TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ

TUTANAK ÖZETİ

61’inci Birleşim

18 Ocak 2017 Çarşamba

TBMM Genel Kurulu saat 14.00’te açılarak yedi oturum yaptı.

Hatay Milletvekili Mehmet Necmettin Ahrazoğlu, Hatay ilinin sorunlarına,

Erzurum Milletvekili Zehra Taşkesenlioğlu, Türkiye’nin istiklali, istikbali ve istikrarı için cumhurbaşkanlığı sisteminin önemine,

İstanbul Milletvekili Mehmet Akif Hamzaçebi, Anayasa değişikliği sürecine,

İlişkin gündem dışı birer konuşma yaptılar.

İstanbul Milletvekili Hurşit Yıldırım, siyaset ve Meclis tarihinde çok önemli bir değişikliğin arifesinde olunduğuna ve bu denli önemli değişikliklerde milletin görüşünü almanın millî iradenin gereği olduğuna,

Balıkesir Milletvekili Mehmet Tüm, Balıkesir Büyükşehir Belediyesinin Bandırma’nın 1/5.000’lik planını bir türlü yapmadığına ve Bandırma Belediyesi Cumhuriyet Halk Partili olduğu için ayrımcılık mı yapıldığını öğrenmek istediğine,

Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Hükûmetten atama bekleyen öğretmenlerin atamalarının yapılmasını talep ettiğine,

Sivas Milletvekili Ali Akyıldız, kapatılan Gemerek Çiftçi Malları Koruma Başkanlığı üyelerinden bazılarına icra takibi başlatılmasına,

İstanbul Milletvekili Ahmet Berat Çonkar, Batı dünyasında Türkiye’ye ve AK PARTİ’ye yönelik ön yargılarıyla bilinen bazı siyasi çevrelerin ve taraflı basın yayın organlarının Anayasa değişikliği üzerinde negatif bir algı oluşturma çabası içerisinde olduklarına,

İstanbul Milletvekili Didem Engin, toplumsal barışı imha edecek, ekonomik sorunları derinleştirecek, demokrasiyi rafa kaldıracak bir Anayasa değişikliği teklifinin Meclisten geçirilmeye çalışıldığına,

Erzurum Milletvekili Orhan Deligöz, Reina saldırısını gerçekleştiren teröristi yakalayarak büyük bir başarıya imza atan İçişleri Bakanına ve Emniyet güçlerine teşekkür ettiğine ve AK PARTİ ile MHP’nin ortak teklifi olan Anayasa değişikliğine CHP’nin de destek vereceğini ümit ettiğine,

Bursa Milletvekili Erkan Aydın, Anayasa’ya aykırı, demokratik rejimi tek adam rejimine dönüştüren, hukuk dışı Anayasa değişikliği teklifinin ikinci turuna başlanacağına ve milletvekillerini bir kez daha düşünmeye davet ettiğine,

Balıkesir Milletvekili Ahmet Akın, Türkiye Cumhuriyeti’nin güçler ayrılığı üzerine inşa edilmiş, çağdaş, laik ve hukukun üstünlüğüne dayalı bir rejim olduğuna ve Türkiye Cumhuriyeti’nin bu özelliklerini ortadan kaldıracak Anayasa değişikliğinin bir yıkım projesi olduğuna,

İstanbul Milletvekili Ali Şeker, tutuklu bulunan Hüsnü Mahalli’nin durumuna,

Kocaeli Milletvekili Tahsin Tarhan, son günlerde Türk sporundaki rekabeti centilmenlik, barış ve dostluk anlayışının dışına çıkaran olaylar yaşandığına ve Gençlik ve Spor Bakanlığının konuyla ilgilenmesi gerektiğine,

İstanbul Milletvekili Gülay Yedekci, Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü’yü ders kitaplarından çıkaran Millî Eğitim Bakanlığını kınadığına ve Anayasa değişiklik teklifinin yasalaşması hâlinde Türkiye Cumhuriyeti’nin demokratik, laik ve hukuk devleti olma niteliğini yitireceğine,

Edirne Milletvekili Okan Gaytancıoğlu, Maliye Bakanlığına at antrenörü ve Sosyal Güvenlik Kurumuna çizgi film mezunu birisinin atanmaları konusunda bir açıklama beklediğine,

Adıyaman Milletvekili Behçet Yıldırım, tutuklu 11 HDP milletvekilinin Anayasa değişikliği görüşmelerine katılamamalarının tam bir garabet olduğuna ve HDP Grubu olarak kuvvetler ayrılığını ortadan kaldıran bu sistemden yana olmalarının mümkün olmadığına,

Mersin Milletvekili Aytuğ Atıcı, Cumhurbaşkanlığı sistemi ve rejim değişikliği konusunda parti ayrımı yapmadan herkese seslenmek istediğine,

Osmaniye Milletvekili Mücahit Durmuşoğlu, aralarında Osmaniyeli Mahmut Ava’nın da bulunduğu Diyarbakır’da şehit düşen polislere Allah’tan rahmet dilediğine, Reina saldırısını gerçekleştiren teröristin yakalanması nedeniyle İçişleri Bakanını ve Emniyet mensuplarını kutladığına ve Anayasa değişikliğine, siyasi istikrar, daha fazla temsil hakkı, hızlı ve etkili bir yürütme ve yargının bağımsızlığı için “evet” dediklerine,

Muş Milletvekili Ahmet Yıldırım, Cumhurbaşkanının Halkların Demokratik Partisini hedef gösteren bazı ifadelerde bulunduğuna, BİRLEŞİK METAL-İŞ’in grevinin millî güvenlik gerekçesiyle altmış gün ertelenmesine, yargının HDP’ye dönük siyasi soykırım operasyonlarını sürdürdüğüne ve DAİŞ’liler sabit ikametgâhtan ötürü serbest bırakılırken 63 yaşındaki kanser hastası Mehmet Ekici’nin bir basın açıklamasına katıldığı için Malazgirt’te gözaltına alınmasına,

Manisa Milletvekili Özgür Özel, Cumhuriyet Halk Partisi olarak olağanüstü hâlin ilan edilmiş olduğu, korku, endişe, kaygı ve tehditlerin egemen olduğu bir süreçte Anayasa görüşmelerini ve bir referandumu sağlıklı bulmadıklarına ve Anayasa’ya ve İç Tüzük’e uygun, tam bir gizlilik hâli içinde oylar kullanıldığı takdirde oturumların bu Meclisin millete vermesi gereken mesaja uygun olarak seyredeceğine,

İlişkin birer açıklamada bulundular.

Artvin Milletvekili Uğur Bayraktutan ve 21 milletvekilinin, TOKİ'de iş güvenliği konusunda uygulanmakta olan politikaların (10/438),

Artvin Milletvekili Uğur Bayraktutan ve 21 milletvekilinin, özel idareye ait mallarının AKP’nin belediyelerine devredildiğini ancak diğer belediyelere aynı uygulamanın yapılmadığı iddialarının (10/439),

İstanbul Milletvekili Zeynel Emre ve 22 milletvekilinin, çocuk işçilerin yaşadığı sorunların (10/440),

Araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergeleri Genel Kurulun bilgisine sunuldu; önergelerin gündemdeki yerlerini alacağı ve ön görüşmelerinin sırası geldiğinde yapılacağı açıklandı.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının,

Avrupa Parlamentosu (AP) Katılım Öncesi Eylem Birimi tarafından, 30-31 Ocak 2017 tarihlerinde Belçika'nın başkenti Brüksel'de düzenlenecek olan “Genişleme Bölgesinde Yerel ve Bölgesel Yönetimler ve AB Bölgesel Politikası" başlıklı parlamentolar arası konferansa katılım sağlanmasına,

Avrupa Birliği Konseyi Malta Dönem Başkanlığı tarafından, 30 Ocak-1 Şubat 2017 tarihlerinde Belçika'nın başkenti Brüksel'de Malta Temsilciler Meclisi ve Avrupa Parlamentosu tarafından ortaklaşa olarak düzenlenecek olan "Avrupa Sömestri Konferansı" ve "Avrupa Birliği İçinde İstikrar, Ekonomik Koordinasyon ve Yönetişim" konulu parlamentolar arası konferansa katılım sağlanmasına,

İlişkin tezkereleri kabul edildi.

HDP Grubunun, 4/1/2017 tarihinde, Adana Milletvekili Meral Danış Beştaş ve arkadaşları tarafından, “10 Aralık İnsan Hakları Günü” vesilesiyle, uzun bir süredir devam eden ancak OHAL döneminde boyutları bir hayli artan mesnetsiz gözaltı, tutuklama ve sivil vatandaşların ölümlerinin neden ve sonuçlarının araştırılması, hak ihlallerinin tespiti amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına verilmiş olan Meclis araştırması önergesinin (3448 sıra no.lu),

CHP Grubunun, 13/1/2017 tarihinde İstanbul Milletvekili Gamze Akkuş İlgezdi ve arkadaşları tarafından, özgürlük ve demokrasi mücadelesine olan katkıları nedeniyle “dördüncü güç” olarak anılan medyanın daha fazla baskı altına alınmaması, basın emekçilerinin karşı karşıya kaldıkları sorunların tespit edilmesi, tutuklu ve hükümlü gazetecilerin durumlarının incelenerek basın özgürlüğünün önündeki sorunların kaldırılması amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına verilmiş olan Meclis araştırması önergesinin (1023 sıra no.lu),

Genel Kurulun bilgisine sunulmak üzere bekleyen diğer önergelerin önüne alınarak 18 Ocak 2017 Çarşamba günkü (bugün) birleşiminde sunuşlarda okunmasına ve görüşmelerinin aynı tarihli birleşiminde yapılmasına ilişkin önerileri yapılan görüşmelerden sonra kabul edilmedi.

Manisa Milletvekili Erkan Akçay, Mardin Milletvekili Mithat Sancar’ın HDP grup önerisi üzerinde yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine,

İstanbul Milletvekili Mehmet Muş, Mardin Milletvekili Mithat Sancar’ın HDP grup önerisi üzerinde yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine,

Muş Milletvekili Ahmet Yıldırım, Manisa Milletvekili Erkan Akçay ile İstanbul Milletvekili Mehmet Muş’un yaptıkları açıklamalarındaki bazı ifadelerine,

Muş Milletvekili Ahmet Yıldırım, mali olanaklar açısından diğer partilerden çok daha sıkıntılı, güvenlik güçlerinin baskısı altında, siyasi operasyonlar eşliğinde seçim çalışması yürüten ve aldıkları her oyun oy verenlerin anasının ak sütü kadar helal olduğu bir parti olduklarına,

Uşak Milletvekili Özkan Yalım, Osmaniye Milletvekili Ruhi Ersoy’un HDP grup önerisi üzerinde yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine,

İlişkin birer açıklamada bulundular.

Mardin Milletvekili Mithat Sancar, İstanbul Milletvekili Mehmet Muş’un yaptığı açıklaması sırasında şahsına sataşması nedeniyle bir konuşma yaptı.

Gündemin “Kanun Tasarı ve Teklifleri ile Komisyonlardan Gelen Diğer İşler” kısmının:

1’inci sırasında yer alan ve görüşmeleri yarım kalan, Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkanı İzmir Milletvekili Binali Yıldırım ve Grup Başkanvekilleri Kayseri Milletvekili Mustafa Elitaş, Amasya Milletvekili Mehmet Naci Bostancı, Aksaray Milletvekili İlknur İnceöz, Çanakkale Milletvekili Bülent Turan ve İstanbul Milletvekili Mehmet Muş ile 310 Milletvekilinin Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/1504) ve Anayasa Komisyonu Raporu’nun (S. Sayısı: 447 ve 447’ye 1’inci Ek), ikinci görüşmesine başlanarak 8’inci maddesine kadar kabul edildi.   

2’nci sırasında yer alan ve İç Tüzük’ün 91’inci maddesine göre temel kanun olarak görüşülmesi kabul edilen, Serbest Bölgeler Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı (1/666) ile Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Raporu’nun (S. Sayısı: 443),

3’üncü sırasında yer alan, Türkiye Cumhuriyeti ile Rusya Federasyonu Arasında Cezai Konularda Karşılıklı Adli Yardımlaşma ve Suçluların İadesi Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı (1/650) ve Dışişleri Komisyonu Raporu’nun (S. Sayısı: 439),

Görüşmeleri, komisyon yetkilileri Genel Kurulda hazır bulunmadığından ertelendi.

Manisa Milletvekili Özgür Özel, gizli oylamalarda bakanların vekâletle oy kullanamayacaklarına, Başkanlık Divanından ilk turda hangi bakanın kimin yerine, hangi vekâletle oy kullandığı bilgilerini ve vekâletleri almak istediklerine,

Muş Milletvekili Ahmet Yıldırım, tutuklu 11 HDP milletvekilinin oy kullanma sürecine katılabilmeleri için bir çözüm bulunmasını talep ettiğine,

Manisa Milletvekili Özgür Özel, CHP Grubunu tüm Türkiye'yle birlikte “rejim değişikliğine karşı ayaktayız” eylemine davet ettiğine,

Manisa Milletvekili Özgür Özel, Anayasa değişiklik teklifinin oylamalarında pulları dışarıda atma, kabinlere girmeme, başkalarına gösterme gibi gizli oylama kurallarına uymayan durumlar yaşandığına ve Başkanlık Divanından bu konuda daha hassas olmasını rica ettiğine,

Kayseri Milletvekili Mustafa Elitaş, Anayasa değişiklik teklifinin birinci tur oylamalarının ve ikinci turda şu ana kadar yapılan 5 oylamanın İç Tüzük’ün 148’inci maddesine uygun yapıldığına ve oylamanın gizliliğini kameralarla çekim yapan Cumhuriyet Halk Partisinin ihlal ettiğine,

Muş Milletvekili Ahmet Yıldırım, gizli oylamalarda sonucu etkileyecek kadar gizliliğe uyulmaması söz konusu ise ve bu ispatlanırsa iptal gerekçesi olduğuna ve Başkanlığın gizliliği sağlamakla yükümlü olduğuna,

Muş Milletvekili Ahmet Yıldırım, Kürt diline, kültürüne, folkloruna dair çalışma yapanların çoğunun kamudan atıldığına ve kurumların kapatıldığına,

İlişkin birer açıklamada bulundular.

Oturum Başkanı TBMM Başkan Vekili Ayşe Nur Bahçekapılı’nın 447 ve 447’ye 1’inci Ek sıra sayılı Anayasa Değişiklik Teklifi’nin gizli oylamalarında bakanların vekâleten oy kullanmaları ve bu vekâletnamelerin içeriğiyle ilgili tutumunun Anayasa ve İç Tüzük hükümlerine uygun olup olmadığı konusunda bir usul görüşmesi yapıldı. Başkanlığın tutumunun Anayasa ve İç Tüzük hükümlerine uygun olduğu kabul edildi.

Kayseri Milletvekili Mustafa Elitaş, Manisa Milletvekili Özgür Özel’in 447 ve 447’ye 1’inci Ek sıra sayılı Anayasa Değişiklik Teklifi’nin 5’inci maddesiyle ilgili önerge üzerinde yaptığı konuşması sırasında AK PARTİ Grubuna,

Manisa Milletvekili Özgür Özel, Kayseri Milletvekili Mustafa Elitaş’ın sataşma nedeniyle yaptığı konuşması sırasında şahsına,

Amasya Milletvekili Mehmet Naci Bostancı, Bursa Milletvekili Nurhayat Altaca Kayışoğlu’nun 447 ve 447’ye 1’inci Ek sıra sayılı Anayasa Değişiklik Teklifi’nin 6’ncı maddesiyle ilgili önerge üzerinde yaptığı konuşması sırasında AK PARTİ Grubuna ve Cumhurbaşkanına,

Bursa Milletvekili Nurhayat Altaca Kayışoğlu, Amasya Milletvekili Mehmet Naci Bostancı’nın sataşma nedeniyle yaptığı konuşması sırasında şahsına,

Manisa Milletvekili Özgür Özel, Amasya Milletvekili Mehmet Naci Bostancı’nın sataşma nedeniyle yaptığı konuşması sırasında CHP Grubuna,

Sataşmaları nedeniyle birer konuşma yaptılar.

Komisyonların bulunmayacağı anlaşıldığından, alınan karar gereğince, 19 Ocak 2017 Perşembe günü saat 14.00’te toplanmak üzere birleşime 03.56’da son verildi.

Ayşe Nur BAHÇEKAPILI

Başkan Vekili

Sema KIRCI Emre KÖPRÜLÜ

Balıkesir Tekirdağ

Kâtip Üye Kâtip Üye