Tutanak Hizmetleri Başkanlığı

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ

TUTANAK ÖZETİ

36’ncı Birleşim

17 Aralık 2019 Salı

TBMM Genel Kurulu saat 11.03’te açılarak yedi oturum yaptı.

2020 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi (1/278) ile Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (S.Sayısı: 129), 2018 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/277), 2018 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifine İlişkin Olarak Hazırlanan 2018 Yılı Genel Uygunluk Bildirimi ile 2018 Yılı Dış Denetim Genel Değerlendirme Raporu, 189 Adet Kamu İdaresine Ait Sayıştay Denetim Raporu, 2018 Yılı Faaliyet Genel Değerlendirme Raporu ve 2018 Yılı Mali İstatistikleri Değerlendirme Raporunun Sunulduğuna Dair Sayıştay Başkanlığı Tezkeresi (3/871), 6085 Sayılı Sayıştay Kanunu Uyarınca Hazırlanan 2018 Yılı Kalkınma Ajansları Genel Denetim Raporunun Sunulduğuna Dair Sayıştay Başkanlığı Tezkeresi (3/881) ile Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu’nun (S.Sayısı: 130) görüşmelerine devam edilerek;

Cumhurbaşkanlığı,

Millî İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı,

Millî Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği,

Diyanet İşleri Başkanlığı,

Millî Saraylar İdaresi Başkanlığı,

Strateji Ve Bütçe Başkanlığı,

İletişim Başkanlığı,

Savunma Sanayii Başkanlığı,

2020 yılı merkezî yönetim bütçeleri ile 2018 yılı merkezî yönetim kesin hesapları;

Devlet Arşivleri Başkanlığı 2020 yılı merkezî yönetim bütçesi,

Kalkınma Bakanlığı,

Basın-Yayın Ve Enformasyon Genel Müdürlüğü,

Başbakanlık,

2018 yılı merkezî yönetim kesin hesapları;

Gelir bütçesi üzerindeki görüşmeler tamamlanarak 2020 Yılı Merkezî Yönetim Bütçe Kanun Teklifi’nin 5’inci maddesine kadar,

Kabul edildi.

Tokat Milltevekili Özlem Zengin, her grubun gruplar adına konuşmaları bittikten sonra Grup Başkan Vekillerine söz hakkı tanınmasının faydalı olacağına ve eleştiriler yapılırken üsluba özen gösterilmesi gerektiğine,

Manisa Milletvekili Özgür Özel, Grup Başkan Vekillerinin bütçe görüşmeleri sırasında partisini, genel başkanını veya grubunu müdafaa için gerekli gördüğünde söz talep etmesinin tabii olduğuna, Isparta Milletvekili Recep Özel’in Mersin Milletvekili Ali Mahir Başarır’a yönelik sarf ettiği bazı sözlerinin İç Tüzük’ün 161’inci maddesi gereğince Meclisten geçici çıkarma cezası gerektirdiğine,

Tokat Milletvekili Özlem Zengin, Mersin Milletvekili Ali Mahir Başarır’ın 129 sıra sayılı 2020 Yılı Bütçe Kanun Teklifi ile 130 sıra sayılı 2018 Yılı Kesin Hesap Kanunu Teklifi’nin sekizinci tur görüşmelerinde CHP Grubu adına yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerinin hakaret içerdiğine,

Tokat Milletvekili Özlem Zengin, Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, Tunceli Milletvekili Alican Önlü ve Van Milletvekili Murat Sarısaç’ın 129 sıra sayılı 2020 Yılı Bütçe Kanun Teklifi ile 130 sıra sayılı 2018 Yılı Kesin Hesap Kanunu Teklifi’nin sekizinci tur görüşmelerinde HDP Grubu adına yaptığı konuşmalarındaki bazı ifadelerine, “Kürt” kelimesinin AK PARTİ’yle özgürlüğüne kavuştuğuna,

Manisa Milletvekili Özgür Özel, Genel Kurul salonunda görevli bulunan bürokratların oturumu usulüne uygun takip etmemelerinin kabul edilemez olduğuna,

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, bütçe görüşmeleri sırasında yapılan konuşmaları tüm ciddiyetiyle takip ettiğine,

İstanbul Milletvekili Hakkı Saruhan Oluç, Muş ili Varto ve Bulanık ilçeleri ile Esertepe beldesine kayyum atandığına, Kürt halkının seçme ve seçilme hakkının gasbedildiğine ve bunun adının da “Kürt düşmanlığı” olduğuna, AK PARTİ Genel Başkanının darbeye yönelik “Allah’ın lütfu.” ifadesine,

Manisa Milletvekili Erkan Akçay, Bingöl Milletvekili Erdal Aydemir, Van Milletvekili Murat Sarısaç, Ankara Milletvekili Tekin Bingöl ve Aydın Milletvekili Bülent Tezcan’ın 129 sıra sayılı 2020 Yılı Bütçe Kanun Teklifi ile 130 sıra sayılı 2018 Yılı Kesin Hesap Kanunu Teklifi’nin sekizinci tur görüşmelerinde HDP ve CHP Grubu adına yaptıkları konuşmalarındaki bazı ifadelerine,

Manisa Milletvekili Özgür Özel, Manisa Milletvekili Erkan Akçay’ın yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine, muhalefet partilerine muhalefet etme geleneklerinin olmadığına, MHP Genel Başkanının 2015 yılındaki ifadelerine ve bir darbenin mağduru ya da muhatabı olunmasının bir başka darbenin faili olunması gerçeğini ortadan kaldırmayacağına,

Manisa Milletvekili Erkan Akçay, Manisa Milletvekili Özgür Özel’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine, muhalefet olmanın her şeye karşı çıkmak anlamına gelmediğine, Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin bütün kurum ve kurallarıyla yerleşmesi hedefini bir politika olarak belirledikleri için bütçeye “evet” oyu vereceklerine,

Manisa Milletvekili Özgür Özel, Manisa Milletvekili Erkan Akçay’ın yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine ve CHP Genel Başkanını itibarsızlaştırmaya dönük sarayda kullanılan dilin MHP’ye sirayet etmiş olmasını üzüntüyle karşıladığına,

Manisa Milletvekili Erkan Akçay, Manisa Milletvekili Özgür Özel’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine, millî meselelerde bir ve beraber olabilmenin arayışı, gayreti içinde olduklarına,

Manisa Milletvekili Özgür Özel, Manisa Milletvekili Erkan Akçay’ın yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine, halktan alınan yetkinin muhalefet etme görevini hakkıyla yapmayı gerektirdiğine,

Manisa Milletvekili Erkan Akçay, 15 Temmuz darbe girişimi başladığında ilk beyanatı, ilk açıklamayı yapanın MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli olduğuna,

Manisa Milletvekili Özgür Özel, Manisa Milletvekili Erkan Akçay’ın yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,

Tokat Milletvekili Özlem Zengin, olağanüstü hâlin anayasal anlamda verdiği yetkilerle kamunun içerisindeki FETÖ’cülerin temizlendiğine, ister parlamenter sistemde ister Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminde olsun her tür müzakereden sonra nihai kararı verenin 1 kişi olduğuna, Cumhurbaşkanını değersizleştirmenin kimsenin hakkı ve haddi olmadığına, “Millet size niye güvensin?” sorusunun abesle iştigal olduğuna,

Manisa Milletvekili Özgür Özel, Tokat Milletvekili Özlem Zengin’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine ve Türkiye güçle, baskıyla yönetildikçe “parti devleti” eleştirilerinin devam edeceğine,

İstanbul Milletvekili Hakkı Saruhan Oluç, her zaman her türlü darbeye karşı olduklarına ve olacaklarına, darbenin siyasi ayağının var olduğuna, HDP düşmanlığı yapılmasını uygun bulmadıkları gibi “Türk halkı, Kürt halkına düşmanlık yapıyor.” şeklinde konuşmadıklarına,

Tokat Milletvekili Özlem Zengin, muhalefeti önemsediğine ve Meclisin temel konularda ortak akla sahip olabileceğine,

Manisa Milletvekili Özgür Özel, Tokat Milletvekili Özlem Zengin’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine ve Cumhurbaşkanlığı bütçesi görüşülerken rejim tartışması ile sistem tartışması yapılmasının doğal olduğuna,

Tokat Milletvekili Özlem Zengin, Manisa Milletvekili Özgür Özel’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,

Manisa Milletvekili Özgür Özel, Kocaeli Milletvekili Mehmet Akif Yılmaz ile İstanbul Milletvekili Ahmet Hamdi Çamlı’nın 129 sıra sayılı 2020 Yılı Bütçe Kanun Teklifi ile 130 sıra sayılı 2018 Yılı Kesin Hesap Kanunu Teklifi’nin sekizinci tur görüşmelerinde AK PARTİ Grubu adına yaptığı konuşmalarındaki bazı ifadelerine,

Tokat Milletvekili Özlem Zengin, Manisa Milletvekili Özgür Özel’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine ve bazı kelimelerin cımbızlanarak anlatılmak istenilenlere zemin hazırlanmaması gerektiğine,

Tokat Milletvekili Özlem Zengin, İYİ PARTİ Grubu adına konuşan milletvekillerine teşekkür ettiğine, İstanbul Milletvekili Abdul Ahat Andican, İzmir Milletvekili Aytun Çıray, Sakarya Milletvekili Ümit Dikbayır ve Ankara Milletvekili İbrahim Halil Oral’ın 129 sıra sayılı 2020 Yılı Bütçe Kanun Teklifi ile 130 sıra sayılı 2018 Yılı Kesin Hesap Kanunu Teklifi’nin sekizinci tur görüşmelerinde İYİ PARTİ Grubu adına yaptığı konuşmalarındaki bazı ifadelerine ve din meselesinin birleştirici bir mesele olarak değerlendirilmesi gerektiğine,

Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan, Tokat Milletvekili Özlem Zengin’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine, “Kanal İstanbul” ismini “talan İstanbul” olarak değiştirdiklerine, dış politikada ara bulucu olmanın, taraf olmanın önemli olduğuna ve İslam’ı referans alarak gelmiş bir siyasi partinin İslam’a en çok zarar veren parti hâline dönüştüğüne,

Manisa Milletvekili Özgür Özel, Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşülmek üzere TBMM'ye sunulan torba yasa teklifi içerisindeki Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edilen güvenlik soruşturmasıyla ilgili yeni düzenlemenin Anayasa Komisyonunda görüşülmemesinin kabul edilemez olduğuna ve Millî Sarayların Cumhurbaşkanlığına devredilmesiyle lojmanda oturan personelin mağduriyetine,

Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan, gruplar adına konuşmalar tamamlandıktan sonra Grup Başkan Vekillerine söz hakkı tanınması yönünde prensip kararı alınmasının İç Tüzük’ün 69’uncu maddesinin ihlali anlamına gelmemesi, kendisine sataşıldığını ifade eden milletvekillerine de söz hakkı verilmesi hususunun devam etmesi gerektiğine,

Mersin Milletvekili Fatma Kurtulan, Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edilen güvenlik soruşturmasıyla ilgili maddenin önce Adalet Komisyonunda görüşülmesi hususunda Meclis Başkanlığının çaba göstermesinin önemli olduğuna,

İzmir Milletvekili Aytun Çıray, Meclisin işlevsiz hâle getirildiğine ve milletvekillerinin kendilerine yapılan sataşmaları cevaplayamayacak acziyette olmadığına,

Tokat Milletvekili Özlem Zengin, belirlenen kurallara uyulması gerektiğine ve Manisa Milletvekili Özgür Özel’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,

Muğla Milletvekili Burak Erbay, Muğla ili Menteşe ilçesinde reçeteli satışı zorunlu olan bir ilacı reçetesiz almak isteyen gencin 3 eczaneye zarar verdiğine, eczacıların vatandaşların ilaca erişimini kesintisiz ve güvenli şekilde yerine getirebilmesi için gerekli önlemlerin alınması gerektiğine,

Malatya Milletvekili Mehmet Celal Fendoğlu, Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğünün oluşturulacak bölge müdürlüklerinden birinin Malatya’ya verilip verilmeyeceğini öğrenmek istediklerine ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’dan Malatya’da millî müsabaka oynanması sözünü vermesini talep ettiklerine,

Manisa Milletvekili Özgür Özel, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın 129 sıra sayılı 2020 Yılı Bütçe Kanun Teklifi ile 130 sıra sayılı 2018 Yılı Kesin Hesap Kanunu Teklifi’nin sekizinci tur görüşmelerinde yürütme adına yaptığı konuşmasındaki cevap verdiği sorular için teşekkür ettiğine ve bazı ifadelerine,

Tokat Milletvekili Özlem Zengin, Manisa Milletvekili Özgür Özel’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine ve AK PARTİ’ye hizmet eden herkesin işini karşılık beklemeden yaptığına,

Manisa Milletvekili Özgür Özel, Cumhurbaşkanının Ahmet Davutoğlu’na siyasi etik yasasıyla ilgili “Bu yasayı çıkarırsan il, ilçe başkanı bulamazsın.” dediğine,

Tokat Milletvekili Özlem Zengin, Manisa Milletvekili Özgür Özel’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,

Mersin Milletvekili Fatma Kurtulan, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın 129 sıra sayılı 2020 Yılı Bütçe Kanun Teklifi ile 130 sıra sayılı 2018 Yılı Kesin Hesap Kanunu Teklifi’nin sekizinci tur görüşmelerinde yürütme adına yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine, darbenin lanetlenmesi gerektiğinde hemfikir olduklarına ama darbenin bir ayağının netleşmediğine, Barış Pınarı Operasyonu’na HDP olarak “işgal” dediklerine, Zeytin Dalı Gümrük Kapısı’nda ticaretin kimlerle yapıldığını öğrenmek istediklerine,

Mersin Milletvekili Fatma Kurtulan, Oturum Başkanı TBMM Başkan Vekili Celal Adan’ın konulara müdahil olmaması gerektiğine,

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Mersin Milletvekili Fatma Kurtulan ile Manisa Milletvekili Özgür Özel’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,

Erzurum Milletvekili Muhammet Naci Cinisli, On Birinci Kalkınma Planı’nda hedeflenen rakamların 2023’te gerçekleşme ihtimalinin başarı olarak kabul edilip edilmediğini Cumhurbaşkanı Yardımcısından öğrenmek istediğine,

Tokat Milletvekili Özlem Zengin, Siirt Milletvekili Meral Danış Beştaş’ın 129 sıra sayılı 2020 Yılı Bütçe Kanun Teklifi’nin 3’üncü maddesi üzerinde HDP Grubu adına yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine,

Siirt Milletvekili Meral Danış Beştaş, İç Tüzük ve Anayasa gereği Meclis Başkan Vekillerinin Genel Kurulu tarafsız yönetmesi gerektiğini ifade ettiğine ve Tokat Milletvekili Özlem Zengin’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,

Kırıkkale Milletvekili Ramazan Can, Malatya Milletvekili Veli Ağbaba’nın 129 sıra sayılı 2020 Yılı Bütçe Kanun Teklifi’nin 3’üncü maddesi üzerinde CHP Grubu adına yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine,

Manisa Milletvekili Erkan Akçay, Siirt Milletvekili Meral Danış Beştaş’ın 129 sıra sayılı 2020 Yılı Bütçe Kanun Teklifi’nin 3’üncü maddesi üzerinde HDP Grubu adına yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine, Türkiye’de kimsenin anne diliyle eğitim görmediğine, “anne dili” ile “ana dili” kavramlarının karıştırılmaması gerektiğine,

Manisa Milletvekili Özgür Özel, meri ve yürürlükte olan bazı metinlerin meşru olmadığına,

Tokat Milletvekili Özlem Zengin, Manisa Milletvekili Özgür Özel’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,

Mersin Milletvekili Fatma Kurtulan, Afyonkarahisar Milletvekili Mehmet Taytak’ın 129 sıra sayılı 2020 Yılı Bütçe Kanun Teklifi’nin 4’üncü maddesi üzerinde MHP Grubu adına yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine,

Manisa Milletvekili Erkan Akçay, Mersin Milletvekili Fatma Kurtulan’ın yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,

Mersin Milletvekili Fatma Kurtulan, iktidarın ve MHP’nin her sıkıştığında başvurduğu tek argümanın “terör” olduğuna ve bu ülkenin barışa, adalete, Kürt sorununun demokratik çözümüne ihtiyacı olduğuna,

Manisa Milletvekili Erkan Akçay, terörün lanetlenip siyasi bağın kesilip atılması gerektiğine,

Tokat Milletvekili Özlem Zengin, Ankara Milletvekili Filiz Kerestecioğlu Demir’in 129 sıra sayılı 2020 Yılı Bütçe Kanun Teklifi’nin 4’üncü maddesi üzerinde HDP Grubu adına yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine,

Ankara Milletvekili Filiz Kerestecioğlu Demir, Tokat Milletvekili Özlem Zengin’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,

Manisa Milletvekili Özgür Özel, İstanbul Milletvekili Halis Dalkılıç’ın 129 sıra sayılı 2020 Yılı Bütçe Kanun Teklifi’nin 4’üncü maddesi üzerinde AK PARTİ Grubu adına yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine,

İstanbul Milletvekili Abdullah Güler, Manisa Milletvekili Özgür Özel’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,

Tokat Milletvekili Özlem Zengin, Manisa Milletvekili Özgür Özel’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine, Genel Kurul salonunun saklanma yeri değil, onurlu insanların görevlerini yaptığı bir yer olduğuna,

Manisa Milletvekili Özgür Özel, Tokat Milletvekili Özlem Zengin’in yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,

İlişkin birer açıklamada bulundular.

Oturum Başkanı TBMM Başkan Vekili Celal Adan;

Bir terör örgütü liderine “sayın” denilmesinin tasvip edilemeyeceği gibi Türk ordusunun yaptığı operasyonların da işgal ve ilhak amaçlı olmadığına,

Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurul çalışmalarına katılan kamu görevlilerinin uyması gereken kurallar konusunda bilgilendirildiğine,

Bu coğrafyada yapılan en hain girişimin 15 Temmuzda yapıldığına ve devletin çökertilmek istendiğine,

Millî Sarayların Cumhurbaşkanlığına devredilmesiyle lojmandan faydalanan personelin haklarının korunmasıyla ilgili duyarlılıklarının devam ettiğine,

Türk askerinin davulla zurnayla karşılandığını gösteren filmi Mersin Milletvekili Fatma Kurtulan’a göndermek istediğine,

Siirt Milletvekili Meral Danış Beştaş’ın 129 sıra sayılı 2020 Yılı Bütçe Kanun Teklifi’nin 3’üncü maddesi üzerinde HDP Grubu adına yaptığı konuşmasındaki şahsına yönelik ifadelerine katılmadığına ve Barış Pınarı Harekâtı’nın Türkiye'nin birliğinin mührü olduğuna,

İlişkin birer açıklamada bulundu.

Alınan karar gereğince, 18 Aralık 2019 Çarşamba günü saat 11.00’de toplanmak üzere birleşime 03.16’da son verildi.

	Celal ADAN Başkan Vekili



Mustafa AÇIKGÖZ Nevşehir Kâtip Üye		Barış KARADENİZ Sinop Kâtip Üye


Şeyhmus Dinçel Mardin Kâtip Üye		Bayram ÖZÇELİK Burdur Kâtip Üye
	Burcu KÖKSAL Afyonkarahisar Kâtip Üye