DÖNEM: 23

DÖNEM: 23 CİLT: 2 YASAMA YILI: 2

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ

TUTANAK DERGİSİ

3’üncü Birleşim

3 Ekim 2007 Çarşamba

İ Ç İ N D E K İ L E R

I.- GEÇEN TUTANAK ÖZETİ

II.- GELEN KÂĞITLAR

III.- GÜNDEM DIŞI KONUŞMALAR

1.- Şanlıurfa Milletvekili Ramazan Başak’ın, Dünya Yaşlılar Günü münasebetiyle yaşlıların toplum hayatındaki önemine ilişkin gündem dışı konuşması

2.- Mersin Milletvekili Behiç Çelik’in, yargı kararları ve personel atamaları ile kamu çalışanlarının mevcut durumuna ve gelişmelere ilişkin gündem dışı konuşması ve Devlet Bakanı Mustafa Said Yazıcıoğlu’nun cevabı

3.- Sinop Milletvekili Abdurrahman Dodurgalı’nın, Camiler ve Din Görevlileri Haftasına ilişkin gündem dışı konuşması ve Devlet Bakanı Mustafa Said Yazıcıoğlu’nun cevabı

IV.- BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI

A) TEZKERELER

1.- Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair 5682 sayılı Kanun’un bir kez daha görüşülmek üzere geri gönderildiğine ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkeresi (3/197)

B) ÖNERGELER

1.- Konya Milletvekili Muharrem Candan’ın, Dilekçe Komisyonu üyeliğinden çekildiğine ilişkin önergesi (4/2)

C) MECLİS ARAŞTIRMASI ÖNERGELERİ

1.- İzmir Milletvekili Ahmet Ersin ve 20 milletvekilinin, uyuşturucu kaçakçılığı ve üretiminin tespiti ile uyuşturucu kullanımındaki artışın sebeplerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/6)

2.- Mersin Milletvekili Mehmet Şandır ve 21 milletvekilinin, su kaynaklarının kullanımı ve korunması ile Ankara’da yaşanan su sorununun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/7)

3.- Tekirdağ Milletvekili Enis Tütüncü ve 38 milletvekilinin, Trakya ve İstanbul ilinde çevre konularındaki gelişmelerin Ergene Çevre Düzeni Havza Planına etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/8)

V.- ÖNERİLER

A) DANIŞMA KURULU ÖNERİLERİ

1.- Gündemdeki sıralama ile çalışma gün ve saatlerinin yeniden düzenlenmesine ilişkin Danışma Kurulu önerisi

VI.- KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER

A) KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ

1.- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bosna Hersek Bakanlar Kurulu Arasında Turizm Alanında İş Birliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/289)( S.Sayısı: 1)

2.- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Moldova Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Ekonomik İşbirliğine Dair Mutabakat Zaptının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/290) (S. Sayısı: 2)

3.- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Yunanistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Sağlık Alanında İşbirliğine Dair Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/331) (S. Sayısı: 3)

4.- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Fildişi Sahili (Kotdivuar) Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Ticaret Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/341) (S. Sayısı: 4)

5.- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Fildişi Sahili (Kotdivuar) Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/342) (S. Sayısı: 5)

6.- Türkiye Cumhuriyeti ile Slovakya Cumhuriyeti Arasında Hukuki ve Ticari Konularda Adli İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/275)(S. Sayısı:6)

VII.- SORULAR VE CEVAPLAR

A) YAZILI SORULAR VE CEVAPLARI

1.- Ardahan Milletvekili Ensar ÖĞÜT’ün, özel bir televizyon kanalında yayınlanan bir diziye ilişkin Başbakandan sorusu ve Devlet Bakanı Mehmet Aydın’ın cevabı (7/30)

VIII.- OYLAMALAR

1.- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bosna Hersek Bakanlar Kurulu Arasında Turizm Alanında İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısının oylaması

4.- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Fildişi Sahili (Kotdivuar) Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Ticaret Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısının oylaması

I.- GEÇEN TUTANAK ÖZETİ

TBMM Genel Kurulu saat 15.00'te açýldý.

Hakkâri Milletvekili Rüstem Zeydan’ın, Sağlıkta Dönüşüm Programı çerçevesinde yapılan çalışmalara ve tam gün çalışma yasasının çıkarılmasının önemine ilişkin gündem dışı konuşmasına Sağlık Bakanı Recep Akdağ,

Tekirdağ Milletvekili Enis Tütüncü’nün, işsizlik ve yoksulluğun önlenmesi için alınması gereken önlemlere ilişkin gündem dışı konuşmasına, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik,

Cevap verdiler.

Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin 5665,

Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 5677,

Sayılı Kanunların bazı maddelerinin Anayasa’nın 89 ve 104’üncü maddeleri uyarınca bir kez daha görüşülmek üzere geri gönderildiğine ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkereleri;

Şırnak Milletvekili Abdullah Veli Seyda’nın, Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu üyeliğinden çekildiğine ilişkin önergesi,

İstanbul 9. Ağır Ceza Mahkemesinin Diyarbakır Milletvekili Aysel Tuğluk ve Batman Milletvekili Ayla Akat Ata hakkında yargılamanın devamına ilişkin vermiş olduğu karar,

Genel Kurulun bilgisine sunuldu.

Kahramanmaraş Milletvekili Durdu Özbolat ve 20 milletvekilinin, termik santrallerin çevreye verdiği zararların (10/3),

Antalya Milletvekili Tayfur Süner ve 21 milletvekilinin, küresel ısınmanın ülkemize etkilerinin (10/4),

Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt ve 21 milletvekilinin, Çıldır gölünde meydana gelen kirliliğin sebepleri ve çözümlerinin (10/5),

Araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi Amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergeleri Genel Kurulun bilgisine sunuldu; önergelerin gündemdeki yerini alacağı ve Meclis araştırması açılıp açılmaması konusundaki ön görüşmelerin sırası geldiğinde yapılacağı açıklandı.

Ankara Milletvekili Yılmaz Ateş ve 73 milletvekilinin, Ankara'da yaşanan içme ve kullanma suyu sorununda, Ankara Büyükşehir Belediyesi üzerinde gözetme ve düzeltici önlemler alma ve ilgili bakanlıklar arasında işbirliği sağlama konusunda sorumluluklarını yerine getirmeyerek görevlerinin gereklerini yapmakta ihmal ve gecikme gösterdiği ve bu eylemlerinin Türk Ceza Kanunu’nun 257’nci maddesine uyduğu iddiasıyla, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan hakkında, Anayasa’nın 100’üncü ve İç Tüzük’ün 107’nci maddeleri uyarınca Meclis soruşturması açılmasına ilişkin önergesi (9/1) Genel Kurulun bilgisine sunuldu; önergenin, en geç bir ay içinde olmak üzere, Danışma Kurulunca tespit edilecek görüşme gününün Genel Kurulun onayına sunulacağı açıklandı.

Bayındırlık ve İskân Bakanı Faruk Nafız Özak’ın, beraberinde Parlamento heyetiyle Hollanda’ya yapacağı resmî ziyarete ilişkin,

Erzurum Milletvekili Fazilet Dağcı Çığlık’ın, mazereti nedeniyle 8/8/2007 tarihinden itibaren on beş gün izinli sayılmasına dair,

Başkanlık tezkereleri;

Genel Kurulun 2/10/2007 günkü birleşiminde “Başkanlığın Genel Kurula Sunuşları”ndan sonra sözlü soru önergelerinin görüşülmesine ve başka bir konunun görüşülmemesine ilişkin Danışma Kurulu önerisi, yapılan görüşmelerden sonra,

Kabul edildi.

Gündemin “Sözlü Sorular” kısmının:

1’inci sırasında bulunan (6/1),

2’nci ” ” (6/2),

3’üncü ” ” (6/3),

4’üncü ” ” (6/4),

5’inci ” ” (6/5),

7’nci ” ” (6/7),

9’uncu ” ” (6/9),

10’uncu ” ” (6/10),

13’üncü ” ” (6/13),

14’üncü ” ” (6/14),

15’inci ” ” (6/15),

17’nci ” ” (6/17),

18’inci ” ” (6/18),

19’uncu ” ” (6/19),

Esas numaralı sorular, ilgili bakanlar Genel Kurulda hazır bulunmadıklarından, ertelendi;

6’ncı sırasında bulunan, Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün (6/6),

8, 11 ve 12’nci sıralarında bulunan, Bilecik Milletvekili Yaşar Tüzün’ün (6/8), (6/11), (6/12),

16 ve 20’nci sıralarında bulunan, Antalya Milletvekili Tayfur Süner’in, (6/16), (6/20),

Esas numaralı sorularına Sağlık Bakanı Recep Akdağ cevap verdi; (6/8), (6/11), (6/12) esas numaralı soru sahibi de cevaba karşı görüşlerini açıkladı.

3 Ekim 2007 Çarşamba günü saat 15.00’te toplanmak üzere, birleşime 17.48’de son verildi.

Nevzat PAKDİL

Başkan Vekili

Harun TÜFEKCİ Yaşar TÜZÜN

Konya Bilecik

Kâtip Üye Kâtip Üye

No.: 3

II.- GELEN KÂÐITLAR

3 Ekim 2007 Çarşamba

Teklif

1.- Adalet ve Kalkınma Partisi Grup Başkanvekili Hatay Milletvekili Sadullah Ergin, Cumhuriyet Halk Partisi Grup Başkanvekili İzmir Milletvekili Kemal Anadol, Milliyetçi Hareket Partisi Grup Başkanvekili İzmir Milletvekili Oktay Vural ve Demokratik Toplum Partisi Grup Başkanvekili Van Milletvekili Fatma Kurtulan’ın; Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünde Değişiklik Yapılması Hakkında İçtüzük Teklifi (2/13) (Anayasa Komisyonuna) (Başkanlığa geliş tarihi: 3.10.2007)

Raporlar

1.- Türkiye Cumhuriyeti ile Slovakya Cumhuriyeti Arasında Hukuki ve Ticari Konularda Adli İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/275) (S. Sayısı: 6) (Dağıtma tarihi: 3.10.2007) (GÜNDEME)

2.- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Afganistan İslam Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Tarım Alanında Teknik, Bilimsel ve Ekonomik İşbirliği Protokolünün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/280) (S. Sayısı: 7) (Dağıtma tarihi: 3.10.2007) (GÜNDEME)

3.- Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı ile Bosna-Hersek Adalet Bakanlığı Arasında İşbirliği Konusunda Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/282) (S. Sayısı: 8) (Dağıtma tarihi: 3.10.2007) (GÜNDEME)

4.- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Moğolistan Hükümeti Arasında Sağlık Alanında İşbirliğine Dair Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/286) (S. Sayısı: 9) (Dağıtma tarihi: 3.10.2007) (GÜNDEME)

5.- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Fas Krallığı Hükümeti Arasında Bitki Karantina ve Bitki Koruma Alanında İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/305) (S. Sayısı: 10) (Dağıtma tarihi: 3.10.2007) (GÜNDEME)

6.- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Fas Krallığı Hükümeti Arasında Sağlık Alanında İşbirliğine Dair Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/307) (S. Sayısı: 11) (Dağıtma tarihi: 3.10.2007) (GÜNDEME)

7.- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Suudi Arabistan Krallığı Hükümeti Arasında Güvenlik, Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerle Mücadele Alanında İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/308) (S. Sayısı: 12) (Dağıtma tarihi: 3.10.2007) (GÜNDEME)

8.- Türkiye Cumhuriyeti ile Bosna-Hersek Arasında Hukuki ve Ticari Konularda Adli İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/313) (S. Sayısı: 13) (Dağıtma tarihi: 3.10.2007) (GÜNDEME)

9.- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Pakistan İslam Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Tarım Alanında Teknik, Bilimsel ve Ekonomik İşbirliği Protokolünün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/314) (S. Sayısı: 14) (Dağıtma tarihi: 3.10.2007) (GÜNDEME)

10.- Türkiye Cumhuriyeti ile Romanya Arasında Hukuki Konularda Adli Yardımlaşma Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/329) (S. Sayısı: 15) (Dağıtma tarihi: 3.10.2007) (GÜNDEME)

Meclis Araştırması Önergeleri

1.- İzmir Milletvekili Ahmet ERSİN ve 20 Milletvekilinin, uyuşturucu kaçakçılığı ve üretiminin tespiti ile uyuşturucu kullanımındaki artışın sebeplerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/6) (Başkanlığa geliş tarihi: 5/9/2007)

2.- Mersin Milletvekili Mehmet ŞANDIR ve 21 Milletvekilinin, su kaynaklarının kullanımı ve korunması ile Ankara’da yaşanan su sorununun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/7) (Başkanlığa geliş tarihi: 6/9/2007)

3.- Tekirdağ Milletvekili Enis TÜTÜNCÜ ve 38 Milletvekilinin, Trakya ve İstanbul İlinde çevre konularındaki gelişmelerin Ergene Çevre Düzeni Havza Planına etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/8) (Başkanlığa geliş tarihi: 6/9/2007)

3 Ekim 2007 Çarşamba

BİRİNCİ OTURUM

Açılma Saati: 15.00

BAŞKAN: Başkan Vekili Nevzat PAKDİL

KÂTİP ÜYELER: Harun TÜFEKCİ (Konya), Yaşar TÜZÜN (Bilecik)

BAŞKAN – Saygıdeğer milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 3’üncü Birleşimini açıyorum.

Toplantı yeter sayısı vardır, görüşmelere başlıyoruz.

Gündeme geçmeden önce üç sayın milletvekiline gündem dışı söz vereceğim.

Konuşma süreleri beşer dakikadır. Hükûmet, bu konuşmalara cevap verebilir. Hükûmetin konuşma süresi yirmi dakikadır. Dün de belirttiğim gibi, arkadaşlarımın konuşma sürelerine riayet etmelerini istirham ediyorum.

Gündem dışı ilk söz, Dünya Yaşlılar Günü münasebetiyle söz isteyen Şanlıurfa Milletvekili Sayın Ramazan Başak’a aittir.

Sayın Başak, buyurun. (AK Parti sıralarından alkışlar)

III.- GÜNDEM DIŞI KONUŞMALAR

1.- Şanlıurfa Milletvekili Ramazan Başak’ın, Dünya Yaşlılar Günü münasebetiyle yaşlıların toplum hayatındaki önemine ilişkin gündem dışı konuşması

RAMAZAN BAŞAK (Şanlıurfa) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.

Sayın Başkan, saygıdeğer milletvekilleri; Dünya Yaşlılar Günü nedeniyle gündem dışı söz almış bulunmaktayım. Öncelikle, yeni yasama yılımızın ülkemize, milletimize ve dünya barışına katkı sağlaması temennisiyle, Sayın Meclis Başkan Vekilinin şahsında hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Konuşmama gelişmiş, sözde çağdaş birçok ülkede “yaşlılık” ve “yaşlı” denildiğinde nasıl bir kavramın ortaya çıktığıyla ilgili başlamak istiyorum. Pek çoklarına göre yaşlılığın yolun sonu, yaşlıların ise iş görmez, bir an önce bu dünyadan göçüp gitmesi gereken insanlar olarak algılandığını maalesef ve maalesef hepimiz görmekteyiz. Hatta, olayı dünya ölçeğinde ele aldığımızda, dünya ölçeğinde olaya baktığımızda, özellikle 21’inci yüzyılda genel nüfus içerisinde yaşlı nüfusunun artmasıyla birlikte yaşlılar ve yaşlılığın artık bir sorun olarak görüldüğünü, algılandığını görmek gerçekten beni üzmektedir. Ama, hamdolsun, bu sözde çağdaş ve gelişmiş ülkelerin aksine, yani, yaşlıları sorun olarak gören bu ülkelerin aksine, yaşlıları toplumun içerisinde mevcut olan sorunların çözümü için bir anahtar, çözümün merkezi olarak gören ve bunun için çaba sarf eden AK Parti İktidarının bir mensubu olmaktan da gurur duyduğumu burada ifade etmek istiyorum.

Saygıdeğer arkadaşlar, benim seçim bölgem olan, sizlerin “Peygamberler şehri” olarak bildiği, dünyanın en eski medeniyetlerini bünyesinde barındıran Şanlıurfa’mda yaşlıların çok özel bir yeri vardır. Toplumun içerisinde meydana gelen sorunların çözümünde yaşlıların apayrı bir önemi ve değeri vardır. Uzlaşmazlıkların olduğu, kişilerin, kuruluşların veya bireylerin anlaşamadığı noktalarda benim şehrimde ve birçoğunuzun şehrinde yaşlıların fikirlerine, yaşlıların tecrübelerine başvurulduğunu hepiniz görmüşsünüzdür. Bunun da, ülkemizin, milletimizin aile yapısından kaynaklandığını hepinizin dikkatine sunuyorum.

Saygıdeğer milletvekilleri, konu Şanlıurfa’dan açılmışken, Şanlıurfa’nın yer altı ve yer üstü hazinelerinin, turizm potansiyelinin, komşu ülkelerle olan sınırlarının önemine değinmeden geçemeyeceğim. Bu bahsetmiş olduğum potansiyellerin sadece Şanlurfa’daki 1,5 milyon insanı değil, Türkiye’deki 75 milyon insanı ilgilendirdiğini hepinizin dikkatine sunmak istiyorum.

Saygıdeğer milletvekilleri, 22 Temmuz 2007 tarihinde Şanlıurfa halkının başta Genel Başkanımıza, partimize, milletvekili arkadaşlarımla birlikte şahsıma göstermiş oldukları ilgiden ve destekten dolayı da ayrıca şükranlarımı arz etmek istiyorum.(CHP sıralarından “Reklam mı yapıyorsun?” sesi)

MUHARREM İNCE (Yalova) – Genel Kurul… Grup mu burası?

RAMAZAN BAŞAK (Devamla) - Büyük Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk: “Bir milletin yaşlı vatandaşlarına ve emeklilerine karşı tutumu, o milletin yaşama kudretinin en önemli kıstasıdır.” demiştir ve yine “Geçmişte çok güçlüyken, tüm gücüyle çalışmış olanlara karşı minnet hissi duymayan bir milletin -altını çizerek söylüyorum, minnet hissi duymayan bir milletin- geleceğe güvenle bakmaya hakkı yoktur.” diyerek, yaşlılarımıza vermiş olduğu önemi apaçık ortaya koymuştur.

Saygıdeğer milletvekilleri, işte, hayatın basamaklarını yukarı doğru çıkarken yorulmuş olan yaşlılarımıza mevcut imkânlar dâhilinde, insan onuruna yakışır imkânlar sunarak, bilgi birikimlerinden, hayat tecrübelerinden yararlanarak, gençlerimize aydınlık bir Türkiye bırakabileceğimizi asla unutmamamız gerekir.

Saygıdeğer milletvekilleri, oradan, sayın milletvekillerimiz reklam yaptığımızı söylediler. Sadece var olanı söylediğimizi, sizlerin şahsında, Türkiye’deki 70 milyon insanın dikkatine sunmak istiyorum. Yaşlılarımız için ilk defa parti bünyesinde Yaşlılar Koordinasyon Merkezi kuran, huzurevlerinin sayısının ve altını çizerek söylüyorum, fiziki şartlarının iyileştirilmesi için mücadele eden, evde bakım ve gündüzlü bakım hizmetleri gibi…

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Sayın Başak, bir dakika süre veriyorum. Konuşmanızı tamamlayınız.

Buyurun efendim.

RAMAZAN BAŞAK (Devamla) – Evet, binlerce ilke imza atan Hükûmetimize ve ilgili kurumlarımıza, ilgililere, geleceğin bir yaşlısı olarak ayrıca şükranlarımı arz ediyorum.

Saygıdeğer milletvekilleri, zamanın birinde, bir evlat, yatalak ve hasta olan babasını sırtlamış, dağın tepesine doğru çıkıyor. Dağın tepesine geldiğinde, baba, evladın kendisini uçurumdan atacağını anlayınca, oğluna dönüp “Oğlum, beni bu tepeden atma da karşıdaki tepeden at.” diyor. “Neden?” diyor evlat, hayırsız evlat. “Ben, çünkü babamı o köşeden atmıştım.” diyor. Orada, o genç, yaptığı hatanın büyüklüğünü gördükten sonra ağlayarak babasının ayaklarına kapanıyor.

Bu bahsetmiş olduğum olayın, hiçbirimizin yaşantısında, ne evlat ne de bir baba olarak vuku bulmamasını temenni ediyorum.

Ayrıca, yaşlılarımızın bu gününü tebrik ederken annemin ve babamın şahsında tüm büyüklerimin ellerinden öpüyor ve hepinize saygılar sunuyorum. (AK Parti sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim.

Bu vesileyle, tüm yaşlılarımızın Yaşlılar Günü’nü kutluyor, kendilerine hayırlı ömür diliyoruz.

Saygıdeğer milletvekili arkadaşlarım, gündem dışı ikinci söz, yargı kararları ve personel atamaları ile ilgili söz isteyen Mersin Milletvekili Behiç Çelik’e aittir.

Sayın Çelik, buyurun efendim. (MHP sıralarından alkışlar)

BEHİÇ ÇELİK (Mersin) – Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; Yaşlılar Haftası münasebetiyle tüm yaşlılarımızı ben de saygıyla anıyorum.

Ben, sürem yettiğince, kamu çalışanlarının mevcut durumu ve gelişmeler hakkında görüşlerimi arz etmek istiyorum.

Bildiğiniz gibi, 58 ve 59’uncu Hükûmetlerin icraatlarını tanımlayan Acil Eylem Planı kamu çalışanları için muayyen hükümler içermektedir. Mesela, memurların sendikal örgütlenmeleri ve haklarının yeniden ele alınması. Bu konuda, ciddi hiçbir gelişme kaydedilmemiştir. Grevli, toplu sözleşmeli sendikal haklar verilmediği gibi, kamu çalışanlarının millî gelir içerisindeki payı da gerilemiştir. İşçi ve memur arasındaki olumsuzlukların giderilmesi için yasal düzenlemeler öngörülmüş. Bu konuda, malum, şu anda toplu görüşmeler devam etmekte, Uzlaştırma Kuruluna geçmiş ancak o da kabul edilmemiş ve bu arada işçilerle memurlar arasındaki açı daha da büyümüştür. Eşit işe eşit ücret ilkesi de gerçekleştirilmemiştir. Düşük gelirlileri ezen uygulamaların terk edilmesi öngörülmüş ama bu konuda bir gelişme henüz söz konusu değildir.

Yine Acil Eylem Planı, esnaf, sanatkâr, işçi, memur ve dar gelirlilerin korunmasını öngörmesine rağmen, izlenen ekonomi politikalarının hangi kesimleri alabildiğine şişirdiğini, 20’nin üzerinde dolar milyarderi yaratan AKP sisteminin, tarımda, sanayide ne büyük gerilemelere yol açtığını hep birlikte müşahede etmekteyiz. Bu tabloda, gerçek üretenlerin silüetinin dahi olmadığı açıktır.

Sendikalar ve siyasal haklar konusundaki engeller ile siyasilerin kamu görevlileri üzerindeki gereksiz müdahalelerinin ortadan kaldırılması öngörülmesine rağmen yine planda ve yine AKP seçim beyannamesinde “Siyasal iktidar değişikliğinin üst kadrolar dışında bürokratik yapıya etkisi en aza indirilerek yönetimde istikrar ve süreklilik sağlanacaktır.” denmesine rağmen, maalesef, son dört yıl içerisinde 3.719 atama yapılmış ve Sayın Sezer’den dönen 445 kararnameyle bu sayı 4.164’e kadar çıkmıştır, son atamalar hariç. Hâlbuki, Sayın Başbakan, 57’nci Hükûmet hakkında, 1.698 atama için “Eşi benzeri görülmemiş kadrolaşma işte budur.” demişti.

Sayın milletvekilleri, yakın zamana kadar, 671 üst düzey görev vekâletle yönetilmiştir ve bu devam etmektedir. Yönetim sisteminde bu usul AKP iktidarlarının usulü olarak bizim yönetim rejimimize getirilmiştir. Barolar Birliği Başkanı, bir ifadesinde, dört yıllık AKP İktidarında 300 bine yakın atama yapıldığını ifade etmiştir. Bizim tespitlerimiz de bu rakamı doğrulamaktadır. Türkiye, ciddi bir partizan kadrolaşmanın pençesindedir. Kamu personel sınavına girmeden, muhtelif kurum ve kuruluşlara, özerk örgütlere -sivil toplum örgütleri dâhil- derneklere, vakıflara kadar, çok büyük atamalar yapılmış. Ve gençlerimiz sadece sınava girip terliyorlar ve yine işsiz kalmaya devam ediyorlar.

Tavsiyemiz ve ikazımız odur ki, bu adaletsizliği terk etsinler. Dört yılda 100 bini aşkın memur ya görevden alındı ya da isteği dışında görev yeri değiştirildi. 30 bin kamu görevlisi Hükûmetle davalı durumda. Üç bakanlığın müsteşarı yargı kararlarını uygulamamaktan mahkûm edildi. Danıştay 13. Dairesinde bir yılda 82 bin dava dosyası birikiyor ve bunun 32 bini sadece kamu görevlileriyle ilgili. 32 bini 4 yılla çarptığımızda, ortalama 128 bin gibi bir dava dosyasına ulaşıyoruz.

Danıştay Başkanı Sayın Çörtoğlu “Hukuka saygılı devlet düşüncesiyle de bağdaşmayan bu durumun devam etmesi…”

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Sayın Çelik, bir dakika ek süre veriyorum. Konuşmanızı tamamlayınız lütfen.

Buyurun efendim.

BEHİÇ ÇELİK (Devamla) –“ …zaten Danıştaydaki iş yükünü artırmakta ve adalet dağıtımındaki çabukluğu olumsuz olarak etkilemektedir.” demektedir. Bu durum, kamu çalışanları ve işçilerin Hükûmet karşısındaki vahim hâlini göstermektedir.

Düşününüz, yıllarını devlete adamış bir üst düzey yönetici, başka bir partiden aday oldu diye Trakya’dan Anadolu’ya gönderiliyor. Çocuklar İstanbul’da, eşi Trakya’da, kendisi Anadolu’da. Darmadağın... Üst kurul üyesi, müsteşar yardımcısı statüsüne sahip olmasına rağmen, müşavirliğe ya da müsteşar yardımcılığına verilmiyor, görevden alınıyor, Sinop’a tayin edilebiliyor. Elektrik işçisi “Yaşar”lar, ailesinden koparılıyor. Böylece, devlette hiyerarşi altüst ediliyor, devletin hafızası kaybediliyor, kariyer ve liyakat ortadan kaldırılıyor. Bu, en hafifiyle, olsa olsa, keyfî idarenin en büyük göstergesidir.

Son olarak diyeceğim şudur ki, Türkiye take off’a falan çıkmıyor ve seviyesini gittikçe kaybediyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BEHİÇ ÇELİK (Devamla) – Yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (MHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Çelik.

Gündem dışı konuşmaya Devlet Bakanı Mustafa Said Yazıcıoğlu cevap vereceklerdir.

Sayın Bakanım, buyurun. (AK Parti sıralarından alkışlar)

DEVLET BAKANI MUSTAFA SAİD YAZICIOĞLU (Ankara) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Mersin Milletvekili Sayın Behiç Çelik’in gündem dışı konuşması üzerine söz almış bulunuyorum. Yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Sayın milletvekilleri, idarenin yargı kararlarına uyma zorunluluğu, toplumda korunması gereken hukuk güvenliği ve idari işlemlerdeki istikrarın bir sonucudur. Her türlü işlem ve eylemi yargı denetimine tabi olan idarenin yargı kararlarına uyması ve bu kararların gereklerine göre işlem ya da eylemde bulunmak zorunda olması, aynı zamanda, Anayasa’nın 2’nci maddesinde kabul edilmiş bulunan hukuk devleti ilkesinin bir gereğidir.

Yargı kararlarının uygulanmasıyla ilgili genel kurallar, Anayasa ve İdari Yargılama Usulü Kanunu’yla konulmuştur. Uygulamadan doğan tereddütler ise yargı kararlarıyla giderilmektedir. Anayasa’nın 138’inci maddesinde “Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez.” hükmü yer almış, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 4001 sayılı Kanun’la değişik 28’inci maddesinde ise:

“1. Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idare, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur. Bu süre hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemez. Ancak, haciz veya ihtiyati haciz uygulamaları ile ilgili davalarda verilen kararlar hakkında bu kararların kesinleşmesinden sonra idarece işlem tesis edilir.

2. Tam yargı davaları hakkındaki kararlardan belli bir miktarı içerenler genel hükümler dairesinde infaz ve icra olunur.

3. Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemeleri kararlarına göre işlem tesis edilmeyen veya eylemde bulunulmayan hallerde idare aleyhine Danıştay ve ilgili idari mahkemede maddi ve manevi tazminat davası açılabilir.

4. Mahkeme kararlarının otuz gün içinde kamu görevlilerince kasten yerine getirilmemesi halinde ilgili, idare aleyhine dava açılabileceği gibi, kararı yerine getirmeyen kamu görevlisi aleyhine de tazminat davası açılabilir.” hükümleri yer almıştır.

Yukarıda zikredilen mevzuat hükümlerine göre idari yargı mercilerince verilen kararların uygulanması yasal bir zorunluluktur. Bu zorunluluğa riayet edilmesini sağlamak için otuz günlük azami bir süre konulmuş ve bu süre içerisinde kararların uygulanmaması hâlinde hem idare aleyhine hem de kararı uygulamayan kamu görevlisi aleyhine tazminat davası açılabileceği belirtilmiştir.

Öte yandan 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 13’üncü maddesinde yer alan “Kişiler kamu hukukuna tabi görevlerle ilgili olarak uğradıkları zarardan dolayı bu görevleri yerine getiren personel aleyhine değil, ilgili kurum aleyhine dava açarlar. …Kurumun, genel hükümlere göre sorumlu personele rücu hakkı saklıdır.” hükümleriyle memur aleyhine görevinden dolayı doğruda tazminat davası açılma yolu kapatılmışken, 2577 sayılı Kanun’un 28’inci maddesiyle, yargı kararını kasten yerine getirmeyen kamu görevlisi aleyhine doğrudan tazminat davası açılabilmesine imkan tanınması, yasa koyucunun yargı kararlarının uygulanması gerekliliğine verdiği önemin göstergesidir.

Uygulama yönünden yürütmeyi durdurma kararlarıyla iptal kararları arasında bir fark bulunmamaktadır. Gerek yürütmeyi durdurma kararlarına karşı gerekse iptal kararlarına karşı itiraz veya temyiz yoluna başvurulmuş olması kararın uygulanmasını durdurmaz. İdare itiraz veya temyiz yo-luna başvurmuş olsa da, otuz günlük süre içerisinde söz konusu karar (…) hiçbir şekilde otuz günü geçemeyeceği hükme bağlanmış olmakla birlikte bu hüküm, otuz gün içerisinde işlemin tamamlanacağı manasına da gelmeyebilmektedir. İdarenin otuz gün içerisinde işlem tesis etmek için harekete geçmesi bazı durumlarda yeterli görülmektedir, ancak, burada idarenin iyi niyetli hareket etmesi gerektiği de açıktır. Örneğin “Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu kararı üzerine Bakan Onayı ile… Vali Yardımcılığına atanması gereken kişinin karar gerekçesinde yer alan ve durumuna uygun bir göreve, kararname hazırlanması için gerekli aşamalar geçirilerek, makul sürede yapılan ataması üzerine davalı idarenin yargı kararlarını uygulamayarak davacının manevi tazminata konu olabilecek şekilde elem ve ızdırap duymasına yol açan bir eyleminin bulunmadığına hükmedilmiştir.”

İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesi uyarınca, tam yargı davaları hakkındaki kararlardan belli bir miktarı içerenler ise genel hükümler dairesinde infaz ve icra olunacaktır. Dolayısıyla, bu kararların uygulanmasında otuz günlük süreye uyulma mecburiyeti bulunmamaktadır.

Genel düzenleyici işlemlere karşı açılan davalarda verilen yürütmeyi durdurma veya iptal kararları, sadece taraflar açısından değil, düzenlemeden etkilenen herkes açısından hüküm doğuracaktır. Düzenleyici işlemin iptali halinde işlem ortadan kaldırılacak ve kimseye uygulanmayacaktır. Ancak, bireysel işlemlere karşı açılan davalarda verilen yürütmeyi durdurma ve iptal kararları yalnızca tarafları bağlayıcı nitelikte olduğundan taraflar açısından hüküm doğuracak, benzer işlemlere muhatap olmuş kişiler yargı yoluna başvurmadıkça benzer konuda verilen iptal kararlarından yararlanamayacaklardır.

Öte yandan, 2577 sayılı Yasa’nın 28’inci maddesi hükmünün uygulanması konusunda en büyük sorun, idarenin tesis ettiği işlem dava konusu edilmişken, davacının kendi isteğiyle idareye başkaca bir işlem tesis ettirmesi hâlinde ortaya çıkmaktadır. Lehine iptal kararı veya yürütmenin durdurulması kararı verilen kişinin, bu karar verilmeden isteğiyle emekliye ayrılması veya başka bir göreve atanması hâlinde, bu yargı kararları üzerine ortada birbirinden bağımsız iki ayrı işlem mevcuttur. Bu işlemlerden birincisi, davacının açmış olduğu iptal davası üzerine iptal edilen veya yürütülmesi durdurulan işlemdir. Diğeri ise, davacının iradesine dayanılarak, yani isteğiyle emekliğe ayrılması veya başka bir göreve atanması yolunda tesis edilmiş bulunan işlemdir. Bu işlemlerden birincisi hakkında verilmiş olan iptal veya yürütmenin durdurulması kararlarının yerine getirilmesi gerekliyse de, davacı kendi isteğiyle emekliye ayrılmak veya başka bir göreve atanmak gibi idareye yeni işlemler tesis ettirmiş bulunduğu cihetle hukuki bakımdan ortada yerine getirilmesi gerekli bir karar kalmamış bulunmaktadır.

Diğer bir sorun ise, bazı durumlarda kararın uygulanmasına engel hukuki veya fiili bir durumun ortaya çıkmasıdır. Örneğin, emeklilik işleminin iptali istemiyle açılan dava karara bağlandığı anda kişinin yaş haddini doldurmuş olması veya memuriyetine engel bir suçtan dolayı mahkûm olması hâllerinde karar uygulanamayacak, ancak yaş haddini doldurduğu veya memuriyetinin son bulduğu ana kadar parasal hakları kendisine ödenecektir.

Yine, lehine iptal kararı verilenin hayatını kaybetmesi hâlinde kararın uygulanma imkânı kalmamakla birlikte ölüm tarihine kadar varsa parasal kayıpları murislerine ödenecektir.

İdari yargı mercilerince verilen iptal veya yürütmeyi durdurma kararlarının kamu görevlileri açısından uygulanmasında en çok tereddüt edilen konulardan biri de kamu görevlilerinin özlük haklarıdır. Özellikle kamu görevlilerinin atanmalarıyla ilgili işlemlere karşı açılan davalarda yargılama sürecinin uzun olması nedeniyle dava konusu edilen idari işlemin tesisi ile yargılama sonucunda iptal edilmesi arasında uzun bir süre geçebilmektedir. Davacı uzun bir süre sonra yargı kararı gereği eski görevine iade edilse bile daha önceki görevi ile davaya konu işlemle atandığı görev arasındaki ücret farkından dolayı belli oranda gelir kaybına uğrama ihtimali bulunmaktadır. İdari yargı kararları geriye yürür nitelikte olduğundan davaya konu işlem hiç tesis edilmemiş gibi durumun eski hâle getirilmesi şeklinde kararın uygulanması ile davacının işlem nedeniyle uğramış olduğu kayıpların telafi edilerek kendisine ödenmesi gerekmektedir. Bu husus tazmin niteliğinde olmayıp işlemin eski hâle iadesinin bir gereğidir.

Burada dikkat edilmesi gereken diğer bir husus ise davaya konu işlemden önce bulunulan görevde alınan aylık ve tazminatların karar gereği ödenmesi gerekmekle birlikte görevin fiilen yapılmasına bağlanmış olan ek ders ücreti, fazla çalışma ücreti, döner sermaye katkı payı ödemelerinin karşılanmasının mümkün olmamasıdır.

Bakanlığımız aleyhine idari yargı mercilerinde açılmış bulunan iptal ve yargı davaları üzerine verilmiş olan iptal ve yürütmenin durdurulması kararlarının uygulanmasında bugüne kadar 2577 sayılı Yasa'nın 28’inci maddesinde belirtilen ilkelere riayet edilmiş, mahkeme kararlarının en geç yasada öngörülen azami sürede yerine getirilmesi hususunda gerekli hassasiyet gösterilmiştir.

Hepinizi saygıyla selamlıyorum. (AK Parti sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, gündem dışı üçüncü söz, Camiler Haftası münasebetiyle söz isteyen Sinop Milletvekili Abdurrahman Dodurgalı’ya aittir.

Sayın Dodurgalı, buyurun efendim. (AK Parti sıralarından alkışlar)

Süreniz beş dakika.

3.- Sinop Milletvekili Abdurrahman Dodurgalı’nın, Camiler ve Din Görevlileri Haftasına ilişkin gündem dışı konuşması ve Devlet Bakanı Mustafa Said Yazıcıoğlu’nun cevabı

ABDURRAHMAN DODURGALI (Sinop) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Başkan ve değerli milletvekilleri; Camiler ve Din Görevlileri Haftası münasebetiyle huzurunuzda söz almış bulunuyorum. Bu vesileyle yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum. Ayrıca, Meclisimizin 23’üncü Döneminin üstün başarılarla dolu, ülkemiz ve milletimiz için güzellikler getiren bir dönem olmasını da temenni ediyorum. Bu arada, içinde bulunduğumuz rahmet mevsimi, sevgi, barış ve kardeşlik iklimi olan ramazan ayınızı da tebrik ediyor, son günlerini yaşadığımız bu ayın ülkemizin ve tüm insanlığın birlik ve beraberliğine, barış ve hoşgörüsüne vesile olmasını diliyorum.

Sayın milletvekilleri, her yıl ekim ayının ilk haftası -1986 yılından beri- Camiler ve Din Görevlileri Haftası olarak kutlanmaktadır. Bu vesileyle, Müslümanların hayatlarında merkezî bir yerde bulunan camilerin birleştirici, kucaklayıcı işlevleri üzerinde yoğunlaşmaları, cami görevi ve cami görevlilerinin önemini düşünmeleri ve onlardan daha iyi bir şekilde istifade etme imkânlarını aramaları hedeflenmektedir. Bu uygulama -Allah’ın mescitlerini ancak Allah’ı ve ahireti tasdik eden, namazı gereği gibi kılan, zekâtını veren ve Allah’tan başka kimseden çekinmeyen müminler bina edip şenlendirir. İşte onlar cennete ve diğer emellerine kavuşmayı umabilirler. -Tevbe Suresi 18’inci ayetin kapsamına da girmektedir.

Camilerimizin ve din görevlilerimizin yüklendiği önemli fonksiyonların en üst derecede hayata geçirilebilmesi için kutladığımız bu hafta bir fırsata dönüştürülmelidir. Hem din görevlilerimizin hem de halkımızın camilerimizin toplumsal ve bireysel hayatımızdaki eşsiz yeri hakkında daha da bi-linçlenmesine bugünler aracılık etmelidir.

Sayın milletvekilleri, camilerin İslam medeniyeti tarihindeki yeri ve önemi çok büyüktür. Camiler, sadece ibadetlerin yerine getirildiği mekânlar değil, aynı zamanda sosyal bütünleşmenin ve dinî aydınlanmanın gerçekleştirildiği, sosyal konuların ele alındığı mekânlardır. Hazreti Peygamberin hicretten sonra önce cami yapmaya başlamış olması, daha sonra Medineli Müslümanlarla Mekke’den hicret edenleri birbirine kardeş yapmaya çalışması bile, toplumu oluşturmak, onu bir ve bütün hâlinde tutabilmek ve toplumun fertleri arasındaki sevgi ve kardeşlik duygularını tesis edebilmek için camilerin ne kadar vazgeçilmez olduğunu bizlere göstermektedir.

İslam medeniyeti aslında cami eksenli bir medeniyettir. Çünkü, atalarımız, bir cami inşa ettiklerinde onun etrafında eğitim kurumlarını, sağlık hizmetlerini görecek tesisleri, halkın su ihtiyacının karşılanması için gerekli altyapıyı, hatta yetimleri ve yoksulları görüp gözetecek kurumları da inşa etmişlerdir.

Camiler, günümüzde de çevre bilinci oluşturma, hayvanları koruma, sokak çocuklarının rehabilite edilmesi ve benzeri konuların eğitimini görev alanları içine almalıdır. Sosyal bilinci tazelemenin, dindarlığımızı da yaşadığımız zamana ve yüzyıla göre yenilemenin mekânları yine camilerdir.

Camiler, din alanında hurafe ve yanlış bilgilerin yerine doğru dinî bilgilerin verildiği mekânlardır. Yirmiden fazla ilahiyat fakültesinin bulunduğu ülkemizde dinî konularda artık bireysel düşüncelerin ve yanlış bilgilerin yeri olmamalıdır. Medyamız da dinî konuları daha çok siyaset ve magazin konusu olarak ele almaktan vazgeçmeli, dinî konulara daha ciddi biçimde yaklaşmalıdır. Çünkü, din hepimizin ortak değeridir.

Camiler, aynı zamanda çocuklarımızın din eğitiminin verildiği yerlerdir. Yaz aylarında camilerde açılan Kur’an okuma merkezli dinî bilgilerin verildiği kursların hepimizin hayatında son derece önemli yeri vardır. Hoşgörü ve diyaloğa dayalı, sosyal barışı hedef alan, cumhuriyet ve çağın değerleriyle uyumlu din anlayışının temelinde de camilerde verilen bu din eğitimi yatmaktadır.

Camilerimizin inşa, imar ve restorasyonunda görev alan Vakıflar Genel Müdürlüğümüzün, Diyanet İşleri Başkanlığımızın ve hayırsever vatandaşlarımızın gayret ve fedakârlıkları her türlü takdirin üstündedir. Sadece yurt içindeki camilerimiz değil, aynı zamanda Balkanlar başta olmak üzere yurt dışındaki camilerimiz ve tarihî eserlerimiz de böyle çalışmalarla uluslararası kültür mirasına kazandırılmalıdır. Bu arada Divriği Ulu Camii’nin bir an önce restorasyon çalışmaları başlatılmalıdır.

Bazı eksiklikleri olmakla birlikte, Diyanet İşleri Başkanlığımız, devlet kurumlarımız içinde en iyi hizmet veren kurumlardan biri olarak çalışmaktadır. 80 bin personelin istihdam edildiği bu kurumumuz, İslam dünyası için de Batı dünyası için de çok önemli ve bize has bir örnektir. Bu açıdan, Diyanet İşleri Başkanlığına daha güçlü destek verilmeli, bu cumhuriyet kurumuna daha güçlü sahip çıkılmalı, Atatürk’ün bu kuruma verdiği değer, misyon, övgü yeniden düşünülmeli ve bu…

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Sayın Dodurgalı, konuşmanızı tamamlayınız.

Buyurun, bir dakikalık süre veriyorum size.

ABDURRAHMAN DODURGALI (Devamla) – Bugün taşrada, köylerde devletin tek temsilcisi olarak din görevlilerimiz yaşamaktadır. Bunların imamevleri ihtiyacı vardır. Eğer bu arkadaşlarımızın köylerde yaşaması arzu ediliyorsa bu imamevi ihtiyaçları giderilmelidir.

Din görevlilerimizin eğitim seviyeleri de yükseltilmeli, ilahiyat fakültesinin hangi sebeple alındığı bilinmeyen kontenjanlarını düşürme kararı yeniden gözden geçirilerek bu fakültelerimizin kontenjanları yeniden yükseltilmelidir.

Son olarak, Diyanet İşleri Başkanlığını ve din görevlilerini diğer devlet kurumlarına geçişleri sebebiyle bir kadrolaşmanın merkezi gibi göstermenin çok aşırı ve haddi aşan bir söylem olduğuna dikkat çekmek istiyorum. Bu husus, diyanet mensuplarımızı, başkandan en alt düzeydeki görevlisine kadar ciddi olarak incitmektedir. Din görevlilerimiz, herkes kadar vatanına, milletine, bayrağına ve cumhuriyetine bağlıdır. Hiç kimsenin onları zararlı bir personel, bir militan gibi görmek hakkı ve haddi değildir. Din görevlilerinin özlük ve sosyal hakları konusunda iyileştirme yapmadan diğer kurumlara geçişi dile dolamak son derece inciticidir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Sayın Dodurgalı, teşekkür ediyorum.

ABDURRAHMAN DODURGALI (Devamla) – Bu duygular içinde bu haftanızı tebrik ediyor, saygılar sunuyorum. (AK Parti sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Gündem dışı konuşmaya Devlet Bakanı Sayın Mustafa Said Yazıcıoğlu Bey cevap vereceklerdir.

Buyurun Sayın Bakanım. (AK Parti sıralarından alkışlar)

DEVLET BAKANI MUSTAFA SAİD YAZICIOĞLU (Ankara) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Camiler Haftası dolayısıyla Değerli Milletvekili Arkadaşımın sözleri üzerine bir iki hususu ifade etmek için huzurlarınızdayım. Hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Camiler, tabii, sosyal hayatımızın önemli bir unsurudur. Camilerimizin ülkemizde genel geçerliliği olan mimari tarzına uygun daha derli toplu yapılması yönünde Diyanet İşleri Başkanlığının çalışmaları vardır. Uyguladığı tip projeleri cami yapmak isteyen vatandaşlarımıza vermek suretiyle, daha mimari tarzları gelişmiş ibadethaneler yapma konusunda yardımcı olunmaya çalışılmaktadır.

Tabii, camilerin yapımında bir kısım kriterlerin aranması gerekmektedir. Zaman zaman cami israfına da yol açıldığına şahit oluyoruz. Şunu demek istiyorum: Bir yerde bir cami ihtiyacı görürken, aynı yerde başka bir cami yapımına girmek israfa giren bir davranıştır. Dolayısıyla, bu konuda, din görevlilerimiz, müftülüklerimiz, cami yapmaya girişen vatandaşlarımızı uyarma konusunda üzerlerine düşen görevi yapmaktadırlar. Önceliklerimizi iyi belirlememiz lazım, öncelik neredeyse ona yönelmemiz lazım; camiyse cami yapımı, okulsa okul yapımı, sağlık ünitesiyse sağlık ünitesi yapımına girmemiz lazım. Bizde “hayır işi” dendiği zaman, genellikle cami ve Kur’an kursu anlaşılır. Halbuki, ülkenin ihtiyacı ne taraftaysa o tarafa yönelmek lazım. Dolayısıyla, bu konuda din görevlilerimize vatandaşlarımızı aydınlatma yolunda önemli görevler düştüğünü burada bir defa daha ifade etmek istiyorum.

Değerli arkadaşımın ifade ettiği bir diğer husus da, din görevlilerinin eğitim seviyelerinin yükseltilmesidir. Gerçekten çok önemli bir konuya temas etmiştir arkadaşımız. Bununla ilgili, yıllardan beri Diyanet İşleri Başkanlığının uyguladığı ciddi projeler vardır. Açık öğretim imkânlarından yararlanmak suretiyle, din görevlilerinin önce iki yıl, ondan sonra da lisans tamamlama eğitimlerini de almak suretiyle dört yıllık bir eğitime kavuşturulmaları, aşağı yukarı sekiz on yıldır uygulanagelen bir sistemdir. Böylece, imam-hatip lisesi mezunu olan din görevlilerimizin kademeli olarak önce iki yıl, ondan sonra da dört yıllık yükseköğrenime kavuşmaları, dinî konularda çok daha bilgili, birikimli, donanımlı olup, bu hassas ve nazik konuda vatandaşlarımızı çok daha iyi eğitmeleri, uyarmaları konusunda gereken her türlü gayret gösterilmektedir.

Değerli arkadaşlarım, bilindiği gibi, eğitim, belli bir süre içinde yapılıp biten bir olgu olmaktan çıkmıştır. Dünya artık sürekli eğitim kavramını tartışmaktadır. Yani, eğitimi belli bir süre insanlara verirsiniz, onlar da eğitimlerini bitirdikten sonra kamu görevi yapmak üzere belli görevlere giderler. Ancak, dünyamızdaki bu çok hızlı iletişim imkânları ve bilimde ve teknolojideki inanılmaz hızlı yükseliş bir kısım insanların yeni bilgileri alabilmelerine ihtiyaç hissettirmektedir. Dolayısıyla, “insanlarımız kamu görevlerini yaparken yeni teknolojileri, yeni bilgileri nasıl onlara ulaştırabiliriz”i dünya arıyor. Dolayısıyla, eğitimin belli bir sürede olup biten bir olgu olmaktan çıkması bu demektir.

Diyanet İşleri Başkanlığı kendi personelini eğitme noktasında fevkalade olumlu bir yoldadır. Ama, alacağı daha pek çok mesafe vardır; önce iki yıllık ondan sonra da dört yıllık lisans tamamlamadan sonra da iş bitmiyor. Fakat, girilen yol doğru bir yoldur. Bu yolda sebatla ve istikrarla çaba gösterilmesi hâlinde önümüzdeki dönemlerde çok daha iyi yetişmiş din görevlileriyle toplumun bu çok nazik ve hassas alanda daha iyi hizmet alması imkânı doğmuş olacaktır.

Yüce Heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (AK Parti sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Bakanım.

Saygıdeğer milletvekilleri, gündeme geçiyoruz.

Başkanlığın…

MUHARREM İNCE (Yalova) – Sayın Başkan, iki gündür sayın milletvekilleri, iktidar partisine mensup sayın milletvekilleri İç Tüzük’ün kendilerine verdiği hakkı yanlış yorumlamaktadırlar. Kendilerini bir bürokrat ya da bakan yardımcısı yerine koyup, burada konuşmalar yapıyorlar. Ardından da sayın bakanları yirmi dakika dinliyoruz. Herhangi bir eleştiri getirmiyorlar ki, sayın bakanlar niye cevap veriyor, anlamış değilim. (CHP, MHP ve DTP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Sayın İnce, teşekkür ederim.

Saygıdeğer arkadaşlarım…

MUHARREM İNCE (Yalova) – Yani, biraz kendilerini ağırlıyorlar.

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, kürsüde konuşan bütün arkadaşlarımız İç Tüzük gereği olarak konuşmaktadırlar. Bunlara cevap veren bakanlar da İç Tüzük’teki haklarını kullanmaktadırlar. Bakanların bu konuda verecekleri cevap, takdir kendilerine aittir.

MUHARREM İNCE (Yalova) – Soru sormuyorlar ki, neye cevap veriyorlar?

BAŞKAN - Burada, muhalefete mensup milletvekili arkadaşlarımız, yapılmış olan icraatları tenkit etmekte, eleştirmektedirler. Bu, onların tabii hakkıdır. Bakanlar da kendi üslupları içerisinde bu konuya cevap vermektedirler.

Teşekkür ediyorum.

Cumhurbaşkanlığının bir tezkeresi vardır; okutup, bilgilerinize sunacağım.

IV.-BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI

A) TEZKERELER

18/06/2007

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

İlgi: 04.06.2007 günlü, A.01.0.GNS.0.10.00.02-32757/72750 sayılı yazınız.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nca 02.06.2007 gününde kabul edilen 5682 sayılı “Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” incelenmiştir.

Yasa’nın 1. maddesiyle, 23.05.1987 günlü, 3376 sayılı “Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanun’a eklenen geçici 6. maddede,

“Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce veya sonra halkoyuna sunulmak üzere Resmî Gazetede yayımlanan ilk Anayasa değişikliğinin halkoyuna sunulmasında;

a) Bu Kanunun 2 nci maddesindeki 120 günlük süre 45 gün, 6 ncı maddesindeki 40 günlük süre 10 gün olarak uygulanır. Ancak Yüksek Seçim Kurulu bu süreleri gerektiğinde kısaltabilir.

b) Halkoylamasıyla ilgili olarak kanunlarda yer alan diğer bütün süreleri gerektiğinde kısaltarak tespit ve ilana Yüksek Seçim Kurulu yetkilidir.

c) Yüksek Seçim Kurulu, halkoylamasında kullanılacak birleşik oy pusulalarını gerektiğinde uygun göreceği il seçim kurulları vasıtasıyla bastırmaya ve sandık kurullarına gönderilecek oy pusulalarının ihtiyacı dikkate alarak uygun göreceği adetlerle paketlenmesine karar vermeye yetkilidir.

d) Gerekli ödenek ilgili kuruluş bütçelerine Maliye Bakanlığınca aktarılır.”

düzenlemesine yer verilmiştir.

Düzenlemede, geçici 6. maddenin yayımlanarak yürürlüğe girdiği günden önce ya da sonra halkoyuna sunulmak üzere Resmî Gazete’de yayımlanan ilk Anayasa değişikliğinin halkoyuna sunulmasında,

- 3376 sayılı Yasa’nın 2. maddesindeki 120 günlük sürenin 45 gün; 6. maddesindeki 40 günlük sürenin 10 gün olarak uygulanacağı,

- Yüksek Seçim Kurulu’nun,

- Yukarıdaki süreler ile halkoylamasına ilişkin yasalarda yer verilen tüm süreleri gerektiğinde kısaltmaya,

- Halkoylamasında kullanılacak birleşik oy pusulalarını gerektiğinde uygun göreceği il seçim kurulları vasıtasıyla bastırmaya ve sandık kurullarına gönderilecek oy pusulalarının, gereksinim göz önünde bulundurularak uygun sayılarda paketlenmesine karar vermeye,

yetkili olduğu belirtilmiştir.

Böylece, yapılan değişiklik ile, incelenen Yasa’nın yürürlüğe girdiği günden önce ya da sonra halkoyuna sunulmak üzere Resmî Gazete’de yayımlanan ilk Anayasa değişikliğinin halkoyuna sunulmasıyla sınırlı olarak,

- Halkoylamasının, Anayasa değişikliğinin Resmi Gazete’de yayımını izleyen 120. günden sonraki ilk pazar günü yapılması yerine, 45. günden sonraki ilk pazar günü yapılması,

-Yabancı ülkelerdeki yurttaşların 40 gün önceden oy vermeye başlaması yerine, 10 gün önceden oy vermeye başlaması,

öngörülmekte; ayrıca Yüksek Seçim Kurulu’na, yine aynı kapsam içinde halkoylamasına ilişkin tüm süreleri kısaltma yetkisi verilmektedir.

31.05.2007 günlü, 5678 sayılı “Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”da,

-Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimlerinin dört yılda bir yapılması,

-Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin, seçimler dahil tüm işlerde üye tamsayısının en az üçte biri ile toplanabilmesi,

-Cumhurbaşkanı’nın 5 yıl için halk tarafından seçilmesi ve bir kimsenin iki kez Cumhurbaşkanı seçilebilmesi,

öngörülmektedir.

Öte yandan, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin 03.05.2007 günlü, 891 sayılı kararıyla, genel seçimlerin 22.07.2007 Pazar günü yenilenmesi kabul edilmiştir. Daha sonra, Cumhurbaşkanı’nın seçilememesi nedeniyle, Anayasa’nın 102. maddesi uyarınca Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimlerinin «derhal yenilenmesi» zorunlu duruma gelmiş ise de, yasal süreler gereği seçim gününün değiştirilemeyeceği anlaşılmıştır.

İncelenen Yasa’yla, gerçekleştirilmek istenilen Anayasa değişikliğinin halkoyuna sunulması durumunda, halkoylamasının Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimleri ile birlikte yapılabilmesini sağlamak amacıyla, 3376 sayılı Yasa’da öngörülen sürelerin kısaltılmasına çalışıldığı görülmektedir.

1- Anayasa’nın,

-67. maddesinin ikinci fıkrasında, seçimler ve halkoylamasının serbest, eşit, gizli, tek dereceli, genel oy, açık sayım ve döküm esaslarına göre, yargı yönetim ve denetimi altında yapılacağı,

-79. maddesinin son fıkrasında da, Anayasa değişikliğine ilişkin yasaların halkoyuna sunulması işlemlerinin, genel yönetim ve denetiminin milletvekili seçimlerinde uygulanan kurallara göre yürütüleceği,

belirtilerek, halkoylaması işlemleri seçim hukukuna bağlı kılınmıştır.

26.04.1961 günlü, 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Yasa’nın “Kanunun kapsamı” başlıklı 1. maddesinde, Anayasa değişikliklerine ilişkin yasaların halkoyuna sunulmasında bu Yasa kurallarının uygulanacağı vurgulanarak, yasa koyucu tarafından da, halkoylamasının seçim hukukuna bağlı olduğu kabul edilmiştir.

Anayasa’nın 67. maddesinin, 03.10.2001 günlü, 4709 sayılı Yasa’yla eklenen son fıkrasında ise, seçim yasalarındaki değişikliklerin, yürürlüğe girdiği günden başlayarak bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmayacağı vurgulanmıştır.

Anayasa değişikliğine ilişkin halkoylaması, Anayasa ve yasa kuralları uyarınca seçim hukukuna bağlı olduğuna göre, 67. maddenin son fıkrasında getirilen bir yıllık uygulanamama yasağının, Anayasa değişikliğine ilişkin yasaların halkoyuna sunulmasına ilişkin yöntemi düzenleyen 5682 sayılı Yasa yönünden de geçerli olduğunda kuşku bulunmamaktadır.

Bu nedenle, 5682 sayılı Yasa, Anayasa’nın 67. maddesinin son fıkrasıyla bağdaşmamaktadır.

Her ne kadar,

- İncelenen Yasa ile getirilen geçici 6. maddenin birinci fıkrasında, Yasa’nın, “bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce veya sonra halkoyuna sunulmak üzere Resmî Gazetede yayımlanan ilk Anayasa değişikliğinin halkoyuna sunulmasında” uygulanacağı,

- 5678 sayılı “Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”un 6. maddesiyle Anayasa’ya eklenen geçici 18. maddede de, Anayasa’nın 67. maddesinin son fıkrasının, “Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yapılabilmesi için çıkarılması gerekli yasalar” ile seçim yasalarında yapılacak değişiklikler yönünden dikkate alınmayacağı,

öngörülmekte ise de, bu kurallar yukarıda varılan sonuca etkili değildir.

Çünkü, 5678 sayılı Anayasa değişikliğine ilişkin Yasa’da yer verilen geçici 18. madde, “halkoylamasına ilişkin yasaları” değil, “Cumhurbaşkanı seçiminin yapılabilmesi için çıkarılması gerekli yasaları” kapsamaktadır.

5678 sayılı Anayasa değişikliğine ilişkin Yasa’nın 5. maddesiyle değiştirilen Anayasa’nın 102. maddesinin son fıkrasında yer verilen “Cumhurbaşkanlığı seçimine ilişkin usul ve esaslar kanunla düzenlenir” kuralı, her iki yasa konusunun farkını açıkça ortaya koymaktadır.

2- Yukarıda (1). bölümde yapılan açıklamalar nedeniyle, incelenen Yasa yürürlüğe girse de, Anayasa’nın 67. maddesinin son fıkrası uyarınca 5678 sayılı Yasa’yla yapılmak istenilen Anayasa değişikliklerinde uygulanamayacağına göre, incelenen Yasa’da öngörülen halkoylamasına ilişkin süre kısaltmalarının, bugünden, ne zaman yapılacağı ya da yapılıp yapılmayacağı belli olmayan olası “ilk” Anayasa değişikliğinde uygulanacağında kuşku bulunmamaktadır.

Böylesine belirsizlikler içinde, gelecekte yapılacak ilk Anayasa değişikliğinde uygulanması için, bir geçici maddeyle halkoylamasına ilişkin sürelerin, o günün koşullarının bunu gerektirip gerektirmeyeceği bilinmeden kısaltılmasının, kamu düzenine uygun olmayacağı ve hukuk devleti ilkesiyle bağdaşmayacağı açıktır.

3- Anayasa’nın 6. maddesinde, egemenliğin kayıtsız koşulsuz Türk Ulusu’nun olduğu; Ulus’un egemenliğini Anayasa’nın koyduğu esaslara göre yetkili organlar eliyle kullanacağı; 7, 8 ve 9. maddelerinde, egemenliği Türk Ulusu adına kullanacak organların yasama, yürütme ve yargı olduğu belirtilerek erkler ayrılığı ilkesi kabul edilmiştir.

Anayasa’nın 176. maddesi uyarınca Anayasa metnine dahil bulunan Başlangıç bölümünde de, erkler ayrımının, “belli” Devlet yetki ve görevlerinin işbölümü içinde Devlet organlarınca kullanılması anlamına geldiği; üstünlüğün ancak Anayasa ve yasalarda olduğu vurgulanarak, her Devlet organının kendi alanındaki görev ve yetkileri ancak kendilerinin kullanabileceği, başka bir anlatımla diğer organlara devredemeyeceği açıklanmıştır.

Anayasa’nın, 7. maddesinde de, yasama yetkisinin Türk Ulusu adına Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne ilişkin bulunduğu, bu yetkinin devredilemeyeceği kurala bağlanmıştır.

Bu kurallar, yasayla düzenlenmesi gereken alan ve konulara ilişkin düzenleme yetkisinin yalnızca Türkiye Büyük Millet Meclisi’nce kullanılmasını zorunlu kılmaktadır.

Anayasa’nın 67. maddesinde, her yurttaşın seçme ve halkoylamasına katılma hakkına sahip olduğu ve bu hakkın yasayla düzenleneceği belirtilmiştir.

Öte yandan, Anayasa’nın 79. maddesinde, Yüksek Seçim Kurulu’nun, seçimlerin başlamasından bitimine kadar seçimin düzen içinde yönetimi ve dürüstlüğü ile ilgili işlemleri yapma ve yaptırma, seçim süresince ve seçimden sonra seçim konularıyla ilgili yolsuzlukları, yakınmaları ve itirazları inceleyerek kesin karara bağlama, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin seçim tutanaklarını kabul etmekle görevli olduğu belirtilmiştir.

Görüldüğü gibi, Anayasa’nın 79. maddesinde Yüksek Seçim Kurulu’nun görevleri sayılarak belirlenmiştir.

İncelenen Yasa’da, Anayasa değişikliğinin halkoyuna sunulması durumunda uygulanacak süreler kısaltıldıktan sonra, Yüksek Seçim Kurulu’na yasalardaki halkoylamasıyla ilgili tüm süreleri daha da kısaltma yetkisi verilmiştir.

Böylece, yasakoyucunun halkoylaması yapılacağı günü belirleme yetkisi Yüksek Seçim Kurulu’na devredilmektedir.

Bu niteliği ile 5682 sayılı Yasa’nın, Anayasa’nın Başlangıç bölümüyle ve 6, 7, 67, 79. maddeleriyle bağdaşmadığı ortadadır.

4- Daha önce vurgulandığı gibi, incelenen Yasa’da, 5678 sayılı Yasa’yla gerçekleştirilmek istenilen Anayasa değişikliğinin halkoyuna sunulması durumunda, halkoylaması ile Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimlerinin birlikte yapılabilmesi amacıyla 3376 sayılı Yasa’daki sürelerin kısaltılması öngörülmektedir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nca 10.05.2007 gününde kabul edilen 5660 sayılı Anayasa değişikliğine ilişkin Yasa,

-Cumhurbaşkanı’nın halk tarafından seçilmesinin bir sistem değişikliği gerektirdiği,

-Sistemin tümüyle ele alınıp değerlendirilmesi, geniş kitlelerce tartışılıp olgunlaştırılmasından sonra Anayasa’nın ilgili tüm kurallarının birlikte değiştirilmesinin en uygun yol olacağı,

-Sistem irdelenmeden değişikliğin yalnızca Cumhurbaşkanı seçimine indirgenmesinin anayasal düzeni sorunlu duruma getireceği,

Gerekli diğer değişikliklerin genel seçimlerden sonra oluşacak Meclis’e bırakılmasının, Meclis’in siyasal yapısındaki olası değişme gözönünde bulundurulduğunda çözümsüz kalabileceği, bunun da rejim yönünden olumsuzluklar yaratabileceği,

-Devlet ve Ulus yönünden yaşamsal sonuçlar yaratacak böylesine önemli bir Anayasa değişikliğinin, temsilde adaletin sağlanamadığı ve Cumhurbaşkanı’nı seçemediği için Anayasa’nın 102. maddesi uyarınca “derhal yenilenmesi gereken” bugünkü Meclis yerine, genel seçimlerden sonra oluşacak Meclis’te, gerekli ve yeterli sürede ele alınmasının çok daha uygun olacağı,

-Yapılmak istenilen Anayasa değişikliklerinin rejim krizinin aşılması, temel hak ve özgürlüklerin geliştirilmesi, toplumsal gönencin artırılması gibi ivedi, zorunlu ve haklı bir nedene dayanmadığı,

gerekçeleriyle bir kez daha görüşülmek üzere Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne geri gönderilmiştir.

Geri gönderme yazısında ortaya konulan sakıncaların bugün için de aynen geçerli olduğunda duraksama bulunmamaktadır.

Durum böyle iken, bunca sakıncaları içeren Anayasa değişikliğinin halkoyuna sunulması durumunda, süreler kısaltılarak halkın bilgilendirilmesi, konuyu değerlendirmesi ve tartışması olanağının kısıtlanmasının haklı bir gerekçesinin bulunmadığı ortadadır.

Genel seçimlerle halkoylamasının birlikte yapılmasının yaratacağı kargaşa da, konunun sağlıklı sonuca ulaştırılmasını zorlaştıracaktır.

Anayasa değişikliği ile getirilmek istenilen sistemin toplum ve Devlet yaşamında neden olabileceği ağır ve vahim sakıncaların önlenebilmesi, konunun tüm yönleriyle ele alınıp tartışılması ve yurttaşların konuya ilişkin bilgilendirilmesinden geçmektedir.

Bu yönden, halkoylamasına ilişkin sürelerin kısaltılması değil, en azından 3376 sayılı Yasa’daki gibi korunmasının zorunlu olduğu sonucuna varılmaktadır.

5682 sayılı Yasa’nın gerekçesinde,

“Bu teklifte, hukuk devleti ilkesinin bir gereği olan demokratik katılımın en kısa sürede ve an az maliyetle sağlanması amaçlanmıştır.”,

denilmektedir. Konunun sistem yönünden yaşamsal önemi gözönünde bulundurulduğunda “maliyet” hesabına dayalı bir gerekçenin uygun olmayacağı açıktır.

Bu nedenle, 5682 sayılı Yasa’yla yapılan düzenleme kamu yararıyla da bağdaşmamaktadır.

Yayımlanması yukarıda açıklanan gerekçelerle uygun görülmeyen 5682 sayılı “Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nce bir kez daha görüşülmesi için, Anayasanın değişik 89 ve 104. maddeleri uyarınca ilişikte geri gönderilmiştir.

Ahmet Necdet Sezer

Cumhurbaşkanı

BAŞKAN – Bilgilerinize sunulmuştur.

Komisyondan istifa tezkeresi vardır, okutuyorum:

B) ÖNERGELER

1.-Konya Milletvekili Muharrem Candan’ın, Dilekçe Komisyonu üyeliğinden çekildiğine ilişkin önergesi (4/2)

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Gördüğüm lüzum üzerine Dilekçe Komisyonu’ndan istifa ediyorum. Gereği için emir ve müsaadelerinizi saygılarımla arz ederim.

Muharrem Candan

Konya

BAŞKAN – Bilgilerinize sunulmuştur.

Meclis araştırması açılmasına ilişkin üç önerge vardır, ayrı ayrı okutuyorum:

C) MECLİS ARAŞTIRMASI ÖNERGELERİ

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Uyuşturucu üretimi, ticareti ve kullanımı tüm dünya gençliğinin yaşamını tehdit eden, hatta çoğu zaman sona erdiren bir sorun olmaya devam etmektedir. Üretimi ve satışı tüm ülkelerde kısıtlanmış ve hatta yasaklanmış olmasına karşın, bu maddelerin illegal yollardan üretimi ve satışı engellenememiş ve dünya gençliğini zehirlemesinin önüne geçilememiştir.

Ülkemizde de durum aynıdır. Uyuşturucu madde bağımlığı, sadece gençlerimiz arasında değil, ilköğretim çağındaki çocuklarımız arasında da yaygınlaşmaya başlamıştır. Macera arayışları, arkadaş çevreleri, eğitimsizlik ve sosyo-ekonomik nedenler yanında, uyuşturucu maddelere ulaşmanın ve elde etmenin kolaylığı da gençlerimizi ve çocuklarımızı bu bataklığın içine çekmektedir.

Son yıllarda işlenen suç oranlarının olağan üstü artmasında, uyuşturucu kullanımının yaygınlaşmasının katkısı inkâr edilemez. Zira uyuşturucunun, başka suçların tetikleyicisi olduğu bilinmektedir. Aynı zamanda, uyuşturucu üretimi ve kaçakçılığının terör örgütleri için önemli bir finans kaynağı olduğu da unutulmamalıdır.

Devlet tüm yurttaşlarını her türlü olumsuzluklardan korumak zorundadır. Asli görevlerinden biri de budur. Nitekim Anayasanın 58/2 maddesi bu yükümlülüğü belirtmektedir. Ancak, bir çığ gibi büyüyerek üstümüze gelen, çocuklarımızı ve gençlerimizi zehirleyen, toplumu çürüten bu illete karşı, Devletin görevlerini tam olarak yerine getirdiği söylenemez.

Türkiye birkaç yıl öncesine kadar, uyuşturucu kaçakçılığı ve sevkiyatında sadece transit ülke iken, artık aynı zamanda önemli bir üretici ülke de olmuştur. Dolayısıyla Türkiye bu özelliği nedeniyle uyuşturucudan en fazla zarar gören ve olumsuz etkilenen ülkeler arasındadır. Alınan polisiye önlemlere karşın, Türkiye’nin uyuşturucu kaçakçılığı ve sevkiyatında, neden ve nasıl dünyanın önemli bir transit ülkesi olduğu ve buna ilaveten aynı zamanda neden ve nasıl önemli bir üretici ülke hâline de geldiği ve uyuşturucu kullanımının çocuklarımız ve gençlerimiz arasında yaygınlaşmasının nedeni, TBMM tarafından ele alınarak, enine boyuna araştırılmalı ve önlemleri de tespit edilmelidir.

Aileler ve tüm kamuoyu, çocuklarının geleceğinden endişelidir. Zira sorun ihmal edilemez ve ertelenemez duruma gelmiştir.

Sonuç olarak: Uyuşturucunun ülkemize hangi yollardan ve nasıl transit giriş-çıkış yaptığı, buna neden engel olunamadığı; son yıllarda Türkiye’nin neden önemli bir üretici ülke hâline de geldiği; çocuklarımız ve gençlerimiz arasında uyuşturucu kullanımının neden ve nasıl yaygınlaştığının tespiti ile alınması gereken önlemler hakkında Anayasanın 98 ve İçtüzüğün 104. maddeleri gereğince bir Meclis Araştırması açılmasını talep ederiz.

1- Ahmet Ersin (İzmir)

2- Malik Ecder Özdemir (Sivas)

3- Fatma Nur Serter (İstanbul)

4- Eşref Karaibrahim (Giresun)

5- Tekin Bingöl (Ankara)

6- Esfender Korkmaz (İstanbul)

7- Hikmet Erenkaya (Kocaeli)

8- Hakkı Suha Okay (Ankara)

9- Şahin Mengü (Manisa)

10- Şevket Köse (Adıyaman)

11- Hüseyin Ünsal (Amasya)

12- Özlem Çerçioğlu (Aydın)

13- Tacidar Seyhan (Adana)

14- Mevlüt Coşkuner (Isparta)

15- Rıza Yalçınkaya (Bartın)

16- Gökhan Durgun (Hatay)

17- Engin Altay (Sinop)

18- Canan Arıtman (İzmir)

19- Cevdet Selvi (Kocaeli)

20- Zekeriya Akıncı (Ankara)

21- Selçuk Ayhan (İzmir)

BAŞKAN – Bilgilerinize sunulmuştur.

Diğer önergeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Türkiye’nin su kaynaklarının kullanımı ve korunması için alınması gereken tedbirlerin tespit edilmesi,

Bugüne kadar alınmış tedbirlerin ve su yönetimi politikalarının gözden geçirilmesi,

Büyükşehirlerin su ihtiyacının güvenli ve sağlıklı bir şekilde karşılanması için alınması gerekli tedbirlerin belirlenmesi,

Ankara’da yaşanan su kesintilerinin sebeplerini, sorumlularını ve çözüm önerilerini,

araştırmak amacıyla Anayasanın 98 inci İç Tüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri gereğince Meclis araştırması açılmasını saygılarımızla arz ederiz.

1- Mehmet Şandır (Mersin)

2- Osman Çakır (Samsun)

3- Bekir Aksoy (Ankara)

4- Kürşat Atılgan (Adana)

5- Hakan Coşkun (Osmaniye)

6- Ahmet Duran Bulut (Balıkesir)

7- Mithat Melen (İstanbul)

8- Metin Ergun (Muğla)

9- Mehmet Serdaroğlu (Kastamonu)

10- Mustafa Enöz (Manisa)

11- Cemaleddin Uslu (Edirne)

12- Beytullah Asil (Eskişehir)

13- Alim Işık (Kütahya)

14- Zeki Ertugay (Erzurum)

15- Yıldırım Tuğrul Türkeş (Ankara)

16- İsmet Büyükataman (Bursa)

17- Ahmet Orhan (Manisa)

18- Süleyman Nevzat Korkmaz (Isparta)

19- Bekir Aksoy (Ankara)

20- Osman Durmuş (Kırıkkale)

21- Mustafa Cihan Paçacı (Ankara)

22- Kemalettin Nalcı (Tekirdağ)

Gerekçe:

Türkiye, son kırk yılda yeraltı ve yerüstü su kaynaklarının % 50’sini kaybetmiştir. Bir yandan ülke nüfusu artarken diğer taraftan da bireylerin su kullanım miktarı artmaktadır. Nüfusun 80 milyona ulaştığında Türkiye’de kişi başına kullanılabilir su miktarı yılda 1100 m3 olacaktır. Bu su miktarı ile ülkemiz su fakiri bir ülke durumuna düşürecektir.

Türkiye’de suyun % 72’si tarımda, % 18’i evlerde ve % 10’u da sanayide kullanılmaktadır. Yapılan hesaplara göre tarım, sanayi ve günlük yaşam alanlarındaki kullanım miktarı 2030’lu yıllarda bu günün % 260 fazlası olacağı öngörülmektedir.

Türkiye’nin su rezervlerini hızla tüketen temel faktör olarak küresel ısınma ve kuraklık gösterilse de esas sebep olarak su kaynaklarımızın yanlış bir şekilde kullanılması ve yönetilmiş olmasıdır. Kanunlarımıza göre, su kaynaklarının korunması ve kullanılması konusunda öncelikle Tarım, Enerji ve Tabii Kaynaklar ile Çevre ve Orman Bakanlıkları ile belediyeler yetkili ve sorumlu kılınmıştır.

Su kaynaklarımızın kullanımı ve korunmasından birinci derecede sorumlu olan bu kurum ve kuruluşlarımızın yöneticileri, bu gün ulaşılan sonucu şu sebeplere bağlayarak izah etmeye çalışıyorlar:

Şehir içme suyu şebekelerinde % 50-% 70’lik kaçaklar bulunmaktadır,

Tarım ve sanayi kesiminde yeraltı suyu kullanımının çok yaygın ve bilinçsiz olduğu, bu sebep-le yeraltı su kaynaklarının hızla azalmakta olduğu,

DSİ’nin sulama modelinin ve takip edilen politikaların yanlış olduğu,

Kurumsal düzenlemelerin yetersizliği,

Başta Ankara olmak üzere büyük kentlerimizde içme suyu konusunda ileriye dönük projelerin yeterince ve zamanında geliştirilemediği için ciddi sıkıntıların olacağı,

Bunun yanında bu hususların çeşitli araştırma ve çalışmalara konu olduğu, çeşitli tedbirler öne-rildiği de bilinmekte, bunlar basınımızda yer almaktadır.

Bu tespit ve açıklamalara rağmen bu konularda genelgeler ve beyanatlar yayınlanması dışında etkin tedbirler alındığına ilişkin somut adımlara rastlanmamıştır.

Yerel yönetimlerin bu konularda yönlendirildiğine ve ortak yatırım projeleri geliştirildiğine dair bir emare de mevcut değildir.

Türkiye’nin başkenti Ankara’da ileriye dönük “Ankara Su Temini Projesi” uygulanmamış, aksine, kısıtlı su kaynaklarının hızla tükenmesine yol açan uygulamalar içinde olunmuştur. Bunun sonucunda su kaynağı tükenen Ankara için Kızılırmak nehrinden su getirilmesi uygulamasına başlanmış, ancak bu suyun sağlıklı olup olmadığı, sudaki sülfat oranı ve Sivas, Kayseri, Nevşehir ve Kırşehir’deki kentsel ve endüstriyel atıkların Kızılırmak suyuna arıtılmadan verildiği basında yoğun tartışmaların konusu hâline gelmiştir. Büyükşehir Belediye Başkanı bu iddiaları doğrular mahiyette Kızılırmak suyunun mevcut suyla paçal edilerek Ankara’ya verileceğini söylemiştir. Öte yandan özellikle Ankara’ya su temini konusunda merkezi yönetim ve yerel yönetim arasında tartışmalar ve anlaşmazlıklar derin bir koordinasyonsuzluğu ortaya koymuştur.

Diğer yandan, su kaynaklarının yönetimi açısından ülkemizde sorun bulunmadığı, sorunun sadece kuraklıktan kaynaklandığı konusunda da kamuoyunda yanlış bir kanaat oluşturulmaktadır. Ülkemizin bir yılda ortalama su akış ve yenilenebilir su miktarları, kişi başına düşen kullanılabilir su potansiyeli gibi çeşitli kaynaklarda farklı rakamlar telaffuz edilmektedir. Bununla birlikte, ortak nokta, ülkemizin su varlığı bakımından zengin olmayan ülkeler arasında olduğudur. Bu husus, başlı başına su kaynaklarımızın korunması ve kullanımı konusunda etkin tedbirler alınması üzerinde hassasiyetle durulması gereğini ortaya çıkarmaktadır.

Nitekim konunun önemine binaen yüce Meclisimizde de iklim ısınmasının neden olduğu sorunlar ile su kaynaklarımızın kullanımı ve korunmasıyla ilgili konuları da kapsayan iki araştırma komisyonu kurulmuştur. Ancak Komisyon Raporları TBMM Genel Kurulunda görüşülememiştir.

Söz konusu Meclis Araştırma Komisyonlarında yer alan öneriler dâhil su kaynaklarının kullanımı ve korunması için alınması gereken tedbirleri tespit etmek ve bugüne kadar alınmış tedbirleri ve Türkiye’nin su yönetimi politikalarını gözden geçirmek, Büyükşehirlerin su ihtiyacının karşılanması için alınması gerekli tedbirler ile Ankara’da yaşanan su sorunu ve kesintilerinin sebeplerini, sorumlularını ve çözüm önerilerini araştırmak amacıyla Anayasa’nın 98’inci ve İç Tüzük’ün 104 ve 105’inci maddeleri gereğince Meclis araştırması açılmasının faydalı olacağı kanaatindeyiz.

BAŞKAN – Bilgilerinize sunulmuştur.

Diğer önergeyi okutuyorum:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

Trakya bölgemiz, aldığı aşırı göç ve buna bağlı plansız imar uygulamaları yanında giderek yoğunlaşan çarpık sanayileşme, tarımda yanlış toprak, su ve zirai ilaç kullanımı vb. nedenlerle meydana çıkan sanayi, toprak, su ve hava kirliliğindeki boyutlar, yöredeki insan ve çevre yaşamını tehdit eder noktaya ulaşmıştır.

Öte yandan Ergene havzasındaki yer altı su seviyesi her yıl dört-beş metre düşmektedir. Istranca suları, koruma altındaki su basar ormanları, Yıldız Dağları ve Trakya doğal hayatı tehlike altındadır. Bu kaynakları besleyen Istranca derelerine, İstanbul’un su ihtiyacı için yıllar önce el konulmuş durumdadır. Trakya’nın yakın gelecekte büyük bir susuzluk tehlikesiyle karşılaşması kaçınılmaz görünmektedir.

Trakya’nın kanayan yarası olan Ergene Nehri ve Çorlu Deresi’nde, su yerine sanki zehir akmaktadır. Kükürtdioksit kirliliği açısından Türkiye’deki en kirli iller sıralamasında Tekirdağ beşinci sırada, Edirne sekizinci sıradadır.

Yukarıda değinilen bu sorunların önce kontrol altına alınması, daha sonra çözülmesi amacıyla, Trakya Üniversitesi tarafından, Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı hazırlanmıştır.

Trakya Üniversitesince yapılan 1/100.000 ölçekli Ergene Çevre Düzeni Havza planı 2004 yılında yani 59. Hükûmet döneminde Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından onaylanmıştır.

Bu planda 2020 yılı hedeflenmiş ve gecikmeyle de olsa, 1/25000 ölçekli planın yapılması süreci başlatılmıştır. Bu aşamada havza planının bir hükmü uyarınca oluşturulan su birliği –ki, daha sonra Trakya Kalkınma Birliği, yani “TRAKAB” adını almıştır- küçük ölçekli planların yapılması için ihaleye çıkarılmıştır. Ancak her nedense ihale daha sonra iptal edilmiş ve 1/25000 ölçekli plan hazırlama işi, İstanbul Büyükşehir Belediyesine (BİMTAŞ), hem de hukuka aykırı bir şekilde devir edilmiştir. BİMTAŞ ise söz konusu planın yapılmasını kendisinin bir alt birimi olan İstanbul Metropoliten Planlamaya aktarmıştır. Müteakiben, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, TRAKAB ve Çevre Orman Bakanlığı arasında bir protokol imzalanmıştır. Bu protokolde “1/100000 ölçekli plan üzerinde değişiklikler yapılabileceği” hükmüne yer verilmiştir.

Gelinen noktadaki endişe ve sorun, Ergene Çevre Düzeni Havza Planı’nın hazırlanma amacının dışına kaydırılarak, İstanbul’un baş edemediği sorunların, dezavantajlı sanayilerin ve buna bağlı nüfus fazlasının ivedilikle Trakya’ya kaydırılarak İstanbul’un rahatlatılması olasılığından kaynaklanmaktadır. Çünkü, bu üç ilin tarımsal alanları, doğal kaynakları, ormanları, yer altı ve yer üstü suları, kıyıları ve çevre değerleri esasen, şu anda dahi, yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır.

Bu çerçevede, Trakya’daki üç ili, İstanbul’un giderek ağırlaşan sorunlarının çözülmesinde ana yüklenici konumuna dönüştürmek son derece yanlış, sakıncalı hatta tehlikeli bir tercih olacaktır.

Yukarıda değinilen sakıncaların ve doğacak sorunlarının tespiti ve bunların çözüme kavuşturulması için gereken önlemlerin alınması ve doğru politikaların oluşturulması amacıyla, Anayasanın 98. ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İç Tüzük’ünün 104. ve 105. maddeleri gereğince Meclis araştırması açılmasını arz ederiz.

1-Enis Tütüncü (Tekirdağ)

2-Algan Hacaloğlu (İstanbul)

3-Atila Emek (Antalya)

4-Bilgin Paçarız (Edirne)

5-Ahmet Küçük (Çanakkale)

6-Rasim Çakır (Edirne)

7-Tansel Barış (Kırklareli)

8-Faik Öztrak (Tekirdağ)

9-Turgut Dibek (Kırklareli)

10-Mehmet Şevki Kulkuloğlu (Kayseri)

11-Abdurrezzak Erten (İzmir)

12-Ali ihsan Köktürk (Zonguldak)

13-Eşref Karaibrahim (Giresun)

14-Rahmi Güner (Ordu)

15-Fehmi Murat Sönmez (Eskişehir)

16-Bihlun Tamaylıgil (İstanbul)

17-Ergün Aydoğan (Balıkesir)

18-Gürol Ergin (Muğla)

19-Malik Ecder Özdemir (Sivas)

20-Durdu Özbolat (Kahramanmaraş)

21-Vahap Seçer (Mersin)

22-Fevzi Topuz (Muğla)

23-Mehmet Fatih Atay (Aydın)

24-Ali Rıza Öztürk (Mersin)

25-Şükran Güldal Mumcu (İzmir)

26-Derviş Günday (Çorum)

27-Bayram Ali Meral (İstanbul)

28-Hulusi Güvel (Adana)

29-Ali Rıza Ertemür (Denizli)

30-Şinasi Öktem (İstanbul)

31-M. Akif Hamzaçebi (Trabzon)

32-Ali Oksal (Mersin)

33-Mehmet Ali Özpolat (İstanbul)

34-Sacid Yıldız (İstanbul)

35-Halil Ünlütepe (Afyonkarahisar)

36-Metin Arifağaoğlu (Artvin)

37-Ensar Öğüt (Ardahan)

38-Ramazan Kerim Özkan (Burdur)

39-Mevlüt Coşkuner (Isparta)

BAŞKAN – Bilgilerinize sunulmuştur.

Önergeler gündemde yerini alacak ve Meclis araştırması açılıp a-çılmaması konusundaki ön görüşmeler, sırası geldiğinde yapılacaktır.

Saygıdeğer milletvekilleri, Danışma Kurulunun bir önerisi vardır; okutup oylarınıza sunacağım.

Buyurun.

V.- ÖNERİLER

A) DANIŞMA KURULU ÖNERİLERİ

1.- Gündemdeki sıralama ile çalışma gün ve saatlerinin yeniden düzenlenmesine ilişkin Danışma Kurulu önerisi

Danışma Kurulu Önerisi

No:9 Tarihi: 03.10.2007

Danışma Kurulunun 03.10.2007 Çarşamba günü yaptığı toplantıda, aşağıdaki önerilerin Genel Kurulun onayına sunulması uygun görülmüştür.

Eyyüp Cenap Gülpınar

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Başkanı V.

Nihat Ergün Kemal Anadol

Adalet ve Kalkınma Partisi Cumhuriyet Halk Partisi

Grubu Başkanvekili Grubu Başkanvekili

Oktay Vural Fatma Kurtulan

Milliyetçi Hareket Partisi Demokratik Toplum Partisi

Grubu Başkanvekili Grubu Başkanvekili

ÖNERİLER:

1. Danışma Kurulunun 3.10.2007 Çarşamba günü yaptığı toplantıda; Gelen Kâğıtlar listesinde yayımlanan ve bastırılarak dağıtılan 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14 ve 15 sıra sayılı Kanun Tasarıları-nın 48 saat geçmeden gündemin "Kanun Tasarı ve Teklifleri ile Komis-yonlardan Gelen Diğer İşler" kısmına alınması, 3 Ekim 2007 Çarşamba günkü (bugün) Birleşimde bu Kısımda yer alan işlerden 9 uncu sıraya ka-dar olan kanun tasarılarının, 4 Ekim 2007 Perşembe günkü Birleşimde ise 15 inci sıraya kadar olan kanun tasarılarının görüşmelerinin tamam-lanmasına kadar Genel Kurulun çalışmalarına devam etmesi ve her iki birleşimde de başka bir konunun görüşülmemesi,

2. Genel Kurulun toplantı günlerinden Salı gününün denetim konularına, (Anayasanın süreye bağladığı konular hariç), Çarşamba ve Perşembe günlerinin de kanun tasarı ve teklifleri ile komisyonlardan gelen diğer işlerin görüşülmesine ayrılması, Salı ve Çarşamba günle-rinde birleşimin başında bir saat süre ile sözlü soruların görüşülmesi, "Sunuşlar" ve işaret oyu ile yapılacak seçimlerin her gün yapılması,

3. 02/10/2007 tarihli gelen kâğıtlar listesinde yayımlanan ve Genel Kurulun 02/10/2007 tarihli Birleşiminde okunmuş bulunan, Baş-bakan Recep Tayyip Erdoğan hakkındaki (9/1) esas numaralı Meclis so-ruşturması önergesinin gündemin "Özel Gündemde Yer Alacak İşler" kısmının 1 inci sırasında yer alması ve Anayasanın 100 üncü maddesi gereğince soruşturma açılıp açılmayacağı hususundaki görüşmelerin 30/10/2007 Salı günkü birleşimde yapılması önerilmiştir.

BAŞKAN – Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.

Saygıdeğer milletvekilleri, alınan karar gereğince gündemin "Kanun Tasarı ve Teklifleri ile Komisyonlardan Gelen Diğer İşler" kısmına geçiyoruz.

Birinci sıraya alınan, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bosna Hersek Bakanlar Kurulu Arasında Turizm Alanında İş Birliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu’nun görüşmelerine başlayacağız.

VI.- KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN

GELEN DİĞER İŞLER

A) KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ

1-.Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bosna Hersek Bakanlar Kurulu Arasında Turizm Alanında İş Birliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/289) ( S. Sayısı:1) (´)

BAŞKAN - Komisyon? Burada.

Hükûmet? Sayın Bakan, buradasınız.

Komisyon Raporu, 1 sıra sayısıyla bastırılıp dağıtılmıştır.

Tasarının tümü üzerinde Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt, Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına Bursa Milletvekili İsmet Büyükataman’ın söz talepleri şu anda elimize ulaşmıştır.

Evet, ilk söz Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’e aittir.

Buyurun Sayın Öğüt. (CHP sıralarından alkışlar)

Süreniz yirmi dakika.

CHP GRUBU ADINA ENSAR ÖĞÜT (Ardahan) – Sayın Başkan, değerli arkadaşlar; Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti ile Bosna-Hersek Bakanlar Kurulu Arasında Turizm Alanında İşbirliği Anlaşmasının Uygulanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı üzerinde söz almış bulunu-yorum. Hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Değerli arkadaşlar, Bosna-Hersek’te 1996 yılında ateşkes sağlandı ancak yaralar halen sarılmadı. Yaklaşık 250 bin şehit, 200 binden fazla yaralı, binlerce kayıp, sakat ve tecavüze, işkenceye uğramış masum sivil. Dünyanın dört bir yanına dağılmış 1,2 milyon ülke insanı, ülke içinde ise 1,1 milyon mülteci. Ev ve apartmanlarının yüzde 40’ı tahrip edilmiş. Saraybosna’daki sanayi tesislerinin tamamı, ülke genelindekilerin yüzde 65’i çökertilmiş. Su kaynakları, santraller, yollar, köprüler, haberleşme sistemleri bombalanmış. Demir yolları çalışmıyor. Bina, tesis ve altyapıya verilen zararın maddi değeri 80 milyar doları bulmuştur. Sanayi üretimi 1990’daki üretimin yüzde 5’ine gerilemiş. Kişi başına millî gelir ise 500 dolara düşmüştür.

Eski Yugoslavya Cumhuriyeti’nden biri olan Bosna-Hersek ülkenin en gözde bölgesiydi. Saldırılar başlamadan önce ekonomisinin yüzde 50’si sanayiye dayalıydı. Gayrisafi millî hasılası 10,2 milyar, kişi başına millî gelir 2.300 dolar, ithalat 2,9, ihracat 3,5 milyar dolardı. Yani, ülke dış ticareti fazla veriyordu.

Bosna - Hersek bugün, 21 Aralık 1995 tarihinde Dayton Anlaşmasıyla oluşturulan anayasaya bağlı parlamenter sistemle yönetiliyor. Ülke, topraklarının yüzde 51,5’ini elinde tutan Bosna-Hersek Federasyonu ve toprakların yüzde 48,5’ine sahip Sırp Cumhuriyeti olmak üzere iki devletçikten oluşuyor. 10 kantona bölünen Bosna - Hersek Federasyonu’nda 5 kanton Boşnaklara, 3 kanton Hırvatlara ait. Boşnaklara ait kantonlar, Tuzla, Bihac, Zenika ve Bosna. Neretva ve Merkez Bosna kantonları ise Boşnak-Hırvat ortak kantonudur.

Meclis üyelerinin üçte 1’i devlet içinde devlet görünümündeki Bosna Sırp Cumhuriyetinden seçiliyor, ortak, dönüşümlü başkanlık sistemi uygulanıyor. Kurulan karmaşık siyasi yapı işleyişte pek çok sıkıntıya yol açıyor, yasama, yürütme ve yargı hatalı bir görünüm sergiliyor. Ne yazık ki, dünyada eşi benzeri görülmedik bu yapıya Boşnaklar razı olmak zorunda bırakılmışlardır.

Bu ülke bugün toplam 2,2 milyon nüfusa sahip. Resmî verilere göre nüfusun yarısı Müslüman Boşnak; ancak, halk, bu oranın daha yüksek olduğunu belirtiyor. Geri kalan yüzde 32’lik kısım Ortodoks Sırplardan, yüzde 15’i ise Katolik Hırvatlardan oluşuyor. Savaşla birlikte yüz binlerce Boşnak göçe mecbur bırakıldığı için nüfus dengesinin altüst edildiğini de unutmamak gerekiyor.

Bosna - Hersek, yaşanan soykırımının maddi ve manevi yıkımının ardından bugün tekrar ayağa kalkmaya, tarihi, kültürü, sanatı ve ekonomisiyle var olmaya çalışıyor. Tabir yerindeyse, savaş, ekonomik alanda devam ediyor. Aradan geçen on yılı aşkın süreye rağmen hâlâ savaşın yaraları kapanmamış, tahrip edilen altyapı henüz eski hâline de kavuşturulamamıştır. Ülke, gayrisafi yurt içi hasılası 1990’lardaki seviyenin gerisinde, 2005 rakamlarına göre 9,2 milyar dolar seviyesinde; kişi başına gelir, yani, 1990 yılındaki seviyeye ulaşıyor.

İhracat-ithalat arasında uçurum gözleniyor; 5,5 milyar dolarlık ithalata karşılık 1,8 milyar dolarlık ihracat söz konusu. Yapılan ihracat 1990 Bosna’sının yarısı seviyesinde.

Yüksek dış ticaret açığı, cari işlemler açığının, yani, döviz açığının yüksek olmasına yol açıyor. En büyük dış ticaret açığı, Hırvatistan, Almanya, Sırbistan’la yapılan ticaretten kaynaklanıyor. Her yer bu ülkelerin mallarıyla dolu, Türkiye’nin payı ise küçük. 2000’de yüzde 42 olan dış borçların millî gelire oranı geçen yıl yüzde 30’a kadar gerilemiş, 2005 yılı enflasyonu yüzde 2,9’a düşmüştür. İşsizlik oranı son derece yüksek, özellikle de Boşnak bölgesinde. Resmî rakamlara göre, ülke genelinde 644 bin çalışana karşılık 506 bin işsiz bulunuyor. Ortalama ticaret 350 bin dolar dolayında.

2000 yılından önce belirsizlik, istikrarsızlık ve mevzuat yetersizliği sebebiyle yabancı yatırım oldukça düşük seviyede gerçekleşmiş. Son dört yılda özelleştirmenin de etkisiyle yabancı yatırımlarda artış gözleniyor. 1994’ten bu yana 2,5 milyar dolara yakın yabancı sermaye girişi sağlanmış.

Ekonomi ve Dış Ticaret Bakanlığının verilerine göre yabancı yatırımların yarıdan fazlası imalat sanayisine gelirken ondan sonraki en fazla yatırım çeken sektör bankacılık, ticaret ve hizmet sektörü. Yüzde 33’lük payla yabancı sermaye yatırımlarında başı Slovenya çekiyor, ardından Avusturya yüzde 18 ve Hırvatistan yüzde 12’yle geliyor; Sırbistan’ın payı yüzde 5, Türkiye’nin payı ise yüzde 3’tür.

Bosna’da 285 kayıtlı Türk şirketi görünmekle birlikte bunların 50 kadarının faal olduğu belirtiliyor. Ülkede kâğıt, bisküvi, maya imalatı yapanların yanında ticaretle iştigal eden az sayıda Türk şirketleri de bulunuyor. Diğer Balkan ülkeleri ile kıyaslandığında Bosna’daki Türkiye kökenli yatırımların az oluşu dikkati çekiyor. Türk şirketleri de özelleştirmede ve büyük projelerde pek görünmüyor. Bu alanda Sloven ve Hırvat şirketleri öne çıkıyor. Özel sektöre açılan kuruluşlar arasında büyük Türk şirketlerinin ilgisini çekecek tesisler bulunduğunu belirten Türk iş adamı Nabi Çimen, enerji ve ulaşımdan ormancılığa kadar sayısız yatırım imkânı olduğunu söylüyor. Bosna’da yatırım planları yapan Çimen, Türk iş adamlarının, yaşanan ekonomik savaşta da Bosna halkının yanında olduğunu gösteriyor. Bu da güzel, örnek bir çalışmadır.

Geniş yatırım ortaklarına gelince değerli arkadaşlar, ciddi anlamda dış ticaret açığı veren ülkenin iç pazarından ziyade, ihracatı da tetikleyecek yatırımlara ihtiyacı bulunuyor. Türkiye, eski Yugoslavya Cumhuriyetleri dışında Bosna - Hersek ile serbest ticaret anlaşması imzalayan tek ülke. Buna rağmen, ekonomik ve ticaret ilişkileri umulanın gerisinde. Serbest ticaret anlaşması imzalayan diğer ülkelerse Hırvatistan, Sırbistan, Slovenya ve Makedonya. Bulgaristan, Romanya ve Arnavutluk’la ticaret anlaşması imzalamış, fakat henüz tam işlerlik kazanmamıştır. Bunun yanında ABD ve Kanada da, Bosna - Hersek’ten ülkelerine gümrüksüz ve kotasız ihracat imkânı tanımaktadır.

Değerli arkadaşlar, ulaşım ve enerji en önemli yatırım alanları olarak görülüyor. Avrupa’yı Adriyatik’e bağlayan en kısa hat Bosna üzerinden geçiyor. Ülke, zengin akarsu kaynaklarıyla hidroelektrik enerji potansiyeli en yüksek Avrupa ülkelerinden. Coğrafi yapısı ve yıl boyunca bol bol yağış alması, çok sayıda baraj ve santral yapımını mümkün kılıyor.

Bunun dışında kimyasal ürünler, ilaç sanayisi için de önemli imkânlar mevcut. Geniş ormanlar, ahşap ve ağaç ürünleri sanayisi için bulunmaz bir fırsat. İlaveten madencilik, gıda işleme, inşaat ve turizm sektöründe de pek çok şey yapmak mümkün.

Bosna’nın Adriyatik Denizi’ne açılan 21 kilometrelik kıyı şeridi var, fakat bir limanı bulunmuyor. Bu şerit Hırvatistan’ı da ikiye bölüyor. Hırvatlar bu kesimi devre dışı bırakmak için, bu küçük kıyı şeridini çevreleyen yarım ada ile ana karayı birbirine bağlayacak asma köprü projesi hazırlamış. Bosna’nın dünyaya açılmasını perdeleyecek bu projeye Boşnaklar şiddetle karşı çıkmaktadırlar. Ama, gördüğümüz kadarıyla, Hırvatlar projenin hafriyat çalışmalarına başlamış bile.

1984 Kış Olimpiyatlarına ev sahipliği yapan ülkenin doğal güzelliği ve kış sporlarına uygun iklimi turizm sektörü için iyi bir potansiyel. Sahip olduğu tarihî ve kültürel zenginlikle eşsiz bir değer kazanıyor.

İstanbul’dan on yıl sonra, yani 1463 yılında Fatih Sultan Mehmet tarafından fethedilerek Rumeli eyaletine bağlanan Bosna’nın hemen her karışı Osmanlı izleriyle dolu. Saraybosna, Mostar, Travnik, daha pek çok yerleşim birimi Anadolu’daki çoğu yerden daha fazla Osmanlı eserine sahip. Hepsi korunmuş, sahip çıkılmış. Sırpların yakıp yıktığı eserlerin bazıları restore edilmiş, yeniden yapılmış, kimileri de yapılmayı bekliyor.

Değerli arkadaşlar, başkent Bosna’da ticaret hayatının kalbi olan tarihî Baş Çarşı, Anadolu havasının bol bol teneffüs edildiği bir mekân. Bakırcılar Çarşısı’nda bakır levhalara Anadolu desenleri nakşediliyor. Dört yüz yıl birlikte yaşamanın verdiği pek çok ortada değer var. Burada “Buyurun” diye davet edildiğiniz dükkânlardan “Allah’a emanet” sözleriyle uğurlanıyorsunuz.

Mostar, buram buram Osmanlı kokan bir kent. Hırvat topçularının yıktığı tarihî Osmanlı köprüsü ve yerle bir edilen minareler yeniden yükseliyor Mostar semalarında. Türkiye’nin de desteğiyle pek çok tarihî eser ayağa kaldırılmış. Âdeta buna nazire yaparcasına, Hırvatlar da Mostar’a hâkim bir tepeye, şehrin her tarafından görülecek şekilde dev haç dikmiş. Şehrin sokaklarında yer yer Boşnakları hedef alan yazılara rastlıyorsunuz. Bu da gösteriyor ki, bazı kesimlerde ırkçı düşünce hâlen devam etmektedir.

Aradan geçen onca zamana rağmen, şehirlerde, köylerde kalbura dönmüş, harap olmuş binalara rastlamak mümkün. Çok sayıda bina imkânsızlıklar sebebiyle onarılamamıştır.

Kültür turizminin yanında, son birkaç senedir kış turizmi için de seferler başlamıştır. Fiyatlar cazip olduğu için Avusturya’dan sonra Bosna tercih ediliyor. Bosna’da kış sporları için iki merkez bulunuyor, biri Sırpların elinde, diğeri de Boşnaklarda. Türkler genelde Boşnak bölgelerindeki tesislerde kalmayı tercih ediyorlar.

Değerli arkadaşlar, Air Bosna, haftanın her günü, Mostar üzerinden Saraybosna’ya sefer düzenliyor. Türk Hava Yolları da haftada üç gün Saraybosna’ya uçuyor. Bosna’da Türklerin en çok geldiği şehir başkent Saraybosna, ondan sonra güneyindeki Mostar ve batıdaki Travnik. Boşnak makamlarına göre, geçen yıl sadece turistlik maksatla gelen Türk vatandaşlarının sayısı 10 bini bulmuş. Buna iş ve diğer maksatlarla gidenler dâhil değil. Bu sayının önümüzdeki yıllarda daha da artması bekleniyor.

Bosna, pek çok ülkeye sahip olmayan tabii, tarihî ve kültürel zenginliğin yanında yer altı ve yer üstü kaynaklarına da sahip ve bu potansiyeli bir an evvel harekete geçirmek, geçmişin acı hatıralarını unutmak değil ama en azından etkisinden kurtulmak istiyor.

Sayın Başkan, değerli arkadaşlar; Kosova’dan Mostar’a, Üsküp’ten Saraybosna’ya kadar bütün Balkanlar yıllardır hep uzakta bir yerde kalmıştı. Türkiye için Edirne’nin ötesi yabancı idi ve bu yabancılık Yugoslavya’nın yıkılışına kadar sürdü. Türk insanı Balkanlarda akrabalarının olduğunu Bosna’daki savaşla birlikte hatırladı, hem de çok acı bir biçimde hatırladı.

Sonuç olarak değerli arkadaşlar, Hükûmetimizin Bosna - Hersek’e gerekli yatırımları sağlayacağına inanmaktayız. Cumhuriyet Halk Partisi olarak bu tasarıya evet oyu vereceğiz.

Bosna - Hersekli insanları ve sizleri saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim.

Tasarının tümü üzerinde Milliyetçi Hareket Partisi adına Bursa Milletvekili İsmet Büyükataman.

Sayın Büyükataman buyurun. (MHP sıralarından alkışlar)

MHP GRUBU ADINA İSMET BÜYÜKATAMAN (Bursa) – Sayın Başkan, saygıdeğer Meclis üyeleri; Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bosna Hersek Bakanlar Kurulu Arasında Turizm Alanında İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı hakkında Grubum adına söz almış bulunmaktayım. Bu vesileyle yüce heyetinizi en derin saygılarımla selamlıyorum.

Yakın tarihimizin en acılı günlerini yaşayan dost ve kardeş Bosna -Hersek ile Türkiye arasında turizm alanında iş birliğinin onaylanması, esasen kültürel ve köklü bir maziyle bağlı bulunduğumuz ve atalarımızı sinesinde barındıran bu topraklar ile yeniden köprülerin kurulmasına vesile olacaktır. Söz konusu anlaşma ile turizm ilişkilerinin geliştirilmesi, turizm kuruluş ve birlikleriyle iş birliği, altyapı inşaatları, müteahhitlik hizmetleri, ortak girişimler, fuarlar, festivaller, sergiler ve kültür haftaları ile kongre seminerlerinin karşılıklı olarak düzenlenmesi ve ayrıca turizm sektöründe yatırımlar için iş birliği imkânlarının araştırılması, bu amaçla uzman değişiminde bulunulması, yatırım imkânları ile ilgili olarak özel sektör faaliyetlerinin teşvik edilmesi ve teknik iş birliği imkânlarının değerlendirilmesi öngörülmektedir. Özellikle, kültürel alanda iş birliği imkânlarının bulunduğu Bosna - Hersek ile ortak geçmişimizi ortaya çıkaracak projelerle de bu anlaşmanın desteklenmesi gerekmektedir.

Esasen, bu anlaşmanın tüm bölge ülkelerine de örnek olacak şekilde geliştirilmesinde fayda vardır. Boşnak ağırlıklı coğrafyada Türkçe diline olan ilgi eskiden beri bilinmektedir. Bu vesileyle, ülkemizde öğrenimlerini görerek ülkelerine dönen Boşnak gençlerin de birer kültür ataşesi olduğunu düşünerek, bu gençlerin üzerinde hassasiyetle durulmasında zaruret vardır.

Bosna - Hersek’teki okulların bir kısmı ile Yenipazar sancağı ve civarında Türk dilinin seçmeli ders olarak okullarda okutuluyor olması, bu anlaşmanın tarafımızdan geç bile kalındığını göstermektedir. Türk İşbirliği Kalkınma İdaresi Başkanlığının iktisadi iş birliği projeleri yanı sıra, özellikle, yakın tarih birliğimiz üzerine projeler geliştirmesi ve geliştirilen projelere daha çok destek vermesi arzu edilmektedir.

Bosna - Hersek’in başkenti Saraybosna’da Türkçe kursları açılmalı ve desteklenmelidir. Yine, bölgedeki tarihî eserlerin yok olmasının önüne geçecek en önemli unsur olan din adamları ile Diyanet İşleri Başkanlığının yakın temasının artırılarak devamı gerekmektedir. Sadece Millî Eğitim Bakanlığı bursları vasıtasıyla genel üniversite kontenjanları, dost ülke Bosna - Hersek’in ihtiyaçlarını karşılamakta yetersiz kalır. Ayrıca, kültür, dil ve din alanlarında yüksek lisans ve doktora bursları verilmelidir.

Sayın Başkan, muhterem milletvekilleri; gönüllü kuruluşlar marifetiyle birçok güzellik yaşanabilecektir. Bu anlaşma, bu bakımdan bir fırsat oluşturacaktır. Ayrıca, ülkemiz ve Bosna - Hersek arasında muhaceret sonucu Türkiye’ye yerleşmiş soydaşlarımızın katkıları, ilişkilerimizin geliştirilmesi için şarttır. “Ben yaptım oldu” yerine, mutlaka, Türkçe duruşlarından taviz vermeyen bu kardeşlerimize Hükûmetimiz destek olmalı, yapılacak güzel işlerde de onların desteğini almalıdır.

Bu vesileyle, anlaşmamızın hayırlı olmasını temenni ediyor, olumlu yönde oy kullanacağımızı ifade ederek, yüce Meclisinizi tekrar saygı ve hürmetlerimle selamlıyorum. (MHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Büyükataman.

AK Parti Grubu adına Çankırı Milletvekili Sayın Suat Kınıklıoğlu.

Buyurun. Sayın Kınıklıoğlu (AK Parti sıralarından alkışlar)

AK PARTİ GRUBU ADINA SUAT KINIKLIOĞLU (Çankırı) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti ile Bosna- Hersek Bakanlar Kurulu Arasında Turizm İşbirliği Anlaşması hakkında AK Parti Grubu adına söz almış bulunmaktayım. Bu vesileyle, yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti ile Bosna - Hersek Bakanlar Kurulu Arasında Turizm İşbirliği Anlaşması, 24 Kasım 2004 tarihinde Ankara’da imzalanmıştır. Türkiye ile Bosna - Hersek arasında imzalanan Turizm İşbirliği Anlaşması’nın yürürlüğe girmesiyle, iki ülke arasındaki turizm ilişkilerini geliştirmek, gerekli önlemleri almak, iki ülkenin turizm kuruluş ve birliklerinin bu yöndeki faaliyetlerini ve işbirliğini teşvik etmek mümkün olacaktır.

Turizm sektöründeki altyapı inşaatları, müteahhitlik hizmetleri, ortak girişimler ve yatırımlar alanlarında ilgili kurum ve kuruluşlar arasında işbirliğinin artırılması, fuarlar, festivaller, kültür haftaları, kongreler ve seminerlerin de düzenlenmesi teşvik edilecektir.

Turizm sektöründe uzman değişiminde bulunmak, her iki ülkede mevcut yatırım olanaklarının yanı sıra, sağlanan yatırım teşvikleri konularında karşılıklı bilgilendirme ve yatırım imkânlarıyla ilgili olarak özel sektör faaliyetlerini teşvik etmek mümkün olacaktır. Ulusal turizm idareleri ve ilgili turizm kuruluşları aracılığıyla turizm eğitimi alanında özellikle turizm endüstrisinde istihdam edilen personeli yetiştirmek amacıyla teknik iş birliği alanında imkânlar değerlendirilecektir.

Her iki konuşmacımızın daha önce belirttiği gibi, Türkiye Cumhuriyeti ile Bosna - Hersek Cumhuriyeti arasında, özellikle tarihten gelen ve 90’lı yıllarda özellikle bu ülkenin başına gelen sıkıntılı ve hepimizi derinden yaralayan olayların getirmiş olduğu özel bir ilişki mevcuttur.

Grup olarak bu Anlaşma’nın onaylanması lehinde oy kullanacağımızı ifade ediyor, Anlaşma’nın ülkemiz için hayırlı olmasını temenni ediyorum. (AK Parti sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Sayın Kınıklıoğlu, teşekkür ederim.

Tasarının tümü üzerindeki görüşmeler tamamlanmıştır.

Maddelerine geçilmesini oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.

1’inci maddeyi okutuyorum:

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE BOSNA HERSEK BAKANLAR KURULU ARASINDA TURİZM ALANINDA İŞBİRLİĞİ ANLAŞMASININ ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1- 24 Kasım 2004 tarihinde Ankara’da imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bosna Hersek Bakanlar Kurulu Arasında Turizm Alanında İşbirliği Anlaşması”nın onaylanması uygun bulunmuştur.

BAŞKAN – Maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.

2’nci maddeyi okutuyorum:

MADDE 2- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

BAŞKAN – Maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.

3’üncü maddeyi okutuyorum:

MADDE 3- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

BAŞKAN – Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.

Saygıdeğer milletvekilleri, tasarının tümü açık oylamaya tabidir.

Açık oylamanın şekli hakkında Genel Kurulun kararını alacağım. Açık oylamanın elektronik cihazla yapılmasını oylarınıza arz ediyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.

Saygıdeğer milletvekili arkadaşlarım, oylama için üç dakika süre vereceğim. Bu süre içinde sisteme giremeyen üyelerin teknik personelden yardım istemelerini, bu yardıma rağmen de sisteme giremeyen üyelerin oy pusulalarını oylama için öngörülen üç dakikalık süre içinde Başkanlığa ulaştırmalarını rica ediyorum.

Ayrıca, vekâleten oy kullanacak bakanlar var ise hangi bakana vekâleten oy kullandığını, oyunun rengini ve kendisinin ad ve soyadı ile imzasını da taşıyan oy pusulasını, yine oylama için öngörülen üç dakikalık süre içinde Başkanlığa ulaştırmalarını rica ediyorum.

Oylama işlemini başlatıyorum.

(Elektronik cihazla oylama yapıldı)

BAŞKAN – Saygıdeğer milletvekilleri, Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti İle Bosna-Hersek Bakanlar Kurulu Arasında Turizm Alanında İş Birliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı’nın açık oylama sonuçlarını açıklıyorum:

Oylamaya katılan milletvekili : 218

Kabul : 218 (x)

Böylece, tasarı kabul edilmiş ve kanunlaşmıştır.

KAMER GENÇ (Tunceli) – Sayın Başkan, kâğıt gönderdik efendim, kâğıt gönderdik. Hepsini toplayın, aceleniz ne yani!

BAŞKAN – Tasarı kabul edilmiş ve kanunlaşmıştır.

İtiraz sesini yükselten Sayın Milletvekilimiz Sayın Kamer Genç’in dediği şekilde buraya gelen pusulalar dâhil edilmiştir, bilgilerinize sunarım.

Böylece, kabul edilen tasarının, kanunlaşan tasarının, her iki ülke için, Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetimiz, devletimiz ve Bosna-Hersek için hayırlar getirmesini diliyorum.

Saygıdeğer milletvekilleri, 2’nci sıraya alınan, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Moldova Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Ekonomik İşbirliğine Dair Mutabakat Zaptının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu’nun görüşmelerine başlı-yoruz.

2. - Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Moldova Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Ekonomik İşbirliğine Dair Mutabakat Zaptının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/290) (S. Sayısı:2) (xx)

BAŞKAN – Komisyon ve Hükûmet yerinde.

Komisyon raporu, 2 sıra sayısıyla bastırılıp dağıtılmıştır.

Tasarının tümü üzerinde, AK Parti Grubu adına Ankara Milletvekili Zeynep Dağı ve Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına Denizli Milletvekili Emin Haluk Ayhan’ın söz talepleri vardır.

İlk söz, AK Parti Grubu adına, Ankara Milletvekili Zeynep Dağı’nın.

Sayın Dağı, buyurun efendin. (AK Parti sıralarından alkışlar)

AK PARTİ GRUBU ADINA ZEYNEP DAĞI (Ankara) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Moldova Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Ekonomik İşbirliğine Dair Mutabakat Zaptının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı üzerinde AK Parti Grubu adına söz almış bulunmaktayım. Bu vesileyle, yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Türk iş birliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı, başta Türk dilinin konuşulduğu cumhuriyetler ve Türkiye’ye komşu ülkeler olmak üzere, gelişme yolundaki ülkelerin kalkınmalarına yardımcı olmak, bu ülkelerle ekonomik, ticari, sosyal, kültürel, eğitim, bilim ve çevre alanlarındaki iş birliğini projeler ve programlar aracılığıyla geliştirmek amacıyla hizmet vermekte ve bu hizmetleri sağlarken de iş birliği yapılan ülkelerle ikili anlaşmalar imzalamaktadır.

Bu çerçevede Başkanlığın Moldova Cumhuriyeti’ne yönelik teknik yardım hizmetlerini sağlıklı yürütmesini teminen bir anlaşmanın imzalanmasının uygun olacağı kanaati hasıl olmuş ve gerekli izinler alınmak suretiyle, 19 Ekim 2004 tarihinde, mektup teatisiyle, Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti ile Moldova Cumhuriyeti Hükûmeti Arasında Ekonomik İşbirliğine Dair Mutabakat Zaptı imzalanmıştır.

Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; bu tasarı ile iki ülkenin ulusal mevzuatlarına uygun olarak, altyapı, özelleştirme, sulama, tarım ve hayvancılık, endüstriyel tesislerin rehabilitasyonu, tarımsal ticaret ve tarımsal endüstrisi de dâhil olmak üzere, küçük ve orta ölçekli iş yerlerinin geliştirilmesi, turizm, sağlık, çevre, bilimsel ve kültürel iş birliği enerji kompleksinin geliştirilmesi ve benzeri konularda iş birliği yapmayı amaçlamaktadır.

Grup olarak, bu tasarının onaylanması lehinde oy kullanacağımızı ifade ediyor, anlaşmanın her iki ülke için de hayırlı olmasını temenni ediyoruz.

Saygılarımla. (AK Parti sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim.

Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına, Denizli Milletvekili Emin Haluk Ayhan.

Sayın Ayhan, buyurun. (MHP sıralarından alkışlar)

MHP GRUBU ADINA EMİN HALUK AYHAN (Denizli) – Sayın Başkan, Türkiye Büyük Millet Meclisinin değerli üyeleri; hepinizi Milliyetçi Hareket Partisi ve şahsım adına saygıyla selamlıyorum.

Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca kararlaştırılan Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Moldova Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Ekonomik İşbirliğine Dair Mutabakat Zaptının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı hakkında görüşlerimizi arz etmek için söz almış bulunuyorum.

Gerçekten, tasarı metninde yer alan şekliyle, TİKA tarafından, öncelikle Türk dilinin konuşulduğu cumhuriyetler başta olmak üzere, Türkiye’ye komşu ülkelerin kalkınmalarına yardımcı olmak ve bu ülkelerin ekonomik, ticari, soysal, kültürel, eğitim, bilim ve çevre konularındaki iş birliğini geliştirmek hususundaki gayret ve çabalarının desteklenmesi gerekmektedir.

19 Ekim 2004 tarihinde imzalanan Mutabakat Zaptı’ndan da anlaşılacağı üzere, ayrıca altyapı, özelleştirme, sulama, tarım ve hayvancılık, tarımsal ticaret, küçük ve orta ölçekli iş yerlerinin geliştirilmesi, turizm, sağlık, çevre, bilimsel ve kültürel iş birliği, enerji komplekslerinin geliştirilmesine ilave olarak, benzeri konularda iş birliğinin yapılmasının amaçlandığı hususları yer almaktadır.

Ancak, burada üzerinde önemle durulması gereken hususlardan birisi, bu kadar geniş sektör ve alanın neden seçildiğine dair en küçük bir hususun gerekçede bulunmayışıdır. Üzerinde önemle durulması gereken diğer bir husus ise, Hükûmetin konuya yaklaşımındaki duyarlılık şeklidir. 19 Ekim 2004 tarihinde Mutabakat Zaptı imzalanmış, neredeyse anlaşma için belirlenen geçerlilik süresi dolmak üzere fakat tasarı hâlâ yasalaşamamış.

Mutabakat Zaptı’nın 2’nci maddesinde, bu zaptın, imzalanmış olduğu tarihten itibaren geçici olarak uygulanacağı ifade edilmektedir. Bu kadar geniş kapsamlı bir alanı ihtiva eden bir hususun hukuki zemininin tamamlanmadan ne kadar mesafe katedilebileceğini anlamak, bizim açımızdan, ancak Hükûmet üyelerinin, bu hususta çalışmalarının hangi aşamalardan geçtiğini ve hangi aşamalara ulaştığını yüce Meclisi bilgilendirmesiyle mümkün olabilir. Aksi takdirde, sadece, Parlamentoda sayısal çoğunluğa dayalı olarak, “Ben bu işin yasal prosedürünü tamamlarım.” anlayışıyla, bu olayların sadece hukuki altyapısının tamamlanmasını sağlar.

İşin yasal prosedürünün gecikmesi, bu işe verilen önemi gösterir. Diğer bir ifadeyle, muhataplarınız tarafından öyle anlaşılır. Daha da ötesinde, yasalaşmayan bir mutabakat zaptının yürürlükten kalkma tarihinden bir süre önce fesih ihbarı yapılmadığı takdirde sürenin beş yıl daha uzaması öngörülmektedir ki neredeyse anlaşma süresi dolmak üzere olan Mutabakat Zaptı’nın hâlâ yasalaşmadan süresinin otomatik olarak uzaması aşamasına gelinmiştir.

Mutabakat Zaptı’nda yer alan hususlar, standart ve benzer ülkelerin hepsine mi uygulanmaktadır yoksa o ülkelerin özelliklerine göre mi seçilmektedir?

Bir diğer konu ise TİKA’nın bu kadar geniş bir alanda, her konuya ilişkin işi yürütebilecek teknik ve personel donanımına ve kapasitesine sahip olup olmadığı hususudur. TİKA, yoksa koordinasyon görevi mi sağlayacaktır? Bu hususlar çok açık değildir.

Yukarıdaki konular önem arz etmektedir. Aksi takdirde, yasalaşacak tasarı ekindeki metnin uygulama şansının olmayabileceği veya hâlen olmadığı gibi bir izlenim ortaya çıkabilir.

Bütün bu hususları dile getirmemizdeki kasıt, bu tür anlaşmalarda dikkat edilmesi gereken hususların başında belirlenen alt başlık veya seçilen konuların kendi ülkemiz içindeki gelişmelerinde de fevkalade müspet gelişmelerin olması gerekir, lazımdır da. Kaldı ki mutabakat metninde sayılan hususlarla sınırlı kalınmayacağı da beyan edilmektedir.

Bugün anlaşma ekonomik bazlı olması nedeniyle, bugün ülkemizdeki ekonomik durumdan da kısaca, ana başlıklar hâlinde değinmek istiyorum: Büyümenin geldiği nokta bellidir, büyüme artışı düşme göstermiştir, işsizlik meydandadır, ihracat artışında sevinilmekle birlikte, Hükûmet Programında dahi ithalat pas geçilmiştir.

Bu hususları fazla uzatmadan birkaç örnekle açıklamaya gayret edeceğim: Tarım ve hayvancılık perişan haldedir. Sivil toplum örgütleri işlerini çok iyi takip ederek, illerinden kendileriyle ilgili müspet addedilecek hususlarda teşvik kapsamına alınıp alınmadığını takip etmektedirler. Nitekim, AB’ye katılım öncesi mali yardımlar kapsamında yürütülen Tarımsal ve Kırsal Kalkınma Programı’na alınmayacaklarını tespit eden illerdeki sivil toplum örgütleri kapsama alınmak için büyük gayret sarf etmektedirler. Demek ki, ülke içinde bu tür problemler hâlâ çözülmemiştir.

Burada, sivil toplum örgütü olarak bu tür projelerde illerinin yer alması için gayret sarf eden, özellikle Denizli Sanayi Odası, Ziraat Odası ve Ticaret Borsası yetkililerinin gösterdiği duyarlılıkları takdire şayan görüyorum, takdirle izlediğimi de ifade etmek istiyorum.

Sulama sistemleri konusunda ülkenin hâli meydandadır. Onun da ötesinde kentlerde, kentlere su ulaşımında problemlerin ne kadar arttığı ve bu konuda alınan tedbirlerin ne kadar yetersiz olduğunun ortaya çıkmasıdır. Nitekim, Ankara ilinde bile, Ankara için belediye ile DSİ’nin ne kadar farklı noktalarda olduğu açıkça görülmüştür ancak onların birbirleriyle çelişmesi sorunu ortadan kaldırmamaktadır.

Mutabakat Zaptı’nda enerji kompleksi de yer almaktadır. Ülkedeki enerji probleminin geldiği nokta da ortadadır. Yetkililer topu kime atacağını şaşırmaktadırlar. Bir de dağıtımın özelleştirilmesinin Sayın Başbakan tarafından ertelendiğinin duyurulmasından sonra ilgili Sayın Bakan tarafından muhabirlerden öğrenilmesi konuya verilen önemin ciddiyetini göstermektedir.

Üzerinde durmak istediğim diğer bir husus ise dış ticareti geliştirmenin, bir proje başlığı altında, bu Mutabakat Zaptı’nda bulunmamasıdır. Bilindiği gibi, ihracat kamuoyu önünde gündeme yoğun bir şekilde getirilmekte, ithalat ve iç piyasada yaptığı tahribat kamuoyunun dikkatinden âdeta kaçırılmaktadır. Hükümet Programında bile pas geçilmiştir. AKP İktidarı döneminde 2003 yılı başından 2007 yılı Ağustos ayı sonuna kadar ülkenin dış ticaret açığı 200 milyar dolara yaklaşmıştır, cari işlemler açığı da 100 milyar dolarlara yaklaşmaktadır. İhracatın ithalatı karşılama oranı ağustos ayında yüzde 58’lere gerilemiştir. Kurlardaki gelişmeler de gerek dış ticaret gerekse cari işlemler dengesi açığının artmasına katkı sağlayacaktır. Uygulanan politikalar sanayiyi dışa bağımlı hale getirmektedir.

Diğer taraftan, son günlerde yeni gündemde yer alan “rezerv çapası” hususu vardır. Şayet böyle bir şeyin gerçekliliği vaki ise daha önce, sadece kamunun faiz ödemelerini garanti altına almak isteyenler, şimdi, özel ve kamunun dış borcunun tamamının ödenmesini garanti altına almak istemektedirler. Bu durum, ekonominin kırılganlığını ve geldiği noktayı göstermesi açısından önem arz etmektedir.

Mutabakat metninde eksik gördüğüm ilave bir önemli husus ise istihdam konusudur, bu konunun bulunmayışıdır. Bu, bizim ülkemiz açısından da önemlidir. Moldova’dan insanlar zor şartlar altında Türkiye’de çalışmaktadır. İçeride ise istihdam kaybı söz konusudur. Bunu ilave ettiğimizde, istihdam konusunun ilgililer tarafından görüşülmesinin uygun olacağını düşünmekteyiz.

Sayın Başkan, saygıdeğer milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum. (MHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim.

KAMER GENÇ (Tunceli) - Sayın Başkan, kişisel söz istiyorum.

BAŞKAN – Tasarının tümü üzerinde şahsı adına Tunceli Milletvekili Sayın Kamer Genç.

Buyurun.

Süreniz 10 dakika.

KAMER GENÇ (Tunceli) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile Moldova Cumhuriyeti Hükûmeti Arasında Yapılan Ekonomik İşbirliğine Dair Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Anlaşma üzerinde söz almış bulunuyorum. Hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Şimdi, tabii geçmiş Parlamento uygulamalarını siz bilmediğiniz için, tabii daha önce de burada, biraz da, majestelerinin muhalefetine de alıştığınız için bundan sonra tabii böyle konuşmaları biraz yadırgamış olabilirsiniz. Geçmişte ben Meclis Başkan Vekili olarak o kürsüde oturduğum zaman, burada, Fazilet ve Refah Partililer, bütün anlaşmaların yürürlük ve yayın maddeleri üzerinde dahi olmak üzere son ana kadar söz alırlardı, her birisi üzerinde o zaman verilmesi gereken önergeleri verirlerdi, bütün haklarını kullanırlardı.

Şimdi, sevgili milletvekilleri, ben, daha önce Meclis Başkan Vekili olarak Moldova’ya bir gezi yapmıştım. Orada Gagavuz Türklerinin yaşadığı bir bölge var. O bölge gerçekten çok mahrumiyet bölgesi olan bir bölge. Daha önce o zamanki Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel oraya gitmiş, tabii su yok, çok mahrumiyet bölgesi bir yer, demiş ki: “ Verin bunlara 35 milyon dolar.” İşte, suyunu, birtakım hizmetlerini yapsınlar diye. Biz gittiğimizde, hakikaten, bir başkanları vardı, çok sefil bir masası vardı, çok ilkel bir binada oturuyordu. Bize dediler ki: “Ya herhâlde paraları siz verdiniz fakat bizim idareciler yemiş.” Fakat sonunda araştırdık ki, o para daha verilmemiş, ama daha sonra o para verildi, herhâlde su meselesi halledildi.

Bu vesileyle şunu belirtmek de istiyorum sayın milletvekilleri: Şimdi, biliyorsunuz, 2004 Anayasa değişikliğinde Anayasa’ya, uluslararası anlaşmaların temel hak ve özgürlüklerle ilgili hükümlerinin Anayasa’nın dahi üstüne geçeceğine dair bir kavram getirildi, bir hüküm getirildi. Bu tabii doğru mu yanlış mı? Her konuda ayrı ayrı tartışmak lazım.

Şimdi, evvela, bir Meclis Başkanlık Divanının, Meclis Başkanının tutumunu eleştirmek istiyorum. Bakın, İç Tüzük’ün 52’nci maddesine göre, kanun tasarı ve teklifleri gündeme girdikten kırk sekiz saat geçmeden görüşülmez. Evet, Danışma Kurulu bunun aksini kararlaştırır. Ama, bu tasarılar bize daha bugün, şimdi yeni istedik, buraya geldi. Biz burada parlamenteriz. Olabilir, yani siz çok aceleye getirebilirsiniz, ama bakın, milletvekillerinin bunları incelemesi lazım. Milletvekilinin incelemediği kanunları burada getirip de süratle çıkarmanın bir anlamı yok. Bunları zamanında milletvekillerine dağıtın. Milletvekilleri bunları incelesin. Acelemiz yok. Yani, gerekirse istediğiniz zaman Parlamentoyu uzun zaman çalıştıralım. Ama, milletvekillerinin daha incelemesine meydan vermeden… İşte, ben muhalefet partilerine de hayret ediyorum, niye bunu Danışma Kurulunda kabul ediyorsunuz ki kardeşim? Danışma Kurulunda getirsin, iktidar kendisinin çoğunluğuna dayanarak bunu çıkarsın. Ama, siz de lütfen bunlara bu kadar da müsamaha göstermeyin. Efendim, kanunları hemen getirin, çıkarın. Bunlar, bu Parlamentonun saygınlığına gölge düşürür.

İkincisi, özellikle bu Hükûmeti idare edenlerin bazen, zaman zaman gidip de böyle dış ülkelerde bol keseden, işte devlet parasından para dağıttıklarını biliyoruz. Lütfen bu geleneklerini terk etsinler. Bakın, Amerika Birleşik Devletleri, o kadar, dünyanın en zengin ülkesi, 17 Ağustos depreminde Clinton Türkiye’ye gelmişti, cebinden bir kuruş vermedi. Çünkü, dedi ki: “Ben Kongreden müsaade almam lazım.” Türkiye’de de, bu özellikle bu devleti yöneten kişilerin, cumhurbaşkanlarının, başbakanların dış ülkelere gittiği zaman devletin parasını çarçur etmemelerini, böyle, bu sistemi Parlamentonun iznine bırakmaları gerektiğine inanıyorum.

Bir de, uluslararası anlaşmalar yapılırken daima Türkiye’nin itibarını korumak lazım. Şimdi, televizyonlarda birtakım gazete haberlerinde Abdullah Gül’ün Amerika’yla yaptığı dokuz maddelik gizli bir anlaşma var. Bu anlaşma nedir? Lütfen çıksınlar, buradan açıklasınlar. Yani, Türkiye Büyük Millet Meclisinin bilgisinden saklanacak ne var arkadaşlar? Eğer Türkiye Büyük Millet Meclisinde bir konuları saklıyorsanız o zaman siz Türk milletine, Türkiye Cumhuriyeti Devletine en büyük ihaneti ediyorsunuz. Şimdi, yıllarca bu memleketi yöneten birtakım insanlar böyle gittiler.

Efendim, şimdi arkadaşlarımız orada işaret ediyorlar. Siz daha bunları öğrenmemişsiniz, öğreneceksiniz! Öğreneceksiniz, öğreneceksiniz! Daha çok şey edeceğiz. Bakın, böyle yaparsanız… Bakın, ben çıktım, size ciddi birtakım şeyler söylüyorum. Bundan sonra böyle yaparsanız her maddede çıkıp konuşacağım ve ondan sonra da siz zarar göreceksiniz ha!

VAHİT KİRİŞCİ (Adana) – Elinden alan mı var, konuş.

MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) – Tehdit mi ediyorsun?

KAMER GENÇ (Devamla) – Bakın, geçen gün yine burada ciddi bir meselede çıktım, konuştum. Hemen başkan vekillerine işaret ediliyor, onlar da sözümüzü kesiyorlar. Neyse, takdir onların.

Şimdi, bakın, Türkiye Cumhuriyeti devleti büyük bir devlettir. Bu devleti yöneten kişilerin bu devletin büyüklüğüne, onuruna, haysiyetine uygun olgunluk ve dolgunluk içinde olması lazım. Milletin ve devletin menfaatlerinin korunması lazım. Özellikle, Amerika Birleşik Devletleri’nin Türkiye Cumhuriyeti devletiyle yaptığı gizli gizli anlaşmalar var. Bu anlaşmaların Türkiye Büyük Millet Meclisinin bilgisi dışında kalmaması lazım. Bunlar kaldığı zaman yarın bizler çok zor durumda kalıyoruz. Onun için sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin uluslararası anlaşmaları incelemesi konusunda çok titiz davranması lazım.

Şimdi, Dışişleri Komisyonu dün toplanmış. Dışişleri Komisyonu kaç tane anlaşmayı tetkik etmiş? Doğru dürüst anlaşmaları tetkik etmiyorsunuz. Bu Dışişlerinde, yani, bu uluslararası anlaşmalar Türkiye Cumhuriyeti devletiyle ilgili yabancı ülke arasında çok ciddi karşılıklı mükellefiyetler getiriyorlar. Bu mükellefiyetler uygulanabilir mükellefiyetler midir, değil midir?

Bizim, ayrıca da AKP Hükûmeti zamanında, maalesef, Dışişlerinin yetişmiş, bilgili elemanları bir tarafa itiliyor. Birtakım dış ilişkiler, efendime söyleyeyim, hiç bilgisi milgisi olmayan danışmanlar kanalıyla halledilmeye çalışılıyor. İkili ilişkilerde Dışişlerinin yetkilileri, ilgili bakan, Başbakanın yanına alınmıyor, danışmanlar alınıyor. Efendim, dış ilişkilerde yapılan müzakerelerin zabıtları tutulmuyor. Böyle bir devlet olmaz sayın milletvekilleri. Böyle bir devleti yöneten insanların bu tutumları, o devlete ve o millete en büyük saygısızlıktır. Lütfen, bundan sonra Türkiye’nin seksen yıllık gelenekleri neyse, seksen beş yıllık gelenekleri neyse bu geleneklere aynen riayet edelim, uluslararası anlaşmaları imzalarken Türkiye Dışişlerinin yetişmiş elemanlarını yanımızda getirelim ve hangi uluslararası komisyonlarda, kurullarda veya devletlerin gizli görüşmelerinde hangi şeylerin konuşulduğunu, orada zabıtlarını tutalım. Devletin, bunların arşivlerine girmesi lazım. Yoksa, kimse, efendim, geçici bir süre için kazandığı küçük güçlerle kendisini bu memlekete imparator olarak kabul etmesin. Kabul ettiği zaman, bunun sonunda zararı hem ülke görüyor hem millet görüyor hem kendisi de görecek.

MEHMET EMİN TUTAN (Bursa) – İmparator kim?

KAMER GENÇ (Devamla) – Siz benden daha iyi biliyorsunuz kim olduğunu.

Onun için, değerli milletvekilleri, bu anlaşma, tabii, biraz önce arkadaşımız söyledi, mesela, şu son sayfasında diyor ki: Bu anlaşma şu tarihte yürürlüğe girecek, …….., 2009 tarihinde de yürürlükten kalkacak. Yani, nokta nokta… O noktayı da niye koymamışlar, ben de bilmiyorum.

Özellikle, bu, Moldova’daki Gagavuz Türklerinin bulunduğu bölgeye, yani, Türkiye Cumhuriyeti’nin, oraya gerekli hassasiyeti göstermesi, orada gerçekten eğitim hizmetlerinin iyileştirilmesi, sulama hizmetlerinin iyileştirilmesi ve yol hizmetlerinin iyileştirilmesi konusunda ben bir çaba göstermesini diliyorum.

Bunları kısaca belirtmek istedim. Başka bir konuda görüşmek üzere saygılar sunuyorum.

BAŞKAN – Teşekkür ederim.

MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) – Sayın Başkan…

BAŞKAN - Şahsınız adına söz mü istiyorsunuz?

MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) – Evet.

BAŞKAN – Buyurun Sayın Elitaş.

Şahsı adına, tasarının tümü üzerinde, Kayseri Milletvekili Mustafa Elitaş. (AK Parti sıralarından alkışlar)

MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

22 Temmuzdan bu tarafa geçen süre içerisinde –iki buçuk aylık bir süre oldu- bu süre zarfında Türkiye Büyük Millet Meclisinin 23’üncü Dönem milletvekilleri Meclis Başkanlarını, Başkanlık Divanını, Cumhurbaşkanlarını seçtiler.

Bizim arzumuz, dileğimiz odur ki hem AK Parti Grubu olarak hem Cumhuriyet Halk Partisi hem Milliyetçi Hareket Partisi hem demokrat Türkiye partisinin…

BAŞKAN – Demokratik Toplum Partisi.

MUSTAFA ELİTAŞ (Devamla) – Demokratik Toplum Partisinin bütün milletvekillerinin, şu çatı altında bir araya gelmiş milletvekillerinin arzusu, hedefi, Türkiye’yi muasır medeniyet seviyesine ulaştırmak. Hepimizin arzusu, niyeti bu. Türkiye Cumhuriyeti kurulduğundan bu tarafa 60’ıncı hükûmeti idrak ediyoruz. Bugüne kadar gelen bütün hükûmetler Türkiye Cumhuriyeti’ni onurla, vakarla temsil etmişlerdir. Taa, baştan itibaren başlayan başbakanlarımız ve en son 60’ncı Hükûmetin Başbakanı da olmak üzere onurla, vakarla, Türk milletinin başını dik tutarak temsil etmişlerdir. Ama, bu kürsüye çıkıp da bugüne kadar gelen hükûmetleri “Vay efendim, şununla şunu yaparsanız, bunu yaparsanız konuşurum.” diye tehdit etmek yerine, yapılan anlaşmaları ve bugün, XXI. yüzyılda Türkiye’nin gelişmişliğini daha ileri noktaya getirmek üzere yapılan tartışmaları ve önümüzü açan hedefler ortaya koyan konuşmaları yapmayı ben arzu ederim.

Değerli arkadaşlar, bugün, 11’inci Cumhurbaşkanımızı, 59’uncu Hükûmetin Dışişleri Bakanını, Başbakan Yardımcısını, 58’inci Hükûmetin Başbakanı Sayın Gül’ü ihanetle suçlamak gafletten ibarettir ayıptır, günahtır. (AK Parti sıralarından alkışlar)

Bu memlekete hizmet etmiş insanları saygıyla, hürmetle anmak, bizim temsil ettiğimiz insanlara karşı olan bir borcumuzdur diye düşünüyorum. İnşallah, bundan sonraki süreçte, birbirimize karşı saygı içerisinde, bugüne kadar gelen hükûmetleri -iyi yapmıştır, doğru yapmıştır ama hepsi de Türkiye Cumhuriyeti hükûmetidir ve bu ülkenin bekası için, selameti için, geleceği için hizmet etmişlerdir- onları, o hükûmetlerde görev alan insanları saygıyla, hürmetle anmak bizim boynumuzun borcudur diyorum hepinize saygılar sunuyorum. (AK Parti sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim. Tasarının maddelerine geçilmesini oylarınıza sunuyorum…

KAMER GENÇ (Tunceli) – Sayın Başkan, beni ihanetle suçladı. Sataşmadan dolayı söz istiyorum.

BAŞKAN - Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.

KAMER GENÇ (Tunceli) – Ben Sayın Abdullah Gül’ü ihanetle suçlamadım.

BAŞKAN - Saygıdeğer arkadaşlarım, bu ifadeler…

KAMER GENÇ (Tunceli) – Benim Cumhurbaşkanını ihanetle suçladığımı söyledi. Böyle bir şey olur mu?

BAŞKAN - Sayın Genç, bu ifadeler soyut ifadelerdir. Bu ifadelerden kimsenin alınmasına gerek yoktur.

1’inci maddeyi okutuyorum:

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE MOLDOVA CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ ARASINDA EKONOMİK İŞBİRLİĞİNE DAİR MUTABAKAT ZAPTININ ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1- 19 Ekim 2004 tarihinde imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Moldova Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Ekonomik İşbirliğine Dair Mutabakat Zaptı”nın onaylanması uygun bulunmuştur.

BAŞKAN – Maddeyi oylarınıza sunuyorum.

Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.

2’nci maddeyi okutuyorum:

MADDE 2-Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

BAŞKAN – Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.

3’üncü maddeyi okutuyorum:

MADDE 3- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

KAMER GENÇ (Tunceli) – Sayın Başkan, söz istiyorum.

BAŞKAN – Madde üzerinde şahsı adına Tunceli Milletvekili Sayın Kamer Genç.

Buyurun Sayın Genç.

Süreniz beş dakika.

KAMER GENÇ (Tunceli) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Şimdi, Sayın Başkan, o kürsüyü yönetirken, Meclisi, bu sizin de göreviniz, İç Tüzük’e göre o kürsüyü yönetirseniz, biz de milletvekilleri olarak bu salonda İç Tüzük’e ve Anayasa’ya uygun görev yapmış oluruz. Ama, siz bize sataşıldığı hâlde bizim söylemediğimiz bir laftan dolayı bize sataşmadan söz vermezseniz, biz mecburen böyle bir şeyde çıkıp da normal söz almak zorundayım.

Şimdi, ben Abdullah Gül’ü ihanetle suçlamadım. Ben “Amerika Birleşik Devletleri ile yapılan bir gizli anlaşmadan söz ediliyor. Dokuz maddelik gizli bir anlaşma, Dışişleri Bakanı ile Amerika Birleşik Devletleri arasında. Geçmişte basında defalarca söyleniyor bu. Böyle bir anlaşma var mıdır yok mudur” dedim. Bu anlaşma açıklansın. Bunun Abdullah Gül ile veya şununla ihanet içinde anlaşılması mümkün değil ki. Ben de bu memleketin insanlarının seçtiği bir milletvekili olarak, Türkiye Cumhuriyeti’nin menfaatini, Anayasa’ya sadakat yemini yapan bir milletvekili olarak, benim herhangi bir bakanımın, herhangi bir hükûmetimin bir yabancı bir ülkeyle yaptığı bir anlaşmanın olup olmadığı, varsa içeriğinin ne olduğunu öğrenmek durumundayım. Ama, şimdi, burada bir milletvekili, bana cevap verecek varsa, burada Hükûmet var. Milletvekilleri kendisini Hükûmetin yerine koyup da, çıkıp da milletvekiline cevap vermesinler.

ÖZKAN ÖKSÜZ (Konya) – O da Grup Başkan Vekili.

KAMER GENÇ (Devamla) - Burada, bakın, Bakanlar Kurulunda Hükûmet yok. Nerede bu Hükûmet mensupları?

MEHMET ALTAN KARAPAŞAOĞLU (Bursa) – Var efendim.

KAMER GENÇ (Devamla) – Nerede efendim?

MEHMET ALTAN KARAPAŞAOĞLU (Bursa) – Var efendim.

KAMER GENÇ (Devamla) – Hayır efendim. Bakanlar Kurulu 2 kişiden mi mürekkep? Nerede bu Hükûmet? Gelsin. Efendim, Dışişleri Bakanı nerede? Başbakan nerede? Ee, gelsinler, burada otursunlar. Bu, Meclise saygının gereğidir. Hükûmet gelip burada bizim konuşmalarımızı dinleyecek. O Hükûmet bizim konuşmalarımızı dinlediği zaman, buraya, herhangi bir milletvekili kendisini Hükûmetin yerine koyup da bizim konuşmalarımıza cevap verme gereğini duymayacak. Bunu da lütfen başlangıçta, daha yeni, Meclis açılmış, Hükûmet ortada yok. Biz kime burada konuşacağız? Dolayısıyla Hükûmet, bu, geçmişte olduğu gibi, yani böyle aile efradını uçaklara doldurup da seyahatlere gitmesinler; gelsinler, burada otursunlar, parlamenterlerin yaptığı konuşmalara cevap versinler. Bu, parlamenterliğin görevidir. Ben… Yoksa ki, buradaki milletvekili benim muhatabım değil ki. Ondan sonra çıkıp da kendisini Hükûmet yerine koyuyor, bana cevap veriyor, kendi hesabına geldiği gibi şey diyor.

FAHRETTİN POYRAZ (Bilecik) – Hiç kimse seni muhatap almıyor.

KAMER GENÇ (Devamla) – Onun için değerli milletvekilleri, bundan sonra, takdir sizin. Ya isterseniz yarın, öbür gün, işte bir tane… Eğer hükûmet iki bakanlıktan teşekkül ediyorsa, hükûmet sayısını 2 bakana indirelim; birisi başbakan olsun, birisi de bakan olsun. Nasılsa fark etmiyor.

ÖZKAN ÖKSÜZ (Konya) – Saçmalıyorsun!

KAMER GENÇ (Devamla) – Neyse, ben bu sataşmada, arkadaşımızın söylediği laftan dolayı, öyle bir kelime ifade etmedim, ama öyle bir anlama geliyorsa lafım da özür diliyorum. (AK Parti sıralarından alkışlar) Ben, hiçbir zaman bir hükûmet mensubuna “Türkiye’ye ihanet ediyor.” demedim, ama bunun açıklamasını istedim. İleride, bir yanlış anlaşılmasın diye bu açıklamayı yaptım.

Saygılar sunuyorum efendim.

BAŞKAN – Teşekkür ederim.

Maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler…

HÜSEYİN PAZARCI (Balıkesir) – Sayın Başkan, madde hakkında söz istiyorum.

BAŞKAN – Efendim oylamaya geçtikten sonra istediniz.

HÜSEYİN PAZARCI (Balıkesir) – Ben kaldırmıştım elimi ama görmediniz.

BAŞKAN – Bir dahaki anlaşma görüşülürken olur.

Kabul edilmiştir.

Saygıdeğer milletvekilleri, tasarının tümü açık oylamaya tabidir.

Açık oylamanın elektronik oylama cihazıyla yapılmasını oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.

Açık oylama için üç dakika süre veriyorum ve oylama işlemini başlatıyorum.

(Elektronik cihazla oylama yapıldı)

BAŞKAN – Saygıdeğer milletvekili arkadaşlarım, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Moldova Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Ekonomik İşbirliğine Dair Mutabakat Zaptının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı’nın -sıra sayısı 2- açık oylama sonucunu açıklıyorum:

Kullanılan oy sayısı : 234

Kabul : 232

Ret : 2 (x)

Böylece tasarı kabul edilmiş ve kanunlaşmıştır. Her iki ülkeye de hayırlar getirmesini diliyorum.

Saygıdeğer milletvekili arkadaşlarım, 3’üncü sıraya alınan Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Yunanistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Sağlık Alanında İşbirliğine Dair Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu’nun görüşmelerine başlayacağız.

BAŞKAN – Komisyon ve Hükûmet yerinde.

Komisyon raporu 3 sıra sayısıyla bastırılıp dağıtılmıştır.

Tasarının tümü üzerinde AK Parti Grubu adına Manisa Milletvekili Mehmet Çerçi, Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın söz talepleri vardır.

AK Parti adına Manisa Milletvekili Mehmet Çerçi.

Sayın Milletvekilim, konuşma talebiniz var mı efendim?

HÜSEYİN PAZARCI (Balıkesir) – Bu vesileyle ben de söz almak istiyorum, bundan önceki konuyla ilgili de bir şey söyleyeceğim.

BAŞKAN – Buyurun Sayın Çerçi.

AK PARTİ GRUBU ADINA MEHMET ÇERÇİ (Manisa) – Sayın Başkan, çok değerli milletvekili arkadaşlarım; sözlerime başlamadan önce hepinize saygılar sunuyorum ve yeni yasama döneminin ve yeni Parlamentonun, Türkiye’ye, milletimize hayırlı çalışmalar yapmasını temenni ediyorum.

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Yunanistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Sağlık Alanında İşbirliğine Dair Anlaşmanın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı hakkında AK Parti Grubu adına söz aldım.

Değerli milletvekili arkadaşlarım, tabii sağlık alanında bu tür anlaşmalara gerek var mı yok mu diye düşünülebilir. Ama globalleşen bir çağda, globalleşen dünyada, özellikle toplumların gelişmesiyle beraber sağlık alanında da çok ciddi gelişmeler kaydedilmekte ve özellikle iletişim çağında dünyada sınırların âdeta izafi bir hâle geldiği ortamda, bir ülkede çıkan ya da bir bölgede çıkan sağlıkla ilgili problemin ya da hastalıkların ya da çevre sorunlarının çok hızlı bir şekilde tüm dünyaya yayılabilmesi ve -hatta özellikle Yunanistan’la bizim de komşu olduğumuz düşünülürse- komşu ülkelerde çıkan ciddi boyuttaki hastalıkların ve sağlık tehditlerinin diğer ülkelere çok hızlı şekilde yayılabilme imkânlarının arttığı bir vakıadır, bir gerçektir. O bakımdan Türkiye’nin de, son yıllarda sağlık alanında, dünyadaki pek çok ülkeyle olduğu gibi, özellikle de komşu ülkeleriyle ciddi bir iş birliğine gitme zarureti hasıl olmaktadır ve bu iş birliğinin neticesinde paylaşılacak sağlıkla ilgili pek çok mesele vardır. O bakımdan, biz, geçmiş dönemde, Yunanistan’la sağlık alanında yapılan, her iki ülkenin Sağlık Bakanlarının imza koymuş olduğu anlaşmayı önemsiyoruz ve geçmiş dönemde Dışişleri Komisyonundan ve Sağlık Komisyonundan geçen bu anlaşma kadük hâle geldi. Tekrar, bu dönemde, Dışişleri Komisyonumuzda görüşülerek Genel Kurul gündemine girmesi kararlaştırıldı.

Demin, az önce çıkan arkadaşım -herhâlde Meclis Genel Kurulunda yok- tabii, çok tutarsız eleştirilerde bulundu. Dışişleri Komisyonunun bu konuyu ciddi görüşmediğini, bürokratların katılımının sağlanmadığını vesaire gibi… Hatta bu tür anlaşmalarda Dışişleri yetkililerinin olmadığı gibi, alakalı alakasız, aklına gelen her şeyi söyleyecek bir tarzda, ciddi bir fikrî süzgeçten, fikrî takipten geçmeyen bir anlayışla -maalesef, bu arkadaşımızın herhâlde huyu- her şeyi bu şekilde düşürerek, seviyesini düşürerek, konuları, Parlamentonun mehabetine yakışmayacak ortamda, maalesef, dile getiriyor.

Benim demek isteğim şu, arkadaşıma cevap babında söylemiyorum, bu konu dün Dışişleri Komisyonunda ciddi bir şekilde tartışıldı -belki, orada, en az onbeş yirmi tane, belki daha fazla bürokrat vardı- bunlar konuşuldu, bürokratların fikirleri alındı, parlamenterler fikirlerini ifade ettiler ve bu konunun da Meclisin Komisyonu tarafından onaylanmış olarak buraya geldiğini görüyoruz. Dolayısıyla, yani, usulde bir problem yok. Konu irdeleniyor, konuşuluyor, Meclisin Genel Kuruluna getiriliyor.

Netice itibarıyla söyleyeceğim şu: Bir devlet ciddiyeti içerisinde bu konular tartışılıyor ve ilgili yerlerden Meclis Genel Kuruluna kadar geliyor. Her işin bir sahibi var, sorumlusu var. Biz de komisyon olarak işin gereğini yaptık ve bunu Genel Kurulun oylarına sunuyoruz.

Netice itibarıyla, son söz olarak: Sağlıkta, tüm dünyada olduğu gibi, Türkiye’de de büyük gelişmeler var. Türkiye, çağdaş standartları yakalama yolunda büyük mesafeler almıştır ve bununla ilgili olarak da işin uluslararası boyutlarında -özellikle de komşu ülkelerle- Türkiye, sağlık alanında ciddi bir iş birliğine, diyaloğa, hizmet ve bilgi transferine girme ihtiyacı hissediyor ve bu anlaşmanın da gerekçesinde temel olarak bu tür argümanlar yatmaktadır. Biz de, AK Parti Grubu olarak bu anlaşmayı desteklediğimizi ifade ediyor, hepinize saygılar sunuyorum. (AK Parti sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Çerçi.

Tümü üzerinde, Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına, Karaman Milletvekili Sayın Hasan Çalış.

Sayın Çalış, buyurun efendim. (MHP sıralarından alkışlar)

MHP GRUBU ADINA HASAN ÇALIŞ (Karaman) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Yunanistan Hükümeti Arasında Sağlık Alanında İşbirliğine Dair Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı’yla ilgili Milliyetçi Hareket Partisi adına söz almış bulunuyorum. Yüce heyetinizi saygılarımla selamlıyorum.

Yaşamakta olduğumuz küresel, siyasi ve teknolojik gelişmeler ve her alandaki globalleşme eğilimi, sağlığı sınır tanımayan bir konum olarak dünya gündeminin ilk sıralarına getirmiştir. Sağlık sorunlarının yarattığı sınırlar ötesi etkiler, bu alanda ülkeler arasında duyulan iş ve güç birliğine ihtiyacı giderek artırmaktadır. Herhangi bir ülkede görülen bir hastalık ulaşımın da artmasıyla kısa sürede yayılabilmektedir. Bu nedenle ülkeler, kendine özgü sağlık sorunlarının yanında genel dünya sağlık sorunlarıyla da ilgilenmek mecburiyetindedir. Ülkeler, özellikle sağlık alanında ortaya çıkan hastalıkları yok etme, herkesin sağlık seviyesini yükseltme, bazen sınırlar ötesi özellikler gösterebilen çevre problemleriyle mücadele etme gibi konularla da ilgili olarak bir araya gelerek iş birliğine gitme mecburiyetiyle karşı karşıyadır. Bu sebepten dolayı 28 Eylül 2005 tarihinde Yunanistan Hükûmeti ile ülkemiz arasında yapılan iş birliği anlaşmasını önemsiyoruz. Ancak, Yunanistan Hükûmetinin yıllardan beri Avrupa Birliğiyle ilgili, Kıbrıs’la ilgili, kıta sahanlığıyla ve kara sularla ilgili Türkiye karşıtlığı üzerine kurulu siyasetine rağmen, böyle bir anlaşmanın yapılmış olması, Yunanistan’la Türkiye arasındaki problemlerin çözümüne de katkı sağlayabilir kanaatindeyim. Bu tür anlaşmaların hayat bulabilmesi ve olumlu neticeler verebilmesi için karşılıklı samimiyet, karşılıklı iyi niyet ve yine karşılıklı uygun alt yapının oluşturulması çok önemlidir. En az bunlar kadar, anlaşmaların titizlikle hazırlanması ve gelecekte çıkabilecek problemlerin asgariye indirilmesi de önemlidir.

Anlaşma metni incelendiği zaman, 2’nci madde net olarak talepleri ortaya koymuş durumda, 7’nci maddenin yürürlük maddesi olduğunu göz önüne alırsak, genelde maddeler ucu açık, ileride yapılacak yeni anlaşmalara atıfta bulunmaktadır. Bu bakımdan, bu anlaşmanın bu boşluklarının doldurularak yapılması daha uygun olurdu kanaatindeyim.

Sağlık alanında 44 ülkeyle 53 anlaşma yapılmış olmasına rağmen, komşu Yunanistan’la bugün böyle bir anlaşma yapacak şartlar oluşmuşken, bu Anlaşma’nın daha titizlikle ortaya koyulması daha iyi olurdu kanaatindeyim.

Sağlık hizmetlerinin sunumu, tıp alanındaki gelişmişlik dikkate alındığı zaman, gerçekten her iki ülke için de faydalı olabilecek alanların mevcut olması nedeniyle, anlaşma da, yukarıda işaret ettiğimiz eksikliklere rağmen ciddi bir başlangıç olarak kabul edilmelidir.

Bu ve benzeri anlaşmaların ülkemizin yararına sonuçlar verebilmesi için sağlık alanında ülkemizi bir cazibe merkezi hâline getirmemizin önemi tartışılmayacak bir gerçektir.

Biz, Milliyetçi Hareket Partisi olarak, bu anlamda, ülkemizin kalkınmasına katkı sağlayacak, vatandaşlarımızın sıkıntılarını ortadan kaldıracak her türlü anlaşmanın yanında olduğumuzu belirtmek istiyorum. Bu anlaşmayı geliştirerek özellikle doğal afetlerde ciddi bir iş birliği anlayışı doğabilir. Ortak kıyılarımızın çevre kirliliği ve felaketlerden korunması için çalışmalar yapılabilir. Son zamanlarda artmış olan Ege kıyılarındaki insan kaçakçılığıyla mücadele ederken bulaşıcı hastalıklarla mücadele programı da beraberce uygulanabilir. Sağlık turizmi, kış sporlarıyla desteklenen kongre turizmi gibi çalışmalar yapılabilir. Batı Trakya’da yaşayan ve kıyılarımıza yakın Yunan adalarında yaşayan Yunanistan vatandaşlarının sağlık hizmeti ihtiyaçları Türkiye tarafından verilebilir. Ancak bu konuda ücretlendirme, para transferi, personel eğitimi, karşılıklı giriş çıkışlarda vize kolaylıkları gibi formalitelerin ortadan kaldırılması gerekmektedir.

Yukarıda işaret ettiğimiz aksaklıklarına rağmen, bir başlangıç olması nedeniyle, Milliyetçi Hareket Partisi olarak, olumlu muhalefet anlayışımızın gereği olarak bu tasarıya “evet” oyu vereceğiz.

Hayırlı olması dileğiyle tekrar yüce heyetinizi saygılarımla selamlıyorum. (Alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Çalış.

Tasarının tümü üzerinde, şahsı adına Balıkesir Milletvekili Sayın Hüseyin Pazarcı.

Sayın Pazarcı, buyurun efendim.

Sayın Pazarcı, süreniz on dakika.

HÜSEYİN PAZARCI (Balıkesir) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti ile Yunanistan Cumhuriyeti Hükûmeti Arasında Sağlık Alanında İşbirliğine Dair Anlaşmanın Onaylanması konusunda söz almış bulunuyorum. Hepinizi, bu vesileyle, saygıyla selamlıyorum.

Bu anlaşmanın yapılması, Türkiye ile Yunanistan arasındaki önemli sorunları da hesaba kattığımızda, tabii ki, olumlu bir iş birliği çalışması şeklinde ortaya çıkıyor. Dolayısıyla, işin genelinde tasvip gördüğü muhakkak ve benim tarafımdan ve partimiz tarafından da tasvip gören bir husustur.

Ancak, bu anlaşmanın bir iki yanını dikkatinize sunmak istiyorum ve bu vesileyle, sayın Meclisimizin, bazı noktalarda, bu dikkati sarf etmesinin önemine de inanıyorum.

Şimdi, anılan sözleşmenin 1’inci maddesinin son fıkrası, son bendi şunu ifade ediyor: “Spesifik iş birliği alanları iki tarafın da ilgisine bağlı olarak karşılıklı onayları doğrultusunda belirlenecektir.” Birtakım sağlık konuları sayılmış, bunların arasında, ayrıca, altını çizmek istiyorum, çevre sağlığı da var ve bunlara spesifik bazı alanların ekleneceği de ifade edilmiş, iki tarafın karşılıklı onayıyla. Karşılıklı onay bulunması önemli bir unsur. Fakat, bu onayı kim verecek diye sorduğumda, araştırdığımda, yine, Anlaşma’nın 6’ncı maddesi bunun cevabını veriyor. Diyor ki: “İş bu anlaşmanın yürütülmesi için Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı ve Yunanistan Cumhuriyeti Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı görevlendirileceklerdir.” Tabii ki, sağlık alanındaki bir konuda daha doğalı da olamazdı diye düşünüyoruz. Ancak, Türkiye ile Yunanistan arasındaki sorunları düşündüğümüzde, bunun, biraz daha geniş değerlendirilmesi, buna biraz daha dikkatli bakılması gerektiğine dikkatinizi çekmek istiyorum. Diyeceksiniz ki: “Ne var?” Az önce, benden önceki konuşmacı da belirtti: “Sınırları aşan çevre sorunları.” dedi. İşte, gerektiğinde çevre sağlığıyla ilgili bir konu değerlendirilirken sınırları aşan bazı sorunlar söz konusu olmaktadır ve o sınır bizim sınırımız mı, bizim ülkemizde mi kalıyor o alan, yoksa öbür tarafta mı kalıyor şeklinde diplomatik olarak uzmanlar tarafından dikkat edilmesi gereken sorunlar ortaya çıkarmaktadır. Bunun bilincinde hareket edilmesi gerekmektedir.

Dolayısıyla Sağlık Bakanlığının sadece sağlık açısından teknik bir düzeyde dikkat edeceği bir husus, Türkiye’nin kabul edemeyeceği bazı sorunların önümüze getirilmesinin nedeni olabilir. Diyeceksiniz ki: “Paranoya mı?” Hayır sayın milletvekilleri, paranoya değil. Ben biliyorum ki, bir devirde Yunanistan -biliyorsunuz aramızda aidiyeti kararlaştırılamamış, sonuca varılamamış adacıklar, kayalıklar sorunu var- güvercin pisliklerini inceleme yetkisini AB’den alarak, dolayısıyla oradan fon elde ederek Yunanistan bazı adacıklar ve kayalıklar üstünde kendi egemenliği iddiasını bulunma, kanıtları oluşturma yoluna gitmiştir. Dolayısıyla hiçbir risk yoktur şeklinde değerlendiremeyiz bu maddeyi, en azından Hükûmetimiz, gerekli kuruluşlarımız bu işin bilincinde hareket etmezse. Bunu saygıyla milletvekillerimizin bilgisine sunmak istiyorum ve bu konuda, dolayısıyla, dikkat edilmesi gerektiğini, bunun bazı sorunlar mutlaka çıkarır demiyorum, çıkarabileceğini dikkatlerinize sunmak istiyorum.

Bunun gibi, bundan önceki Anlaşma’yla da -Sayın Başkanımız görmediler arkada kaldığımız için- bir şey söylemek istiyordum. Suistimal ettiğimi zannetmiyorum bu konuda söz almayı, çünkü aşağı yukarı aynı mealde bir görüş ifade edecektim önceki Anlaşma’yla ilgili. Orada, bu mevcut mutabakat zaptının geçici olarak uygulanacağı öngörülmüş.

Sayın milletvekilleri, Türkiye Cumhuriyeti anlaşmalarının onaylanması, Meclisçe uygun bulma kanunu çıkarılmasına veyahut da Anayasamızın 90’ıncı maddesinde sayılan istisnalar çerçevesinde Hükûmetimizce uygun görüldükten sonra, Sayın Cumhurbaşkanının imzasıyla onaylanır. Dolayısıyla, geçici uygulama şeklinde –bu, 2004’te yapılmış bir anlaşma- hiçbir millet iradesi ifadesini almadan, onayını almadan uygulanma gibi bir duruma girmektedir. Geçici anlaşmalarla ilgili de sayın Meclisimizin dikkatini çekmeyi görev olarak kabul ediyorum.

Hepinizi saygıyla selamlıyorum. (Alkışlar)

BAŞKAN – Teşekkür ederim Sayın Pazarcı.

Tasarının tümü üzerindeki görüşmeler tamamlanmıştır.

Maddelerine geçilmesini oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.

1’inci maddeyi okutuyorum:

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE YUNANİSTAN CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ ARASINDA SAĞLIK ALANINDA İŞBİRLİĞİNE DAİR ANLAŞMANIN

ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞU HAKKINDA KANUN TASARISI

MADDE 1.- 28 Eylül 2005 tarihinde Atina’da imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükü-meti ile Yunanistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Sağlık Alanında İşbirliğine Dair Anlaşmanın onaylanması uygun bulunmuştur.

BAŞKAN – Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.

2’nci maddeyi okutuyorum:

MADDE 2.- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

BAŞKAN – Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.

3’üncü maddeyi okutuyorum:

MADDE 3.- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

BAŞKAN – Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.

Saygıdeğer milletvekili arkadaşlarım, tasarının tümü üzerindeki görüşmeler tamamlanmıştır.

Tasarının tümü açık oylamaya tabidir.

Açık oylamanın elektronik oylama cihazıyla yapılmasını oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.

Oylama için üç dakika süre veriyorum ve oylama işlemini başlatıyorum.

(Elektronik cihazla oylama yapıldı)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Yunanistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Sağlık Alanında İşbirliğine Dair Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı’nın açık oylama sonucunu açıklıyorum:

Kullanılan oy sayısı: 230

Kabul : 227

Ret : 2

Çekimser : 1 (x)

Böylece, kanun tasarısı kabul edilmiş ve kanunlaşmıştır.

Anlaşmanın her iki ülkeye de hayırlar getirmesini diliyorum.

Saygıdeğer milletvekili arkadaşlarım, Başbakan Sayın Recep Tayip Erdoğan hakkında (9/1) esas numaralı Meclis soruşturması önergesi üzerinde söz talep eden milletvekilleri arasında yapılan kura çekimi sonucunda Ankara Milletvekili Nesrin Baytok, Trabzon Milletvekili Asım Aykan, Bursa Milletvekili Necati Özensoy konuşma hakkı kazanmışlardır. Yedek olarak da Bursa milletvekili Mehmet Tunçak kurada çıkmıştır.

Tebliğ olunur.

Saygıdeğer milletvekili arkadaşlarım, 4’üncü sıraya alınan, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Fildişi Sahili Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Ticaret Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı Dışişleri Komisyonu Raporu’nun görüşmelerine başlayacağız.

4.-Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Fildişi Sahili (Kotdivuar) Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Ticaret Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/341) (S. Sayısı: 4) (x)

BAŞKAN – Komisyon ve Hükûmet yerinde.

Komisyon raporu 4 sıra sayısıyla bastırılıp dağıtılmıştır.

Tasarının tümü üzerinde Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına Edirne Milletvekili Sayın Cemaleddin Uslu’nun söz talebi vardır.

Sayın Uslu, buyurun efendim. (MHP sıralarından alkışlar)

MHP GRUBU ADINA CEMALEDDİN USLU (Edirne) – Sayın Başkan, yüce Meclisin değerli milletvekilleri; Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti ile Fildişi Sahili Cumhuriyeti Hükûmetleri Arasında Ekonomik ve Teknik İş Birliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı hakkında Grubum adına söz almış bulunuyorum. Sözlerime başlamadan önce, Genel Kurulda bulunan tüm milletvekili arkadaşlarıma sevgi ve saygılarımı sunuyorum.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Afrika kıtası 850 milyonluk nüfusu, 660 milyar dolarlık gayrisafi millî hasılası ve toplam 340 milyar dolar düzeyindeki dış ticaret hacmiyle ülkemiz için önemli bir pazardır. Afrika’ya coğrafi yakınlığımız ve bazı Afrika ülkeleriyle tarihsel ilişkilerimiz, ekonomik ve ticari ilişkilerimizin geliştirilmesinde önemli bir etkendir. Bu etkenleri bir araya getirdiğimizde, mutlaka başarılı bir sosyal ve ekonomik ilişki ortaya çıkacaktır.

Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından 2003 yılı başından itibaren Afrika ülkeleriyle ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi stratejisi uygulamaya konmuştur, bu uygulama çok önemlidir. Ancak, bunun geliştirilmesi gerekir. Çünkü, Türk sanayisi ve dış ticaretimizin altyapısı Afrika ekonomileriyle bir tamamlayıcılık ilişkisine sahiptir, yani, birbirlerini tamamlayıcı bütün unsurlar bulunmaktadır. Bize yakın olan bu kıtada sadece bir ülkeyle değil, diğer Afrika ülkeleri ile de yakın sosyal ve ekonomik ilişkilerimizi hızlandırarak başlatmalı ve sürdürmeliyiz.

Afrika’daki sanayi altyapısının ne kadar geri ve yetersiz olduğu göz önüne alınacak olursa, bu Afrika pazarının, özellikle ülkemizdeki orta ölçekli işletmelerin hedef pazar konumunda olduğu çok rahatlıkla görülecektir. Sadece ihracatımız için bir pazar değil, daha önemlisi, aynı zamanda sanayimiz için ucuz ham madde sağlama imkânları da elde etmiş olacağız.

Batı Afrika ekonomisine etkisinden dolayı, başta Fransa ve son yıllarda da Amerika Birleşik Devletleri’nin bu ülkenin politik problemlerini yakından izlediği de bir gerçektir.

Sayın milletvekilleri, Fildişi Sahili Cumhuriyeti Batı Afrika’ya girişte, 18 milyon nüfusu ile 1960 yılında bağımsızlığına kavuşan, Liberya, Gine, Mali, Burkina Faso ve Gana ile komşu olan bir ülkedir.

Fildişi Sahili, Batı Afrika ülkeleri içinde geleneksel olarak en güçlü ekonomiye sahip ülke konumundadır. Başlıca ekonomik faaliyetleri orman ürünleri ve balıkçılığın da dahil olduğu tarım sektöründe yoğunlaşmıştır. Kahve, kakao çekirdeği ve palmiye yağı üretiminde dünyanın önde gelen üretici ve ihracatçı ülkesidir. Ekonomisi, bu nedenle, bu ürünlerin dünya piyasasındaki iniş çıkışlarına ve hava koşullarına göre dalgalanma gösterir. Yerel hükûmetler ekonomiyi çeşitlendirmek için birtakım atılımlarda bulunsa da ülke nüfusunun yüzde 68’i bu sektörde çalışmakta ve tarım en önemli sektör olarak karşımıza çıkmaktadır.

Sektörel dağılıma baktığımızda tarım yüzde 27, endüstri yüzde 18,5 hizmet sektörü yüzde 54,5’tir. Yine enflasyon oranı 2006 verilerine göre yüzde 3,2’dir. Kırsal kesimlerde yüzde 13 oranında işsizlik vardır. Elektrik üretimi 4,6 milyar kw, elektrik tüketimi 3,2 milyar kw, elektrik ihracatı ise 1,1 milyar kw’dir.

Fildişi Sahili Cumhuriyeti hâlihazırda Batı Afrika Ekonomik ve Parasal Birliği ekonomisinin yüzde 40’ını teşkil eden ekonomisi, 10 milyar dolarlık dış ticaret hacmi ve sanayi, finans, ulaştırma altyapısıyla bölgenin merkezi konumundadır.

Türkiye’deki sanayimiz için ham madde ve yarı mamullerin doğrudan ve uygun fiyatlarla Afrika ülkelerinden temin edilmesi mümkün olabilir. Bazı sektörlerdeki rekabet gücümüzü artırmak amacıyla bazı yatırımlarımızı Afrika’ya kaydırmamız gerekmektedir. Bu da bizim teknolojik transferimizin gerçekleştirilmesi, müteahhitlik, müşavirlik ve mühendislik firmalarımızın Afrika ülkelerinden pazar paylarının artırılmasıyla mümkün olabilir.

2004 yılında ülkemizden Fildişi Sahili’ne gerçekleştirilen ihracatımız yaklaşık olarak 14,3 milyon Amerikan doları olup bitkisel yağlar, hububat ve mamulleri ile makine ve cihazlardan oluşmaktadır. Fildişi Sahili’nden ülkemize yapılan ithalat ise 61,3 milyon Amerikan doları olup başlıcaları kakao ve ağaç ürünleridir. Bu noktada ihracatımızın artırılmasına dair gayretlerin sürdürülmesi gerekmektedir. Zira, Türkiye ithalat bağımlısı bir ülke görünümündedir ve bu özelliğimizden süratle uzaklaştırılmalıdır.

Değerli milletvekilleri, Fildişi Sahili Cumhuriyeti ile ilgili sizlere vermeye çalıştığım bu bilgiler ışığında, eminim ki bu ülkeyle olan ticaret ilişkilerimizin önemi ortaya çıkmaktadır.

8 Haziran 2005 tarihinde ülkemizin Fildişi Sahili Cumhuriyeti ile imzalamış olduğu bu ticaret anlaşmasıyla iki ülke arasındaki ticari iş birliğinin geliştirilmesi, çeşitlendirilmesi ve kolaylaştırılması amaçlanmaktadır. Ayrıca, iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin daha etkin hâle getirilmesi amacıyla karşılıklı olarak fuar, sergi ve diğer ticari etkinliklerin düzenlenmesi gibi çeşitli önlemlerin alınması ve karşılıklı ticari münasebetlerin teşvik edilmesi kararlaştırılmıştır. Bu, ülkemiz ekonomisi açısından çok önemlidir.

Sayın Başkan, sayın milletvekili arkadaşlarım; sözlerime son verirken tasarı lehinde oy kullanacağımızı ifade ediyor, yüce heyetinizi saygılarla selamlıyorum. (MHP ve AK Parti sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Sayın Uslu teşekkür ederim.

Saygıdeğer milletvekilleri, tasarının maddelerine geçilmesini oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.

1’inci maddeyi okutuyorum:

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE FİLDİŞİ SAHİLİ (KOTDİVUAR) CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ ARASINDA TİCARET ANLAŞMASININ ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1- 8 Haziran 2005 tarihinde Abidjan’da imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Fildişi Sahili (Kotdivuar) Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Ticaret Anlaşması”nın onaylanması uygun bulunmuştur.

BAŞKAN – Maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.

2’nci maddeyi okutuyorum:

MADDE 2- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

BAŞKAN – Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.

3’üncü maddeyi okutuyorum:

MADDE 3- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

BAŞKAN – Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.

Saygıdeğer milletvekili arkadaşlarım, tasarının tümü açık oylamaya tabidir.

Açık oylamanın elektronik oylama cihazıyla yapılmasını oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.

Oylama için üç dakika süre veriyorum ve oylama işlemini başlatıyorum.

(Elektronik cihazla oylama yapıldı)

BAŞKAN – Saygıdeğer milletvekilleri, 4 sıra sayılı Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Fildişi Sahili (Kotdivuar) Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Ticaret Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı’nın açık oylama sonucunu açıklıyorum:

Kullanılan oy sayısı : 218

Kabul : 217

Çekimser :1(x)

Tasarı kabul edilmiş ve kanunlaşmıştır.

Anlaşmanın her iki ülkeye de hayırlar getirmesini diliyorum.

Sayın milletvekilleri, birleşime beş dakika ara veriyorum.

Kapanma Saati: 17.57

İKİNCİ OTURUM

Açılma Saati: 18.04

BAŞKAN: Başkan Vekili Nevzat PAKDİL

KÂTİP ÜYELER: Yaşar TÜZÜN (Bilecik), Harun TÜFEKCİ (Konya)

BAŞKAN – Saygıdeğer milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 3’üncü Birleşiminin İkinci Oturumunu açıyorum.

5’inci sıraya alınan, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Fildişi Sahili Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu’nun görüşmelerine başlayacağız.

BAŞKAN – Komisyon? Yok.

Ertelenmiştir.

Sayın milletvekilleri, 6’ncı sıraya alınan Türkiye Cumhuriyeti ile Slovakya Cumhuriyeti Arasında Hukuki ve Ticari Konularda Adli İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu’nun görüşmelerine başlayacağız.

6.-Türkiye Cumhuriyeti ile Slovakya Cumhuriyeti Arasında Hukuki ve Ticari Konularda Adli İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/275) (S. Sayısı:6)

BAŞKAN – Komisyon? Yok.

Ertelenmiştir.

Bundan sonra da komisyonun bulunmayacağı anlaşıldığından, kanun tasarı ve tekliflerini sırasıyla görüşmek için 4 Ekim 2007 Perşembe günü saat 15.00’te toplanmak üzere birleşimi kapatıyorum. Herkese hayırlı akşamlar, hayırlı iftarlar diliyorum.

Kapanma Saati: 18.05