Tutanak Hizmetleri Başkanlığı

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ

TUTANAK DERGİSİ

32’nci Birleşim

13 Aralık 2019

(TBMM Tutanak Hizmetleri Başkanlığı tarafından hazırlanan bu Tutanak Dergisi’nde yer alan ve kâtip üyeler tarafından okunmuş bulunan her tür belge ile konuşmacılar tarafından ifade edilmiş ve tırnak içinde belirtilmiş alıntı sözler aslına uygun olarak yazılmıştır.)

İÇİNDEKİLER

I.- GEÇEN TUTANAK ÖZETİ

II.- GELEN KÂĞITLAR

III.- KANUN TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER

A) Kanun Teklifleri

1.- 2020 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi (1/278) ile Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (S.Sayısı: 129)

2.- 2018 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/277), 2018 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifine İlişkin Olarak Hazırlanan 2018 Yılı Genel Uygunluk Bildirimi ile 2018 Yılı Dış Denetim Genel Değerlendirme Raporu, 189 Adet Kamu İdaresine Ait Sayıştay Denetim Raporu, 2018 Yılı Faaliyet Genel Değerlendirme Raporu ve 2018 Yılı Mali İstatistikleri Değerlendirme Raporunun Sunulduğuna Dair Sayıştay Başkanlığı Tezkeresi (3/871), 6085 Sayılı Sayıştay Kanunu Uyarınca Hazırlanan 2018 Yılı Kalkınma Ajansları Genel Denetim Raporunun Sunulduğuna Dair Sayıştay Başkanlığı Tezkeresi (3/881) ile Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (S.Sayısı: 130)

A) TİCARET BAKANLIĞI

1) Ticaret Bakanlığı 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Ticaret Bakanlığı 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

B) EKONOMİ BAKANLIĞI

1) Ekonomi Bakanlığı 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

C) REKABET KURUMU

1) Rekabet Kurumu 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Rekabet Kurumu 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

Ç) HELAL AKREDİTASYON KURUMU

1) Helal Akreditasyon Kurumu 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Helal Akreditasyon Kurumu 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

D) SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI

1) Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

E) GAP BÖLGE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI

1) GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

F) DOĞU ANADOLU PROJESİ BÖLGE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI

1) Doğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Doğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

G) KONYA OVASI PROJESİ BÖLGE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI

1) Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

Ğ) DOĞU KARADENİZ PROJESİ BÖLGE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI

1) Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

H) KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ İŞLETMELERİ GELİŞTİRME VE DESTEKLEME İDARESİ BAŞKANLIĞI

1) Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

I) TÜRK STANDARTLARI ENSTİTÜSÜ

1) Türk Standartları Enstitüsü 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Türk Standartları Enstitüsü 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

İ) TÜRK PATENT VE MARKA KURUMU

1) Türk Patent ve Marka Kurumu 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Türk Patent ve Marka Kurumu 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

J) TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK ARAŞTIRMA KURUMU

1) Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

K) TÜRKİYE BİLİMLER AKADEMİSİ

1) Türkiye Bilimler Akademisi 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Türkiye Bilimler Akademisi 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

L) TÜRKİYE UZAY AJANSI

1) Türkiye Uzay Ajansı 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

IV.- AÇIKLAMALAR

1.- Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan’ın, kurulduğu tarihten itibaren Helal Akreditasyon Kurumundan belge alan herhangi bir firmanın olup olmadığını öğrenmek istediğine ilişkin açıklaması

2.- Çankırı Milletvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu’nun, Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan’ın 129 sıra sayılı 2020 Yılı Bütçe Kanun Teklifi ile 130 sıra sayılı 2018 Yılı Kesin Hesap Kanunu Teklifi’nin dördüncü tur görüşmelerinde HDP Grubu adına yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine ve vicdanlı, adil bir bütçeyi görüştüklerine ilişkin açıklaması

3.- İstanbul Milletvekili Engin Altay’ın, Genel Kurul görüşmelerinin hangi usul ve esaslara göre yapılacağının İç Tüzük’te belirtildiğine ilişkin açıklaması

4.- İstanbul Milletvekili Arzu Erdem’in, Milliyetçi Hareket Partisi olarak kadına bakışlarının erkeğin yanında yer almak suretiyle politikalar geliştirmesi gerektiği yönünde olduğuna ilişkin açıklaması

5.- İstanbul Milletvekili Turan Aydoğan’ın, TÜBİTAK’ta yaşanılan hukuksuzluğa ilişkin açıklaması

6.- Çankırı Milletvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu’nun, Şanlıurfa Milletvekili Ayşe Sürücü’nün 129 sıra sayılı 2020 Yılı Bütçe Kanun Teklifi ile 130 sıra sayılı 2018 Yılı Kesin Hesap Kanunu Teklifi’nin dördüncü tur görüşmelerinde HDP Grubu adına yaptığı konuşmasındaki ifadelerinin kabul edilemeyeceğine, devletin ve milletin töhmet altında bırakılamayacağına ilişkin açıklaması

7.- İstanbul Milletvekili Hakkı Saruhan Oluç’un, Çankırı Milletvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu’nun yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine ve eleştirilerde bulunmaya devam edeceklerine ilişkin açıklaması

8.- İstanbul Milletvekili Engin Altay’ın, Çankırı Milletvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu her söz istediğinde kendisinin de söz talebinde bulunacağına, terörle katı ve etkin mücadele edilmesi gerektiğine, ÖSO’nun Kuvayımilliye’ye benzetilmesinin tam bir garabet olduğuna ve Oturum Başkanı TBMM Başkan Vekili Celal Adan’ı İç Tüzük 69’a uymaya davet ettiğine ilişkin açıklaması

9.- Manisa Milletvekili Erkan Akçay’ın, Türkiye Büyük Millet Meclisi gündemini esas alarak görüşlerin ifade edilmesinden yana olduklarına ancak “Suriye’nin kuzeydoğusunda katliam yapılıyor.” ifadesine sessiz kalmalarının mümkün olmadığına ve Milliyetçi Hareket Partisi olarak insanların hangi gerekçeyle olursa olsun öldürülmesini lanetlediklerine ilişkin açıklaması

10.- İstanbul Milletvekili Hakkı Saruhan Oluç’un, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının bütçesinin askerî sınai kompleksi geliştirmek üzere kurgulanmış bir bütçe olması nedeniyle savaş politikaları ile silahlanmanın tartışılmasının kaçınılmaz olduğuna ve bağlamından kopuk bir tartışma sürdürmediklerine ilişkin açıklaması

11.- Çankırı Milletvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu’nun, konuşmalarını İç Tüzük hükümleri çerçevesinde yaptıklarına, Suriye’nin kuzeyinden ülkemize yöneltilen teröristlere gereken cevabın verildiğine, emperyalizmin uzantısı olan terör örgütlerini lanetlediklerine, sivil vatandaşların dinine, diline, ırkına bakmadan yanlarında olduklarına ve olacaklarına ilişkin açıklaması

12.- Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan’ın, Suriye’nin kuzeyinde sivil insanların öldüğüne ilişkin açıklaması

13.- İstanbul Milletvekili Hakkı Saruhan Oluç’un, hangi Birleşmiş Milletlerin “Millî Suriye Ordusu” isimli çete grubunu Suriye’nin meşru ordusu olarak kabul ettiğini ve maaşlarının nereden ödendiğini öğrenmek istediklerine, meşru iktidarın uluslararası hukuku ve insan haklarını çiğneyen yapıların yanında duramayacağına ilişkin açıklaması

14.- İstanbul Milletvekili Engin Altay’ın, Çankırı Milletvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu’nun yaptığı açıklamasındaki bazı ifadeleri ile Şanlıurfa Milletvekili Ayşe Sürücü’nün 129 sıra sayılı 2020 Yılı Bütçe Kanun Teklifi ile 130 sıra sayılı 2018 Yılı Kesin Hesap Kanunu Teklifi’nin dördüncü tur görüşmelerinde HDP Grubu adına yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine, yürütmenin yaptığı iş ve işlemlerin en açık, en ağır şekilde eleştirileceği tek ve meşru yerin Türkiye Büyük Millet Meclisi olduğuna ilişkin açıklaması

15.- Çankırı Milletvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu’nun, millet, vatan, devlet, din, bayrak konusunda yarışılmasının güzel olduğuna ve müşterek paydada birleşilmesi gerektiğine, Suriye Millî Ordusu’nun Suriyelilerden oluştuğuna ve Türk ordusuyla beraber Tel Abyad ile Resulayn’daki Barış Pınarı Harekâtı’nda önemli fonksiyonlar icra ettiklerine, hakaret etmemek kaydıyla devletin ve Hükûmetin uygulamalarının eleştirilebileceğine ilişkin açıklaması

16.- Manisa Milletvekili Erkan Akçay’ın, Kuvayımilliye kavramıyla ilgili polemik yapıldığına, devletin eleştirilmesi ile iktidarın eleştirilmesinin farklı olduğuna ve içinde bulunulan devleti yaşatmak, korumak gerektiğine ilişkin açıklaması

17.- İstanbul Milletvekili Hakkı Saruhan Oluç’un, iktidarın uygulamaları ile politikalarını tartışıp eleştirdiklerine ilişkin açıklaması

18.- İstanbul Milletvekili Engin Altay’ın, devletin iş ve işlemlerini yürüten organın eleştirilmesinin devletin eleştirilmesi anlamına geldiğine ilişkin açıklaması

19.- Manisa Milletvekili Erkan Akçay’ın, İstanbul Milletvekili Engin Altay’ın yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine ilişkin açıklaması

20.- Çankırı Milletvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu’nun, Türk ordusu ve Mehmetçik’imizle ilgili sözleri reddettiğine ilişkin açıklaması

21.- İstanbul Milletvekili Engin Altay’ın, ABD Senatosunun Ermeni tasarısını kabul etmesi kararına karşı siyaseten resmî bir tepki verilmediğine ilişkin açıklaması

22.- Çankırı Milletvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu’nun, ABD Senatosunun Ermeni tasarısını kabul etmesi kararını yok hükmünde gördüklerine ilişkin açıklaması

23.- İstanbul Milletvekili Engin Altay’ın, ABD Senatosunun Ermeni tasarısını kabul etmesi kararına Recep Tayyip Erdoğan’dan bu milletin, bu Meclisin şanına şerefine yakışır bir refleks beklediklerine ilişkin açıklaması

24.- Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan’ın, yurt dışındaki iş adamlarının yaşadığı sorunlar konusunda Ticaret Bakanının hassasiyetine dikkat çekmek istediğine ilişkin açıklaması

25.- Antalya Milletvekili Abdurrahman Başkan’ın, Antalya Serbest Bölgesi’nin büyütülmesi projesinin 2020 için programa alınıp alınmadığını Ticaret Bakanından, güneş enerjisi sistemleriyle ilgili projeler hakkında ne düşünüldüğünü Sanayi ve Teknoloji Bakanından öğrenmek istediğine ilişkin açıklaması

26.- Trabzon Milletvekili Ahmet Kaya’nın, Trabzon ilinin milletvekili sayısının düşmesinin nedeninin azalan nüfusu olduğuna ve Çömlekçi Kentsel Dönüşüm Projesi’nin tamamlanmadığına ilişkin açıklaması

27.- Malatya Milletvekili Mehmet Celal Fendoğlu’nun, Malatya ilinde ilk kuru kayısı deposunun temelinin atılması nedeniyle Sanayi ve Teknoloji Bakanına teşekkür ettiklerine, Malatya 1. Organize Sanayi Bölgesi’ndeki atıksu arıtma tesisisi kapasitesinin 40 bin metreküpe çıkarılması projesinin tamamlanması sözünü beklediklerine ilişkin açıklaması

28.- Adana Milletvekili İsmail Koncuk’un, Adana TEMSA fabrikasında yaşanılan sıkıntıların çözümü konusunda Sanayi ve Teknoloji Bakanının müjde verip veremeyeceğini öğrenmek istediklerine ilişkin açıklaması

29.- Mersin Milletvekili Fatma Kurtulan’ın, Türkiye kamuoyunda Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan’ın en başarısız Bakan olarak görüldüğüne ilişkin açıklaması

30.- Çankırı Milletvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu’nun, Mersin Milletvekili Fatma Kurtulan’ın yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine ve hizmetlerinden ötürü Kabine üyelerine teşekkür ettiğine ilişkin açıklaması

31.- Mersin Milletvekili Fatma Kurtulan’ın, sözlerinin Çankırı Milletvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu tarafından “gereksiz söylem” olarak değerlendirilmesini doğru bulmadığına ilişkin açıklaması

32.- İstanbul Milletvekili Engin Altay’ın, Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Kabinesi üyelerinin görevinin Meclise hesap vermek olduğuna, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’ın 129 sıra sayılı 2020 Yılı Bütçe Kanun Teklifi ile 130 sıra sayılı 2018 Yılı Kesin Hesap Kanunu Teklifi’nin dördüncü tur görüşmelerinde yürütme adına yaptığı konuşmasında sergilediği tutumun kabul edilemez olduğuna ilişkin açıklaması

33.- Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan’ın, yaratılan Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin Sanayi ve Teknoloji Bakanına sadece ve sadece Bakanlığını anlatma yetkisi verdiğine ve 129 sıra sayılı 2020 Yılı Bütçe Kanun Teklifi ile 130 sıra sayılı 2018 Yılı Kesin Hesap Kanunu Teklifi’nin dördüncü tur görüşmelerinde yürütme adına yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerini talihsizlik olarak nitelendirdiğine ilişkin açıklaması

34.- Çankırı Milletvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu’nun, bütçe görüşmelerinin Anayasa ve İç Tüzük’e göre yapıldığına, bütçeyi teklif eden Bakanlığın temsilcisi olarak Kabine üyesinin Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemi çerçevesinde yürütme adına konuşma hakkına sahip olduğuna ve siyasi eleştiri getirenlerin siyasi eleştiriye açık olması gerektiğine ilişkin açıklaması

35.- Manisa Milletvekili Erkan Akçay’ın, Bakanların statülerinin Anayasa’da belirlendiğine ilişkin açıklaması

36.- Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan’ın, istenildiğinde AK PARTİ Genel Başkanı, istenildiğinde Cumhurbaşkanı olunamayacağına ilişkin açıklaması

37.- Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan’ın, Ticaret Bakanlığı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını eleştirirken hedefinin Hükûmetin özgürlük alanını daraltan politikaları olduğuna ilişkin açıklaması

38.- İstanbul Milletvekili Engin Altay’ın, seçilmemiş birinin Genel Kurulda polemik yapamayacağına, Hükûmete yönelik eleştirilere Hükûmetin cevap vermesi gerektiğine ilişkin açıklaması

39.- Çankırı Milletvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu’nun, İstanbul Milletvekili Engin Altay’ın yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine, siyasi eleştiri yöneltilen kişilerin de siyasi olarak kendilerini savunma hakkının muteber olduğuna ve millet iradesine sahip çıkılması gerektiğine ilişkin açıklaması

V.- OTURUM BAŞKANLARININ KONUŞMALARI

1.- Oturum Başkanı TBMM Başkan Vekili Celal Adan’ın, gündemi değiştirerek Meclisi tartışır hâle getirmeyi doğru bulmadığına ve süreci iyi işletebilmek adına Grup Başkan Vekillerine tartışmaların sonunda söz hakkı vereceğine ilişkin konuşması

2.- Oturum Başkanı TBMM Başkan Vekili Celal Adan’ın, Türkiye’de “kürdistan” diye bir bölgenin olmadığına ilişkin konuşması

3.- Oturum Başkanı TBMM Başkan Vekili Celal Adan’ın, milletvekillerinin açıklamalarına saygı duyduğuna ama zamanın verimli kullanılabilmesi açısından sürelere dikkat edilmesi gerektiğine ilişkin konuşması

4.- Oturum Başkanı TBMM Başkan Vekili Celal Adan’ın, Amerika Birleşik Devletleri Senatosunda alınan Ermeni soykırımının kabul edilmesi kararının ne Türk milletinin vicdanında ne de evrensel hukuk nezdinde meşru olmadığına ilişkin konuşması

VI.- ÖNERİLER

A) Danışma Kurulu Önerileri

1.- Danışma Kurulunun, 13 Aralık 2019 Cuma günü yaptığı toplantıda Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı tezkeresinin gündeme alınarak oylamasının bugünkü birleşimde yapılmasına ilişkin önerisi

VII.- BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI

A) Tezkereler

1.- Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının, Amerika Birleşik Devletleri Senatosunun tarihî gerçekleri saptırmak suretiyle uluslararası hukukun temel kurallarını yok sayarak sözde Ermeni soykırımı iddiaları konusunda kabul ettiği kararı Türkiye Büyük Millet Meclisi olarak esefle kınayarak reddedildiğine ilişkin tezkeresi (3/1032)

VIII.- GEÇEN TUTANAK HAKKINDA DÜZELTMELER

1.- Tokat Milletvekili Özlem Zengin’in, 12/12/2019 tarihli 31’inci Birleşimdeki bazı ifadelerini düzelttiğine ilişkin dilekçesi

13 Aralık 2019 Cuma

BİRİNCİ OTURUM

Açılma Saati: 11.04

BAŞKAN: Başkan Vekili Celal ADAN

KÂTİP ÜYELER: Emine Sare AYDIN YILMAZ (İstanbul), Rümeysa KADAK(İstanbul)

-----0-----

BAŞKAN – Türkiye Büyük Millet Meclisinin 32’nci Birleşimini açıyorum.

Toplantı yeter sayısı vardır, görüşmelere başlıyoruz.

Sayın milletvekilleri, gündemimize göre, 2020 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi ile 2018 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi üzerindeki görüşmelere devam edeceğiz.

Program uyarınca bugün dördüncü turdaki görüşmeleri yapacağız.

Dördüncü turda bütçe ve kesin hesapları yer alan kamu idarelerini okutuyorum:

“Ticaret Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, Rekabet Kurumu, Helal Akreditasyon Kurumu, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Doğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı, Türk Standartları Enstitüsü, Türk Patent ve Marka Kurumu, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu, Türkiye Bilimler Akademisi Başkanlığı, Türkiye Uzay Ajansı.”

III.- KANUN TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER

A) Kanun Teklifleri

1.- 2020 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi (1/278) ile Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (S.Sayısı: 129) ^(x)

A) TİCARET BAKANLIĞI

1) Ticaret Bakanlığı 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Ticaret Bakanlığı 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

B) EKONOMİ BAKANLIĞI

1) Ekonomi Bakanlığı 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

C) REKABET KURUMU

1) Rekabet Kurumu 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Rekabet Kurumu 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

Ç) HELAL AKREDİTASYON KURUMU

1) Helal Akreditasyon Kurumu 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Helal Akreditasyon Kurumu 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

D) SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI

1) Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

E) GAP BÖLGE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI

1) GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

F) DOĞU ANADOLU PROJESİ BÖLGE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI

1) Doğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Doğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

G) KONYA OVASI PROJESİ BÖLGE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI

1) Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

Ğ) DOĞU KARADENİZ PROJESİ BÖLGE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI

1) Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

H) KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ İŞLETMELERİ GELİŞTİRME VE DESTEKLEME İDARESİ BAŞKANLIĞI

1) Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

I) TÜRK STANDARTLARI ENSTİTÜSÜ

1) Türk Standartları Enstitüsü 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Türk Standartları Enstitüsü 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

İ) TÜRK PATENT VE MARKA KURUMU

1) Türk Patent ve Marka Kurumu 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Türk Patent ve Marka Kurumu 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

J) TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK ARAŞTIRMA KURUMU

1) Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

K) TÜRKİYE BİLİMLER AKADEMİSİ

1) Türkiye Bilimler Akademisi 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Türkiye Bilimler Akademisi 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

L) TÜRKİYE UZAY AJANSI

1) Türkiye Uzay Ajansı 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

BAŞKAN – Komisyon? Yerinde.

Sayın milletvekilleri, alınan karar gereğince, tur üzerindeki görüşmelerde siyasi parti gruplarına ve İç Tüzük’ün 62’nci maddesi gereğince istemi hâlinde görüşlerini bildirmek üzere yürütmeye yetmişer dakika söz verilecektir. Bu süreler birden fazla konuşmacı tarafından kullanılabilecek ve şahsı adına yapılacak konuşmaların süresi ise beşer dakika olacaktır. Ayrıca, konuşmalar tamamlanınca soru ve cevap işlemi on dakika soru, on dakika cevap olarak yapılacak ve sorular gerekçesiz olarak yerinden sorulacaktır.

Bilgilerinize sunulur.

Dördüncü turda siyasi parti grupları, yürütme ve şahıslar adına söz alanların adlarını sırasıyla okutuyorum:

“Gruplar adına:

Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına: Malatya Milletvekili Mehmet Celal Fendoğlu, Eskişehir Milletvekili Metin Nurullah Sazak, Sivas Milletvekili Ahmet Özyürek, İstanbul Milletvekili İzzet Ulvi Yönter, Şanlıurfa Milletvekili İbrahim Özyavuz, Konya Milletvekili Esin Kara, Ordu Milletvekili Cemal Enginyurt.

Halkların Demokratik Partisi Grubu adına: Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, İstanbul Milletvekili Erol Katırcıoğlu, İstanbul Milletvekili Hüda Kaya, Batman Milletvekili Ayşe Acar Başaran, Şanlıurfa Milletvekili Ayşe Sürücü, Şanlıurfa Milletvekili Nusrettin Maçin, İzmir Milletvekili Murat Çepni, İstanbul Milletvekili Dilşat Canbaz Kaya.

Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına: İstanbul Milletvekili Emine Gülizar Emecan, Adana Milletvekili Orhan Sümer, Hatay Milletvekili İsmet Tokdemir, İzmir Milletvekili Mahir Polat, Kocaeli Milletvekili Tahsin Tarhan, Trabzon Milletvekili Ahmet Kaya, Şanlıurfa Milletvekili Aziz Aydınlık, Adıyaman Milletvekili Abdurrahman Tutdere, Karaman Milletvekili İsmail Atakan Ünver, Samsun Milletvekili Kemal Zeybek, İzmir Milletvekili Sevda Erdan Kılıç, Kayseri Milletvekili Çetin Arık, İzmir Milletvekili Ednan Arslan.

Adalet ve Kalkınma Partisi Grubu adına: Manisa Milletvekili Semra Kaplan Kıvırcık, Denizli Milletvekili Nilgün Ök, İstanbul Milletvekili Hulusi Şentürk, Gaziantep Milletvekili Abdullah Nejat Koçer, Diyarbakır Milletvekili Oya Eronat, Van Milletvekili Abdulahat Arvas, Konya Milletvekili Selman Özboyacı, Trabzon Milletvekili Adnan Günnar, Mersin Milletvekili Hacı Özkan, Ordu Milletvekili Metin Gündoğdu, Kırşehir Milletvekili Mustafa Kendirli, İstanbul Milletvekili İffet Polat, Gaziantep Milletvekili Derya Bakbak, Ankara Milletvekili Zeynep Yıldız.

İYİ PARTİ Grubu adına: Samsun Milletvekili Bedri Yaşar, Isparta Milletvekili Aylin Cesur, Ankara Milletvekili Koray Aydın, Gaziantep Milletvekili İmam Hüseyin Filiz, İstanbul Milletvekili Hayrettin Nuhoğlu, Ankara Milletvekili Ayhan Altıntaş.

Şahıslar adına: Lehinde Amasya Milletvekili Mustafa Levent Karahocagil, aleyhinde Yozgat Milletvekili İbrahim Ethem Sedef.

Yürütme adına: Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank.”

BAŞKAN – Şimdi, Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına ilk söz Malatya Milletvekili Mehmet Celal Fendoğlu’na aittir.

Buyurun Sayın Fendoğlu. (MHP ve AK PARTİ sıralarından alkışlar)

MHP GRUBU ADINA MEHMET CELAL FENDOĞLU (Malatya) – Sayın Başkanım, Ticaret Bakanlığı, Rekabet Kurumu ve Helal Akreditasyon Kurumunun 2020 yılı bütçesi üzerinde Milliyetçi Hareket Partisi Grubum adına söz almış bulunmaktayım. Sayın Başkanı, değerli milletvekillerini ve ekranları başında bizleri izleyen yüce Türk milletini en kalbî duygularımla selamlıyorum.

1071’den 2019’a Anadolu’yu ana yurt yapmak için, bu uğurda şehit olan tüm şehitlerimizi; son Türk devletinin kurucusu ve başkomutanı Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü; 1071’den beri yolu yolumuz, sözü sözümüz olan ve 1969’da fikrimizin ve Türk milliyetçilerinin siyasetteki sesi olan, Ülkü Ocaklarının kurucusu Başbuğ Alparslan Türkeş’i rahmetle, minnetle ve şükranla anıyoruz. (MHP sıralarından alkışlar)

Bugün Rekabet Kurumu ve 15 Temmuz 2018’de kurulan Helal Akreditasyon Kurumu hakkında biraz bilgi vereceğim.

Piyasa ekonomisinin dayandığı temel ilke, ekonomik ilişkilerin rekabet odaklı olduğu varsayımıdır. İktisadi anlamda rekabet, bir piyasada satıcıların daha fazla müşteri edinerek mal ve hizmet satışlarını, dolayısıyla da kârlarını artırmak için giriştikleri yarıştır.

Rekabet Kurumu, 4054 sayılı Kanun’un 20’nci maddesine göre, mal ve hizmet piyasalarının serbest ve sağlıklı bir rekabet ortamı içinde teşekkülünün ve gelişmesinin temini ile bu kanunun uygulanmasını gözetmek ve kanunun kendisine verdiği görevleri yerine getirmek üzere kurulmuştur. Bu çerçevede, Kurumun esas görevi, kanunun kendisine verdiği yetkileri kullanarak mal ve hizmet piyasalarındaki rekabetçi sürecin tehdit edilmesini engellemektir. Rekabetçi sürecin korunması yoluyla kaynakların etkin dağılımının sağlanması, toplumsal refahın artırılması, Rekabet Kurumunun misyonunun temel dayanağını oluşturmaktadır.

Helal akreditasyon nedir? Helal uygunluk değerlendirme alanında faaliyet gösteren, diğer bir ifadeyle, helal belgesi veren kuruluşların, ulusal ve uluslararası kabul görmüş standartlara göre değerlendirilmesi, yeterliliklerin onaylanması, düzenli aralıklarla denetlenmesi ve izlenmesi demektir.

Kurumun yeni olması dolayısıyla her zaman karşılaştığımız soruların başında “Helal Akreditasyon Kurumu neyin helal, neyin haram olduğuna karar verecek mi?” sorusu gelmektedir. Tabii ki hayır. Bu kurum bir fetva makamı değildir ve Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı bir kurum da değildir; doğrudan Ticaret Bakanlığımızın uhdesinde kurulmuş bir kurumdur ve helal belgesini de bizatihi kendisi düzenlemez. Gerekli izinleri verip onları denetleyerek, dünyada bilinirliği ve güvenirliği olan, tüketiciler nezdinde de farkındalığı yüksek bir yapı kurma iddiasındadır.

Yine bir başka soru akla geliyor bu Kurum hakkında: “Helal belgesi olmayan ürünler ya da hizmetler haram mıdır?” Helal, İslam fıkhına göre “Yasaklanmamış, izin verilen ve kurallara uygun olan.” anlamını taşır. Bu tanım, gıda ve diğer ürünlerin sağlık ve temizlik konusundaki kriterlere uygunluğunu da içermektedir. Helal belgelendirme kuruluşlarınca yapılacak belgelendirme, uluslararası alanda kabul gören gıda güvenirliği, hijyen ve sağlıkla ilgili standartların gerekliliklerini de kapsamaktadır. Ancak kimse buradan şu anlamı çıkarmasın: Helal belgesi olmayan ürünün haram olacağı sonucunu çıkarmasın.

Bu helal gıda ve hizmet belgesinin önemi, tüketiciye güven, üreticiye ise rekabet, kalite ve dış ticarette pazar giriş kolaylığı sağlamasıdır. Şöyle ki: Dünyada 1,8 milyar Müslüman nüfusun tüketim alışkanlıklarına helal belgesi özelinde bakıldığında, gıda, tekstil, eczacılık ürünleri, kozmetik gibi ürünler ile turizm ve seyahat gibi hizmet sektörlerinin yer aldığı helal ürün ve hizmetler için 2018 yılında yapılan harcamalar yıllık yüzde 5 büyüme kaydederek 2,2 trilyon ABD dolarına ulaşmıştır. İslami finans ise yüzde 6,2 oranında büyüyerek 4,5 trilyon ABD doları işlem hacmine ulaşmıştır. Hak, helal belgesi sahibi olmanın, Müslüman dünyasının ihtiyaçlarına cevap verecek bir yetkinliğe ulaşması gerektiğini savunmaktadır. Bu alandaki parçalı yapının aşılması bakımından helal standartları ve belgelendirmesi konusunda ortak bir yaklaşım sergilenmesi ve uygulamada harmonizasyonun sağlanması gereklilik arz etmektedir. Bu harmonizasyon yapıldığı takdirde ticarette helal belgelendirme bir teknik engel değil, ürün ve hizmetlerin kalite imajına olumlu bir katkı unsuru olarak da ön plana çıkacaktır. Bu şekilde helal belgeli ürünlerin dış ticaretinin, sadece Müslüman ülkeler arasında değil, üçüncü ülkelere yönelik olarak da artış göstermesi beklenir. Bu bağlamda, yurt içinde ve yurt dışında helal akreditasyon alanında faaliyette bulunmak, uluslararası platformlardaki helal akreditasyon çalışmalarında ülkemizi temsil etmek ve yürütülen çalışmaların öncülüğünü de üstlenmek üzere Türkiye’de helal akreditasyon hizmeti sunma yetkisini haiz tek kurum olarak Helal Akreditasyon Kurumu, yani kısaca “HAK” kurulmuştur.

Son olarak, biraz gündem dışı konuşacağım. Tabii, dün Amerika Birleşik Devletleri Senatosunun kabul etmiş olduğu sözde Ermeni soykırımı tasarısını kabul etmemiz mümkün değil, kabul etmiyoruz; bizim için de hiçbir şey ifade etmiyor. Zehri zemzem diye yutturmaya kalkışan dolandırıcı ve dalavereciler, Türk milletini küçük düşürmenin, ülkemizin saygınlığını zayıflatmanın hevesine kapılmışlardır. Türkiye’yi yurt dışında şikâyet etmedikleri kapı kalmadığı gibi, güvendikleri dağlar da erozyona uğramıştır. Bitmişlerdir, tükenmişlerdir ve dağılma sürecine girmişlerdir. Önünü göremediğinden düzlük ile uçurum arasındaki farkı idrak ve ayırt edemeyen gafillerin neden olduğu sis bulutu ülkemizin üzerine çöreklense de Türkiye, soytarıların ithamıyla değerinden bir şey kaybetmeyecektir.

“Tarihi, dâhiler ve kahramanlar kadar, alçaklar ve şarlatanlar da yönlendirir.” sözü bir kez daha anlam ve karşılığını bulmak üzeredir, dün Amerika’da alınan kararın sonucu gibi. Türkiye’yi yere düşürmek amacıyla yer çekimiyle yarışanların ihanet ve ibret verici iffetsizlikleri hepimizin gözü önünde cereyan etmektedir. Bulaşık suyunu kristal bir vazo içinde saklayan sahtekârlar, Türkiye’yi açıktan tehdide yeltenmişlerdir amma velakin bu Gazi Mecliste 4 parti grubu anında toplanarak Libya’yla Doğu Akdeniz Mutabakat Muhtırası’nı onaylamıştır ve oyunlarını geçmişte bozduğu gibi yine de bozacaktır.

Yüce Türk milleti ve Milliyetçi Hareket Partisi, soysuzların çamuruyla, duruşundan, tarihî vakarından asla vazgeçmeyecektir. Fitneye ve fesada geçit vermeyecektir. Bizlere bu doğrultuda yön veren ve bağrına basan, yılların tecrübesi, tarihî birikimi, öngörüsü ve stratejisiyle Türkiye’nin önünü açan ve söylediklerinde de hep haklı çıkan bilge liderimiz ve hareketin lideri Sayın Devlet Bahçeli’ye Allah sağlıklı sıhhatli uzun ömürler versin.

FETÖ ve bölücü terör örgütleriyle mücadele azmini Orhun kaynağından alan, “Kürşad’ın narasıyla indik Tanrı Dağı’ndan / Ruhumuzu kandırdık Orhun’un kaynağından / Bu kaynaktan içenin yürekleri tunç olur /Türk’e kefen biçenin ölümü korkunç olur.” diyerek Kürşad Marşı’yla yürüyen Emniyet güçlerimize, MİT teşkilatımıza, Jandarma Özel Harekâta, Polis Özel Harekâta ve tüm Türkiye sevdalılarına selam olsun, helal olsun. (MHP sıralarından alkışlar)

Gazi Meclisimizi ve bizleri izleyen aziz vatandaşlarımızı saygıyla selamlıyorum. 2020 yılı bütçemiz hayırlara vesile olsun inşallah. Cumamız mübarek olsun, Allah’a emanet olun; servetiniz ana baba duası olsun.

Saygılarımla. (MHP ve AK PARTİ sıralarından alkışlar)

LÜTFÜ TÜRKKAN (Kocaeli) – Sayın Başkanım, müsaade ederseniz bir konuyu arz etmek istiyorum.

BAŞKAN – Buyurun.

IV.- AÇIKLAMALAR

LÜTFÜ TÜRKKAN (Kocaeli) – Sayın Başkan, az evvel hatip Helal Akreditasyon Kurumuyla ilgili bazı bilgiler verdi. Ben hazır Sayın Bakan buradayken bir soru yöneltmek istiyorum Helal Akreditasyon Kurumuyla alakalı.

RECEP ÖZEL (Isparta) – Soru-cevaba mı geçtik?

LÜTFÜ TÜRKKAN (Kocaeli) – Sayın Bakanım, size Helal Akreditasyon Kurumuyla alakalı bir soru yöneltmek istiyorum.

Temmuz 2018’de faaliyetiyle ilgili kararname oluşturulmuş, Helal Akreditasyon Kurumu devreye girmiş; ihracatı artırmak amacıyla kurulmuş, 50’ye yakın eleman istihdam edilmiş Yönetim Kurulu hariç, bir buçuk yılda bütçesi de 15 milyon 619 bin lira. Şu ana kadar Helal Akreditasyon Kurumundan belge alan herhangi bir firma var mı? Bizdeki rakam “sıfır” olarak gözüküyor, yanlışsa bunu bilmek istiyoruz.

III.- KANUN TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER (Devam)

A) Kanun Teklifleri (Devam)

1.- 2020 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi (1/278) ile Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (S.Sayısı: 129) (Devam)

A) TİCARET BAKANLIĞI (Devam)

1) Ticaret Bakanlığı 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Ticaret Bakanlığı 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

B) EKONOMİ BAKANLIĞI (Devam)

1) Ekonomi Bakanlığı 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

C) REKABET KURUMU (Devam)

1) Rekabet Kurumu 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Rekabet Kurumu 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

Ç) HELAL AKREDİTASYON KURUMU (Devam)

1) Helal Akreditasyon Kurumu 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Helal Akreditasyon Kurumu 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

D) SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI (Devam)

1) Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

E) GAP BÖLGE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI (Devam)

1) GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

F) DOĞU ANADOLU PROJESİ BÖLGE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI (Devam)

1) Doğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Doğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

G) KONYA OVASI PROJESİ BÖLGE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI (Devam)

1) Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

Ğ) DOĞU KARADENİZ PROJESİ BÖLGE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI (Devam)

1) Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

H) KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ İŞLETMELERİ GELİŞTİRME VE DESTEKLEME İDARESİ BAŞKANLIĞI (Devam)

1) Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

I) TÜRK STANDARTLARI ENSTİTÜSÜ (Devam)

1) Türk Standartları Enstitüsü 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Türk Standartları Enstitüsü 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

İ) TÜRK PATENT VE MARKA KURUMU (Devam)

1) Türk Patent ve Marka Kurumu 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Türk Patent ve Marka Kurumu 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

J) TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK ARAŞTIRMA KURUMU (Devam)

1) Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

K) TÜRKİYE BİLİMLER AKADEMİSİ (Devam)

1) Türkiye Bilimler Akademisi 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

2) Türkiye Bilimler Akademisi 2018 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesabı

L) TÜRKİYE UZAY AJANSI (Devam)

1) Türkiye Uzay Ajansı 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçesi

BAŞKAN – Şimdi, Eskişehir Milletvekili Metin Nurullah Sazak, buyurun. (MHP sıralarından alkışlar)

MHP GRUBU ADINA METİN NURULLAH SAZAK (Eskişehir) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Ticaret Bakanlığı, Rekabet Kurumu ve Helal Akreditasyon Kurumu bütçelerini değerlendirmek üzere Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına söz almış bulunuyorum. Yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Milliyetçi Hareket Partisi olarak kararlı duruşumuzla desteklediğimiz Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminde yaklaşık on sekiz ayı geride bırakmış bulunuyoruz. Milliyetçi Hareket Partisi olarak, tüm kurum ve kuruluşlarıyla Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin yanı sıra, Türk devleti ve necip Türk milleti lehine olan bütün faydalı gelişmeleri mutlak bir şekilde desteklemekteyiz.

15 Temmuz hain darbe girişimi sonrasındaki süreçte ülkemiz, sadece terörle mücadele etmek ve sınır güvenliğini yedi düvele karşı korumak için değil, aynı zamanda, cumhuriyet tarihinde gördüğümüz en büyük ekonomik saldırılarla da mücadele etmek zorunda kalmıştır.

Dış kaynaklı olan yazılı beyanlarla ve alenen tehdit unsuru olarak kullanılan sanal saldırılar sonucu döviz kurlarında suni bir yükseliş ve dalgalanma yaşanmıştır. Yaşanan olumsuzluk, faiz, enflasyon ve büyüme oranlarının etkilenmesine neden olmuştur. Dünya ekonomisindeki daralmadan yoğun biçimde etkilendiğimiz 2019 yılında ülkemizin içinden geçtiği bu kritik süreçte, ekonomimizin itidalli bir toparlanma içerisinde olduğunu bütçe raporlarında görmek umut vericidir.

Ticaret Bakanlığının bütçesi içerisindeki en büyük kalemin ihracattaki devlet destekleri olması ve EXIMBANK’ın her 100 dolarlık ihracatın 20 dolarını finanse etmesi dış ticaret açısından olumlu bir gelişmedir. Bu anlamda, Ticaret Bakanlığı verilerine göre, ithalat ve ihracat arasındaki makasın daralması dış ticaret dengemize yaklaşık olarak 29 milyar dolarlık pozitif bir katkı sağlamıştır. Bu sonucun ticaret erbabına, mavi ve beyaz yakalı çalışanlara olumlu olarak yansıyacağı temennisiyle, Milliyetçi Hareket Partisi Grubu olarak Ticaret Bakanlığının sunduğu bütçeyi desteklediğimizi ifade ederim.

İçinde bulunduğumuz 21’inci yüzyılın, algı yönetimi ve ticaret savaşlarıyla dünya siyasetine yön verdiği bir gerçektir. Yüz yıl önce devletlerin söz sahibi olduğu bir dünyadan, çok uluslu şirketlerin söz sahibi olduğu bir düzene geçtik. Bu düzen, algı yönetimiyle, geleneksel aile yapısını, kültürel zevk ve tüketim alışkanlıklarını küresel şirketlerin üretim ve planları doğrultusunda değiştiren ve giderek devlet bütünlüğünü bozmaya kasteden bir düzendir. Yine bu fitneci, bozguncu küresel irade, kartel medyası gücüyle, ülkemizin ekonomisini ve toplumsal kimyasını da değiştirmektedir. Ülke sınırları içinde etnik kimlik kışkırtmasıyla toplumsal bütünlüğü bozarken, perde gerisinde ise tüketim odaklı, küresel, kimliksiz, özgür köleler yetiştirerek yeni dünya düzenini inşa etmektedir.

Bu küresel zorba iradenin dayatmalarının yanında, bu yüzyılın getirdiği teknolojik dijital gelişmelerin bir sonucu olarak toplumun kabul ettiği pek çok kavram ve olgu değişmiş, dünya ticaretinin yüzde 85’i dijital ortama kaymıştır. Değişen ticaret düzeninde dünyanın Endüstri 4.0, yapay zekâ ve dijital paralar dönemine girdiğini sizlere buradan bir kez daha hatırlatmak isterim. Bu kapsamda Ticaret Bakanlığının kullandığı, fiziki müdahale olmadan yolcu üzerine gizlenmiş yasa dışı eşyaları tespit etmeye yarayan Yolcu Görüntüleme Sistemi, TÜBİTAK’la ortaklaşa geliştirilecek olan yapay zekâ teknolojisine dayalı Tarama Ağı Projesi ve Savunma Sanayii Başkanlığımızla ortaklaşa başlatılan MİLDAR Projesi’ndeki olumlu çalışmalar yakından takip edilmelidir.

Bizler açısından gurur verici söz konusu projeler dışında, Ticaret Bakanlığı, ayrıca, çağın gerektirdiği düzenlemelere uyum sağlayarak, dijital paraların altyapısını içeren blok zincir teknolojisi kapsamında Blockchain Türkiye kuruluşunun ilk kamu üyesi olmuştur.

Gelişen teknoloji, bilginin kolay ulaşılır olması, toplumları yenilikçi, geçerli, kullanışlı kamu ve özel sektör politikaları arayışına yöneltmiştir. Bu durum -yerli ve millî bir ortak hafızayla, toplumun sosyoekonomik problemlerini ve coğrafyamızın stratejik önemini kavrayarak, kendi referanslarımız doğrultusunda kendi yöntemlerimizi oluşturup- topyekûn mücadele ve seferberlik gerektirecek önemli bir konudur. Bu anlamda, dünyanın düzensiz ekonomi sistemine terk edildiği günümüzde, kamunun ve özel sektörün sahip olduğu bilgi birikiminin paylaşılması gerekmektedir. Piyasaların sağlıklı işlemesi, gelişmesi için, ahlaki rekabet kurallarıyla güven veren yüksek katma değerli ürünlere yatırım yapılmalı, büyüme ve ekonomik hedeflere ulaşılması gerektiği noktada ortak akıl ve vizyonla hareket edilmelidir.

Bilindiği üzere, dünyada ve ülkemizde yaşanan değişikliklerden, vekili olduğum Eskişehir’dekiler de dâhil tüm işletmeler, mali yapı ve finansman erişimi açısından olumsuz yönde etkilenmektedir. Bu olumsuzluğu ortadan kaldıracak, kuru dalgalanma risklerinden koruyacak bir sistemin yatırımcı, üretici ve bankalarla acilen oluşturulması gerekmektedir. Yerli ve millî üretim yapan, markalaşmak isteyen, AR-GE ve inovasyon yapan, patente ve katma değeri yüksek ürünlere yatırım yapan firmalara finansman desteğinin yanında eğitimli eleman desteği sağlanarak uluslararası rekabet disipliniyle yönlendirilmelidir. Bunun yanında, uluslararası ticarette etkili olmak adına dış misyonlardaki tüm diplomatlarımız birer ticaret uzmanı gibi o ülkenin ekonomik örgütleriyle diyalog hâlinde olmalıdır. Buradan hareketle, Avrupa Birliğiyle yürürlükte olan ticaret anlaşmaları bir an önce güncellenmelidir. Ayrıca uzmanlık alanı ithalat ve ihracat olan mühendislerin, günümüzün gerektirdiği düzenlemeleri, hızlı kararları ve doğru yatırımları yaparak dünya ticaretindeki payımızı artıracağı düşüncesindeyim. Diğer taraftan, ticaret ve sanayi odalarının üniversitelerle birlikte yapacağı çalışmalar sonucunda, stratejik kararlar alan profesyonel dış ticaret uzmanları da sahada olmalıdır.

Ekonomik büyüme ve toplumsal refahın, kısaca, küresel rekabette oyun kurucu olmanın inovasyonla mümkün olacağı, bunun da istikrarlı büyümeyi getireceği malumdur. Küresel ve yapısal eşitsizliklerin yanında, yatırımların aynı çizgide, inovasyondan uzak sürdürülmesinin ekonomik ilerlemeyi durdurduğu bir gerçektir. Bu konuda Rekabet Kurumunun 2019-2023 Stratejik Planı içerisinde disiplinli ve kararlı uygulamalarda bulunması umut verici bir gelişmedir.

Yirmi yılı aşan bir süredir ülkemizde hizmet veren Rekabet Kurumu, kamu tarafından özelleştirilen şirketleri yakından incelemeli, hâlihazırda aynı sektörde var olan diğer şirketlere karşı avantajlı konumda olmamasına özen göstermeli, ayrıca rekabet ihlalleri ve tüketiciyi mağdur eden monopolleşmeyi de titizlikle soruşturmalıdır. Rekabet Kurumu, sahip olduğu bilgi birikimini daha efektif kullanmalı ve gelişmiş ülkelerdeki muhatapları seviyesine çıkması için de istihdam edilen nitelikli personel sayısını artırmalıdır. Esnaf ve sanayicimizin mağdur olmaması amacıyla onları her türlü zarara karşı korumalı, uluslararası kurum ve kuruluşlar nezdinde gerekli girişimleri yapmalı ve gerektiğinde misilleme hakkını da kullanmalıyız.

Sayın milletvekilleri, belirtmek istediğim bir diğer konu da şu: Türkiye’nin sesinin kısılmaya çalışıldığı bir dönemde, ekonomik olarak umut verici gelişmeler yaşanmasına rağmen; 1,8 milyar Müslüman nüfusun oluşturduğu ve büyüklüğü 4 trilyon doları aşan helal ekonomisinde pazar bulmakta maalesef çok geri kaldık. Çok değil, bir asır önce hüküm sürdüğümüz topraklardan ibaret olan bu pazarda, İngiltere ve Fransa âdeta kartelleşmiş bir konumdadır. Küresel helal ekonomisi pazarında ilk etapta yüzde 5 pazar payı hedeflenmeli ve kademeli olarak da hedef yükseltilmelidir.

Tüm İslam ülkelerinin başkentlerinde yapay zekânın yönettiği ve teknik uzmanların istihdam edildiği ticaret merkezleri kurulmalı, ülkemizdeki mevcut şirketler desteklenmeli, özel sektörün yetersiz kaldığı durumlarda ise kamu kendisi yatırım yapmalıdır.

Bu kapsamda, helal belgesi veren kuruluşların sertifikalarını akredite etmek amacıyla temelden uluslararası bir yapılanmayla Kasım 2017’de kurulan Helal Akreditasyon Kurumu, teşkilatlanmasını yeni tamamlamış ve 16 Ekim itibariyle artık sertifikaları akredite edebilir hâle gelmiştir.

Değerli milletvekilleri, değişen dünyada demir yolu taşımacılığına yeni bir yön verecek olan, kamuoyunda “yeni İpek Yolu” olarak adlandırılan ve Pekin’den Londra’ya uzanan Bir Kuşak Bir Yol Projesi kapsamında, 42 tıra eş değer elektronik ürün taşıyan yük treni geçtiğimiz ay Çin’den çıkıp Marmaray’ı kullanarak Avrupa’ya geçmiştir. Ülkemize ticari kazanç ile yeni iş birlikleri sunan, demir yolu taşımacılığı için milat kabul edilen bu projenin bizim topraklarımızdan geçmesi ve geniş beşerî sermayemiz avantajımızdır. Bu avantajı iyi kullanmalı, raylı sistem ve yüksek teknoloji tecrübesine sahip olan seçim bölgem Eskişehir’in, yeni İpek Yolu’nda merkez üs konumuna gelmesi sağlanmalıdır.

Bu minvalde, TÜLOMSAŞ’ın, gerek teknolojik altyapı gerek nitelikli personeliyle, bu büyük projede üzerine düşen görevi millî ve yerli bir şekilde yapmaya hazır olduğunu bir kez daha ilgililere hatırlatırım.

Muhterem milletvekilleri, ayrıca, bulunduğumuz haftanın Tutum, Yatırım ve Türk Malları Haftası olduğunu hatırlatmak isterim.

Ülkemizin jeopolitik konumunu ve genç nüfusumuzu dünyanın göz ardı edemeyeceği malumdur. Bu anlamda, çocuklarımızın, yerli ve millî üretim ve tüketim bilinci aşılanarak, insan haklarını gözeten, Hakk’a tapan özgür bireyler olarak yetiştirilmesini, dünya sulhunda ve adaletinde Türk’süz bir dünya olamayacağını vurgulamak ve hatırlatmak isterim.

Değerli milletvekilleri, malumunuz olduğu üzere, Amerika Birleşik Devletleri’nin gerçeğe aykırı siyasi bir kararla sözde Ermeni soykırım tasarısını Senatoda kabul etmesinin, tarihin, gerçeğin ve bizim için hiçbir anlamı olmadığını ifade etmek istiyorum.

İnsan hakları sadece sermayelerine ve ideallerine hizmet eden coğrafyalarda değil Kızılderili yerli Amerikalılar, Afrika’da yapılan köle ticaretinde ölen milyonlar, Hiroşima, Kore, Vietnam, Afganistan ve Irak için de geçerlidir. Doğu Türkistan’daki soydaşlarımızın gördüğü zulme karşı gösterdikleri hassasiyetleri manidardır ve aklımıza katilin polisle birlikte arama yaptığı cinayetleri getirmektedir. Türk’ün ahlakını, adaletini, merhametini sorgulayacak yürekte, şecerede olmadıkları malumdur. Güçlü gözükmek, haklı olmayı sağlamaz. Cesameti ne olursa olsun, bu köksüz ağacın akıbeti bellidir. Bizim ekimiz de kökümüz de bellidir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Toparlayın lütfen.

METİN NURULLAH SAZAK (Devamla) – Yaprak dökmüş olabiliriz ama mevsimi geldiğinde açmayı da mazluma gölge olmayı da en iyi biz biliriz.

Bosna katliamına desteğin Nobel Ödülü’ne layık görüldüğü bir konjonktürde, dünya medeniyetlerinin kökünü kazıyan emperyalistler bize insan hakları dersi vermeye kalkmasın.

Bu vesileyle Ticaret Bakanlığının 2020 yılı bütçesinin necip Türk milleti için hayırlara vesile olmasını temenni eder, yüce heyetinizi saygılarımla selamlarım. (MHP ve AK PARTİ sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Şimdi söz sırası, Sivas Milletvekili Ahmet Özyürek’e aittir.

Buyurun Sayın Özyürek. (MHP sıralarından alkışlar)

MHP GRUBU ADINA AHMET ÖZYÜREK (Sivas) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 2020 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi ile 2018 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi’nin Ticaret Bakanlığı, Rekabet Kurumu ve Helal Akreditasyon Kurumu bütçeleri üzerine söz almış bulunmaktayım. Bu vesileyle Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Bilindiği üzere, Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine geçişle birlikte, Ticaret Bakanlığı, 2 farklı bakanlığın birleştirilmesiyle, dış ticaret, gümrük ve iç ticaret idarelerini aynı çatı altında bir araya getirmiştir. Ticaretin hem güvenli hem de kaliteli bir şekilde yapılması, gümrük ve ticaret politikalarının başat unsurudur. Ülkemiz için, Bakanlığın bu unsuru göz ardı etmeden çalışmalarına devam ediyor olması memnuniyet vericidir. Ülkemizdeki iş ortamını güven olgusuyla geliştirirken dış ticaretimizin de ülkemizin büyümesine daimî olarak katkı sağlaması küçük işletmelerin, esnaf, sanatkâr ve kooperatiflerin imkânlarını her zaman bir adım ilerisine taşımak ve güçlendirmek önem teşkil etmektedir. Başkalığın verilerine göre, şu an 1 milyonu aşkın esnaf ve sanatkârımızın varlığı ülke ekonomisi içerisinde gelişmelere yön verebilecek bir kesimi göstermektedir. Esnafımızın millî ticaret içerisindeki değeri göz ardı edilmeden, mesleki eğitim sistemi geliştirilmeli ve mensubiyet bilinciyle strateji oluşturularak esnafımıza güven verilmelidir. Böylece esnafımızın verimliliğini artırmak adına bir adım atılmış olacaktır. Zira bizim için esnaf ve sanatkârlarımızın faaliyetlerini desteklemek aynı zamanda yerel olanı desteklemektir. Bu alanda sosyal refahı sağlamak ve korumak adına istihdamlarının artırılması, gelir dağılımındaki dengesizliklerin bir ivmeye ulaştırılması ve yeni girişimcilerin ekonomiye kazandırılması için eylem planları geliştirilmelidir. Ticaret Bakanlığımızın bu husustaki çalışmaları umut vericidir. Ancak esnafımızın taleplerini de dile getirmenin gerekliliğiyle SGK prim oranı düşürülmeli ve SGK prim gün sayısı ile emekli aylıkları arasında eşitsizlik giderilmelidir.

Bir diğer husus şudur: Ticaretin kolay ve hızlı bir şekilde sürdürülebilir olması ülkemiz için elzemdir. Küreselleşen ve dijitalleşen günümüz dünyasında Ticaret Bakanlığının geliştirmiş olduğu, ticaretin elektronik ortam üzerinden gerçekleştirilebiliyor ve daha fazlası için alt yapı oluşturuluyor olması, ülkemiz ticaretini daha da ileriye taşıyacaktır. Ülkemizin sanayi alt yapısı ve beşeri sermayesinin bir arada varlığı, dış ticarette ülkemizi önemli bir konuma getirmiştir.

Küresel ekonomi içerisinde tahrip olmamak için çağın gerekliliklerini takip etmeli ve ihracatın sürdürülebilirliğine dikkat edilmelidir. İhracatta devlet desteklerinin sağlanmasını önemsemekte ve ihracatçının dış pazarda yetkinlik kazanması için gerekli çalışmaların yapıldığını görmekteyiz. Ticaret Bakanlığı, bu yıl ihracatçılarımıza 3 milyar 754 milyon destek vermeyi öngörmektedir. İhracatçının uluslararası görünürlüğü için pazara giriş aşamasında desteklenmesi, kalite belgesi alması veya markasını yurt dışında tescil ettirmesi önem arz etmektedir. Elbette, bu durumda uluslararası rekabetçiliğin de geliştirilmesi söz konusu olacaktır. Üstelik rekabet olgusu, ülkenin yalnızca uluslararası ekonomik yarış alanında değil, kendi ekonomik pratikleri içerisinde de var olmaktadır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; günümüzde Türkiye de dâhil olmak üzere pek çok ülke serbest piyasa ekonomisi sistemini benimsemiştir. Bu sistemin temel ilkelerinden biri, ekonomik ilişkilerin serbest rekabet odaklı olmasıdır. Ancak teşebbüslerin ekonomik menfaatlerini artırmak amacıyla rekabet etmek yerine rekabeti sınırlayıcı iş birliklerine gitmesi ya da ekonomik güçlerini rekabeti kısıtlamak üzere kötüye kullanması riski nedeniyle, bu sistemde dahi piyasaların bütünüyle kendi başına bırakılması mümkün gözükmemektedir. Zira teşebbüslerin bu davranışları, serbest piyasa ekonomisi sisteminden beklenen faydaların elde edilmesinin önüne geçecektir. İşte, tam da bu riski bertaraf etmek ve piyasanın sağlıklı bir şekilde işlemesini sağlamak amacıyla, dünyada giderek artan sayıda ülke, ekonomik sistemini bir rekabet kanunuyla desteklemekte ve bu kanunu uygulayacak bir rekabet otoritesi kurmaktadır.

Rekabet Kurumunun temel görevi, kartelleşmeyi ve tekelleşmeyi engellemek suretiyle piyasaların rekabetçi bir şekilde işlemesini ve böylece tüketici refahının artmasını sağlamaktır. Buradaki önemli husus, ekonomiyi zedeleyen kartellerin, rekabet hukukunda rekabeti sınırlayan diğer eylemlerden ayrı tutularak değerlendirilmesi ve cezalandırılması gerekliliğidir.

Kurumun 2019 yılındaki faaliyetlerine bakıldığında, toplam 300 adet nihai karar alınmıştır. Bu kararların yüzde 61’inin birleşme, devralma ve özelleştirme, yüzde 19’unun rekabet ihlali, yüzde 10’unun ise menfi tespit ve muafiyet başvurularına ait olduğu görülmektedir.

Rekabet ihlallerine ilişkin aynı dönemde 29 soruşturma açılmış, farklı sektörlerde toplam 11 soruşturma tamamlanmış, bu soruşturmaların 7’sinde idari para cezası uygulanmıştır. Ayrıca, düzenleme ve denetleme faaliyetlerinin yanı sıra, Kurumun rekabet savunuculuğu faaliyetleri de büyük önem arz etmektedir; öyle ki rekabet hukukunu piyasada faaliyet gösteren şirketlerden tüketicilere, kamu kurumlarından öğrencilere kadar geniş bir kitleye tanıtmış ve ülkemizde rekabet kültürünü büyük ölçüde yerleştirmeyi başarmıştır.

Rekabet Kurumu çalışmaları uluslararası alanda da kabul görmüş ve takdirle karşılanmıştır. Gerek uluslararası diğer rekabet kurumlarıyla yaptığı iş anlaşmaları gerek 30 ülkenin katılımıyla gerçekleşmiş olan İstanbul Rekabet Forumu ve neticesinde çok sayıda ülkenin rekabet kurumundan eğitim talebinde bulunulması bunun açık bir göstergesidir.

Avrupa Komisyonunun Türkiye’nin üyelik sürecinde kaydettiği ilerlemeler konusunda düzenli olarak hazırladığı ilerleme raporuna bakıldığında da Rekabet Kurumunun işlevselliğinden ve uygulama alanından geçer not aldığı görülmektedir.

Kurumun günümüzde dijitalleşmenin tetiklediği hızlı ekonomik değişime uyum sağlayabilmesi, bu değişimin ortaya çıkarabileceği rekabetçi sorunlara hazırlıklı olabilmesi, faaliyetlerini olması gerektiği şekilde devam ettirebilmesi ve sözünü ettiğim kazanımlarını çoğaltarak koruyabilmesi için niceliksel ve niteliksel gelişimi sağlaması gerekmektedir.

Bu amaçla Rekabet Kurumunun 2020 yılı bütçesi 115 milyon 750 bin Türk lirası olarak teklif edilmiştir. Teklifi yerinde buluyor ve Kurumun faaliyet alanının genişletilmesi için gerekli çalışmaları desteklediğimizi ifade etmek istiyorum.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Ticaret Bakanlığımız bünyesinde var olan Helal Akreditasyon Kurumumuzdan bahsetmek isterim. Kısaca “HAK” olarak ifade edeceğim bu Kurum, bir tüketici hizmeti olarak sunulmakta ve helal belgelendirme görevi üstlenmektedir. Ancak Müslüman tüketicinin helal belge talebi, bazı ülkeler arasında, dağınık yapı nedeniyle ticaret engeline takılmaktadır.

Ayrıca, İslam dünyasında birbirinden farklı helal standartlarının, logolarının ve denetim uygulamalarının varlığı helal belgelerine yönelik kuşkuyu ortaya çıkarmıştır. Küresel anlamda helal ürün ve hizmet piyasasının giderek büyüyor olması, bu engeli aşmanın gerekliliğini bizlere göstermiştir. Bu yüzden HAK, Türkiye’de helal uygunluk değerlendirme kuruluşlarını denetleme üzerine yetkili tek kurum olarak ortaya çıkmıştır.

Kurumun ülke bazlı helal düzenlemeleri gerçekleştiriyor olması, kurumsal tarafsızlık çizgisinde ilerlemesini gerekli kılmaktadır. Bu amaçla, varlığını ticari, mali, siyasi, idari etkilerden sıyrılmış olarak inşa etmelidir. Ticaret Bakanlığımızın ifadesine göre, helal ekonomisi küresel bazda 4,5 trilyon dolarlık bir büyüklüğe ulaşmıştır. Bu durumda, faaliyet alanı içerisinde, uluslararası ve bölgesel anlamda Kurumun ülkemizi temsil edecek durumda olduğunu ifade etmek isterim.

Burada Sayın Bakanıma bir şey ifade etmek istiyorum, Sayın Varank Bey’e. Sayın Bakanım, Sayın Cumhurbaşkanımız Sivas’ın özel teşvik kapsamına alınacağı müjdesini Sivas’ta bize vermişti, kararnamenin imzalanacağını söylemişti. Henüz Sivas’la ilgili bir gelişme yok. Biliyorsunuz, Sivas gerçekten önemli bir şehir. Bizim denizimiz yok, turizm alanında çok önemli yerlerimiz olmayabilir ama unutulmasın ki Sivas, Selçuklu İmparatorluğu’nun başkentliğini yapmış, Osmanlı’nın kuruluşunda önemli bir rol oynamış, en önemlisi de 4 Eylül Sivas Kongresi’ne imza atmış bir şehirdir. Sivas’ta turizm alanları da çoktur. Bugün, medresesiyle, konaklarıyla, hanlarıyla, hamamlarıyla, Çifte Minareli’siyle ve Divriği Ulu Camisi’yle gerçekten, baktığınızda bir tarih vardır burada. Bu yüzden de gerçekten, Sivas’ın işe ve aşa ihtiyacı vardır. Sivas’ın nüfusu gittikçe çoğalmakta, her yıl göçün gittikçe artmakta olduğunu görmekteyiz. Bunu sizden önemle rica ediyoruz çünkü Sivas’ın yiğidoları sizden bu müjdeli haberi bekliyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Buyurun, toparlayın.

AHMET ÖZYÜREK (Devamla) – Sayın Bakanım, lütfen, artık bu kararnameyi imzalayın, Sivas’ın yiğidolarına bu müjdeli haberi biz de sizin sayenizde verelim ve sevindirelim.

Buradan da Sivasspor’u tekrar tebrik ediyorum. Gerçekten, şu anda Süper Lig’de en çok yerli futbolcuyu oynatan takım sadece Sivasspor’dur arkadaşlar. (MHP ve AK PARTİ sıralarından alkışlar) Ve Sivasspor 30 puanla liderliğini sürdürmekte. Onun için de inşallah, bu hafta pazar günü oynayacağımız Sivasspor-Fenerbahçe maçında da Sivasspor’umuza ve yiğidolarımıza buradan başarılar diliyorum. (MHP ve AK PARTİ sıralarından alkışlar) İnşallah, her şey Sivasspor için, ülkemiz için.

Genel Kurulu saygı ve sevgiyle selamlıyorum. (MHP ve AK PARTİ sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Şimdi söz sırası, İstanbul Milletvekili İzzet Ulvi Yönter’e ait.

Buyurun Sayın Yönter. (MHP sıralarından alkışlar)

MHP GRUBU ADINA İZZET ULVİ YÖNTER (İstanbul) – Sayın Başkanım, değerli milletvekilleri; sözlerimin başında muhterem ve muteber heyetinizi saygılarımla selamlıyorum. Ekranları başında bizleri takip eden milletimizin her güzel insanına en iyi dileklerimi sunuyorum.

2020 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi ile 2018 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi’nin Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurul görüşmelerinde parti grubumuz adına Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu, Türkiye Bilimler Akademisi, KOSGEB İdaresi Başkanlığı, Türk Standardları Enstitüsü, Türk Patent ve Marka Kurumu ile Türkiye Uzay Ajansı bütçeleri hakkında söz aldım.

Üretim alanında şimdiye kadar, 1’isi tarım, 3’ü sanayi olmak üzere 4 büyük gelişme, 4 büyük sıçrama, klasik ifadesiyle devrim yaşanmıştır. İnsanlık milattan önce on binli yıllara yani Neolitik Dönem’e kadar avcı ve toplayıcı bir hâlde yaşıyordu yani tamamıyla tüketici insan ortadaydı. 1712’de Thomas Newcomen isimli bir mucit bir buhar makinesi yaptı. Bu buhar makinesi çok basit çalışan bir sisteme sahipti ve bu sistemle beraber, mesela bir piston kaldıraca, kaldıraç da tulumbaya bağlanarak bu buhar sistemi devreye alındı. 1712’de yapılan bu buhar makinesinin bilhassa dokuma sanayisinde kullanılmasıyla beraber 1’inci Sanayi Devrimi sürecine de geçilmiş oldu. Bu geliştirilmiş buhar makinesi 18’inci yüzyılın başından itibaren yaygın olarak kullanılmaya başlandı. Tekstil ve kimya sanayisi derken bilhassa demir yolu ağının yaygınlaşmasıyla sanayi üretimi, sanayi süreci, Sanayi Devrimi gelişmeye ve yayılmaya da başladı. Nitekim biz, 1’inci Sanayi Devrimi’ni yani Endüstri 1.0 dönemini ifade ederken daha çok makineleşmenin ve elde edilen ürünlerin demir yolu ağıyla tüketim merkezlerine taşınmasını görüyor ve bunu anlıyoruz. Endüstri 2.0 döneminde, aynı zamanda üretimdeki makineleşme ve demir yolu ağının yaygınlaşmasıyla beraber elektrik de kullanılmaya başlanmıştır. Elektrikle beraber, elektriğin kullanılmasıyla insanlık 2’nci Sanayi Devrimi aşamasına geçmiştir. 1970’li yıllardan itibaren algılayıcılardan alınan bilgiyi mikroişlemci tabanlı programlanabilir sistemler üzerinden iş elemanlarına aktaran yeni bir model geliştirilmiş ve insanlık 3’üncü Sanayi Devrimi’ne geçmiştir. Bu, 3’üncü Sanayi Devrimi ya da Endüstri 3.0 dönemi insan emeğine en az ihtiyaç duyulan dönemin de kapısını aralamıştır. Takdir edersiniz ki insan emeğine ihtiyacın azalması, pek çok sosyal ve ekonomik sorunu da beraberinde getirmiştir.

Sayın milletvekilleri, tarım devrimi ile Sanayi Devrimi arasında geçen tam on iki bin yıllık bir süre vardır. 2’nci Sanayi Devrimi ile 3’üncü Sanayi Devrimi arasında yüz yirmi yıl, 3’üncüsü ile 4’üncüsü arasında da yetmiş uzun yıl vardır. Bu süreç zarfında, üretim sistemlerinde günden güne, hatta endişe verici ölçüde insan emeğinden tasarruf edilmiştir. Endüstri 4.0 dönemi şu anda insanlığın içinde bulunmuş olduğu bir dönemi işaret etmektedir. İmalat sanayisinde bilhassa bilgisayarlaşmanın en üst düzeyde bulunduğu yani dijitalleşmenin en üst düzeyde bulunduğu bir dönem şu anda insanlığın karşısındadır. Yüksek teknolojiye dayalı üretim modeliyle karşı karşıyayız. Artık üretim seriye bağlandı, üretim süreçleri esnek hâle geldi ve az önce de yine vurguladığım gibi emekten, maalesef, daha fazla tasarruf edilir hâle gelindi.

Dünya bugün, 2011 yılında Almanya’nın Hannover kentinde gündeme getirilen 4’üncü Sanayi Devrimi, Endüstri 4.0 döneminin peşinde. Üretim sürecine yön ve ivme verecek robot teknolojileri, yapay zekâlar artık insanlığın geleceğini şekillendiriyor. Sanayileşme, işin özü ve esasında devamlı surette kendisini güncelliyor. Dünya bu kapsamda da baş döndürücü bir değişim ve dönüşüm güzergâhında. Bizim üzerinde durmamız gereken asıl sorun, asıl soru, sanayileşme etaplarının ülke olarak neresindeyiz? Bu etaplara uygun sosyal, ekonomik ve siyasal hazırlıklar içerisinde miyiz? Hepsinden önemlisi, sanayileşme etaplarını geçirirken bir fikir gücüyle buna hazırlıklı mıyız?

Sanayileşmek, elbette sadece dönen çark, tüten baca, dökülen ter, verilen emek, sarf edilen mesai ya da sermaye değil; sanayileşme, bunların daha ötesi, daha büyüğü, daha fazla anlam ve önemini ihtiva ediyor. Sanayinin kendi içinde bir mantığı var, bir fikri var, bir aklı var, bir ahlakı var. Bu fikir, ahlak süreçlerinden mahrum olan toplumların aslında medeniyetler ve milletler mücadelesinde nasıl geriye düştüklerini de geçmişe bakarak ibretle görmemiz mümkün. “Sanayileştik.” diyerek sanayileşmek mümkün değil. Sanayileşmenin getirdiği insan modelini, ekonomik modeli, daha doğrusu ekonomi politiği hayata geçirmeden de takdir edersiniz ki hedeflere ulaşmak çok mümkün değil. Sanayi demek, öncelikle bir fikir üzerine inşa edilen ve geleceği planlayan bir vizyon demek. Türkiye, sanayileşmenin farklı etaplarını maalesef ıskaladı, sanayileşmemenin getirmiş olduğu pek çok olumsuz ve acı verici maliyetle karşı karşıya kaldı. Geçtiğimiz yüzyılın başlarında ancak ve ancak 3-5 tane, o da adı sanı pek duyulmayan sanayi sektörüyle Türkiye ekonomisi hatta dönemin imparatorluk ekonomisi idare ve idame ediliyordu. Maalesef, 17’nci ve 18’inci yüzyıllarda bu süreçler pas geçilmiş, ihmal edilmiş yani ıskalanmıştır. Bizim, her sanayi döneminin bir insan sureti, bir ekonomik yapısı, bir sosyal yapısı, bir de siyasal ve beşerî ilişkiler yapısı olduğunu bilmemiz ve buna göre de bir planlama yapmamız lazım. Eğer biz, gerek sanayide gerek siyasette gerek güvenlikte gerek ekonomide geleceği planlayamazsak başkalarının planlarına mutlaka alet oluruz. Ben Sayın Varank’ın bütçe sunumunu da dinledim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının kitapçığını da okudum; bu kapsamda, millî ve yerli sanayi politikalarının hazırlığı içerisinde olduğunu görmekten de memnuniyet duyduğumuzu kendileriyle paylaşmak istiyorum.

Türkiye, 2023’e yönelik hazırlıklarını hızlandırıyor ve bu kapsamda da sanayide önemli, ciddi ve bize göre müessir adımlar atıyor. Biz, bu sanayideki gelişmelere, sanayinin ihtiyaç duyduğu insan modeline göre ortaya çıkan gereklilikleri eğer yerine getiremezsek, sanayinin ruhuna uygun bir insan zihniyeti, ekonomik sistem inşa edemezsek ve geçmişteki, muhatap kalınan sanayi süreçlerini telafi edemezsek –yani onları ıskaladık- değerli arkadaşlarım, 2023 ve ondan sonraki yıllarda Türkiye adından, maalesef, beklediğimiz ölçüde, çok bahsettiremez. Tıpkı bileşik kaplar misali, sanayideki bir gelişme hayatın diğer alanlarına da zaman içinde nüfuz ve sirayet edecektir; daha doğru bir deyimle, sirayet etmek zorundadır.

18’inci yüzyıldan itibaren dünyanın değişim hızı normal sınırları aşmıştır değerli arkadaşlarım. I. Abdülhamit Han döneminde Tuna Nehri’nin üzerine bir köprü yapılacak. Köprü yapılmadan önce merhum padişahımız ulemayı toplar, der ki: “Mühendis okulu kuracağım, köprü yapacak bir okul açacağım ama sizin fikrinizi almak isterim.” Tabii, ulema şikâyet eder, sızlanır ve tepki gösterir. Ulemaya bir soru sorar, der ki: “Bu soruyu -sorduğum soruyu- bilirseniz üniversiteyi, okulu açmayacağım. Bilemezseniz okulu açacağım. Bir üçgenin iç açılarının toplamı ne kadardır?” Ulema düşünür, ileri gelenlerinden birisi “Üçgeninden üçgenine değişir Hünkârım.” diye cevap verir. Bunun üzerine İstanbul Teknik Üniversitesi 1773’te kuruldu değerli arkadaşlarım.

Biz bunları tartışırken, üçgenin iç açılarının ne olduğuyla ilgili karşılıklı polemikler içerisindeyken maalesef, Batı sanayi süreçlerinin etaplarını yaşıyordu. Bugünkü aşamaya -kabul edelim etmeyelim, beğenelim beğenmeyelim, sevelim sevmeyelim- ışıkları sönmeyen laboratuvarlar eşliğinde gelindiği çok açık. Bu nedenle, 2020 bütçesinde AR-GE harcamalarına önemli bir pay ayrılmasından dolayı da tekrar Sayın Bakanı kutluyorum ve bu konuda özellikle AR-GE harcamalarının, AR-GE’ye ayrılan payların gittikçe artmasından da parti olarak memnuniyet duyduğumuzu ifade ediyorum.

Değerli arkadaşlar, ışıkları sönmeyen laboratuvarlar emek ister, katkı ister, para ister, çaba ister, ahlak ister. Bir fikir bir milletin kaderini değiştirebilir. Bir silah, bir milletin kaderine etki edebilir, diyecek bir şey yok. Bir Türk atasözü: “Bir mıh, bir nalı; bir nal, bir atı; bir at, bir komutanı; bir komutan, bir milleti kurtarabilir.” Buna diyecek bir şey yok. Fakat biz, fikrin muharrik ve müessir gücünü asla ihmal ve inkâr edemeyiz. Bu konuda da sanayi politikalarına hâkim olan millî ve yerli fikirden de memnuniyet duyuyoruz, Genel Başkanımız Sayın Devlet Bahçeli Bey’in de uzun yıllardır savunduğu buydu. 2023 lider ülke Türkiyesine ulaşılacaksa millî ve yerli duruş sayesinde ulaşılacak; bize özgü, bize has bir insan modeliyle, ekonomik modelle, siyasi yapıyla ulaşılacak. Başka türlü bekamızı ilanihaye muhafaza etmemiz, emin olunuz, çok mümkün değil. Ha, biz, sanayileşeceğiz diye kökümüzden, öz değerlerimizden, kaynaklarımızdan kopacak da değiliz, aksi hâlde “sanayileşme” derken birdenbire soysuzlaşmaya ulaşmak da kaçınılmaz olabilecektir. Bu nedenle, Hükûmetin bilhassa 2020 yılı hedefleri arasında yerli ve millî bir duruşu görmekten büyük mutluluk duyduğumuzu bir kez daha üstüne basa basa ifade etmek isterim. Elbette, sanayileşeceğiz diye soysuzluğa kapı aralanmasını hiçbirimiz makul göremeyiz, bunu kabul edemeyiz, buna onay veremeyiz çünkü biz Türk milletiyiz, Türkiye'yiz. Merhum düşünürlerimizin, Türk İslam âlimlerinin, hepsinin ortak paydasında hayata olumlu, müspet, iyimser bakması vardır ve esastır. Elbette, bir Müslümana karamsarlık yakışmaz, Müslümana karamsarlık haramdır. Karl Popper’in ifadesiyle, hayat sorun çözmektir, özü ve esası da budur. Sanayileşmenin de en mühim vasfı burada aranmalıdır. Sorunlar altında bunalan, bulanan, buharlaşan toplum ve milletlerin hayat pınarlarının zaman içinde kuruduğunu görmek kaçınılmaz bir gerçektir.

Sanayileşmenin avantajları elbette pek fazla ama konuşmamın içerisinde dezavantajlarından da bahsettim, bunlardan biri de emek gücünden tasarruftur. Maalesef, emekten sağlanacak tasarruflar çok büyük ekonomik ve sosyal yıkımlara yol açabilecektir. Biz, Türkiye olarak kendi gerçeklerimize göre muhakkak ve kalıcı, sürdürülebilir bir sanayi politikasını kurmak, oluşturmak zorundayız. iPhone’u yapan John, Mehmet’e satıyor değerli arkadaşlar ve Mehmet, iPhone’daki gelişmeleri günbegün takip ediyor. Hepimizin çocuğu var, hepimizin ailesi var; bugün telefonlardaki yeni gelişmeler anbean takip ediliyor ama yeni çıkan kitaplar takip edilmiyor, yeni fikirler takip edilmiyor. İnsanlık “posttruth” döneminde, hakikat ötesi bir dönemde fakat 18 yaşındaki bir gencimiz, iPhone’un yeni modelini düşünüyor, babasını zorluyor, hatta almak için banka kredisi alıyor, ne var ki eğitim konusunda, öğretim konusunda aynı çaba gösterilmiyor. Biz diliyoruz ki bir iPhone’u, bir bilgisayardaki, dijitalleşmedeki gelişmeyi, teknolojik bir gelişmeyi Hasan da yapsın Mehmet de yapsın Ahmet de yapsın. Buna Türk milletinin gücü yeter değerli arkadaşlarım çünkü bizde bu güç var, bizde bu akıl var, bizde bu zekâ var. (MHP ve AK PARTİ sıralarından alkışlar) Boşuna denmedi “Bir Türk, dünyaya bedel.” diye. Biz buna inanıyoruz, damarlarımızdaki asil kanda muhtaç olduğumuz kudretin dolaştığını düşünüyoruz. Geçmişte pas geçtiğimiz, gecikmeli intikal ettiğimiz sanayi süreçlerinin yenilerini, yeni etaplarını yakalamak, hatta ve hatta öne geçmek zorundayız.

Dikkat etmemiz gereken asıl konulardan bir tanesi de şu: Şayet teknolojik gelişmeyi yakalayacağız diyerek sosyal gelişmeyi teknolojik gelişmenin çok gerisine düşürürsek -altını kalın olarak çizip uyarmak isterim ki- aradaki boşluk, ahlaki sorun olarak karşımıza çıkıyor; merhum Erol Güngör Hocamızın en önemli tespitlerinden bir tanesi budur. Sosyal gelişme geride, teknolojik gelişme ileride; bu aradaki boşluktan kaynaklanan buhranlar mesela kadına şiddet olarak karşımıza çıkıyor, mesela toplumda huzursuzluk dalgası olarak karşımıza çıkıyor, mesela kutuplaşma, cepheleşme, çatışma olarak karşımıza çıkıyor.

Biz tarih boyunca maddi ve manevi gelişmeyi eş anlı, eş zamanlı başarmış bir milletiz. Düşünün Kanuni zamanında bir tarafta Baki, bir tarafta Mimar Sinan, bir tarafta Kanuni Sultan Süleyman’ın seferleri yani hem fikir, sanat, düşünce, duygu alanında yükseliyoruz hem de askerî zaferlerde yükseliyoruz. Bizim mazimiz, geçmişimiz budur. Yusuf Has Hacip’in Kutadgu Bilig’ine, Kaşgarlı Mahmut’un Divanü Lûgat-it-Türk’üne, Farabi’nin Medeni Şehir, Fazıla, isimli eserine, İbni Rüşd’e, Gazali’ye, bütün hepsine baktığımızda Türk İslam düşünce hayatının dengeli gelişimini görürüz. Bu nedenle, bugünkü sorunların özü ve esasında, sosyal gelişme ile teknolojik gelişme arasındaki çarpıklık ve uçurumu mutlaka dikkate, gündeme almak lâzımdır. Bu kapsamda da Sayın Genel Başkanımız Devlet Bahçeli Bey huzursuzluktaki sorunlardan dolayı insanlığın bir huzura ihtiyacı olduğunu, bunun da bir projeyle yapılması gerektiğini düşünerek bu konuda adım atmıştır.

İnsanlığın başını uzaya çevirdiğini görüyoruz, uzayda araştırmalar yapıyoruz, uzaya mekikler gönderiyoruz, üsler kuruyoruz fakat insanlığın başı uzaydayken ayağı terördedir, ayağı eşitsizliktedir, ayağı adaletsizliktedir, ayağı maalesef insanlık dışı, vicdan dışı olaylara değmiş durumdadır. Bu çelişkiyi, bu tenakuzu aşmak zorundayız. Aşamazsak, Sayın Genel Başkanımızın yine ifade ettiği gibi “kaos çağı” günden güne kendisini güncelleyecek, tescil edecek, teyit edecektir.

Sayın Genel Başkanımız Devlet Bahçeli Bey Türkgün gazetesine vermiş olduğu bir mülakatta, müsaade ederseniz okuyayım, şöyle bir cümle kullanmıştı: “Siber fiziksel sistemler yani gerçek dünyadaki nesnelerin ve davranışların bilgisayar ortamındaki simülasyonu yapılırken vicdan köprüleri yapılamıyor. Yatay ve dikey entegrasyonlarla teknolojik altyapıda kesintisiz bir iletişim ve akış sağlanıyor ne var ki aynı akış ve iletişim küresel ahlak ve adalette sağlanamıyor…”

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Buyurun.

İZZET ULVİ YÖNTER (Devamla) – Teşekkür ederim Sayın Başkanım.

“…Nesnelerin internetiyle cihazların, başka cihazlarla iletişimi kurulup hayat kolaylaşırken aynı durum insanca yaşama gösterilemiyor, uygulanamıyor. Öğrenen robotlar, yapay zekâlar üretiliyor, hoşgörü ve hürmet üretilemiyor. Günümüzde internete bağlı cihazlardan toplanan veri boyutunun zettabayta -yani 1 zettabayt biliyorsunuz 1 milyar terabayt- ulaştığı söyleniyor. Fakat vicdani ve insani sorumluluklar geriledikçe geriliyor.”

Değerli milletvekilleri, hangi vicdan sahibi bu tespitlere “Hayır.” diyebilir? Hangi insaf, vicdan sahibi bu düşünceleri abartı bulabilir? “Hadi sen de oradan.” diyebilir? Genel Başkanımız haksız mı?

Dünyada servet sahibi 26 kişinin mal varlığı 3,8 milyar insanın gelirine eşit. Böyle korkunç ve devasa bir eşitsizlikten, haksızlıktan nasıl huzur çıkacak? Bir yanda çok yiyen, çok kazanan, bir yanda açlıktan, susuzluktan, çaresizlikten, gelirsizlikten, sefalet içinde yaşayanlar…

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Buyurun, toparlayın…

İZZET ULVİ YÖNTER (Devamla) – Sağ olun, teşekkür ederim Sayın Başkanım.

Değerli arkadaşlarım, biz tarihimize, milletimize, kendimize güvenirsek bu çelişkileri, bu huzursuzluk girdabını mutlaka aşacak kudreti kendimizde buluruz, bunu başarırız. Türk milletinde bunu yapacak kudret var, kuvvet var, birikim var, tecrübe var. Geçmişin parlak günlerini geleceğin sahnesine taşımak elbette mümkün. İşte Cumhur İttifakı’nın amacı da budur, ahlakı da budur, aradığı da budur. (MHP ve AK PARTİ sıralarından alkışlar)

Pek çok engellemeye, pek çok saldırı ve suikasta rağmen Türkiye ekonomisi kefeni yırtmış, dengeli ve disiplinli bir şekilde yükselişe geçmiştir. Tekrar, Hükûmeti ve Sayın Bakanı kutluyorum.

Sanayimizdeki gelişmeler göz dolduruyor. Öyle bir noktadayız ki artık ihraç ettiğimiz ürünlerin, dikkatinizi çekiyorum, yüzde 80’i sanayi malı. Bu çok ciddi bir gelişme ve sanayinin istihdam içindeki payı da çok değerli bir noktada. Gayrisafi yurt içi hasılada yılın dokuz ayında sanayinin payı yüzde 22,4. Bu, çok büyük bir oran değerli arkadaşlar.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

İZZET ULVİ YÖNTER (Devamla) - Sayın Başkanım, süremi doldurduğumun farkındayım.

Değerli arkadaşlarım; 2020 bütçesinin hayırlı olmasını diliyor, hepinizi saygılarımla selamlıyorum. (MHP ve AK PARTİ sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Söz sırası, Şanlıurfa milletvekili Sayın İbrahim Özyavuz Bey’in. (MHP sıralarında alkışlar)

Buyurun Sayın Özyavuz.

MHP GRUBU ADINA İBRAHİM ÖZYAVUZ (Şanlıurfa) – Sayın Başkanım, çok değerli milletvekilleri; 2020 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi’nin 4’üncü turunda GAP ve DAP Başkanlıkları bütçesi üzerine Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına söz almış bulunmaktayım. Bu vesileyle, Şanlıurfalı hemşehrilerimi, büyük Türk milletini ve Gazi Meclisimizi saygıyla selamlıyorum.

Sayın Başkanım, ülkemizi ve milletimizi bölmeye çalışan bütün terör örgütlerini ve destekçilerini ve onları himaye edenleri buradan nefretle ve şiddetle kınamak istiyorum. Bu uğurda, bölücülere karşı mücadele ederken şehit düşenlere Allah’tan rahmet diliyor, gazi olan bütün kahramanlarımızı minnetle anıyorum.

GAP Bölge Kalkınma İdaresi Teşkilatı 27 Ekim 1989 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ve 6 Kasım 1989 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Bölge Kalkınma İdaresi Teşkilatının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’yle kurulmuştur.

Güneydoğu Anadolu Projesi, cumhuriyet tarihimizin en kapsamlı projesi olup bugüne kadar hazırlanan bölgesel kalkınma planı ve programları arasında en etkin olarak uygulananıdır. GAP entegre bölgesel kalkınma yaklaşımı, sürdürülebilir insani gelişme felsefesiyle uluslararası literatüre geçen ve marka değeri olan çok büyük bir projedir. Proje tamamlandığında 4 milyon kişiye istihdam sağlayacak, ülkemiz ve bölgemiz için de çok önemli bir kazanç sağlayacaktır. Harran Ovası’nın büyük bir kısmının 1995 yılından itibaren GAP kapsamında sulanmaya başlanmasıyla tarımsal ürün deseninde çeşitliliğe, verim ve gelir artışına sebep olmuştur.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; konuşmamın bundan sonraki bölümünde GAP’ın merkezinde bulunan seçim bölgem Şanlıurfa’mın gündemde olan ve çözüm bekleyen bazı sorunlarını dile getirmek istiyorum. 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında birçok vatandaşımız çapulcuların yanında değil de devletin yanında olduğunu göstermek amacıyla evine, iş yerine ve aracına şanlı Türk Bayrağı’mızı asarak gururla dalgalandırmıştır. Fakat aradan geçen yıllar içerisinde bayraklar, yağmurdan, güneşten ve havadaki tozdan dolayı yıpranmış olmasına rağmen değiştirilememiştir. Seçim bölgem olan Şanlıurfa başta olmak üzere, çeşitli şehirlerimizde, özellikle camilerin giriş kapılarına ve minarelerine asılan bayraklarımız belli aralıklarla değiştirilmediği için yıpranmış, deforme olmuştur. Şehit kanlarının renk verdiği bayrağımızı camilerimizde ve evlerin balkonlarında yıpranmış hâlde görmek millî vicdanımızı derinden yaralamaktadır. İçişleri Bakanlığı ve Diyanet İşleri Başkanlığınca yayınlanacak bir genelgeyle bu durum yeniden düzenlenmelidir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Şanlıurfa’da inşaatlar uzun zaman önce başlamış olmasına rağmen, bir türlü bitirilemeyen otogar kavşak inşaatı ile İpekyol-Süleymaniye kavşak inşaatlarının bitirilmesi için gerekli talimatların verilmesi ve eksik ödeneklerin çıkarılması, Şanlıurfa şehir içi ve şehirler arası trafiğini rahatlatacaktır. Hava şartlarının sertleşmesi ve yağışın başlaması ve yine, Şanlıurfa’da iki ana arter üzerinde bulunan yol ve kavşak inşaatları yüzünden trafikte seyretmek çileye dönüşmüştür. Bu inşaatlar başladığından beri güzergâh üzerinde onlarca trafik kazası meydana gelmiştir. Bu inşaatların bitirilememesi Şanlıurfa’da halkın Hükûmete olan güvenini de sarsmaktadır. Bölge milletvekillerimiz de bu konuya vâkıftırlar. Bu sebeple inşaatların ivedi olarak bitirilmesi için gereği derhâl yapılmalıdır.

Sayın milletvekilleri, hızlı tren projesinden Urfa’mızın da faydalanması öğrenci, küçük esnaf, dar gelirli vatandaş ve tarım işçilerimiz açısından son derece önemlidir. Hızlı tren hattının Gaziantep üzerinden Şanlıurfa’ya uzatılması gerekmektedir. Şanlıurfa’nın hem bugününün hem de önümüzdeki elli yılının şehir içi ulaşım sorununu kökten çözebilmemiz için, organize sanayi bölgesi, Osmanbey Kampüsü ile Abide Kavşağı ve havaalanı güzergâhlarının arasına iki tramvay hattı yapılabilmesi için, gerekli olan ödeneğin çıkarılması bütün hemşehrilerimizin isteği ve arzusudur.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bu kürsüden defalarca dile getiriyor olmama rağmen, seçmenle iç içe bir milletvekili olarak aldığım şikâyetler üzerine yine ve yeniden söylüyorum ki Şanlıurfa’nın kangren hâline gelmiş en büyük sorunlarından biri de elektrik kesintileri ve düzensiz gelen akımlardır. Yaşanan elektrik kesintileri evlerde cihazların yanmasına, bozulmasına da neden olmaktadır. Elektrik kesintileri, iş yerlerinde üretimin durmasına ve vatandaşlarımızın milyonlarca liralık maddi kaybına sebep olmaktadır. Elektrik şirketleri bu kesintilerin sebebini kaçak kullanım oranının yüksekliği olarak gösterse de kaçak kullanımını önlemeye yönelik herhangi bir çabaları veya yatırımları bulunmamaktadır. En hızlı şekilde büyüyen kentlerden biri olan Şanlıurfa’nın elektrik altyapısının mutlaka ama mutlaka yenilenmesi ve güçlendirilmesi gerekmektedir.

Bir diğer konu da çok yüksek gelen faturalardır. Faturalar vatandaşı ezmekte olup hiçbir şekilde, vatandaşın yaptığı itirazlar kurum tarafından incelenip vatandaşa bilgi verilmemektedir.

Yine, önemli bir konu: İŞKUR tarafından Toplum Yararına Program kapsamında “kursiyer” adı altında altı veya dokuz ay süreyle işçi alımı yapılmaktadır. Bu uygulama, diğer illerde olduğu gibi Şanlıurfa’mızda da binlerce işsiz vatandaşımızın umudu hâline gelmiştir. Ancak ne var ki bu kapsamda işe alınan vatandaşlarımızın statüsü “işçi” değil de “kursiyer” olduğundan, her ne kadar asil işlerde çalışsalar da bütün sosyal haklardan mahrum kalmaktadırlar. Altı veya dokuz ay çalıştıktan sonra işlerine son verilmekte, çalıştıkları süre yeterli olmadığından işsizlik maaşından da faydalanamamaktadırlar. Bu işçi kardeşlerimizin sosyal ve mali haklarının verilmesi, statülerinin “kursiyer” yerine “işçi” olarak belirlenmesi mağduriyetlerini önleyecektir.

Daha önce, farklı tarihlerde 3 defa temeli atıldığı hâlde henüz inşaatına başlanamayan 1.700 yataklı şehir hastanesinin yapımı belirsizliğini korumaktadır. Şehir hastanesi yapılacak diye eski hastanelerin kapatılmasından dolayı vatandaşlarımız zor durumda kalmıştır. Hastanelerimizde birçok branşta doktor eksiği olması sebebiyle, Şanlıurfalılar tedavi ve ameliyat gibi hizmetleri alabilmek için hâlen şehirlere akın etmektedirler. Kapatılan hastanelerin personel, cihaz ve araç bakımından güçlendirilerek alternatif olarak yeniden hizmete açılması gerekmektedir.

İlimizde kapalı spor salonlarının yetersiz olması, gençlerimizin spordan kopmasına yol açmıştır. Kötü alışkanlıklar yayan mekânları mesken tutmuşlardır. Gençlerimizi yeniden spora yönlendirmek için Akabe TOKİ bölgesine ve Açıksu-Maşuk arasındaki bölgeye hem gençlerin spor yapabilecekleri hem de konser, kongre, konferans gibi etkinliklerin yapılabileceği en az iki tane 5 bin seyirci kapasiteli spor salonu yapılması zaruridir.

Şanlıurfa esnafı yüksek kiralar, ağır vergiler, BAĞ-KUR primleri ve benzeri giderlerin yanı sıra piyasaların da durgun olmasından dolayı çok zor günler geçirmektedir. Esnafa can suyu olabilecek şekilde, çok acil faizsiz, üç yıl geri ödemesiz kredi imkânı sağlanmalıdır. Aynı şekilde yüksek gider ve maliyetlerden dolayı sıkıntı içinde olan çiftçilere de kredi imkânı sağlanmalı ve bankalara olan borçları da ertelenmelidir.

Şanlıurfa’nın merkezinde bulunan Şanlıurfa Haşimiye Meydanı’ndaki…

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Toparlayın Sayın Özyavuz.

İBRAHİM ÖZYAVUZ (Devamla) - …Arasa Hamamı’nın restorasyonunun yapılması ve çevresindeki yapıların yıkılarak kamulaştırılması 58 Meydanı’na giden 250 metre uzunluğundaki yolun genişletilmesi tarihî yapıların ortaya çıkması açısından çok önemlidir.

Birçok kez gündeme gelmesine rağmen Şanlıurfa’mız ile diğer iller arasındaki uçak seferlerinin yetersiz olduğu bir gerçektir. Bir de buna bilet fiyatlarının yüksekliğini eklersek Urfa’ya seyahat maalesef zorlaşmaktadır. Özellikle, Sayın Cumhurbaşkanımızın içinde bulunduğumuz yılı “Göbeklitepe Yılı” ilan etmesiyle birlikte maalesef Urfa ve Göbeklitepe hak ettiği ilgiyi görememiş, yeteri kadar turist ilimize gelmemiştir. “Bir turist, bin turist getirir.” düşüncesiyle olaya bakarsak, uçak seferleri ve bilet fiyatlarının düzenlenmesi gereklidir.

Şanlıurfa’da birçok gencimiz Kıbrıs’ta öğrenim görmekte ama maalesef Urfa’dan Kıbrıs’a uçak seferi bulunmamaktadır. Ulaştırma Bakanlığımızdan Kıbrıs’a direkt uçuş seferleri konulması, genç kardeşlerimin ve Şanlıurfa’nın beklentisidir.

Şanlıurfa’dan ülkemizin çeşitli illerine tarım işçisi olarak giden mevsimlik işçi kardeşlerimiz gittikleri illerde çadır ortamında yaşamaktadırlar.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

İBRAHİM ÖZYAVUZ (Devamla) – Sayın Başkanım, bitireceğim.

Bu kardeşlerimizin gittikleri yerlerde yaşam alanlarının oluşturulmasını, eğitim ve sağlık imkânlarının sağlanmasını, elektrik, su gibi temel ihtiyaçlarının karşılanmasını düzenleyen çalışma yapılmalıdır. Ekmeğini taştan çıkaran bu kardeşlerimiz için gereğinin yapılması gereklidir diye düşünüyorum.

Sayın Başkanım, bu duygu ve düşüncelerle 2020 yılı bütçesinin ülkemize, milletimize hayırlara vesile olmasını diliyor ve buradan Şanlıurfalı bir şairimizin güzel bir şiirini gündeme almak istiyorum: “Urfalıyam ağam ben/ Dertlere ortağam ben/ Dostlarıma söyleyin lo/ Ölmemişem sağam ben.” (MHP ve İYİ PARTİ sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Şimdi, söz sırası Konya Milletvekili Esin Kara’ya aittir.

Buyurun Sayın Kara. (MHP sıralarından alkışlar)

MHP GRUBU ADINA ESİN KARA (Konya) – Sayın Başkan, büyük Türk milletinin değerli milletvekilleri; Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığının 2020 bütçesi üzerine Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına söz almış bulunmaktayım. Gazi Meclisimizi ve büyük Türk milletini saygıyla selamlıyorum.

Bir ülkenin toplumsal ve ekonomik anlamda topyekûn gelişmesine “kalkınma” adı verilmektedir. Bu gelişmenin hızlandırılması, bölgesel alanda faaliyetlerin uygulanması ülkemizde kalkınma ajansları vasıtasıyla gerçekleştirilmektedir. Kalkınma ajansları, bölgenin kalkınmasını hızlandırmak amacıyla eylem planları hazırlamakta ve projelerin yürütülmesinde kurumlar arası koordinasyonu sağlamaktadır. Ayrıca kurum ve kuruluşlar tarafından talep edilen projelerin gerçekleştirilmesine yardımcı olmak, bu sürece mali ve teknik destek sağlamak görevini de üstlenmektedirler. Uygulanan eylem planları neticesinde doğal ve ekonomik kaynakları etkili ve verimli kullanarak kalkınmayı ülkemizde dengeli ölçüde yaymak, yerel dinamikleri ve fırsatları doğru biçimde değerlendirmek ve bölgeler arası gelişmişlik farklarını asgariye indirmek hedeflenmektedir. Ülkemizde iktisadi faaliyetlerin Marmara Bölgesi’nde yoğunlaşması nüfus ve kentleşmeye bağlı sorunları da beraberinde getirmektedir. Bu durumun ülke üzerindeki bölgesel dinamiklere uygun biçimde ve yerelde kalkınmayı destekleyecek nitelikte dağıtılması gerekmektedir. Ancak bu şekilde ülkemizde var olan potansiyelin tam olarak kullanılabilmesi mümkün olacaktır. “2023 Lider Ülke Türkiye” vizyonuna ulaşabilmek için, yerelde kalkınmış, rekabet gücü olan, refah düzeyi yüksek bölgeler oluşturmak temel hedefimiz olmalıdır. Bu kalkınma ancak bölgelerin nitelikleri iyi okunarak, potansiyellerine uygun planlar hazırlanması sayesinde mümkün olabilmektedir.

KOP bölgesini içine alan Konya, Karaman, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Yozgat, Kırşehir ve Kırıkkale şehirlerine yönelik hazırlanan eylem planları kapsamında özel sektör yatırımlarının destekleneceği, ekonomik ve sosyal altyapı ile beşerî kaynakların geliştirilmesine yönelik projelerin ve eylem planlarındaki diğer projelerin gerçekleştirilmesine devam edileceği ve gelişme politikalarıyla bölgeler arası gelişmişlik farklarının azaltılacağı, tüm bölgelerin potansiyellerinin değerlendirilerek bölgesel rekabet güçlerinin artırılacağı ve büyümeye azami seviyede katkı sağlanacağı ifadeleri yer almaktadır. KOP, ülkemizin ilk resmî sulama projesi olma özelliğini de taşımaktadır. Ülkemizin tarım alanlarının yüzde 19,5’ine sahip olan bölgenin yarısını tarımsal alanlar oluşturmaktadır. Ancak su kaynaklarının sınırlı olması sebebiyle çoğunlukla sulu tarım yapılamamakta ve mevsime bağlı yaşanan kuraklıklar nedeniyle, yetiştirilen ürünlerde rekolte düşüşü yaşanmaktadır. Ayrıca yer altı sularının tarımsal sulamada bilinçsiz kullanımı ve yetersiz yağış nedeniyle Tuz Gölü, Beyşehir Gölü, Suğla Gölü, Akşehir Gölü, Meke Gölü, Ereğli Akgöl, Yunak Akgöl su çekilmesi ve kuruma tehlikesiyle karşı karşıya kalmaktadır. Bu sorunun çözümüne yönelik yapılan Mavi Tünel Projesi’yle Göksu Nehri’nin suyunun Konya Ovası’na aktarılması sağlanmıştır. İlk etüt çalışmaları 1960 yılında yapılan tünelin inşaatına 2009 yılında başlanarak Nisan 2012 tarihi itibarıyla açılışı yapılmış, 22 Mayıs 2015 tarihinde tünelden ovaya ilk defa su akışı sağlanmıştır. Ancak bölgede tarımsal sulamanın ihtiyacı olan su miktarı hâlâ sağlanamamaktadır. Bölgeye dış havzalardan su getirilmesi için DSİ tarafından yapılan çalışmaların bir an evvel tamamlanması, bölgenin kalkınması, göllerde yaşanan kuruma tehlikesine önlem alınması ve ekonomik anlamda güçlenmesi için hayati önem taşımaktadır. Ekonomik anlamda güçlenen KOP bölgesi, aynı zamanda ülkenin millî tarım sorununa çözüm sunacaktır. Üretimi yapılan yerli mahsullerin ülke içerisinde ihtiyaç duyulan miktarı üretecek, tüketim fazlasının da ithalatı sağlanacaktır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; seçim bölgem olan Konya, Anadolu’da yer alan mevcut metropol kentlerden birisidir. Tarımsal üretim ve tarımsal üretime bağlı endüstriyel alanda oldukça yüksek üretim gücüne sahiptir. Kalkınmada öncelikli yörelerin tespitinin il bazında yapılması, ilçelerimizde yapılacak yatırımların vergi ve diğer muafiyetler avantajı nedeniyle öncelik verilen çevre illere kaymasına neden olmaktadır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Buyurun.

ESİN KARA (Devamla) - Bu durum, ilçelerimizin gelişmesini engellemekte ve şehre göçe neden olmaktadır. Kalkınmada önceliklerin belirlenmesinde il bazlı değil ilçe bazlı uygulama yapılması önem arz etmektedir. Bu durum, bölgenin topyekûn kalkınmasında daha faydalı olacaktır. Liderimiz Sayın Devlet Bahçeli’nin belirttiği üzere, savunma sanayinin ve yerli otomotiv sanayimizin kurulması için en uygun il Konya’dır. Savunma sanayisi ve yerli otomotiv fabrikasının kurulması, ilimiz için büyük önem arz etmektedir.

Genel Kurulu ve ekranları başında bizi izleyen büyük Türk milletini saygıyla selamlıyorum. (MHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Söz sırası Ordu Milletvekili Sayın Cemal Enginyurt’a aittir.

Buyurun, Sayın Enginyurt. (MHP sıralarından alkışlar)

MHP GRUBU ADINA CEMAL ENGİNYURT (Ordu) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum. Sözlerime başlamadan evvela dün akşam Amerikan senatosunda alınan Ermeni soykırım yasa tasarısını şiddetle kınıyorum. Kızılderilileri katleden, zencilere faşist ırkçılık yapan, Vietnam’da katillikte sınır tanımayan, Irak’ta, Suriye’de, dünyanın her yerinde, vahşet neredeyse orada var olan Amerika Birleşik Devletleri’nin ve onun başındaki katillerin Türkiye Cumhuriyeti devletini protesto etmeye, senatosunda karar almaya zerre kadar hakları yoktur. Bunu lanetliyorum.(MHP ve AK PARTİ sıralarından alkışlar)

Değerli milletvekilleri, bugün 2020 yılı bütçesini görüşmek üzere Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına söz almış bulunuyorum. Hakikaten bütçenin ne kadar hayırlı bir iş olduğunu idrak ediyorum. Neden hayırlı bir iş? En azından bir yıldır hiç görmediğim bakanları görme imkânım oluyor. Allah bir türlü bizi bunlarla buluşturmuyor, görüştürmüyor. Özel kalemlerini geçemiyoruz, ulaşamıyoruz. Böylelikle hiç olmazsa, bütçede bir yılda bir kere de olsa bir şeyler söyleme imkânı buluyoruz. İnşallah dikkate alırlar da milletvekillerinin tamamının telefonlarına bakarlar; özel kalemlerine de talimat verirler de özel kalemlerini geçeriz. Bunların özel kalemi duvar gibi.

TAHSİN TARHAN (Kocaeli) – Berat arkadaşın.

CEMAL ENGİNYURT (Devamla) – Berat’ı seviyorum. Berat Albayrak’ta sıkıntı yok.

Özellikle Sayın Sanayi Bakanımıza hitap etmek istiyorum. Ünye ilçemiz, Ordu’nun üç büyük ilçesinden bir tanesi. Geçen sene de size ifade ettim. Organize sanayisi olmayan tek ilçemiz. Altınordu ilçemizde var, yeterli değil; ikincisi istimlak edildi, paralar ödenmedi. Fatsa ilçemizde var, yeterli değil; ikincisi için istimlak çalışmaları devam ediyor. 120 milyon gibi bir kaynak lazım ama maalesef şu ana kadar hiçbir kaynak gönderilmedi.

Ünye’de kurulacak organize sanayi, Ünye ve arkasındaki Akkuş, Çaybaşı, İkizce ilçelerini kurtaracaktır. Fatsa ilçemizde kurulacak organize sanayi Çamaş, Çatalpınar, Kabataş, Aybastı, Korgan, Kumru, 6 ilçemizi kurtaracaktır. Altınordu ilçesinde kurulacak olan organize sanayi Gülyalı, Perşembe, Kabadüz, Ulubey, Gürgentepe, Gölköy, Mesudiye ilçelerimizi kurtaracak, 20 bin insana istihdam imkânı yaratacaktır.

Biz “Özel sektör gelir mi, gelmez mi?” diye bir endişe içerisinde değiliz. Ordu’ya iş adamı geliyor, yatırımcı geliyor ama maalesef yer yok, organize sanayilerde yeterli imkân bulunmuyor, bunun için de yatırım yapılmıyor.

Sayın Bakan, 120 milyon lira para, çok bir para değil. Ordu’ya şehir stadı yapıldı. Orduspor amatörde oynuyor, bir takımı da 3. Lig’de. 120 milyon para harcandı, daha 40 milyon para gerekiyor bitmesi için ama 120 milyonu 3 organize sanayiye harcasaydık 20 bin insan kurtulacak, şehrin göç problemi çözülecek ve şehrin ekonomik kalkınması sağlanacaktı.

Onun için, bu bütçe vesilesiyle bu fırsatı buldum, tekrar söylüyorum: Ünye organize sanayimiz öncelikli olmak kaydıyla, Ordu’daki 850 dönüm arazinin istimlak bedelleri ödenmek kaydıyla, Fatsa ilçesindeki ikinci organize sanayinin istimlakının yapılması Ordu insanına yapacağınız en büyük hizmet olacaktır.

SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANI MUSTAFA VARANK – Ünye’yi çözdük.

CEMAL ENGİNYURT (Devamla) – Bunu da niye istiyorum Sayın Bakan? Bakın, Allah sizin yüzünüze güldü; oy derdiniz yok, seçmen derdiniz yok ama buradakilerin hepsinin oy derdi var, seçmen derdi var. Eğer bu organize sanayiler yapılmazsa vallahi şehre giremeyiz, milletten oy isteyemeyiz. Onun için siz biraz da buradakileri düşünün, bunlara da biraz destek verin de şehre hizmet ettik desinler. Twitter’dan mesaj atsınlar, Facebook’tan yazsınlar ki seçmenleri de bunlara teşekkür etsinler.

Ben hepinize teşekkür ediyor, saygılar sunuyorum. (MHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Şimdi söz sırası Halkların Demokratik Partisi Grubu adına Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan’da.

Buyurun Sayın Paylan. (HDP sıralarından alkışlar)

HDP GRUBU ADINA GARO PAYLAN (Diyarbakır) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Değerli arkadaşlar, 2020 yılı bütçesini görüşüyoruz ve 2023 yılı hedeflerine göre en başarısız iki bakanlığın bütçesini görüşeceğiz.

RECEP ÖZEL (Isparta) – Haydaa!

FEHMİ ALPAY ÖZALAN (İzmir) – Haydaa!

GARO PAYLAN (Devamla) – 2023 yılı hedeflerinde Ulaştırma Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı belli noktalarda, yüzde 50, 60, 70 hedeflerini tutturmuş ama en başarısız iki bakanlık şu anda burada oturuyor. Elbette on sekiz aydır bakanlar, bütün sorumlulukları onlara vermiyorum ama en başarısız iki bakanlık.

Değerli arkadaşlar, düşünün, Sayın Tayyip Erdoğan 2011 yılında dedi ki “500 milyar dolar ihracat yapacağız.” Değil mi? 500 milyar dolar… Daha bu yılın nisan ayında hâlâ “500 milyar dolar ihracat yapacağız 2023’te.” diyordu. Nihayet ya, yıllardır diyorduk; arkadaş, bu hedefe ulaşamayacaksın, gel yeni bir hedef koy, diyorduk. Nihayet, Ticaret Bakanımız Ruhsar Hanım geldi, dedi ki: “Biz 500 milyar değil -kaç para- 223 milyar dolar ihracat yapabileceğiz.” dedi. Arkadaşlar, hani, yüzde 10 şaşar, anlarım; yüzde 20, yüzde 30 şaşar, anlarım; ya, arkadaşlar, yarısından az bir hedefi Ruhsar Hanım gelip ortaya koydu.

Büyük bir başarısızlık var. Peki, bununla ilgili bir özeleştiri var mı? Yok. Sayın Cumhurbaşkanı bir öz eleştiri veriyor mu? Hayır.

Değerli arkadaşlar, ben Sayın Varank’ı da Sayın Bakanımız Ruhsar Hanım’ı da bu konuda eleştirmiyorum, eleştirdiğim 2 kişi var: Sayın Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Sayın İçişleri Bakanı Süleyman Soylu. Çünkü arkadaşlar, bakın; bilim, teknoloji, sanayi ve ticaret olması için her şeyin başı özgürlüklerdir. Eğer özgürlük olursa özgür beyinler, iyi eğitilmiş beyinler teknoloji yaratırlar, bilim yaratırlar. Bilim ve teknoloji yaratırlarsa, arkadaşlar, yüksek teknoloji yaratırlarsa oradan yüksek teknolojili ürünler üretir sanayicilerimiz. Ondan sonra, o yüksek teknolojiyle üretilen ürünleri de Ticaret Bakanımız alır, bütün dünyaya ihraç eder; aynen şu anda vekilimizin de olduğu gibi iPhone kullanmaz, Sayın Bakanlarımızın da olduğu gibi iPhone kullanmaz, WhatsApp’la haberleşmez, YouTube’dan video izlemez ve Sayın Varank hariç bütün bakanlarımız Mercedes’e binmez arkadaşlar. Sayın Varank Toyota’ya binmiş, diyor ki: “Toyota’ya bindim ki örnek olayım bakanlara.”

İBRAHİM AYDIN (Antalya) – Hibrit, hibrit…

RAVZA KAVAKCI KAN (İstanbul) – Yanlış bilgi.

GARO PAYLAN (Devamla) – Sanki Toyota da yerli ve millî marka. Ama hiçbir bakanımıza örnek olamamış, yalnızca kendisi Toyota’ya biniyor, o da örnek olmak içinmiş. Bütün bakanlarımız maalesef Mercedes’e biniyor.

İSMAİL TAMER (Kayseri) – Yarın yerli otoyu seyredin, yıl başında…

SALİH CORA (Trabzon) – Çok mahcup oldun.

GARO PAYLAN (Devamla) – Bakın arkadaşlar, öz eleştiriyi ben vereyim. Bakanlarımız vermeyecek, biliyorum, gelecekler burada “Alice Harikalar Diyarında” diye hikâyeler anlatacaklar bize yine. “Şöyle büyüyeceğiz, böyle büyüyeceğiz…” Bakın, hedefin yarısında kalmışız. Neden? Çünkü arkadaşlar, bakın, özgürlükler bitirilmiş memlekette. Ben ABD’ye gidiyorum, Silicone Valley’i gezdim; bakın, yapay zekâ geliştiren, teknoloji geliştiren beyinler Türkiyeli beyinler arkadaşlar. Kayserili Ahmet, İzmirli Mustafa, İstanbullu Ayşe Silicone Valley’de bilim üretiyor. Milyarlarca dolarlık projelerin içinde binlerce mühendisimiz var. Arkadaşlar, Harvard’a gidiyorsunuz, yüzlerce Türkiyeli bilim insanı teknoloji üretiyor, bilim üretiyor, AR-GE üretiyor. Onlara sorduk: “Neden buradasınız, neden memleketinizde bilim üretmiyorsunuz?” Arkadaş, şunu söyledi: “Wikipedia’nın yasaklı olduğu bir ülkede ben bilim üretebilir miyim?” Bakın “Wikipedia’nın yasaklı olduğu bir ülkede ben bilim üretebilir miyim?” sorusunun cevabını bu Meclis veremezse Sayın Bakanlar, ne bilim geliştirilebilir ne teknoloji üretilebilir ne sanayi gelişir ne de ticaret gelişir arkadaşlar. Bu anlamda, bizim ciddi anlamda bir beyin göçümüz var arkadaşlar. Bu beyin göçünü tersine çevirmediğimiz sürece de bu ülkede ne sanayi olur ne bilim olur ne teknoloji olur.

Değerli arkadaşlar, bakın, geçen gün çok önemli bir veri açıklandı. Tayyip Bey diyor ki: “200 tane üniversitemiz var.” 200 tane. Değerli arkadaşlar biliyor musunuz, bu 200 üniversitenin 72 tanesine de rektörü Tayyip Bey atadı. Bu 72’si uluslararası alanda tek bir yayın yayınlamamış, bir tane dahi yayın yayınlamamış ve 72 tanesi bu üniversitelerimize rektör olmuş. O üniversitelerde acaba bilim çıkabilir mi, acaba teknoloji üretilebilir mi, acaba üretilen teknoloji sanayiye aktarılabilir mi ve oradan iPhone çıkar mı arkadaşlar, Samsung çıkar mı? Çıkmaz arkadaşlar. Bu anlamda Hukukun Üstünlüğü Endeksi’nde eğer ki 110’uncu sıradaysak, Demokrasi Endeksi’nde 111’inci sıradaysak ne bilim bekleyin ne teknoloji bekleyin.

Sayın Varank, çok büyük bir hata yaptı Bakanlığınız. Bakanlığınızın adı neydi? Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığıydı değil mi? Hangi harfi düşürdü sizce, hangi kelimeyi düşürdü?

YAŞAR KIRKPINAR (İzmir) – İHA çıkar, SİHA çıkar, Altay Tankları çıkar oradan, hepsi çıkar, merak etme. ANKA çıkar…

GARO PAYLAN (Devamla) - “Bilim” kelimesini düşürdü. İşte “Bilim” kelimesini düşürmesi aslında malumun ilamıydı ama bilimin olmadığı yerde sanayi ve teknoloji olmaz arkadaşlar.

Bakın, Sayın Ticaret Bakanımız Ruhsar Hanım, Avrupa Birliğiyle Gümrük Birliği Geliştirme Anlaşması yapmak istiyor, tıpkı geçmiş 5-6 bakanımız gibi, bunu çok istiyorsunuz değil mi Sayın Bakan? Elbette istersiniz. Ben de isterdim. Bakın, ben astronot da olmak istiyordum çocukken, olamadım. Uzaya gitmek istiyordum, bütün hayalim buydu.

MUHAMMET EMİN AKBAŞOĞLU (Çankırı) – Biz göndeririz.

LÜTFÜ TÜRKKAN (Kocaeli) – Bence olmuşsun Garo, sen uçuyorsun vallahi.

GARO PAYLAN (Devamla) - “Bunun için teknoloji gerekir, bilim gerekir, bir füze gerekir. Bilime ve teknolojiye ihtiyacınız var.” dediler, o da bu ülkede yokmuş meğerse.

MUHAMMET EMİN AKBAŞOĞLU (Çankırı) – Biz göndereceğiz.

FATMA KURTULAN (Mersin) – Sayın Başkan…

GARO PAYLAN (Devamla) – Bakın, Avrupa Birliği gümrük anlaşması yapmak için de kriterler var arkadaşlar.

YAŞAR KIRKPINAR (İzmir) – TÜRKSAT 2 uydusunu gönderdik haberin var mı?

GARO PAYLAN (Devamla) – Duydunuz mu, hatırlıyor musunuz, Kopenhag Kriterleri var arkadaşlar. Diyor ki Avrupa Birliği: “Gümrük Birliği Genişleme Anlaşması için Kopenhag Kriterlerine uyacaksın. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına uyacaksın. Bu olmazsa Gümrük Birliği Genişleme Anlaşması olmaz.” Bakın, bunu yapsak ihracatımız sıçrar, öyle değil mi Sayın Bakan? İhracatımız sıçrar ama bakın sıçrayamıyor ve bu yüzden…

YAŞAR KIRKPINAR (İzmir) – Sıçradı zaten, 180 milyar dolar oldu.

BAŞKAN – Bir dakika Sayın Milletvekili.

Şimdi, laf atan arkadaşlara ben söz vereceğim burada, hazırlık yapsınlar.

SALİH CORA (Trabzon) - Çok iyi olur Başkanım, memnun olurum.

BAŞKAN – Yapmayın, laf atmayın arkadaşlar.

GARO PAYLAN (Devamla) – Bu yüzden 8 milyon işsizimiz var arkadaşlar, 8 milyon işsizimiz. Avrupa Birliğiyle Gümrük Genişleme Anlaşması yapamıyoruz, 8 milyon işsizimiz var, insanlarımız intihar ediyor. Neden? Süleyman Soylu’nun antidemokratik uygulamaları yüzünden, Tayyip Erdoğan’ın tek adam rejimi yüzünden.

Değerli arkadaşlar, bakın, Avrupa Birliğiyle Gümrük Genişleme Anlaşması yapamamanızın sebebi ne biliyor musunuz? Sevgili Selahattin Demirtaş’ın hapiste olması, Sevgili Figen Yüksekdağ’ın hapiste olması, Sevgili Osman Kavala’nın hapiste olması, Sevgili Ahmet Altan’ın hapiste olması arkadaşlar. Bütün bu gerekçelerle Kopenhag Kriterlerini yerle bir ettik ve Gümrük Birliği Genişleme Anlaşması yapamıyoruz, 8 milyon vatandaşımız işsiz.

Sayın Varank “Yerli araba, millî araba." diyor, iki yıldır da öyle söylüyor. Daha önceki bakanlar da söylediler, gitmişlerdi arkadaşlar, bir tane prototip almışlardı karoser, 100 milyon euro mu ne vermişlerdi, çöp oldu o para. Şimdi, diyoruz ki: Arkadaş, nerede bu yerli araba, nerede bu millî araba? Ortada yok. Hikâyesi var mı? Yok. Bakın, dünya teknoloji 5.0’a gidiyor arkadaşlar, 4.0’ı geçtik, 3.0’ı kaybettik, 4.0’da da treni kaçırdık, teknoloji 5.0’a gidiyor. Artık otonom araba, yani sürücüsüz arabayı yapabilenin arabası satılacak. Bir pil takıp da bir arabayı bin kilometre götürebiliyorsanız o araba satılacak ama bilimin olmadığı yerde, teknolojinin olmadığı yerde bin kilometre bir arabayı bir pille götüremezsiniz, otonom arabayı burada yapamazsınız, başkaları yapar, siz alırsınız, Mercedeslerinize binmeye devam edersiniz, halkımız yoksulluk içinde yaşar. Bakın, Türkiye’nin bütün araştırma geliştirmeye ayırdığı kaynak ne kadar biliyor musunuz arkadaşlar? “Gayrisafi yurt içi hasılanın yüzde 1’i.” diyorlar yani 7-8 milyar dolar. Yalnızca Volkswagen, bakın, bir şirket 16 milyar dolar harcıyor, yalnızca Volkswagen şirketi. Yani biz, bütün ülke, bir şirketin ayırdığı AR-GE’nin yarısını ayıramıyoruz araştırma geliştirmeye. Acaba burada yerli ve millî arabayı gerçekten dünya çapında üretebileceğinizi düşünüyor musunuz Sayın Varank? Mümkün mü arkadaşlar?

YAŞAR KIRKPINAR (İzmir) – Mümkün.

GARO PAYLAN (Devamla) – Değil. Niye? Bütün kaynaklar saraya, silaha ve yandaşlara ayırılıyor, kaynaklar araştırma geliştirmeye ayrılmıyor.

Sayın Bakan, değerli arkadaşlar; son olarak, esnafın hâli perişan. Bilmiyorum siz nereden alışveriş yapıyorsunuz ama ben nereye gitsem, esnaf “Hâlimiz perişan.” diyor “Perişanız, borç altındayız.” diyor. Sayın Bakan, niye biliyor musunuz?

OYA ERONAT (Diyarbakır) – Seni kandırıyorlar.

GARO PAYLAN (Devamla) – Bakın Sayın Bakan, gelin, en ücra mahalleye beraber gidelim, şu Ankara’nın bir kenar mahallesine gidelim, ne görürüz biliyor musunuz? 100 metrede bir BİM, 100 metrede bir A101…

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

SALİH CORA (Trabzon) – Ayrancı kapının karşısındaki markete git.

BAŞKAN – Toparlayın Sayın Paylan.

GARO PAYLAN (Devamla) – …100 metrede bir Carrefour görürüz arkadaşlar, en ücra mahallede. Peki, orada ne görürüz başka? Kepenklerini kapatmış bakkallar, kasaplar, manavlar görürüz.

Bakın, gelin beraber Hollanda’ya gidelim, acaba şehir içinde herhangi bir mahallede, orada bu zincir marketleri görür müsünüz? Göremezsiniz çünkü orada tüketici kooperatifleri vardır. Orada tüketici kooperatifleri o sokaklara BİM’i, A101’i, Migros’u, Carrefour’u sokmazlar arkadaşlar; esnaf ayaktadır, güçlüdür. Onlar kooperatifleriyle güçlü bir şekilde alım yaparlar, indirimli alımı 100 tane, 1.000 tane bakkal hep beraber yaparlar ve güçlenirler; tüketici kooperatifleri bunun için önemlidir.

Bir de üretici kooperatifleri vardır. Nerede vardır biliyor musunuz? Hemen şehrin dışında. Yani benim çocukluğumda İstanbul’un köyleri vardı, köylerinde üretim vardı, köylü gelip pazarlarda satışını yapardı, hem organik gıdayı vatandaşımız yerdi hem de köylü kalkınırdı, kır-kent ilişkisi sağlanırdı. Ne yaptınız? Her şeyi ranta açtınız, köylüyü bitirdiniz, üretimden kopardınız. Yalnızca Antalya’da seralarda domates üretiliyor. Domates tarlada 50 kuruş, İstanbul’da 8 lira oluyor arkadaşlar.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

GARO PAYLAN (Devamla) – Son bir dakika daha alabilir miyim Sayın Başkan? Bir arkadaşımıza iki dakika vermiştiniz.

BAŞKAN – Buyurun.

GARO PAYLAN (Devamla) – Bitiriyorum Sayın Başkan, selamlayıp bitiriyorum.

Arkadaşlar, yani bu anlamda anahtar, tüketici kooperatifleri ve üretici kooperatiflerinden geçiyor. BİM, A101 ve Carrefour ne kadar güçlüymüş, ne kadar güçlü bir lobisi varmış ki Rekabet Kurumu bile dokunamıyor arkadaşlar.

Arkadaşlar, bu anlamda, her şeyin başı özgürlüklerden ve demokrasiden geçiyor. Bu vicdansız ve adaletsiz bütçenin, vicdansız ve adaletsiz Ticaret ve Sanayi Bakanlığı boyutuyla da, arkadaşlar, BİM’lerin, A101’lerin, Carrefourların bütçesi olmayalım. Gelin, kasap Mehmet amcanın; gelin, bakkal Hüseyin amcanın bütçesini yapalım.

Hepinize saygılar sunarım. (HDP sıralarından alkışlar)

MUHAMMET EMİN AKBAŞOĞLU (Çankırı) – Sayın Başkan…

BAŞKAN – Sayın Akbaşoğlu, buyurun.

IV.- AÇIKLAMALAR (Devam)

MUHAMMET EMİN AKBAŞOĞLU (Çankırı) – Sayın Başkanım, teşekkür ederim.

Biraz evvel konuşan hatibin, tabii, eleştiri hakkı vardır ama eleştirilerin de haklı olması gerekir. Biz vicdanlı ve adil bir bütçeyi görüşüyoruz. Mesela onun bir yansıması olarak dün bütün milletimize asgari ücretlilerin, hakikaten dar gelirli vatandaşlarımızın konut edinebilmeleriyle ilgili muazzam işlere bugüne kadar TOKİ vasıtasıyla imzalar atılmıştı, 100 bin sosyal konut projesini her yıl vatandaşlarımızla buluşturma niyetindeyiz. Biz bilimi sanayinin, teknolojinin ve ticaretin içine mündemiç olarak yerleştirmiş, bilimi her zaman en hakiki mürşit olarak gören bir partiyiz. Aynı zamanda TÜBİTAK’ta, HAVELSAN’da, ASELSAN’da, TAI’de, özel sektörde, üniversitelerde, Gebze Yüksek İhtisas Enstitüsünde bilim üretiliyor, teknoloji üretiliyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Vakit sınırlı…

Buyurun.

MUHAMMET EMİN AKBAŞOĞLU (Çankırı) – Tamamlıyorum Sayın Başkanım.

ENGİN ALTAY (İstanbul) – Benim de söz talebim var Sayın Başkan.

MUHAMMET EMİN AKBAŞOĞLU (Çankırı) – Bu konuda hakikaten muazzam işlere imza attık, bunun da temelinde özgürlüğü genişletme, refahı tabana yayma, milletimizin güvenliğini sağlama, huzurunu temin etmeye ilişkin güçlü ve büyük Türkiye hedefi ve buradan hareketle de Mevlâna’nın metaforuyla, bir ayağımız yerli ve millî olarak güçlü ve büyük Türkiye’de, diğer ayağımız da bütün insanlığın aynı şekilde adil ve merhametli bir düzene kavuşabilmesinde diyor, teşekkür ediyorum.

BAŞKAN – Sayın Altay…

ENGİN ALTAY (İstanbul) – Şimdilik sarfınazar ediyorum. Cumadan sonra inşallah…

BAŞKAN – Çok teşekkür ederim.

Birleşime bir saat ara veriyorum.

Kapanma Saati: 12.46

İKİNCİ OTURUM

Açılma Saati: 13.48

BAŞKAN: Başkan Vekili Celal ADAN

KÂTİP ÜYELER: Emine Sare AYDIN YILMAZ (İstanbul), Rümeysa KADAK(İstanbul)

-----0-----

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 32’nci Birleşiminin İkinci Oturumunu açıyorum.

2020 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi ile 2018 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi’nin görüşmelerine kaldığımız yerden devam edeceğiz.