DÖ­NEM: 22                          CİLT: 154        YA­SA­MA YI­LI: 5

 

 

 

TÜR­Kİ­YE BÜ­YÜK MİL­LET MEC­Lİ­Sİ

TU­TA­NAK DER­Gİ­Sİ

 

 

92’n­ci Bir­le­şim

23 Nisan 2007 Pazartesi

 

 

İ Ç İ N D E K İ L E R

                                                                                                                                                 Say­fa    

  I. - GE­ÇEN TU­TA­NAK ÖZE­Tİ

 II. - GE­LEN KÂĞIT­LAR

III. - BAŞ­KAN­LI­ĞIN GE­NEL KU­RU­LA SU­NUŞ­LA­RI

A) ÇE­ŞİT­Lİ İŞ­LER

1.- Cum­hur­baş­ka­nı Ah­met Nec­det Se­zer'in Ge­nel Ku­ru­lu teş­rif­le­ri

2.- Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin ku­ru­lu­şu­nun 87'nci yıl dö­nü­mü­nün ve Ulu­sal Ege­men­lik ve Ço­cuk Bay­ra­mı'nın kut­lan­ma­sı, gü­nün önem ve an­la­mı­nın be­lir­til­me­si gö­rüş­me­le­ri

IV. - SO­RU­LAR VE CE­VAP­LAR

A) YA­ZI­LI SO­RU­LAR VE CE­VAP­LA­RI

1.- Mer­sin Mil­let­ve­ki­li Hü­se­yin GÜ­LER'in, bir Türk fut­bol­cu­ya yö­ne­lik suç­la­ma­la­ra iliş­kin so­ru­su ve Dı­şiş­le­ri Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sı Ab­dul­lah GÜL'ün ce­va­bı (7/20986)

2.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa ÖZ­YURT'un, Bur­sa'da güç­len­di­ril­me­si ge­re­ken okul bi­na­la­rı­na iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/21117)

3.- To­kat Mil­let­ve­ki­li Or­han Zi­ya Dİ­REN'in, To­kat'ta eği­tim­le il­gi­li ba­zı ve­ri­le­re iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/21118)

4.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ber­han ŞİM­ŞEK'in, Millî Eği­tim Vak­fı Ge­nel Ku­ru­lu ile il­gi­li id­di­ala­ra iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/21119)

5.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ber­han ŞİM­ŞEK'in, Millî Eği­tim Vak­fıy­la il­gi­li ba­zı id­di­ala­ra iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/21120)

6.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ber­han ŞİM­ŞEK'in, Millî Eği­tim Vak­fı­nın de­ne­ti­mi­ne iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/21122)

7.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Bih­lun TA­MAY­LI­GİL'in, İmar Ban­ka­sı Ha­zi­ne bo­no­su ala­cak­lı­la­rı­na yö­ne­lik dü­zen­le­me ça­lış­ma­la­rı­na iliş­kin so­ru­su ve Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sı  Ab­dül­la­tif ŞE­NER'in ce­va­bı (7/21209)

8.- Ya­lo­va Mil­let­ve­ki­li Mu­har­rem İN­CE'nin, öğ­ret­men­le­re yö­ne­lik yurt dı­şı mes­le­ki ye­ter­li­lik sı­na­vı­na iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/21246)

9.- Kon­ya Mil­let­ve­ki­li Ah­met IŞIK'ın, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, yı­lı fa­iz gi­der­le­ri­nin büt­çe­de­ki pa­yı­na,

2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, yı­lı fa­iz gi­der­le­ri­nin ver­gi ge­lir­le­ri­ne ora­nı­na,

2005, 2006, 2007 yıl­la­rı büt­çe­le­rin­de­ki fa­iz yü­kü­ne,

İliş­kin Dev­let Ba­ka­nı Ali BA­BA­CAN'dan so­ru­la­rı ve Dev­let Ba­ka­nı ve Dev­let Ba­ka­nı Ve­ki­li Kür­şad TÜZ­MEN'in ce­va­bı (7/21310, 21311, 21312, 21313, 21314, 21315, 21316, 21317, 21318, 21319, 21320, 21321, 21322)

10.- De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Üm­met KAN­DO­ĞAN'ın, kar­şı­laş­tır­ma­lı ba­zı eği­tim ve­ri­le­ri­ne iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/21339)

11.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Na­il KA­MA­CI'nın, An­tal­ya'da­ki okul­la­rın bah­çe dü­zen­le­me­si­ne iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/21340)

12.- Sam­sun Mil­let­ve­ki­li İl­yas Se­zai ÖN­DER'in, Ve­zir­köp­rü il­çe­sin­de­ki öğ­ret­men açı­ğı­na iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/21342)

13.- Ya­lo­va Mil­let­ve­ki­li Mu­har­rem İN­CE'nin, e-okul ve e-ka­yıt sis­tem­le­ri­ne iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/21343)

14.- Kon­ya Mil­let­ve­ki­li Atil­la KART'ın, yar­gı ka­rar­la­rı­nın uy­gu­lan­ma­dı­ğı id­di­ala­rı­na iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/21344)

15.- De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Üm­met KAN­DO­ĞAN'ın, Çin'den it­hal edi­len oyun­cak­la­ra iliş­kin so­ru­su ve Dev­let Ba­ka­nı Kür­şad TÜZ­MEN'in ce­va­bı (7/21347)

16.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL'in, ge­çi­ci per­so­ne­le iliş­kin so­ru­su ve Dı­şiş­le­ri Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sı Ab­dul­lah GÜL'ün ce­va­bı (7/21513)

17.- De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Üm­met KAN­DO­ĞAN'ın, vekâle­ten yü­rü­tü­len ida­ri gö­rev­le­re iliş­kin so­ru­su ve Dı­şiş­le­ri Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sı Ab­dul­lah GÜL'ün ce­va­bı (7/21514)

18.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL'in, ge­çi­ci per­so­ne­le iliş­kin so­ru­su ve Millî Sa­vun­ma Ba­ka­nı M. Vec­di GÖ­NÜL'ün ce­va­bı (7/21551)

19.- Ya­lo­va Mil­let­ve­ki­li Mu­har­rem İN­CE'nin, Ya­lo­va'da dep­rem­de za­rar gö­ren ba­zı li­se bi­na­la­rı­na iliş­kin so­ru­su ve Millî Eği­tim Ba­ka­nı Hü­se­yin ÇE­LİK'in ce­va­bı (7/21672)

20.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Ati­la EMEK'in, ka­ra pa­ray­la mü­ca­de­le­ye ve MA­SAK'a iliş­kin so­ru­su ve Ma­li­ye Ba­ka­nı Ke­mal UNA­KI­TAN'ın ce­va­bı (7/21667)

21.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL'in, ma­kam araç­la­rı­na ve şo­för­le­ri­ne iliş­kin so­ru­su ve Dı­şiş­le­ri Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sı Ab­dul­lah GÜL'ün ce­va­bı (7/21719)

22.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Emin Şİ­RİN'in, Eti­bank'la il­gi­li ola­rak açı­lan da­va­la­ra iliş­kin so­ru­su ve Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sı Ab­dül­la­tif ŞE­NER'in ce­va­bı (7/21818)

23.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Er­dal KA­RA­DE­MİR'in, Tür­ki­ye Öğ­ren­ci Mec­li­si­ne iliş­kin so­ru­su ve Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan Ve­ki­li İs­ma­il ALP­TE­KİN'in ce­va­bı (7/22056)

24.- Yoz­gat Mil­let­ve­ki­li Meh­met ER­DE­MİR'in, ba­zı iha­le­le­re ve ata­ma­la­ra iliş­kin so­ru­su ve Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan Ve­ki­li İs­ma­il ALP­TE­KİN'in ce­va­bı (7/22126)

 

 

I. - GE­ÇEN TU­TA­NAK ÖZE­Tİ

TBMM Ge­nel Ku­ru­lu sa­at 14.06'da açı­la­rak iki otu­rum yap­tı.

Ya­pı­lan yok­la­ma­lar­da top­lan­tı ye­ter sa­yı­sı bu­lun­ma­dı­ğı an­la­şıl­dı­ğın­dan;

Alı­nan ka­rar ge­re­ğin­ce 23 Ni­san 2007 Pa­zar­te­si gü­nü sa­at 14.00'te top­lan­mak üze­re, bir­le­şi­me 14.21'de son ve­ril­di.

İs­ma­il Alp­te­kin

Baş­kan Ve­ki­li

                             Bay­ram Öz­çe­lik                          Ha­run Tü­fek­ci

                                    Bur­dur                                       Kon­ya

                                  Kâtip Üye                                  Kâtip Üye

No.: 128

II. - GE­LEN KÂĞIT­LAR

20 Ni­san 2007 Cu­ma

Ra­por

1.- Di­yar­ba­kır Mil­let­ve­ki­li İr­fan Ri­za Ya­zı­cı­oğ­lu  ve 14 Mil­let­ve­ki­li­nin; Ka­mu Gö­rev­le­rin­den Ay­rı­lan­la­rın Ya­pa­ma­ya­cak­la­rı İş­ler Hak­kın­da Ka­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi ile Sağ­lık, Ai­le, Ça­lış­ma ve Sos­yal İş­ler Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/978) (S. Sa­yı­sı: 1402) (Da­ğıt­ma ta­ri­hi: 20.4.2007) (GÜN­DE­ME)

Sü­re­si İçin­de Ce­vap­lan­dı­rıl­ma­yan Ya­zı­lı So­ru Öner­ge­le­ri

1.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL'in, bü­yük­şe­hir be­le­di­ye­le­ri­nin borç­la­rı­na ve kul­lan­dık­la­rı kre­di­le­re iliş­kin Ma­li­ye Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/19968)

2.- Kon­ya Mil­let­ve­ki­li Atil­la KART'ın, ilaç ve ec­za­cı­lık sek­tö­rün­de­ki ba­zı so­run­la­ra iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21070)

3.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa ÖZ­YURT'un, YÖK ve üni­ver­si­te­le­re sağ­la­nan im­kan­la­ra iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21071)

4.- Kırk­la­re­li Mil­let­ve­ki­li Meh­met S. KE­Sİ­MOĞ­LU'nun, Sar­mı­sak­lı Ta­rım İş­let­me­si­nin özel­leş­ti­ril­me­si­ne iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21072)

5.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Ah­met ER­SİN'in, es­ki ola­ğa­nüs­tü hal böl­ge­sin­de gö­rev ya­pan gü­ven­lik gö­rev­li­le­ri­nin loj­man so­ru­nu­na ve şe­hit olan bir ast­su­ba­ya iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21074)

6.- An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Ya­kup KE­PE­NEK'in, fa­ili meç­hul ci­na­yet­ler­le il­gi­li bir ko­nuş­ma­sı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21075)

7.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ha­lil AK­YÜZ'ün, İs­tan­bul-Şi­ri­nev­ler Ta­vuk­çu De­re­si ıs­lah ça­lış­ma­la­rın­da­ki ih­mal id­di­ala­rı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21076)

8.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU'nun, tu­rizm sek­tö­rü­nün so­run­la­rı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21079)

9.- İz­mir Mil­let­ve­ki­li Oğuz OYAN'ın, be­le­di­ye­le­rin borç­la­rı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21080)

10.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Fe­ri­dun Fik­ret BA­LOĞ­LU'nun, An­tal­ya'da taş ocak­la­rı­nın oluş­tur­du­ğu so­run­la­ra iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21081)

11.- Iğ­dır Mil­let­ve­ki­li Dur­sun AK­DE­MİR'in, Met­sa­mor Nük­le­er San­tra­li­nin oluş­tur­du­ğu ris­ke iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21082)

12.- Kon­ya Mil­let­ve­ki­li Atil­la KART'ın, Ki­lis'te mey­da­na ge­len ba­zı olay­la­ra iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21083)

13.- Ça­nak­ka­le Mil­let­ve­ki­li Ah­met KÜ­ÇÜK'ün, bir te­le­viz­yon ku­ru­lu­şu ve ba­zı med­ya men­sup­la­rı­na yö­ne­lik ma­li in­ce­le­me­ye iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21085)

14.- Kon­ya Mil­let­ve­ki­li Atil­la KART'ın, pan­car sek­tö­rün­de ça­lı­şan ge­çi­ci iş­çi­le­rin so­run­la­rı­na iliş­kin Baş­ba­kan­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21086)

15.- To­kat Mil­let­ve­ki­li Or­han Zi­ya Dİ­REN'in, To­kat'ta ki­şi ba­şı­na dü­şen mil­li ge­lir ve ka­mu ya­tı­rım mik­ta­rı­na iliş­kin Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sın­dan (Ab­dül­la­tif ŞE­NER) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21087)

16.- Mer­sin Mil­let­ve­ki­li Mus­ta­fa ÖZ­YÜ­REK'in, Genç Par­ti'nin se­çim kam­pan­ya­sı­nı yü­rü­ten rek­lam şir­ke­ti­ne iliş­kin Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sın­dan (Ab­dül­la­tif ŞE­NER) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21088)

17.- Kon­ya Mil­let­ve­ki­li Ah­met IŞIK'ın, Ka­mu Yö­ne­ti­mi Re­for­mu dü­zen­le­me­le­ri­ne iliş­kin Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sın­dan (Meh­met Ali ŞA­HİN) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21089)

18.- Kon­ya Mil­let­ve­ki­li Ah­met IŞIK'ın, eko­no­mik dö­nü­şüm prog­ra­mı dü­zen­le­me­le­ri­ne iliş­kin Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sın­dan (Meh­met Ali ŞA­HİN) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21090)

19.- Kon­ya Mil­let­ve­ki­li Ah­met IŞIK'ın, de­mok­ra­tik­leş­me ve hu­kuk re­for­mu ça­lış­ma­la­rı­na iliş­kin Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sın­dan (Meh­met Ali ŞA­HİN) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21091)

20.- Kon­ya Mil­let­ve­ki­li Ah­met IŞIK'ın, sos­yal yar­dım­la­ra iliş­kin Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sın­dan (Meh­met Ali ŞA­HİN) ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21092)

21.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL'in, Bur­sa-Ke­les'te ku­rul­ma­sı plan­la­nan ter­mik san­tra­le iliş­kin Ener­ji ve Ta­bii Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21098)

22.- An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Yıl­maz ATEŞ'in, EGO'nun do­ğal­gaz sa­tı­şı­na iliş­kin Ener­ji ve Ta­bii Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21099)

23.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Meh­met KÜ­ÇÜ­KA­ŞIK'ın, Bur­sa'da­ki taş ocak­la­rı­nın ta­rım alan­la­rı­na ve çev­re­ye et­ki­le­ri­ne iliş­kin Ener­ji ve Ta­bii Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21100)

24.- To­kat Mil­let­ve­ki­li Or­han Zi­ya Dİ­REN'in, To­kat'ta­ki ener­ji ya­tı­rım­la­rı­na iliş­kin Ener­ji ve Ta­bii Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21101)

25.- Zon­gul­dak Mil­let­ve­ki­li Na­dir SA­RAÇ'ın, Fil­yos Ir­ma­ğı­na yö­ne­lik bir pro­je­ye iliş­kin Ener­ji ve Ta­bii Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21102)

26.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Tun­cay ER­CENK'in, An­tal­ya-Ke­mer'de ve­ri­len bir ma­den ara­ma ruh­sa­tı­na iliş­kin Ener­ji ve Ta­bii Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21103)

27.- Art­vin Mil­let­ve­ki­li Yük­sel ÇOR­BA­CI­OĞ­LU'nun, Yu­su­fe­li Ba­ra­jı pro­je­si­ne iliş­kin Ener­ji ve Ta­bii Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21104)

28.- Art­vin Mil­let­ve­ki­li Yük­sel ÇOR­BA­CI­OĞ­LU'nun, Borç­ka Ba­ra­jı çev­re yo­lu ka­zı­sı­nın yer­le­şi­me et­ki­le­ri­ne iliş­kin Ener­ji ve Ta­bii Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21105)

29.- Kon­ya Mil­let­ve­ki­li Ah­met IŞIK'ın, Kon­ya'da­ki ya­rım kal­mış gö­let­le­re iliş­kin Ener­ji ve Ta­bii Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21106)

30.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL'in, Bur­sa'da­ki ma­den ve taş ocak­la­rı­na iliş­kin Ener­ji ve Ta­bii Kay­nak­lar Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21107)

31.- Ka­ra­man Mil­let­ve­ki­li Mev­lüt AK­GÜN'ün, özel gü­ven­lik ser­ti­fi­ka­sı alan­la­rın is­tih­dam so­run­la­rı­na iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21108)

32.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Meh­met SE­Vİ­GEN'in, İs­tan­bul'da bir ço­cu­ğun ka­na­li­zas­yon çu­ku­ru­na dü­şe­rek ha­ya­tı­nı kay­bet­me­si­ne iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21109)

33.- An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Yıl­maz ATEŞ'in, An­ka­ra-Ma­mak-Kut­lu­dü­ğün'de­ki şan­ti­ye­le­re iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21110)

34.- Kon­ya Mil­let­ve­ki­li Atil­la KART'ın, Boz­kır İl­çe­sin­de­ki bir yol ya­pı­mı­na iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21111)

35.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ali Rı­za GÜL­Çİ­ÇEK'in, tra­fik ce­za­la­rıy­la il­gi­li bir id­di­aya iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21112)

36.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ali Rı­za GÜL­Çİ­ÇEK'in, İs­tan­bul'da tak­si­ler için cep ya­pı­lıp ya­pıl­ma­ya­ca­ğı­na iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21113)

37.- To­kat Mil­let­ve­ki­li Or­han Zi­ya Dİ­REN'in, To­kat'ta mey­da­na ge­len olay­la­ra iliş­kin İçiş­le­ri Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21114)

38.- Mar­din Mil­let­ve­ki­li Mu­har­rem DO­ĞAN'ın, Mar­din'in Dün­ya Kül­tür Mi­ra­sı Lis­te­si­ne aday­lı­ğı­na iliş­kin Kül­tür ve Tu­rizm Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21115)

39.- Ada­na Mil­let­ve­ki­li N. Ga­ye ER­BA­TUR'un, İs­tan­bul Ata­türk Kül­tür Mer­ke­zi bi­na­sı­nın yı­kıl­ma­sı ka­ra­rı­na iliş­kin Kül­tür ve Tu­rizm Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21116)

40.- Mer­sin Mil­let­ve­ki­li Hü­se­yin GÜ­LER'in, MEÜ Tıp Fa­kül­te­si Araş­tır­ma ve Uy­gu­la­ma Has­ta­ne­sin­de ya­şan­dı­ğı id­dia edi­len bir ola­ya iliş­kin Mil­li Eği­tim Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21124)

41.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL'in, Bay­burt İlin­de­ki ya­tı­rım­la­ra iliş­kin Sağ­lık Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21125)

42.- İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li Ali Rı­za GÜL­Çİ­ÇEK'in, isim­le­ri de­ğiş­ti­ri­len sağ­lık ku­ru­luş­la­rı­na iliş­kin Sağ­lık Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21126)

43.- To­kat Mil­let­ve­ki­li Or­han Zi­ya Dİ­REN'in, To­kat'ta­ki ba­zı sağ­lık gös­ter­ge­le­ri­ne iliş­kin Sağ­lık Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21127)

44.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Ke­mal DE­Mİ­REL'in, TCDD'nin mül­ki­ye­tin­de­ki ta­şın­maz­la­ra iliş­kin Ulaş­tır­ma Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21135)

45.- An­tal­ya Mil­let­ve­ki­li Os­man ÖZ­CAN'ın, ge­mi adam­la­rı­nın "STCW" bel­ge­si al­ma şart­la­rı­na iliş­kin Ulaş­tır­ma Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21136)

46.- Art­vin Mil­let­ve­ki­li Yük­sel ÇOR­BA­CI­OĞ­LU'nun, Ho­pa-Sarp bö­lün­müş yo­lu­na iliş­kin Ba­yın­dır­lık ve İs­kan Ba­ka­nın­dan ya­zı­lı so­ru öner­ge­si (7/21140)

No.: 129

23 Ni­san 2007 Pa­zar­te­si

Ra­por­lar

1.- Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Fa­ruk Çe­lik'in; 12/9/1960 Ta­rih­li ve 80 Sa­yı­lı Ka­nun ile 24/6/1995 Ta­rih­li ve 552 Sa­yı­lı Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me­de De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi ve İçiş­le­ri Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/944) (S. Sa­yı­sı: 1400) (Da­ğıt­ma ta­ri­hi: 23.4.2007) (GÜN­DE­ME)

2.- Kas­ta­mo­nu Mil­let­ve­ki­li Meh­met Yıl­dı­rım ve 5 Mil­let­ve­ki­li­nin; İne­bo­lu İl­çe­si­nin Adı­nın Yi­ğit İne­bo­lu Ola­rak De­ğiş­ti­ril­me­si Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi ve İç­tü­zü­ğün 37 nci Mad­de­si­ne Gö­re Doğ­ru­dan Gün­de­me Alın­ma Öner­ge­si (2/637) (S. Sa­yı­sı: 1401) (Da­ğıt­ma ta­ri­hi: 23.4.2007) (GÜN­DE­ME)

 

 

23 Ni­san 2007 Pa­zar­te­si

Bİ­RİN­Cİ OTU­RUM

Açıl­ma Sa­ati: 14.00

BAŞ­KAN: Bü­lent ARINÇ

KÂTİP ÜYE­LER: Meh­met DA­NİŞ (Ça­nak­ka­le), Türkân Mİ­ÇO­OĞUL­LA­RI (İz­mir)

BAŞ­KAN - Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 92'nci Bir­le­şi­mi­ni açı­yo­rum.

(İs­tik­lal Mar­şı)

III. - BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI

A) ÇE­ŞİT­Lİ İŞ­LER

1.- Cum­hur­baş­ka­nı Ah­met Nec­det Se­zer'in Ge­nel Ku­ru­lu teş­rif­le­ri

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri­miz, Sa­yın Cum­hur­baş­ka­nı­mız din­le­yi­ci lo­ca­sın­da­ki yer­le­ri­ni ala­rak yü­ce Mec­li­si­mi­zi onur­lan­dır­mış­lar­dır. Ken­di­le­ri­ne, yü­ce he­ye­ti­niz adı­na "hoş gel­di­niz" di­yo­rum. (Al­kış­lar)

2.- Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin ku­ru­lu­şu­nun 87'nci yıl dö­nü­mü­nün ve Ulu­sal Ege­men­lik ve Ço­cuk Bay­ra­mı'nın kut­lan­ma­sı, gü­nün önem ve an­la­mı­nın be­lir­til­me­si gö­rüş­me­le­ri

BAŞ­KAN -  Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, gün­de­mi­mi­ze gö­re, Ge­nel Ku­ru­lun 18 Ni­san 2007 ta­rih­li 90'ın­cı Bir­le­şi­min­de alı­nan ka­rar uya­rın­ca, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin ku­ru­lu­şu­nun 87'nci yıl dö­nü­mü­nün ve Ulu­sal Ege­men­lik ve Ço­cuk Bay­ra­mı'nın kut­lan­ma­sı ve gü­nün önem ve an­la­mı­nın be­lir­til­me­si ama­cıy­la ya­pa­ca­ğı­mız gö­rüş­me­le­re baş­lı­yo­ruz.

Say­gı­de­ğer mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin açı­lı­şı­nın 87'nci yı­lı­nı bü­yük bir he­ye­can­la kut­lu­yo­ruz. Bu ne­den­le yap­tı­ğı­mız özel otu­ru­mun en ba­şın­da, kı­sa sü­re ön­ce kay­bet­ti­ği­miz Mec­lis Baş­kan Ve­ki­li­miz, ça­lış­ma ar­ka­da­şım, Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Sa­yın Ali Din­çer'in yok­lu­ğun­dan do­la­yı de­rin bir üzün­tü için­de ol­du­ğu­mu ifa­de et­mek is­ti­yo­rum. Sa­yın Din­çer, Mec­li­si­miz­de bu­lun­du­ğu sü­re için­de, si­ya­se­tin, ne­za­ket, say­gı ve hoş­gö­rü için­de ya­pı­la­bi­le­ce­ği­ni gös­ter­miş ve her­ke­se ör­nek ol­muş­tur. Onu bir kez da­ha rah­met­le anı­yo­rum. Yi­ne bu dö­nem­de ha­yat­la­rı­nı kay­be­den Sev­gi­li Ar­ka­daş­la­rı­mız Kü­tah­ya Mil­let­ve­ki­li­miz Ha­lil İb­ra­him Yıl­maz, Ağ­rı Mil­let­ve­ki­li­miz Meh­met Me­lik Öz­men, Kon­ya Mil­let­ve­ki­li­miz Ne­zir Bü­yük­cen­giz, Yoz­gat Mil­let­ve­ki­li­miz İl­yas Ars­lan, Ga­zi­an­tep Mil­let­ve­ki­li­miz Ömer Abu­şoğ­lu'nu da rah­met ve öz­lem­le anı­yo­rum.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, 23 Ni­san 1920 ta­ri­hin­de he­ye­can, umut ve ka­rar­lı­lık­la açı­lan Mec­li­si­miz, sek­sen ye­di yıl bo­yun­ca her 23 Ni­san­da ay­nı he­ye­can ve ka­rar­lı­lı­ğı ya­şa­mış­tır. Bu­gün de mil­le­ti­mi­zi tem­sil eden Mec­li­si­miz­de ilk gün­kü gi­bi mil­le­tin ira­de­si­ni ko­ru­ma ka­rar­lı­lı­ğı de­vam et­mek­te­dir.

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si, bü­yük zor­luk­lar, sı­kın­tı­lar ve ba­zen mü­da­ha­le­ler­le ge­çen sek­sen ye­di yıl bo­yun­ca, mil­le­ti­mi­zin ko­ru­mak­tan, des­tek­le­mek­ten as­la vaz­geç­me­di­ği bir ku­rum­dur. Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­miz de Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti va­tan­da­şı olan her bi­re­yi, sek­sen ye­di yıl bo­yun­ca, hiç­bir ay­rım yap­ma­dan tem­sil et­miş­tir. Her bi­re­yin hak­kı, on­la­rın se­çip tem­sil­ci ola­rak Mec­li­si­mi­ze gön­der­di­ği mil­let­ve­kil­le­ri­miz ara­cı­lı­ğı ile bu yü­ce ça­tı al­tın­da ko­run­muş, ge­liş­ti­ril­miş ve des­tek­len­miş­tir.

De­mok­ra­si, bi­rey­ler ara­sın­da ay­rım yap­ma­dan, on­la­rın hak­la­rı­nı ko­ru­yan Mec­li­sin var­lı­ğı ile ha­yat bu­la­bi­lir. Mec­li­se gös­te­ri­len say­gı ve onun iti­ba­rı­nın yük­sel­til­me­si için ya­pı­lan tüm kat­kı­lar, ay­nı za­man­da, de­mok­ra­si­nin güç­len­di­ril­me­si an­la­mı­na ge­lir. Bu ne­den­le­dir ki, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin say­gın ve iti­bar­lı ol­ma­sı, de­mok­ra­si­nin var­lı­ğı­nı da­ha da güç­lü kı­la­cak­tır.

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si, gü­cü­nü ve yet­ki­si­ni mil­let ira­de­sin­den alır, mil­let adı­na ka­rar ve­rir ve tüm ya­sa­la­rı mil­le­tin re­fa­hı ve hu­zu­ru için çı­ka­rır.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, si­ya­se­tin ken­di­ni ifa­de et­ti­ği en önem­li ku­rum Mec­lis­tir. Bu­ra­da ya­şam ala­nı bu­lan, ana­ya­sal te­mi­nat al­tın­da, ül­ke yö­ne­ti­mi­ne yan­sı­yan si­ya­set ku­ru­mu­nun say­gın­lı­ğı, Mec­li­si­mi­zin say­gın­lı­ğı ile pa­ra­lel­lik arz eder. Yıp­ran­mış, say­gın­lı­ğı­nı yi­tir­miş bir si­ya­set ku­ru­mu de­mok­ra­si­ye za­rar ve­rir. Ül­ke­nin so­run­la­rı si­ya­set ku­ru­mu ta­ra­fın­dan Mec­lis eliy­le çö­züm bul­du­ğu sü­re­ce, sağ­lık­lı iş­le­yen bir de­mok­ra­si var de­mek­tir. Si­ya­set ku­ru­mu­nun çö­züm üre­te­me­di­ği, tı­kan­dı­ğı an­lar, de­mok­ra­si için teh­li­ke çan­la­rı­nın çal­dı­ğı za­man­lar­dır.

Bu­gün Mec­li­si­miz, geç­miş dö­nem­le­rin­de ol­du­ğu gi­bi, güç­lü ve say­gın bir şe­kil­de si­ya­se­ti yö­net­mek­te­dir.

Bu bağ­lam­da, 22'nci Dö­nem Mec­li­si­mi­zin bu­gü­ne ka­dar yap­tı­ğı ya­sa­ma fa­ali­yet­le­ri, Tür­ki­ye'nin de­mok­ra­tik­leş­me yü­rü­yü­şü­nü bir ko­şu­ya çe­vir­miş­tir. Ül­ke­miz, Yü­ce Ön­der Mus­ta­fa Ke­mal Ata­türk'ten bu ya­na, ken­di­si için be­lir­le­di­ği öz­gür, mü­ref­feh, güç­lü ve çağ­daş Tür­ki­ye he­de­fi­ne azim­le ve ka­rar­lı­lık­la koş­ma­ya baş­la­mış­tır.

22'nci Dö­nem Mec­li­si, bu­gü­ne ka­dar 851 ka­nun çı­kar­mış­tır. Bu ka­nun­la­rın önem­li bir kıs­mı Av­ru­pa Bir­li­ği üye­li­ği­miz için ge­re­ken re­form­la­rın bir par­ça­sı­dır. Bu re­form ya­sa­la­rı­nı bir ka­lem­de ifa­de edip geç­mek, ger­çek­le­şen bü­yük ba­şa­rı­ya hak­sız­lık ola­cak­tır.

Av­ru­pa­lı ki­mi dost­la­rı­mı­zın "ses­siz dev­rim" de­di­ği bu re­form­lar, son kırk yı­lın en cid­di ya­sal dü­zen­le­me­le­ri­dir. Bu re­form­la­rın ya­nı sı­ra çı­ka­rı­lan bir­çok te­mel ka­nun, mil­le­ti­mi­zin ya­şam se­vi­ye­si­ni yük­selt­miş ve ko­lay­laş­tır­mış­tır.

Bu ne­den­le­dir ki, siz de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri­mi­zin bü­yük öz­ve­ri­ler­le çı­kar­dı­ğı ka­nun­lar, ül­ke­mi­zin, Mec­li­si­mi­zin, mil­le­ti­mi­zin tüm dün­ya­da­ki say­gın­lı­ğı­nı ar­tır­mış­tır.

Bu­gün Tür­ki­ye, dün­ya si­ya­se­tin­de et­kin, güç­lü, say­gın ve gü­ve­ni­lir bir ye­re sa­hip­se, ne­de­ni, Mec­li­si­mi­zin ger­çek­leş­tir­di­ği bu dev­rim ni­te­li­ğin­de­ki ya­sal dü­zen­le­me­ler­dir. Ay­nı şe­kil­de, bir za­man­lar say­gın ku­rum­lar ara­sın­da en alt sı­ra­lar­da bu­lu­nan Mec­li­si­miz, bu­gün hak et­ti­ği yer­de, ilk sı­ra­lar­da yer al­mak­ta­dır. Bu, de­mok­ra­si­miz açı­sın­dan ha­ya­ti önem ta­şı­yan bir yük­sel­me­dir ve  bu ba­şa­rı, Mec­li­si­mi­zin tüm mil­let­ve­kil­le­ri­ne ait­tir.

Say­gı­de­ğer mil­let­ve­kil­le­ri, son yir­mi dört yıl­dan bu ya­na, Mec­li­si­miz, ilk, de­fa be­şin­ci ya­sa­ma yı­lı ça­lış­ma­la­rı ya­pı­yor. Bu du­rum, si­ya­set ku­ru­mu­nun nor­mal­leş­ti­ği­ni, ül­ke­mi­zin is­tik­ra­ra ka­vuş­tu­ğu­nu gös­te­rir. Si­ya­si is­tik­rar, be­ra­be­rin­de, eko­no­mik is­tik­ra­rı ge­tir­miş­tir. Si­ya­set ve eko­no­mi, bir­bi­rin­den ay­rı­la­ma­yan ikiz­ler gi­bi­dir. Bu ne­den­le­dir ki, si­ya­set ku­ru­mun­da ya­şa­nan is­tik­rar tren­di di­rekt ola­rak eko­no­mi­yi et­ki­le­mek­te­dir.

Si­ya­si kriz, bir dö­nem, Tür­ki­ye'nin de­ğiş­mez gün­dem mad­de­siy­di. Bu kriz­ler ne­de­niy­le eko­no­mi, sü­rek­li iniş çı­kış­lar ya­şa­mış ve bü­yük ka­yıp­lar ve­ril­miş­tir.

Si­ya­si kriz ile si­ya­si tar­tış­ma­yı bir­bi­rin­den ayır­mak ge­re­kir. Tar­tış­ma, si­ya­se­tin do­ğa­sın­da var­dır ve ye­ni açı­lım­lar ya­şan­ma­sı­na kat­kı sağ­lar. An­cak kriz, si­ya­se­tin ya­şam ko­şul­la­rı­nı zor­laş­tı­rır ki, bu, as­la is­te­ni­len bir du­rum de­ğil­dir. Mec­lis, si­ya­se­tin kal­bi­dir ve bu­ra­da ya­şa­na­cak bir si­ya­si kriz, ül­ke­nin ya­şa­mı­nı doğ­ru­dan et­ki­le­yen kalp kri­zi­ne ben­zer.

Bü­yük bir mem­nu­ni­yet­le söy­le­me­li­yim ki, 22'nci Dö­nem Mec­li­si­miz­de hiç­bir si­ya­si kriz ya­şan­ma­mış­tır. En zor ko­nu­la­rın, en cid­di ya­sa­la­rın ve tez­ke­re­le­rin tar­tı­şıl­dı­ğı dö­nem­ler­de bi­le kri­ze dö­nü­şen bir sü­reç hiç ol­ma­mış­tır. Do­ğal ola­rak, bir za­man­lar alış­kan­lık hâli­ne ge­len eko­no­mik kriz­ler de bu dö­nem­de ya­şan­ma­mış­tır.

Si­ya­se­tin ana ak­tör­le­ri olan si­ya­si par­ti­ler ve üye­le­ri, bu dö­nem­de öz­gür­ce ken­di­le­ri­ni ifa­de et­miş, tar­tış­mış, ye­ni açı­lım­lar ya­rat­mış ve ni­ha­ye­tin­de bir so­nu­ca ula­şıl­mış­tır. Bu tar­tış­ma dö­ne­mi içe­ri­sin­de, Mec­li­si­miz, hiç­bir za­man dı­şa­rı­dan ge­len bir yön­len­dir­me ve tel­kin­le ha­re­ket et­me­miş, öz­gür ira­de­si­ni so­nu­na ka­dar kul­lan­mış­tır. Bu yüz­den­dir ki, 22'nci Dö­nem Mec­li­si, de­mok­ra­si­nin en iyi iş­le­di­ği dö­nem­ler­den bi­ri ol­muş­tur.

Say­gı­de­ğer mil­let­ve­kil­le­ri, Mec­li­si­miz, ay­nı za­man­da, tüm ka­mu­oyu­nun en çok il­gi gös­ter­di­ği bir ku­rum hâli­ne gel­miş­tir. Ba­sın or­gan­la­rı, si­ya­se­ti Mec­li­si­miz üze­rin­den iz­le­miş­tir. Dört yıl­da, Mec­li­si­miz üze­rin­den ya­pı­lan ya­zı­lı ha­ber sa­yı­sı yüz­de 200 ar­tış gös­ter­miş­tir. Ko­mis­yon­la­rı­mız, mil­let­ve­kil­le­ri­mi­zin bi­rey­sel ça­lış­ma­la­rı, Ge­nel Ku­rul ça­lış­ma­la­rı ve ulus­la­ra­ra­sı fa­ali­yet­le­rin tü­mü, bü­yük bir dik­kat­le ba­sı­nı­mız ta­ra­fın­dan ta­kip edil­miş ve ka­mu­oyu­na du­yu­rul­muş­tur.

Si­vil top­lum ör­güt­le­ri ko­mis­yon ça­lış­ma­la­rı­na biz­zat da­vet edil­miş ve ya­sa­ma fa­ali­yet­le­ri­ne kat­kı­da bu­lun­muş­lar­dır. Bir­çok si­vil ör­güt, bu dö­nem­de, Mec­lis­te özel ir­ti­bat gö­rev­li­le­ri tah­sis et­miş ve ça­lış­ma­la­rı ta­kip et­miş­tir.

Mec­li­si­miz, bu dö­nem­de, ay­nı za­man­da bir sos­yal fa­ali­yet mer­ke­zi­ne dö­nüş­müş­tür. Bu­gü­ne ka­dar hiç ol­ma­dı­ğı oran­da sos­yal fa­ali­yet, 22'nci Dö­nem­de ger­çek­leş­miş­tir.

Dört yıl ön­ce al­dı­ğı­mız bir ka­rar­la, Mec­li­si­mi­zin tüm sa­lon­la­rı­nı, kul­la­nı­la­bi­lir alan­la­rı­nı hal­ka aç­tık. Dört yıl bo­yun­ca, çok sa­yı­da kon­fe­rans, kam­pan­ya, ser­gi, kon­ser ve sa­nat fa­ali­ye­ti ger­çek­leş­ti­ril­miş­tir. Bu et­kin­lik­le­rin tü­mü, si­vil ör­güt­le­rin, sa­nat­se­ver­le­rin fa­ali­yet­le­riy­le ger­çek­leş­miş ve ken­di­le­rin­den bir üc­ret de ta­lep edil­me­miş­tir.

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si kam­pü­sü, âde­ta, sos­yal ya­şa­mın bir mer­ke­zi hâli­ne gel­miş ve hal­kı­mı­zın il­gi oda­ğı ol­muş­tur. Bu, bi­zim öz­le­di­ği­miz bir Mec­lis­tir; mil­le­tiy­le bü­tün­le­şen, ku­cak­la­şan, ona tüm ka­pı­la­rı­nı açan bir Mec­lis, ger­çek fonk­si­yo­nu­nu ya­pan bir Mec­lis­tir.

Bir ku­ru­mun, hem mil­le­ti tem­sil et­me­si hem de o mil­let­le ko­puk ya­şa­ma­sı bü­yük bir çe­liş­ki­dir. İş­te, Mec­li­si­miz, bu çe­liş­ki­yi or­ta­dan kal­dır­mış­tır. Bir yan­dan, tem­sil et­ti­ği mil­le­tin re­fa­hı için re­form­lar ya­par­ken, bir yan­dan da ona tüm ka­pı­la­rı­nı aç­mış ve onun­la ku­cak­laş­mış­tır.

Say­gı­de­ğer mil­let­ve­kil­le­ri, 22'nci Dö­nem Mec­li­si­mi­zin en ba­şa­rı­lı ol­du­ğu ko­nu­lar­dan bi­ri­si de par­la­men­ter dip­lo­ma­si ça­lış­ma­la­rı­dır. Son dört bu­çuk yıl­da Mec­li­si­miz, ta­ri­hi­nin en bü­yük dip­lo­ma­tik il­gi­siy­le kar­şı­laş­mış­tır. Bu­gü­ne ka­dar Mec­li­si­mi­zi, on­lar­ca dev­let baş­ka­nı, mec­lis baş­ka­nı, hükûmet baş­ka­nı biz­zat zi­ya­ret et­miş­tir. Yurt dı­şın­dan ge­len he­yet sa­yı­sı yüz­ler­le ifa­de edil­mek­te­dir. Bu, son el­li yıl­da kar­şı­la­şıl­ma­yan bir il­gi­dir. Bu il­gi­nin en bü­yük se­be­bi, Mec­li­si­mi­zin Av­ru­pa Bir­li­ği üye­si ol­mak için gös­ter­di­ği bü­yük ba­şa­rı­dır. Dün­ya­nın dört bir ya­nın­dan ge­len ya­ban­cı mi­sa­fir­le­ri­miz bu re­form­la­rı bü­yük bir tak­dir­le anar­ken, ay­nı za­man­da ül­ke­mi­ze olan ba­kış­la­rı da olum­lu yön­de de­ğiş­miş­tir. Bu ül­ke­ler, ay­nı şe­kil­de, ko­mis­yon­la­rı­mı­zı, dost­luk grup­la­rı­mı­zı, mil­let­ve­kil­le­ri­mi­zi ül­ke­le­ri­ne da­vet et­miş­ler ve her gi­di­len yer­de ül­ke­mi­zin ta­nı­tı­mı ya­pıl­mış­tır.

Ar­tık, dün­ya­da gör­mez­lik­ten ge­li­nen bir Tür­ki­ye yok­tur. Böl­ge­si­nin et­kin, güç­lü, ka­rar me­ka­niz­ma­la­rın­da yer alan say­gın bir Tür­ki­ye ko­nu­şu­lu­yor. Ja­pon­ya'dan Ame­ri­ka'ya ka­dar, git­ti­ği­miz her ül­ke­de say­gıy­la kar­şı­la­nan bir Tür­ki­ye var­dır ve il­ginç­tir, Tür­ki­ye'nin de­mok­ra­tik­leş­me ve is­tik­rar­lı yü­rü­yü­şü ko­nu­sun­da yurt dı­şın­da­ki gö­rü­nü­mü yurt için­de­kin­den da­ha po­zi­tif­tir. Ge­rek eko­no­mi çev­re­le­ri ge­rek par­la­men­to­lar ve ge­rek­se hükûmet­ler dü­ze­yin­de ül­ke­mi­zin is­tik­ra­rı ve say­gın­lı­ğı hep tak­dir­le kar­şı­lan­mak­ta­dır. Par­la­men­ter dip­lo­ma­si, Tür­ki­ye'nin say­gın­lı­ğı­nı ar­tı­ra­rak dış po­li­ti­ka­mı­zın et­kin­li­ği­ne kat­kı­da bu­lun­muş­tur. Bu dö­nem­de Dı­şiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı­mız ile ya­pı­lan uyum­lu iş bir­li­ği­nin bu kat­kı­nın art­ma­sın­da önem­li bir et­ki­si ol­muş­tur. Bu ne­den­le, Ba­kan­lı­ğı­mı­za Mec­li­si­miz adı­na te­şek­kür edi­yo­rum.

Say­gı­de­ğer mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye çok de­rin ve kök­lü bir ta­rihî geç­mi­şe sa­hip­tir. Biz, yüz­yıl­lar­dır çok kül­tür­lü bir ya­şam sü­rü­yo­ruz. Kur­du­ğu­muz dev­let­ler tüm dün­ya­ya bir ara­da ya­şa­ma­nın en gü­zel ör­nek­le­ri­ni sun­muş­tur. Me­de­ni­yet­le­rin ça­tış­ma­sı­nı de­ğil, it­ti­fa­kı­nı öne­ren yegâne ül­ke bi­ziz. Bi­zim so­kak­la­rı­mız­da ca­mi­ler, ki­li­se­ler, hav­ra­lar yan ya­na­dır. Bi­zim top­rak­la­rı­mız din­le­rin ha­yat bul­du­ğu top­rak­lar­dır. Biz, bu özel­li­ği­miz­le gu­rur du­ya­rız, an­cak, Trab­zon'da, İs­tan­bul'da ve son ola­rak Ma­lat­ya'da ya­şa­nan olay­lar bi­zi de­rin­den sars­mış­tır. Bu şe­hir­ler­de ha­in­ce sal­dı­rı­lar ya­pan­lar as­la mil­li­yet­çi ola­maz­lar. Bi­zim ül­ke­mi­zin mil­li­yet­çi­le­ri bun­lar de­ğil­dir.

GÜ­ROL ER­GİN (Muğ­la) - Bu­nun mil­li­yet­çi­lik­le ne il­gi­si var?

BAŞ­KAN - Bi­zim mil­li­yet­çi­li­ği­miz şid­det içer­mez. Bi­zim mil­li­yet­çi­le­ri­miz, tıp­kı Os­man­lı'da ol­du­ğu gi­bi, hoş­gö­rüy­le baş­ka mil­let­le­re yak­la­şır. Biz, fark­lı din­ler­de­ki in­san­la­rın ya­şa­mı­na kas­te­den in­san­lar de­ği­liz, as­la da ol­ma­dık, ama, or­ta­da, ya­şa­mı­nı yi­ti­ren ki­şi­ler var­dır; bu ger­çek bi­zim içi­miz­de bir sı­zı­dır, bu­nu sor­gu­la­ma­lı­yız, genç­le­ri­mi­zin bu duy­gu­la­rı­nı tah­rik eden­le­ri bu­lup or­ta­ya çı­kar­ma­lı ve top­lu­mu­muz­dan dış­la­ma­lı­yız.

Say­gı­de­ğer mil­let­ve­kil­le­ri, bu­gün, 22'nci Dö­nem Mec­li­si ola­rak, he­pi­miz son kez 23 Ni­san tö­ren­le­ri­ni kut­lu­yo­ruz. Önü­müz­de­ki gün­ler­de ya­pı­la­cak ge­nel se­çim­ler­le bir­lik­te Mec­li­si­miz ye­ni­le­ne­cek ve 23'ün­cü Dö­nem Mec­li­si ça­lış­ma­la­rı­na baş­la­ya­cak­tır. Bu son 23 Ni­san tö­ren­le­rin­de, ço­cuk­la­rı­mı­zın ge­le­ce­ği için umut do­lu ol­du­ğu­mu ifa­de et­mek is­te­rim. Ya­rın­lar­da ül­ke­mi­zi yö­ne­te­cek olan ço­cuk­la­ra iyi bir Tür­ki­ye bı­rak­mak için he­pi­miz bü­yük gay­ret gös­ter­dik. Her ça­ba­nın, için­de tar­tış­ma­la­rın ya­şan­dı­ğı gün­ler­de bi­le, mil­let­ve­kil­le­ri­mi­zin tek ama­cı­nın da­ha iyi­ye ulaş­ma is­te­ği ol­du­ğu­na ina­nı­yo­rum. Mil­le­ti­miz, Mec­li­si­mi­zin bu ça­lış­ma­la­rı­nı ya­kın­dan ta­kip edi­yor ve tak­dir­le kar­şı­lı­yor.

Bel­ki de, bu dö­nem­de, mu­ha­le­fet ve ik­ti­dar mil­let­ve­kil­le­ri­mi­zin ay­nı is­tek­le çı­kar­dı­ğı ka­nun­lar­dan bi­ri­si, genç­le­ri­mi­ze Mec­li­sin yo­lu­nu açan ye­ni dü­zen­le­me ol­muş­tur. Ar­tık, yir­mi beş ya­şı­nı dol­dur­muş her gen­ci­miz bu yü­ce Mec­li­sin bir üye­si ola­bi­lir. Bu önem­li dü­zen­le­me­ye genç­le­ri­mi­zin il­gi gös­ter­me­si­ni ve Mec­li­si­mi­ze ge­le­rek bi­ze da­ha çok ener­ji ver­me­si­ni is­ti­yo­rum; on­la­rın te­miz, ta­ze ve ener­ji do­lu zi­hin­le­ri, emi­nim ki Mec­li­si­mi­zin ça­lış­ma­la­rı­nı da­ha da güç­len­di­re­cek­tir.

Özel­lik­le ka­dın­la­rı­mı­zın si­ya­se­te da­ha çok il­gi gös­ter­me­si­ni is­ti­yo­ruz. He­pi­miz emi­niz ki, si­ya­set, ka­dın ne­za­ke­ti ve za­ra­fe­tiy­le da­ha da gü­zel­le­şe­cek­tir. Da­ha çok ka­dın mil­let­ve­ki­li­nin 23'ün­cü dö­nem­de Mec­li­si­mi­ze gir­me­si­ni di­ler­ken, bu­na si­ya­si par­ti­le­ri­mi­zin de özel bir des­tek ve­re­ce­ği­ni ay­rı­ca ümit ve te­men­ni edi­yo­rum.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, tüm bun­la­rı göz önü­ne al­dı­ğım­da, ge­le­cek­ten umut­lu ol­du­ğu­mu söy­le­me­li­yim. Ço­cuk­la­rı­mız, pa­rıl­da­yan bir ül­ke­de ya­şa­ya­cak­lar­dır. İs­mi du­yul­du­ğun­da gu­rur ve­ren, gü­ven ve­ren, ai­di­yet duy­gu­su ve­ren bir Tür­ki­ye in­şa olu­yor. Ço­cuk­la­rı­mı­zın, genç­le­ri­mi­zin, ge­le­cek­le­ri­ni baş­ka ül­ke­ler­de ara­ma­dı­ğı, "Be­nim ül­kem." de­di­ğin­de göz­le­rin­de ışıl­tı­lar oluş­tu­ğu bir Tür­ki­ye ha­ya­li kur­ma­lı­yız. Her bi­re­yin, ya­şa­dı­ğı için övünç duy­du­ğu, pa­sa­por­tu­nu, pa­ra­sı­nı, kim­li­ği­ni ta­şı­dı­ğı için gu­rur duy­du­ğu bir ül­ke ha­yal et­me­li­yiz. "Bi­zim ül­ke­miz." de­di­ği­miz­de hiç­bir va­tan­da­şın gön­lün­de bir bu­ruk­luk ol­ma­ma­lı. Han­gi et­nik kö­ken­den olur­sa ol­sun, han­gi inanç­tan olur­sa ol­sun, han­gi kim­li­ği ta­şır­sa ta­şı­sın, her­ke­sin "Bi­zim ül­ke­miz." de­di­ğin­de, ses­le­ri­nin ay­nı mut­lu­luk­ta, ay­nı ne­şe­de ve ay­nı gür­lük­te çık­ma­sı ge­re­kir. İş­te o za­man biz mut­lu bir ai­le ola­bi­li­riz.

Bu ai­le­nin ço­cuk­la­rı fark­lı ses­ler­de, renk­ler­de ve dü­şün­ce­de ola­bi­lir. Her ço­cuk, tıp­kı ken­di ço­cuk­lu­ğu­muz­da ol­du­ğu gi­bi, fark­lı ka­rak­ter­ler­de ola­bi­lir. Ama, her ço­cuk, ai­le­nin eşit bi­rer fer­di­dir ve ken­di­ni o ai­le­ye ait his­set­ti­ği sü­re­ce mut­lu­dur. Bi­zim ai­le­mi­zin adı Tür­ki­ye'dir. Bir ta­ne ai­le­miz var­dır; he­pi­miz, Tür­ki­ye ai­le­si­nin ço­cuk­la­rı­yız. Bu ai­le­ye sa­hip çık­ma­lı­yız ve onu güç­len­dir­me­li­yiz.

Bi­zim dün­ya­da­ki gü­cü­mü­zün ger­çek kay­na­ğı, ai­le ya­pı­mı­zın güç­lü ol­ma­sı­dır. Şim­di, Tür­ki­ye ai­le­si­nin güç­len­me­si için ça­lış­ma­lı­yız. Fark­lı dü­şün­sek de, fark­lı inan­sak da, fark­lı gi­yin­sek de, biz, Tür­ki­ye ai­le­si­ne ai­tiz. Bu­nun ge­le­ce­ği, gü­ven­li­ği söz ko­nu­su ol­du­ğun­da he­pi­mi­zin fe­dakârlık yap­mak için bir an bi­le dü­şün­me­me­si ge­re­kir, yok­sa, ai­le da­ğı­lır ve mah­vo­lu­ruz.

Fark­lı­lık­la­rı­mız bi­zim için kor­ku­la­cak bir şey de­ğil­dir. Biz­ler, de­mok­ra­si­yi teh­li­ke­ye sok­ma­dı­ğı sü­re­ce öz­gür­ce tar­tı­şıl­ma­sı­nı ve fi­kir­le­rin söy­len­me­si­ni des­tek­le­me­li­yiz. Her fark­lı se­sin du­yul­ma­sıy­la re­ji­mi­miz teh­li­ke­ye gir­mez. Bi­la­kis, tek ses­li top­lum­lar­da teh­li­ke da­ha bü­yük­tür. Çün­kü, ko­nu­şa­ma­yan top­lum, ba­ğı­ran, ar­dın­dan şid­det is­te­yen top­lu­ma dö­nü­şür. He­pi­miz ay­nı ge­mi­de yol alı­yo­ruz; kim­se, için­de ha­ya­tı­nı sür­dür­dü­ğü ve bat­tı­ğın­da bo­ğu­la­ca­ğı ge­mi­ye bi­le­rek za­rar ver­mez.

Say­gı­de­ğer mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rım, bu­gün Mec­lis Baş­ka­nı sı­fa­tıy­la son kez 23 Ni­san özel otu­ru­mu­nu yö­ne­ti­yo­rum. Yak­la­şık beş yıl­dır bu Mec­li­sin Baş­kan­lı­ğı­nı onur­la ve gu­rur­la ya­pı­yo­rum. Tüm bu sü­re için­de siz­ler­le bir­çok ko­nu­da or­tak ça­lış­ma­lar yap­tık. İç­ten­lik­le söy­le­me­li­yim ki, tüm ama­cım, gay­re­tim ve he­de­fim say­gın bir Mec­lis oluş­tur­mak için­dir. Da­ha güç­lü, da­ha iti­bar­lı ve mil­let ira­de­si­ni da­ha gü­zel yan­sı­tan bir Mec­li­se sa­hip ol­mak için bü­tün ener­ji­mi kul­lan­ma­ya ça­lış­tım. Bu gay­ret­le­ri­min ne ka­da­rı­nı ba­şar­dı­ğı­mı mil­le­ti­min tak­di­ri­ne bı­ra­kı­yo­rum. Yi­ne de bu beş yıl­lık dö­nem için­de, is­te­me­den de ol­sa, yan­lış­lık­lar ya­pa­rak yü­ce Mec­li­sin say­gın­lı­ğı­na göl­ge dü­şür­müş­sem, mil­le­ti­min en­gin af­fı­na sı­ğı­nı­yo­rum.

Önü­müz­de bir ge­nel se­çim bu­lu­nu­yor. Bu se­çim­ler­de tüm mil­let­ve­kil­le­ri­mi­ze ve si­ya­si par­ti­le­re ba­şa­rı­lar di­li­yo­rum. Umu­yo­rum ki, mil­le­ti­miz, hak­ka­ni­yet­le ken­di­si­ni tem­sil ede­cek ve­kil­le­ri­ni se­çe­cek ve Mec­li­si­mi­ze gön­de­re­cek­tir. 23'ün­cü Dö­nem Mec­li­si­miz, emi­niz ki bu­gün­den da­ha ba­şa­rı­lı ça­lış­ma­lar ya­pa­cak­tır. Ya­kın­da te­mel­le­ri­ni ata­ca­ğı­mız ye­ni kü­tüp­ha­ne, ar­şiv ve araş­tır­ma mer­ke­zi bi­na­mız, mil­let­ve­kil­le­ri­miz için ye­ni ve mo­dern ça­lış­ma ofis­le­ri ve di­ğer tek­nik ya­tı­rım­lar 23'ün­cü Dö­nem­de ta­mam­la­na­cak ve da­ha iyi ya­sa­ma ça­lış­ma­la­rı ya­pı­la­cak­tır.

Say­gı­de­ğer mil­let­ve­kil­le­ri, Mec­li­si­mi­zin açı­lı­şı­nın 87'nci yıl dö­nü­mün­de bir ta­rihî gö­re­vi ta­mam­la­mak üze­re ol­du­ğu­mu­zu da be­lirt­me­li­yim. 11'in­ci Cum­hur­baş­ka­nı­mı­zı seç­mek için 16 Ni­san­dan be­ri ça­lış­ma içe­ri­sin­de­yiz. Bu­gü­ne ka­dar 9 Cum­hur­baş­ka­nı­nı biz­zat se­çen Mec­li­si­miz, ye­ni Cum­hur­baş­ka­nı­mı­zı da ay­nı ka­rar­lı­lık ve öz gü­ven­le seç­mek üze­re­dir. Kı­sa bir sü­re son­ra ta­mam­la­na­cak bu sü­re­cin, de­mok­ra­si ku­ral­la­rı içe­ri­sin­de, ol­gun­luk­la de­vam et­ti­ği­ni gu­rur­la be­lirt­me­li­yim. Bu sü­reç­te top­lu­mun tüm ke­sim­le­ri, bir şe­kil­de ül­ke­mi­zi tem­sil ede­cek olan cum­hur­baş­ka­nı­nın se­çi­mi ko­nu­sun­da gö­rüş­le­ri­ni ifa­de et­ti­ler. An­cak, kim ne der­se de­sin, bu sü­reç, de­mok­ra­si­nin ku­ral­la­rı için­de, ol­ma­sı ge­rek­ti­ği gi­bi sür­mek­te­dir, öz­gür­ce bir tar­tış­ma or­ta­mı ya­şan­mak­ta­dır. Biz, bu tar­tış­ma­la­rı zen­gin­lik ola­rak gö­rü­yo­ruz ve kor­ku duy­mu­yo­ruz. Kim Mec­li­si­mi­ze me­saj gön­der­mek için de­mok­ra­tik hak­kı­nı ya­sa­lar çer­çe­ve­sin­de kul­lan­mış­sa, bil­sin ki on­la­rın me­sa­jı alın­mış­tır. Bu yü­ce Mec­li­sin üye­le­ri, de­mok­ra­tik hak­kı­nı kul­la­nan her­ke­se say­gı gös­ter­miş­tir ve se­çim gü­nü öz­gür­ce oy­la­rı­nı kul­lan­dı­ğın­da, bu me­saj­la­rı da, şüp­he­siz, dü­şü­ne­cek­tir. An­cak, se­çim gün­le­ri gel­di­ğin­de, söz söy­le­me sı­ra­sı Mec­li­si­mi­zin ola­cak­tır. İş­te o za­man, her­ke­sin, Mec­li­si­mi­ze se­si­ni du­yu­ran du­yur­ma­yan her fer­din, bu yü­ce Mec­lis­ten çı­ka­cak ka­ra­ra say­gı gös­ter­me­si­ni bu kez biz bek­li­yo­ruz; ka­rar, mil­le­tin ka­ra­rı ola­cak­tır.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, bu ve­si­ley­le, gö­rev sü­re­si ya­kın­da do­la­cak olan 10'un­cu Cum­hur­baş­ka­nı­mız Sa­yın Ah­met Nec­det Se­zer'e de Mec­li­si­miz adı­na say­gı­la­rı­mı­zı su­nu­yo­rum. Yü­ce Mec­li­si­miz, ken­di­le­ri­nin ya­sa­ma fa­ali­yet­le­ri­ne olan olum­lu kat­kı­sı­nı her za­man ha­tır­la­ya­cak­tır. Ken­di­si­ne bun­dan son­ra­ki ya­şa­mın­da sağ­lık­lı ve mut­lu bir ömür di­le­riz.

Say­gı­de­ğer mil­let­ve­kil­le­ri, yü­ce Mec­li­si­mi­zin açı­lı­şı­nın 87'nci yıl dö­nü­mü bü­yük bir he­ye­can ve gu­rur­la tüm yurt­ta kut­la­nı­yor. Bu­gü­nün ar­ma­ğan edil­di­ği ço­cuk­la­rı­mı­zın ne­şe­si ve se­vin­ci bir ömür bo­yu sü­rer uma­rım. Bu mut­lu­lu­ğu borç­lu ol­du­ğu­muz Mec­li­si­mi­zin ku­ru­cu­la­rı­nı bir kez da­ha hep bir­lik­te rah­met­le an­ma­lı­yız. İlk Mec­lis Baş­ka­nı­mız, cum­hu­ri­ye­ti­mi­zin ku­ru­cu­su, ba­ğım­sız­lık sa­va­şı­mı­zın mu­zaf­fer ku­man­da­nı Mus­ta­fa Ke­mal Ata­türk baş­ta ol­mak üze­re, bu yü­ce ça­tı­nın in­şa­sı­na emek ver­miş her­ke­si rah­met­le ve min­net­le anı­yo­ruz. On­lar bi­ze onur­lu bir ül­ke, güç­lü bir dev­let, gu­rur ve­ren bir bay­rak ve mut­lu­luk bı­rak­tı­lar. Kim­se şüp­he et­me­sin ki, yü­ce Mec­li­si­miz cum­hu­ri­ye­ti­mi­zin ka­za­nım­la­rı­nın bir te­ki­nin bi­le ge­ri gö­tü­rül­me­si­ne izin ver­me­ye­cek­tir. Kim­se şüp­he et­me­sin ki, bu Mec­lis, la­ik, de­mok­ra­tik, sos­yal bir hu­kuk dev­le­ti olan Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti'nin ku­ru­cu­su, sa­hi­bi ve ko­ru­yu­cu­su­dur.

He­pi­ni­zi say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­sin­de tem­sil edi­len si­ya­si par­ti grup­la­rı­nın grup baş­kan­la­rı­na ve Mec­lis­te üye­si bu­lu­nan di­ğer si­ya­si par­ti­le­rin mil­let­ve­ki­li olan ge­nel baş­kan­la­rı­na onar da­ki­ka sü­rey­le söz ve­re­ce­ğim.

Söz sı­ra­sı­nı oku­yo­rum: Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si Ge­nel Baş­ka­nı ve Mec­lis Gru­bu Baş­ka­nı Sa­yın Re­cep Tay­yip Er­do­ğan, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Ge­nel Baş­ka­nı ve Mec­lis Gru­bu Baş­ka­nı Sa­yın De­niz Bay­kal, Ana­va­tan Par­ti­si Ge­nel Baş­ka­nı ve Mec­lis Gru­bu Baş­ka­nı Sa­yın Er­kan Mum­cu, Doğ­ru Yol Par­ti­si Ge­nel Baş­ka­nı Sa­yın Meh­met Ağar, Hal­kın Yük­se­li­şi Par­ti­si Ge­nel Baş­ka­nı Sa­yın Ya­şar Nu­ri Öz­türk.

İlk söz, Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si Ge­nel Baş­ka­nı ve Mec­lis Gru­bu Baş­ka­nı Sa­yın Re­cep Tay­yip Er­do­ğan'ın­dır.

Bu­yu­run Sa­yın Er­do­ğan. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan ayak­ta al­kış­lar)

ADA­LET VE KAL­KIN­MA PAR­Tİ­Sİ GE­NEL BAŞ­KA­NI VE MEC­LİS GRU­BU BAŞ­KA­NI RE­CEP TAY­YİP ER­DO­ĞAN (Si­irt) - Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, say­gı­de­ğer ko­nuk­lar; siz­le­ri say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum.

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin 87'nci ku­ru­luş yıl dö­nü­mü­ne ulaş­mış ol­ma­nın gu­ru­ru, mut­lu­lu­ğu ve coş­ku­su­nu pay­laş­mak üze­re bir ara­ya gel­miş bu­lu­nu­yo­ruz. Yok­luk­lar, imkânsız­lık­lar için­de ver­di­ği­miz o şan­lı is­tik­lal mü­ca­de­le­si­nin ka­rargâhı olan yü­ce Mec­li­si­miz, da­ha son­ra mo­dern, çağ­daş cum­hu­ri­ye­ti­mi­zin üze­rin­de yük­sel­di­ği te­mel ol­muş­tur. Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si, Kur­tu­luş Sa­va­şı'nı yü­rü­ten ira­de­dir, cum­hu­ri­ye­ti­mi­zi ku­ran ira­de­dir, de­mok­ra­si­mi­zi ya­şa­tan ira­de­dir. Çün­kü, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si, Türk mil­le­ti­nin yü­ce ira­de­si­dir.

Cum­hu­ri­ye­ti­mi­zin 100'ün­cü ku­ru­luş yıl dö­nü­mü­ne adım adım yak­la­şır­ken, ül­ke­mi­zi, her alan­da en ile­ri se­vi­ye­le­re ta­şı­mak yo­lun­da­ki çağ­daş­laş­ma mü­ca­de­le­mi­zi azim ve ka­rar­lı­lık­la sür­dü­rü­yo­ruz.

Cum­hu­ri­ye­ti­mi­zin ku­ru­cu­su Ga­zi Mus­ta­fa Ke­mal Ata­türk'ün işa­ret et­ti­ği mua­sır me­de­ni­yet se­vi­ye­si­nin üs­tü­ne çık­ma he­de­fi­ne doğ­ru iler­ler­ken, bu­gün, her za­man­kin­den da­ha inanç­lı, da­ha azim­li ve da­ha güç­lü­yüz. Bi­li­yo­ruz ki, hu­zur ve is­tik­ra­rı­mı­zı sür­dür­dü­ğü­müz, bu ül­ke­nin is­ti­ka­me­ti­ni ge­liş­me ve kal­kın­ma doğ­rul­tu­sun­da tut­tu­ğu­muz her gün, bi­zi he­def­le­ri­mi­ze da­ha da ya­kın­laş­tır­mak­ta­dır. Bu yol­da en bü­yük gü­ven­ce­miz mil­le­ti­miz­dir, mil­let ira­de­si­nin te­cel­ligâhı olan Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­dir.

Millî ege­men­lik kav­ra­mı, cum­hu­ri­ye­ti­mi­zin de­mok­ra­tik meş­ru­iyet te­me­lin­de ku­rul­du­ğu­nun en açık ifa­de­si­dir. 23 Ni­san­la bir­lik­te, mil­let, si­ya­si re­ji­min te­mel ak­tö­rü hâli­ne gel­miş­tir. Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si de, millî ira­de­nin te­cel­ligâhı ola­rak or­ta­ya çık­mış­tır.

Ga­zi Mus­ta­fa Ke­mal Ata­türk, millî mü­ca­de­le­nin en zor şart­la­rın­da bi­le, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin de­mok­ra­tik bir ze­min ola­rak iş­le­til­me­si­ne bü­yük özen gös­ter­miş­tir. Onun için, Ata­türk de­miş­tir ki: "Mil­let ve mem­le­ket nam ve he­sa­bı­na yegâne mü­ra­ca­atgâh bu­ra­sı­dır, ya­ni Mec­lis-i Âli­niz­dir. Bu hakk-ı meş­ruu, bu hakk-ı millîyi, bu hakk-ı ta­biîyi hiç­bir se­bep ve ba­ha­ne ile ve hiç­bir mü­ta­laa ile hiç­bir şah­sa ve hiç­bir he­ye­te terk ede­me­yiz."

Sa­va­şın en zor gün­le­rin­de en kri­tik ka­rar­lar, is­tik­lal mü­ca­de­le­mi­zin de ka­rargâhı olan yü­ce Mec­li­si­miz­de mü­za­ke­re edil­miş­tir.

Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti, Ana­ya­sa'mız­da­ki ta­nı­mıy­la de­mok­ra­tik, la­ik, sos­yal bir hu­kuk dev­le­ti­dir.

Cum­hu­ri­ye­ti­miz, bir­bi­ri­ni ta­mam­la­yan bu te­mel ni­te­lik­le­riy­le ar­tık ku­rum­sal­laş­mış, kök­leş­miş ve mil­le­ti­mi­ze mal ol­muş­tur.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, mil­le­tin ve­kil­le­ri ola­rak bu ça­tı al­tın­da ye­ri­ne ge­tir­me­miz ge­re­ken, şüp­he­siz ki, pek çok gö­rev var­dır, ama bil­me­li­yiz ki, bu gö­rev­le­rin il­ki ve en önem­li­si "Hâki­mi­yet ka­yıt­sız şart­sız mil­le­tin­dir." şi­arı­nı ya­şat­mak­tır. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar) Çün­kü bu şi­ar, cum­hu­ri­ye­ti­mi­zin, de­mok­ra­si­nin, ada­le­tin, hak ve öz­gür­lük­le­rin yegâne te­mi­na­tı­dır. Dün­ya­nın şart­la­rı de­ği­şe­bi­lir, za­man za­man ül­ke­mi­zin önü­ne at­la­tıl­ma­sı güç ba­di­re­ler de çı­ka­bi­lir, ama bi­li­yo­ruz ki, mil­le­tin se­si bu ça­tı­nın al­tın­da çın­la­ma­ya de­vam et­ti­ği sü­re­ce bu ül­ke­nin var ol­ma ira­de­si as­la kay­bol­ma­ya­cak­tır.

Gü­cü­nü mil­le­tin­den alan cum­hu­ri­ye­ti­miz, de­mok­ra­si ve hu­kuk dev­le­ti­nin iş­le­yen me­ka­niz­ma­la­rıy­la, her za­man­kin­den bu­gün da­ha güç­lü­dür. Bu ba­kım­dan, her 23 Ni­san'ı bir ön­ce­kin­den da­ha coş­ku­lu, da­ha gu­rur­lu bir şe­kil­de kut­lu­yo­ruz ve her 23 Ni­san'da mil­le­ti­mi­ze ya­kı­şan, ta­ri­hi­mi­ze ya­kı­şan, is­tik­lal mü­ca­de­le­mi­ze ya­kı­şan ge­le­ce­ği te­sis et­mek ko­nu­sun­da­ki azim ve ka­rar­lı­lı­ğı­mız ar­tı­yor.

Ço­cuk­la­rı­mı­za ai­di­ye­tiy­le, va­tan­daş­lı­ğıy­la, sa­hip­li­ğiy­le gu­rur du­ya­cak­la­rı bir ül­ke bı­rak­mak, Tür­ki­ye'yi me­de­ni­yet ide­al­le­ri­nin öte­si­ne ta­şı­mak için çık­tı­ğı­mız bu yol­cu­luk­ta en bü­yük gü­cü­müz, mil­let ol­ma bi­lin­ci­miz­dir. Bu bi­lin­ci güç­len­dir­mek için, bü­tün sa­mi­mi­ye­ti­miz­le, bü­tün gü­cü­müz­le, ül­ke­mi­ze, mil­le­ti­mi­ze hiz­met et­me­yi, her za­man, en bü­yük şe­ref ka­bul ede­ce­ğiz.

Cum­hu­ri­yet il­ke­le­ri­ne bağ­lı ka­la­rak, mil­le­ti­mi­zin öz de­ğer­le­ri­ni, kim­li­ği­ni ko­ru­ya­rak, Tür­ki­ye'nin onu­ru­na, hay­si­ye­ti­ne sa­da­kat­le sa­hip çı­ka­rak, de­mok­ra­siy­le, ada­let­le, ba­rış ve kar­deş­lik­le ge­le­ce­ğe iler­le­me­ye de­vam ede­ce­ğiz. Bi­li­yo­ruz ki, mil­let ola­rak ay­nı duy­gu­da bir­le­şir­sek, ay­nı he­de­fe odak­la­nır­sak, ula­şa­ma­ya­ca­ğı­mız hiç­bir ba­şa­rı yok­tur, ol­ma­ya­cak­tır.

Bu bi­linç­le, gö­zü­mü­zü ge­le­ce­ğe dik­tik. Her 23 Ni­san'ı bir ön­ce­kin­den da­ha ile­ri­de kut­la­yan bir Tür­ki­ye için, mil­let­çe, ge­ce­mi­zi gün­dü­zü­mü­ze ka­ta­rak ça­lı­şı­yo­ruz ve bir gü­nün bir gü­ne eşit ol­ma­sı­nı is­te­mi­yo­ruz.

Ne mut­lu ki, cum­hu­ri­ye­ti­mi­zin ku­ru­luş ide­al­le­ri­ne, çağ­daş­laş­ma he­def­le­ri­ne, bu­gün, her za­man­kin­den da­ha ya­kın bir nok­ta­da bu­lu­nu­yo­ruz. Bu ba­şa­rı, her şey­den ön­ce, aziz mil­le­ti­mi­zin­dir ve on­la­rın vekâle­tiy­le, siz­de­dir. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Onun de­ği­şim ira­de­si­ni ha­ya­ta ge­çi­ren bü­yük re­form­la­ra, viz­yon ve ce­sa­ret is­te­yen ka­rar­la­ra, siz­ler, ger­çek­ten, dü­şün­ce­niz­le, gay­re­ti­niz­le im­za at­ma­ya de­vam et­tik­çe, bu yü­ce Mec­lis, da­ha bir­çok ba­şa­rı­la­ra, ina­nı­yo­rum ki, al­nı­nın te­riy­le, dü­şün­ce­siy­le im­za­sı­nı koy­ma­ya de­vam ede­cek­tir.

Sek­sen ye­di yıl­lık sü­reç­te mil­let ola­rak kay­det­ti­ği­miz bü­tün iler­le­me­ler or­ta­da­dır. Tür­ki­ye, ar­tık, sek­sen ye­di yıl ön­ce­ki Tür­ki­ye de­ğil­dir. Cum­hu­ri­ye­ti­mi­zin ka­za­nım­la­rı ka­lı­cı hâle gel­miş­tir. Bun­dan ge­ri­ye dö­nüş de ol­ma­ya­cak­tır, ola­maz. Bu­gün, me­de­ni mil­let­ler ca­mi­asın­da say­gın bir ye­re sa­hip, böl­ge­sin­de ve dün­ya­da is­tik­rar un­su­ru olan bir cum­hu­ri­ye­tiz. İs­tik­lal mü­ca­de­le­si­nin zor şart­la­rı, yok­luk ve imkânsız­lık­la­rıy­la as­la kı­yas­la­na­ma­ya­cak ka­dar güç­lü ve ken­di­ne gü­ve­nen bü­yük bir dev­le­tiz. Ar­tık, ge­le­ce­ğe, da­ha umut­la, gü­ven­le bak­mak için her tür­lü se­be­be sa­hi­biz.

Bü­yük  bir mut­lu­luk­la söy­le­mek is­te­rim ki, bu­gün, cum­hu­ri­ye­ti­miz, kor­ku­la­rın de­ğil, umut­la­rın ül­ke­si hâli­ne gel­miş­tir. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Bu his­si­ya­tı­mı­zı bir ke­re da­ha ifa­de edi­yor, bu an­lam­lı gün­de, bü­tün is­tik­lal şe­hit­le­ri­mi­zi, bir ke­re da­ha, rah­met­le, şük­ran­la anı­yo­rum.

Bu­gün, cum­hu­ri­ye­ti­mi­zin ku­ru­cu­su Mus­ta­fa Ke­mal Ata­türk'ün ço­cuk­la­rı­mı­za ar­ma­ğan et­ti­ği çok özel bir gün­dür.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Bu­yu­run efen­dim.

RE­CEP TAY­YİP ER­DO­ĞAN (De­vam­la) - 23 Ni­san Millî Ege­men­lik Bay­ra­mı, ay­nı za­man­da, dün­ya­da, ilk ve tek ço­cuk bay­ra­mı ola­rak, bü­tün in­san­lık için, ay­dın­lık ve ba­rış do­lu bir ge­le­cek çağ­rı­sı­dır. Bay­ram­la­rı­nı kut­lu­yor, yav­ru­la­rı­mı­za hu­zur ve ba­rış do­lu bir dün­ya te­men­ni edi­yo­rum.

Bu ara­da, bu dö­nem­de, ara­mız­da şu an­da ol­ma­yan, kay­bet­ti­ği­miz bü­tün mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­ma da Al­lah'tan rah­met di­li­yo­rum, ai­le­le­ri­ne, Mec­li­si­mi­ze ve mil­le­ti­mi­ze baş­sağ­lı­ğı di­li­yo­rum.

Mil­le­ti­mi­zin 23 Ni­san Millî Ege­men­lik ve Ço­cuk Bay­ra­mı kut­lu ol­sun di­yo­rum.

Say­gı­la­rım­la. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan ayak­ta al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Er­do­ğan.

Söz sı­ra­sı, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Ge­nel Baş­ka­nı ve Mec­lis Gru­bu Baş­ka­nı Sa­yın De­niz Bay­kal'ın­dır.

Sa­yın Bay­kal, bu­yu­run. (CHP sı­ra­la­rın­dan ayak­ta al­kış­lar)

CUM­HU­Rİ­YET HALK PAR­Tİ­Sİ GE­NEL BAŞ­KA­NI VE MEC­LİS GRU­BU BAŞ­KA­NI DE­NİZ BAY­KAL (An­tal­ya) - Sa­yın Baş­kan, Sa­yın Cum­hur­baş­ka­nı­mız, sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, say­gı­de­ğer ko­nuk­lar, 23 Ni­san'ın ve genç­li­ği­mi­zin, ge­le­ce­ği­mi­zin ger­çek sa­hi­bi sev­gi­li ço­cuk­la­rı­mız, sev­gi­li va­tan­daş­la­rım; he­pi­ni­zi, şah­sım ve Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si adı­na sev­gi­ler­le, say­gı­lar­la se­lam­lı­yo­rum.

Bü­tün hal­kı­mı­zın Ulu­sal Ege­men­lik ve Ço­cuk Bay­ra­mı'nı kut­lu­yo­rum. Ül­ke­mi­zin, ba­rış, mut­lu­luk, re­fah ve ba­ğım­sız­lık için­de da­ha ni­ce bay­ram­lar ge­çir­me­si­ni di­li­yo­rum. Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin açı­lı­şı­nı ger­çek­leş­ti­ren Ga­zi Mus­ta­fa Ke­mal'i ve Bi­rin­ci Mec­lis­ten baş­la­ya­rak bu­gü­ne ka­dar bu kut­sal ça­tı al­tın­da gö­rev yap­mış tüm mil­let tem­sil­ci­le­ri­ni say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Bu­gün çok da­ha iyi gö­rü­yo­ruz ki, 23 Ni­san 1920'de ya­şa­nan, bir baş­lan­gıç ol­muş­tur; te­ba­alık­tan yurt­taş­lı­ğa, ce­ma­at­ten top­lu­ma, te­ok­ra­tik zih­ni­yet­ten la­ik an­la­yı­şa, dog­ma­tizm­den öz­gür dü­şün­ce­ye, zor­ba­lık­tan hu­ku­ka, din sö­mü­rü­cü­lü­ğün­den di­ne say­gı an­la­yı­şı­na ge­çi­şi sağ­la­ma mü­ca­de­le­si­nin baş­lan­gı­cı ol­muş­tur. 23 Ni­san 1920 baş­lan­gı­cı­nı ama­cı­na ulaş­tır­ma­nın ne ka­dar güç ola­ca­ğı, sek­sen ye­di yıl­lık de­ne­yi­mi­miz­le de or­ta­ya çık­mış­tır. Cum­hu­ri­yet, bu güç­lük­le­ri yen­me mü­ca­de­le­si­nin adı­dır.

23 Ni­san'ın te­me­li millî ira­de­dir. Millî ira­de, bü­tün yurt­taş­la­rın eşit­li­ği­ni ge­rek­ti­rir; ka­dın er­kek­le, zen­gin yok­sul­la, dip­lo­ma­lı dip­lo­ma­sız­la, si­vil as­ker­le, do­ğu­lu ba­tı­lıy­la, köy­lü kent­liy­le eşit ola­cak­tır. An­cak o za­man, dev­let, bir ırk dev­le­ti, bir kan, bir ka­fa­ta­sı dev­le­ti ol­ma­ya­cak­tır; bir din dev­le­ti, bir mez­hep, bir ta­ri­kat dev­le­ti an­cak o za­man ol­ma­ya­cak­tır, bir aşi­ret dev­le­ti ol­ma­ya­cak­tır; yurt­taş­lık bi­lin­ci­ne da­ya­lı bir ulu­sal dev­let ola­cak­tır.

Din ve si­ya­set ay­rı­mı de­mok­ra­si­nin te­me­li­dir. Din ve si­ya­se­tin ku­ral­la­rı bir­bi­rin­den fark­lı­dır: Din­de iman ve tes­li­mi­yet esas­tır, de­mok­ra­tik si­ya­set­te ik­na ol­ma ve sor­gu­la­ma; din­de ger­çek tek­tir ve de­ğiş­mez, de­mok­ra­tik si­ya­set­te ger­çek çok­tur ve de­ği­şir; din­de mu­ha­le­fe­te yer yok­tur, de­mok­ra­tik si­ya­set mu­ha­le­fet­siz ol­maz. De­mok­ra­si­nin ola­nak­la­rı­nı kul­la­na­rak di­ni si­ya­se­te aç­ma­ya kal­kı­şan­lar ola­bi­lir, ama din ve si­ya­set ay­rı­mı­nı esas al­ma­yan hiç­bir re­jim de­mok­ra­tik ka­la­maz. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar) Ba­tı, yüz­ler­ce yıl kar­deş ka­nı akı­ta­rak bu ger­çe­ği öğ­ren­miş­tir. Biz, 23 Ni­san'da yö­nel­di­ği­miz re­jim için­de kim­se­nin bur­nu­nu ka­nat­ma­dan bu ger­çe­ği ya­şı­yo­ruz.

La­ik­lik an­la­yı­şı, dev­le­tin, bü­tün inanç­la­ra, din­le­re, mez­hep­le­re say­gı gös­ter­me­si­ni ve eşit dav­ran­ma­sı­nı ge­rek­ti­rir. Bu doğ­ru­dur, ama la­ik­lik an­la­yı­şı, ay­nı za­man­da, hiç­bir inan­cın, mez­he­bin, di­nin, dev­le­tin, hu­ku­ku­nu, eği­ti­mi­ni ve yö­ne­ti­mi­ni oluş­tur­ma­sı­na izin ve­ril­me­me­si­ni de ge­rek­ti­rir. Si­ya­se­tin re­fe­ran­sı de­mok­ra­si ol­mak­tan çı­kar, inanç ve din olur­sa, bu­nun so­nu­cu, ön­ce oluk oluk kar­deş ka­nı, son­ra da ko­yu ve ka­ran­lık bir oto­ri­ter re­jim­dir.

Tür­ki­ye'de, İs­la­mi­yet, la­ik­lik ve de­mok­ra­si ara­sın­da eş­siz bir uyum var­dır. Bu, Tür­ki­ye'nin al­tın üç­ge­ni, al­tın sen­te­zi­dir, iç ba­rı­şın ve kal­kın­ma­nın al­tın anah­ta­rı­dır. Bu­nu gö­zü­müz gi­bi ko­ru­yup sür­dür­me­yi, boz­mak is­te­yen­le­re mey­da­nı boş bı­rak­ma­ma­yı en ön­ce­lik­li gö­rev bil­me­li­yiz.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, 23 Ni­san 1920'de, ya­ni sek­sen ye­di yıl ön­ce, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si'nin açı­lı­şıy­la bir­lik­te bir millî dev­let ku­ru­lu­şu­nun te­me­li atıl­mış­tır. Ye­ni millî dev­le­tin, o gün, 23 Ni­san 1920'de, he­nüz, ne ana­ya­sa­sı var­dır ne de sı­nır­la­rı bel­li­dir. Cum­hu­ri­yet de yok­tur, de­mok­ra­si de yok­tur. Ama bir nok­ta ke­sin­dir: Türk mil­le­ti, sal­ta­na­tı ve hi­la­fe­ti dış­la­ya­rak, ken­di ba­ğım­sız dev­le­ti­ni kur­mak­ta­dır. Dev­le­ti ku­ran­lar, ken­di et­nik kim­lik­le­ri­ni, ırk, soy, sop, din, mez­hep, inanç, ta­ri­kat, ce­ma­at bağ­lı­lık­la­rı­nı aşa­rak, Türk mil­le­ti an­la­yı­şı et­ra­fın­da, kar­deş­çe, el ele ver­miş­ler­dir. Dev­le­ti­mi­zin te­me­lin­de bu an­la­yış var­dır. Ül­ke ola­rak ba­rış ve is­tik­ra­rı­mı­zın gü­ven­ce­si bu an­la­yış­tır. O ne­den­le­dir ki, Türk mil­le­ti an­la­yı­şı­nı bir ya­na bı­ra­kır, et­nik kim­lik ay­rış­tır­ma­sı­na ken­di­mi­zi kap­tı­rır­sak, alt kim­lik-üst kim­lik la­bi­rent­le­ri­ne sü­rük­le­nir­sek, top­lum­sal ba­rı­şı­mı­zın, dir­lik ve dü­ze­ni­mi­zin tah­rip ol­ma­sı­na se­bep olu­ruz.

Ay­nı şe­kil­de, din, inanç, mez­hep an­la­yış­la­rı­mı­zı ön pla­na çı­ka­rır­sak, ta­ri­kat, ce­ma­at bağ­lı­lık­la­rı­mı­zı te­mel alır­sak, dev­le­tin gü­cü­nü, yet­ki­le­ri­ni, pa­ra­sı­nı, ola­nak­la­rı­nı o doğ­rul­tu­da kul­la­nır­sak, ku­rum­la­rı ve dev­le­ti kad­ro­laş­ma­nın he­de­fi hâli­ne ge­ti­rir­sek, bir­lik ve bü­tün­lü­ğü­mü­ze, ba­rış ve kar­deş­li­ği­mi­ze, 23 Ni­san ru­hu­na iha­net et­miş olu­ruz. Bu yan­lış­lık­lar, ba­zen, in­san hak­la­rı ve de­mok­ra­si adı­na, inanç öz­gür­lü­ğü adı­na da ya­pı­la­bi­lir, ama bu ger­çe­ği de­ğiş­tir­mez.

23 Ni­san, bi­ze, millî ege­men­lik an­la­yı­şı­nı ka­zan­dır­mış­tır. Ege­men­li­ğin millî ol­ma­sı, ay­nı za­man­da, hem et­nik ol­ma­ma­sı hem de dinî ol­ma­ma­sı an­la­mı­na ge­lir. Dev­le­ti­mi­zin da­ha son­ra­ki ge­liş­me­le­ri de bu te­mel­de yük­sel­miş­tir, cum­hu­ri­yet bu te­mel­de ger­çek­leş­ti­ril­miş­tir. De­mok­ra­si­ye, cum­hu­ri­yet­le de pe­kiş­ti­ri­len bu te­mel­ler üze­rin­de ula­şı­la­bil­miş­tir. De­mok­ra­si­mi­zin sağ­la­dı­ğı ola­nak­la­rı cum­hu­ri­ye­tin ve dev­le­tin millî ve la­ik kim­li­ği­ni or­ta­dan kal­dır­mak için kul­lan­mak tam bir ay­maz­lık­tır.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, de­mok­ra­si, beş yıl­da bir san­dık ba­şı­na gi­dip, son­ra da se­çi­len­le­rin is­te­di­ği­ni yap­ma­sı­na se­yir­ci kal­mak de­ğil­dir. De­mok­ra­si, sa­de­ce bir usul­den, yön­tem­den iba­ret de­ğil­dir. De­mok­ra­si­nin bir esa­sı, il­ke­le­ri, de­ğer­le­ri de var­dır. Eğer, adı her tür­lü yol­suz­lu­ğa ka­rış­mış bir ba­kan, ken­di hak­kın­da, 4 de­fa, af ya­sa­sı­nı bu Mec­lis­ten çı­ka­ra­bil­miş ise, bu­nun, ne de­mok­ra­si­nin ne millî ege­men­lik an­la­yı­şı­nın ge­re­ği sa­yıl­ma­sı müm­kün de­ğil­dir. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar) Böy­le bir uy­gu­la­ma, ne bu­nu ya­pan­la­ra ne de Mec­li­si­mi­ze şe­ref ka­zan­dır­ma­mış­tır.

Ge­ne ay­nı şe­kil­de, 100'den faz­la yol­suz­luk dos­ya­sı, Baş­ba­kan­la, ba­kan­lar­la, mil­let­ve­kil­le­riy­le il­gi­li ola­rak, beş yıl­dan be­ri Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­sin­de bek­le­mek­te­dir. Bun­la­rın bir ta­ne­si­nin bi­le ele alın­ma­ma­sı­nı, bir ki­şi­nin bi­le do­ku­nul­maz­lı­ğı­nın kal­dı­rıl­ma­mış ol­ma­sı­nı, de­mok­ra­si­nin, millî ira­de­nin, hu­ku­ka say­gı­nın ge­re­ği say­mak çok güç­tür. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Ge­ne, ne ya­zık ki, Sa­yış­tay üye­le­ri­nin se­çi­mi gö­re­vi­ni, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin, bü­tün uya­rı­la­ra rağ­men, on beş ay­dır sav­sak­la­ma­sı, ne de­mok­ra­si an­la­yı­şıy­la ne de Ana­ya­sa ve hu­ku­ka say­gı an­la­yı­şıy­la bağ­daş­tı­rı­la­maz. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar) Sa­yış­ta­yın ken­di ya­sa­la­rı­na gö­re be­lir­le­di­ği aday­la­rı­nı ik­ti­dar be­ğen­me­di di­ye Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin se­çim yap­ma­ma­sı, he­le se­çim yön­te­mi­ni de­ğiş­tir­me­ye yö­nel­me­si, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin say­gın­lı­ğı ve de de­mok­ra­si an­la­yı­şıy­la hiç­bir bi­çim­de bağ­daş­maz.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, bir ül­ke­de ba­sın-ya­yın ve med­ya öz­gür­lü­ğü­nün bu­lun­ma­sı o ül­ke­nin de­mok­ra­tik bir re­ji­me sa­hip ol­du­ğu­nu ka­nıt­la­ma­ya yet­mez; ama ba­sın-ya­yın ve med­ya öz­gür­lü­ğü­nün bu­lun­ma­ma­sı, o ül­ke­de­ki re­ji­min de­mok­ra­tik ol­ma­dı­ğı­nı ka­nıt­la­ma­ya ye­ter.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın Bay­kal, lüt­fen ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız.

DE­NİZ BAY­KAL (De­vam­la) - Son za­man­lar­da med­ya­ya yö­ne­lik ola­rak bir bas­kı ve yıl­dır­ma po­li­ti­ka­sı­nın acı­ma­sız­ca uy­gu­lan­dı­ğı­nı bi­li­yo­ruz. Ama, dün, bir ge­nel ya­yın yö­net­me­ni­nin açık­la­ma­la­rın­dan öğ­ren­dik ki, Baş­ba­ka­nın Ba­sın Söz­cü­sü, Tür­ki­ye'nin ikin­ci bü­yük ga­ze­te­si­nin han­gi man­şet­le çı­ka­ca­ğı­na, han­gi ya­zar­la­ra ya­zı yaz­dı­rı­la­ca­ğı­na, ya­zı­la­rın han­gi say­fa­lar­da ya­yın­la­na­ca­ğı­na ka­rar ve­re­bi­li­yor. Bu, utanç ve­ri­ci bir tab­lo­dur. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan "Ya­lan! Ya­lan!" ses­le­ri, gü­rül­tü­ler) Bir de­mok­ra­si skan­da­lı­dır. De­mok­ra­si, mak­ya­jı ile giz­len­mek is­te­nen çeh­re, bir kez da­ha or­ta­ya çık­mış­tır. De­mok­ra­si işi­ni­ze gel­di­ği sü­re­ce kul­la­nıp, son­ra bir ke­na­ra ata­bi­le­ce­ği­niz bir araç de­ğil­dir. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin açı­lı­şı­nın 87'nci yıl dö­nü­mü, 11'in­ci cum­hur­baş­ka­nı se­çi­mi­nin ya­pı­la­ca­ğı gün­le­re ras­la­mış­tır. 10'un­cu Cum­hur­baş­ka­nı­mız Sa­yın Ah­met Se­zer'i, Cum­hur­baş­kan­lı­ğı­nın bu son dö­ne­min­de, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si ça­tı­sı al­tın­da, mil­le­ti­mi­zin de duy­gu­la­rı­na ter­cü­man ola­rak say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar) İna­nı­yo­rum ki, Sa­yın Se­zer'i, Ana­ya­sa'ya, hu­ku­kun üs­tün­lü­ğü­ne, la­ik, de­mok­ra­tik cum­hu­ri­ye­te ve Ata­türk İl­ke­le­ri­ne, bun­la­ra en çok ih­ti­yaç his­set­ti­ği­miz bir dö­nem­de sa­hip çı­kan, il­ke­li ve ka­rar­lı tu­tu­muy­la, al­çak gö­nül­lü, ah­lak­lı ve onur­lu ki­şi­li­ğiy­le mil­le­ti­miz ve ta­rih tak­dir­le ana­cak­tır. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Ye­ni cum­hur­baş­ka­nı se­çi­miy­le il­gi­li ola­rak, aday gös­ter­me sü­re­si­nin son iki gü­nü­ne gir­mek üze­re­yiz. Or­ta­da hiç­bir cid­di aday yok­tur. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan "Aday ol" ses­le­ri, gü­rül­tü­ler)

AH­MET YE­Nİ (Sam­sun) - Aday ol.

AGÂH KAF­KAS (Ço­rum) - Mec­li­sin ira­de­si­ne say­gı­sız­lık.

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, lüt­fen mü­da­ha­le et­me­yin efen­dim.

DE­NİZ BAY­KAL (De­vam­la) - 72 mil­yon­luk Tür­ki­ye, ki­min cum­hur­baş­ka­nı ola­ca­ğı ko­nu­sun­da, tam bir ka­ran­lık için­de­dir. Top­lum bil­mi­yor, mu­ha­le­fet par­ti­le­ri bil­mi­yor, ik­ti­dar par­ti­si bil­mi­yor, mil­let­ve­kil­le­ri bil­mi­yor, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si bil­mi­yor. İk­ti­dar mil­let­ve­kil­le­ri, ba­kan­lar, ki­mi se­çe­cek­le­ri ko­nu­sun­da ta­li­mat bek­li­yor­lar. Ta­li­mat ve­re­cek olan, Cum­hur­baş­ka­nı ada­yı­nın mil­let ta­ra­fın­dan bi­li­nip de­ğer­len­di­ril­me­si­ni is­te­mi­yor.

AH­MET YE­Nİ (Sam­sun) - Aday ol… Aday ol…

DE­NİZ BAY­KAL (De­vam­la) -  Mil­let­ten, mil­let­ve­kil­le­rin­den, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­sin­den ka­çı­rı­lan bir Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­mi! Böy­le bir Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­mi­nin, Ana­ya­sa'yla, de­mok­ra­siy­le, mil­le­te ve Cum­hur­baş­kan­lı­ğı­na say­gı an­la­yı­şıy­la hiç­bir iliş­ki­si yok­tur. (CHP sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Bu şek­liy­le Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­mi, AKP mut­fa­ğı­nın de­ğil, ai­le mut­fa­ğı­nın bir işi hâli­ne dö­nüş­mek­te­dir. Mil­let­ten, mil­let­ve­kil­le­rin­den, AKP mil­let­ve­kil­le­rin­den bi­le ka­çı­rı­lan bir Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­mi. Bu, bir se­çim de­ğil, teb­li­gat­tır.

AH­MET YE­Nİ (Sam­sun) - Aday ol, aday…

DE­NİZ BAY­KAL (De­vam­la) - Tek par­ti dik­ta re­jim­le­rin­de bi­le böy­le bir uy­gu­la­ma ol­ma­mış­tır. Böy­le bir tab­lo, ne 23 Ni­san ru­hu­na ne Mec­li­si­mi­zin onu­ru­na ne de Mil­let Mec­li­si ira­de­si­nin üs­tün­lü­ğü an­la­yı­şı­na ya­kış­tı­rı­la­maz. Bu yön­tem­le, 72 mil­yon­luk Tür­ki­ye'ye, say­gın ve onur­lu bir Cum­hur­baş­ka­nı de­ğil, bir ai­le­ye ka­pı ku­lu se­çi­lir. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan "Si­ze ya­kış­mı­yor." ses­le­ri, gü­rül­tü­ler, sı­ra ka­pak­la­rı­na vur­ma­lar) Böy­le bir se­çim, hem Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin şe­re­fi­ne…

SA­LİH KA­PU­SUZ (An­ka­ra) - Çok ayıp! Çok ayıp!

BAŞ­KAN - Sa­yın Bay­kal… Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri…

DE­NİZ BAY­KAL (De­vam­la) - …ve onu­ru­na ya­kış­maz.

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri…

SA­LİH KA­PU­SUZ (An­ka­ra) - Sa­yın Bay­kal, ya­kı­şı­yor mu si­ze?

DE­NİZ BAY­KAL (De­vam­la) - …hem de Cum­hur­baş­kan­lı­ğı…

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri…

DE­NİZ BAY­KAL (De­vam­la) - …hem de… (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan gü­rül­tü­ler, CHP sı­ra­la­rın­dan "Din­le­yin." ses­le­ri)

SA­LİH KA­PU­SUZ (An­ka­ra) - Si­ze ya­kı­şır bu an­cak!

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri… Sa­yın Bay­kal, bir sa­ni­ye efen­dim…

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri… Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri… Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, lüt­fen, be­ni din­ler mi­si­niz. Sa­yın Bay­kal, bir sa­ni­ye efen­dim…

ŞÜK­RÜ ÜNAL (Os­ma­ni­ye) - Sö­zü­nü ge­ri al­sın Sa­yın Baş­kan! (CHP sı­ra­la­rın­dan gü­rül­tü­ler)

BAŞ­KAN - De­ğer­li ar­ka­daş­lar…

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Sa­yın Bay­kal; bu­gün, özel gün­dem­le top­lan­dık. Sa­yın Ge­nel Baş­kan­lar, Ulu­sal Ege­men­lik ve Ço­cuk Bay­ra­mı üze­rin­de ko­nuş­ma­lar ya­pı­yor­lar, ya­pa­cak­lar.

MUS­TA­FA CU­MUR (Trab­zon) - Tam bay­ram ko­nuş­ma­sı!

BAŞ­KAN - Ko­nuş­ma­la­rı­mız­da özel­lik­le, mil­le­ti­mi­zi ku­cak­la­yan, ge­le­cek he­def­le­re or­tak dü­şün­ce­le­ri­mi­zi gö­tü­ren ko­nuş­ma­lar ya­pı­lır. (Gü­rül­tü­ler) İç po­li­ti­ka­ya yö­ne­lik ko­nuş­ma­lar ya­pı­lır mı, ya­pıl­maz mı bil­mem; ama kür­sü hak­kı, söz hak­kı mu­kad­des­tir. Ben, ko­nuş­ma­nı­za say­gı du­yu­yo­rum. An­cak, özel­lik­le, son kul­lan­dı­ğı­nız cüm­le­ler, mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­mı­zı tah­rik ede­cek ve be­lir­li ki­şi­le­re yö­ne­lik aşa­ğı­la­yı­cı ifa­de­ler­dir.

AGÂH KAF­KAS (Ço­rum) - Mec­li­sin ira­de­si­ne say­gı­sız­lık!

AH­MET YE­Nİ (Sam­sun) - Mec­li­se ya­kış­mı­yor!

SA­LİH KA­PU­SUZ (An­ka­ra) - Mec­li­se ha­ka­ret edi­yor, ne ayıp bir şey ya!

BAŞ­KAN -  Lüt­fen ko­nuş­ma­nı­zı ta­mam­la­yı­nız. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan "Mec­li­se ha­ka­ret edi­yor." ses­le­ri)

DE­NİZ BAY­KAL (De­vam­la) - Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Baş­kan.

Böy­le bir se­çim, hem Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin şe­re­fi­ne ve onu­ru­na ben­ce ya­kış­maz…

AH­MET YE­Nİ (Sam­sun) - Si­ze ya­kı­şır!

DE­NİZ BAY­KAL (De­vam­la) - …hem de Cum­hur­baş­kan­lı­ğı ma­ka­mı­nın öne­mi­ni ve de­ğe­ri­ni bü­yük öl­çü­de kay­bet­ti­rir.

Son dö­nem­de, top­lum­sal ba­rış ve hoş­gö­rü or­ta­mı­nın hız­la ze­de­len­mek­te ol­du­ğu­na ta­nık olu­yo­ruz.

MUS­TA­FA DU­RU (Kay­se­ri) - Aday ol­sa­nı­za!

ATİ­LA EMEK (An­tal­ya) - Din­le be, din­le!

DE­NİZ BAY­KAL (De­vam­la) - Ana­ya­sa'mı­zın te­mel il­ke­le­ri­ne da­ya­nan ve ulu­sal kim­li­ği­mi­zi esas alan bir kül­tür ve eği­tim po­li­ti­ka­sı­nı sa­hip­le­nip, uy­gu­la­ma­mız ge­re­kir­ken, tam ter­si an­la­yış­la­ra mey­dan boş bı­ra­kıl­mış­tır. Ge­ri­lim ve ça­tış­ma un­sur­la­rı, eği­tim ve kül­tür ya­şa­mı­mız­da ve dev­let ku­rum­la­rın­da yer yer et­kin ol­ma­ya baş­la­mış­tır. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan gü­rül­tü­ler) Sal­dı­rı­la­rın için­de yer alan genç­le­ri kim­ler eğit­mek­te­dir? Han­gi yurt­lar­da ye­tiş­ti­ril­mek­te­dir­ler? Gü­ven­lik ku­rum­la­rı­nın bun­lar­la iliş­ki­si ne­dir? Bu genç­ler han­gi fi­kir, inanç ve kül­tür ik­li­mi­nin ürü­nü­dür­ler? Ana­ya­sa'mı­zın, la­ik­lik baş­ta ol­mak üze­re, te­mel de­ğer­le­ri­ni içi­ne sin­di­re­me­yen bir yö­ne­tim an­la­yı­şı­nın top­lu­mu­mu­zu da, dev­let ku­rum­la­rı­mı­zı da bir ça­tış­ma or­ta­mı­na sü­rük­le­me­si ka­çı­nıl­maz­dır. Ya­sa dı­şı eği­tim ku­rum­la­rı­na kol ka­nat ge­ren bir ya­sal dü­zen­le­me­nin da­ha ge­çen yıl ya­pıl­dı­ğı­nı kim­se unut­ma­ma­lı­dır.

ALİM TUNÇ (Uşak) - Han­gi­si ya­sa dı­şı?

DE­NİZ BAY­KAL (De­vam­la) - De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti'ni, hiç­bir et­nik pro­je­nin, ırk ay­rım­cı­lı­ğı­nın teh­dit et­me­si­ne izin ver­me­ye­ce­ğiz. Bi­zim mil­li­yet­çi­lik an­la­yı­şı­mız bir ırk, kan ve ka­fa­ta­sı mil­li­yet­çi­li­ği de­ğil­dir; bir si­ya­si bi­linç ve si­ya­sal da­ya­nış­ma mil­li­yet­çi­li­ği­dir. Bu top­rak­lar­da el ele ve­re­rek tam bir eşit­lik için­de kar­deş­çe ya­şa­ma­yı içi­ne sin­di­ren in­san­lar ola­rak bir mil­let oluş­tu­ru­yo­ruz. Yüz el­li yıl­lık, acı­lar­la do­lu bir ta­ri­hin için­de şe­kil­len­miş bir ulu­sal kim­li­ği, hiç­bir et­nik he­ve­sin, hiç­bir ırk­çı yö­ne­li­şin da­ğıt­ma­sı­na izin ve­re­me­yiz. Çev­re­miz­de ya­şa­nan et­nik da­ğıl­ma­nın ne­le­re yol aç­tı­ğı­nı gö­rü­yo­ruz. Bi­zim mil­li­yet­çi­li­ği­miz, her­han­gi bir hu­su­met­ten, düş­man­lık­tan bes­le­nen bir mil­li­yet­çi­lik de­ğil­dir. Hiç­bir baş­ka mil­le­te, ır­ka ya da et­nik kim­li­ğe kar­şı bir du­ru­şu­muz yok­tur. Bi­zim mil­li­yet­çi­li­ği­miz, kim­se­ye kar­şı de­ğil, ken­di­miz için bir mil­li­yet­çi­lik­tir. Bi­zim mil­li­yet­çi­li­ği­miz, şid­de­te, te­rö­re yö­ne­lik bir mil­li­yet­çi­lik de­ğil­dir; ama şid­de­te, te­rö­re bo­yun eğe­cek bir mil­li­yet­çi­lik de de­ğil­dir.

FAH­RET­TİN POY­RAZ (Bi­le­cik) - Par­ti prog­ra­mı­nı son­ra oku ya­hu!

DE­NİZ BAY­KAL (De­vam­la) - Aşi­ret­le­re, ka­vim­le­re, et­nik kim­lik­le­re, mez­hep­le­re, ırk ay­rım­la­rı­na da­ya­nan, da­ğı­nık, par­ça­lan­mış bir top­lum­sal ya­pı­dan ulu­sal dü­zey­de bir bü­tün­lük çı­kar­ma­ya yö­ne­len; bü­tün­leş­ti­ri­ci, yük­sel­ti­ci, çağ­daş bir mil­li­yet­çi­lik­tir; ay­rı­lık­tan bü­tün­lü­ğe, ye­rel­lik­ten ulu­sal­lı­ğa yö­ne­lik­tir.

Her­ke­sin et­nik kim­li­ği ken­di özel dün­ya­sı­nın bir par­ça­sı­dır, ona hep be­ra­ber say­gı du­ya­rız; ama, kim­se­nin, et­nik kim­li­ği­ni dev­le­te bir dam­ga gi­bi vur­ma­sı­na, dev­le­ti bel­li et­nik kim­lik­le­rin le­hi­ne ya da aley­hi­ne kul­lan­ma­sı­na göz yu­ma­ma­yız. Et­nik kim­li­ği­miz ne olur­sa ol­sun, eşit­lik ve kar­deş­lik için­de, hep be­ra­ber ya­şa­ya­ca­ğız; ül­ke­mi­ze hep bir­lik­te sa­hip çı­ka­ca­ğız, bay­ra­ğı­mı­za hep bir­lik­te say­gı du­ya­ca­ğız. Ay­nı bay­rak-ay­rı bay­rak ara­yış­la­rı­na gi­ren­ler, on­la­rı, in­san hak­la­rı, de­mok­ra­si adı­na ka­nat­la­rı al­tı­na alan­lar san­ma­sın­lar ki Tür­ki­ye bu­na göz yu­mar. Her­kes ak­lı­na çok iyi yer­leş­tir­sin, Tür­ki­ye'nin ulu­sal bü­tün­lü­ğü­nü par­ça­la­ma gü­cü, ne içe­ri­de ne dı­şa­rı­da kim­se­de yok­tur. Çün­kü, biz, ulu­sal bü­tün­lü­ğü­mü­zü kim­se­nin lüt­fuy­la sağ­la­ma­dık: Tür­ki­ye'yi, kim­se bi­ze atı­fet di­ye ver­me­di. Tür­ki­ye'yi, ta­ri­hin için­den, bü­yük acı­lar çe­ke­rek, fe­dakârlık­lar ya­pa­rak al­nı­mı­zın te­riy­le, ca­nı­mı­zın, te­ni­mi­zin kat­kı­sıy­la hep bir­lik­te çe­kip çı­kar­dık.

FAH­RET­TİN FOY­RAZ (Bi­le­cik) - On da­ki­ka ol­du…

DE­NİZ BAY­KAL (De­vam­la) - Sev­gi­li mil­let­ve­kil­le­ri, bü­tün ço­cuk­la­rın ve mil­le­ti­mi­zin Ulu­sal Ege­men­lik ve Ço­cuk Bay­ra­mı'nı iç­ten­lik­le kut­lu­yo­rum, yü­ce Mec­li­si say­gıy­la se­lam­lı­yo­rum ve önü­müz­de­ki dö­nem için mil­le­ti­mi­ze mut­lu­luk­lar di­li­yo­rum. (CHP sı­ra­la­rın­dan ayak­ta al­kış­lar)

AH­MET YE­Nİ (Sam­sun) - Say­gı bu mu?

BAŞ­KAN - Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, 23 Ni­san Ulu­sal Ege­men­lik ve Ço­cuk Bay­ra­mı tö­ren­le­rin­de, ge­le­nek­sel ola­rak Mec­li­si­miz özel gün­dem­le top­la­nı­yor. Mec­lis Baş­ka­nı ve si­ya­si par­ti­le­ri­mi­zin ge­nel baş­kan­la­rı, gü­nün önem ve an­la­mı üze­rin­de ko­nuş­ma­lar ya­pı­yor­lar. Bu ko­nuş­ma­lar, ge­nel­de ku­cak­la­yı­cı, ge­le­ce­ğe gö­tü­ren, top­lu­ma, hu­zur, gü­ven ve em­ni­yet ve­ren ko­nuş­ma­lar olu­yor. Ba­zen de, tar­tış­ma­ya yol açan ko­nuş­ma­lar ya­pı­la­bi­li­yor.

Sa­yın Bay­kal'ın ko­nuş­ma­sı­na ce­vap ver­mek üze­re bir­kaç ta­ne mü­ra­ca­at var elim­de. Böy­le bir gün­de bu­nu uy­gun gör­mem. Biz, bay­ram ne­şe­si­ni ve­ya bu özel gün­le­rin, he­pi­mi­zi ku­cak­la­yan, bü­tün­leş­ti­ren ne­şe­si­ni kay­bet­mek is­te­me­yiz. An­cak, tu­ta­nak­la­rı ge­tir­ti­yo­rum, bu­ra­da açık­lan­ma­sı ge­re­ken bir hu­sus olur­sa, onu hem Sa­yın Bay­kal'dan hem de ken­di­le­ri­ne ili­şen söz at­ma­lar, sa­taş­ma­lar var­sa, bel­ki o ar­ka­daş­la­rı­mı­zın ce­vap ver­me­le­ri ba­kı­mın­dan bir gi­ri­şim­de bu­lu­na­ca­ğım. Ama, böy­le bir ko­nuş­ma­nın, bel­li bir ki­şi­yi, bel­li bir gru­bu he­def al­ma­sı­nı, doğ­ru­su ar­zu et­mez­dim.

Söz sı­ra­sı, Ana­va­tan Par­ti­si Ge­nel Baş­ka­nı ve Mec­lis Gru­bu Baş­ka­nı Sa­yın Er­kan Mum­cu'nun­dur.

Sa­yın Mum­cu, bu­yu­run efen­dim. (Ana­va­tan Par­ti­si sı­ra­la­rın­dan ayak­ta al­kış­lar)

ANA­VA­TAN PAR­Tİ­Sİ GE­NEL BAŞ­KA­NI VE MEC­LİS GRU­BU BAŞ­KA­NI ER­KAN MUM­CU (Is­par­ta) - Sa­yın Baş­kan, Sa­yın Cum­hur­baş­ka­nı­mız, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, say­gı­de­ğer ko­nuk­lar, bu an­lam­lı gü­nün ger­çek sa­hi­bi sev­gi­li ço­cuk­la­rı­mız ve aziz mil­le­ti­miz; siz­le­ri, say­gı ve sev­giy­le se­lam­lı­yo­rum. Bay­ra­mı­nı­zı yü­rek­ten kut­lu­yo­rum. 23 Ni­san Ulu­sal Ege­men­lik ve Ço­cuk Bay­ra­mı'nın 87'nci yıl dö­nü­mü­nü kut­la­dı­ğı­mız bu­gün, baş­ta Bü­yük Ön­der Ata­türk'ü, bir ulu­sun ye­ni­den do­ğu­şu, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti dev­le­ti­nin ku­ru­lu­şu için ca­nı­nı ve­ren aziz şe­hit­le­ri­mi­zi, hür ve ba­ğım­sız ya­şa­ma ira­de­si­ni bu mü­ba­rek top­rak­la­ra kan ve iman­la nak­şe­den­le­ri rah­met­le, min­net­le, şük­ran­la anı­yo­rum, ma­ne­vi hu­zur­la­rın­da say­gıy­la eği­li­yo­rum.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; hâki­mi­ye­ti­mil­li­ye, ya­ni millî ege­men­lik ve is­tik­la­li tam­me, ya­ni tam ba­ğım­sız­lık pren­sip­le­ri­ne sa­da­kat, bi­zim dev­le­ti­mi­zin hem var­lık hem de meş­ru­iyet se­be­bi­dir. Genç cum­hu­ri­ye­ti­mi­zin üze­ri­ne otur­du­ğu top­lum­sal mu­ta­ba­kat bu iki te­mel pren­sip üze­rin­de sağ­lan­mış­tır. Türk mil­le­ti­nin bir­lik­te ya­şa­ma ar­zu­su bu pren­sip­ler­le çer­çe­ve­len­miş­tir. Şa­yet, bir dev­let, bü­tün ku­rum ve ku­ru­luş­la­rıy­la bu pren­sip­ler üze­rin­de ör­güt­len­miş­se, va­ra­ca­ğı­mız nok­ta zo­run­lu ola­rak de­mok­ra­si­dir, hem de ek­sik­siz bir de­mok­ra­si, bü­tün ku­rum ve ku­ral­la­rıy­la iş­le­yen, çağ­daş stan­dart­lar­da bir de­mok­ra­si. Bu iti­bar­la, yü­ce Mec­lis, kay­na­ğı­nı halk­tan al­ma­yan hiç­bir ege­men­lik id­di­ası­na meş­ru­iyet ta­nı­ya­maz, ta­nır­sa, ken­di meş­ru­iye­ti­ni tar­tış­ma­lı hâle ge­ti­rir.

"Hâki­mi­yet ka­yıt­sız şart­sız mil­le­tin­dir." pren­si­bi Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti'nin ku­ru­lu­şu için sağ­lam bir te­mel teş­kil et­ti­ği gi­bi, bi­zim için de biz­den son­ra­ki­ler için de ger­çek bir top­lum söz­leş­me­si ni­te­li­ği ta­şı­mak­ta­dır. Bi­rin­ci Bü­yük Mil­let Mec­li­si, bu­gün­kü bir­lik ve bü­tün­lü­ğü­mü­zün en bü­yük te­mi­na­tı­dır. Bu söz­leş­me­yi sık sık oku­ma­mız ge­re­kir. Za­man za­man kar­şı­laş­tı­ğı­mız re­jim tar­tış­ma­la­rın­da Bi­rin­ci Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin ha­kem­li­ği­ne baş­vur­ma­mız bi­ze yol gös­te­ri­ci ola­cak­tır. O Mec­li­sin olu­şum bi­çi­mi ve ça­lış­ma pren­sip­le­ri bu ül­ke­de ya­şa­yan her­kes için, her il­den, her yö­re­den yurt­taş­la­rı­mız için ta­rihî bir bel­ge kıy­me­tin­de­dir. Bir mil­let ken­di ken­di­si­ni gün­lük mü­la­ha­za­lar­la de­ğil, bu tür bel­ge­ler­le ta­nım­lar. Böy­le­si­ne bü­yük ha­tı­ra­lar, bir in­san top­lu­lu­ğu­nu mil­let ya­par. Te­me­lin­de bu den­li kök­lü, bu den­li yay­gın, bu den­li et­kin bir top­lum­sal mu­ta­ba­kat var­sa, o dev­let, ta­rihî yol­cu­lu­ğun­da gü­ven için­de de­vam eder. Ne ya­zık ki, biz, bu mu­ta­ba­ka­tı­mı­zı ye­te­rin­ce ha­tır­la­ya­mı­yo­ruz. Onun için­dir ki, Ata­türk'e mü­ra­ca­at mec­bu­ri­ye­ti­miz her ge­çen gün da­ha da art­mak­ta­dır. Bu ta­rihî ve­si­ka­yı, bu millî va­si­ye­ti doğ­ru oku­ma­dı­ğı­mız ve on­dan bu­gün için ras­yo­nel so­nuç­lar üre­te­me­di­ği­miz sü­re­ce, Ata­türk'e bağ­lı­lık ye­min­le­ri­mi­zin, bi­ze, ne ya­zık ki, bir fay­da­sı ola­ma­ya­cak­tır. On­lar, o zor şart­lar al­tın­da bi­le "ulu­sal ege­men­lik" kav­ra­mı­nı hep ön­de tut­tu­lar; on­lar için "tam ba­ğım­sız­lık" kav­ra­mı va­ro­lu­şu­mu­zun yegâne gü­ven­ce­siy­di ve her şart al­tın­da on­lar­dan as­la ta­viz ver­me­di­ler.

Bu­ra­dan çı­kar­ma­mız ge­re­ken bi­rin­ci so­nuç şu­dur: En ağır so­run­lar bi­le millî ira­de­ye bağ­lı­lık­la çö­zü­le­bi­lir ve hiç­bir so­ru­nun millî ira­de­yi aşan bir çö­züm tar­zı yok­tur. Tam ba­ğım­sız­lık, bu va­tan­da var­lı­ğı­mı­zı sür­dü­re­bil­me­mi­zin ol­maz­sa ol­maz yegâne yön­te­mi­dir.

İkin­ci so­nuç: Böy­le bir te­mel üze­ri­ne ku­rul­muş bir dev­le­tin is­ti­ka­me­ti, ke­sin ola­rak de­mok­ra­si­dir. Millî kül­tü­rü­mü­zü mua­sır me­de­ni­yet se­vi­ye­si­nin üs­tü­ne çı­kar­ma­yı he­def­le­miş olan Tür­ki­ye, ba­ğım­sız­lı­ğın­dan ödün ver­me­den her alan­da dün­yay­la re­ka­bet et­me­li­dir. Bü­yük Ön­der Ata­türk'ün da­ha son­ra­ki uy­gu­la­ma­la­rı dik­ka­te alın­dı­ğın­da, bu hu­sus çok ber­rak bir bi­çim­de gö­rü­le­cek­tir.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; "ege­men­lik" kav­ra­mı­nın an­la­mı ve ai­di­ye­ti, dev­le­tin ve re­ji­min ka­rak­te­ri­ni be­lir­le­di­ği gi­bi dün­ya­da­ki ye­ri­miz açı­sın­dan da te­mel bir be­lir­le­yi­ci ol­mak­ta­dır. Millî ira­dey­le te­min edil­me­yen bir ulu­sal ege­men­lik­ten söz ede­me­yiz; bu, bi­zi cum­hu­ri­yet ön­ce­si dö­ne­me ge­ri gö­tü­rür. Ço­ğul­cu de­mok­ra­siy­le bü­tün­leş­me­miş, onu içi­ne sin­dir­me­miş bir "millî ira­de" kav­ra­mı da ek­sik­tir ve ya­nıl­tı­cı­dır. Bü­yük Ön­der Ata­türk'ün mua­sır me­de­ni­yet se­vi­ye­si­ne ulaş­tır­ma ide­ali­nin vaz­ge­çil­mez öl­çüt­le­ri bun­lar­dır. Cum­hu­ri­yet Tür­ki­ye­si­nin üze­ri­ne bas­tı­ğı si­ya­si ze­min bu­dur. Bun­la­rın bi­rin­den vaz­geç­mek, cum­hu­ri­ye­tin te­mel is­ti­ka­me­ti­ni de­ğiş­tir­mek so­nu­cu­nu do­ğu­rur. Hâki­mi­yet ka­yıt­sız şart­sız mil­le­tin ola­cak­tır, ya­ni, ulu­sal ege­men­lik de­mek, dev­let oto­ri­te­siy­le ida­re edi­len bir mil­let de­mek de­ğil­dir; ulu­sal ege­men­lik de­mek, millî ira­dey­le yö­ne­ti­len bir dev­let de­mek­tir. (Ana­va­tan Par­ti­si sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar) Mil­let, bu hâki­mi­ye­ti, hiç şüp­he­siz, ken­di seç­ti­ği tem­sil­ci­le­ri va­sı­ta­sıy­la kul­la­na­cak­tır. Si­ya­set, mil­le­tin seç­ti­ği si­ya­set­çi­le­rin işi­dir, bu yet­ki de ona ait­tir. Hu­ku­kun dı­şın­da hiç­bir güç, se­çil­miş si­ya­set­çi­nin si­ya­set et­me yet­ki­si­ni sı­nır­la­ya­maz. Şa­yet, se­çil­miş si­ya­set­çi, sı­nır­sız bir yet­ki­ye sa­hip ol­du­ğu­nu dü­şü­nü­yor­sa, ya­nıl­mak­ta­dır. De­mok­ra­tik re­jim, hal­kın yurt­taş­lık bi­lin­ci, hu­kuk ve si­ya­set üze­rin­de ide­al bir den­ge­ye otur­muş­tur. Bu, ay­nı za­man­da ta­bii bir den­ge­dir, top­lum do­ğa­sı­na da uy­gun bir den­ge­dir; ken­di te­mi­na­tı­nı ken­di için­de ba­rın­dı­ran bir den­ge­dir.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; 21'in­ci yüz­yı­lın ilk on yı­lı içe­ri­sin­de­yiz. Türk mil­le­ti, dev­le­ti­nin üze­ri­ne otur­du­ğu te­mel pren­sip­ler ko­nu­sun­da de­rin en­di­şe­ler ta­şı­mak­ta­dır. Ül­ke­mi­zin ba­ğım­sız­lı­ğı­nın teh­dit al­tın­da ol­du­ğu­na da­ir bir ka­na­at, her ge­çen gün, in­san­la­rı­mı­zın zih­ni­ne, da­ha de­rin et­ki­ler­le yer­leş­mek­te­dir. Ül­ke­mi­zin kü­re­sel re­ka­bet­te ge­ri kal­ma­sı, eko­no­mik ola­rak de­ğer üre­ten bir ül­ke ol­mak ye­ri­ne, ucuz iş gü­cü ve ham mad­de te­min eden bir ül­ke du­ru­mu­na düş­me­si, di­ğer bir ifa­dey­le, uy­du­laş­ma­sı ve bir tür sö­mü­rü­ye ma­ruz kal­ma­sı bu en­di­şe­le­ri ar­tır­mak­ta­dır.

Di­ğer ta­raf­tan, ne ya­zık ki, millî ira­de­nin Mec­li­se tam ola­rak yan­sı­ya­ma­ma­sı ya da tam ola­rak yan­sı­ma­sı­nı müm­kün kı­la­cak de­mok­ra­tik re­form­la­rın hâlâ ger­çek­leş­ti­ri­le­me­miş ol­ma­sı mil­le­ti­mi­zin en­di­şe­le­ri­ni da­ha da de­rin­leş­tir­mek­te­dir. Bu­gün Türk hal­kı­nın ne­re­dey­se ya­rı­sı bu kut­sal ça­tı al­tın­da tem­sil imkânı bu­la­ma­mak­ta­dır. Bu, millî ira­de­yi ve onun me­ka­niz­ma­sı olan de­mok­ra­si­yi sa­kat­la­yan bir du­rum­dur ve esa­sen Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin ku­ru­luş il­ke­le­ri­ne ay­kı­rı­dır.

Tür­ki­ye, re­ji­mi­ni bel­li ku­rum­lar ve bel­li sta­tü­ler üze­ri­ne otur­tan bir ül­ke gö­rü­nü­mün­de­dir. Bu sta­tü­ko, de­mok­ra­si­mi­zi sü­rek­li risk ve teh­dit­le­re açık hâle ge­tir­mek­te­dir. Oy­sa güç­lü bir ül­ke ol­ma­nın ol­maz­sa ol­maz şar­tı, millî ira­de­nin ta­lep et­ti­ği bi­çi­miy­le, re­ji­mi, dev­le­ti, ege­men­li­ği, 73 mil­yon in­sa­nı­mı­zın oluş­tur­du­ğu bir ka­ide­nin üze­ri­ne kur­mak­tır. Bu­gün bu­ra­da ifa­de­ye mec­bu­rum ki, bu­nun ilk adı­mı, cum­hur­baş­ka­nı­nı hal­ka seç­tir­mek­tir. (Ana­va­tan Par­ti­si sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar) Mo­dern­leş­me ta­ri­hi­miz­de ör­nek ala­gel­di­ği­miz Fran­sa'nın bu­gün­ler­de bü­yük bir de­mok­ra­tik ol­gun­luk içe­ri­sin­de cum­hur­baş­ka­nı­nı hal­kı­na seç­tir­di­ği şu gün­ler­de, bi­zim bir cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­mi kri­zi­ne sü­rük­len­me ari­fe­sin­de ol­ma­mız, üzün­tüy­le kar­şı­lan­ma­sı ge­re­ken bir du­rum­dur. Ta­rihî bir so­rum­lu­luk duy­gu­suy­la, millî ege­men­li­ğin te­cel­ligâhı bu kut­sal ça­tı al­tın­da bü­tün so­rum­lu­la­ra ses­len­me­yi zo­run­lu gö­rü­yor...

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın Mum­cu, lüt­fen de­vam edin.

ER­KAN MUM­CU (De­vam­la) - ...ve her­ke­si ay­nı ta­rihî so­rum­lu­luk an­la­yı­şı­na bir kez da­ha da­vet edi­yo­rum: Ge­li­niz, cum­hur­baş­ka­nı­nı hal­ka seç­ti­re­lim. İn­san­la­rı­mı­za, he­sap so­ra­cak­la­rı, de­net­le­ye­cek­le­ri ken­di dev­let baş­kan­la­rı­nı seç­me hak­kı­nı ve­re­lim. Bu hak­kın ta­bii so­nu­cu, millî ege­men­li­ğin, de­mok­ra­si­nin ve ulu­sal bü­tün­lü­ğün güç­len­me­si ve tekâmül et­me­si ola­cak­tır. Za­man var­dır, fır­sat var­dır ve ol­ma­sı bek­le­nen, Mec­lis ira­de­si­dir.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; cum­hu­ri­yet, hiç şüp­he yok ki, bü­yük ve ba­şa­rıl­mış bir pro­je­dir. Dev­le­ti­mi­zin Ana­ya­sa'da ifa­de­si­ni bu­lan te­mel ni­te­lik­le­ri, in­sa­nı­mı­zı öz­gür­leş­ti­ren, ulu­sal bü­tün­lü­ğü­mü­zü ga­ran­ti al­tı­na alan bir kıy­me­te sa­hip­tir. Bü­tün bu avan­taj­la­rı­mı­za rağ­men, dev­let ay­gı­tı­mı­zın ya da dev­le­ti oluş­tu­ran ay­gıt­la­rın hız­la ye­ni­len­me­si ve ye­ni ça­ğın ih­ti­yaç­la­rı­na ce­vap ve­re­cek dü­ze­ye ge­ti­ril­me­si ge­re­ği var­dır.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si sa­de­ce gü­nü­bir­lik si­ya­sal ol­gu­la­ra dö­nük ey­lem ve tu­tum­lar gös­te­ren bir ku­rum ola­rak gö­rü­le­mez. Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si, salt bir ku­rum, bir bü­rok­ra­tik iş­le­yiş ola­rak da gö­rü­le­mez. Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin bir ruh, bir ma­na ola­rak de­ğe­ri­ni her za­man akıl­da tut­mak ve her za­man en üst­te tut­mak, bi­zim, mil­le­tin ve­kil­le­ri ola­rak ön­ce­lik­li gö­re­vi­miz­dir. Millî ira­de­nin te­cel­ligâhı ol­mak, mil­let ira­de­si­nin or­ta ve uzun va­de­li öz­lem ve ide­al­le­ri­ne de hiz­met et­me­yi zo­run­lu kı­lar. Bu­nun an­la­mı, gü­nü­bir­lik si­ya­set üre­ten bir ku­rum ol­mak za­afı­na tut­sak ol­ma­dan, mil­le­ti adı­na ve in­san­lık için viz­yon üre­ten, ulu­sal ve kü­re­sel stra­te­ji­ler ge­liş­ti­ren bir ku­rum ola­bil­mek­tir. He­pi­miz, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin sek­sen ye­din­ci yı­lın­da ül­ke­mi­zin kar­şı kar­şı­ya bu­lun­du­ğu te­mel so­run­lar kar­şı­sın­da or­tak so­rum­lu­luk­la­ra sa­hip ol­du­ğu­mu­zu bir kez da­ha sar­sıl­maz bir iman­la id­rak et­me­li­yiz. Sos­yal, kül­tü­rel ve eko­no­mik fay hat­la­rın­da bi­ri­ken yı­kı­cı ener­ji­nin bir yı­kı­ma yol aç­ma­dan açı­ğa çı­ka­rıl­ma­sı ve gi­de­rek de­rin­le­şen çat­lak­la­rın sağ­lam ve hiç­bir sar­sın­tı­da ay­rıl­ma­ya­cak bi­çim­de ya­pış­tı­rıl­ma­sı mil­le­ti­mi­zin en ön­ce­lik­li ta­le­bi, ih­ti­ya­cı ve bi­zim de en ön­ce­lik­le gö­re­vi­miz­dir.

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si, önü­müz­de­ki gün­ler­de, baş­ta bö­lü­cü­lük ol­maz üze­re, ül­ke­mi­zin kar­şı kar­şı­ya bu­lun­du­ğu teh­dit ve teh­li­ke­le­re kar­şı yep­ye­ni bir an­la­yış­la yak­laş­mak ve bu­na iliş­kin ka­rar­lar al­mak, stra­te­ji­ler ge­liş­tir­mek zo­run­da­dır.

Bu­nun ya­nı sı­ra, ye­ni bir kal­kın­ma ve kü­re­sel re­ka­bet viz­yo­nu, ye­ni bir is­tih­dam ve ge­lir ada­le­ti dü­ze­ni, ye­ni bir in­sa­ni ge­li­şim, in­san kay­nak­la­rı mo­de­li, ye­ni bir sos­yal dev­let ve so­rum­lu pi­ya­sa tu­tu­mu, önü­müz­de­ki dö­nem­de Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin ön­ce­lik­li ve ağır­lık­lı ola­rak me­sa­isi­ni har­ca­ma­sı ge­re­ken ko­nu­la­rın ba­şın­da gel­mek­te­dir. Ge­le­cek ne­sil­le­re kar­şı so­rum­lu­lu­ğu­muz göz önün­de tu­tul­du­ğun­da, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin ön­ce­lik­li me­se­le­le­ri bun­lar ol­mak du­ru­mun­da­dır.

Bu duy­gu­lar­la, yü­ce Mec­li­si­mi­zin açı­lı­şı­nın sek­sen ye­din­ci yı­lın­da, Bü­yük Ön­der Mus­ta­fa Ke­mal Ata­türk'ü, mil­le­ti­mi­zin is­tik­lal ve is­tik­ba­li­ne hiz­met et­miş olan tüm şe­hit­le­ri­mi­zi, ga­zi­le­ri­mi­zi bir kez da­ha rah­met ve şük­ran­la anı­yo­rum.

Sev­gi­li ço­cuk­la­rı­mı­zın ve dün­ya ço­cuk­la­rı­nın bay­ra­mı­nı bir kez da­ha kut­lu­yo­rum.

Ve­ki­li ol­du­ğum mil­le­ti­me say­gı­la­rı­mı, sev­gi­le­ri­mi ve gö­nül­den sa­da­ka­ti­mi su­nu­yo­rum. (Al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Mum­cu.

Söz sı­ra­sı, Doğ­ru Yol Par­ti­si Ge­nel Baş­ka­nı Sa­yın Meh­met Ağar'ın­dır.

Sa­yın Ağar, bu­yu­run efen­dim. (DYP ve Ana­va­tan Par­ti­si sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

DOĞ­RU YOL PAR­Tİ­Sİ GE­NEL BAŞ­KA­NI MEH­MET KE­MAL AĞAR (Elâzığ) - Sa­yın Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­ka­nı­mız, Sa­yın Cum­hur­baş­ka­nı­mız, çok de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, muh­te­rem ko­nuk­lar, bü­yük Türk mil­le­ti; 87'nci yıl dö­nü­mü­nü kut­la­dı­ğı­mız Mec­li­si­mi­zin açı­lı­şı, her mil­let­ten da­ha faz­la ma­na ifa­de et­mek­te­dir.

Dev­le­ti­mi­zin ku­ru­cu­su Ga­zi Mus­ta­fa Ke­mal Ata­türk'ün ço­cuk­la­rı­mı­za ar­ma­ğan et­ti­ği Ulu­sal Ege­men­lik ve Ço­cuk Bay­ra­mı'nı en iç­ten duy­gu­la­rı­mız­la kut­lu­yor, bü­tün yav­ru­la­rı­mı­zı, ço­cuk­la­rı­mı­zı şef­kat­le ku­cak­lı­yo­ruz.

Yük­sek bir he­ye­can için­de, mil­le­ti­mi­zin ge­le­ce­ği ço­cuk­la­rı­mı­za da­ha güç­lü bir Tür­ki­ye bı­rak­ma­nın bü­yük azim ve ka­rar­lı­lı­ğı içe­ri­sin­de ol­du­ğu­mu­zu hu­zur­la­rı­nız­da ifa­de et­mek is­ti­yo­rum.

Bu se­ne­ki Ço­cuk Bay­ra­mı hak­kın­da bir ay­rı pa­rag­raf aç­mak ge­re­ği var­dır. Çün­kü, bu se­ne tüm dün­ya­dan bi­zim mi­sa­fi­ri­miz ola­rak ge­len ço­cuk­la­rı­mı­zı An­ka­ra'da de­ğil, An­tal­ya'da mi­sa­fir et­mek du­ru­mun­da kal­dık. Ço­cuk­la­rı­mı­zın ya­şa­dı­ğı coş­ku Mec­li­si­mi­zin ken­di gün­de­mi­nin göl­ge­sin­de kal­dı. Bu coş­ku­ya bu se­ne Mec­li­sin ye­te­rin­ce or­tak ola­ma­ma­sı he­pi­miz için bir mah­cu­bi­yet se­be­bi­dir, bu­nu ifa­de et­mek is­ti­yo­rum.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, Mec­lis­le­rin gö­re­vi, mil­le­tin ma­lı olan bu kür­sü­de mil­le­tin me­se­le­le­ri­ni ko­nuş­mak, mil­le­tin en­di­şe­le­ri­ni gi­der­mek, mil­le­tin dert­le­ri­ne der­man ol­mak ve mil­le­tin tek tek her fer­di­nin bu ül­ke­nin ge­le­ce­ği­ne da­ir ümi­di­ni ar­tır­mak, ne­se­bi­ne, meş­re­bi­ne, inan­cı­na bak­mak­sı­nız bu mil­le­tin müş­te­rek dert­le­ri­ne bu ça­tı al­tın­da ça­re bu­la­bil­mek­tir.

Mec­lis, ma­lum, ka­rar al­ma­da ma­te­ma­tik he­sap­la­ra, denk­lem­le­re mahkûm bir Mec­lis de­ğil. Bu Mec­li­sin dört bu­çuk se­ne­dir, bir­kaç is­tis­na­sı ha­riç, böy­le bir zor­lu­ğu ol­ma­dı. Bu Mec­lis­te hiç­bir ka­rar, hiç­bir ka­nun bı­çak sır­tın­da geç­me­di. An­cak, dört bu­çuk yıl­dır bu Mec­li­sin or­tak ira­de­si di­ye­bi­le­ce­ği­miz kaç ka­rar alın­dı; el­bet­te, ba­zı re­form ka­nun­la­rı­nın Mec­li­sin müş­te­rek ira­de­si ol­du­ğu ger­çe­ği­nin öte­sin­de?

Muh­te­rem ar­ka­daş­la­rım, Mec­li­sin ruh hâli ney­se so­kak­ta­ki ruh hâli de odur. Bu ül­ke­nin so­kak­la­rın­da­ki in­san­lar ger­gin­se, bu, Mec­lis­ten ya­yı­lan ha­va­nın mil­le­tin üze­rin­de­ki et­ki­sin­den­dir. Mec­li­sin müş­te­re­ği yok­sa so­ka­ğın müş­te­re­ği­nin de bu­lun­ma­sı zor olur. Dört bu­çuk yıl­lık bu Mec­li­sin, iç po­li­ti­ka­da da, dış po­li­ti­ka­da da bir müş­te­rek ira­de he­ve­sin­de ol­ma­dı­ğı­nı üzü­le­rek kay­det­mek is­te­rim.

Mec­lis, sa­de­ce ve ma­ale­sef, ve­fat­lar se­be­biy­le hü­zün­de iş bir­li­ği sağ­la­ya­bil­miş­tir. Son ola­rak, 18 Ni­san 2007'de rah­me­te ka­vu­şan Muh­te­rem Ali Din­çer'in ar­dın­dan kı­sa bir hü­zün be­ra­ber­li­ği sağ­lan­mış­tır.

Bu­na iki tür­lü bak­mak müm­kün: Mec­lis, sa­de­ce, bir men­su­bu ve­fat et­ti­ğin­de bir­lik­te üzü­le­bi­li­yor. Bir­lik­te ya­şa­ya­bil­di­ği yegâne şey, bir men­su­bu­nu kay­bet­ti­ğin­de üzü­le­bil­mek. Hâlâ iyim­ser bir ba­kış açı­sın­dan ya­na­yım ve ümi­di di­ri tut­mak is­ti­yo­rum. Ül­ke­miz de dâhil ol­mak üze­re, bu coğ­raf­ya­da şu ve­ya bu şe­kil­de ye­tim bı­ra­kı­lan ço­cuk­la­rın hüz­nü­nü de bir­lik­te du­ya­bi­li­riz, acı­lı an­ne­le­rin ba­ba­la­rın hüz­nü­nü de pay­la­şa­bi­li­riz. Öy­le bir baş­lan­gı­ca bu ça­tı­nın ih­ti­ya­cı var.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; Mec­lis, üzü­le­rek söy­lü­yo­rum ki, ül­ke­miz­de ce­re­yan eden ve ken­di­si­ni il­gi­len­di­ren me­se­le­ler hak­kın­da, mün­te­hi­bi sa­ni­ler eliy­le teş­kil edil­di­ği dö­nem­ler­de­ki ka­dar bi­le bil­gi sa­hi­bi, ira­de sa­hi­bi de­ğil­dir. Mec­li­si beş yıl­dan ön­ce ye­ni­le­me­me gay­re­ti, ül­ke­yi ve Mec­li­si bu hâle ge­tir­miş­tir. Tür­ki­ye'nin ger­çek­le­ri­ne ve Mec­li­sin ge­le­ne­ği­ne uy­gun olan, dört yıl­da bir se­çim­dir. Bu, mil­le­te kar­şı bir ta­ah­hüt­tür. Önü­müz­de­ki dö­nem­den iti­ba­ren, hiç şüp­he yok ki, dört yıl­da bir se­çim Ana­ya­sa hük­mü hâli­ne ge­le­cek­tir. Se­çi­mi cum­hur­baş­kan­lı­ğı he­sap­la­rıy­la be­şin­ci yı­la bı­rak­mak, be­şin­ci yı­la da de­ğil, cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­mi son­ra­sı­na bı­rak­mak, Mec­li­si bil­gi­siz ve ira­de­siz hâle ge­tir­miş­tir. Bu­gün Mec­lis, se­çi­min ne za­man ya­pı­la­ca­ğı­nı bi­le bil­me­mek­te­dir. Sa­yın Mec­lis Baş­ka­nı­nın açış ko­nuş­ma­la­rın­da da bu an­la­şıl­mak­ta­dır. Ya­rın, dün ol­du­ğu gi­bi, ken­di­le­rin­ce, tek­nik ge­rek­çe­ler­le, se­çi­min tem­muz, ağus­tos ve­ya ey­lül­de ya­pıl­ma­sı­nı fay­da­lı gö­ren iş adam­la­rı ör­gü­tü­nün, bu ka­ra­rı al­dır­mak için ik­na et­me­si ge­re­ken si­ya­si sa­yı­sı sa­de­ce 1'dir. Bu­gün, bu Mec­lis, se­çe­ce­ği cum­hur­baş­ka­nı­nın kim ol­du­ğu­nu da bil­me­mek­te­dir, se­çi­mi kim­ler ara­sın­dan ya­pa­ca­ğı­nı da­hi bil­me­mek­te­dir. Muh­te­me­len, son gün, son da­ki­ka­da, yi­ne muh­te­me­len, ba­sın men­sup­la­rın­dan öğ­re­ni­le­cek­tir. Kür­sü­de ve ku­lis­te söy­le­dik­le­ri her za­man ha­ber olan mil­let­ve­kil­le­ri, med­ya­nın bu se­bep­le ta­kip et­tik­le­ri mil­let­ve­kil­le­ri, ar­tık ha­ber­dar ola­bil­mek için med­ya­yı ta­kip et­mek zo­run­da­dır­lar.

Sa­yın Baş­kan, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri; biz­ler bu­ra­ya yüz­de 54'ün rey­le­riy­le gel­dik, yüz­de 46 tem­sil edi­le­me­di. Şah­sen, ben ve ar­ka­daş­la­rım, o tem­sil edi­le­me­yen­le­rin his­si­ya­tı­nı da bu­ra­da ifa­de et­me­ye ça­lış­tık. Ta­bii ki bu ye­ter­li de­ğil­di; doğ­ru olan, Mec­lis­te­ki iki bü­yük gru­bun, özel­lik­le ik­ti­dar gru­bu­nun, o yüz­de 46'nın se­si­ne de ku­lak ver­me­siy­di, ama, müm­kün ol­ma­dı. Bel­ki da­ha kö­tü­sü, onu da söy­le­me­li­yim, rey­le­riy­le Mec­lis­te tem­sil edi­len yüz­de 54'e de za­man za­man ku­lak ve­ril­me­di. Bu­gün bu Mec­li­sin se­si­ni duy­mak is­te­me­di­ği mil­yon­lar, ya­rın­ki Mec­li­si ka­hir ek­se­ri­yet­le teş­kil ede­cek­ler­dir. Hiç se­çim kay­bet­me­miş ve mil­let­ten mü­te­ad­dit de­fa­lar ba­ğım­sız ola­rak da yet­ki al­mış bir si­ya­set­çi sı­fa­tıy­la söy­lü­yo­rum ki, önü­müz­de­ki Mec­li­sin tem­sil ora­nı bu Mec­lis­ten çok da­ha faz­la ola­cak­tır ve el­bet­te ki, ken­di par­tim adı­na ta­ah­hüt edi­yo­rum ki, yö­ne­tim­de is­tik­rar di­ye­rek ada­let­ten vaz­ge­çen, bu­na mu­ka­bil is­tik­ra­rı da te­min ede­me­yen mev­cut Se­çim Ka­nu­nu 2008 yı­lın­da mut­lak de­ği­şe­cek­tir.

Me­se­le is­tik­rar der­ken, bel­ki bir ko­nu­yu da­ha ifa­de et­mek­te fay­da var. Al­da­tı­cı olan is­tik­ra­rın mil­le­ti­mi­zin ge­niş ke­sim­le­riy­le bir ala­ka­sı ol­ma­dı­ğı­nı, ön­ce­lik­le de­ğer­li ik­ti­dar gru­bu men­sup­la­rı­nın bil­me­si ge­re­kir. Her ke­li­mey­le her nok­ta­da ifa­de edi­len is­tik­ra­rın, ül­ke­nin çift­çi­si­nin, köy­lü­sü­nün, es­na­fı­nın, sa­natkârı­nın, emek­li­si­nin, KO­Bİ'si­nin, mil­yon­lar­ca iş­si­zi­nin is­tik­rar an­la­yı­şıy­la bir ben­zer­li­ği­nin olup ol­ma­dı­ğı­nı siz­le­rin tak­dir­le­ri­ne bı­ra­kı­yo­rum.

Mec­lis kür­sü­sü­nün top­lum­da mev­cut olan her gö­rü­şe açıl­ma­sın­dan da­ha de­rin bir ada­let ve da­ha ka­vi bir is­tik­rar de­mok­ra­si­ler­de yok­tur. El­bet­te ki, tek ve vaz­ge­çil­mez ze­mi­ni­miz olan de­mok­ra­si­nin hu­kuk için­de böy­le bir fonk­si­yo­nu­nun ol­du­ğu ger­çe­ğin­den uzak­laş­ma­mız söz ko­nu­su da­hi ola­maz.

Muh­te­rem ar­ka­daş­la­rım, Mec­lis­ler ve on­la­rın yö­net­ti­ği dö­nem­ler mil­le­tin ha­fı­za­sın­da bı­rak­tı­ğı iz­ler­le ha­tır­lan­mış­tır. Bi­rin­ci Mec­lis is­tik­la­lin Mec­li­si­dir, ku­ru­cu Mec­lis­tir, ga­zi Mec­lis­tir. 1950'le­rin Mec­li­si cum­hu­ri­ye­ti tü­müy­le mil­le­tin ma­lı ya­pan Mec­lis­tir, mil­let as­li­ye­ti­ne iti­ba­rı­nı ve­ren Mec­lis­tir. 65'te teş­kil olu­nan Mec­lis, kal­kın­ma­nın, bü­yü­me­nin Mec­li­si­dir. Da­ha son­ra­ki Mec­lis­le­rin ne­ye te­ka­bül et­ti­ği­ni he­pi­miz bi­li­yo­ruz. Ki­mi kriz­ler­le ha­tır­la­na­bi­lir, ki­mi hiz­met­le, ki­mi kav­gay­la, ki­mi kar­şı­lık­lı ta­ham­mül ve se­vi­ye­li üs­lu­buy­la ha­tır­la­na­cak­tır. Bu Mec­lis, kriz­ler­den bık­mış bir mil­le­tin, mil­let­ten kop­muş bir si­ya­se­te çe­ki­dü­zen ver­mek için teş­kil et­ti­ği Mec­lis­tir. An­cak, baş­ta da söy­le­dim, or­tak ira­de oluş­tu­ra­ma­yan, ta­ham­mü­lü, müş­te­re­ği, şef­ka­ti ve en önem­li­si is­ti­şa­re­si ol­ma­yan bir Mec­lis ola­rak ha­fı­za­lar­da yer ede­cek­tir. İn­şal­lah, se­çim sü­re­ci, hem se­çi­le­cek Cum­hur­baş­ka­nı­nı iti­bar­lı ya­pa­cak hem de bu Mec­li­sin müş­te­rek ka­rar ala­bi­le­ce­ği­ni ha­fı­za­lar­da öy­le kal­ma­sı­nı sağ­la­ya­cak şe­kil­de ge­li­şir, ka­lan az za­ma­na rağ­men. Bu­nu özel­lik­le vur­gu­la­mak is­te­rim, çün­kü, bel­li ma­kam­la­rın ve ku­rum­la­rın say­gın­lı­ğı­nı ko­ru­mak, tar­tı­şı­lır ol­mak­tan çı­kar­mak, her­kes­ten ön­ce Tür­ki­ye'de bu Mec­li­sin te­mel gö­re­vi­dir. So­ka­ğın ka­fa­sın­da­ki en­di­şe­le­ri gi­der­mek, mil­le­tin bir­li­ği­ni te­min et­mek, so­ka­ğın hu­zu­ru­nu te­min et­mek de Mec­li­sin gö­re­vi­dir. Bu kür­sü­den, bu Mec­lis­ten ya­yı­la­cak ha­va so­ka­ğın ha­va­sı ola­cak­tır. Cum­hu­ri­ye­tin de­ğer­le­ri­ni teh­li­ke­de gö­ren­le­rin bir en­di­şe­si var­sa, bu en­di­şe­yi gi­der­mek de bu Mec­li­sin gö­re­vi­dir. Cum­hu­ri­ye­tin ila­nın­dan son­ra seç­tik­le­ri ha­yat tar­zı­nı teh­li­ke­de gö­ren­le­rin en­di­şe­si var­sa, bu en­di­şe­yi gi­der­mek de Mec­li­sin gö­re­vi­dir. İnanç­la­rı ne­de­niy­le ör­se­len­di­ği­ni his­se­den­le­re ken­di­le­ri­ni cum­hu­ri­ye­tin as­li sa­hi­bi ol­duk­la­rı­nı his­set­tir­mek de bu Mec­li­sin gö­re­vi­dir. Bu Mec­lis bu­nu ya­par, hâlâ yap­ma ih­ti­ma­li var­dır. Bu ül­ke­nin her mekânı­nın ve her fer­di­nin Cum­hur­baş­ka­nı se­çi­le­rek ya­pı­la­bi­lir bu. İs­ti­şa­re­ye say­gı, iti­bar ve ta­ham­mü­lü son ay­la­rın­da da Mec­li­sin üs­lu­bu kı­la­rak bu ya­pı­la­bi­lir.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın Ağar, lüt­fen de­vam edin.

MEH­MET KE­MAL AĞAR (De­vam­la) - Ta­mam­lı­yo­rum.

Bu Mec­li­sin ma­ya­sın­da, te­me­lin­de, ku­ru­lu­şun­da bu var­dır. Bu Mec­lis, tar­tış­ma­dan bü­tün­leş­me­yi çı­ka­ra­bil­me­yi ba­şar­mış­tır, ba­şar­ma­lı­dır. Mec­lis, fark­lı­lık­lar­dan zen­gin­li­ği ve bü­tün­lü­ğü üre­te­bi­len bir Mec­lis­tir. Bu Mec­lis, cum­hu­run ve cum­hu­ri­ye­tin Mec­li­si­dir. Bu Mec­lis, cum­hu­run, cum­hu­ri­ye­ti ku­ran ira­de­si­nin te­es­süs et­ti­ği Mec­lis­tir ve bu Mec­lis, ebe­di­ye­te ka­dar ya­şa­ya­cak bü­yük cum­hu­ri­ye­ti­mi­zi ilan eden Mec­lis­tir ve bu Mec­lis, Ata­türk'ün Mec­li­si­dir ve bu Mec­lis, Ata­türk'ün ön­der­li­ğin­de top­lan­mış, o gü­nün şart­la­rın­da millî ira­de­yi ger­çek­ten lo­ko­mo­tif yap­mış, güç yap­mış bir bü­yük Mec­lis­tir.

Muh­te­rem ar­ka­daş­la­rım, is­tik­la­lin ve ku­ru­lu­şun Mec­li­si, bu Mec­lis ve men­sup­la­rı, mil­let adı­na ku­ru­cu­su ol­du­ğu cum­hu­ri­ye­ti ile­le­bet ya­şa­ta­cak­tır. Bu mil­let var ol­duk­ça, el­bet­te bu Mec­lis var ola­cak­tır. Bu mil­le­tin ebedî var­lı­ğı, Mec­li­si­nin ebedî var­lı­ğıy­la be­ra­ber yü­rü­ye­cek­tir. De­mok­ra­si gi­bi vaz­ge­çil­me­zi­miz üze­rin­de ül­ke­mi­zin ge­le­ce­ği­nin, bu­gü­nü­nü, ya­rın­la­rı­nı bu­gün­le­rin­den çok da­ha iyi, öbür gün­le­ri­ni de ya­rın­la­rın­dan muh­te­şem hâle ge­ti­re­cek ira­de, bü­yük mil­le­ti­mi­zin ve onun için­den çı­kar­dı­ğı Mec­li­si­nin ira­de­si ola­cak­tır.

Bu duy­gu­la­rım­la, siz­le­ri say­gı­la­rım­la se­lam­lı­yo­rum. Sek­sen ye­din­ci yı­lı­mız bü­tün mil­le­ti­mi­ze kut­lu ol­sun. (Al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Te­şek­kür ede­rim Sa­yın Ağar.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, son ko­nuş­ma, Hal­kın Yük­se­li­şi Par­ti­si Ge­nel Baş­ka­nı Sa­yın Ya­şar Nu­ri Öz­türk'ün­dür.

Sa­yın Öz­türk, bu­yu­run efen­dim. (Al­kış­lar)

HAL­KIN YÜK­SE­Lİ­Şİ PAR­Tİ­Sİ GE­NEL BAŞ­KA­NI YA­ŞAR NU­Rİ ÖZ­TÜRK (İs­tan­bul) - Mec­li­si­mi­zin Sa­yın Baş­ka­nı, Say­gı­de­ğer Cum­hur­baş­ka­nım, de­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, say­gı­de­ğer ko­nuk­lar; he­pi­ni­zi say­gı­la­rım ve sev­gi­le­rim­le se­lam­lı­yo­rum.

23 Ni­san den­di­ğin­de, ak­lı­mı­za ege­men­lik ge­li­yor, sem­bo­li­ze et­ti­ği bu­dur, bu kav­ram­dır ve bu kav­ram, hem bir tür ta­nı­mı hem de bu­gü­nü ha­tır­la­tan bir söy­lem tab­lo hâlin­de bu­ra­da­dır de­ğer­li ar­ka­daş­lar: "Ege­men­lik ka­yıt­sız şart­sız mil­le­tin­dir."

Şim­di, bu­ra­da de­ğer­li ko­nuş­ma­cı­lar, bu açı­dan bir­çok sı­kın­tı­yı gün­de­me ge­tir­di­ler. Ben, mil­le­ti­mi­zin ve ta­ri­hin hu­zu­run­da iki nok­ta­ya işa­ret et­mek is­ti­yo­rum sı­kın­tı­lar açı­sın­dan, te­mel sı­kın­tı­lar açı­sın­dan ve bu­nu ra­hat­lık­la ya­pı­yo­rum, çün­kü, bu­ra­da­ki par­ti­le­rin hiç­bi­ri­si bu sı­kın­tı­nın mü­seb­bi­bi de­ğil­dir, özel­lik­le ik­ti­dar par­ti­si de­ğil­dir. Bü­yük ço­ğun­luk, bu­nu ra­hat­lık­la ve vic­dan hu­zu­ruy­la din­le­ye­bi­lir­ler. Öy­le bul­du­lar ve on­dan ya­rar­lan­dı­lar.

Şim­di, iki sı­kın­tı­nın bi­rin­ci­si, bu­ra­da de­mok­ra­si adı­na vü­cut bu­lan tab­lo­da­ki ga­rip­lik­tir. Bu ga­rip­lik, Ko­pen­hag Kri­ter­le­ri­nin âde­ta da­ya­tıl­dı­ğı ve te­mel il­ke­ler hâlin­de Tür­ki­ye'nin ic­ra­ya me­mur edil­di­ği bir dö­nem­de, bu Mec­lis, mil­le­tin ge­çer­li oy­la­rı­nın yüz­de 24,5'unu al­mış bir eki­bin yüz­de 67 san­dal­ye­siy­le vü­cut bul­muş bir Mec­lis­tir. Bu, son de­re­ce cid­di bir de­mok­ra­si de­fo­su­dur. Si­zin su­çu­nuz de­ğil­dir, ama, bu­nu de­mok­ra­si adı­na ifa­de et­mek zo­run­da­yız.

AH­MET YE­Nİ (Sam­sun) - He­sap yan­lış!

FAH­Rİ KES­KİN (Es­ki­şe­hir) - İfa­de yan­lış!

YA­ŞAR NU­Rİ ÖZ­TÜRK (De­vam­la) - Be­ğe­nir­si­niz be­ğen­mez­si­niz, mil­let ve ta­rih bu­nu din­le­sin.

FAH­Rİ KES­KİN (Es­ki­şe­hir) - İfa­de yan­lış!

BAŞ­KAN - Lüt­fen, mil­let­ve­kil­le­ri, söz at­ma­yın efen­dim.

YA­ŞAR NU­Rİ ÖZ­TÜRK (De­vam­la) - Ben, bir hu­kuk­çu ve si­ya­set­çi ola­rak bun­dan ra­hat­sız olu­yo­rum.

İkin­ci­si, yüz­de 34,5; kul­la­nı­lan oy­la­rın kar­şı­lı­ğı­dır de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım. Ge­çer­li oy­la­rın yüz­de 24,5'udur alı­nan oy­lar. Bu­na işa­ret edi­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan gü­rül­tü­ler) Lüt­fen…

İkin­ci­si, Tür­ki­ye'de nü­fu­sun yüz­de 53'ü, yak­la­şık yüz­de 53'ü ka­dın­dır ve de­mok­ra­si söy­le­mi Tür­ki­ye'nin ana gün­de­mi­dir. Ko­pen­hag Kri­ter­le­ri­nin ru­hu da de­mok­ra­si­dir. Ne AB kur­may­la­rı ne Tür­ki­ye, bu yüz­de 53'ü ka­dın olan ül­ke­de, Par­la­men­to­da ka­dın­la­rın ora­nı ne­den yüz­de 4'tür di­ye sor­ma­mış­tır. Bu­nu da biz ta­ri­hin önün­de sor­mak zo­run­da­yız. Bu da cid­di bir de­mok­ra­si de­fo­su­dur ve cid­di bir sı­kın­tı­dır.

Şim­di ge­le­lim millî ira­de­nin te­cel­li­si açı­sın­dan ege­men­lik kav­ra­mı­nın bu Mec­li­sin ku­rul­du­ğu gün­den be­ri ma­ruz kal­dı­ğı te­mel sı­kın­tı­lar­dan bi­ri­ne.

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, 23 Ni­san, Türk millî kur­tu­luş ha­re­ke­ti­nin millî ege­men­li­ği eli­ne al­ma­sı ve ken­di dev­le­ti­ni kur­ma­sı­nın ta­ri­hi­dir. Öte yan­dan, 23 Ni­san, bir halk ha­re­ke­tin­den bir halk dev­le­ti­nin doğ­ma­sı ta­ri­hi­dir.

Ya­şa­dı­ğı­mız gün­le­rin has­sa­si­ye­ti­ni dik­ka­te ala­rak yük­sek vic­dan­la­rı­nı­za bir nok­ta­yı da­ha arz et­me­yi gö­rev sa­yı­yo­rum. 23 Ni­san 1920 gü­nü açı­lan Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si, bu açı­lı­şın­dan sa­de­ce do­kuz gün son­ra, ilk Mec­lis, da­ha ic­ra ve­kil­le­ri he­ye­ti­nin na­sıl se­çi­le­ce­ği­ni ku­ra­la bağ­la­ma­dan bir ka­nun çı­kar­ma­yı zo­run­lu gör­müş­tür. Bu ka­nun, Hı­ya­ne­ti Va­ta­ni­ye Ka­nu­nu'dur. Cum­hu­ri­yet Tür­ki­ye­si'nin ebe­di­ye­te akıp gi­den za­man­lar bo­yun­ca gös­ter­mek zo­run­da ol­du­ğu dik­ka­te bun­dan da­ha isa­bet­le par­mak ba­sa­cak baş­ka bir dav­ra­nış ola­maz­dı.

Yi­ne, il­ginç­tir ki, Bü­yük Mil­let Mec­li­si, 15 Ni­san 1923'te, o gün­kü top­lan­tı­sın­da, ya­ni, cum­hu­ri­ye­tin ila­nın­dan bir­kaç ay ön­ce Hı­ya­ne­ti Va­ta­ni­ye Ka­nu­nu'nun kap­sa­mı­nı ge­niş­let­me ih­ti­ya­cı duy­muş­tur.

Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti dev­le­ti­nin bu­gün ma­ruz bı­ra­kıl­dı­ğı teh­dit ve teh­li­ke­le­re ba­kıl­dı­ğın­da, cum­hu­ri­ye­ti ku­ran ira­de­nin ge­le­cek ne­sil­le­re me­saj bı­rak­ma kud­re­tin­de­ki eş­siz­lik, bu dav­ra­nış­lar­la bir ke­re da­ha gö­rül­mek­te­dir.

Aziz ar­ka­daş­la­rım, 23 Ni­san'ın sem­bo­li­ze et­ti­ği ege­men­lik kav­ra­mı­na Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti'ne kar­şı olan­lar­ca yö­nel­ti­len teh­dit­le­rin en yı­kı­cı­sı -bu­gün BOP ve Ilım­lı İs­lam Pro­je­si'nin en sı­cak gün­de­mi oluş­tur­du­ğu bir za­man­da bu­nu bü­tün vic­dan­la­rı­nız­da de­ğer­len­di­re­ce­ği­ni­zi dü­şü­ne­rek söy­lü­yo­rum- ilk gün­den be­ri din üze­rin­den yö­nel­ti­len ve din bağ­la­mın­da ser­gi­le­nen teh­dit ol­muş­tur ve ol­ma­ya de­vam et­mek­te­dir. Bö­lü­cü­lük bağ­la­mın­da­ki teh­dit de din bağ­lam­lı teh­dit­ten des­tek al­mak­ta­dır. Teh­di­din esa­sı da­ima din üze­rin­den yü­rü­tül­müş­tür. Kur­tu­luş Sa­va­şı'nda he­zi­me­te uğ­ra­yan Ba­tı­lı güç­le­rin, Kur­tu­luş Sa­va­şı'ndan ve Türk mil­le­tin­den al­mak is­te­dik­le­ri in­ti­ka­mı, yıl­lar­dan be­ri din üze­rin­den oy­na­nan oyu­na bağ­la­dık­la­rı­nı he­pi­miz bil­mek­te­yiz. Bu oyun, da­ha millî mü­ca­de­le ve­ri­lir­ken oy­nan­ma­ya baş­lan­dı ve ne ya­zık ki, hı­ya­ne­tin için­de, hat­ta ba­şın­da "şey­hü­lis­lam" la­kap­lı ki­şi­ler bi­le var­dı.

Kur­tu­luş Sa­va­şı'na bi­raz geç ka­tıl­ma­nın acı­sı­nı her za­man ya­şa­mış olan ve rah­met­le an­dı­ğı­mız Fev­zi Çak­mak Pa­şa, mü­ca­de­le­ye ka­tıl­mak için An­ka­ra'ya gel­di­ğin­de Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin açı­lı­şı üze­rin­den sa­de­ce dört gün geç­miş­ti. Fev­zi Pa­şa, 27 Ni­san 1920 gü­nü Bü­yük Mil­let Mec­li­sin­de yap­tı­ğı ta­rihî ko­nuş­ma­sın­da, Ba­tı em­per­ya­liz­mi­nin -ki, o gün, ül­ke­mi­zi iş­gal eden em­per­ya­liz­min ta ken­di­si­dir- Türk mil­le­ti­ne yö­nelt­ti­ği sal­dı­rı­da İs­lam'ı araç ola­rak na­sıl kul­lan­dık­la­rı­nı -çok il­ginç­tir- ve sal­dı­rı he­de­fi ola­rak da Türk or­du­su­nu seç­tik­le­ri­ni, ta­ri­hin önün­de, mil­le­tin ve Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin id­ra­ki­ne sun­muş­tur. 

Fev­zi Pa­şa, İs­lam'ın Ba­tı em­per­ya­liz­mi ta­ra­fın­dan aley­hi­mi­ze na­sıl kul­la­nıl­dı­ğı­na de­ği­nir­ken, bu­gün bi­le can­lı bir ders ni­te­li­ği ta­şı­yan şu cüm­le­le­re yer ver­miş­tir: "Bir İn­gi­liz ne­fe­ri­nin bi­le bur­nu ka­na­mak­sı­zın bi­zi bi­ze kır­dır­mak is­ti­yor­lar­dı ve bu­nun için di­ni­mi­zi kul­la­nı­yor­lar­dı." di­yor. 1923. "Millî mü­ca­de­le aley­hin­de­ki ma­lum hat­tı­hü­ma­yun­lar, fet­va­lar, Müs­lü­man­la­rı bir­bi­ri­ne dü­şür­mek için mis­li gö­rül­me­miş bir İn­gi­liz fit­ne­si acı bi­rer ve­si­ka­dır." di­yor Fev­zi Pa­şa. Fev­zi Pa­şa, Türk or­du­su hak­kın­da du­yu­lan em­per­ya­list ra­hat­sız­lı­ğa par­mak ba­sar­ken de, iş­gal­ci­le­rin, Os­man­lı sa­ra­yı­nı ko­ru­yan Türk as­ker­le­ri­ni, pa­di­şa­hın sa­ra­yı­nı ko­ru­yan Türk as­ker­le­ri­ni -on­la­rı bi­le- yer­le­rin­den uzak­laş­tır­dık­la­rı­nı, hat­ta pa­di­şa­hın se­lam­lık res­min­de bi­le Türk as­ke­ri is­te­me­dik­le­ri­ni acı­lar ve göz­yaş­la­rı için­de an­lat­mış­tır.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, din­ci hı­ya­ne­tin em­per­ya­lizm ta­ra­fın­dan da­ha ilk gün­den be­ri aley­hi­mi­ze na­sıl kul­la­nıl­dı­ğı­na dik­kat çek­mek is­te­rim. "Şey­hü­lis­lam" la­ka­bı ta­şı­yan, öte yan­dan, Tür­ki­ye aley­hi­ne sin­si fa­ali­yet­ler yü­rü­ten İn­gi­liz Mu­hip­ler Ce­mi­ye­ti­nin üye­si Sa­it Mol­la ve Da­mat Fe­rit gi­bi mü­sec­cel ha­in­le­rin des­tek­çi­si olan Mus­ta­fa Sab­ri -o da "şey­hü­lis­lam" la­ka­bı ta­şı­yor- Ku­va­yı­mil­li­ye ve ko­mu­ta­nı Ata­türk için iş­gal­ci­le­rin kul­lan­dı­ğı ta­bi­ri kul­la­nı­yor, İn­gi­liz si­ya­set­çi­si Lord Bal­fo­ur'la ağız bir­li­ği ya­pa­rak şe­hit, ga­zi ve de­de­le­ri­mi­ze "ku­dur­muş hay­dut­lar" di­yor­du. Mus­ta­fa Sab­ri, aley­hi­ne ça­lış­tı­ğı millî mü­ca­de­le­nin za­fer­le so­nuç­la­na­ca­ğı­nı an­la­yın­ca 1920'de yurt dı­şı­na kaç­tı ve ora­da öl­dü.

Bu­gün, Ata­türk ve la­ik­li­ği İs­lam'la çe­li­şik gös­te­ren na­mert­li­ğin han­gi da­mar­lar­dan bes­len­di­ği­ni an­la­ma­da bu ger­çek­le­ri ha­tır­da tut­mak zo­run­da­yız. Ger­çek şu­dur ki, ta­ri­hi­mi­zin en yı­kı­cı hı­ya­net­le­ri, di­ni­mi­zi ege­men­li­ği­miz aley­hi­ne kul­la­nan hı­ya­net­ler ol­muş­lar­dır; bu, ta­ri­hin bir hük­mü­dür. Ama, unut­ma­mak zo­run­da­yız ki -bu da ta­ri­hin bir hük­mü­dür- millî mü­ca­de­le­nin ba­şa­rı­ya ulaş­ma­sın­da en de­ğer­li kat­kı­yı ve­ren­ler de din tem­sil­ci­le­ri­dir.

(Mik­ro­fon oto­ma­tik ci­haz ta­ra­fın­dan ka­pa­tıl­dı)

BAŞ­KAN - Sa­yın Öz­türk, ko­nuş­ma­nı­zı lüt­fen ta­mam­la­yın.

YA­ŞAR NU­Rİ ÖZ­TÜRK (De­vam­la) - An­ka­ra Müf­tü­sü Ri­fat Bö­rek­çi, Amas­ya Müf­tü­sü Ha­cı Tev­fik Efen­di, Amas­ya Va­izi Kâmil Efen­di, İs­tik­lal Mar­şı şa­iri­miz Meh­met Âkif, bu bü­yük ruh­lu din ön­der­le­ri­mi­zin ba­zı­la­rı­dır. O hâlde, biz, mi­ting­le­ri­miz­de imam­la­ra sa­ta­şan slo­gan­lar at­mak­la hiç­bir şey hal­let­me­yiz. Han­gi ima­ma sa­ta­şı­lı­yor, bel­li de­ğil­dir. Ri­fat Bö­rek­çi de bun­dan ra­hat­sız ola­bi­lir, Amas­ya Müf­tü­sü Kâmil Efen­di de ra­hat­sız ola­bi­lir, ama, Şey­hü­lis­lam ha­in Mus­ta­fa Sab­ri de ra­hat­sız ola­bi­lir, bu­nu bi­le­me­yiz. O ba­kım­dan, bi­zim, bu slo­gan­la­rı kul­la­nır­ken bun­la­rın ne­re­yi ta­ciz ede­ce­ği­ni ve mil­let­te ya­ra­ta­ca­ğı hu­zur­suz­lu­ğu dik­ka­te al­ma­mız la­zım di­ye dü­şü­nü­yo­rum.

Bu oyun, din üze­rin­den oy­na­nan oyun, bu­gün, ar­tık, açık­ça te­laf­fuz edi­len din­ci stra­te­ji­ler­le yü­rü­tü­lü­yor. Ilım­lı İs­lam adıy­la ya­ra­tıl­mak is­te­nen sö­mür­ge di­ni, iş­te, bu ya­pay din ile oy­nan­mak­ta olan oyun bu­nun en çar­pı­cı ör­ne­ği­dir.

Ilım­lı İs­lam, de­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, İs­lam ül­ke­le­ri­ni bu­lun­duk­la­rı yer­den yu­ka­rı çı­kar­ma­nın de­ğil, Tür­ki­ye'yi bu­lun­du­ğu yer­den aşa­ğı çek­me­nin pro­je­si­dir. Bun­da en kü­çük bir te­red­dü­dü­müz ol­ma­ma­lı­dır. Ba­tı, Müs­lü­man ül­ke­le­ri bu­lun­duk­la­rı yer­den yu­ka­rı çı­kar­mak ve Or­ta Do­ğu'nun çağ dı­şı yö­ne­tim­le­ri­ne Tür­ki­ye mo­de­lin­den bir iyi­lik ya­rat­mak is­te­sey­di, Ata­türk mi­ra­sı­nı yıp­rat­ma gay­re­ti içi­ne gir­mez­di. Oy­sa­ki, Ba­tı, Ata­türk kar­şı­tı din­ci eği­lim­le­ri sü­rek­li des­tek­le­ye­rek, akıl­cı ve an­ti­em­per­ya­list Ata­türk mi­ra­sı­nı yıp­rat­mak ve Tür­ki­ye'yi öte­ki İs­lam ül­ke­le­rin­den her­han­gi bi­ri hâli­ne ge­tir­mek için âde­ta çır­pı­nı­yor.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Ata­türk mi­ra­sı­nın Arap'ın pet­ro­lün­den da­ha kıy­met­li ve ka­lı­cı ol­du­ğu bü­tün dün­ya ta­ra­fın­dan gö­rül­müş­tür. (CHP ve Ana­va­tan Par­ti­si sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar) Ba­tı, Tür­ki­ye'nin elin­den iş­te bu gü­cü al­mak is­te­mek­te­dir; ılım­lı İs­lam oyu­nun ama­cı bu­dur, Tür­ki­ye'ye ha­yır ge­tir­mek de­ğil. Eğer, Or­ta Do­ğu coğ­raf­ya­sı­nın mus­ta­rip kit­le­le­ri­ne din­le­ri olan İs­lam üze­rin­den bir mut­lu­luk re­çe­te­si çı­ka­rıl­mak is­te­ni­yor­sa, bu­nun yo­lu İs­lam'ın Kur'an ta­ra­fın­dan be­lir­len­miş adı­nı de­ğiş­tir­mek de­ğil, Kur'an'da­ki İs­lam'ı öne çı­kar­mak­tır.

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti la­ik, de­mok­ra­tik, sos­yal bir hu­kuk dev­le­ti­dir, Ana­ya­sa'nın koy­du­ğu il­ke­ler; öy­le ka­la­cak­tır ve öy­le yö­ne­ti­le­cek­tir. Ba­tı em­per­ya­liz­mi ve onun ül­ke­miz­de­ki yan­daş­la­rı dev­le­ti­mi­zin bu ya­pı­sı­nı bo­zup, bi­zi ça­ğın dı­şı­na it­mek için hal­kı­mı­zın di­ni­ne olan bağ­lı­lı­ğı­nı aley­hi­mi­ze kul­la­nı­yor­lar. Bu kul­la­nı­mın esa­sı­nı di­ne söy­le­ti­len ya­lan­lar oluş­tur­mak­ta­dır. Bu ya­lan­la­rın bi­ri­si, bu hâki­mi­yet kav­ra­mı­nı çar­pıt­mak ve sap­tır­ma­ya yö­ne­lik­ti, iki yıl ön­ce yi­ne bu­gün de onu ben bu­ra­da de­şif­re et­tim. Bir ta­ne­si de ir­ti­ca kav­ra­mı­dır, onu da bir­lik­te bu­ra­da ko­nuş­muş­tuk.

Şim­di, bu di­ne söy­le­ti­len ya­lan­la­rın bir uzan­tı­sı ola­rak, son za­man­lar­da "din­ler ara­sı di­ya­log" adı al­tın­da Kur'an'ı İn­cil'leş­tir­me oyu­nu­nu sah­ne­ye koy­du­lar. Öte yan­dan, biz­zat Pa­pa'nın ağ­zın­dan İs­lam Pey­gam­be­ri'ne ha­ka­ret­ler­le, İs­lam'ı kan ve şid­det ya­yan bir din ola­rak dam­ga­la­ma yo­lu­nu seç­ti­ler. İs­lam'ı ka­na ve şid­de­te bu­laş­tı­rıp son­ra da onu te­rör di­ni ola­rak lan­se et­me si­ya­se­ti, Ba­tı'nın en za­lim si­ya­set­le­rin­den bi­ri­dir, bu­nu bü­tün Müs­lü­man vic­dan­la­rın bil­me­si la­zım. Ba­tı, bu si­ya­se­ti­ni ba­şa­rı­lı kıl­mak için, İs­lam dün­ya­sın­da­ki şid­de­te eği­lim­li din­ci un­sur­la­rı bes­le­yip pa­laz­lan­dır­mak­ta, son­ra da bun­la­rın yap­tı­ğı te­rör ey­lem­le­riy­le İs­lam'ı ve Müs­lü­man­la­rı it­ham et­mek­te­dir. Hu­mey­ni'den Sad­dam'a, Ta­li­ban'dan El Ka­ide'ye, oy­na­nan oyun­la­rın tü­mü­nün omur­ga­sı bu si­ya­set­tir. Bü­yük Ata­türk bu­na -da­ha 1919 ve 20'de de­fa­lar­ca söy­le­miş­tir bu­nu- bu oyu­na bü­yük Ata­türk "Ba­tı'nın, İs­lam'ı İs­lam'la vur­ma si­ya­se­ti" di­yor.

De­ğer­li ve­kil­ler -bi­ti­ri­yo­rum- in­san­lı­ğın en bü­yük acı­la­rı­nın te­me­lin­de, di­ni, em­per­ya­lizm ve sö­mür­ge­ci­li­ğin kul­la­nı­mı­na aç­mak gaf­le­ti yat­mak­ta­dır; bu, ta­rih bo­yun­ca böy­le­dir. Hiç­bir ül­ke­nin di­ni­ni tem­sil eden­le­rin için­den ya­ka­lan­mış ha­in­ler­le iş bir­li­ği­ni sağ­la­ma­dık­ça, o ül­ke­yi pe­ri­şan ede­me­miş­ler­dir; bu da bir ta­rihî ger­çek­tir. Cum­hu­ri­yet ta­ri­hi­mi­zin em­per­ya­lizm­le iş bir­li­ği ya­pan bü­tün boz­gun­cu baş­la­rı -çok en­te­re­san- din­dar adam ima­jı­nı kul­la­na­rak tah­ri­bat yap­mış­lar­dır. Herhâlde bu­nun için ola­cak ki, in­san­lık ta­ri­hin­de ilk de­fa, Kur'an-ı Ke­rim, tak­va­yı, ya­ni din­dar ol­ma­yı, da­ha din­dar ol­ma­yı, in­san­la in­san ara­sın­da bir öl­çü ol­mak­tan çı­kar­mış, yal­nız, in­san­la Al­lah ara­sın­da bir öl­çü ol­ma­ya has­ret­miş­tir. Din­dar­lı­ğın kar­şı­lı­ğı­nı Al­lah'tan baş­ka bi­ri­le­rin­den bek­le­me, tan­rı­sal ira­de­ye ve Kur'an'a ay­kı­rı­dır. Bu­nu da vic­dan­la­rı­nı­za arz et­mek is­ti­yo­rum.

Ba­tı em­per­ya­liz­mi de, aley­hi­miz­de­ki yı­kı­cı fa­ali­yet­le­ri­ni bu din­ci fe­sat baş­la­rı­nı kul­la­na­rak yü­rüt­mek­te­dir. Ba­tı, bu oyu­nun bir uzan­tı­sı ola­rak, te­mel­de bir Mark­sist-ma­ter­ya­list hi­zip olan PKK te­rör ör­gü­tü­nü de, si­ya­sal İs­lam'ı kul­la­na­rak din­ci fit­ney­le ir­ti­bat­lı hâle ge­tir­me­nin gay­re­ti için­de­dir di­ye dü­şü­nü­yo­rum. Ku­zey Irak'ta olup bi­ten­le­rin bi­raz da bu ger­çe­ğin ışı­ğın­da de­ğer­len­di­ril­me­si­ni öne­ri­yo­rum. Bu oyun­da ba­şa­rı­lı ol­duk­la­rın­da PKK te­rö­rü­nün Tür­ki­ye için ifa­de et­ti­ği teh­dit bir­kaç ka­tı­na çı­ka­cak­tır kay­gı­sı­nı ta­şı­mak­ta­yım.

De­ğer­li ar­ka­daş­lar, say­gı­de­ğer ko­nuk­lar; ege­men­li­ği­mi­zin aley­hi­ne yü­rü­tü­len iç ve dış oyun­la­ra dik­kat çe­ken bu ko­nuş­ma­mı din­le­di­ği­niz için he­pi­ni­ze say­gı­la­rı­mı, sev­gi­le­ri­mi tek­rar edi­yo­rum. (CHP ve Ana­va­tan Par­ti­si sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

BAŞ­KAN - Sa­yın Öz­türk, te­şek­kür ede­rim.

Sa­yın mil­let­ve­kil­le­ri, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin ku­ru­lu­şu­nun 87'nci yıl dö­nü­mü­nün ve Ulu­sal Ege­men­lik ve Ço­cuk Bay­ra­mı'nın kut­lan­ma­sı ve gü­nün önem ve an­la­mı­nın be­lir­til­me­si ama­cıy­la ya­pı­lan ko­nuş­ma­lar ta­mam­lan­mış­tır.

An­cak, bi­raz ön­ce de ifa­de et­ti­ğim gi­bi, Cum­hu­ri­yet Halk Par­ti­si Gru­bu adı­na ko­nu­şan Sa­yın De­niz Bay­kal'ın ko­nuş­ma­la­rı sı­ra­sın­da ar­ka­daş­la­rı­mı­zın da iti­raz­la­rı­na yol açan ba­zı cüm­le­ler sarf edil­miş­ti. Tu­ta­nak­la­rı in­ce­le­dim. Bu ko­nu­da söz is­te­yen ar­ka­daş­la­rı­mız bu­lun­mak­ta­dır. An­cak, özel gün­dem­le ya­pıl­mış top­lan­tı­lar­da bir tar­tış­ma or­ta­mı ya­ra­tıl­ma­sı­nı is­te­mi­yo­rum.

İzin ve­rir­se­niz, sa­de­ce iki ko­nu­ya mü­da­hil ol­mak is­ti­yo­rum. Bi­ri­si, Sa­yın An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Er­sön­mez Yar­bay, Baş­kan­lı­ğı­mı­za bir tez­ke­re gön­de­re­rek, "Sa­yın De­niz Bay­kal, ko­nuş­ma­sı sı­ra­sın­da 'cid­di aday yok' di­ye­rek, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin se­çil­miş bir üye­si olan şah­sı­mı ren­ci­de et­miş­tir. Ko­nu­nun dü­zel­til­me­si için söz is­ti­yo­rum." di­yor­lar. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

Sa­yın Yar­bay, izin ve­rir­se­niz, ye­ri­niz­de olun, ben tu­ta­na­ğı oku­yo­rum: "Ye­ni cum­hur­baş­ka­nı se­çi­miy­le il­gi­li ola­rak aday gös­ter­me sü­re­si­nin son iki gü­nü­ne gir­mek üze­re­yiz. Or­ta­da hiç­bir cid­di aday yok­tur." di­yor­su­nuz. Ben, Sa­yın Yar­bay adı­na söy­le­ye­yim. Sa­yın Yar­bay cid­di bir par­la­men­ter ar­ka­da­şı­mız­dır ve aday­lı­ğı da cid­di­dir.

İS­MET ÇA­NAK­ÇI (An­ka­ra) - Ken­di­si "aday de­ği­lim" di­ye açık­la­ma yap­tı Sa­yın Baş­kan. "Aday de­ği­lim" de­di.

BAŞ­KAN - Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­sin­de, her mil­let­ve­ki­li ar­ka­da­şı­mız aday­lı­ğı­nı ko­yar. Onun cid­di olup ol­ma­dı­ğı­nın tak­di­ri siz­le­re ait de­ğil. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

İS­MET ÇA­NAK­ÇI (An­ka­ra) - İfa­de ken­di­si­ne ait.

BAŞ­KAN - De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım… (CHP sı­ra­la­rın­dan gü­rül­tü­ler)

K. KE­MAL ANA­DOL (İz­mir) - Kim­se de­me­di efen­dim öy­le bir şey. 

BAŞ­KAN - Ken­di­si­nin ko­nuş­ma­sı­nı mı is­ti­yor­su­nuz? İs­ter­se­niz ve­re­yim. Böy­le şey olur mu? Ben, onun adı­na, ar­ka­da­şı­mız cid­di­dir ve aday­lı­ğı da cid­di­dir di­yo­rum. Bun­dan ne go­cu­nu­yor­su­nuz? Al­lah Al­lah… (CHP sı­ra­la­rın­dan gü­rül­tü­ler)

Ya­ni, bu Mec­li­si­miz, Ma­il Bü­yü­ker­man­lar­dan fi­lan­la­ra ka­dar pek çok cum­hur­baş­ka­nı ada­yı gör­dü. Do­la­yı­sıy­la, mil­let­ve­ki­li ar­ka­daş­la­rı­mı­zın han­gi­si aday­lı­ğı­nı ko­yar­sa koy­sun, o, cid­di bir aday­lık­tır ve tak­di­re la­yık­tır. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar)

De­ğer­li ar­ka­daş­la­rım, Sa­yın Bay­kal, şu cüm­le­le­re de lüt­fen dik­kat edi­niz, iti­raz­la­rı ve­sa­ire­le­ri ko­nuş­mu­yo­rum, "Bu şek­liy­le cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­mi AKP mut­fa­ğı­nın de­ğil, ai­le mut­fa­ğı­nın bir işi hâli­ne dö­nüş­mek­te­dir. Mil­let­ten, mil­let­ve­kil­le­rin­den, AKP mil­let­ve­kil­le­rin­den bi­le ka­çı­rı­lan bir cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­mi. Bu, bir se­çim de­ğil, teb­li­gat­tır. Tek par­ti dik­ta re­jim­le­rin­de bi­le böy­le bir uy­gu­la­ma ol­ma­mış­tır." (CHP sı­ra­la­rın­dan "Doğ­ru" ses­le­ri) "Böy­le bir tab­lo, ne 23 Ni­san ru­hu­na ne Mec­li­si­mi­zin onu­ru­na ne de Mil­let Mec­li­si ira­de­si­nin üs­tün­lü­ğü an­la­yı­şı­na ya­kış­tı­rı­la­maz."

GÜ­ROL ER­GİN (Muğ­la) - Yan­lış mı?

BAŞ­KAN - "Bu yön­tem­le, 72 mil­yon­luk Tür­ki­ye'ye say­gın ve onur­lu bir cum­hur­baş­ka­nı de­ğil, bir ai­le­ye ka­pı ku­lu se­çi­lir." di­yor­su­nuz. 

Da­ha son­ra, bir­kaç cüm­le son­ra "Böy­le bir se­çim, hem Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si­nin şe­re­fi­ne ve onu­ru­na ben­ce ya­kış­maz…" di­yor­su­nuz. (CHP sı­ra­la­rın­dan "Doğ­ru" ses­le­ri) Bir cüm­le son­ra da "…hem de cum­hur­baş­kan­lı­ğı ma­ka­mı­nın öne­mi­ni ve de­ğe­ri­ni bü­yük öl­çü­de kay­bet­ti­rir." di­yor­su­nuz. (CHP sı­ra­la­rın­dan "Doğ­ru" ses­le­ri)

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­sin­de, bir ana­ya­sal gö­rev ola­rak, cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­mi ya­pı­la­cak­tır. Bu, mil­let­ve­kil­le­ri­mi­zin bir gö­re­vi­dir ve se­çi­len kim olur­sa ol­sun, her mil­let­ve­ki­li ar­ka­da­şı­mız, Mec­li­si­mi­zin onur­lu bir mil­let­ve­ki­li ola­rak cum­hur­baş­kan­lı­ğı­na se­çil­miş ola­cak­tır, onur­lu bir cum­hur­baş­ka­nı ola­cak­tır. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan al­kış­lar) Hiç­bir za­man, bu "ka­pı ku­lu" ifa­de­si­ni, ke­sin­lik­le, bir Mec­lis Baş­ka­nı ola­rak de­ğil, Mec­li­sin bir üye­si ola­rak ka­bul et­me­di­ği­mi­zi, bu­nun çir­kin ve ya­kı­şık­sız bir ifa­de ol­du­ğu­nu söy­le­mek is­ti­yo­rum. (AK Par­ti sı­ra­la­rın­dan "Bra­vo" ses­le­ri, al­kış­lar; CHP sı­ra­la­rın­dan gü­rül­tü­ler)

De­ğer­li mil­let­ve­kil­le­ri, alı­nan ka­rar ge­re­ğin­ce, ka­nun ta­sa­rı ve tek­lif­le­ri­ni sı­ra­sıy­la gö­rüş­mek için, 24 Ni­san 2007 Sa­lı gü­nü sa­at 15.00'te top­lan­mak üze­re, bir­le­şi­mi ka­pa­tı­yo­rum.

Ka­pan­ma Sa­ati : 15.51