ada­let Ba­ka­nı Ce­mil Çİ­ÇEK'in ce­va­bı (7/19810)

5.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Ah­met ER­SİN'in, bay­ram kut­la­ma­sı­nı içe­ren afiş­le­re iliş­kin Baş­ba­kan­dan so­ru­su ve Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sı Meh­met Ali ŞA­HİN'in ce­va­bı (7/19910)

6.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li En­ver ÖK­TEM'in, te­da­vi yol­lu­ğu öde­me­le­ri­ne iliş­kin Baş­ba­kan­dan so­ru­su ve Ma­li­ye Ba­ka­nı Ke­mal UNA­KI­TAN'ın ce­va­bı (7/19908)

7.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Ah­met ER­SİN'in, teh­li­ke­li atık tra­fi­ği­ne ve ber­ta­ra­fı­na iliş­kin so­ru­su ve Çev­re ve Or­man Ba­ka­nı Os­man PE­PE'nin ce­va­bı (7/19922)

8.- Or­du Mi­llet­ve­ki­li İ. Sa­mi TAN­DOĞ­DU'nun, ban­ka­la­rın kre­di kart­la­rı­nı pa­zar­la­ma yön­tem­le­ri­ne iliş­kin so­ru­su ve Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sı Ab­dül­la­tif ŞE­NER'in ce­va­bı (7/19928)

9.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Emin Şİ­RİN'in, TMSF'de ya­pı­lan ba­zı gö­rev­len­dir­me­le­re iliş­kin so­ru­su ve Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sı Ab­dül­la­tif ŞE­NER'in ce­va­bı (7/19929)

10.- Muğ­la Mil­let­ve­ki­li Fah­ret­tin ÜS­TÜN'ün, Muğ­la'da ve­ri­len ma­den­ci­lik ruh­sat­la­rı­na iliş­kin so­ru­su ve Ener­ji ve Ta­bii Kay­nak­lar Ba­ka­nı Meh­met Hil­mi GÜ­LER'in ce­va­bı (7/19936)

11.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Ser­pil YIL­DIZ'ın, İz­mir-Öde­miş'e kay­ma­kam atan­ma­sı­na iliş­kin so­ru­su ve İçiş­le­ri Ba­ka­nı Ab­dül­ka­dir AK­SU'nun ce­va­bı (7/19943)

12.- Muğ­la Mil­let­ve­ki­li Ali ARS­LAN'ın, Da­la­man Kay­ma­ka­mı­nın ta­yi­ni ile il­gi­li id­di­ala­ra iliş­kin so­ru­su ve İçiş­le­ri Ba­ka­nı Ab­dül­ka­dir AK­SU'nun ce­va­bı (7/19945)

13.- Ha­tay Mil­let­ve­ki­li Fu­at ÇAY'ın, bil­bo­ard­la­ra ası­lan kur­ban bay­ra­mı kut­la­ma ilan­la­rı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan so­ru­su ve Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sı Meh­met Ali ŞA­HİN'in ce­va­bı (7/19985)

14.- Sam­sun Mil­let­ve­ki­li İl­yas Se­zai ÖN­DER'in, bir ta­rım­sal kal­kın­ma ko­ope­ra­ti­fi­nin hay­van­cı­lık pro­je­si­ne,

-Kon­ya Mil­let­ve­ki­li Atil­la KART'ın, et des­tek­le­me prim öde­me­si ya­pı­la­cak il­le­re ve Kon­ya Et Ba­lık Kom­bi­na­sı­nın du­ru­mu­na,

-Iğ­dır Mil­let­ve­ki­li Yü­cel AR­TAN­TAŞ'ın, Ta­rım Re­for­mu Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­nün bir iha­le­si­ne

İliş­kin so­ru­la­rı ve Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ba­ka­nı Meh­met Meh­di EKER'in ce­va­bı (7/20027, 20028, 20029)

15.- De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Üm­met KAN­DO­ĞAN'ın, ba­zı sek­tör­ler­de­ki it­ha­lat ve ih­ra­cat mik­ta­rı­na,

Ge­liş­mek­te olan ül­ke­le­rin dış ti­ca­ret açı­ğı ve ca­ri açık­la­rı­na,

İliş­kin Baş­ba­kan­dan so­ru­la­rı ve Dev­let Ba­ka­nı Kür­şad TÜZ­MEN'in ce­va­bı (7/20046, 7/20047)

16.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU'nun, iş­yer­le­ri­ni ka­pa­tan es­naf­la il­gi­li söz­le­ri­ne iliş­kin Baş­ba­kan­dan so­ru­su ve Sa­na­yi ve Ti­ca­ret Ba­ka­nı Ali COŞ­KUN'un ce­va­bı (7/20051)

17.- Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Tur­han ÇÖ­MEZ'in, Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­sin­de­ki su bas­kın­la­rı­na ve ağaç­lan­dır­ma ça­lış­ma­la­rı­na iliş­kin so­ru­su ve Çev­re ve Or­man Ba­ka­nı Os­man PE­PE'nin ce­va­bı (7/20063)

18.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Onur ÖY­MEN'in, sü­re­si için­de ce­vap­lan­dı­rıl­ma­yan ya­zı­lı so­ru öner­ge­le­ri­ne iliş­kin so­ru­su ve Dı­şiş­le­ri Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sı Ab­dul­lah GÜL'ün ce­va­bı (7/20066)

19.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ber­han ŞİM­ŞEK'in, ço­cuk yu­va­la­rın­dan ka­çan ço­cuk­la­ra ve ço­cuk suç­lu­lu­ğu­na,

-An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU'nun, özür­lü­le­re yö­ne­lik bir pro­je­nin uy­gu­la­ma­sı­na,

Özür­lü­ler İda­re­si es­ki baş­kan­ve­ki­li ve bir pro­jey­le il­gi­li id­di­ala­ra,

-Ada­na Mil­let­ve­ki­li N.Ga­ye ER­BA­TUR'un, ak­ra­ba ev­li­lik­le­ri ile er­ken yaş­ta zor­la ya­pı­lan ev­li­lik­le­re,

İliş­kin so­ru­la­rı ve Dev­let Ba­ka­nı Ni­met ÇU­BUK­ÇU'nun ce­va­bı (7/20067, 20068, 20069, 20070)

20.- Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Tur­han ÇÖ­MEZ'in, İs­tan­bul-Zey­tin­bur­nu Li­ma­nı iha­le­si­ne iliş­kin so­ru­su ve Ma­li­ye Ba­ka­nı Ke­mal UNA­KI­TAN'ın ce­va­bı (7/20091)

21.- Gi­re­sun Mil­let­ve­ki­li Meh­met IŞIK'ın, Ta­riş Üzüm Bir­li­ği­ne ve­ri­len kre­di­ye ve Fis­ko­bir­lik'in ta­le­bi­ne iliş­kin so­ru­su ve Sa­na­yi ve Ti­ca­ret Ba­ka­nı Ali COŞ­KUN'un ce­va­bı (7/20101)

22.- Ha­tay Mil­let­ve­ki­li Zü­he­yir AM­BER'in, pro­je­ler ve di­ğer ça­lış­ma­lar ile AB sü­re­ci­nin et­ki­le­ri­ne,

- De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Üm­met KAN­DO­ĞAN'ın, ta­rım sek­tö­rü­ne ak­ta­rı­lan des­tek­le­me kay­na­ğı­na,

- Şan­lı­ur­fa Mil­let­ve­ki­li Tu­ran TÜY­SÜZ'ün, Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Böl­ge­sin­de ya­şa­nan sel fe­la­ke­tin­de çift­çi­le­rin mağ­du­ri­ye­ti­ne,

- Or­du Mil­let­ve­ki­li İ. Sa­mi TAN­DOĞ­DU'nun, arı­cı­lık ko­ope­ra­tif­le­ri­ne ya­pı­lan des­tek­le­me­ye,

İliş­kin so­ru­la­rı ve Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ba­ka­nı Meh­met Meh­di EKER'in ce­va­bı (7/20103, 20104, 20105, 20106)

23.- Ma­lat­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­rit Mev­lüt AS­LA­NOĞ­LU'nun, Türk sa­na­yi­ci­le­ri­nin Mı­sır'da­ki ya­tı­rım­la­rı­na iliş­kin so­ru­su ve Dev­let Ba­ka­nı Kür­şad TÜZ­MEN'in ce­va­bı (7/20110)

24.- Ma­lat­ya Mil­let­ve­ki­li Mu­har­rem KI­LIÇ'ın, yurt dı­şı se­ya­hat­le­re iliş­kin so­ru­su ve Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan Ve­ki­li İs­ma­il ALP­TE­KİN'in ce­va­bı (7/20827)

 

 

I. - GE­ÇEN TU­TA­NAK ÖZE­Tİ

TBMM Ge­nel Ku­ru­lu sa­at 14.00'te açı­la­rak ye­di otu­rum yap­tı.

Bay­burt Mil­let­ve­ki­li Fe­ta­ni Bat­tal, Bay­burt'un düş­man iş­ga­lin­den kur­ta­rı­lı­şı­nın 89'un­cu yıl dö­nü­mü mü­na­se­be­tiy­le, bü­yük Türk mil­le­ti­nin, ta­rih­ten ge­tir­di­ği en­gin tec­rü­be ve me­de­ni­yet an­la­yı­şı­nın ge­re­ği ola­rak, bu­gün, ba­zı olay­lar kar­şı­sın­da gös­ter­di­ği tep­ki­ye; her tür­lü ma­ni­pü­las­yo­na ve mak­sat­lı gön­der­me­le­re al­dır­ma­ya­rak, in­san­lı­ğa ver­di­ği sağ du­yu der­si­ne,

Mer­sin Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa Öz­yü­rek, son gün­ler­de ba­sın­da çı­kan ha­ber­ler­de, ili üs ola­rak se­çen ba­zı ra­di­kal-ırk­çı der­nek­le­rin dü­zen­le­di­ği si­lah­lı, Kur'an­lı tö­ren­le­rin, san­ki, Mer­sin­li­le­rin ge­nel eği­li­miy­miş gi­bi gös­te­ril­me­ye ça­lı­şıl­ma­sı­na kar­şı olu­şan tep­ki­ye; ar­tan göç kar­şı­sın­da, ge­len­le­rin, şeh­re en­teg­re edil­me­sin­de kar­şı­la­şı­lan zor­luk­la­ra,

İliş­kin gün­dem dı­şı bi­rer ko­nuş­ma yap­tı­lar.

Çan­kı­rı Mil­let­ve­ki­li Tev­fik Ak­bak'ın, de­mir yol­la­rın­da­ki re­ha­bi­li­tas­yon ça­lış­ma­la­rı ile ye­ni yol­la­rın açıl­ma­sı­nın ül­ke ge­li­şi­mi­ne ya­pa­ca­ğı olum­lu et­ki­le­re ve ba­zı böl­ge­le­rin ca­zi­be mer­ke­zi hâli­ne gel­me­sin­de sağ­la­ya­ca­ğı kat­kı­la­ra iliş­kin gün­dem dı­şı ko­nuş­ma­sı­na Çev­re ve Or­man Ba­ka­nı Os­man Pe­pe ce­vap ver­di.

Gün­de­min "Ka­nun Ta­sa­rı ve Tek­lif­le­ri ile Ko­mis­yon­lar­dan Ge­len Di­ğer İş­ler" kıs­mı­nın:

1'in­ci sı­ra­sın­da bu­lu­nan, Ka­mu İha­le Ka­nu­nu­na Ge­çi­ci Mad­de Ek­len­me­si­ne Da­ir Ka­nun Tek­li­fi'nin (2/212) (S. Sa­yı­sı: 305) gö­rüş­me­le­ri, da­ha ön­ce ge­ri alı­nan mad­de­le­re iliş­kin ko­mis­yon ra­po­ru he­nüz gel­me­di­ğin­den;

2'nci sı­ra­sın­da bu­lu­nan, Ba­zı Ka­mu Ala­cak­la­rı­nın Tah­sil ve Ter­ki­ni­ne İliş­kin (1/1030) (S. Sa­yı­sı: 904),

3'ün­cü sı­ra­sın­da bu­lu­nan, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Ti­ca­ret An­laş­ma­sı­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir (1/1235) (S. Sa­yı­sı: 1308),

4'ün­cü sı­ra­sın­da bu­lu­nan, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Tran­sit Ta­şı­ma Çer­çe­ve An­laş­ma­sı­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir (1/1077) (S. Sa­yı­sı: 1023),

5'in­ci sı­ra­sın­da bu­lu­nan, Eko­no­mik İş­bir­li­ği Teş­ki­la­tı Eği­tim Ens­ti­tü­sü Ku­ru­cu Bel­ge­si­nin Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir (1/1026) (S. Sa­yı­sı: 965),

Ka­nun Ta­sa­rı­la­rı­nın gö­rüş­me­le­ri, il­gi­li ko­mis­yon yet­ki­li­le­ri Ge­nel Ku­rul­da ha­zır bu­lun­ma­dı­ğın­dan,

Er­te­len­di.

6'ncı sı­ra­sın­da bu­lu­nan, Fut­bol Mü­sa­ba­ka­la­rın­da Müş­te­rek Ba­his­ler Ter­ti­bi Hak­kın­da Ka­nun ile Ba­zı Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı (1/1299) (S. Sa­yı­sı: 1341),

7'nci sı­ra­sın­da bu­lu­nan ve İç Tü­zük'ün 91'in­ci mad­de­si kap­sa­mın­da de­ğer­len­di­ri­le­rek te­mel ka­nun ola­rak bö­lüm­ler hâlin­de gö­rü­şül­me­si ka­rar­laş­tı­rıl­mış olan Ener­ji Ve­rim­li­li­ği Ka­nu­nu Ta­sa­rı­sı ile Kü­tah­ya Mil­let­ve­ki­li So­ner Ak­soy ve 6 Mil­let­ve­ki­li­nin, Ye­ni­le­ne­bi­lir Ener­ji Kay­nak­la­rı­nın Elek­trik Ener­ji­si Üre­ti­mi Amaç­lı Kul­la­nı­mı­na İliş­kin Ka­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi (1/1261, 2/854) (S. Sa­yı­sı: 1326),

Ya­pı­lan gö­rüş­me­ler­den son­ra, ka­bul edil­di.

27 Şu­bat 2007 Sa­lı gü­nü sa­at 15.00'te top­lan­mak üze­re, bir­le­şi­me 19.58'de son ve­ril­di.

Nev­zat Pakdil

Baş­kan Ve­ki­li

                                Ah­met Küçük                                       Bay­ram Özçelik

                                   Ça­nak­ka­le                                                Bur­dur

                                   Kâtip Üye                                              Kâtip Üye

No:  90

II. - GE­LEN KÂĞIT­LAR

23 Şu­bat 2007 Cu­ma

Tek­lif

1.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Meh­met Emin Tu­tan ve Kon­ya Mil­let­ve­ki­li Meh­met Kı­lıç'ın; 4734 Sa­yı­lı Ka­mu İha­le Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi (2/957) (Plan ve Büt­çe ile Ba­yın­dır­lık, İmar, Ulaş­tır­ma ve Tu­rizm Ko­mis­yon­la­rı­na) (Baş­kan­lı­ğı ge­liş ta­ri­hi: 22.2.2007)

Ra­por­lar

1.- Trab­zon Mil­let­ve­ki­li Cev­det Er­döl ve Er­zu­rum Mil­let­ve­ki­li Mu­zaf­fer Gül­yurt'un; Sa­na­yi ve Ti­ca­ret Ba­kan­lı­ğı­nın Teş­ki­lat ve Gö­rev­le­ri Hak­kın­da Ka­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi ile Sa­na­yi, Ti­ca­ret, Ener­ji, Ta­biî Kay­nak­lar, Bil­gi ve Tek­no­lo­ji Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/942) (S. Sa­yı­sı: 1345) (Da­ğıt­ma ta­ri­hi: 23.2.2007) (GÜN­DE­ME)

2.- Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı; Kü­tah­ya Mil­let­ve­ki­li Ab­dul­lah Er­dem Can­ti­mur ve 6 Mil­let­ve­ki­li­nin; Ba­zı Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi; Ga­zi­an­tep Mil­let­ve­ki­li Fat­ma Şa­hin'in; Ge­lir Ver­gi­si Ka­nu­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi; İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Meh­met Mus­ta­fa Açı­ka­lın'ın; Ba­zı Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (1/1266, 2/926, 2/933, 2/934) (S. Sa­yı­sı: 1346) (Da­ğıt­ma ta­ri­hi: 23.2.2007) (GÜN­DE­ME)

3.- Yurt Dı­şı­na Çı­kış Har­cı Hak­kın­da Ka­nun Ta­sa­rı­sı ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (1/1274) (S. Sa­yı­sı: 1347) (Da­ğıt­ma ta­ri­hi: 23.2.2007) (GÜN­DE­ME)

Sü­re­si İçin­de Ce­vap­lan­dı­rıl­ma­yan Ya­zı­lı So­ru Öner­ge­le­ri

1.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa ÖZ­YURT'un, va­li­le­rin ma­kam araç­la­rı­na iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19622)

No.: 91

26 Şu­bat 2007 Pa­zar­te­si

Ta­sa­rı­lar

1.- Kı­ta Sa­han­lı­ğın­da Bu­lu­nan Sa­bit Plat­form­la­rın Gü­ven­li­ği­ne Kar­şı Ya­sa­dı­şı Ey­lem­le­rin Ön­len­me­si­ne Da­ir Pro­to­ko­le Ait 2005 Pro­to­ko­lü­nün Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı (1/1308) (Ada­let ve Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yon­la­rı­na) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14.2.2007)

2.- De­niz­de Se­yir Gü­ven­li­ği­ne Kar­şı Ya­sa­dı­şı Ey­lem­le­rin Ön­len­me­si­ne Da­ir Söz­leş­me­ye Ait 2005 Pro­to­ko­lü­nün Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı (1/1309) (Ada­let ve Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yon­la­rı­na) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14.2.2007)

3.- Tür­ki­ye-EF­TA Or­tak Ko­mi­te­si­nin EF­TA Dev­let­le­ri ile Tür­ki­ye Ara­sın­da An­laş­ma­nın Dev­let Yar­dım­la­rı­na İliş­kin 18 ve 23. Mad­de­le­ri­nin ve II sa­yı­lı Eki­nin De­ğiş­ti­ril­me­si ve X ve XI Sa­yı­lı Ek­le­ri­nin İp­ta­li­ne İliş­kin 1/2005 Sa­yı­lı Ka­ra­rı­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı (1/1310) (Plan ve Büt­çe ile Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yon­la­rı­na) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 16.2.2007)

Tek­lif

1.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Gül­se­ren To­puz'un; Bi­li­şim Sis­te­mi Üze­rin­den Suç Teş­kil Eden Za­rar­lı Ya­yın­lar­la Mü­ca­de­le Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi (2/958) (Ba­yın­dır­lık, İmar, Ulaş­tır­ma ve Tu­rizm ile Ada­let Ko­mis­yon­la­rı­na) (Baş­kan­lı­ğı ge­liş ta­ri­hi: 23.2.2007)

Ra­por­lar

1.- An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Mu­zaf­fer R. Kur­tul­mu­şoğ­lu ve 72 Mil­let­ve­ki­li­nin; Re­fik Say­dam Aşı Se­rum Ens­ti­tü­sü­nün Ku­ru­lu­şu­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi ve İç­tü­zü­ğün 37 nci Mad­de­si­ne Gö­re Doğ­ru­dan Gün­de­me Alın­ma Öner­ge­si (2/67) (S. Sa­yı­sı: 1348) (Da­ğıt­ma ta­ri­hi: 26.2.2007) (GÜN­DE­ME)

2.- Kon­ya Mil­let­ve­ki­li Öz­kan Ök­süz'ün; Tü­ke­ti­ci­nin Ko­run­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi ve İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Gül­se­ren To­puz'un; 4077 Sa­yı­lı Tü­ke­ti­ci­nin Ko­run­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi ile Sa­na­yi, Ti­ca­ret, Ener­ji, Ta­bii Kay­nak­lar, Bil­gi ve Tek­no­lo­ji Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/917, 2/865) (S. Sa­yı­sı: 1349) (Da­ğıt­ma ta­ri­hi: 26.2.2007) (GÜN­DE­ME)

3.- İs­tik­lal Ma­dal­ya­sı Ve­ril­miş Bu­lu­nan­la­ra Va­ta­ni Hiz­met Ter­ti­bin­den Şe­ref Ay­lı­ğı Bağ­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı; Ha­tay Mil­let­ve­ki­li Zü­he­yir Am­ber ve 35 Mil­let­ve­ki­li­nin; İs­tik­lal Ma­dal­ya­sı Ve­ril­miş Bu­lu­nan­la­ra Va­ta­ni Hiz­met Ter­ti­bin­den Şe­ref Ay­lı­ğı Bağ­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nu­nun 1 ve 2 nci Mad­de­le­ri­nin De­ğiş­ti­ril­me­si Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi; Ada­na Mil­let­ve­ki­li Atil­la Ba­şoğ­lu'nun; 5434 Sa­yı­lı Emek­li San­dı­ğı Ka­nu­nu­nun Bir Mad­de­sin­de De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi; Şır­nak Mil­let­ve­ki­li Meh­met Ta­tar ve De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Üm­met Kan­do­ğan'ın; 24.2.1968 Ta­rih ve 1005 Sa­yı­lı İs­tik­lal Ma­dal­ya­sı Ve­ril­miş Bu­lu­nan­la­ra Va­ta­ni Hiz­met Ter­ti­bin­den Şe­ref Ay­lı­ğı Bağ­lan­ma­sı Hak­kın­da Ka­nu­nun 1 in­ci Mad­de­sin­de De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi ile Plan ve Büt­çe Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (1/714, 2/95, 2/161, 2/625) (S. Sa­yı­sı: 1350) (Da­ğıt­ma ta­ri­hi: 26.2.2007) (GÜN­DE­ME)

No.: 92

27 Şu­bat 2007 Sa­lı

Ta­sa­rı­lar

1.- Do­ping­le Mü­ca­de­le Ka­nu­nu Ta­sa­rı­sı (1/1311) (Plan ve Büt­çe ile Millî Eği­tim, Kül­tür, Genç­lik ve Spor Ko­mis­yon­la­rı­na) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 16.2.2007)

2.- Tür­ki­ye Hâkim­ler ve Sav­cı­lar Bir­li­ği Ka­nu­nu Ta­sa­rı­sı (1/1312) (Av­ru­pa Bir­li­ği Uyum, Ana­ya­sa ile Ada­let Ko­mis­yon­la­rı­na) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 20.2.2007)

3.- Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti­nin Av­ru­pa Bir­li­ği Kriz Yö­ne­ti­mi Ha­re­kat­la­rı­na Ka­tı­lı­mı İçin Av­ru­pa Bir­li­ği ile Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ara­sın­da Çer­çe­ve Teş­kil Eden An­laş­ma­nın Onay­lan­ma­sı­nın Uy­gun Bu­lun­du­ğu­na Da­ir Ka­nun Ta­sa­rı­sı (1/1313) (Av­ru­pa Bir­li­ği Uyum, Millî Sa­vun­ma ile Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yon­la­rı­na) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 22.2.2007)

Tek­lif­ler

1.- Mer­sin Mil­let­ve­ki­li Hü­se­yin Gü­ler'in; 5378 Sa­yı­lı Özür­lü­ler ve Ba­zı Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me­ler­de De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nu­nun İl­gi­li Mad­de­le­ri­nin De­ğiş­ti­ril­me­si Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi (2/959) (Sağ­lık, Ai­le, Ça­lış­ma ve Sos­yal İş­ler, Plan ve Büt­çe Ko­mis­yon­la­rı­na) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 16.2.2007)

2.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Bur­han Kı­lıç'ın; 6831 Sa­yı­lı Or­man Ka­nu­nu ile Ba­zı Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi (2/960) (Ta­rım, Or­man ve Kö­yiş­le­ri, Plan ve Büt­çe Ko­mis­yon­la­rı­na) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 19.2.2007)

3.- Mer­sin Mil­let­ve­kil­le­ri Hü­se­yin Gü­ler ve Hü­se­yin Öz­can'ın; Mer­sin İlin­de Me­zit­li Adıy­la Bir İl­çe Ku­rul­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi (2/961) (İçiş­le­ri, Plan ve Büt­çe Ko­mis­yon­la­rı­na) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 20.2.2007)

4.- Mer­sin Mil­let­ve­ki­li Er­soy Bu­lut'un; 26 Şu­bat 1992'de Er­me­ni­le­rin Azer­bay­can'ın Ho­ca­lı Ken­tin­de Yap­tık­la­rı Kat­li­amın "Soy­kı­rım" Ola­rak Ta­nın­ma­sı, 26 Şu­bat'ın "Ho­ca­lı Soy­kı­rı­mı­nı An­ma Gü­nü" Ola­rak Ka­bul Edil­me­si­ne İliş­kin Ka­nun Tek­li­fi (2/962) (Dı­şiş­le­ri ve İçiş­le­ri Ko­mis­yon­la­rı­na) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 21.2.2007)

Söz­lü  So­ru Öner­ge­le­ri

1.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU'nun, Baş­ba­ka­nın Ri­ze'de yap­tı­ğı ko­nuş­ma­nın öğ­ret­men ata­ma­sı top­lan­tı­sın­da nak­len din­le­til­me­si­ne iliş­kin Millî Eği­tim Ba­ka­nın­dan söz­lü so­ru öner­ge­si (6/2528) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 12/2/2007)

2.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU'nun, Ri­ze'de­ki sağ­lık uy­gu­la­ma­la­rı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan söz­lü so­ru öner­ge­si (6/2529) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

3.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU'nun, An­tal­ya-İb­ra­dı'da ya­şa­nan elek­trik ke­sin­ti­le­ri­ne iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan söz­lü so­ru öner­ge­si (6/2530) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

4.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU'nun, Alan­ya Ak­dağ Ka­yak Mer­ke­zi pro­je­si­ne iliş­kin Çev­re ve Or­man Ba­ka­nın­dan söz­lü so­ru öner­ge­si (6/2531) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

Ya­zı­lı So­ru Öner­ge­le­ri

1.- Ma­lat­ya Mil­let­ve­ki­li Mu­har­rem KI­LIÇ'ın, yurt dı­şı se­ya­hat­le­re iliş­kin Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20827) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

2.- Mer­sin Mil­let­ve­ki­li Hü­se­yin GÜ­LER'in, Şan­lı­ur­fa'da ya­şa­nan kam­yon ka­za­sı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20828) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 8/2/2007)

3.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Emin Şİ­RİN'in, elek­trik özel­leş­tir­me­le­riy­le il­gi­li bir açık­la­ma­sı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20829) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 9/2/2007)

4.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Mu­har­rem TOP­RAK'ın, ye­rel yö­ne­tim­le­rin mer­ke­zi ka­mu per­so­ne­li seç­me sı­na­vı kap­sa­mın­dan çı­ka­rıl­ma­sı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20830) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 9/2/2007)

5.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR'un, Irak'ta dü­şen uçak­ta ha­ya­tı­nı kay­be­den­le­rin ce­na­ze­le­ri­ne iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20831) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 9/2/2007)

6.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU'nun, Ri­ze'de yap­tı­ğı ko­nuş­ma­nın öğ­ret­men ata­ma­sı top­lan­tı­sın­da nak­len din­le­til­me­si­ne iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20832) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 12/2/2007)

7.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Ah­met ER­SİN'in, gör­me en­gel­li bir sa­nat­çı­nın oto­mo­bil­le hız ve re­kor de­ne­me­si­ne iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20833) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 12/2/2007)

8.- De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Üm­met KAN­DO­ĞAN'ın, ih­ti­yaç sa­hip­le­ri­ne kö­mür da­ğı­tı­mı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20834) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/2/2007)

9.- Iğ­dır Mil­let­ve­ki­li Dur­sun AK­DE­MİR'in, ba­zı ka­mu gö­rev­le­ri­ne alım­da­ki yaş sı­nı­rı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20835) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

10.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR'un, Ada­na ha­fif ray­lı sis­tem pro­je­si­ne iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20836) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

11.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR'un, or­gan nak­li ko­nu­sun­da alın­ma­sı ge­re­ken ba­zı ön­lem­le­re iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20837) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

12.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR'un, sü­rü­cü kurs­la­rı­nın ka­yıt iş­lem­le­ri­ne iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20838) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

13.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR'un, Zim­bab­we Dev­let Baş­ka­nı­nın ül­ke­mi­ze da­vet edil­di­ği id­di­ası­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20839) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

14.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ber­han ŞİM­ŞEK'in, da­ğı­tı­lan oyun­cak­la­ra iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20840) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

15.- Ça­nak­ka­le Mil­let­ve­ki­li Ah­met KÜ­ÇÜK'ün, Gök­çe­ada ve Boz­ca­ada'nın ba­zı so­run­la­rı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20841) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

16.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Ati­la EMEK'in, ban­ka­la­rın kre­di kart­la­rıy­la il­gi­li ba­zı uy­gu­la­ma­la­rı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20842) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

17.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR'un, Ulu­sal Dep­rem Kon­se­yi­nin ka­pa­tıl­ma­sı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20843) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

18.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Mu­har­rem TOP­RAK'ın, eg­zoz emis­yon öl­çüm­le­ri­ne iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20844) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

19.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU'nun, açık­ta süt sa­tı­şı­nın ya­sak­lan­ma­sı­na ve süt­çü­ler için ya­pı­la­cak dü­zen­le­me­le­re iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20845) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

20.- Yoz­gat Mil­let­ve­ki­li Emin KOÇ'un, Tu­rus­gaz'ın ver­gi bor­cu­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20846) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/2/2007)

21.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Er­dal KA­RA­DE­MİR'in, ta­sar­ruf ted­bir­le­riy­le il­gi­li bir ge­nel­ge­ye iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20847) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/2/2007)

22.- Te­kir­dağ Mil­let­ve­ki­li Meh­met Nu­ri SAY­GUN'un, ta­rım sek­tö­rüy­le il­gi­li bir açık­la­ma­ya iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20848) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/2/2007)

23.- Nev­şe­hir Mil­let­ve­ki­li Meh­met EL­KAT­MIŞ'ın, AB fon­la­rı­nın kul­la­nı­mı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20849) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/2/2007)

24.- Nev­şe­hir Mil­let­ve­ki­li Meh­met EL­KAT­MIŞ'ın, çe­şit­li fon­lar­dan Nev­şe­hir'de­ki pro­je­le­re ve­ri­len des­te­ğe iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20850) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/2/2007)

25.- Or­du Mil­let­ve­ki­li Ka­zım TÜRK­MEN'in, Or­du çev­re yo­lu pro­je­si­ne iliş­kin Ba­yın­dır­lık ve İskân Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20851) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 9/2/2007)

26.- Te­kir­dağ Mil­let­ve­ki­li Meh­met Nu­ri SAY­GUN'un, köp­rü ve oto­yol­lar­da­ki pa­ra­lı ge­çiş uy­gu­la­ma­sı­na iliş­kin Ba­yın­dır­lık ve İskân Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20852) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

27.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL'in, Bur­sa-An­ka­ra Ka­ra­yo­lun­da­ki Ye­ni­ce Köp­rü­lü Kav­şa­ğı­na iliş­kin Ba­yın­dır­lık ve İskân Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20853) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

28.- Te­kir­dağ Mil­let­ve­ki­li Meh­met Nu­ri SAY­GUN'un, Bo­lu Da­ğı ge­çi­şin­de­ki te­sis­le­re iliş­kin Ba­yın­dır­lık ve İskân Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20854) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/2/2007)

29.- Ay­dın Mil­let­ve­ki­li Öz­lem ÇER­Çİ­OĞ­LU'nun, ik­lim de­ği­şik­lik­le­ri ve ku­rak­lık­la il­gi­li ted­bir­le­re iliş­kin Çev­re ve Or­man Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20855) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 12/2/2007)

30.- Er­zu­rum Mil­let­ve­ki­li İb­ra­him ÖZ­DO­ĞAN'ın, kü­re­sel ısın­ma­ya yö­ne­lik ted­bir­le­re iliş­kin Çev­re ve Or­man Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20856) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

31.- Muğ­la Mil­let­ve­ki­li Ali Cum­hur YA­KA'nın, Muğ­la-Fet­hi­ye'de dü­şü­nü­len de­niz dol­gu­su­na iliş­kin Çev­re ve Or­man Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20857) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

32.- Sam­sun Mil­let­ve­ki­li Mu­sa UZUN­KA­YA'nın, ma­den iş­let­me ruh­sa­tı izin­le­ri­ne iliş­kin Çev­re ve Or­man Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20858) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/2/2007)

33.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Emin Şİ­RİN'in, AB sü­re­cin­de­ki ba­zı bel­ge­ler­de yer alan Kıb­rıs'la il­gi­li ifa­de­ye iliş­kin Dı­şiş­le­ri Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20859) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 9/2/2007)

34.- Ma­lat­ya Mil­let­ve­ki­li Sü­ley­man SA­RI­BAŞ'ın, Rus­ya'yla il­gi­li ba­zı ge­liş­me­le­rin ül­ke­mi­ze et­ki­le­ri­ne iliş­kin Dı­şiş­le­ri Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20860) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/2/2007)

35.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Emin Şİ­RİN'in, dev­re­di­len Eti­bank'ın yö­ne­tim ku­ru­lu üye­le­ri­ne iliş­kin Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sın­dan (Ab­dül­la­tif ŞE­NER) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20861) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 9/2/2007)

36.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Emin Şİ­RİN'in, TMSF'nin uy­gu­la­dı­ğı ana pa­ra ve fa­iz in­di­rim­le­ri­ne iliş­kin Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sın­dan (Ab­dül­la­tif ŞE­NER) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20862) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 9/2/2007)

37.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Emin Şİ­RİN'in, Kral TV'nin ta­nı­tım kam­pan­ya har­ca­ma­la­rı­na iliş­kin Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sın­dan (Ab­dül­la­tif ŞE­NER) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20863) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 9/2/2007)

38.- Sam­sun Mil­let­ve­ki­li Ha­luk KOÇ'un, İmar Ban­ka­sın­dan iç borç­lan­ma se­ne­di alan­la­ra öde­me ya­pıl­ma­sı ça­lış­ma­la­rı­na iliş­kin Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sın­dan (Ab­dül­la­tif ŞE­NER) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20864) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

39.- Es­ki­şe­hir Mil­let­ve­ki­li Cev­det SEL­Vİ'nin, Türk işa­ret di­li sis­te­mi oluş­tu­rul­ma­sı­na iliş­kin Dev­let Ba­ka­nın­dan (Ni­met ÇU­BUK­ÇU) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20865) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 9/2/2007)

40.- Mer­sin Mil­let­ve­ki­li Hü­se­yin GÜ­LER'in, şid­de­te ma­ruz ka­lan bir ço­cu­ğun ko­run­ma­sı­na iliş­kin Dev­let Ba­ka­nın­dan (Ni­met ÇU­BUK­ÇU) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20866) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

41.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR'un, şid­det mağ­du­ru ço­cuk­la­rın ko­run­ma­sı­na iliş­kin Dev­let Ba­ka­nın­dan (Ni­met ÇU­BUK­ÇU) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20867) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

42.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Na­il KA­MA­CI'nın, An­ka­ra'da­ki do­ğal­gaz hiz­me­ti­ne iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20868) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 9/2/2007)

43.- Gi­re­sun Mil­let­ve­ki­li Meh­met IŞIK'ın, Gi­re­sun'a do­ğal­gaz ve­ril­me­si­ne iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20869) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 9/2/2007)

44.- Yoz­gat Mil­let­ve­ki­li Emin KOÇ'un, Çe­ke­rek Sü­rey­ya Bey Ba­ra­jı­na iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20870) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

45.- Kah­ra­man­ma­raş Mil­let­ve­ki­li Meh­met Ali BU­LUT'un, TÜP­RAŞ'ın Sa­pan­ca Gö­lü'nden su kul­la­nı­mı­na iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20871) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/2/2007)

46.- Sam­sun Mil­let­ve­ki­li Mu­sa UZUN­KA­YA'nın, ve­ri­len ma­den ara­ma ruh­sat­la­rı­na iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20872) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/2/2007)

47.- Kah­ra­man­ma­raş Mil­let­ve­ki­li Meh­met Ali BU­LUT'un, Türk Pet­rol Ka­nu­nu dü­zen­le­me­le­riy­le il­gi­li id­di­ala­ra iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20873) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/2/2007)

48.- An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Mu­zaf­fer R. KUR­TUL­MU­ŞOĞ­LU'nun, Ri­ze'de ya­pıl­ma­sı dü­şü­nü­len san­tral­le­re iliş­kin Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20874) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/2/2007)

49.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Na­il KA­MA­CI'nın, An­tal­ya-Kum­lu­ca'da­ki ka­na­li­zas­yon ça­lış­ma­la­rı­na iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20875) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 9/2/2007)

50.- De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Meh­met YÜK­SEK­TE­PE'nin, MO­BE­SE sis­te­mi­ne iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20876) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/2/2007)

51.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ber­han ŞİM­ŞEK'in, AN­FA Al­tın­park A.Ş. Ge­nel Mü­dü­rü­nün fu­ar ala­nın­da yap­tı­ğı dü­ğü­nün fi­nans­ma­nı­na iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20877) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 9/2/2007)

52.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Emin Şİ­RİN'in, Baş­ba­ka­nın sü­rü­cü eh­li­ye­ti­ne iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20878) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 9/2/2007)

53.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Emin Şİ­RİN'in, Kırk­la­re­li Va­li­si­nin bir ki­ta­bı halk kü­tüp­ha­ne­si­ne al­dır­ma­sı­na iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20879) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 9/2/2007)

54.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Ser­pil YIL­DIZ'ın, tö­re ve na­mus ci­na­yet­le­ri­ne iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20880) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

55.- Is­par­ta Mil­let­ve­ki­li Mev­lüt COŞ­KU­NER'in, Is­par­ta Be­le­di­ye­sin­ce iş­ten çı­ka­rı­lan iş­çi­le­re iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20881) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

56.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR'un, şid­det mağ­du­ru bir ço­cu­ğun tek­rar ai­le­si­ne tes­li­mi­ne iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20882) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

57.- Tun­ce­li Mil­let­ve­ki­li V. Si­nan YER­Lİ­KA­YA'nın, Mer­sin'de fa­ali­yet gös­te­ren ba­zı der­nek­le­re iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20883) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/2/2007)

58.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa ÖZ­YURT'un, top­tan­cı hal­le­ri­nin sa­tı­şı­na iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20884) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/2/2007)

59.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa ÖZ­YURT'un, do­ğal­gaz fa­tu­ra­la­rı­nın öden­me­si­ne iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20885) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 9/2/2007)

60.- Sam­sun Mil­let­ve­ki­li Mu­sa UZUN­KA­YA'nın, MO­BE­SE sis­te­mi­nin yay­gın­laş­tı­rıl­ma­sı­na iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20886) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/2/2007)

61.- Muğ­la Mil­let­ve­ki­li Ali Cum­hur YA­KA'nın, do­ğal sit alan­la­rı­nın be­lir­len­me kri­ter­le­ri­ne iliş­kin Kül­tür ve Tu­rizm Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20887) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

62.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU'nun, An­tal­ya tu­riz­min­de kriz ya­şan­dı­ğı id­di­ası­na iliş­kin Kül­tür ve Tu­rizm Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20888) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

63.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU'nun, Alan­ya Ak­dağ Ka­yak Mer­ke­zi pro­je­si­ne iliş­kin Kül­tür ve Tu­rizm Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20889) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

64.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU'nun, Alan­ya'da­ki ta­ri­hi Av Köş­kü­nün res­to­ras­yo­nu­na iliş­kin Kül­tür ve Tu­rizm Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20890) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

65.- Te­kir­dağ Mil­let­ve­ki­li Meh­met Nu­ri SAY­GUN'un, ta­ri­hi ya­pı­la­rı ye­ni­leş­tir­me ça­lış­ma­la­rı­na iliş­kin Kül­tür ve Tu­rizm Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20891) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/2/2007)

66.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Ah­met ER­SİN'in, hak­kın­da mü­fet­tiş ra­po­ru olan bir per­so­ne­le iliş­kin Millî Eği­tim Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20892) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 9/2/2007)

67.- De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa GA­ZAL­CI'nın, İn­kı­lap Ta­ri­hi ve Ata­türk­çü­lük ders ki­tap­la­rı­nın içe­ri­ğin­de­ki ba­zı de­ği­şik­lik­le­re iliş­kin Millî Eği­tim Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20893) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 9/2/2007)

68.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL'in, us­ta öğ­re­ti­ci­le­re iliş­kin Millî Eği­tim Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20894) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 9/2/2007)

69.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL'in, Ri­ze-Fın­dık­lı Gu­atr Araş­tır­ma ve Te­da­vi Mer­ke­zi­ne iliş­kin Sağ­lık Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20895) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

70.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU'nun, Ri­ze Dev­let Has­ta­ne­sin­de ul­tra­son çe­ki­mi için uzun sü­re son­ra­sı­na ran­de­vu ve­ril­me­si­ne iliş­kin Sağ­lık Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20896) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

71.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Ah­met ER­SİN'in, Çek Cum­hu­ri­ye­ti'nden ge­ri gön­de­ri­len ku­ru in­cir­le­re iliş­kin Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20897) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 9/2/2007)

72.- De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Üm­met KAN­DO­ĞAN'ın, Ta­rım Kre­di Ko­ope­ra­tif­le­ri­nin ic­ra­ya ver­di­ği üre­ti­ci­le­re iliş­kin Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20898) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 13/2/2007)

73.- Kas­ta­mo­nu Mil­let­ve­ki­li Meh­met YIL­DI­RIM'ın, Kas­ta­mo­nu bağ­lan­tı­lı de­mir­yo­lu hat­la­rı­nın prog­ra­ma alın­ma­sı­na iliş­kin Ulaş­tır­ma Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20899) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 12/2/2007)

74.- Kas­ta­mo­nu Mil­let­ve­ki­li Meh­met YIL­DI­RIM'ın, Aba­na ve İne­bo­lu Li­man­la­rı ile İne­bo­lu sa­hil şe­ri­di­nin dal­ga­lar­dan ko­run­ma­sı­na iliş­kin Ulaş­tır­ma Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20900) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 12/2/2007)

75.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU'nun, An­tal­ya'nın İb­ra­dı İl­çe­sin­de­ki bir te­le­fon san­tra­li arı­za­sı­na iliş­kin Ulaş­tır­ma Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20901) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

76.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Emin Şİ­RİN'in, akar­ya­kıt ka­çak­çı­lı­ğı ko­nu­sun­da­ki bir so­ruş­tur­ma­ya iliş­kin Dev­let Ba­ka­nın­dan (Kür­şad TÜZ­MEN) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20902) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 9/2/2007)

77.- Yoz­gat Mil­let­ve­ki­li Emin KOÇ'un, yurt dı­şı­na gön­de­ri­len di­ni ya­yın­la­ra iliş­kin Dev­let Ba­ka­nın­dan (Meh­met AY­DIN) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20903) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 9/2/2007)

78.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Meh­met KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK'ın, Ka­mu Per­so­ne­li Seç­me Sı­na­vın­da ön­gö­rü­len yaş sı­nı­rı­na iliş­kin Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sın­dan (Meh­met Ali ŞA­HİN) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20904) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 9/2/2007)

79.- Te­kir­dağ Mil­let­ve­ki­li Enis TÜ­TÜN­CÜ'nün, KO­Bİ'le­rin borç­la­rı­nın ye­ni­den ya­pı­lan­dı­rıl­ma­sı­na iliş­kin Sa­na­yi ve Ti­ca­ret Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20905) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

80.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU'nun, An­tal­ya-Ak­se­ki elek­trik da­ğı­tım şe­be­ke­si­nin güç­len­di­ril­me­si­ne iliş­kin Ma­li­ye Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20906) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 14/2/2007)

81.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Ah­met ER­SİN'in, bir zan­lı­nın ser­best bı­ra­kıl­ma­sı­na iliş­kin Ada­let Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20907) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/2/2007)

82.- Iğ­dır Mil­let­ve­ki­li Dur­sun AK­DE­MİR'in, ha­va ta­şı­ma iş­le­riy­le il­gi­li ya­sal dü­zen­le­me ça­lış­ma­la­rı­na iliş­kin Ça­lış­ma ve Sos­yal Gü­ven­lik Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20908) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/2/2007)

83.- Ma­lat­ya Mil­let­ve­ki­li Sü­ley­man SA­RI­BAŞ'ın, ba­zı ül­ke­le­rin si­lah­lan­ma­sı­nın oluş­tur­du­ğu teh­di­te iliş­kin Millî Sa­vun­ma Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/20909) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 15/2/2007)

Mec­lis Araş­tır­ma­sı Öner­ge­si

1.- Ma­lat­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­rit Mev­lüt AS­LA­NOĞ­LU ve 22 Mil­let­ve­ki­li­nin, Do­ğu Ana­do­lu Fay Hat­tı­na iliş­kin Ba­yın­dır­lık ve İskân Ba­kan­lı­ğı ra­po­run­da­ki tes­pit ve ön­lem­ler ko­nu­sun­da Ana­ya­sa­nın 98 in­ci, İç­tü­zü­ğün 104 ve 105 in­ci mad­de­le­ri uya­rın­ca bir Mec­lis araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin öner­ge­si (10/425) (Baş­kan­lı­ğa ge­liş ta­ri­hi: 22/2/2007)

 

 

27 Şu­bat 2007 Sa­lı

Bİ­RİN­Cİ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 15.07

BAŞ­KAN: Baş­kan Ve­ki­li İs­ma­il ALP­TE­KİN

KÂTİP ÜYE­LER: Meh­met DA­NİŞ (Ça­nak­ka­le), Türkân Mİ­ÇO­OĞUL­LA­RI (İz­mir)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 68'in­ci Bir­le­şi­mi'ni açı­yo­rum.

Top­lan­tı ye­ter sa­yı­sı var­dır, gö­rüş­me­le­re ge­çi­yo­ruz.

Baş­kan­lı­ğın Ge­nel Ku­ru­la su­nuş­la­rı var­dır.

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­nın iki tez­ke­re­si var­dır, ay­rı ay­rı oku­tup bil­gi­le­ri­ni­ze su­na­ca­ğım:

III. - BAŞ­KAN­LI­ĞIN GE­NEL KU­RU­LA SU­NUŞ­LA­RI

A) TEZ­KE­RE­LER VE ÖNER­GE­LER

1.- Uk­ray­na Par­la­men­to­su Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yo­nu Baş­ka­nı ve be­ra­be­rin­de­ki Par­la­men­to he­ye­ti­nin ül­ke­mi­zi zi­ya­re­ti­nin TBMM Baş­kan­lık Di­va­nın­ca uy­gun bu­lun­du­ğu­na iliş­kin Baş­kan­lık tez­ke­re­si (3/1207)

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Ge­nel Ku­ru­lu­na

TBMM Baş­kan­lık Di­va­nı'nın 14 Şu­bat 2007 ta­rih ve 125 sa­yı­lı Ka­ra­rı ile, Uk­ray­na Par­la­men­to­su Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yo­nu Baş­ka­nı ve be­ra­be­rin­de­ki par­la­men­to he­ye­ti­nin Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si'nin ko­nu­ğu ola­rak res­mi te­mas­lar­da bu­lun­mak üze­re ül­ke­mi­zi zi­ya­re­ti uy­gun bu­lun­muş­tur.

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si'nin Dış İliş­ki­le­ri­nin Dü­zen­len­me­si Hak­kın­da­ki 3620 sa­yı­lı Ka­nun'un 7'nci mad­de­si ge­re­ğin­ce Ge­nel Ku­rul'un bil­gi­si­ne su­nu­lur.

                                                                                                            Bü­lent Arınç

                                                                                              Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si

                                                                                                                Baş­ka­nı

BAŞ­KAN - Bil­gi­le­ri­ni­ze su­nul­muş­tur.

Di­ğer tez­ke­re­yi oku­tu­yo­rum:

2.- Lit­van­ya Par­la­men­to­su Av­ru­pa Bir­li­ği ve Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yon­la­rı üye­le­rin­den olu­şan Par­la­men­to he­ye­ti­nin ül­ke­mi­zi zi­ya­re­ti­nin TBMM Baş­kan­lık Di­va­nın­ca uy­gun bu­lun­du­ğu­na iliş­kin Baş­kan­lık tez­ke­re­si (3/1208)

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Ge­nel Ku­ru­lu­na

TBMM Baş­kan­lık Di­va­nı'nın 14 Şu­bat 2007 ta­rih ve 125 sa­yı­lı Ka­ra­rı ile, Lit­van­ya Par­la­men­to­su Av­ru­pa Bir­li­ği ve Dı­şiş­le­ri Ko­mis­yon­la­rı üye­le­rin­den olu­şan par­la­men­to he­ye­ti­nin Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si'nin ko­nu­ğu ola­rak res­mi te­mas­lar­da bu­lun­mak üze­re ül­ke­mi­zi zi­ya­re­ti uy­gun bu­lun­muş­tur.

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si'nin Dış İliş­ki­le­ri­nin Dü­zen­len­me­si Hak­kın­da­ki 3620 sa­yı­lı Ka­nun'un 7'nci mad­de­si ge­re­ğin­ce Ge­nel Ku­rul'un bil­gi­si­ne su­nu­lur.

                                                                                                            Bü­lent Arınç

                                                                                              Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si

                                                                                                                Baş­ka­nı

BAŞ­KAN - Bil­gi­le­ri­ni­ze su­nul­muş­tur.

Mec­lis araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin bir öner­ge var­dır, oku­tu­yo­rum:

B) GEN­SO­RU, GE­NEL GÖ­RÜŞ­ME, MEC­LİS SO­RUŞ­TUR­MA­SI VE MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI ÖNER­GE­LE­Rİ

1.- Ma­lat­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­rit Mev­lüt As­la­noğ­lu ve 22 mil­let­ve­ki­li­nin, Do­ğu Ana­do­lu fay hat­tı­na iliş­kin Ba­yın­dır­lık ve İskân Ba­kan­lı­ğı ra­po­run­da­ki tes­pit ve ön­lem­ler ko­nu­sun­da Mec­lis araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin öner­ge­si (10/425)

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

Do­ğu Ana­do­lu fay hat­tı, özel­lik­le Ela­zığ, Ma­lat­ya, Adı­ya­man ve Kah­ra­man­ma­raş il­le­rin­de sü­rek­li ak­tif ol­muş ve son 5 yıl­da he­men he­men her ay böl­ge­de önem­li öl­çü­de mad­di ha­sar­la­ra yol açan dep­rem­ler mey­da­na gel­miş­tir. Son 15 gün içe­ri­sin­de de 75'i 2,7 ile 3,8 şid­de­tin­de art­çı ol­mak üze­re bir­çok dep­rem ol­muş, 21.02.2007 ta­ri­hin­de ise 5,9 şid­de­tin­de ye­ni bir dep­rem­le kar­şı kar­şı­ya ka­lın­mış­tır. Özel­lik­le Ela­zığ ve Ma­lat­ya'da 5,9'luk dep­rem, hal­kın kor­ku ve te­dir­gin­li­ği­ne ne­den ol­muş­tur. Son 15 gün­de her ge­ce mey­da­na ge­len art­çı dep­rem­ler­den son­ra böl­ge in­sa­nı her gün te­dir­gin­lik ya­şa­mak­ta­dır.

Ba­yın­dır­lık Ba­kan­lı­ğı Afet İş­le­ri Ge­nel Mü­dür­lü­ğü Dep­rem Araş­tır­ma Da­ire Baş­kan­lı­ğı ta­ra­fın­dan dü­zen­le­nen bir ra­por­da, böl­ge­de ak­tif olan Do­ğu Ana­do­lu fay hat­tı ile il­gi­li bil­gi­ler net bir şe­kil­de or­ta­ya ko­nul­ma­sı­na kar­şın, bu ra­por doğ­rul­tu­sun­da bu gü­ne ka­dar böl­ge­de hiç­bir ön­lem alın­ma­mış­tır. Ra­por­da be­lir­ti­len ön­lem­ler­le il­gi­li so­nu­ca yö­ne­lik hiç­bir ça­lış­ma ya­pıl­ma­mış­tır. Ra­po­run ta­mam­lan­ma­sın­dan son­ra, ra­por içe­ri­ği ka­mu­oyu­na açık­lan­ma­mış an­cak ya­zı­lı ve söz­lü ba­sın­da yer alan bil­gi­ler doğ­rul­tu­sun­da, Do­ğu Ana­do­lu fay hat­tın­da kı­sa sü­re­de olu­şa­cak dep­rem­le 2 ilin yok ola­ca­ğı açık­ça ifa­de edil­me­si­ne rağ­men her ne hik­met­se ra­por ka­mu­oyuy­la pay­la­şıl­ma­mış­tır.

Bu ra­po­run içe­ri­ği­nin ka­mu­oyu­na açık­lan­ma­sı ve ra­por­da be­lir­ti­len ön­lem­le­rin aci­len alın­ma­sı ama­cıy­la Ana­ya­sa'nın 98 ve iç tü­zü­ğün 104 ve 105. mad­de­le­ri uya­rın­ca bir Mec­lis Araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­nı arz ede­riz.

Say­gı­la­rı­mız­la.

1) Fe­rit Mev­lüt As­la­noğ­lu     (Ma­lat­ya)

2) Şev­ket Arz                          (Trab­zon)

3) Mu­har­rem Kı­lıç                 (Ma­lat­ya)

4) Mus­ta­fa Er­do­ğan Ye­tenç   (Ma­ni­sa)

5) Meh­met Par­lak­yi­ğit           (Kah­ra­man­ma­raş)

6) İs­met Ata­lay                       (İs­tan­bul)

7) Ha­luk Koç                           (Sam­sun)

8) Ber­han Şim­şek                   (İs­tan­bul)

9) Ali Ke­mal De­ve­ci­ler           (Ba­lı­ke­sir)

10) Hü­se­yin Ek­mek­ci­oğ­lu     (An­tal­ya)

11) Ali Ars­lan                         (Muğ­la)

12) Hak­kı Ül­kü                       (İz­mir)

13) Yıl­maz Ka­ya                     (İz­mir)

14) Meh­met Kü­çü­ka­şık         (Bur­sa)

15) Ha­lil Ak­yüz                      (İs­tan­bul)

16) Ra­ma­zan Ke­rim Öz­kan   (Bur­dur)

17) Er­dal Ka­ra­de­mir             (İz­mir)

18) Or­han Eras­lan                 (Niğ­de)

19) Ab­dul­ka­dir Ateş              (Ga­zi­an­tep)

20) Ha­san Gü­yül­dar               (Tun­ce­li)

21) Meh­met S. Ke­si­moğ­lu     (Kırk­la­re­li)

22) Ali Rı­za Bo­dur                 (İz­mir)

23) Mu­har­rem Top­rak          (İz­mir)

BAŞ­KAN - Bil­gi­le­ri­ni­ze su­nul­muş­tur.

Öner­ge gün­dem­de ye­ri­ni ala­cak ve Mec­lis araş­tır­ma­sı açı­lıp açıl­ma­ma­sı ko­nu­sun­da­ki ön gö­rüş­me­ler sı­ra­sı gel­di­ğin­de ya­pı­la­cak­tır.

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­nın bir tez­ke­re­si var­dır, oku­tup oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım:

A) TEZ­KE­RE­LER VE ÖNER­GE­LER (Devam)

3.- Brük­sel'de ya­pı­la­cak olan Ha­bi­tat-Av­ru­pa Kı­ta­sı Kü­re­sel Par­la­men­ter­le­ri Yö­ne­tim Ku­ru­lu Top­lan­tı­sı'na Ma­lat­ya Mil­let­ve­ki­li ve TBMM Çev­re Ko­mis­yo­nu Baş­ka­nı Ah­met Mü­nir Er­kal'ın is­men da­ve­ti­ne ica­bet edil­me­si­ne iliş­kin Baş­kan­lık tez­ke­re­si (3/1209)

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Ge­nel Ku­ru­lu­na

Bel­çi­ka'nın baş­ken­ti Brük­sel'de ya­pı­la­cak olan Ha­bi­tat dü­ze­yin­de Ha­bi­tat-Av­ru­pa Kı­ta­sı Kü­re­sel Par­la­men­ter­le­ri Yö­ne­tim Ku­ru­lu Top­lan­tı­sı'na Ma­lat­ya Mil­let­ve­ki­li, TBMM Çev­re Ko­mis­yo­nu Baş­ka­nı Mü­nir Er­kal is­men da­vet edil­mek­te­dir.

Anı­lan da­ve­te ica­bet edil­me­si hu­su­su Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin Dış İliş­ki­le­ri'nin Dü­zen­len­me­si Hak­kın­da 3620 sa­yı­lı Ka­nun'un 9'un­cu mad­de­si uya­rın­ca Ge­nel Ku­rul'un tas­vip­le­ri­ne su­nu­lur.

                                                                                                            Bü­lent Arınç

                                                                                              Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si

                                                                                                                Baş­ka­nı

BAŞ­KAN - Ka­bul eden­ler... Ka­bul et­me­yen­ler... Ka­bul edil­miş­tir.

Baş­ba­kan­lı­ğın Ana­ya­sa'nın 82'nci mad­de­si­ne gö­re ve­ril­miş bir tez­ke­re­si var­dır, oku­tup oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım:

4.- Dev­let Ba­ka­nı Kür­şad Tüz­men'in Mı­sır'a yap­tı­ğı resmî zi­ya­re­te ka­tı­la­cak mil­let­ve­kil­le­ri­ne iliş­kin Baş­ba­kan­lık tez­ke­re­si (3/1210)

23/2/2007

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na

Dev­let Ba­ka­nı Kür­şad Tüz­men'in, gö­rüş­me­ler­de bu­lun­mak üze­re bir he­yet­le bir­lik­te 9-12 Ocak 2007 ta­rih­le­rin­de Mı­sır' a yap­tı­ğı res­mi zi­ya­re­te, ek­li lis­te­de ad­la­rı ya­zı­lı mil­let­ve­kil­le­ri­nin de iş­ti­rak et­me­si uy­gun gö­rül­müş ve bu ko­nu­da­ki Ba­kan­lar Ku­ru­lu Ka­ra­rı­nın su­re­ti ili­şik­te gön­de­ril­miş­tir.

Ana­ya­sa­nın 82 nci mad­de­si­ne gö­re ge­re­ği­ni arz ede­rim.

                                                                                                   Re­cep Tay­yip Er­do­ğan

                                                                                                              Baş­ba­kan

Lis­te

Meh­met Öz­yol                    Adı­ya­man Mil­let­ve­ki­li

İs­ma­il Soy­lu                        Ha­tay Mil­let­ve­ki­li

Hak­kı Ül­kü                          İz­mir Mil­let­ve­ki­li

Ha­lil Ürün                           Kon­ya Mil­let­ve­ki­li

Mus­ta­fa Eyi­ce­oğ­lu              Mer­sin Mil­let­ve­ki­li

BAŞ­KAN - Ka­bul eden­ler… Ka­bul et­me­yen­ler… Ka­bul edil­miş­tir.

Gün­de­min "Özel Gün­dem­de Yer Alacak İş­ler" kıs­mı­na ge­çi­yo­ruz.

1'in­ci sı­ra­da yer alan, An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li De­niz Bay­kal ve 60 mil­let­ve­ki­li­nin, ka­mu yö­ne­ti­min­de va­sıf­sız kad­ro­laş­ma­ya gi­de­rek yü­rüt­me yet­ki­si­ni hu­ku­ka ay­kı­rı kul­lan­dı­ğı, İçiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı üze­rin­de­ki gö­zet­me ve dü­zel­ti­ci ön­lem­le­ri al­ma yü­küm­lü­lü­ğü­nü ye­ri­ne ge­tir­me­ye­rek gö­re­vi­nin ge­rek­le­ri­ne ay­kı­rı ha­re­ket et­ti­ği, ba­zı asa­yiş olay­la­rın­da­ki tu­tu­muy­la suç de­lil­le­ri ve adil yar­gı­la­ma­ya yö­ne­lik hü­küm­le­re mu­ha­le­fet et­ti­ği id­di­asıy­la Baş­ba­kan Re­cep Tay­yip Er­do­ğan hak­kın­da; em­ni­yet teş­ki­la­tın­da hu­kuk dı­şı giz­li kad­ro­laş­ma­ya göz yu­ma­rak key­fi uy­gu­la­ma­la­ra yol aç­tı­ğı, gö­re­vi­nin ge­rek­le­ri­ni ye­ri­ne ge­tir­me­ye­rek asa­yiş olay­la­rı­na ne­den ol­du­ğu ve yö­ne­tim za­fi­ye­ti oluş­tur­du­ğu, ba­zı asa­yiş olay­la­rıy­la il­gi­li so­ruş­tur­ma ve ko­vuş­tur­ma­lar­da suç de­lil­le­ri­ne ve adil yar­gı­la­ma­ya yö­ne­lik hü­küm­le­re mu­ha­le­fet et­ti­ği id­di­asıy­la İçiş­le­ri Ba­ka­nı Ab­dül­ka­dir Ak­su hak­kın­da; bu ey­lem­le­ri­nin Türk Ce­za Ka­nu­nu'nun 257, 281 ve 288'in­ci mad­de­le­ri­ne uy­du­ğu id­di­asıy­la Ana­ya­sa'nın 100'ün­cü ve İç Tü­zük'ün 107'nci mad­de­le­ri uya­rın­ca bir Mec­lis so­ruş­tur­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin (9/13) esas nu­ma­ra­lı öner­ge­nin gö­rüş­me­le­ri­ne baş­lı­yo­ruz.

IV. - GEN­SO­RU, GE­NEL GÖ­RÜŞ­ME, MEC­LİS SO­RUŞ­TUR­MA­SI VE

MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI

A) ÖN GÖ­RÜŞ­ME­LER

1.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li De­niz Bay­kal ve 60 mil­let­ve­ki­li­nin, ka­mu yö­ne­ti­min­de va­sıf­sız kad­ro­laş­ma­ya gi­de­rek yü­rüt­me yet­ki­si­ni hu­ku­ka ay­kı­rı kul­lan­dı­ğı, İçiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı üze­rin­de­ki gö­zet­me ve dü­zel­ti­ci ön­lem­le­ri al­ma yü­küm­lü­lü­ğü­nü ye­ri­ne ge­tir­me­ye­rek gö­re­vi­nin ge­rek­le­ri­ne ay­kı­rı ha­re­ket et­ti­ği, ba­zı asa­yiş olay­la­rın­da­ki tu­tu­muy­la suç de­lil­le­ri ve adil yar­gı­la­ma­ya yö­ne­lik hü­küm­le­re mu­ha­le­fet et­ti­ği id­di­asıy­la Baş­ba­kan Re­cep Tay­yip Er­do­ğan hak­kın­da; em­ni­yet teş­ki­la­tın­da hu­kuk dı­şı giz­li kad­ro­laş­ma­ya göz yu­ma­rak keyfî uy­gu­la­ma­la­ra yol aç­tı­ğı, gö­re­vi­nin ge­rek­le­ri­ni ye­ri­ne ge­tir­me­ye­rek asa­yiş olay­la­rı­na ne­den ol­du­ğu ve yö­ne­tim za­fi­ye­ti oluş­tur­du­ğu, ba­zı asa­yiş olay­la­rıy­la il­gi­li so­ruş­tur­ma ve ko­vuş­tur­ma­lar­da suç de­lil­le­ri­ne ve adil yar­gı­la­ma­ya yö­ne­lik hü­küm­le­re mu­ha­le­fet et­ti­ği id­di­asıy­la İçiş­le­ri Ba­ka­nı Ab­dül­ka­dir Ak­su hak­kın­da; Mec­lis so­ruş­tur­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin öner­ge­si (9/13)

BAŞ­KAN - Bu gö­rüş­me­de, sı­ra­sıy­la, öner­ge­yi ve­ren­ler­den ilk im­za sa­hi­bi­ne ve­ya onun gös­te­re­ce­ği bir di­ğer im­za sa­hi­bi­ne, şa­hıs­la­rı adı­na üç üye­ye ve son ola­rak da hak­kın­da so­ruş­tur­ma açıl­ma­sı is­ten­miş bu­lu­nan Baş­ba­kan Re­cep Tay­yip Er­do­ğan ve İçiş­le­ri Ba­ka­nı Ab­dül­ka­dir Ak­su'ya söz ve­ri­le­cek­tir.

Ko­nuş­ma sü­re­le­ri onar da­ki­ka­dır.

Mec­lis so­ruş­tur­ma­sı öner­ge­si Ge­nel Ku­ru­lun 20/2/2007 ta­rih­li 65'in­ci Bir­le­şi­mi'nde okun­muş ve bas­tı­rı­la­rak sa­yın üye­le­re da­ğı­tıl­mış­tır. Bu ne­den­le, so­ruş­tur­ma öner­ge­si­ni tek­rar okut­mu­yo­rum.

Şa­hıs­la­rı adı­na söz alan sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri­nin isim­le­ri­ni oku­yo­rum:

Şa­hıs­la­rı adı­na: 1) Tun­cay Er­cenk, An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li, 2) Ra­ma­zan Can, Kı­rık­ka­le Mil­let­ve­ki­li, 3) Ni­hat Er­gün, Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li, 4) Be­kir Boz­dağ, Yoz­gat Mil­let­ve­ki­li, 5) Se­la­mi Uzun, Si­vas Mil­let­ve­ki­li, 6) M. Nu­ri Ak­bu­lut, Er­zu­rum Mil­let­ve­ki­li, 7) Mu­zaf­fer Kur­tul­mu­şoğ­lu, An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li.

Bil­di­ği­niz gi­bi, bi­raz ön­ce de açık­la­dı­ğım gi­bi, İç Tü­zük ge­re­ğin­ce sa­de­ce üç mil­let­ve­ki­li­ne söz ve­re­ce­ği­miz­den, baş­ta­ki ilk üç sa­yın mil­let­ve­ki­li söz al­ma hak­kı al­mış­tır: Sa­yın Tun­cay Er­cenk, Sa­yın Ra­ma­zan Can, Sa­yın Ni­hat Er­gün.

Öner­ge sa­hi­bi ola­rak da ilk söz, Kon­ya Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Atil­la Kart'a ait­tir.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri­mi­zin İç Tü­zük ge­re­ği ken­di­le­ri­ne ta­nı­nan sü­re­ye de ria­yet et­me­le­ri­ni ri­ca edi­yo­rum.

Bu­yu­run efen­dim. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

ATİL­LA KART (Kon­ya) - Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Sa­yın De­niz Bay­kal ve 60 mil­let­ve­ki­li­nin Baş­ba­kan ve İçiş­le­ri Ba­ka­nı hak­kın­da ver­miş ol­duk­la­rı so­ruş­tur­ma öner­ge­si hak­kın­da, öner­ge sa­hi­bi sı­fa­tıy­la söz al­mış bu­lun­mak­ta­yım. Ge­nel Ku­ru­lu say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, 59'un­cu Hükûmet bü­rok­ra­si­de cum­hu­ri­yet ta­ri­hi­nin en yo­ğun kad­ro­laş­ma­sı­nı ya­rat­tı. Ör­tü­lü ide­olo­ji­si doğ­rul­tu­sun­da ve par­ti di­sip­li­ni için­de ya­pı­lan bu kad­ro­laş­ma se­be­biy­le­dir ki, iç gü­ven­lik bi­rim­le­ri kim­li­ği­ni ve iş­le­vi­ni kay­bet­ti. De­mok­ra­tik sis­te­me ve hu­kuk dev­le­ti­ne bağ­lı­lı­ğı sağ­la­yan ya­pı­lan­ma ye­ri­ne, par­ti dev­le­ti an­la­yı­şı­na ve ce­ma­at­leş­me­ye hiz­met eden bir sü­reç baş­la­dı. İç gü­ven­lik bi­rim­le­ri, özel­lik­le is­tih­ba­ri an­lam­da za­fi­yet içi­ne gir­di­ler, gü­ven­lik bi­rim­le­ri ara­sın­da yet­ki ça­tış­ma­sı baş­la­dı. Yö­ne­tim ka­de­me­le­rin­de doğ­muş olan bu ka­os ve çü­rü­me se­be­biy­le­dir ki, muh­te­lif güç odak­la­rı, kri­tik asa­yiş olay­la­rın­da ger­çe­ği tes­pit et­mek ye­ri­ne, Hükûme­tin tel­kin ve amaç­la­rı doğ­rul­tu­sun­da bil­gi kir­li­li­ği ya­rat­tı­lar, he­def sap­tır­dı­lar, yön­len­dir­me yap­tı­lar ve hu­kuk dı­şı yol­lar­la bir kad­ro­laş­ma sü­re­ci­ni ra­hat­lık­la ger­çek­leş­tir­di­ler. Sa­yın İçiş­le­ri Ba­ka­nı hak­kın­da on beş gün ka­dar ev­vel gö­rüş­me­le­ri ya­pı­lan gen­so­ru gö­rüş­me­le­rin­de bu olay­la­rı ay­rın­tı­lı ola­rak ifa­de et­miş­tik.

As­lın­da, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Sa­yın Ada­let Ba­ka­nı, Da­nış­tay sal­dı­rı­sı ve Ata­bey­ler Ope­ras­yo­nu es­na­sın­da, bu ge­liş­me­yi, bu tab­lo­yu ve­ciz bir ifa­dey­le özet­le­miş­ti. Em­ni­yet so­ruş­tur­ma­sı aşa­ma­sın­da ev­rak da­ha sav­cı­ya in­ti­kal et­me­den ba­sı­na Ge­nel­kur­may Baş­kan­lı­ğı önün­de ser­vis ya­pıl­dı­ğın­da, Sa­yın Ba­kan çok net bir ifa­dey­le, or­ta­da ko­li ba­si­li akı­tan bir çeş­me­nin bu­lun­du­ğu­nu ifa­de et­miş­ti. Sa­yın Ba­kan doğ­ru­yu söy­le­miş­ti. Bu çok net tes­pi­tin­den do­la­yı o za­man da Sa­yın Ba­ka­nı kut­la­mış­tık ka­mu­oyu hu­zu­run­da.

An­cak, dra­ma­tik ve üzü­cü olan, çar­pı­cı olan hu­sus şu: Bu çeş­me­yi ku­rut­ma­sı ve yok et­me­si ge­re­ken Hükûmet, ba­kı­yo­ruz, bu ya­pı­lan­ma­yı hi­ma­ye edi­yor, bu ya­pı­lan­ma­yı or­ga­ni­ze edi­yor. 3.719 üst dü­zey gö­re­vi üç bu­çuk-dört yıl­dan bu ya­na vekâle­ten sür­dü­ren 59'un­cu Hükûme­tin Baş­ba­ka­nı ise skan­dal­lar ve ba­şa­rı­sız­lık­lar or­ta­ya çık­tı­ğın­da, he­men "bü­rok­ra­tik oli­gar­şi" na­ka­ra­tı­nı tek­rar­la­ma­ya baş­lı­yor. Son za­man­lar­da ise "de­rin dev­let" kav­ra­mı­nı ken­din­ce ge­rek­çe ola­rak or­ta­ya at­ma­ya baş­lı­yor.

As­lın­da, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ka­mu yö­ne­ti­mi adı­na ib­ret ve­ri­ci bir tab­lo var. Ka­ra mi­za­hın dı­şın­da tam bir he­def sap­tır­ma ve acz ifa­de eden, be­lir­siz­lik ya­ra­tan bir tab­lo söz ko­nu­su. Dev­let ada­mı so­rum­lu­lu­ğu ve cid­di­ye­tiy­le bağ­daş­ma­yan bir du­rum­la kar­şı kar­şı­ya­yız. Bu gay­ri cid­di tav­rı ve an­la­yı­şı so­ruş­tur­ma öner­ge­si­nin gö­rü­şül­me­si aşa­ma­sın­da da ya­şı­yo­ruz.

Bu öner­ge­de ka­mu kay­nak­la­rı­nın ta­lan edil­me­siy­le il­gi­li bir ko­nu yok de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım; ama, bu­na rağ­men, Sa­yın Baş­ba­ka­nın ko­nu­yu böy­le an­la­dı­ğı­nı gö­rü­yo­ruz. Ka­mu kay­nak­la­rı­nın ta­lan edil­me­si­ni el­bet­te ta­kip edi­yo­ruz; ama, bu­nun ze­mi­ni bu­ra­sı de­ğil, bu öner­ge de­ğil. Onu ay­rı ze­min­ler­de ta­kip edi­yo­ruz ve he­sa­bı mut­la­ka so­ru­la­cak. Bu­ra­da şu­nu so­ru­yo­ruz: Ba­kın, Sa­yın Baş­ba­kan as­lın­da so­ruş­tur­ma öner­ge­si met­ni­ni bi­le ye­te­rin­ce oku­ma­dı­ğı­nı bir an­lam­da ifa­de edi­yor ve as­lın­da "Ben bu öner­ge­ye bi­le ka­tıl­ma­ya­ca­ğım." di­ye­rek, "Bu­nun iz­le­me­si­ne bi­le ka­tıl­ma­ya­ca­ğım." Di­ye­rek, dev­let yö­ne­ti­mi an­la­yı­şın­da­ki so­rum­suz ve gay­ri cid­di tav­rı­nı da bir an­lam­da bel­ge­le­miş olu­yor de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım.

Şu­nu he­men ifa­de et­mek is­ti­yo­rum: Ka­mu­yu za­ra­ra uğ­rat­mak, gö­re­vi kö­tü­ye kul­lan­ma­nın bir un­su­ru­dur. Sa­yın Baş­ba­ka­na bu­nu bi­ri­le­ri­nin an­lat­ma­sı ge­re­ki­yor de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım.

İş­te, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, böy­le­si­ne gay­ri cid­di ve so­rum­suz bir ka­mu yö­ne­ti­mi an­la­yı­şı için­de par­ti dev­le­ti­ni ya­rat­ma­yı te­mel he­def ola­rak ka­bul eden si­ya­si ik­ti­dar, as­lın­da ken­din­ce al­ter­na­tif de­rin dev­le­ti­ni ya­rat­ma ara­yı­şı için­de. Tür­ki­ye'nin gel­di­ği tab­lo bu.

Ba­kın, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Cum­hu­ri­yet ga­ze­te­si ve Da­nış­ta­ya yö­ne­lik sal­dı­rı­lar sü­re­cin­de Sa­yın Baş­ba­kan na­sıl bir ifa­de kul­lan­dı. "Efen­dim, ne ol­muş ya­ni, bi­zim il­çe bi­na­la­rı­mı­za da sal­dı­rı­lar ya­pı­lı­yor." di­yen, ga­ze­te ve Da­nış­ta­yın ko­ru­ma ta­lep­le­ri­ni ye­ri­ne ge­tir­me­yen, Da­nış­ta­yı he­def gös­ter­mek­ten öte, meş­ru­iye­ti­ni tar­tış­ma­ya açan Sa­yın Baş­ba­kan, ma­ale­sef, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti'nin tüm yurt­taş­la­rı­nın Baş­ba­ka­nı ol­du­ğu­nun far­kın­da de­ğil­dir. Sa­yın Baş­ba­kan, ey­lem ve iş­lem­le­riy­le, sal­dı­rı or­tam­la­rı­na uy­gun ik­li­mi ve ya­pı­lan­ma­yı ya­rat­mış, ku­rum­lar ara­sı ça­tış­ma or­ta­mı­nı baş­lat­mış­tır.

Hiz­but Tah­rir ör­gü­tü­nün, po­li­sin gö­zü önün­de, bir sa­at sü­rey­le kür­sü ve mik­ro­fon kul­lan­ma su­re­tiy­le, cum­hu­ri­ye­ti ve re­ji­mi he­def alan açık­la­ma­la­rı­na mü­da­ha­le et­me­yen bir em­ni­yet ör­gü­tü­nün gü­ve­ni­lir­li­ğin­den kim­se söz ede­mez.

İs­ma­ila­ğa Ca­mi­sin­de­ki linç ey­le­mi­ni "ka­fa­nın min­be­re çarp­ma­sı" ola­rak açık­la­yan ve ad­li mer­ci­le­ri iğ­fal et­me­ye te­şeb­büs eden bir em­ni­yet ör­gü­tü­nün, İs­tan­bul gi­bi bir met­ro­po­lün gü­ven­li­ği­ni sağ­la­ma eh­li­ye­tin­den söz ede­mez­si­niz.

Hrant Dink sui­kas­tın­da, Trab­zon Va­li­si ve Em­ni­yet Mü­dü­rü­nün gö­rev­den alı­nıp, is­tih­ba­ri an­lam­da ba­şın­dan be­ri ola­yın için­de ol­du­ğu or­ta­ya çı­kan İs­tih­ba­rat Da­ire Baş­ka­nı, İs­tan­bul Em­ni­yet Mü­dü­rü ve is­tih­ba­rat­tan so­rum­lu Em­ni­yet Mü­dür Yar­dım­cı­sı gö­rev­le­ri­ni sür­dü­rü­yor­lar­sa, ora­da, Hükûme­tin, ger­çek­le­ri giz­le­me ve bil­gi kir­li­li­ği ya­rat­ma ama­cı için­de ol­du­ğu or­ta­ya çı­kar, bu tab­lo bü­tün un­sur­la­rıy­la or­ta­ya çı­kar. Bir şu­be mü­dü­rü­nün ola­yı üst­len­me­si, bu ki­şi­le­rin so­rum­lu­lu­ğu­nu or­ta­dan kal­dır­maz.

Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti'nin Baş­ba­ka­nı, bu­nu, ıs­tı­rap ve­ri­ci bir tab­lo ola­rak… So­nuç ola­rak ifa­de edi­yo­rum: Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti'nin Baş­ba­ka­nı, İçiş­le­ri Ba­ka­nı ve bağ­lı bi­rim­ler, ih­mal öl­çü­le­ri­ni aşa­cak bir şe­kil­de, so­rum­suz, du­yar­sız, eh­li­yet­siz ve ka­ran­lık iliş­ki­le­riy­le bu so­nuç­la­ra yol aç­mış­lar­dır.

İş­te, ba­kı­yo­ruz, tam bu aşa­ma­da ka­mu­oyu gün­de­min­den ka­çı­rı­lan bir AN­KA Ha­ber Ajan­sı ola­yı var. AN­KA Ha­ber Ajan­sı ne ya­pı­yor? İs­tih­ba­rat Da­ire Baş­ka­nı­nın mü­fet­ti­şe ver­di­ği ve jan­dar­ma­yı da işin içi­ne ka­tan ifa­de­si­ni ya­yın­lı­yor. İs­tih­ba­rat Da­ire Baş­ka­nı çı­kı­yor "Bu ha­ber doğ­ru de­ğil­dir." di­yor. Ajans di­yor ki: "Ha­yır, ben bu ha­be­rin ar­ka­sın­da­yım." Açık­la­ma ya­pı­yor. Ba­kı­yo­ruz, he­men bun­dan bir iki gün son­ra, Ajan­sın İs­tan­bul tem­sil­ci­li­ği­ne ge­ce ya­rı­sı gi­ril­di­ği­ni, dis­ket­le­rin tek­nik bir şe­kil­de alın­dı­ğı­nı, ka­me­ra ve je­ne­ra­tör­le­rin ka­pa­tıl­dı­ğı­nı gö­rü­yo­ruz de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Ad­li bo­yu­tun dı­şın­da, uz­man ki­şi­le­rin ifa­de­siy­le, pro­fes­yo­nel eki­bin ger­çek­leş­tir­di­ği bir ey­lem söz ko­nu­su.

Olay, as­lın­da, yo­rum ge­rek­tir­me­ye­cek ka­dar açık de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Öy­le­si­ne bir bil­gi kir­li­li­ği ve so­ruş­tur­ma sü­re­ci­ne mü­da­ha­le an­la­yı­şı yay­gın hâle gel­miş ki, ha­ber kay­nak­la­rı­na ka­mu ara­cı­lı­ğıy­la doğ­ru­dan mü­da­ha­le et­mek­ten ka­çın­ma­yan cü­retkâr bir an­la­yış ve ya­pı­lan­ma­dan söz edi­yo­rum. Med­ya­ya yö­ne­lik ma­li bas­kı­lar­dan son­ra, ha­ber kay­nak­la­rı­na doğ­ru­dan mü­da­ha­le et­mek­ten ka­çın­ma­yan fa­şi­zan bir sü­reç­le kar­şı kar­şı­ya­yız.

İş­te, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu sü­re­cin so­nun­da na­sıl bir tab­lo çı­kı­yor or­ta­ya? Bu sü­re­cin so­nun­da, yi­ne, ti­pik bir Ab­dül­ka­dir Ak­su kla­si­ğiy­le kar­şı kar­şı­ya­yız. Süt­re ge­ri­si­ne ya­tan, ken­din­ce ola­yın so­ğu­ma­sı­nı bek­le­yen, so­ruş­tur­ma­yı yön­len­di­ren, Hükûme­tin so­rum­lu­lu­ğu­nu giz­le­yen, ola­yın de­rin­li­ği­ne gir­me­yen ve se­bep­le­ri­ni araş­tır­ma­yan "İş­te fa­ili bul­dum." di­ye­rek ve is­ta­tis­ti­ki ra­kam­la­rı çar­pı­ta­rak olay­la­rı ge­çiş­tir­me­ye ça­lı­şan bir İçiş­le­ri Ba­ka­nı por­tre­si; tab­lo bu.

Ba­kın, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım -Sa­yın Ba­kan, si­ze yö­nel­ti­yo­rum so­ru­mu, doğ­ru­dan si­ze yö­nel­ti­yo­rum- bu olay­lar ne­den mey­da­na ge­li­yor? Bu so­nuç­lar ne­den pe­ri­yo­dik ola­rak ve bel­li za­man di­lim­le­rin­de tek­rar­la­nı­yor? Siz, po­le­mik ve de­ma­go­ji yap­ma­dan bun­la­rın ce­va­bı­nı ver­mek ve ted­bi­ri­ni al­mak zo­run­da­sı­nız. Si­zin gö­rev ve so­rum­lu­lu­ğu­nuz bu nok­ta­da yo­ğun­la­şı­yor. Ma­ale­sef, siz de Sa­yın Baş­ba­kan gi­bi gö­rev ve so­rum­lu­lu­ğu­nu­zun far­kın­da de­ğil­si­niz. Tür­ki­ye'nin ya­şa­dı­ğı dram iş­te bu­ra­da ya­tı­yor de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım.

Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si ola­rak, asa­yiş ko­nu­la­rın­da­ki bu va­him ge­liş­me­le­ri çok ön­ce­den, ön­gö­rü­lü bir şe­kil­de tes­pit et­tik, Hükûme­ti uyar­dık. Alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­le­ri Sa­yın Ge­nel Baş­ka­nı­mız en üst dü­zey­de, her ze­min­de di­le ge­tir­di.

İki bu­çuk yıl ka­dar ev­vel, bu ko­nu­la­rı kap­sa­yan araş­tır­ma öner­ge­miz hâlen Ge­nel Ku­rul gün­de­mi­nin 167'nci sı­ra­sın­da bek­li­yor de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım.

İş­te, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu an­la­yış ve uy­gu­la­ma de­vam et­ti­ği için­dir ki, Tür­ki­ye'nin, bun­dan böy­le ben­zer…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run.

ATİL­LA KART (De­vam­la) - Bu an­la­yış ve uy­gu­la­ma de­vam et­ti­ği tak­dir­de, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bir en­di­şe­mi­zi, bir kay­gı­mı­zı siz­ler­le pay­laş­mak is­ti­yo­rum. Bu an­la­yış ve uy­gu­la­ma de­vam et­ti­ği tak­dir­de, üzü­le­rek ve en­di­şey­le ifa­de edi­yo­rum, Tür­ki­ye, bun­dan böy­le de ben­zer olay­la­rı ma­ale­sef ya­şa­ya­cak­tır.

Baş­ba­kan­lık Müs­te­şa­rı Ömer Din­çer'in, cum­hu­ri­ye­tin te­mel ni­te­lik­le­ri­nin öne­mi­nin kal­ma­dı­ğı ve ye­ri­ni ye­ni bir ya­pı­ya dev­ret­me­si ge­rek­ti­ği, bu­gün de bu gö­rüş­le­ri­nin ar­ka­sın­da ol­du­ğu­nu ifa­de eden açık­la­ma­la­rı, Sa­yın Baş­ba­kan ta­ra­fın­dan özel ola­rak hi­ma­ye edil­di­ği göz önü­ne alın­dı­ğın­da, as­lın­da, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, mev­cut olan bu ka­os ve be­lir­siz­li­ğe şa­şır­ma­mak ge­re­ki­yor. Bun­lar bir sür­priz de­ğil, bu ya­pı­lan­ma­nın, bu iş­le­yi­şin do­ğal so­nu­cu. Bu­nu ar­tık gör­me­miz ge­re­ki­yor. İş­te, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, gel­di­ği­miz aşa­ma­da, fo­toğ­raf, bü­tün ka­re­le­riy­le or­ta­ya çık­mış du­rum­da­dır.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; öner­ge­miz­de on ana baş­lık al­tın­da sı­ra­la­ma­sı ya­pı­lan olay­lar­da, ge­rek Baş­ba­kan ve ge­rek İçiş­le­ri Ba­ka­nı­nın, gö­rev­le­ri­nin ge­rek­le­ri­ne ay­kı­rı ha­re­ket et­mek su­re­tiy­le ki­şi­le­rin mağ­du­ri­ye­ti­ne ve top­lum­sal kao­sun doğ­ma­sı­na, asa­yi­şin ih­la­li­ne, ka­mu yö­ne­ti­mi­nin za­fi­ye­ti­ne doğ­ru­dan yol aç­ma­la­rı se­be­biy­le gö­rev­le­ri­ni kö­tü­ye kul­lan­dık­la­rı ge­rek­çe­siy­le Türk Ce­za Ka­nu­nu'nun 257'nci mad­de­si­ne mu­ha­le­fet et­tik­le­ri dü­şün­ce­sin­de­yiz. Bu ey­lem­le­ri, ay­nı za­man­da ger­çe­ğin or­ta­ya çık­ma­sı­nı ön­le­mek ama­cıy­la su­çun de­lil­le­ri­ni yok et­me­ye yö­ne­lik ol­du­ğun­dan, so­ruş­tur­ma­nın giz­li­li­ği­ni ih­lal et­me­ye yö­ne­lik ol­du­ğun­dan ve bu­nun do­ğal so­nu­cu ola­rak, bu ey­le­min do­ğal so­nu­cu ola­rak adil yar­gı­la­ma­yı et­ki­le­me­ye te­şeb­büs ni­te­li­ğin­de ol­du­ğun­dan, yi­ne Ce­za Ka­nu­nu'nun il­gi­li mad­de­le­ri ge­re­ğin­ce, bu so­ruş­tur­ma öner­ge­si­nin ka­bul edil­me­si ge­re­kir. El­bet­te, bir so­ruş­tur­ma öner­ge­sin­de…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

ATİL­LA KART (De­vam­la) - He­men bi­ti­ri­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım.

BAŞ­KAN - Bu­yu­run.

ATİL­LA KART (De­vam­la) - El­bet­te, on da­ki­ka­lık bir za­man di­li­mi için­de, on ana baş­lık hâlin­de sı­ra­la­dı­ğı­mız bü­tün bu olay­lar­la il­gi­li, da­ha ge­niş bir sü­but an­la­tı­mı­nı yap­ma­mız bek­le­ne­mez­di, ama, şu ka­da­rı­nı ifa­de ede­lim ki, yir­mi bir say­fa­lık öner­ge­miz­de son de­re­ce ay­rın­tı­lı ola­rak an­lat­tı­ğı­mız bul­gu­lar bi­le, or­ta­da cid­di bir du­ru­mun var­lı­ğı­nı gös­ter­me­ye ye­ter­li­dir. Onun için­dir ki, biz, bu id­di­ala­rın açık­lık ka­zan­ma­sı ve ka­mu­oyu­nun doğ­ru bil­gi­len­di­ril­me­si ama­cıy­la, bu çer­çe­ve­de kal­mak kay­dıy­la, so­ruş­tur­ma ko­mis­yo­nu ku­rul­ma­sı ta­le­biy­le, bu öner­ge­yi Ge­nel Ku­ru­lun tak­dir ve de­ğer­len­dir­me­si­ne su­nu­yo­ruz.

Bu de­ğer­len­dir­me­yi ya­par­ken, inan­mak is­ti­yo­ruz ki, Ge­nel Ku­rul, ki­şi­sel ve si­ya­si yak­la­şım­la­rın üs­tün­de ka­la­rak ve ger­çe­ğin or­ta­ya çık­ma­sın­dan kork­ma­ya­rak, ob­jek­tif ve sağ­du­yu­lu bir yak­la­şım­la olay­la­rı de­ğer­len­di­re­cek, vic­da­ni mu­ha­se­be­si­ni ya­pa­cak­tır.

Bu de­ğer­len­dir­me­ler­le, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, Ge­nel Ku­ru­lu bir kez da­ha say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Kart.

Şa­hıs­la­rı adı­na söz is­te­yen ilk ko­nuş­ma­cı, An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Tun­cay Er­cenk.

Sü­re­niz on da­ki­ka Sa­yın Er­cenk.

Bu­yu­run. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

TUN­CAY ER­CENK (An­tal­ya) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Mec­li­si­miz, ta­rihî bir otu­ru­mu da­ha bu­gün ger­çek­leş­ti­ri­yor. Bu­gün, ül­ke­mi­zin hu­zu­ru­nun, gü­ven­li­ği­nin, em­ni­ye­ti­nin gö­rü­şül­dü­ğü bir ta­rihî top­lan­tı­yı ya­pı­yo­ruz. Ya­ni, hu­zur ko­nu­sun­da, em­ni­yet ko­nu­sun­da, gü­ven­lik ko­nu­sun­da, asa­yiş ko­nu­sun­da, ne­re­den ne­re­ye gel­di­ği­mi­zi ko­nuş­mak üze­re­yiz.

59'un­cu Hükûmet şu an­da ik­ti­dar­da Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; ama, hiç­bir dö­nem­de, ad­li ve ida­ri ya­pı­lan­ma­da bu den­li bir kad­ro­laş­ma oluş­ma­mış­tır, mey­da­na gel­me­miş­tir. Cum­hu­ri­ye­tin te­mel ni­te­lik­le­ri, la­ik­lik, cum­hu­ri­yet, de­mok­ra­si bu den­li sal­dı­rı­ya uğ­ra­ma­mış ve üst dü­zey dev­let yö­ne­ti­mi ta­ra­fın­dan bu den­li sal­dı­rı­ya uğ­ra­ma nok­ta­sın­da ol­ma­mış­tır. Ta­ri­kat­lar ve ce­ma­at­ler, dev­let yö­ne­ti­min­de bu ka­dar et­ki­li bir du­ru­ma, et­ki­li bir hâle gel­me­miş­ler­dir. Top­lu­mun ba­rı­şı, hu­zu­ru bu den­li tah­rip edil­me­miş­tir. Bu dö­nem­de "ka­mu dü­ze­ni ve hal­kın gü­ven­li­ği" kav­ra­mı ye­ri­ne, AKP'nin dü­ze­ni ve ta­ri­kat-ce­ma­at an­la­yış­la­rı­nın de­ne­me­le­ri­nin ağır­lı­ğı, 59'un­cu Hükûmet dö­ne­min­de em­ni­yet güç­le­ri­ne, gü­ven­lik güç­le­ri­mi­ze hâkim ol­muş­tur. Ya­ni, bir an­lam­da, em­ni­yet­te­ki ör­güt­len­me, ta­ri­kat­la­rın ve ce­ma­at­le­rin güç den­ge­si­ne, güç ya­rı­şı­na sah­ne ol­muş­tur.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, AKP Hükûme­ti, em­ni­yet bi­rim­le­rin­de ken­di­si­ni ko­ru­ma­ya alan bir ör­güt­len­me içi­ne gir­miş ve bu an­la­yış, dev­let yö­ne­ti­mi ve re­jim açı­sın­dan, gü­ven­lik açı­sın­dan cid­di teh­li­ke­le­re yol aç­mış­tır. Son dö­nem­ler­de mey­da­na ge­len olay­lar­da, asıl fa­il ile bağ­lan­tı­sı olan­la­rı ko­ru­mak adı­na, yet­ki­li ol­ma­dık­la­rı hâlde bir­ta­kım ko­nu­lar­da açık­la­ma yap­ma ör­nek­le­ri­ne, ma­ale­sef şa­hit olu­yo­ruz. Ör­ne­ğin İs­ma­il Ağa Ce­ma­ati ola­yın­da "ka­fa­sı­nı min­be­re vur­du" açık­la­ma­sı­na dik­ka­ti­ni­zi çek­mek is­ti­yo­rum. Ay­rı­ca, Hrant Dink ola­yın­da "bi­rey­sel mil­li­yet­çi duy­gu­lar­dır" an­la­yı­şı­nın, yi­ne em­ni­yet güç­le­ri­ne hâkim ol­du­ğu­nu gö­rü­yo­ruz. Ya­ni, cer­rah, ce­ra­ha­ti akı­ta­ma­mış­tır de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri. De­lil­le­ri top­la­mak­la gö­rev­li bi­rim­ler, ger­çe­ğe ulaş­ma­yı en­gel­le­mek için de­lil­le­ri ka­rart­ma­ya, araş­tır­ma ve so­ruş­tur­ma so­nuç­la­rı­nı en­gel­le­me­ye ça­lış­mak­ta­dır­lar.

Sa­yın Ba­kan, siz, 1989 ve 1991 yıl­la­rı ara­sın­da İçiş­le­ri Ba­ka­nıy­dı­nız ve bu ba­kan­lık gö­re­vi­ni­ze 1989'un 31 Mar­tın­da baş­la­dı­nız. 31 Mart 1989, si­zin İçiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı­na baş­la­dı­ğı­nız ta­rih. Bu ta­ri­he özel­lik­le dik­ka­ti­ni­zi çek­mek is­ti­yo­rum. Bu­gün de İçiş­le­ri Ba­ka­nı­sı­nız. An­cak, elim­de bir lis­te var: Si­zin gö­rev yap­tı­ğı­nız 1989-1991 yıl­la­rı ara­sın­da, 31 Ocak 1990 ta­ri­hin­de Mu­am­mer Ak­soy öl­dü­rül­müş, 7 Mart 1990'da Çe­tin Emeç ara­mız­dan ay­rıl­mış; 6 Ey­lül 1990'da ya­zar Tu­ran Dur­sun, 26 Ey­lül 1990'da Hi­ram Abas, 6 Ekim 1990'da Bah­ri­ye Üçok, 9 Ocak 1991'de Yar­bay Ata Bur­cu, 30 Ocak 1991'de Emek­li Kor­ge­ne­ral Hu­lu­si Sa­yın si­lah­lı sal­dı­rı so­nu­cu ha­ya­tı­nı kay­bet­miş. 7 Ni­san 1991 ta­ri­hin­de Mem­duh Ün­lü­türk, yi­ne kim­li­ği be­lir­siz ki­şi­ler ta­ra­fın­dan kat­le­dil­miş. Emek­li Kor­ge­ne­ral İs­ma­il Se­len, 23 Ma­yıs 1991 ta­ri­hin­de uğ­ra­mış ol­du­ğu si­lah­lı sal­dı­rı so­nu­cu ha­ya­tı­nı kay­bet­miş. Bun­la­rı ço­ğalt­mak müm­kün ve en son, SHP mil­let­ve­ki­li Erol Gün­gör'ün oğ­lu Mus­ta­fa Gün­gör de yi­ne -üs­te­lik Mec­lis loj­man­la­rın­da- si­zin İçiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı­nız dö­ne­min­de kat­le­dil­miş. Bu lis­te­yi, ma­ale­sef, ço­ğalt­mak müm­kün.

Bir lis­te da­ha: 2002-2007 ara­sın­da da İçiş­le­ri Ba­ka­nı­sı­nız. 18 Ara­lık 2002 ta­ri­hin­de Ne­cip Hab­le­mi­toğ­lu ci­na­ye­ti, Si­na­gog sal­dı­rı­la­rı, HSBC Ban­ka­sı­nın bom­ba­lan­ma­sı, Cum­hu­ri­yet ga­ze­te­si­ne ya­pı­lan sal­dı­rı­lar, Da­nış­tay sal­dı­rı­sı, Ata­bey­ler ope­ras­yo­nu, Ra­hip San­to­ro ci­na­ye­ti, Hiz­but Tah­rir ör­gü­tü­nün Fa­tih Ca­mi­sin­de­ki ey­le­mi, İs­ma­ila­ğa Ca­mi­sin­de­ki linç gi­ri­şi­mi ve son ola­rak da Hrant Dink ci­na­ye­ti.

Ta­bii, bun­lar, ba­sı­na yan­sı­yan ve bi­zim gö­re­bil­di­ği­miz olay­lar. Bu­nun dı­şın­da ka­lan­lar ve bi­zim ula­şa­ma­dı­ğı­mız  bir sü­rü ci­na­yet de, el­bet­te, ma­ale­sef si­zin ula­şa­ma­dı­ğı­nız ve çö­ze­me­di­ği­niz fa­ili meç­hul ci­na­yet­ler ara­sın­da yer al­ma­ya de­vam edi­yor.

Sa­yın Ba­kan, bu olay­la­rın tü­mü mey­da­na ge­lir­ken, çok me­rak edi­yo­rum ve bu­nu sa­mi­mi­yet­le söy­lü­yo­rum, aca­ba siz ne iş ya­pı­yor­su­nuz? Çok cid­di ola­rak me­rak edi­yo­rum bu­nu. Ya­ni, bu olay­la­ra na­sıl yak­la­şı­yor­su­nuz? Çöz­mek ko­nu­sun­da ne gi­bi ça­lış­ma­lar ya­pı­yor­su­nuz ve aca­ba olay­dan ön­ce bun­la­rı ön­le­mek ko­nu­sun­da bir ted­bir alı­yor mu­su­nuz? Yok­sa, sa­de­ce olay­dan son­ra mı bu ola­ya mü­da­ha­le edi­yor­su­nuz? Ya­ni, va­tan­daş öl­dü­rül­dük­ten son­ra mı mü­da­ha­le edi­yor­su­nuz, yok­sa öl­dü­rül­me­den ön­ce, ci­na­yet­ten ön­ce bir­ta­kım ted­bir­ler alıp, bu ci­na­yet­le­ri ön­le­me­yi dü­şü­nü­yor mu­su­nuz? Yi­ne, siz her dö­nem­de İçiş­le­ri Ba­ka­nı ol­mak zo­run­da mı­sı­nız Sa­yın Ba­kan? Ya­ni, bu­nu ger­çek­ten an­la­mak­ta güç­lük çe­ki­yo­rum. Ya­ni, si­zin İçiş­le­ri Ba­ka­nı ol­ma gi­bi çok giz­li bir gö­re­vi­niz mi var? Si­zin dö­ne­mi­niz­de, ma­ale­sef, fa­ili meç­hul ci­na­yet­ler, sal­dı­rı­lar, kap­kaç, vur­gun, hır­sız­lık diz bo­yu, ala­bil­di­ği­ne ço­ğal­mış va­zi­yet­te gö­rü­yo­ruz. Bu te­sa­dü­fü, ger­çek­ten, an­la­mak­ta güç­lük çe­ki­yo­rum. Ya­ni, si­zin dö­ne­mi­niz­de olay­lar, ci­na­yet­ler, kap­kaç ve vur­gun­lar sü­rek­li art­ma eği­li­mi gös­ter­miş. Ben, bu hu­su­sun ne­den ol­du­ğu­nu ger­çek­ten me­rak edi­yo­rum.

Ve Sa­yın Baş­ba­kan, siz, İçiş­le­ri Ba­ka­nı­nın bu ih­ma­li­ni, bu dav­ra­nış­la­rı­nı, bu olay­la­ra ba­kış açı­sı­nı ne­den de­net­le­mi­yor­su­nuz? Ne­den gö­ze­tim al­tı­na al­mı­yor­su­nuz? Bir Baş­ba­ka­nın gö­re­vi, ça­lış­tı­ğı ba­kan­la­rın ça­lış­ma­la­rı­nı, ic­ra­at­la­rı­nı, yön­tem­le­ri­ni or­ta­ya çı­kar­mak, on­la­rı de­net­le­mek ve gö­ze­tim al­tın­da tut­mak. "Gel ba­ka­lım Sa­yın İçiş­le­ri Ba­ka­nı, ne­dir bu iş" de­mek­tir Baş­ba­ka­nın gö­re­vi. Baş­ba­kan da İçiş­le­ri Ba­ka­nı­nı bı­rak­mış, İçiş­le­ri Ba­ka­nı da asa­yi­şi Al­lah'a ema­net et­miş ve bu şe­kil­de Tür­ki­ye ala­bil­di­ği­ne bir­ta­kım kar­ga­şa­ya sü­rük­le­ni­yor.

AH­MET YE­Nİ (Sam­sun) - Sa­rı­gül ge­li­yor! Sa­rı­gül'ü dü­şü­nün!

TUN­CAY ER­CENK (De­vam­la) - Şim­di, si­zin olay­la­ra ba­kış açı­nı­zı, bir ör­nek­le, izin ve­rir­se­niz, be­lirt­mek is­ti­yo­rum. Yi­ne, fa­ili meç­hul bir ci­na­yet, Ulus'ta, her­han­gi bir yer­de mey­da­na gel­miş. Ekip olay ye­ri­ne in­ti­kal et­miş. Adam sek­sen ye­rin­den bı­çak­lan­mış, kan­lar için­de yer­de ya­tı­yor. Ekip ami­ri Sa­yın Ba­ka­na tel­siz­le ula­şı­yor: "Sa­yın Ba­ka­nım, olay ye­ri­ne in­ti­kal et­tik. Hiç me­rak et­me­yin, ola­ya hâki­miz. Mak­tul der­dest, fa­il fi­rar­da."

Si­zin olay­la­ra ba­kı­şı­nız, an­la­yı­şı­nız ta­ma­men bu nok­ta­da dü­ğüm­le­ni­yor Sa­yın Ba­ka­nım. Siz, olay­dan ön­ce de­ğil, olay­dan son­ra olay­la­ra mü­da­ha­le et­me, ya­ni kan göv­de­yi gö­tür­dük­ten son­ra olay­la­ra mü­da­ha­le et­me nok­ta­sın­da ka­lı­yor­su­nuz.

Sa­yın Ba­ka­nım, öy­le sa­nı­yo­rum ki, bu gi­diş­le, sa­ye­niz­de hır­sız­la­rın gir­me­di­ği bir tek ev kal­ma­ya­cak. Yi­ne, gasp edil­me­yen bir tek kim­se kal­ma­ya­cak. Öl­dü­rül­me­yen, gasp edil­me­yen bir tek tak­si­ci kal­ma­ya­cak. Çan­ta­sı alın­ma­yan, kap­ka­ça uğ­ra­ma­yan ve mağ­dur ol­ma­yan bir tek ba­yan kal­ma­ya­cak. Si­zin bu yö­ne­tim an­la­yı­şı­nız sa­ye­sin­de, öy­le sa­nı­yo­rum ki, ül­ke, cid­den, hem adi suç­lar açı­sın­dan hem si­ya­si suç­lar açı­sın­dan cid­di ka­rı­şık­lık­la­ra, ka­osa yol aç­ma du­ru­mun­da ola­cak­tır.

Şim­di, ta­bii, ben bun­la­rı söy­lü­yo­rum da "se­nin­ki de laf mı?" de­me nok­ta­sın­da ola­bi­lir­si­niz. Hak­lı­sı­nız, çün­kü ken­di va­li­si­ni ko­ru­ya­ma­yan, ken­di va­li­si­nin, mül­ki ida­re ami­ri­nin ma­lı­nı, ca­nı­nı ko­ru­ya­ma­yan bir İçiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı­nın, va­tan­da­şın ma­lı­nı, ca­nı­nı ko­ru­ma­sı el­bet­te müm­kün de­ğil­dir. Bu­gün­kü Hür­ri­yet ga­ze­te­si­ni si­ze arz edi­yo­rum.

MEH­MET ER­GÜN DAĞ­CI­OĞ­LU (To­kat) - Ga­ze­te rek­la­mı­nı yap­mak­tan vaz­geç­me­di­niz.

TUN­CAY ER­CENK (De­vam­la) - "Hır­sı­za ce­za­yı gasp­çı ver­di." Va­li­nin evi­ne hır­sız gi­ri­yor ve alı­nan ma­lı hır­sı­zın elin­den alan gasp­çı; em­ni­yet güç­le­ri de­ğil, po­lis de­ğil, İçiş­le­ri Ba­ka­nı de­ğil. Ya­ni, suç­lu, suç­lu­nun elin­den suç ko­nu­su ma­lı ge­ri alı­yor. Sa­yın Ba­kan, tak­dir­le­ri­ni­ze arz edi­yo­rum.

AH­MET YE­Nİ (Sam­sun) -  Şu Sa­rı­gül ha­be­ri­ni de bir oku­sa­na.

TUN­CAY ER­CENK (De­vam­la) - Şim­di, bi­raz ön­ce ile­til­di Sa­yın Ba­ka­nım. 24/8/2005 ta­ri­hin­de, Sa­yın Ba­kan, Ulus sem­tin­de bir ci­na­yet iş­len­miş. Çi­çek ai­le­si sal­dı­rı­ya uğ­ra­mış, ma­ki­ne mü­hen­di­si Ali Çi­çek bı­çak dar­be­le­riy­le ha­ya­tı­nı kay­bet­miş ve bü­tün de­lil­ler or­ta­da iken, bu ko­nu­da ge­rek­li ça­lış­ma­nın ya­pıl­ma­dı­ğı şek­lin­de ba­na bir bil­gi ile­til­di. Bu­nu da si­ze arz edi­yo­rum.

Yi­ne, Ki­lis'te mey­da­na ge­len, Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nın ve oğ­lu­nun öl­dü­rül­me­si ola­yın­da­ki so­nu­cu da çok me­rak edi­yo­ruz.

Yi­ne, Kı­zıl­te­pe'de­ki ve Van'da­ki uyuş­tu­ru­cu bas­kı­nın­da Mus­ta­fa Bay­ram ola­yı­nın da so­nu­cu­nu ger­çek­ten me­rak edi­yo­rum.

ME­SUT DE­ĞER (Di­yar­ba­kır) - Mus­ta­fa Bay­ram tah­li­ye ol­du.

TUN­CAY ER­CENK (De­vam­la) - Bu ko­nu­la­rı ço­ğalt­mak müm­kün. Bun­la­rı da, öy­le sa­nı­yo­rum ki, açık­la­ma nok­ta­sın­da ola­cak­sı­nız.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

TUN­CAY ER­CENK (De­vam­la) - Bi­ti­ri­yo­rum Sa­yın Baş­kan.

BAŞ­KAN - Bu­yu­run efen­dim.

TUN­CAY ER­CENK (De­vam­la) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Baş­ba­kan ve İçiş­le­ri Ba­ka­nı ka­nu­nun ken­di­le­ri­ne yük­le­di­ği gö­rev­le­ri ye­ri­ne ge­tir­me­miş­ler, ül­ke­miz­de hu­zur, gü­ven ve asa­yi­şin yok ol­ma­sı­na se­be­bi­yet ver­miş­ler­dir. On­la­rın bu dav­ra­nı­şı­nın ce­zai so­rum­lu­luk ge­rek­tir­di­ği­ne ina­nı­yo­ruz. Bu, bir ce­zai so­rum­lu­luk ge­rek­ti­ri­yor. Ge­rek­li de­ne­tim, ge­rek­li gö­ze­tim, ge­rek­li in­ce­le­me ya­pıl­ma­dı­ğı için, bu so­rum­lu­lu­ğun ye­ri­ne ge­ti­ril­me­si ge­rek­ti­ği­ne ina­nı­yo­rum.

Ay­rı­ca, öy­le sa­nı­yo­rum ki, siz­ler ka­mu vic­da­nın­da ye­te­ri ka­dar mahkûm ol­muş­su­nuz­dur; ama, ina­nı­yo­rum ki, yar­gı açı­sın­dan da bu mahkûmi­ye­tin tes­cil edi­le­ce­ği­ne ina­nı­yo­rum.

Bu ne­den­le, Ana­ya­sa­nın 100 ve Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si İç Tü­zü­ğü'nün 107'nci mad­de­le­ri ge­re­ğin­ce Mec­lis so­ruş­tur­ma­sı açıl­ma­sı ge­rek­ti­ği­ne ina­nı­yo­ruz ve yü­ce Mec­li­sin, vic­da­nı­nın se­si­ni din­le­ye­rek, bu so­ruş­tur­ma­nın açıl­ma­sı­na ka­rar ve­re­ce­ği­ne yü­rek­ten ina­nı­yo­rum. Yü­ce Mec­li­si sev­giy­le, say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Er­cenk.

Şah­sı adı­na ikin­ci ko­nuş­ma­cı, Kı­rık­ka­le Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Ra­ma­zan Can… (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

RA­MA­ZAN CAN (Kı­rık­ka­le) - Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Sa­yın De­niz Bay­kal ve 60 mil­let­ve­ki­li ar­ka­da­şı­nın ver­miş ol­du­ğu öner­ge­yi in­ce­le­di­ği­miz­de, öner­ge­nin ta­ma­men mü­cer­ret, ta­ma­men de­di­ko­du ve şa­yi­aya da­ya­nan, hu­ku­ki mes­net­ten yok­sun bir öner­ge ol­du­ğu­nu gö­rü­yo­ruz ve üzü­lü­yo­ruz. Zi­ra, bu de­di­ko­du­yu çı­ka­ran­la­rın bu öner­ge­ye im­za at­tı­ğı­nı gör­dü­ğü­müz­de bu üzün­tü­müz da­ha da ar­tı­yor.

CHP gi­bi si­ya­si ma­zi­si de­rin­lik­ler­de olan bir par­ti­ye, ken­di de­di­ko­du­suy­la, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Baş­ba­ka­nı ve Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti İçiş­le­ri Ba­ka­nı aley­hin­de bu öner­ge­yi ve­re­rek Mec­li­sin gün­de­mi­ne ta­şı­ma­la­rı, hem CHP'nin hem de Mec­li­sin say­gın­lı­ğı­na ma­ale­sef göl­ge dü­şür­müş­tür.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; bu öner­ge, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ana­ya­sa­sı'nın 138'in­ci mad­de­si­ne de ay­kı­rı­dır. Zi­ra, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ana­ya­sa­sı'nın 138'in­ci mad­de­si -ay­nen oku­yo­rum- "Hiç­bir or­gan, ma­kam ve­ya mer­ci, mah­ke­me­le­re ve hâkim­le­re emir ve­re­mez, tav­si­ye ve tel­kin­de bu­lu­na­maz, ge­nel­ge gön­de­re­mez. Gö­rül­mek­te olan bir da­va hak­kın­da Ya­sa­ma Mec­li­sin­de yar­gı yet­ki­si­nin kul­la­nıl­ma­sı ile il­gi­li so­ru so­ru­la­maz, gö­rüş­me ya­pı­la­maz ve­ya her­han­gi bir be­yan­da bu­lu­nu­la­maz" de­mek­te­dir. Bu ko­nu­da Mec­lis­te gö­rüş­me ya­pıl­ma­sı ve öner­ge­nin ve­ril­me­si Ana­ya­sa'nın 138'in­ci mad­de­si­ne ay­kı­rı­lık teş­kil eder ki, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si ana­ya­sa su­çu iş­le­miş­tir, Ana­ya­sa'yı ih­lal et­miş­tir.

Öner­ge­yi in­ce­le­di­ği­miz­de, te­mel da­ya­nak kad­ro­laş­ma id­di­ası, kad­ro­laş­may­la il­gi­li… Me­mur alı­mı KPSS sı­na­vıy­la ya­pı­lı­yor, ÖSYM yer­leş­ti­ri­yor, öğ­ret­men ata­ma­la­rı bil­gi­sa­yar ku­ra­sıy­la ger­çek­le­şi­yor. AK Par­ti ik­ti­da­ra gel­me­den bu iş­le­rin na­sıl ol­du­ğu­nu bu mil­let iyi bi­li­yor. Biz, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­ni her alan­da ge­çe­riz, her alan­da CHP ile boy öl­çü­şü­rüz; ama, bir alan­da on­la­rı as­la ge­çe­me­yiz. O alan ne­dir? Kad­ro­laş­ma. Bu mem­le­ket­te ada­let ve hak da­ğı­tan ku­ru­mun ba­şın­da olan dö­ne­min Ada­let Ba­ka­nı ada­let­siz­li­ğin da­nis­ka­sı­nı yap­mış­tır. Ne de­miş­tir dö­ne­min Ada­let Ba­ka­nı? "Hâkim­lik sı­na­vın­da, ben, CHP'li­le­ri al­ma­ya­ca­ğım da baş­ka­la­rı­nı mı ala­ca­ğım?" de­miş­tir.

HÜ­SE­YİN EK­MEK­Cİ­OĞ­LU (An­tal­ya) - Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si ile SHP'yi ka­rış­tır­ma lüt­fen.

RA­MA­ZAN CAN (De­vam­la) - İş­te CHP'nin ada­let an­la­yı­şı, iş­te eşit­lik an­la­yı­şı! O hâkim­ler şim­di ne­re­ler­de gö­rev ya­pı­yor sa­yın CHP'li­ler?

OR­HAN SÜR (Ba­lı­ke­sir) - Si­ya­si bil­gi­niz yok. O, SHP'dey­di, CHP'de de­ğil.

RA­MA­ZAN CAN (De­vam­la) - Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; öner­ge­de ba­zı ida­ri ma­kam­la­rın vekâle­ten yü­rü­tül­dü­ğün­den bah­se­di­li­yor. Al­lah aş­kı­na, TRT Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­ne öne­ril­me­dik Tür­ki­ye'de de­ğer kal­dı mı? Ama, hep­si, ma­ale­sef, Sa­yın Cum­hur­baş­ka­nın­ca red­de­dil­miş­tir. Tür­ki­ye'de ta­rih AK Par­tiy­le mi baş­la­dı? Tür­ki­ye'nin biz­den ev­vel bir geç­mi­şi yok muy­du? O za­man siz ne­re­ler­dey­di­niz? Bu­gün ka­mu ku­ru­mun­da gö­rev ya­pan kad­ro­la­rı, biz, gök­ten zem­bil­le mi in­dir­dik? Eğer bu­ra­lar­da po­li­tik bir kad­ro­laş­ma ya­şan­dıy­sa, bu, ki­min ese­ri­dir? Siz ön­ce bun­la­ra ce­vap ve­rin. Bal gi­bi si­zin ese­ri­niz. Ba­kın, Tür­ki­ye'de si­zin gös­ter­me­ye ça­lış­tı­ğı­nız gi­bi her şey AK Par­tiy­le baş­la­ma­dı, ama, çok önem­li bir sü­reç mi­la­dı AK Par­ti ol­muş­tur. O da şef­faf­laş­ma­dır, de­mok­ra­tik­leş­me­dir, re­form­lar­dır, hu­ku­kun üs­tün­lü­ğü il­ke­si­nin güç­len­di­ril­me­si­dir. De­rin dev­let tü­rü ya­pı­lan­dır­ma­la­rın pan­ze­hi­ri bü­tün dün­ya­da şef­faf dev­let­tir. Hu­kuk dı­şı olu­şum­lar­la mü­ca­de­le­de en et­ki­li yön­tem, dev­le­tin ka­mu ku­rum­la­rı­nın şef­faf­laş­tı­rıl­ma­sı­dır, de­mok­ra­si­nin bü­tün ku­rum ve ku­rul­la­rıy­la iş­le­til­me­si­dir. He­men, İn­ter­net si­te­le­rin­de, kim­ler ka­zan­dı, kim­ler kay­bet­ti, ora­dan anın­da gö­rü­yor­su­nuz. "Mil­let­ve­kil­le­ri­nin, şöy­le ha­tı­rı sa­yı­lır ze­va­tı sı­ra­ya ko­yup da on­lar va­sı­ta­sıy­la sı­nav ka­za­na­yım" de­mi­yor. De­mok­ra­tik­leş­me re­form­la­rı­nın al­tın­da, bi­zim, si­zin ve bu yü­ce Mec­li­sin im­za­sı var­dır.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; Sa­yın Baş­ba­kan­lık Müs­te­şa­rı ve Sa­yın İçiş­le­ri Müs­te­şa­rıy­la il­gi­li id­di­ala­ra ge­lin­ce: Ta­ma­men de­di­ko­du­ya da­ya­lı, mü­cer­ret, hu­ku­ki mes­net­ten yok­sun id­di­alar­dır. Eh­li­ye­te ve li­ya­ka­te sa­hip olan, bu­lun­duk­la­rı ma­ka­ma hak­kı­nı ve­ren, ça­lış­kan, dü­rüst müs­te­şar­la­rı­mı­zın Mec­lis­te po­le­mik ko­nu­su ya­pı­la­rak bu­ra­ya gün­de­me ge­ti­ril­me­le­ri ve Mec­lis kür­sü­sün­de sa­vun­ma hak­la­rı ol­ma­yan bu de­ğer­le­re bel­den aşa­ğı vur­mak gay­ri­ah­la­ki­dir.

Be­ra­tı zim­met asıl­dır, aleyh­le­rin­de her­han­gi bir yar­gı ka­ra­rı bu­lun­ma­mak­ta­dır. Bun­dan da­ha acı ola­nı, Ana­ya­sa'nın 10 ve 24'ün­cü mad­de­le­ri­ne atıf ya­pıl­ma­sı­dır ki, Türk va­tan­daş­la­rı ara­sın­da ay­rı­mı ya­sak­lar. Bu ge­rek­çe de ta­ma­men ye­rin­de de­ğil­dir. Ay­rı­ca, ida­re­nin bü­tün ata­ma­la­rı­na, iş­lem­le­ri­ne kar­şı yar­gı yo­lu da açık­tır. Za­ten, ata­ma­la­ra iliş­kin yar­gı yo­lu da bu dö­nem­de, her ne hik­met­se, jet hı­zıy­la iş­li­yor. İs­ter is­te­mez in­sa­nın ak­lı­na dö­ne­min meş­hur Ada­let Ba­ka­nı ge­li­yor.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; 3 Ka­sım 2002 ta­ri­hin­de ya­pı­lan ve AK Par­ti ik­ti­da­rıy­la ne­ti­ce­le­nen se­çim­le­rin bir an­la­mı ol­sa ge­rek. Bu an­lam, Tür­ki­ye'yi AK Par­ti Hükûme­ti­nin yö­ne­te­ce­ği­ne da­ir aziz Türk mil­le­ti­nin ver­di­ği bir yet­ki­dir. Bu mil­let, AK Par­ti­ye bu­nun için oy ver­di, se­çim­ler bu­nun için ya­pı­lı­yor, san­dık­lar bu­nun için mil­le­tin önü­ne ko­nu­lu­yor. 3 Ka­sım­da aziz Türk mil­le­ti, DSP, ANAP, MHP ik­ti­da­rıy­la DYP mu­ha­le­fe­ti­ni san­dı­ğa gö­me­rek bu par­ti­le­rin si­ya­set­çi­le­ri­ni ce­za­lan­dır­mış­tır. 28 Mart­ta da ye­rel ida­re­de­ki si­ya­set­çi­le­ri ce­za­lan­dır­mış­tır. Pe­ki, bu ba­şa­rı­sız­lı­ğı sa­de­ce si­ya­set­çi­le­re yük­le­mek adil ola­bi­lir mi? Ta­bii ki, adil ola­maz. Bu­ra­da dö­ne­min ba­zı bü­rok­rat­la­rı da ba­şa­rı­sız­dır. Bu­nu, mil­let, doğ­ru­dan de­ğil de tem­sil­ci­si va­sı­ta­sıy­la de­ğiş­tir­mek ira­de­si­ni ve yet­ki­si­ni AK Par­ti­ye ver­miş­tir. AK Par­ti Hükûme­ti bu yet­ki­yi doğ­ru­dan aziz Türk mil­le­tin­den al­mış­tır. Ba­şa­rı­sız olan bü­rok­rat­lar­la AK Par­ti Hükûme­ti­ni ça­lış­ma­ya sevk et­mek mil­le­tin ira­de­si­ne mu­ha­lif ol­mak­tır ki, biz­ler mil­le­ti­mi­ze he­sap ve­re­ce­ğiz. Biz­le­rin ça­lış­ma aş­kı­na, hı­zı­mı­za, ic­ra­atı­mı­za ayak uy­du­ran­lar­la, ni­te­kim, de­vam edi­yo­ruz. Hı­zı­mı­za ye­ti­şe­me­yen, dö­kü­len­ler ola­cak­tır ki, on­la­ra da dö­nüp bak­ma­yız. Hat­ta, CHP'nin ili­miz­de bir ata­ma­sı var­dır ki, kad­ro­laş­ma­ya ör­nek ola­rak ev­le­re şen­lik­tir. En­te­re­san bir olay… 1970'li yıl­lar­da Ma­ki­ne Kim­ya Kı­rık­ka­le'de pi­rinç fab­ri­ka­sı var­dır. Pi­rinç fab­ri­ka­sı bronz üre­tir. CHP ik­ti­da­rı, her ne hik­met­se, pi­rinç adı­nı an­la­dı­ğın­dan do­la­yı, bu­ra­da çel­tik var­dır di­ye, zi­ra­at mü­hen­di­si­ni fab­ri­ka­ya mü­dür ola­rak bi­le ata­mış­tır. Bu da, ger­çek­ten, dün­ya si­ya­set ta­ri­hi­ne ge­çe­cek bir ko­me­di­dir.

HÜ­SE­YİN EK­MEK­Cİ­OĞ­LU (An­tal­ya) - Ne za­man ol­muş bu Sa­yın Ve­ki­lim?

RA­MA­ZAN CAN (De­vam­la) - He­le he­le il va­li­le­ri­ni, ay­nı za­man­da CHP il baş­ka­nı ola­rak ata­yan CHP zih­ni­ye­ti­nin, AK Par­ti­nin kad­ro­laş­tı­ğın­dan bah­set­me­si, had­le­ri­ne de hak­la­rı­na da de­ğil­dir. 2001 yı­lın­da ku­rul­muş, he­nüz al­tı ya­şı­nı dol­dur­ma­mış bir par­ti­ye "kad­ro­la­şı­yor" de­mek in­saf­la bağ­daş­maz, vic­da­na sığ­maz. 2002 yı­lın­da me­mur ata­dı­ğı­mı­zı farz ede­lim, şu an beş yı­lı­nı dol­dur­ma­mış olur. El in­saf! So­ru­yo­rum si­ze: Beş yı­lı­nı dol­dur­ma­mış me­mur şu­be mü­dü­rü ola­bi­lir mi? Ola­maz. Da­ire baş­ka­nı ola­bi­lir mi? Ola­maz. Ge­nel mü­dür ola­bi­lir mi? Ola­maz. Al­lah aş­kı­na, bu na­sıl bir kad­ro­laş­ma!

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, öner­ge­de gü­ven­lik ko­nu­sun­da AK Par­ti Hükûme­ti­nin ba­şa­rı­sız ol­du­ğun­dan bah­se­dil­mek­te­dir. Öner­ge­de sı­ra­la­nan olay­la­ra ba­ka­lım ve bir­lik­te de­ğer­len­di­re­lim:

Ya­sa dı­şı te­le­fon din­le­me ola­yı­nın fa­il­le­ri ya­ka­la­nıp yar­gı­ya tes­lim edil­di mi? Tes­lim edil­di.

Da­nış­tay sal­dı­rı­sı­nın fa­il­le­ri ya­ka­la­nıp yar­gı­ya tes­lim edil­di mi? Tes­lim edil­di.

Ata­bey­ler Çe­te­si­nin fa­il­le­ri ya­ka­la­nıp yar­gı­ya tes­lim edil­di mi? Tes­lim edil­di.

İs­ma­ila­ğa Ca­mi­si ci­na­ye­ti­nin fa­il­le­ri ya­ka­la­nıp yar­gı­ya tes­lim edil­di mi? Tes­lim edil­di.

2003 Ka­sı­mın­da­ki te­rör ey­lem­le­rin­de İs­tan­bul'da bir­çok va­tan­da­şı­mı­zın ölü­mü­ne ne­den olan olay­la­rın fa­il­le­ri ya­ka­la­nıp yar­gı­ya tes­lim edil­di mi? Tes­lim edil­di.

Ya­sa dı­şı te­le­fon din­le­me ola­yı­nın fa­il­le­ri ya­ka­la­nıp yar­gı­ya tes­lim edil­di mi? Tes­lim edil­di.

Ra­hip San­to­ro ci­na­ye­ti­nin fa­il­le­ri ya­ka­la­nıp yar­gı­ya tes­lim edil­di mi? Tes­lim edil­di.

Ben şim­di so­ru­yo­rum siz­le­re: Bu­ra­da gö­re­vi kö­tü­ye kul­lan­ma var mı? Yok. Gö­re­vi ih­mal var mı? Yok. Ba­şa­rı­sız­lık var mı? Yok. Em­ni­yet, fa­il­le­ri ya­ka­la­mış, ad­li­ye­ye tes­lim et­miş. İçiş­le­ri Ba­ka­nı, Sa­yın Baş­ba­kan gö­re­vi­ni ye­ri­ne ge­tir­miş. Sa­yın Bay­kal ve ar­ka­daş­la­rı­nın, İçiş­le­ri Ba­ka­nı ve Baş­ba­ka­nı­mı­za te­şek­kür ede­ce­ği yer­de, ay­nı za­man­da özür di­le­ye­ce­ği yer­de öner­ge ver­me­si in­sa­fa ve vic­da­na sığ­maz. Bu, an­cak CHP kül­tü­rü­ne ya­kı­şır.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; fa­ili meç­hul ci­na­yet­le­re iliş­kin CHP ve di­ğer si­ya­si par­ti­le­rin dö­nem­le­ri­ni de in­ce­le­mek­te fay­da var. Şöy­le ki: 12 Ey­lül­den ön­ce iş­le­nen ci­na­yet­le­rin fa­il­le­ri meç­hul kal­dı ve CHP dö­ne­miy­le 12 Ey­lül sü­re­ci­ne gi­ril­di. Bin­ler­ce gen­ci­miz CHP dö­ne­min­de ci­na­ye­te kur­ban gi­der­ken ci­na­yet­le­rin fa­il­le­ri meç­hul kal­ma­dı mı? Kal­dı. Bu CHP ik­ti­dar­la­rın­da Sa­yın Bay­kal ba­kan ola­rak gö­rev al­dı mı? Al­dı. Sa­yın Bay­kal bun­lar­la il­gi­li her­han­gi bir ta­sar­ruf­ta bu­lun­du mu? Bu­lun­ma­dı. Pe­ki, şim­di, bu öner­ge ne hik­met­tir ve­ri­li­yor, bu­nu an­la­mak müm­kün de­ğil.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; bu mil­let, asır­lar bo­yun­ca ken­di­siy­le ba­rı­şık, ay­nı inanç ve duy­gu­da bir­le­şe­rek ya­şa­mış, bu sa­ye­de bu top­rak­lar­da dün­ya­nın en zen­gin me­de­ni­yet­le­rin­den bi­ri­ni yük­selt­miş­tir. Ne za­man bir­bi­ri­miz­den şüp­he et­me­ye baş­la­dık, ne za­man bir­bi­ri­mi­zin der­di­ni ve di­li­ni an­la­ma­ma­ya baş­la­dık, o za­man dir­li­ği­miz ve dü­ze­ni­miz ma­ale­sef bo­zul­du. Bu­gün de, bir­bi­ri­miz­le ko­nu­şa­rak, bir­bi­ri­mi­ze ina­na­rak çö­ze­me­ye­ce­ği­miz hiç­bir me­se­le yok­tur.

Cum­hu­ri­yet de­ğer­le­ri­mi­zin top­lum­sal ih­ti­laf ko­nu­su ya­pıl­ma­sı­nı, po­le­mik­le­re mal­ze­me edil­me­si­ni en­gel­le­mek zo­run­da­yız. Cum­hu­ri­ye­tin de­ğer­le­ri­ne kar­şı teh­dit­ler yok mu? El­bet­te var. Bun­lar­la mü­ca­de­le, suç ve ce­za sis­te­mi içe­ri­sin­de ya­pıl­mak­ta­dır, ya­pı­la­cak­tır. Mil­le­ti­miz bü­tün fert­le­riy­le, cum­hu­ri­ye­ti­mi­zin de­ğer­le­ri­ni ve ku­rum­la­rı­nı be­nim­se­miş­tir. Hâlâ bun­la­rın üze­rin­den spe­kü­las­yon yap­ma­ya ge­rek yok­tur ve bun­lar üze­rin­den prim sağ­la­ma­ya, rant el­de et­me­ye ge­rek yok. Bun­lar kü­çük he­sap­lar­dır, bun­lar­la bir ye­re va­rı­la­maz.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run efen­dim.

RA­MA­ZAN CAN (De­vam­la) - Ni­yet yar­gı­la­ma­sı­nı yap­ma­ma­lı­yız ve ar­tık 100'ün­cü yı­lı­na doğ­ru iler­ler­ken, tam bir öz­gü­ven için­de, he­def­le­ri­ni bü­yü­te­rek cum­hu­ri­ye­ti­mi­ze sa­hip çı­kı­yo­ruz, çün­kü, biz cum­hu­ruz. Cum­hur cum­hu­ri­ye­te sa­hip çık­ma­ya­cak da kim sa­hip çı­ka­cak? Kim­se kal­kıp da bu cum­hu­ri­yet be­nim­dir, se­nin de­ğil­dir ve­ya se­nin­dir, be­nim de­ğil­dir…

HÜ­SE­YİN ÖZ­CAN (Mer­sin) - Cum­hur­baş­ka­nı­nı halk seç­sin o za­man.

RA­MA­ZAN CAN (De­vam­la) - Böy­le­ce, bir kav­ga­nın içi­ne gi­ri­le­bi­lir mi?

Böy­le saç­ma­lık olur mu? Cum­hu­ri­yet, ku­ru­luş ide­al­le­ri­ne en ya­kın nok­ta­da­dır bu­gün. Cum­hu­ri­yet, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­nin te­ke­lin­de de­ğil­dir. Cum­hu­ri­yet…

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Öy­le bir şey de­mi­yo­ruz ki biz za­ten.

RA­MA­ZAN CAN (De­vam­la) - Cum­hu­ri­yet­le, de­mok­ra­siy­le, CHP'nin adın­dan baş­ka ala­ka­sı yok­tur.

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Aaa!

RA­MA­ZAN CAN (De­vam­la) - De­mok­ra­si­yi kor­ku­la­ra, ve­him­le­re; ba­rı­şı ça­tış­ma­la­ra; ada­le­ti ada­let­siz­lik­le­re kur­ban et­me­ye­lim. Cum­hu­ri­ye­te say­gı gös­ter­mek, ona hiz­met­le olur. İh­ra­ca­tı 85 mil­yar do­la­rı aş­mış, millî ge­li­ri 6 bin do­la­ra da­yan­mış bir Tür­ki­ye'nin Baş­ba­ka­nı­na so­ruş­tur­ma öner­ge­si­ni yö­nelt­mek, en bü­yük si­ya­si ne­za­ket­siz­lik­tir. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Ana­ya­sal hak­kı­mı­zı kul­lan­mak için AKP yö­ne­ti­min­den izin mi ala­ca­ğız biz?

RA­MA­ZAN CAN (De­vam­la) - Et­nik, dinî, mez­hep­sel, fikrî, kül­tü­rel fark­lı­lık­la­ra bak­ma­dan, bü­tün sos­yal ta­raf­la­rı ku­cak­la­ya­cak ye­ni bir top­lum­sal uz­laş­ma ze­mi­ni oluş­tur­ma­lı­yız.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; öte yan­dan, te­rör olay­la­rı­nın ar­tış gös­ter­di­ği id­di­ala­rı ta­ma­men mü­cer­ret ve yer­siz­dir, hak­sız­dır. Zi­ra, 91-94 yıl­la­rı ara­sın­da 759 si­lah­lı, 110 bom­ba­lı sal­dı­rı; 95-98 yıl­la­rı ara­sın­da 115 si­lah­lı, 30 bom­ba­lı sal­dı­rı; 99-2002 yıl­la­rı ara­sın­da 74 si­lah­lı, 77 bom­ba­lı sal­dı­rı ol­muş­ken; 2003-2007 dö­ne­mi­ne ge­li­yo­ruz, 4 si­lah­lı, 14 bom­ba­lı sal­dı­rı ol­muş­tur, ki, şid­det ey­le­mi­nin en az ol­du­ğu dö­nem AK Par­ti İk­ti­da­rı­nın bu­lun­du­ğu dö­nem­dir.

SÜ­LEY­MAN SA­RI­BAŞ (Ma­lat­ya) - 200 as­ker suy­la mı öl­dü­rül­dü?

RA­MA­ZAN CAN (De­vam­la) - Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; ne­ti­ce iti­ba­rıy­la, hu­ku­ki mes­net­ten yok­sun, Ana­ya­sa'ya ay­kı­rı, ta­ma­men de­di­ko­du­ya da­ya­nan öner­ge hak­kın­da öner­ge sa­hip­le­ri­ne da­ha faz­la di­ye­cek bir şey bu­la­mı­yo­rum.

He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Can.

Şah­sı adı­na üçün­cü ko­nuş­ma­cı, Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Ni­hat Er­gün.

Sa­yın Er­gün, sü­re­niz on da­ki­ka.

Bu­yu­run. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Nİ­HAT ER­GÜN (Ko­ca­eli) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gıy­la se­lam­la­rım.

Ön­ce­lik­le, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­li 61 sa­yın mil­let­ve­ki­li­nin ve 3 say­gı­de­ğer ha­nı­me­fen­di­nin böy­le bir öner­ge­ye na­sıl im­za at­tık­la­rı­nı hay­ret­le kar­şı­la­dı­ğı­mı söy­le­me­li­yim.

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Ma­şal­lah! Ma­şal­lah! Siz­den izin ala­lım öner­ge ver­mek için! Sen ken­di işi­ne bak! Ne ka­rı­şı­yor­sun sen!

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Öner­ge­nin ko­nu­su bir ön­ce­ki gen­so­ruy­la ay­nı muh­te­va­da olup, ce­vap­lan­dı­rıl­mış olan ko­nu­lar­dır.

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Ken­di işi­ne bak sen!

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Ay­rı­ca, so­ruş­tur­ma is­te­nen ko­nu­lar­la ge­rek­çe­ler ara­sın­da da bir tu­tar­lı­lık yok­tur. Sa­de­ce ik­ti­da­rı yıp­rat­mak ama­cıy­la Mec­lis İç Tü­zü­ğü'nde­ki hak­la­rın kö­tü­ye kul­la­nıl­ma­sı ve Mec­lis gün­de­mi­nin iş­gal edil­me­si de son de­re­ce yan­lış ol­muş­tur.

İZ­ZET ÇE­TİN (Ko­ca­eli) - Si­zin de­mok­ra­si an­la­yı­şı­nız o ka­dar. O hak­kı kul­lan­mak…

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Baş­ba­ka­nı­nı yıp­rat­ma­ya ça­lış­mak…

GÖK­HAN DUR­GUN (Ha­tay) - Yıp­ran­mış za­ten…

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Ye­te­ri ka­dar yıp­ran­dı Baş­ba­ka­nı­nız.

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - …si­zin si­ya­se­ti­ni­ze, Tür­ki­ye'ye ve ül­ke­mi­zin dün­ya­da­ki ima­jı­na ne kat­kı sağ­la­ya­cak­tır?

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Si­zin bu ko­nuş­ma­nız ne kat­kı sağ­la­ya­cak Mec­li­se?

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Her za­man söy­le­di­ği­miz gi­bi, ik­ti­da­rı yıp­rat­ma ve mu­ha­le­fet et­me tar­zı ve an­la­yı­şı, so­nun­da, Tür­ki­ye'ye ve Tür­ki­ye'nin men­fa­at­le­ri­ne za­rar ver­me­ye baş­la­yan bir an­la­yış hâli­ne gel­miş­tir.

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Si­zin bu ko­nuş­ma­nız da de­mok­ra­si­ye za­rar ve­ri­yor.

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - As­lın­da, ar­tık bun­dan vaz­geç­me­nin za­ma­nı­dır.

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Ne il­gi­si var de­mok­ra­siy­le bu ko­nuş­ma­nı­zın si­zin? Ayıp ya!

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ara­dan yıl­lar geç­tik­ten son­ra, şim­di ak­lı­mı­za gel­di di­ye, taa Hab­le­mi­toğ­lu ci­na­ye­tin­den baş­la­ya­rak, her ko­nu­da gö­re­vi­nin ge­re­ği­ni en iyi şe­kil­de ya­pan ve mil­le­tin ve ül­ke­nin çı­kar­la­rı için Tür­ki­ye'yi ve dün­ya­yı ka­rış ka­rış, adım adım, ge­ce gün­düz do­la­şan, ül­ke­mi­zin her açı­dan avan­taj­lı bir ko­nu­ma gel­me­si­ni sağ­la­yan, bü­yük si­ya­si ve eko­no­mik ka­zanç­lar te­min eden bir Baş­ba­ka­nı, ya­sal gö­re­vi­nin ge­re­ği­ni yap­ma­mak ve ka­mu­yu za­ra­ra uğ­rat­mak­la suç­la­ma­nın ne­re­sin­de man­tık, ne­re­sin­de izah, ne­re­sin­de in­saf var­dır?

Be­nim ama­cım öner­ge­nin tek­nik ay­rın­tı­la­rı­na gir­mek de­ğil. Ge­çen se­fer bun­la­rın bir­ço­ğu­na ce­vap ve­ril­di. İçiş­le­ri Ba­ka­nı­mız bel­ki de tek­rar ay­rın­tı­sıy­la ce­vap­lan­dı­ra­cak­tır. Bu ne­den­le, öner­ge­nin si­ya­si ama­cı ve man­tı­ğı üze­rin­de dur­mak is­ti­yo­rum.

Suç­la­rın de­lil­le­ri­ni yok et­mek, giz­le­mek, de­ğiş­tir­mek id­di­ası, ger­çek­le uzak­tan ya­kın­dan il­gi­si ol­ma­yan bir id­dia. Hab­le­mi­toğ­lu ci­na­ye­ti dı­şın­da­ki tüm olay­lar, da­ha ön­ce gö­rül­me­dik bir hız­la ay­dın­la­tıl­mış, suç­lu­lar ve bağ­lan­tı­la­rı açı­ğa çı­ka­rıl­mış ve ada­le­te tes­lim edil­miş­tir. Aca­ba bu­nun dı­şın­da bil­me­di­ği­miz bir şey mi bi­li­yor­su­nuz?

ALİ TO­PUZ (İs­tan­bul) - Çok şey…

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Han­gi de­lil­ler giz­len­miş? Han­gi de­lil­ler sak­lan­mış? Han­gi de­lil­ler de­ğiş­ti­ril­miş? Eli­miz­de ye­ni, bi­lin­me­yen bir bil­gi mi var?

ALİ TO­PUZ (İs­tan­bul) - Açın araş­tır­ma­yı, gö­rür­sü­nüz.

İZ­ZET ÇE­TİN (Ko­ca­eli) - Araş­tır­ma­yı açın, or­ta­ya çık­sın.

ATİ­LA EMEK (An­tal­ya) - Araş­tır­ma­yı açın da gö­rün.

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Ama, ka­rar­la­rı­mı­zı ga­ze­te­le­re gö­re oluş­tu­rur­sak, o za­man, çok şikâyet­çi ol­du­ğu­muz bil­gi kir­li­li­ğin­den uzak­la­şa­ma­yız. Ka­rar­la­rı­mız o bil­gi kir­li­li­ği çer­çe­ve­sin­de olu­şur ki, bun­da da hiç­bir man­tık ol­maz.

Ko­vuş­tur­ma aşa­ma­sın­da adil yar­gı­la­ma­yı et­ki­le­me­ye te­şeb­büs na­sıl ve han­gi va­sı­ta­lar­la ger­çek­leş­miş? Mah­ke­me önü­ne yan­lış suç­lu­lar mı çı­ka­rıl­mış, yan­lış ki­şi­ler mi çı­ka­rıl­mış? Suç­suz in­san­la­rın çok ce­za al­ma­la­rı, suç­lu in­san­la­rın be­ra­at et­me­le­ri mi sağ­lan­mış? Böy­le bir ha­di­sey­le kar­şı kar­şı­ya mı­yız? Öner­ge­de­ki asıl ama­cın yu­ka­rı­da­ki id­di­alar ol­ma­dı­ğı, es­ki, ba­yat­la­mış bir id­di­anın ısı­tı­lıp ye­ni­den pi­ya­sa­ya sü­rül­mek is­ten­me­si ol­du­ğu açık­tır.

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - AKP ba­yat­la­dı!

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - O id­dia da bi­li­nen kad­ro­laş­ma id­di­ası­dır, bu­ra­da da tek­rar­lan­mış­tır. Ney­miş? Hükûmet, ka­mu re­for­mu­nu yap­ma­mış, ka­mu per­so­nel re­ji­mi­ni de­ğiş­tir­me­miş, bu ne­den­le, ata­ma­lar eh­li­yet ve li­ya­ka­te gö­re ol­mu­yor­muş!

AH­MET ER­SİN (İz­mir) - Doğ­ru, doğ­ru! Çok doğ­ru!

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ka­mu­da ya­pı­la­cak her tür­lü re­for­ma kar­şı çı­kan siz de­ğil miy­di­niz?

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Ne re­for­mu ya? Re­form ne za­man ya­pıl­dı?

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Her ata­ma­ya kar­şı çı­kan, si­ze ben­ze­me­yen her­ke­si eh­li­yet­siz ve li­ya­kat­siz sa­yan siz de­ğil miy­di­niz?

ATİL­LA KART (Kon­ya) - Ta­sa­rı ge­tir­me­di­niz ki!

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Bü­tün öl­çü­le­rin doğ­ru­su si­zin eli­niz­de mi?

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Bi­zim eli­miz­de!

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Her­ke­si öl­çen, her­ke­sin eh­li­ye­ti­ni öl­çen bir eh­li­yet­met­re­niz mi var?

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Hal­kın elin­de var! Halk öl­çe­cek si­zi.

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Her­ke­sin li­ya­ka­ti­ni öl­çen bir li­ya­kat­met­re­niz mi var?

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Bek­le­yin, öy­le bir öl­çe­ce­ğiz ki si­zi!

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ba­zı ho­roz­lar, ken­di­le­ri ötü­yor di­ye sa­bah olur zan­ne­der­miş.

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Sen­den çok öten yok ki bu­ra­da!

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Ha­yır, ha­yır, sa­bah ol­ma­sı­nın baş­ka bir se­be­bi ve ken­di­ne mah­sus ku­ral­la­rı var­dır, ho­roz­lar öt­tü di­ye sa­bah ol­maz. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Ama, siz­de de hiç ho­roz kal­ma­dı ya­ni!

GÖK­HAN DUR­GUN (Ha­tay) - Ho­ro­za siz ben­zi­yor­su­nuz.

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - "Ör­tü­lü amaç­lar için kad­ro­laş­ma ya­pı­lı­yor." Ne bü­yük bir id­dia, ne mü­him bir id­dia!

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, kad­ro­laş­ma ne­re­de olur bi­li­yor mu­su­nuz? Hiç­bir ona­ya, ida­ri ve yar­gı­sal de­ne­ti­me ta­bi ol­ma­yan yer­de kad­ro­laş­ma olur, hiç­bir ona­ya, ida­ri ve yar­gı­sal de­ne­ti­me ta­bi ol­ma­yan yer­de. Hal­bu­ki, Hükûme­tin üst dü­zey­de­ki her ata­ma­sı Cum­hur­baş­kan­lı­ğı ona­yı­na ta­bi­dir. Di­ğer tüm ata­ma­lar ise bir kıs­mı hem ona­ya hem de ida­ri ve yar­gı­sal de­ne­ti­me ta­bi­dir.

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Ve­kil­ler ne olu­yor?

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Bu­gün, bir­çok li­ya­kat­siz adam yar­gı ka­rar­la­rıy­la gö­re­vi­ne ia­de edil­mek­te­dir, bir­çok ehil adam ise ata­ma­la­rı onay­lan­ma­dı­ğı için gö­rev­le­ri­ne vekâle­ten de­vam et­mek­te­dir.

GÖK­HAN DUR­GUN (Ha­tay) - Kim­miş bu elit adam­lar?

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Kim bu elit adam­lar ya?

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Ger­çek bu­dur.

GÖK­HAN DUR­GUN (Ha­tay) - Özel­lik­le­ri ney­miş bu adam­la­rın?

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Ge­ri­si, ger­çe­ği ört­me ça­ba­sın­dan iba­ret­tir.

GÖK­HAN DUR­GUN (Ha­tay) - Ömer Din­çer çok mu elit adam?

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Hükûme­tin ör­tü­lü ama­cı var­mış, cum­hu­ri­ye­tin te­mel ni­te­lik­le­ri­ni de­ğiş­tir­mek ve yoz­laş­tır­mak gi­bi.

GÖK­HAN DUR­GUN (Ha­tay) - Evet, ay­nen öy­le!

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Ne bü­yük bir laf! Ne bü­yük bir laf!

GÖK­HAN DUR­GUN (Ha­tay) - Ay­nen doğ­ru!

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - De­ğer­li ar­ka­daş­lar, cum­hu­ri­ye­ti­mi­zin dört te­mel ni­te­li­ği var ve dört sağ­lam aya­ğı bu­lu­nu­yor: De­mok­ra­tik ol­mak, la­ik ol­mak, sos­yal dev­let ol­mak ve hu­kuk dev­le­ti ol­mak gi­bi.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Tür­ki­ye'miz, de­mok­ra­tik­leş­me ko­nu­sun­da­ki en bü­yük ham­le­le­ri AK Par­ti hükûmet­le­ri dö­ne­min­de ve 22'nci Dö­nem Par­la­men­to­sun­da yap­ma­dı mı?

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Ha­yır…

GÖK­HAN DUR­GUN (Ha­tay) - Ney­miş? Bir söy­le de bi­le­lim!

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Bun­la­rı bir­lik­te ger­çek­leş­tir­me­dik mi? Bu ne­den­le Av­ru­pa Bir­li­ğiy­le ka­tı­lım mü­za­ke­re­le­ri­ne baş­la­ma­dık mı?

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Son­ra ne ol­du?

GÖK­HAN DUR­GUN (Ha­tay) - Ka­pı ka­pan­dı!

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Ne ya­zık ki, Tür­ki­ye'de, ba­zı çev­re­ler de­mok­ra­si de­yin­ce 1950 yı­lın­dan be­ri du­dak bü­ker­ler, yü­zü­nü ek­şi­tir­ler, su­ra­tı­nı asar­lar, ka­şı­nı ça­tar­lar.

GÖK­HAN DUR­GUN (Ha­tay) - De­mok­ra­si ol­ma­say­dı, sen  ko­nu­şa­maz­dın bu­ra­da.

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Ni­ye? Çün­kü, de­mok­ra­si on­la­rın sal­ta­na­tı­na son ver­miş, ik­ti­da­rı­nı elin­den al­mış, ebedî mu­ha­le­fe­te mahkûm et­miş­tir de onun için. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) -  Ya­kın­da si­zin de sal­ta­na­tı­nı­zı yı­ka­cak bu halk oy­la­rıy­la. Ya­kın­da yı­ka­ca­ğız sal­ta­na­tı­nı­zı.

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) -  De­ğer­li ar­ka­daş­lar, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; de­mok­ra­si la­ik­li­ğin de en bü­yük gü­ven­ce­si­dir. De­mok­ra­si, dinî ya da fel­se­fi kay­nak­lı tüm oto­ri­ter, bas­kı­cı re­jim ara­yış­la­rı­nın pan­ze­hi­ri­dir. Ken­di araç ve me­ka­niz­ma­la­rıy­la de­mok­ra­si, oto­ri­ter ve to­ta­li­ter an­la­yış­la­rı ber­ta­raf ede­cek imkân ve ka­bi­li­ye­te sa­hip­tir. La­ik­lik, bir yan­dan dev­le­tin, dinî ve fel­se­fi inanç­lar kar­şı­sın­da­ki ta­raf­sız­lı­ğı­nı ve ba­ğım­sız­lı­ğı­nı ifa­de eder­ken, di­ğer yan­dan bi­re­yin ve top­lu­mun din ve vic­dan öz­gür­lü­ğü­nü ve ya­şan­tı­sı­nı gü­ven­ce al­tı­na al­mak­ta­dır. Evet, her­han­gi bir di­nin amaç ve he­def­le­ri­ni dev­let gü­cü kul­la­na­rak kim­se ger­çek­leş­tir­me­ye ça­lış­ma­sın.

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Bra­vo!

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Her­han­gi bir fel­se­fi inan­cın da, po­zi­ti­vizm gi­bi bir fel­se­fi inan­cın da…

GÖK­HAN DUR­GUN (Ha­tay) - O ney­miş o! Açık­la onu, açık­la.

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) -  …amaç ve he­def­le­ri­nin dev­let gü­cüy­le ger­çek­leş­ti­ril­me­ye ça­lı­şıl­ma­sı­nın la­ik­li­ğe kök­ten ay­kı­rı bir dav­ra­nış ol­du­ğu ka­bul edil­sin.

GÖK­HAN DUR­GUN (Ha­tay) - Ne il­gi­si var?

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Dev­le­ti­mi­zi, po­zi­ti­viz­min bir ama­cı olan di­nin, bi­re­yin ha­ya­tı­na hiç et­ki et­me­yen, sa­de­ce vic­da­nın­da sak­lı olan bir ol­gu ol­ma­sı an­la­yı­şı la­ik­li­ğe kök­ten ay­kı­rı bir an­la­yış­tır.

GÖK­HAN DUR­GUN (Ha­tay) - Sen­den öğ­ren­me­ye­ce­ğiz la­ik­li­ği, sen­den öğ­ren­me­ye­ce­ğiz. Ye­ni­den ta­rif et­me­ye ça­lı­şı­yor­su­nuz la­ik­li­ği.

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Bu an­lam­da, AK Par­ti, ide­olo­jik sap­lan­tı par­ti­si de­ğil­dir.

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Opor­tü­nist mi ya­ni?

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si bir hiz­met par­ti­si­dir.

Top­lum, ne ola­ca­ğı­na, na­sıl ya­şa­ya­ca­ğı­na ve han­gi ko­nu­da ne ka­dar mo­dern­le­şe­ce­ği­ne ken­di­si ka­rar ver­sin; bi­zim bu ko­nu­da bir pro­je­miz yok­tur.

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Hay­da­aa!

ATİL­LA KART (Kon­ya) - An­la­şı­lı­yor, me­rak et­me.

GÖK­HAN DUR­GUN (Ha­tay) - Hiç­bir pro­je­niz yok si­zin.

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Bir pro­je­miz var­sa, o da öz­gür top­lum pro­je­si­dir, bı­ra­kın top­lu­mu, öz­gür­ce bu­na ken­di­si ka­rar ver­sin. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Han­gi ko­nu­da pro­je­niz var?

MEH­MET Zİ­YA YER­GÖK (Ada­na) - Ara­bis­tan'da gör­dük…

ATİL­LA KART (Kon­ya) - İti­raf edi­yor­su­nuz.

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Say­gı­de­ğer mil­let­ve­kil­le­ri, aziz mil­le­ti­miz, özel­lik­le eği­tim­de, sağ­lık­ta ve sos­yal yar­dım ko­nu­sun­da, dev­le­ti, bel­ki de ilk de­fa bu ka­dar ya­nın­da ve ya­kı­nın­da his­set­miş­tir. Sos­yal dev­le­tin ne ol­du­ğu­nu, bu dö­nem­de çok ya­kın­dan gör­dü mil­le­ti­miz. Es­ki­den, sos­yal dev­let de­nil­di­ğin­de "sos­ya­list dev­let" an­la­şı­lır­dı.

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Şim­di sah­tekâr dev­let mi an­lı­yo­ruz?

GÖK­HAN DUR­GUN (Ha­tay) - Siz öy­le an­lı­yor­su­nuz.

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Çün­kü, sah­te kö­mür da­ğı­tı­yor­su­nuz hal­ka!

ALİ RI­ZA BO­DUR (İz­mir) - Cum­hu­ri­yet­çi dev­let­ti­niz siz!

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Hal­bu­ki, bu­nun bü­yük bir ya­nıl­gı ol­du­ğu da çok açık bir şe­kil­de or­ta­ya çık­mış ol­du.

Cum­hu­ri­ye­tin dör­dün­cü te­mel ni­te­li­ği olan hu­kuk dev­le­ti an­la­yı­şı ko­nu­sun­da, bu­ra­da, bu Par­la­men­to­da hep bir­lik­te at­tı­ğı­mız adım­la­rı kim unu­ta­bi­lir? Bu adım­lar…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

GÖK­HAN DUR­GUN (Ha­tay) - Han­gi adım­lar­mış bun­lar?

AH­MET ER­SİN (İz­mir) - Sa­yın ve­ki­lim, söy­le­dik­le­ri­ni­ze ina­nı­yor mu­su­nuz siz?

BAŞ­KAN - Bu­yu­run efen­dim.

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - De­ğer­li ar­ka­daş­lar, şim­di­ye ka­dar söy­le­dik­le­ri­miz ve yap­tık­la­rı­mız, as­lın­da, yu­ka­rı­da­ki id­di­ala­rın ne ka­dar te­mel­siz ol­du­ğu­nu gös­ter­me­ye yet­mez mi?

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Yet­mez!

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Bu ne­den­le, bu id­di­alar­dan bir ta­ne­si de, cum­hu­ri­ye­tin te­mel de­ğer­le­ri­ne kar­şı ta­ri­kat ve ce­ma­at­le­rin et­ki­si al­tın­da bir ör­güt­len­me, bir kad­ro­laş­ma…

İZ­ZET ÇE­TİN (Ko­ca­eli) - Ya­lan mı?

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Cum­hu­ri­yet, ege­men­li­ğin kay­na­ğıy­la il­gi­li bir tar­tış­ma ko­nu­su­dur, bir yak­la­şım­dır, bir kav­ram­dır; ege­men­li­ğin, ar­tık, es­ki­den zan­ne­dil­di­ği gi­bi, kay­na­ğı ilahî ira­de­ye bağ­lı ol­du­ğu var­sa­yı­lan pa­di­şah ira­de­si­ne de­ğil, mil­let ira­de­si­ne bağ­lı ol­ma­sı­dır. Cum­hu­ri­yet, mil­let ira­de­si de­mek­tir. Mil­let, ege­men­lik hak­kı­nı, ya­ni ira­de­si­ni kim­se­ye dev­ret­me­ye ni­yet­li de­ğil­dir. Mil­let ira­de­si­ni kim­se­ye dev­ret­me­ye ni­yet­li ol­ma­dı­ğı­na gö­re, cum­hu­ri­ye­tin teh­dit al­tın­da ol­du­ğu­nu var­say­mak ka­dar yan­lış bir şey ola­bi­lir mi?

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Hay­da­aa!

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Cum­hu­ri­ye­tin sa­hi­bi mil­let­tir ve he­pi­miz mil­le­tiz. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Ya­ni ney­miş?

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Bu ül­ke­de ik­ti­dar­lar, De­mi­rel, Özal, biz, mu­ha­fa­zakâr kö­ken­li bü­tün ik­ti­dar­lar as­lın­da si­zin söy­le­di­ği­niz id­di­alar­la it­ham edil­miş­tir. Hat­ta, İs­met Pa­şa bi­le, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Ge­nel Baş­ka­nı ola­rak, Cum­hur­baş­ka­nı ola­rak bu id­di­alar­dan ve it­ham­lar­dan kur­tu­la­ma­mış­tır. 1948'li-1949'lu yıl­lar­da İs­met Pa­şa bi­le fa­na­tik Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­li­ler ta­ra­fın­dan ta­ri­kat­lar­la iş­bir­li­ği yap­mak­la suç­lan­mış ve bu id­di­ala­rın ye­ni­den ısı­tıl­ma­sı­nın gün­de­me gel­me­sin­de hiç şa­şı­la­cak bir ta­raf yok­tur.

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - Ayıp ya!

İZ­ZET ÇE­TİN (Ko­ca­eli) - Ne­re­den oku­dun onu?

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Özü iti­ba­rıy­la, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, cum­hu­ri­ye­tin kök­leş­me­sin­de mu­ha­fa­zakâr ik­ti­dar­lar en be­lir­le­yi­ci ro­lü oy­na­mış­tır. Bu ne­den­le bu­gün cum­hu­ri­ye­ti­miz her za­man ol­du­ğun­dan da­ha sağ­lam bir yer­de dur­mak­ta­dır.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - İs­met Pa­şa ya­şa­say­dı, sa­na "Ha­di ora­dan!" der­di.

Nİ­HAT ER­GÜN (De­vam­la) - Ve son sö­züm: Bu id­di­ala­rın ken­di için­de bir tu­tar­lı­lı­ğı bu­lun­ma­mak­ta­dır. Âde­ta 2 ki­lo ıs­pa­nak ile 4 ki­lo por­ta­ka­lı top­la­yıp, "6 ki­lo no­hut eder." de­mek gi­bi bir id­di­ana­me­dir bu. Bu­nun hu­ku­ki açı­dan da bir de­ğe­ri yok­tur. Hu­ku­ki açı­dan de­ğe­ri ol­ma­yan, hat­ta, em­ni­yet­te­ki ata­ma­la­rın al­fa­be­tik sı­ra­la­ma­ya gö­re mi ol­du­ğu­nu yok­sa ter­fi sı­ra­sı­na gö­re mi ol­du­ğu­nu, eh­li­yet sı­ra­sı­na gö­re mi ol­du­ğu­nu ka­rış­tı­ran böy­le­si­ne bir öner­ge­yi, böy­le­si­ne bir id­di­ayı ger­çek­çi bul­mak imkânı­mız ol­ma­dı­ğın­dan bu id­di­anın, bu id­di­ana­me­nin, bu öner­ge­nin red­de­dil­me­si ge­rek­ti­ği ka­na­atin­de­yim.

He­pi­ni­ze say­gı­lar, sev­gi­ler su­nu­yo­rum, he­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Er­gün.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, şa­hıs­la­rı adı­na ko­nuş­ma­lar ta­mam­lan­mış­tır.

Son söz, hak­la­rın­da so­ruş­tur­ma açıl­ma­sı is­te­nen Baş­ba­kan Re­cep Tay­yip Er­do­ğan ve İçiş­le­ri Ba­ka­nı Ab­dül­ka­dir Ak­su'ya ait­tir.

Sa­yın Ak­su söz is­te­miş­tir.

Bu­yu­run Sa­yın Ak­su. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (İs­tan­bul) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li ve CHP Ge­nel Baş­ka­nı Sa­yın De­niz Bay­kal ile 59 mil­let­ve­ki­li­nin, Sa­yın Baş­ba­ka­nı­mız ve hak­kım­da ver­dik­le­ri Mec­lis so­ruş­tur­ma­sı öner­ge­si ile il­gi­li ola­rak söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Bu ve­si­ley­le yü­ce Mec­li­sin siz de­ğer­li üye­le­ri­ni say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, em­ni­yet teş­ki­la­tı­mız, ku­ru­lu­şun­dan bu­gü­ne ka­dar yüz alt­mış iki yıl­dır mil­le­ti­mi­zin em­ni­yet ve asa­yi­şi, hu­zur ve gü­ve­ni, dir­lik ve dü­ze­ni için ça­lış­mak­ta­dır. Em­ni­yet men­sup­la­rı­mız bu uğur­da can­la­rı­nı fe­da et­mek­ten ka­çın­ma­mış­lar­dır, bun­dan son­ra da ka­çın­ma­ya­cak­lar­dır.

Em­ni­yet teş­ki­la­tı­mız, cum­hu­ri­ye­ti­mi­zin ku­ru­cu­su Mus­ta­fa Ke­mal Ata­türk'ün işa­ret et­ti­ği he­def­ler ile Ana­ya­sa'mız­da ifa­de­si­ni bu­lan de­mok­ra­tik, la­ik, sos­yal hu­kuk dev­le­ti il­ke­le­ri­ne bağ­lı ola­rak dev­le­ti­mi­ze ve mil­le­ti­mi­ze olan hiz­me­ti­ni sür­dür­me­ye de­vam ede­cek­tir.

Em­ni­yet teş­ki­la­tı­mız, tek­no­lo­ji, ile­ti­şim ve bi­li­şim ala­nın­da­ki ge­liş­me­le­ri ta­kip ede­rek glo­bal­le­şen suç ve suç ör­güt­le­riy­le olan mü­ca­de­le­si­ni de sür­dür­mek­te­dir.

Ca­nı pa­ha­sı­na or­ta­ya koy­du­ğu ba­şa­rı­lı ça­lış­ma­lar­la önem­li bir gö­rev ifa eden po­li­si­miz, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti dev­le­ti­nin po­li­si­dir ve mil­le­ti­mi­zin em­rin­de­dir.

Em­ni­yet teş­ki­la­tı men­sup­la­rı­mı­zı, bi­ri­le­ri, iş­le­ri­ne gel­di­ği gi­bi ta­nım­la­ma­lar­da bu­lu­na­rak ka­te­go­ri­ze ede­mez, bu şe­kil­de, teş­ki­lat men­sup­la­rı­nın mo­ra­li­ni boz­ma­ya, ça­lış­ma şevk­le­ri­ni kır­ma­ya kim­se­nin hak­kı yok­tur.

MEH­MET Zİ­YA YER­GÖK (Ada­na) - Siz bo­zu­yor­su­nuz.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Hiç kim­se, işi­ne gel­di­ği gi­bi, ulu or­ta, mes­net­siz, ku­lak­tan dol­ma bil­gi­ler­le ko­nu­şa­maz. Bu­nun doğ­ru ol­ma­dı­ğı­nı söy­lü­yo­rum, ifa­de edi­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, kad­ro­laş­ma id­di­ala­rı­nı siz­ler hep di­li­ni­ze do­la­dı­nız.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - İd­dia de­ğil ki, ger­çek.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Ba­kın, siz­le­re bir çift sö­züm var: Geç­miş­te kad­ro­laş­ma­yı ta­rif eden bir ba­kan ar­ka­da­şı­nız -ha­tır­lar­sı­nız, ge­ri­le­re dö­nün- İs­tan­bul CHP İl Kon­gre­si, yer, 22 Ağus­tos 1995. Ba­kın bu ba­kan ar­ka­da­şı­nız ne di­yor: "Evet, hükûmet­ten 5 bin ki­şi­lik kad­ro çı­kart­tım. Bu kad­ro­la­rı ta­bii ki ör­gü­tü­me ve­re­ce­ğim." Bu­nu de­miş­ti bu ar­ka­daş. İş­te kad­ro­laş­ma­nın âlâsı bu. Ne de­miş Zi­ya Pa­şa: "Ayi­ne­si iş­tir ki­şi­nin la­fa ba­kıl­maz, şah­sın gö­rü­nür rüt­be­yi ak­lı ese­rin­de." (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, siz­le­rin de bil­di­ği gi­bi, ka­mu­da per­so­nel alım­la­rı biz­den ön­ce­ki dö­nem­ler­de ol­du­ğu gi­bi şim­di de mer­ke­zi ola­rak ya­pı­lan ka­mu per­so­ne­li seç­me sı­na­vı yö­ne­ti­mi­ne gö­re ya­pıl­mak­ta­dır. Yer­leş­tir­me, sı­na­va gi­ren­le­rin al­dık­la­rı pu­an­lar ve yap­tık­la­rı ter­cih­le­re gö­re bil­gi­sa­yar or­ta­mın­da oto­ma­tik ola­rak ger­çek­leş­ti­ril­mek­te­dir. Üst dü­zey ata­ma­lar ise, Sa­yın Baş­ba­ka­nı­mız Re­cep Tay­yip Er­do­ğan'ın da sü­rek­li ola­rak ifa­de et­ti­ği gi­bi; yıl­lar­dır bu ül­ke­de me­mu­ri­yet gö­re­vin­de bu­lu­nan per­so­nel ara­sın­dan kı­dem, li­ya­kat…

GÖK­HAN DUR­GUN (Ha­tay) - Ta­ri­kat…

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - …si­cil ve bu­nun gi­bi kri­ter­ler…

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Re­cep Efen­di mi söy­lü­yor?

 İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - …dik­ka­te alı­na­rak ka­nun­la­ra ve yö­net­me­lik­le­re uy­gun bir şe­kil­de ya­pıl­mak­ta­dır. Tüm ku­rum ve ku­ru­luş­lar­da­ki per­so­nel ata­ma­la­rı böy­le ol­mak­ta­dır.

Şim­di, si­ze en çok ko­nu­şu­lan Em­ni­yet Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­nün üst dü­zey kad­ro­la­rıy­la il­gi­li bir du­rum tes­pi­tin­de bu­lun­mak is­ti­yo­rum. İk­ti­da­rı­mız dö­ne­min­de yaş had­din­den emek­li olan ve ay­rı­ca önem­li bir em­ni­yet mü­dür­lü­ğü­ne, il em­ni­yet mü­dür­lü­ğü­ne ata­nan 2 ge­nel mü­dür yar­dım­cı­sı­nın dı­şın­da ka­lan di­ğer em­ni­yet ge­nel mü­dür yar­dım­cı­la­rıy­la il­gi­li hiç­bir de­ği­şik­lik yap­ma­dık. Bu 3 ge­nel mü­dür yar­dım­cı­sı da biz­den ön­ce­ki hükûmet­ler dö­ne­min­de gö­re­ve ge­ti­ril­miş­ler­di. Yi­ne hâlen Em­ni­yet Ge­nel Mü­dür Ve­ki­li ola­rak gö­rev­len­dir­di­ğim Em­ni­yet Ge­nel Mü­dür Yar­dım­cı­sı da, yi­ne, biz­den ön­ce­ki dö­nem­de gö­re­ve ge­ti­ril­miş bir ar­ka­da­şı­mız. İş­te, gör­dü­ğü­nüz gi­bi, son dört yıl içe­ri­sin­de 5 ge­nel mü­dür yar­dım­cı­sın­dan sa­de­ce 2'sin­de de­ği­şik­lik ya­pıl­mış­tır. Bu mu bi­zim kad­ro­laş­ma­mız?

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; en çok gün­de­me ge­ti­ri­len ve bu so­ruş­tur­ma öner­ge­sin­de ko­nu olan bir ko­nu da, yi­ne, Em­ni­yet Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­müz­le il­gi­li. Em­ni­yet teş­ki­la­tın­da, rüt­be, ter­fi iş­le­rin­de il­gi­li yö­net­me­lik hü­küm­le­ri­ne gö­re, per­so­ne­lin kı­dem, si­cil, ödül, so­ruş­tur­ma, ce­za, mü­fet­tiş de­ğer­len­dir­me ra­por­la­rı ve di­ğer un­sur­la­rı içe­ren li­ya­kat hu­sus­la­rı da de­ğer­len­dir­me­ye alın­mak­ta­dır. Bu­ra­da hep so­rul­du, ya­zı­lı, söz­lü so­rul­du; biz hep ce­vap ver­dik, yi­ne, ce­vap ve­ri­yo­ruz. Ni­te­kim, bu ya­pı­lan ter­fi iş­lem­le­ri so­nu­cun­da kı­dem­li ol­ma­sı­na rağ­men, li­ya­ka­ti­nin ye­ter­siz­li­ği ne­de­niy­le ter­fi ede­me­yen per­so­ne­lin aç­mış ol­du­ğu ida­ri iş­le­min ip­ta­li­ne iliş­kin da­va­lar ne­ti­ce­sin­de mah­ke­me­ler­ce ter­fi iş­le­min­de sa­de­ce kı­de­min ye­ter­li ol­ma­dı­ğı, li­ya­ka­tin de -al­tı­nı çi­ze­rek söy­lü­yo­rum- göz önün­de bu­lun­du­rul­ma­sı ka­rar al­tı­na alın­mış­tır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu em­ni­yet mü­dür­le­ri­nin ter­fi­le­ri­ni de­ğer­len­di­ren ve öne­ren Em­ni­yet Ge­nel Mü­dür­lü­ğü Yük­sek De­ğer­len­dir­me Ku­ru­lu 11 üst dü­zey em­ni­yet men­su­bun­dan oluş­mak­ta­dır. So­ruş­tur­ma öner­ge­sin­de ko­nu edi­len 2003 yı­lı ter­fi iş­lem­le­ri­ne ka­rar ve­ren bu ter­fi ku­ru­lu­nun 11 üye­sin­den -dik­kat edi­niz efen­dim- sa­de­ce 1'i Hükûme­ti­miz dö­ne­min­de atan­mış­tır; di­ğer­le­ri, biz­den ön­ce­ki ik­ti­dar­lar dö­ne­min­de bu gö­rev­le­re ge­ti­ril­miş­ler­dir. Ya­pı­lan hak­sız eleş­ti­ri­le­ri, bil­gi sa­hi­bi ol­ma­dan, fi­kir sa­hi­bi ol­mak şek­lin­de de­ğer­len­di­ri­yo­rum. Ben, bu, ipe sa­pa gel­mez kad­ro­laş­ma id­di­ala­rıy­la il­gi­li baş­ka hiç­bir şey söy­le­mek is­te­mi­yo­rum ve bu du­ru­mu yü­ce Mec­li­si­mi­zin ve te­le­viz­yon­la­rı ba­şın­da bi­zi iz­le­yen va­tan­daş­la­rı­mı­zın tak­di­ri­ne bı­ra­kı­yo­rum ve so­ru­yo­rum: Bu­nun ne­re­si kad­ro­laş­ma, bu­nun ne­re­si par­ti­zan­lık?

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, mü­sa­ade eder­se­niz, şim­di de si­ze Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­nin ik­ti­dar ol­du­ğu ta­rih­ler­de yap­tık­la­rı ata­ma­lar­dan, uy­gu­la­ma­lar­dan, kad­ro­laş­ma ve par­ti­zan­lık­lar­dan da bi­raz söz et­mek is­ti­yo­rum. Be­nim Ba­kan­lı­ğım­da, İçiş­le­ri Ba­kan­lı­ğın­da, Müs­te­şar Yar­dım­cı­sı olan ve o ta­rih­te Di­yar­ba­kır Va­li­si ola­rak ka­rar­na­me­si Cum­hur­baş­kan­lı­ğı­na su­nul­muş olan Sa­yın Ha­san Ce­lal Gü­zel ar­ka­da­şı­mız, 1978 yı­lın­da, ik­ti­da­ra ge­len Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si ta­ra­fın­dan Di­yar­ba­kır ili­ne ye­din­ci de­re­ce­li bir nü­fus me­mur­lu­ğu­na atan­mış­tır.

ALİ TO­PUZ (İs­tan­bul) - Li­ya­kat, li­ya­kat…

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Yi­ne, o za­man Ba­kan­lık­ta Ge­nel Mü­dür olan Sa­yın Hüs­nü Do­ğan ar­ka­da­şı­mız ise, An­tal­ya Va­li­li­ği em­ri­ne, yi­ne ye­din­ci de­re­ce me­mur­lu­ğa atan­mış­tı, ama, Al­lah var…

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Mem­le­ket­te te­rör, kap­kaç hep­si var, Sa­yın Ba­kan boş boş ko­nu­şu­yor! İs­tan­bul'a gi­de­mi­yor­sun, hır­sız­lık diz bo­yu!

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Sa­yın Hüs­nü Do­ğan, plan­la­ma kö­ken­li ol­du­ğu için ona il­ti­mas ge­çil­miş, An­tal­ya İl Plan­la­ma Mü­dür­lü­ğü em­ri­ne atan­mış­tır. Geç­ti­ği­miz gün­ler­de gen­so­ru gö­rü­şü­lür­ken bu kür­sü­de açık­la­dım. Ben, Va­li Ve­kil­li­ğin­den Adı­ya­man Em­ni­yet Şu­be Mü­dür Mua­vin­li­ği­ne ta­yin ol­muş­tum.

ALİ RI­ZA BO­DUR (İz­mir) - Çok bi­le!

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Yi­ne, ay­nı dö­nem­de Em­ni­yet Mü­dü­rü olan Sa­yın İs­ma­il Kö­se de Ağ­rı İl Em­ni­yet Şu­be Mü­dür Mua­vin­li­ği­ne ta­yin edil­miş­ti. Ha, bun­lar­la ka­lın­mı­yor, bu dö­nem­de kay­ma­kam sı­na­vı­nı ka­zan­mış, ata­ma­la­rı kay­ma­kam ola­rak ya­pıl­ma­sı ge­re­ken ar­ka­daş­la­rım ge­nel ida­ri me­mur kad­ro­la­rı­na atan­mış­lar, ama, bü­tün bun­lar ya­pı­lır­ken de Ba­kan­lık­ta­ki bir şu­be mü­dü­rü­nü de va­li ola­rak ata­ma­sı­nı yap­mış­lar, ya­ni, na­lın­cı ke­se­ri gi­bi hep­si ken­di­le­ri­ne.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Sa­yın Ba­kan, mem­le­ket­te can gü­ven­li­ği yok, can gü­ven­li­ği! İs­tan­bul'a gi­de­mi­yor­su­nuz, kap­kaç var, hır­sız­lık var!

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - De­ğer­li ar­ka­daş­lar, şim­di, ba­kın, bu önem­li ko­nu­da…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Sa­yın Baş­kan, mü­sa­ade eder­se­niz… Çok id­dia var.

BAŞ­KAN - Bu­yu­run.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - İs­tan­bul'da so­ka­ğa çı­ka­mı­yor­lar.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Şim­di, ba­kın, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, hep bu kür­sü­de ve so­ru öner­ge­si hâli­ne ge­ti­ri­yor­lar…

BAŞ­KAN - Sa­yın Ba­yın­dır, lüt­fen, izin ve­rin ko­nuş­sun Ba­kan.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) -  Bir din­le lüt­fen.

BAŞ­KAN - Bu­yu­run Sa­yın Ba­kan.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Hep şu­nu di­le ge­ti­ri­yor­su­nuz.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Sa­yın Ba­kan, İs­tan­bul'a gi­re­mi­yor­su­nuz. Di­yar­ba­kır'a gi­re­mi­yor­su­nuz.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Kim de­miş?!

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Ben de­dim, va­tan­daş de­di.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Her za­man her or­tam­da git­tim ve gi­de­rim de.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Kap­kaç var, kap­kaç…

BAŞ­KAN - Sa­yın Ba­kan… Sa­yın Ba­yın­dır…

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Şim­di, ba­kın, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım…

BAŞ­KAN - Sa­yın Ba­kan, siz Ge­nel Ku­ru­la hi­tap edin.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Ba­kın, vekâle­ten gö­rev­len­dir­me hep gün­de­me ge­ti­ri­li­yor "Siz vekâle­ten gö­rev­len­di­ri­yor­su­nuz" di­yor­lar. Ba­kın si­ze bir ör­nek ve­re­ce­ğim. Müs­te­şar, vekâlet. 3 müs­te­şar mu­avi­ni, vekâlet. MTA Ge­nel Di­rek­tö­rü, vekâlet. Ma­den Da­ire­si Baş­ka­nı, vekâlet. Plan Ko­or­di­nas­yon Da­ire Baş­ka­nı, ted­vir. Ta­nıt­ma Da­ire Baş­ka­nı, ted­vir. Ulu­sal Tek­nik ve Eko­no­mik İş­ler Da­ire Baş­kan Yar­dım­cı­lı­ğı, ted­vir. Şim­di, so­ra­cak­sı­nız, ne­re­de? Bu vekâle­ten, ted­vi­ren gö­rev­len­dir­me­ler ne­re­de di­ye­cek­si­niz? He­men söy­le­ye­lim: Ener­ji Ba­kan­lı­ğın­da. Han­gi Par­ti dö­ne­min­de? Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si dö­ne­min­de. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

ÖNER ER­GENÇ (Si­irt) - Ba­kan kim?

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Ha­tır­lar­sı­nız, bir lit­re ben­zin, bir lit­re ma­zot al­mak için sa­at­ler­ce kuy­ruk bek­le­ni­len dö­ne­min Ener­ji Ba­ka­nı Sa­yın Ge­nel Baş­kan.

İZ­ZET ÇE­TİN (Ko­ca­eli) - Siz onun için tes­lim ol­du­nuz.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Ee, ne de­miş ata­la­rı­mız: Ki­şi­yi na­sıl bi­lir­sin? Ken­dim gi­bi. İş­te, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­li ar­ka­daş­lar da, bi­zi, ken­di­le­ri gi­bi zan­ne­di­yor­lar. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, hak­sız ve in­saf­sız eleş­ti­ri­ler, te­rör ve or­ga­ni­ze suç ör­güt­le­riy­le, ya­sa­la­rın ver­di­ği yet­ki çer­çe­ve­sin­de ke­sin­ti­siz bir şe­kil­de mü­ca­de­le eden gü­ven­lik gö­rev­li­le­ri­mi­zin mo­ral ve mo­ti­vas­yo­nu­nu boz­mak­ta­dır.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın Ba­kan, ko­nuş­ma­nı­zı lüt­fen ta­mam­la­yın efen­dim.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Ama, öner­ge­de o ka­dar çok şey­ler var ki…

BAŞ­KAN - Özet­le­yin, lüt­fen.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Mü­sa­ade eder­se­niz, hep­si­ne ol­ma­sa bi­le…

BAŞ­KAN - Efen­dim, za­man kay­bet­me­ye­lim, özet­le­yin lüt­fen.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Pe­ki Sa­yın Baş­kan.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, gö­rü­lü­yor, böy­le­si­ne ba­şa­rı­la­ra im­za atan em­ni­yet teş­ki­la­tı men­sup­la­rı­mız tak­dir edi­lir­ken, her ne hik­met­se, yi­ne, -ba­kın, bu­ra­yı iyi din­le­yin- Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­li 116 mil­let­ve­ki­li ar­ka­da­şı­mız, bu ül­ke­nin bö­lün­mez bü­tün­lü­ğü ve bir­li­ği için ca­nı­nı ver­mek­ten çe­kin­me­yen em­ni­yet men­sup­la­rı­mı­zın yıl­lar­ca ön­ce ka­zan­mış ol­duk­la­rı hak­la­rı ih­ti­va eden hük­mün ip­ta­li için, ma­ale­sef, Ana­ya­sa Mah­ke­me­si­ne baş­vur­du­lar.

Po­li­si­mi­zin alın te­ri gi­bi he­lal olan fi­ili hiz­met sü­re­si zam­mı­nı, ya­ni yıp­ran­ma sü­re­si hak­kı­nı ip­tal et­tir­di­ler. İş­te po­lis sev­gi­si, iş­te eme­ğe olan say­gı­lar, iş­te si­ya­set an­la­yı­şı! (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

ALİ TO­PUZ (İs­tan­bul) - Ana­ya­sa'ya ay­kı­rı…Ana­ya­sa Mah­ke­me­si ip­tal et­miş. Siz Ana­ya­sa'ya kar­şı mı ko­nu­şu­yor­su­nuz?

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Ben, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu hu­su­su ke­sin­lik­le si­ya­si mal­ze­me ola­rak kul­lan­mak is­te­mi­yo­rum. An­cak, bu ger­çe­ği…

ALİ TO­PUZ (İs­tan­bul) - Siz yar­gı­ya kar­şı mı ko­yu­yor­su­nuz?

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Ben de Ana­ya­sa Mah­ke­me­si di­yo­rum za­ten. Siz git­ti­niz…

ALİ TO­PUZ (İs­tan­bul) - Evet.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - An­cak bu ger­çe­ği…

ALİ TO­PUZ (İs­tan­bul) - Ya­kı­şı­yor mu bir ba­ka­na bu?

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - …mil­le­tin kür­sü­sün­den…

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, lüt­fen otu­run ye­ri­ni­ze.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - …yü­ce mil­le­tim­le pay­laş­mak zo­run­da­yım.

BAŞ­KAN - Lüt­fen otu­run ye­ri­ni­ze.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Bu hu­su­su di­le ge­tir­mek be­nim boy­nu­mun bor­cu­dur.

ALİ TO­PUZ (İs­tan­bul) - Sa­yın Baş­kan, sü­re dol­du. Ni­ye ko­nuş­tu­ru­yor­su­nuz bu ka­dar?

BAŞ­KAN - Ta­mam efen­dim, ben tak­dir edi­yo­rum.

Bu­yu­run efen­dim.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, hep şu söy­le­ni­yor: Olay­lar olur…

ALİ TO­PUZ (İs­tan­bul) - Siz sü­re­si­ne ni­ye ria­yet et­mi­yor­su­nuz?

BAŞ­KAN - Sa­yın Baş­kan, lüt­fen otu­run ye­ri­ni­ze. Lüt­fen ye­ri­ni­ze otu­run efen­dim.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, hep şu ifa­de edi­li­yor…

ALİ TO­PUZ (İs­tan­bul) - Siz sü­re­ye ria­yet et­mi­yor­su­nuz.

BAŞ­KAN - Edi­yo­rum ben.

ALİ TO­PUZ (İs­tan­bul) - Ne ria­yet edi­yor­sun?

BAŞ­KAN - Siz otu­run ye­ri­ni­ze efen­dim.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - "…olay­lar olur, İçiş­le­ri Ba­ka­nı yok."

BAŞ­KAN - Ben her­ke­se to­le­rans ta­nı­dım.

Bu­yu­run.

ALİ TO­PUZ (İs­tan­bul) - Ya­zık­lar ol­sun sa­na!

BAŞ­KAN - Bu­yu­run efen­dim.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Ba­kın, sa­yı­yo­rum: Ne­cip Hab­le­mi­toğ­lu ci­na­ye­ti ol­muş, bir sa­at son­ra olay ye­rin­de­yim. (CHP sı­ra­la­rın­dan sı­ra ka­pak­la­rı­na vur­ma­lar) İs­tan­bul'da 2003 ta­ri­hin­de mey­da­na ge­len pat­la­ma­lar­da iki bu­çuk sa­at son­ra olay ye­rin­de­yim. (CHP sı­ra­la­rın­dan sı­ra ka­pak­la­rı­na vur­ma­lar)

BAŞ­KAN - Efen­dim, hiç­bir su­ret­te o sı­ra­la­ra vu­ra­maz­sı­nız. Ayıp olu­yor. Bu yap­tı­ğı­nız si­ze uy­mu­yor.

De­vam edin efen­dim. Siz ko­nuş­ma­nı­zı lüt­fen ta­mam­la­yın.

Sa­yın Ba­kan, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yın lüt­fen.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Ta­mam­lı­yo­rum efen­dim.

BAŞ­KAN - Bu­yu­run efen­dim.

Za­ten mak­sat ha­sıl ol­muş­tur.

Bu­yu­run.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Ba­kın, Hab­le­mi­toğ­lu  ola­yı­nın he­men aka­bin­de olay ye­rin­de­yim. An­ka­ra cum­hu­ri­yet baş­sav­cı­la­rıy­la ba­sı­na açık­la­ma ya­pı­yo­rum.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Sa­yın Ba­kan, siz gel­di­niz, te­rör var, kap­kaç var, hır­sız­lık var…

ALİ RI­ZA BO­DUR (İz­mir) - Ana­ya­sa'ya ay­kı­rı ya­sa çı­ka­rı­yor­su­nuz, Ana­ya­sa Mah­ke­me­si ip­tal edi­yor.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - İs­tan­bul si­na­gog ola­yın­da, iki bu­çuk-üç sa­at son­ra, İs­tan­bul'da, olay ye­rin­de açık­la­ma ya­pı­yo­rum.

Şem­din­li il­çe­sin­de 1 Ka­sım 2005 ta­ri­hin­de mey­da­na ge­len pat­la­ma ola­yı­nın, he­men bir gün son­ra, bay­ra­mın bi­rin­ci gü­nü yi­ne Şem­din­li'de­yim.

Şem­din­li'de­ki, pa­saj­da­ki pat­la­ma­dan bir­kaç gün son­ra, Sa­yın Baş­ba­kan, Sa­yın Ada­let Ba­ka­nı ve ben yi­ne Şem­din­li'de­yiz.

Di­yar­ba­kır ve Bat­man'da mey­da­na ge­len olay­la­rın aka­bin­de, yi­ne, ba­kan ar­ka­da­şım­la Bat­man'da­yız.

Bat­man ve Di­yar­ba­kır ili­miz­de mey­da­na ge­len sel bas­kı­nı ge­ce mey­da­na gel­di; sa­bah, yi­ne, sel fe­la­ket böl­ge­sin­de­yiz. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Sa­yın Ba­kan, son cüm­le­le­ri­ni­zi al­mak is­ti­yo­rum.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Ta­mam.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Sa­yın Ba­kan, si­zin Ba­kan­lı­ğı­nız­da, mem­le­ket­te asa­yiş bit­ti, te­rör pat­la­dı.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - En son Siv­ri­ce il­çe­miz­de­ki dep­rem­den, da­ha bir­kaç sa­at geç­me­den, yi­ne olay ye­rin­dey­dim, yi­ne ora­day­dım. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Ana­dan doğ­ma İçiş­le­ri Ba­ka­nı­sın, mem­le­ket bu hâlde!

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ta­bii, söy­le­ne­cek çok şey var, an­cak, za­ma­nı­mız, tak­dir eder­si­niz…

ALİ RI­ZA BO­DUR (İz­mir) - Sa­yın Ba­kan, siz, ga­ze­te de oku­mu­yor­su­nuz ga­li­ba.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Sa­yın Ba­kan, ak­şam ha­ber din­le, ha­ber! Se­nin der­hal is­ti­fa et­men la­zım, is­ti­fa!

BAŞ­KAN - Efen­dim, siz son cüm­le­le­ri­ni­zi söy­le­yin.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Ta­mam.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - İs­tan­bul'u kap­ka­ça, do­ğu­yu te­rö­re terk et­tin.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, son cüm­le­le­ri­mi söy­lü­yo­rum.

Ül­ke­miz­de mey­da­na ge­len olay­la­rın ay­dın­la­tıl­ma­sı hu­su­sun­da baş­ta Baş­ba­ka­nı­mız Sa­yın Re­cep Tay­yip Er­do­ğan ve Hükûme­ti­mi­zin…

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Baş­ta Re­cep Efen­di!

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - …ka­rar­lı ira­de­si ve du­ru­şu bü­yük bir önem arz et­mek­te­dir. Ül­ke­mi­zin bir­li­ği­ni, bü­tün­lü­ğü­nü ve hu­zu­ru­nu boz­ma­ya yö­ne­lik her tür­lü ya­sa dı­şı fa­ali­ye­te kar­şı olan mü­ca­de­le az­mi­miz bun­dan son­ra da ay­nı şe­kil­de de­vam ede­cek­tir. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Tüm gü­ven­lik güç­le­ri­miz, ken­di­le­ri­ne ya­sa­la­rın ver­di­ği gö­rev­le­ri bun­dan son­ra da en iyi şe­kil­de be­ra­ber­ce de­vam et­ti­re­cek­ler ve mil­le­ti­mi­zin em­ni­yet ve asa­yi­şi­nin sağ­lan­ma­sı yo­lun­da­ki he­de­fe bir­lik­te yü­rü­ye­cek­ler­dir. Hiç­bir güç on­la­rı bu yol­dan ge­ri ala­ma­ya­cak­tır.

K. KE­MAL ANA­DOL (İz­mir) - Ha­ma­set bu, ha­ma­set.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - So­nuç ola­rak, Tür­ki­ye'nin hu­kuk dev­le­ti ol­du­ğu ger­çe­ği­ni göz ar­dı et­me­ye­lim.

MEH­MET Zİ­YA YER­GÖK (Ada­na) - Siz edi­yor­su­nuz.

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Tüm iş ve iş­lem­le­rin Ana­ya­sa ve ka­nun­la­rı­mız çer­çe­ve­sin­de yü­rü­tül­dü­ğü­nü ve yar­gı de­ne­ti­mi­ne açık ol­du­ğu­nu as­la ak­lı­mız­dan çı­kar­ma­ya­lım.

Ben, tüm bu duy­gu ve dü­şün­ce­ler­le, va­ta­nı­mı­zın bö­lün­mez bü­tün­lü­ğü­nün ko­run­ma­sı ve ül­ke­miz­de em­ni­yet ve asa­yi­şin sağ­lan­ma­sı uğ­run­da can­la­rı­nı fe­da eden aziz şe­hit­le­ri­mi­ze Al­lah'tan rah­met di­li­yo­rum, ga­zi­le­ri­mi­ze şük­ran­la­rı­mı su­nu­yo­rum.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Şe­hit­ler gırt­la­ğı­na ya­pı­şa­cak, gırt­la­ğı­na…

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım; bu iti­bar­la, An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li CHP Ge­nel Baş­ka­nı Sa­yın De­niz Bay­kal ve 59 mil­let­ve­ki­li­nin, Sa­yın Baş­ba­kan ve hak­kım­da ver­dik­le­ri Mec­lis so­ruş­tur­ma­sı açıl­ma­sı ta­le­bi­ni içe­ren öner­ge­de ile­ri sü­rü­len ge­rek­çe­le­rin hu­ku­ki da­ya­nak­tan yok­sun ol­du­ğu­nu de­ğer­len­dir­mek­te­yim.

FE­Rİ­DUN FİK­RET BA­LOĞ­LU (An­tal­ya) - O se­nin fik­rin, se­nin…

İÇİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI AB­DÜL­KA­DİR AK­SU (De­vam­la) - Baş­ta Baş­ba­ka­nı­mız Sa­yın Re­cep Tay­yip Er­do­ğan ola­rak, Hükûmet ola­rak, gö­rev, yet­ki ve so­rum­lu­luk­la­rı­mı­zı, bu­gü­ne ka­dar ol­du­ğu gi­bi, bu­gün­den son­ra da, Ana­ya­sa'mız, ka­nun­lar ve çağ­daş yö­ne­tim il­ke­le­ri­ne uy­gun ola­rak yü­rü­te­ce­ğiz. Bu duy­gu ve dü­şün­ce­ler­le, tek­rar, he­pi­ni­ze en de­rin say­gı­la­rı­mı su­nu­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­riz Sa­yın Ba­kan.

ALİ TO­PUZ (İs­tan­bul) - Sa­yın Baş­kan…

BAŞ­KAN - Bu­yu­run efen­dim.

ALİ TO­PUZ (İs­tan­bul) - Sa­yın Ba­kan, ko­nuş­ma­sı sı­ra­sın­da, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­nin, em­ni­yet gö­rev­li­le­ri­ne hak­sız­lık et­ti­ği­ne dö­nük bir suç­la­ma­da bu­lun­du Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­ne.

BAŞ­KAN - Efen­dim, bir ye­ri­niz­den ko­nu­şur mu­su­nuz, du­ya­mı­yo­rum.

ALİ TO­PUZ (İs­tan­bul) - Ye­rim­den ko­nu­şu­yo­rum.

BAŞ­KAN - Ha­yır, bir ko­nuş­ma­nı­zı du­ya­yım da, on­dan son­ra ta­le­bi­ni­zi de­ğer­len­di­re­ce­ğim. Mik­ro­fon­dan ko­nu­şur­sa­nız, du­ya­mı­yo­rum.

ALİ TO­PUZ (İs­tan­bul) - Sa­yın Ba­kan, ko­nuş­ma­sı sı­ra­sın­da, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­nin, em­ni­yet men­sup­la­rı­nın hak­la­rı­nı or­ta­dan kal­dı­ra­cak şe­kil­de em­ni­yet men­sup­la­rı­na hak­sız­lık et­ti­ği yo­lun­da bir id­di­ada bu­lun­du. Bu ne­den­le, Par­ti­mi­ze kar­şı bir suç­la­ma ya­pıl­mış­tır, sa­taş­ma ya­pıl­mış­tır. Bu ne­den­le söz is­ti­yo­rum.

BAŞ­KAN - Sa­yın Baş­kan, be­nim de din­le­di­ğim ko­nuş­ma­da, Ana­ya­sa Mah­ke­me­si­ne mü­ra­ca­at et­ti­ği­ni Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu­nun ve Ana­ya­sa Mah­ke­me­si ta­ra­fın­dan ka­rar ve­ril­di­ği­ni ifa­de et­ti. Si­zin, bu­nun dı­şın­da söy­le­ye­ce­ği­niz bir şey var mı? (CHP sı­ra­la­rın­dan gü­rül­tü­ler)

MEH­MET Zİ­YA YER­GÖK (Ada­na) - Suç­la­dı, suç­la­dı…

ALİ TO­PUZ (İs­tan­bul) - Sa­yın Baş­kan, po­li­se kar­şı say­gı­sız­lık et­ti­ği­mi­zi söy­le­di.

HÜ­SE­YİN BA­YIN­DIR (Kır­şe­hir) - Sa­yın Ba­kan, İs­tan­bul'da hır­sız­lık, yol­suz­luk al­mış ba­şı­nı git­miş…

ALİ RI­ZA BO­DUR (İz­mir) - Biz gö­re­vi­mi­zi yap­tık. Olur mu, olur mu? Sa­yın Ba­kan yap­ma ya!

ALİ TO­PUZ (İs­tan­bul) - Bir da­ki­ka su­sar mı­sı­nız ar­ka­daş­lar.

Po­li­se kar­şı hak­sız­lık et­ti­ği­mi­zi, say­gı­sız­lık et­ti­ği­mi­zi söy­le­di. Ana­ya­sa Mah­ke­me­si…

BAŞ­KAN - Siz ak­si­ni ifa­de edi­yor­su­nuz…

ALİ TO­PUZ (İs­tan­bul) - Ede­ce­ğim efen­dim.

BAŞ­KAN - Bu­yu­run efen­dim. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Si­ze üç da­ki­ka­lık sü­re ve­ri­yo­rum.

V. - AÇIK­LA­MA­LAR VE SA­TAŞ­MA­LA­RA İLİŞ­KİN KO­NUŞ­MA­LAR

1.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ali To­puz'un, İçiş­le­ri Ba­ka­nı Ab­dül­ka­dir Ak­su'nun, ko­nuş­ma­sın­da, Par­ti­si­ne sa­taş­ma­sı ne­de­niy­le ko­nuş­ma­sı

ALİ TO­PUZ (İs­tan­bul) - Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; Sa­yın İçiş­le­ri Ba­ka­nı, bi­raz ev­vel bu kür­sü­den yap­tı­ğı ko­nuş­ma sı­ra­sın­da, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­nin po­lis­le­rin hak­la­rıy­la il­gi­li bir ko­nu­da yar­gı­ya baş­vu­ra­rak po­lis­le­re hak­sız­lık et­ti­ği yo­lun­da bir suç­la­ma yap­tı bi­ze.

Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­nin, Ana­ya­sa Mah­ke­me­si­ne bu ko­nu­da yap­tı­ğı mü­ra­ca­at, em­ni­yet men­sup­la­rı ara­sın­da­ki eşit­li­ği bo­zan uy­gu­la­ma­yı dü­zelt­me­ye dö­nük­tür; ya­ni, bir kıs­mı­na ba­zı hak­la­rı ve­rir­ken bir kıs­mı­na ver­me­yen dü­zen­le­me­yi Ana­ya­sa'nın eşit­lik il­ke­si­ne ay­kı­rı bul­du­ğu için Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Ana­ya­sa Mah­ke­me­si­ne baş­vur­muş ve Ana­ya­sa Mah­ke­me­si de bu doğ­rul­tu­da ka­rar ver­miş­tir.

Şim­di, bu ül­ke­de İçiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı ya­pan bir za­tın, sırf ken­di­si­ni bu kür­sü­de sa­vu­na­bil­mek için, Ana­ya­sa Mah­ke­me­si­nin ka­rar­la­rı­na kar­şı, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­nin hu­ku­ka uy­gun ola­rak yap­tı­ğı bir mü­ca­de­le­ye kar­şı ta­vır ser­gi­le­miş ol­ma­sı­nı esef­le kı­nı­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar) Bir ba­ka­na ya­kış­ma­yan bir ha­re­ket ola­rak gö­rü­yo­rum.

Bir Sa­yın Ba­ka­nın, ko­nuş­ma­sı sı­ra­sın­da, son bö­lü­mün­de, hu­ku­ka olan du­yar­lı­lı­ğın­dan söz et­miş ol­ma­sı da ay­rı­ca üzün­tü ve­ri­ci bir ko­nu­dur. Bi­raz ev­vel hu­ku­ku ayak­lar al­tı­na ala­cak­sı­nız, bi­raz son­ra hu­kuk­tan bah­se­de­cek­si­niz. Böy­le şey ola­maz! He­le böy­le şey­le­ri ba­kan­lar ya­pa­maz, yap­ma­ma­lı­dır­lar.

Şim­di, Sa­yın Ba­ka­nın ko­nuş­ma­sı­nın tü­mü­nü de­ğer­len­dir­di­ği­miz­de bu­ra­da şu an­la­şıl­mak­ta­dır: Tıp­kı hak­kın­da so­ruş­tur­ma açıl­ma­sı ko­nu­sun­da ile­ri sür­dü­ğü­müz ge­rek­çe­ler­de ifa­de et­ti­ği­miz gi­bi, ola­yın mes­net­le­ri­ni, da­ya­nak­la­rı­nı or­ta­dan kal­dı­ra­rak, on­dan son­ra, ken­di­si­ni suç­suz gös­ter­me ça­ba­sı içi­ne gir­di.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, asıl me­se­le za­ten bu. Bu Ba­ka­nın te­mel gö­re­vi, esas so­rum­lu­la­rı giz­le­ye­rek, esas so­run­la­rı giz­le­ye­rek, gös­ter­me­lik bir­ta­kım in­ce­le­me­le­re da­ya­lı ilk ha­zır­lık tah­ki­kat­la­rı­nı hâkim­le­rin önü­ne sun­mak ve böy­le­ce, hâkim­le­rin de­rin­le­me­si­ne tah­ki­kat yap­ma imkânla­rı­nın  önü­nü baş­tan kes­mek­tir. Bu­nu, çok açık ola­rak öner­ge­miz­de be­lirt­miş­tik.

Biz, Sa­yın Ba­ka­nın ey­lem­le­rin­de­ki Türk Ce­za Ka­nu­nu'na ay­kı­rı du­rum­la­rı, so­ruş­tur­ma açıl­dı­ğı za­man, o ko­mis­yon­da ka­nıt­la­ya­ca­ğı­mı­za yü­rek­ten ina­nı­yo­ruz. Biz, bu­nun de­lil­le­ri­ni da­ha da ge­liş­ti­re­rek, o ko­mis­yon ku­ru­lur­sa ora­da or­ta­ya çı­ka­ca­ğı­na ina­nı­yo­ruz. Sa­yın Ba­kan­da zer­re ka­dar ken­di­si­ne bir gü­ven var­sa bu ko­mis­yo­nun ku­rul­ma­sı­na kar­şı koy­maz. Ken­di­si­nin asıl be­ra­at ede­bil­me­si­ni sağ­la­mak için böy­le­si­ne bir so­ruş­tur­ma­dan geç­me­ye ih­ti­ya­cı var. Eğer, bu­gün, bu so­ruş­tur­ma­dan ge­çip ken­di­si­ni ak­la­ya­maz­sa, o za­man, da­ha son­ra çok ağır bir şe­kil­de, Yü­ce Di­van­da bu he­sa­bı ve­re­cek­tir. Bun­dan hiç kuş­ku­muz yok­tur. Bu­ra­dan kur­tu­lur­sa Yü­ce Di­van­dan kur­tu­la­ma­ya­cak­tır.

Al­lah se­la­met ver­sin. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­riz Sa­yın To­puz.

IV. - GEN­SO­RU, GE­NEL GÖ­RÜŞ­ME, MEC­LİS SO­RUŞ­TUR­MA­SI VE

MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI (Devam)

A) ÖN GÖ­RÜŞ­ME­LER (Devam)

1.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li De­niz Bay­kal ve 60 mil­let­ve­ki­li­nin, ka­mu yö­ne­ti­min­de va­sıf­sız kad­ro­laş­ma­ya gi­de­rek yü­rüt­me yet­ki­si­ni hu­ku­ka ay­kı­rı kul­lan­dı­ğı, İçiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı üze­rin­de­ki gö­zet­me ve dü­zel­ti­ci ön­lem­le­ri al­ma yü­küm­lü­lü­ğü­nü ye­ri­ne ge­tir­me­ye­rek gö­re­vi­nin ge­rek­le­ri­ne ay­kı­rı ha­re­ket et­ti­ği, ba­zı asa­yiş olay­la­rın­da­ki tu­tu­muy­la suç de­lil­le­ri ve adil yar­gı­la­ma­ya yö­ne­lik hü­küm­le­re mu­ha­le­fet et­ti­ği id­di­asıy­la Baş­ba­kan Re­cep Tay­yip Er­do­ğan hak­kın­da; em­ni­yet teş­ki­la­tın­da hu­kuk dı­şı giz­li kad­ro­laş­ma­ya göz yu­ma­rak keyfî uy­gu­la­ma­la­ra yol aç­tı­ğı, gö­re­vi­nin ge­rek­le­ri­ni ye­ri­ne ge­tir­me­ye­rek asa­yiş olay­la­rı­na ne­den ol­du­ğu ve yö­ne­tim za­fi­ye­ti oluş­tur­du­ğu, ba­zı asa­yiş olay­la­rıy­la il­gi­li so­ruş­tur­ma ve ko­vuş­tur­ma­lar­da suç de­lil­le­ri­ne ve adil yar­gı­la­ma­ya yö­ne­lik hü­küm­le­re mu­ha­le­fet et­ti­ği id­di­asıy­la İçiş­le­ri Ba­ka­nı Ab­dül­ka­dir Ak­su hak­kın­da; Mec­lis so­ruş­tur­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin öner­ge­si (9/13) (Devam)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Mec­lis so­ruş­tur­ma­sı öner­ge­si üze­rin­de­ki gö­rüş­me­ler ta­mam­lan­mış­tır.

Şim­di, Baş­ba­kan Re­cep Tay­yip Er­do­ğan ve İçiş­le­ri Ba­ka­nı Ab­dül­ka­dir Ak­su hak­la­rın­da Mec­lis so­ruş­tur­ma­sı açı­lıp açıl­ma­ma­sı hu­su­su­nu oy­la­rı­nı­za su­na­ca­ğım.

Ana­ya­sa'nın 100'ün­cü mad­de­si hük­mü ge­re­ğin­ce oy­la­ma­yı giz­li oy­la­ma şek­lin­de ya­pa­ca­ğız. Oy­la­ma­ya baş­la­ma­dan ön­ce oy­la­ma­nın yön­te­miy­le il­gi­li ola­rak ba­zı açık­la­ma­lar­da bu­lu­na­ca­ğım.

Giz­li oy­la­ma­nın ne şe­kil­de ya­pı­la­ca­ğı­nı arz edi­yo­rum: Ko­mis­yon ve Hükûmet sı­ra­la­rın­da yer alan kâtip üye­ler­den ko­mis­yon sı­ra­sın­da­ki Kâtip Üye Ada­na'dan baş­la­ya­rak De­niz­li'ye ka­dar -De­niz­li dâhil- ve Di­yar­ba­kır'dan baş­la­ya­rak İs­tan­bul'a ka­dar -İs­tan­bul dâhil- Hükûmet sı­ra­sın­da­ki Kâtip Üye ise, İz­mir'den baş­la­ya­rak Mar­din'e ka­dar -Mar­din dâhil- ve Mer­sin'den baş­la­ya­rak Zon­gul­dak'a ka­dar -Zon­gul­dak dâhil- ad oku­ya­cak. Adı oku­nan mil­let­ve­ki­li­ne, bi­ri be­yaz, bi­ri ye­şil, bi­ri de kır­mı­zı ol­mak üze­re, 3 yu­var­lak pul ile mü­hür­lü zarf ve­ri­le­cek ve pul ve zarf ve­ri­len mil­let­ve­kil­le­ri ad def­te­rin­de işa­ret­le­ne­cek­tir.

Mil­let­ve­kil­le­ri, Baş­kan­lık kür­sü­sü­nün sa­ğın­da ve so­lun­da yer alan ka­bin­ler­den baş­ka yer­de oy­la­rı­nı kul­lan­ma­ya­cak­lar­dır. Vekâle­ten oy kul­la­na­cak ba­kan­lar da, ye­ri­ne oy kul­la­na­cak­la­rı ba­ka­nın ili­nin bu­lun­du­ğu bö­lüm­de oy­la­rı­nı kul­la­na­cak­lar­dır.

Bil­di­ği­niz üze­re, bu pul­lar­dan, be­yaz ola­nı ka­bul, kır­mı­zı ola­nı ret, ye­şil ola­nı ise çe­kim­ser oyu ifa­de et­mek­te­dir.

Oyu­nu kul­la­na­cak sa­yın üye, Kâtip Üye­den, 3 yu­var­lak pul ile mü­hür­lü zar­fı al­dık­tan ve adı­nı ad def­te­ri­ne işa­ret­let­tik­ten son­ra ka­pa­lı oy ver­me ye­ri­ne gi­re­cek, oy ola­rak kul­la­na­ca­ğı pu­lu bu­ra­da zar­fın içe­ri­si­ne ko­ya­cak, di­ğer 2 pu­lu ise ıs­kar­ta ku­tu­su­na ata­cak­tır. Bi­la­ha­re, oy ver­me ye­rin­den çı­ka­cak olan üye, oy pu­lu­nun bu­lun­du­ğu zar­fı Baş­kan­lık Di­va­nı kür­sü­sü­nün önü­ne ko­nu­lan oy ku­tu­su­na ata­cak­tır.

Oy­la­ma­da adı okun­ma­yan mil­let­ve­ki­li­ne pul ve zarf ve­ril­me­ye­cek­tir.

Şim­di, giz­li oy­la­ma­yı Ada­na ilin­den baş­la­tı­yo­rum.

(Oy­la­rın top­la­nıl­ma­sı­na baş­lan­dı)

III. - BAŞ­KAN­LI­ĞIN GE­NEL KU­RU­LA SU­NUŞ­LA­RI (Devam)

C) ÇE­ŞİT­Lİ İŞ­LER

1.- Ge­nel Ku­ru­lu zi­ya­ret eden Hol­lan­da Kra­li­çe­si Be­at­rix, Hol­lan­da Ve­li­aht Pren­si ve Pren­se­si'ne Baş­kan­lık­ça "Hoş gel­di­niz" de­nil­me­si

BAŞ­KAN -  Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, bir açık­la­ma ya­pa­ca­ğım, bir me­saj su­na­ca­ğım, bir da­ki­ka­nı­zı ri­ca edi­yo­rum.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Cum­hur­baş­ka­nı Sa­yın Ah­met Nec­det Se­zer'in resmî da­vet­li­si ola­rak ül­ke­mi­zi zi­ya­ret et­mek­te olan Ma­jes­te­le­ri Hol­lan­da Kra­li­çe­si Be­at­rix ve Hol­lan­da Ve­li­aht Pren­si ve Pren­se­si Mec­lis Baş­ka­nı­mız Sa­yın Bü­lent Arınç'la bir­lik­te şu an­da Mec­li­si­mi­zi teş­rif et­miş bu­lu­nu­yor­lar. Ken­di­le­ri­ne yü­ce Mec­li­si­miz adı­na "hoş gel­di­niz" di­yo­rum. (Al­kış­lar)

IV. - GEN­SO­RU, GE­NEL GÖ­RÜŞ­ME, MEC­LİS SO­RUŞ­TUR­MA­SI VE

MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI (Devam)

A) ÖN GÖ­RÜŞ­ME­LER (Devam)

1.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li De­niz Bay­kal ve 60 mil­let­ve­ki­li­nin, ka­mu yö­ne­ti­min­de va­sıf­sız kad­ro­laş­ma­ya gi­de­rek yü­rüt­me yet­ki­si­ni hu­ku­ka ay­kı­rı kul­lan­dı­ğı, İçiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı üze­rin­de­ki gö­zet­me ve dü­zel­ti­ci ön­lem­le­ri al­ma yü­küm­lü­lü­ğü­nü ye­ri­ne ge­tir­me­ye­rek gö­re­vi­nin ge­rek­le­ri­ne ay­kı­rı ha­re­ket et­ti­ği, ba­zı asa­yiş olay­la­rın­da­ki tu­tu­muy­la suç de­lil­le­ri ve adil yar­gı­la­ma­ya yö­ne­lik hü­küm­le­re mu­ha­le­fet et­ti­ği id­di­asıy­la Baş­ba­kan Re­cep Tay­yip Er­do­ğan hak­kın­da; em­ni­yet teş­ki­la­tın­da hu­kuk dı­şı giz­li kad­ro­laş­ma­ya göz yu­ma­rak keyfî uy­gu­la­ma­la­ra yol aç­tı­ğı, gö­re­vi­nin ge­rek­le­ri­ni ye­ri­ne ge­tir­me­ye­rek asa­yiş olay­la­rı­na ne­den ol­du­ğu ve yö­ne­tim za­fi­ye­ti oluş­tur­du­ğu, ba­zı asa­yiş olay­la­rıy­la il­gi­li so­ruş­tur­ma ve ko­vuş­tur­ma­lar­da suç de­lil­le­ri­ne ve adil yar­gı­la­ma­ya yö­ne­lik hü­küm­le­re mu­ha­le­fet et­ti­ği id­di­asıy­la İçiş­le­ri Ba­ka­nı Ab­dül­ka­dir Ak­su hak­kın­da; Mec­lis so­ruş­tur­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin öner­ge­si (9/13) (Devam)

BAŞ­KAN - Oy­la­ma iş­le­mi­ne de­vam edi­yo­ruz. 

(Oy­la­rın top­la­nıl­ma­sı­na de­vam edil­di)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, (9/13) esas nu­ma­ra­lı Mec­lis So­ruş­tur­ma­sı Öner­ge­si­nin oy­la­ma­sın­da Dev­let Ba­ka­nı Sa­yın Ali Ba­ba­can'ın ye­ri­ne Dev­let Ba­ka­nı Sa­yın Be­şir Ata­lay oy kul­la­na­cak­tır.

(Oy­la­rın top­la­nıl­ma­sı­na de­vam edil­di)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, oyu­nu kul­lan­ma­yan sa­yın mil­let­ve­ki­li­miz var ise oy­la­rı­nı kul­lan­sın­lar. Yi­ne, sa­yın ba­kan­lar­dan vekâle­ten oy kul­la­na­cak sa­yın ba­kan var­sa oy­la­rı­nı kul­lan­sın­lar.

(Oy­la­rın top­la­nıl­ma­sı­na de­vam edil­di)

BAŞ­KAN - Evet, oy­la­ma iş­le­mi ta­mam­lan­mış­tır.

Ku­pa­lar kal­dı­rıl­sın.

(Oy­la­rın ayı­rı­mı ya­pıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Baş­ba­kan Re­cep Tay­yip Er­do­ğan ve İçiş­le­ri Ba­ka­nı Ab­dül­ka­dir Ak­su hak­kın­da­ki (9/13) esas nu­ma­ra­lı Mec­lis So­ruş­tur­ma­sı Öner­ge­si­nin giz­li oy­la­ma­sı­nın so­nu­cu­nu açık­lı­yo­rum:

Kul­la­nı­lan oy sa­yı­sı :    445

Ka­bul                       :    118

Ret                            :    321

Çe­kim­ser                 :       5

Boş                           :       1

Böy­le­ce, Mec­lis so­ruş­tur­ma­sı açıl­ma­sı ka­bul edil­me­miş­tir.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, bir­le­şi­me on da­ki­ka ara ve­ri­yo­rum.

Ka­pan­ma Sa­ati: 17.12

İKİN­Cİ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 17.32

BAŞ­KAN: Baş­kan Ve­ki­li İs­ma­il ALP­TE­KİN

KÂTİP ÜYE­LER: Meh­met DA­NİŞ (Ça­nak­ka­le), Türkân Mİ­ÇO­OĞUL­LA­RI(İz­mir)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 68'in­ci Bir­le­şi­mi'nin İkin­ci Otu­ru­mu'nu açı­yo­rum.

Şim­di, 2'nci sı­ra­da yer alan, Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li İz­zet Çe­tin ve 31 mil­let­ve­ki­li ile Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li Eyüp Ayar ve 30 mil­let­ve­ki­li­nin, Ko­ca­eli'nin Geb­ze il­çe­si­nin Di­lo­va­sı bel­de­sin­de­ki sa­na­yi atık­la­rı­nın çev­re ve in­san sağ­lı­ğı üze­rin­de­ki olum­suz et­ki­le­ri­nin araş­tı­rı­la­rak alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­le­rin be­lir­len­me­si ama­cıy­la Ana­ya­sa'nın 98'in­ci, İç Tü­zük'ün 104 ve 105'in­ci mad­de­le­ri uya­rın­ca ku­rul­muş bu­lu­nan (10/254, 258) esas nu­ma­ra­lı Mec­lis Araş­tır­ma­sı Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru üze­rin­de­ki ge­nel gö­rüş­me­ye baş­lı­yo­ruz.

VI. - KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER

1.- Kocaeli Milletvekili İzzet Çetin ve 31 milletvekili ile Kocaeli Milletvekili Eyüp Ayar ve 30 milletvekilinin, Kocaeli'nin Gebze ilçesinin Dilovası beldesindeki sanayi atıklarının çevre ve insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergeleri ve Meclis Araştırması Komisyonu Raporu (10/254, 258) (S. Sayısı: 1273) (x)

BAŞ­KAN - Ko­mis­yon ve Hükûmet ye­rin­de.

Ko­mis­yon ra­po­ru 1273 sı­ra sa­yı­sıy­la bas­tı­rı­lıp da­ğı­tıl­mış­tır.

İç Tü­zük'ümü­ze gö­re, Mec­lis Araş­tır­ma­sı Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru üze­rin­de­ki ge­nel gö­rüş­me­de ilk söz hak­kı öner­ge sa­hi­bi­ne ait­tir. Da­ha son­ra, İç Tü­zük'ün 72'nci mad­de­si­ne gö­re, si­ya­si par­ti grup­la­rı adı­na bi­rer üye­ye, şa­hıs­la­rı adı­na iki üye­ye söz ve­ri­le­cek­tir. Ay­rı­ca, is­tem­le­ri hâlin­de Ko­mis­yon ve Hükûme­te de söz ve­ri­le­cek. Bu su­ret­le, Mec­lis Araş­tır­ma­sı Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru üze­rin­de­ki ge­nel gö­rüş­me ta­mam­lan­mış ola­cak­tır.

Ko­nuş­ma sü­re­le­ri, Ko­mis­yon, Hükûmet ve si­ya­si par­ti­ler için yir­mi­şer da­ki­ka­dır. Öner­ge sa­hip­le­ri ve şa­hıs­lar için onar da­ki­ka­dır.

Ra­por üze­rin­de söz alan sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri­nin isim­le­ri­ni oku­yo­rum: Öner­ge sa­hi­bi, sü­re­si on da­ki­ka, Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li Sa­yın İz­zet Çe­tin ve Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Mu­zaf­fer Baş­top­çu. Ko­mis­yon adı­na Ko­mis­yon Baş­ka­nı Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Eyüp Ayar, sü­re­si 20 da­ki­ka. Hükûmet söz is­te­di­ğin­de söz ve­ri­le­cek­tir. Grup­lar adı­na; Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Sa­lih Gün, AK Par­ti Gru­bu adı­na Sa­kar­ya Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Re­cep Yıl­dı­rım, Ana­va­tan Par­ti­si Gru­bu adı­na An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Mu­zaf­fer Kur­tul­mu­şoğ­lu. Şa­hıs­la­rı adı­na ise, Ri­ze Mil­let­ve­ki­li Sa­yın İm­dat Süt­lü­oğ­lu ve Er­zu­rum Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Mus­ta­fa Nu­ri Ak­bu­lut söz ala­cak­lar­dır. 

Şim­di, ilk söz, öner­ge sa­hi­bi ola­rak Sa­yın İz­zet Çe­tin'e ait­tir.

Bu­yu­run Sa­yın Çe­tin.

Sü­re­niz on da­ki­ka.

İZ­ZET ÇE­TİN (Ko­ca­eli) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; Di­lo­va­sı ko­mis­yo­nu­nun ra­po­ru­nun gö­rü­şül­me­si üze­ri­ne şah­sım adı­na söz al­dım. He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

(x) 1273 S. Sayılı Basmayazı tutanağa eklidir.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bil­di­ği­niz gi­bi, 2005 yı­lı şu­bat ayın­da ver­miş ol­du­ğum araş­tır­ma öner­ge­si­ne, Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li­miz Sa­yın Eyüp Ayar'ın da yak­la­şık yir­mi gün son­ra ay­nı ma­hi­yet­te­ki öne­ri­le­ri­nin bir­leş­ti­ri­le­rek geç­ti­ği­miz 2006 yı­lın­da ku­ru­lan Di­lo­va­sı araş­tır­ma ko­mis­yo­nu, geç­ti­ği­miz yaz gö­re­vi­ni yap­mış ve ra­po­ru­nu ta­mam­la­ya­rak ekim ayın­da Bü­yük Mil­let Mec­li­si­ne sun­muş idi.

Ta­bii, biz Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si ola­rak, Di­lo­va­sı gi­bi önem­li bir sa­na­yi kir­li­li­ği­nin yo­ğun ol­du­ğu böl­ge­de­ki ra­po­run bir an ön­ce gün­de­me alın­ma­sı ve Mec­lis­te gö­rü­şül­me­si is­te­mi­mi­zi grup ola­rak di­le ge­tir­dik, an­cak, ka­bul gör­me­me­si üze­ri­ne, on beş gün ön­ce de 14 Şu­bat gü­nü bu Mec­lis­te "ne­den gün­de­me alın­ma­lı"yı tek­rar ka­mu­oyu­nun gün­de­mi­ne ta­şı­mış idik. Şim­di, ara­dan on beş gün son­ra, ger­çek­ten, Di­lo­va­sı ger­çe­ği­nin bir kez da­ha Mec­lis­te ele alı­na­rak, Hükûme­te, bu ko­nu­da alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­le­rin ha­tır­la­tıl­ma­sı ve yü­küm­lü­lük­le­ri­nin ye­ri­ne ge­ti­ril­me­si için Mec­lis ta­ra­fın­dan gö­rev ve­ril­me­si bir zo­run­lu­luk.

Bir kez da­ha söy­lü­yo­rum de­ğer­li ar­ka­daş­lar, ger­çek­ten, Di­lo­va­sı, üze­rin­de çok ko­nu­şu­lan, tar­tı­şı­lan bir ko­nu­ma gel­di, ama, bu ko­nu­da­ki araş­tır­ma­lar, yak­la­şık ola­rak beş al­tı ay sü­ren Mec­lis Araş­tır­ma Ko­mis­yo­nu­nun ça­lış­ma­la­rı "29 so­ru, 29 öne­ri" şek­lin­de ra­po­ra der­ce­dil­di. Ra­por bi­raz son­ra ay­rın­tı­la­rıy­la grup­lar adı­na ele alı­na­cak.

Ta­bii, bu ara­da, Çev­re ve Or­man Ba­ka­nı­mız da bu ko­nu­da "Di­lo­va­sı Ger­çe­ği" di­ye bir bro­şür ya­yın­la­dı. Bro­şü­rü, ta­bii, bu sa­bah eli­me geç­ti ve dik­kat­le in­ce­le­dim. Her şey­den ev­vel Sa­yın Ba­ka­nı­mız, Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li, Çev­re ve Or­man Ba­ka­nı, böl­ge­ye du­yar­lı ol­ma­sı ge­re­kir idi. Mec­li­se, gün­de­me alın­ma­sı he­pi­miz açı­sın­dan ve o yö­re­de ya­şa­yan in­san­lar açı­sın­dan se­vin­di­ri­ci bir ge­liş­me, ama, da­ha gi­ri­şin­de, gi­riş ya­zı­sın­da Sa­yın Ba­ka­nın "Son gün­ler­de Di­lo­va­sı'yla il­gi­li ka­mu­oyun­da çı­ka­rı­lan spe­kü­las­yon­lar, bi­zim, böl­ge­de 2004'ten bu­gü­ne yü­rüt­tü­ğü­müz bi­lim­sel ça­lış­ma­la­rı ka­mu­oyuy­la ye­ni­den pay­laş­ma ge­re­ği oluş­tu­rul­muş­tur." di­yor. Ya­ni, bu söy­lem bi­le Mec­li­sin, Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin bu ko­nu­da bir araş­tır­ma ko­mis­yo­nu kur­du­ğu­nu ve o Ko­mis­yo­nun ça­lış­ma­la­rı­nın ra­po­ra dö­nüş­tü­rül­dü­ğü­nü, bu­nun bir spe­kü­las­yon ko­nu­su ol­ma­dı­ğı­nı, Ko­ca­eli Üni­ver­si­te­si Halk Sağ­lı­ğı Ana Bi­lim Da­lı Baş­ka­nı­nın, ölüm ra­por­la­rın­dan yo­la çı­ka­rak yap­mış ol­du­ğu in­ce­le­me­de, yö­re­de­ki ölüm­le­rin yüz­de 33,4'ünün kan­se­re da­ya­lı ol­du­ğu­nu, bu­nun da Tür­ki­ye ve dün­ya or­ta­la­ma­la­rı­nın 2,5 ka­tın­dan faz­la ol­du­ğu ger­çe­ği­ni göz­ler önü­ne ser­me­si­ne rağ­men, Ba­ka­nın, bu­nu spe­kü­las­yon ola­rak de­ğer­len­dir­me­si, ko­nu­ya yak­la­şı­mı açı­sın­dan, yö­re hal­kı­na ba­kış açı­sı açı­sın­dan son de­re­ce dik­kat­le de­ğer­len­di­ril­me­si ge­re­ken bir yak­la­şım.

Yi­ne, ger­çek­ten bu ra­por bir hay­li bil­gi­le­ri içe­ri­yor. Ge­ri­ye doğ­ru bak­tı­ğı­mız za­man, hem 14 Şu­bat­ta hem de da­ha ilk, araş­tır­ma ko­mis­yo­nu ku­rul­ma­sı için ver­miş ol­du­ğu­muz öner­ge­ler­den son­ra yap­tı­ğı­mız ko­nuş­ma­lar­da Di­lo­va­sı ger­çe­ği­ni hem Sa­yın Ba­kan hem biz gün­de­me ge­tir­dik.

Ya­ni, ora­da ya­şa­ma ve ça­lış­ma ko­şul­la­rı di­ğer yö­re­ler­den çok ağır. Ko­ca­eli bir sa­na­yi ken­ti. Di­lo­va­sı'nda 171 sa­na­yi ku­ru­lu­şu­nun var­lı­ğı, Ko­ca­eli'de 450'si A ti­pi, 7 bin­den faz­la B ve C ti­pi gay­ri­sıh­hi mü­es­se­se bu­lun­du­ğu, bun­la­rın do­ğa­ya, çev­re­ye, su­ya, ha­va­ya za­rar ver­di­ği ar­tık bi­lim­sel bir ger­çek ola­rak or­ta­da.

Sa­yın Ba­ka­nın ha­zır­la­mış ol­du­ğu ra­por­lar­da da 34 sa­na­yi ku­ru­lu­şu­nun kir­li­lik­te bi­rin­ci ön­ce­lik­li ku­ru­luş ol­du­ğu tes­pit edil­miş, ama, ra­po­ra bak­tı­ğı­mız za­man hâlâ "cek"li "cak"lı. 2004-2005 yıl­la­rın­da ya da bu yıl alın­mış ön­lem­le­rin bi­le, san­ki geç­miş­te Çev­re ve Or­man Ba­kan­lı­ğın­ca alın­mış ön­lem­ler ola­rak ra­po­ra der­ce­dil­miş ol­ma­sı, Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin oluş­tur­muş ol­du­ğu araş­tır­ma ko­mis­yo­nu­nun ra­po­ru­nu gör­mez­lik­ten gel­me an­la­mı­na ge­li­yor.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ba­kı­nız, "Bu­gün­den son­ra Di­lo­va­sı ve Ko­ca­eli'de han­gi ça­lış­ma­lar ya­pı­la­cak?" bö­lü­mün­de "3'ün­cü mad­de­de sı­ra­la­nan "iki adet fir­ma­nın ba­ca­sı­na sü­rek­li öl­çüm ci­ha­zı tak­tı­rıl­mış olup, il çev­re ve or­man mü­dür­lü­ğün­ce ba­ca ga­zı öl­çüm de­ğer­le­ri sü­rek­li ola­rak iz­len­mek­te­dir. Üç adet te­si­se de 2007 yı­lı içe­ri­sin­de tak­tı­rı­la­cak­tır." Doğ­ru… Gü­zel…

Kim bu fir­ma­lar? Ni­ye is­men ya­za­rak… Di­ğer 171 fir­ma­yı da zan al­tın­da bı­ra­kı­yor­su­nuz. Alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­le­ri ve yap­tı­rı­ma ta­bi tu­tu­lan ku­rum ve ku­ru­luş­la­rı ya­za­cak olur­sa­nız ne kay­be­der­si­niz? Hiç ol­maz­sa di­ğer­le­ri de, ge­le­cek­te ora­da fa­ali­yet­le­ri­ni ge­niş­le­te­cek olan­lar da bu ko­nu­nun cid­di­ye­ti­ni an­lar­lar ve ora­da ya­şa­yan in­san­la­rın sağ­lı­ğı­nı dü­şü­ne­rek da­ha da sağ­lık­lı bir ça­lış­ma or­ta­mı, ya­şa­ma or­ta­mı için ted­bir alır­lar.

Yi­ne, "Di­lo­va­sı'nda­ki ha­va kir­li­li­ğiy­le il­gi­li de­ği­şim­le­ri göz­le­mek üze­re bi­lim­sel öl­çüm­ler bir se­ne da­ha uza­tı­la­cak­tır."

Sa­yın Ba­kan, bu­nu oku­yun­ca ak­lı­ma, "bir se­ne da­ha uza­tı­la­cak­tır" di­ye bu cüm­le­yi oku­du­ğum­da ak­lı­ma, çev­re suç­la­rı­nın iki ay suç sa­yıl­ma­ma­sı ko­nu­sun­da bu­ra­dan ka­nun çı­kart­tır­mış ol­ma­nı­zı ak­lı­ma ge­tir­dim, ger­çek­ten üzül­düm. Yi­ne de­ni­li­yor ki, Ba­kan­lık­ça Ko­ca­eli ge­ne­lin­de ya­pı­lan ça­lış­ma­lar an­la­tı­lır­ken "İz­mit'in dı­şın­da­ki tüm il­çe­ler­de ka­tı atık­lar vah­şi de­po­lan­mak­tay­dı, bu­na son ve­ril­di, vah­şi de­po­la­ma­ya ve haf­ri­yat atık­la­rı dö­ken­le­re izin ve­ren ge­rek be­le­di­ye­le­re ge­rek muh­tar­la­ra ge­rek ki­şi­ler­den ayırt edil­me­den ce­zai iş­lem uy­gu­lan­mış­tır." di­yor­su­nuz. Ama, Sa­yın Ba­kan, Tav­şan­lı Kö­yü'ne, bun­dan bir ay ön­ce, bı­ra­kı­nız Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nı ce­za­lan­dır­ma­yı, Be­le­di­ye Baş­ka­nı­nız ora­ya kam­yon­lar­la ge­lip çöp dök­me­ye, ka­tı atık dök­me­ye gel­di, o kö­yün muh­ta­rı ha­yır de­di­ğin­de, si­zin de bil­gi­niz var, mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım da bi­li­yor, Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı, kö­yün muh­ta­rı­na "biz ik­ti­da­rız, geç­ti Bor'un pa­za­rı, sür eşe­ği­ni Niğ­de'ye" di­ye söy­lü­yor. Bu ce­sa­re­ti siz­den mi alı­yor, yok­sa Ba­ka­na bir ce­za uy­gu­la­dı­nız mı?

SA­LİH GÜN (Ko­ca­eli) - Baş­ka­na…

İZ­ZET ÇE­TİN (De­vam­la) - Bu­nu ger­çek­ten öğ­ren­mek is­ti­yo­rum.

ZÜL­FÜ DE­MİR­BAĞ (Elâzığ) - Siz­den alı­yor!

İZ­ZET ÇE­TİN (De­vam­la) - Biz­den al­maz, ik­ti­dar­da olan biz de­ği­liz.

Di­ğer bir mad­de­de, yi­ne "İli­mi­zin yüz­de 45'i or­man ala­nı ol­ma­sı­na rağ­men Ko­ca­eli ge­ne­lin­de yak­la­şık 1 mil­yon adet fi­dan di­ki­mi ger­çek­leş­ti­ril­miş­tir." di­yor­su­nuz. Bu­nu, ge­çen ko­nuş­ma­nız­da da söy­le­di­niz Sa­yın Ba­kan. Ne­re­le­re di­kil­di? Ger­çek­ten, üşen­me­den gi­dip sa­ya­ca­ğım, yer­le­ri­ni öğ­ren­mek is­ti­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ger­çek­ten, o böl­ge, coğ­ra­fi ko­num açı­sın­dan çok fark­lı bir böl­ge. Ta­bii, Di­lo­va­sı Or­ga­ni­ze Sa­na­yi Böl­ge­si "or­ga­ni­ze sa­na­yi" adı­nı al­ma­dan sa­na­yi­leş­me ger­çek­leş­miş, yer­leş­me ger­çek­leş­miş. Or­ga­ni­ze sa­na­yi­ci­ler, sa­na­yi ku­ru­luş­la­rı bir güç oluş­tur­muş­lar ve "or­ga­ni­ze" is­mi­ni al­mış­lar. Ora­nın "or­ga­ni­ze sa­na­yi" adı­nı al­ma­sı ger­çek­ten tu­haf, ama, bu, AKP İk­ti­da­rı dö­ne­min­de ol­muş bir olay de­ğil, da­ha ön­ce­den ve­ril­miş. Haa, şim­di ne yap­ma­mız ge­re­kir? Sa­yın Ba­kan ta­ra­fın­dan ha­zır­la­nan ra­po­ru, sü­rem yet­me­di­ği için ay­rın­tı­la­rıy­la gir­me­ye­ce­ğim, ama, ba­kı­nız, ora­da, Sa­yın Ba­ka­nı­mız yi­ne di­yor ki: İş­te "Bir­ta­kım ted­bir­ler alın­dı ve bir­ta­kım dü­zel­me­le­re rast­lan­dı." Bi­zim de Mec­lis ko­mis­yo­nu­muz bir ça­lış­ma yap­tı. O ça­lış­ma­nın de­min söy­le­di­ğim so­ru­lar ve öne­ri­ler bö­lü­mün­de, özel­lik­le, me­se­la "So­run 5: Dil De­re­si so­ru­nu." Ee, Dil De­re­si'nin, baş­lan­gıç­ta, Geb­ze il­çe­si­nin Mut­lu­kent ve ku­zey­do­ğu­sun­da­ki ma­hal­le­le­ri­nin ev­sel atık­la­rın­dan kay­nak­lan­dı­ğı­nı ve o ci­var­da­ki taş ocak­la­rın­dan kay­nak­lan­dı­ğı­nı ve Dil De­re­si'ne sa­na­yi ku­ru­luş­la­rı­nın atık­la­rı­nı arıt­ma­la­rı ol­ma­dan ver­di­ği­ni, Dil De­re­si'nin Kör­fez'in yüz­de 40'ını, Mar­ma­ra'nın yüz­de 25'ini tek ba­şı­na kir­let­ti­ği­ni siz de söy­le­di­niz, şim­di dü­zel­mek­te ol­du­ğu­nu söy­lü­yor­su­nuz. Ba­kın, bu­ra­da ba­zı de­ğer­ler var, nor­mal de­ğer­le­rin üze­rin­de: Ör­ne­ğin alü­min­yum yak­la­şık 36 kat faz­la, krom 9 kat, ni­kel 34 kat, de­mir 12 kat, man­gan yak­la­şık 4 kat, kur­şun 10 kat. De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu­ra­da, kur­şu­nun in­san sağ­lı­ğı açı­sın­dan ne ka­dar za­rar­lı ol­du­ğu son de­re­ce açık.

Şim­di, Sa­yın Ba­ka­nı­mız ger­çek­ten emek ver­miş, böy­le bir ra­por ha­zır­la­mış; gü­zel, bir­ta­kım sa­na­yi ku­ru­luş­la­rı­nın re­sim­le­ri­ni de koy­muş dü­nü ve bu­gü­nü­ne iliş­kin. O böl­ge­de­ki di­ğer ku­ru­luş­la­rı da di­sip­li­ne et­me­si açı­sın­dan gü­zel bir ge­liş­me.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run.

İZ­ZET ÇE­TİN (De­vam­la) - To­par­lı­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım.

An­cak, ben, Sa­yın Ba­kan­dan bir ko­nu­da çok cid­di adım at­ma­sı­nı bek­ler­dim. Bu­nu Ko­ca­eli için is­ti­yo­rum, bu­nu Di­lo­va­sı için is­ti­yo­rum, bu­nu Ko­ca­eli gi­bi di­ğer kent­le­ri­miz­de­ki sa­na­yi böl­ge­le­ri için is­ti­yo­rum. Ör­ne­ğin, ra­fi­ne­ri­le­rin, do­lum te­sis­le­ri­nin, ağır sa­na­yi­nin ol­du­ğu kent­le­ri­miz­de, il­çe­le­ri­miz­de… ILO'nun 174 sa­yı­lı Bü­yük En­düs­tri­yel Ka­za­la­rın Ön­len­me­si Söz­leş­me­si'ni Tür­ki­ye hâlen im­za­la­ma­mış­tır, yi­ne ay­nı doğ­rul­tu­da 181 sa­yı­lı En­düs­tri­yel Ka­za­la­rın Ön­len­me­si Tav­si­ye­si'ni onay­la­ma­mış­tır, tav­si­ye ka­rar­la­rı­na uy­ma yü­küm­lü­lü­ğü­nü ka­bul et­me­miş­tir. Bir an ön­ce, Çev­re Ba­ka­nı­mı­zın, Ça­lış­ma Ba­ka­nıy­la is­ti­şa­re ede­rek, ILO'nun 174 sa­yı­lı Bü­yük En­düs­tri­yel Ka­za­la­rın Ön­len­me­si Söz­leş­me­si'ni Mec­li­sin gün­de­mi­ne ge­ti­re­rek ona­ya sun­ma­la­rı ge­re­kir, çün­kü, En­düs­tri­yel Ka­za­la­rın Ön­len­me­si Söz­leş­me­si'nde, bü­yük sa­na­yi ku­ru­luş­la­rı­na önem­li gö­rev­ler ve yü­küm­lü­lük­ler yük­len­mek­te­dir. Ben sen­di­ka­cı ol­du­ğum dö­nem­de, Türk Harb-İş Sen­di­ka­sı Ge­nel Baş­ka­nıy­ken, 1996 yı­lın­da, fa­ali­yet ra­po­ru­mu­za, En­düs­tri­yel Ka­za­la­rın Ön­len­me­si Söz­leş­me­si'nin Tür­ki­ye ta­ra­fın­dan onay­lan­ma­sı­nı, bun­dan on bir yıl ön­ce yaz­mış­tım. Şim­di o böl­ge, bi­zim böl­ge­miz, sa­na­yi böl­ge­si. Böy­le bir ra­por ha­zır­la­nır­ken, hiç ol­maz­sa, Sa­yın Ba­ka­nın tek­nik uz­man­la­rı­nın, En­düs­tri­yel Ka­za­la­rın Ön­len­me­si Söz­leş­me­si'ni de Mec­lis­ten ge­çi­re­ce­ği­ne iliş­kin bir hü­küm ih­das et­me­si çok ye­rin­de olur­du. Bu öne­ri­min Ba­kan ta­ra­fın­dan ve di­ğer ar­ka­daş­la­rı­mız ta­ra­fın­dan dik­ka­te alın­ma­sın­da bü­yük ya­rar var.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar -son cüm­le ola­rak söy­lü­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nın iz­niy­le- ger­çek­ten o böl­ge­de, bo­ya sa­na­yi­inin, de­mir, özel­lik­le hur­da­dan de­mir el­de eden de­mir-çe­lik sa­na­yi­inin…

BAŞ­KAN - Sa­yın Çe­tin, bir da­ki­ka da­ha ver­dim, lüt­fen, ta­mam­la­yın.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

İZ­ZET ÇE­TİN (De­vam­la) - Ta­mam, bi­ti­ri­yo­rum, çok te­şek­kür­ler.

… ve kim­ya ve di­ğer te­miz­lik mal­ze­me­le­ri­nin üre­til­di­ği bü­yük sa­na­yi ku­ru­luş­la­rı­nın ge­rek­li ted­bir­le­ri al­ma­mış ol­ma­sı ve iki yo­lun, TEM oto­yo­lu­nun ve E-5 ka­ra yo­lu­nun ora­dan geç­me­si ay­rı­ca tra­fik ka­za­la­rı­na da ne­den ol­mak­ta­dır.

Be­nim şim­di, siz­den ve Sa­yın Çev­re ve Or­man Ba­kan­lı­ğı­mız­dan bek­len­tim şu: Ger­çek­ten, Mec­lis Araş­tır­ma Ko­mis­yo­nu ra­po­ru­nu tes­lim et­ti, 29 so­ru­nu 49'a, 59'a çı­kar­mak müm­kün, ama, o so­run­lar bu­ra­da ya­zı­lı. Bu ya­zı­lı so­run­la­rın Hükûmet ola­rak ele alın­ma­sı ve şu ka­dar ce­za kes­tik­ten öte, ora­da­ki sa­na­yi ku­ru­luş­la­rı­nın da, ya­şa­yan yurt­taş­la­rın da "fab­ri­ka da ola­cak, in­san da ya­şa­ya­cak" fel­se­fe­si­ne uy­gun tarz­da ge­rek­li ön­lem­le­ri al­dı­ra­rak iç içe ol­ma­sın­da hiç­bir sa­kın­ca­nın ol­ma­dı­ğı­nın her­kes ta­ra­fın­dan bi­lin­me­si ge­re­kir.

Bu ra­po­run, baş­ta Di­lo­va­mız ol­mak üze­re, Ko­ca­eli ve di­ğer sa­na­yi böl­ge­le­rin­de alı­na­cak ted­bir­le­re ör­nek ol­ma­sı­nı di­li­yor, he­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. ( CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Çe­tin.

Öner­ge sa­hi­bi adı­na ikin­ci ko­nuş­ma­cı, Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Mu­zaf­fer Baş­top­çu. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Bu­yu­run efen­dim.

MU­ZAF­FER BAŞ­TOP­ÇU (Ko­ca­eli) - Te­şek­kür ede­rim Baş­ka­nım.

De­ğer­li Baş­ka­nım, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; Ko­ca­eli mil­let­ve­kil­le­ri­miz Sa­yın İz­zet Çe­tin ile Sa­yın Eyüp Ayar'ın, mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­mız­la açıl­ma­sı­nı sağ­la­dık­la­rı Ko­ca­eli-Geb­ze il­çe­si Di­lo­va­sı bel­de­si çev­re so­run­la­rıy­la il­gi­li (10/254, 258) esas nu­ma­ra­lı Mec­lis Araş­tır­ma Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru hak­kın­da öner­ge sa­hip­le­ri adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Söz­le­ri­me baş­lar­ken he­pi­ni­zi en iç­ten sev­gi ve say­gı­la­rım­la se­lam­lı­yo­rum.

Ön­ce­lik­le be­lirt­mek is­te­rim ki, gö­rüş­me­le­ri­ni yap­mak­ta ol­du­ğu­muz 376 say­fa­lık bu kap­sam­lı ra­po­run ha­zır­lan­ma­sın­da baş­ta Ko­mis­yon Baş­ka­nı­mız Sa­yın Eyüp Ayar ve Ko­mis­yon üye­le­ri­miz ol­mak üze­re eme­ği olan her­ke­si kut­lu­yor, şük­ran­la­rı­mı su­nu­yo­rum.

Bu Ko­mis­yon ku­ru­lur­ken he­pi­mi­zin or­tak di­le­ği, Di­lo­va­sı'nda ya­şa­yan in­san­la­rı­mı­zı baş­ta sağ­lık ol­mak üze­re bü­tün alan­lar­da doğ­ru­dan et­ki­le­yen olum­suz çev­re ko­şul­la­rı­nın bi­lim­sel bir baz­da in­ce­len­me­si, araş­tı­rı­lıp so­ruş­tu­rul­ma­sı ve çö­züm­le­ri­nin üre­til­me­siy­di. Se­vi­ne­rek ifa­de edi­yo­rum ki, çağ­daş bi­lim ve tek­no­lo­ji­nin ışı­ğı al­tın­da ha­zır­la­nan bu çok ay­rın­tı­lı ra­por he­pi­mi­ze çok şey­ler söy­le­mek­te olup, ama­cı­na da ulaş­mış­tır. "Ol­ma­ya dev­let ci­han­da bir ne­fes sıh­hat gi­bi.", "İn­sa­nı ya­şat ki, dev­let ya­şa­sın." te­mel an­la­yı­şıy­la ha­re­ket eden Hükûme­ti­miz ve Mec­li­si­miz bu ra­por­la da bir il­ke da­ha im­za­sı­nı at­mış­tır.

Es­ki bir ye­rel yö­ne­ti­ci ve tek­nis­yen ola­rak üzü­le­rek ifa­de edi­yo­rum ki, ül­ke­miz­de­ki çar­pık kent­leş­me ve sa­na­yi­leş­me ba­zı böl­ge­le­ri­miz­de o den­li bü­yük so­run­lar oluş­tur­muş­tur ki, bu so­run­lar he­pi­mi­zin avuç­la­rı­nın için­de bir kor par­ça­sı gi­bi­dir. İş­te, bun­la­rın en önem­li­le­rin­den bi­ri, Di­lo­va­sı'nda ya­şa­nan­lar­dır.

Ma­ale­sef, "plan" de­nil­di­ğin­de "Ön­ce­lik­le bi­ze pi­lav la­zım." di­yen an­la­yış yıl­lar­ca bu ül­ke­de ege­men ol­muş, el yor­da­mıy­la ya­pı­lan gü­nü­bir­lik iş­ler ve çö­züm­ler, plan­sız, prog­ram­sız, ufuk­suz, in­sa­nı­mı­zı ve so­run­la­rı­nı hep göz ar­dı ede­rek, ilim­den, bi­lim­den, çağ­daş­lık­tan uzak bir yö­ne­tim an­la­yı­şı, ka­yıp yıl­la­rı­nı­zı oluş­tur­muş­tur.

AK Par­ti Hükûme­ti­miz, gö­re­ve gel­di­ği gün­den bu­gü­ne, yü­ce Mec­li­si­miz­de, hep bir­lik­te, du­rup din­len­me­den, ge­ce gün­düz ça­lı­şa­rak iş­te bu ka­yıp yıl­la­rı te­la­fi et­me­ye ça­lış­mak­ta­dır.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; Av­ru­pa'yı As­ya'ya bağ­la­yan, yıl­da yak­la­şık 50 mil­yon mo­tor­lu ara­cın kul­lan­dı­ğı TEM-6 ve D-100 ka­ra yol­la­rı­nın için­den geç­ti­ği Di­lo­va­sı bel­de­miz­de nü­fus 1985'te 10 bin 600 idi, şim­di­ler­de ise gün­düz ak­tif nü­fus 80 bin ola­rak tah­min edil­mek­te­dir.

Tü­müy­le en­düs­tri­yel bir yer­le­şim gö­rü­nü­mün­de­ki bel­de­de 154 fir­ma ak­tif ola­rak 15 ça­lı­şa­nı ile üre­tim yap­mak­ta­dır. Li­man sa­yı­sı da 7'dir.

Araş­tır­ma Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru'nda, Di­lo­va­sı bel­de­mi­zin her ka­rış top­ra­ğı­nın, su­yu­nun, ha­va­sı­nın, bü­tün sa­na­yi te­sis­le­ri­nin tek tek bi­lim­sel bir şe­kil­de in­ce­len­di­ği­ni, bü­tün ve­ri­le­rin top­la­nıp de­ğer­len­di­ril­di­ği­ni çok açık bir şe­kil­de gö­rü­yo­ruz.

Böl­ge­de­ki, baş­ta Dil De­re­si ol­mak üze­re ev­sel kir­li­lik kay­nak­la­rı, teh­li­ke­li atık­lar, ka­tı atık­lar, en­düs­tri­den kay­nak­la­nan ha­va ve su kir­li­li­ği, taş ocak­la­rın­dan, ka­ra yol­la­rın­dan ve li­man­lar­dan kay­nak­la­nan kir­li­lik­ler, tek tek ye­rin­de ya­pı­lan ça­lış­ma­lar­la en ay­rın­tı­lı şe­kil­de tes­pit edil­miş­tir.

İs­ter is­te­mez ken­di­mi­ze sor­ma­lı­yız: Ön­ce­lik­li ola­rak in­san ve çev­re sağ­lı­ğı­nı doğ­ru­dan ve olum­suz ola­rak et­ki­le­yen bü­tün bu et­ken­ler, bu dö­ne­me ka­dar bi­lim­sel bir şe­kil­de ne­den araş­tı­rı­lıp so­ruş­tu­rul­ma­mış, çö­züm­ler üre­til­me­miş­tir? Di­ğer bir de­yiş­le, yö­ne­ti­ci­le­ri­miz aca­ba uyu­yor muy­du? Di­lo­va­sı'nda bir­çok in­sa­nı­mı­zın ca­nı­na da mal ol­muş bü­tün bu olum­suz­luk­lar, son bir­kaç yıl­da mı mey­da­na gel­di, yok­sa on yıl­la­rın vur­dum­duy­maz­lı­ğı, ih­ma­li ve bi­ri­ki­miy­le mi bu­gün­le­re ge­lin­miş­tir?

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; he­pi­miz bi­li­yo­ruz ki, so­run­la­rı­nız­la il­gi­li ola­rak bi­lim­sel, ya­ni doğ­ru tes­pit­ler yap­maz­sa­nız doğ­ru çö­züm­ler üre­te­mez­si­niz. Doğ­ru çö­züm­le­rin uy­gu­la­nıp uy­gu­lan­ma­dı­ğı­nı da de­net­le­mez­se­niz is­te­ni­len so­nuç­la­rı ala­maz­sa­nız. Bu ko­nu­dan ola­rak Çev­re ve Or­man Ba­kan­lı­ğı­mız, Di­lo­va­sı'nın baş­ta ha­va kir­li­li­ği, ağır me­tal kir­li­li­ği, su kir­li­li­ği, ev­sel ve en­düs­tri­yel atık su kir­li­li­ği ile il­gi­li ola­rak 2003 yı­lın­da ça­lış­ma­la­ra baş­la­mış, 2004 yı­lın­da TÜ­Bİ­TAK Mar­ma­ra Araş­tır­ma Mer­ke­zi ko­or­di­na­tör­lü­ğün­de Ko­ca­eli Üni­ver­si­te­si, Geb­ze Yük­sek Tek­no­lo­ji Ens­ti­tü­sü, İl Çev­re ve Or­man Mü­dür­lü­ğü iş bir­li­ği ile ger­çek­leş­ti­ri­len pro­je kap­sa­mın­da, bü­tün Di­lo­va­sı böl­ge­si en in­ce de­ta­yı­na ka­dar ta­ran­mış, bü­tün ni­tel ve ni­cel de­ğer­le­riy­le kir­li­lik en­van­te­ri oluş­tu­rul­muş, çö­züm­ler üre­ti­le­rek il­gi­li­le­re ak­ta­rıl­mış ve ge­rek­li ön­lem­ler al­dı­rı­la­rak, ar­dın­dan sü­rek­li ola­rak de­ne­tim­ler ya­pıl­ma­ya baş­lan­mış­tır. De­ne­tim­ler so­nu­cu is­te­nen ko­şul­la­rı sağ­la­ma­yan iş­let­me­le­re -ka­pat­ma dâhil- ge­rek­li ce­za­lar ve­ril­miş­tir. Ar­tık bu böl­ge­de emis­yon ya­yı­nı­mı olan bü­tün en­düs­tri­yel te­sis­ler, sı­nır de­ğer­le­ri için­de ka­lı­na­bi­le­cek ön­lem­le­ri al­mış­lar­dır. Baş­ta Sa­yın Baş­ba­ka­nı­mız ol­mak üze­re, Hükûme­ti­mi­zin çev­re ve çev­re sağ­lı­ğı ko­nu­sun­da­ki ti­tiz­li­ği­ni bi­li­yo­ruz.  Bu ko­nu­dan ola­rak Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li­miz, Çev­re ve Or­man Ba­ka­nı­mız Sa­yın Os­man Pe­pe'nin özel il­gi­siy­le, te­mel plan olan Di­lo­va­sı Or­ga­ni­ze Sa­na­yi Böl­ge­si ve sı­nır­la­rı 1/25 000 öl­çek­li çev­re dü­ze­ni pla­nı ke­sin­leş­miş­tir. Ay­rı­ca, bi­li­yor ve iz­li­yo­ruz ki, Sa­yın Ba­ka­nı­mız, Di­lo­va­sı'nın özel ko­nu­mu ve ko­şul­la­rı ne­de­niy­le böl­ge­yi sık sık zi­ya­ret et­mek­te, baş­ta ye­rel yö­ne­tim­ler ve il­gi­li ku­ru­luş­lar­la ye­rin­de in­ce­le­me ve de­net­le­me­ler­de bu­lu­na­rak, ya­pı­lan iş­ler ve pro­je­ler­le il­gi­li ola­rak da hal­ka açık bil­gi­len­dir­me top­lan­tı­la­rı yap­mak­ta­dır. Ken­di­le­ri­ne, bu has­sa­si­yet­le­rin­den do­la­yı te­şek­kür edi­yo­ruz.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; yi­ne he­pi­miz bi­li­yo­ruz ki, yıl­lar­dır bir tür­lü çı­ka­rı­la­ma­yan Çev­re Ka­nu­nu bu dö­nem­de siz­le­rin kat­kı­la­rıy­la çı­ka­rıl­mış ve de Av­ru­pa Bir­li­ği uyum sü­re­ci­ne bağ­lı ola­rak ha­va, su, atık ko­nu­la­rın­da sa­na­yi­ci­le­ri­mi­zi ya­kın­dan il­gi­len­di­ren ikin­cil dü­zen­le­me­ler ola­rak on se­kiz adet ye­ni yö­net­me­lik ha­zır­lan­mış­tır.

İn­san sağ­lı­ğı açı­sın­dan çok önem­li olan rad­yas­yon gü­ven­li­ğiy­le il­gi­li ola­rak Geb­ze böl­ge­miz­de hur­da de­mir it­ha­la­tı ya­pa­rak üre­tim­de bu­lu­nan fir­ma­lar­da rad­yas­yon öl­çüm sis­tem­le­ri­nin ku­rul­ma­sı, Çev­re ve Or­man Ba­kan­lı­ğı­mız ve Tür­ki­ye Atom Ener­ji­si Ku­ru­mu ko­or­di­nas­yo­nun­da ve il­gi­li teb­liğ­ler ge­re­ği sağ­lan­mış olup Tür­ki­ye Atom Ener­ji­si Ku­ru­mu ta­ra­fın­dan bu iş­lem­ler hem yön­len­di­ril­mek­te ve hem de de­net­len­mek­te­dir.

Sa­na­yi ve Ti­ca­ret Ba­kan­lı­ğı­mız, or­ga­ni­ze sa­na­yi böl­ge­le­riy­le il­gi­li ola­rak mev­cut ya­sa­lar ve mev­zu­at çer­çe­ve­sin­de baş­ta ye­rel yö­ne­tim­le­rin re­viz­yon imar plan­la­rı ol­mak üze­re ka­rar­la­rı­nı al­mak­ta, iş­lem ve de­ne­tim­le­ri­ni yap­mak­ta­dır. Ko­ca­eli Va­li­li­ği­miz ve Ko­ca­eli Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­kan­lı­ğı­mız ken­di kap­sa­ma alan­la­rı­na gi­ren iş­lem ve de­ne­tim­le­ri­ni yap­mak­ta olup ya­tı­rım­lar, yap­tı­rım­lar ve ce­zai iş­lem­ler ko­nu­sun­da İl Çev­re ve Or­man Mü­dür­lü­ğüy­le ko­or­di­ne­li bir şe­kil­de ça­lış­mak­ta­dır.

Böl­ge­de bü­yük çev­re­sel so­run gö­rü­nü­mün­de­ki Dil De­re­si ve or­ta­sın­da­ki es­ki ka­tı atık vah­şi de­po­la­ma ala­nı, hem böl­ge­yi ve hem de o böl­ge­de bu­lu­nan bü­tün yer al­tı su kay­nak­la­rı­nı kul­la­nıl­ma­ya­cak şe­kil­de kir­let­miş­ti. Ko­nuy­la il­gi­li acil ön­lem he­men alın­mış olup, ar­tık, Di­lo­va­sı'nda­ki ka­tı atık­lar Ko­ca­eli Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin yan ku­ru­lu­şu olan İZAY­DAŞ ta­ra­fın­dan iş­le­ti­len Geb­ze'de­ki de­po­la­ma ala­nı­na trans­fer edil­mek­te­dir.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; Ko­ca­eli İl Çev­re ve Or­man Mü­dür­lü­ğü­müz, Di­lo­va­sı'nda bu­lu­nan sa­bit emis­yon öl­çüm is­tas­yo­nu ile yir­mi dört sa­at sü­rek­li öl­çüm­ler yap­mak­ta olup, bir adet mo­bil emis­yon öl­çüm ara­cı da Di­lo­va­sı Or­ga­ni­ze Sa­na­yi Böl­ge­si'nde sü­rek­li öl­çüm yap­mak­ta­dır. Ay­rı­ca, şu­bat ayı, ya­ni, bu ay ba­şın­da Di­lo­va­sı Be­le­di­ye bah­çe­si­ne bir adet iz­le­me ve öl­çüm is­tas­yo­nu, Ko­ca­eli il mer­ke­zi­ne de yi­ne ay­nı ha­va iz­le­me öl­çüm is­tas­yo­nu ku­rul­muş olup, üre­ti­mi ya­pı­lan Di­lo­va­sı Or­ga­ni­ze Sa­na­yi Böl­ge­si Mü­dür­lü­ğü­nün ha­va iz­le­me is­tas­yo­nu da ya­kın­da…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run efen­dim.

MU­ZAF­FER BAŞ­TOP­ÇU (De­vam­la) - …ye­ri­ne mon­te edi­le­rek hiz­me­te gi­re­cek­tir. Bu is­tas­yon­lar ta­ra­fın­dan ya­pı­lan bü­tün öl­çüm­ler an­lık ola­rak Ko­ca­eli mer­kez­den iz­len­mek­te ve de­net­len­mek­te­dir.

Di­lo­va­sı Or­ga­ni­ze Sa­na­yi Böl­ge­si en­düs­tri­yel atık su­la­rı ile Tav­şan­cıl, Ka­ya­pı­nar ve Ye­ni­ma­hal­le ev­sel atık su­la­rı için "Di­lo­va­sı Ev­sel ve En­düs­tri­yel Atık Su Arıt­ma Te­si­si Pro­je­si" İs­tan­bul Tek­nik Üni­ver­si­te­si ta­ra­fın­dan ha­zır­lan­mış olup, Av­ru­pa Bir­li­ği çev­re mev­zu­atı kap­sa­mın­da, Çev­re ve Or­man Ba­kan­lı­ğı ko­or­di­nas­yo­nun­da, ulus­la­ra­ra­sı ku­ru­luş olan EN­VEST Plan­ners ta­ra­fın­dan yü­rü­tül­mek­te­dir. Pro­je­nin sa­hi­bi Di­lo­va­sı Or­ga­ni­ze Sa­na­yi Böl­ge­si, Ko­ca­eli Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si ve İSU Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­dür. Bu pro­je yak­la­şık yir­mi dö­nüm­lük bir alan­da ger­çek­le­şe­cek­tir. Bu pro­je­den ay­rı ola­rak Di­lo­va­sı Ev­sel Atık Su Arıt­ma Te­si­si­nin te­me­li de önü­müz­de­ki ay, ya­ni mart ayı içe­ri­sin­de atı­la­cak olup te­sis 2007 yı­lın­da dev­re­ye gi­re­cek­tir. Bu­gün­le­re ka­dar de­vam eden Di­lo­va­sı ha­va kir­li­li­ği ay­rın­tı­lı tek­nik öl­çüm­le­ri­ne bü­tün yıl bo­yun­ca da de­vam ede­cek­tir. Şu an­da iki te­si­sin ba­ca­la­rın­da bu­lu­nan gaz ana­liz ci­ha­zı­na ila­ve ola­rak 2007'de de üç te­sis da­ha ba­ca­la­rı­na gaz ana­liz ci­ha­zı ta­ka­cak­tır.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; Araş­tır­ma Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru'nun so­nuç bö­lü­mün­de tes­pit edi­len so­run­lar­la il­gi­li ola­rak çö­züm öne­ri­le­ri ve so­rum­lu ku­ru­luş­lar, çö­züm va­de­le­ri ve sü­rek­li­lik­le­ri be­lir­til­miş olup öne­ri­ler doğ­rul­tu­sun­da ça­lış­ma­la­ra baş­la­nıl­mış­tır. Bun­lar­dan bir bö­lü­mü ya­pı­lıp so­nuç­lan­dı­rıl­mış, bir bö­lü­mü ya­pım aşa­ma­sın­da, bir bö­lü­mü de plan­la­ma ve pro­je aşa­ma­sın­da­dır. Di­lo­va­sı'nda­ki ha­va kir­li­li­ğiy­le il­gi­li ola­rak Çev­re ve Or­man Ba­kan­lı­ğı­mı­zın ön­cü­lü­ğün­de ya­pı­lan ça­lış­ma­lar, böl­ge­de alı­nan ve al­dı­rı­lan ön­lem­ler so­nu­cu TÜ­Bİ­TAK Mar­ma­ra…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

MU­ZAF­FER BAŞ­TOP­ÇU (De­vam­la) - Az kal­dı Sa­yın Baş­ka­nım.

BAŞ­KAN - Bu­yu­run efen­dim.

MU­ZAF­FER BAŞ­TOP­ÇU (De­vam­la) - …Araş­tır­ma Mer­ke­zi­mi­zin Ocak 2006 ve Ka­sım 2006 araş­tır­ma so­nuç­la­rı­nı siz­ler­le özet ola­rak pay­laş­mak is­te­rim.

Ha­va ka­li­te­si­ni, do­la­yı­sıy­la in­san sağ­lı­ğı­nı en olum­suz şe­kil­de et­ki­le­yen kim­ya­sal bi­le­şen­ler ola­rak kü­kürt di­ok­sit, azot mo­nok­sit, azot di­ok­sit ve ozon de­ri­şim­le­ri kı­sa va­de­li sı­nır de­ğer­le­rin al­tın­da­dır. Ben­zen de­ri­şim­le­ri Mart 2006'da düş­me­ye baş­la­mış ve dü­şüş de­vam et­mek­te­dir. To­lu­en, ksi­len ve eti­len ben­zen de­ri­şim­le­ri Ma­yıs 2006'da düş­me­ye baş­la­mış ve on­la­rın da dü­şü­şü de­vam et­mek­te­dir. Toz de­ri­şim­le­ri kı­sa va­de­li sı­nır de­ğe­ri­nin al­tın­da olup, toz­da­ki ağır me­tal, kad­mi­yum ve kur­şun de­ri­şim­le­ri uzun va­de­li sı­nır de­ğer­le­ri­nin al­tın­da­dır.

Do­ğal­dır ki, bu ge­liş­me­ler ve iyi­leş­me­ler he­pi­mi­zi se­vin­dir­mek­te­dir, ama, Di­lo­va­sı'nda da­ha ya­pı­la­cak çok işi­miz olup, bu böl­ge­de ide­al de­ğer­ler olan uzun va­de sür­dü­rü­le­bi­lir so­nuç­la­ra ulaş­ma­lı­yız.

Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; bu yü­ce ça­tı al­tın­da ik­ti­da­rıy­la mu­ha­le­fe­tiy­le he­pi­miz, ül­ke­mi­zin ve in­sa­nı­mı­zın so­run­la­rı­nı çöz­mek…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

MU­ZAF­FER BAŞ­TOP­ÇU (De­vam­la) - Az kal­dı Sa­yın Baş­ka­nım.

BAŞ­KAN - Efen­dim, az de­ğil de, to­par­la­yın lüt­fen.

MU­ZAF­FER BAŞ­TOP­ÇU (De­vam­la) - …on­la­rın sağ­lı­ğı, gü­ven­li­ği, hu­zu­ru ve re­fa­hı için ça­lı­şı­yo­ruz, gay­ret edi­yo­ruz. Hükûme­ti­miz ve he­pi­miz, omuz­la­rı­mız­da­ki so­rum­lu­luk­la­rın bi­lin­cin­de­yiz. Bu yüz­den, her ge­çen gün, da­ha iyi­ye ve gü­ze­le, odak­lan­dı­ğı­mız he­def­le­re ve ay­dın­lık ya­rın­la­ra ko­şar adım­lar­la gi­di­yo­ruz, çün­kü, her şe­yi in­sa­nı­mız ve Tür­ki­ye'miz için ya­pı­yo­ruz. İç­ten­lik­le ina­nı­yo­rum ki, Di­lo­va­sı'nda gi­de­rek iyi­le­şen olum­suz çev­re ko­şul­la­rı, bu­gü­ne ka­dar alı­nan ve alı­na­cak ön­lem­ler ve sü­rek­li de­ne­tim­ler­le ya­kın bir ge­le­cek­te bü­tü­nüy­le or­ta­dan kal­ka­cak­tır. Ça­lı­şın­ca olu­yor, bu­nu bi­li­yo­ruz.

Bu­ra­dan, he­pi­mi­zin adı­na, Di­lo­va­sı'nda ya­şa­yan sev­gi­li va­tan­daş­la­rı­mı­za, da­ha sağ­lık­lı bir çev­re için­de esen­lik do­lu mut­lu gün­ler di­ler­ken, her şey gö­nül­le­rin­ce ol­sun di­yor, yü­ce he­ye­ti­ni­zi sev­gi ve say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (Al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Baş­top­çu.

Ko­mis­yon adı­na, Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Eyüp Ayar.

Sü­re­niz yir­mi da­ki­ka efen­dim.

(10/254, 258) ESAS NU­MA­RA­LI MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI EYÜP AYAR (Ko­ca­eli) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; 1273 sı­ra sa­yı­lı Di­lo­va­sı Ra­po­ru hak­kın­da Ko­mis­yon adı­na ko­nuş­ma ya­pa­ca­ğım. Bu ve­si­ley­le yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, Di­lo­va­sı, Ko­ca­eli'nin Geb­ze il­çe­si­ne bağ­lı önem­li bir bel­de­miz. 1970'li yıl­lar­da bu böl­ge­de 400 in­san ya­şı­yor. 1980 yı­lın­da nü­fu­su 2.600. 1987 yı­lın­da be­le­di­ye ol­duk­tan son­ra çığ gi­bi bü­yü­me­ye baş­lı­yor.

1970'li yıl­lar­da yi­ne bu­ra­da bir­kaç ta­ne sa­na­yi te­si­si var, ama da­ha son­ra­ki yıl­lar­da sa­na­yi de bu­ra­da hız­la ar­tı­şı­na de­vam edi­yor. Çün­kü, Di­lo­va­sı, ta­rım için çok ve­rim­li bir alan iken, için­de ova­sı, de­re­le­ri, en gü­zel seb­ze ve mey­ve­le­rin ye­tiş­ti­ği bir yer iken, ta­rım için bir ca­zi­be mer­ke­zi iken, ma­ale­sef, sa­na­yi için de bir ca­zi­be mer­ke­zi oluş­tu bu böl­ge. Çün­kü, hem de­ni­ze kı­yı­sı var hem de ka­ra yol­la­rı, de­mir yo­lu bu böl­ge­den ge­çi­yor, İs­tan­bul'a ya­kın, İz­mit'e ya­kın ve bun­dan do­la­yı da sa­na­yi ku­ru­luş­la­rı da bu böl­ge­de çığ gi­bi art­ma­ya baş­la­dı.

Bu­gün böl­ge­de iki yüz ci­va­rın­da sa­na­yi ku­ru­lu­şu var. Sa­de­ce or­ga­ni­ze sa­na­yi böl­ge­si içe­ri­sin­de yüz yet­miş ta­ne fab­ri­ka var. Bu fab­ri­ka­la­rın ço­ğu bo­ya sek­tö­rün­de, kim­ya sek­tö­rün­de, de­mir-çe­lik sek­tö­rün­de fa­ali­yet gös­ter­mek­te. Li­ma­nı se­kiz ta­ne ve Di­lo­va­sı'nın sa­hi­li­nin ta­ma­mı, Tav­şan­cıl dâhil, li­man­lar­la do­lu. Bu böl­ge­de 15 bin in­san ya­şı­yor, or­ga­ni­ze sa­na­yi böl­ge­si içe­ri­sin­de, yan sa­na­yi­ler ha­riç ve ül­ke­ye önem­li kat­ma de­ğe­ri var. Yıl­lık ci­ro­su 4,5 mil­yar YTL, yıl­lık ih­ra­ca­tı 1 mil­yar 160 mil­yon YTL ci­va­rın­da.

Şim­di, böl­ge­ye bak­tı­ğı­mız za­man, Geb­ze'nin he­men ya­nı ba­şın­da, Tuz­la De­ri Sa­na­yi­in­den Tav­şan­cıl'ın üs­tün­de­ki Kö­mür­cü­ler OSB'ye ka­dar, Geb­ze'nin ve Di­lo­va­sı'nın ku­ze­yi ta­ma­men sa­na­yi ku­ru­luş­la­rıy­la ka­pa­tıl­mış va­zi­yet­te.

Biz ik­ti­da­ra gel­di­ği­miz gün­den be­ri, has­sa­si­yet­le­ri­miz var, böl­ge­yi iyi ta­nı­yo­ruz, iyi bi­li­yo­ruz. Ge­le­cek­te ba­şı­mı­za ne­ler ge­le­ce­ği­ni tah­min et­ti­ği­miz­den do­la­yı da, Di­lo­va­sı'nda, biz, Geb­ze'ye, o böl­ge­ye şim­di­ye ka­dar hiç­bir or­ga­ni­ze sa­na­yi böl­ge­si kur­dur­ma­dık, hiç­bir taş oca­ğı aç­tır­ma­dık, hiç­bir li­man, is­ke­le kur­dur­ma­dık.

Ba­kı­nız, si­ze bir ör­nek ve­re­yim: İs­tan­bul, Ko­ca­eli ve Sa­kar­ya'nın yüz öl­çü­mü Tür­ki­ye nü­fu­su­nun 1,8'in­den da­ha da az, ama, bu üç vi­la­yet­te Tür­ki­ye nü­fu­su­nun yüz­de 20'sin­den faz­la­sı ya­şa­mak­ta.

Tür­ki­ye, Ka­ra­de­ni­ziy­le, do­ğu­su, gü­ney­do­ğu­su, İç Ana­do­lu­suy­la ba­tı­ya göç ve­ri­yor. Bi­zim böl­ge­de­ki en bü­yük so­ru­nu­muz, yo­ğun göç ve bu göç­ten do­la­yı çar­pık ya­pı­laş­ma, sa­na­yi­de­ki plan­sız­lık­lar, prog­ram­sız­lık­lar.

Di­lo­va­sı'nda or­ga­ni­ze sa­na­yi böl­ge­si olur muy­du? Ol­maz­dı. Hep bu­nu biz ba­şın­dan be­ri söy­lü­yo­ruz. Çün­kü, bir yer­de or­ga­ni­ze sa­na­yi böl­ge­si ku­rul­ma­sı için ön­ce alt­ya­pı­sı­nın ya­pıl­ma­sı la­zım. Ön­ce şart­lar olu­şur, on­dan son­ra or­ga­ni­ze sa­na­yi böl­ge­si ku­ru­lur­du.

Geç­ti­ği­miz 14 Şu­bat­ta­ki top­lan­tı­da Sa­yın İz­zet Çe­tin -tu­ta­nak­lar­dan oku­yo­rum- "Ora­da­ki sa­na­yi­ci­ler, or­ga­ni­ze sa­na­yi böl­ge­si­nin ni­met­le­rin­den ya­rar­lan­mak için, sa­na­yi böl­ge­si iz­ni­ni si­ya­sal güç, pa­ra­sal güç, nü­fuz kul­la­na­rak al­mış­lar­dır ve öy­le­ce de de­vam et­mek­te­dir­ler." di­yor. Şim­di dö­ne­lim ge­ri­ye. Di­lo­va­sı'nda­ki or­ga­ni­ze sa­na­yi ku­ru­luş ça­lış­ma­la­rı 1997 yı­lın­da baş­la­mış ve 2002 yı­lı­nın be­şin­ci ayın­da da tes­ci­li ya­pıl­mış, res­men ku­rul­muş.

Yi­ne, şu­ra­dan si­ze gös­te­re­yim: Di­lo­va­sı'nın ku­ru­luş ça­lış­ma­la­rın­da, yer tes­pit ça­lış­ma­la­rın­da mü­te­şeb­bis he­yet baş­ka­nı, o gü­nün Ko­ca­eli Va­li­si Ke­mal Neh­ro­zoğ­lu. Be­le­di­ye baş­kan­la­rı­nın, hem Di­lo­va­sı hem Tav­şan­cıl Be­le­di­ye Baş­kan­la­rı­nın da bu­ra­da im­za­la­rı var ku­rul­ma­sı yö­nün­de. Çün­kü, o böl­ge­de ya­şı­yo­rum. Di­lo­va­sı Or­ga­ni­ze Sa­na­yi Böl­ge­si, sa­de­ce Di­lo­va­sı sı­nır­la­rın­da de­ğil, da­ha son­ra Geb­ze sı­nır­la­rı­na da taş­tı, ama, baş­lan­gıç­ta Tav­şan­cıl ve Di­lo­va­sı sı­nır­la­rı içe­ri­sin­de ku­rul­muş­tur. Di­lo­va­sı'nda­ki çok bü­yük bo­ya fab­ri­ka­la­rı, bu sol­vent de­po­la­rı, bun­la­rın hep­si Tav­şan­cıl böl­ge­sin­de­dir.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, hak­lı ola­rak… Tav­şan­cıl'ın he­men üs­tün­de Kö­mür­cü­ler OSB ku­ru­lu­yor. Hem Tav­şan­cıl hal­kı hem et­ra­fın­da­ki köy­ler bun­dan şikâyet­çi. Hak­lı­lar da, ama, yi­ne ba­kı­yo­ruz, Tav­şan­cıl Kö­mür­cü­ler OSB'nin ku­rul­ma­sın­da da yi­ne dö­ne­min be­le­di­ye baş­ka­nı­nın im­za­sı var. Şim­di, kal­kıp, bu­ra­da­ki ko­nuş­ma­lar­da "Bu or­ga­ni­ze sa­na­yi böl­ge­le­ri­ni ka­pa­tın, bun­lar mah­ve­di­yor, pe­ri­şan edi­yor." di­ye biz­den bu­nun he­sa­bı­nı so­ru­yor. Kim? Bu or­ga­ni­ze sa­na­yi böl­ge­si­ni ku­ran­lar. Yi­ne "Kör­fez kir­le­ni­yor, Kör­fez'de fe­ca­at, re­za­let, iş­te, ter­sa­ne ya­pı­lı­yor." fa­lan. Ba­kı­yo­ruz, Tav­şan­cıl sı­nır­la­rın­da ku­rul­muş olan li­man­la­rın da al­tın­da yi­ne o dö­ne­min be­le­di­ye baş­ka­nı­nın im­za­sı.

ÇEV­RE VE OR­MAN BA­KA­NI OS­MAN PE­PE (Ko­ca­eli) - Kim o be­le­di­ye baş­ka­nı?

İB­RA­HİM KÖŞ­DE­RE (Ça­nak­ka­le) - Kim o? Be­le­di­ye Baş­ka­nı kim?

(10/254, 258) ESAS NU­MA­RA­LI MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI EYÜP AYAR (De­vam­la) - Bi­lir ken­di­si­ni.

İB­RA­HİM KÖŞ­DE­RE (Ça­nak­ka­le) - Ha­yır, ha­yır, ale­nen söy­le.

(10/254, 258) ESAS NU­MA­RA­LI MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI EYÜP AYAR (De­vam­la) - Bi­raz son­ra ko­nuş­ma­sı­nı ya­pa­cak, bun­la­ra herhâlde ce­vap ve­rir. Tav­şan­cıl Be­le­di­ye Baş­ka­nı­mız Sa­yın Sa­lih Gün.

İZ­ZET ÇE­TİN (Ko­ca­eli) - Mil­let­ve­ki­li mi?

(10/254, 258) ESAS NU­MA­RA­LI MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI EYÜP AYAR (De­vam­la) - Bu­gün mil­let­ve­ki­li.

Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, bi­zim yap­tı­ğı­mız, bu yan­lış­la­rı dü­zelt­mek, bu çar­pık­lık­la­rı dü­zelt­mek.

Ba­kı­nız, hem CHP Mil­let­ve­ki­li Sa­yın İz­zet Çe­tin ve be­nim ver­miş ol­du­ğum öner­ge­ler­le be­ra­ber yü­ce Mec­li­sin ka­ra­rıy­la bir ko­mis­yon ku­rul­du. Ama­cı­mız bu­ra­da­ki so­run­la­rı çöz­mek ve bu doğ­rul­tu­da da iyi ni­yet­le ça­lı­şı­yo­ruz, ge­ce gün­düz ça­lı­şı­yo­ruz. Ça­lış­ma­da­ki bü­tün ar­ka­daş­la­rı­mız gör­dü­ler ora­da. Ama­cı­mız ora­da­ki so­run­la­rı çöz­mek. Bir kıs­mı­nı çöz­dük ve bir kıs­mı­nı da çö­ze­ce­ğiz. Ama, şim­di, kal­kıp da… Bun­lar ak­şam­dan sa­ba­ha dü­ze­le­cek iş­ler de de­ğil­ler. Bi­ze, her gün, her ta­raf­ta, ha bi­re "ni­ye bun­la­rı çöz­me­di­niz", "ay­nı tas, ay­nı ha­mam", "Di­lo­va­sı'nda ya­pı­lan bir şey yok…"

Üs­te­lik de, Di­lo­va­sı, ba­kı­nız, has­sas bir yer. Di­lo­va­sı'nda­ki hal­kı ga­le­ya­na ge­tir­me­ye, on­la­rı tah­rik et­me­ye de ge­rek yok. "Hal­kın yüz­de 40'ı kan­ser ol­muş ölü­yor." Bu şe­kil­de açık­la­ma­lar var. Bil­mem, yurt dış­la­rın­dan bil­mem ne­re­den adam­lar ge­li­yor­muş gü­ya bi­zi kur­tar­mak için, Mec­lis uyu­yor­muş. Bun­lar çok ağır suç­la­ma­lar.

İ. SA­Mİ TAN­DOĞ­DU (Or­du) - Sa­yın Baş­kan, ora­la­rı in­ce­le­dik, öy­le bir şey yok za­ten. Doğ­ru, ka­tı­lı­yo­rum.

(10/254, 258) ESAS NU­MA­RA­LI MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI EYÜP AYAR (De­vam­la) - De­ğer­li ar­ka­daş­lar, Ko­mis­yo­nu­muz ger­çek­ten uyum­lu bir ça­lış­ma gös­ter­di. Hem An­ka­ra'da hem Ko­ca­eli'de yap­mış ol­du­ğu­muz ça­lış­ma­lar­da bu iş­le il­gi­le­nen araş­tır­ma­cı­lar, uz­man­lar, bü­rok­rat­lar, yö­ne­ti­ci­ler bi­ze bil­gi­ler ver­di­ler. Biz, ken­di­miz, hem sa­na­yi­ci­ler­le hem halk­la, muh­tar­lar­la, her­kes­le gö­rüş­tük. Or­ta­ya 400 say­fa­ya ya­kın gü­zel bir ra­por çı­kar­mış ol­duk. Bu ra­por­la be­ra­ber Di­lo­va­sı'nın sa­de­ce fo­toğ­ra­fı­nı de­ğil, âde­ta rönt­ge­ni­ni çek­tik. Ön­ce­lik­le, önem­li so­run­la­rı 29 baş­lık hâlin­de tes­pit et­tik ve bun­lar­la il­gi­li çö­züm öne­ri­le­ri­mi­zi or­ta­ya koy­duk. Bun­la­rın da ucu­nu açık bı­rak­ma­dık. Za­man­la sı­nır­lı, kı­sa va­de­de, or­ta va­de­de, uzun va­de­de çö­zü­le­bi­le­cek olan so­run­la­rı or­ta­ya koy­duk ve bun­la­rı kim­le­rin çö­ze­ce­ği­ni de ra­po­ru­mu­za yaz­dık, ad­re­se tes­lim ol­du.

Şim­di, Di­lo­va­sı'yla il­gi­li kir­le­ti­ci­le­re bak­tı­ğı­mız za­man, baş­ta sa­na­yi ge­li­yor, ama sa­de­ce sa­na­yi­ci­ler de­ğil. Sa­na­yi­den kay­nak­la­nan kir­li­lik­ler var. Hem ha­va­yı hem su­yu hem top­ra­ğı kir­let­miş­ler, bu bir ger­çek, ama, bu­nun ya­nın­da çar­pık kent­leş­me­den do­la­yı ge­len kir­li­lik­ler var. Ora­da­ki ko­nut­la­rın alt­ya­pı­sı yok. Ora­da­ki ko­nut­lar  ka­li­te­siz kö­mür  kul­la­nı­mın­dan do­la­yı at­mos­fe­re za­rar­lı mad­de­ler gön­der­mek­te. Ka­ra yol­la­rın­dan kay­nak­la­nan kir­li­lik­ler var. İki ta­ne, D-100 ve TEM oto­yo­lun­dan otuz mil­yo­nun üze­rin­de yıl­da araç ge­çi­yor. Taş ocak­la­rı çok önem­li. Taş ocak­la­rın­dan kay­nak­la­nan kir­li­lik­ler var. Li­man­lar­dan kay­nak­la­nan kir­li­lik­ler var. Çün­kü, li­man­la­ra da­ha zi­ya­de hur­da, ke­res­te ve kim­yevî mad­de­le­rin bu­ra­da yük­le­me-bo­şalt­ma­sı var. Ay­rı­ca, li­man­la­ra ge­len ge­mi­le­rin sa­yı­sı hay­li faz­la. Tah­mi­nen Kör­fez'e ge­len ge­mi­le­rin yüz­de 80'i bu böl­ge­ye ge­li­yor. Dil De­re­si za­ten baş­lı ba­şı­na bir fe­ca­at. Dil De­re­si, dör­dün­cü de­re­ce­de kir­li su, be­şi yok bu işin. Âde­ta ze­hir akı­yor, Kör­fez'in de -ar­ka­da­şı­mız da be­lirt­ti- yüz­de 40'ını bu de­re kir­le­ti­yor. Ka­tı ve en­düs­tri­yel atık­lar­dan do­la­yı kir­le­ti­ci­ler var.

Biz şim­di çö­züm öne­ri­le­ri ola­rak… Ön­ce­lik­le, ya­pı­lan ça­lış­ma­lar­da bü­tün uz­man­la­rı din­le­dik. Ma­ale­sef, kan­ser­le il­gi­li bir alt­ya­pı ora­da bu­lu­na­ma­dı. "Kan­ser­le il­gi­li ke­sin teş­hi­sin ko­nu­la­bil­me­si için bir ka­yıt sis­te­mi­nin tu­tul­ma­sı ge­re­ki­yor." de­nil­di ve ora­da­ki ya­pı­lan de­fin ruh­sat­la­rı üze­rin­den va­rı­lan so­nu­cu önem­li bul­du­lar. Ama "Bu bir bi­lim­sel ne­ti­ce de­ğil, bu bir göz­lem­dir." de­di­ler, ama, bu da bi­zim için önem­li. Ya­ni, bu­ra­da böy­le bir ger­çe­ğin var ol­du­ğu bel­li.

Onun için, Di­lo­va­sı'nda, ön­ce­lik­le, kan­ser ak­tif ka­yıt sis­te­mi­nin tu­tul­ma­sı, böl­ge­de teş­his, te­da­vi ve sağ­lık ta­ra­ma mer­kez­le­ri­nin mut­la­ka ku­rul­ma­sı… İş yer­le­rin­de ya­pı­lan de­ne­tim­ler­de gö­rül­dü ki, sağ­lık­la il­gi­li, iş gü­ven­li­ğiy­le il­gi­li ye­ter­li ted­bir­le­ri fab­ri­ka­lar al­ma­mış. Bun­lar­la il­gi­li öne­ri­le­ri­miz var, ke­sin­lik­le bun­la­rın ruh­sat­la­rı­nı al­ma­la­rı, ek­sik­le­ri­ni gi­der­me­le­ri yö­nün­de. Fab­ri­ka­la­rın otuz dört ta­ne­si­nin kir­le­ti­ci­lik vas­fı yük­sek bu­lun­du ve bü­tün bu fab­ri­ka­lar­la il­gi­li alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­ler ra­po­ru­mu­za der­ce­dil­di. Ha­va ka­li­te­si­ni iz­le­me is­tas­yo­nu­nun bu böl­ge­de mut­la­ka ku­rul­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni ra­po­ru­muz­da be­lirt­miş­tik.

İki ma­hal­le ve sa­na­yi içe­ri­sin­de ka­lan ko­nut­lar var. Bu ma­hal­le­ler sa­na­yi­nin içe­ri­sin­de kal­dı­ğı için be­le­di­ye­ler­den de ye­ter­li hiz­me­ti ala­ma­mak­ta­dır. Biz, bu iki ma­hal­le­nin ve sa­na­yi içe­ri­sin­de kal­mış olan ko­nut­la­rın sa­na­yi­nin dı­şı­na ta­şın­ma­sı­nı öner­dik, ko­nut­lar ile sa­na­yi ara­sın­da bir sağ­lık ban­dı­nın mut­la­ka oluş­tu­rul­ma­sı­nı öner­dik.

Kent­sel Dö­nü­şüm Pro­je­si'nin Di­lo­va­sı'nda aci­len uy­gu­lan­ma­sı­nı öner­dik. Çün­kü, bu­ra­da­ki ko­nut­lar da ma­ale­sef ge­ce­kon­du ola­rak ya­pıl­mış. Bun­la­rın da ima­ra uy­gun hâle ge­ti­ril­me­si, Di­lo­va­sı'nın gü­zel bir şe­hir ola­bil­me­si için Kent­sel Dö­nü­şüm Pro­je­si'nin de aci­len uy­gu­lan­ma­sı­nı is­te­dik.

Bu böl­ge­ye bir arıt­ma te­si­si­nin ku­rul­ma­sı­nı ra­po­ru­muz­da be­lirt­tik. Ka­tı ve teh­li­ke­li atık­la­rın ber­ta­ra­fı­nın ya­pıl­ma­sı­nı, uy­gun yer­ler­de bun­la­rın ya­pıl­ma­sı­nı, İZAY­DAŞ'ın ka­pa­si­te­si­nin ar­tı­rıl­ma­sı­nı ve bu işi ya­pan ara­cı fir­ma­la­rın da da­ha sı­kı de­net­len­me­si­ni öner­dik.

En önem­li­si, Di­lo­va­sı, ar­tık, do­yum nok­ta­sı­na ulaş­mış. Di­lo­va­sı'nda kir­li­lik vas­fı yük­sek, en­düs­tri­yel atı­ğı olan hiç­bir fab­ri­ka­nın ku­rul­ma­ma­sı­nı, or­ga­ni­ze sa­na­yi böl­ge­sin­de sek­tö­rel sı­nır­la­ma­ya gi­dil­me­si­ni ve bu­nun da mut­la­ka imar plan­la­rı­na iş­len­me­si­ni öner­dik. Hur­da­lar­dan kay­nak­la­nan, ge­mi­den baş­la­ya­rak ta üre­tim aşa­ma­sı­na ka­dar bun­la­rın et­ra­fa yay­mış ol­du­ğu toz ve kir­le­ti­ci­le­rin ön­len­me­si için ge­rek­li ted­bir­le­rin alın­ma­sı­nı öner­dik. Rad­yas­yon öl­çüm­le­ri­ni ora­da­ki fab­ri­ka­lar ya­pı­yor. Bu işi dev­le­tin yap­ma­sı­nı ve yir­mi dört sa­at sü­rek­li bu­nu yap­ma­sı­nı öner­dik. Taş ocak­la­rı­nın ka­pa­lı alan­lar­da üre­tim­le­ri­ni yap­ma­sı­nı öner­dik ve sü­re­si bi­ten taş ocak­la­rı­na da, ar­tık, ye­ni­den ruh­sat ve­ril­me­me­si­ni, bun­la­rın da fa­ali­ye­ti­ne son ve­ril­me­si­ni öner­dik. Kö­mür de­po­la­rı­nın ken­di­le­ri­ne ay­rıl­mış olan or­ga­ni­ze sa­na­yi böl­ge­si­ne ta­şın­ma­la­rı­nı ve bu böl­ge­de -yük­le­me­le­ri­ni, bo­şalt­ma­la­rı­nı, pa­ket­le­me­le­ri­ni ve­sa­ire- yap­mış ol­duk­la­rı bü­tün iş­le­ri ka­pa­lı or­tam­da yap­ma­la­rı­nı, ha­va­ya ve­re­cek ol­duk­la­rı emis­yon­la­rı da mut­la­ka fil­tre et­me­le­ri­ni öner­dik.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, Ko­mis­yo­nu­muz 2006 yı­lı içe­ri­sin­de ça­lış­ma­la­rı­na baş­la­dı, bi­tir­di. Ama, bu böl­ge­de, biz Ko­mis­yo­nu kur­ma­dan ön­ce de bir­ta­kım ça­lış­ma­lar baş­la­mış­tı ve şim­di­den son­ra da Di­lo­va­sı'yla il­gi­li, böl­gey­le il­gi­li ya­pı­lan ça­lış­ma­lar de­vam ede­cek­tir.

Ba­kı­nız, sa­na­yi ku­ru­luş­la­rıy­la il­gi­li alı­nan ted­bir­ler bu­gün mey­ve­si­ni ver­mek­te. Sa­na­yi ku­ru­luş­la­rı­nın ta­ma­mı­nın Çev­re Ba­kan­lı­ğı ta­ra­fın­dan nok­san­la­rı tek tek be­lir­len­di ve bü­yük oran­da bun­lar ta­mam­lan­dı. Bu­gün­kü ya­pı­lan öl­çüm­ler­de, Di­lo­va­sı'nda­ki pa­ra­met­re­le­re bak­tı­ğı­mız za­man, iyi­ye doğ­ru bir gi­diş var.

Arıt­ma te­si­si önem­li. 16 mil­yon eu­ro­ya ya­pı­la­cak olan bu arıt­ma te­si­si­nin pro­je­si Çev­re Ba­kan­lı­ğın­dan, ama, fi­nans­ma­nı­nı sa­na­yi­ci­ler ora­da kar­şı­la­ya­cak­lar ve Di­lo­va­sı'nın, Tav­şan­cıl'ın Ka­ya­pı­nar ta­ra­fı da dâhil ol­mak üze­re Di­lo­va­sı'nın, uzun yıl­lar, ev­sel ve en­düs­tri­yel bü­tün atık­la­rı­nı bu arıt­ma te­si­si arıt­mış ola­cak. Bu, Di­lo­va­sı için çok önem­li bir ya­tı­rım ve ni­san ayın­da baş­lı­yor. Mar­tın 3'ün­de iha­le­si ya­pı­la­cak ve bir yıl içe­ri­sin­de bit­miş ola­cak.

Ko­ca­eli Bü­yük­şe­hir, Di­lo­va­sı'na, 2006 yı­lı­nın so­nun­da, hat­ta ekim ay­la­rın­da 6,7 tril­yon­luk alt­ya­pı iha­le­si yap­tı, su ve ka­na­li­zas­yon iha­le­si. Bun­la­rın yüz­de 15 kıs­mı ta­mam­lan­dı ve 2007 so­nu­na ka­dar bu alt­ya­pı ça­lış­ma­la­rı da bit­miş ola­cak.

Çöp de­po­ni ala­nı… Bu önem­li. Ba­kı­nız, Dil De­re­si'nin bü­yük oran­da kir­li­li­ği­ni sağ­la­yan Geb­ze çöp­lü­ğü­dür. Ar­tık, Tür­ki­ye'de, vah­şi de­po­la­ma de­di­ği­miz ara­zi­ye çöp bı­rak­ma işi bi­ti­yor, ama bu Ko­ca­eli'de baş­la­dı. Çöp de­po­ni ala­nı, dü­zen­li çöp de­po­ni ala­nı bit­ti, iki ay içe­ri­sin­de ka­tı atık­lar bu böl­ge­de, bu alan­da de­po­la­na­cak­lar. 2028 yı­lı­na ka­dar böl­ge­nin ka­tı ih­ti­ya­cı­nı, ka­tı atık so­ru­nu­nu bu te­sis gi­der­miş ola­cak.

KE­TEM de­di­ği­miz Kan­ser Er­ken Teş­his Mer­ke­zi Ko­ca­eli'de ku­rul­du. İS­GÜM de­di­ği­miz İş­çi Sağ­lık ve Gü­ven­lik Mer­ke­zi Ko­ca­eli'de ku­rul­du. Kan­ser ka­yıt mer­ke­zi var­dı, bu­nu ak­tif hâle ge­tir­dik.

Çok önem­li: Di­lo­va­sı'na 2006 yı­lın­da do­ğal­gaz gel­di, ba­zı sa­na­yi ku­ru­luş­la­rı ve ba­zı ko­nut­lar da bu­nu kul­lan­ma­ya baş­la­dı­lar.

Di­lo­va­sı'nda sü­rek­li öl­çüm ya­pan ci­haz­lar var, is­tas­yon­lar ku­rul­du; bir ta­ne var­dı, bi­ri de geç­ti­ği­miz gün­ler­de ku­rul­du.

Çer­keş­li ta­ra­fın­da 270 dö­nüm­lük bir alan ağaç­lan­dı­rı­lı­yor ve on­ko­lo­ji has­ta­ne­si kur­duk, Ko­ca­eli'de on­ko­lo­ji has­ta­ne­si kur­duk. Bu say­dık­la­rım, sa­de­ce sağ­lık ve çev­rey­le il­gi­li olan ya­tı­rım­lar.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, Di­lo­va­sı'nda­ki bü­tün çiz­gi­ler eğ­ri cet­vel­ler­le çi­zil­miş, biz doğ­rult­ma­ya ça­lı­şı­yo­ruz. Epey bir me­sa­fe al­dık. Di­lo­va­sı gün­den gü­ne iyi­ye doğ­ru gi­di­yor. Di­lo­va­sı'ndan ge­çer­ken gö­rü­len o be­yaz du­man­lar… Ar­tık bun­lar teh­li­ke arz et­mi­yor, bun­lar so­ğut­ma için du­man­lar­dır, bun­lar­da her­han­gi bir teh­li­ke­li mad­de yok. Di­lo­va­sı'nı her­kes, açık şe­kil­de, is­te­di­ği an, Di­lo­va­sı'nda­ki, han­gi kir­li­lik öl­çü­sü ne­dir, ne de­ğil­dir, bun­la­rı çok ra­hat­lık­la öğ­re­ne­bi­le­cek ko­nu­ma gel­miş­tir.

De­min de söy­le­dim, de­fin ruh­sat­la­rın­dan el­de edi­len so­nuç­lar tam ye­ter­li bu­lun­ma­mış­sa da Di­lo­va­sı'yla il­gi­li sağ­lık prob­lem­le­ri­nin da­ha kı­sa sü­re­de gi­de­ril­me­si için, bu ra­por gö­rü­şül­dük­ten son­ra il­gi­li ku­ru­luş­la­rın üze­ri­ne dü­şe­ni mut­la­ka ya­pa­cak­la­rı­nı ve biz­ler de mil­let­ve­ki­li ola­rak, bu ra­po­ru­muz­da be­lirt­miş ol­du­ğu­muz öne­ri­le­rin mut­la­ka ta­kip­çi­si ola­ca­ğı­mı­zı be­lirt­mek is­ti­yo­rum.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

(10/254, 258) ESAS NU­MA­RA­LI MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI EYÜP AYAR (De­vam­la) - Bir te­şek­kür…

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ko­mis­yo­nun ça­lış­ma sü­re­sin­ce, hem mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­ma, Ça­lış­ma Ba­kan­lı­ğın­dan, Sağ­lık Ba­kan­lı­ğın­dan, Çev­re Ba­kan­lı­ğın­dan, Tür­ki­ye Atom Ener­ji­si Ku­ru­mun­dan, Sa­na­yi Ba­kan­lı­ğın­dan biz­ler­le bir­lik­te olan uz­man ar­ka­daş­la­ra, Ko­mis­yon­da gö­rev ya­pan çok de­ğer­li ar­ka­daş­la­rı­mı­za ve Ko­ca­eli'ye git­ti­ği­miz­de bi­ze ya­kın il­gi ve ala­ka gös­te­ren Ko­ca­eli Va­li­mi­ze, Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı­mı­za, Geb­ze Kay­ma­ka­mı­mı­za, Di­lo­va­sı Be­le­di­ye Baş­ka­nı­mı­za, muh­tar­la­rı­mı­za, si­vil top­lum ku­ru­luş­la­rı­mı­za, ay­rı ay­rı, Ko­mis­yo­num adı­na te­şek­kür edi­yo­rum ve siz­le­ri tek­rar say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Ayar.

İ. SA­Mİ TAN­DOĞ­DU (Or­du) - Bi­ze te­şek­kür?..

AH­MET YE­Nİ (Sam­sun) - Mu­ha­le­fe­te te­şek­kür et­me­din.

İ. SA­Mİ TAN­DOĞ­DU (Or­du) - Bi­ze ni­ye te­şek­kür et­me­din?

(10/254, 258) ESAS NU­MA­RA­LI MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI EYÜP AYAR (Ko­ca­eli) - Mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım da, bu Ko­mis­yon­da, be­ra­ber­dik.

BAŞ­KAN - Grup­lar adı­na söz is­te­ği var.

Sa­yın Kur­tul­mu­şoğ­lu'nun bir ri­ca­sı var Sa­yın To­puz. Eğer mü­sa­ade eder­se­niz, ilk sö­zü ken­di­si­ne ver­mek is­ti­yo­rum.

SA­LİH GÜN (Ko­ca­eli) - Ben bir top­lan­tı­ya gi­de­ce­ğim Sa­yın Baş­ka­nım…

BAŞ­KAN - Efen­dim?

ALİ TO­PUZ (İs­tan­bul) - Ben ken­di­sin­den ri­ca et­tim, fa­kat, er­ken git­mek zo­run­da ol­du­ğu­nu…

BAŞ­KAN - O za­man, bu­yu­run.

Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Sa­lih Gün, bu­yu­run efen­dim. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

CHP GRU­BU ADI­NA SA­LİH GÜN (Ko­ca­eli) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; Di­lo­va­sı bel­de­sin­de­ki çev­re kir­li­li­ğiy­le il­gi­li olum­suz et­ki­le­rin araş­tı­rıl­ma­sı ve be­lir­len­me­si ama­cıy­la ku­rul­muş bu­lu­nan araş­tır­ma ko­mis­yo­nu­nun ra­po­ru hak­kın­da CHP Gru­bu adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, da­ha on gün ön­ce bu yü­ce Mec­li­se bu ko­nu gel­di. On gün ön­ce red­de­di­len bu öner­ge, on gün son­ra ne de­ğiş­ti de tek­rar gel­di?

RE­CEP KO­RAL (İs­tan­bul) - Uz­laş­ma, an­laş­ma.

SA­LİH GÜN (De­vam­la) - Bu­nun, bu­ra­da bir so­run var di­ye ay­lar­dır üze­rin­de ça­lış­ma ya­pı­lı­yor. Ta­bii, bu, ben­ce, red­de­dil­me­si ba­sit bir kıs­kanç­lık. "CHP de­ğil, biz ge­tir­dik gö­rü­şü­rüz, siz ge­ti­rir­se­niz gö­rüş­me­yiz." Ya­rın hal­ka da "biz ge­tir­dik, bu­ra­da on­dan son­ra gö­rüş­tük." Ee, o za­man, öy­ley­se şöy­le bir ha­tır­lat­ma ya­pa­yım: Bu ko­nuy­la il­gi­li ilk öner­ge­ye, CHP Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li İz­zet Çe­tin ve be­nim de im­zam bu­lu­nan 31 CHP'li mil­let­ve­ki­li at­tı. So­nuç­ta, on beş gün, on al­tı gün son­ra da AKP'li 30 ta­ne mil­let­ve­ki­li ar­ka­da­şı­mız at­mış. Kıs­kanç­lı­ğı bı­ra­ka­lım, ül­ke­nin so­run­la­rı­na eği­le­lim, bir­leş­ti­re­lim, bir an ön­ce ya­ra­la­rı sa­ra­lım.

ALİ ER (Mer­sin) - Di­yor­sun…

SA­LİH GÜN (De­vam­la) - Öy­le di­yo­rum. Sen ora­dan, bi­raz da­ha ra­hat­sız olu­yor­san bi­raz son­ra çı­kar­sın ko­nu­şur­sun.

Bu­ra­da, bu ko­nuy­la il­gi­li im­za­sı olan­la­ra, Mec­li­se gel­me­si­ne ve­si­le olan­la­ra, eme­ği ge­çen­le­re, ko­mis­yon üye­le­ri­ne, Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li ola­rak, Di­lo­va­sı hal­kı adı­na Sa­yın Ba­ka­nı­ma da te­şek­kür edi­yo­rum. Yal­nız, bi­raz ön­ce ko­nu­şan ar­ka­da­şım, Eyüp ar­ka­da­şım, ne­re­dey­se or­ga­ni­ze sa­na­yi böl­ge­si yö­ne­tim ku­ru­lu adı­na ko­nu­şur gi­bi, bir de te­şek­kür et­mek­te, ora­da ağır­la­yan iki ta­ne sa­na­yi ku­ru­lu­şu­na ba­sın top­lan­tı­sın­dan son­ra te­şek­kür et­me­yi unut­tu. On­la­rın adı­na ben bu­ra­dan ha­tır­lat­ma ya­pa­yım.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, ko­mis­yo­nun ku­ru­lu­şu, ilk top­lan­tı­sı 4/4/2006. Resmî Ga­ze­te’de ya­yım­la­nış ta­ri­hi de 13/4/2006'dır. Ko­mis­yon ra­po­ru­nun ha­zır­la­nı­şı­na hiz­me­ti ge­çen­ler… Bu­ra­da on­lar­ca uz­man bil­gi ve­re­rek ha­zır­lan­mış­tır ve üç yüz yet­miş üç say­fa­lık bir ra­por ola­rak Mec­li­se gel­miş­tir. Ra­po­run can alı­cı so­run­la­rı ve öne­ri­le­ri içe­ren yir­mi do­kuz ta­ne ko­nu üze­rin­de gö­rüş öne­ri­si bu­lun­mak­ta­dır. Ko­nu Mec­li­se gel­di­ği gün­den bu­gü­ne ka­dar yir­mi dört ay on gün ol­muş­tur. Ya­ni, ye­di yüz otuz gün geç­miş­tir. Bu ko­nu Mec­lis­te, ka­mu­oyun­da, ulu­sal ve ye­rel med­ya­da man­şet­le­re çık­mış, hat­ta yurt dı­şın­dan -bi­raz ön­ce ar­ka­da­şım gel­di, ona ça­re fa­lan bu­lun­maz- Fran­sız te­le­viz­yon­la­rı, Di­lo­va­sı'nda, ko­nuy­la il­gi­li araş­tır­ma yap­ma­ya baş­la­mış­lar­dır.

Sa­yın Çev­re Ba­ka­nı­mız Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li­dir, ye­di yüz yir­mi üç gün son­ra ko­nuy­la il­gi­li, Di­lo­va­sı için, Di­lo­va­sı'nda ba­sın top­lan­tı­sı yap­mış­tır. Ye­di yüz yir­mi üç gün son­ra gel­miş­tir. Bu, geç ka­lın­mış bir olay­dır. Ama, be­nim Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti Ge­nel Baş­ka­nım Sa­yın De­niz Bay­kal, araş­tır­ma ko­mis­yo­nu ça­lış­ma­la­rı ya­pı­lır­ken, Sa­yın Ba­kan­dan bir yıl ön­ce Di­lo­va­sı'na gel­miş­tir. Gel­di­ğin­de de bir oku­lun sı­nı­fın­da de­ğil, Di­lo­va­sı hal­kı­nın seç­ti­ği  -seç­me­ne say­gı­sın­dan do­la­yı- Di­lo­va­sı Be­le­di­ye­si­nin önün­de halk­la ko­nu­yu dert­leş­miş­tir. Elek­trik­ler yir­mi da­ki­ka ke­sil­me­si­ne rağ­men bek­le­miş ve ko­nuy­la il­gi­li, halk­tan ve Be­le­di­ye Baş­ka­nın­dan bil­gi alış­ve­riş­le­rin­de bu­lun­muş­tur.

Ba­kan­lı­ğın ha­zır­lat­tı­ğı ki­tap­çı­ğın 34'ün­cü say­fa­sın­da­ki pa­ra­met­re­le­re, de­ğer­len­dir­me­le­re ba­kıl­dı­ğın­da, her şey Di­lo­va­sı'nda nor­mal de­ğer­le­re gel­miş. Ar­tık, bu­ra­dan gi­dip de in­san­la­rın sağ­lık yö­nün­den araş­tı­rıl­ma­sı­na da ge­rek yok, ze­hir­len­me dur­muş, her şey ta­mam­lan­mış. 34'ün­cü say­fa­ya ba­kın -Ba­kan­lı­ğın da­ğıt­tı­ğı ki­tap­çı­ğa- her şey nor­mal.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; plan­sız, prog­ram­sız, yo­ğun, yay­gın sa­na­yi­leş­mey­le ko­nut ya­pı­laş­ma­sı 1968 yı­lın­dan iti­ba­ren de­vam et­miş. Coğ­ra­fi ko­num ola­rak sir­kü­las­yon oluş­ma­yan bu ova, ha­va kir­li­li­ği­nin odak nok­ta­sı ol­muş­tur. Ta­bii ki, bir an ev­vel bu so­run­lar­dan Di­lo­va­sı kur­ta­rıl­ma­lı­dır, ama ya­sa­la­rı çiğ­ne­ye­rek, ol­du­bit­ti­ye ge­ti­re­rek de­ğil. Or­ga­ni­ze sa­na­yi böl­ge­si ku­ru­lu­şun­da uy­gu­la­ma, yö­net­me­li­ğin ve ya­sa­la­rın dı­şın­da­dır.

Böl­ge­de çok seç­kin, çev­re­ye, in­san sağ­lı­ğı­na, iş ye­ri sağ­lı­ğı­na özen gös­te­ren, Tür­ki­ye'nin ilk 15'ine gi­ren yer­li ve ya­ban­cı ku­ru­luş­lar var­dır. Bir­ço­ğu­nun bel­ki de hiç­bir ek­si­ği yok­tur. Bu ko­nu açıl­dı­ğın­da, san­ki, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si ko­mis­yon üye­le­ri sa­na­yi­ye kar­şıy­mış gi­bi gös­te­ril­me­ye ça­lı­şı­lı­yor. CHP'nin, sa­na­yi­ci­ye de, eme­ğe de say­gı­sı, ül­ke ya­sa­la­rı çer­çe­ve­sin­de son­suz­dur. Yal­nız, ruh­sat­sız ya da ruh­sa­tı­nı al­mış, ama ka­mu so­rum­lu­la­rı­nı al­da­tan, so­rum­lu­luk­la­rı­nı ye­ri­ne ge­tir­me­yen, dev­le­ti, mil­le­ti al­da­tan, do­lan­dı­ran her so­rum­lu­ya so­rum­lu­luk­la­rı­nı ha­tır­lat­mak ve ka­nun­la­rın ön­gör­dü­ğü ce­za­la­rın ve­ril­me­si ve mil­le­tin hak­la­rı­nın aran­ma­sı gö­re­vi ve bi­lin­ci için­de­yiz.

Dün İZAY­DAŞ'ı ka­pat­ma­ya ça­lı­şan­la­rın, bu­gün bu böl­ge­de, Mar­ma­ra Böl­ge­si'nde da­ha bir­çok İZAY­DAŞ ya­pıl­ma­sı, di­ye ko­nuş­ma­sı bi­zi de mut­lu edi­yor.

Bi­raz ön­ce AKP söz­cü­sü ar­ka­da­şım çık­tı, "Böl­ge­de, Be­le­di­ye Baş­ka­nıy­ken, is­ke­le­ler­de, or­ga­ni­ze sa­na­yi böl­ge­le­rin­de se­nin de im­zan var." di­ye… Bu­nun­la il­gi­li ge­çen haf­ta da Sa­yın Eyüp Fat­sa'yı ya­nılt­tı­lar. Ben, Di­lo­va­sı Be­le­di­ye Baş­ka­nı de­ği­lim, bu kür­sü­den üç dört ke­re söy­le­dim, ben­den kom­şu be­le­di­ye ola­rak gö­rüş alın­dı, gö­rüş alış­ve­ri­şin­de be­nim im­zam var­dır. Ama, Sa­yın Ba­ka­nın da ka­bul edip siz­le­re da­ğıt­tı­ğı bu ra­po­run 148'in­ci say­fa­sı­nı açar­sa­nız, ora­ya, ruh­sat, Tav­şan­cıl Be­le­di­ye­si ta­ra­fın­dan 9/6/2003 ta­ri­hin­de onay ve­ril­di­ği­ni gö­rür­sü­nüz. Ge­nel se­çim­ler ne za­man ya­pıl­dı? 2002. 2003'te­ki im­za­da be­nim su­çum ne? 2000'li yıl­lar­da Di­lo­va­sı or­ga­ni­ze sa­na­yi ola­bi­lir mi? Evet. Or­ga­ni­ze sa­na­yi­ye kar­şı de­ği­liz, li­man­la­ra da kar­şı de­ği­liz, adam gi­bi ça­lı­şan­la­ra da des­tek ver­me­ye ha­zı­rız. Ama, 2002'de­ki se­çim­den son­ra ben bu­ra­ya gel­mi­şim. Bel­ge çı­ka­rı­yor. O, gö­rüş… Se­nin de im­za­nın ol­du­ğu şu ya­sa­ya bak, ta­ri­hi­ni de ve­ri­yo­rum, say­fa­sı­nı da ve­ri­yo­rum; ora­dan bak, bir da­ha da bu­nu te­laf­fuz et­me! (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

MUS­TA­FA NU­Rİ AK­BU­LUT (Er­zu­rum) - O gün "im­za­la­ma­dım" di­yor­dun.

SA­LİH GÜN (De­vam­la) - De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu­ra­da cid­di şe­kil­de ko­nuş­mak zo­run­da­yız. Ben, yüz­de 40 ora­nın­da kan­ser­den ölüm ris­ki var di­ye Di­lo­va­sı Be­le­di­ye­si­nin ölüm ra­por­la­rın­dan al­dım. On beş da­ki­ka son­ra Sa­yın Grup Baş­kan Ve­ki­li­ni ya­nıl­tıp, Ko­ca­eli'de­ki ba­sın top­lan­tı­sın­da Sa­yın Ba­kan "Mec­lis­te atıp tu­tu­lu­yor kür­sü­de, yüz­de 60 se­vi­ye­sin­de ifa­de edi­li­yor." de­di. Sa­yın Ba­ka­nı­ma, tu­ta­nak­la­rı oku­yup, on­dan son­ra ce­vap ver­me­si­ni öne­ri­rim. Ben, yüz­de 40 ora­nın­da­ki ölüm ora­nı­nı Di­lo­va­sı ölüm ra­por­la­rın­dan al­dım, ama, 20 ila­ve­yi, po­li­ti­ka yap­mak için, be­ni ora­da ko­nuş­ma­dı­ğım­la suç­la­mak için yap­tı­nız. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar) Bu, po­li­ti­ka­ya ya­kış­maz.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bir be­le­di­ye baş­ka­nı ruh­sat ve­rir. Bu, ül­ke için ge­rek­li­dir. Çev­re Ko­mis­yo­nun­da­ki gi­den ar­ka­daş­la­rı­mın hep­si, sa­hil­de­ki li­man­la­rın üze­rin­de­ki de­mir kır­pın­tı­la­rı­nı gör­dü­ler. Bir be­le­di­ye baş­ka­nı ruh­sat ve­rir­ken "tah­mil, tah­li­ye ya­pı­la­cak" di­ye ve­rir. Ne­re­den gel­di­ği bel­li ol­ma­yan, rad­yas­yon te­dir­gin­li­ği ya­ra­tan de­mir yı­ğın­la­rı­nı, tar­la­la­rın içe­ri­sin­de gör­dü bü­tün ar­ka­daş­lar, rıh­tı­mın içe­ri­sin­de gör­dü, si­zin ver­di­ği­niz 300 dö­nüm de­niz dol­gu­su­nun üze­rin­de de­po­lan­dı­ğı­nı gör­dü. "Bun­la­rı, biz, or­ga­ni­ze sa­na­yi­ye ver­me­dik." de­di­niz. 300 bin met­re ka­re, or­ga­ni­ze sa­na­yi­ni, de­niz ke­na­rın­da dol­gu ruh­sa­tı ve­re­rek siz bü­yüt­tü­nüz.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, Di­lo­va­sı or­ga­ni­ze sa­na­yi -ben için­de­yim- 270 hek­tar ola­rak, yal­nız ve yal­nız Di­lo­va­sı'nın içe­ri­sin­de baş­la­dı. Ne Tav­şan­cıl'ın ne Tav­şan­lı'nın ne Mu­al­lim­köy'ün bu­ra­da şe­yi yok. Si­zin za­ma­nı­nız­da da ol­du de­mi­yo­rum, ama, bu beş etap, o gün­kü yö­ne­tim­ler ta­ra­fın­dan göz ar­dı edil­miş, etap etap bü­yü­tü­le bü­yü­tü­le, beş etap­ta 920 hek­ta­ra çık­mış­tır. Evet, bi­raz ön­ce İz­zet Baş­ka­nın söy­le­di­ği­ni, bu­ra­dan, adam ka­yı­ra­rak, vur­du kaç­tı­ya ge­ti­re­rek… Evet, ya­sa­lar çiğ­ne­ni­yor... Bu­ra­da or­ga­ni­ze sa­na­yi ol­maz. Or­ga­ni­ze sa­na­yi şart­la­rı, be­le­di­ye baş­ka­nı­nın im­za­sıy­la de­ğil, ba­kan­lık­la­rın im­za­sıy­la olu­yor. Gi­dip de bir bel­de be­le­di­ye baş­ka­nı­nı suç­la­ya­rak, ken­di su­çu­nu, ba­kan­lık­lar ör­te­mez. (CHP sı­ra­la­rın­dan "Bra­vo" ses­le­ri, al­kış­lar)

MU­ZAF­FER BAŞ­TOP­ÇU (Ko­ca­eli) - Bi­zim za­ma­nı­mız­da ol­ma­dı Sa­lih Bey.

SA­LİH GÜN (De­vam­la) - Si­zin za­ma­nı­nız­da ol­du de­mi­yo­rum, si­zin za­ma­nı­nız­da de­mi­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, Sa­yın Ba­kan ye­di yüz otuz gün son­ra, mil­let­ve­ki­li ol­du­ğu Di­lo­va­sı'nda yap­tı­ğı ba­sın top­lan­tı­sın­da, he­men çö­züm öne­ri­si ola­rak "Sa­na­yi ku­ru­luş­la­rı ara­lık­sız iz­le­ne­cek, de­net­le­ne­cek, çev­re­yi kir­le­ten­le­re göz yu­mul­ma­ya­cak." de­miş­tir. Bu­nu de­me­yen yok ki bu­ra­da. Di­lo­va­sı'nın kir­len­me­sin­de en bü­yük so­run ola­rak, TEM Oto­yo­lu'ndan ge­çen 25 mil­yon araç­la -bir yıl­da- D-100 yo­lun­dan ge­çen araç­la­rın -14 mil­yon- top­la­mı 39 mil­yon ara­cı suç­lu ilan et­miş­tir. Sa­yın Ba­ka­nım, za­ten, bu­nu, or­ga­ni­ze sa­na­yi böl­ge­si baş­kan­la­rı da söy­lü­yor: "Biz de­ğil, yol­lar kir­le­ti­yor." di­yor. Aca­ba, bu fab­ri­ka­la­rın ürün­le­ri­ni, bu­ra­dan di­ğer il­le­re, yurt dı­şı­na ta­şı­yan ara­ba­lar bu fab­ri­ka­la­ra gel­mi­yor mu? Ne­re­den çı­kı­yor? Fab­ri­ka­lar­dan çı­kan araç­lar, ta­bii ki bu yol­dan ge­çe­cek. Ka­ra­yol­la­rı bu­ra­da suç­la­nır du­ru­ma ge­li­yor. Bu or­ga­ni­ze sa­na­yi böl­ge­si­nin olu­şu­mun­da Ka­ra­yol­la­rı Ge­nel Mü­dür­lü­ğün­den gö­rüş alın­ma­mış­tır. Bu, ra­por­da ya­zı­yor. Or­ga­ni­ze sa­na­yi şart­la­rı oluş­ma­mış de­di­ğim o. Biz or­ga­ni­ze sa­na­yi­ye kar­şı de­ği­liz. Or­ga­ni­ze sa­na­yi, şart­la­rı­na uy­gun şe­kil­de ya­pı­lır­sa, biz de is­ti­yo­ruz, çağ­daş, mo­dern ya­pı­laş­may­la, çev­re­ye za­rar ver­me­mek ko­şu­luy­la... Or­ga­ni­ze sa­na­yi­nin ya­sa­la­rı var­dır. Bu­ra­da şart­lar kalk­mış­tır. İçin­den iki ta­ne yol geç­mek­te­dir, için­den iki ta­ne de­re geç­mek­te­dir -Eyüp ar­ka­da­şı­mın söy­le­di­ği gi­bi- iki ta­ne ma­hal­le fab­ri­ka ba­ca­sı­nın di­bin­de­dir. Siz ver­di­niz de­mi­yo­rum, dev­let de­vam­lı­lık arz eder, siz­den ev­vel­ki­ler ver­miş­se, o ha­ta­yı dört yıl­dır ne­den dur­dur­ma­dın, di­yo­rum ben si­ze, baş­ka bir şey de­mi­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar) Şim­di ne ol­du? Geb­ze'de, Di­lo­va­sı'nda or­ga­ni­ze sa­na­yi ruh­sat­la­rı ve­ri­yor. Di­lo­va­sı'nda be­le­di­ye kalk­tı, yet­ki kar­ga­şa­sı var ora­da. Ne­den? Bü­yük­şe­hir ya­sa­sı çık­tı, bü­tün mil­le­tin bey­ni kar­ma­ka­rı­şık ol­du. Be­le­di­ye ya­sa­sı var, özel ida­re ya­sa­sı var, or­ga­ni­ze sa­na­yi­nin baş­lan­gıç­ta on­la­ra ve­ri­len yet­ki­le­ri var. Ee, bu­ra­da yet­ki kim­de; o da bel­li de­ğil. Sa­na­yi­ci­ler tut­tu­lar, or­ga­ni­ze sa­na­yi ola­rak dört ki­şi, yö­ne­tim ku­ru­lu oluş­tu. Şu an­da, ba­sın top­lan­tı­sın­dan son­ra de­ni­ze doğ­ru de­ğil de de­re­nin içi­ne doğ­ru git­sey­di­niz, ye­ni bir de­mir fab­ri­ka­sı­nın ya­pıl­dı­ğı­nı gö­rür­dü­nüz. Evet, ar­ka­daş­la­rı­mız­la, ko­mis­yon üye­le­riy­le be­ra­ber de­re­nin içe­ri­sin­de hur­da­la­rı iz­le­di­ği­miz, onun al­tı­na de­mir had­de­ha­ne­si ya­pı­lı­yor. Kim ve­ri­yor ruh­sa­tı? Or­ga­ni­ze sa­na­yi böl­ge­si yö­ne­tim ku­ru­lu. Kur­da ku­zu­yu tes­lim et­me­yin. Bu yan­lış­lık­tan dö­nün. Ucuz, bel­de be­le­di­ye­le­ri­nin gö­rüş alış­ve­ri­şin­de­ki im­za­la­rıy­la çö­zül­mez.

Di­lo­va­sı'nda 97 ku­ru­lu­şun de­şarj izin bel­ge­si yok, 107 ku­ru­lu­şun emis­yon izin bel­ge­si yok. Bi­raz ön­ce, her şey nor­mal gi­bi ko­nu­şul­du.

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (Bi­le­cik) - Kaç ta­ne? Bir da­ha söy­le.

SA­LİH GÜN (De­vam­la) - Di­lo­va­sı'nda 97 ku­ru­lu­şun de­şarj izin bel­ge­si yok. Di­lo­va­sı'nda 107 ku­ru­lu­şun emis­yon izin bel­ge­si yok. Ko­mis­yo­nu­muz ça­lış­ma­la­ra baş­la­dı­ğın­da 70 ta­ne ku­ru­lu­şun ruh­sa­tı yok­tu. O gün­den bu­gü­ne ne ol­du; bi­le­mi­yo­rum. Or­ga­ni­ze sa­na­yi, on­la­rı da ört­bas et­ti ver­di herhâlde, bi­le­mi­yo­rum.

Ta­bii ki, AKP'li ar­ka­daş­la­rı suç­la­mı­yo­rum. Bu, yıl­la­rın ih­ma­li. Bu­ra­dan, AKP'li­le­re, ar­ka­daş­la­rı­ma söy­lü­yo­rum: Siz dev­let­si­niz, hükûmet­si­niz. Siz, dört bu­çuk yıl­dır bu yan­lış­la­rı gör­me­di­niz mi? Ni­ye "dur" de­me­di­niz? Be­nim söy­le­mek is­te­di­ğim bu­dur. Çev­re Ba­kan­lı­ğı­nın ÇED ra­po­ru ve so­rum­lu­la­rı, izin ile iki bü­yük ku­ru­lu­şa de­ni­ze dol­gu­yu siz ver­di­niz. Ben si­zin ver­di­ği­ni­zi de söy­lü­yo­rum, siz­den ev­vel­ki­le­ri de söy­lü­yo­rum. Alın­mış mü­sa­ade­le­rin dı­şı­na ta­şan­la­ra ne yap­tı­nız? 99 dö­nüm dol­gu mü­sa­ade­si ver­di­niz, 150 dö­nüm dol­dur­du. Ka­das­troy­la ölç­tü­rüp de ve­ri­len izin ye­ri­ne gel­di mi, faz­la­sı mı var?

De­ğer­li Baş­ka­nım, de­ğer­li ar­ka­daş­lar; or­ga­ni­ze sa­na­yi şart­la­rı oluş­ma­mış bir yer­den "or­ga­ni­ze sa­na­yi böl­ge­si" di­ye bir mil­let­ve­ki­li­nin bah­set­me­si­ni içi­me sin­di­re­mi­yo­rum. Or­ga­ni­ze sa­na­yi şart­la­rı oluş­ma­mış­tır. Or­ga­ni­ze sa­na­yi­nin lü­gat­te­ki ve ya­sa­da­ki ma­na­sı­nın de­ğe­ri şu­dur: Ham ara­zi­de plan ya­pı­lıp, Geb­ze or­ga­ni­ze sa­na­yi gi­bi her şe­yiy­le, alt­ya­pı­sıy­la dört dört­lük ya­pı­lır. Kel ba­şa şim­şir ta­rak mi­sa­li bu­ra­da ça­lış­ma ya­pı­lı­yor. Böy­le şey ol­maz. Dur­dur­mak zo­run­da­sı­nız. Ve bu­nu yap­ma­dı­ğı­mız sü­re­ce, im­za atan­la­rın hep­si, eğer ben de so­rum­luy­sam, ka­mu gö­re­vi­ni kö­tü­ye kul­lan­dı­ğın­dan do­la­yı hep­si ya­rın öbür gün ce­za­lan­ma­lı ve yar­gı­lan­ma­lı.

Sa­yın Ba­ka­nım, biz çev­re­ci­yiz, gö­nül­lü çev­re­ci. Dün Sa­kar­ya'nın Poy­raz­lar kö­yün­dey­dim. On gün ön­ce ar­ka­daş­la­rım­la Ya­lo­va, Di­lo­va­sı'nday­dık. Poy­raz­lar kö­yü­nün ke­na­rın­da­ki plan­sız, sit ka­ra­rı­nı çiğ­ne­yen ya­pı­laş­ma baş­lan­gıç nok­ta­sın­da. De­ğer­li Sa­kar­ya mil­let­ve­kil­le­ri ve Va­li bu­na he­men el koy­ma du­ru­mun­da­lar.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run.

SA­LİH GÜN (De­vam­la) - Te­şek­kür ede­rim Baş­ka­nım.

Poy­raz­lar kö­yü­nün muh­ta­rı­nı kut­lu­yo­rum, Va­li Bey'i kut­lu­yo­rum, köy hal­kı­nı kut­lu­yo­rum. He­men şikâyet­te bu­lun­muş­lar "gö­lü­müz el­den gi­di­yor" di­ye. De­ğer­li Sa­kar­ya mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım da mu­hak­kak ko­nu­ya du­yar­lı­lık gös­te­re­cek­ler, pı­rıl pı­rıl bir gö­lün yok ol­ma­sı­nı… Ama, Or­man Ba­kan­lı­ğı, gö­lün ta ke­na­rın­da ki­ra­la­ma yap­mış. Gi­din, is­ke­le­ye ba­kın, is­ke­le­nin di­bin­de ta­bak, plas­tik atık­lar, plas­tik tor­ba­lar, hep­si ora­da; gö­lü kan­ser baş­lan­gı­cı ola­rak de­vam et­ti­ri­yor. Lüt­fen, bu gö­lü de kur­ta­ra­lım.

Bir da­ha şu­nu da ha­tır­lat­mak is­ti­yo­rum: Ya­lo­va'da -ge­çen ko­nuş­ma­la­rım­da da söy­le­dim- ay­nı Di­lo­va­sı Or­ga­ni­ze Sa­na­yi gi­bi 4,5 ki­lo­met­re, 600 met­re ilk baş­lan­gıç, 50 met­re, 200 met­re, 300 met­re­ye çı­kar­tıl­mış; 3 mil­yon met­re ka­re de­niz dol­gu­su ya­pı­lı­yor. Adı, Al­tı­no­va-Su­ba­şı be­le­di­ye­le­ri­nin ara­sın­da. Pek ya­kın­da, ge­nel mer­ke­zi­me, grup baş­kan ve­kil­le­ri­me so­ra­rak, ora­sı için de araş­tır­ma ko­mis­yo­nu ku­rul­ma­sı için bir tek­lif ver­me­yi dü­şü­nü­yo­rum.

Ay­nı bu­ra­da­ki ha­ta­lar, da­ha faz­la­sı si­zin Hükûme­ti­niz za­ma­nın­da olu­yor. Bu­ra­da­ki şart­lar oluş­ma­mış­tır. İs­te­di­ği­niz za­man bu­nu an­lat­ma­ya ha­zı­rım.

On bir sa­ni­yem kal­dı, onun için çok faz­la ko­nu­ya gir­me­ye­ce­ğim.

Ben, on dört yıl be­le­di­ye baş­kan­lı­ğı yap­tım Sa­yın Ayar. On dört yıl­lık be­le­di­ye baş­kan­lı­ğım­da hal­kın te­vec­cü­hüy­le ve­ri­len yet­kiy­le bin­ler­ce im­za at­tım.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

SA­LİH GÜN (De­vam­la) - Yal­nız, Di­lo­va­sı'nda bir bo­ya fab­ri­ka­sı­nın ku­rul­du­ğu ha­zi­ne ara­zi­sin­de so­ya­dı­nız adı­na kaç ta­ne ge­ce­kon­du yap­tı­nız, kaç ta­ne ora­da ye­ri iş­gal et­ti­niz? So­ya­dı­nız adı­na ma­hal­le kur­du­nuz -ben on dört yıl be­le­di­ye baş­kan­lı­ğı yap­tım, kü­mes yap­ma­dım- ma­hal­le kur­du­nuz. Da­ha son­ra onu bir bo­ya fab­ri­ka­sı­na na­sıl dev­ret­ti­niz, onu bi­le­mi­yo­rum.

Ufak şey­ler­le gi­rer­se­niz, bü­yü­tü­rüm. Ben, ora­da, on dört yıl­dır bu işin içe­ri­sin­dey­dim. Di­lo­va­sı'nda, fab­ri­ka­lar­da bir­çok ted­bir al­mak için gi­ri­şim­ler­de bu­lun­muş­lar. Bü­tün fab­ri­ka­lar­da, bu ko­nu­da…

BAŞ­KAN - Sa­yın Gün, lüt­fen, son cüm­le­le­ri­ni­zi ala­lım.

SA­LİH GÜN (De­vam­la) - Bi­ti­ri­yo­rum.

Bu­ra­da ted­bir alan bü­tün sa­na­yi­ci­le­ri kut­lu­yo­rum. Bu­ra­da çev­re kir­li­li­ği için bir öne­ri­de bu­lu­na­ca­ğım: Sa­yın Ba­ka­nım, eğer Di­lo­va­sı'nda, yir­mi dört sa­at gö­rev yap­mak üze­re, Di­lo­va­sı çev­re kir­li­li­ği mü­da­ha­le eki­bi kur­maz­sa­nız, Çev­re İl Mü­dü­rü­mü­zün de, İl­çe Mü­dü­rü­mü­zün de ora­ya ye­tiş­me­si müm­kün de­ğil­dir. Acil tes­pit mü­da­ha­le bü­ro­su ku­rul­ma­lı Di­lo­va­sı'na. Bir şikâyet olu­yor, Göl­cük'ten, İz­mit'ten Çev­re­nin ara­ba­sı ge­le­ne ka­dar her şey yok olu­yor. Si­zin ba­sın top­lan­tı­sı yap­tı­ğı­nız gün hiç du­man yok­tu, ben de ora­day­dım, ama, dün gel­dim ben Ko­ca­eli'den, bu­har­lar yi­ne çev­re­yi du­man al­tı­na ge­ti­re­cek, bi­raz­cık ön­lem alın­ma­sı­na rağ­men yi­ne de var­dı. Te­men­ni ede­rim bir an ön­ce bun­la­rın yok ol­ma­sı­nı.

Bu­ra­dan, bü­tün eme­ği ge­çen ar­ka­daş­la­ra te­şek­kür edi­yo­rum, say­gı­lar su­nu­yo­rum, yü­ce Mec­li­si de say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Gün.

Ana­va­tan Par­ti­si Gru­bu adı­na, An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Mu­zaf­fer Kur­tul­mu­şoğ­lu.

Bu­yu­run efen­dim.

ANA­VA­TAN PAR­Tİ­Sİ GRU­BU ADI­NA MU­ZAF­FER R. KUR­TUL­MU­ŞOĞ­LU (An­ka­ra) - Sa­yın Baş­kan, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri; söz­le­ri­me baş­la­ma­dan ev­vel he­pi­ni­zi say­gı ve sev­giy­le se­lam­lı­yo­rum. 1273 sa­yı­lı Geb­ze'nin Di­lo­va­sı bel­de­sin­de­ki sa­na­yi ar­tık­la­rı ve çev­re kir­li­li­ği­nin in­san üze­rin­de olum­suz et­ki yap­ma­sı do­la­yı­sıy­la Mec­lis araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­nı ko­nu alan dü­zen­le­me­de söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum.

Evet, ben o ko­mis­yon­day­dım, ya­ni ora­day­dım. Bu­ra­da si­ya­set yap­ma­ya­ca­ğım. Ben ilim ada­mı­yım. Ora­da gör­dük­le­ri­mi an­la­ta­ca­ğım. Di­lo­va­sı, İs­tan­bul'a çok ya­kın, İz­mit'e ya­kın, ara­da kal­mış bir bel­de. De­niz ke­na­rın­da se­kiz ta­ne li­man. Di­lo­va­sı'nda yüz yet­miş bir ta­ne fir­ma, sa­na­yi ku­ru­luş­la­rı. TEM yo­lun­da ve E-5 ka­ra yo­lu üze­rin­de bir bel­de. Bu­ra­da­ki so­run, çev­re kir­li­li­ği ve bu­ra­da­ki ka­tı atık­la­rın in­san­lar üze­rin­de­ki yap­tı­ğı te­mel et­ki­yi ko­nuş­mak mec­bu­ri­ye­tin­de­yim. Ta­bii ki ül­ke­de sa­na­yi ku­ru­la­cak ve sa­na­yi ku­ru­lur­ken de onun alt­ya­pı­sı ya­pıl­mak mec­bu­ri­ye­tin­de. Ben hep söy­lü­yo­rum bu­ra­da; ik­ti­dar­lar bu ül­ke­yi sa­na­yi ül­ke­si yap­sa, ağır sa­na­yi ül­ke­si yap­sa, in­şa­at sa­ha­la­rı aç­sa ve bi­zim in­san­la­rı­mız iş­siz kal­ma­sın di­yen bir ada­mım. Fa­kat, bu­ra­da öy­le bir çar­pık ya­pı­laş­ma ol­muş ki, bu fab­ri­ka­lar ya­pıl­dık­ça ora­da­ki ge­ce­kon­du de­ne­cek tarz­da­ki ma­hal­le­ler bu sa­na­yi böl­ge­si­nin için­de kal­mış. Ya­ni, ne­fes ala­ma­ya­cak şe­kil­de, bo­ğu­la­cak bir şe­kil­de kal­mış. Ka­tı atık­lar atıl­mış. Di­lo­va­sı Neh­ri'ne, De­re­si'ne atı­lı­yor. Baş­ka ye­re bir de­po ya­pıl­mış, ora­dan sı­zı­yor kir­li su­lar, Dil De­re­si'ne akı­yor.

Sev­gi­li ar­ka­daş­la­rım, Dil De­re­si'ni bir gör­se­niz, sim­si­yah ça­mur akı­yor, ça­mur… Di­ğer ta­raf­ta, ma­hal­le­nin or­ta­la­rın­da de­mir yı­ğın­la­rı… Her ta­raf sa­rıl­mış… Şim­di, bu­ra­da 15 bin ki­şi ya­şı­yor. Be­nim so­ru­num ve biz­le­rin so­ru­nu -sa­de­ce be­nim der­sem yan­lış ya­pa­rım- ora­da­ki in­san­la­rın in­san­ca ya­şa­ma­sı için ne la­zım ise onu yap­mak. Bu­ra­dan -İz­mit mil­let­ve­ki­li de­ği­lim ama- İz­mit­li ge­rek ba­ka­nı­na ge­rek mil­let­ve­kil­le­ri­ne, mu­ha­le­fe­ti­ne ik­ti­da­rı­na, bu ko­nu­yu bu­ra­ya ge­tir­dik­le­ri için ve siz­le­rin de oyuy­la bu­ra­da bu ko­nu­yu ko­nu­şa­bil­di­ği­mi­ze gö­re, o in­san­lar na­mı­na, in­san­lık na­mı­na he­pi­ni­ze te­şek­kür edi­yo­rum.

Şim­di, na­sıl kur­tu­la­cak bu in­san­lar bu­ra­dan? Fab­ri­ka­lar ya­pıl­mış, bir ye­re ta­şı­ya­mı­yor­sun. Ev­ler de ya­pıl­mış, onu ne ya­pa­ca­ğız şim­di? Asıl me­se­le, ora­da­ki iki ma­hal­le­yi ta­şı­mak, ora­dan kal­dır­mak Sa­yın Ba­kan. İlk etap­ta onu ya­pa­ca­ğız. Sa­yın Ba­kan git­miş ama, ney­se, ik­ti­dar duy­sun. Şim­di, son­ra ne ya­pı­la­cak? Bu­ra­da­ki fab­ri­ka­la­rın yüz­de 80'in­de fil­tre yok, süz­geç yok. Ya­ni, bu Sa­yın Ba­ka­nın ver­di­ği ve­ri­ye gö­re söy­lü­yo­rum, 34 ta­ne fab­ri­ka­da fil­tre var. Bu­ra­dan fab­ri­ka­la­rı sö­ke­me­ye­ce­ği­mi­ze gö­re, ilk etap­ta o fab­ri­ka­la­ra fil­tre­yi tak­tır­mak mec­bu­ri­ye­tin­de­yiz.

MU­ZAF­FER BAŞ­TOP­ÇU (Ko­ca­eli) - Ta­kı­yor­lar Ho­cam, ta­kı­yor­lar.

MU­ZAF­FER R. KUR­TUL­MU­ŞOĞ­LU (De­vam­la) - Dev­let­ten güç­lü de­ğil­dir hiç kim­se. Hiç kim­se dev­let­ten güç­lü de­ğil­dir. Dev­let gü­cü­ne hiç kim­se­nin eli, aya­ğı, di­li, bo­yu ye­te­mez. Onun için dev­le­tin de gö­rev­le­rin­den bir ta­ne­si, in­san­la­rı sağ­lık­lı bir or­tam­da ya­şat­mak­tır. Ba­kı­nız, dün­ya­nın en önem­li so­run­la­rın­dan bir ta­ne­si, ilim adam­la­rı söy­le­di söy­le­di, din­le­me­di biz dün­ya si­ya­set­çi­le­ri ve Tür­ki­ye'de ar­tık kü­re­sel ısın­ma baş­la­dı, dert ol­du ar­tık. İş­te An­ka­ra'mız­da kar yağ­mı­yor, yağ­mur yağ­mı­yor, ya­kın­da An­ka­ra'da su­suz­luk baş­la­ya­cak. Sa­yın Me­lih Gök­çek -bu ara­da onu söy­le­ye­yim- ya­ni ik­ti­da­rın Be­le­di­ye Baş­ka­nı, köp­rü­ler ya­pa­ca­ğı­na ba­raj­lar yap­say­dı bu­gü­ne ka­dar, bu­gün An­ka­ra'nın su so­ru­nu­nu hâllet­miş olur­du. Bu­ra­dan bu­nu söy­ler­ken, be­nim mu­ha­ta­bım Be­le­di­ye Baş­ka­nı de­ğil, be­nim mu­ha­ta­bım ik­ti­dar­dır. İk­ti­dar bu he­sa­bı sor­ma­lı. İk­ti­dar­la­rın gö­re­vi, el­bet­te ki Tür­ki­ye'de ol­du­ğu gi­bi, or­ga­ni­ze sa­na­yi­ler ya­pa­cak­lar, ama, onun ilk ön­ce te­me­li­ni ha­zır­la­ya­cak­lar, alt­ya­pı­sı­nı ya­pa­cak­lar, on­dan son­ra di­ye­cek­ler ki:  "Ben sa­na izin ve­ri­yo­rum, bu­ra­da sa­na­yi böl­ge­si ya­pa­bi­lir­sin."

Şim­di, bun­la­rı söy­ler iken, ya­ni, bu Di­lo­va­sı'nda­ki sa­na­yi­yi dört se­ne­de bu­gün­kü ik­ti­dar ge­tir­me­di. Onu ya­par­sam, hak­sız­lık ya­pa­rım; ama, han­gi ik­ti­dar olur­sa ol­sun, han­gi yö­ne­ti­ci olur­sa ol­sun, bir işe baş­lı­yor­sa, eğer onun te­me­li­ni atı­yor­sa, en az yüz se­ne­lik plan yap­ma­sı la­zım.

Av­ru­pa Bir­li­ği­ne gir­mek ko­lay, gi­re­ce­ğiz di­ye tut­tu­ru­yo­ruz. Pe­ki, Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­le­ri plan ve prog­ra­mı­nı gün­lük mü yap­mış bu­gü­ne ka­dar? Ha­yır, el­li ve yüz se­ne­lik yap­mış. Biz de ar­tık ma­dem­ki Av­ru­pa Bir­li­ği­ne gir­me aşa­ma­sın­da­yız, bun­dan son­ra ol­sun, bu plan ve prog­ra­mı ya­par­ken, pal­ya­tif te­da­vi­ler yap­ma­dan, uzun va­de­li prog­ram­lar ya­pa­rak, plan ya­pa­rak bu iş­le­ri yap­mak mec­bu­ri­ye­tin­de­yiz.

Ar­tık dün­ya kü­çül­dü, bi­zim in­san­la­rı­mız da çok şe­yi gö­rü­yor. Bun­dan son­ra "ben yap­tım" yok, biz ya­pa­ca­ğız. Ki­min için ya­pa­ca­ğız? Ge­le­ce­ği­miz için ya­pa­ca­ğız, ül­ke­mi­zin ço­cuk­la­rı için ya­pa­ca­ğız, to­run­la­rı­mız için ya­pa­ca­ğız. Bu­gün Di­lo­va­sı'nda­ki bu çar­pık ya­pı­laş­ma­yı ye­rin­den oy­na­ta­ma­dı­ğı­mı­za gö­re, bun­dan son­ra ya­pa­ca­ğı­mız plan ve prog­ram­la­rı ona gö­re ya­par­sak… Bir işe baş­la­mak o işi bi­tir­mek de­mek­tir, yüz se­ne, el­li se­ne son­ra da ol­sa. Bir işin prog­ra­mı­nı, pla­nı­nı ya­par­sa­nız bu­gün­den, ya­rı­na bir şey­ler bı­rak­mış olur­su­nuz.

Şim­di, ha­ki­ka­ten, ora­da fab­ri­ka ba­ca­la­rı­nı gör­dü­ğü­nüz­de, ora­da yü­rür­ken bur­nu­nu­zu tı­ka­mak mec­bu­ri­ye­tin­de­si­niz, ma­hal­le için­de yü­rür­ken. Pe­ki, ben ora­ya git­ti­ğim­de ne­fes ala­mı­yor­sam, ora­da ya­şa­yan 15 bin ki­şi­nin ben­den ne far­kı var, biz­den ne far­kı var? Bu ön­lem­le­ri he­men al­mak mec­bu­ri­ye­tin­de­yiz.

Sa­yın ik­ti­da­ra söy­lü­yo­rum…

MUS­TA­FA ER­DO­ĞAN YE­TENÇ (Ma­ni­sa) - Duy­mu­yor ki.

MU­ZAF­FER R. KUR­TUL­MU­ŞOĞ­LU (De­vam­la) - …ilk ön­ce, o sı­kış­mış, sa­na­yi üni­te­le­ri ara­sın­da kal­mış, fab­ri­ka­lar ara­sın­da kal­mış iki ma­hal­le­yi ora­dan ta­şı­mak mec­bu­ri­ye­tin­de­si­niz. Bu in­san­lar bu­ra­da ya­şa­ma­yı hak et­mi­yor­lar. Bun­dan son­ra, fir­ma­la­rın çok iyi de­net­len­me­si la­zım. Yüz on üç ta­ne fir­ma­nın şu an­da fil­tre­si yok. Sa­yın İk­ti­dar ve Ko­ca­eli mil­let­ve­kil­le­ri­ne söy­lü­yo­rum.

MUS­TA­FA ER­DO­ĞAN YE­TENÇ (Ma­ni­sa) - Bu ta­ra­fa söy­le.

MU­ZAF­FER R. KUR­TUL­MU­ŞOĞ­LU (De­vam­la) - Ko­mis­yon Baş­ka­nı ora­da.

Adım adım bu­ra­yı ta­kip et­mek mec­bu­ri­ye­tin­de­si­niz sev­gi­li ar­ka­daş­la­rım. Bu in­san­lar bi­zim. Fil­tre­le­ri tak­tı­ra­cak­sı­nız.

Dil De­re­si'ni hal­let­mek mec­bu­ri­ye­tin­de­si­niz, te­miz­le­mek mec­bu­ri­ye­tin­de­si­niz. Ora­dan in­san­lar ge­rek­ti­ğin­de su içi­yor.

MUS­TA­FA ER­DO­ĞAN YE­TENÇ (Ma­ni­sa) - Bak gi­di­yor, bak… Ka­çı­yor, bak, bak…

MU­ZAF­FER R. KUR­TUL­MU­ŞOĞ­LU (De­vam­la) - Ka­na­li­zas­yo­na ka­rı­şı­yor su. Sev­gi­li ar­ka­daş­la­rım, ka­rı­şı­yor. Ben se­ne­ler­ce…

MUS­TA­FA ER­DO­ĞAN YE­TENÇ (Ma­ni­sa) - Ko­ca­eli­li kaç­tı, bak…

MU­ZAF­FER R. KUR­TUL­MU­ŞOĞ­LU (De­vam­la) - …il­çe­ler­de be­le­di­ye he­kim­lik­le­ri yap­tım, üç se­ne kay­ma­kam ve­kil­li­ği yap­tım.

MUS­TA­FA ER­DO­ĞAN YE­TENÇ (Ma­ni­sa) - Ada­şın kaç­tı, bak…

MU­ZAF­FER R. KUR­TUL­MU­ŞOĞ­LU (De­vam­la) - Bu ka­na­li­zas­yon­la­rın na­sıl ya­pıl­dı­ğı­nı da bi­li­yo­rum ve su­ya na­sıl ka­rış­tı­ğı­nı da, Sev­gi­li Baş­kan, sen de iyi bi­lir­sin. Onun için, bu işi bir an ev­vel hal­let­mek mec­bu­ri­ye­tin­de­yiz.

Bu­ra­da 15 bin ki­şi ya­şı­yor ama, gün­lük -al­dı­ğı­mız ve­ri­le­re gö­re söy­lü­yo­rum- 80 bin ka­pa­si­te­si var. O in­san­lar ora­da­lar, ça­lı­şı­yor­lar. İz­mit'ten ge­li­yor­lar, İs­tan­bul'dan ge­li­yor­lar ve ak­şa­ma dö­nü­yor­lar, ama, gün­düz 80 bin in­san ora­da ya­şı­yor. Ora­dan bir bar­dak su iç­se, be­nim ora­da­ki 80 bin in­sa­nım­dan 10 ta­ne­si bir bar­dak suy­la has­ta­lan­sa, o be­ni in­ci­tir, o be­ni üzer. Be­ni üzen şey siz­le­ri üz­mez mi? O has­ta ola­cak ço­cuk­lar, has­ta olan in­san­lar bi­zim in­san­la­rı­mız de­ğil mi? Bi­zim ço­cuk­la­rı­mız ora­da ol­ma­ya­bi­lir; ol­sa, ola­maz mıy­dı? Bi­zim kar­deş­le­ri­miz ora­da ya­şa­ya­maz mıy­dı? An­ne ba­ba­la­rı­mız ora­da ola­maz mıy­dı? Eğer bu şe­kil­de dü­şü­nür­sek, biz bu Di­lo­va­sı'nı bir dü­ze­ne ko­ya­rız.

Asıl me­se­le "ben bu işi ya­pa­ca­ğım" di­ye­cek şe­kil­de Hükûme­tin ka­rar ver­me­si la­zım. Bir ke­re ol­muş. Ki­min za­ma­nın­da ya­pı­lır­sa ya­pıl­sın. Bun­dan son­ra o yap­tı, sen yap­tın, ben yap­tım… Bu be­nim hal­kı­mı il­gi­len­dir­mi­yor. Be­nim hal­kı­mı il­gi­len­di­ren, ora­da in­san­ca ya­şa­ma­sı. Onun için, ne ya­pıl­ma­sı la­zım­sa, onu yap­mak mec­bu­ri­ye­tin­de­yiz.

Bir su­çu bir baş­ka­sı­na at­mak ko­lay­dır; ama, suç iş­len­miş, olay ha­zır, ya­pıl­mış. Or­ta­da bir ce­na­ze var, bu­nun kalk­ma­sı la­zım. Bu­nun kalk­ma­sı la­zım. Evet, bu ik­ti­dar za­ma­nın­da da ek­sik ya­pıl­mış­tır, on­dan ev­vel de var­dır, doğ­ru­dur; ama, şim­di bu­nun ça­re­si ne? Ça­re ne? Ça­re, bu Mec­lis kür­sü­sün­den, ik­ti­dar bu­nu yap­ma­dı, mu­ha­le­fet, se­nin za­ma­nın­da da bu yap­ma­dı de­mek de­ğil. İz­mit­li hal­kım da duy­sun, va­tan­daş­lar da duy­sun; ben, İz­mit Mil­let­ve­ki­li de­ği­lim, ama, ora­da ya­şa­yan in­san­lar bi­zim in­sa­nı­mız, ora­da de­rin ne­fes ala­cak in­san­lar bi­zim in­san­la­rı­mız.

Sev­gi­li ar­ka­daş­la­rım, ha­ki­ka­ten, ora­da, kan­ser va­ka­sı art­mış, ama, şu­nu sa­mi­mi­ye­tim­le söy­lü­yo­rum, çok iyi bir ve­ri yok, araş­tır­ma­lar so­nu­cun­da. Ve­ri­nin yüz­de şu ka­dar­dır de­me­si­ne de bir kan­ser uz­ma­nı ola­rak inan­dı­ra­maz­sı­nız be­ni, çün­kü, o ve­ri­ler tam de­ğil. Haa, bu de­mek de­ğil ki, bu ha­va kir­li­li­ğin­de, bu kü­kürt di­ok­si­tin bu­lu­nu­şun­da, ozon mad­de­si­nin bu­lu­nu­şun­da, kum ve ça­kıl­la­rın so­lun­ma­sın­da kan­se­ro­jen mad­de yok di­ye­mez­si­niz, do­lu.

Bi­li­yor mu­su­nuz ar­ka­daş­la­rım, biz ora­ya git­ti­ği­miz­de, bu de­mir yı­ğın­la­rı­nı, atık­la­rı­nı, il­gi­li ku­rum­dan bi­ri­si gel­miş, uzak­tan doğ­ru şey tu­tu­yor, rad­yas­yon öl­çü­yor. Oğ­lum, sen ne­ci­sin, de­dim, "ben Atom Ener­ji­sin­den ge­li­yo­rum, tek­nis­ye­nim" de­di. Ne ya­pı­yor­sun sen şim­di bu­ra­da, de­dim. Ar­ka­daş­la­rım git­ti, ben onu ke­na­ra çek­tim, ne ya­pı­yor­sun, de­dim, "rad­yas­yon öl­çü­yo­rum" de­di. Oğ­lum, de­dim, bir da­ki­ka, bu­nu na­sıl öl­çü­yor­sun sen? "Ölç­tüm ne var?" Oğ­lum, yan­lış ya­pı­yor­sun, de­dim. Ben fa­lan­ca­yım de­yin­ce, çe­ki­li­ver­di ke­na­ra adam, he­men vaz­geç­ti. Böy­le tut­tu, ha­va­da. Za­ten ha­va­da rad­yas­yon var nor­mal­de.

Eğer, biz bu­nu böy­le yap­ma­ya kal­kar­sak, öl­çü­mü da­hi gay­ri­cid­di ya­par­sak, so­nuç­lar da onu do­ğu­rur. Yüz­de 40, yüz­de 60 kan­ser va­ka­sı de­mek, 15 bin in­sa­nın ya­rı­sı kan­ser va­ka­sı de­mek. Ha­yır, böy­le bir şey yok. Ölç, dün­ya öl­çek­le­ri­ne ge­tir, bak, ona gö­re de ben di­ye­yim ki, bu­ra­da şu ka­dar va­ka var. Ora­da da söy­le­dim. Haa, bu de­mek de­ğil ki… Di­lo­va­sı ya­şa­nır bir va­zi­yet­te de­ğil, onu söy­lü­yo­rum. Tek­rar söy­lü­yo­rum, ço­cuk­la­rı­nız o de­re­den ya­lın ayak geç­se, sa­mi­mi­ye­tim­le söy­lü­yo­rum, has­ta olur; bı­ra­kın iç­me­yi, bı­ra­kın ka­na­li­zas­yo­na, bı­ra­kın su bo­ru­la­rı­na ka­rış­ma­sı­nı o su­la­rın.

Be­nim ik­ti­dar­dan is­te­ğim, ar­tık, bun­dan son­ra ora­ya bir fab­ri­ka iz­ni ve­ril­me­me­si, bir; taş ocak­la­rı­nın açıl­ma­ma­sı, iki; sağ­lı­kev­le­ri­nin ora­da doğ­ru dü­rüst ya­pıl­ma­sı, şir­ket­ler­de­ki, fab­ri­ka­lar­da­ki sağ­lık üni­te­le­ri­nin adam gi­bi ol­ma­sı, ora­da sağ­lık hiz­met­le­ri­nin doğ­ru dü­rüst ve­ril­me­si. Bu, Hükûme­tin elin­de­dir, bu­nun kon­tro­lü on­la­rın elin­de­dir, is­te­dik­le­ri her şe­yi ya­par­lar.

MUS­TA­FA ER­DO­ĞAN YE­TENÇ (Ma­ni­sa) - Ba­kan sen ko­nu­şur­ken git­ti, bi­ti­rir­ken ge­li­yor!

MU­ZAF­FER R. KUR­TUL­MU­ŞOĞ­LU (De­vam­la) - Sa­yın Ba­ka­nım, söy­le­di­ğim öne­ri­ler hep git­ti, ama, tu­ta­nak­ta var­dır, in­şal­lah alır­sı­nız.

Onun için, ora­da­ki sağ­lık ön­lem­le­ri yok de­ne­cek şe­kil­de­dir. İş gü­ven­li­ği yok­tur. Ora­da, her şey ba­şı­bo­zuk do­laş­mak­ta­dır, o şe­kil­de ça­lı­şıl­mak­ta­dır. Bir sa­na­yi böl­ge­sin­de böy­le ba­şı­bo­zuk­luk iyi de­ğil­dir ve yan­lış­tır.

Sa­yın Ba­ka­nın bu­ra­da­ki not­la­rı­nı oku­dum. Sa­yın Ba­kan, ek­si­ğiy­le ar­tı­sıy­la…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run.

MU­ZAF­FER R. KUR­TUL­MU­ŞOĞ­LU (De­vam­la) - …bir te­şek­kür ede­ce­ğim. Ne za­man, bi­li­yor mu­sun? Şim­di edi­yo­rum, ama, asıl me­se­le, o yok­luk­la­rı, ek­sik­lik­le­ri­ni ta­mam­la­dı­ğı­nız an, ge­le­ce­ğim, bu kür­sü­den si­ze te­şek­kür ede­ce­ğim, ama şim­di ede­mi­yo­rum; çün­kü, ta­mam­lan­ma­dı­ğı için.

Ar­tı, bu­ra­da gör­dük­le­rim­le…

ÇEV­RE VE OR­MAN BA­KA­NI OS­MAN PE­PE (Ko­ca­eli) - Yüz­de 90'ı ta­mam­lan­dı ama Sa­yın Kur­tul­mu­şoğ­lu

MU­ZAF­FER R. KUR­TUL­MU­ŞOĞ­LU (De­vam­la) - Ben, yüz­de 100'ünü… Çün­kü, be­nim ora­da bir in­sa­nım ölür­se o be­ni çok üzer, bir ta­ne in­sa­nım ölür­se be­ni üzer. Eğer yüz­de 100'ü de­ğil, yüz­de 80'i, yüz­de 90'ını da ta­mam­la­yın, ben, yi­ne, ge­le­ce­ğim, bu­ra­dan, ik­ti­da­rın Çev­re Ba­ka­nı­na te­şek­kür ede­ce­ğim.

Sa­yın Ba­kan, siz yok­ken bir şey söy­le­dim, tek­rar söy­le­ye­yim: Sa­yın Ba­kan, ne di­yo­ruz? Kü­re­sel ısın­ma baş­la­dı di­yo­ruz. Ni­ye? Ha­va kir­li­li­ğin­den, odu­nun­dan, kü­kürt­di­ok­si­din­den, on­dan bun­dan bah­se­di­yo­ruz. Sa­yın Ba­kan, gel­di, çat­tı, ka­pı­mı­za gel­di; An­ka­ra'da su so­ru­nu baş­lı­yor. An­ka­ra'da, be­nim tav­si­yem - Be­le­di­ye Baş­ka­nı be­nim mu­ha­ta­bım de­ğil- o gör­dü­ğü­nüz köp­rü­ler var ya, her gün köp­rü ya­pı­lı­yor…

MUS­TA­FA ER­DO­ĞAN YE­TENÇ (Ma­ni­sa) - Otuz gün­lük, kırk beş gün­lük, dok­san gün­lük…

MU­ZAF­FER R. KUR­TUL­MU­ŞOĞ­LU (De­vam­la) - Bu köp­rü­le­rin ye­ri­ne iki-üç ta­ne ba­raj yap­say­dı Be­le­di­ye Baş­ka­nı, ya­rın, bu yaz, biz An­ka­ra'da su­suz­luk çek­mez­dik; ama, An­ka­ra'da su­suz­luk çe­ki­le­cek­tir. Na­sıl ön­lem alı­yor­sa­nız alın, bu­gün­den iti­ba­ren al­sa­nız da yi­ne fay­da­dır, bu su­suz­lu­ğu gi­der­mek mec­bu­ri­ye­tin­de­si­niz Sa­yın Ba­kan. Çev­re çok önem­li. Onun için, be­le­di­ye baş­kan­la­rı­nı ça­ğı­rı­nız. Köp­rü yap­mak ko­lay, han yap­mak ko­lay, ama, in­sa­na hiz­met et­mek çok zor­dur. Onun için…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Efen­dim, son cüm­le­le­ri­ni­zi ala­yım.

MU­ZAF­FER R. KUR­TUL­MU­ŞOĞ­LU (De­vam­la) - İn­sa­na hiz­met et­me­nin yol­la­rın­dan bi­ri­si de, ba­raj­lar­dır, yol­lar­dır, ka­na­li­zas­yon­dur, alt­ya­pı­dır; bun­la­ra önem ve­rir­ler­se, in­san sağ­lı­ğı­na da­ha önem ve­ril­miş olur di­ye dü­şü­nü­yo­rum.

Be­ni din­le­di­ği­niz için sab­rı­nı­za çok te­şek­kür edi­yo­rum, say­gı­lar su­nu­yo­rum, hoş­ça ka­lın. (Ana­va­tan Par­ti­si sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Kur­tul­mu­şoğ­lu.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, bir­le­şi­me 20.15'e ka­dar ara ve­ri­yo­rum.

Ka­pan­ma Sa­ati: 19.16

 

 

 

 

ÜÇÜN­CÜ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 20.15

BAŞ­KAN: Baş­kan Ve­ki­li İs­ma­il ALP­TE­KİN

KÂTİP ÜYE­LER: Türkân Mİ­ÇO­OĞUL­LA­RI(İz­mir), Meh­met DA­NİŞ (Ça­nak­ka­le)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 68'in­ci Bir­le­şi­mi'nin Üçün­cü Otu­ru­mu'nu açı­yo­rum.

(10/254, 258) Esas Nu­ma­ra­lı Mec­lis Araş­tır­ma­sı Ko­mis­yo­nu­nun 1273 sı­ra sa­yı­lı Ra­po­ru üze­rin­de­ki ge­nel gö­rüş­me­ye kal­dı­ğı­mız yer­den de­vam ede­ce­ğiz.

Ko­mis­yon…

Hükûmet…

Kim­se ol­ma­dı­ğı­na gö­re bir­le­şi­me beş da­ki­ka ara ve­ri­yo­rum.

Ka­pan­ma Sa­ati: 20.16

 

 

DÖR­DÜN­CÜ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 20.25

BAŞ­KAN: Baş­kan Ve­ki­li İs­ma­il ALP­TE­KİN

KÂTİP ÜYE­LER: Türkân Mİ­ÇO­OĞUL­LA­RI (İz­mir), Meh­met DA­NİŞ (Ça­nak­ka­le)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 68'in­ci Bir­le­şi­mi'nin Dör­dün­cü Otu­ru­mu'nu açı­yo­rum.

(10/254, 258) Esas Nu­ma­ra­lı Mec­lis Araş­tır­ma­sı Ko­mis­yo­nu­nun 1273 sı­ra sa­yı­lı Ra­po­ru üze­rin­de­ki ge­nel gö­rüş­me­ye kal­dı­ğı­mız yer­den de­vam ede­ce­ğiz.

Ko­mis­yon ve Hükûmet ye­rin­de.

Şim­di söz sı­ra­sı, AK Par­ti Gru­bu adı­na Sa­kar­ya Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Re­cep Yıl­dı­rım'a ait­tir.

Bu­yu­run Sa­yın Yıl­dı­rım. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Sü­re­niz yir­mi da­ki­ka.

AK PAR­Tİ GRU­BU ADI­NA RE­CEP YIL­DI­RIM (Sa­kar­ya) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Ko­ca­eli'nin Geb­ze il­çe­si­nin Di­lo­va­sı bel­de­sin­de­ki sa­na­yi atık­la­rı­nın çev­re ve in­san sağ­lı­ğı üze­rin­de­ki olum­suz et­ki­le­ri­nin araş­tı­rı­la­rak alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­le­rin be­lir­len­me­si ama­cıy­la ha­zır­lan­mış ol­du­ğu­muz ra­por hak­kın­da Gru­bum adı­na gö­rüş­le­ri­mi bil­dir­mek üze­re hu­zu­ru­nuz­da bu­lu­nu­yo­rum. Yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gı­la­rım­la se­lam­lı­yo­rum.

Di­lo­va­sı bel­de­sin­de­ki çev­re so­run­la­rı­nın üze­ri­ne  ce­sa­ret­le gi­den De­ğer­li Ba­ka­nı­mı­za, De­ğer­li Ar­ka­da­şı­mız Eyüp Ayar Be­ye­fen­di'ye, uzun sü­ren ve öz­ve­ri­li bir ça­lış­ma ger­çek­leş­ti­ren sa­yın ko­mis­yon üye­le­ri­ne, me­se­le­yi ka­mu­oyu­nun gün­de­min­de tu­tan ba­sın men­su­bu ar­ka­daş­la­rı­mı­za ve Di­lo­va­sı ve Geb­ze'de bi­ze her za­man her tür­lü ko­lay­lı­ğı gös­te­ren ve kat­kı sağ­la­yan ye­rel yö­ne­ti­ci­le­re, ko­mis­yon top­lan­tı­la­rı­na ge­le­rek bil­gi bi­ri­kim­le­ri­ni biz­ler­le pay­la­şan uz­man, aka­de­mis­yen ve ka­mu ku­ru­mu tem­sil­ci­le­ri­ne, şah­sım ve Gru­bum adı­na te­şek­kür­le­ri­mi bil­di­ri­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu araş­tır­ma, yal­nız­ca Di­lo­va­sı'nın de­ğil, tüm il­le­ri­mi­zin so­ru­nu­dur. Tüm il­le­ri­miz­de çar­pık ya­pı­laş­ma, sa­na­yi­leş­me­den mey­da­na ge­len çev­re so­run­la­rı­na ışık tu­ta­cak ör­nek bir ra­por­dur. Geb­ze'ye bağ­lı Di­lo­va­sı bel­de­si, ili­nin ve ül­ke­mi­zin plan­sız sa­na­yi­leş­me­si ve bu­na pa­ra­lel çar­pık kent­leş­me ko­nu­sun­da ti­pik bir ör­nek­tir. 1987 yı­lın­da be­le­di­ye olan Di­lo­va­sı'nda çok kı­sa bir sü­re­de sa­na­yi te­sis­le­ri­nin sa­yı­sı art­mış ve bu­na bağ­lı ola­rak nü­fus da bü­yük ar­tış gös­ter­miş­tir. Böl­ge­de ar­tan sa­na­yi­leş­me­nin be­ra­be­rin­de ge­tir­di­ği çok yön­lü çev­re so­run­la­rı­nı de­ne­tim al­tı­na al­mak ve sür­dü­rü­le­bi­lir kal­kın­ma sağ­la­mak için Di­lo­va­sı Or­ga­ni­ze Sa­na­yi Böl­ge­si ku­rul­muş­tur. An­cak, böl­ge­nin ça­nak şek­lin­de­ki ya­pı­sı ve böl­ge­ye hâkim olan me­te­oro­lo­jik şart­lar ile sa­na­yi te­sis­le­ri ve yer­le­şim yer­le­ri­nin iç içe geç­miş du­ru­mu ve çev­re so­run­la­rı­na kar­şı ön­lem alın­ma­sı­nı zor­laş­tır­mış­tır. Bü­tün bu olum­suz tab­lo­ya rağ­men, biz­ler, Di­lo­va­sı'nda ya­şa­yan in­san­la­rı­mı­zın çağ­rı­la­rı­na ku­lak ver­dik ve ya­şa­nan çev­re kir­li­li­ği­nin ne­den­le­ri­ni araş­tı­ra­rak alı­na­bi­le­cek ön­lem­le­ri ha­zır­la­dı­ğı­mız ra­por­da be­lir­le­dik.

Di­lo­va­sı, uy­gun ol­ma­yan coğ­ra­fi ya­pı­sı ve me­te­oro­lo­jik şart­la­rın ya­nı sı­ra yo­ğun tra­fik yü­kün­den, sa­na­yi te­sis­le­ri ve yer­le­şim alan­la­rın­dan kay­nak­lan­mak­ta olan kir­len­me ve has­sas bir böl­ge hâli­ne gel­miş bu­lun­mak­ta­dır. Bu ne­den­le sa­na­yi­ci­nin ye­ni sa­na­yi te­si­si kur­mak ve­ya mev­cut te­si­si­nin ka­pa­si­te­si­ni ar­tır­mak yö­nün­de­ki ta­lep­le­ri dik­kat­le de­ğer­len­di­ril­me­li ve aza­mi öl­çü­de sı­nır­lan­dı­rıl­ma­lı­dır. Kir­le­ti­ci­lik vas­fı yük­sek te­sis­le­rin ise ka­pa­si­te ar­tı­rım ta­lep­le­ri ka­bul edil­me­me­li­dir. Ay­rı­ca, bu te­sis­ler­den kay­nak­la­nan emis­yo­nun oto­ma­tik ci­haz­lar­la her an öl­çül­me­si ge­rek­mek­te­dir. Di­lo­va­sı OSB yö­ne­ti­mi­nin bu ko­nu­lar­la il­gi­li ola­rak bir an ön­ce ha­re­ke­te geç­me­si ge­rek­mek­te­dir. OSB'nin sı­nır­la­rı dı­şın­da­ki te­sis­ler için ise Çev­re ve Or­man Ba­kan­lı­ğı ve Ko­ca­eli Va­li­li­ği­nin, Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­kan­lı­ğı­nın ko­or­di­ne­li bir şe­kil­de ça­lış­ma­sı ge­rek­me­dir.

Dil De­re­si, baş­ta Di­lo­va­sı'nda­ki ve Geb­ze il­çe­si­nin bir bö­lü­mü­ne ait sa­na­yi te­sis­le­ri ol­mak üze­re böl­ge­de­ki yer­le­şim alan­la­rın­dan, mev­cut çöp alan­la­rın­dan ve ma­den ocak­la­rın­dan -taş ocak­la­rı da dâhil ol­mak üze­re- kay­nak­lan­mak­ta olan atık su­lar­la kir­len­mek­te­dir. Kör­fe­zin yüz­de 40'ın­dan faz­la­sı­nın bu de­re ta­ra­fın­dan kir­le­til­di­ği ko­mis­yo­na bil­gi ve­ren bir­çok ku­rum tem­sil­ci­le­ri ta­ra­fın­dan ifa­de edil­miş­tir.

Çev­re ve Or­man Ba­kan­lı­ğı­nın ko­or­di­nas­yo­nun­da Di­lo­va­sı OSB yö­ne­ti­mi ve Ko­ca­eli Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si iş­bir­li­ğiy­le böl­ge­de ya­pıl­ma­sı dü­şü­nü­len Di­lo­va­sı OSB Ev­sel ve En­düs­tri­yel Mer­kezî Atık­su Arıt­ma Te­si­si­nin bir an ön­ce bi­ti­ril­me­si ge­rek­mek­te­dir. Söz ko­nu­su pro­je kap­sa­mın­da, Di­lo­va­sı OSB'den kay­nak­lan­mak­ta olan ev­sel ve en­düs­tri­yel atık su­lar­la, yer­le­şim yer­le­ri­nin bir kıs­mı­nı kap­sa­yan ev­sel ni­te­lik­li atık su­la­rın arı­tıl­ma­sı plan­lan­mak­ta­dır. Bu pro­je kap­sa­mı­na alı­na­ma­yan Di­lo­va­sı'nda­ki di­ğer yer­le­şim yer­le­ri­nin de Geb­ze sı­nır­la­rı için­de olup Dil De­re­si'ni kir­le­ten ba­zı yer­le­şim ye­ri ve sa­na­yi te­sis­le­rin­den ve mev­cut çöp ala­nın­dan kay­nak­la­nan atık su­la­rın ben­ze­ri pro­je­ler ile arı­tıl­ma­sı­nın plan­lan­ma­sı, Dil De­re­si için ha­yatî bir öne­me sa­hip­tir.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; böl­ge­de son de­re­ce çar­pık ve dü­zen­siz bir sa­na­yi­leş­me ve yer­le­şi­min ol­du­ğu­na, böl­ge­de yap­tı­ğı­mız in­ce­le­me­ler­de şa­hit ol­duk. Üs­te­lik, ge­rek yer­le­şim ge­rek­se sa­na­yi alan­la­rı­nın bir kıs­mı­nın ara­zi­le­riy­le il­gi­li hu­ku­ki so­run­la­rı da bu­lun­mak­ta­dır. Ay­rı­ca, ba­zı yer­le­şim yer­le­ri, sa­na­yi te­sis­le­ri ile iç içe geç­miş bu­lun­mak­ta­dır.

Di­lo­va­sı'nda­ki imar pla­nı uy­gu­la­ma­sı, yet­ki­li ma­kam­lar­ca, il­gi­li be­le­di­ye­ler, bü­yük­şe­hir be­le­di­ye­si ve Ko­ca­eli Va­li­li­ğin­ce, böl­ge pla­nı, çev­re dü­ze­ni pla­nı ve imar plan­la­rı ve plan hü­küm­le­ri­ne uy­gun ola­rak yü­rü­tül­me­li­dir. Öte yan­dan, Di­lo­va­sı OSB sı­nır­la­rı için­de yer alan Ye­ni Yıl­dız ve Fa­tih ma­hal­le­le­ri ile di­ğer yer­le­şim alan­la­rı­nın ye­rel yö­ne­tim­ler­ce bo­şal­tıl­ma­sı sağ­lan­ma­lı­dır. Bu ko­nut­la­rın Di­lo­va­sı'nda baş­ka bir ye­re nak­le­dil­me­si için, uy­gun bir ye­re top­lu ko­nut ala­nı ya­pıl­ma­sı ge­rek­mek­te­dir. Öte yan­dan, Di­lo­va­sı OSB sı­nır­la­rı için­de ol­du­ğun­dan, bo­şa­la­cak bu alan­lar­la il­gi­li, ye­ni, kir­le­te­cek vas­fı yük­sek te­sis kur­ma ta­lep­le­ri, or­tam-ha­va ka­li­te­si açı­sın­dan de­ğer­len­di­ril­me­li ve müm­kün ol­du­ğun­ca ka­bul edil­me­me­li­dir. Bu ko­nu­da so­rum­lu­luk Di­lo­va­sı OSB yö­ne­ti­mi­ne düş­mek­te­dir.

Böl­ge­de ku­ru­lu olan sa­na­yi te­sis­le­rin­den kay­nak­la­nan teh­li­ke­li atık so­ru­nu­na ge­le­cek olur­sak, Di­lo­va­sı'nda fa­ali­yet gös­te­ren fab­ri­ka­la­rın en­düs­tri­yel atık­la­rı­nın önem­li bir kıs­mı teh­li­ke­li atık­tır. An­cak, bu tür atık üre­ten sa­na­yi­ci­le­rin, teh­li­ke­li atık­la­rı­nı ber­ta­raf et­me nok­ta­sın­da, ge­nel­lik­le, çev­re kir­li­li­ği­nin ön­le­ne­bil­me­si açı­sın­dan du­yar­lı dav­ran­ma­dık­la­rı gö­rül­mek­te­dir. Ko­ca­eli Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­sin­ce yap­tı­rıl­mış olan, teh­li­ke­li atık yak­ma ve de­po­la­ma te­si­si olan İZAY­DAŞ, Mar­ma­ra Böl­ge­si'nin Ana­do­lu ya­ka­sı­na hiz­met ver­mek üze­re plan­lan­mış ol­ma­sı­na rağ­men, di­ğer böl­ge­le­rin ta­lep­le­ri­ni de kar­şı­la­ma nok­ta­sın­da­dır. İZAY­DAŞ'ın yak­ma ve de­po­la­ma te­sis­le­ri­nin, böl­ge­nin ih­ti­yaç­la­rı­nı kar­şı­la­ya­cak şe­kil­de ar­tı­rıl­ma­sı ge­rek­mek­te­dir.

Böl­ge­de­ki önem­li bir kir­li­lik kay­na­ğı da ka­ra yol­la­rı­dır. Bi­lin­di­ği gi­bi Di­lo­va­sı, TEM Oto­yo­lu ve D-100 Ka­ra Yo­lu'nun gü­zergâhı üze­rin­de bu­lun­du­ğun­dan, ço­ğun­lu­ğu ağır va­sı­ta ol­mak üze­re, yo­ğun tra­fik bas­kı­sı al­tın­da­dır. Araç­la­rın eg­zoz gaz­la­rı önem­li mik­tar­da ha­va kir­li­li­ği­ne ne­den ol­mak­ta ve gü­rül­tü kir­li­li­ği de oluş­tur­mak­ta­dır. Bu ne­den­le, baş­ta TEM Oto­yo­lu ve D-100 Ka­ra Yo­lu ke­nar­la­rı­na di­kil­mek üze­re böl­ge­de yo­ğun bir ağaç­lan­dır­ma ya­pıl­ma­lı ve ka­ra­yo­lu gü­zergâhın­da uy­gun yer­le­re gü­rül­tü du­var­la­rı in­şa edil­me­li­dir.

Ay­rı­ca, böl­ge­de­ki tra­fik yü­kü­nü azalt­mak için, al­ter­na­tif gü­zergâhla­rın, Di­lo­va­sı'nda­ki kir­li­lik yü­kü­nü de dik­ka­te ala­rak plan­lan­ma­sı ve uy­gu­la­ma­ya ko­nul­ma­sı ge­rek­mek­te­dir.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, böl­ge­de ya­pı­lan in­ce­le­me­ler­de ba­zı fab­ri­ka­la­rın arıt­ma sis­tem­le­ri­nin ol­du­ğu, an­cak bun­la­rın ya ye­ter­siz ya da ça­lış­tı­rıl­ma­dı­ğı göz­len­miş­tir. Bu fab­ri­ka sa­hip­le­ri, ge­nel­de, arıt­ma te­sis­le­ri­nin in­şa­sı­nı ve iş­le­til­me­si­ni ma­li kül­fet ola­rak gör­mek­te­dir.

Ön­ce­lik­le, de­ne­tim yet­ki­si­ne sa­hip Çev­re ve Or­man Ba­kan­lı­ğı, Ko­ca­eli Va­li­li­ği ve Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­kan­lı­ğı gi­bi yet­ki­li ku­rum ve ku­ru­luş­la­rın Di­lo­va­sı'nda­ki çev­re de­ne­tim­le­ri­ni ar­tır­ma­la­rı ge­rek­mek­te­dir. Bu ku­ru­luş­la­rın et­ki­li bir de­ne­tim ya­pa­bil­me­si için ge­re­ken ye­ter­li sa­yı­da eği­til­miş ele­man, araç, ge­reç, öl­çüm ekip­ma­nı ve la­bo­ra­tu­var ih­ti­yaç­la­rı bir an ön­ce kar­şı­lan­ma­lı­dır. Ay­rı­ca, çev­re­ye du­yar­lı sa­na­yi­ci­le­re teş­vik sağ­lan­ma­lı­dır.

Di­lo­va­sı böl­ge­sin­de 8 adet li­man bu­lun­mak­ta­dır. Li­man­la­ra ge­len ge­mi­ler­den alı­nan atık su­la­rı için sa­de­ce de­po­la­ma te­sis­le­ri mev­cut olup, or­tak ve­ya mün­fe­rit atık su arıt­ma te­sis­le­ri kur­ma­la­rı ve­ya OSB'nin ku­ra­ca­ğı mer­ke­zi atık su arıt­ma te­si­si­ne ver­me­le­ri sağ­lan­ma­lı­dır.

Öte yan­dan, Di­lo­va­sı böl­ge­sin­de, bo­ya ve ti­ner üre­ti­mi te­sis­le­rin­den ve de­po­la­ma te­sis­le­rin­de bu­lu­nan tank­la­rın ne­fes­lik­le­rin­den at­mos­fe­re önem­li oran­da or­ga­nik mad­de ya­yı­lı­mı ol­mak­ta­dır. Bu üre­tim te­sis­le­ri ve de­po­la­rın­dan iyi bir ha­va­lan­dır­ma ve or­tam­da or­ga­nik mad­de­le­rin top­lan­ma­sı ve arı­tıl­dık­tan son­ra at­mos­fe­re sa­lın­ma­sı ge­rek­mek­te­dir.

Böl­ge için di­ğer bir kir­le­ti­ci un­sur ise kö­mür te­sis­le­ri­dir. Kö­mür de­po­la­ma ve iş­le­me, da­ğıt­ma te­sis­le­ri­nin, ya­pıl­mak­ta olan iş­lem­le­ri­nin müm­kün ol­du­ğu ka­dar ka­pa­lı alan­da ger­çek­leş­ti­ril­me­si ve­ya kö­mür toz­la­rı­nın or­tam­dan et­kin ola­rak uzak­laş­tı­rıl­ma­sı ko­nu­sun­da tek­nik ted­bir­le­rin alın­ma­sı ve alı­nan ted­bir­le­rin de­vam­lı­lı­ğı sağ­lan­ma­lı­dır. Di­lo­va­sı'nda da­ğı­nık hâlde fa­ali­yet gös­ter­mek­te olan kö­mür de­po­la­rı­nın, iş­le­me, da­ğı­tım te­sis­le­ri­nin, Sa­na­yi ve Ti­ca­ret Ba­kan­lı­ğın­ca yer se­çi­mi ke­sin­leş­ti­ril­miş olan Kö­mür­cü­ler OSB ala­nı­na ta­şın­ma­la­rı­nın sağ­lan­ma­sı ge­rek­mek­te­dir.

Kö­mür te­sis­le­ri­nin ya­nı sı­ra böl­ge­de fa­ali­yet gös­te­ren çok sa­yı­da taş ocak­la­rı, baş­ta ha­va ve su kir­li­li­ği ol­mak üze­re, çev­re kir­li­ği ile ara­zi bo­zul­ma­la­rı­na se­bep ol­mak­ta­dır­lar. Bu te­sis­le­rin kır­ma, ele­me ve iş­le­me­le­ri ka­pa­lı mekânlar­da ger­çek­leş­ti­ril­me­li ve olu­şan toz­la­rın fil­tre edil­me­si ge­rek­mek­te­dir.

Ay­rı­ca, önem­li bir hu­sus da, böl­ge­de, böl­ge için ye­ni ma­den ara­ma ruh­sa­tı ve­ril­me­me­si­dir. İş­let­me sü­re­si bi­ten ocak­la­rın ruh­sat­la­rı­nın ip­tal edi­le­rek ka­pa­tıl­ma­sı ve fa­ali­ye­ti­ni ta­mam­la­ma­sın­dan son­ra ara­zi­nin re­ha­bi­li­te edil­me­si ge­rek­mek­te­dir. Bu hu­sus, Ma­den İş­le­ri Ge­nel Mü­dür­lü­ğü, Ko­ca­eli Va­li­li­ği, Ko­ca­eli Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si ve be­le­di­ye­le­rin iş bir­li­ği ile sağ­lan­ma­lı­dır.

Sa­na­yi ve ko­nut­lar­da kir­le­ti­ci­lik vas­fı yük­sek olan ya­kıt­la­rın kul­la­nıl­ma­sı ha­va kir­li­li­ği­ne ne­den ol­mak­ta­dır. Bu ne­den­le, böl­ge­de do­ğal gaz kul­la­nı­mı­nın sağ­la­na­bil­me­si için alt­ya­pı hiz­met­le­ri­nin ive­di­lik­le ta­mam­lan­ma­sı ge­rek­mek­te­dir.

Di­lo­va­sı ve Geb­ze Be­le­di­ye­si­nin mev­cut çöp alan­la­rı önem­li bir kir­li­lik kay­na­ğı­dır. Ay­rı­ca, Di­lo­va­sı'ndan çı­kan ka­tı atık­lar için uy­gun bir çöp ala­nı­nın ol­ma­dı­ğı­nı ye­rin­de in­ce­le­me­ler­de göz­lem­le­dik. Bu so­ru­na kar­şı Ko­ca­eli Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si­nin bir an ön­ce ha­re­ke­te geç­me­si ve böl­ge­de­ki uy­gun bir ye­re dü­zen­li bir çöp de­po­la­ma ala­nı kur­ma­sı ge­rek­mek­te­dir.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, üze­rin­de has­sa­si­yet­le du­rul­ma­sı ge­re­ken di­ğer bir hu­sus ise, Di­lo­va­sı dı­şın­da, Mar­ma­ra Böl­ge­si'nde yo­ğun ve çar­pık bir sa­na­yi­leş­me mev­cut­tur. Böl­ge­de­ki sa­na­yi te­sis­le­ri­nin bel­li ba­zı il­ler­de yo­ğun­laş­ma­sı, bir yan­dan bu il­ler­de çev­re so­run­la­rı­na yol açar­ken di­ğer yan­dan ba­zı il­ler­de sa­na­yi ya­tı­rım­la­rı­nın ol­ma­ma­sı­na yol aç­mak­ta­dır. Bu çar­pık du­rum dik­ka­te alı­na­rak, Sa­na­yi ve Ti­ca­ret Ba­kan­lı­ğın­ca, böl­ge il­le­ri­ni içi­ne ala­cak sa­na­yi mas­ter pla­nı­nın ya­pıl­ma­sı ge­rek­mek­te­dir.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ra­po­ru­muz­da, böl­ge­de ya­şa­nan çev­re kir­li­li­ği­ni, ula­şa­bil­di­ği­miz tüm ay­rın­tı­la­rıy­la ak­tar­ma­ya ça­lış­tık ve alın­ma­sı ge­rek­ti­ği­ne inan­dı­ğı­mız ted­bir­le­ri sı­ra­la­dık. Bun­dan son­ra­sı, ko­nu­yu eh­li­yet­le ta­kip ede­ce­ğin­den emin ol­du­ğu­muz Hükûmet or­gan­la­rı­nın işi­dir. Mut­lu­luk ve­si­le­si­dir ki, ko­nu­nun öne­mi­ne en az bi­zim ka­dar inan­mış kad­ro­lar­la be­ra­be­riz.

Cid­di bir emek ve umut bağ­la­dı­ğı­mız ra­po­ru­mu­zun, do­ğal ola­rak, hep be­ra­ber ta­kip­çi­si ola­ca­ğı­mı­zı bil­di­rir, yü­ce he­ye­ti­ni­zi, bu ve­si­ley­le say­gıy­la se­lam­la­rım. (Al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Yıl­dı­rım.

Çev­re ve Or­man Ba­ka­nı­mız söz is­te­miş­tir.

Bu­yu­run Sa­yın Ba­ka­nı­mız. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Efen­dim, sü­re­niz yir­mi da­ki­ka.

ÇEV­RE VE OR­MAN BA­KA­NI OS­MAN PE­PE (Ko­ca­eli) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; söz­le­ri­me baş­la­ma­dan, he­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Bu­gün, bu­ra­da, yü­ce Par­la­men­to­mu­zun de­ğer­li üye­le­riy­le bir­lik­te, ül­ke­mi­zin, Ko­ca­eli ili­mi­zin çok önem­li bir çev­re so­ru­nu­nu, Di­lo­va­sı'nda­ki ha­va kir­li­li­ğiy­le ala­ka­lı, ha­va kir­li­li­ği­nin çev­re ve in­san sağ­lı­ğı üze­rin­de mey­da­na ge­tir­miş ol­du­ğu olum­suz ge­liş­me­le­rin ne­ler ol­du­ğu­nu, ve­ri­len bir araş­tır­ma öner­ge­si­nin ra­po­ru­nun mü­za­ke­re­sin­de, bu ve­si­ley­le, siz de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­mız­la ve ka­mu­oyuy­la bir­lik­te pay­la­şı­yo­ruz.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, araş­tır­ma öner­ge­si, mil­let­ve­kil­le­ri­nin ken­di böl­ge­le­rin­de ve­ya­hut da ül­ke­nin her­han­gi bir nok­ta­sın­da, çok önem­li gör­dük­le­ri bir hu­sus­la ala­ka­lı ver­miş ol­duk­la­rı bir öner­ge­dir. 20 mil­let­ve­ki­li bir araş­tır­ma öner­ge­si ve­re­bi­li­yor. Araş­tır­ma öner­ge­le­ri­nin gün­de­me alın­ma­sı Mec­li­sin ço­ğun­lu­ğuy­la olur. Araş­tır­ma öner­ge­le­ri ve­ri­lir­ken, Çev­re ve Or­man Ba­ka­nı ola­rak, Tür­ki­ye'nin, Ko­ca­eli'nin en cid­di sa­na­yi yü­kü­nü ta­şı­yan Di­lo­va­sı'nın mev­cut, hâli­ha­zır­da­ki sı­kın­tı­la­rı­nı, dert­le­ri­ni, el­bet­te ki, ya­kın­dan her­ke­sin bil­me­si­ni, öğ­ren­me­si­ni, ora­da ya­şa­yan in­san­la­rı­mı­zın bir me­se­le­si var­sa, bir sı­kın­tı­sı var­sa, bu­na Hükûmet ola­rak çö­züm üret­me­mi­ze yar­dım­cı ol­sun di­ye, bir araş­tır­ma ko­mis­yo­nu ku­rul­ma­sı­nı des­tek­le­dik. Hükûme­tin des­tek­le­me­di­ği, ik­ti­da­rın "evet" de­me­di­ği ne bir ko­mis­yon ku­ru­la­bi­lir ne  de -ku­rul­sa bi­le- onun ra­po­ru gö­rü­şü­le­bi­lir. Ya­ni, bu­ra­da, baş­tan so­na ka­dar, Ba­kan­lık ola­rak, Hükûmet ola­rak tav­rı­mız, her şe­yin açık, se­çik, şef­faf bir şe­kil­de, hiç kim­se­den sak­lan­ma­dan, ör­tül­me­den ko­nu­şul­ma­sı, tar­tı­şıl­ma­sı, var­sa ek­sik ve nok­san­lar on­la­rın gi­de­ril­me­si, bu­lun­ma­sı ge­re­ken bir çö­züm var­sa da bu­ra­da, aci­len ola­ya el ko­nu­la­rak çö­zü­mün ger­çek­leş­ti­ril­me­si.

Pe­ki, bu araş­tır­ma ko­mis­yo­nu ku­ru­la­na ka­dar, Çev­re ve Or­man Ba­kan­lı­ğı ola­rak biz, böl­ge­de­ki so­run­la­rı aca­ba göz ar­dı mı et­mi­şiz? Ha­yır. 2003 yı­lı so­nun­da, Ba­kan­lık ola­rak, Di­lo­va­sı'nda­ki so­ru­na par­mak bas­mı­şız. Na­sıl par­mak bas­mı­şız? TÜ­Bİ­TAK, Geb­ze Yük­sek Tek­no­lo­ji Ens­ti­tü­sü, Ko­ca­eli Üni­ver­si­te­si Çev­re Mü­hen­dis­li­ği Bö­lü­mü ve Ba­kan­lı­ğı­mı­zın ko­or­di­nas­yo­nun­da bir ça­lış­ma baş­lat­mı­şız. Ne­re­de yap­mı­şız bu­nu? Di­lo­va­sı'nda. Di­lo­va­sı'nda­ki yap­mış ol­du­ğu­muz ça­lış­ma­nın ara ra­po­ru be­nim elim­de. Bu­nun­la ala­ka­lı ola­rak İz­mit Ti­ca­ret Oda­sın­da bir top­lan­tı yap­tık, mil­let­ve­kil­le­ri­miz, be­le­di­ye baş­kan­la­rı­mız, ba­sı­nın, si­vil top­lu­mun, her ke­si­min ka­tıl­dı­ğı çok kap­sam­lı bir top­lan­tı yap­tık. Bu ara ra­por­da, bi­lim adam­la­rı, Di­lo­va­sı'nda bir ön, ham fo­toğ­raf çek­miş­ler. O çek­tik­le­ri ham fo­toğ­raf­ta ba­zı flu, ba­zı gri, ba­zı ka­ran­lık nok­ta­lar tes­pit et­miş­ler; bu tes­pit edi­len nok­ta­lar­la ala­ka­lı ola­rak bi­ze yol gös­ter­miş­ler, yön gös­ter­miş­ler, ışık tut­muş­lar bi­ze. Biz de o doğ­rul­tu­da esas ra­po­run ha­zır­lan­ma­sı için ça­lış­ma­la­rı­mı­zı sür­dür­mü­şüz. Ama, tam bu sı­ra­da bir araş­tır­ma öner­ge­si ve­ri­li­yor Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım ta­ra­fın­dan, AK Par­ti­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım ta­ra­fın­dan ve­ri­len bir baş­ka araş­tır­ma öner­ge­si bir­leş­ti­ri­li­yor, gün­de­me alı­nıp gö­rü­şü­lü­yor. Şim­di onun ra­po­ru­nu ko­nu­şu­yo­ruz.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, Di­lo­va­sı na­sıl bir yer? El­bet­te ki, Di­lo­va­sı'nı Tür­ki­ye'de­ki 73 mil­yon bil­mi­yor. Di­lo­va­sı, iki ta­ra­fı va­di­ler­le, te­pe­ler­le çev­ri­li; va­di­nin ucun­da de­ni­ze açı­la­cak nok­ta­da bir baş­ka te­pe var, nor­mal ha­va sir­kü­las­yo­nu­nu en­gel­le­yen fi­zi­ki bir tab­lo var, öy­le bir ya­pı var. Baş­ka? TEM Oto­yo­lu ge­çi­yor içe­ri­sin­den. Baş­ka? D-100 Ka­ra Yo­lu ge­çi­yor. Yıl­lık araç ge­çi­şi yak­la­şık 50 mil­yon, 50 mil­yon araç ge­çi­yor bu­ra­dan. Ba­kın, bu­ra­da, sa­de­ce bu araç­lar geç­se bu fab­ri­ka­lar ol­ma­sa ina­nın, bu araç­la­rın bu­ra­da­ki eg­zoz­la­rın­dan kay­nak­la­nan kar­bon­di­ok­sit, kar­bon­mo­nok­sit, kü­kürt­di­ok­sit, kur­şun ve ben­zer in­san sağ­lı­ğı açı­sın­da son de­re­ce teh­li­ke­li olan gaz­lar za­ten ora­nın ha­va­sı­nı kir­le­tir ve faz­la bi­le ge­lir. Tür­ki­ye'nin ta­şı­ma­cı­lık­ta­ki, trans­port'ta­ki en önem­li, en stra­te­jik ha­ta­sı, üç ta­ra­fı de­niz­ler­le çev­ri­li ol­ma­sı­na rağ­men de­niz­le­ri ye­te­rin­ce kul­la­na­ma­yı­şı, de­mir yol­la­rı­nı ye­te­rin­ce kul­la­na­ma­yı­şı. Dün­ya­nın ge­liş­miş hiç­bir ül­ke­sin­de in­san ve yük ta­şı­ma­sı­nın yüz­de 95'i ka­ra yo­luy­la ya­pıl­mı­yor, ama Tür­ki­ye'de böy­le ya­pı­lı­yor. İş­te, onun için, Hükûme­ti­miz, de­niz ta­şı­ma­cı­lı­ğı­nı teş­vik et­mek için ÖTV'yi akar­ya­kıt­tan kal­dır­dı, onun için de­mir yol­la­rı­nı teş­vik edi­yo­ruz, onun için ge­liş­tir­me­ye gay­ret edi­yo­ruz.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, Di­lo­va­sı'nda, kü­çü­cük bir alan­da 170 adet fab­ri­ka var. Bu 170 adet fab­ri­ka­nın… De­mir çe­lik te­sis­le­ri var, hur­da er­git­me yo­luy­la hur­da kul­la­nı­yor­lar. Baş­ka? Sol­vent ve kim­ya sek­tö­rü ora­da ağır­lık­lı ola­rak var. Baş­ka? Ora­da de­po­la­ma te­sis­le­ri var, ener­ji te­sis­le­ri var, kö­mür de­po­la­rı var, an­tre­po­lar var ve­sa­ire.

Pe­ki, şim­di, biz, bu TÜ­Bİ­TAK'ın, üni­ver­si­te­le­rin bi­ze gös­ter­miş ol­du­ğu ışık doğ­rul­tu­sun­da ne yap­mı­şız, na­sıl yap­mı­şız? Ge­ce sa­at 04.00'te il mü­dü­rü­mü­zü ara­yıp, böl­ge­den bi­ze ge­len is­tih­ba­rat­lar doğ­rul­tu­sun­da, ge­ce 04.00'te, ora­da öl­çüm­ler yap­tır­dık. Sol­vent bu­har­la­rı­nı öl­çe­cek özel ci­haz­lar ge­tir­dik, çün­kü her ha­va öl­çüm ci­ha­zı sol­vent bu­har­la­rı­nı ölç­me­ye mü­sa­it de­ğil; onun için, bu üni­te­le­ri de ih­ti­va ede­cek öl­çüm ci­haz­la­rı­nı ora­ya ge­tir­dik.

Yap­tır­mış ol­du­ğu­muz öl­çüm­ler­de, TÜ­Bİ­TAK'ın, üni­ver­si­te­nin yap­mış ol­du­ğu öl­çüm­ler­de, Ocak 2006'da­ki ra­kam­lar­la Ey­lül 2006'da­ki ra­kam­la­ra bak­tı­ğı­mız za­man -bi­raz son­ra on­la­rı ve­re­ce­ğim- cid­di iyi­leş­me­le­rin ol­du­ğu­nu gör­dük.

Pe­ki, bu iyi­leş­me­ler na­sıl ol­du? Bu iyi­leş­me­ler şöy­le ol­du de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri: Ora­da, 170 fab­ri­ka­dan 34 ta­ne­si kir­let­me is­ti­da­dı olan fab­ri­ka­lar. 18 ta­ne fab­ri­ka ka­pa­lı­dır, fa­ali­ye­ti­ne son ver­miş olan fab­ri­ka­lar var­dır; 115 ta­ne fab­ri­ka, sa­de­ce ısın­ma­da ener­ji kul­la­nı­yor, ora­dan bir ya­yı­nım var; yok­sa, cid­di bir emis­yo­nu söz ko­nu­su de­ğil. Bu 34 fab­ri­kay­la ala­ka­lı, hep­si, baş­tan so­na ka­dar, ne tür emis­yon­lar ya­pı­yor, bun­lar, hep­si iz­len­di; hep­si, Ba­kan­lı­ğı­mız ta­ra­fın­dan bun­la­ra iş ter­min pla­nı ve­ril­di. De­nil­di ki "ba­kın, si­zin, ak­tif kar­bon fil­tre­si kul­lan­ma­nız la­zım. Si­zin, ba­ca­nı­za şu şu şu fil­tre­le­ri tak­ma­nız la­zım." Ya­ni, in­san sağ­lı­ğı, çev­re sağ­lı­ğı açı­sın­dan bu­ra­da li­mit­le­rin al­tın­da kal­ma­nız için 34 fab­ri­ka­nın ta­ma­mı­na bun­lar ta­dat et­ti­ril­di. Bu 34 fab­ri­ka, evet, eli­miz­de var. De­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­mın, bu­ra­da ko­nu­şan de­ğer­li söz­cü ar­ka­daş­la­rı­mın da za­ten ka­yıt­la­rın­da bun­lar var­dır. An­cak, şu­nu söy­le­ye­yim: Böl­ge­de­ki en cid­di kir­li­li­ği ya­pan, ağır me­tal ya­yı­nı­mıy­la kan­se­ro­jen ris­ki en yük­sek olan de­mir-çe­lik­le ala­ka­lı ola­rak, ya­kın­dan ta­kip et­tik, sü­re ver­dik ve sü­re so­nun­da bi­zim is­te­di­ği­miz stan­dart­la­ra gel­me­dik­le­ri­ni gör­dü­ğüm za­man ka­pat­tık.

Ama, ben, bun­dan bir haf­ta, on gün ön­ce Di­lo­va­sı'nda bir ba­sın top­lan­tı­sı yap­tım. O ba­sın top­lan­tı­sın­dan son­ra böl­ge­de­ki fab­ri­ka­la­ra git­tik, gör­dük çev­rey­le ala­ka­lı ne yap­mış, ak­tif kar­bon fil­tre­si­ni na­sıl tak­mış, na­sıl iş­le­ti­yor. Bir te­sis, 35 mil­yon do­lar­lık müt­hiş bir, ha­va stan­dar­dı­nı, ha­va ka­li­te­si­ni tut­tur­mak için fil­tre­ler koy­muş. Ya­ni, ora­da­ki sa­na­yi­ci şu­nu çok iyi bi­li­yor: Çev­re ve Or­man Ba­kan­lı­ğı, çı­ka­rı­lan Çev­re Ka­nu­nu ile sa­na­yi­ci­nin kar­şı­sın­da ha­sım de­ğil ama, sa­na­yi­ci­nin ver­miş ol­du­ğu ta­ah­hüt­le­re uy­ma­ma­sı hâlin­de ka­yıt­sız, ku­ral­sız yo­lu­na de­vam ede­me­ye­ce­ği­ni, et­ti­ril­me­ye­ce­ği­ni sa­na­yi­ci­miz bi­li­yor. Bu­nu, Di­lo­va­sı'nda da bi­li­yor, Tür­ki­ye'nin dört bir ta­ra­fın­da da bi­li­yor. Çün­kü, ye­ni çı­kan, Par­la­men­to­dan 13 Ma­yıs 2006'da çı­kar­mış ol­du­ğu­muz Çev­re Ka­nu­nu, ger­çek­ten, bi­zim ini­si­ya­tif­le­ri­mi­zi ge­niş­let­ti.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, bi­zim, Di­lo­va­sı'yla ala­ka­lı ola­rak, bu, sa­na­yi te­sis­le­ri­nin 34'ün­de ya­pı­lan ça­lış­ma­la­rın bir kıs­mı­nı ye­ter­siz gör­dük. On­la­ra de­dik ki, siz, yo­lu­nu­za de­vam ede­cek­si­niz, şu şu ça­lış­ma­la­rı­nı­zı ta­mam­la­ya­cak­sı­nız.

Şim­di, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, ben, si­ze, Di­lo­va­sı'nda­ki ha­va ka­li­te­siy­le ala­ka­lı ba­zı pa­ra­met­re­ler­den bah­set­mek is­ti­yo­rum: Ocak 2006'da kü­kürt­di­ok­sit 50,6'ymış, 20'ye in­miş. Tür­ki­ye'de ka­bul edi­len li­mit de­ğer 250'dir. Azot­di­ok­sit, ocak ayın­da 50'ymiş, ey­lül ayın­da 65'e çık­mış. Li­mit, Tür­ki­ye'de 100. Ağır me­tal kur­şun, ocak ayın­da 1,152'ymiş, ey­lül ayın­da 0,004'müş, li­mit 2. Ağır me­tal kad­mi­yum -bir ara bu kad­mi­yum ga­ze­te­ler­de yer al­mış­tı, iş­te, 10 bin kat fi­lan gi­bi ra­kam­lar ifa­de edil­miş­ti- 1,152; 0,004, bin­de 4, li­mit yüz­de 4. Top­lam hid­ro­kar­bon, ocak ayın­da 500'müş, ey­lül ayın­da 400, li­mit 140; ya­ni, bu­ra­da bir yük­sek­lik var. Bu­nun se­be­bi­ni de ifa­de ede­ce­ğim bi­raz son­ra. Toz par­ti­kül de ocak ayın­da 1.000'miş, ey­lül ayın­da 350, li­mit 4.000.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, bu, top­lam hid­ro­kar­bon­lar, sol­vent bu­har­la­rı, akar­ya­kı­tın bo­şal­tıl­ma­sın­da, tank­la­rın ha­va­lan­dır­ma­sın­dan çı­kan bu­har­lar­dır. Bun­lar­la ala­ka­lı ge­rek­li ted­bir­ler de al­dı­rıl­mış­tır.

Biz, iki ta­ne is­tas­yo­nu, Di­lo­va­sı'nda, bi­ri­si­ni be­le­di­ye­nin bah­çe­si­ne, bi­ri­si­ni de -şu an­da ora­da­ki bir fab­ri­ka­nın bah­çe­sin­de var bi­zim mo­bil is­tas­yo­nu­muz, sa­bit is­tas­yo­nu Di­lo­va­sı'nda­ki or­ga­ni­ze sa­na­yi böl­ge­si ida­re­si­nin yö­ne­ti­mi­ne al­dır­tı­yo­ruz- Po­li­san İl­ko­ku­lu var he­men TEM'in üst ta­ra­fın­da, onun bah­çe­si­ne ko­ya­ca­ğız. İki ta­ne sa­bit is­tas­yon­dan -her on beş da­ki­ka­da bir- Di­lo­va­sı'nda­ki va­tan­da­şı­mı­zın so­lu­du­ğu ha­va­nın bi­le­şi­miy­le ala­ka­lı ola­rak bi­ze mü­ra­ca­at et­me­si­ne, va­li­li­ğe, be­le­di­ye baş­kan­lı­ğı­na git­me­si­ne ge­rek yok; İn­ter­net'in tu­şu­na ba­sa­cak, her on beş da­ki­ka­da, Ba­kan­lı­ğı­mız İn­ter­net say­fa­sın­dan, Tür­ki­ye'nin sek­sen bir ilin­de na­sıl ha­va so­lu­du­ğu­nu va­tan­daş­la­rı­mız na­sıl bi­li­yor­sa, ta­kip ede­bi­li­yor­lar­sa, Di­lo­va­sı'nda iki ta­ne is­tas­yon­dan bu­nu ta­kip et­me imkânı var.

Yi­ne, bu ha­va kir­li­li­ğin­de ris­ki yük­sek olan fab­ri­ka­la­rın ba­ca­la­rı­nı on­li­ne iz­le­ye­bi­le­cek ol­du­ğu­muz oto­ma­tik öl­çüm ci­haz­la­rı tak­tır­dık. Çün­kü, va­tan­daş­tan şöy­le bir şikâyet var: "Sa­yın Ba­ka­nım, sağ olun, siz ya­kın­dan ta­kip edi­yor­su­nuz, ama ge­ce sa­at 02.00'den son­ra bun­lar fil­tre­le­ri, bun­lar arıt­ma­la­rı ka­pa­tı­yor­lar, gi­di­yor­lar." Bu­nun önü­ne geç­mek için, ilk ola­rak, oto­ma­tik iz­le­me ağı ku­ru­yo­ruz -ba­kın, oto­ma­tik- ya­ni, fil­tre dev­re­den çı­kar­tıl­dı mı, ener­ji­si ke­sil­di mi, dur­du­rul­du mu, bu­nu an­be­an ta­kip et­me imkânı­mız var­dır bi­zim. Bu da Di­lo­va­sı'nda ha­ya­ta ge­çi­yor.

Baş­ka? Di­lo­va­sı'nda, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım, met­ruk olan SSK bi­na­sı, semt po­lik­li­ni­ği ve sağ­lık oca­ğı ola­rak fa­ali­ye­te ge­çi­ril­di. Di­lis­ke­le­si ta­ra­fın­da da bir adet sağ­lık oca­ğı, evet, bu önü­müz­de­ki mart ayın­da in­şal­lah te­me­li atı­la­cak. Böl­ge, hem Ko­ca­eli Üni­ver­si­te­si Tıp Fa­kül­te­si ta­ra­fın­dan hem TÜ­Bİ­TAK ta­ra­fın­dan hem Ba­kan­lı­ğı­mız ta­ra­fın­dan bi­zim ön­ce­lik­li ola­rak ta­kip et­miş ol­du­ğu­muz bir böl­ge­dir. Bu­nun böy­le bi­lin­me­si­ni ar­zu edi­yo­rum.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, ba­kın, iki ta­ne ra­por­dan il­ki be­nim elim­de. Bu ra­por, böl­ge­de ne, na­sıl­dı, ne­re­ye gi­di­yor? Bu­nun son ra­po­ruy­la bir­lik­te, Di­lo­va­sı'nda araş­tır­ma ko­mis­yo­nun­da ça­lı­şan de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­mın ça­lış­ma­la­rı­na te­şek­kür edi­yo­rum. Ger­çek­ten, böl­ge­de çok cid­di bir ça­lış­ma yap­tı­lar. Ya­pı­lan bu ça­lış­ma­lar­da üni­ver­si­te­ler­le, TÜ­Bİ­TAK'la, böl­ge­de­ki bü­tün ak­tör­ler­le gö­rüş­tü­ler, on­la­rın ra­por­la­rın­dan da is­ti­fa­de edi­li­yor. Ya­ni, biz, iyi ki böy­le bir ko­mis­yon ra­po­ru eli­miz­de var, iyi ki böy­le bir araş­tır­ma ko­mis­yo­nu ku­rul­muş di­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, be­nim de­ğer­li hem­şeh­rim, es­ki be­le­di­ye baş­ka­nı ar­ka­da­şı­mız "Be­nim im­zam yok­tur Di­lo­va­sı OSB'nin al­tın­da." di­yor.

SA­LİH GÜN (Ko­ca­eli) - Yok­tur de­me­dim.

ÇEV­RE VE OR­MAN BA­KA­NI OS­MAN PE­PE (De­vam­la) - Şim­di -göz­lük tak­mak la­zım ki, in­ce ra­kam­lar ol­du­ğu için on­la­rı oku­ya­lım- 14/10/1997 ta­ri­hin­de, yer se­çi­mi, ko­mis­yo­nun­da, ma­hal­lin­de ya­pı­lan yer se­çi­mi so­nu­cun­da ha­zır­la­nan yer se­çi­mi ra­po­ru­nun Di­lo­va­sı OSB'ye ait Tav­şan­cıl Be­le­di­ye Baş­kan­lı­ğı­nın gö­rü­şü­nü içe­ren il­gi­li say­fa­sı­dır. Şim­di, bu­ra­da en­te­re­san bir şey söy­lü­yor Tav­şan­cıl Be­le­di­ye­si, ya­ni, Sa­lih Gün ar­ka­da­şı­mı­zın ba­şın­da ol­du­ğu be­le­di­ye "Ko­ca­eli-Di­lo­va­sı OSB için­de Tav­şan­cıl'da kal­dı­ğın­dan, is­mi­nin Ko­ca­eli-Di­lo­va­sı-Tav­şan­cıl OSB ol­ma­sı­nı ta­lep edi­yo­ruz." di­yor. 

SA­LİH GÜN (Ko­ca­eli) - Yok…

ÇEV­RE VE OR­MAN BA­KA­NI OS­MAN PE­PE (De­vam­la) - Ha­fı­zai be­şer nis­yan ile ma­lul­dür. Bu ra­por­lar, ta­bii eli­miz­de, bun­la­rı, bi­raz son­ra Sa­yın Gün'e tak­dim ede­bi­li­rim.

Yi­ne "Ben se­çil­dik­ten son­ra, ba­zı şey­ler var, on­lar­dan ben so­rum­lu de­ği­lim." di­yor. "05/02/2002…" Da­ha se­çim­ler ol­ma­mış, se­çim­le­re var, aşa­ğı yu­ka­rı se­kiz ay var. Şim­di, Geb­ze Kö­mür­cü­ler OSB… Sa­yın Gün, bun­dan da şikâyet­çi­dir, müş­te­ki­dir; di­yor ki "Ba­kan­lı­ğı­nız ta­ra­fın­dan ya­pı­la­cak OSB ya­pı­mın­da be­le­di­ye­miz­ce bir mah­zur gö­rül­me­mek­te­dir."

SA­LİH GÜN (Ko­ca­eli) - Tav­şan­cıl sı­nır­la­rın­da mı, Di­lo­va­sı mı?

ÇEV­RE VE OR­MAN BA­KA­NI OS­MAN PE­PE (De­vam­la) - Tav­şan­cıl.

SA­LİH GÜN (Ko­ca­eli) - Çer­keş­li'de.

ÇEV­RE VE OR­MAN BA­KA­NI OS­MAN PE­PE (De­vam­la) - "Ko­ca­eli Vi­la­ye­ti Tav­şan­cıl Be­le­di­ye Baş­ka­nı, 05/02/2002, Geb­ze Kö­mür­cü­ler OSB." Ko­nu bu. "Sa­yı:18, Sa­lih Gün, Be­le­di­ye Baş­ka­nı." İm­za…

SA­LİH GÜN (Ko­ca­eli) - Sa­yın Ba­ka­nım, han­gi böl­ge­de, han­gi kö­yün içe­ri­sin­de, onu söy­le­yin.

ZÜL­FÜ DE­MİR­BAĞ (Elâ­zığ) - Bel­ki si­zin ha­be­ri­niz ol­ma­dan bü­rok­rat­lar gön­der­miş.

ÇEV­RE VE OR­MAN BA­KA­NI OS­MAN PE­PE (De­vam­la) - Şim­di, Mec­lis tu­ta­nak­la­rın­dan bir şey oku­ya­ca­ğım si­ze de­ğer­li ar­ka­daş­lar: 14/2/2007, Sa­yın Gün di­yor ki "Şu an­da Mec­lis­ten umu­du­nu kes­miş halk, Er­me­ni soy­kı­rı­mı­nı ka­bul et­miş Fran­sız ga­ze­te­le­rin­de umut arı­yor.

Sa­yın Ba­ka­nım, Di­lo­va­sı Fran­sa'ya mek­tup yaz­mış. Tür­ki­ye'de­ki Par­la­men­to­dan hiç­bir za­man umut ke­sil­mez. Bi­ri­le­ri bu­gün yap­mı­yor­sa bu­nu, al­tı ye­di ay son­ra ya­pa­cak in­san­lar mu­hak­kak ge­le­cek­tir. Bu Di­lo­va­sı baş­lı ba­şı­na bir so­run… Di­lo­va­sı Or­ga­ni­ze Sa­na­yi­si­ni der­hal ip­tal edin."

SA­LİH GÜN (Ko­ca­eli) - Evet.

ÇEV­RE VE OR­MAN BA­KA­NI OS­MAN PE­PE (De­vam­la) - Bi­raz ön­ce Eyüp Ayar… Bu Di­lo­va­sı OSB ku­ru­lur­ken dö­ne­min va­li­si Ke­mal Neh­ro­zoğ­lu Mü­te­şeb­bis He­yet Baş­ka­nı ola­rak im­za­la­mış…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

ÇEV­RE VE OR­MAN BA­KA­NI OS­MAN PE­PE (De­vam­la) - Bu mü­te­şeb­bis he­yet­te De­ğer­li Mil­let­ve­ki­li­miz o za­man Be­le­di­ye Baş­ka­nı ola­rak im­za­la­mış. Mü­te­şeb­bis he­yet­ler­de şöy­le bir şey var­dır: Bu he­yet üye­le­rin­den bir ta­ne­si im­za­la­maz­sa OSB ku­ru­la­maz. Bu ka­dar, bu ka­dar. Ya, şim­di, o za­man ku­ru­yor­sun, şim­di di­yor­sun "ka­pat." Ma­dem ka­pa­ta­cak­tın ni­ye kur­dun?

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (Bi­le­cik) - Ka­pat de­me­dik Sa­yın Ba­kan, ön­lem alın, ön­lem.

SA­LİH GÜN (Ko­ca­eli) - Di­lo­va­sı sı­nır­la­rı için­de de­ğil. Sap­tı­rı­yor­sun Sa­yın Ba­ka­nım.

ÇEV­RE VE OR­MAN BA­KA­NI OS­MAN PE­PE (De­vam­la) - Şim­di, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, be­nim, bu­ra­da, sev­gi­li hem­şeh­rim… Ba­kın, be­nim…

SA­LİH GÜN (Ko­ca­eli) - Di­lo­va­sı Or­ga­ni­ze Sa­na­yi Böl­ge­si'nden bah­se­di­yor­sun.

ÇEV­RE VE OR­MAN BA­KA­NI OS­MAN PE­PE (De­vam­la) - Oray­la ala­ka­lı da ko­nu­şu­yo­rum.

SA­LİH GÜN (Ko­ca­eli) - Kö­mür­cü­ler, Çer­keş­li'de…

ÇEV­RE VE OR­MAN BA­KA­NI OS­MAN PE­PE (De­vam­la) - Be­nim, bu­ra­da, ta­bii de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım­la po­le­mi­ğe gir­mek gi­bi bir ni­ye­tim yok. An­cak, bir hak­kı, bir du­ru­mu tes­pit edip bu­ra­da açık se­çik pay­laş­mak la­zım.

Şim­di, ba­kın, bi­zim Di­lo­va­sı'nda sa­na­yi­ci­ler­le yap­mış ol­du­ğu­muz top­lan­tı­lar­da on­la­ra ne­yi ne za­man ya­pa­cak­la­rı­nı söy­le­dik, yap­ma­yan­la­rın da ya­ka­sın­dan tut­tuk ar­ka­daş. Bu­nu yap­tık, bun­dan son­ra da ya­pa­ca­ğız, sa­de­ce Di­lo­va­sı'nda de­ğil…

Ba­kın, bu­ra­dan, mil­le­tin Mec­li­si­nin kür­sü­sün­den ale­nen de­fa­lar­ca söy­le­dim, ama, bir kez da­ha tek­rar­lı­yo­rum: Bi­zim için in­san sağ­lı­ğı her şey­den aziz­dir, pa­ra­dan da pul­dan da fab­ri­ka­dan da çok da­ha aziz­dir. Bir tek in­sa­nı­mı­zın ha­ya­tı­na mal ola­cak her­han­gi bir ey­lem var­sa, bu­nun kar­şı­sın­da dur­mak bi­zim işi­miz­dir, ama, Di­lo­va­sı…

Ba­kın, ben, 1975 se­ne­sin­de Di­lo­va­sı'na, üni­ver­si­te­den tez ha­zır­la­mak için git­tim, 1975. 1975'te git­ti­ğim za­man Mer­kez Ca­mii var­dı, Na­saş Alü­min­yum var­dı, Ço­la­koğ­lu, bir­kaç ta­ne fab­ri­ka var­dı ora­da.

İZ­ZET ÇE­TİN (Ko­ca­eli ) - DYO var­dı.

ÇEV­RE VE OR­MAN BA­KA­NI OS­MAN PE­PE (De­vam­la) - Evet.

Ora­da­ki nü­fu­su top­la­sa­nız, sağ­dan top­la sol­dan top­la, bir­kaç bin yok­tu, bir köy­dü ora­sı.

İ. SA­Mİ TAN­DOĞ­DU (Or­du) - 3 bin…

ÇEV­RE VE OR­MAN BA­KA­NI OS­MAN PE­PE (De­vam­la) - Şim­di, bu­gün, 50 bin ki­şi ya­şı­yor, el­li mil­yon araç ge­çi­yor. Ama, bu­ra­dan, Ba­kan­lık ola­rak, bu işin üs­te­sin­den gel­me­ye ka­rar­lı ol­du­ğu­mu­zu, yö­re­de­ki hem­şeh­ri­le­ri­mi­zin bu ko­nuy­la ala­ka­lı gö­nül­le­ri­nin müs­te­rih ol­ma­la­rı­nı is­ti­yo­rum.

Ben, ye­di yüz gün son­ra ora­ya git­miş de­ği­lim. Ba­kın, hükûmet­ler söz söy­le­mez­ler, ik­ti­dar­lar laf­la uğ­raş­maz­lar, iş ya­par­lar. Biz ra­por ha­zır­lat­tık, biz sa­na­yi­ci­ler­le top­lan­tı yap­tık, ama, bun­la­rı, da­vul zur­nay­la, el­bet­te ki, mey­dan­lar­da, be­le­di­ye­le­rin bah­çe­sin­de ve­ya­hut da çar­şı­nın or­ta­sın­da yap­ma­dık. Ni­ye? Biz çö­züm is­ti­yo­ruz, çö­züm. Çün­kü, sa­na­yi­ci­yi ce­za­lan­dı­rıp fab­ri­ka­sı­nı ka­pat­mak, ül­ke­nin eko­no­mi­si­ne ar­tı yaz­maz ki, ar­tı yaz­maz. Ora­da ça­lı­şan in­san­la­rı­mız var. Di­lo­va­sı'na bu ka­dar in­san ni­ye göç et­ti gel­di? O fab­ri­ka­lar­da iş bul­sun di­ye gel­di. Şim­di, Di­lo­va­sı'nda­ki o in­san­la­rı al­sa­nız baş­ka ye­re gö­tür­se­niz…

İZ­ZET ÇE­TİN (Ko­ca­eli) - Öy­le bir şey di­yen yok Sa­yın Ba­ka­nım, sa­na­yi de ola­cak...

ÇEV­RE VE OR­MAN BA­KA­NI OS­MAN PE­PE (De­vam­la) - El­bet­te ki, sa­na­yi de ola­cak, ama, sa­na­yi, çev­re­nin stan­dart­la­rı­na, in­san sağ­lı­ğı­na, çev­re sağ­lı­ğı­na uy­gun şe­kil­de ola­cak. Biz de bu­nu yap­ma­ya gay­ret edi­yo­ruz.

BAŞ­KAN - Sa­yın Ba­kan, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­lar mı­sı­nız.

İ. SA­Mİ TAN­DOĞ­DU (Or­du) - Sa­yın Ba­ka­nım, so­run yok o za­man, an­la­şı­yo­ruz.

ÇEV­RE VE OR­MAN BA­KA­NI OS­MAN PE­PE (De­vam­la) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Di­lo­va­sı'yla ala­ka­lı cid­di me­sa­fe al­dı­ğı­mı­zı ra­hat­lık­la söy­lü­yo­rum, ama, Di­lo­va­sı'nda hâlâ ya­pa­cak ol­du­ğu­muz iş­ler ol­du­ğu­nu bi­li­yo­ruz. Ora­da ha­va ka­li­te­siy­le ala­ka­lı bu ça­lış­ma­lar ya­pı­lır­ken, ay­nı za­man­da suy­la ala­ka­lı atık su arıt­ma te­sis­le­ri­nin, in­şal­lah, önü­müz­de­ki ni­san ayın­da te­me­li atı­la­cak. Bu da, bi­zim Ba­kan­lık ola­rak ta­kip et­miş ol­du­ğu­muz bir pro­je­dir.

Ben si­ze şu­nu çok ra­hat­lık­la söy­le­mek is­ti­yo­rum: Bu­ra­da­ki ra­por­lar, yi­ne, önü­müz­de­ki gün­ler­de öl­çül­me­ye de­vam edi­le­cek ra­kam­lar­la, el­bet­te ki si­zin gün­de­mi­ni­ze, ül­ke­nin gün­de­mi­ne, Ko­ca­eli'nin gün­de­mi­ne ge­le­cek­tir.

Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li ola­rak, Çev­re ve Or­man Ba­ka­nı ola­rak hem Ko­ca­eli'nin hem de Tür­ki­ye'nin çev­re ve in­san sağ­lı­ğı­nı il­gi­len­di­ren bü­tün so­run­la­rı­na, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti ta­ri­hi­nin hiç­bir dö­ne­min­de ol­ma­dı­ğı ka­dar ba­si­ret­le ve ka­rar­lı­lık­la sa­hip çık­tı­ğı­mı­zı, me­se­le­le­rin üze­ri­ne ce­sa­ret­le git­ti­ği­mi­zi, çö­zü­mün ta­ra­fı ol­du­ğu­mu­zu, şikâyet eden de­ğil çö­züm üre­ten ma­hal ol­du­ğu­mu­zu (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar) ve bu­ra­da de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­mı­zın ver­miş ol­duk­la­rı bu Araş­tır­ma Ko­mis­yo­nuy­la…

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (Bi­le­cik) - Ya­lo­va'dan hiç bah­set­me­di­niz Sa­yın Ba­kan.

ÇEV­RE VE OR­MAN BA­KA­NI OS­MAN PE­PE (De­vam­la) - …ya­pı­lan  bu ça­lış­ma­la­rın ne­ti­ce­sin­de Ko­ca­eli'de ve Di­lo­va­sı'nda ya­şa­yan hem­şeh­ri­le­ri­mi­zin doğ­ru bil­gi­len­di­ril­me fır­sa­tı­nı da biz­le­re ver­dik­le­ri için te­şek­kür edi­yor, he­pi­ni­ze say­gı­lar su­nu­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­riz Sa­yın Ba­kan.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, şa­hıs­la­rı adı­na söz is­te­yen Ri­ze Mil­let­ve­ki­li Sa­yın İm­dat Süt­lü­oğ­lu'na söz ve­ri­yo­rum.

Bu­yu­run. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Sü­re­niz on da­ki­ka Sa­yın Süt­lü­oğ­lu.

İM­DAT SÜT­LÜ­OĞ­LU (Ri­ze) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; he­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Di­lo­va­sı'nin kir­len­me­siy­le il­gi­li ola­rak, İz­zet Çe­tin ve 31 mil­let­ve­ki­li ar­ka­da­şı­mı­zın, Eyüp Ayar ve 30 mil­let­ve­ki­li ar­ka­da­şı­mı­zın ver­dik­le­ri öner­ge­ler so­nu­cun­da oluş­tu­ru­lan araş­tır­ma ko­mis­yo­nu­nun ra­po­ru üze­rin­de ko­nu­şu­yo­ruz.

Di­lo­va­sı'yla il­gi­li ko­mis­yon, son de­re­ce ve­rim­li, son de­re­ce gü­zel bir ça­lış­ma yap­mış. 376 sa­hi­fe­lik bir ra­por ha­zır­la­mış. Ben, bu de­ğer­li ar­ka­daş­la­rı­mı­zı kut­lu­yo­rum. Bu böl­ge­nin, Di­lo­va­sı'nın res­mi net ola­rak çe­kil­miş ve or­ta ye­re ko­nul­muş.

Ben­den ön­ce ko­nu­şan çok de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım ve çok de­ğer­li Ba­kan ar­ka­da­şım, tek­nik ola­rak an­la­tıl­ma­sı ge­re­ken tüm ko­nu­la­ra te­mas et­ti­ler, ben de­tay­la­ra bu ne­den­le gir­mek is­te­mi­yo­rum. An­cak, Di­lo­va­sı, çev­re kir­li­li­ği açı­sın­dan la­bo­ra­tu­var ma­hi­ye­tin­de çok gü­zel bir ör­nek, hem Tür­ki­ye'miz için hem de dün­ya için. Di­lo­va­sı'nda ha­va kir­li­li­ği var, Di­lo­va­sı'nda top­ra­ğın kir­len­me­si var, Di­lo­va­sı'nda su­yun kir­len­me­si var ve ora­da ya­şa­yan in­san­la­rın sağ­lı­ğı­nı, ya­şa­mı­nı teh­dit eder ma­hi­yet­te sı­kın­tı­lar var.

Mec­li­si­miz he­nüz da­ha çok ye­niy­ken, yi­ne 58'in­ci AK Par­ti Hükûme­ti çok ye­niy­ken, da­ha bir­kaç ay­lık­ken, ilk araş­tır­ma ko­mis­yo­nu yi­ne çev­rey­le il­gi­li ola­rak Er­ge­ne Hav­za­sı'nın kir­len­me­si hu­su­sun­da ku­rul­muş­tu, ki o za­man ben­de­niz de Çev­re Ba­ka­nı ola­rak bu­na des­tek ver­miş­tim. Ta­bii ki, hav­za­la­rı­mız kir­le­ni­yor, ne­hir­le­ri­miz kir­le­ni­yor, göl­le­ri­miz kir­le­ni­yor, de­niz­le­ri­miz kir­le­ni­yor, top­ra­ğı­mız kir­le­ni­yor. Çev­re kir­li­li­ği bü­tün in­san­lı­ğın or­tak prob­le­mi, ya­ni bu­nu lo­kal ola­rak ele alıp, lo­kal çö­züm­ler ara­mak bir ye­re ka­dar ye­ter­li ol­mu­yor. Glo­bal dü­şü­nüp, lo­kal çö­züm­ler ara­mak, ge­liş­tir­mek ve bun­la­rı ger­çek­leş­tir­mek ge­re­ki­yor.

Yi­ne, çev­re ola­yın­da ye­di­den yet­mi­şe top­lu­mun her kat­ma­nı­nın, her ke­si­mi­nin du­yar­lı ol­ma­sı icap edi­yor. Sa­de­ce ka­mu ku­rum­la­rı mı? İş­te, Hükûme­tin, be­le­di­ye­le­rin ve di­ğer ka­mu ku­rum­la­rı­nın ça­lış­ma­la­rıy­la çev­re­yi ko­ru­mak ve çev­re prob­lem­le­ri­nin al­tın­dan kalk­mak ma­ale­sef müm­kün de­ğil. Bu­nun için de, top­lu­mun tüm ke­sim­le­ri çok cid­di bir iş bir­li­ği yap­mak du­ru­mun­da­dır.

En ucuz çev­re ya­tı­rı­mı, çev­re­yi kir­let­me­mek­le olur. Ya­ni, ko­ru­yu­cu sağ­lık hiz­me­ti gi­bi, ko­ru­yu­cu he­kim­lik gi­bi, ko­ru­yu­cu çev­re hiz­met­le­ri­nin de ya­pıl­ma­sı ge­re­ki­yor. Çev­re bir ke­re kir­le­til­dik­ten son­ra bu­nu tek­rar es­ki hâli­ne ge­tir­mek, çok bü­yük har­ca­ma­lar ya­pıl­sa bi­le, müm­kün ol­mu­yor.

İş­te, ge­liş­miş ül­ke­ler, sa­na­yi­leş­miş ül­ke­ler "ön­ce bir sa­na­yi­le­şe­lim, ön­ce kal­kı­na­lım, fab­ri­ka­la­rı­mı­zı ku­ra­lım, yol­la­rı­mı­zı ya­pa­lım, şe­hir­le­ri­mi­zi ku­ra­lım, çev­re­yi son­ra hal­le­de­riz" di­ye dü­şün­dü­ler. Da­ha son­ra çok bü­yük kay­nak­lar har­ca­dı­lar, ama, yi­ne de çev­re ma­ale­sef es­ki hâli­ne gel­me­di. Biz, Tür­ki­ye ola­rak bu yan­lı­şın içi­ne düş­me­me­li­yiz.

Çok de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, çev­re, can­lı­la­rın ya­şam­la­rı bo­yun­ca iliş­ki­le­ri­ni sür­dür­dük­le­ri ve kar­şı­lık­lı ola­rak et­ki­le­şim için­de bu­lun­duk­la­rı bi­yo­lo­jik, fi­zik­sel, sos­yal, eko­no­mik ve kül­tü­rel bir or­tam­dır. Çev­rey­le il­gi­li, dün­ya ma­ale­sef çok geç uyan­mış­tır. Çok bü­yük tah­ri­bat­lar ya­pıl­dık­tan son­ra cid­di ma­na­da dün­ya­nın gün­de­mi­ne an­cak ge­le­bil­miş­tir.

Çev­re ko­nu­sun­da­ki ilk cid­di ça­lış­ma 1979 yı­lın­da Stock­holm'de ya­pıl­dı. 1992 Ha­zi­ra­nın­da Rio'da da­ha ile­ri adım­lar atıl­dı. İk­lim De­ği­şik­li­ği Çer­çe­ve Söz­leş­me­si bu­ra­da gün­de­me gel­di ve bu Söz­leş­me 1994 yı­lın­da im­za­lan­dı. 188 ül­ke bu an­laş­ma­ya im­za at­tı­lar. 2002 Ju­han­nes­burg'da­ki Çev­re Top­lan­tı­sı'nda "sür­dü­rü­le­bi­lir kal­kın­ma" kav­ra­mı or­ta ye­re ge­ti­ril­di. Ya­ni, çev­re­yi yok et­me­den, çev­re­yi ko­ru­ya­rak ya­şa­ma ve ge­le­cek ne­sil­le­re de ya­şa­na­bi­lir bir çev­re­yi mi­ras ola­rak dev­ret­me ola­yı. Çün­kü, çev­re, ata­la­rı­mız­dan bi­ze mi­ras kal­ma­mış­tır, ge­le­cek ne­sil­ler­den biz on­la­rı ema­net al­dık. Bu­nu, bir Af­ri­ka ata­sö­zün­de çok gü­zel bir de­yim ola­rak gö­rü­yo­ruz.

Biz, AK Par­ti İk­ti­da­rı ola­rak, ilk gün­den be­ri çev­re prob­lem­le­ri­nin üze­ri­ne git­tik. Ya­ni, bu ko­nu­da, toz­la­rı ha­lı­nın al­tı­na sü­pür­me­dik, olay­la­rın üze­ri­ne ka­rar­lı bir şe­kil­de git­tik. 22 ci­va­rın­da, Av­ru­pa Bir­li­ği uyum ya­sa­sı, çev­rey­le il­gi­li uyum ya­sa­sı hız­lı bir şe­kil­de Mec­li­se sevk edil­di ve bun­lar yi­ne hız­lı bir şe­kil­de ka­nun­laş­tı. Çev­re ve Or­man Ba­kan­lı­ğı­mız, bu­na bağ­lı ola­rak ge­rek­li tü­zük ve yö­net­me­lik­le­ri de ha­ya­ta ge­çir­di. Şu an­da, Hükûme­ti­miz, bir ko­mis­yon­la, bir­çok ba­kan­lı­ğı içi­ne alan bir ko­mis­yon­la, en üst dü­zey­de çev­re prob­lem­le­ri­nin üze­ri­ne gi­di­yor ve yi­ne Çev­re Ya­sa­sı'nın çık­ma­sı, bu ko­nu­da atıl­mış çok önem­li bir adım­dır. Çev­re Ya­sa­sı'nın man­tı­ğı, iş­te, ko­ru­ma­ya, çev­re­yi boz­ma­ma­ya yö­ne­lik ola­rak dü­şü­nül­müş­tür, dü­zen­len­miş­tir. Çün­kü, ağır ce­za­lar­la, çev­re­ye za­rar ve­ren, çev­re­yi kir­le­ten in­san­la­rın çev­re­yi boz­ma­la­rı­nın ön­len­me­si bu Ya­sa'yla amaç­lan­mak­ta­dır. Yi­ne, çev­re dü­ze­ni plan­la­rı­nın ya­pıl­ma­sı da çok önem­li bir adım­dır.

Ta­bii ki, çev­rey­le il­gi­li prob­lem­ler, çok uzun yıl­lar or­ta­ya çı­kan bi­ri­kim­le­rin so­nu­cun­da bu­gün dağ gi­bi önü­müz­de dur­mak­ta­dır. Tür­ki­ye'nin, çev­re prob­lem­le­ri­ni çö­ze­bil­mek için 35 mil­yar do­lar­lık bir ya­tı­rı­ma ih­ti­ya­cı var­dır. Bu, çok bü­yük bir kay­nak­tır. Ta­bii, ken­di imkânla­rı­mız, Av­ru­pa Bir­li­ği sü­re­ci için­de Av­ru­pa Bir­li­ği fon­la­rı, Dün­ya Ban­ka­sı ve di­ğer fi­nans ku­rum­la­rı­nın fon­la­rıy­la bu prob­lem­le­rin al­tın­dan kalk­ma­mız ge­re­ki­yor, ama, hem kay­na­ğa hem de za­ma­na ta­bii ki ih­ti­ya­cı­mız var. Bu çev­re dü­ze­ni plan­la­rıy­la ne­re­de sa­na­yi ya­pı­la­cak, ne­re­de şe­hir­ler ku­ru­la­cak, ne­re­si ta­rım ara­zi­si ola­rak ka­la­cak, bun­la­rın plan­la­rı ya­pı­lı­yor. Çev­re ve Or­man Ba­kan­lı­ğı­mız bu ko­nu­da çok gü­zel bir ça­lış­ma­yı, hız­lı bir şe­kil­de yü­rü­tü­yor. Zan­ne­di­yo­rum, kı­sa bir sü­re için­de bu ça­lış­ma­lar son­la­na­cak ve ar­tık, bun­dan son­ra, Tür­ki­ye önü­nü gö­re­rek adım­la­rı­nı ata­cak, çev­rey­le il­gi­li yan­lış­la­rı yap­ma­ya­cak.

Ka­tı atık ber­ta­raf te­sis­le­ri­nin ya­pıl­ma­sı ola­yın­da, yi­ne al­ma­mız ge­re­ken çok önem­li yol­lar var. Çev­re ve Or­man Ba­kan­lı­ğı­mız, De­ğer­li Ba­ka­nı­mız bu ko­nu­da böl­ge bir­lik­le­ri oluş­tur­mak su­re­tiy­le çok gü­zel bir ça­lış­ma­yı baş­lat­mış­tır, sür­dür­mek­te­dir; ken­di­le­ri­ni teb­rik edi­yo­rum, te­şek­kür edi­yo­rum.

Şu an­da, Tür­ki­ye'de sa­de­ce 19 be­le­di­ye­de stan­dart­la­ra uy­gun, ma­ale­sef, ka­tı atık ber­ta­raf te­si­si var. Ya­ni, be­le­di­ye­le­ri­mi­zin ya­pa­ca­ğı çok iş var. 3.225 be­le­di­ye­miz­den sa­de­ce 1.879 be­le­di­ye­miz­de ka­na­li­zas­yon var. Atık arıt­ma te­si­si olan be­le­di­ye sa­yı­sı ise sa­de­ce 170'tir. Bu ko­nu­da da yap­ma­mız ge­re­ken çok önem­li iş­ler var.

Say­gı­de­ğer mil­let­ve­kil­le­ri, çev­re ya­tı­rım­la­rı ol­duk­ça pa­ha­lı ya­tı­rım­lar­dır ve yi­ne, bun­la­rın iş­let­me ma­li­ye­ti de yük­sek­tir. Do­la­yı­sıy­la, sa­na­yi­ci, çev­re ya­tı­rı­mı­nı ger­çek­leş­ti­ren ve bu­nu iş­let­me saf­ha­sın­da da iş­le­ten sa­na­yi­ci cid­di ma­na­da ar­tı bir ma­li­yet yü­küy­le kar­şı kar­şı­ya kal­mak­ta­dır, hak­sız bir re­ka­bet or­ta­mı oluş­mak­ta­dır. Bu­nun için, çev­re ya­tı­rım­la­rı­nın teş­vik edil­me­si, hak­sız re­ka­bet or­ta­mı­nın or­ta­dan kal­dı­rıl­ma­sı, hat­ta çev­re ya­tı­rı­mı ya­pan sa­na­yi­ci­le­rin avan­taj­lı du­ru­ma gel­me­le­ri­ni sağ­la­ya­cak ye­ni ted­bir­le­rin, teş­vik ted­bir­le­ri­nin de alın­ma­sı ge­re­kir di­ye dü­şü­nü­yo­rum. Bu ko­nu­da ça­lış­ma ya­pan her­ke­si, çok de­ğer­li…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run efen­dim.

İM­DAT SÜT­LÜ­OĞ­LU (De­vam­la) - Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım.

Bu ko­nu­da ça­lış­ma ya­pan her­ke­se, çok de­ğer­li Araş­tır­ma Ko­mis­yo­nu üye­si ar­ka­daş­la­rı­ma, De­ğer­li Çev­re ve Or­man Ba­ka­nı­ma ve Ba­kan­lı­ğın de­ğer­li bü­rok­rat­la­rı­na, ye­rel yö­ne­ti­ci­le­re, her­ke­se te­şek­kür edi­yor, tek­rar he­pi­ni­zi sev­gi ve say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (Al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Süt­lü­oğ­lu.

Şah­sı adı­na ikin­ci ko­nuş­ma­cı, Er­zu­rum Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Mus­ta­fa Nu­ri Ak­bu­lut.

Bu­yu­run efen­dim. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

MUS­TA­FA NU­Rİ AK­BU­LUT (Er­zu­rum) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Di­lo­va­sı bel­de­sin­de­ki sa­na­yi atık­la­rı­nın çev­re ve in­san sağ­lı­ğı üze­rin­de­ki olum­suz et­ki­le­ri­nin araş­tı­rıl­ma­sı ve alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­le­rin tes­pi­ti ama­cıy­la açı­lan Mec­lis araş­tır­ma­sı so­nun­da, Araş­tır­ma Ko­mis­yo­nu­mu­zun ha­zır­la­dı­ğı kap­sam­lı ra­por Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na su­nul­muş­tu. Bu ra­po­run gö­rü­şül­me­siy­le il­gi­li ola­rak şah­sım adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, ül­ke­miz, kal­kın­mak­ta olan di­ğer ül­ke­ler­de ya­şa­nan tür­den bir sü­reç­ten geç­mek­te; bir yan­dan sa­na­yi­leş­me­nin ge­liş­me­si, yay­gın­laş­tı­rıl­ma­sı ve sa­na­yi üre­ti­mi­nin ar­tı­rıl­ma­sı teş­vik edi­lir­ken, di­ğer yan­dan, iş­siz­li­ğin azal­tıl­ma­sı ve top­lu­mun re­fah stan­dar­dı­nın yük­sel­til­me­si amaç­lan­mak­ta­dır.

Gü­nü­müz­de, sa­na­yi­leş­me ne­de­niy­le bü­yük so­run­lar ya­şa­yan ge­liş­miş ül­ke­ler, ağır sa­na­yi te­sis­le­ri­ni az ge­liş­miş ül­ke­le­re kay­dı­ra­rak bu sı­kın­tı­la­rın­dan kur­tul­ma­ya ça­lış­mak­ta­dır. Sa­na­yi­leş­miş ül­ke­ler, dün­ya­da, kal­kın­mış, güç­lü, me­de­ni ül­ke­ler ola­rak ka­bul edil­di­ği için, ge­liş­mek­te olan ül­ke­ler, eko­no­mi­le­ri­nin bü­yü­yor ol­ma­sı kar­şı­sın­da, ge­nel­lik­le çev­re­nin kir­len­me­si­ni ve kir­len­mey­le or­ta­ya çı­ka­cak so­run­la­rı gör­mez­den gel­mek­te; sa­na­yi­leş­me­nin, top­lum re­fa­hı­nın sağ­lan­ma­sı için bir araç ol­du­ğu, iş­siz­li­ğin azal­tıl­ma­sı ya­nın­da, ça­lı­şan­la­rın sağ­lık, eği­tim, ba­rın­ma gi­bi te­mel ih­ti­yaç­la­rı­nın kar­şı­lan­ma­sı ve çev­re­ye du­yar­lı ola­rak sür­dü­rül­me­si ge­rek­ti­ği göz ar­dı edil­mek­te­dir.

Sa­na­yi­leş­miş ül­ke­ler ara­sı­na ka­tıl­mak is­te­yen ül­ke­miz­de de, plan­sız ola­rak baş­la­tı­lan sa­na­yi­leş­me­nin çev­re­ye ve in­san sağ­lı­ğı­na olan olum­suz et­ki­le­ri ilk baş­lar­da önem­sen­me­miş, hiç­bir plan­la­ma ya­pıl­ma­dan, sa­na­yi­leş­me­yi sa­na­yi­ci­le­rin ter­cih­le­ri­ne bı­ra­kan ve ka­mu de­ne­ti­mi­ni ge­rek­siz gö­ren bir an­la­yış­la, ön­ce­den alın­ma­sı ge­rek­li ted­bir­ler ne ya­zık ki za­ma­nın­da alı­na­ma­mış­tır.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, bir ül­ke­nin kal­kın­ma­sı ve sa­na­yi­leş­me­si için ge­liş­miş ül­ke­le­rin de­nen­miş po­li­ti­ka­la­rı­nın ay­nen uy­gu­lan­ma­sı ve bu ül­ke­ler­de ya­şa­nan sı­kın­tı­la­rın ay­nen ya­şan­ma­sı şart ol­ma­dı­ğı gi­bi, or­ta­ya çı­ka­cak eko­lo­jik ve çev­re­sel so­run­la­rın da ka­çı­nıl­maz ve kat­la­nıl­ma­sı ge­re­ken zor­luk­lar ola­rak ka­bul edil­me­si doğ­ru de­ğil­dir. Çağ­daş bir sa­na­yi­leş­me an­la­yı­şı için­de fark­lı ku­ral ve uy­gu­la­ma­lar­la bu so­run­la­rın önü­ne ge­çil­me­si müm­kün­dür.

Di­lo­va­sı'nda ya­şa­nan so­run­lar, çar­pık sa­na­yi­leş­me, çar­pık kent­leş­me, aşı­rı göç ve nü­fus ar­tı­şı, çev­re­nin, ha­va­nın, su­yun ve top­ra­ğın kir­len­me­si ve tüm bun­la­ra bağ­lı ola­rak or­ta­ya çı­kan in­san ve çev­re sağ­lı­ğı so­run­la­rı ola­rak ifa­de edi­le­bi­lir ki, bu so­run­lar di­ğer sa­na­yi kent­le­ri­miz­de de ya­şa­nan tür­den so­run­lar­dır.

Ül­ke­miz­de ya­şa­nan çev­re so­run­la­rı­nın gi­de­ril­me­si, ye­ni­le­ri­nin or­ta­ya çık­ma­ma­sı, sağ­lık­lı bir sa­na­yi­leş­me ve sağ­lık­lı bir kent­leş­me için ön­ce­lik­le il­le­ri­mi­zin çev­re dü­ze­ni plan­la­rı­nın ya­pıl­ma­sı ge­rek­mek­te­dir. Sa­hip ol­du­ğu­muz de­ğer­le­rin ata­la­rı­mız­dan biz­le­re in­ti­kal eden mi­ras de­ğil, ge­le­cek ne­sil­le­re gü­ven­le ulaş­tı­rıl­ma­sı ge­re­ken bir ema­net ol­du­ğu dü­şün­ce­siy­le ha­re­ket eden Hükûme­ti­miz, dört yıl ön­ce­si­ne ka­dar kay­be­di­len çev­re de­ğer­le­ri­nin ye­ni­den ül­ke­ye ka­zan­dı­rıl­ma­sı ve çev­re­nin da­ha faz­la tah­rip edil­me­me­si için tüm il­le­ri­mi­zin çev­re dü­ze­ni plan­la­rı­nın ya­pıl­ma­sı­na bü­yük bir önem ver­miş, alt­ya­pı ve üst­ya­pı dâhil ol­mak üze­re tüm ya­pı­laş­ma­yı, tu­riz­mi, sa­na­yi­yi, or­ma­nı ve di­ğer alan­la­rı kap­sa­ya­cak şe­kil­de ve hız­la sür­dü­rü­len plan­la­ma ça­lış­ma­la­rı so­nun­da il­le­ri­mi­zin ço­ğu­nun çev­re dü­ze­ni plan­la­rı ta­mam­lan­mış­tır.

Olum­suz çev­re­sel et­ki­le­rin or­ta­ya çık­ma­ma­sı, ko­ru­ma-kul­lan­ma den­ge­si­nin sağ­lan­ma­sı, kal­kın­ma­nın de­va­mı ve ya­şa­na­bi­lir bir çev­re için yü­rü­tü­len ça­lış­ma­lar­da plan­la­ma bü­tün­lü­ğü ve şef­faf­lık, sür­dü­rü­le­bi­lir kal­kın­ma, çev­re­nin ko­run­ma­sı, ye­rel ka­tı­lım ve or­tak­lı­ğın te­sis edil­me­si, alt böl­ge plan­la­ma­la­rı gi­bi hu­sus­lar dik­kat­le de­ğer­len­di­ril­mek­te­dir.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, son yıl­lar­da çev­re ko­nu­sun­da Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si, Hükûme­ti­miz ve Çev­re ve Or­man Ba­kan­lı­ğın­ca önem­li dü­zen­le­me­ler ya­pıl­mış­tır.

1983 yı­lın­da yü­rür­lü­ğe gi­ren Çev­re Ka­nu­nu'nda, ara­dan yir­mi yıl geç­tik­ten son­ra ve dö­ne­mi­miz­de kap­sam­lı de­ği­şik­lik­ler ya­pıl­mış­tır.

Yi­ne, çev­re­ye kar­şı iş­le­nen suç­lar, ilk de­fa suç ola­rak bu dö­nem­de Türk Ce­za Ka­nu­nu kap­sa­mı­na alın­mış­tır.

Yi­ne, Çev­re ve or­man Ba­kan­lı­ğı­mız­ca Av­ru­pa Bir­li­ği mük­te­se­ba­tı ve Av­ru­pa Bir­li­ği dü­zen­le­me­le­ri dik­ka­te alın­mak su­re­tiy­le ha­va, su, ka­tı atık­lar ve teh­li­ke­li atık­lar­la il­gi­li yir­mi ci­va­rın­da yö­net­me­lik çı­ka­rıl­mış­tır.

İçin­de bu­lun­du­ğu­muz bu dö­nem­de, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­sin­de, bir­çok önem­li ko­nu­da araş­tır­ma ko­mis­yon­la­rı ku­rul­muş ve bu ko­mis­yon­lar ça­lış­ma­la­rı­nı bü­yük bir dik­kat, özen ve cid­di­yet­le sür­dür­müş­ler­dir.

Di­lo­va­sı Araş­tır­ma Ko­mis­yo­nu ta­ra­fın­dan yü­rü­tü­len ça­lış­ma­lar so­nun­da or­ta­ya çı­kan ra­por da, il­gi­li tüm ku­rum ve ku­ru­luş­la­rın dik­kat­le in­ce­le­yip üzer­le­ri­ne dü­şe­ni yap­ma­la­rı ge­re­ken ti­tiz bir ça­lış­ma­dır.

Ko­mis­yon­ca ha­zır­la­nan ra­po­run dik­kat­le de­ğer­len­di­ril­me­si, yal­nız­ca Di­lo­va­sı'nda ya­şa­nan so­run­la­rın gi­de­ril­me­si için de­ğil, sa­na­yi­leş­me sü­re­cin­de hız­la kal­kın­mak­ta olan ül­ke­mi­zin di­ğer il­le­ri için de bü­yük önem ta­şı­mak­ta­dır. An­cak, bi­lin­di­ği üze­re Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin araş­tır­ma ko­mis­yo­nu ra­por­la­rı­nı ta­kip et­me yet­ki­si yok­tur. Bu ne­den­le, ha­zır­la­nan ra­por­la­rın raf­lar­da kal­ma­sı­nın önü­ne ge­çil­me­si ve or­ta­ya çı­kan ça­lış­ma­la­rın ak­tif ve fonk­si­yo­nel hâle ge­ti­ril­me­si için Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si İç Tü­zü­ğü'nde de­ği­şik­lik ya­pıl­ma­lı, bu su­ret­le, il­gi­li ku­rum­la­rın, ko­mis­yon ra­por­la­rın­da­ki öne­ri­le­ri­nin ye­ri­ne ge­ti­ri­lip ge­ti­ril­me­di­ği ve alın­ma­sı ge­re­ken ted­bir­le­rin za­ma­nın­da alı­nıp alın­ma­dı­ğı nok­ta­sın­da Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si adı­na de­net­le­me ya­pı­la­bil­me­si­nin önü açıl­ma­lı­dır.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, çev­rey­le il­gi­li ola­rak ba­kan­lık­la­rı­mı­za, özel­lik­le Sağ­lık, Sa­na­yi ve Ti­ca­ret, Çev­re ve Or­man, Ça­lış­ma ve Sos­yal Gü­ven­lik, Ba­yın­dır­lık ve Ulaş­tır­ma Ba­kan­lık­la­rı­mı­za bü­yük gö­rev  düş­mek­te­dir. Yi­ne, va­li­lik­le­re, üni­ver­si­te­le­re, be­le­di­ye­le­ri­mi­ze, Tür­ki­ye Bi­lim­sel ve Tek­no­lo­jik Araş­tır­ma Ku­ru­mu­na, Tür­ki­ye Atom Ener­ji­si Ku­ru­mu­na, or­ga­ni­ze sa­na­yi yö­ne­tim­le­ri­ne, sa­na­yi­ci­le­re, iş­let­me­ci­le­re, si­vil top­lum ör­güt­le­ri­ne, med­ya ku­ru­luş­la­rı­na ve va­tan­daş­la­rı­mı­za önem­li gö­rev­ler düş­mek­te­dir. Ko­nu has­sa­si­yet­le ta­kip edi­lip üze­ri­ne gi­dil­me­li ve ge­rek­ti­ği yer­de derhâl mü­da­ha­le edil­me­li­dir.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, çev­re­nin ko­run­ma­sı­na bü­yük önem ve­ren Hükûme­ti­mi­zin he­de­fi, cum­hu­ri­ye­ti­mi­zin 100'ün­cü yı­lı­nı kut­la­ya­ca­ğı­mız 2023 yı­lın­da, ül­ke­mi­zin "çev­re­ye say­gı" nok­ta­sın­da dün­ya­nın en ge­liş­miş on ül­ke­sin­den bi­ri hâli­ne gel­me­si­dir. Yü­rü­tü­len ça­lış­ma­la­rın ay­nı an­la­yış­la sür­dü­rül­me­si hâlin­de he­de­fe ulaş­ma­nın zor ol­ma­ya­ca­ğı­nı umu­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, çev­re ko­nu­sun­da bü­yük du­yar­lı­lık gös­te­ren, baş­ta, Sa­yın Baş­ba­ka­nı­mız ol­mak üze­re Hükûme­ti­mi­zin de­ğer­li üye­le­ri­ne, Çev­re ve Or­man Ba­ka­nı­mı­za, Ba­kan­lık yet­ki­li­le­ri­ne, ko­mis­yo­nu­mu­zun De­ğer­li Baş­ka­nı Eyüp Ayar Bey'e ve tüm de­ğer­li üye­le­ri­ne, ko­mis­yon­da gö­rev ya­pan de­ğer­li Ba­kan­lık ve Mec­lis bü­rok­rat­la­rı­na, Ko­ca­eli'de yü­rü­tü­len ça­lış­ma­lar­la il­gi­li ola­rak Ko­ca­eli Va­li­mi­ze, Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı­mı­za, Geb­ze ve Di­lo­va­sı be­le­di­ye baş­ka­nı­na, muh­tar­la­ra, si­vil top­lum ör­güt­le­ri­ne ve siz de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri­ne te­şek­kür edi­yor, bu ve­si­ley­le he­pi­ni­ze say­gı­lar su­nu­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Ak­bu­lut.

Ko­nuş­ma­lar ta­mam­lan­mış­tır.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li İz­zet Çe­tin ve 31 mil­let­ve­ki­li ile Ko­ca­eli Mil­let­ve­ki­li Eyüp Ayar ve 30 mil­let­ve­ki­li­nin, Ko­ca­eli'nin Geb­ze il­çe­si­nin Di­lo­va­sı bel­de­sin­de­ki sa­na­yi atık­la­rı­nın çev­re ve in­san sağ­lı­ğı üze­rin­de­ki  olum­suz et­ki­le­ri­nin araş­tı­rı­la­rak alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­le­rin be­lir­len­me­si ama­cıy­la Ana­ya­sa'nın 98'in­ci, İç Tü­zük'ün 104 ve 105'in­ci mad­de­le­ri uya­rın­ca ku­rul­muş bu­lu­nan (10/254) ve (10/258) Esas Nu­ma­ra­lı Mec­lis Araş­tır­ma­sı Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru üze­rin­de­ki ge­nel gö­rüş­me ta­mam­lan­mış­tır.

Şim­di, 3'ün­cü sı­ra­da yer alan, Mer­sin Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa Eyi­ce­oğ­lu ve 23 mil­let­ve­ki­li, Muğ­la Mil­let­ve­ki­li Ali Ars­lan ve 48 mil­let­ve­ki­li ile An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Os­man Kap­tan ve 24 mil­let­ve­ki­li­nin, yaş seb­ze, mey­ve ve kes­me çi­çek ile na­ren­ci­ye üre­ti­min­de­ki ve ih­ra­ca­tın­da­ki so­run­la­rın araş­tı­rı­la­rak alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­le­rin be­lir­len­me­si ama­cıy­la Ana­ya­sa'nın 98'in­ci, İç Tü­zük'ün 104 ve 105'in­ci mad­de­le­ri uya­rın­ca ku­rul­muş bu­lu­nan (10/81, 234, 286) Esas Nu­ma­ra­lı Mec­lis Araş­tır­ma­sı Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru üze­rin­de­ki gö­rüş­me­ye baş­lı­yo­ruz.

2.- Mer­sin Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa Eyi­ce­oğ­lu ve 23 mil­let­ve­ki­li, Muğ­la Mil­let­ve­ki­li Ali Ars­lan ve 48 mil­let­ve­ki­li ile An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Os­man Kap­tan ve 24 mil­let­ve­ki­li­nin, yaş seb­ze, mey­ve ve kes­me çi­çek ile na­ren­ci­ye üre­ti­min­de­ki ve ih­ra­ca­tın­da­ki so­run­la­rın araş­tı­rı­la­rak alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­le­rin be­lir­len­me­si ama­cıy­la Mec­lis araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin öner­ge­le­ri ve Mec­lis Araş­tır­ma­sı Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (10/81, 234, 286) (S. Sa­yı­sı : 1260) (x)

BAŞ­KAN - Ko­mis­yon ve Hükûmet ye­rin­de.

Ko­mis­yon ra­po­ru 1260 sı­ra sa­yıy­la bas­tı­rı­lıp da­ğı­tıl­mış­tır.

İç Tü­zük'ümü­ze gö­re, Mec­lis Araş­tır­ma­sı Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru üze­rin­de­ki ge­nel gö­rüş­me­de ilk söz hak­kı öner­ge sa­hi­bi­ne ait­tir. Da­ha son­ra, İç Tü­zük'ümü­zün 72'nci mad­de­si­ne gö­re, si­yasî par­ti grup­la­rı adı­na bi­rer üye­ye, şa­hıs­la­rı adı­na iki üye­ye söz ve­ri­le­cek­tir. Ay­rı­ca, is­tem­le­ri hâlin­de Ko­mis­yon ve Hükûme­te de söz ve­ri­le­cek­tir. Bu su­ret­le, Mec­lis Araş­tır­ma­sı Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru üze­rin­de­ki ge­nel gö­rüş­me ta­mam­lan­mış ola­cak­tır.

Ko­nuş­ma sü­re­le­ri, Ko­mis­yon, Hükûmet ve si­ya­si par­ti grup­la­rı için yir­mi­şer da­ki­ka, öner­ge sa­hip­le­ri ve şa­hıs­lar için on da­ki­ka­dır.

İlk söz, öner­ge sa­hi­bi ola­rak Muğ­la Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Ali Ars­lan'a ait­tir. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Sü­re­niz on da­ki­ka Sa­yın Ars­lan.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım; yaş seb­ze, mey­ve ve kes­me çi­çek ile na­ren­ci­ye üre­ti­min­de­ki ve ih­ra­ca­tın­da­ki so­run­la­rın araş­tı­rı­la­rak alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­le­rin be­lir­len­me­si ama­cıy­la ku­ru­lan Mec­lis Araş­tır­ma­sı Ko­mis­yon Ra­po­ru hak­kın­da öner­ge sa­hi­bi ola­rak söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Ko­nuş­ma­ma baş­la­ma­dan ön­ce Yü­ce Mec­li­si ve şu an­da te­le­viz­yon­la­rı ba­şın­da so­run­la­rı­na çö­züm bek­le­yen na­ren­ci­ye üre­ti­ci­si, yaş seb­ze ve mey­ve üre­ti­ci­si, se­ra üre­ti­ci­si dost­la­rı­ma, va­tan­daş­la­rı­ma, se­lam­la­rı­mı, say­gı­la­rı­mı su­nu­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bil­di­ği­niz gi­bi, uzun­ca bir dö­nem­den be­ri, özel­lik­le, baş­ta pa­muk ve na­ren­ci­ye üre­ti­ci­le­ri ol­mak üze­re, ta­rım ala­nı­nın bü­tün ke­sim­le­rin­de bir fe­la­ket ya­şa­nı­yor, fa­cia ya­şa­nı­yor. Üre­ti­ci­mi­zin ta­rım gir­di­le­ri sü­rek­li ar­tar­ken, sat­tık­la­rı ürün­le­rin fi­yat­la­rı ya bir se­ne ön­ce­kiy­le ay­nı ya da çok da­ha dü­şük.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, 2004 yı­lın­da, ya­şa­dı­ğım böl­ge Or­ta­ca'da na­ren­ci­ye üre­ti­ci­si­nin bü­yük fer­yat­la­rı var­dı. Bir yıl ön­ce 600 bin li­ra­dan sat­tı­ğı li­mo­nu 2004 yı­lın­da 300 bin li­ra­ya sa­ta­ma­mış­lar­dı ve borç­la­rı­nı öde­ye­mez hâle gel­miş­ler­di. 1 Ha­zi­ran 2004 ta­ri­hin­de, yurt­taş­la­rı­mı­zın so­run­la­rı­nı di­le ge­tir­mek için gün­dem dı­şı bir söz al­dım. O gün­dem dı­şı ko­nuş­mam­da na­ren­ci­ye üre­ti­ci­le­ri­nin, pa­muk üre­ti­ci­le­ri­nin so­run­la­rı­nı bu­ra­dan di­le ge­tir­di­ğim­de, Sa­yın Meh­met Ali Şa­hin de Hükûmet adı­na ce­vap ver­miş­ti. O da so­run­la­rı ka­bul et­miş­ti ve tu­ta­nak­lar­dan oku­yo­rum -Sa­yın Şa­hin o gün­kü ko­nuş­ma­sın­da ne de­miş- bir bö­lü­mün­de di­yor ki: "Ay­rı­ca, ih­ra­ca­tın ye­ter­siz ol­ma­sı, üre­ti­ci fi­yat­la­rı­nın dü­şük ol­ma­sı­na ne­den ol­mak­ta­dır. 2002-2003 yı­lı üre­ti­mi, li­mon pi­ya­sa­sı, 2003 yı­lı Ey­lül ayın­da bah­çe­de ki­lo ba­şı­na 600 bin ila 700 bin Türk li­ra­sı ola­rak açıl­mış ol­ma­sı­na rağ­men, ih­ra­cat­ta­ki tı­ka­nık­lık so­nu­cun­da, ile­ri­ki za­man­lar­da bu ra­kam ki­log­ram ba­şı­na 350 bin ila 400 bin li­ra ola­rak ma­ale­sef ge­ri­le­miş­tir." di­yor. "Por­ta­kal­da da ki­log­ram ba­şı­na 350 bin ila 400 bin Türk li­ra­sı ola­rak şu an­da pi­ya­sa bu­lun­mak­ta­dır." di­yor.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ha­fı­za­yı be­şer nis­yan ile mev­cut­tur. Bu­ra­da ko­nuş­ma­cı ar­ka­daş­la­rı­mız ba­zen bu ra­kam­la­ra iti­raz edi­yor, bu tu­ta­na­ğı o ne­den­le oku­dum. Sa­yın Meh­met Ali Şa­hin de o dö­nem­de, 2004 yı­lın­da pi­ya­sa­nın 600 bin li­ra­dan, 700 bin li­ra­dan açıl­dı­ğı­nı; an­cak fi­yat­la­rın 350-400 bin li­ra­ya ge­ri­le­di­ği­ni Hükûmet tem­sil­ci­si, Ba­kan ola­rak iti­raf edi­yor.

Bu­gün­kü fi­yat­la­ra bak­tı­ğı­mız­da, sek­tö­rün için­de­ki her­kes bi­li­yor ki, fi­yat­lar 25 ile 30 ku­ruş ci­va­rın­da, hat­ta, da­ha da ucu­za. Me­se­la, 100 li­ra­ya bu­gün­kü, grey­fur­tun, üre­ti­ci­nin elin­dey­ken fi­ya­tı. Bu­na za­man za­man iti­raz eden ar­ka­daş­la­rı­mız olu­yor. Ağa­cın­da ka­lan ürün­ler de var de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Ger­çek­ten, na­ren­ci­ye üre­ti­ci­miz son yıl­lar­da bü­yük bir pe­ri­şan­lık ya­şı­yor.

(x) 1260 S. Sayılı Basmayazı Tutanağa eklidir.

Gün­dem dı­şı ko­nuş­mam ses ge­tir­me­di, so­ru­na çö­züm ge­tir­me­di. Bir Mec­lis araş­tır­ma öner­ge­si ver­dim. AKP Gru­bun­dan ar­ka­daş­la­rı­mız da ver­miş­ler, Sa­yın Os­man Kap­tan'ın da bir Mec­lis araş­tır­ma öner­ge­si var ve bir­leş­ti­ril­di. De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ama, bir tür­lü Mec­lis araş­tır­ma­sı­nın ya­pıl­ma­sı için bir olu­şum sağ­la­ya­ma­dık öner­ge­yi ver­di­ği­miz hâlde. O dö­nem, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­nin Grup Baş­kan Ve­ki­li, şim­di­ki de Grup Baş­kan Ve­ki­li­miz Sa­yın Ke­mal Ana­dol'la bir­lik­te, 2006 yı­lı­nın ocak ayın­da, 20 ci­va­rın­da mil­let­ve­ki­li ar­ka­da­şı­mız­la, İz­mir'den baş­la­yıp Ha­tay'a ka­dar bir ça­lış­ma yap­tık, on bir gün sü­ren bir ça­lış­ma. Ger­çek­ten bü­yük bir pe­ri­şan­lık için­dey­di na­ren­ci­ye üre­ti­ci­si ve bu ça­lış­ma­yı, dön­dük­ten son­ra bir ra­por hâlin­de ka­mu­oyu­na du­yur­duk. Bu ra­por­da, na­ren­ci­ye üre­ti­ci­si­nin, o dö­nem için, için­de bu­lun­du­ğu sı­kın­tı de­tay­la­rıy­la an­la­tı­lı­yor ve çö­züm öne­ri­le­ri de var. Bü­yük fer­yat­lar var­dı bu ça­lış­ma­da sap­ta­dı­ğı­mız, bu­ra­da di­le ge­tir­dik ve ne mut­lu ki bir Mec­lis araş­tır­ma öner­ge­si ka­bul edil­di ve ko­mis­yon ku­rul­du. An­cak, ko­mis­yon, geç­ti­ği­miz yıl mart ayın­da ku­rul­du, mart ayın­da ça­lış­ma­ya baş­la­dı, 15/3/2006'da. Za­ten o se­zon kay­be­dil­miş bir se­zon­du, iki üç yıl­dan be­ri sü­ren pe­ri­şan­lık var­dı, 2007 yı­lın­da bel­ki bir çö­züm olur umu­dun­day­dık. An­cak, ne­den­se, dört ay­da ko­mis­yon ça­lış­ma­sı­nı ta­mam­la­dı­ğı hâlde, bir tür­lü bu ça­lış­ma Mec­li­se gel­me­di ve 2007 yı­lın­da da ay­nı pe­ri­şan­lık, ay­nı so­run­lar na­ren­ci­ye üre­ti­ci­si­nin ya­ka­sın­da bir kan­ser gi­bi kal­dı, bü­yük bir pe­ri­şan­lık ya­şa­nı­yor.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu ra­por bu­ra­ya gel­me­den, yi­ne Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­li dört mil­let­ve­ki­li ar­ka­da­şı­mız, Sa­yın Gü­rol Er­gin, Os­man Kap­tan ve Ne­ca­ti Uz­dil'le bir­lik­te, bu se­fer Ha­tay'dan baş­la­yıp Köy­ce­ğiz'e ka­dar ye­ni bir ça­lış­ma yap­tık. O ça­lış­ma­da göz­le­mi­miz şuy­du: Ar­tık üre­ti­ci, üre­tim yap­ma­yı bı­rak­mak üze­rey­di. "Biz ar­tık ağaç­la­rı­mı­zı ke­se­ce­ğiz, pa­muk ye­ri­ne, pa­muk yıl­lar­dan be­ri kâr ge­tir­me­di­ği için, ge­çi­ne­me­di­ği­miz için na­ren­ci­ye dik­miş­tik, ar­tık şim­di sök­me sı­ra­sı na­ren­ci­ye­de." Bi­ze bu şe­yi ver­di­ler, inan­ma­mış­tık. Ger­çek­ten bü­yük bir sı­kın­tı var. Me­se­la, Sum­bas'ta bir yurt­taş, geç­ti­ği­miz yıl­ki ça­lış­ma­mız­da "Der­di­mi­zi an­lat­ma­ya ke­li­me­ler yet­mi­yor, ağ­la­ma­yı da ken­di­me ye­di­re­mi­yo­rum..."Ya­ni, bir ağ­la­sam der­di­mi an­la­ya­cak­sı­nız ama, gi­bi bir ko­nuş­ma yap­mış­tı. Ge­ne ay­nı Sum­bas'ta -Sum­bas, bi­li­yor­su­nuz, Ya­şar Ke­mal'in do­ğum ye­ri­ne çok ya­kın bir yer­le­şim böl­ge­si, sa­nı­yo­rum ora­da­ki in­san­lar­da, böy­le, şi­ir­sel an­la­tım ko­nu­sun­da bir ye­te­nek var- bu se­ne de bir yurt­ta­şı­mız, bu ça­lış­ma­mız­da, bir fık­ra an­lat­tı; fık­ra şu: "Bir çift­çi me­zar­lı­ğı ge­zi­yor. Me­zar taş­la­rı­nın bi­ri­sin­de 'do­ğum ta­ri­hi 1930, ölüm ta­ri­hi 1999, üç yıl ya­şa­dı.' di­yor. Baş­ka bir me­zar ta­şı­na gi­di­yor 'do­ğum ta­ri­hi 1955, ölüm ta­ri­hi 1995, iki yıl ya­şa­dı.' Adam, he­sap ki­tap ya­pı­yor, Al­lah Al­lah, bu na­sıl iş­tir?.. Adam, alt­mış yıl, el­li yıl ya­şa­mış, ama, me­zar ta­şın­da 'üç yıl ya­şa­dı', 'iki yıl ya­şa­dı' ya­zı­yor. Me­rak et­miş, git­miş -bu­nu yurt­ta­şı­mız an­la­tı­yor, na­ren­ci­ye­ci yurt­ta­şı­mız- me­zar­cı­yı bul­muş 'ya­hu bu na­sıl iş­tir, bu me­zar taş­la­rın­da böy­le ya­zı­yor?' de­miş. Adam an­lat­mış 'onun bi­ri­si me­mur­du, bi­ri­si de iş­çiy­di; za­val­lı­lar, bi­ri­si üç yıl dün­ya gö­rür, bi­ri­si de iki yıl dün­ya gö­rür.' Çift­çi yurt­ta­şı­mız de­miş ki: Be­nim­ki­ne, öl­dü­ğüm­de, doğ­du ve öl­dü yaz." Ger­çek­ten o in­san­lar, bu dün­ya­da ya­şa­dık­la­rı­nı zül sa­yı­yor, bü­yük pe­ri­şan­lık çe­ki­yor­lar. Ana­sın­dan em­dik­le­ri süt bur­nun­dan gel­miş de­ğer­li ar­ka­daş­lar.

Şim­di, bu ça­lış­ma­da baş­ka bir şey gör­dük. Mer­sin Zi­ra­at Oda­sı­nın bir ça­lış­ma­sın­da, hek­tar ba­şı­na üre­tim, na­ren­ci­ye üre­ti­mi, Türk çift­çi­si­nin üret­ti­ği üre­tim, Ame­ri­ka'dan da İs­pan­ya'dan da faz­la, bu ko­nu­da en id­di­alı ül­ke­ler­den da­ha faz­la, ya­ni, bu çift­çi­ler, Ame­ri­ka'da­ki, İs­pan­ya'da­ki çift­çi­ler­den çok da­ha iyi bu üre­ti­mi ya­pa­bi­li­yor; an­cak, yok­sul­luk­la­rı­na bak­tı­ğı­nız­da, on­lar­dan çok yok­sul. Ame­ri­ka'nın, Av­ru­pa'nın çift­çi­le­ri Tür­ki­ye'ye ta­ti­le ge­li­yor -ben Muğ­la Mil­let­ve­ki­li­yim, git­ti­ğim yer­ler­de so­ru­yo­rum bu se­ne de­ni­ze git­ti­niz mi di­ye- bi­zim Muğ­la'da­ki çift­çi, bı­ra­kın baş­ka bir ül­ke­ye git­me­yi, bı­ra­kın baş­ka bir ile git­me­yi, ken­di il­çe­sin­de­ki, dün­ya mar­ka­sı olan Ölü­de­niz'e, Mar­ma­ris'e, Bod­rum'a gi­de­me­miş, gör­me­yen­ler var. De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, pe­ki, ne­den bu? Bu, yan­lış yö­ne­tim­den. Çift­çi doğ­ru üre­ti­yor, hat­ta Ame­ri­ka'da­kin­den faz­la üre­ti­yor, İs­pan­ya'da­kin­den faz­la üre­ti­yor, ama yok­sul­lu­ğu onun diz bo­yu. Di­ğe­ri ta­ti­le ge­li­yor, bi­zim köy­lü­müz, de­niz bi­le gör­me­yen­ler var iç­le­rin­de.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ne­den böy­le? Ba­kın, si­ze bir­kaç ra­kam ver­mek is­ti­yo­rum, des­tek­ler­le il­gi­li: Tür­ki­ye'de çift­çi­miz, çift­çi ba­şı­na 1.500 do­lar dev­let­ten süb­van­si­yon alı­yor. Bu, Av­ru­pa Bir­li­ğin­de 16 bin do­lar. 1.500 do­lar ne­re­de, 16 bin do­lar ne­re­de? Hat­ta ya­nıl­mı­yor­sam, Ko­re'de 23 bin do­lar. El­bet­te o ül­ke­le­rin çift­çi­le­ri Tür­ki­ye'ye ta­ti­le ge­li­yor, bi­zim çift­çi­miz, ken­di il­çe­sin­de­ki de­ni­ze gi­de­mi­yor.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ba­kın, si­zin prim an­la­yı­şı­nı­zı oku­ya­yım ben: 2000 yı­lın­da, 80 do­lar, ton ba­şı­na, por­ta­kal­da...

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

ALİ ARS­LAN (De­vam­la) - ... man­da­li­na­da 80 do­lar, li­mon­da 100 do­lar, grey­furt­ta 60 do­lar­ken, siz, geç­ti­ği­miz yıl bu­nu 40 do­lar­la­ra dü­şür­dü­nüz. Bi­zim ça­lış­ma­mı­zın Mer­sin bö­lü­mün­de bi­raz­cık ar­tır­dı­nız, 100 do­la­ra çı­kar­dı­nız. Bu se­ne de yi­ne bi­zim ça­lış­ma­mız­dan bir haf­ta son­ra, 15 Ara­lık­ta 100 do­la­ra çı­kar­dı­nız, da­ha ön­ce 50 do­lar­lar ci­va­rın­day­dı. Siz çift­çi­ni­zi des­tek­ler­se­niz, çift­çi­niz in­san gi­bi ya­şı­yor. De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, el­bet­te, des­tek­le­me­yin­ce, çift­çi­miz de yok­sul­luk için­de.

Pe­ki, fi­yat­lar dü­şük, tü­ke­ti­ci ucu­za ala­bi­li­yor mu? O da müm­kün de­ğil. Ba­kın, bu­gün­kü al­dı­ğım ra­kam­lar, bü­yük mar­ket­ler­de -isim­le­ri­ni ver­mi­yo­rum- grey­furt 1 li­ra 49 ku­ruş, Er­zin'de­ki üre­ti­ci fi­ya­tı 10 ku­ruş grey­fur­tun, 15 ka­tı; Was­hing­ton por­ta­kal 1 li­ra 49 ku­ruş, Er­zin'de­ki üre­ti­ci fi­ya­tı 38 ku­ruş, 4 ka­tı de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Ya­ni, üre­ti­ci­den ucu­za alı­nı­yor ama, tü­ke­ti­ci ucu­za tü­ket­mi­yor. Bu­ra­da da, bu Mec­li­sin dü­zelt­me­si ge­re­ken, sa­nı­yo­rum, hal­ler­le il­gi­li bir so­run var. 

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın Ars­lan, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­lar mı­sı­nız.

ALİ ARS­LAN (De­vam­la) - Ba­sın­dan öğ­ren­di­ği­mi­ze gö­re, rek­lam­cı­lık dâhi­si Sa­yın Ali Ta­ran'la an­laş­mış bu­lu­nu­yor­su­nuz. Sa­nı­yo­rum, Ali Ta­ran'ın ilk ça­lış­ma­la­rı baş­la­dı. Siz, iş­te, pem­be tab­lo­lar çi­zin, mil­let yer­se. Bi­li­yor­su­nuz  "aga­ni­gi"nin de mu­ci­di Ali Ta­ran. Siz, çift­çi ra­hat, borç­lar aza­lı­yor di­ye söy­ler­si­niz, in­san­lar yer­se.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ge­zi­le­ri­miz­de gö­rü­yo­ruz ki, in­san­lar bu­nu ar­tık ye­mi­yor; çift­çi­ler ye­mi­yor, iş­çi­ler ye­mi­yor, me­mur­lar ye­mi­yor; ye­me­dik­le­ri­ni de se­çim­de gö­re­cek­si­niz.

Bu ra­por çok gü­zel bir ra­por, ama, ba­kın, dört ay­dan be­ri raf­lar­da du­ru­yor. 2006 ve 2007 yı­lı kay­bol­du. Çift­çi­yi dü­şün­mü­yor­su­nuz. O ne­den­le, pem­be tab­lo­la­rı ar­tık ye­mez hâle gel­di­ler. Bu­nu da se­çim­ler­de hep bir­lik­te gö­re­ce­ğiz.

Ak­şa­mın bu saa­tin­de be­ni din­le­di­ği­niz için he­pi­ni­ze te­şek­kür­le­ri­mi su­nu­yo­rum. Bu ça­lış­ma­nın Türk çift­çi­si­ne ha­yır­lar ge­tir­me­si­ni di­li­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Ars­lan.

Öner­ge sa­hip­le­ri ola­rak ikin­ci ko­nuş­ma­cı An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Os­man Kap­tan.

Bu­yu­run efen­dim.

OS­MAN KAP­TAN (An­tal­ya) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; yaş seb­ze, mey­ve ve kes­me çi­çek ile na­ren­ci­ye üre­ti­min­de­ki ve ih­ra­ca­tın­da­ki so­run­la­rın araş­tı­rı­la­rak, alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­le­rin be­lir­til­me­si ama­cıy­la ku­ru­lan Mec­lis Araş­tır­ma­sı Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru hak­kın­da söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum; he­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, 30 Ma­yıs 2005 ta­ri­hin­de Rus­ya'nın Tür­ki­ye'den yaş seb­ze, mey­ve ve kes­me çi­çek alı­mı­nı dur­dur­ma­sı üze­ri­ne gün­dem dı­şı bir ko­nuş­ma yap­mış ve bir de Mec­lis araş­tır­ma öner­ge­si ver­miş­tim. Ay­nı ko­nu­lar­da ve­ril­miş olan di­ğer iki öner­gey­le bir­leş­ti­ri­le­rek Ge­nel Ku­ru­lu­muz, 15 Şu­bat 2006'da 868 sa­yı­lı Ka­ra­rıy­la, öner­ge­ler­de be­lir­ti­len hu­sus­la­rı araş­tır­mak üze­re Mec­lis araş­tır­ma ko­mis­yo­nu ku­rul­ma­sı­nı ka­rar­laş­tır­mış­tı. Ge­nel Ku­ru­lun 15 Mart 2006 ta­rih­li bir­le­şi­min­de ise ko­mis­yon üye­le­ri se­çil­miş ve Ko­mis­yon ça­lış­ma­la­rı­na baş­la­mış­tır.

Sa­yın Ali Er'in Baş­kan, be­nim de Baş­kan Ve­ki­li ol­du­ğum bu Ko­mis­yon­da, Ta­rım Ba­kan­lı­ğı baş­ta ol­mak üze­re il­gi­li ku­rum, ku­ru­luş ve sek­tör tem­sil­ci­le­ri Ko­mis­yon­da din­len­miş, ge­rek­li bil­gi ve bel­ge­ler top­lan­mış­tır. So­run­la­rı biz­zat ye­rin­de gör­mek ve ye­rel il­gi­li­ler­le bi­re bir gö­rü­şe­bil­mek için, An­tal­ya, Ha­tay, Ada­na, Mer­sin, Bur­sa, Ba­lı­ke­sir, Ya­lo­va, Ma­lat­ya, Niğ­de il­le­rin­de in­ce­le­me­ler ya­pıl­mış­tır.

Ko­mis­yon ra­po­ru 11 Ekim 2006 ta­ri­hin­de Mec­lis Baş­kan­lı­ğı­na su­nul­muş, dört bu­çuk ay son­ra da, bu­gün Ge­nel Ku­ru­lu­mu­zun gün­de­mi­ne alın­mış­tır. Ko­mis­yon ra­po­run­da, seb­ze­de, mey­ve­de, na­ren­ci­ye­de ve kes­me çi­çek­te so­run­lar araş­tı­rı­la­rak, alın­ma­sı ge­re­ken çö­züm öne­ri­le­ri ay­rın­tı­lı bi­çim­de ve­ril­miş­tir. 256 say­fa olan bu ra­po­run uy­gu­la­ma­ya yan­sı­tıl­ma­sı ge­rek­mek­te­dir.

Sa­yın ar­ka­daş­la­rım, ra­por­da gö­re­ce­ği­niz gi­bi, ih­ra­cat­la il­gi­li so­run­la­rın sa­de­ce iç pi­ya­sa­da­ki bo­yut­la­rı ir­de­len­miş ve in­ce­len­miş olup, dış ül­ke­ler­de­ki üre­tim, tü­ke­tim ve pi­ya­sa bo­yu­tu Ko­mis­yo­nu­mu­zun ça­lış­ma kap­sa­mı dı­şın­da tu­tul­du­ğu için araş­tı­rıl­ma­mış­tır.

Hâlbu­ki be­nim araş­tır­ma öner­gem­de, Rus­ya Fe­de­ras­yo­nu'nun 30 Ma­yıs 2005 ta­ri­hi iti­ba­rıy­la Tür­ki­ye'den yaş seb­ze, mey­ve ve kes­me çi­çek alı­mı­nı dur­dur­ma ge­rek­çe­le­rin­de­ki hu­sus­la­rın, üre­ti­ci ve ih­ra­cat­çı­la­rı­mı­zın za­rar­la­rı­nın, Rus­ya Fe­de­ras­yo­nu'nun 2.11.2004 ta­rih ve 1300 sa­yı­lı bil­gi is­te­me ta­lep­le­ri­ne ye­di ay­dır ya­nıt ver­me­yen ku­rum, ku­ru­luş ve so­rum­lu­la­rın, ih­ra­ca­tı­mız­da kar­şı­la­şı­lan di­ğer en­gel­le­rin or­ta­ya çı­ka­rı­lıp, ge­rek­li ted­bir­le­rin alın­ma­sı ama­cıy­la ko­mis­yon ku­rul­ma­sı­nı is­te­me­me kar­şın, ra­po­ra bak­tı­ğı­mız za­man, ta­lep et­ti­ğim hu­sus­la­rın hep­si­nin açık­lı­ğa ka­vuş­tu­rul­ma­dı­ğı­nı gö­rü­rüz. An­cak, araş­tır­ma­nın yurt dı­şı bo­yu­tu ek­sik kal­mak­la bir­lik­te, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­sin­de ilk de­fa böy­le bir ko­mis­yo­nun ku­rul­ma­sı mem­nu­ni­yet ve­ri­ci­dir. Onun için, biz, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­li Ko­mis­yon üye­le­ri ola­rak, ko­mis­yon ça­lış­ma­la­rı­nı en­gel­le­yi­ci de­ğil, hız­lan­dı­rı­cı ve ra­po­run ürün se­zo­nu­na ye­tiş­ti­ril­me­si­ne yö­ne­lik bir tu­tum için­de ol­duk.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım; bil­di­ği­niz gi­bi, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­nin, özel­lik­le, na­ren­ci­ye üre­ti­ci­le­ri­mi­zin so­run­la­rı­nı sü­rek­li gün­dem­de tut­mak için ko­mis­yon­lar kur­ma­sı; bi­rin­ci ko­mis­yo­nu­mu­zun Grup Baş­kan Ve­ki­li­miz Sa­yın Ke­mal Ana­dol baş­kan­lı­ğın­da 28 Ocak 2006'da İz­mir-Se­fe­ri­hi­sar'dan baş­la­yıp, Sa­man­dağı’na ka­dar, Ak­de­niz'in ba­tı­sın­dan do­ğu­su­na ka­dar üre­tim böl­ge­le­rin­de üre­ti­ci­ler­le top­lan­tı­lar ya­pıp, in­ce­le­me­ler­de bu­lun­ma­sı, bu top­lan­tı­lar­da, ör­ne­ğin, An­tal­ya'da bir zi­ra­at oda­sı baş­ka­nı "İki yıl­dır ko­ma­da idik, bu yıl öl­dük. Siz de ta­zi­ye­ye gel­di­niz. Na­ren­ci­ye öl­dü, ce­na­ze na­ma­zı kı­lın­dı, ama, yi­ne kur­tu­la­ma­dık. Çün­kü, son­ra­dan bir sü­rü borç çık­tı." der­ken, Mer­sin'de bir baş­ka zi­ra­at oda­sı baş­ka­nı­nın ise "Baş­ba­kan üç yıl sü­re is­te­miş­ti. Üç yıl geç­ti. Ne ol­du? Biz 'sa­hi­bi­miz yok, köy­lü sa­hip­siz' di­yor­duk. Bu­gün gör­dük ki, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si bu­ra­ya yir­mi mil­let­ve­ki­li ile ge­le­rek 'si­zin sa­hi­bi­niz var, biz va­rız' di­yor­lar" di­ye­rek, ses­le­ri­ni yük­selt­me­le­ri, bi­zim de, bu ça­lış­ma­yı ki­tap­çık hâlin­de ya­yın­la­ma­mız, so­ru­nu ka­mu­oyu­na ve Par­la­men­to­ya ta­şı­ma­mız bu Mec­lis ko­mis­yo­nu­nun ku­rul­ma­sın­da et­ki­li ol­muş­tur. İh­ra­ca­ta ve­ri­len pri­min ar­tı­rıl­ma­sı­na da ne­den ol­muş­tur.

Yi­ne, ay­nı ko­nu­da, Muğ­la Mil­let­ve­ki­li­miz Sa­yın Gü­rol Er­gin'in baş­kan­lı­ğın­da, be­nim de için­de bu­lun­du­ğum, her ilin mil­let­ve­kil­le­ri­nin de ken­di il­le­rin­de ka­tıl­dı­ğı, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si­nin ikin­ci na­ren­ci­ye ko­mis­yo­nu da, 2006 yı­lı Ara­lık ayı­nın ilk haf­ta­sın­da, bu se­fer de Ha­tay- Sa­man­dağ'dan baş­la­ya­rak, Muğ­la-Köy­ce­ğiz'e ka­dar, üre­tim böl­ge­le­rin­de in­ce­le­me­ler­de bu­lun­muş, so­run­la­rın çö­zül­me­yip da­ha da art­tı­ğı­nı biz­zat ye­rin­de tes­pit et­miş­tir.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, ta­rım­da, na­ren­ci­ye­de, yaş seb­ze ve mey­ve­de, kes­me çi­çek­te so­run var; eki­min­de so­run var, di­ki­min­de so­run var, sö­kü­mün­de so­run var, ha­sa­dın­da so­run var, ih­ra­ca­tın­da so­run var, gir­di­sin­de so­run var, çık­tı­sın­da so­run var. Gir­di­sin­de to­hu­mu, fi­da­nı, fi­de­si, ila­cı, güb­re­si, ma­zo­tu, elek­tri­ği, su­yu, nay­lo­nu, ipi, am­ba­la­jı, san­dı­ğı, de­po­su, nak­li­ye­si pa­ha­lı; çık­tı­sı, mey­ve­si seb­ze­si ucuz, pa­ra et­mi­yor, da­lın­da ka­lı­yor, çü­rü­yor. Bü­tün bun­la­ra kar­şın, tü­ke­ti­ci de ucu­za yi­ye­mi­yor. Üre­ti­ci, li­mon, por­ta­kal bah­çe­le­ri­ni kök­lü­yor. Es­ki­den ürün sa­tı­la­mı­yor, pa­ra et­mi­yor­du, şim­di bah­çe­ler sa­tı­la­mı­yor, bah­çe­ler pa­ra et­mi­yor. İh­ra­cat ye­ter­siz, iç pi­ya­sa üre­ti­mi ye­ter­siz. Na­ren­ci­ye üre­ti­ci­si­ne des­tek ve­ril­mi­yor, ih­ra­cat­çı­ya des­tek ye­ter­siz. Gir­di­le­rin KDV'si yük­sek, ürü­nün or­ta­la­ma fi­ya­tı dü­şük, gir­di­le­ri da­hi kar­şı­la­mı­yor. Ürün, üç dört yıl ön­ce­si­nin fi­ya­tı­na sa­tı­la­mı­yor di­ye şikâyet çok.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, so­run yok di­ye­me­yiz. Bu Hükûmet so­run­la­rı çöz­dü di­ye­me­yiz. Hükûmet so­run çöz­me­di­ği gi­bi, bi­za­ti­hi so­run ya­rat­tı. 2005'te Rus­ya ih­ra­ca­tı­mı­zı ni­ye dur­dur­du? Rus­ya'nın yaz­dı­ğı ya­zı­ya ye­di ay­lık sü­re için­de ni­ye ce­vap ve­ril­me­di? Ba­ka­nı is­ti­fa et­tir­mek­le so­run çö­zül­me­di. Hükûmet pır­lan­ta­nın, in­ci­nin, ya­ku­tun, el­ma­sın kat­ma de­ğer ver­gi­si­ni sı­fı­ra in­di­rir­ken, ta­rım­da­ki gir­di­le­rin KDV'si­ni ni­ye in­dir­me­di? Biz ko­mis­yon ra­po­run­da bu ver­gi­le­rin in­di­ril­me­si­ni is­te­dik. Bu ko­nu­da Mec­lis araş­tır­ma ko­mis­yo­nu­nun ku­rul­ma­sı, za­ten so­ru­nun var ol­du­ğu­nun bir ka­nı­tı­dır. Mec­lis araş­tır­ma ko­mis­yo­nu ku­ru­la­lı­dan bu ya­na bir yıl geç­miş­tir, öner­ge­ler ve­ri­le­li­den be­ri de or­ta­la­ma iki bu­çuk yıl geç­miş­tir. Bu sü­re için­de, üre­ti­ci­le­ri­miz, üç dört ürün se­zo­nu ge­çir­miş­ler­dir. Bu sü­reç­te so­run­lar çö­zül­me­di­ği için da­ha da kat­mer­leş­miş­tir.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; so­run cid­di­dir. Araş­tır­ma ra­po­run­da­ki öne­ri­le­rin aci­len uy­gu­la­ma­ya ko­nul­ma­sı zo­run­lu­dur. Mec­lis araş­tır­ma ko­mis­yo­nu ra­por­la­rı­nın uy­gu­la­ma­ya ko­nup kon­ma­dı­ğı ko­nu­sun­da Mec­li­si­mi­zin bir yap­tı­rım yet­ki­si yok­tur. İç Tü­zük de­ği­şik­li­ğiy­le, araş­tır­ma ko­mis­yo­nu ra­por­la­rı­nın uy­gu­la­ma­ya yan­sı­tı­lıp yan­sı­tıl­ma­dı­ğı ko­nu­sun­da, bel­li ara­lık­lar­la, ör­ne­ğin, üç ve­ya al­tı ay gi­bi sü­re­ler­le Mec­li­si­mi­ze hükûme­tin bil­gi ver­me­si sağ­lan­ma­lı­dır. Ay­rı­ca, araş­tır­ma kap­sa­mı dı­şın­da ka­lan; an­cak, ih­ra­ca­tı­mız­la ya­kın­dan il­gi­li olan Al­man­ya, Rus­ya pa­zar­la­rı ile İs­pan­ya, Mı­sır, Fas, Tu­nus gi­bi üre­tim­de ra­ki­bi­miz olan ül­ke­le­rin po­tan­si­yel du­rum­la­rı da araş­tı­rıl­ma­lı­dır.

Mec­lis araş­tır­ma ra­po­ru­nun uy­gu­la­ma­ya ge­çi­ril­me­si­ni ve ta­rım sek­tö­rü­mü­ze ya­rar­lı ol­ma­sı­nı di­ler, yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­la­rım. (Al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Kap­tan.

Öner­ge sa­hi­bi ola­rak üçün­cü ko­nuş­ma­cı, Mer­sin Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Mus­ta­fa Eyi­ce­oğ­lu. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Bu­yu­run efen­dim.

MUS­TA­FA EYİ­CE­OĞ­LU (Mer­sin) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; bi­lin­di­ği üze­re, yaş seb­ze, mey­ve ve kes­me çi­çek ile na­ren­ci­ye üre­ti­min­de­ki ve ih­ra­ca­tın­da­ki so­run­la­rın araş­tı­rı­la­rak, alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­le­rin be­lir­len­me­si için yü­ce Mec­li­sin 15/2/2006 ta­rih­li 63'ün­cü Bir­le­şi­mi'nde gö­rüş­me ya­pı­la­rak Ge­nel Ku­ru­lun 868 sa­yı­lı Ka­ra­rıy­la Mec­lis araş­tır­ma­sı Ko­mis­yo­nu ku­rul­ma­sı­na ka­rar ve­ril­miş­tir. 15/3/2006 ta­ri­hin­de ko­mis­yon ku­rul­du, 21/3/2006 ta­ri­hin­de de Resmî Ga­ze­te'de ya­yım­lan­mış­tır. Ko­mis­yon ça­lış­ma­la­rı­nı ta­mam­la­ya­rak 11/10/2006 ta­ri­hin­de Mec­li­se ra­po­ru­nu sun­muş­tu. Bu ça­lış­ma­lar­da eme­ği ge­çen bü­tün ar­ka­daş­la­ra te­şek­kür eder… Öner­ge sa­hip­le­ri adı­na söz al­mış bu­lun­mak­ta­yım. He­pi­ni­zi say­gı­la­rım­la se­lam­lı­yo­rum.

Hal­kı­mı­zın yüz­de 40'ının ge­lir kay­na­ğı ta­rım­dır ve bu yüz­de 40'lık di­li­min yüz­de 70'i ise yaş seb­ze, mey­ve ve na­ren­ci­ye üre­ti­ci­le­rin­den oluş­mak­ta­dır. Ge­lir gru­bu ola­rak ol­duk­ça ge­ri ka­lan seb­ze ve mey­ve üre­ti­ci­le­ri­mi­zin is­te­ni­len ka­li­te­de ürün el­de ede­me­me­le­ri, ürün­le­ri­ni sa­ta­ma­ma­la­rı ve­ya bu ürün­le­rin de­ğe­ri­nin çok al­tın­da alı­cı bul­ma­sı gi­bi her­kes ta­ra­fın­dan bi­li­nen prob­lem­le­rin kay­nak­la­rı­nın tes­pit edil­me­si ve çö­züm aran­ma­sı­nın Mec­lis ça­tı­sı al­tın­da ger­çek­leş­ti­ril­me­si, üre­ti­ci­le­re dev­le­tin eli­nin uza­tıl­ma­sın­da ve sı­kın­tı­la­rı­na ce­vap bul­ma­da atı­lan en önem­li adım­dır.

Se­çim böl­gem olan Mer­sin, ül­ke­miz­de en faz­la mey­ve üre­ti­mi­nin ya­pıl­dı­ğı il­dir. Bu ba­kım­dan, yaş mey­ve ve seb­ze üre­ti­ci­le­ri­nin sı­kın­tı­la­rı­nı biz­zat biz de ya­şı­yo­ruz ve bu sı­kın­tı­la­rın üre­ti­ci üze­rin­de ya­rat­tı­ğı bas­kı­yı da çok iyi bi­li­yo­ruz.

Dün­ya top­lam seb­ze üre­ti­mi­nin yüz­de 2,4'lük kıs­mı ül­ke­miz­de üre­ti­lir­ken dün­ya ti­ca­re­tin­de­ki pa­yı sa­de­ce yüz­de 1'dir. Ül­ke­mi­zin bu­lun­du­ğu coğ­raf­ya ve sa­hip ol­du­ğu ta­rım po­tan­si­ye­li ya­nın­da ürün çe­şit­li­li­ği imkânla­rı göz önü­ne alın­dı­ğın­da ih­ra­cat de­ğer­le­ri­nin da­ha yük­sek ol­ma­sı­nı bek­le­mek ha­ta ol­maz. An­cak, mev­cut du­rum üze­rin­de ko­nuş­ma­dan ön­ce ik­ti­da­ra gel­di­ği­miz­de tes­lim al­dı­ğı­mız tab­lo­yu or­ta­ya koy­mak la­zım­dır.

Geç­miş dö­nem­ler­de uy­gu­la­nan ta­rım po­li­ti­ka­la­rı, bir ta­rım ül­ke­si olan ve ken­di ken­di­ne ye­te­bil­me sı­fa­tıy­la övü­nen ül­ke­mi­zi, ne acı­dır ki it­hal ürün­ler­le kar­nı­nı do­yu­ran bir ül­ke hâli­ne ge­tir­miş­tir. Ta­rım sek­tö­rün­de­ki ih­ra­ca­tın aza­la­rak it­ha­la­tın art­ma­sı­nın ül­ke eko­no­mi­si­ne ge­tir­di­ği yük de he­pi­miz­ce ma­lum­dur. 2005 yı­lı iti­ba­rıy­la, ül­ke­mi­zin top­lam yaş seb­ze ve mey­ve üre­ti­mi­nin sa­de­ce yüz­de 4,2'lik bir kıs­mı­nı ih­raç et­mek­te­yiz. Top­lam üre­ti­min bu den­li dü­şük bir kıs­mı­nın ih­raç edil­me­si, edi­li­yor ol­ma­sı, dün­ya pa­zar­la­rı­nın biz­den ne is­te­di­ği­ni al­gı­la­ma­ma­mız­da­ki ha­ta­mı­zın gös­ter­ge­si ol­du­ğu­nu dü­şü­nü­yo­rum.

Bu­nun­la be­ra­ber, AK Par­ti Hükûme­ti­nin al­dı­ğı ka­rar­lar ve yap­tı­ğı uy­gu­la­ma­lar yaş seb­ze ve mey­ve üre­ti­ci­le­ri­nin yü­zü­nü ye­ni­den gül­dür­me­ye yet­miş­tir. Tür­ki­ye İh­ra­cat­çı­lar Mec­li­si ve­ri­le­ri­ne gö­re, 2000 ve 2001 yı­lı­na gö­re yaş seb­ze ve mey­ve üre­ti­mi 2006 yı­lın­da yak­la­şık yüz­de 40 ar­tış gös­ter­miş­tir. Ül­ke­mi­zin yaş seb­ze ve mey­ve ve na­ren­ci­ye ih­ra­ca­tı, 2000, 2001 ve 2002 yıl­la­rın­da or­ta­la­ma ola­rak 1 mil­yon 428 bin ton ola­rak ger­çek­le­şir­ken, 2006 yı­lı ih­ra­ca­tı 2 mil­yon 107 bin ton de­ğe­ri­ne ulaş­mış­tır. El­de edi­len dö­viz ge­li­ri de yi­ne 2000, 2001 ve 2002 yıl­la­rı or­ta­la­ma­la­rı alın­dı­ğın­da 478 mil­yon do­lar olur­ken, 2006 yı­lın­da bu mik­tar 1 mil­yar 152 mil­yon do­lar de­ğe­ri­ne ula­şa­rak cum­hu­ri­yet ta­ri­hi­nin en yük­sek de­ğe­ri­ne AK Par­ti İk­ti­da­rın­da ula­şıl­mış­tır. El­de edi­len ge­lir­de­ki ar­tış ne­re­dey­se 2,5 ka­tı bir ge­liş­me. AK Par­ti Hükûme­ti­nin ve po­li­ti­ka­la­rı­nın kat­kı­sı­nı inkâr et­mek in­saf öl­çü­le­ri­ne sığ­maz.

Yaş seb­ze ve mey­ve­de kar­şı­la­şı­lan prob­lem­ler­den en önem­li­le­rin­den bir ta­ne­si de ta­rım is­ta­tis­tik­le­ri­mi­zin geç­miş dö­nem­de düz­gün tu­tul­ma­yı­şı­dır. Doğ­ru bir plan­la­ma­nın ya­pı­la­bil­me­si ve stra­te­ji­nin be­lir­le­ne­bil­me­si için ül­ke­miz­de­ki mev­cut du­ru­mun bi­lin­me­si el­zem­dir. Yaş seb­ze ve mey­ve üre­ti­ci­li­ğin­de ra­kip­le­ri­mi­ze gö­re önem­li bir avan­taj ola­rak kar­şı­mı­za çı­kan iş gü­cü po­tan­si­ye­li­miz da­ha iyi şart­lar al­tın­da de­ğer­len­di­ril­di­ği tak­dir­de re­ka­bet gü­cü­müz ar­ta­cak­tır.

To­hum­cu­luk, fi­dan­cı­lık, güb­re kul­la­nı­mı ve su­la­may­la il­gi­li ola­rak alı­na­cak ted­bir­ler ve dev­let des­tek­le­riy­le üre­ti­ci­nin teş­vik edil­me­si ve yön­len­di­ril­me­si, doğ­ru­dan ül­ke eko­no­mi­mi­ze ka­zanç ola­rak dö­ne­cek­tir. Ön­ce­ki yıl­lar­da özel­lik­le Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­le­riy­le ih­raç yaş seb­ze ve mey­ve ürün­le­rin­de, atık, pes­ti­sit gi­bi in­san sağ­lı­ğı­na za­rar­lı kim­ya­sal­la­rın tes­pit edil­me­siy­le ya­şa­dı­ğı­mız sı­kın­tı­la­rın tek­rar­lan­ma­ma­sı için zi­rai mü­ca­de­le ted­bir­le­ri­nin alın­ma­sı şart­tır. Ya­şa­nı­lan bü­yük pres­tij kay­bı ya­nın­da, ürün­le­rin ih­ra­cı ve ge­ri gön­de­ril­me­si es­na­sın­da­ki mas­raf­lar dik­ka­te alın­dı­ğın­da, prob­le­min ne ka­dar önem­li ol­du­ğu an­la­şı­lır.

Ben, bu­ra­da, hu­zu­ru­nuz­da özel­lik­le Ta­rım Ba­ka­nı­mı­za ve güm­rük­ten so­rum­lu Dev­let Ba­ka­nı­mı­za te­şek­kü­rü bir borç bi­li­rim, çün­kü, Hükûme­ti­miz dö­ne­min­de Tür­ki­ye'de, Ta­rım Ba­kan­lı­ğı va­sı­ta­sıy­la, on beş ta­ne dün­ya­ca ka­bul edil­miş la­bo­ra­tu­var ve Mer­sin'de Güm­rük Baş­mü­dür­lü­ğü­ne bağ­lı güm­rük la­bo­ra­tu­va­rı açıl­mış­tır. Şu an­da, Ta­rım Ba­kan­lı­ğı ve Güm­rük Müs­te­şar­lı­ğı va­sı­ta­sıy­la, Mer­sin'de üç ta­ne, yap­tı­ğı­mız ih­ra­cat­ta­ki ürün­ler­de­ki ilaç ka­lın­tı­sı­nı öl­çen la­bo­ra­tu­var mev­cut­tur.

Bel­ki ta­rı­mın ya da mey­ve ve seb­ze üre­ti­min­de­ki sı­kın­tı­la­rın Mec­lis gün­de­mi­ne ge­le­cek ka­dar öne­mi var mıy­dı di­ye dü­şü­nen ar­ka­daş­la­rı­mız ola­bi­lir. Söz ko­nu­su olan ül­ke eko­no­mi­si­ne ek­le­ne­cek ve­ya ül­ke eko­no­mi­sin­den çı­ka­cak mil­yar do­lar­lar mer­te­be­sin­de­ki son de­re­ce önem­li bir kay­nak­tır. Son de­re­ce de­tay­lı in­ce­le­me­le­rin ya­pı­la­rak çö­züm öne­ri­le­ri­nin ge­ti­ril­di­ği Mec­lis araş­tır­ma­sı ko­mis­yo­nu ra­po­ru, hal­kı­mı­zın da­ha bol mey­ve ve seb­ze­yi da­ha ucu­za tü­ket­me­si ya­nın­da, ih­ra­ca­tın art­ma­sıy­la da ül­ke­mi­ze da­ha çok dö­vi­zin gir­me­si­ni sağ­la­ya­cak­tır.

Ta­rım ürün­le­ri­nin üre­til­me­sin­de it­ha­lat gir­di­si­nin yok de­ne­cek ka­dar az ol­du­ğu­nu da be­lirt­mek­te fay­da var. Köy­den ken­te göç­ler­de şe­hir­le­rin ar­tık ya­şa­na­maz bir hâle gel­me­si, köy­de­ki in­san­la­rın ye­ter­li ka­zanç­la­rı­nın ol­ma­yı­şın­dan di­ye dü­şü­ne­bi­lir­si­niz. Plan­la­nan Mec­lis araş­tır­ma­sı, bu açı­dan top­lum­sal öne­me sa­hip ve ge­niş halk kit­le­le­ri­ni doğ­ru­dan il­gi­len­dir­mek­te­dir. Araş­tır­ma ko­mis­yo­nu ra­po­run­da ifa­de edi­len de­ğer­li bil­gi­ler, Tür­ki­ye'de­ki mev­cut is­tik­ra­rın kay­na­ğı olan AK Par­ti Hükûme­ti ta­ra­fın­dan en iyi şe­kil­de de­ğer­len­di­ri­le­rek çö­zü­me ka­vuş­tu­rul­mak­ta­dır.

Her tür­lü fa­ali­yet­te ol­du­ğu gi­bi, yaş seb­ze ve mey­ve üre­ti­mi­ni de içi­ne alan ta­rım sek­tö­rü, geç­miş hükûmet­le­rin plan­sız ve prog­ram­sız­lı­ğı ve­ya ha­ta­lı prog­ram­la­rı ne­de­niy­le bun­ca za­man­dır ge­ri­ye kal­ma­ya mahkûm edil­miş­tir. Plan­la­ma için ge­rek­li olan mev­cut top­rak bil­gi­si ve ka­yıt­la­rı düz­gün tu­tul­ma­dı­ğın­dan, han­gi ürü­nün ne mik­tar­da ve han­gi böl­ge­ler­de üre­til­di­ği tam ola­rak bi­lin­me­mek­te­dir. AK Par­ti Hükûme­ti­nin bu ko­nu­da yap­tı­ğı ilk ça­lış­ma, Tür­ki­ye'de ka­das­tro fa­ali­ye­ti­ne hız ver­mek ol­muş­tur ve Tür­ki­ye gi­bi Av­ru­pa Bir­li­ği­ne gir­mek üze­re olan bir ül­ke­nin da­ha ka­das­tral fa­ali­ye­ti­ni ve öl­çüm­le­ri­ni bi­ti­re­me­me­si, geç­miş hükûmet­le­rin çok bü­yük bir ha­ta­sı­dır. Bu sa­ye­de el­de edi­len düz­gün ve­ri­ler ışı­ğın­da, ön­ce­lik­li ih­ra­cat he­de­fi­miz olan Av­ru­pa Bir­li­ği ve Arap ül­ke­le­ri­nin tü­ke­tim alış­kan­lık­la­rı­na uy­gun ürün­ler üret­me­miz müm­kün ola­cak­tır.

Yaş seb­ze ve mey­ve ih­ra­ca­tın­da ra­ki­bi­miz olan ül­ke­ler, üre­tim ko­nu­sun­da­ki tek­no­lo­jik ye­ni­lik­le­re da­ha ça­buk ula­şa­bil­mek­te­dir. Ül­ke­mi­zin, bu­nun­la il­gi­li ola­rak Hükûme­ti­mi­zin uy­gu­la­dı­ğı ye­ni­lik­çi ta­rım ma­ki­ne­le­ri­nin ge­ti­ril­me­si ko­nu­sun­da­ki teş­vik­le­ri bu açı­ğı ka­pat­mış­tır. Ya­şa­dı­ğı­mız Av­ru­pa Bir­li­ği­ne uyum sü­re­ci ve uyum ya­sa­la­rı, üre­tim­de ka­li­te­yi ar­tır­mak yö­nün­de­ki adım­la­rı­mı­zı hız­lan­dır­mış­tır. He­def pa­zar­la­ra olan ya­kın­lı­ğı­mız hem da­ha hız­lı hem de da­ha ucuz ta­şı­ma imkânla­rı sun­du­ğun­dan, sa­de­ce bu avan­ta­jı­mı­zın da­ha iyi kul­la­nıl­ma­sı­na yö­ne­lik ted­bir­le­rin alın­ma­sı bi­le yaş seb­ze ve mey­ve ih­ra­ca­tı­mı­zı bir­kaç kat ar­tır­ma­ya ye­te­ce­ği­ni yü­ce Mec­li­sin dik­ka­ti­ne su­nu­yo­rum.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

MUS­TA­FA EYİ­CE­OĞ­LU (De­vam­la) - Ta­rım sek­tö­rü yaş seb­ze ve mey­ve üre­ti­mi­miz git­gi­de da­ha bi­linç­len­mek­te­dir. AK Par­ti Hükûme­ti ola­rak baş­lat­tı­ğı­mız, her bir böl­ge­den so­rum­lu genç zi­ra­at mü­hen­dis­le­ri­miz sa­ye­sin­de o böl­ge­de­ki halk da­ha ve­rim­li ve uy­gun üre­tim ko­nu­sun­da bi­linç­len­di­ril­di­ği gi­bi, me­zun olup iş bul­mak­ta zor­la­nan genç­le­ri­mi­ze de is­tih­dam aç­mış bu­lu­nu­yo­ruz. An­cak, bu eği­tim ça­lış­ma­la­rı­mı­zın ne den­li önem­li adım­lar ol­du­ğu önü­müz­de­ki yıl­lar­da et­ki­si­ni gös­te­re­cek­tir, bu ça­lış­ma­la­rın so­nuç­la­rı uzun va­de­de or­ta­ya çı­ka­cak­tır. Bu­ra­da, özel­lik­le Muğ­la Mil­let­ve­ki­li Ali Ars­lan Bey'in ver­miş ol­du­ğu ba­zı ra­kam­la­ra ben de bir işa­ret­te bu­lun­mak is­ti­yo­rum.

Az ön­ce, de­ğer­li mil­let­ve­ki­li­miz, 2000 yı­lın­da yak­la­şık ola­rak 80 do­lar­lık bir teş­vik ve­ril­di­ği­ni söy­le­miş­ti, ama biz de bak­tı­ğı­mız za­man  Hükûme­ti­miz dö­ne­min­de 2000 yı­lı de­ğil, 2003, 2004 ve 2005, 2006 yıl­la­rın­da her tür­lü yaş seb­ze mey­ve ve özel­lik­le  de na­ren­ci­ye üre­ti­mi­miz­de kor­kunç bir ih­ra­ca­tın ol­du­ğu, ama bu ih­ra­ca­tın mev­cut üre­ti­mi den­ge­le­me­di­ği nok­ta­sı bi­lim­sel ve­ri­ler­le or­ta­da­dır. Mi­sal ola­rak ve­rir­sek, 2000 yı­lın­da li­mon 169 bin ton, 2001 yı­lın­da 220 bin ton, 2002 yı­lın­da 239 bin ton olur­ken, 2003 yı­lın­da 171 bin ton,  2004 yı­lın­da 222 bin ton, 2005 yı­lın­da ise 359 bin ton li­mon ih­ra­ca­tı ya­pıl­dı­ğı ve 2006 yı­lın­da 329 bin ton li­mon ih­ra­ca­tı ya­pıl­dı­ğı­nı gö­rü­yo­ruz.

TUN­CAY ER­CENK (An­tal­ya) - Fi­ya­tı ne ka­dar, fi­ya­tı?

MUS­TA­FA EYİ­CE­OĞ­LU (De­vam­la) - Ay­nı şe­kil­de, man­da­li­na­ya  bak­tı­ğı­mız za­man… Ha fi­yat der­se­niz, yi­ne onu da ve­re­lim.

TUN­CAY ER­CENK (An­tal­ya) - Söy­le, söy­le.

MUS­TA­FA EYİ­CE­OĞ­LU (De­vam­la) - 2001 yı­lın­da 220 bin ton kar­şı­lı­ğın­da 82 mil­yon do­lar…

TUN­CAY ER­CENK (An­tal­ya) - Ki­lo­su­nu söy­le, ki­lo­su­nu.

MUS­TA­FA EYİ­CE­OĞ­LU (De­vam­la) -  82 mil­yon do­lar… Bi­rim ola­rak söy­lü­yo­ruz, çün­kü ko­nuş­tu­ğu­muz ra­kam ki­lo de­ğil, ton. 82 mil­yon do­lar gir­di var. 2003 yı­lın­da ise…

FAH­RET­TİN ÜS­TÜN (Muğ­la) - Üre­ti­ci mi sat­mış bu­nu?

MUS­TA­FA EYİ­CE­OĞ­LU (De­vam­la) - Evet. 

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Üre­ti­ci kaç pa­ra ka­zan­mış, sen onu söy­le?

MUS­TA­FA EYİ­CE­OĞ­LU (De­vam­la) -  De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu­ra­da­ki prob­lem, bi­zim ko­nu­muz…

BAŞ­KAN - Siz Ge­nel Ku­ru­la hi­tap edin efen­dim.

MUS­TA­FA EYİ­CE­OĞ­LU (De­vam­la) -  Lüt­fen… Bi­zim ko­nu­muz bu­ra­da, ih­ra­cat­ta­ki ya­şa­nan prob­lem. Ya­ni, biz şu an­da şu­nu söy­lü­yo­ruz: Ta­mam, bu­ra­da, 2004 yı­lın­da li­mon­da, 222 bin ton ih­ra­cat yap­mı­şız, 99 mil­yon do­lar gir­di sağ­la­mı­şız. 2005 yı­lın­da 359 bin ton li­mon ih­ra­ca­tı sağ­la­mı­şız, tam 170 mil­yon do­lar gir­di sağ­la­mı­şız. 2006 yı­lın­da ise, çok önem­li bir nok­ta var ki, 2005'le bi­le kı­yas­la­dı­ğı­mız za­man özel­lik­le na­ren­ci­ye­de, por­ta­kal­da, man­da­li­na­da ve grey­furt­ta kor­kunç bir ih­ra­cat ar­tı­şı ol­du­ğu­nu gö­rü­yo­ruz…

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - "Na­ren­ci­ye odun ol­du." 

MUS­TA­FA EYİ­CE­OĞ­LU (De­vam­la) -  …ve bu ra­kam Tür­ki­ye'de­ki ih­ra­cat, TİM'den alı­nan ra­kam­lar­dır.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Si­zin böl­ge­nin ga­ze­te­si bu.

MUS­TA­FA EYİ­CE­OĞ­LU (De­vam­la) - Bu­nun ya­nın­da…

BAŞ­KAN - Sa­yın Eyi­ce­oğ­lu, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yın efen­dim, sü­re­ni­zi aş­tı­nız.

MUS­TA­FA EYİ­CE­OĞ­LU (De­vam­la) - Bu­nun ya­nın­da, ben özel­lik­le de şu­nu söy­lü­yo­rum: Doğ­ru­dur, AK Par­ti Hükûme­ti dö­ne­min­de, özel­lik­le 2006 yı­lın­da Tür­ki­ye'de­ki yaş seb­ze ve mey­ve­yi ele al­dı­ğı­mız za­man…

FAH­RET­TİN ÜS­TÜN (Muğ­la) - Ha­ya­li ih­ra­cat ol­ma­sın?

MUS­TA­FA EYİ­CE­OĞ­LU (De­vam­la) - …Ana­mur'un mu­zu, Si­lif­ke'nin çi­le­ği, Mut'un ka­yı­sı­sı, eri­ği ve bu­gün nar­dan kim­se Hükûme­ti so­rum­lu tut­mu­yor ve Hü­kü­me­te te­şek­kür et­mi­yor. Bun­lar çok iyi bir fi­ya­ta gi­der­ken, sa­de­ce ve sa­de­ce na­ren­ci­ye­de­ki li­mon­dan do­la­yı Hükûmet suç­lu gi­bi ilan edi­li­yor.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Na­ren­ci­ye­yi ke­si­yor­lar.

MUS­TA­FA EYİ­CE­OĞ­LU (De­vam­la) - Bu­gün dik­ka­ti­ni­zi çek­mek is­te­rim ki, Ana­mur'un mu­zu şu an­da 1,5 mil­yon li­ra, çi­le­ği 1 mil­yon 800 bin li­ra, do­ma­te­si 1 mil­yon 700 bin li­ra, sa­la­ta­lı­ğı 1 mil­yon li­ra. Ya­ni, bu­nu Türk çift­çi­si üret­mek­te­dir ve şu an­da Türk çift­çi­si bu­nun kar­şı­lı­ğın­da da mem­nun­dur.

Yü­ce Mec­li­si say­gı­la­rım­la se­lam­lar, he­pi­ni­ze iyi ak­şam­lar di­le­rim. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Eyi­ce­oğ­lu.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, bir­le­şi­me beş da­ki­ka ara ve­ri­yo­rum.

Ka­pan­ma Sa­ati: 22.06

 

 

BE­ŞİN­Cİ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 22.17

BAŞ­KAN: Baş­kan Ve­ki­li İs­ma­il ALP­TE­KİN

KÂTİP ÜYE­LER: Türkân Mİ­ÇO­OĞUL­LA­RI (İz­mir), Meh­met DA­NİŞ (Ça­nak­ka­le)

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 68'in­ci Bir­le­şi­mi'nin Be­şin­ci Otu­ru­mu'nu açı­yo­rum.

1260 sı­ra sa­yı­lı Mec­lis Araş­tır­ma­sı Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru'nun gö­rüş­me­le­ri­ne kal­dı­ğı­mız yer­den de­vam ede­ce­ğiz.

Ko­mis­yon ve Hükûmet ye­rin­de.

Şim­di, söz sı­ra­sı, grup­lar adı­na ol­mak üze­re, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Meh­met Kü­çü­ka­şık'ta.

CHP GRU­BU ADI­NA MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (Bur­sa) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; yaş seb­ze, mey­ve, kes­me çi­çek ve na­ren­ci­ye üre­ti­min­de­ki ve ih­ra­ca­tın­da­ki so­run­la­rın araş­tı­rı­la­rak alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­le­rin tes­pi­ti hak­kın­da­ki Mec­lis araş­tır­ma­sı öner­ge­si hak­kın­da Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na söz al­mış bu­lun­mak­ta­yım. He­pi­ni­zi sev­gi ve say­gıy­la se­lam­la­rım.

Şim­di, Tür­ki­ye'nin en te­mel so­run­la­rın­dan bir ta­ne­si ta­rım­da ya­şa­dı­ğı­mız so­run­lar. Ger­çek­ten de, şu an­da, Tür­ki­ye'nin han­gi ili­ne git­se­niz, han­gi il­çe­si­ne git­se­niz, han­gi kö­yü­ne git­se­niz, ger­çek­ten de ta­rım­la uğ­ra­şan in­san­la­rı­mız çok bü­yük bir eko­no­mik sı­kın­tı içe­ri­sin­de, ama, An­ka­ra'ya bak­tı­ğı­mız­da, An­ka­ra'dan gör­dü­ğü­müz­de san­ki Tür­ki­ye'de­ki her şey o ka­dar gü­zel, o ka­dar gül­lük gü­lis­tan­lık bir hâlde an­la­tı­lı­yor ki, tüm çift­çi­mi­zin çok mut­lu ol­du­ğu he­men he­men her­ke­sin di­lin­den düş­mez bir ke­li­me hâli­ne gel­di.

Ar­ka­daş­lar, ger­çek­ten de Tür­ki­ye'de ilk de­fa yaş seb­ze ve mey­vey­le il­gi­li bir araş­tır­ma ko­mis­yo­nu ku­rul­du. Bu ko­mis­yo­nun bir üye­si ola­rak, ger­çek­ten de tü­mü­müz, tüm mil­let­ve­kil­le­ri iyi ni­yet­le ça­lış­tı. Bu ne­den­le, ön­ce­lik­le Ko­mis­yon Baş­ka­nı­mız Sa­yın Ali Er'e ben te­şek­kür­le­ri­mi su­nu­yo­rum, ger­çek­ten de tüm Tür­ki­ye'de­ki si­vil top­lum ör­güt­le­ri­nin gö­rüş­le­ri­ni al­ma­ya ça­lış­tı ve mil­let­ve­kil­le­ri ola­rak, ko­mis­yon üye­le­ri ola­rak biz­le­rin de duy­gu­la­rı­nı  yan­sıt­ma­mı­za yar­dım­cı ol­du.

Fa­kat, ar­ka­daş­lar, bir so­ru­nu­muz var. Şim­di, Tür­ki­ye'de, aca­ba yaş seb­ze, mey­ve, na­ren­ci­ye ve kes­me çi­çek­te bi­zim so­ru­nu­muz ne? Bu hep tar­tı­şı­lı­yor. Biz, seb­ze üre­ti­min­de dün­ya­da dör­dün­cü­yüz, mey­ve üre­ti­min­de dün­ya­da on bi­rin­ci­yiz. De­mek ki, Tür­ki­ye'nin üret­mek di­ye bir sı­kın­tı­sı yok, Tür­ki­ye üre­te­bi­li­yor, an­cak, üret­tik­le­ri­nin an­cak yüz­de 2'si­ni, yüz­de 3'ünü ih­raç ede­bi­li­yor. So­run, o za­man, üret­tik­le­ri­mi­zi pa­zar­la­ya­bil­mek­te ya da ne üret­ti­ği­miz­de top­la­nı­yor. Aca­ba, ger­çek­ten de biz Tür­ki­ye'de üret­ti­ği­miz her ürü­nü­mü­ze dış pa­zar­lar­da müş­te­ri bu­la­bi­li­yor mu­yuz? Ta­le­bi olan çe­şit­le­ri mi üre­ti­yo­ruz, yok­sa, ar­tık dün­ya­da üre­til­me­yen, ama bi­zim ge­le­nek­sel üre­tim bi­çim­le­ri, me­tot­la­rı içe­ri­sin­de­ki ürün­ler mi üre­ti­li­yor? En te­mel so­run­lar­dan bir ta­ne­si bu.

Şim­di, ba­kı­nız, Ni­san 2003'te bu­ra­da gün­dem dı­şı söz ala­rak, söz­leş­me­li çift­çi­lik, söz­leş­me­li üre­tim ve Üre­ti­ci Bir­lik­le­ri Ya­sa­sı hak­kın­da bir gün­dem dı­şı ko­nuş­ma yap­mış­tım. O za­ma­nın Ta­rım Ba­ka­nı Sa­yın Sa­mi Güç­lü be­nim ko­nuş­ma­ma ver­miş ol­du­ğu ce­vap­ta, hem bu­ra­da, kür­sü­de ver­miş ol­du­ğu ce­vap­ta hem de biz­zat ya­zı­lı ce­va­bın­da, Tür­ki­ye'de­ki söz­leş­me­li üre­tim­le il­gi­li, han­gi alan­lar­da söz­leş­me­li üre­tim ol­du­ğu­nu be­lirt­miş ve Üre­ti­ci Bir­lik­le­ri Ya­sa­sı'nın da Mec­lis gün­de­min­de ol­du­ğu­nu söy­le­miş­ti. Ger­çek­ten de bi­zim Tür­ki­ye'de­ki çift­çi­le­ri­mi­zin ör­güt­len­di­ği mes­lek ör­gü­tü var, zi­ra­at oda­sı var, bir de eko­no­mik ör­güt­le­ri­miz var, ko­ope­ra­tif­le­ri­miz var; ama, bu­nun ya­nın­da, yaş seb­ze, mey­ve ala­nın­da­ki, ger­çek­ten de çok ça­buk bo­zu­la­bi­len özel­lik­le na­ren­ci­ye, yaş seb­ze, mey­ve ve kes­me çi­çek­te en bü­yük ör­güt­len­me­miz üre­ti­ci bir­lik­le­rin­de ola­cak­tı ve biz­den ön­ce­ki 57'nci Hükûmet za­ma­nın­da, Av­ru­pa'da­ki yaş seb­ze, mey­ve tü­zü­ğü­nün Türk­çe­leş­ti­ril­miş hâli Ta­rım Ba­kan­lı­ğı­na o an­da ge­ti­ril­miş­ti, onun ko­mis­yon ça­lış­ma­la­rı de­vam edi­yor­du. Bu ça­lış­ma­lar­da, biz, Sa­yın Ba­kan­lı­ğa gi­de­rek Ba­kan­lık­la da gö­rüş­me­ler­de bu­lun­duk. Şu an­da­ki Ta­rım Ba­ka­nı­mız Sa­yın Meh­di Eker, o dö­nem­de, tah­min edi­yo­rum, Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ko­mis­yo­nu Baş­kan Yar­dım­cı­sıy­dı­nız de­ğil mi Sa­yın Ba­ka­nım?

TA­RIM VE KÖ­YİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI MEH­MET MEH­Dİ EKER (Di­yar­ba­kır) - Üye­siy­dim.

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (Bur­sa) - 5200 sa­yı­lı Üre­ti­ci Bir­lik­le­ri Ya­sa­sı Mec­lis gün­de­mi­ne gel­di­ğin­de, ge­rek ko­mis­yon­da ge­rek­se alt ko­mis­yon ça­lış­ma­la­rı es­na­sın­da son de­re­ce de­ğiş­ti­ril­di. Öy­le bir hâle ge­ti­ril­di ki, üre­ti­ci bir­li­ği vas­fı­nı yi­tir­miş, sa­de­ce üre­ti­ci gru­bu hâli­ne gel­miş bir me­tin hâli­ne gel­di. Bu ko­mis­yon ça­lış­ma­la­rı es­na­sın­da biz gör­dük ki, ger­çek­ten de yaş seb­ze, mey­ve üre­ti­ci­le­ri­mi­zin ör­güt­len­me­si ge­re­ken bu bir­lik­ler, çün­kü dev­le­tin di­rek­ten di­re­ğe mü­da­ha­le et­me­si ge­rek­ti­ği ve dev­le­tin ürün alım­la­rı­na biz­zat üre­ti­ci bir­lik­le­ri va­sı­ta­sıy­la mü­da­ha­le et­me­si ge­rek­ti­ği bu bir­lik­ler, kuş mu, de­ve mi, de­ve ku­şu mu, ne ol­du­ğu bel­li ol­ma­yan bir­lik­ler hâli­ne gel­di ve öy­le bir hâle ge­ti­ril­di ki, söz­leş­me­li üre­tim yap­ma yet­ki­si or­ta­dan kal­dı­rıl­dı. Sa­yın Ba­ka­nım da ha­tır­la­ya­cak­lar­dır, ko­mis­yon ça­lış­ma­la­rı es­na­sın­da, 5'in­ci mad­de­de­ki "Söz­leş­me­li üre­tim ya­pa­bi­lir." di­ye be­nim ver­miş ol­du­ğum öne­ri­de uz­laş­mak için baş­ka bir oda­ya geç­tik ve bu­gün­kü gi­bi, sa­de­ce "Söz­leş­me­li üre­tim­de ara­cı ya­pı­la­bi­lir­ler." şek­lin­de bir hü­küm çık­tı. 

Şim­di ba­kı­nız, bu eli­miz­de­ki met­ne bak­tı­ğı­mız­da, ya­ni bi­zim ra­po­ru­mu­za bak­tı­ğı­mız­da, bu eli­miz­de­ki me­tin­de, bi­zim o za­man, ya­ni 5200 sa­yı­lı Üre­ti­ci Bir­lik­le­ri Ya­sa­sı Mec­lis­te gö­rü­şü­lür­ken yap­mış ol­du­ğu­muz han­gi eleş­ti­ri var ise he­men he­men bu bü­tün eleş­ti­ri­le­rin ger­çek ol­du­ğu or­ta­ya kon­du. Ama, bu sü­re içe­ri­sin­de, yak­la­şık iki yıl­lık sü­re içe­ri­sin­de Tür­ki­ye'de üre­ti­ci bir­lik­le­ri de ku­rul­du. Üre­ti­ci bir­lik­le­ri­ni ku­rar­ken ger­çek­ten de AKP İk­ti­da­rı, baş­lan­gıç­ta sağ­lam bir ör­güt­len­me mo­de­li, yaş seb­ze, mey­ve üre­ti­ci­le­ri­nin bir ör­güt­len­me mo­de­li ola­rak gör­me­di­ler, ama, bir­den­bi­re bir de­ği­şik­lik mey­da­na gel­di, zi­ra­at oda­sı­nın ve ko­ope­ra­tif­le­rin al­ter­na­ti­fi ola­rak, ta­rım sa­tış ko­ope­ra­tif­le­ri bir­lik­le­ri­nin al­ter­na­ti­fi ola­rak ye­ni bir ör­güt­len­me ola­rak an­la­şıl­ma­ya ça­lış­tı ve bir­den Ba­kan­lık il­gi gös­ter­me­ye ça­lış­tı. Hat­ta ben çok il­ginç bir şey gör­düm. Mey­ve üre­ti­ci bir­li­ği Tür­ki­ye'de ku­rul­ma­ya ça­lı­şı­lır­ken te­le­fon et­tim, il­gi­mi çek­ti, de­dim ki: Ar­ka­daş­lar, mey­ve üre­ti­ci bir­li­ği ku­ru­yor mu­su­nuz? Bu­nun tü­zü­ğü­nü ri­ca ede­bi­lir mi­yim? Ora­da­ki mey­ve üre­ti­ci bir­li­ğin­de­ki ar­ka­daş ba­na de­di ki: "Ala­maz­sı­nız." Ni­ye? "Çün­kü, bu iş­te eğer bir ev­rak is­ti­yor­sa­nız AKP Ge­nel Mer­ke­zi­ne te­le­fon edin, Ge­nel Baş­kan Yar­dım­cı­sı si­ze tü­zü­ğü ve­re­bi­lir." de­di. Ne­den bu de­dim, me­rak et­tim, ama son­ra­dan an­la­dım. Me­ğer­se bi­zim mey­ve üre­ti­ci bir­li­ği içe­ri­si­ne fın­dık ve zey­tin de alı­nı­yor­muş. Şim­di, ar­ka­daş­lar, mey­ve üre­ti­ci bir­li­ği­nin içe­ri­sin­de fın­dık­la zey­ti­nin ne işi var? Bi­zim Tür­ki­ye'de­ki fın­dık üre­ti­ci­le­ri FİS­KO­BİR­LİK içe­ri­sin­de ör­güt­len­di. Yi­ne, Tür­ki­ye'de­ki ilk ku­ru­lan üre­ti­ci bir­lik­le­ri içe­ri­sin­de do­ğal üre­tim ya­pan or­ga­nik fın­dık üre­ti­ci bir­lik­le­ri yi­ne ora­da ku­rul­du. Ee? Tür­ki­ye'de zey­tin üre­ti­mi­ne gel­di­ği­miz­de, ge­rek Mar­ma­ra­bir­lik ge­rek­se TA­RİŞ… Za­ten zey­tin ta­rım sa­tış ko­ope­ra­tif­le­ri bir­lik­le­ri bu­ra­da. Ora­da za­ten çift­çi­le­ri­miz ör­güt­len­miş­ler. Fın­dık üre­ti­ci­le­ri ve zey­tin üre­ti­ci­le­ri za­ten ör­güt­len­miş. Çift­çi­lik­te­ki, ta­rım­da­ki so­run, ör­güt­len­me. Bu çift­çi­ler za­ten ör­güt­len­miş­ler. O za­man ne­re­den çık­tı da, biz bu üre­ti­ci­le­ri­mi­zi tek­rar mey­ve üre­ti­ci bir­li­ği içe­ri­si­ne al­dık? Bu­nu ba­ya­ğı me­rak et­ti­ği­miz­de -ger­çek­ten de be­nim il­gi­mi çe­ken nok­ta­lar­da me­rak et­tim- yi­ne araş­tır­dık. Me­se­la, şu an­da Tür­ki­ye'de ilk ku­ru­lan bir­lik­ler­den bir ta­ne­si, Süt Üre­ti­ci Bir­li­ği var. Yak­la­şık bir ay ön­ce ge­nel ku­ru­lu­nu yap­tı. Çok so­run­lu bir ge­nel ku­rul yap­tı ve yi­ne, ayın 17'sin­de bu­ra­da, Tür­ki­ye'de, her­ke­sin gö­zü önün­de Tür­ki­ye Da­mız­lık Ko­yun-Ke­çi Ye­tiş­ti­ri­ci­le­ri Mer­kez Bir­li­ği Bi­rin­ci Ola­ğan Ge­nel Ku­ru­lu top­lan­dı. Sa­yın Ba­ka­nım bu ko­nu­da bil­gi sa­hi­bi­dir tah­min edi­yo­rum. Ken­di­si­ne ve Baş­ba­ka­na biz­zat Tür­ki­ye Da­mız­lık Ko­yun, Ke­çi Üre­ti­ci­le­ri Bir­lik­le­ri Baş­ka­nı ve Yö­ne­tim Ku­ru­lu suç du­yu­ru­sun­da bu­lun­du­lar. Ben de bu­ra­dan, Mec­lis kür­sü­sün­den suç du­yu­ru­sun­da bu­lu­nu­yo­rum.

Ba­kı­nız, Da­mız­lık Ko­yun ve Ke­çi Üre­ti­ci­le­ri Bir­li­ği Yö­ne­tim Ku­ru­lu kon­gre ka­ra­rı alı­yor, di­yor ki: "Biz 17 Şu­bat­ta kon­gre ya­pa­ca­ğız." Ba­kan­lı­ğa bil­di­ri­yor, tek ke­li­me. Ba­kan adı­na ge­len ya­zı­da "Ha­yır efen­dim, siz kon­gre ya­pa­maz­sı­nız, siz kon­gre­ni­zi ha­zi­ran ayın­da ya­pa­cak­sı­nız, 17 Şu­bat­ta al­mış ol­du­ğu­nuz kon­gre ka­ra­rı­nı ip­tal edin." de­ni­yor ve bu­nun üze­ri­ne Yö­ne­tim Ku­ru­lu kon­gre ka­ra­rı­nı ip­tal edi­yor. Bü­tün ka­yıt­lar bu­ra­da. Ar­ka­sın­dan, bir­den bi­re, 16 Şu­bat 2007 ta­ri­hin­de Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı Teş­ki­lat­lan­ma ve Des­tek­le­me Ge­nel Mü­dür­lü­ğü adı­na Os­man Şim­şek, Ge­nel Mü­dür Yar­dım­cı­sı, ya­zı ya­zı­yor Tür­ki­ye Da­mız­lık Ko­yun-Ke­çi Ye­tiş­ti­ri­ci­le­ri Mer­kez Bir­li­ği­ne, di­yor ki: "Siz 17 Şu­bat­ta kon­gre ya­pa­cak­sı­nız." So­run da bu­ra­sı, ama, Yö­ne­tim Ku­ru­lu­nun ha­be­ri yok ve Tür­ki­ye'de in­san­lar ge­li­yor­lar, bir­lik üye­si de­ğil­ler, o ko­ope­ra­tif­ler Bir­li­ğe üye ka­bul edil­me­miş­ler ve Bir­lik Yö­ne­tim Ku­ru­lu­nun ha­be­ri ol­ma­dan 17'sin­de bu­ra­da Da­mız­lık Ko­yun-Ke­çi Ye­tiş­ti­ri­ci­le­ri Mer­kez Bir­li­ği­nin kon­gre­si ya­pıl­dı ve bir AKP mil­let­ve­ki­li­nin kar­de­şi Bir­li­ğin baş­ka­nı se­çil­di ve bu­nun üze­ri­ne cum­hu­ri­yet sav­cı­lı­ğı­na suç du­yu­ru­la­rın­da bu­lu­nul­du ve Tür­ki­ye Da­mız­lık Ko­yun-Ke­çi Ye­tiş­ti­ri­ci­le­ri Mer­kez Bir­li­ği Yö­ne­tim Ku­ru­lu 19/2/2007 ta­ri­hin­de şu elim­de gör­dü­ğü­nüz, ek­le­riy­le be­ra­ber on say­fa­yı bu­lan, hem Yö­ne­tim Ku­ru­lu ka­rar def­ter­le­ri­ne ge­çi­len üç say­fa­lık di­lek­çe Sa­yın Baş­ba­ka­na ve Sa­yın Ta­rım Ba­ka­nı­na ile­til­di.

Şim­di ar­ka­daş­lar, biz ta­rı­mı böy­le mi ida­re ede­ce­ğiz? Biz in­san­la­rı böy­le mi ör­güt­len­di­re­ce­ğiz? Bu ör­güt­len­me, ta­rım­da­ki ça­lı­şan­la­rın, çift­çi­le­rin ör­güt­len­me­si mi, yok­sa, si­ya­sal ör­güt­len­me ola­rak mı al­gı­la­ya­ca­ğız biz bu­nu? Ta­ma­men bu­ra­da, ben şu an­da, Sa­yın Ba­ka­nı­mın bu ko­nu­da ne yap­tı­ğı­nı me­rak edi­yo­rum ve ne ya­pa­ca­ğı­nı da me­rak edi­yo­rum.

Şim­di, Tür­ki­ye'de­ki yi­ne mey­ve üre­ti­min­den bah­se­di­yo­ruz. Bu­gün Tür­ki­ye'de, ISO 9000 ka­li­te­li Bur­sa'da üre­ti­len ki­ra­zı sat­ma­ya kalk­tı­ğı­nız­da eli­niz­den alır­lar. Hiç­bir şe­kil­de pa­zar­la­ma so­ru­nu­muz yok. O yüz­den de za­ten dev­let des­tek de ver­mi­yor, teş­vik de ver­mi­yor. Ama, biz­ler ne ya­pı­yo­ruz? Ben si­ze söy­le­ye­yim: Bur­sa'da ki­ra­zın en faz­la ye­tiş­ti­ril­di­ği yer­ler­den bi­ri olan Ke­les-Da­vut­lar-Ko­za­ğa­cı böl­ge­sin­de ter­mik san­tral yap­ma­ya kal­kı­yo­ruz. Ter­mik san­tral ya­pa­rak ora­da­ki ki­raz ağaç­la­rı­nı or­ta­dan kal­dır­ma­yı dü­şü­nü­yo­ruz. Bü­tün Bur­sa'da­ki çev­re­ci ör­güt­ler aya­ğa kal­kı­yor. Biz ora­da, hâlâ, ter­mik san­tral yap­mak­ta ıs­rar edi­yo­ruz ve Sa­yın Ener­ji ve Ta­biî Kay­nak­lar Ba­ka­nı­mız Bur­sa'ya ge­li­yor, hâlâ, ter­mik san­tral ya­pa­ca­ğım di­ye inat edi­yor ora­ya, bu­nu ko­nu­şu­yor.

Biz ne ya­pı­yo­ruz? Taş ocak­la­rıy­la be­ra­ber… Da­ha bu­gün Bur­sa'da, Bur­sa'da Tür­ki­ye'de­ki mey­ve­ci­li­ğin mer­kez­le­rin­den bi­ri olan Gür­su il­çe­sin­de taş ocak­la­rı­nı pro­tes­to ey­le­mi var­dı. Biz gi­di­yo­ruz, mey­ve ye­tiş­ti­ri­len alan­la­rı­mız­da taş ocak­la­rı­na ruh­sat ve­re­rek o alan­la­rın, mey­ve ağaç­la­rı­nın kat­le­dil­me­si­ne izin ve­ri­yo­ruz. Bun­la­rı da ta­kip edi­yo­ruz.

Yi­ne de­vam edi­yo­rum. Biz ne ya­pı­yo­ruz? Tür­ki­ye'de­ki ta­rı­mın, Tür­ki­ye'de­ki çift­çi­le­rin des­tek­len­me­si­ni sağ­la­yan ta­rım kre­di ko­ope­ra­tif­le­ri­miz var, Zi­ra­at Ban­ka­mız var ve Zi­ra­at Ban­ka­sı tüm çift­çi­le­ri­mi­ze kre­di ve­ri­yor. Biz ne ya­pı­yo­ruz? Ve di­yo­ruz ki: "Biz, Zi­ra­at Ban­ka­sı­nı sa­ta­ca­ğız, özel­leş­ti­re­ce­ğiz." Ki­me ve­re­ce­ğiz? "Ya­ban­cı­la­ra ve­re­ce­ğiz." Pekâlâ, Tür­ki­ye'de­ki çift­çi­le­ri­mi­ze kim kre­di ve­re­cek o za­man, kim­den pa­ra bu­la­cak­lar, on­la­ra kim yar­dım ede­cek? Hiç kim­se yar­dım ede­me­ye­cek. Ama, biz, es­na­fı­mı­za kre­di te­min eden, on­la­ra eko­no­mik des­tek ve­ren Halk Ban­ka­sı­nı ya­ban­cı­la­ra sat­mak is­ter­ken vaz­ge­çil­di, ama, bu­ra­da Mec­lis­ten, ge­ti­ri­yo­ruz, Zi­ra­at Ban­ka­sı­nı da yi­ne ya­ban­cı­la­ra sa­ta­lım di­ye ka­nun çı­kart­ma­ya ça­lı­şı­yo­ruz.

Şim­di fa­iz­ler ge­li­yor. İl­ginç bir şey ol­du. Bur­sa'da Es­naf Ke­fa­let kon­gre­sin­de­yiz. Bir AKP'li Bur­sa mil­let­ve­ki­li ar­ka­da­şı­mız şu­nu söy­le­di: "Siz hiç me­rak et­me­yin ar­ka­daş­lar…" de­di ay­nen es­na­fa "…biz ban­ka­yı ya­ban­cı­la­ra sat­sak da, as­lın­da si­ze, biz, yüz­de 20 in­di­rim­li fa­iz ve­ri­yo­ruz. As­lın­da si­zin kul­lan­dı­ğı­nız fa­iz yüz­de 13, ama as­lın­da bu yüz­de 20. Biz Hükûmet ola­rak bu­nun yüz­de 7'si­ni ve­ri­yo­ruz. Ban­ka ya­ban­cı­la­ra sa­tıl­sa da­hi, siz hiç me­rak et­me­yin, biz yi­ne si­ze yüz­de 7'yi Hükûmet ola­rak ce­bi­miz­den, ya­ban­cı­ya, şa­hıs­la­ra da öde­ye­ce­ğiz, siz yi­ne ucuz fa­iz­le kre­di ala­cak­sı­nız."

Şim­di, herhâlde, ay­nı man­tı­ğa gel­di­ği­miz­de, bu­ra­da yüz­de 3,5-yüz­de 4,5, bi­li­yor­su­nuz, süb­van­si­yon uy­gu­la­nı­yor; tah­min edi­yo­rum ki, ar­tık ge­le­cek ay­nı man­tık içe­ri­sin­de "Biz ya­ban­cı­la­ra Zi­ra­at Ban­ka­sı­nı sat­sak da­hi, ey köy­lüm, sen hiç me­rak et­me, biz Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti ola­rak ya­ban­cı­ya, ban­ka­yı sa­tın alan­la­rın da ce­bi­ne pa­ra ve­re­ce­ğiz, süb­van­si­yo­nu biz uy­gu­la­ya­ca­ğız." di­ye söz ve­re­cek herhâlde o ar­ka­daş. Keş­ke bu­ra­da ol­say­dı çok da­ha  ra­hat ko­nuş­ma imkânı­na sa­hip ola­bi­lir­dik.

Şim­di ba­kı­nız, Tür­ki­ye'de­ki en te­mel so­run üret­me de­ğil, ör­güt­len­me ve Tür­ki­ye'de, ger­çek­ten de mes­lek ör­gü­tü ha­ri­cin­de, zi­ra­at oda­sı se­çim­le­ri de dah iş­te ocak ayın­dan iti­ba­ren ya­pı­lı­yor, şu an­da bit­ti, şu an­da di­ğer ko­ope­ra­tif­le­ri­miz, ta­rım kre­di ko­ope­ra­tif­le­ri­miz­le üre­ti­ci bir­li­ği bel­ge­si ve­ri­yo­ruz biz.

Ba­kı­nız, ta­rım kre­di ko­ope­ra­ti­fi­ne üre­ti­ci bir­li­ği bel­ge­si ve­ri­lin­ce ne olu­yor? Ta­rım kre­di ko­ope­ra­tif­le­ri­nin kul­lan­mış ol­du­ğu fa­iz li­mi­ti 10 mil­yar­da, öy­le mi? Eğer üre­ti­ci bir­li­ği bel­ge­si­ne sa­hip ise o bir­lik, kul­lan­dı­ğı ta­rım kre­di ko­ope­ra­ti­fi ve üre­tim söz­leş­me­si ya­par­sa, 3 ka­tı ka­dar, 30 mil­yar fa­iz ve­ri­yo­ruz şu an­da ta­rım kre­di ko­ope­ra­tif­le­ri­nin en son fa­iz li­mit­le­rin­de.

FİK­RET BA­DAZ­LI (An­tal­ya) - Kre­di ve­ri­yo­ruz.

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (De­vam­la) - Kre­di ve­ri­yo­ruz, par­don, kre­di ve­ri­yo­ruz. Doğ­ru, kre­di ve­ri­yo­ruz, fa­iz ver­mi­yo­ruz.

Ar­ka­daş­lar, pekâlâ, düz üre­ti­ci bir­li­ği üye­si­nin ne gü­na­hı var? Ya­ni, 5200 sa­yı­lı Ya­sa ile üre­ti­ci bir­li­ği bel­ge­si alan, üre­ti­ci bir­li­ği­ni ku­ran şa­hıs­la­rın ne gü­na­hı var?

VA­HİT Kİ­RİŞ­Cİ (Ada­na) - Özen­di­re­lim.

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (De­vam­la) - Ba­kın, bu­nu özen­di­re­lim. O za­man 5200 sa­yı­lı Ya­sa ile üre­ti­ci bir­lik­le­ri­ne de ay­nı avan­ta­jı ni­ye kul­lan­dır­mı­yo­ruz, ni­ye ver­mi­yo­ruz?

Yi­ne baş­ka bir uy­gu­la­ma var. Üre­ti­ci bir­lik­le­rin­de ol­ma­sı ge­re­ken­ler, yaş seb­ze, mey­ve üre­ti­ci­le­ri, kes­me çi­çek üre­ti­ci­le­ri. Ee, şim­di biz ne yap­tık? Süt üre­ti­ci­le­ri­ni de, her tür­lü hay­van­sal ürün­le­ri üre­ten­le­ri de git­tik üre­ti­ci bir­lik­le­ri içe­ri­si­ne al­dık, öy­le mi? Doğ­ru mu? De­ğil, de­ğil; on­la­rın ör­güt­len­me­le­ri var, Tür­ki­ye'de Da­mız­lık Sı­ğır Üre­ti­ci­le­ri Bir­li­ği var. Ama, bu­ra­da ne ya­pı­yo­ruz? Sa­yın Ba­ka­na, bir so­ru öner­ge­si de ver­dim. Bi­li­yor­su­nuz, 5200 sa­yı­lı Ya­sa ile Süt Üre­ti­ci­le­ri Bir­li­ği­ne üye ise­niz sü­tü­nü­ze lit­re­de 1,5 li­ra prim alı­yor­su­nuz. Ee, pekâlâ, di­ğer ko­ope­ra­tif­le­rin ne gü­na­hı var? Di­ğer bir­lik­le­rin ne gü­na­hı var? Hols­te­in ti­pi da­mız­lık sı­ğır üre­ti­ci bir­lik­le­ri­ne ni­ye bu pa­ra­yı ver­mi­yo­ruz? Sa­yın Ba­ka­na so­ru öner­ge­si ver­dim. Ba­na ve­ri­len ce­vap­ta "Biz bir­lik­ler­de ör­güt­len­me­yi teş­vik et­mek is­ti­yo­ruz." Doğ­ru, keş­ke bir­lik­ler­de­ki ör­güt­len­me­yi her şe­yiy­le be­ra­ber teş­vik ede­bil­sek ki, tüm bir­lik­ler de bu şe­kil­de bu pa­ra­yı ala­bil­se. Bu­nu ay­nı şe­kil­de des­tek­li­yo­ruz.

Şim­di, ba­kı­nız, ikin­ci bir so­rum var: Tür­ki­ye'de el­ma­ya ne za­man teş­vik ve­ril­di? El­ma de­po­da kal­dık­tan son­ra. Çı­ka­rı­lan ge­nel­gey­le, teb­liğ­le, 2006 yı­lın­da ma­yıs­la ağus­tos ayı içe­ri­sin­de ih­ra­cat ya­pan fir­ma­la­ra  to­nu­na 80 do­lar teş­vik ve­re­ce­ğiz. Ee, el­ma ne za­man ye­ti­şi­yor? El­ma ne za­man ye­ti­şi­yor? Ey­lül­den ma­yıs ayı­na ka­dar ih­ra­cat ya­pan üre­ti­ci­nin ne gü­na­hı var? On­la­ra ni­ye pa­ra ve­ril­mi­yor? Bu­gün ay­va­ya teş­vik ve­ri­li­yor mu? Şef­ta­li­ye teş­vik ve­ri­li­yor mu? Ha­yır, yok. Ar­mu­da teş­vik ve­ri­li­yor mu? Ki­ra­za teş­vik ve­ri­li­yor mu? Bur­sa'nın ka­ra in­ci­ri­ne teş­vik ve­ri­li­yor mu? Ha­yır, hiç­bir şe­ye teş­vik ver­mi­yo­ruz. O za­man, biz şim­di bu­ra­da ko­nu­şu­yo­ruz, di­yo­ruz ki: "Efen­dim, biz teş­vik ve­ri­yo­ruz." Ha­yır ar­ka­daş­lar, biz teş­vik fa­lan ver­mi­yo­ruz. Biz teş­vik fa­lan ver­mi­yo­ruz. Biz, hâlâ, da­ğı­nık, ör­güt­süz bir ta­rım­da­ki ör­güt­len­me­yi ve mo­de­li hâlâ de­vam et­tir­me­ye ça­lı­şı­yo­ruz.

Ba­kı­nız ar­ka­daş­lar, biz, ko­mis­yon ça­lış­ma­la­rın­da­ki öne­ri­le­rin bir­ço­ğu­na ka­tı­lı­yo­ruz. Ger­çek­ten de, ko­mis­yon­da­ki ça­lış­ma­lar­da kar­şı­lık­lı or­tak dü­şün­ce­le­ri­miz di­le ge­ti­ril­di. Ama, bir kar­şı oy ya­zı­sı yaz­dık biz bu­ra­da. O kar­şı oy ya­zı­sın­da, özel­lik­le, kar­şı oy ya­zı­sı­nı yaz­ma­mı­zın ne­den­le­ri­ni de be­lir­te­cek şe­kil­de an­lat­ma­ya ça­lı­şı­yo­rum. Şu an­da, çı­ka­rı­lan 5200 sa­yı­lı Ta­rım­sal Üre­ti­ci Bir­lik­le­ri Ya­sa­sı ek­sik­tir. Tür­ki­ye'de­ki ta­rım­da bir ör­güt­len­me mo­de­li ola­rak as­la dü­şü­nül­me­me­si la­zım, böy­le dü­şü­nür­sek ha­ta ya­pa­rız; ama, üre­ti­ci­mi­zi bir ara­ya ge­ti­re­cek, on­la­rı güç­len­di­re­cek bir bir­lik ola­rak dü­şün­dü­ğü­müz­de doğ­ru ya­pıl­ma­sı ge­re­kir.

Ba­kı­nız, Av­ru­pa Bir­li­ğin­de üre­ti­ci ör­güt­le­ri­nin te­mel gö­rev­le­ri:

1) İl­gi­li ürü­nün pi­ya­sa­sın­da den­ge sağ­la­mak.

2) Sa­tış ko­şul­la­rı­nı be­lir­le­mek, üre­ti­min pi­ya­sa ko­şul­la­rı­na gö­re dü­zen­len­me­si­ni sağ­la­mak­tır. Ya­ni, eko­no­mik fa­ali­yet­te bu­lun­mak­tır.

Hâlbu­ki, biz, üre­ti­ci bir­lik­le­ri­nin eko­no­mik fa­ali­yet­te bu­lun­ma­sı­nı ya­sak­la­dık, söz­leş­me­li üre­tim yap­ma­sı­nı ya­sak­la­dık, biz ya­sak­la­dık bu­nu.

Şim­di de­vam edi­yo­rum: "Biz­de ise eko­no­mik fa­ali­yet 5200 sa­yı­lı Üre­ti­ci Bir­lik­le­ri Ya­sa­sı'nda ya­sak­lan­mış, 552 sa­yı­lı Ka­rar­na­me ile üre­ti­ci bir­li­ği bel­ge­si ve­ri­len bir­lik­ler ise ti­ca­ri fa­ali­yet­te bu­lun­mak­ta­dır­lar.

Bu ne­den­le, ra­por­da be­lir­ti­len ek­sik­le­rin ya­nın­da, 5200 sa­yı­lı Ta­rım­sal Üre­ti­ci Bir­lik­le­ri Ya­sa­sı'nda de­ği­şik­lik ya­pı­la­rak:

a) Üre­ti­ci bir­lik­le­ri­nin tek bir ya­say­la ku­rul­ma­sı ve fa­ali­yet­te bu­lun­ma­la­rı­nın sağ­lan­ma­sı,

b) Üre­ti­ci bir­lik­le­ri­nin, tıp­kı AB ül­ke­le­ri gi­bi, mey­ve ve seb­ze, na­ren­ci­ye, sert ka­buk­lu mey­ve­ler ve man­tar ürün­le­ri­ni ve iş­len­mek üze­re kul­la­nı­la­cak ürün ye­tiş­ti­ri­ci­le­ri­nin kur­du­ğu bir­lik­ler ola­rak kal­ma­sı­nı, hay­van­sal ürün­ler ve bun­la­rı üre­ten üre­ti­ci­le­rin ya­sa kap­sa­mın­dan çı­ka­rıl­ma­sı­nı,

c) Ba­lık­çı­lık, zey­tin ve zey­tin­ya­ğı için Av­ru­pa Bir­li­ğin­de özel tü­zük­ler ve dü­zen­le­me­ler ol­ma­sı ne­de­niy­le, bun­lar için özel dü­zen­le­me­le­rin ya­pıl­ma­sı,

d) Üre­ti­ci bir­lik­le­ri­nin dev­let adı­na pi­ya­sa­ya mü­da­ha­le ede­bil­me­si için dev­let­ten mad­di yar­dım al­ma­sı­nın sağ­lan­ma­sı,

e) Dev­let ta­ra­fın­dan üre­ti­ci­le­re ve­ri­len ve ve­ri­le­cek des­tek­le­rin bir­lik­le­re ve­ri­le­rek bu­ra­lar­da ör­güt­len­me­nin sağ­lan­ma­sı,

f) Bir­lik­le­re ta­rım­sal gir­di­ler­de her tür­lü do­lay­lı ver­gi­ler­den mu­afi­yet ta­nın­ma­sı,

g) Bir­lik­le­re iş­let­me fo­nu kur­ma­la­rı ve ey­lem pla­nı ha­zır­la­ma yet­ki­le­ri ve­ril­me­li­dir. Dev­let, iş­let­me fo­nu­na kat­kı yap­ma­lı, bir­li­ğin eko­no­mik gü­ce ulaş­ma­sı­nı sağ­la­ma­lı­dır. Ey­lem pla­nı­na bağ­lı ola­rak, Av­ru­pa Bir­li­ği fon­la­rın­dan yar­dım al­ma­sı ve ta­nın­ma­sı da sağ­lan­ma­lı­dır.

h) En önem­li­si ise üye­le­ri adı­na üre­tim söz­leş­me­si yap­ma yet­ki­si­nin bir­lik­le­re ve­ril­me­si zo­run­lu­dur."

Biz, bu öne­ri­ler­de bu­lun­muş­tuk. Şim­di, hâlâ, bu öne­ri­ler­de tek­rar bu­lu­nu­yo­ruz.

Ge­çen üç yıl­lık bir de­ne­yim ya­şa­dık, üre­ti­ci bir­lik­le­ri ku­rul­du. Üç yıl­lık sü­re içe­ri­sin­de, ne ya­zık ki, bu ko­nu­da hiç­bir adım atıl­ma­dı. Tek bir ni­ye­ti­niz var: "Zi­ra­at oda­la­rın­da ba­şa­rı­lı ola­ma­dık, ko­ope­ra­tif­ler­de, ta­rım sa­tış ko­ope­ra­tif­le­ri bir­lik­le­rin­de ba­şa­rı­lı ola­ma­dık, ama üre­ti­ci bir­lik­le­ri­ni ele ge­çi­re­lim" gi­bi, dar, si­ya­sal kad­ro­cu ve sek­ter bir an­la­yış içe­ri­si­ne gi­ri­lir­se, ger­çek­ten de ge­le­ce­ğin Tür­ki­ye'sin­de­ki yaş seb­ze, mey­ve üre­ti­ci­le­ri­ni ör­güt­le­ye­bi­le­ce­ği­miz bu bir­lik­ler, ne ya­zık ki, Tür­ki­ye'de­ki üre­ti­ci için yi­ne ha­yal kı­rık­lı­ğı ya­ra­ta­cak­tır. Ne olur si­ya­sal ola­rak ele ge­çir­me­ye ça­lış­ma­yın. Ger­çek­ten…

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (De­vam­la) - Sa­yın Baş­ka­nım, ta­mam­lı­yo­rum.

…bir­lik­le­ri, Av­ru­pa Bir­li­ğin­de­ki gi­bi, yaş seb­ze ve mey­ve tü­zü­ğü­nün ori­ji­nal hâli gi­bi, Mec­li­se ge­len, Ba­kan­lı­ğa ge­len ilk tas­lak gi­bi, üre­tim söz­leş­me­si ya­pa­bi­le­cek bir eko­no­mik ör­güt­len­me ola­rak al­gı­la­yın ve Türk köy­lü­sü­nün hiz­me­ti­ne o şe­kil­de su­nun.

Be­ni din­le­di­ği­niz için te­şek­kür ede­rim, he­pi­ni­ze sev­gi ve say­gı­lar su­na­rım. (Al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­riz Sa­yın Kü­çü­ka­şık.

Ana­va­tan Par­ti­si Gru­bu adı­na Mer­sin Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Hü­se­yin Öz­can.

Bu­yu­run efen­dim.

ANA­VA­TAN PAR­Tİ­Sİ GRU­BU ADI­NA HÜ­SE­YİN ÖZ­CAN (Mer­sin) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; gö­rü­şül­mek­te olan yaş seb­ze, mey­ve, kes­me çi­çek ile na­ren­ci­ye üre­ti­min­de­ki ve ih­ra­ca­tın­da­ki so­run­la­rın araş­tı­rı­la­rak alın­ma­sı ge­re­ken ted­bir­le­rin be­lir­len­me­si ama­cıy­la ku­ru­lan Mec­lis araş­tır­ma ko­mis­yo­nu ra­po­ru üze­rin­de, Ana­va­tan Gru­bu adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; ger­çek­ten Tür­ki­ye'nin yüz­de 35'ini teş­kil eden köy­lü­le­rin, ma­ale­sef, şu an­da Mec­lis­te tem­sil­ci­si olan mil­let­ve­kil­le­rin­den kaç ta­ne ar­ka­da­şız? Bu ka­dar so­run­la­rı olan bu köy­lü­le­ri, eğer Mec­li­si­miz bu şe­kil­de az bir şey­le gö­rü­lür­se, de­mek ki bu olay­la­ra önem ve­ril­mi­yor. He­le Hükûme­tin 350 kü­sur mil­let­ve­ki­lin­den ne­re­dey­se ko­mis­yon üye­si sa­yı­sı ka­dar mil­let­ve­ki­li var. De­mek ki, köy­lü­le­ri bu ka­dar önem­se­mi­yo­ruz. Köy­lü­ler, siz­le­ri ya­rın se­çim mey­dan­la­rın­da gö­re­cek­ler­dir.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, yü­ce Mec­li­sin 15/2/2006 ta­rih­li 63'ün­cü Bir­le­şi­mi'nde gö­rü­şü­len araş­tır­ma öner­ge­si üze­ri­ne, Ge­nel Ku­ru­lun 868 sa­yı­lı Ka­ra­rı ile, yaş seb­ze, mey­ve, kes­me çi­çek, na­ren­ci­ye üre­ti­min­de­ki ve ih­ra­ca­tın­da­ki so­run­la­rı gö­rüş­mek ama­cıy­la Mec­li­si­miz­den 17 üye ko­mis­yo­na se­çil­miş bu­lun­mak­ta­dır.

Ça­lış­ma sü­re­si içe­ri­sin­de, An­ka­ra'da 12 top­lan­tı ya­pıl­mış, il­gi­li ba­kan­lık­la­rın ve ka­mu ku­rum ve ku­ru­luş­la­rı­nın, araş­tır­ma ens­ti­tü­le­ri­nin, il­gi­li mes­lek oda­la­rı­nın, üre­ti­ci ve ih­ra­cat­çı bir­lik­le­ri­nin ve si­vil top­lum ku­ru­luş­la­rı­nın gö­rüş­le­ri alın­mış ve uz­man­la­rın gö­rüş­le­ri­ne baş­vu­rul­muş­tur. Bü­tün bu­ra­da eme­ği ge­çen, baş­ta Ko­mis­yo­nu­muz, Mec­li­si­miz ve bü­rok­rat­la­rı­mı­za çok te­şek­kür edi­yo­ruz. Ay­rı­ca, Ko­mis­yon, so­run­la­rı ye­rin­de tes­pit ama­cıy­la, An­tal­ya, Ha­tay, Ada­na, Mer­sin, Ba­lı­ke­sir, Bur­sa, Ya­lo­va, Ma­lat­ya ve Niğ­de il­le­rin­de in­ce­le­me­ler­de bu­lun­muş­tur ve bu ça­lış­ma­la­rı, 11/10/2006 ta­ri­hin­de, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na bu ra­po­ru su­nul­muş­tur.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Tür­ki­ye'de bah­çe bit­ki­le­ri ta­rı­mı ya­pı­lan ala­nın iş­le­nen ara­zi­ye ora­nı yüz­de 12,4'tür. Yaş seb­ze ve mey­ve üre­ti­mi yıl­la­ra gö­re de­ğiş­mek­le bir­lik­te, yıl­lık 42 mil­yon ton ci­va­rın­da olup, bu üre­ti­min yak­la­şık 16 mil­yon to­nu mey­ve, 26 mil­yon to­nu da seb­ze ola­rak ger­çek­leş­ti­ril­mek­te­dir. Dün­ya­da üre­ti­len in­ci­rin yak­la­şık yüz­de 27'si, ka­yı­sı­nın yüz­de 17'si, ka­vu­nun yüz­de 12'si, kar­pu­zun yüz­de 11'i, ye­şil­fa­sul­ye­nin yüz­de 14'ü, pat­lı­can ve do­ma­te­sin yüz­de 9'u, tu­runç­gil­le­rin yüz­de 13'ü ül­ke­miz­de üre­til­mek­te­dir. Dün­ya seb­ze üre­ti­min­de Tür­ki­ye'nin pa­yı ise yüz­de 3 do­lay­la­rın­da­dır. Tür­ki­ye'de yaş seb­ze, mey­ve üre­ti­mi­nin yal­nız­ca yüz­de 4'ü -or­ta­la­ma 1 mil­yon 800 ton- dış sa­tı­ma ko­nu ol­mak­ta­dır. İh­raç edi­len yaş seb­ze ve mey­ve sek­tö­rün­de en faz­la ih­ra­cat ge­li­ri tu­runç­gil­le­rin ih­ra­cın­dan sağ­lan­mak­ta­dır. De­ğer­li ar­ka­daş­lar, tu­runç­gil­le­rin ih­ra­ca­tın­dan sağ­la­nır­ken, bu Hükûmet dö­ne­min­de, -ha­tır­lar­sa­nız- ma­ale­sef, se­zon bit­tik­ten son­ra des­tek­le­me ve­ril­miş­tir ge­çen se­ne mart ayın­da, bu se­ne ise ara­lık ayın­da. De­ğer­li ar­ka­daş­lar, çift­çi­nin elin­de, üre­ti­ci­nin elin­de bu stok­la­rı, ma­lı bit­tik­ten son­ra teş­vik ver­me­nin, yar­dım­cı ol­ma­nın bir fay­da­sı var mı? An­cak tüc­car­la­rı zen­gin et­mek­ten baş­ka bir şey  de­ğil, çift­çi­le­ri­mi­zi de mağ­dur et­mek­te­dir. Ya­ni, son­ra çı­kı­yor­su­nuz "Li­mo­na 100 do­lar ver­dik." di­ye... Aca­ba se­çim için mi bu­nu bir­den gün­de­me ge­tir­di­niz, yok­sa bu in­san­la­rın çığ­lı­ğı­na bir neb­ze ola­rak ku­lak ver­di­ği­niz­den mi? O hâlde, na­ren­ci­ye­ci­le­rin du­ru­mu­nu her­kes de bi­li­yor. Bas bas ba­ğır­dı­lar ve sı­kın­tı­la­rı ol­du­ğu­nu söy­lü­yor­lar. Bu­gün sor­du­ğu­muz­da, çift­çi­ler, na­ren­ci­ye üre­ti­ci­le­ri di­yor ki: "25-30 ku­ru­şa, ma­ale­sef, ma­lı­mı­zı sa­ta­mı­yo­ruz." di­ye sı­kın­tı­la­rı var. Biz, teş­vik­le­ri gü­nün­de ver­me­di­ği­miz­de, çift­çi­le­ri mağ­dur et­miş du­rum­da  de­ğil mi­yiz? Ma­lat­ya'da ka­yı­sı­ya siz­ler teş­vik ve­re­bi­li­yor mu­su­nuz? Ka­yı­sı çift­çi­si­nin, ka­yı­sı üre­ti­ci­le­ri­nin du­ru­mu­nu bi­li­yor mu­su­nuz? Sı­kın­tı­la­rı ol­du­ğu­nu ve -dün­ya­ya ken­di­ni is­pat­la­mış olan ka­yı­sı­nın- özel­lik­le Ma­lat­ya'dan baş­la­mak üze­re Tür­ki­ye'nin çok yer­le­rin­de ka­yı­sı üre­ti­ci­le­ri­nin du­ru­mu­nu, fer­yat­la­rı­nı hiç du­yu­yor mu­su­nuz? Sa­de­ce fark­lı üre­ti­len... Na­ren­ci­ye­ye ver­di­ği­niz şey za­ten bel­li, bu­gün na­ren­ci­ye üre­ti­ci­si­nin mas­raf­la­rı­nı da kar­şı­la­mı­yor. El­ma­ya ve­ri­len teş­vik­ler de bel­li. Ama ne­den, bu­gün ka­yı­sı­ya, şef­ta­li­ye, ki­ra­za biz de teş­vik ver­mi­yo­ruz? Bun­lar çift­çi de­ğil mi, bun­lar üre­ti­ci de­ğil mi? Bun­la­ra da, bir an ön­ce, di­ğer­le­ri­ne ve­ril­di­ği gi­bi, na­ren­ci­ye­ye ve­ril­di­ği gi­bi, seb­ze­ye, mey­ve­ye ve­ril­di­ği gi­bi, teş­vik­le­rin bun­la­rı da kap­sam içe­ri­si­ne ala­rak, ma­dem­ki yaş seb­ze, mey­vey­le il­gi­li bir ko­mis­yon araş­tır­ma­sı içe­ri­sin­de bu­lun­duk, bun­la­rın da de­ğer­len­di­ril­me­si ge­re­kir.

Çift­çi­ler mağ­dur, gir­di­le­ri­ni kar­şı­la­ya­mı­yor­lar, sı­kın­tı­la­rı var. Hiç­bir çift­çi bu­gün, ben hâlim­den mem­nu­nun di­ye­mi­yor. Bu sı­kın­tı­la­rın gi­de­ril­me­si için, çift­çi­le­re, Av­ru­pa Bir­li­ği­ne gi­der­ken, Av­ru­pa Bir­li­ği çift­çi­le­ri­ne ne ve­ri­yor­sa, Tür­ki­ye de hiç ol­maz­sa bu­nun ya­rı­sı­nı ver­sin. Çün­kü, Av­ru­pa Bir­li­ğin­de­ki çift­çi­le­rin gir­di­le­ri, Tür­ki­ye'de­ki çift­çi­le­rin ve üre­ti­ci­le­rin gir­di­le­ri­ne gö­re çok da­ha dü­şük­tür. Bu hâliy­le, çift­çi­nin elin­de­ki üret­miş ol­du­ğu mal elin­de kal­mak­ta­dır.

İh­ra­ca­tın üre­ti­me ora­nı İs­pan­ya'da yüz­de 45, İs­ra­il'de yüz­de 51'dir. Bu an­lam­da, üre­ti­len yaş seb­ze ve mey­ve­nin yüz­de 96'sı ül­ke için­de kal­mak­ta, bu mik­ta­rın yüz­de 25-30'u ise tü­ke­tim mer­kez­le­ri­ne ulaş­ma­dan çü­rü­mek­te­dir. Bu du­rum, sek­tör­de var olan so­run­la­rın dü­ze­yi­nin bir gös­ter­ge­si­dir. Bu­nun en önem­li ne­den­le­rin­den bi­ri­si, sek­tör­de is­te­ni­len mik­tar ve ka­li­te­de üre­tim ger­çek­leş­ti­ril­me­mek­te­dir.

Yaş seb­ze ve mey­ve ti­ca­re­ti, bu ürün­le­rin üre­ti­miy­le uğ­ra­şan üre­ti­ci­le­ri, üre­ti­ci bir­lik­le­ri ve ko­ope­ra­tif­le­ri, ta­şı­yı­cı­la­rı, ara­cı ve ko­mis­yon­cu­la­rı, top­tan ve pe­ra­ken­de ça­lı­şan tüc­car­la­rı, dış sa­tım­cı ve dış alım­cı­yı, ye­rel ve mer­kezî ka­mu ör­gü­tü­nü ve en önem­li­si de bu ürün­le­rin tü­ke­ti­ci­si ko­nu­mun­da­ki ge­niş halk yı­ğın­la­rı­nı çok ya­kın­dan il­gi­len­dir­mek­te­dir.

Ül­ke­miz, yaş seb­ze, mey­ve ve tu­runç­gil­le­rin üre­ti­min­den pa­zar­lan­ma­sı­na ka­dar ge­çen bü­tün aşa­ma­lar­da İs­pan­ya ve İtal­ya gi­bi ih­ra­cat­ta söz sa­hi­bi olan ül­ke­ler­le kar­şı­laş­tı­rıl­dı­ğın­da, önem­li ek­sik­lik­ler var­dır. Tür­ki­ye'de yaş seb­ze, mey­ve sek­tö­rü­nün üre­tim ya­pı­sı, fi­zi­ki ya­pı­sı ve pa­zar­la­ma alt­ya­pı­sın­dan kay­nak­la­nan so­run­la­rı bu­lun­mak­ta­dır. Özel­lik­le mu­ha­fa­za, am­ba­laj, gir­di kul­la­nı­mı, eti­ket­le­me, or­ga­nik ta­rım, ye­tiş­ti­ri­ci­lik sis­tem­le­ri, pa­zar­la­ma alt­ya­pı­sı­nın uy­gun­suz­lu­ğu ve ek­sik­li­ği, üre­ti­ci ör­güt­len­me­sin­de­ki ye­ter­siz­lik so­run­la­rı öne çı­kar­mak­ta­dır.

Alan­la il­gi­li ola­rak da­ha ön­ce ya­pı­lan ya­sal dü­zen­le­me­ler, bu so­run­la­rın çö­zü­mü­ne yö­ne­lik yak­la­şım­lar içer­mek­ten öte, zin­ci­rin ilk ve son hal­ka­sı olan üre­ti­ci ve tü­ke­ti­ci aley­hin­de bir eği­lim ser­gi­le­mek­te­dir.

Dün­ya­da yak­la­şık el­li ül­ke­de kes­me çi­çek üre­ti­mi ya­pıl­mak­ta­dır. Tür­ki­ye, mev­cut ik­lim ve coğ­ra­fi ya­pı­sıy­la, kes­me çi­çek üre­ti­mi açı­sın­dan bü­yük oran­lar sa­hip olan ül­ke­le­rin ba­şın­da gel­mek­te­dir. Tür­ki­ye'de ti­ca­ri an­lam­da çi­çek üre­ti­mi ve pa­zar­la­ma­sı 1940 yıl­la­rın­dan baş­la­mış­tır. Hâlen süs bit­ki­si üre­ti­mi ya­pı­lan il­le­rin sa­yı­sı 20'dir. 2000 yı­lı iti­ba­rıy­la Tür­ki­ye'de süs bit­ki­le­ri­ne ay­rı­lan se­ra 15 bin de­kar ci­va­rın­da­dır. Süs bit­ki­le­ri üre­ti­mi ya­pı­lan alan­la­rın yüz­de 53'ü kes­me çi­çek üre­ti­mi yap­mak­ta, kes­me çi­çek üre­ti­mi alan­la­rın­da İz­mir ve An­tal­ya il­le­ri­miz baş­ta gel­mek­te­dir. An­tal­ya üre­ti­ci­le­ri ağır­lık­lı ola­rak dış pa­za­ra yö­ne­lik üre­tim ya­par­ken, İz­mir­li üre­ti­ci­ler hem iç hem de dış pa­za­ra yö­ne­lik ça­lış­mak­ta­dır­lar. Ül­ke­miz­de kes­me çi­çek, doğ­ru­dan 30 bin ki­şi­nin, do­lay­lı ola­rak da 200 bi­ni aş­kın ki­şi­nin ge­çim kay­na­ğı ol­muş­tur. Kes­me çi­çek­te pa­zar so­ru­nu bu­lun­ma­dı­ğı için, ül­ke­miz­de var olan po­tan­si­ye­lin de­ğer­len­di­ril­me­si ge­rek­mek­te­dir.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; ma­lum ol­du­ğu üze­re ta­rı­mın te­me­li top­rak­tır. Top­rak ol­ma­dan ta­rım­dan ve ta­rım­sal ürün­den bah­set­me­nin ma­na­sı yok­tur. Üre­ti­min ve­rim­li­li­ği ve ka­li­te­si­nin en önem­li et­ke­ni top­rak­tır. Bu ne­den­le, ön­ce­lik­le ta­rım top­rak­la­rı­nın en ran­tabl şe­kil­de kul­la­nı­mı için ge­rek­li ted­bir­le­rin alın­ma­sı ge­rek­mek­te­dir. Ta­rım top­rak­la­rı­nın eroz­yon­la ta­şın­ma­sı en­gel­len­me­li, aşı­rı su­la­ma, güb­re­le­me ve di­ğer ha­ta­lı ta­rım uy­gu­la­ma­la­rıy­la top­rak­la­rı­mı­zın ço­rak­laş­ma­sı ve ve­rim­siz­leş­me­si­nin önü­ne ge­çil­me­li­dir. Bu­nun için de Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı ve taş­ra teş­ki­lat­la­rı­na bü­yük iş düş­mek­te­dir.

Öte yan­dan, ta­rım iş­let­me­le­ri op­ti­mum bü­yük­lük­te de­ğil­dir, ya­ni ta­rım iş­let­me­le­ri kârlı ola­rak üre­tim ya­pa­bi­le­cek bü­yük­lü­ğe sa­hip de­ğil­ler­dir. Tür­ki­ye'de, 2001 yı­lın­da ta­rım sa­yı­mı­na gö­re yak­la­şık 3 mil­yon ta­rım iş­let­me­si­nin 1 mil­yo­nu 20 ile 49 hek­tar ara­sın­da bü­yük­lü­ğe sa­hip­tir. Av­ru­pa Bir­li­ğin­de or­ta­la­ma ta­rım iş­let­me­si bü­yük­lü­ğü 17 hek­tar iken, ül­ke­miz­de 5 hek­tar­dır. Or­ta­la­ma­dan ba­kıl­dı­ğın­da 5 hek­tar alan bü­yük ve­ya ye­ter­li gö­rü­le­bi­lir, an­cak bu 5 hek­tar­dan da­ha bü­yük ta­rım alan­la­rı­nın özel­lik­le Or­ta Ana­do­lu ve Do­ğu Ana­do­lu'da­ki kı­raç alan­lar­da yer al­dı­ğı ve su­suz üre­tim ya­pıl­dı­ğı dik­ka­te alın­dı­ğın­da, ye­ter­li ol­ma­dı­ğı gö­rül­mek­te­dir. Ka­ra­de­niz Böl­ge­si'nde, Ege ve Ak­de­niz Böl­ge­si'nde iş­let­me ba­şı­na dü­şen ara­zi mik­ta­rı çok da­ha az mik­tar­da­dır.

Öte yan­dan,  biz­de­ki ta­rım­sal fa­ali­yet­le­rin bir­ço­ğu­na iş­let­me de­mek de müm­kün de­ğil­dir. Ara­zi­ler par­ça­lı­dır. Kâr-za­rar he­sa­bı ya­pıl­ma­mak­ta­dır. Üre­ti­len, ge­le­nek­sel ola­rak, pa­ra ka­zan­ma­ya de­ğil, ka­rın do­yur­ma­ya yö­ne­lik­tir.

Ta­rım ara­zi­le­ri­nin bu ka­dar par­ça­lan­ma­sı ve ta­rım iş­let­me­le­ri­nin sa­hip ol­duk­la­rı ara­zi ala­nı­nın az ol­ma­sı, yıl­lar­dır dü­zel­til­me­yen mi­ras hu­ku­ku­mu­za, bun­dan da önem­li­si, ta­rım ke­si­min­de­ki yo­ğun nü­fus yı­ğıl­ma­sı­na bağ­lı­dır. Mi­ras hu­ku­kun­da 2001 yı­lın­da dü­zen­le­me ya­pıl­mış ol­ma­sı­na rağ­men, bek­le­nen ba­şa­rı el­de edil­me­miş, ara­zi­ler­de­ki par­ça­lan­ma de­vam et­mek­te­dir. Türk Me­de­ni Ka­nu­nu'nda­ki mi­ras hü­küm­le­ri ta­rım ara­zi­le­ri­nin bö­lün­me­si­ni en­gel­le­ye­cek şe­kil­de ye­ni­den göz­den ge­çi­ril­me­li­dir. Ay­rı­ca, mi­ras or­tak­lı­ğı­nın, özel­lik­le, ta­rım­sal iş­let­me­ler üze­rin­de­ki ta­sar­ruf öz­gür­lü­ğü­nün sı­nır­lan­ma­sı ge­rek­mek­te­dir.

Ül­ke­miz­de­ki ta­rım ara­zi­le­riy­le il­gi­li en önem­li so­run­lar­dan bi­ri de çok par­ça­lı­lık­tır. Tek par­ça ta­rım ara­zi­si­ne sa­hip olan çift­çi çok az­dır. Ara­zi­ler, ge­nel­de, bu­lun­du­ğu kö­yün mev­ki­le­ri­ne ser­piş­ti­ril­miş du­rum­da­dır. Bu du­rum, eko­no­mik ta­rım ya­pı­lan­ma­sı­nı güç­len­dir­mek­te­dir. Ara­zi top­lu­laş­tır­ma­sı et­kin bir şe­kil­de teş­vik edil­me­li, ara­zi top­lu­laş­tır­ma­sı­na gö­nül­lü ola­rak ka­tı­lan üre­ti­ci­le­re kre­di ko­lay­lı­ğı ve ek teş­vik­ler ge­ti­ril­me­li­dir.

As­lın­da, ta­rım ke­si­min­de bu ka­dar bü­yük oran­da nü­fus yı­ğıl­mış­ken, ya­sal dü­zen­le­me­ler­le ta­rım ara­zi­si­nin bö­lün­me­si­nin önü­ne geç­mek de ol­duk­ça zor­dur. Sa­na­yi ala­nın­da iş imkânla­rı sı­nır­lı iken, köy­de ya­şa­yan va­tan­daş­lar da, mec­bu­ren top­ra­ğa bağ­lı kal­mak­ta­dır. Do­la­yı­sıy­la, her­kes kar­nı­nı do­yu­ra­cak bir ara­zi­ye sa­hip ol­mak is­te­di­ğin­den, ya­sal ola­rak imkân ol­ma­sa bi­le, ta­rım ara­zi­le­ri fii­len bö­lün­mek­te­dir.

Bu ne­den­le, ta­rım ke­si­min­de­ki nü­fu­sun plan­lı bir şe­kil­de azal­tıl­ma­sı ge­rek­mek­te­dir. Bu­nun için de, ta­rım alan­la­rı­na za­rar ver­me­den sa­na­yi ke­si­min­de­ki is­tih­da­mın ar­tı­rıl­ma­sı ge­rek­mek­te­dir. Çift­çi­nin ye­rin­de kal­kın­ma­sı için de kır­sal alan­da ta­rı­ma el­ve­riş­li ol­ma­yan alan­lar­da or­ga­ni­ze sa­na­yi böl­ge­le­ri oluş­tu­rul­ma­lı, sa­na­yi te­sis­le­ri­nin bir­kaç bü­yük şe­hir et­ra­fın­da top­lan­ma­ma­sı için kır­sal ke­si­me sa­na­yi ya­tı­rı­mı ya­pa­cak­la­ra ek des­tek ve teş­vik ge­ti­ril­me­li­dir. Öte yan­dan, ta­rım alan­la­rı­mız, alı­nan bü­tün ön­lem­le­re rağ­men hız­la yok ol­mak­ta­dır. Ta­rım alan­la­rı, ta­rım sek­tö­rü­nün ca­zi­be­si­ni yi­tir­me­si ne­de­niy­le, ta­rım dı­şı amaç­lar­da kul­la­nıl­mak üze­re el­den çı­ka­rıl­mak­ta­dır. Bu­nun da önem­li­si, bu ko­nu­la­ra da­ha du­yar­lı, da­ha et­kin şe­kil­de ça­lı­şı­la­rak, ta­rı­ma el­ve­riş­li ol­ma­yan ara­zi­ler­de ko­nut ve sa­na­yi için ar­sa üre­ti­mi­ne hız ve­ril­me­li­dir.

Bir­çok alan­da ol­du­ğu gi­bi, ta­rım sek­tö­rün­de de ma­ale­sef, sağ­lık­lı bir ka­yıt sis­te­mi yok­tur. Ta­rım­la il­gi­li ger­çek üre­tim pla­nı ya­pıl­ma­sı ge­re­ken po­li­ti­ka­la­rın oluş­tu­rul­ma­sı aşa­ma­sın­da, ka­yıt sis­te­mi­nin ye­ter­siz olu­şu önem­li bir so­run ola­rak kar­şı­mı­za çık­mak­ta­dır. Bu­gün için ül­ke­miz­de ne ka­dar ta­rım ara­zi­si ol­du­ğu da­hi bi­lin­me­mek­te­dir, çün­kü, bir­çok ili­miz­de, hâlen ka­das­tro ça­lış­ma­la­rı ta­mam­lan­mış de­ğil­dir. Üre­tim alan­la­rı­nın tam ola­rak tes­pit edil­me­di­ği bir yer­de, üre­tim mik­ta­rı­nın da tam ola­rak bi­lin­me­si müm­kün de­ğil­dir.

Ta­rım ürün­le­ri­miz­de iz­le­ne­bi­lir­lik bü­yük önem arz et­mek­te­dir, çün­kü, gı­da­la­rın üre­ti­ci­den tü­ke­ti­ci­ye ka­dar iz­len­me­si gı­da gü­ven­li­ği açı­sın­dan ge­rek­li­dir. Sağ­lık­lı bir ka­yıt sis­te­mi oluş­tu­rul­ma­dı­ğı za­man, bu iz­le­ne­bi­lir­lik sağ­la­na­ma­mak­ta­dır. Ay­rı­ca, ka­yıt sis­te­mi­nin sağ­lık­lı iş­le­me­me­si ne­de­niy­le, ta­rım­sal des­tek­le­me­ler de ge­rek­ti­ği gi­bi uy­gu­la­na­ma­mak­ta­dır. Ta­rım sek­tö­rü­nün ka­yıt al­tı­na alı­na­bil­me­si için ka­das­tro ça­lış­ma­la­rı ön­ce­lik­li ola­rak ta­mam­lan­ma­lı, uzak­tan al­gı­la­ma sis­te­mi­nin otu­ra­bil­me­si için Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı­na kay­nak ak­ta­rıl­ma­lı­dır. Ay­rı­ca, Tür­ki­ye İs­ta­tis­tik Ku­ru­mu­na ve­ri sağ­la­yan Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı­nın taş­ra teş­ki­lat­la­rı, ge­rek kay­nak ge­rek­se per­so­nel yö­nün­den güç­len­di­ril­me­li­dir.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; yaş seb­ze, mey­ve, na­ren­ci­ye ve kes­me çi­çek sek­tö­rü için de ulu­sal ve böl­ge­sel öl­çek­te üre­tim plan­la­ma­sı ya­pıl­ma­mak­ta­dır. Plan­sız üre­tim ne­de­niy­le ba­zı ürün­ler­de arz faz­la­sı or­ta­ya çık­mak­ta, bu ürün­ler de­ğe­rin­de sa­tıl­ma­mak­ta­dır. Ay­rı­ca, ih­ra­ca­ta ve sa­na­yi­ye yö­ne­lik üre­tim ya­pıl­ma­dı­ğı için, ürün­ler ge­rek­ti­ği gi­bi de­ğer­len­di­ril­me­mek­te ya da iç pi­ya­sa­da dü­şük fi­ya­ta alı­cı bul­mak­ta ve­ya he­ba ol­mak­ta­dır.

Ül­ke­miz yaş seb­ze, mey­ve, na­ren­ci­ye ve kes­me çi­çek sek­tö­rün­de üre­tim ve ih­ra­cat he­def­le­ri­nin or­ta­ya ko­nul­ma­sı için ül­ke ça­pın­da "Ulu­sal Ta­rım Kon­se­yi" adı al­tın­da bir kon­sey oluş­tu­rul­ma­lı­dır. Kon­sey, bu sek­tör­de üre­tim ve ih­ra­cat he­def­le­ri­ni or­ta­ya ko­ya­rak ge­rek­li plan­la­ma­la­rı yap­ma­lı ve bu he­def­le­re ulaş­ma­sın­da yol gös­te­ri­ci ol­ma­lı­dır. Kon­se­yin be­lirt­ti­ği he­def­le­re ula­şa­bil­me­si için ge­rek­li ted­bir­ler alı­na­rak uy­gu­la­ma­ya ko­nul­ma­lı­dır. Arz faz­la­sı olan ürün­ler tes­pit edi­le­rek bu ürün­lere al­ter­na­tif ola­bi­le­cek ürün­ler ko­nu­sun­da il­gi­li ku­rum ve ku­ru­luş­lar­ca üre­ti­ci­ler bil­gi­len­di­ril­me­li, al­ter­na­tif ürün­le­re yö­ne­len üre­ti­ci­ler des­tek­len­me­li ve teş­vik edil­me­li­dir. Üre­tim plan­lan­ma­sın­da söz­leş­me­li üre­tim bü­yük önem arz et­ti­ğin­den, üre­ti­ci bir­lik­le­ri, üye­le­ri­ni söz­leş­me­li üre­tim yap­ma­ya teş­vik et­me­li­dir.

Gir­di ma­li­yet­le­ri yük­sek ol­ma­sı­na ve gir­di fi­yat ar­tış­la­rı, açık­la­nan enf­las­yon ra­kam­la­rı­nın çok üze­rin­de sey­ret­me­si­ne rağ­men ürün fi­yat­la­rı ye­rin­de say­mak­ta ve bu ne­den­le, ba­zı yıl­lar, üre­ti­ci­ler ha­sat mas­ra­fı­nı kar­şı­la­ya­ma­dık­la­rı ürün­le­ri­ni da­hi tar­la­sın­da bı­rak­mak­ta­dır­lar. Yük­sek ma­li­yet, dü­şük Türk ta­rı­mı­nın dün­ya pa­za­rın­da re­ka­bet ede­bil­me­si­nin önün­de­ki en bü­yük en­gel­dir. Ek­si 10 de­re­ce­de, su­yun bu­lun­ma­dı­ğı ve gü­ne­şin ay­lar­ca gö­rül­me­di­ği Hol­lan­da ve Bel­çi­ka gi­bi ül­ke­ler­den da­ha yük­sek ma­li­yet­ler­le üre­tim ya­pı­yor­sak, mut­lak su­ret­te, bir yer­de ha­ta var­dır. Eğer, biz, gir­di­le­ri aşa­ğı­ya çek­me­di­ği­miz tak­dir­de bu­gün dün­yay­la re­ka­bet et­me şan­sı­mız yok­tur.

Bu ne­den­le, ta­rım­sal üre­tim için­de kul­la­nı­lan tüm gir­di­ler­den alı­nan KDV kal­dı­rıl­ma­lı­dır. İş­çi­lik ma­li­ye­ti içe­ri­sin­de yer alan SSK ve sto­paj gi­der­le­ri aşa­ğı­ya çe­kil­me­li­dir. Ta­rım­sal üre­tim, dış kay­nak­lı to­hu­ma bağ­lı­lık­tan çı­ka­rıl­ma­lı, yer­li to­hum üre­ti­mi için her tür­lü des­tek sağ­lan­ma­lı­dır. Ül­ke­miz­de fi­dan üre­ti­mi ya­pan üni­te­ler ye­ter­li dü­zey­de de­ğil­dir. Fi­dan­la­rın ser­ti­fi­kas­yo­nu­na iliş­kin ya­sal dü­zen­le­me­ler aci­len çı­ka­rıl­ma­lı­dır. Mo­dern fi­dan üre­tim tek­nik­le­ri kul­la­nan fi­dan­lık­la­rın sa­yı­sı ar­tı­rıl­ma­lı­dır. Yurt dı­şın­da­ki tes­ci­li ya­pıl­mış fi­dan­la­rın yurt için­de ve hız­la tes­cil­le­ri ya­pı­la­rak ser­ti­fi­ka­lı üre­tim alan­la­rı sağ­lan­ma­lı­dır. Fi­dan üre­ti­mi aşa­ma­sın­da ge­rek­li kon­trol­ler Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı ta­ra­fın­dan et­kin şe­kil­de ya­pıl­ma­lı­dır. Çev­re ve in­san sağ­lı­ğı­na za­rar­la­rı yan­sıt­ma­ya­cak zi­rai ilaç­la­rın kul­la­nı­mı­nı azal­ta­bil­mek için vi­rüs­ler­den ari, has­ta­lık ve za­rar­lı­la­ra da­ya­nık­lı ser­ti­fi­ka­lı to­hum, fi­de ve fi­dan kul­la­nı­mı yay­gın­laş­tı­rıl­ma­lı­dır.

Ül­ke­miz­de su kay­nak­la­rı­nın ve­rim­li bir şe­kil­de kul­la­nı­mı ya da baş­lı ba­şı­na so­run ol­du­ğun­dan mo­dern su­la­ma tek­nik­le­ri­nin yay­gın­laş­tı­rıl­ma­sı için üre­ti­ci­le­re dü­şük fa­iz­li ya­tı­rım kre­di­le­ri ve­ril­me­li­dir.

Su­ni güb­re­le­rin bi­linç­siz ve kon­trol­süz kul­la­nı­mı, ta­rım top­rak­la­rı­nın uzun va­de­de ve­rim­siz­leş­me­si­ne ve ço­rak­laş­ma­sı­na ne­den ol­du­ğun­dan, güb­re kul­la­nı­mı top­rak ve bit­ki ana­liz­le­ri­ne da­ya­lı ola­rak ya­pıl­ma­lı­dır. Bu an­lam­da, Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı top­rak ve bit­ki ana­li­zi ya­pa­cak sa­bit ve ge­zi­ci la­bo­ra­tu­var­la­rı yay­gın­laş­tır­ma­lı, üre­ti­ci bu ko­nu­da da eği­til­me­li­dir.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

HÜ­SE­YİN ÖZ­CAN (De­vam­la) - Evet Sa­yın Baş­kan…

Ta­rım­sal mü­ca­de­le­de kul­la­nı­lan ilaç­la­rın fi­yat­la­rı­nın yük­sek ol­ma­sı, en­teg­re mü­ca­de­le ya­pıl­ma­ma­sı, has­ta­lık­la­ra da­ya­nık­lı çe­şit­le­rin üre­til­me­me­si ve ilaç kul­la­nı­mı­nın bi­linç­siz­ce ya­pıl­ma­sı ma­li­yet­le­ri ar­tır­mak­ta­dır. Kim­ya­sal mü­ca­de­le­ye al­ter­na­tif ola­rak, baş­ta bi­yo­lo­jik mü­ca­de­le ol­mak üze­re, kül­tü­rel ön­lem­ler ve en­teg­re mü­ca­de­le­ye ön­ce­lik ve­ril­me­li ve des­tek­len­me­li­dir. Üre­tim aşa­ma­sın­da EU­REP­GAP bün­ye­sin­de yer alan kon­trol­lü üre­tim sis­te­mi­nin yay­gın­laş­tı­rıl­ma­sı sağ­lan­ma­lı­dır. Pa­zar­la­ma ve iş­let­me ön­ce­si ka­lın­tı­lar­dan zi­rai mü­ca­de­le araş­tır­ma ens­ti­tü­le­ri bün­ye­sin­de­ki ka­lın­tı ana­liz la­bo­ra­tu­var­la­rı, pa­zar ve hal­ler ile iş­len­miş ürün­de­ki ka­lın­tı­lar­dan gı­da tek­no­lo­ji­si araş­tır­ma ens­ti­tü­sü ve il kon­trol la­bo­ra­tu­var­la­rı so­rum­lu ol­ma­lı­dır. İn­san sağ­lı­ğı­nı ya­kın­dan il­gi­len­di­ren bu ko­nu­da­ki so­rum­lu­luk­lar ya­sal ze­min­de açık­ça be­lir­til­mek­te­dir.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Efen­dim, mik­ro­fo­nu açı­yo­rum, son cüm­le­le­ri­ni­zi ri­ca ede­yim.

HÜ­SE­YİN ÖZ­CAN (De­vam­la) - Evet.

Türk çift­çi­si­nin bu mağ­du­ri­yet­le­ri, bu sı­kın­tı­la­rı­nı göz önün­de bu­lun­du­ra­rak, bu Araş­tır­ma Ko­mis­yo­nu­mu­zun, el­bet­te ki in­san­la­rı­mı­za ula­şa­rak, köy­lü­le­ri­mi­ze ula­şa­rak, üre­ti­ci­le­ri­mi­ze ula­şa­rak so­run­la­rı­nı din­le­dik ve bu so­run­la­rın bir an ön­ce çö­zü­mü ve ha­ya­ta ge­çi­ril­me­si için yü­ce Mec­lis­ten so­run­la­rın çö­zü­müy­le il­gi­li ça­lış­ma­la­rı­nı bek­li­yor­lar.

Bü­tün köy­lü­le­ri­mi­zi, ça­lı­şan üre­ti­ci­le­ri­mi­zi ve yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. Son­ra­ki, şah­sım adı­na da ko­nuş­ma­ma de­vam ede­ce­ğim. Te­şek­kür ede­rim.

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­rum Sa­yın Öz­can.

AK Par­ti Gru­bu adı­na Ha­tay Mil­let­ve­ki­li Sa­yın İs­ma­il Soy­lu, bu­yu­run efen­dim. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

AK PAR­Tİ GRU­BU ADI­NA İS­MA­İL SOY­LU (Ha­tay) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; yaş seb­ze ve mey­ve, kes­me çi­çek ile na­ren­ci­ye üre­ti­min­de­ki ve ih­ra­ca­tın­da­ki so­run­la­rın araş­tı­rı­la­rak alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­le­rin  be­lir­len­me­si ama­cıy­la Ana­ya­sa'nın 98'in­ci, İç Tü­zük'ün 104 ve 105'in­ci mad­de­le­ri uya­rın­ca bir Mec­lis araş­tır­ma­sı açıl­ma­sı­na iliş­kin öner­ge­le­ri, Araş­tır­ma­sı Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru hak­kın­da AK Par­ti Gru­bu adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, ben­den ön­ce çı­kan CHP söz­cü­sü Ali Ars­lan "por­ta­kal ağaç­la­rı odun ol­du" di­yor. Doğ­ru söy­lü­yor. Odun ol­du, ama han­gi por­ta­kal ağaç­la­rı? On­la­rı da be­lirt­sey­di çok iyi olur­du. Çün­kü, odun olan por­ta­kal ağaç­la­rı es­ki­miş, yaş­lan­mış, mo­da­sı geç­miş, iç pi­ya­sa­da ve yurt dı­şın­da tu­tul­ma­yan por­ta­kal­la­rın ve bu por­ta­kal­lar han­gi­si di­ye so­ra­cak olur­san, yer­li sık­ma­lık por­ta­kal de­di­ği­miz ek­şi por­ta­kal; bu bir. İkin­ci­si, mi­no­la man­da­li­na de­di­ği­miz bir man­da­li­na; bu on-on beş se­ne son­ra ve­rim­den dü­şer, ver­mez olur, yaş­la­nır, odun olur, bun­dan üre­ti­ci ve­rim ala­ma­dı­ğı için bu­nun kö­kü­nü sö­ker, odun ya­par; doğ­ru. Üçün­cü­sü, frey­munt man­da­li­na de­di­ği­miz; bu on iki-on üç ya­şı­na gel­dik­ten son­ra bu da mah­sul ver­mez, ça­lı­ya dö­ner, üre­ti­ci bun­dan da ve­rim ala­ma­dı­ğı için bu­nun da kö­kü­nü ke­ser, odun eder ve bir de pem­be grey­furt de­di­ği­miz, pi­ya­sa­da tu­tul­ma­yan, Av­ru­pa'ya git­me­yen ve iç pi­ya­sa­da sa­tıl­ma­yan bu say­dı­ğım dört ta­ne ağa­cın, üre­ti­ci, kö­kü­nü sö­kü­yor ve ye­ri­ne ye­ni was­hing­ton tür­le­ri­ni, ye­ri­ne dün­ya­nın tut­muş ol­du­ğu, be­ğen­miş ol­du­ğu por­ta­kal­la­rı eki­yor. Bu da man­da­li­na tür­le­ri, yo­la da­ya­nak­lı, sağ­lam, sert ka­buk­lu, ya­ni, on gün­de, on beş gün­de bo­zul­ma­ya­cak, ufak te­fek yağ­mur­la dö­kül­me­ye­cek, le­ke­len­me­ye­cek por­ta­kal­la­rı di­ki­yor; yıl­da da şu an­da en az her se­ne 2,5 mil­yon adet na­ren­ci­ye di­ki­li­yor. Ya­ni, bir uç­tan mil­let es­ki­miş, işe ya­ra­ma­yan por­ta­kal­la­rı sö­kü­yor, ye­ri­ne ye­ni­si­ni di­ki­yor. Bu­nun da bir kıs­mı­nı dev­let üret­me çift­lik­le­ri, bir kıs­mı­nı da özel şa­hıs­lar üre­te­rek, çift­çi­le­ri­miz üre­ti­mi­ne de­vam edi­yor ve ikin­ci­si…

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Pa­ra et­me­di­ği için, pa­ra et­me­di­ği için, onu söy­le…

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Pa­ra et­me­di­ği de­ğil, pa­ra et­me­yen de­ğil…

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Zi­ra­at oda­sı baş­ka­nı­nın açık­la­ma­sı bu.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Ben, se­nin açık­la­ma­na da ge­le­ce­ğim şim­di.

BAŞ­KAN - Sa­yın Soy­lu, siz Ge­nel Ku­ru­la hi­tap edin.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Bak, şim­di, ona da ge­le­ce­ğim.

BAŞ­KAN - Ba­kın, kar­şı­lık­lı tar­tış­ma yok, böy­le bir usu­lü­müz yok.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Şim­di, Ali Bey, ben, se­nin ko­nuş­ma­la­rı­nı din­le­dim. Pa­ra et­me­di­ği için de­ğil…

BAŞ­KAN - Sa­yın Soy­lu, siz Ge­nel Ku­ru­la hi­tap edin.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Pa­ra et­me­di­ği için ol­sa, yıl­da 2,5 mil­yon adet na­ren­ci­ye­yi ni­ye dik­sin bu mil­let? Bu mil­let bil­mi­yor mu na­ren­ci­ye­yi?

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Zi­ra­at oda­sı baş­ka­nı­nın açık­la­ma­sı…

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Ta­mam, ben sa­na say­dım onu, han­gi­si­nin sö­kül­dü­ğü­nü, han­gi­si­nin odun ye­ri­ne git­ti­ği­ni. Din­le­sey­din be­ni baş­tan…

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Din­le­dim.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Sa­na söy­le­dim, dört ta­ne por­ta­kal çe­şi­di, dün­ya­da ve Tür­ki­ye'de tu­tul­ma­dı­ğı için bu­nun mah­sul­le­ri, sö­kü­lü­yor, ye­ri­ne ye­ni­si eki­li­yor, ya­ni, bu ka­dar açık. Ben, yıl­lar­dan be­ri bu­nun için­de­yim, hâlen de uğ­ra­şı­yo­rum.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Siz ti­ca­ret ya­pı­yor­su­nuz.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Hâlen de be­nim na­ren­ci­ye bah­çe­le­rim var. Ben de bu say­dı­ğım üç-dört ta­ne ağa­cı­mı sök­tüm, ye­ri­ne ye­ni­si­ni dik­tim ve hat­ta odun­la­rı­nı da fı­rın­cı­ya odun ye­ri­ne sat­tım.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Üre­ti­ci din­li­yor se­ni!

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Şim­di, üre­ti­ci­ye bil­gi­yi ve­rir­ken doğ­ru bil­gi ve­rir­se­niz, si­ze te­şek­kür ede­rim, çün­kü, ben, bir üre­ti­ci­yim.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Din­li­yor, din­li­yor üre­ti­ci!

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Şim­di, ar­ka­daş­lar, Mer­sin Mil­let­ve­ki­li­miz de­di ki, ANAP Mil­let­ve­ki­li­miz Hü­se­yin Öz­can…

SÜ­LEY­MAN SA­RI­BAŞ (Ma­lat­ya) - Ana­va­tan…

HÜ­SE­YİN ÖZ­CAN (Mer­sin) - Ana­va­tan…

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Ana­va­tan…

"AKP 300 kü­sur mil­let­ve­ki­lin­den çok az mil­let­ve­ki­li var. Siz köy­lü­ye önem ver­mi­yor­su­nuz. Köy­lü­ye önem ver­se­niz sa­lon­da bu­lu­nur­su­nuz."de­di. Biz köy­lü­ye çok önem ve­ri­yo­ruz, köy­lü­ye çok da des­tek ve­ri­yo­ruz.

Bak, şim­di, ben sa­na bir­kaç ta­ne, Hükûme­ti­mi­zin na­ren­ci­yey­le il­gi­li ver­miş ol­du­ğu des­tek­le­ri sa­ya­yım: Na­ren­ci­ye pa­ket­le­me­si­ni ya­pan bir va­tan­da­şa, bir fab­ri­ka­ya, üç se­ne­si öde­me­siz al­tı se­ne yüz­de 20 fa­iz­le kre­di ve­ri­yor, fab­ri­ka­sı­nı ya­pı­yor ve sa­de na­ren­ci­ye de­ğil, di­ğer fi­dan çe­şit­le­ri­ne de Hükûme­ti­miz de­kar ba­şı­na tek tek bun­la­ra des­tek­le­me ve­ri­yor.

Ben, şim­di, han­gi ürü­ne des­tek ver­di­ği­ni bu­ra­dan si­ze söy­le­mek is­ti­yo­rum: Na­ren­ci­ye­nin de­ka­rı­na 250 YTL des­tek­le­me ve­ri­yor, bağ için 200 YTL des­tek­le­me ve­ri­yor, ser­ti­fi­ka­lı fi­da­na 300 YTL des­tek­le­me; bo­dur ki­raz, el­ma, ar­mu­da 160 YTL; zey­ti­ne de­kar ba­şı­na 250 YTL; nar, ce­viz, ki­vi 250 YTL, bun­la­ra Hükûme­ti­miz des­tek ve­ri­yor. Dam­la­ma su­la­ma ya­pan­la­ra, 50 mil­ya­ra ka­dar olan ki­şi­sel pro­je­le­re yüz­de 50'si­ni hi­be ola­rak, ko­ope­ra­tif olur­sa­nız 100 mil­yar­lık pro­je­ye yüz­de 50 des­tek ve­ri­yor Hükûme­ti­miz.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Siz ne ka­da­rı­nı al­dı­nız?

HÜ­SE­YİN ÖZ­CAN (Mer­sin) - Köy­lü­ler onun için mi ağ­lı­yor?

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Şim­di, ba­kın, ya­ni, sa­de şey yap­mı­yor… "Köy­lü­ye önem ver­mi­yor­su­nuz" de­di de, köy­lü­nün eke­ce­ği fi­dan­la­rın hep­si­ne des­tek ve­ri­yor. Sa­de fi­dan­la­rı­na da ver­mi­yor, bu­nun güb­re­si­ne ve­ri­yor, ma­zot des­te­ği ve­ri­yor, ilaç des­te­ği ve­ri­yor, fa­iz­le­ri in­dir­di, ucuz fa­iz­li kre­di ve­ri­yor.

Ba­kın, ta­rım­sal ih­ra­cat­ta, biz ik­ti­da­ra gel­me­den ön­ce, 2002'de ih­ra­cat­ta­ki pa­yı, gay­ri­sa­fi millî ha­sı­la­da­ki şe­yi 4 mil­yar 52 tril­yon iken, bu­gün 10 mil­yar… Yok, yan­lış söy­le­dim, ku­su­ra bak­ma­yın, tek­rar­lı­yo­rum; 2002 yı­lın­da 4 mil­yar do­lar olan ta­rım ürün­le­ri ih­ra­ca­tı, 2006 yı­lın­da ta­rım ih­ra­ca­tı 10 mil­yar do­la­ra çık­tı. Ya­ni, 2002'de 4 mil­yar, 2006'da 10 mil­yar; ya­ni, 2,5 ka­tı ar­tış var.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) -  Va­tan­daş bo­şu­na mı ağ­lı­yor ya?

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Şim­di, va­tan­daş so­nuç­ta ağ­la­mı­yor.

SÜ­LEY­MAN SA­RI­BAŞ (Ma­lat­ya) - Ko­mis­yon­cu­la­rın du­ru­mu na­sıl?

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Va­tan­daş, ba­zı ürün­ler­den, hâlin­den çok mem­nun, ama ba­zı­la­rı pa­ra et­me­di­ği za­man hâlen fer­yat edi­li­yor. Şim­di ba­kın, ben bir na­ren­ci­ye üre­ti­ci­si­yim.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) -  Siz tüc­car­sı­nız.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) -  Na­ren­ci­ye­nin, ya­ni, YTL'yle 10 ku­ru­şa, TL'yle 100 bin li­ra­ya ma­li­ye­ti var. Bu­nun şu an­da bu se­ne or­ta­la­ma­sı, na­ren­ci­ye, Çu­ku­ro­va'da, Mer­sin'de, Ha­tay'da 300 bin li­ra­ya git­ti; ama, bu­na şük­re­den yok. Ne­den şük­re­den yok? Çün­kü, biz ik­ti­da­ra gel­di­ği­miz­de bi­rin­ci se­ne na­ren­ci­ye 500-600 bin li­ra­ya sa­tıl­dı, her­kes ay­nı o se­ne­yi arı­yor. Her se­ne ay­nı fi­ya­ta bu git­mez, çün­kü dün­ya­dan bir üre­ti­mi var. Dün­ya üre­ti­mi­ni ta­kip edi­yor. Dün­ya­da­ki üre­ti­mi ta­kip et­mez­sen… Bu üret­ti­ği­miz ürü­nü sa­de Tür­ki­ye'de tü­ket­mi­yo­ruz. Me­se­la, na­ren­ci­ye­nin 2 mil­yon 600 bin ton, 2 mil­yon 700 bin ton üre­ti­mi var. Bu­nun yüz­de 35'i, ya­ni bu se­ne 1 mil­yon 50 bin ton, 2006 yı­lın­da ih­ra­cat ol­du. 2002 yı­lın­da bu 850 bin ton idi, ya­ni 200 bin ton ar­tış var, ama sa­de bu na­ren­ci­ye­yi Tür­ki­ye üret­mi­yor, Mı­sır'da üre­ti­li­yor, Fas'ta üre­ti­li­yor, Ce­za­yir'de üre­ti­li­yor.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) -   2000 yı­lın­dan son­ra mı baş­la­dı o ül­ke­ler­de üre­tim?

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) -   Bun­lar da şim­di, Tür­ki­ye'nin pa­zar­la­rı­na on­lar da gön­de­ri­yor, sa­de Tür­ki­ye gön­der­mi­yor. Dün­ya­da üre­ti­min bol ol­du­ğu se­ne fi­yat­lar dü­şü­yor, dün­ya­da üre­tim az olur­sa fi­yat­lar yük­se­li­yor.

Şim­di, ay­nı Hükûmet dö­ne­min­de 500-600 bin li­ra­ya por­ta­kal sa­tıl­dı, ama bu se­ne de 300-400 bin li­ra­ya sa­tıl­dı. Ama, şu an­da da por­ta­kal 500 bin li­ra­ya sa­tı­lı­yor. Fi­ni­ke'de 700-800 bin li­ra­ya sa­tı­lı­yor. Bun­la­rı ni­ye söy­le­mi­yor­su­nuz?

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) -    Yok ki, yok ki. Yok, za­ten yok.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) -  Me­se­la, bun­dan üç ay ön­ce­ki olan fi­ya­tı söy­lü­yor­su­nuz.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) -   Doğ­ru­la­rı söy­le­yin!

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Yaş seb­ze-mey­ve­de üç ay ile on beş gün ara­sın­da çok fark eder.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) -  Ba­kın, çift­çi si­zi din­li­yor.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) -  Ya­ni, yaş seb­ze-mey­ve on gü­nüy­le on gün son­ra­sı bir­bi­ri­ni tut­maz. Pa­za­ra on gün ön­ce bir mal yı­ğı­lır, fi­ya­tı dü­şer, on gün son­ra pa­zar­da mal kal­ma­dı­ğı za­man bu fi­yat yük­se­lir.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Ni­ye 2002'de ol­ma­dı?

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Ba­zen yol ka­pa­lı olur, yol kar­lı olur, seb­ze hâli­ne mal git­mez, fi­yat­lar yük­se­lir aşı­rı de­re­ce. Ba­zen de üre­tim bol ol­du­ğu se­ne hü­cum­la mil­let yı­ğı­lır, o za­man bu fi­yat­lar dü­şer.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Ni­ye 2002'de ol­ma­dı da şim­di olu­yor?

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Ya­ni, bu yaş seb­ze-mey­ve­de hiç­bir za­man ke­sin stan­dart bir fi­yat ol­maz, ama ar­ka­daş­la­rı­mız bun­la­rı söy­le­mi­yor ki!

Şim­di, ben yıl­lar­ca bu­nun hem üre­ti­mi­ni yap­tım hem ih­ra­ca­tı­nı yap­tım hem it­ha­la­tı­nı yap­tım hem sa­na­yi­si­ni şu an­da ya­pı­yo­rum. Ya­ni, sa­na­yi­ci­li­ği de var. Ben­de por­ta­kal sık­ma fab­ri­ka­sı var, mey­ve su­yu fab­ri­ka­sı var.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Bi­li­yo­ruz, bi­li­yo­ruz… Ne­ler yap­tı­ğı­nı bi­li­yo­ruz.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Ya­ni, şim­di ben bu­nun­la yıl­lar­dan be­ri…

SÜ­LEY­MAN SA­RI­BAŞ (Ma­lat­ya) - Po­lat­lı'da 500 dö­nüm so­ğan ek­ti­ği­ni de bi­li­yo­ruz.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Ya­hu, her se­ne ben Po­lat­lı'da so­ğan da eki­yo­rum Sa­yın Sa­rı­baş. Ya­ni, sa­de­ce Po­lat­lı'da de­ğil, Tür­ki­ye'nin her ye­rin­de üre­ti­mi­ni de ya­pı­yo­rum.

SÜ­LEY­MAN SA­RI­BAŞ (Ma­lat­ya) - Al­lah'ın "yü­rü ku­lum" de­dik­le­rin­den­sin. Se­nin gi­bi bir ta­ne çift­çi var Tür­ki­ye'de.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Ama, şu an­da Tür­ki­ye'de so­ğan üre­ti­ci­si de mem­nun, pa­ta­tes üre­ti­ci­si de mem­nun, çün­kü, 400 bin li­ra­ya ye­rin­de gi­di­yor.

SÜ­LEY­MAN SA­RI­BAŞ (Ma­lat­ya) - 500 dö­nüm eker­se so­ğa­nı, mem­nun olur.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Şim­di, ba­kın, Sü­ley­man Bey…

SÜ­LEY­MAN SA­RI­BAŞ (Ma­lat­ya) - Si­zin gi­bi bir ta­ne var.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Sü­ley­man Bey… Sa­de­ce şu an­da…

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Si­zin için tüc­car ya­zı­yor. Ba­kın, çift­çi yaz­mı­yor.

BAŞ­KAN - Sa­yın Soy­lu, siz Ge­nel Ku­ru­la hi­tap edin. Ba­kın, kar­şı­lık­lı ko­nuş­ma­ya­lım.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Şim­di, ar­ka­daş­lar, bun­dan ön­ce di­yor­du­nuz ki… Hep ta­rı­ma vu­ru­yor­du­nuz. Ge­len ta­rı­ma vu­ru­yor, gi­den ta­rı­ma vu­ru­yor; çün­kü, ta­rım bi­zim yu­mu­şak kar­nı­mız­dı, ama, ar­tık bun­dan son­ra ta­rı­ma da vu­ra­ma­ya­cak­sı­nız; çün­kü, ta­rım şu an­da bir ra­yı­na bin­di, çok gü­zel de gi­di­yor. İn­şal­lah bun­dan son­ra da de­vam ede­cek.

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (Bur­sa) - Yap­ma! Sen ba­ri yap­ma!

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Ya­ni, ben şim­di ba­kı­yo­rum, şu an­da ta­rım ra­yı­na bin­di. Al­lah'a şü­kür şu an­da ta­rım­dan kim­se şikâyet­çi de­ğil. Gi­din, bu­gün Nev­şe­hir'de, Niğ­de'de pa­ta­te­sin ki­lo­su de­po­da 400 bin li­ra. 400 bin li­ra pa­ta­te­se bü­yük pa­ra. El­ma bu­gün 700-800 bin li­ra, da­lın­da sa­tıl­dı. Mil­yon­lar­ca el­ma üre­ti­ci­si var, mil­yon­lar­ca pa­ta­tes üre­ti­ci­si var, mil­yon­lar­ca so­ğan üre­ti­ci­si var. Bun­lar, şu an­da her­kes hâlin­den mem­nun, şu an­da­ki üre­tim­den, ama, şim­di, ar­ka­daş­lar…

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Ye­mi­yor­lar, ye­mi­yor­lar! Sen ne söy­ler­sen söy­le, ye­mi­yor­lar!

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Yoo, yoo, yi­yor­lar; ye­me­se­ler, bu pa­ra­ya köy­lü­den ve­rip de tüc­car­lar al­maz.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Ye­mi­yor­lar!

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Bu­nu tüc­car alı­yor, sa­tı­yor ki, pa­ra ka­za­nı­yor. Tüc­car pa­ra ka­zan­ma­sa, köy­lü ye­me­se, bu­nu tüc­car ye­rin­de alıp, ge­lip bu­ra­da sat­maz bu­nu.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Bu pa­lav­ra­la­rı ye­mi­yor­lar!

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Şim­di, na­sıl ye­mi­yor­lar? Ye­mi­yor­lar da, bu ka­dar üre­ti­len mal ne­re­ye gi­di­yor?

SÜ­LEY­MAN SA­RI­BAŞ (Ma­lat­ya) - Rek­la­mı­nız da var: Yer­sen!

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Sa­de­ce pa­ta­tes üre­ti­mi 5 mil­yon kü­sur ton, so­ğan üre­ti­mi 2,5 mil­yon ton, na­ren­ci­ye üre­ti­mi 2,5-3 mil­yon to­na ya­kın. Ma­dem mil­let bu­nu ye­mi­yor da bu ne­re­ye gi­di­yor, bu çö­pe mi dö­kü­lü­yor ar­ka­daş­lar? Et­me­yin bu ka­dar!

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Pa­lav­ra­la­rı ye­mi­yor! Pa­lav­ra­la­rı ye­mi­yor!

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Bu mil­let bu­nu gü­zel gü­zel yi­yor, kim­se gı­da­sın­dan da kal­mı­yor, kim­se ih­ti­ya­cın­dan da kal­mı­yor.

SÜ­LEY­MAN SA­RI­BAŞ (Ma­lat­ya) - Yi­yor, doğ­ru! Bir de "yer­se­niz" di­ye rek­lam ve­ri­yor­su­nuz!

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Se­çim­ler­de gö­re­ce­ğiz!

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Şim­di, ba­kın, ar­ka­daş­lar, ya­ni…

ZÜL­FÜ DE­MİR­BAĞ (Elâzığ) - Ali Bey, siz zi­ra­at mü­hen­di­si mi­si­niz?

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Ol­mam mı ge­re­ki­yor! Bak, bu, zi­ra­at mü­hen­dis­le­ri­nin açık­la­ma­sı.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Sü­ley­men Bey, şu an­da, Hükûme­ti­miz, fi­dan des­te­ğin­den tut...

BAŞ­KAN - De­ğer­li ar­ka­daş­lar, mü­da­ha­le et­me­ye­lim, ko­nuş­ma­sı­nı ta­mam­la­sın.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - …su­la­ma des­te­ğin­den tut…

Ba­kın, Dev­let Su İş­le­ri Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­müz, biz ik­ti­da­ra gel­dik­ten son­ra, aşı­rı de­re­ce, çift­çi­nin bu ürün­le­ri üret­me­si için yer al­tı ku­yu­la­rı vur­du, ka­nal­lar yap­tı, gö­let­ler yap­tı, ba­raj­lar yap­tı, hâlen de yap­ma­ya de­vam edi­yor ve on­dan son­ra, çok yer­ler­de, uzak olan yer­ler­den bo­ru­lar için­de su ge­ti­rip köy­lü­mü­ze tes­lim edi­yor.

SÜ­LEY­MAN SA­RI­BAŞ (Ma­lat­ya) - Adın da Re­cep de­ğil ama, iyi atı­yor­sun!

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Ya­ni, bun­la­rı… Hiç bun­dan söy­le­mi­yor­su­nuz. Ya­ni, sa­de, Hükûme­ti­miz, pa­ket­le­me­ler­de ol­sun, di­ğer­le­rin­de de­ğil, su­la­ma bo­ru­sun­dan tu­tun, ku­yu­sun­dan, her şe­yi­ne des­tek ve­ri­yor.

SÜ­LEY­MAN SA­RI­BAŞ (Ma­lat­ya) - İyi, iyi… Mil­let de si­zi pa­ket­ler in­şal­lah!

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Ama, bun­la­rı ge­lip bu­ra­da an­lat­mı­yor­su­nuz ki. Ba­zı…

ZÜL­FÜ DE­MİR­BAĞ (Elâzığ) - Elek­tri­ği söy­le.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Elek­trik… Yıl­lar­dan be­ri, üç dört se­ne­den be­ri zam ya­pıl­mı­yor elek­tri­ğe.

AH­MET IŞIK (Kon­ya) - Üç dört de­ğil, beş yıl­dır zam ya­pıl­mı­yor.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - On­dan son­ra…

ZÜL­FÜ DE­MİR­BAĞ (Elâzığ) - Güb­re des­te­ği…

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Bir üre­ti­ci tar­la­sı­na elek­trik çe­ke­cek­se, bu­na yüz­de 8 fa­iz ve­ri­yor, ya­ni, yüz­de 17-18 de de­ğil. Yüz­de 8 fa­iz­le ve­ri­li­yor ki, tar­la­nı­za elek­trik çe­kin, su gö­tü­rün, su­la­ma ya­pın di­ye.

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (Bi­le­cik) - Ma­zot ne ka­dar İs­ma­il, onu söy­le!

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Na­sıl, Ya­şar Bey?

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (Bur­sa) - 1 mil­yon 250 bin­den, ma­zot, 2 mil­yon 450'ye çık­tı, yap­ma!

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Ba­kın ar­ka­daş­lar…

AH­MET IŞIK (Kon­ya) - Ta­rım­da dev­rim yap­tık, dev­rim!

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Şim­di, ba­kın, ba­kın…

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (Bur­sa) - 1 mil­yon 250 bin­den, 2 mil­yon 450 bin ma­zot. Yap­ma!

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Şim­di, ma­zot… Ben, sa­na, Meh­met Bey, ma­zo­tu da söy­le­ye­yim.

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (Bur­sa) - Söy­le! Söy­le ba­ka­lım!

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Ba­kın, ma­zot, biz ik­ti­da­ra gel­me­den ön­ce va­ri­li 23 do­lar­dı, doğ­ru mu?

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (Bi­le­cik) - Va­ri­li boş ver, lit­re­si­ni söy­le!

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Va­ri­li 23 do­lar­dı, biz ik­ti­da­ra gel­me­den ön­ce, biz ik­ti­da­ra gel­di­ği­miz­de, şu an­da 60 do­lar, ne­re­dey­se 3 ka­tı­na çık­tı.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - ÖTV'si ne ka­dar?

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Biz ik­ti­da­ra gel­di­ği­miz­de…

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - ÖTV'si ne ka­dar?

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Ba­kın, biz ik­ti­da­ra gel­di­ği­miz­de 1 mil­yon 100 bin li­ray­dı, şu an­da 2 mil­yon 100 bin li­ra.

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (Bur­sa) - Ha­yır, 2.420…

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Biz, ya­ni, yüz­de 100 zam yap­tık, ama, akar­ya­kı­tın ham pet­ro­lü­ne yüz­de 350 zam ya­pıl­dı. Eğer, biz, akar­ya­kı­tın ham­mad­de­si­ne ya­pı­lan zam­mı yap­mış ol­say­dık…

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (Bur­sa) - Köy­lü­nün do­ma­te­si ne ol­du? 100 bin­den 80 bi­ne düş­tü.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - …bu­gün, akar­ya­kı­tın yak­la­şık 4 mil­yon ol­ma­sı la­zım­dı.

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (Bur­sa) - Bak, do­ma­tes 100 bin­den 80 bi­ne in­di.

BAŞ­KAN - Sa­yın Soy­lu, siz Ge­nel Ku­ru­la hi­tap edin.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) -  Ba­kın… Meh­met Bey, şu an­da do­ma­tes…

ZÜL­FÜ DE­MİR­BAĞ (Elâzığ) - Çift­çi­ye ma­zot des­te­ği…

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (Bur­sa) - Des­tek­ler hâlâ öden­me­di. Ni­san­da öde­ne­cek di­ye bek­li­yo­ruz.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Ba­kın, şu an­da do­ma­tes 1,5-2 mil­yon li­ra­ya gi­di­yor Meh­met Bey.

BAŞ­KAN - Sa­yın Kü­çü­ka­şık, lüt­fen mü­da­ha­le et­me­ye­lim.

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (Bur­sa) - Se­ra­da­ki­ni de­ğil, se­ra­da­ki­ni an­lat­ma. Se­ra­da­ki de­ğil, tar­la­da­ki…

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Bak, şu an­da 1,5-2 mil­yon li­ra­ya gi­di­yor  do­ma­tes, Meh­met Bey.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Yok za­ten, yok… Çık­ma­dı da­ha… Ni­san­da, ma­yıs­ta gö­re­ce­ğiz…

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Se­zon­da da iyi git­ti, se­zon­da da…

BAŞ­KAN - Sa­yın Soy­lu, siz ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yın.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Yok do­ma­tes, yok…

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Siz şim­di ucuz pa­ra­ya git­ti­ği­ni söy­lü­yor­su­nuz ya, yük­sek pa­ra­ya gi­der­ken ni­ye söy­le­mi­yor­sun Meh­met Bey?

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (Bur­sa) - Söy­lü­yo­rum…

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) -  Ya­ni do­ma­te­sin 80 bin li­ra­ya git­ti­ği­ni söy­lü­yor­sun da, 2 mil­yon li­ra­ya gi­di­yor şim­di, ni­ye onu söy­le­mi­yor­sun bu­ra­ya çı­kıp da, haa? (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar) Onu ni­ye söy­le­mi­yor­sun? Şu an­da, An­tal­ya'da Fi­ni­ke'de do­ma­tes   1 mil­yon 702 bin li­ra. Söy­le, ya­nın­da­ki Os­man Ağa­bey çok iyi bi­lir onu, Os­man Bey… Doğ­ru mu Os­man Bey?

AH­MET IŞIK (Kon­ya) - Ma­zot des­te­ği 1 kat­ril­yon 40 tril­yon TL.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - 1,5-2 mil­yon li­ra­ya gi­di­yor, onu ni­ye söy­le­mi­yor­sun Os­man Bey? (Gü­rül­tü­ler)

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (Bur­sa) -  Doğ­ru…

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Ba­kın, ar­ka­daş­lar, şim­di, ger­çek­le­ri söy­le­mek la­zım, doğ­ru­dan ka­çın­ma­mak la­zım.

AH­MET IŞIK (Kon­ya) - Ma­zot des­te­ği 1 kat­ril­yon 40 tril­yon TL.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Ma­zot des­te­ği ve­ri­yo­ruz. On­la­rı ve­ri­yo­ruz, on­la­rı söy­le­dim ben, glo­bal ola­rak söy­le­dim on­la­rı ar­ka­daş­lar. (Gü­rül­tü­ler)

Ya­ni, şim­di, di­yor­lar ki… Ürü­nün pa­ra et­ti­ği­ni çı­kıp söy­le­mi­yor­lar. Ya, ürü­nün pa­ra et­ti­ği za­man da çı­kın söy­le­yin ki, halk  si­ze inan­sın.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Yok­ken pa­ra edi­yor, var­ken pa­ra et­se… Çift­çi­dey­ken pa­ra et­mi­yor.

BAŞ­KAN - Sa­yın Ars­lan, lüt­fen…

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Tah­rik edi­yor ama..

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Kö­tü et­ti­ği­ni söy­lü­yor­su­nuz da, halk di­yor ki, ulan bun­lar hep kö­tü­sü­nü söy­lü­yor, hiç iyi­si­ni söy­le­mi­yor, biz bun­la­rı ka­bul et­mi­yo­ruz di­yor.

BAŞ­KAN - Lüt­fen mü­da­ha­le et­me­ye­lim.

HÜ­SE­YİN ÖZ­CAN (Mer­sin) - Ka­yı­sı ka­ça şim­di İs­ma­il Bey?

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ya­ni, şu an­da, Al­lah'a çok şü­kür, ih­ra­cat gir­di­le­ri… Ya­ni, ih­ra­cat sa­tış­la­rı­mız da çok art­tı, dö­viz gir­di­le­ri­miz de çok art­tı, trak­tör sa­tı­şı­mız da çok art­tı.

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (Bi­le­cik) - Yap­ma!..

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Ba­kın, ben sa­na bu­ra­da bir trak­tör sa­tı­şı­nın şe­yi­ni söy­le­ye­yim: 2002'de 13 bin ci­va­rın­da trak­tör sa­tıl­mış Tür­ki­ye ge­ne­lin­de, 13.200 ta­ne…

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (Bi­le­cik) - Onu de­me ya! Onu de­me de baş­ka ne der­sen de İs­ma­il Bey.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Yok… 2002'de 13 bin ta­ne. Şu an­da, 2006'da sa­tı­lan trak­tör sa­yı­sı 42 bin ta­ne, 42 bin kü­sur…

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Elin­de­ki­ni pe­şin sa­tıp va­de­li trak­tör alı­yor.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - 13 bin ne­re, 42 bin ne­re ar­ka­daş ya! Şu­na bak! Ka­ça kat­la­mış, ka­ça!

AH­MET IŞIK (Kon­ya) - 8'e kat­la­mış…

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (Bur­sa) - Yap­ma ya!

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Ya­ni, yüz­de 400'e kat­la­mış…

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (Bi­le­cik) - Ta­bii, ta­bii!

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Eğer çift­çi­nin işi bo­zuk ol­sa, trak­tö­rü­nü sa­tar, trak­tör al­maz­lar ki!

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (Bur­sa) - Ha­ki­ka­ten çift­çi­lik­ten an­la­mı­yor­su­nuz!..

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Trak­tör­ler fab­ri­ka­lar­da alım-sa­tım­lar­da bek­ler. Ama, çift­çi­nin işi iyi ki, trak­tör alı­yor.

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (Bur­sa) - İşi kö­tü git­ti­ği za­man, ha­ciz gel­me­sin di­ye sa­tı­yor, ye­ni trak­tör alı­yor… Öğ­re­ne­me­di­niz mi bun­la­rı!

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Fa­iz­ler de ucuz­la­yın­ca, kre­di fa­iz­le­ri dü­şün­ce, çift­çi es­ki trak­tör­le­ri­ni sat­tı, hep ye­ni trak­tör al­dı.

HÜ­SE­YİN ÖZ­CAN (Mer­sin) - Va­de­li alım…

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (Bur­sa) - Siz ne­re­de ya­şı­yor­su­nuz?

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Hep de ufak trak­tör­le­ri sat­tı­lar, bü­yük trak­tör al­dı­lar. Es­ki­den 135'lik Mas­sey­ler olur­du, ar­ka­sı­na iki kö­ten ta­kar­dın, ak­şa­ma ka­dar 20 dö­nüm yer ya sü­rer­din ya sür­mez­din. Şim­di ba­kı­yo­rum, hep çift çe­ker trak­tör al­dı­lar, bü­yük trak­tör al­dı, bir gün­de 100 dö­nüm ye­re ba­na mı­sın de­mi­yor trak­tör­ler şim­di. Kli­ma­lı trak­tör­ler çık­tı, kli­ma­lı trak­tör alı­yor çift­çi, es­ki­si gi­bi de­ğil, ra­ha­tı­nı dü­şü­nü­yor şim­di. Bi­çer­dö­ver de öy­le. Bi­çer­dö­ver­de es­ki­den, çift­çi toz top­rak olu­yo­rum di­ye şey ya­par­dı, toz­dan top­rak­tan bu­na­lır­dı bi­çer­dö­ve­ri sü­ren şo­för ar­ka­daş­lar. Şim­di, kli­ma­lı bi­çer­dö­ver­le­rin içi­ne bi­ni­yor, Clay­son­lar var, 200 bin do­lar ve­ri­yor­lar…

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (Bi­le­cik) - İs­ma­il, bak me­saj gel­di.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - … 250 bin do­la­ra alı­yor, içi­ne bi­ni­yor; bir gün­de 100 dö­nüm de­ğil, 200 dö­nüm ye­ri bi­çi­yor bi­çer­dö­ver­ler. Ya­ni, çift­çi şim­di o ka­dar ra­ha­tı­na alış­tı ki, o ka­dar işin ko­la­yı­na gi­di­yor ki çift­çi. Çift­çi şu an­da çok ra­hat, çok da mem­nun.

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (Bi­le­cik) - İs­ma­il, me­saj gel­di, çift­çi "bi­zim­le alay et­me­sin" di­yor.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Şim­di, çift­çi­mi­zin adı­na de­ğil…

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (Bi­le­cik) - "Bi­zim­le alay edi­yor kür­sü­den" di­yor.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Ya­şar Bey, ben o çift­çi­nin için­den ge­li­yo­rum, de­vam­lı çift­çi­nin de için­de­yim, her haf­ta da çift­çi­nin ya­nı­na gi­di­yo­rum.

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (Bi­le­cik) - "Dal­ga ge­çi­yor" di­yor.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Mem­le­ke­ti­me git­me­sem, çift­çi böl­ge­si Po­lat­lı'ya gi­di­yo­rum. Po­lat­lı'da vak­ti­mi ge­çi­ri­yo­rum çift­çi­le­rin ara­sın­da.

AH­MET IŞIK (Kon­ya) - Ya­şar Bey "me­sa­jı biz gön­der­me­dik" di­yor­lar.

BAŞ­KAN - Ar­ka­daş­lar, lüt­fen…

Sa­yın Soy­lu, ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yın lüt­fen.

YA­ŞAR TÜ­ZÜN (Bi­le­cik) - "Bi­zim­le alay et­me­sin" di­yor.

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Ben her haf­ta ya gi­di­yo­rum Ha­tay'a çift­çi­le­rin içi­ne ya gi­di­yo­rum Po­lat­lı'ya çift­çi­le­rin içi­ne, çift­çi­ler­le ak­şam sa­bah otu­ru­yo­rum. Çift­çi­ler di­yor ki "Al­lah ra­zı ol­sun bu Hükûmet­ten, ürü­nü­müz pa­ra edi­yor şu an­da, dev­let bi­ze her tür­lü des­te­ği de ve­ri­yor." Ya­ni, ak­lı­nı­za ne ge­lir­se… "Ki­lo ba­şı­na prim des­te­ği ve­ri­yor, ton ba­şı­na ve­ri­yor" di­yor.

FAH­RET­TİN ÜS­TÜN (Muğ­la) - Ma­zo­tun 2 ka­tı ol­du­ğu­nu söy­lü­yor.

HÜ­SE­YİN ÖZ­CAN (Mer­sin) - İs­ma­il Bey, Hay­ma­na'ya gi­de­lim, çift­çi­ler ne di­yor.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Si­ze baş­ka söy­lü­yor, bi­ze baş­ka söy­lü­yor!

HÜ­SE­YİN ÖZ­CAN (Mer­sin) - Si­zin çift­çi­ler baş­ka dün­ya­da mı, si­ze baş­ka şey söy­lü­yor, bi­ze baş­ka şey söy­lü­yor?

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - "Pan­ca­rı­mı­za des­tek ve­ri­yor Hükûme­ti­miz" di­yor.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Se­çim­de gö­re­ce­ğiz ba­ka­lım.

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (Bur­sa) - Pan­ca­ra mı?

İS­MA­İL SOY­LU (De­vam­la) - Ya­ni, çift­çi­ler şu an­da hâlin­den çok ra­hat ve mem­nun gö­rü­nü­yor.

Ben, bu sa­at­te da­ha faz­la si­zin vak­ti­ni­zi al­ma­ya­yım ar­ka­daş­lar. Siz­le­re te­şek­kür edi­yor, ha­yır­lı ça­lış­ma­lar di­li­yo­rum. Bu Araş­tır­ma Ko­mis­yo­nun­da ça­lı­şan ar­ka­daş­la­ra, eme­ği ge­çen her­ke­se de te­şek­kür edi­yor, say­gı­lar su­nu­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Soy­lu.

Ko­mis­yon adı­na, Ko­mis­yon Baş­ka­nı ve Mer­sin Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Ali Er. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Efen­dim, za­ma­nı iyi de­ğer­len­di­rir­sek, epey iler­le­di sü­re­miz.

Bu­yu­run.

(10/81, 234, 286) ESAS NU­MA­RA­LI MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI ALİ ER (Mer­sin) - Sa­yın Baş­kan, Yü­ce Mec­li­sin de­ğer­li üye­le­ri; he­pi­ni­zi say­gıy­la, sev­giy­le se­lam­lı­yo­rum.

Araş­tır­ma Ko­mis­yo­nu­mu­zun ça­lış­ma­la­rıy­la il­gi­li yü­ce Mec­li­se bil­gi ver­mek üze­re hu­zur­la­rı­nı­za gel­miş bu­lu­nu­yo­rum. Kat­kı­da bu­lu­nan bü­tün ar­ka­daş­la­ra -şu sa­ate ka­dar- te­şek­kür edi­yo­rum.

Bu­gün bu­ra­da çok önem­li bir ko­nu­yu gö­rü­şü­yo­ruz. Ger­çek­ten çok önem­li. Tür­ki­ye nü­fu­su­nun yüz­de 40'ını il­gi­len­di­ren bir ko­nu, çift­çi ke­si­mi­nin ko­nu­su. Adı­na ba­şın­da, "yaş seb­ze, mey­ve, na­ren­ci­ye, kes­me çi­çek­çi­lik" di­yo­ruz ama, Tür­ki­ye'de yaş seb­ze, mey­ve­yi üret­me­yen hiç­bir çift­çi yok; buğ­day üre­ti­ci­si de, fın­dık üre­ti­ci­si de mut­la­ka yaş seb­ze ve mey­ve üre­tir. Onun için, bu­gün gö­rüş­tü­ğü­müz, Ko­mis­yo­nu­mu­zun ça­lış­ma ala­nı­na gi­ren bu me­se­le, çok uzun uzun tar­tı­şıl­ma­sı ge­re­ken, araş­tı­rıl­ma­sı ge­re­ken, on­dan son­ra da uy­gu­la­ma ala­nı­na ge­çil­me­si ge­re­ken bir ko­nu. Keş­ke Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­ne bu­gün ge­len araş­tır­ma ko­nu­muz bun­dan yıl­lar ön­ce ge­le­bil­sey­di de, araş­tı­ra­bil­sey­dik de, prob­lem­le­ri hep be­ra­ber tes­pit ede­bil­sey­dik de bu­gü­ne ka­dar olum­suz­luk­la­rı olum­lu yö­ne çe­vi­re­bil­sey­dik. Ama, bu­gü­ne ka­dar Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­sin­de böy­le bir gö­rüş­me, üzü­le­rek söy­le­ye­yim ki, ya­pı­la­ma­dı. Ben bu Mec­li­si teb­rik edi­yo­rum, grup­la­rı teb­rik edi­yo­rum. Çün­kü, Türk çift­çi­si adı­na ilk kez böy­le bir ge­niş kap­sam­lı araş­tır­ma ko­mis­yo­nu ku­rul­du.

Bu Ko­mis­yon, ku­ru­lu­şu­nun ar­ka­sın­dan he­men ça­lış­ma­la­rı­na, baş­kan­lık di­va­nı­nı oluş­tur­duk­tan son­ra baş­la­dı. Ta­bii, biz iki bö­lü­me ayır­dık. Bi­rin­ci bö­lüm An­ka­ra'da, ma­hal­lin­de, ku­rum, ku­ru­luş­lar, üre­ti­ci­ler, oda­lar, özel sek­tör, üni­ver­si­te­ler, ba­kan­lık­lar, bi­ze kat­kı­da bu­lu­na­bi­le­cek bü­tün ku­rum ve ku­ru­luş­la­rı bu­ra­da ev­ve­la bir din­le­dik. Ya­ni, bu­ra­da bir ha­zır­lık yap­tık ar­ka­daş­la­rı­mız­la be­ra­ber.

Bu ha­zır­lı­ğı­mız sı­ra­sın­da, bi­ze kat­kı­da bu­lu­nan ku­rum, ku­ru­luş­la­ra, oda­la­ra, üre­ti­ci­le­re, bir­lik­le­re, ba­kan­lık tem­sil­ci­le­ri­ne, uz­man ar­ka­daş­la­rı­mı­za ve eme­ği ge­çen bü­tün ar­ka­daş­la­rı­ma Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si adı­na, Ko­mis­yo­nu­muz adı­na hu­zur­la­rı­nız­da bir kez da­ha te­şek­kür edi­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bu ça­lış­ma­yı, ta­bii ki siz­ler gi­bi ben de çok önem­si­yo­rum. Be­nim ken­dim çift­çi­yim. Be­nim ken­dim çift­çi­yim der­ken, öy­le bü­yük çift­çi fa­lan de­ği­lim, tar­la­nın için­den ge­len bir ar­ka­da­şı­nı­zım. Yıl­lar­ca, bu Par­la­men­to­ya gel­me­den ön­ce bu iş­le bil­fi­il uğ­ra­şan bir ar­ka­da­şı­nı­zım. Çift­çi­lik çok zor, me­şak­kat­li bir mes­lek. Dün­ya­da en zor ka­zanç çift­çi­nin ka­zan­cı­dır, en he­lal ka­zanç çift­çi­nin ka­zan­cı­dır. Sa­mi­mi söy­lü­yo­rum. Çün­kü, ya­zın sı­ca­ğın­da, kı­şın so­ğu­ğun­da dı­şa­rı­da olan ürü­nü­nü ko­ru­mak du­ru­mun­da­dır, ye­tiş­tir­mek du­ru­mun­da­dır, ek­me­ği­ni ka­zan­mak du­ru­mun­da­dır. Onun için bu olay çok önem­li­dir.

Şu­nu he­men söy­le­ye­yim -üzü­lü­yo­rum hep; bu Par­la­men­to­da bu­gün de­ğil bu, yıl­lar­dır böy­le- bu ko­nu­lar gö­rü­şü­lür­ken be­nim gön­lüm, bu Par­la­men­to­da mil­let­ve­ki­li sa­yı­sı­nın ka­la­ba­lık ol­ma­sı idi. Üzü­le­rek söy­le­ye­yim ki, is­te­di­ği­miz nok­ta­da de­ğil. Bu, bü­tün ar­ka­daş­lar için ge­çer­li.

OS­MAN KI­LIÇ (Si­vas) - Ku­lis­te, ku­lis­te.

(10/81, 234, 286) ESAS NU­MA­RA­LI MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI ALİ ER (De­vam­la) - Evet, ku­lis­te otu­ran ar­ka­daş­la­rı­mız da gel­se keş­ke bu­ra­da biz­le­ri din­le­sey­di­ler.

Evet, Türk çift­çi­si, prob­lem­siz de­ğil. Bu­gün bu­ra­da bu araş­tır­ma gün­de­me gel­diy­se, de­mek ki prob­lem­ler var; ama, bu prob­lem bu­gün­kü prob­lem de­ğil, bu­gün mey­da­na ge­ti­ril­miş prob­lem de de­ğil. Bu prob­lem, yıl­la­rın ih­ma­li ne­ti­ce­sin­de ge­li­nen nok­ta. Ama, Tür­ki­ye'nin nü­fu­su­nun ya­rı­sı­na hi­tap eden bu in­san top­lu­lu­ğu­nun prob­le­mi­ne se­yir­ci kal­ma hak­kı­na da sa­hip de­ği­liz ar­tık. Bu­nu otu­rup tes­pit et­tik­ten son­ra da, mut­la­ka, dev­le­ti­mi­zin imkânla­rı çer­çe­ve­sin­de çö­züm ge­ti­re­rek bu prob­lem­le­ri bi­ti­re­me­sek da­hi, azalt­ma­mız la­zım. Yok­sa, bu­ra­ya çı­kıp… Ben bu­nu çok gör­düm, bu se­nar­yo­yu bu kür­sü­de, bu Par­la­men­to­da. İk­ti­dar çık­tı, "ben iyi yap­tım her şe­yi" de­di; mu­ha­le­fet çık­tı, iyi ya­pı­la­nı da inkâr et­ti. Ya­ni, bun­la­rın hep­si ol­du bu­ra­da. Bu sis­tem, bu âdet, bu üs­lup, ar­tık, bu Par­la­men­to­ya ya­kış­mı­yor.

Türk çift­çi­si­nin prob­le­mi var­dır. Bu prob­lem­ler bu­gün­kü mey­da­na ge­ti­ril­miş prob­lem­ler de­ğil­dir, uzun yıl­la­rın ih­ma­li­dir. Bu ih­ma­li, ilk kez bu Par­la­men­to, efen­dim, bir ko­mis­yon ku­ra­rak araş­tır­mış­tır, tes­pit et­miş­tir. Bu tes­pi­ti­mi­zin üze­rin­de ça­lış­ma yap­ma­mız la­zım ve Tür­ki­ye'de­ki bu prob­le­mi çöz­me­miz la­zım. İşin doğ­ru­su­dur bu. Yok­sa, ben ge­lip "bu se­ne na­ren­ci­ye pa­ra et­me­di" di­ye, sa­de­ce na­ren­ci­ye­yi ko­nu­şur­sam, efen­dim, di­ğer ta­raf di­ye­lim, "bu se­ne di­ğer­le­ri hep pa­ra et­ti," onu ko­nu­şur­sa, ne­ti­ce­ye va­ra­ma­yız. Doğ­ru­dur, bu se­ne ürü­nün bir­ço­ğu pa­ra et­miş­tir, na­ren­ci­ye ha­ri­cin­de. Bu bir doğ­ru, bu­nu kim­se inkâr et­mi­yor; ama, na­ren­ci­ye­de sı­kın­tı var; bu da doğ­ru.

Haa, son ve­ri­len 100 do­lar­la -ben te­şek­kür edi­yo­rum- ger­çek­ten, el­de ka­lan na­ren­ci­ye bel­li öl­çü­de bir nok­ta­ya var­mış­tır; o da doğ­ru. Ama, bun­la­rın hep­si­nin al­tın­da ya­tan, iş­te, bu me­se­le­yi araş­tır­dık, o araş­tır­ma­nın ne­ti­ce­si­ni be­ra­ber Tür­ki­ye'de uy­gu­la­ma­mız la­zım; işin doğ­ru­su bu. Yok­sa, ben be­nim ta­raf­tan kı­lıç ça­lar­sam, siz si­zin ta­raf­tan kı­lıç ça­lar­sa­nız yap­tı­ğı­mız işin hiç­bir kıy­me­ti har­bi­ye­si kal­maz.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, biz, ilk bö­lü­mü­nü ça­lış­ma­nın An­ka­ra'da bi­tir­dik­ten son­ra, "bir de ma­hal­lin­de üre­tim böl­ge­le­ri­ne gi­de­lim, asıl bu­nun mut­fa­ğın­da be­ra­ber ça­lı­şa­lım" de­dik ar­ka­daş­la­rı­mız­la, git­tik, ye­rin­de in­ce­le­me­ler­de bu­lun­duk, va­tan­da­şı­mı­zı din­le­dik, üre­ti­ci­yi din­le­dik, on­la­rın bi­ze an­lat­tık­la­rı­nı al­dık, ora­da bi­re bir gö­rüş­me­le­ri­miz ol­du ve bu il sa­yı­sı, öy­le tah­min edi­yo­rum ki on ci­va­rın­da fa­lan. İş­te, Ha­tay'dan gir­dik An­tal­ya'dan çık­tık, An­tal­ya'dan gir­dik Ya­lo­va'dan, Bur­sa'dan, Ma­lat­ya'ya, Niğ­de'ye ka­dar bü­tün ke­sim­le­ri din­le­dik. Ya­ni, yaş seb­ze, mey­ve­nin bü­tün tür­le­ri­nin han­gi prob­lem­le­ri ol­du­ğu­nu din­le­dik. Onun­la da kal­ma­dık, top­rak­tan ih­ra­ca­ta ka­dar bü­tün prob­lem­le­ri din­le­dik. İh­ra­cat­çı­la­rı din­le­dik, hat­ta ilaç sa­tan­la­rı din­le­dik, üre­ten­le­ri din­le­dik, to­hum­cu­la­rı din­le­dik, fi­dan­cı­la­rı din­le­dik. Çok ge­niş kap­sam­lı bir ça­lış­ma yap­tı bu Ko­mis­yon. Ger­çek­ten, eğer Ko­mis­yon Ra­po­ru'nu okur­sa­nız, bü­tün prob­lem­ler ve için­de çö­züm öne­ri­le­ri ya­zıl­mış­tır. Ta­bii, ya­zıl­may­la bu iş bit­mez. Ta­bii, söy­le­mey­le de bit­mez, mut­la­ka uy­gu­la­ma ala­nı­na koy­ma­mız la­zım. Bu uy­gu­la­ma ala­nı­na kon­ma­sı da ko­lay de­ğil, onu da bi­li­yo­rum. Bu, imkân me­se­le­si, kay­nak me­se­le­si, onu da bi­li­yo­rum. Ama, bir ta­ra­fın­dan baş­la­mak la­zım, mut­la­ka baş­la­mak la­zım. Hiç kim­se şu­nu söy­le­ye­mez ve vic­dan­sız­lık olur: "Bu Hükûmet bu çift­çi için bir şey yap­ma­dı" de­mek müm­kün de­ğil. "Geç­miş hükûmet­ler de bir şey yap­ma­dı" de­mek müm­kün de­ğil. Ama, bu Hükûmet, efen­dim, bu çift­çi için da­ha faz­la şey­ler yap­tı de­ne­bi­lir. Açık söy­lü­yo­rum bun­la­rı. Ya­ni, be­nim çift­çim be­nim kar­şım­da, ben her za­man ge­li­yo­rum gi­di­yo­rum; ben her haf­ta so­nu Mer­sin'de­yim, her haf­ta so­nu. Yir­mi yıl­dır Mer­sin'de­yim her haf­ta so­nu, her haf­ta so­nu, is­tis­na­lar ha­riç, bi­re bir gö­rü­şü­yo­rum.

Şim­di, ar­ka­daş­lar, ta­bii ki bi­zim prob­lem­le­ri­miz var. Ne­re­de baş­lı­yor prob­lem? Bir: Bir ke­re, top­rak­la­rı­mız çok kü­çül­müş, kü­çü­cük iş­let­me­ler hâli­ne gel­miş, ya­ni, ki­mi­nin elin­de 4 dö­nüm, 5 dö­nüm, 10 dö­nüm, 50 dö­nüm, 100 dö­nüm. Biz­de en kral çift­çi­nin elin­de, 500 dö­nüm bi­le, Ada­na Ova­sı'nda zor bu­lur­su­nuz. Asıl prob­le­mi­miz ora­da baş­la­mış, bö­lün­müş. Bel­ki, bi­rim ba­şı­na, ya­ni ki­lo ba­şı­na mas­raf, me­se­la, na­ren­ci­ye­de 100 bin li­ra­yı geç­mez ama, ada­mın 5 dö­nüm ye­ri var, işi ko­lay de­ğil. Top­rak bö­lün­müş.

Çok acı olan bir şey de, bu­gü­ne ka­dar hiç ka­yıt sis­te­mi tu­tul­ma­mış. Ya­ni, Tür­ki­ye'de, çift­çi­nin ne üret­ti­ği bil­gi­miz dâhi­lin­de de­ğil. Ne ka­dar üret­ti­ği bil­gi­miz dâhi­lin­de de­ğil. Hiç is­ta­tis­tik yok. Şim­di, is­ta­tis­tik ol­ma­yan bir ül­ke­nin plan­la­ma­sı­nın ol­ma­sı müm­kün mü? Plan­la­ma da yok. Han­gi ürü­nü, ne­re­de, na­sıl, ne za­man ye­tiş­ti­re­ce­ğiz, onun plan­la­ma­sı da yok. İşin acı ta­ra­fı bu. Pe­ki, is­ta­tis­tik yok, plan­la­ma yok. Ee bu­nun iki­si ol­ma­dı­ğı za­man, ne­yi na­sıl ba­şa­ra­cak­sı­nız? Çok aci­len, ama çok aci­len, is­ta­tis­ti­ği, plan­la­ma­yı ger­çek­leş­tir­me­miz la­zım. Bu­nun için, ge­rek­li ku­rum ve ku­ru­luş­la­ra kay­nak ak­tar­ma­mız la­zım, çok hız­lı.  Bi­rin­ci­si.

Ar­ka­sın­dan, ne­re­de prob­lem var baş­ka? Ta­bii ki, çok üre­ti­yo­ruz, bun­lar doğ­ru, ama, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, ek­ti­ği­miz yer ka­dar, sa­ha ka­dar, efen­dim, ona oran­tı­lı ve­rim ala­mı­yo­ruz. El, 10 dö­nüm­den, di­ye­lim ki 5 ton alır­ken, biz 10 dö­nüm­den 500 ki­lo alı­yo­ruz. Sı­kın­tı bu­ra­da. Çok sa­ha­ya çok mas­raf, az ge­lir. İş­te, bu­ra­da, ma­li­ye­tin bi­ri yük­se­li­yor.

Bir baş­ka prob­lem: Ta­bii ki, gir­di fi­yat­la­rı­mız, bir­ço­ğu it­hal ol­du­ğu için, di­ğer ül­ke­ler­den çok faz­la. Ora­da prob­lem ya­şı­yo­ruz. Ya­ni, bir baş­ka ül­ke­den, üre­ti­ci ül­ke­den, biz, 1.000 met­re ge­ri­den baş­lı­yo­ruz ko­şu­ya. Dü­şü­nün 3 bin met­re ko­şul­du­ğu­nu, 1.000 met­re ge­ri­den baş­lı­yo­ruz. Adam, 1.000 met­re sen­den ön­den baş­la­dı­ğı za­man, za­ten he­de­fe siz­den ön­ce va­rı­yor.

İş­te, bu prob­lem­le­rin hep­si­ni, hep bir­lik­te çöz­me­miz la­zım. Bu­gün yaş seb­ze, mey­ve­de, na­ren­ci­ye­de, kes­me çi­çek­çi­lik­te­ki prob­lem­le­ri bu­ra­da gö­rü­şür­ken, hiç prob­lem yok fa­lan di­ye… Ta­bii ki, gö­rü­şü­yo­ruz ki, prob­lem var. Ama, hiç­bi­ri­miz şu­ra­da şu­nu de­me­me­miz la­zım: Bu prob­lem­le­ri siz yap­tı­nız. Ha­yır efen­dim, bu prob­lem yıl­la­rın prob­le­mi, bi­raz ev­vel söy­le­dim. Ev­ve­la, bu­nu özel­lik­le söy­lü­yo­rum, yıl­la­rın prob­le­mi bu prob­lem.

Pe­ki, ne ya­pa­ca­ğız? De­ğer­li ar­ka­daş­lar, me­de­ni mil­let­ler ile bi­zim­le re­ka­bet eden ül­ke­ler­le ya­rı­şa­bil­me­miz için, hiç ça­re­miz yok,

1) Ve­rim­li üre­tim ya­pa­ca­ğız

2) Ka­li­te­li üre­tim ya­pa­ca­ğız.

3) Ucuz üre­tim ya­pa­ca­ğız.

Bun­la­rı ger­çek­leş­tir­me­di­ği­miz sü­re­ce bu se­ne li­mon pa­ra et­mez, ye­ni se­ne bil­mem baş­ka ürün pa­ra et­mez, bir se­ne eder, bir se­ne et­mez, çün­kü is­tik­rar sağ­la­ya­maz­sı­nız. Sür­dü­rü­le­bi­lir bir ta­rım, sür­dü­rü­le­bi­lir. Sü­rek­li mal sa­ta­bi­le­cek bir pi­ya­say­la üre­tim. Ya­ni, hem üre­te­cek­sin her mev­sim­de hem de pa­za­rı­na sa­ta­cak­sın. Sat­ma­nın şart­la­rı re­ka­be­te bağ­lı. Bi­zim, bu ko­nu­da otu­rup millî büt­çe­miz­den ta­rım ke­si­mi­ne bü­yük kay­nak­lar ak­tar­ma­mız ge­rek­li, doğ­ru­su bu.

Evet, bu Hükûmet millî büt­çe­den ta­rı­ma en faz­la kay­nak ak­ta­ran Hükûmet ol­muş­tur. Ben, bu Par­la­men­to­da­yım. Ba­kın, ben, bun­la­rı, açık­ça her şe­yi ko­nu­şa­bi­le­cek yü­re­ğe sa­hi­bim, açık­ça. Efen­dim, bu Hükûmet, bu­gü­ne ka­dar yüz­de 60'a, 70'e kul­la­nı­lan fa­iz­le­ri, 50'ye kul­la­nı­lan fa­iz­le­ri yüz­de 8'e ka­dar bel­li bö­lüm­ler­de dü­şür­müş­tür, te­şek­kür ede­riz. Biz, ya­ni, Hükûme­tin hak­kı­nı ye­me­ye­ce­ğiz. Efen­dim, bir­çok eks­trem­le­ri var­dır, hu­ku­ki dü­zen­le­me­ler yap­mış­tır.

Ben, ko­mis­yo­nu ku­rup da ça­lış­ma­ya baş­la­dı­ğı­mız gün­ler­de şu­ra­da gör­dü­ğüm, me­se­la, al­tı ye­di ta­ne ka­nun o za­man yok­tu bel­ki. Biz bu­nu da ya­za­cak­tık ra­po­run içi­ne. Bun­la­rı çı­kar­dık son­ra, ar­ka­daş­la­rı­mız bi­li­yor­lar. İş­te, ne­dir or­ga­nik ta­rım, top­rak ka­nu­nu, şu­dur bu­dur, ve­sa­ire.

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (Bur­sa) - Hal­ler ya­sa­sı çık­ma­dı hâlâ.

(10/81, 234, 286) ESAS NU­MA­RA­LI MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI ALİ ER (De­vam­la) - Ya­ni, bel­li ka­nun­lar.

Ha, ar­ka­daş­lar te­şek­kür edi­yo­ruz Hükûme­te, ama ye­ter­li de­ğil, bun­la­rı tek­rar göz­den ge­çir­me­miz la­zım, tek­rar bu­nun üze­ri­ne şu ra­po­ru oku­yup… Dert ne­dir, der­din çö­zü­mü ne­dir? Bu ra­po­run için­de var, hep­si var. Biz, sa­de­ce böy­le top­lu ola­rak yaz­ma­dık, hem ürün ba­zın­da hem top­rak hem ilaç hem bü­tün ke­sim­le­ri il­gi­len­di­ren ra­po­run için­de bi­re bir yaz­dı­ğı­mız not­lar var, hat­ta mey­ve mey­ve gir­dik müm­kün ol­du­ğu ka­dar, hat­ta seb­ze seb­ze gir­dik; ne­dir, han­gi seb­ze­nin, han­gi mey­ve­nin han­gi der­di var. Bun­la­rın hep­si­ni gir­dik, bu­nun için­de var.

Be­nim ri­cam şu: Bu ra­por okun­sun, okun­mak­la kal­ma­sın, bu ra­por okun­duk­tan son­ra he­men baş­la­ma­mız ge­re­ken yer­den hep be­ra­ber baş­la­ya­lım, bir ucun­dan tu­ta­lım. Biz şu­nu söy­le­mi­yo­ruz: He­men bu­nu hal­le­de­lim. Öy­le bir var­lı­ğın, büt­çe­nin, kay­na­ğın ol­ma­dı­ğı­nı he­pi­miz bi­li­yo­ruz, ama bir ucun­dan baş­la­ya­lım. Bu­gün­kü ko­nuş­ma­mız, yü­ce Mec­li­sin bu­gün­kü tar­tış­ma­sı baş­lan­gıç ol­sun. Bü­tün sa­mi­mi­ye­tim­le söy­lü­yo­rum ki, bu­gün­kü ko­nuş­ma, bu­gün­kü araş­tır­ma, yü­ce Mec­li­sin bu­gün­kü top­lan­tı­sın­da­ki bu ko­nuş­ma­lar, bu işin baş­lan­gı­cı olur­sa, tak­vi­mi olur­sa, Türk çift­çi­si, bu yü­ce Mec­lis­te olan­la­rı, bu araş­tır­ma öner­ge­si­ni ve­ren­le­ri, bu­nun gö­rü­şül­me­si için des­tek olan­la­rı, araş­tır­ma ko­mis­yo­nun­da gö­rev alıp ça­lı­şan­la­rı, vel­ha­sı­lı­ke­lam, ik­ti­da­rıy­la mu­ha­le­fe­tiy­le bu­ra­da­ki in­san­la­rı baş ta­cı ede­cek­tir, ta­rih baş ta­cı ede­cek­tir. Ben, Türk çift­çi­si adı­na, bu­nu, bu­ra­da ifa­de edi­yo­rum. Çok önem­li­dir bu ça­lış­ma. Te­şek­kür edi­yo­rum ger­çek­ten.

Şim­di, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, pe­ki… Ben bu ra­po­run içe­ri­ği­ne çok faz­la gir­me­ye­ce­ğim, çün­kü, gi­rer­sek çok uzun bir ra­por. Bu dert­ler ya­zıl­dık­tan son­ra, bi­zim ne­ler -hız­lı şe­kil­de ge­çi­yo­rum- yap­ma­mız ge­rek­li.

Sa­yın Baş­ka­nın mü­sa­ma­ha­sı­na bi­raz­cık sı­ğı­na­ca­ğım. Sa­yın Baş­ka­nım, çün­kü, çok önem­li bir ke­si­min ko­nu­su­nu gö­rü­şü­yo­ruz.

BAŞ­KAN - Sa­yın Er, her­kes yo­rul­du, siz yi­ne, en özet bir şe­kil­de bu işi hal­le­din.

(10/81, 234, 286) ESAS NU­MA­RA­LI MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI ALİ ER (De­vam­la) - Evet… Yo­rul­ma­sın­lar. Türk çift­çi­si, çün­kü, şu an­da, te­le­viz­yon­la­rı­nın ba­şın­da bi­zi sey­re­di­yor. Ba­kın, ina­nın, sa­mi­mi söy­lü­yo­rum, bu­gün, bu iş­le il­gi­si olan Türk çift­çi­si­nin en az yüz­de 70'i, 80'i te­le­viz­yo­nun ba­şın­da, işi ol­ma­yan, şu an, çün­kü, bu iş çok önem­li.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, bi­zim, ta­bii ki, üre­tim­den ih­ra­ca­ta ka­dar prob­lem­le­ri­miz var, işi­miz ko­lay de­ğil, bi­li­yo­rum. Re­ka­bet et­me­mi­zin zor­luk­la­rı­nı bi­li­yo­rum, pa­zar­la­rın du­rum­la­rı­nı bi­li­yo­rum, hat­ta, Av­ru­pa Bir­li­ği­nin oluş­ma­sıy­la bir­lik­te, Av­ru­pa'da­ki pa­zar­la­rı­mı­zın da­ral­dı­ğı­nı bi­li­yo­rum. Ben ge­çen haf­ta Ro­man­ya'day­dım. Teb­rik edi­yo­rum Ro­man­ya'da­ki Türk in­sa­nı­nı, ger­çek­ten teb­rik edi­yo­rum. Ro­man­ya hâli­ne var­dım, iki bu­çuk hal, ta­ma­men Türk in­sa­nı­nın elin­de, ora­da ça­lı­şı­yor­lar, ama, bi­ze şu­nu söy­le­di­ler, de­di­ler ki: "Av­ru­pa Bir­li­ği üye­si ül­ke­ler, ken­di üye ül­ke­ler­den al­mak için zor­la­nı­yo­ruz, zor­lu­yor­lar ora­la­rı, dik­kat­li olun, ona gö­re Tür­ki­ye'de ça­re­ler üre­tin." Bu­nun ça­re­si bu­ra­dan baş­lı­yor, bi­zim ra­por­dan de­ğer­li ar­ka­daş­lar.

Pe­ki, biz ne ya­pa­ca­ğız? Be­nim, özel­lik­le bu Hükûmet­ten, özel­lik­le ri­cam, Türk çift­çi­si adı­na… Ko­mis­yon Baş­ka­nı ola­rak, Ko­mis­yo­nu­mu­zun ra­por­la­rı­nı biz tes­lim et­tik, efen­dim, bu Ko­mis­yo­nu, ça­lış­ma­la­rı­mı­zı bi­tir­dik, ye­rin­de in­ce­le­dik, in­san­la­rı­mız­la bö­lüş­tük ve bu­gün, bu Hükûme­te, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­ne ve yet­ki­li yer­le­re gön­der­dik. Bir ke­re, hız­lı şe­kil­de, de­ğer­li ar­ka­daş­lar, bi­rin­ci­si, ih­ra­ca­ta des­tek ve­re­cek­sek, bu han­gi ürün­de olur­sa ol­sun, bir ke­re za­ma­nın­da, hiç ta­kın­tı ol­ma­dan ver­me­miz la­zım.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

(10/81, 234, 286) ESAS NU­MA­RA­LI MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI ALİ ER (De­vam­la) - İki yıl­dır... Ar­ka­daş­lar, ben uzun yıl­lar­dır bu­ra­da­yım, hep özel­lik­le, na­ren­ci­ye ve seb­ze ih­ra­ca­tı­na ve­ri­len teş­vi­ki her gün ko­va­la­rım. Çün­kü ken­dim çift­çi ol­du­ğum için, onun ba­şın­da di­ne­li­rim her yıl. Bel­ki siz­le­rin bil­gi­si ol­ma­ya­bi­lir, es­ki ar­ka­daş­la­rı­mız bi­lir­ler. İki yıl­dan bu ta­ra­fa, az ve­ya çok, ilk kez, ağus­tos­ta bu Hükûmet teş­vik ver­di. Te­şek­kür edi­yo­rum. Bak bu­nu ar­ka­daş­la­rı­mı­zın hep­si... Da­ha ön­ce ey­lül­de, ekim­de ve­ri­lir­di, ka­sım­da ve­ri­lir­di, ilk kez ağus­tos­ta ve­ril­di iki yıl­dır. Haa bel­ki, şu ka­dar ve­ril­sin de­dik, o ka­dar ol­ma­dı ama, bel­li öl­çü­de, ağus­tos­ta ve­ril­di. Ben di­yo­rum ki, ürü­ne za­ma­nın­da teş­vik ve­re­lim. Ya­ni ağus­tos­ta ve­re­cek­sek ve­re­lim, ta­mam; ey­lü­le, eki­me, ka­sı­ma bı­rak­ma­ya­lım, za­ma­nın­da ve­re­lim. Bi­rin­ci­si bu.

İkin­ci­si, biz ve­re­ce­ği­miz teş­vi­ki tek el­de top­la­ya­lım, Ta­rım Ba­kan­lı­ğın­da top­la­ya­lım. Pa­ra-Kre­di Ku­ru­lu, Ah­met ba­kan, Meh­met ba­kan, o im­za­la­ma­dı, öte­ki im­za­la­dı der­ken üç ay ge­çer, bir ay ge­çer, iki ay... Top­la­ya­lım Ta­rım Ba­kan­lı­ğın­da. Hat­ta, efen­dim, yok bit­ki ana­li­zi­ni Ta­rım Ba­kan­lı­ğı ya­par, hal­ler Sa­na­yi Ba­kan­lı­ğı­nın... Ne işi var Sa­na­yi Ba­kan­lı­ğın­da bun­la­rın? Hal... Ta­rım... Han­gi iş ise Ta­rım Ba­kan­lı­ğı­na ve­rin, Ta­rım Ba­ka­nı yap­sın, tek el­den çık­sın. Bi­rin­ci­si bu.

FİK­RET BA­DAZ­LI (An­tal­ya) - Doğ­ru...

(10/81, 234, 286) ESAS NU­MA­RA­LI MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI ALİ ER (De­vam­la) - İki: Ta­rım­sal gir­di­le­rin hep­si­nin KDV'si  eko­no­mik  ola­rak müm­kün­se sı­fır­lan­ma­lı, müm­kün de­ğil­se azal­tıl­ma­lı. De­ğer­li ar­ka­daş­lar, ta­rı­mı kur­ta­rır­sak Tür­ki­ye'yi kur­ta­rı­rız. Sa­yın Baş­ba­ka­nı­mı­zın bir sö­zü­ne hay­ran ol­mu­şum­dur: "Ta­rım prob­le­mi çö­zül­me­den Tür­ki­ye'nin prob­le­mi çö­zül­mez." Doğ­ru. Ya­ni, ta­rı­mın prob­le­mi­ni çöz­me­den Tür­ki­ye'nin prob­le­mi­ni çö­ze­mez­si­niz.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

(10/81, 234, 286 ESAS NU­MA­RA­LI MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI ALİ ER (De­vam­la) - Ta­rı­ma ak­tar­dı­ğı­nız kay­nak­la­rı, eğer, fark­lı bir ta­ra­fın­dan tu­tar da kur­ta­rır­sa­nız, iş­te o za­man Tür­ki­ye'yi kur­ta­rır­sı­nız. Evet, ta­rım­sal gir­di­le­rin KDV'le­ri ya sı­fır ya müm­kün ol­du­ğu ka­dar aşa­ğı çe­kil­me­li. Evet, SSK ve sto­paj gir­di­le­ri aşa­ğı çe­kil­me­li. Yer­li to­hum ve fi­dan üre­ti­mi­ne önem ve­ril­me­li, des­tek­len­me­li. Su­lu ta­rı­ma kay­nak ak­ta­rıl­ma­lı ki, çok ve­rim ala­bi­le­lim, ka­li­te­li ve­ri­mi­miz ol­sun. İh­ra­ca­ta yö­ne­lik nak­li­ye gir­di­le­ri süb­van­se edil­me­li, des­tek­len­me­li.

TUN­CAY ER­CENK (An­tal­ya) - Kim ya­pa­cak bun­la­rı Ali Bey? Ya­ni, ki­me söy­lü­yor­su­nuz bun­la­rı?

(10/81, 234, 286) ESAS NU­MA­RA­LI MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI KOM­Sİ­YO­NU BAŞ­KA­NI ALİ ER (De­vam­la) - Güm­rük çı­kış­la­rın­da iş­lem­ler bek­le­til­me­den ya­pıl­ma­lı, çün­kü, yaş mey­ve­nin, seb­ze­nin güm­rük­te bek­le­til­me­si za­rar ve­rir. İh­ra­cat ma­li­yet­le­ri­ni et­ki­le­yen li­man üc­ret­le­ri dü­şü­rül­me­li.

Biz ra­por ha­zır­la­dık, bu Hükûme­te ra­po­ru da sun­duk. Me­rak et­me­yin, in­şal­lah ya­pa­cak­lar.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Ra­por çok gü­zel ağa­bey de…

(10/81, 234, 286) ESAS NU­MA­RA­LI MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI ALİ ER (De­vam­la) - Ya­ni, ar­ka­daş­lar, hep be­ra­ber ya­pa­ca­ğız bu­nu. Me­rak et­me­yin. AK Par­ti İk­ti­da­rı da bu­nu ya­pa­cak, ben, za­ten yap­ma­ya­cak ol­sa, bu­ra­da ol­maz­dım, açık söy­le­ye­yim. Be­ni ko­nuş­tur­ma­yın. Ben, AK Par­ti İk­ti­da­rı ya­pa­cak di­ye on­la­rın ya­nı­na gel­dim, on­lar­la be­ra­ber AK Par­ti­yi kur­dum. Yap­ma­yın kur­ban olu­rum.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - Beş yıl­dır yap­mı­yor­lar.

OS­MAN KAP­TAN (An­tal­ya) - Yap­maz­lar­sa ay­rı­la­cak mı­sın?

(10/81, 234, 286) ESAS NU­MA­RA­LI MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI ALİ ER (De­vam­la) - İlaç ve güb­re kul­la­nı­mın­da des­tek ve­ril­me­li. Ve­ri­li­yor şu an, bi­raz da­ha faz­la ve­ril­me­li. İyi ta­rım uy­gu­la­ma­la­rı des­tek­len­me­li. Ana­liz la­bo­ra­tu­var­la­rı ge­re­ken yer­de ye­ter­li de­re­ce­de ku­rul­ma­lı. Da­ha dü­şük fa­iz­li da­ha uzun va­de­li, çift­çi­ye kre­di ve­ril­me­li.

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (Bur­sa) - To­hum…

(10/81, 234, 286) ESAS NU­MA­RA­LI MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI ALİ ER (De­vam­la) - To­hum da ay­nı. To­hum, fi­dan, bun­la­rın hep­si­ne des­tek ve­ril­me­li, hat­ta, ken­di­miz üret­me­li­yiz. Evet.

MEH­MET KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK (Bur­sa) - To­hum­cu­luk Ya­sa­sı gi­bi de­ğil.

(10/81, 234, 286) ESAS NU­MA­RA­LI MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI ALİ ER (De­vam­la) - İç tü­ke­tim özen­di­ril­me­li.

OS­MAN KAP­TAN (An­tal­ya) - Ba­kan ne di­yor aca­ba bu işe?

(10/81, 234, 286) ESAS NU­MA­RA­LI MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI ALİ ER (De­vam­la) - Din­ler­se­niz ar­ka­daş­lar. Din­ler­se­niz…

İç tü­ke­tim özen­di­ril­me­li. Özel­lik­le na­ren­ci­yey­le il­gi­li tü­ke­tim­de Tür­ki­ye'de za­fi­yet var. Özel­lik­le na­ren­ci­ye­de var, ben, bu­nu bi­li­yo­rum. Bir­çok yer na­ren­ci­ye­yi ta­nı­mı­yor. Dev­let bu ko­nu­da ön­cü­lük yap­ma­lı. Di­ye­lim Millî Eği­tim Ba­kan­lı­ğın­da, as­ker­de, tabl­do­tu olan her yer­de bu ko­nu teş­vik edil­me­li.

Bu­ra­dan ses­le­ni­yo­rum de­ğer­li va­tan­daş­la­rı­mı­za, özel­lik­le de ri­ca edi­yo­rum. Meş­ru­bat al­mı­yor mu­yuz ev­le­ri­mi­ze? Alı­yo­ruz. Pe­ki, ben so­ru­yo­rum bu­ra­dan: Por­ta­kal, li­mon, grey­furt, man­da­li­na meş­ru­bat­tan za­rar­lı mı? Da­ha da fay­da­lı. Lüt­fen bu­nu tü­ket­sin­ler, da­ha da ucuz. Ken­di ürü­nü­müz, da­ha önem­li­si de o.

Ulu­sal ve ye­rel te­le­viz­yon­lar, yaş seb­ze, mey­ve, na­ren­ci­ye, kes­me çi­çek­le il­gi­li ko­nu­lar­da, mut­la­ka ve mut­la­ka bel­li sa­at­ler­de bel­li prog­ram­la­rı yap­ma­lı­lar, bu­nun da hu­ku­ki dü­zen­le­me­si­ni Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si yap­ma­lı.

Evet, özel­lik­le ağaç gru­bun­da, han­gi grup olur­sa ol­sun eğer ürün de­ğiş­ti­re­cek­sek, bu de­ği­şim uzun va­de­li ol­du­ğu için, dev­let, bu­na, hem ye­tiş­tir­me hem ge­çim des­te­ği ver­me­li bel­li bir sü­re. Evet, bu­nun için de millî kay­nak­la­rı…

BAŞ­KAN - Sa­yın Er, son cüm­le­le­ri­ni­zi ri­ca edi­yo­rum. Ge­re­ğin­den faz­la si­ze imkân ta­nı­dım.

(10/81, 234, 286) ESAS NU­MA­RA­LI MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI ALİ ER (De­vam­la) - Üre­ti­ci bir­lik­le­ri güç­len­di­ril­me­li. Ürün­le­rin bo­zul­ma­dan ih­raç nok­ta­sı­na va­ra­bil­me­si için ter­mi­nal­ler oluş­tu­rul­ma­lı, efen­dim, so­ğuk ta­şı­yı­cı­lar zin­ci­ri oluş­tu­rul­ma­lı, bu üre­tim böl­ge­sin­den ih­ra­cat nok­ta­sı­na ka­dar bun­la­rı ger­çek­leş­tir­me­li­yiz.

Be­le­di­ye­ler Hal Ya­sa­sı'ndan do­la­yı üre­ti­ci­yi ger­çek­ten sık­mak­ta­dır. Bu­nun hu­ku­ki dü­zen­le­me­si­ni yap­ma­mız la­zım ar­ka­daş­lar. An­ka­ra Be­le­di­ye­si, An­ka­ra'ya gi­ren ma­lı kon­trol et­me­li. İs­tan­bul'a gi­den ma­lı, Göl­ba­şı'nda du­rup da "Ni­ye İs­tan­bul'a gi­di­yor­sun, ne gö­tü­rü­yor­sun?" de­ğil, An­ka­ra'ya gi­re­ni kon­trol et­me­li. Hal Ya­sa­sı dü­zen­len­me­li ye­ni­den. Ye­ni­den Hal Ya­sa­sı dü­zen­len­me­li ve be­le­di­ye­ler bu işe kat­kı­da bu­lun­ma­lı. Ge­re­ki­yor­sa be­le­di­ye des­tek ver­me­li; kö­şe baş­la­rın­da, özel­lik­le, na­ren­ci­ye ko­nu­sun­da va­tan­da­şın ula­şa­bi­le­ce­ği yer­de, içe­bi­le­ce­ği yer­de sık­ma ma­ki­ne­le­ri kur­ma­lı ge­çi­ci bir sü­re de ol­sa va­tan­da­şa hiz­met ver­mek için.

BAŞ­KAN - Sa­yın Er, ar­tık, bu te­fer­ru­at­la­rı top­la­ya­lım. Ra­po­ru­muz­da bun­lar var.

(10/81, 234, 286) ESAS NU­MA­RA­LI MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI ALİ ER (De­vam­la) - Sa­yın Baş­ka­nım, mü­sa­ade eder­se­niz, bi­ti­re­ce­ğim.

Şim­di, bir baş­ka ko­nu; ben, Hükûme­te te­şek­kür edi­yo­rum bu Türk çift­çi­si­nin, efen­dim ener­ji ko­nu­sun­da, Zi­ra­at Ban­ka­sı ko­nu­sun­da dü­zen­le­me­le­rin­den do­la­yı. Ama, hâlâ da­ha prob­lem çö­zül­müş de­ğil. Tek­rar,  ye­ni­den bir ya­pı­lan­ma borç­lar ko­nu­sun­da mut­la­ka ger­çek­leş­ti­ril­me­li. Kes­me çi­çek­çi­le­rin de prob­lem­le­ri var. Özel­lik­le, ta­bii, ra­po­ru­mun için­de yaz­dık ama, kes­me çi­çek­çi­le­rin biz­den bir ri­ca­sı var.

BAŞ­KAN - Sa­yın Er, ko­nuş­ma­nı­zı kes­mek zo­run­da ka­la­ca­ğım efen­dim.

(10/81, 234, 286) ESAS NU­MA­RA­LI MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI ALİ ER (De­vam­la) - Bi­ti­ri­yo­rum Sa­yın Baş­ka­nım, son söz­le­ri­mi söy­lü­yo­rum.

BAŞ­KAN - Efen­dim, bit­mi­yor. Bu sa­at­te çok aş­tı­nız. Lüt­fen…

(10/81, 234, 286) ESAS NU­MA­RA­LI MEC­LİS ARAŞ­TIR­MA­SI KO­MİS­YO­NU BAŞ­KA­NI ALİ ER (De­vam­la) - Son söz­le­ri­mi söy­lü­yo­rum.

Özel­lik­le, borç­la­rı­nın ye­ni­den ya­pı­lan­dı­rıl­ma­sı­nı özel­lik­le ri­ca edi­yor­lar. Bu­nu da, ben­den bu kür­sü­den söy­le­me­mi özel­lik­le is­te­di­ler.

Ben, bu ra­por­la il­gi­li efen­dim, ha­zır­lı­ğı­mız­da çok ge­niş kap­sam­lı bir ça­lış­ma yap­tık. Bu­nun, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­sin­de hu­ku­ki, Hükûme­ti­miz ta­ra­fın­dan des­tek, kay­nak des­te­ği ko­nu­sun­da des­tek­len­me­si­ni ri­ca edi­yo­rum.

Bu ra­po­run, Tür­ki­ye'mi­ze, üre­ti­ci­le­ri­mi­ze ha­yır­lı ol­ma­sı­nı di­li­yo­rum, yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gıy­la, sev­giy­le se­lam­lı­yo­rum. (Al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Er.

Şah­sı adı­na söz is­te­yen Os­ma­ni­ye Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Meh­met Sa­rı.

Sa­yın Sa­rı, lüt­fen, sü­re­ni­ze ria­yet edin.

Bu­yu­run. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

MEH­MET SA­RI (Os­ma­ni­ye) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; yaş seb­ze, mey­ve, kes­me çi­çek ile na­ren­ci­ye üre­ti­min­de­ki ve ih­ra­ca­tın­da­ki so­run­la­rın araş­tı­rı­la­rak, alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­le­rin be­lir­len­me­si ama­cıy­la Mec­lis Araş­tır­ma Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru hak­kın­da şah­sım adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. He­pi­ni­zi say­gıy­la, sev­giy­le, hür­met­le se­lam­lı­yo­rum.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; cen­net va­tan Tür­ki­ye'miz, na­ren­ci­ye, yaş mey­ve seb­ze üre­ti­mi imkânla­rı, Al­lah'ın dün­ya­da çok en­der mil­le­te ver­di­ği, ül­ke­le­re bah­şet­ti­ği coğ­ra­fi şart­la­rı ve dört mev­sim üre­ti­mi ya­pı­lan ürün­le­rin çe­şit­li­li­ği ve zen­gin­li­ği açı­sın­dan ol­duk­ça ge­niş imkânla­ra sa­hip­tir. Ül­ke­miz sa­hip ol­du­ğu eko­lo­jik şart­lar ve bir­çok mey­ve ve seb­ze tü­rü­nün gen mer­ke­zi ol­ma­sı he­sa­bıy­la, yaş mey­ve ve seb­ze üre­tim po­tan­si­ye­li açı­sın­dan dün­ya­nın en önem­li ül­ke­le­rin­den bi­ri­si­yiz. Ül­ke­miz­de top­lam 27 mil­yon hek­tar­lık ta­rım ala­nı­nın yüz­de 10'un­da mey­ve­ci­lik ve bağ­cı­lık, yüz­de 3'ün­de ise seb­ze­ci­lik fa­ali­ye­ti yü­rü­tül­mek­te­dir. Üre­ti­mi­miz yak­la­şık 42 mil­yon ton ci­va­rın­da­dır, an­cak, ül­ke­miz­de ta­rım sek­tö­rün­de sağ­lık­lı bir ka­yıt sis­te­mi­nin ol­ma­yı­şı, han­gi ürün­den ne mik­tar­da, han­gi böl­ge­miz­de han­gi ürü­nün eki­mi­nin ya­pıl­dı­ğı­nı, han­gi böl­ge­de ne ka­dar ürün el­de edil­di­ği­ni net ola­rak bil­me­mek­te­yiz. İk­lim ko­şul­la­rı, ta­rım­da kul­la­nı­lan üre­tim tek­nik­le­ri yıl­la­ra gö­re de­ğiş­mek­le bir­lik­te, el­de edi­len 42 mil­yon ton yaş mey­ve ve seb­ze­nin yak­la­şık 16 mil­yon to­nu mey­ve, 26 mil­yon to­nu seb­ze ola­rak ger­çek­leş­mek­te­dir. Bu­nun da sa­de­ce 1,8 mil­yon to­nu ih­raç edi­le­bil­mek­te, bun­la­rın için­de de en faz­la ih­raç ge­li­ri tu­runç­gil­ler­den sağ­lan­mak­ta­dır.

Yaş mey­ve seb­ze ve tu­runç­gil­le­rin üre­ti­min­de, pa­zar­la­ma aşa­ma­sı­na ka­dar ge­çen bu sü­reç­ler­de, İs­pan­ya ve İtal­ya gi­bi ih­ra­cat­ta söz sa­hi­bi ül­ke­ler­le bir kı­yas­la­ma ya­pıl­dı­ğı za­man ba­zı ek­sik­lik­le­ri­miz ol­du­ğu gö­rül­mek­te­dir. Bu­nun en önem­li ne­den­le­rin­den bi­ri­si­nin, sek­tör­de ar­zu edi­len ka­li­te­de ve mik­tar­da üre­ti­min sağ­la­na­ma­ma­sı­dır. Yıl­lar iti­ba­rıy­la ül­ke­miz­de üre­ti­len mey­ve mik­tar­la­rı­na bak­tı­ğı­mız za­man ar­tış­lar göz­len­mek­te­dir. 2000 yı­lın­da 12 mil­yon 379 bin ton iken, 2005 yı­lın­da 15 mil­yon 873 ton ola­rak ger­çek­leş­miş­tir. Dün­ya mey­ve üre­ti­mi ve­ri­le­ri in­ce­len­di­ği za­man 87 mil­yon ton­la Çin bi­rin­ci sı­ra­da yer alır­ken, Tür­ki­ye 15,8 mil­yon ton­la on bi­rin­ci sı­ra­da yer al­mak­ta­dır. Dün­ya mey­ve ve ih­ra­ca­tı­na bak­tı­ğı­mız za­man, mik­tar ve de­ğer ba­kı­mın­dan muz, na­ren­ci­ye, el­ma ve üzüm önem­li bir yer tut­mak­ta­dır. Son yıl­lar­da gi­de­rek önem ka­za­nan ki­raz ih­ra­ca­tı ise dik­kat çek­mek­te­dir. 2004 yı­lı dün­ya ki­raz ih­ra­ca­tın­da Tür­ki­ye, Ame­ri­ka Bir­le­şik Dev­let­le­ri'nden son­ra en faz­la ki­raz ih­raç eden ikin­ci ül­ke ol­muş­tur. Ül­ke­miz­de üre­ti­len yaş mey­ve, seb­ze dış ti­ca­ret hac­min­de mik­tar ve de­ğer ola­rak sü­rek­li bir ar­tış gös­ter­mek­te­dir. Top­lam mey­ve ih­ra­ca­tı­mız, 2005 yı­lın­da, 2004 yı­lı­na gö­re yüz­de 22 art­mış­tır.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Tür­ki­ye, mey­ve ih­ra­ca­tı­nı de­ğer ba­kı­mın­dan en faz­la Al­man­ya ve Rus­ya'ya yap­mak­ta­dır. Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­si üye­ler için­de Al­man­ya'yı İn­gil­te­re ve Hol­lan­da iz­le­mek­te­dir. Son yıl­lar­da Ro­man­ya ve Uk­ray­na'ya ya­pı­lan mey­ve ih­ra­ca­tı­mız­da çok önem­li ar­tış­lar göz­len­miş­tir. Na­ren­ci­ye üre­ti­mi­miz­de yıl­la­ra gö­re na­sıl ge­liş­me gös­ter­di­ği­ne bak­tı­ğı­mız za­man, top­lam üre­ti­mi­miz 2001 yı­lın­da 2 mil­yon 478 bin ton iken 2005'te 2 mil­yon 933 ton ola­rak ger­çek­leş­miş­tir.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Sa­yın Ko­mis­yon Baş­ka­nı­mı­za, de­ğer­li ko­mis­yon­da gö­rev alan mil­let­ve­kil­le­ri­mi­ze, uz­man ar­ka­daş­la­rı­mı­za, her sek­tör­den bi­ze des­tek ve­ren­le­re çok te­şek­kür edi­yo­rum. Ay­rı­ca, bi­zi coş­kuy­la kar­şı­la­yan çift­çi­le­ri­mi­ze, üre­ti­ci bir­lik­le­ri­mi­ze, ih­ra­cat­çı­la­rı­mı­za, ilaç­çı­la­rı­mı­za; ta­rım sek­tö­rü­nün her bi­ri­min­de gö­rev alan, il­gi­le­nen, eme­ği ge­çen tüm ar­ka­daş­la­rı­mı­za te­şek­kür edi­yo­rum.

Ko­nu­şul­ma­sı ge­re­ken bir­çok ko­nu­la­rı ben­den ön­ce­ki ko­nuş­ma­cı ar­ka­daş­la­rı­mız uzun uzun di­le ge­tir­di­ler. Onun için, ben söz­le­ri­mi faz­la uzat­ma­ya­ca­ğım. An­cak, AK Par­ti İk­ti­da­rı dö­ne­min­de çift­çi­le­ri­mi­zin so­run­la­rı çö­zül­me yo­lu­na gir­miş­tir. Çift­çi­le­ri­mi­zin so­run­la­rı­nın çö­zü­mü için Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ba­ka­nı­mız ge­rek­li has­sa­si­ye­ti gös­ter­miş, Mec­li­si­miz­den çı­ka­rıl­ma­sı ge­re­ken ya­sa­la­rın bü­yük bir bö­lü­mü­nü çı­kart­mış­tır. Bu­nun için, Sa­yın Ba­ka­nı­mı­za, üre­ti­ci­le­ri­miz ve çift­çi­le­ri­miz adı­na te­şek­kür edi­yo­rum.

Ta­rım­la il­gi­li çı­ka­rı­lan ya­sa­la­rı baş­lık­lar hâlin­de sı­ra­la­ya­cak olur­sak: Ta­rım Si­gor­ta Ka­nu­nu, Ta­rım Ka­nu­nu, Or­ga­nik Ta­rım Ka­nu­nu, Ta­rım­sal Üre­ti­ci Bir­lik­le­ri Ka­nu­nu, Top­rak Ko­ru­ma ve Ara­zi Kul­la­nı­mı Ka­nu­nu, To­hum­luk­la­rın Tes­cil, Kon­trol ve Ser­ti­fi­kas­yo­nu Ka­nu­nu, Me­ra Ka­nu­nu ve bu ka­nun­lar de­vam ede­cek­tir.

AK Par­ti İk­ti­da­rı dö­ne­min­de hay­van­cı­lık­la, ta­rım­la uğ­ra­şan çift­çi­le­ri­mi­ze ve üre­ti­ci­le­ri­mi­ze çok sa­yı­da ürün des­te­ği, güb­re des­te­ği, ma­zot des­te­ği, doğ­ru­dan ge­lir des­te­ği, prim des­te­ği gi­bi des­tek­ler ve­ril­mek­te­dir.

Muh­te­rem ar­ka­daş­lar, ko­nu­muz­da ol­ma­yan, an­cak, se­çim böl­gem Os­ma­ni­ye'de ye­ti­şen yer fıs­tı­ğıy­la il­gi­li de bir­kaç ke­li­me et­mek is­ti­yo­rum. Yer fıs­tı­ğı de­nin­ce Os­ma­ni­ye, Os­ma­ni­ye de­nin­ce de yer fıs­tı­ğı ak­la gel­mek­te­dir. Âde­ta yer fıs­tı­ğıy­la Os­ma­ni­ye öz­deş­leş­miş­tir. Yer fıs­tı­ğı, to­hum­la­rın­da yüz­de 45-60 ora­nın­da yağ, yüz­de 20-30 ora­nın­da pro­te­in, yüz­de 18 ora­nın­da kar­bon­hid­rat ve vi­ta­min­ler, ma­den­sel mad­de­ler içer­mek­te­dir. Özel­lik­le yağ sa­na­yi­si ve çe­rez ya­pı­mı baş­ta ol­mak üze­re, sa­pı ku­ru ot ve ka­bu­ğu da çe­şit­li şe­kil­ler­de de­ğer­len­di­ri­len de­ğer­li bir bit­ki­dir. Yer fıs­tı­ğı ya­ğı, Mı­sır'da, Su­dan'da, Ame­ri­ka Bir­le­şik Dev­let­le­ri'nde üre­til­mek­te­dir. Bu­gün ise Os­ma­ni­ye'de ku­ru­lan bir te­sis­te de yer fıs­tı­ğı ya­ğı üre­ti­li­yor. Bu ne­den­le, yer fıs­tı­ğı­nın da yağ­lı to­hum­lar sı­nı­fı­na alı­na­rak des­tek­len­me­si, hem ül­ke eko­no­mi­si­ne hem yö­re hal­kı­na fay­da­lı ola­cak hem de yer fıs­tı­ğı ka­yıt al­tı­na alın­mış ola­cak­tır. Tüm Os­ma­ni­ye hal­kı adı­na bu ta­le­bi­mi Sa­yın Ba­ka­nı­ma ile­ti­yor, en kı­sa za­man­da mut­lu ha­ber al­ma­yı bek­li­yo­rum. Ta­rım­da bu­gü­nü­müz dün­den iyi, ya­rı­nı­mı­zın da bu­gün­den da­ha iyi ola­ca­ğı­na ina­nı­yo­rum.

Bu duy­gu ve dü­şün­ce­ler­le, ça­lış­ma­la­rı­mı­zın ta­rım sek­tö­rü­nün so­run­la­rı­nın çö­zü­mü­ne olum­lu kat­kı sağ­la­ma­sı di­lek ve te­men­ni­siy­le tüm çift­çi­le­ri­mi­zi ve yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­riz Sa­yın Sa­rı.

Hükûmet adı­na Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ba­ka­nı­mız Sa­yın Meh­di Eker, bu­yu­run efen­dim. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

TA­RIM VE KÖ­YİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI MEH­MET MEH­Dİ EKER (Di­yar­ba­kır) - Sa­yın Baş­kan, yü­ce Mec­li­sin de­ğer­li üye­le­ri; na­ren­ci­ye, yaş mey­ve, seb­ze ve kes­me çi­çek sek­tö­rü­nün so­run­la­rıy­la il­gi­li ya­pı­lan araş­tır­ma so­nu­cun­da ha­zır­la­nan ra­por­la il­gi­li ola­rak Hükûmet adı­na söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum ve he­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; ta­rım sek­tö­rü içe­ri­sin­de önem­li bir ye­re sa­hip olan yaş mey­ve, seb­ze ve na­ren­ci­ye, bi­zim ül­ke­miz açı­sın­dan da ta­rım sek­tö­rü­müz içe­ri­sin­de de kuş­ku­suz önem­li bir ye­re sa­hip­tir.

Bil­di­ği­niz gi­bi, dün­ya 880 mil­yon ton ka­dar seb­ze ve 510 mil­yon ton ka­dar da mey­ve üret­mek­te ve bu mey­ve ve seb­ze üre­ti­mi­nin 100 mil­yar do­lar ci­va­rın­da yıl­lık ola­rak ti­ca­re­ti ya­pıl­mak­ta­dır. Ül­ke­miz­de de ta­rım alan­la­rı­mı­zın yüz­de 10'un­da mey­ve­ci­lik ve bağ­cı­lık, yüz­de 3'ün­de de seb­ze­ci­lik ya­pıl­mak­ta­dır. Yıl­lık yaş mey­ve ve seb­ze üre­ti­mi­miz, 2006 yı­lı ra­kam­la­rı­na gö­re, 41 mil­yon ton ci­va­rın­da­dır. Tür­ki­ye, bu dü­zey­de­ki üre­tim­le, dün­ya üre­ti­min­de önem­li bir pa­ya sa­hip­tir.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Tür­ki­ye, üret­ti­ği seb­ze ve mey­ve  ile ay­nı za­man­da, bu ürün­le­rin ih­ra­ca­tın­da da önem­li bir pa­ya sa­hip­tir. 2002 yı­lın­da, Tür­ki­ye, 1 mil­yon 590 bin ton mik­tar ve 533 mil­yon do­lar de­ğe­rin­de bir mey­ve-seb­ze ih­ra­ca­tı yap­mış­tır. 2006 yı­lın­da ise bu ra­kam, mey­ve-seb­ze­de, yaş mey­ve-seb­ze­de 2 mil­yon 392 bin ton ol­muş­tur; ya­ni, 1,5 mil­yon ton, 2 mil­yon 400 bin ton mik­ta­rı­na ulaş­mış, de­ğer ola­rak da 1,8 mil­yar do­la­ra çık­mış­tır. An­cak, top­lam üre­ti­min sa­de­ce 2,4 mil­yon to­nu­nun ih­raç edil­me­si­ni iyi ana­liz et­me­miz ge­re­ki­yor; çün­kü, bu­nun, as­lın­da, po­tan­si­ye­li­miz ol­ma­dı­ğı­nı bi­li­yo­ruz ve bu üre­ti­mi ve ih­ra­ca­tı ar­tır­mak, dün­ya pa­zar­la­rın­da da­ha iyi bir pa­ya sa­hip ol­mak, bu­nun için ge­rek­li ça­lış­ma­la­rı yap­mak, bu ne­den­le de dış pa­zar ta­lep­le­ri­ne uy­gun çe­şit ge­liş­tir­mek; pa­ket­le­me, am­ba­laj­la­ma, so­ğuk ta­şı­ma zin­ci­rin­de­ki ek­sik­lik­le­ri ve mar­ka­laş­ma­da­ki sı­kın­tı­la­rı gi­der­mek zo­run­da ol­du­ğu­mu­zun bi­lin­cin­de­yiz. Bu amaç­la da, Ba­kan­lık ola­rak yo­ğun ça­lış­ma­lar ya­pı­yo­ruz. Ne­ler yap­tı­ğı­mız­dan, bi­raz son­ra siz­le­re bah­se­de­ce­ğim. Kı­sa­ca­sı, üre­tim­den tü­ke­ti­me, iş­le­me­den ih­ra­ca­ta, özel sek­tör­den ka­mu sek­tö­rü­ne ka­dar bu alan­da, he­pi­mi­ze önem­li gö­rev­ler düş­mek­te­dir.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; bu yaş seb­ze ve na­ren­ci­yey­le il­gi­li bir mik­tar ben de­tay bil­gi sun­mak is­ti­yo­rum. Yıl­la­ra gö­re Tür­ki­ye yaş seb­ze üre­tim mik­ta­rı 22 ile 27 mil­yon ton ara­sın­da de­ğiş­mek­te­dir. 2002 yı­lın­da 22 mil­yon ton olan üre­tim, 2006 yı­lın­da 27 mil­yon to­na çık­mış­tır; ih­ra­cat mik­ta­rı da 550-600 bin ton ci­va­rın­day­ken, bu, 2006 yı­lı içe­ri­sin­de çok da­ha yük­sek bir nok­ta­ya ulaş­mış­tır. Bu­nun içe­ri­sin­de, ge­rek do­ma­tes -ki, top­lam ih­ra­ca­tı­mı­zın, seb­ze ih­ra­ca­tı­mı­zın yüz­de 45'ini oluş­tu­ru­yor- ge­rek­se bu­nun ar­ka­sın­dan ge­len bi­ber, sa­la­ta­lık ve ku­ru so­ğan önem­li bir ye­re, pa­ya sa­hip­tir.

Na­ren­ci­ye­ye gel­di­ği­miz za­man: Tür­ki­ye'de, son yir­mi yıl­dan be­ri hız­lı bir ge­liş­me gös­te­re­rek ge­niş bir ala­na ya­yı­lan na­ren­ci­ye üre­ti­mi, 2005 yı­lın­da dün­ya­da­ki yaş mey­ve-seb­ze üre­ti­mi­nin yak­la­şık beş­te 1'in­de üre­til­mek­te­dir, beş­te 1 dü­ze­yin­de­dir. Tür­ki­ye'de, bu alan­da, son üç yıl­da yaş mey­ve-seb­ze ih­ra­ca­tı­nın ya­rı­sı na­ren­ci­ye­den kar­şı­la­nı­yor. Bu da, bi­zim için bu­nun öne­mi­ni gös­ter­mek­te­dir.

Tür­ki­ye'de yıl­la­ra gö­re top­lam na­ren­ci­ye üre­ti­mi: 2002 yı­lın­da 2 mil­yon 400 bin ton iken, bu, 2005 yı­lın­da 3 mil­yon to­na yak­laş­mış­tır. Ke­za, üre­tim ala­nı 104 bin hek­tar­dan 111 bin hek­ta­ra, ağaç sa­yı­sı 29 mil­yon­dan 32 mil­yo­na ve ağaç ba­şı­na ve­rim de 84 ki­log­ram­dan 93 ki­log­ra­ma çık­mış­tır.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; yıl­la­ra gö­re na­ren­ci­ye ih­ra­cat mik­tar ve de­ğe­ri ise şu şe­kil­de­dir: Top­lam na­ren­ci­ye, 2002 yı­lın­da, mik­tar ola­rak 811 bin ton, mey­ve ih­ra­ca­tı­mız 1 mil­yon ton; 2006 yı­lın­da na­ren­ci­ye ih­ra­ca­tı­mız, mik­tar ola­rak 1 mil­yon 13 bin ton ve de­ğer ola­rak 453 mil­yon do­lar­dır.  Yi­ne, top­lam mey­ve ih­ra­ca­tı­mız, 2006 yı­lın­da 1 mil­yon 354 bin to­na çık­mış ve de­ğer ola­rak da 753 mil­yon do­la­rı bul­muş­tur.

Kes­me çi­çek ise 1940'lı yıl­lar­da baş­la­yan bir sek­tör­dür. Da­ha çok, Ak­de­niz, Ege ve Mar­ma­ra Böl­ge­le­ri­miz­de yo­ğun­la­şan kes­me çi­çek üre­ti­mi­nin ge­liş­ti­ril­me­si ül­ke ge­li­ri­mi­zin ar­tı­rıl­ma­sı­na önem­li bir kat­kı sağ­la­ya­cak­tır, bu alan­da bü­yük bir po­tan­si­yel bu­lun­mak­ta­dır. Ül­ke­miz­de, top­lam ola­rak 10 250 de­kar alan­da kes­me çi­çek üre­ti­mi ya­pıl­mak­ta; 2004 yı­lın­da 1 mil­yar 401 mil­yon adet süs bit­ki­si üre­til­miş, bu­nun, 1 mil­yar 392 mil­yon ade­di kes­me çi­çek, 8 mil­yon ade­di de iç ve dış me­kan süs bit­ki­le­ri­dir. Yıl­la­ra gö­re kes­me çi­çek ih­ra­ca­tı­mız ise 2002 yı­lın­da 177 mil­yon adet iken -ki bu­nun de­ğe­ri 11 mil­yon do­lar­dır- 2006 yı­lın­da 310 mil­yon adet ih­ra­cat ve 40,3 mil­yon do­lar ise bu­nun de­ğe­ri­dir.

Yaş mey­ve, seb­ze, na­ren­ci­ye ve kes­me çi­çek sek­tö­rün­de­ki so­run­la­rı da ben kı­sa baş­lık­lar hâlin­de siz­le­re arz et­mek is­ti­yo­rum:

Bun­la­rın ba­şın­da, Tür­ki­ye'de, bi­raz ön­ce de­ğer­li ko­nuş­ma­cı­la­rın ve Ko­mis­yon Baş­ka­nı­nın da ifa­de et­ti­ği gi­bi, ön­ce­lik­le, üre­ti­min kü­çük ve da­ğı­nık bi­rim­ler­de ya­pıl­ma­sı bi­zim en önem­li so­ru­nu­muz­dur.

İkin­ci hu­sus ola­rak, nak­li­ye­de so­ğuk zin­ci­rin ye­ter­siz ol­ma­sı, ser­best pi­ya­sa şart­la­rı­nın is­te­nen se­vi­ye­de ge­liş­me­me­si, iç ve dış pa­zar is­tek­le­ri­ne uy­gun çe­şit­le­rin is­te­ni­len ka­li­te, za­man ve mik­tar­da te­min edi­le­me­me­si, sa­na­yi­nin ih­ti­ya­cı­na dö­nük çe­şit üre­ti­mi­nin ye­ter­siz ol­ma­sı, ser­ti­fi­ka­lı fi­dan ve to­hum­luk kul­la­nı­mı­nın is­te­ni­len se­vi­ye­de ol­ma­ma­sı, mar­ka­laş­ma­da ek­sik­lik­le­rin bu­lun­ma­sı ve söz­leş­me­li üre­tim mo­de­li­nin ye­te­rin­ce ge­liş­me­miş ol­ma­sı­dır.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; ta­bii, biz­ler de Ta­rım ve Kö­yiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı ola­rak, bu say­dı­ğım so­run­la­ra dö­nük ola­rak, bu so­run­la­rın çö­zül­me­si yö­nün­de, kuş­ku­suz, bir­ta­kım ça­lış­ma­lar yap­tık ve ben, şim­di de siz­le­re, çok kı­sa ola­rak, bu alan­da yap­tı­ğı­mız ça­lış­ma­lar­dan söz et­mek is­ti­yo­rum.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; mey­ve ve seb­ze sek­tö­rün­de mev­cut po­li­ti­ka­la­rın ge­liş­ti­ril­me­si, üre­ti­ci, sa­na­yi­ci, tüc­car, ih­ra­cat­çı ve il­gi­li si­vil top­lum ku­ru­luş­la­rı­nın et­kin bir rol al­ma­sı ve so­run­la­rın bir bü­tün­lük içe­ri­sin­de çö­zü­le­bil­me­si ama­cıy­la, Ta­rım Ka­nu­nu çer­çe­ve­sin­de, "ulu­sal tu­runç­gil, fın­dık, zey­tin ve zey­tin­ya­ğı ürün kon­sey­le­ri yö­net­me­li­ği" ha­zır­lan­mış ve ya­yım­lan­ma aşa­ma­sı­na gel­miş bu­lun­mak­ta­dır.

Ke­za, tu­runç­gil­ler­de, "ih­ra­ca­ta yö­ne­lik çe­şit ge­liş­tir­me, de­ğiş­tir­me pro­je­si" baş­la­tıl­mış­tır. Ay­nı şe­kil­de, 2005 yı­lın­dan iti­ba­ren, ser­ti­fi­ka­lı fi­dan ile bah­çe te­si­si des­tek­le­me kap­sa­mı­na alın­mış­tır. Bu kap­sam­da, vi­rüs­ten ari mey­ve fi­da­nı kul­la­na­rak bah­çe te­sis eden üre­ti­ci­le­ri­mi­ze, de­kar ba­şı­na 300 YTL; tu­runç­gil, zey­tin, ce­viz, ba­dem ve ki­vi tür­le­ri ile bah­çe te­sis eden üre­ti­ci­le­re 250 YTL de­kar ba­şı­na; di­ğer mey­ve tür­le­ri­ne ve bağ te­sis eden­le­re de de­kar ba­şı­na 200 YTL öden­mek­te­dir teş­vik ola­rak; ki, biz, bu ra­kam­la­rı be­lir­ler­ken, bun­la­rın ma­li­yet­le­ri­ni, ge­rek fi­dan ma­li­ye­ti­ni ge­rek çu­kur kaz­ma ma­li­ye­ti ve di­ğer ma­li­yet­le­ri­nin ta­ma­mı­nı he­sap­la­dık ve bu mik­tar­lar bu­na gö­re be­lir­len­di.

Ke­za, ser­ti­fi­ka­lı fi­dan üre­ti­mi­nin ar­tı­rıl­ma­sı ve ser­ti­fi­ka­lı fi­dan­lar­la bah­çe ku­rul­ma­sı, iyi ta­rım uy­gu­la­ma­la­rı ve or­ga­nik ta­rım uy­gu­la­ma­la­rın­da, teş­vik ama­cıy­la üre­ti­ci­le­ri­mi­ze dü­şük fa­iz­li iş­let­me ve ya­tı­rım kre­di­si kul­lan­dı­rıl­mak­ta­dır. Bu da ca­ri fa­iz ora­nın­dan yüz­de 50 ve yüz­de 60 in­di­rim­li bir fa­iz ora­nı de­mek­tir.

2002-2003 dö­ne­min­de, ül­ke­miz­de, top­lam 8,9 mil­yon adet mey­ve, as­ma fi­da­nı üre­ti­mi ya­pı­lır­ken, bi­raz ön­ce say­dı­ğım des­tek­ler se­be­biy­le, ha­ya­ta ge­çir­di­ği­miz teş­vik­ler ve des­tek­ler se­be­biy­le, fi­dan üre­ti­mi­miz, 29 mil­yo­nu ser­ti­fi­ka­lı ol­mak üze­re 46 mil­yo­na ulaş­mış­tır. Ya­ni, 8,9 mil­yon adet fi­dan üre­tir­ken, biz, bu­gün, 46 mil­yon fi­dan üre­ti­yo­ruz bir­kaç yıl içe­ri­sin­de.

Ta­bii, bi­raz ön­ce, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, bu­ra­da söz al­dık­la­rın­da, iş­te, çift­çi­le­rin so­run­la­rın­dan, des­tek­le­rin ye­ter­siz­li­ğin­den ve­sa­ire bah­set­ti­ler ve hiç bun­la­rın des­tek­len­me­di­ğin­den söz edil­di. Ta­bii, biz, des­tek­le­ri her fır­sat­ta söy­lü­yo­ruz. Me­se­la top­lam ta­rım des­te­ği­ni 2,1 mil­yar YTL'den 2002'de, 2007 yı­lın­da 5,3 mil­yar YTL'ye çı­kar­dı­ğı­mı­zı her se­fe­rin­de söy­lü­yo­ruz ve bu pa­ra­lel­de, ya­ni top­lam­da­ki bu ar­tış­la bir­lik­te, ta­bii bü­tün ürün­ler bun­dan bir şe­kil­de is­ti­fa­de edi­yor. Ama­cı­mız da bu­ra­da, ve­rim­li­li­ği ar­tır­mak, ka­li­te­li ve stan­dar­dı olan ürü­nü yay­mak, bu­nu ge­liş­tir­mek, böy­le­ce de hem içe­ri­de ürü­nün da­ha iyi pa­ra et­me­si­ne hem dı­şa­rı­da da­ha iyi bir pa­zar bul­ma­sı­na imkân sağ­la­mak­tır.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; yaş mey­ve ve seb­ze­de ver­di­ği­miz des­tek, alan ba­zın­da, de­ka­ra 10 YTL doğ­ru­dan ge­lir des­te­ği, 1,8 YTL de­kar ba­şı­na ma­zot des­te­ği ve 1,43 YTL de de­kar ba­şı­na kim­ye­vi güb­re des­te­ği ol­mak üze­re, top­lam 13,23 YTL de­kar ba­şı­na des­tek­tir. Bu, her tür­lü mey­ve-seb­ze­yi üre­ten üre­ti­ci­mi­zin ala­bil­di­ği bir des­tek­tir.

Ke­za, ör­tü al­tı ye­tiş­ti­ri­ci­li­ğin­de 500 met­re ka­re­nin üze­rin­de­ki se­ra­la­rın ka­yıt al­tı­na alın­ma­sı, üre­ti­min plan­lan­ma­sı, ge­liş­ti­ril­me­si ve gı­da gü­ven­lik zin­ci­ri içe­ri­sin­de ka­li­te­li ürü­nün tü­ke­ti­ci­ye ulaş­tı­rıl­ma­sı­na yö­ne­lik fa­ali­yet­le­ri­miz de de­vam et­mek­te­dir. Se­ra alan­la­rı­mı­zın yüz­de 45'i ka­yıt al­tı­na alın­mış­tır. Yaş mey­ve, seb­ze ve se­ra­lar­da­ki çi­çek­ler dâhil, bi­zim baş­lat­tı­ğı­mız bir uy­gu­la­may­la, Tür­ki­ye, mo­dern bir risk yö­ne­tim ara­cı­na ka­vuş­muş­tur, ya­ni ta­rım­sal si­gor­ta sis­te­mi­ne ka­vuş­muş­tur. Bu­ra­lar­da si­gor­ta yap­tı­rıl­dı­ğı tak­dir­de, üre­ti­ci­le­ri­mi­zin si­gor­ta po­li­çe be­de­li­nin yüz­de 50'si­ni, biz, hi­be ola­rak kar­şı­la­mak­ta­yız. Bu da önem­li ve çok bü­yük bir des­tek­tir.

Yi­ne, yaş mey­ve-seb­ze ve na­ren­ci­ye an­la­mın­da söy­lü­yo­rum, bi­raz ön­ce bu­ra­da ifa­de edil­di, iş­te, ba­zı ar­ka­daş­la­rı­mız ye­ter­siz gör­dü, ba­zı­la­rı za­man­sız bul­du; ama, ton ba­şı­na 100 do­lar ih­ra­cat des­te­ği ver­di­ği­mi­zi de bu­ra­da, yi­ne, bü­tün il­gi­li­ler, bü­tün üre­ti­ci­ler ve çift­çi­ler bu­nu bi­li­yor.

ALİ ARS­LAN (Muğ­la) - İki ay­dan be­ri Sa­yın Ba­kan, iki ay ver­di­niz, ürün bit­tik­ten son­ra.

TA­RIM VE KÖ­YİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI MEH­MET MEH­Dİ EKER (De­vam­la) - Köy baz­lı ve kır­sal kal­kın­ma ya­tı­rım­la­rı­nın des­tek­len­me­si prog­ram­la­rı kap­sa­mın­da, iş­le­me, pa­ket­le­me, am­ba­laj­la­ma ve mo­dern su­la­ma tek­nik­le­riy­le, mi­ni­mum top­rak iş­le­me­li ta­rım­da kul­la­nı­lan ma­ki­ne­ler, so­ğuk ta­şı­ma zin­ci­ri, kul­la­nı­lan alet ekip­man­la­ra, yem bit­ki­le­rin­de bal­ya­la­ma ma­ki­ne­le­ri­ney­se yüz­de 50 hi­be des­te­ği ve­ril­mek­te­dir. Bu da, yi­ne, hem mo­dern bir üre­tim ger­çek­leş­tir­mek hem tek­no­lo­ji kul­lan­mak hem da­ha eko­no­mik bir fa­ali­yet yap­ma­yı ko­lay­laş­tır­mak ama­cıy­la ver­di­ği­miz, baş­lat­tı­ğı­mız bir des­tek­tir ve 2006 yı­lı içe­ri­sin­de, Tür­ki­ye'de, ya­tı­rım tu­ta­rı 334 mil­yon YTL olan 1.256 pro­je, bu kap­sam­da, hi­be ola­rak, yüz­de 50 hi­bey­le des­tek­len­miş­tir. Ge­nel büt­çe­den de ta­rım­sal kal­kın­ma ko­ope­ra­tif­le­ri ara­cı­lı­ğı ile de yüz­de 5 gi­bi dü­şük bir fa­iz­le ya­tı­rım ve iş­let­me des­te­ği ve­ril­mek­te­dir.

Yi­ne, ör­güt­len­me­yi te­min ve ko­lay­laş­tır­mak ba­kı­mın­dan, Üre­ti­ci Bir­lik­le­ri Ka­nu­nu çer­çe­ve­sin­de, bu alan­la il­gi­li 123 adet üre­ti­ci bir­li­ği ku­rul­muş­tur.

Yi­ne, söz­leş­me­li üre­tim mo­de­li­nin ge­liş­ti­ril­me­si ve yay­gın­laş­tı­rıl­ma­sı­na yö­ne­lik mev­zu­at ça­lış­ma­la­rı baş­la­tıl­mış, söz­leş­me­li ta­rım yö­net­me­li­ği ça­lış­ma­sı son aşa­ma­ya gel­miş­tir.

Sek­tö­rün AB'ye uyu­mu ko­nu­sun­da, bil­gi­len­dir­me ama­cıy­la ça­lış­ma­lar ya­pıl­mak­ta; Ka­sım 2006'da, An­tal­ya'da, Hol­lan­da Hükûme­ti iş bir­li­ğiy­le, "Bit­ki­sel Üre­tim ve Sek­tö­rün AB'ye Uyu­mu" ko­nu­lu ulus­la­ra­ra­sı bir se­mi­ner dü­zen­len­miş­tir.

Bü­tün bun­la­rın ya­nın­da, ih­ra­ca­tın ge­liş­ti­ril­me­si­ne yö­ne­lik, dış pa­zar mer­kez­li tür ve çe­şit­ler ile ge­niş bir se­zon için­de ye­tiş­ti­ri­ci­lik ya­pıl­ma­sı, ve­rim ve ka­li­te­nin ar­tı­rıl­ma­sı, üre­tim­de iz­le­ne­bi­lir­li­ğin sağ­lan­ma­sı için, araş­tır­ma-ge­liş­tir­me, çift­çi eği­tim ve ya­yım fa­ali­yet­le­ri­ne hız ve­ril­miş­tir.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; na­ren­ci­ye­de­ki te­mel so­run­la­rı­mız­dan bir ta­ne­si şu­dur: Biz, 3 mil­yon ton ka­dar na­ren­ci­ye üre­ti­yo­ruz ve bu­nun, iş­te, geç­ti­ği­miz yıl 1 mil­yon to­nu­nu dün­ya­ya sat­tık. Di­ğe­ri­ni sa­ta­ma­yı­şı­mı­zın se­be­bi şu­dur: Bir ta­ne­si, dün­ya pa­zar­la­rı­nın ta­le­bi doğ­rul­tu­sun­da ye­te­ri ka­dar faz­la çe­şi­de sa­hip ol­ma­ma­mız­dır, bi­rin­ci­si bu­dur. İkin­ci­si ise şu­dur: Biz­de, ya­ni, üre­ti­ci­le­ri­mi­zin, fi­yat ko­nu­sun­da özel­lik­le ar­zın faz­la ol­du­ğu dö­nem­ler­de -ki, bü­tün ta­rım ürün­le­ri için bu böy­le, ama, özel­lik­le na­ren­ci­ye­de- biz­de­ki na­ren­ci­ye­nin ha­sat dö­ne­mi çok kı­sa­dır. Bir-bir bu­çuk ay içe­ri­sin­de, biz, 3 mil­yon ton na­ren­ci­ye­yi pa­za­ra dö­kü­yo­ruz ve ye­te­ri ka­dar so­ğuk ha­va de­po­su yok­sa, ye­te­ri ka­dar dış bağ­lan­tı yok­sa, ye­te­ri ka­dar çe­şit yok­sa, bir­bi­ri­nin ay­nı­sı olan çe­şit­ler ay­nı dö­nem­de, ay­nı an­da pa­za­ra ge­li­yor.

Ba­kın, İs­pan­ya'dan si­ze bir ör­nek ve­re­ce­ğim. Bu alan­da bi­zim için ra­kip bir ül­ke­dir. İs­pan­ya, da­ha ön­ce­den yap­tı­ğı çe­şit ge­liş­tir­me fa­ali­yet­le­riy­le ha­sat se­zo­nu­nu, na­ren­ci­ye­de, or­ta­la­ma al­tı aya yay­mış­tır; ya­ni, ta ekim­den baş­la­yıp ma­yı­sa ka­dar sü­ren bir sü­re içe­ri­sin­de, ge­niş bir za­man di­li­mi içe­ri­sin­de na­ren­ci­ye ha­sa­dı ya­pıl­mak­ta­dır. Ön­ce er­ken­ci çe­şi­di, son­ra bi­raz da­ha nor­mal za­man­da üre­ti­len, son­ra da­ha geç­çi çe­şit ol­mak üze­re ma­yıs ayı­na ka­dar pa­za­rın ta­le­bi­ne gö­re, ih­ti­ya­cı­na gö­re bu çe­şit­le­ri pey­der­pey pi­ya­sa­ya sür­mek­te­dir.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run.

TA­RIM VE KÖ­YİŞ­LE­Rİ BA­KA­NI MEH­MET MEH­Dİ EKER (De­vam­la) - Sa­yın Baş­ka­nım, bi­ti­ri­yo­rum.

Şim­di, biz de, bi­raz ön­ce söy­le­di­ğim "Mey­ve Bah­çe­le­ri­nin Ye­ni­len­me­si Pro­je­si" adı al­tın­da, her yıl, bu şe­kil­de yüz­de 20 de­ğiş­tir­mek su­re­tiy­le, bel­li bir sü­re so­nun­da, Tür­ki­ye'de­ki na­ren­ci­ye çe­şit­le­ri­nin dün­ya pa­zar­la­rı­nın ta­le­bi­ne uy­gun hâle ge­ti­ril­me­si­ni te­min et­mek du­ru­mun­da­yız ve bi­raz ön­ce söy­le­di­ğim 250 YTL ve­ya vi­rüs­ten ariy­se 300 YTL des­tek bu­nun için ya­pıl­mak­ta­dır. İş­te, esas dö­nü­şüm bu­dur, esas de­ği­şim bu­dur ve biz, bu­nu, ba­şar­dı­ğı­mız za­man, ba­şar­dı­ğı­mız gün Tür­ki­ye'de na­ren­ci­yey­le il­gi­li so­run çö­zül­müş ola­cak­tır.

Sa­de­ce na­ren­ci­ye­de de­ğil, ba­kın, el­ma­da 2-2,5 mil­yon ton bi­zim üre­ti­mi­miz var ve 30 bin ton ka­dar ih­raç ede­bi­li­yo­ruz. Ben­ze­ri so­run el­ma­da var, ay­nı şe­kil­de. İş­te, hem Kır­sal Kal­kın­ma Ya­tı­rım­la­rı­nın Des­tek­len­me­si Pro­je­si kap­sa­mın­da bun­la­rın, o so­ğuk ha­va de­po­la­rı­nın, bi­raz ön­ce say­dı­ğım iş­le­me, pa­ket­le­me, am­ba­laj­la­ma te­sis­le­ri­nin ya­pıl­ma­sı hem de ye­ni mey­ve bah­çe­le­ri­nin uy­gun çe­şit­ler­le ye­ni­den te­sis edil­me­si, bu el­ma ko­nu­sun­da da bi­zi ay­nı so­nu­ca gö­tü­re­cek­tir. Eğer, bu ça­lış­ma bun­dan on beş se­ne ön­ce ya­pıl­say­dı, bun­dan yir­mi se­ne ön­ce baş­la­tıl­mış ol­say­dı, biz, bu­gün, bu so­run­la­rı de­ğil, baş­ka şey­le­ri ko­nu­şu­yor ola­cak­tık.

Do­la­yı­sıy­la, Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; biz, Hükûmet ola­rak, Türk çift­çi­si­nin te­mel so­run­la­rı­na neş­ter vur­duk; il­gi­li se­kiz ta­ne çok te­mel ka­nun çı­kar­dık; uy­gu­la­ma­la­rı­mız­la da ger­çek­te ge­le­ce­ğe dö­nük, ger­çek­te pa­za­ra dö­nük bir üre­tim ama­cıy­la da­ha pro­fes­yo­nel, da­ha yük­sek bir bil­gi ve tek­no­lo­ji kul­la­nı­lan bir eko­no­mik fa­ali­yet ola­rak ya­pı­lan bir ta­rım­sal üre­ti­mi ga­ye edin­dik, amaç edin­dik. Ça­lış­ma­la­rı­mız bu­nun için, des­tek­le­ri­miz bu­nun için. Des­tek mik­tar­la­rı­nı ar­tır­dık, ama bun­la­rı da­ha ras­yo­nel, ve­ri­me, ve­rim­li­li­ğe dö­nük ola­cak şe­kil­de ger­çek­leş­ti­ri­yo­ruz. Bun­dan son­ra da bu ça­lış­ma­lar de­vam ede­cek.

Şim­di, ta­rım sek­tö­rün­de ça­lı­şan­lar, dün­ya­nın her ye­rin­de, di­ğer sek­tör­de ça­lı­şan­la­ra gö­re da­ha az pa­ra alır­lar. Bu, ta­rı­mın ve ta­rım­la uğ­ra­şan­la­rın ka­de­ri­dir. Ame­ri­ka Bir­le­şik Dev­let­le­ri'nde de bu böy­le­dir, Av­ru­pa Bir­li­ğin­de de bu böy­le­dir, Tür­ki­ye'de de bu böy­le­dir, baş­ka bir ül­ke­de de bu böy­le­dir. Çün­kü, ta­rım­sal ürün­ler kat­ma de­ğe­ri dü­şük mad­de­ler­dir.

Şim­di, bu­ra­da, "Bi­ze, iş­te, Av­ru­pa Bir­li­ği şu ka­dar ve­ri­yor, biz, iş­te, şu ka­dar ve­ri­yo­ruz." mu­ka­ye­se­si, hak­lı, doğ­ru ve adil bir mu­ka­ye­se de­ğil­dir. Çün­kü, onun fert ba­şı­na or­ta­la­ma ge­li­ri 30 bin av­ro­dur ve ta­rım nü­fu­su yüz­de 5'tir, ta­rım­da ça­lı­şan in­san sa­yı­sı; bi­zim fert ba­şı­na millî ge­li­ri­miz, da­ha ye­ni, o da bi­zim dö­ne­mi­miz­de 5 bin do­la­rı aş­mış­tır ve nü­fu­su­mu­zun yüz­de 27'si, 26,8'i fii­len ta­rım­da is­tih­dam edil­mek­te­dir. Bu­na rağ­men, Tür­ki­ye'de, son yıl­lar­da, ge­li­şen eko­no­miy­le bü­yü­yen Tür­ki­ye'den Türk çift­çi­si de na­sip al­mış­tır.

Ba­kın, si­ze, ta­rım­da ki­şi ba­şı­na ge­li­rin mu­ka­ye­se­si­ni ya­pa­ca­ğım: 2002 yı­lın­da, Tür­ki­ye'de, ta­rım sek­tö­rün­de ki­şi ba­şı­na dü­şen ge­lir 916 do­lar­dır. 2006 yı­lın­da bu 1.681 do­la­ra çık­mış­tır. Bun­dan son­ra da Tür­ki­ye bü­yü­dük­çe, Tür­ki­ye is­tik­rar içe­ri­sin­de ge­liş­tik­çe, Türk çift­çi­si de bun­dan, da­ha yük­sek bir pay ala­cak­tır, hak et­ti­ği yük­sek bir ge­lir dü­ze­yi­ne ve re­fah dü­ze­yi­ne ula­şa­cak­tır. Bi­zim bü­tün ga­ye­miz, ça­ba­mız, gay­re­ti­miz bu­nun için­dir.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; ben bu dü­şün­ce­ler­le, Ko­mis­yon Ra­po­ru'nun ta­ra­fı­mız­dan dik­kat­le in­ce­le­ne­rek iz­le­ne­ce­ği­ni ve bu­nun­la il­gi­li ça­lış­ma­la­rın ya­pı­la­ca­ğı­nı vur­gu­la­mak is­ti­yo­rum.

Eme­ği ge­çen her­ke­se, kat­kı sağ­la­yan her­ke­se hu­zur­la­rı­nız­da te­şek­kür edi­yo­rum ve ge­ce­nin bu vak­tin­de he­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (Al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Ba­kan.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, şah­sı adı­na son söz, Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Ali Ay­dın­lı­oğ­lu'na ait­tir.

Bu­yu­run efen­dim.

ALİ AY­DIN­LI­OĞ­LU (Ba­lı­ke­sir) - Sa­yın Baş­ka­nım, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; yaş seb­ze-mey­ve ve kes­me çi­çek­çi­li­ğiy­le il­gi­li Mec­lis Araş­tır­ma Ko­mis­yo­nu­nun Ra­po­ru hak­kın­da ben de gö­rüş­le­ri­mi sun­mak üze­re söz al­mış bu­lu­nu­yo­rum. Bu ve­si­ley­le, yü­ce he­ye­ti­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ko­nuş­ma­ma baş­la­ma­dan ön­ce, ko­mis­yon ça­lış­ma­la­rın­da çok de­ğer­li kat­kı­la­rın­dan do­la­yı, il­gi­li ka­mu ku­rum ve ku­ru­luş­la­rı­nın tem­sil­ci­le­riy­le uz­man­la­rı­na, de­ğer­li aka­de­mis­yen ar­ka­daş­la­rı­mı­za ve Mec­lis ça­lı­şan­la­rı­na şah­sım adı­na te­şek­kür edi­yo­rum.

İlk kez geç­ti­ği­miz ya­sa­ma dö­ne­min­de hem zey­tin, zey­tin­ya­ğı hem de yaş seb­ze, mey­ve, kes­me çi­çek ile na­ren­ci­ye üre­tim ve ih­ra­ca­tın­da­ki so­run­la­rı­nın araş­tı­rıl­ma­sı üze­ri­ne araş­tır­ma ko­mis­yon­la­rı Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si ça­tı­sı al­tın­da ku­rul­muş­tur. Bu ger­çek­ten bir ilk­tir ve yü­ce Mec­li­si­mi­zin ta­rım­sal üre­ti­me ver­di­ği öne­min önem­li bir gös­ter­ge­si­dir. Hem Zey­tin­ya­ğı Ko­mis­yo­nu ile böl­gem­de­ki zey­tin ve zey­tin­ya­ğı sek­tö­rü­nün so­run­la­rı­nı din­le­me fır­sa­tı bul­dum hem de Yaş Seb­ze-Mey­ve Ko­mis­yo­nun­da mey­ve-seb­ze üre­ti­ci­le­ri­mi­zi do­laş­tık.

Bu Ko­mis­yon­da, ön­ce­lik­le, Mer­sin Mil­let­ve­ki­li­miz Ali Er Baş­kan­lı­ğın­da geç­ti­ği­miz ya­sa­ma dö­ne­min­de, ger­çek­ten, çok cid­di araş­tır­ma­lar ya­pıl­dı; An­ka­ra'da sek­tö­rün ile­ri ge­len­le­rin­den, baş­ta üre­ti­ci­ler ol­mak üze­re, ko­nu­ya ta­raf olan ki­şi­ler­le çe­şit­li de­fa top­lan­tı­lar ya­pıl­dı. Ay­rı­ca, An­tal­ya mer­kez, Kum­lu­ca, Kor­ku­te­li, Alan­ya il­çe­le­ri; Ada­na mer­kez, Ha­tay mer­kez ile Dört­yol il­çe­si; Mer­sin mer­kez, Tar­sus, Er­dem­li ve Si­lif­ke il­çe­le­rin­de; Ma­lat­ya, Ya­lo­va, Ba­lı­ke­sir, Bur­sa ve Niğ­de il­le­rin­de üre­ti­ci­le­rin bil­fi­il aya­ğı­na gi­di­le­rek, çift­çi, köy­lü, zi­ra­at­çı, top­tan­cı, ih­ra­cat­çı, oda ve bir­lik tem­sil­ci­le­ri ile biz­zat gö­rüş­me­ler ya­pıl­dı ve bu ki­şi­ler ye­rin­de din­len­di. Yaş seb­ze-mey­ve ve kes­me çi­çe­ğin üre­ti­min­den iç ve dış pi­ya­sa­da tü­ke­ti­ci­ye ulaş­ma­sı­na ka­dar her adım ye­rin­de in­ce­len­di; sek­tör­le ala­ka­lı tüm ke­sim­ler din­len­di, bi­re­bir üre­tim alan­la­rı­na inil­di, en az 10 bin ki­şiy­le gö­rü­şül­dü.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, ma­ale­sef, bil­gi­siz­lik, ih­mal ve es­ki usul­ler­le üre­tim yap­ma­ya ça­lış­mak, ta­rım­da ge­li­şim ve dö­nü­şü­mü en­gel­le­miş­tir. 25 Av­ru­pa Bir­li­ği ül­ke­sin­de top­lam çift­çi sa­yı­sı 12 mil­yon iken biz­de 30 mil­yon­la­ra yak­laş­mış­tır. An­cak, se­vin­di­ri­ci olan şu­dur ki: Ar­tık, ta­rım­da ye­ni­li­ğe açık, araş­tı­ran ve uy­gu­la­ma ça­lış­ma­la­rı­na önem ve­ren, ye­ni üre­tim tek­nik­le­ri­ni kul­la­nan, Av­ru­pa ta­rı­mı­nı ya­kın­dan ta­kip eden, iyi ta­rım uy­gu­la­ma­la­rı­nı ha­ya­ta ge­çi­ren bü­yük öl­çek­li iş­let­me­ler ku­rul­ma­ya baş­lan­mış­tır. Bun­la­rı da ye­rin­de ge­zip gör­dük, ay­rı­ca gu­rur­lan­dık.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye­miz, sa­hip ol­du­ğu eko­lo­jik ko­şul­lar ve pek çok mey­ve ve seb­ze tü­rü­nün gen mer­ke­zi ko­nu­mun­da ol­ma­sı ne­de­niy­le, yaş seb­ze-mey­ve, üre­tim po­tan­si­ye­li açı­sın­dan ger­çek­ten dün­ya­nın en önem­li ül­ke­le­rin­den bi­ri­si­dir. Top­lam 27 mil­yon hek­tar­lık ta­rım ala­nı­nın yüz­de 10'un­da mey­ve­ci­lik ve bağ­cı­lık, yüz­de 3'ün­de ise seb­ze­ci­lik fa­ali­yet­le­ri sür­dü­rül­mek­te­dir. 42 mil­yon yaş mey­ve ve seb­ze üre­ti­mi­nin sa­de­ce yüz­de 4'lük bö­lü­mü­nün ih­raç edi­le­bil­me­si, sek­tör­de ha­ki­ka­ten var olan so­run­la­rın dü­ze­yi­nin bir gös­ter­ge­si­dir. Bu­nun en önem­li ne­den­le­rin­den bi­ri­si de, sek­tör­de is­te­ni­len mik­tar ve ka­li­te­de üre­ti­min ger­çek­leş­ti­ril­me­me­si­dir. Ül­ke­mi­zin yaş mey­ve-seb­ze ve tu­runç­gil­le­ri­nin üre­ti­min­den pa­zar­lan­ma­sı­na ka­dar ge­çen bü­tün aşa­ma­la­rın­da, İs­pan­ya ve İtal­ya gi­bi ih­ra­cat­ta söz sa­hi­bi olan ül­ke­ler­le kar­şı­laş­tı­rıl­dı­ğın­da, önem­li ek­sik­lik­le­ri­nin ol­du­ğu bi­lin­mek­te­dir.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Ko­mis­yo­nu­muz ta­ra­fın­dan, ül­ke­mi­zin, seb­ze, mey­ve, na­ren­ci­ye ve kes­me çi­çek üre­ti­min­den pa­zar­lan­ma­sı­na ka­dar olan mev­cut du­rum ve ya­pıl­ma­sı ge­re­ken­ler, aşa­ğı yu­ka­rı, bü­tün ko­nuş­ma­cı­lar ta­ra­fın­dan özet­len­miş­tir. Bun­lar­dan, be­nim de önem­li tes­pit­le­rim­den ba­zı­la­rı­nı sı­ra­la­ya­cak olur­sam:

Ta­rım iş­let­me­le­ri­mi­zin kü­çük ol­ma­sı önem­li bir ko­nu. An­cak, bu ko­nu­da, Hükûme­ti­miz, ara­zi­le­rin top­lu­laş­tı­rıl­ma­sıy­la il­gi­li ça­lış­ma­lar baş­lat­mış­tır. Bu, se­vin­di­ri­ci bir ge­liş­me­dir.

Yi­ne, ta­rım­la il­gi­li, ge­rek üre­tim plan­la­ma­sı ge­rek po­li­ti­ka­la­rın oluş­tu­rul­ma­sı aşa­ma­sın­dan ka­yıt sis­te­mi­nin ye­ter­siz olu­şu önem­li bir so­run ola­rak kar­şı­mı­za çık­mak­ta­dır. Bu ko­nu­da da ilk kez Hükûme­ti­miz za­ma­nın­da ça­lış­ma baş­la­tıl­mış­tır.

Üre­tim plan­la­ma­sı­nın ya­pıl­ma­sı için ulu­sal ta­rım kon­se­yi­nin ku­rul­ma­sı önem­li bir ko­nu­dur. Ay­rı­ca, üre­tim plan­la­ma­sı, böl­ge­sel öl­çek­te üre­ti­ci bir­lik­le­ri ara­cı­lı­ğıy­la ya­pıl­ma­lı­dır. Bir­lik­ler üre­ti­ci­ye yön­len­di­ril­me­li­dir.

Ulu­sal na­ren­ci­ye ve zey­tin­ya­ğı kon­sey­le­ri­nin ku­rul­ma­sıy­la il­gi­li ça­lış­ma­lar da de­vam et­mek­te­dir.

Ka­lın­tı ana­li­zi ya­pa­cak la­bo­ra­tu­var sa­yı­la­rı­nın ve bu la­bo­ra­tu­var­la­rın ka­pa­si­te­le­ri­nin ar­tı­rıl­ma­sı da önem­li bir ko­nu ola­rak kar­şı­mı­za çık­mış­tır. An­cak, sa­yı­la­rı­nın her ge­çen gün art­ma­sı, yi­ne se­vin­di­ri­ci bir ge­liş­me­dir.

Has­ta­lık ve za­rar­lı­la­rı­na kar­şı da­ya­nık­lı çe­şit­le­rin ıs­la­hı­na yö­ne­lik araş­tır­ma­la­ra önem ve­ril­me­li ve bu araş­tır­ma­lar da teş­vik edil­me­li­dir.

Zi­rai ilaç kul­la­nı­mı ko­nu­sun­da üre­ti­ci­ler ger­çek­ten eği­til­me­li, zi­rai da­nış­man­lar ta­ra­fın­dan dü­zen­li ola­rak bil­gi­len­di­ril­me­li­dir. Bu ko­nu­da da gö­rev­le­ri­nin ba­şın­da olan zi­ra­at mü­hen­di­si, ve­te­ri­ner he­kim ve su ürün­le­rin­den olu­şan 2.500 mü­hen­dis böl­ge­ler­de çift­çi­le­re, köy­lü­le­re ger­çek­ten bu hiz­me­ti se­ve­rek ve­re­cek­ler­dir.

Üre­ti­ci Bir­li­ği Ka­nu­nu Hükûme­ti­miz za­ma­nın­da çı­ka­rıl­mış­tır. Bu­gün iti­ba­rıy­la ku­ru­lan üre­ti­ci bir­li­ği sa­yı­sı 340 ade­de ulaş­mış­tır. Üre­ti­ci bir­lik­le­ri­nin da­ha fa­al ola­rak ça­lı­şa­bil­me­si sağ­lan­ma­lı, bu bir­lik­le­re, üye­le­ri adı­na söz­leş­me ya­pa­bil­me yet­ki­si mut­la­ka ve­ril­me­li­dir.

Üre­ti­ci­le­re ya­pı­la­cak her tür­lü des­te­ğin üre­ti­ci ör­güt­le­ri va­sı­ta­sıy­la ve­ril­me­si üre­ti­ci­yi ör­güt­le­me­ye yön­len­di­re­ce­ği için, des­tek­ler üre­ti­ci ör­güt­le­ri ara­cı­lı­ğıy­la ve­ril­me­li­dir.

Yi­ne, bu ko­mis­yo­nun ça­lış­ma­la­rın­dan son­ra ma­zot, güb­re ve ser­ti­fi­ka­lı fi­dan di­ki­mi­ne ait des­tek­le­me­ler Hükûme­ti­miz ta­ra­fın­dan ve­ril­mek­te­dir.

Yer­li to­hum üre­ti­mi için ça­lış­ma­lar ya­pan bü­tün ka­mu ve özel sek­tör araş­tır­ma ku­ru­luş­la­rı da­ha faz­la des­tek­len­me­li­dir.

İle­ri tek­no­lo­ji­ye sa­hip sis­tem­ler­le do­na­tıl­mış so­ğuk ha­va de­po­la­rı ve kon­trol­lü at­mos­fer­li de­po­lar ar­tı­rıl­ma­lı, üre­ti­ci bir­lik­le­ri­ne bu ko­nu­da ya­pı­lan des­tek­le­me­ler­le, üye­le­rin or­tak kul­la­na­bi­le­cek­le­ri de­po­cu­luk sis­te­mi ge­liş­ti­ril­me­li­dir.

Ta­rım Ürün­le­ri Li­sans­lı De­po­cu­luk Ka­nu­nu, yi­ne, Hükûme­ti­miz ta­ra­fın­dan çı­ka­rı­lan önem­li ka­nun­lar­dan bir ta­ne­si­dir.

İh­ra­ca­tı teş­vik prim­le­ri, ürü­nün özel­li­ği­ne gö­re da­ha er­ken açık­lan­ma­lı ve özel­lik­le ge­liş­miş ül­ke­le­rin ni­hai ürün pi­ya­sa­la­rı­na yö­ne­lik söz ko­nu­su pa­zar­la­rın ta­lep­le­ri­ne uy­gun çe­şit ve ka­li­te­de mar­ka­lı ih­ra­ca­ta ve­ril­me­li­dir.

Bu­ra­da ye­ri gel­miş­ken be­lir­te­yim ki, bu se­ne na­ren­ci­ye ih­ra­ca­tı­na ve­ri­len ih­ra­cat teş­vi­ki, ge­çen yıl ve­ri­len teş­vik mik­ta­rı­nın üze­rin­de ol­muş­tur. Ya­ni, ara­lık ayın­da ve­ri­len 100 do­lar­dan bah­se­di­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Araş­tır­ma Ko­mis­yo­nu­muz­da gö­rev alan, baş­ta Sa­yın Baş­kan ol­mak üze­re, Ko­mis­yon­da be­ra­ber ça­lış­tı­ğı­mız AK Par­ti, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si ve Ana­va­tan Par­ti­si mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­ma ve Ko­mis­yon ça­lış­ma­la­rın­da biz­le­re yar­dım­cı olan uz­man ar­ka­daş­la­rı­mı­za tek­rar te­şek­kür et­mek is­ti­yo­rum.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, bu Araş­tır­ma Ko­mis­yo­nu, ha­ki­ka­ten si­ya­si bir ko­mis­yon ola­rak ça­lış­ma­mış­tır, ta­ma­men ta­raf­sız, ül­ke­miz ta­rı­mı­nın ge­liş­me­si­nin önün­de­ki en­gel­le­rin kal­dı­rıl­ma­sı ama­cıy­la ne­ler ya­pı­la­bi­le­ce­ği­ni or­ta­ya koy­ma­ya ça­lış­mış­tır. Ko­nuy­la ala­ka­lı ola­rak ça­lı­şan aka­de­mis­yen­ler, üre­ti­ci­ler, ih­ra­cat­çı­lar, si­vil top­lum ör­güt­le­ri, il­gi­li ka­mu ku­rum ve ku­ru­luş­la­rı­nın gö­rüş­le­ri doğ­rul­tu­sun­da, ha­ki­ka­ten uzun ve yo­ru­cu bir ça­lış­ma sü­re­ci so­nun­da ha­zır­la­nan Araş­tır­ma Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru­muz­da yer alan hu­sus­lar­la il­gi­li ça­lış­ma­lar, ina­nı­yo­rum ki, Hükûme­ti­miz ta­ra­fın­dan mut­lak su­ret­te ye­ri­ne ge­ti­ri­le­cek­tir.

Sa­yın Ba­ka­nı­mız bu ko­nu­da­ki açık­la­ma­la­rı yap­tı, ben ken­di­si­ne te­şek­kür edi­yo­rum. An­cak, böl­gem­de önem­li üre­tim mad­de­le­rin­den olan zey­tin ve zey­tin­ya­ğı ko­nu­su­na de­ğin­mek is­ti­yo­rum.

Sa­yın Ba­ka­nım, bu yıl böl­ge­miz­de zey­tin ve zey­tin­ya­ğı üre­ti­mi ge­çen yıl­ki ka­dar de­ğil­dir. Ay­rı­ca, zey­tin­ya­ğı ge­çen yıl­ki ka­dar pa­ra yap­ma­mış­tır. Ge­çen se­ne 6 mil­yon, 6 mil­yon 200 bin li­ra­ya sa­tı­lan di­zem yağ­lar, bu se­ne 5 mil­yon ci­va­rın­da sey­ret­mek­te­dir.

FAH­RET­TİN ÜS­TÜN (Muğ­la) - 3 mil­yon 200 bin li­ra.

ALİ AY­DIN­LI­OĞ­LU (De­vam­la) - Şu önem­li bir ko­nu­dur: Yu­na­nis­tan, İtal­ya, İs­pan­ya, Av­ru­pa Bir­li­ğiy­le mü­za­ke­re­le­ri ya­par­ken, o sü­re zar­fın­da, zey­tin­yağ­la­rı­nı ma­sa­ya mü­za­ke­re­ler­de pa­zar­lık ko­nu­su ola­rak koy­muş­lar­dır. Bi­zim zey­tin­ya­ğı­mız, he­le Ed­re­mit, Hav­ran, Gö­meç, Bur­ha­ni­ye, Ay­va­lık böl­ge­sin­de­ki zey­tin­ya­ğı ger­çek­ten dün­ya­nın en gü­zel zey­tin­yağ­la­rın­dan­dır. Bi­zim böl­ge­miz­de Gem­lik ti­pi zey­tin di­ki­mi ya­sak­lan­ma­lı­dır, yağ­lık zey­tin teş­vik edil­me­li­dir. Bu ko­nu­da siz­ler­den zey­tin­ya­ğı­mı­za çok da­ha faz­la des­tek is­ti­yo­rum.

He­pi­ni­ze, be­ni bu sa­at­te din­le­di­ği­niz­den do­la­yı sev­gi­le­ri­mi, say­gı­la­rı­mı su­nu­yo­rum, ha­yır­lı ak­şam­lar di­li­yo­rum, sağ olun. (Al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür edi­yo­ruz Sa­yın Ay­dın­lı­oğ­lu.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Mer­sin Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa Eyi­ce­oğ­lu ve 23 mil­let­ve­ki­li, Muğ­la Mil­let­ve­ki­li Ali Ars­lan ve 48 mil­let­ve­ki­li ile An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Os­man Kap­tan ve 24 mil­let­ve­ki­li­nin, yaş seb­ze, mey­ve ve kes­me çi­çek ile na­ren­ci­ye üre­ti­min­de­ki ve ih­ra­ca­tın­da­ki so­run­la­rın araş­tı­rı­la­rak alın­ma­sı ge­re­ken ön­lem­le­rin be­lir­len­me­si ama­cıy­la Ana­ya­sa'nın 98'in­ci, İç tü­zük'ün 104'ün­cü ve 105'in­ci mad­de­le­ri uya­rın­ca ku­rul­muş bu­lu­nan (10/81, 234, 286) Esas Nu­ma­ra­lı Mec­lis Araş­tır­ma­sı Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru üze­rin­de­ki ge­nel gö­rüş­me­ler ta­mam­lan­mış­tır.

Alı­nan ka­rar ge­re­ğin­ce, ka­nun ta­sa­rı ve tek­lif­le­ri­ni sı­ra­sıy­la gö­rüş­mek için, 28 Şu­bat 2007 Çar­şam­ba gü­nü sa­at 14.00'te top­lan­mak üze­re, bir­le­şi­mi ka­pa­tı­yo­rum.

İyi ge­ce­ler di­li­yo­rum.

Ka­pan­ma Sa­ati: 00.36