TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ

TUTANAK ÖZETİ

64’üncü Birleşim

4 Mart 2020 Çarşamba

Birinci ve İkinci Oturumlar

TBMM Genel Kurulu saat 14.01’de açılarak yedi oturum yaptı.

3/3/2020 tarihli 63’üncü birleşimde yapılan kapalı oturuma ait tutanak özetinin okunabilmesi için İç Tüzük’ün 71’inci maddesine göre kapalı oturuma geçildi.

Yeminli stenografların ve yeminli görevlilerin salonda kalmaları oylandı ve kabul edildi.

Oturuma saat 14.14’te son verildi.

Üçüncü Oturum

(Kapalıdır)

Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Oturumlar

Hatay Milletvekili Hüseyin Yayman, İdlib şehitleri ve Suriye meselesi karşısında Hatay konusuna,

İstanbul Milletvekili Hayati Arkaz, corona virüsün daha çok hangi yaş grubunda ve kimlerde etkili olduğuna ve nasıl bulaştığına,

Konya Milletvekili Fahrettin Yokuş, işitme engelli vatandaşların sorunlarına,

İlişkin gündem dışı birer konuşma yaptılar.

Oturum Başkanı TBMM Başkan Vekili Süreyya Sadi Bilgiç, gündem dışı söz taleplerinin Başkanlık Divanına ulaşan geliş sırasına ve talepte bulunan milletvekillerinin daha önce gündem dışı söz alıp almadığı kriterine dayanılarak değerlendirildiğine ilişkin açıklamada bulundu.

Adana Milletvekili Orhan Sümer, Türk Hava Kurumunun atıl hâle getirilip sonra kapatılmak mı istendiğini öğrenmek istediğine,

İstanbul Milletvekili Sibel Özdemir, mültecilerin diplomatik bir koz olarak görülmemesi gerektiğine, uluslararası hukuk kurallarına uygun şekilde yerleştirme garantisi alınmadan sınır kapılarının açılmasının insanları meçhule göndermek anlamına geleceğine,

Kocaeli Milletvekili İlyas Şeker, ülkenin bekası için İdlib’de şehit düşen Mehmetçiklere Allah’tan rahmet dilediğine, kırk yıldır sağ sol çatışmasıyla, ASALA, PKK, DEAŞ, DHKP-C, FETÖ terör örgütleriyle mücadele edildiğine,

Osmaniye Milletvekili Mücahit Durmuşoğlu, Suriye’nin İdlib bölgesinde şehadete kavuşan hemşehrileri Uzman Onbaşı Batuhan Tank ile Uzman Onbaşı Halil İbrahim Akkaya’ya ve tüm askerlere Allah’tan rahmet dilediğine, terör örgütlerine ve emperyalist güçlere karşı haklı mücadelenin ilelebet süreceğine,

Bursa Milletvekili Nurhayat Altaca Kayışoğlu, ülkede şubat ayında 22 kadının erkekler tarafından öldürüldüğüne, iktidarın bir an önce İstanbul Sözleşmesi’ni uygulayıp, eylem planlarını hayata geçirmesi gerektiğine,

Uşak Milletvekili Özkan Yalım, tır şoförlerinin İran Lütfabad Sınır Kapısı’nın corona virüsü sebebiyle kapatılmasıyla yaşadığı mağduriyetin giderilebilmesi için Dışişleri Bakanlığını göreve davet ettiğine,

Adana Milletvekili Ayhan Barut, Tarım Kredi Kooperatifleriyle ilgili iddiaların doğru olup olmadığını öğrenmek istediğine,

Gaziantep Milletvekili Bayram Yılmazkaya, bir ayda İdlib’de 54 şehit verildiğine ve en çok şehit verilen ilin de Gaziantep olduğuna, hemşehrileri Uzman Onbaşılar Veysel Günay ve Selim Nergiz, Sözleşmeli Erler Mecit Demir ve Mustafa Ertürk, Uzman Onbaşılar İbrahim Halil Açıkgöz ve Uğur Kurt, Uzman Çavuş Onur Şükrü Özler ve Halil İbrahim Akkaya’a Allah’tan rahmet dilediğine,

Mersin Milletvekili Olcay Kılavuz,

Mersin Milletvekili Cengiz Gökçel,

İdlib saldırısında şehit olan hemşehrileri Özgür Kavastan’ı, Uzman Onbaşılar İbrahim Tüzel, Mehmet Muhammet Akay ile Osman Ak’ı ve tüm şehitleri rahmetle andığına;

Mersin Milletvekili Baki Şimşek, coronavirüs sebebiyle İran ve Irak’a açılan sınır kapılarının kapatılmasıyla mağdur olan muz üreticilerinin mağduriyetin giderilebilmesi için Ticaret Bakanına çağrıda bulunduğuna,

Kahramanmaraş Milletvekili Sefer Aycan, İdlib şehitlerine ve tüm şehitlere Allah’tan rahmet dilediğine, Suriye’nin bugünkü durumunun bizim tercihimiz olmadığına ve emperyalist ülkelerin Suriye’de ne aradığının sorulması gerektiğine,

Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, MİT mensubuyla ilgili haberinin Oda TV’de yer almasının ardından Haber Müdürü Barış Terkoğlu ve Gazeteci Hülya Kılınç’ın gözaltına alınmasının ülkedeki basın özgürlüğünün geldiği durumu gözler önüne serdiğine, Manisa ili Akhisar ilçesinde işçileri taşıyan servisin kaza yapması sonucu hayatını kaybeden Leyla Şen ile Meryem Kocu’ya Allah’tan rahmet dilediğine,

Muğla Milletvekili Burak Erbay, İdlib şehitlerine Allah’tan rahmet dilediğine, Kültür ve Turizm Bakanının yapacağı bir açıklamanın hem içinde bulunulan coğrafyada yaşanan sıkıntılar hem de corona virüsü nedeniyle endişelenen Muğla ili başta olmak üzere ülkedeki tüm turizmcileri rahatlatacağına,

Muğla Milletvekili Süleyman Girgin, coronavirüs salgını nedeniyle sınır kapılarında mahsur kalan tır şoförlerinin mağduriyetinin bir an önce giderilmesi gerektiğine,

Ankara Milletvekili Ayhan Altıntaş, tüm dünyayı saran corona virüsüne karşı Sağlık Bakanlığının korunmak için gösterdiği çabayı olumlu bulduğuna, solunum yollarını olumsuz etkileyen sigaranın kapalı alanlarda içilmemesi gerektiğine,

Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, emekli promosyonlarıyla ilgili yapılan açıklamanın emeklilerin beklentilerini karşılamadığına,

Kahramanmaraş Milletvekili İmran Kılıç, sürgün edilen Yahudilere sadece Osmanlı Devleti’nin kapılarını açtığına çünkü inancın ve insanlığın o gün de bugün de böyle davranılmasını gerektirdiğine,

Muğla Milletvekili Suat Özcan, Dalamanlı vatandaşların Muğla ili SEKA Dalaman Kâğıt Fabrikasının atıl durumda olan tesislerinin kendilerine bedeli mukabil satılmasını talep ettiğine,

Afyonkarahisar Milletvekili Burcu Köksal, Selevir Sulama Birliğinin su fiyatlarına yaptığı zamların başta Şuhut ilçesine bağlı Balçıkhisar, Güneytepe, Kayabelen ve Mahmut köylerindeki çiftçileri zor durumda bıraktığına, Güven Kooperatifine şehir içi taşıma belgesinin verilerek öğrenci ve vatandaşların mağduriyetinin önlenmesi gerektiğine,

Sivas Milletvekili Ulaş Karasu, Türkiye Demiryolu Makinaları Sanayii Anonim Şirketinin Resmî Gazete’de Cumhurbaşkanı imzasıyla yayımlanan bir karar neticesinde başka bir şirkete bağlanarak pasifize edilmek istendiğine,

Adana Milletvekili Ayşe Sibel Ersoy, Bahar Kalkanı Harekâtı’nda şehit olan askerlere Allah’tan rahmet dilediğine,

Ordu Milletvekili Mustafa Adıgüzel, İtalyan firması Ferrero’nun yerli iş birlikçilerinin ne kadar fındık aldığının neden açıklanmadığını öğrenmek istediğine, açık ve şeffaf olunması gerektiğine,

Gaziantep Milletvekili İmam Hüseyin Filiz, ülkedeki mevcut ekonomik durumun yerel basını olumsuz etkilemeye devam ettiğine, Resmî ilan ücretlerine 2020 yılı için yapılan düzenlemenin artırılmasını Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığından talep ettiğine,

Aydın Milletvekili Süleyman Bülbül, kamu yararına uygun olmadığı için satılması kararlaştırılan yerlerin neye göre belirlendiğini ve boşalan hazine kasasının bu tür satışlarla mı doldurulmak istendiğini Çevre ve Şehircilik Bakanından öğrenmek istediğine,

Hatay Milletvekili Mehmet Güzelmansur, corona virüsü sebebiyle İran Lütfabad Sınır Kapısı’nın kapatılması nedeniyle tır şoförlerinin yaşadığı mağduriyetin giderilmesi konusunda Ticaret Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığının gereken adımları atması gerektiğine,

Adıyaman Milletvekili Muhammed Fatih Toprak, Suriye’de başlatılan Bahar Kalkanı Harekâtı’nın başarıyla yürütüldüğüne, Yunanistan ve AB ülkeleri tarafından göçmenlere yapılan insanlık dışı muameleyi kınadığına ve şehitlere Allah’tan rahmet dilediğine,

Kırşehir Milletvekili Metin İlhan, İdlib’de şehit olan 2 askere Allah’tan rahmet dilediğine, corana virüsü konusunda ne kadar hazır olunduğunu öğrenmek istediğine, Sağlık Bakanlığının ve Millî Eğitim Bakanlığının acil eylem planlarını koordineli şekilde revize etmeleri gerektiğine,

Hatay Milletvekili İsmet Tokdemir, İdlib şehitlerine Allah’tan rahmet dilediğine, AKP’nin Suriye’deki yanlış politikalarından en çok etkilenen Hatay ili ve ilçelerinin her zaman devletin, milletin, bayrağın ve ordunun yanında yer aldığına,

Kütahya Milletvekili Ali Fazıl Kasap, İdlib şehitlerine Allah’tan rahmet dilediğine, Kütahya-Tavşanlı-Emet güzergâhındaki yol sorununun giderilemediğine,

İstanbul Milletvekili Züleyha Gülüm, Grup Yorum üyelerinden İbrahim Gökçek ve Helin Bölek’in 260 gündür ölüm orucunda olduklarına ve ölüm orucuyla hak aramak zorunda kalınmaması gerektiğine,

Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, gazetecilerin soruşturmalarla, gece yarısı baskınlarıyla, gözaltılarla susturulmak istenmesinin demokrasiyle, hukuk devletiyle bağdaşmayacağına ve Barış Terkoğlu ile Hülya Kılınç’ın serbest bırakılması gerektiğine,

Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak, Antalya ilinde maden ocaklarının tarımsal üretimi etkileyerek, içme sularını kirleterek doğal hayata onarılamaz zararlar verdiğine,

Tekirdağ Milletvekili İlhami Özcan Aygun, engelli vatandaşların sosyal hayata entegre edilmesinin, istihdamının ve kimseye muhtaç olmadan yaşamaları için gereken koşulların sağlanmasının zorunlu olduğuna,

Edirne Milletvekili Okan Gaytancıoğlu, tarihî çarşılarda yapılan kira artışları nedeniyle zor durumda kalan Edirne esnafının mağduriyetinin giderilebilmesi için Hazine ve Maliye Bakanlığının yeni bir düzenleme yapmasının şart olduğuna,

Ağrı Milletvekili Dirayet Dilan Taşdemir, İran’a sınırı olması nedeniyle Ağrı ilinin corona virüsünden kaynaklı risk altında olduğuna, Sağlık Bakanlığının virüsle ilgili ciddi adımlar atması gerektiğine,

Aydın Milletvekili Hüseyin Yıldız, yatırımcıların turizm cenneti olan Aydın ili Didim ilçesine su ürünleri organize sanayi bölgesinin yapılmayacağına dair Tarım Bakanlığından açıklama beklediğine,

Antalya Milletvekili Aydın Özer, İdlib’de şehit düşen 2 askere Allah’tan rahmet dilediğine, bu toprakları düşmandan kurtaran bir milletin evalatları olunduğuna,

Kırklareli Milletvekili Türabi Kayan, Kapıkule’den başlayıp Halkalı’ya kadar gidecek olan hızlı tren projesinin hafriyatının sebep olduğu mağduriyete,

İzmir Milletvekili Dursun Müsavat Dervişoğlu, İdlib’de Bahar Kalkanı Harekâtı’nda şehit olan askerlere Cenab-ı Allah’tan rahmet dilediğine, 3 Mart Hatay’ın ilk ve tek Cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen’in vefatının 40’ıncı yıl dönümüne, Hatay konusunun İdlib örnek gösterilerek Suriye’de olup bitenlerle ilişkilendirilmesini yanlış bulduklarına, Türkiye’ye yönelen göç dalgasının vilayetlerdeki demografik yapıyı bozduğuna, Ağrı ili Doğubeyazıt ilçesinde zırhlı servis aracına düzenlenen saldırıda şehit olan vatandaşa ve idlib şehitlerine Allah’tan rahmet dilediğine, Bahar Kalkanı Operasyonu’nda mücadele veren Türk ordusunun şerefli mensuplarını selamladığına,

Sakarya Milletvekili Muhammed Levent Bülbül, Bahar Kalkanı Harekâtı kapsamında şehit olan 2 Mehmetçik’e ve tüm şehitlere, geçirdiği trafik kazasında hayatını kaybeden Hafız İsmail Coşar’a Allah’tan rahmet dilediklerine, Birleşmiş Milletler 75’inci Genel Kurul Başkanlığını üstlenen TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Volkan Bozkır’ı tebrik ettiklerine, Türkiye’nin mülteci ve sığınmacı politikasında herhangi bir değişikliğin olmadığına, İdlib’de yaşanan gelişmelerden sonra Avrupa’ya geçmek isteyen sığınmacıların engellenmiyor olmasından dolayı Türkiye’nin suçlanmasını samimi görmediklerine ve Türkiye’nin üzerine düşeni yaptığı bir ortamda Batı’nın meseleyi ciddiyetle değerlendirip kalıcı çözüm üretmesi gerektiğine,

İstanbul Milletvekili Hakkı Saruhan Oluç, iktidarın haber alma hakkını engellemeye dönük sansür başvurularının devam ettiğine, İdlib’de yaşanan felaketin ardından internetin yavaşlatıldığına ve sosyal medya mecralarının engellendiğine, İçişleri Bakanlığı ve RTÜK’ün iktidarı eleştiren paylaşım yapanlara yönelik soruşturma başlatıldığını duyurduğuna, dünyada bütün otoriter iktidarların başvurduğu ilk yolun bilgi hakkını engellemek, interneti yavaşlatmak, haberlere sansür uygulamak, haberleri yapan gazetecileri gözaltına almak ya da tutuklamak olduğuna, İstanbul Valiliğinin kamu düzeni gerekçesiyle kent sınırları dâhilinde getirdiği yasaklara, Barış Hakkı Bildirgesi’ne göre barışı savunmanın bir insan hakkı olduğuna, Çorlu tren faciasında yakınlarını kaybeden aileler ile avukatlarının yargılanmaları olayını kınadıklarına,

Sakarya Milletvekili Engin Özkoç, Suriye’den şehit haberlerinin gelmeye devam ettiğine, sınırlar içerisinde ülkenin varlığını ve bütünlüğünü korumak için her türlü mücadelenin verilmesi gerektiğine ancak daha fazla şehit vermemek için diplomasinin yürütülmesinin önemli olduğuna, 3 Mart İş Cinayetlerine Karşı Mücadele Günü’ne, sınır komşularıyla savaşan değil daha güçlü Türkiye için konuşan, üreten bir Türkiye olunması gerektiğine,

Tokat Milletvekili Özlem Zengin, Birleşmiş Milletler 75’inci Genel Kurul Başkanlığına seçilen TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Volkan Bozkır’ı tebrik ettiğine, İdlib’de şehit olan 2 askere Allah’tan rahmet dilediğine, Hakk'ın rahmetine kavuşan Hafız İsmail Coşar ve eşi Sevim Coşar’ı rahmetle andığına, 28 Ocakta Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi tarafından yayınlanan rapora,

İlişkin birer açıklamada bulundular.

Başkanlıkça, görüşmeleri izlemek üzere Genel Kurulu teşrif etmiş bulunan Macar Millî Meclisi Macaristan-Türkiye Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Başkanı Attila Tilki ve beraberindeki heyete “Hoş geldiniz.” denildi.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının,

TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı İstanbul Milletvekili Volkan Bozkır ile Millî Savunma Komisyonu Kâtip Üyesi Bursa Milletvekili Mustafa Hidayet Vahapoğlu’nun 2-4 Mart 2020 tarihleri arasında Hırvatistan’ın başkenti Zagreb’de gerçekleştirilecek olan Parlamentolar Arası Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası ve Ortak Güvenlik ve Savunma Politikası Konferansı’na katılmaları hususuna,

TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı İstanbul Milletvekili Volkan Bozkır Başkanlığında Dışişleri Komisyonu üyelerinden oluşacak bir heyetin 29 Mart-1 Nisan 2020 tarihleri arasında Arnavutluk’a resmî ziyarette bulunmasına,

İlişkin tezkereleri kabul edildi.

İYİ PARTİ Grubunun, 26/6/2019 tarihinde Denizli Milletvekili Yasin Öztürk ve 25 milletvekili tarafından, özel güvenlik görevlilerinin yaşadığı sıkıntıların sebeplerinin tespiti ve alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına verilmiş olan (10/1440) esas numaralı Meclis Araştırması Önergesi’nin,

HDP Grubunun, 3/3/2020 tarihinde İzmir Milletvekili Serpil Kemalbay Pekgözegü ve arkadaşları tarafından, kadınların istihdama katılmasının önündeki engellerin kaldırılması ve sosyoekonomik konumlarının güçlendirilmesi amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına verilmiş olan Meclis araştırması önergesinin (5620 sıra no.lu),

CHP Grubunun, 4/3/2020 tarihinde Grup Başkan Vekili İstanbul Milletvekili Engin Altay, Grup Başkan Vekili Manisa Milletvekili Özgür Özel ile Grup Başkan Vekili Sakarya Milletvekili Engin Özkoç tarafından, Suriye politikasının tekrar değerlendirilmesi, sınır güvenliğimizin sağlanması, bölgede huzur ve istikrarın tesis edilmesine yönelik atılacak askerî ve diplomatik adımların belirlenmesi amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına verilmiş olan Meclis araştırması önergesinin (1672 sıra no.lu),

Görüşmelerinin, Genel Kurulun 4 Mart 2020 Çarşamba günkü birleşiminde yapılmasına ilişkin önerileri yapılan görüşmelerden sonra kabul edilmedi.

AK PARTİ Grubunun, Genel Kurulun çalışma saatlerinin yeniden düzenlenmesine; 196 sıra sayılı Kanun Teklifi’nin kırk sekiz saat geçmeden gündemin “Kanun Teklifleri ile Komisyonlardan Gelen Diğer İşler” kısmının 4’üncü sırasına, 175 ve 53 sıra sayılı Kanun Tekliflerinin ise yine, bu kısmın sırasıyla 2’nci ve 3’üncü sıralarına alınmasına ve diğer işlerin sırasının buna göre teselsül ettirilmesine; 4, 5, 10, 11, 12, 17, 18, 19, 24, 25, 26 ve 31 Mart 2020 salı, çarşamba ve perşembe günkü birleşimlerinde denetim konularının görüşülmeyerek gündemin “Kanun Teklifleri ile Komisyonlardan Gelen Diğer İşler” kısmında yer alan işlerin görüşülmesine; 196 sıra sayılı Kanun Teklifi’nin İç Tüzük’ün 91’inci maddesine göre temel kanun olarak bölümler hâlinde görüşülmesine ilişkin önerisi kabul edildi.

Tokat Milletvekili Özlem Zengin, Sakarya Milletvekili Engin Özkoç’un CHP grup önerisi üzerinde CHP Grubu adına yaptığı konuşması sırasında yaşanılan hadiselerin herkesi üzdüğüne, bu tip hadiselere imkân verilmemesi gerektiğine ve Türkiye’de birlik beraberliğe ihtiyacın olduğu en zor zamanların yaşandığına ilişkin açıklamada bulundu.

Gündem’in “Kanun Teklifleri ile Komisyonlardan Gelen Diğer İşler” kısmının:

1’inci sırasında yer alan ve görüşmeleri yarım kalan, İç Tüzük’ün 91’inci maddesine göre temel kanun olarak görüşülmesi kabul edilen, İstanbul Milletvekili Hulusi Şentürk ile 95 Milletvekilinin Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu Teklifi (2/2537) ve Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Raporu’nun (S. Sayısı: 173) görüşmelerine devam edilerek 15’inci maddesine kadar kabul edildi, verilen aradan sonra Komisyon temsilcileri Genel Kurulda hazır bulunmadığından ertelendi.

İstanbul Milletvekili Mehmet Muş, Kütahya Milletvekili Ali Fazıl Kasap’ın görüşülmekte olan 173 sıra sayılı Kanun Teklifi’nin 8’inci maddesiyle ilgili önerge üzerinde yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine ilişkin açıklamada bulundu.

Gündemde başka bir iş bulunmadığından, 5 Mart 2020 Perşembe günü saat 14.00’te toplanmak üzere birleşime 18.42’de son verildi.

	Süreyya Sadi BİLGİÇ Başkan Vekili
Bayram ÖZÇELİK Burdur Kâtip Üye		Barış KARADENİZ Sinop Kâtip Üye

Nurhayat ALTACA KAYIŞOĞLU

Bursa

Kâtip Üye