TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ

TUTANAK ÖZETİ

95’inci Birleşim

4 Haziran 2020 Perşembe

TBMM Genel Kurulu saat 14.02’de açılarak altı oturum yaptı.

Konya Milletvekili Hacı Ahmet Özdemir, 5 Haziran Dünya Çevre Günü’ne,

Gaziantep Milletvekili Abdullah Nejat Koçer, ülkedeki ekonomik gelişmelere,

Muğla Milletvekili Metin Ergun, Akdeniz ve Ege Bölgelerinde meydana gelen afet nedeniyle narenciye üreticilerinin karşı karşıya kaldığı mağduriyetlere,

İlişkin gündem dışı birer konuşma yaptılar.

Yalova Milletvekili Özcan Özel, Yalova ilinde millet bahçesi yapılması amacıyla Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsüne ait arazinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından TOKİ’ye devredildiğinin ifade edildiğine,

Gaziantep Milletvekili Ali Muhittin Taşdoğan, ülkede devam etmekte olan salgının etkilerinin azaltılması noktasında yeni bir evreye geçildiğine, istihdamın sürdürülebilirliğine etkisinin olumlu olacağı düşüncesiyle kısa çalışma ödeneğinin süresinin uzatılması gerektiğine,

Kırklareli Milletvekili Vecdi Gündoğdu, Kırklareli-Edirne bölünmüş yol çalışmalarının neden yedi yıldır bitirilemediğini ve neden Trakya ile Kırklareli illerinin yatırımlardan yoksun bırakıldığını Ulaştırma ve Altyapı Bakanından öğrenmek istediğine,

Tekirdağ Milletvekili İlhami Özcan Aygun, 2019 yılına ait ödenmeyen ayçiçeği, kanola, soya, pamuk, mazot ve gübre desteklerinin ödenmesi gerektiğine, 22 Şubat 2017 tarihinde Bakanlar Kurulunda alınan kararla çiftçilerin elektrik ve sulama borçlarının tarımsal desteklerden tahsil edilmesi yolunun açıldığına,

Afyonkarahisar Milletvekili Burcu Köksal, Suriyeli Çocukların Türk Eğitim Sistemine Entegrasyonunun Desteklenmesi Projesi kapsamında atanan öğretmenlere hak ettikleri kadroların verilip verilmeyeceğini öğrenmek istediğine ve kamuda açığı bulunan birimlerde engelli istihdamının sağlanması gerektiğine,

Osmaniye Milletvekili Mücahit Durmuşoğlu, 2020 yılının ilk çeyreğinde millî gelirde yıllık bazda sağlanan yüzde 4,5 oranındaki artışla Avrupa Birliği, OECD ve G20 ülkeleri arasında en fazla büyümenin kaydedilerek tarihî bir başarıya imza atıldığına,

Hatay Milletvekili Serkan Topal, coronavirüs pandemisinin Suriye’deki çatışmalar nedeniyle ekonomik anlamda sıkıntılar yaşayan Hatay ili esnafını krizin içine sürüklediğine ve alınan önlemlerin yeterli olmadığına,

Aksaray Milletvekili Ayhan Erel, şiddetli sağanak yağmur ve dolu yağışı nedeniyle tarım ürünleri zarar gören Aksaray çiftçilerinin mağduriyetinin giderilmesi gerektiğine,

Gaziantep Milletvekili İmam Hüseyin Filiz, Adıyaman ili ve ilçelerinde şiddetli dolu yağışı nedeniyle tarım arazileri zarar gören bölgenin afet ve acil durum bölgesi ilan edilmesi gerektiğine,

Gaziantep Milletvekili Bayram Yılmazkaya, vatan savunmasının sadece tankla silahla olmayacağına, pandemiyle mücadelede de görüldüğü gibi bazı savaşları kazanmak için inanç, emek ve özveri gerektiğine, Covid-19 tanısıyla görevi başında vefat eden sağlık çalışanlarının görev şehidi sayılabilmeleri için gerekli çalışmaların yapılması gerektiğine,

Adana Milletvekili Orhan Sümer, Covid-19 salgınından zarar gören esnafın mağduriyetinin giderilmesi gerektiğine,

İstanbul Milletvekili Mustafa Demir, on sekiz yıldır sağlık alanında yapılan atılımlar sayesinde oluşturulan sağlık altyapısıyla salgında dünya ülkelerinin yaşadığı olumsuzlukların yaşanmadığına,

Mersin Milletvekili Olcay Kılavuz, coronavirüs salgınının Türkiye’nin önde gelen turizm kentlerinden olan Mersin ilinde turizmi olumsuz yönde etkilediğine ve beklentilerinin Hükûmetin yaşanılabilecek olası mağduriyetleri gidermesi yönünde olduğuna,

İstanbul Milletvekili Ali Şeker, coronavirüs salgınının toplumun yüzde 1’ini etkilediğine, yüzde 99’u için riskin devam ettiğine,

Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, yaşanılan pandemi nedeniyle Millî Eğitim Bakanlığında çalışan tüm kadrosuz görevlilere kadro verilmesi için iktidara çağrıda bulunduğuna,

Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan, AK PARTİ’nin seçim beyannamesindeki polislere, hemşirelere, din adamlarına ve öğretmenlere 3600 ek gösterge verme vaadine yönelik en ufak bir adımın atılmadığına, İYİ PARTİ olarak millete verilen sözlerin takipçisi olmaya devam edeceklerine, Covid-19 tanısıyla görevi başında vefat eden sağlık çalışanlarının görev şehidi sayılabilmeleri için hazırladıkları kanun teklifini Meclis Başkanlığına sunduklarına, 65 yaş ve üstü vatandaşların daha fazla sokağa çıkmasına yönelik düzenlemeyi olumlu bulduklarına, Çin’in Müslümanlara yönelik insan hakları ihlallerinin uzun süredir devam ettiğine, Çin rejiminin şirk ifadeler kullanarak Kur’an-ı Kerim’i yeniden yazmasını Diyanet İşleri Başkanlığının ve Hükûmetin gündemine ne zaman alacağını, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da bu konuda bir demecinin olup olmayacağını öğrenmek istediğine,

Sakarya Milletvekili Muhammed Levent Bülbül, 4 Haziran Cevdet Karakaş’ın idam sehpasında şehadete yürüyüşünün 39’uncu yıl dönümüne,

Siirt Milletvekili Meral Danış Beştaş, 30 Mart 2014 tarihinde yapılan yerel seçimlerde yüzde 53 oyla Van Büyükşehir Belediye Başkanlığını kazanan Bekir Kaya’nın 17 Kasım 2016 tarihine kadar görevini sürdürdüğüne, üç yıl altı ay on sekiz gündür darbeci zihniyetin asılsız iftiraları sebebiyle tutuklu olduğuna, siyasi mahpusların, rehinelerin serbest bırakılması gerektiğine, corona virüsün bulaşı riskinin devam etmesi nedeniyle LGS ve YKS sınavlarına giriş tarihlerinin değiştirilmesine, Dünya Sağlık Örgütünün pandemi sürecinde kısıtlamaların azaltılması için en az on dört gün süreyle yeni olgu sayısının değişmemesinin ya da azalmasının düzenli şekilde dikkate alınması gerektiğine, Amerika Birleşik Devletlerinde George Floyd’un polis tarafından katledilmesiyle başlayan eylemlerin tüm dünyaya yayıldığına, belli grupların şiddetin hedefi hâline gelmesinin rastlantısal olmadığına,

İstanbul Milletvekili Engin Altay, “kuvvetler ayrılığı” ibaresinin Anayasa’da, kanunlarda ve Meclis İçtüzüğü’nde müteaddit defalar yer aldığına, Meclisi sevk ve idare eden partinin çoğunlukçu yaklaşımıyla Türkiye Büyük Millet Meclisinin Anayasa’dan aldığı gücü zaman zaman gereği gibi kullanamadığına, demokrasiye olan inançlarını yitirmediklerine ve yitirmeyeceklerine, demokrasinin bir tepki ve protesto rejimi olduğunun unutulmaması, Meclisinin uyumlu çalışabilmesi için istişarenin kalıcı olması gerektiğine,

Denizli Milletvekili Cahit Özkan, Parlamentonun hiçbir baskı ve tehdit altında kalmadan milletten aldığı “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.” anlayışıyla, darbe kültürü olan anayasal düzenlemeleri değiştirmek suretiyle anayasal hukuk düzenini sivilleştirerek demokratik, katılımcı ve çoğulcu bir niteliğe büründürdüğüne,

İstanbul Milletvekili Engin Altay, Başkanlığın Genel Kurula sunuşları içerisinde bilgiye sunulacak olan 3 adet Cumhurbaşkanlığı tezkeresinin Anayasa’ya ve İç Tüzük’e aykırılığı nedeniyle okutulmaması gerektiğine, Başkanlığın tutumunun tezkereleri okutmak yönünde olması hâlinde usul tartışması açılmasını talep ettiğine,

İlişkin birer açıklamada bulundular.

Anayasa’nın 84’üncü maddesine göre milletvekillerinin kesin hüküm giydiklerine dair kesinleşen mahkeme kararları hakkındaki Cumhurbaşkanlığı tezkerelerinin Başkanlığın Genel Kurula sunuşları kısmında okutulmasının uygun olup olmadığı hususunda usul görüşmesi yapıldı. Başkanlığın tutumunda herhangi bir değişiklik olmadığı açıklandı.

Cumhurbaşkanlığının, İstanbul Milletvekili Kadri Enis Berberoğlu’nun siyasi ve askeri casusluk maksadıyla Devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları bakımından gizli kalması gereken bilgileri açıklama suçundan 25 yıl hapis cezasıyla cezalandırılmasına dair İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesinin 14/6/2017 tarihli ve esas 2016/205, Karar 2017/97 sayılı kararının kaldırılarak İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesinin 13/2/2018 tarihli ve Esas 2017/2075, Karar 2018/287 sayılı kararının onanmasına dair Yargıtay 16. Ceza Dairesinin 20/9/2018 tarihli ve Esas 2018/2088, Karar 2018/2728 sayılı kararı ile ilgili olarak, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 83’üncü maddesinin üçüncü fıkrası ile 84’üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca milletvekilliğinin düşürülmesine,

Cumhurbaşkanlığının, silahlı terör örgütüne üye olma suçundan Diyarbakır 2. Ağır Ceza Mahkemesinin 27/3/2017 tarihli ve 2014/235 esas, 2017/103 sayılı kararıyla dokuz yıl hapis cezasıyla cezalandırılmasına karar verilen, Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 4. Ceza Dairesinin 18/4/2018 tarihli ve 2017/1428 esas, 2018/1000 sayılı istinaf başvurusunun esastan reddine dair kararının Yargıtay 16. Ceza Dairesinin 17/9/2019 tarihli ve 2018/7107 esas, 2019/5300 sayılı ilamıyla onanması suretiyle cezası kesinleşen Diyarbakır Milletvekili Musa Farisoğulları’yla ilgili olarak, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 83’üncü maddesinin üçüncü fıkrası ile 84’üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca milletvekilliğinin düşürülmesine,

Cumhurbaşkanlığının, silahlı terör örgütüne üye olma suçundan Diyarbakır 2. Ağır Ceza Mahkemesinin 27/3/2017 tarihli ve 2014/235 esas, 2017/103 sayılı kararıyla altı yıl üç ay hapis cezasıyla cezalandırılmasına karar verilen, Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 4. Ceza Dairesinin 18/4/2018 tarihli ve 2017/1428 esas, 2018/1000 sayılı istinaf başvurusunun esastan reddine dair kararının Yargıtay 16. Ceza Dairesinin 17/9/2019 tarihli ve 2018/7107 esas, 2019/5300 sayılı ilamıyla onanması suretiyle cezası kesinleşen Hakkâri Milletvekili Leyla Güven’le ilgili olarak, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 83’üncü maddesinin üçüncü fıkrası ile 84’üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca milletvekilliğinin düşürülmesine,

İlişkin tezkereleri Genel Kurulun bilgisine sunuldu. Anayasası’nın 83’üncü maddesinin üçüncü fıkrası ile 84’üncü maddesinin ikinci fıkrası gereğince bilgiye sunulan kesinleşmiş mahkeme kararları doğrultusunda İstanbul Milletvekili Kadri Enis Berberoğlu, Diyarbakır Milletvekili Musa Farisoğulları ile Hakkâri Milletvekili Leyla Güven’in milletvekilliklerinin düştüğü açıklandı.

İstanbul Milletvekili Engin Altay, Başkanlığın Genel Kurula sunuşları içerisinde Cumhurbaşkanlığı tezkereleri bilgiye sunulurken Başkanlığın tutumunun ayıplı, kusurlu, kabahatli olduğu kanaatini taşıdığına, usul tartışması açılmasını talep ettiğine,

İstanbul Milletvekili Hakkı Saruhan Oluç, seçilmemiş, atanmış bir kişinin imzasıyla gelen tezkerenin Genel Kurulda okutulmasıyla demokrasinin ayaklar altına alındığına, demokratik siyaseti savunmaya devam edeceklerine,

Denizli Milletvekili Cahit Özkan, demokrasi tarihimizde Anayasa ve Parlamento teamülleri çerçevesinde tarihe not düşülecek kararlar alındığına, tezkerelerin görüşmelerinin Anayasa’ya, hukuka uygun şekilde cereyan ettiğine, kimsenin milletin birlik beraberlik, kardeşlik ve demokratik hukuk devleti mücadelesine gölge düşüremeyeceğine, bağımsız yargıyı örselemeye çalışanlara müsaade etmeyeceklerine,

İstanbul Milletvekili Engin Altay, Denizli Milletvekili Cahit Özkan’ın yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,

İstanbul Milletvekili Hakkı Saruhan Oluç, Denizli Milletvekili Cahit Özkan’ın yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,

İstanbul Milletvekili Engin Altay, Denizli Milletvekili Cahit Özkan’ın yerinden sarf ettiği bazı ifadelerine,

İstanbul Milletvekili Engin Altay, Cumhuriyet Halk Partisinin hiçbir milletvekilinin dokunulmazlık zırhına ihtiyacı olmadığına, Türkiye Büyük Millet Meclisinin hiçbir üyesinin de dokunulmazlık zırhına bürünmemesi gerektiğine, Enis Berberoğlu’nun yargılanma sürecinin tamamlanmadığına ve geçmiş uygulamalarda bu tip kararların dönem sonuna bırakıldığına,

Siirt Milletvekili Meral Danış Beştaş, Anayasa’nın 83’üncü maddesinin dördüncü fıkrasında “Tekrar seçilen milletvekili hakkında soruşturma ve kovuşturma, Meclisin yeniden dokunulmazlığını kaldırmasına bağlıdır.” ibaresinin yer aldığına,

Aydın Milletvekili Bülent Tezcan, 15 Temmuz 2016 tarihinde Meclis kürsüsünden sosyal medyaya hitap ederek darbeye direnmiş olmanın onurunu taşıdığına, Anayasa’nın 84’üncü maddesinin ikinci fıkrası ile Anayasa’nın 83’üncü maddesinin dördüncü fıkrasının açık olduğuna,

Siirt Milletvekili Meral Danış Beştaş, adil, tarafsız ve bağımsız bir yargıdan zerre miskal kadar korkuları olmadığına, Cumhurbaşkanlığı sisteminde yargının etkisiz ve yetkisiz bir kurum hâline geldiğine,

İstanbul Milletvekili Engin Altay, okunan tezkerelerin Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin tümü tarafından duyulmadığı için yok hükmünde olduğuna,

Denizli Milletvekili Milletvekili Cahit Özkan, emperyalistlerin, silah baronlarının, faiz lobilerinin ülkeyi, coğrafyayı, birlik beraberliği karıştırmak suretiyle millî emaneti darbelerle, ihanetlerle alaşağı etmesine müsaade etmeyeceklerine,

İstanbul Milletvekili Engin Altay, Kırıkkale Milletvekili Ramazan Can’ın sataşma nedeniyle yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine,

İstanbul Milletvekili Hakkı Saruhan Oluç, Kırıkkale Milletvekili Ramazan Can’ın sataşma nedeniyle yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine,

Denizli Milletvekili Cahit Özkan, İstanbul Milletvekili Hakkı Saruhan Oluç’un yaptığı açıklamasındaki bazı ifadelerine,

İstanbul Milletvekili Engin Altay, Türkiye Büyük Millet Meclisinin talimatla çalışmasını kabul edilemez bulduklarına, demokrasinin bir tepki ve protesto rejimi olduğuna, CHP Grubunu Meclise yapılan baskıyı, tasallutu ve bu baskıya boyun eğen Meclis Başkanını protesto etmeye çağırdığına,

İlişkin birer açıklamada bulundular.

Kırıkkale Milletvekili Ramazan Can, İstanbul Milletvekili Engin Altay’ın yaptığı açıklaması sırasında şahsına,

Kırıkkale Milletvekili Ramazan Can, tekraren, İstanbul Milletvekili Engin Altay’ın yaptığı açıklaması sırasında şahsına,

Sataşması nedeniyle birer konuşma yaptılar.

Cumhurbaşkanlığı tezkerelerinin bilgiye sunulmasında Başkanlığın tutumunun İç Tüzük hükümlerine uygun olup olmadığı hususunda usul görüşmesi yapıldı. Başkanlığın tutumunda herhangi bir değişiklik olmadığı açıklandı.

Başkanlıkça, esas Komisyon olarak Dışişleri Komisyonuna, tali komisyon olarak da Millî, Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonuna havale edilen (2/2003) esas numaralı İslam Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (ISESCO) Şartının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi’nin Tekirdağ Milletvekili Mustafa Şentop tarafından geri alındığına ilişkin bir duyuruda bulunuldu.

İYİ PARTİ Grubunun, 4/6/2020 tarihinde Grup Başkan Vekili Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan tarafından, 2019 Aralık itibariyle Mesut Barzani destekli Suriye Kürt Ulusal Konseyi ile PKK-PYD arasındaki iş birliği ve bütünleşme çalışmaları ABD girişimleriyle somutlaşmıştır. Özellikle nisan ayından itibaren ABD önderliğinde Suriye Kürt Ulusal Konseyi (ENKS) ve PKK-PYD'yi birleştirme çabaları yoğunlaşmıştır. 25 Nisan 2020'de terörist Mazlum Kobane’nin Kamışlı’da yaptığı açıklamada tarafların bir araya gelmesi noktasında büyük ilerleme kaydedildiği ifade edilmiştir. ABD önderliğinde Türkiye’ye karşı oluşturulan bu terör ittifakından doğacak tehditleri tespit ve bertaraf etmek amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına verilmiş olan Meclis araştırması önergesinin görüşmelerinin Genel Kurulun 4 Haziran 2020 Perşembe günkü birleşiminde yapılmasına ilişkin önerisi görüşüldü, önerinin oylaması sırasında istem üzerine yapılan yoklamalarda toplantı yeter sayısı bulunamadı.

Siirt Milletvekili Meral Danış Beştaş, CHP Grubunun Meclise yapılan baskıya, tasalluta ve bu baskıya boyun eğen Meclis Başkanına yönelik başlatmış olduğu protestoya HDP Grubu olarak katıldıklarına ilişkin açıklamada bulundu.

Yapılan yoklamalar sonucunda toplantı yeter sayısı bulunmadığından, 9 Haziran 2020 Salı günü saat 15.00’te toplanmak üzere birleşime 19.21’de son verildi.

	Süreyya Sadi BİLGİÇ Başkan Vekili
Şeyhmus DİNÇEL Mardin Kâtip Üye Mustafa AÇIKGÖZ Nevşehir Kâtip Üye	Burcu KÖKSAL Afyonkarahisar Kâtip Üye Rümeysa KADAK İstanbul Kâtip Üye	Bayram ÖZÇELİK Burdur Kâtip Üye Emine Sare AYDIN İstanbul Kâtip Üye